PREDLOG ZAKONA
O PODSTICAJIMA U POLjOPRIVREDI I RURALNOM RAZVOJU
I. UVODNE ODREDBE
Predmet uređenja
Član 1.
Ovim zakonom uređuje se vrste podsticaja, način korišćenja podsticaja, Registar podsticaja u poljoprivredi i ruralnom razvoju, kao i uslovi za ostvarivanje prava na podsticaje u poljoprivredi i ruralnom razvoju.
Značenje izraza
Član 2.
Pojedini izrazi upotrebljeni u ovom zakonu imaju sledeće značenje:
1) jedinica mere jeste propisana jedinica za ostvarivanje prava na podsticaje (broj hektara, litara, grla, kilograma/tona i sl.);
2) kontrolna organizacija jeste organizacija ovlašćena od strane ministarstva nadležnog za poslove poljoprivrede (u daljem tekstu: ministarstvo) u skladu sa posebnim propisom, koja vrši kontrolu i sertifikaciju proizvodnje.
3) livada je poljoprivredno zemljište koje se koristi za prirodan uzgoj trave ili drugog zeljastog krmnog bilja, prirodnog (samoniklog) ili uzgojenog (zasejanog), koje nije uključeno u plodored useva na poljoprivrednom gazdinstvu pet ili više godina, a koje se održava košenjem u skladu sa uslovima dobre poljoprivredne prakse;
4) nosilac porodičnog poljoprivrednog gazdinstva jeste fizičko lice – poljoprivrednik koji obavlja poljoprivrednu proizvodnju, i koje je upisano u Registar poljoprivrednih gazdinstava, kao nosilac porodičnog poljoprivrednog gazdinstva
5) obradivo poljoprivredno zemljište jesu njive, vrtovi, voćnjaci, vinogradi i livade;
6) organska proizvodnja jeste proizvodnja poljoprivrednih i drugih proizvoda koja se zasniva na primeni metoda organske proizvodnje u svim fazama proizvodnje u skladu sa zakonom kojim se uređuje organska proizvodnja;
7) pašnjak je poljoprivredno zemljište koje se koristi za prirodan uzgoj trave ili drugog zeljastog krmnog bilja, prirodnog (samoniklog) ili uzgojenog (zasejanog), koje nije uključeno u plodored useva na poljoprivrednom gazdinstvu pet ili više godina, a koje se održava napasanjem stoke u skladu sa uslovima dobre poljoprivredne prakse ili alternativno napasanjem i košenjem;
8) podsticaji jesu sredstva obezbeđena u budzetu Republike Srbije, kao i sredstva obezbeđena iz drugih izvora koji se dodeljuju poljoprivrednim gazdinstvima i drugim licima u skladu sa ovim zakonom u funkciji ostvarivanja ciljeva poljoprivredne politike i politike ruralnog razvoja;
9) poljoprivredna proizvodnja jeste proces proizvodnje biljnih i stočarskih proizvoda, uzgoj ribe, pčela, odnosno drugi oblici poljoprivredne proizvodnje (gajenje pečuraka, puževa, staklenička, plastenička proizvodnja, gajenje začinskog i lekovitog bilja i drugo), koja se obavlja na poljoprivrednom zemljištu, kao i na drugom zemljištu ili građevinskoj celini koji se nalaze na teritoriji Republike Srbije;
10) poljoprivrednik je nosilac ili član porodičnog poljoprivrednog gazdinstva koji se isključivo bavi poljoprivrednom proizvodnjom;
11) poljoprivredno gazdinstvo jeste proizvodna jedinica na kojoj privredno društvo, zemljoradnička zadruga, ustanova ili drugo pravno lice, preduzetnik ili poljoprivrednik obavlja poljoprivrednu proizvodnju;
12) porodično poljoprivredno gazdinstvo jeste poljoprivredno gazdinstvo na kojem fizičko lice – poljoprivrednik zajedno sa članovima svog domaćinstva (bez obzira na srodstvo) obavlja poljoprivrednu proizvodnju;
13) poljoprivredno zemljište jesu njive, vrtovi, voćnjaci, vinogradi, livade, pašnjaci, ribnjaci, trstici i močvare, kao i drugo zemljište (vrtače, napuštena rečna korita, zemljišta obrasla niskim žbunastim rastinjem i drugo), koje po svojim prirodnim i ekonomskim uslovima može racionalno da se koristi za poljoprivrednu proizvodnju;
14) ruralni razvoj jeste razvojna politika kojom upravlja država i koja predstavlja skup mera koje doprinose unapređenju kvaliteta života ljudi koji žive u ruralnim oblastima;
15) član porodičnog poljoprivrednog gazdinstva jeste punoletni član istog gazdinstva, koji se stalno ili povremeno bavi radom na gazdinstvu i koji je upisan u Registar poljoprivrednih gazdinstava kao član porodičnog poljoprivrednog gazdinstva, na osnovu izjave da je član porodičnog poljoprivrednog gazdinstva, odnosno maloletni član istog gazdinstva na osnovu izjave roditelja, odnosno zakonskog staratelja.
II. VRSTE I KORIŠĆENjE PODSTICAJA
Vrste podsticaja
Član 3.
Vrste podsticaja jesu:
1) direktna plaćanja;
2) podsticaji merama ruralnog razvoja;
3) posebni podsticaji.
Podsticaji iz stava 1. tač. 1) i 2) ovog člana mogu se utvrditi pod različitim uslovima i u različitom obimu, u zavisnosti od toga da li se radi o područjima sa otežanim uslovima rada u poljoprivredi.
Područja sa otežanim uslovima rada u poljoprivredi su područja kod kojih zbog prirodnih, socijalnih ili zakonskih ograničenja ne postoje uslovi za intenzivan razvoj poljoprivredne proizvodnje.
Ministar nadležan za poslove poljoprivrede (u daljem tekstu: ministar) propisuje područja iz stava 3. ovog člana za period od tri godine.
Obim, namena i raspodela po vrsti podsticaja
Član 4.
Vlada propisuje za svaku budzetsku godinu obim sredstava, vrste i maksimalne iznose po vrsti podsticaja, u skladu sa ovim zakonom i zakonom kojim se uređuje budzet Republike Srbije, u roku od 30 dana od dana stupanja na snagu zakona kojim se uređuje budzet Republike Srbije.
Obim sredstava iz stava 1. ovog člana utvrđuje se u okvirima budzeta ministarstva koji ne može biti manji od 5% budzeta Republike Srbije u smislu zakona kojim se uređuje budzetski sistem.
Maksimalni iznosi po vrsti podsticaja iz stava 1. ovog člana određuju se u zavisnosti od raspoloživih sredstava opredeljenih zakonom kojim se uređuje budzet Republike Srbije, obima tih sredstava po vrsti podsticaja, broja korisnika i jedinice mere u zavisnosti od vrste podsticaja.
Maksimalni iznos premije za mleko može da se odredi i u zavisnosti od kvaliteta mleka utvrđenog u skladu sa posebnim propisom kojim se uređuje kvalitet mleka.
Maksimalni iznos podsticaja za kvalitetne priplodne mlečne krave može da se odredi i u zavisnosti od proizvedene količine mleka po grlu u periodu laktacije, a u skladu sa podacima pravnog lica ovlašćenog za poslove selekcije – odgajivačke organizacije.
Pravo na podsticaje
Član 5.
Pravo na podsticaje, pod uslovima i na način utvrđen ovim zakonom, imaju poljoprivredna gazdinstva i porodična poljoprivredna gazdinstva koja su upisana u Registar poljoprivrednih gazdinstava u skladu sa zakonom koji se uređuje poljoprivreda (u daljem tekstu: Registar), jedinice lokalne samouprave, kao i druga lica i organizacije (u daljem tekstu: korisnik podsticaja).
Porodično poljoprivredno gazdinstvo
Član 6.
Porodično poljoprivredno gazdinstvo može biti:
1) komercijalno porodično poljoprivredno gazdinstvo;
2) nekomercijalno porodično poljoprivredno gazdinstvo.
Komercijalno porodično poljoprivredno gazdinstvo jeste ono poljoprivredno gazdinstvo koje je tržišno usmereno i koje može pod uslovima utvrđenim ovim zakonom ostvariti pravo na podsticaje.
Nekomercijalno porodično poljoprivredno gazdinstvo jeste ono poljoprivredno gazdinstvo koje nije tržišno usmereno.
Svojstvo nekomercijalnog porodičnog poljoprivrednog gazdinstva utvrđuje se prilikom registracije, odnosno obnove registracije u Registru.
Ministar bliže propisuje vrste podsticaja koje ostvaruju nekomercijalna porodična poljoprivredna gazdinstva, u skladu sa ovim zakonom.
Postupak za ostvarivanje prava na podsticaje
Član 7.
Postupak za ostvarivanje prava na podsticaje pokreće se po zahtevu korisnika podsticaja koji se podnosi Upravi za agrarna plaćanja (u daljem tekstu: Uprava) sa podacima iz Registra na dan 31. marta prethodne kalendarske godine.
Postupak iz stava 1. ovog člana pokreće se i na drugi način (konkurs, zahtev banci za odobrenje kreditne podrške i dr).
O ostvarivanju prava na podsticaje u postupku iz st. 1. i 2. ovog člana odlučuje direktor Uprave rešenjem.
Na rešenje iz stava 3. ovog člana može se staviti elektronski potpis, u skladu sa zakonom kojim se uređuje elektronski potpis.
Na rešenje iz stava 3. ovog člana može se izjaviti žalba ministru u roku od 15 dana od dana dostavljanja rešenja.
Na postupak za ostvarivanje prava na podsticaje primenjuju se odredbe zakona kojima se uređuje upravni postupak, ako ovim zakonom nije drukčije određeno.
Isplata podsticaja
Član 8.
Podsticaji se isplaćuju na namenski račun korisnika podsticaja otvoren kod poslovne banke i to do iznosa finansijskih sredstava koji je utvrđen posebnim aktom Vlade, a ako se pravo na podsticaje ostvaruje na osnovu zahteva korisnika podsticaja isplata se vrši po redosledu podnošenja zahteva.
Prinudno izvršenje
Član 9.
Sredstva ostvarena po osnovu podsticaja u poljoprivredi i ruralnom razvoju ne mogu biti predmet prinudnog izvršenja.
Obaveze korisnika podsticaja
Član 10.
Korisnik podsticaja dužan je da namenski koristi sredstva podsticaja.
Korisnik podsticaja dužan je da se pridržava propisa kojima se uređuju standardi kvaliteta životne sredine, zaštita javnog zdravlja, zaštita zdravlja životinja i biljaka, zaštita dobrobiti životinja i zaštita poljoprivrednog zemljišta.
Korisnik podsticaja dužan je da vrati iznos sredstava koji je primio na osnovu netačno prikazanih podataka ili koji je nenamenski koristio, uvećan za iznos zatezne kamate, najkasnije u roku od 30 dana od dana pravosnažnosti rešenja direktora Uprave kojim se utvrđuje obaveza korisnika podsticaja da izvrši povraćaj novčanih sredstava.
Ako korisnik podsticaja nenamernim činjenjem, odnosno propuštanjem ne postupi u skladu sa stavom 3. ovog člana u toku kalendarske godine, direktor Uprave donosi rešenje o smanjenju iznosa ukupnih podsticaja dodeljenih u kalendarskoj godini u procentu koji je srazmeran stepenu odgovornosti.
Ako korisnik podsticaja namernim činjenjem, odnosno propuštanjem ne postupi u skladu sa stavom 3. ovog člana u toku kalendarske godine, direktor Uprave donosi rešenje o smanjenju iznosa ukupnih podsticaja dodeljenih u kalendarskoj godini koje ne može biti manje od 20%, odnosno o ograničenju prava korišćenja jedne ili više vrsta podsticaja, za jednu ili više kalendarskih godina.
Direktor Uprave donosi rešenje iz st. 3, 4. i 5. ovog člana na osnovu zapisnika poljoprivrednog inspektora i izveštaja drugih nadležnih organa.
Korisnik podsticaja dužan je da čuva dokumentaciju koja se odnosi na ostvarivanje prava na podsticaje najmanje pet godina od dana njihove naplate.
Registar posticaja u poljoprivredi i ruralnom razvoju
Član 11.
Ministarstvo vodi Registar posticaja u poljoprivredi i ruralnom razvoju (u daljem tekstu: Registar podsticaja) u koji se upisuju podaci o vrsti i visini ostvarenih podsticaja iz člana 3. ovog zakona po korisniku podsticaja.
Podaci iz Registra podsticaja su javni i koriste se u cilju sprovođenja mera za podsticanje poljoprivrede i ruralnog razvoja, kao i za potrebe vođenja statistike i analitike u ministarstvu.
Registar podsticaja se vodi u elektronskoj formi i može se povezivati sa drugim bazama i registrima ministarstva.
Ministar bliže propisuje sadržinu i način vođenja Registra podsticaja.
Zelena knjiga
Član 12.
Ministarstvo u okviru godišnjeg izveštaja o radu, u skladu sa zakonom, podnosi Vladi Godišnji izveštaj o stanju u poljoprivredi u prethodnoj kalendarskoj godini (u daljem tekstu: Zelena knjiga).
Zelena knjiga sadrži ocenu stanja i ekonomskog položaja poljoprivrede, kao i predlog i način sprovođenja mera poljoprivredne politike za naredni period, u skladu sa ovim zakonom i zakonom kojim se uređuje poljoprivreda i ruralni razvoj.
Zelena knjiga se zasniva na detaljnom praćenju stanja u poljoprivredi i agroekonomskim stručnim analizama.
Zelena knjiga je javni izveštaj i objavljuje se u „Službenom glasniku Republike Srbije”.
Podrška za sprovođenje poljoprivredne politike i politike ruralnog
razvoja u autonomnoj pokrajini i jedinici lokalne samouprave
Član 13.
Organi autonomne pokrajine i jedinice lokalne samouprave mogu da utvrđuju mere podrške za sprovođenje poljoprivredne politike i politike ruralnog razvoja za područje teritorije autonomne pokrajine i jedinice lokalne samouprave.
Organi iz stava 1. ovog člana ne mogu da utvrđuju mere podrške za sprovođenje poljoprivredne politike koje se odnose na direktna plaćanja, osim za premiju osiguranja za useve, plodove, višegodišnje zasade, rasadnike i životinje, regrese za troškove skladištenja u javnim skladištima, regrese za reproduktivni materijal i to samo za veštačko osemenjavanje i za kreditnu podršku.
Organi iz stava 1. ovog člana mogu da osnivaju pravna lica za podršku za sprovođenje poljoprivredne politike i politike ruralnog razvoja.
Sredstva za sprovođenje poljoprivredne politike i politike ruralnog razvoja iz stava 1. ovog člana obezbeđuju se u budzetu autonomne pokrajine i jedinice lokalne samouprave i koriste se u skladu sa programom podrške za sprovođenje poljoprivredne politike i politike ruralnog razvoja.
Program podrške iz stava 4. ovog člana donosi nadležni organ autonomne pokrajine, odnosno nadležni organ jedinice lokalne samouprave, uz prethodnu saglasnost ministarstva.
Podrška sprovođenju poljoprivredne politike i politike ruralnog razvoja u autonomnoj pokrajini i jedinicama lokalne samouprave ne može biti u suprotnosti sa nacionalnim programima donetim u skladu sa zakonom kojim se uređuje poljoprivreda i ruralni razvoj.
Organi iz stava 1. ovog člana podnose ministarstvu izveštaj o sprovođenju mera poljoprivredne politike i politike ruralnog razvoja najkasnije do 31. marta tekuće godine za prethodnu godinu.
III. DIREKTNA PLAĆANjA
Vrste direktnih plaćanja
Član 14.
Direktna plaćanja obuhvataju:
1) premije;
2) podsticaje za proizvodnju;
3) regrese;
4) kreditnu podršku.
Premije su novčani iznosi koji se isplaćuju poljoprivrednim proizvođačima za isporučene poljoprivredne proizvode.
Podsticaji za proizvodnju su novčani iznosi koji se isplaćuju po jedinici mere za posejan usev, višegodišnji zasad, odnosno stoku odgovarajuće vrste.
Regresi su novčani iznosi koji se u određenom procentu isplaćuju za kupljenu količinu inputa za poljoprivrednu proizvodnju (gorivo, đubrivo, seme i drugi reproduktivni materijal), usluge osiguranja i troškove skladištenja u javnim skladištima.
Kreditna podrška je vrsta podsticaja kojom se poljoprivrednim gazdinstvima omogućava olakšani pristup korišćenju kredita.
1. Premije
Premija za mleko
Član 15.
Premija za mleko isplaćuje se kvartalno za kravlje, ovčije i kozje sirovo mleko isporučeno u prethodnom kvartalu.
Pravo na korišćenje premije za mleko ima pravno lice, preduzetnik i fizičko lice – nosilac porodičnog poljoprivrednog gazdinstava, pod uslovom da je:
1) upisano u Registar;
2) prijavilo vrstu i broj životinja;
3) izvršilo obeležavanje i registraciju grla u Centralnoj bazi podataka o obeležavanju životinja, u skladu sa zakonom kojim se uređuje veterinarstvo (u daljem tekstu: Centralna baza);
4) vlasnik grla koje je prijavio u Centralnoj bazi ili je vlasnik grla član njegovog poljoprivrednog gazdinstva.
Pored uslova iz stava 2. ovog člana za premiju za kravlje mleko lice iz stava 2. ovog člana mora da preda najmanje 3.000 litara kravljeg mleka po kvartalu, odnosno najmanje 1.500 litara kravljeg mleka po kvartalu proizvedenog na području sa otežanim uslovima rada u poljoprivredi.
Minimalni iznos premije za mleko je sedam dinara po litru mleka.
Ministar bliže propisuje uslove, način i obrazac zahteva za ostvarivanje prava na premiju za mleko.
Član 16.
Ako korisnik premije za mleko ostvaruje pravo na premiju preko pravnog lica ili preduzetnika, to pravno lice, odnosno preduzetnik dužan je da sredstva ostvarena po tom osnovu isplati korisniku premije za mleko na njegov namenski račun, najkasnije u roku od tri dana od dana uplate tih sredstava.
2. Podsticaji za proizvodnju
Vrste podsticaja za proizvodnju
Član 17.
Podsticaji za proizvodnju mogu biti:
1) podsticaji za biljnu proizvodnju, i to:
(1) osnovni podsticaji,
(2) proizvodno vezani podsticaji;
2) podsticaji u stočarstvu, i to za:
(1) kvalitetne priplodne mlečene krave,
(2) krave dojilje,
(3) kvalitetne priplodne ovce i koze,
(4) kvalitetne priplodne krmače,
(5) tov junadi,
(6) tov jagnjadi,
(7) tov svinja,
(8) košnice pčela.
a) Podsticaji za biljnu proizvodnju
Osnovni podsticaji
Član 18.
Osnovni podsticaji ostvaruju se po površini biljne proizvodnje, i to u minimalnom iznosu od 6.000 dinara po hektaru.
Pravo na korišćenje osnovnih podsticaja ima pravno lice, preduzetnik i fizičko lice – nosilac komercijalnog porodičnog poljoprivrednog gazdinstava, pod uslovom da je upisano u Registar i da je prijavilo površine pod odgovarajućom kulturom u skladu sa posebnim propisom kojim se uređuje registracija poljoprivrednih gazdinstava.
Podsticaji iz stava 1. ovog člana ostvaruju se za prijavljene površine pod odgovarajućom kulturom do najviše 100 ha i to samo za obradivo poljoprivredno zemljište.
U zavisnosti od raspoloživih sredstava propisanih zakonom kojim se uređuje budzet, ministar može ograničiti površinu iz stava 3. ovog člana za koju se ostvaruju osnovni podsticaji.
Zahtev za ostvarivanje prava na osnovne podsticaje podnosi se jedanput godišnje.
Ministar bliže propisuje način ostvarivanja prava na osnovne podsticaje, kao i obrasce zahteva za ostvarivanje tih podsticaja.
Proizvodno vezani podsticaji
Član 19.
Proizvodno vezani podsticaji ostvaruju se po površini biljne proizvodnje uz minimalno ostvareni prinos po hektaru za određenu vrstu biljne proizvodnje i određene kulture poljoprivrednih proizvoda.
Pravo na korišćenje proizvodno vezanih podsticaja ima pravno lice, preduzetnik i fizičko lice – nosilac komercijalnog porodičnog poljoprivrednog gazdinstava, pod uslovom da je upisano u Registar i da je prijavilo površine pod odgovarajućom kulturom u skladu sa posebnim propisom kojim se uređuje registracija poljoprivrednih gazdinstava.
Podsticaji iz stava 1. ovog člana ostvaruju se za prijavljene površine pod odgovarajućom kulturom do najviše 100 ha i to samo za obradivo poljoprivredno zemljište.
U zavisnosti od raspoloživih sredstava propisanih zakonom kojim se uređuje budzet, ministar može ograničiti površinu iz stava 3. ovog člana za koju se ostvaruju proizvodno vezani podsticaji.
Zahtev za ostvarivanje prava na proizvodno vezane podsticaje podnosi se jedanput godišnje.
Ministar bliže propisuje za koju vrstu biljne proizvodnje, za koje kulture i pod kojim uslovima se mogu ostvariti proizvodno vezani podsticaji, visinu podsticaja, kao i način ostvarivanja prava na proizvodno vezane podsticaje i obrazac zahteva za ostvarivanje tih podsticaja.
b) Podsticaji u stočarstvu
Član 20.
Pravo na korišćenje podsticaja u stočarstvu ima pravno lice, preduzetnik i fizičko lice – nosilac komercijalnog porodičnog poljoprivrednog gazdinstava, pod uslovom da je:
1) upisano u Registar;
2) prijavilo vrstu i broj životinja;
3) izvršilo obeležavanje i registraciju grla, odnosno košnica pčela u Centralnoj bazi, osim za jagnjad;
4) vlasnik grla, odnosno košnica pčela koje je prijavio u Centralnoj bazi ili je vlasnik grla, odnosno košnica pčela član njegovog poljoprivrednog gazdinstva.
Lice iz stava 1. ovog člana za korišćenje podsticaja u stočarstvu za kvalitetna priplodna grla iz člana 17. stav 1. tačka 2. podtač. (1), (3) i (4), pored uslova iz stava 1. ovog člana mora da ispuni uslov da su ta grla prijavljena na njegovom poljoprivrednom gazdinstvu pod kontrolom pravnih lica ovlašćenih za poslove selekcije – odgajivačke organizacije, u skladu sa zakonom kojim se uređuje stočarstvo i da se koriste za proizvodnju mleka i mesa ili služe za dalju reprodukciju na njegovom poljoprivrednom gazdinstvu.
Ministar bliže propisuje način ostvarivanja prava na podsticaje u stočarstvu, kao i obrasce zahteva za ostvarivanje tih podsticaja.
Kvalitetne priplodne mlečne krave
Član 21.
Podsticaji za kvalitetne priplodne mlečne krave utvrđuju se u minimalnom iznosu od 20.000 dinara po grlu.
Pravo na podsticaje iz stava 1. ovog člana ostvaruje se jednom u toku godine za isto grlo.
Ako je ostvareno pravo na podsticaje iz stava 1. ovog člana ne može se ostvariti i pravo na podsticaje za krave dojilje za ista grla.
Krave dojilje
Član 22.
Podsticaji za krave dojilje utvrđuju se u minimalnom iznosu od 20.000 dinara po grlu.
Podsticaji iz stava 1. ovog člana ostvaruju se po kravi za tovna grla čiste rase, koja pripadaju stadu namenjenom za uzgoj teladi za proizvodnju mesa.
Lice iz člana 20. stav 1. ovog zakona koje je ostvarilo podsticaje iz stava 1. ovog člana ne može da isporučuje mleko sa svog gazdinstva na dalju preradu pravnim licima ili preduzetnicima koji se bave preradom mleka 12 meseci od dana podnošenja zahteva.
Kvalitetne priplodne ovce i koze
Član 23.
Podsticaji za kvalitetne priplodne ovce i koze utvrđuju se u minimalnom iznosu od 4.000 dinara po grlu.
Kvalitetne priplodne krmače
Član 24.
Podsticaji za kvalitetne priplodne krmače utvrđuju se u minimalnom iznosu od 4.000 dinara po grlu.
Tov junadi
Član 25.
Podsticaji za tov junadi utvrđuju se u minimalnom iznosu od 10.000 dinara po grlu u tovu.
Podsticaji iz stava 1. ovog člana ostvaruju se ako je tovno grlo proizvedeno u sopstvenom zapatu, kupljeno, odnosno uvezeno u godini u kojoj se podnosi zahtev, ako je provelo ili će provesti u vlasništvu tog lica najmanje 185 dana i ako je namenjeno za proizvodnju mesa i po završetku tova će biti predato u klanicu ili je namenjeno izvozu.
Podsticaji iz stava 1. ovog člana ostvaruju se jedanput za period trajanja tova.
Tov jagnjadi
Član 26.
Podsticaji za tov jagnjadi utvrđuju se u minimalnom iznosu od 1.000 dinara po grlu u tovu.
Podsticaji iz stava 1. ovog člana ostvaruju se ako je grlo namenjeno za proizvodnju mesa predato klanici ili je namenjeno izvozu.
Podsticaji iz stava 1. ovog člana ostvaruju se jedanput za period trajanja tova i to posle završetka tova, za najmanje 10 grla u tovu čija je prosečna telesna masa ispod 50 kg po grlu.
Tov svinja
Član 27.
Podsticaji za tov svinja utvrđuju se u minimalnom iznosu od 1.000 dinara po grlu.
Podsticaji iz stava 1. ovog člana ostvaruju se ako je tovno grlo namenjeno za proizvodnju mesa predato klanici ili je namenjeno izvozu.
Podsticaji iz stava 1. ovog člana ostvaruju se jedanput za period trajanja tova i to posle završetka tova, za najmanje 10 grla u tovu čija je prosečna telesna masa iznad 90 kg po grlu.
Košnice pčela
Član 28.
Podsticaji za košnice pčela ostvaruju se u minimalnom iznosu od 500 dinara po košnici.
3. Regresi
Član 29.
Pravo na korišćenje regresa ima pravno lice, preduzetnik i fizičko lice – nosilac komercijalnog porodičnog poljoprivrednog gazdinstava koje je upisano u Registar.
Regresi se isplaćuju za kupljeno gorivo, đubrivo, seme i drugi reproduktivni materijal, za premiju osiguranja za useve, plodove, višegodišnje zasade, rasadnike i životinje, kao i za troškove skladištenja u javnim skladištima.
Regresi za gorivo i/ili đubrivo i/ili seme isplaćuju se u minimalnom ukupnom iznosu od 6.000 dinara po hektaru za istu površinu za koju je ostvario pravo na osnovne podsticaje iz člana 17. stav 1. tačka 1) podtačka (1) ovog zakona.
Regresi za premiju osiguranja za useve, plodove, višegodišnje zasade, rasadnike i životinje isplaćuju se u minimalnom ukupnom iznosu od 40% plaćene premije osiguranja za prijavljene površine pod odgovarajućom kulturom do najviše 100 ha.
Regresi za troškove skladištenja u javnim skladištima isplaćuju se u minimalnom iznosu od 40% od troškova skladištenja.
Ministar bliže propisuje uslove, način i obrasce zahteva za ostvarivanje prava na regrese.
4. Kreditna podrška
Član 30.
Pravo na korišćenje kreditne podrške ima pravno lice, preduzetnik i fizičko lice – nosilac komercijalnog porodičnog poljoprivrednog gazdinstava koje je upisano u Registar.
Ministar bliže propisuje uslove i način ostvarivanja prava na kreditnu podršku.
5. Umanjenje isplata direktnih plaćanja
Član 31.
Korisnik sredstava u toku kalendarske godine po osnovu direktnih plaćanja, osim po osnovu kreditne podrške, može ostvariti ukupan iznos od 10.000.000 dinara, koji se ne umanjuje.
Ako iznos sredstava po korisniku prelazi iznos od 10.000.000 dinara, a manji je od 20.000.000 dinara vrši se umanjenje isplate ukupnog iznosa sredstava za 5%.
Ako iznos sredstava po korisniku prelazi iznos od 20.000.000 dinara, vrši se umanjenje isplate ukupnog iznosa sredstava za 10%.
Umanjenje ukupnog iznosa sredstava primenjuje se pri svakoj isplati direktnih plaćanja, a konačni obračun i isplata po korisniku vrši se do kraja marta naredne godine.
Ukoliko je korisniku sredstava za jednu kalendarsku godinu isplaćeno više od iznosa dobijenog konačnim obračunom prava, korisnik sredstava je dužan da na zahtev Uprave uplati razliku na račun izvršenja budzeta Republike Srbije u roku od 60 dana od dana prijema rešenja o umanjenju sredstava.
Ukoliko korisnik sredstava u roku nije u celosti izmirio obaveze iz stava 5. ovoga člana, Uprava umanjuje sredstva od isplata direktnih plaćanja koja će korisnik korisnik sredstava ostvariti za naredne kalendarske godine.
IV. PODSTICAJI ZA MERE RURALNOG RAZVOJA
Vrste podsticaja za mere ruralnog razvoja
Član 32.
Podsticaji za mere ruralnog razvoja obuhvataju podršku programima koji se odnose na:
1) investicije u poljoprivredi za unapređenje konkurentnosti i dostizanje standarda kvaliteta;
2) održivi ruralni razvoj;
3) unapređenje ruralne ekonomije;
4) pripremu i sprovođenje lokalnih strategija ruralnog razvoja.
Podsticaji za podršku programima koji se odnose na investicije u poljoprivredi za unapređenje konkurentnosti i dostizanje standarda kvaliteta su vrsta podsticaja koji se sprovodi u cilju unapređenja tržišnog poslovanja, dostizanja standarda kvaliteta i unapređenja konkurentnosti.
Podsticaji za podršku programima koji se odnose na održivi ruralni razvoj su vrsta podsticaja koji se sprovode u cilju unapređenja zaštite životne sredine.
Podsticaji za podršku programima koji se odnose na unapređenje ruralne ekonomije su vrsta podsticaja koji se sprovode u cilju unapređenja kvaliteta života u ruralnim područjima.
Podsticaji za podršku programima koji se odnose na pripremu i sprovođenje lokalnih strategija ruralnog razvoja su vrsta podsticaja koji se sprovode u cilju omogućavanja lokalnim učesnicima ruralnog razvoja da dugoročno poboljšaju potencijale svojih lokalnih sredina kroz izradu i podršku u sprovođenju lokalnih strategija ruralnog razvoja.
Ministar bliže propisuje vrste podsticaja za mere ruralnog razvoja, uslove, način ostvarivanja prava na podsticaje za mere ruralnog razvoja i obrasce zahteva, odnosno prijave za ostvarivanje prava na podsticaje, kao i maksimalne iznose podsticaja po korisniku i po vrsti pojedine mere.
Minimalni iznos podsticaja za mere ruralnog razvoja
Član 33.
Podsticaji za mere ruralnog razvoja iz člana 32. ovog zakona sprovode se kao naknada dela troškova u određenom procentu od vrednosti pojedine vrste mere.
Podsticaji za mere ruralnog razvoja utvrđuju se u minimalnom iznosu od 30% ukupne vrednosti pojedine vrste mere.
Za područja sa otežanim uslovima rada u poljoprivredi podsticaji za mere ruralnog razvoja utvrđuju se u minimalnom iznosu od 45% ukupne vrednosti pojedine vrste mere.
1. Podsticaji za investicije u poljoprivredi za unapređenje
konkurentnosti i dostizanje standarda kvaliteta
Član. 34.
Podsticaji programima koji se odnose na investicije u poljoprivredi za unapređenje konkurentnosti i dostizanje standarda kvaliteta obuhvataju podršku za:
1) investicije u poljoprivrednu proizvodnju;
2) uspostavljanje i jačanje proizvođačkih grupa;
3) investicije u preradu poljoprivrednih proizvoda i marketing.
Pravo na podršku iz stava 1. tač. 1) i 3) ovog člana ima pravno lice, preduzetnik i fizičko lice – nosilac komercijalnog porodičnog poljoprivrednog gazdinstava, koji su upisani u Registar.
Pravo na podršku iz stava 1. tačka 2) ovog člana ima pravno lice registrovano u skladu za zakonom kojim se uređuju udruženja.
2. Podsticaji za održivi ruralni razvoj
Član 35.
Podsticaji za podršku održivom ruralnom razvoju obuhvataju podsticaje za:
1) sprovođenje agroekoloških mera;
2) organsku proizvodnju;
3) očuvanje biljnih i životinjskih genetičkih resursa;
4) nadoknadu propuštene dobiti kao posledicu sprovođenja dobre poljoprivredne prakse, dobrobiti životinja i drugih politika zaštite i očuvanja životne sredine.
Pravo na podsticaje iz stava 1. ovog člana ima pravno lice, preduzetnik i fizičko lice – nosilac komercijalnog porodičnog poljoprivrednog gazdinstava, koji su upisani u Registar.
Organska proizvodnja
Član 36.
Podsticaji za organsku proizvodnju obuhvataju plaćanja iz člana 14. ovog zakona, i to: premiju, podsticaje za proizvodnju i regrese za gorivo, đubrivo i seme, uvećana za minimalno 40% za proizvođače čija je proizvodnja u periodu konverzije, za proizvođače kojima je završen period konverzije i nalaze se u postupku izdavanja sertifikata i za proizvođače koji imaju sertifikovanu biljnu ili stočarsku proizvodnju.
Ako je ostvareno pravo na podsticaje iz stava 1. ovog člana ne može se ostvariti pravo na plaćanja iz člana 14. ovog zakona za iste površine i za istu meru.
3. Podsticaji za unapređenje ruralne ekonomije
Član 37.
Podsticaji za podršku programima koji se odnose na unapređenje ruralne ekonomije obuhvataju podsticaje za:
1) investicije za unapređenje i razvoj ruralne infrastrukture;
2) unapređenje ekonomskih aktivnosti na selu kroz podršku nepoljoprivrednim aktivnostima;
3) ekonomske aktivnostimi u smislu dodavanja vrednosti poljoprivrednim proizvodima, kao i uvođenje i sertifikaciju sistema bezbednosti i kvaliteta hrane, organskih proizvoda i proizvoda sa oznakom geografskog porekla;
4) unapređenje obuka u oblasti ruralnog razvoja.
Pravo na korišćenje podsticaja iz stava 1. tačka 1) ovog člana ima jedinica lokalne samouprave.
Pravo na korišćenje podsticaja iz stava 1. tač. 2) i 3) ovog člana ima pravno lice, preduzetnik i fizičko lice – nosilac komercijalnog porodičnog poljoprivrednog gazdinstava, koji su upisani u Registar.
Pravo na korišćenje podsticaja iz stava 1. tačka 4) ovog člana ima pravno lice, fizičko lice – nosilac komercijalnog porodičnog poljoprivrednog gazdinstava i preduzetnik, koji su upisani u Registar, kao i jedinica lokalne samouprave i udruženje.
4. Podsticaji za pripremu i sprovođenje
lokalnih strategija ruralnog razvoja
Član 38.
Podsticaji za podršku programima koji se odnose na pripremu i sprovođenje lokalnih strategija ruralnog razvoja obuhvataju podsticaje za:
1) pripremu lokalnih strategija ruralnog razvoja;
2) sprovođenje lokalnih strategija ruralnog razvoja.
Pravo na korišćenje podsticaja iz stava 1. ovog člana ima pravno lice koje je upisano u Registar, kao i jedinica lokalne samouprave i udruženje.
V. POSEBNI PODSTICAJI
1. Vrste posebnih podsticaja
Član 39.
Posebni podsticaji obuhvataju:
1) podsticaje za marketing-informacione sisteme u poljoprivredi;
2) podsticaje za uspostavljanje, razvoj i funkcionisanje sistema računovodstvenih podataka na poljoprivrednim gazdinstvima;
3) podsticaje za unapređenje zaštite, uređenja i korišćenja poljoprivrednog zemljišta;
4) podsticaje za podršku savetodavnim i stručnim poslovima u poljoprivredi;
5) podsticaje za sprovođenje odgajivačkih programa, radi ostvarivanja odgajivačkih ciljeva u stočarstvu;
6) podsticaje za sprovođenje naučno istraživačkih, razvojnih i inovativnih projekata u poljoprivredi;
7) podsticaje za proizvodnju sadnog materijala i sertifikaciju i klonsku selekciju.
Podsticaji marketing-informacione sisteme u poljoprivredi su plaćanja za prikupljanje, obradu, analizu i diseminaciju podataka o kretanjima cena odabranih poljoprivrednih proizvoda.
Podsticaji za uspostavljanje, razvoj i funkcionisanje sistema računovodstvenih podataka na poljoprivrednim gazdinstvima su plaćanja za prikupljanje, obradu, anilizu i diseminaciju definisanih računovodstvenih i ekonomskih podataka sa odabranih poljoprivrednih gazdinstava.
Podsticaji za unapređenje zaštite, uređenja i korišćenja poljoprivrednog zemljišta su podsticaji za kontrolu kvaliteta poljoprivrednog zemljišta, protiverozione mere, poboljšanje fizičkih, hemijskih i bioloških osobina poljoprivrednog zemljišta, komasaciju, dobrovoljno grupisanje zemljišta, navodnjavanje, melioraciju livada i pašnjaka i druge mere zaštite, uređenja i korišćenja poljoprivrednog zemljišta.
Podsticaji za podršku savetodavnim i stručnim poslovima u poljoprivredi su podsticaji za podršku sprovođenju programa koje obavljaju pravna lica i preduzetnici koji ispunjavaju uslove propisane zakonom kojim se uređuje obavljanje savetodavnih i stručnih poslova u oblasti poljoprivrede.
Podsticaji za sprovođenje odgajivačkih programa, radi ostvarivanja odgajivačkih ciljeva u stočarstvu su podsticaji za: kontrolu produktivnosti priplodnih i kvalitetnih priplodnih domaćih životinja; odabiranje i proizvodnju priplodnih i kvalitetnih priplodnih domaćih životinja; odabiranje i korišćenje kvalitetnih muških i ženskih priplodnih domaćih životinja za proizvodnju; ispitivanje prenošenja osobina na potomstvo kvalitetnih priplodnih domaćih životinja; kontrolisano razmnožavanje domaćih životinja; vođenje matične evidencije domaćih životinja; proizvodnju i uvođenje u proizvodnju drugih rasa i novonastalih rasa i hibrida domaćih životinja; druge odgajivačke i zootehničke mere.
Podsticaji za sprovođenje naučno-istraživačkih, razvojnih i inovativnih projekata u poljoprivredi su podsticaji za sprovođenje naučno istraživačkih, razvojnih i inovativnih projekata i programa u oblasti poljoprivrede i ruralnog razvoja.
Podsticaji za proizvodnju sadnog materijala i sertifikaciju i klonsku selekciju su plaćanja za podizanje matičnih zasada voćaka, vinove loze i drugih biljnih vrsta, kao i za nabavku opreme, tehničkih sredstava, biljnog materijala, održanje kolekcija i drugo u cilju sertifikacije sadnog materijala i klonske selekcije sorti voćaka, vinove loze i drugih biljnih sorti.
2. Pravo na korišćenje posebnih podsticaja
Član 40.
Pravo na korišćenje podsticaja za marketing-informacione sisteme u poljoprivredi i podsticaja za uspostavljanje, razvoj i funkcionisanje sistema računovodstvenih podataka na poljoprivrednim gazdinstvima imaju pravna lica i preduzetnici, odnosno organizacije koji ispunjavaju uslove propisane zakonom kojim se uređuje obavljanje savetodavnih i stručnih poslova u poljoprivredi.
Pravo na korišćenje podsticaja za unapređenje zaštite, uređenja i korišćenja poljoprivrednog zemljišta u zavisnosti od vrste mere ima pravno lice, preduzetnik i fizičko lice – nosilac komercijalnog porodičnog poljoprivrednog gazdinstava pod uslovom da su upisani u Registar, kao i jedinica lokalne samouprave i pravno lice i preduzetnik koje ispunjava uslove za obavljanje savetodavnih i stručnih poslova u skladu sa zakonom kojim se uređuje obavljanje savetodavnih i stručnih poslova u oblasti poljoprivrede.
Pravo na korišćenje podsticaja za podršku savetodavnim i stručnim poslovima u poljoprivredi ima pravno lice i preduzetnik, odnosno organizacija, koji ispunjavaju uslove propisane zakonom kojim se uređuje obavljanje savetodavnih i stručnih poslova u poljoprivredi.
Pravo na korišćenje podsticaja za mere za sprovođenje odgajivačkih programa, radi ostvarivanja odgajivačkih ciljeva u stočarstvu ima odgajivačka organizacija koja obavlja poslove u stočarstvu u skladu sa zakonom kojim se uređuje stočarstvo.
Pravo na korišćenje podsticaja za sprovođenje naučno istraživačkih, razvojnih i inovativnih projekata u poljoprivredi ima fizičko lice – nosilac komercijalnog porodičnog poljoprivrednog gazdinstava i preduzetnik, pod uslovom da su upisani u Registar, kao i naučno-istraživačka ustanova i pravno lice koje ispunjava uslove za obavljanje savetodavnih i stručnih poslova u skladu sa zakonom kojim se uređuje obavljanje savetodavnih i stručnih poslova u poljoprivredi.
Pravo na korišćenje podsticaja za proizvodnju sadnog materijala i sertifikaciju i klonsku selekciju ima pravno lice i preduzetnik koji ispunjava uslove u skladu sa posebnim propisima kojima se uređuje proizvodnja sadnog materijala, pod uslovom da je upisano u Registar.
Ministar bliže propisuje uslove i način ostvarivanja prava na posebne podsticaje.
VI. NADZOR
Inspekcijski nadzor
Član 41.
Inspekcijski nadzor nad primenom odredaba ovog zakona i propisa donetih na osnovu ovog zakona vrši ministarstvo preko inspektora nadležnog za poslove poljoprivrede (u daljem tekstu: poljoprivredni inspektor).
Uslovi za obavljanje poslova poljoprivrednog inspektora
Član 42.
Poslove poljoprivrednog inspektora može da obavlja lice koje je steklo visoko obrazovanje iz naučne oblasti biotehničke nauke ili tehnološko inženjerstvo na studijama drugog stepena (master akademske studije, specijalističke akademske studije i specijalističke strukovne studije), odnosno na osnovnim studijama u trajanju od najmanje četiri godine, iz oblasti poljoprivrede ili tehnološkog inženjerstva prehrambenog smera sa položenim državnim stručnim ispitom i sa najmanje tri godine radnog iskustva u struci.
Prava i dužnosti poljoprivrednog inspektora
Član 43.
U vršenju poslova inspekcijskog nadzora poljoprivredni inspektor ima pravo i dužnost da:
1) vrši pregled poljoprivrednog zemljišta, zasada, stoke, poslovnih i proizvodnih prostora, objekata, uređaja, robe i poslovne dokumentacije korisnika podsticaja koji se bave poljoprivrednom proizvodnjom i preradom poljoprivrednih proizvoda biljnog porekla;
2) po nalogu Uprave vrši uvid u isprave na osnovu kojih su korisnici podsticaja ostvarili pravo na podsticaje;
3) po nalogu Uprave proverava ispunjenost uslova za ostvarivanje prava na podsticaje kod lica koja su podnela zahtev ili na drugi način pokrenula postupak za ostvarivanje prava na podsticaje, kao i kod lica koja su ostvarila pravo na podsticaje;
4) preduzme druge mere i radnje, u skladu sa zakonom.
Ovlašćenja poljoprivrednog inspektora
Član 44.
U vršenju poslova iz člana 43. ovog zakona poljoprivredni inspektor ovlašćen je da:
1) naloži rešenjem izvršenje mera i radnji uz određivanje za to potrebnog roka;
2) podnese prijavu nadležnom organu za učinjeno krivično delo ili privredni prestup i podnese zahtev za pokretanje prekršajnog postupka;
3) donese meru obezbeđenja u slučaju opasnosti za život i zdravlje ljudi ili za druge javne interese;
4) obavesti drugi organ ako postoje razlozi za preduzimanje mera za koje je taj organ nadležan;
5) pokrene inicijativu kod ovlašćenog organa za obustavljanje od izvršenja, odnosno za poništavanje ili ukidanje propisa ili drugog opšteg akta organa ili organizacije koja vrši poslove državne uprave, odnosno za obustavljanje od izvršenja opšteg akta preduzeća, ustanove i druge organizacije ako nisu u skladu sa Ustavom i zakonom;
6) pokrene inicijativu kod Uprave za vođenje poljoprivrednog gazdinstva u pasivnom statusu;
7) preduzima druge mere i radnje, u skladu sa zakonom.
Na rešenje poljoprivrednog inspektora iz stava 1. ovog člana, može se izjaviti žalba ministru u roku od osam dana od dana njegovog donošenja.
Rešenje iz stava 2. ovog člana konačno je u upravnom postupku.
Obaveze lica nad čijim radom se vrši nadzor
Član 45.
Pravna i fizička lica i preduzetnici nad čijim radom se vrši inspekcijski nadzor dužna su da poljoprivrednom inspektoru omoguće vršenje nadzora i pruže potrebne podatke i informacije.
Lica iz stava 1. ovog člana dužna su da poljoprivrednom inspektoru, kao i drugim ovlašćenim licima u skladu sa zakonom, na njegov zahtev u određenom roku dostave ili pripreme podatke i materijale koji su potrebni za vršenje poslova inspekcijskog nadzora.
Oduzimanje dokumentacije i predmeta
Član 46.
Poljoprivredni inspektor u vršenju inspekcijskog nadzora može da privremeno oduzme dokumentaciju i predmete koji u prekršajnom ili sudskom postupku mogu da posluže kao dokaz.
O izvršenom privremenom oduzimanju dokumentacije i predmeta iz stava 1. ovog člana izdaje se potvrda.
VII. KAZNENE ODREDBE
Privredni prestup
Član 47.
Novčanom kaznom od 500.000 do 3.000.000 dinara kazniće se za privredni prestup pravno lice ako nenamenski koristi sredstva podsticaja (član 10. stav 1).
Za privredni prestup iz stava 1. ovog člana kazniće se novčanom kaznom od 50.000 do 200.000 dinara i odgovorno lice u pravnom licu.
Za radnje iz stava 1. ovog člana pored novčane kazne može se izreći i zaštitna mera zabrane pravnom licu da se bavi određenom privrednom delatnošću, odnosno zaštitna mera zabrane odgovornom licu u pravnom licu da vrši određene dužnosti u trajanju od šest meseci do pet godina.
Prekršaj pravnog lica
Član 48.
Novčanom kaznom 300.000 do 1.500.000 dinara kazniće se za prekršaj pravno lice koje:
1) postupi suprotno odredbi člana 10. stav 7. ovog zakona;
2) sredstva ostvarena po osnovu premije za mleko ne isplati korisniku premije za mleko na njegov namenski račun, najkasnije u roku od tri dana od dana uplate tih sredstava (član 16);
3) je ostvarilo podsticaje za krave dojilje, a postupi suprotno odredbi člana 22. stav 3. ovog zakona;
4) ne postupi po rešenju poljoprivrednog inspektora u skladu sa ovim zakonom.
Za prekršaj iz stava 1. ovog člana kazniće se novčanom kaznom od 20.000 do 100.000 dinara i odgovorno lice u pravnom licu.
Prekršaj preduzetnika
Član 49.
Novčanom kaznom 100.000 do 500.000 dinara kazniće se za prekršaj preduzetnik koji:
1) nenamenski koristi sredstva podsticaja (član 10. stav 1);
2) postupi suprotno odredbi člana 10. stav 7. ovog zakona;
3) sredstva ostvarena po osnovu premije za mleko ne isplati korisniku premije za mleko na njegov namenski račun, najkasnije u roku od tri dana od dana uplate tih sredstava (član 16);
4) je ostvario podsticaje za krave dojilje, a postupi suprotno odredbi člana 22. stav 3. ovog zakona;
5) ne postupi po rešenju poljoprivrednog inspektora u skladu sa ovim zakonom.
Prekršaj fizičkog lica
Član 50.
Novčanom kaznom 10.000 do 100.000 dinara kazniće se za prekršaj fizičko lice koje:
1) nenamenski koristi sredstva podsticaja (član 10. stav 1);
2) postupi suprotno odredbi člana 10. stav 7. ovog zakona;
3) je ostvarilo podsticaje za krave dojilje, a postupi suprotno odredbi člana 22. stav 3. ovog zakona;
4) ne postupi po rešenju poljoprivrednog inspektora u skladu sa ovim zakonom.
VIII. PRELAZNA I ZAVRŠNA ODREDBA
Član 51.
Danom stupanja na snagu ovog zakona prestaju da važe odredbe Zakona o poljoprivredi i ruralnom razvoju (,,Službeni glasnik RS”, broj 41/09) koje se odnose na podsticaje, korišćenje podsticaja, kao i odredbe člana 37. stav 1. tač. 2) i 3), čl. 41. i 43. tog zakona.
Član 52.
Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u ,,Službenom glasniku Republike Srbije”.
4827012.0060.18.doc/1 O B R A Z L O Ž E Nj E
I. USTAVNI OSNOV
Ustavni osnov za donošenje ovog zakona sadržan je u članu 97. stav 1. tačka 12) Ustava Republike Srbije kojim je utvrđeno da Republika Srbija uređuje i obezbeđuje razvoj Republike Srbije, politiku i mere za podsticanje ravnomernog razvoja pojedinih delova Republike Srbije, uključujući i razvoj nedovoljno razvijenih područja; organizaciju i korišćenje prostora.
II. RAZLOZI ZA DONOŠENjE ZAKONA
Ovim zakonom na sistemski način uređuje se oblast podsticaja u poljoprivredi i ruralnom razvoju, odnosno propisuju se vrste podsticaja u poljoprivredi i ruralnom razvoju, uslovi za ostvarivanje prava na podsticaje i korišćenje podsticaja. Donošenje ovog zakona proizilazi iz potrebe uspostavljanja funkcionalnog i transparentnog mehanizma implementacije podsticaja u oblasti poljoprivrede i ruralnog razvoja u narednom periodu.
Položaj poljoprivrede i prehrambene industrije u ekonomiji Republike Srbije ukazuje na visok potencijal ove privredne grane, ali i na nedovoljan nivo iskorišćenosti ovog potencijala i postojanje prostora za njegovo unapređenje. Učešće ukupnog agrarnog budzeta u ukupnom nacionalnom budzetu Republike Srbije u proteklih deset godina iznosilo je u proseku 4,21%, što predstavlja nizak nivo izdvajanja ako se uzme u obzir doprinos poljoprivrede stvaranju bruto domaćeg proizvoda Republike Srbije. Naime, učešće bruto dodate vrednosti u poljoprivredi u ukupnom bruto domaćem proizvodu Republike Srbije u prethodnoj dekadi iznosilo je 11,3%, dok agrobiznis u celini učestvuje u stvaranju bruto domaćeg proizvoda sa preko 20%. Pored toga, poljoprivreda sa prehrambenom industrijom predstavlja jedinu granu srpske privrede koja ostvaruje pozitivan bilans u spoljnotrgovinskoj razmeni i to u kontinuitetu od 2005. godine, uz stalni trend rasta suficita. Pozitivan bilans spoljnotrgovinske razmene poljoprivredno-prehrambenih proizvoda Republika Srbija ostvaruje sa svim svojim najvažnijim spoljnotrgovinskim partnerima – Evropskom unijom, zemljama potpisnicima CEFTA sporazuma, kao i zemljama potpisnicama EFTA sporazuma. Poljoprivreda sa prehrambenom industrijom učestvuje u ukupnom izvozu Republike Srbije sa 20,9% (prosek perioda 2005-2011. godine), dok u ukupnom uvozu učestvuje sa 6,8%. Struktura izvoza srpske poljoprivrede nije naročito povoljna, ako se ima u vidu da u izvozu dominiraju primarni poljoprivredni proizvodi niže dodate vrednosti, u poređenju sa prerađenim poljoprivrednim proizvodima, višeg nivoa dodate vrednosti, što predstavlja prostor, ali i neophodnost za unapređenje. Tranzicioni period srpske poljoprivrede karkaterisala je promenljivost i nekonzistentnost agrarne politike, što se ogledalo kroz nedoslednost u primeni određenih vrsta mera agrarne politike u relativno dužem vremenskom periodu, kao i promene u uslovima korišćenja, strukturi korisnika, kao i načinu realizacije predmetnih mera. Početak tranzicionog perioda (2000-2003. godine) obeležila je agrarna politika, usmerena ka merama cenovne podrške, koje su se prevashodno odnosile na određene vrste ratarskih kultura (soja, suncokret, šećerne repa, pšenica), kao i na cenovnu podršku proizvodnje mleka (premije za mleko). Period od 2004-2006. godine karakteriše zaokret u agrarnoj politici, u smislu prusmeravanja fokusa sa mera cenovne podrške na mere investicione, kreditne i podrške ruralnom razvoju, kao i podrške dohotku. Period od 2007. godine do danas karakteriše agrarna politika orjentisana na realizaciju mera podrške poljoprivredi kroz implementaciju sistema plaćanja prema površini obradivog zemljišta, odnosno po grlu stoke. Ovim zakonom doprineće se uspostavljanju predvidivosti, stabilnosti i konzistentnosti agrarne politike Republike Srbije, kako bi se izbegla iskazana nestabilnost i promenljivost poljoprivredne politike u proteklom periodu kroz definasanje sledećih vrsta podsticaja: 1) direktna plaćanja; 2) mere ruralnog razvoja i 3) posebni podsticaji.
Direktna plaćanja su grupa mera agrarne politike, na osnovu kojih se finansijska sredstva direktno isplaćuju poljoprivrednim proizvođačima i koje su efikasan mehanizam unapređenja produktivnosti poljoprivredne proizvodnje. Njihovom realizacijom obezbeđuju se uslovi za unapređenje proizvodnje (u pogledu kvantiteta i kvaliteta) i otvara mogućnost unapređenja konkurentnosti proizvodnje. Dosadašnje mere agrarne politike, koje po karakteru odgovaraju direktnim plaćanjima, apsorbovale su najveći deo agrarnog budzeta (do 80%), pri čemu se predviđa da će se taj trend nastaviti u narednom periodu imajući u vidu broj korisnika, površina i stočni fond na koje se mere odnose. Direktna plaćanja u skladu sa ovim zakonom su: a) premije (premija za mleko); b) podsticaji za proizvodnju (osnovni i proizvodno vezani podsticaji za biljnu proizvodnju i podsticaji u stočarstvu); v) regresi (za nabavku proizvodnih inputa, osiguranje i skladištenje u javnim skladištima) i g) kreditna podrška. Premije predstavljaju novčane iznose, obračunate po jedinici mere (kilogram/litar), koji se isplaćuju poljoprivrednim proizvođačima za isporučene poljoprivredne proizvode. Ovaj zakon kao meru podsticaja iz ove grupe navodi premiju za mleko, koja se isplaćuje za isporučeno kravlje, ovčije i kozje sirovo mleko. Ovo je mera agrarne politike koja doprinosi unapređenju kvaliteta mleka i preusmeravanju distribucije mleka iz direktne prodaje (na gazdinstvu i zelenim pijacama) u predaju mleka u mlekare na dalju preradu. Time se podiže nivo zdravstvene bezbednosti mleka u prometu i obezbeđuje stabilna sirovinska baza za idustriju mleka.
Kao posebna vrsta direktnih plaćanja propisani su podsticaji za proizvodnju, koji su na odgovarajući način prilagođeni biljnoj i stočarskoj proizvodnji. Ova vrsta direktnih plaćanja predstavlja novčane iznose, koji se isplaćuju po jedinici mere za posejan usev i višegodišnji zasad (hektar), odnosno za stoku odgovarajuće vrste (grlo). Primenom ove vrste podsticaja doprinosi se smanjenju cene koštanja proizvoda, što otvara prostor za povećanje cenovne konkurentnosti proizvođača na tržištu s jedne strane, kao i mogućnosti za uvećanje dobiti proizvođača s druge strane. Indirektno se realizacijom ove vrste podsticaja stvaraju uslovi za unapređenje prinosa u biljnoj proizvodnji, odosno za unapređenje rasnog sastava i povećanje stočnog fonda. Podsticaji u biljnoj proizvodnji uspostavljeni su kao osnovni podsticaji (koji se isplaćuju po površini obradivog poljoprivrednog zemljišta za biljnu proizvodnju) i proizvodno vezani podsticaji (koji se isplaćuju po površini obradivog poljoprivrednog zemljišta za biljnu proizvodnju, ali uz minimalno ostvareni prinos po hektaru). Podsticaji u stočarstvu definisani su kao podsticaji za: kvalitetne mlečene krave, krave dojilje, kvalitetne priplodne ovce, koze i krmače, tov junadi, jagnjadi i svinja i košnice pčela.
U direktna plaćanja spadaju i regresi koji su definisani kao novčani iznosi, koji se u određenom procentu isplaćuju za kupljenu količinu inputa za poljoprivrednu proizvodnju (gorivo, đubrivo, seme i drugo), premije osiguranja i troškove skladištenja u javnim skladištima. Realizacija ove vrste podsticaja doprinosi smanjenju cene koštanja proizvoda preko smanjenja varijabilnih troškova (troškova nabavke proizvodnih inputa, troškove premije osiguranja i troškove skladištenja gotovih proizvoda). Smanjenje cene koštanja, kao direktan efekat ove vrste podsticaja, otvara mogućnost za unapređenje cenovne konkurentnosti proizvoda na tržištu. Osim direktnog efekta, realizacija regresa, kao vida direktnih plaćanja, dovodi do primene odgovarajućih agrotehničkih mera u proizvodnji, smanjenja rizika od gubitaka u proizvodnji, kao i do mogućnosti odloženog plasmana proizvoda u slučaju nepovoljne tržišne situacije (sa aspekta proizvođača). Ostvarenje ovih efekata, u krajnjoj instanci, doprinosi povećanju produktivnosti proizvodnje, stabilnosti dohotka proizvođača, kao i očuvanju tržišne stabilnosti.
Kreditna podrška predstavlja vrstu podsticaja, kojom se poljoprivrednim gazdinstivima omogućava olakšani pristup korišćenju kredita i na taj način se stvara povoljniji pristup izvorima finansijskih sredstava za započinjanje, odnosno unapređenje poljoprivredne proizvodnje. Realizacijom kreditne podrške stvaraju se povoljniji uslovi za unapređenje investicionih aktivnosti, što vodi poboljšanju strukture gazdinstava, unapređenju plasmana i modernizaciji proizvodnje, a sve u cilju unapređenja konkurentnosti.
Mere ruralnog razvoja su podsticaji koji imaju za cilj jačanje konkurentnosti i dostizanje standarda u okviru primarnog poljoprivrednog i prehrambenog sektora, zaštitu životne sredine i biodiverzita od negativnog uticaja intenzivne poljoprivrede i razvoj ruralne ekonomije i poboljšanje uslova života stanovništva u ruralnim oblastima. Ove mere obuhvataju podršku programima koji se odnose na podršku: a) investicijama u poljoprivredi za unapređenje konkurentnosti i dostizanje standarda kvaliteta; b) održivom ruralnom razvoju; v) unapređenju ruralne ekonomije; i g) pripremi i sprovođenju lokalnih strategija ruralnog razvoja.
Podrška investicijama u poljoprivredi za unapređenje konkurentnosti i dostizanje standarda kvaliteta je vrsta podsticaja koja se sprovodi u cilju unapređenja tržišnog poslovanja, dostizanja standarda kvaliteta i unapređenja konkurentnosti. Ova grupa mera obuhvata: investicije u poljoprivrednu proizvodnju, uspostavljanje i jačanje proizvođačkih grupa i investicije u preradu poljoprivrednih proizvoda i marketing. Ova vrsta investicionih podsticaja doprineće unapređenju konkurentnosti proizvoda, i to kroz povećanje produktivnosti i efikasnosti proizvodnje, modernizaciju procesa proizvodnje i plasmana, bolju iskorišćenost, kao i unapređenje iskorišćenosti kapaciteta proizvodnje i prerade, uspostavljanje i primenu standarda kvaliteta i bezbednosti hrane, kao i kroz unapređenje tržišnog plasmana.
Podrška održivom ruralnom razvoju predstavlja vrstu podsticaja čijom realizacijom se podstiče unapređenje zaštite životne sredine, i to kroz primenu agroekoloških mera, mera podrške organskoj proizvodnji, očuvanje biljnih i životinjskih genetičkih resursa, kao i primenom drugih mera, koje se odnose na nadoknadu propuštene dobiti kao posledice sprovođenja dobrih poljoprivrednih praksi, dobrobiti životinja i drugih politika zaštite i očuvanja životne sredine.
Podrška unapređenju ruralne ekonomije je mera koja doprinosi unapređenju kvaliteta života u ruralnim oblastima kroz podsticanje nepoljoprivrednih aktivnosti na selu i proizvodnju proizvoda veće dodate vrednosti, radi povećanja dohotka i poboljšanja održivih uslova za život seoskog stanovništva, koja obuhvata: investicije za unapređenje i razvoj ruralne infrastrukture, diversifikaciju ekonomskih aktivnosti na selu podrškom nepoljoprivrednim aktivnostima, podršku ekonomskim aktivnostima u smislu dodavanja vrednosti poljoprivrednim proizvodima i podsticaje za unapređenje obuka u ovoj oblasti ruralnog razvoja.
Podrška za pripremu i sprovođenje lokalnih strategija ruralnog razvoja predstavlja vrstu podsticaja koji doprinose lokalnim akterima ruralnog razvoja da dugoročno poboljšaju potencijale svojih lokalnih sredina kroz izradu i podršku u sprovođenju lokalnih strategija održivog ruralnog razvoja, koje su osmišljene od strane registrovanih javno-privatnih partnerstava. Ova vrsta mera se realizuje kroz pripremu i sprovođenje lokalnih strategija održivog ruralnog razvoja.
Takođe, posebna prednost ovog zakona je što prepoznaje i na odgovarajući način tretira područja u Republici Srbiji u kojima su prisutni otežani uslovi obavljanja poljoprivredne aktivnosti, tj. područja kod kojih zbog prirodnih, socijalnih ili zakonskih ograničenja ne postoje uslovi za intenzivan razvoj poljoprivredne proizvodnje. Podsticaji propisani ovim zakonom adekvatno su prilagođeni i ovakvim područjima, i to kako u pogledu kriterijuma zaostvarivanje prava na podsticaje, tako i u pogledu nivoa finansijskih sredstava.
Posebni podsticaji su usmereni na kreiranje institucionalnog okvira za realizaciju direktnih plaćanja i mera ruralnog razvoja, kao i za uspostavljanje adekvatnih mehanizma prikupljanja podataka o poljoprivrednim pokazateljima, vođenja evidencija u poljoprivredi, obavljanja savetodavnih i naučnih aktivnosti i sl. Posebni podsticaji obuhvataju podsticaje za: marketing-informacione sistemima u poljoprivredi, uspostavljanje, razvoj i funkcionisanje sistema računovodstvenih pokazatelja na poljoprivrednim gazdinstvima, poboljšanje zaštite i kvaliteta poljoprivrednog zemljišta, korišćenje i upravljanje poljoprivrednim zemljištem, podršku savetodavnim i stručnim poslovima u poljoprivredi, sprovođenje odgajivačkih ciljeva u stočarstvu kroz izradu i sprovođenje odgajivačkog programa i sprovođenje naučno-istraživačkih, razvojnih i inovativnih projekata u poljoprivredi i proizvodnju sadnog materijala i sertifikaciju i klonsku selekciju.
Sve vrste podsticaja propisane ovim zakonom evidentiraće se u Registru podsticaja u poljoprivredi i ruralnom razvoju, čije je uspostavljanje previđeno ovim zakonom, a čije će funkcionisanje omogućiti vođenje jedinstvene evidencije o davanjima u poljoprivredi, uspostavljanje funkcionalnog sistema kontrole trošenja sredstava, kao i transparentno korišćenje finansijskih sredstava.
III. OBRAZLOŽENjE PREDLOŽENIH POJEDINAČNIH REŠENjA
Članom 1. propisano je da se ovim zakonom uređuju se vrste podsticaja u poljoprivredi i ruralnom razvoju, uslovi za ostvarivanje prava na podsticaje i korišćenje podsticaja.
Članom 2. propisano je značenje izraza koji se upotrebljavaju u ovom zakonu.
Članom 3. propisane su vrste podsticaja, odnosno direktna plaćanja, mere ruralnog razvoja i posebni podsticaji.
Članom 4. propisan je obim, namena i raspodela po vrsti podsticaja.
Članom 5. propisano je ko ima pravo na podsticaje, pod uslovima utvrđenim ovim zakonom, odnosno korisnici podsticaja.
Članom 6. propisano je da porodično poljoprivredno gazdinstvo može biti komercijalno porodično poljoprivredno gazdinstvo i nekomercijalno porodično poljoprivredno gazdinstvo i date su njihove definicije.
Članom 7. propisan je postupak za ostvarivanje prava na podsticaje
Članom 8. propisana je isplata podsticaja.
Članom 9. propisano je da sredstva ostvarena po osnovu podsticaja u poljoprivredi i ruralnom razvoju ne mogu biti predmet izvršenja.
Članom 10. propisane su obaveze korisnika podsticaja
Članom 11. ustanovljava se Registar posticaja u poljoprivredi i ruralnom razvoju, koji vodi Ministarstvo nadležno za poslove poljoprivrede.
Članom 12. propisano je da Ministarstvo u okviru godišnjeg izveštaja o radu, u skladu sa zakonom, podnosi Vladi Godišnji izveštaj o stanju u poljoprivredi u prethodnoj kalendarskoj godini – Zelenu knjigu koja sadrži ocenu stanja i ekonomskog položaja poljoprivrede, kao i predlog i način sprovođenja mera poljoprivredne politike za naredni period, a zasniva se na detaljnom praćenju stanja u poljoprivredi i agroekonomskim stručnim analizama. Zelena knjiga je javni izveštaj i objavljuje se u „Službenom glasniku Republike Srbije”.
Članom 13. propisana je podrška za sprovođenje poljoprivredne politike i politike ruralnog razvoja u autonomnoj pokrajini i jedinici lokalne samouprave.
Članom 14. propisane su vrste direktnih plaćanja, i to: premije, podsticaji za proizvodnju, regresi i kreditna podrška.
Čl. 15. i 16. uređeno je ostvarivanje premije za mleko.
Članom 17. propisane su vrste podsticaja za proizvodnju, i to: osnovni – po površini biljne proizvodnje i proizvodno vezani – po površini biljne proizvodnju uz minimalno ostvareni prinos po hektaru, kao i podsticaji u stočarstvu.
Čl. 18. i 19. uređeni su podsticaji za biljnu proizvodnju.
Članom 20. uređeno je ostvarivanje podsticaja u stočarstvu.
Članom 21. propisani su podsticaji za kvalitetne mlečne krave.
Članom 22. propisani su podsticaji za krave dojilje.
Članom 23. propisani su podsticaji za kvalitetne priplodne ovce i koze.
Članom 24. propisani su podsticaji za kvalitetne priplodne krmače.
Članom 25. propisani su podsticaji za tov junadi.
Članom 26. propisani su podsticaji za tov jagnjadi.
Članom 27. propisani su podsticaji za tov svinja.
Članom 28. propisani su podsticaji za košnice pčela
Članom 29. uređeno je ostvarivanje prava na regrese.
Članom 30. uređeno je ostvarivanje prava na kreditnu podršku.
Članom 31. propisano je umanjenje isplata direktnih plaćanja.
Članom 32. propisane su vrste podsticaja za mere ruralnog razvoja.
Članom 33. propisani su minimalni podsticaji za mere ruralnog razvoja.
Članom 34. propisani su podsticaji za investicije u poljoprivredi za unapređenje konkurentnosti i dostizanje standarda kvaliteta.
Članom 35. uređeni su podsticaji za održivi ruralni razvoj.
Članom 36. propisani su podsticaji za organsku proizvodnju.
Članom 37. propisani su podsticaji za unapređenje ruralne ekonomije.
Članom 38. propisani su podsticaji za pripremu i sprovođenje lokalnih strategija ruralnog razvoja.
Članom 39. propisane su vrste posebnih podsticaja.
Članom 40. propisani su korisnici posebnih podsticaja.
Čl. 41-46. uređen je nadzor nad sprovođenjem ovog zakona koji vrši ministarstvo nadležno za poslove poljoprivrede, odnosno poslovi inspekcijskog nadzora koje ministarstvo vrši preko poljoprivrednog inspektora.
Čl. 47-50. propisane su kaznene odredbe, odnosno privredni prestupi i prekršaji za postupanje suprotno odredbama ovog zakona.
Čl. 51. i 52. propisana je prelazna i završna odredba.
IV. FINANSIJSKA SREDSTAVA POTREBNA
ZA SPROVOĐENjE ZAKONA
Ovaj zakon uspostavlja posebnu kategoriju prava, za koja se svake budzetske godine obezbeđuju potrebna sredstva u budzetu Republike Srbije.
V. ANALIZA EFEKATA
1. Određenje problema koji zakon treba da reši
Donošenjem ovog zakona stvaraju se uslovi za uspostavljanje funkcionalnog i transparentnog mehanizma implementacije podsticaja u oblasti poljoprivrede i ruralnog razvoja, čime će se omogućiti sprovođenje stabilne, konzistentne i predvidive agrarne politike u dugoročnom periodu.
Jedan od razloga za nemogućnost višeg nivoa iskorišćenja potencijala poljoprivrede Republike Srbije u dosadašnjem periodu jeste nekonzistentnost poljoprivredne politike u proteklom periodu i nemogućnost srednjeročnog i dugoročnog planiranja proizvodnje od strane nosilaca poljoprivredne proizvodnje, a na osnovu smernica agrarne politike, donetih od strane Ministarstva poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede, odnosno Vlade Republike Srbije. Ovim zakonom jasno se definišu mere agrarne politike koji će se primenjivati, kroz definisanje vrsta podsticaja, načina njihove implementacije, potencijalnih korisnika i uslova korišćenja podsticaja, kao i vođenja evidencije o podsticajima i ostalih pitanja relevantnih za definisanje i implementaciju sistema podsticaja poljoprivredne proizvodnje i ruralnog razvoja.
Donošenjem ovog zakona stvoriće se povoljniji uslovi za planiranje budzetskih sredstava potrebnih za realizaciju mera agrarne politike u svakom budzetskom periodu, a na osnovu preciznije procene potreba krajnjih korisnika. Poseban doprinos ovog zakona je i uspostavljanje Registra podsticaja u poljoprivredi i ruralnom razvoju, koji će se koristiti za potrebe vođenja analitike i statistike u Ministarstvu, odnosno za analizu i ocenu ostvarenih efekata implementiranih mera agrarne politike. Na osnovu analize podataka iz Registra podsticaja, kao i njihovim „ukrštanjem” sa podacima iz drugih baza podataka koje se vode u Ministarstvu, obezbediće se kvantitativna osnova za preciznu ocenu efikasnosti realizovanih mera i nivo ostvarenja ciljeva. Na ovaj način stvoriće se uslovi za unapređenje analitike i statistike u Ministarstvu, što će predstavljati dobru osnovu za unapređenje mera agrarne politike u budućem periodu i njihovog boljeg prilagođavanja porebama krajnjih korisnika. Ovim zakonom definišu se vrste podsticaja, korisnici podsticaja, minimalni nivoi podsticaja, kao i uslovi njihovog korišćenja čime se stvara osnova za dugoročno planiranje poljoprivredne proizvodnje od strane neposrednih korisnika podsticaja, što otvara prostor za realizaciju srednjeročnih i dugoročnih investicionih aktivnosti i mogućnost korišćenja višegodišnjih kreditnih aranžmana za pokretanje i unapređenje poljoprivredne proizvodnje. U tom smislu ovaj zakon ima pozitivne efekte na povećanje obima (a time i vrednosti) poljoprivredne proizvodnje, povećanje produktivnosti i efikasnosti proizvodnje, a u određenoj meri i na povećanje konkurentnosti.
S obzirom da se Republika Srbija nalazi u procesu pridruživanja Evropskoj uniji i da, u skladu sa obavezama proisteklim iz tog procesa, radi na harmonizaciji svog zakonodavstva sa legislativom Evropske unije, ovaj zakon predstavlja korak napred ka usklađivanju agrarne politike Republike Srbije sa Zajedničkom poljoprivrednom politikom Evropske unije. Ovaj zakon kao obavezu korisnika navodi poštovanje propisa kojima se uređuju standardi kvaliteta životne sredine, zaštita javnog zdravlja, zaštita zdravlja životinja i biljaka, zaštita dobrobiti životinja i zaštita poljoprivrednog zemljišta, što su ujedno i zahtevi koje mora da ispuni korisnik podsticaja u Evropskoj uniji kako bi ostvario prava na korišćenje podsticaja. Ispunjenost navedenih zahteva predstavlja osnovu tzv. unakrsne usklađenosti (cross compliance) u Zajedničkoj poljoprivrednoj politici Evropske unije, a implementacija ovih uslova u zakonski okvir Republike Srbije je osnova za pripremu poljoprivrednih proizvođača za agrarnu politiku koja će se implementirati nakon sticanja punopravnog članstva u EU.
Takođe, u kontekstu procesa evropskih integracija, zakon preuzima jedan od mehanizama redistribucije sredstava između različitih grupa (stubova) mera agrarne politike iz Zajedničke poljoprivredne politike Evropske unije, tzv. mehanizam modulacije, kojim se vrši preraspodela finansijskih sredstava iz grupe podsticaja po osnovu direktnih plaćanja ka grupi podsticaja ruralnog razvoja. Klasifikacija mera u zakonu, u okviru direktnih plaćanja, odnosno u okviru podsticaja za biljnu proizvodnju, takođe je usklađena sa klasifikacijom mera u okviru direktnih plaćanja Zajedničke poljoprivredne politike Evropske unije – podsticaji za biljnu proizvodnju klasifikovani su kao osnovni (što odgovara decoupled payment u direktnim plaćanjima Zajedničke poljoprivredne politike Evropske unije) i proizvodno vezani (u skladu sa coupled payment u direktnim plaćanjima Zajedničke poljoprivredne politike EU). Usklađivanjem sa instrumentima i kriterijumima Zajedničke poljoprivredne politike Evropske unije stvaraju se uslovi za postepeno prilagođavanje domaće agrarne politike i pripremanje domaćih korisnika na sistem podsticaja, koji je u određenoj meri usaglašen sa evropskim kriterijumima.
Ovaj zakon će imati brojne pozitivne efekte na razvoj domaće poljoprivrede, i to:
1) obezbeđivanje predvidive i konzistentne agrarne politike u dužem periodu;
2) povećana motivisanost korisnika podsticaja za zasnivanje i unapređenje poljoprivredne proizvodnje;
3) mogućnost povećanje dohotka korisnika i mogućnost povećanja produktivnosti i efikasnosti u poljoprivredi, što doprinosi unapređenju konkurentnosti;
4) približavanje principima, mehanizmima i instrumentima Zajedničke poljoprivredne politike Evropske unije.
2. Ciljevi koji se donošenjem zakona postižu
Nestabilnost i nepredvidivost poljoprivredne politike, kao i nepostojanje doslednosti u kreiranju i sprovođenju agrarne politike u prethodnom periodu, rezultiralo je smanjenjem investicija u sektoru poljoprivrede i netržišnim prelivanjem dobiti između učesnika u tržišnom lancu. Ovaj zakon doprinosi predvidivosti agrarne politike i stvara osnovu za kratkoročno, srednjeročno, ali i dugoročno planiranje i ekonomski razvoj korisnika finansijskih sredstava.
Distribucijom sredstava agrarnog budzeta kroz mere agrarne politike na osnovu ovog zakona teži ispunjenju sledećih osnovnih ciljeva:
1) unapređenju produktivnosti i efikasnosti poljoprivredne proizvodnje, kao i unapređenje konkurentnosti;
2) očuvanju prehrambene sigurnosti i obezbeđivanju kvalitetne i bezbedne hrane za potrošače;
3) obezbeđivanju podrške održivom razvoju sela kroz unapređenje životnog standarda ruralnog stanovništva;
4) zaštiti životne sredine od negativnih uticaja poljoprivredne proizvodnje;
5) prilagođavanju sektora poljoprivrede Srbije procesima integracija u Evropsku uniju i Svetsku trgovinsku organizaciju.
Kako su prinosi pojedinih biljnih kultura ispod evropskog nivoa, primenom ovog zakona unaprediće se primena agrotehničkih mera u poljoprivrednoj proizvodnji, što za krajnji cilj ima podizanje nivoa prinosa, a samim tim i povećanje vrednosti proizvodnje (uz pretpostavku ograničene fluktuacije tržišnih cena primarnih proizvoda).
3. Druga mogućnost za rešavanje problema
U dosadašnjem periodu mere agrarne politike definisane su kroz podzakonska akta (uredbe) usvojene od strane Vlade Republike Srbije, a na predlog Ministarstva poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede, u skladu sa zakonom kojim se uređuje budzet Republike Srbije za tekuću godinu. Osnovni zakonski okvir pri kreiranju i realizaciji dosadašnje agrarne politike Republike Srbije predstavlja Zakon o poljoprivredi i ruralnom razvoju („Službeni glasnik RS” broj 41/09), kao i nacionalni programi u oblasti poljoprivrede i ruralnog razvoja, koji se odnose na srednjeročne periode. Kao krovni dokument, Zakon o poljoprivredi i ruralnom razvoju predstavlja opšti zakonski okvir funkcionisanja poljoprivrede i ruralnog razvoja, dok će se ovim zakonom i pratećim podzakonskim aktima bliže definisati mehanizni implementacije agrarne politike, kroz sistem podsticaja.
Zadržavanjem postojećeg mehanizma implementacije agrarne politike Srbije, kroz donošenje pojedinačnih mera podsticaja, a kroz njihovo usvajanje kroz uredbe Vlade Republike Srbije, izostala bi mogućnost uspostavljanja dugoročne, predvidive i konzistentne poljoprivredne politike, što se postiže jedino donošenjem zakonskog propisa, kojim se ova oblast uređuje u potpunosti i na sistemski način.
4. Zašto je donošenje zakona najbolje za rešavanje problema
Postojeći mehanizam implementacije agrarne politike nije doprineo uspostavljanju predvidive, konzistentne i transparentne agrarne politike Republike Srbije u dužem periodu, pre svega, iz sledećih razloga:
1) postojanje čestih izmena u vrsti i obimu podsticaja, kao i izmene kriterijuma za ostvarivanje prava na podsticaje i izmene kategorija korisnika;
2) nekonzistentnost mera agrarne politike, u smislu izostajanja pojedinih podsticajnih mera tokom perioda, čime je stvorena atmosfera nesigurnosti kod krajnjih korisnika i nemogućnost planiranja narednog proizvodnog ciklusa, niti mogućnost planiranja srednjeročnih i dugoročnih investicionih aktivnosti;
3) nepostojanje institucionalne podrške i pratećih mehanizama u odgovarajućem obliku i na odgovarajućem nivou, koji bi omogućili nesmetanu i transparentnu implementaciju poljoprivredne politike;
4) nedovoljna usaglašenost sa propisima Evropske unije, pre svega sa regulativama kojima se reguliše funkcionisanje Zajedničke poljoprivredne politike Evropske unije.
Donošenjem ovog zakona, kao i pratećih podzakonskih akata, izbeći će se svi ti problemi, a pre svega postojanje nekonzistentnosti mera agrarne politike i nemogućnost planiranja proizvodnje od strane krajnjih korisnika. Poznavanje podsticaja i pratećih kriterijuma za implementaciju obezbeđuje mogućnost planiranja poljoprivredne proizvodnje od strane korisnika i svakako će predstavljati osnovu za donošenje proizvodnih i upravljačkih odluka na gazdinstvu, u pogledu vrste i obima proizvodnje, nivoa ulaganja, procene rizika i ostalih odluka u poljoprivrednoj proizvodnji.
Takođe, ovim zakonom olakšaće se uvid i praćenje poljoprivredne politike od strane neposrednih korisnika podsticaja, tj. poljoprivrednih proizvođača i prerađivača, s obzirom da više ne bi postojala potreba da prate donošenje i objavljivanje više desetina uredbi tokom godine, već bi im bio dostupan jedan jasan zakonski akt, koji definiše mere podsticaja koje su im dostupne, njihova prava i obaveze po osnovu korišćenja podsticaja, minimalne iznose sredstava i kriterijume ostvarivanja podsticaja, kao i instrumente podrške sistemu podsticaja. Ovakav pristup doprinosi povećanju broja korisnika mera agrarne politike, a time i povećanju prihoda poljoprivrednih gazdinstava.
5. Na koga će i kako će uticati predložena rešenja
Pravo na podsticaje u smislu ovog zakona imaju poljoprivredna gazdinstva i porodična poljoprivredna gazdinstva, upisana u Registar poljoprivrednih gazdinstava, kao i jedinice lokalne samouprave i druga lica i organizacije, u skladu sa uslovima korišćenja pojedinih vrsta podsticaja. Imajući u vidu da je u Registar poljoprivrednih gazdinstava upisano oko 450.000 gazdinstava, što je nešto više od polovine ukupnog broja poljoprivrednih gazdinstava, dobija se podatak o broju potencijalnih korisnika mera podsticaja, regulisanih predloženim zakonom. Međutim, efekte implementacije mera podsticaja, sadržanih u ovom zakonu, neposredno će osetiti ne samo direktni korisnici mera, već i celokupno ruralno stanovništvo, koje u Srbiji čini oko 44% ukupne populacije. Ovakvi neposredni efekti naročito se očekuju kod realizacije mera podsticaja u oblasti ruralnog razvoja, gde je uključena cela ruralna zajednica. Neposredan uticaj ovaj zakon će imati na sve poljoprivredne proizvođače, koji će uspostavljanjem zakonom regulisanih standarda za transparentno korišćenje budzetskih sredstava biti motivisani da ulažu u poljoprivrednu proizvodnju i time unaprede proizvodnju u pogledu kvantiteta i kvaliteta. Primenom propisanih rešenja stvoriće se povoljniji privredni ambijent za poljoprivrednu proizvodnju i ruralni razvoj, sprovođenjem predvidive, konzistentne i transparentne poljoprivredne politike. U cilju planiranja proizvodnog ciklusa potrebno je da poljoprivredni proizvođači unapred budu upoznati sa mogućnošću subvencionisanja svoje proizvodnje od strane države, s obzirom da to može značajno da utiče na planirani obim proizvodnje u narednom proizvodnom ciklusu, a samim tim i na krajnju ponudu finalnih proizvoda na tržištu po završetku proizvodnog ciklusa.
Podsticaji su u predstavljeni u apsolutnim dinarskim iznosima, kao minimalni iznos podrške. U skladu sa raspodelom budzetskih sredstava za svaku narednu godinu, predviđena je mogućnost uvećanja navedenih iznosa kroz akt Vlade iz člana 4. ovog zakona (s obzirom da ovaj zakon definiše minimalne iznose), što će se sprovoditi u skladu sa inflacijom, kretanjem cena inputa i sirovina, kao i tržišnih cena.
Pojedine vrste podsticaja, kao što su podsticaji za organsku proizvodnju, regresi za premiju osiguranja za useve, plodove, višegodišnje zasade, rasadnike i životinje, kao i podrška programima ruralnog razvoja su iskazane u procentualnom iznosu. Ovakve formulacije podsticaja navedene su na osnovu analiza pojedinih sektora poljoprivredne proizvodnje, a u skladu sa prethodno realizovanim merama po osnovu tada važećih uredbi, kao i evropske prakse. Tako, na primer, premija za mleko ima karakter cenovne podrške, s obzirom da se za iznos premije po litru otvara prostor za povećanje proizvođačke marže, što je naročito značajno ako se ima u vidu visok nivo oscilacija cena mleka, kako na domaćem, tako i na inostranom tržištu. Postojanje premije za mleko pod uslovima i na nivou određenim ovim zakonom, omogućava proizvođačima da posluju bez gubitka, u uslovima niskih cena mleka ili poremećaja na tržištu proizvodnih inputa, pri tome obezbeđujući dovoljan nivo ponude za zadovoljenje prehrambene sigurnosti stanovništva.
U drugoj polovini 2012. godine, nakon detaljnih analiza, buduće žetve roda 2012, stanja na tržištu stočne hrane kao i broja grla, rešeno je da se poveća premija za mleko sa 5 na 7 dinara po litri. Procene su bile da će rod žitarica 2012. godine (posebno kukuruza koji je osnova za dobru mlečnost grla) biti daleko ispod proseka, i da će se proizvođači naći u teškoj situaciji. Postojala je mogućnost da se broj grla rapidno smanji, dok bi i proizvodnja mleka po grlu bila smanjena usled nemogućnosti ishrane grla kvalitetnom hranom (usled njene visoke cene), što bi dovelo do smanjenja mleka na tržištu kao i visoke cene mleka i proizvoda od mleka. Kako je proizvodnja mleka jako osetljiva i veliki broj faktora utiče na istu, u cilju stabilizovanja proizvodnje, odlučeno je da se premija za mleko poveća za 2 dinara (u skladu sa projekcijama budzeta) i na taj način pomogne proizvođačima.
Tabela 1:Količina predatog mleka mlekarama u milionima litara
Količina predatog mleka mlekarama u milionima litara 2011 191 186 203 183 2012 200 214 192
Tabela 2: Količina premiranog mleka u milionima litara po kvartalu:
Kvartal I II III IV 2011 136 148 138 136 2012 159 170
Kada je reč o regresima za nabavku osnovnih proizvodnih inputa, kao što su seme, gorivo i đubrivo, ova mera doprinosi smanjenju cene koštanja biljne proizvodnje za koju su podsticaji namenjeni, i to kroz smanjenje varijabilnih troškova nabavke inputa za proizvodnju, a što otvara mogućnost za unapređenje konkurentnosti nastupa na tržištu, i to kako u pogledu cena, tako i u pogledu kvaliteta kroz primenu kvalitetnijih agrotehničkih mera.
Najobimnija agrarna mera podrške biljnoj proizvodnji, odnosi se na direktna plaćanja po hektaru obradive i registrovane površine a podrazumeva i regresiranje dizel goriva kao vrlo skupog inputa u poljoprivrednoj proizvodnji. Regresiranje osnovnih inputa u proizvodnji predstavlja jednu od mera agrarne politike koja je efikasan model za poboljšanje produktivnosti poljoprivredne proizvodnje. Realizacijom navedenog podsticaja obezbeđuju se uslovi za povećanje proizvodnje (u pogledu kvantiteta i kvaliteta), a time i konkurentnosti proizvedenih poljoprivrednih proizvoda. Primena ove mere takođe ima za cilj i povećanje prinosa kroz adekvatnu upotrebu inputa u proizvodnji. Merom regresiranja poljoprivredne proizvodnje deo (varijabilnih) troškova poljoprivrednog gazdinstva se subvencioniše, čime se gazdinstvu uvećavaju prihodi, pojeftinjuje proizvodnja, povećava konkurentnost i omogućava potpunija primena agrotehničkih mera.
Tabela 3: Iznos isplaćenih sredstava po osnovu Uredbe o regresiranju repromaterijala u periodu 2007-2011:
Godina 2007 2008 2009 2010 2011 Iznos sredstava/ ha 8.000 10.000 12.000 14.000 14.000 Broj korisnika 197.411 270.678 84.218 74.901 82.821 Ukupno isplaćeno, u milijardama RSD 7,2 14,3 7,4 12,0 14,9
Pored ove mere, poljoprivredni proizvođači su imali pravo na refakciju plaćene akcize na dizel gorivo, koja je vršena od strane Ministarstva finansija. Takođe je vršeno dodatno regresiranje mineralnih đubriva od strane Ministarstva poljoprivrede, šumarsta i vodoprivrede u pojedinim godinama što je dodatno uvećalo sredstva koja su poljoprivrednim proizvođačima bila na raspolaganju.
Situacija u 2012. godini je bila nešto drugačija u odnosu na prethodne godine. Ukupna sredstva koja su poljoprivredni proizvođači mogli da ostvare je 12.500 dinara po hektaru. Ona su se sastojala iz dvokratnog regresiranja dizel goriva (proleće i jesen po 40 l/ha, što ukupno iznosi 6.080 dinara, jer je cena bila umanjena za 76 din/l) i direktno plaćanje po hektaru u iznosu od 6.420 dinara.
U 2013. godini i dalje, planira se regresiranje u ukupnom iznosu od 12.000 dinara po hektaru. Ono bi u sebi obuhvatilo osnovno plaćanje u iznosu od minimum 6.000 dinara po hektaru obradivog zemljišta, kao i pravo na regresiranje cene dizel goriva i to 120 l/ha na godišnjem nivou. U zavisnosti od raspoloživih sredstava opredeljenih budzetom, iznos regresa za dizel gorivo biće na nivou do 6.000 dinara po hektaru.
Ovakav obim regresiranja biljne proizvodnje je u potpunosti u skladu sa dosadašnjim načinom regresiranja repromaterijala, što se može videti iz Tabele 4.
Tabela 4: Iznos isplaćenih sredstava po osnovu Uredbe o regresiranju repromaterijala prikazano po repromaterijalima u periodu 2007-2011:
Godina Dizel gorivo (din/ha) Mineralno đubrivo (din/ha) Deklarisano seme (din/ha) UKUPNO 2007 3.500 2.500 2.000 8.000 2008 4.000 3.500 2.500 10.000 2009 3.000 5.000 4.000 12.000 2010 4.000 6.000 4.000 14.000 2011 4.000 6.000 4.000 14.000
Kada je reč o podsticajima za organsku proizvodnju, podrška je navedena u procentalnom iznosu, kao uvećanje od 40% u odnosu na direkta plaćanja, i to: premiju, podsticaje za proizvodnju i regrese za gorivo, đubrivo i seme, iz razloga što proizođači uključeni u organsku proizvodnji imaju dodatne troškove, koji su rezultat većeg učešća radne snage u samom procesu proizvodnje, manjeg prinosa kod nekih kultura, kao i nabavke određenih inputa koji su dozvoljeni za upotrebu u organskoj proizvodnji.
Međutim, konzistentnost i predvidivost poljoprivredne politike, osim što je preduslov planiranja uspešne poljoprivredne proizvodnje, predstavlja osnovu za vođenje uspešne analitike i dugoročne statistike u Ministarstvu poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede, što je preduslov praćenja realizacije podsticaja, ocene njihove efikasnosti i unapređenja agrarne politike. Osim toga, ovim zakonom su tangirane i ostale zainteresovane strane, kao što su naučno-istraživačke, obrazovne i stručne institucije, strukovne organizacije, drugi državni organi, pravna i fizička lica, udruženja proizvođača, prerađivača i trgovaca i svi ostali subjekti uključeni direktno ili indirektno u poljoprivredni sektor.
Kako se u dužem roku očekuje unapređenje poljoprivredne proizvodnje, kao posledica postajanja predvidive i konzistentne agrarne politike, neminovno će doći do povećanja obima i kvaliteta ponude poljoprivredno-prehrambenih proizvoda na tržištu, te će ovaj zakon indirektno uticati i na krajnje potrošače.
6. Troškovi koje će primena zakona izazvati kod građana i privrede, posebno malih i srednjih preduzeća
Za primenu ovog zakona nisu potrebna finansijska sredstva koja padaju na teret građana i privrede. Rešenja sadržana u ovom zakonu realizovaće se kroz dosadašnji mehanizam finansiranja agrarne politike Republike Srbije (umesto dosadašnjih uredbi, koje su regulisale pojedine mere agrarne politike, ovaj zakon postaje jedinstvena osnova za realizaciju mera), koji je besplatan i ne stvara troškove podnosiocima zahteva za ostvarivanje podsticaja. Naime, pravo na podsticaje ostvaruje se na osnovu zahteva, odnosno prijave na konkurs podnete od strane podnosioca zahteva, a koja se podnosi Upravi za agrarna plaćanja i za koju se ne plaća administrativna taksa niti izaziva bilo kakve druge troškove za korisnika podsticaja.
U skladu sa članom 75.a Zakona o državnoj upravi (,,Službeni glasnik RS”, br. 79/05, 101/07 i 95/10), organ državne uprave, u postupku rešavanja o pravima, obavezama ili pravnim interesima fizičkog ili pravnog lica, odnosno druge stranke, po službenoj dužnosti, u skladu sa zakonom, vrši uvid, pribavlja i obrađuje podatke iz evidencija, odnosno registara koje u skladu sa posebnim propisima vode drugi organi državne uprave, odnosno drugi državni organi, organi teritorijalne autonomije, jedinica lokalne samouprave i imaoci javnih ovlašćenja. Shodno navedenom, Uprava za agrarna plaćanja u saradnji sa drugim državnim organima samostalno proverava ispunjenost uslova upisa korisnika podsticaja u odgovarajuće registre, što ne izaziva nikakve troškove korisniku podsticaja.
Takođe, imajući u vidu da su korisnici podsticaja lica upisana u Registar poljoprivrednih gazdinstava, odnosno da obavljaju poljoprivrednu delatnost, ta lica već poseduju namenski račun na koji se uplaćuju ostvarena sredstva podsticaja, te ne postoje ni troškovi otvaranja ovog računa.
Pored toga, u skladu sa članom 11. ovog zakona ustanoviće se Registar posticaja u poljoprivredi i ruralnom razvoju koji vodi Ministarstvo poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede. Navedeni registar će se voditi u okviru postojećih baza podataka i registara ovog ministarstva, te shodno tome njegovo formiranje neće izazvati dodatne troškove.
7. Da li su pozitivne posledice donošenja zakona takve da opravdavaju troškove koje će on stvoriti?
Ovaj zakona uspostavlja posebnu kategoriju prava za čije je ostvarivanje neophodno da se u svakoj budzetskoj godini obezbede sredstva u budzetu Republike Srbije.
Istovremeno, ovaj zakon pruža mogućnost jasne procene odgovarajućeg nivoa finansijskih sredstava, kroz jasno regulisanje i definisanje vrste podsticaja, prava i načina korišćenja podsticaja, što doprinosi predvidivosti i transparentnosti korišćenja sistema podsticaja u poljoprivredi.
Primena ovog zakona ne izaziva dodatne troškove, a pozitivni efekti njegovog sprovođenja ogledaju se u činjenici da će u najvećoj meri doprineti pojednostavljenju sistema primene određenih mera agrarne politike, omogućavajući blagovremeno budzetiranje potrebnih sredstava (na osnovu zakona kojim se uređuje budzet Republike Srbije za svaku budzetsku godinu).
Pojednostavljenje sistema implementacije mera odnosi se, pre svega, na postojanje jedinstvene zakonske osnove za realiziju podsticaja mera u dužem roku, prema unapred poznatim uslovima i kriterijumima. Na ovaj način, proizvođači kao neposredni korisnici podsticaja, biće u mogućnosti da pravovremeno i prema unapred poznatim uslovima i u unapred definisanim rokovima apliciraju za mere podsticaja, navedenih u Zakonu.
8. Da li se zakonom podržava stvaranje novih privrednih subjekata na tržištu i tržišna konkurencija?
Primena ovog zakona pruža mogućnost jasne procene odgovarajućeg nivoa finansijskih sredstava, kroz jasno regulisanje i definisanje vrste podsticaja, prava i načina korišćenja podsticaja, što doprinosi predvidivosti i transparentnosti korišćenja sistema podsticaja u poljoprivredi.
Pozitivni efekti ovog zakona doprineće u najvećoj meri pojednostavljenju sistema primene određenih mera agrarne politike, uz istovremeno zadržavanje sistema i načina obezbeđivanja budzetskih sredstava (na osnovu zakona kojim se uređuje budzet Republike Srbije za svaku budzetsku godinu), bez dodatnih budzetskih davanja.
Primenom ovakvog zakonskog rešenja očekuje se da će doći do povećanja poverenja krajnjih korisnika budzetskih sredstava po osnovu poljoprivrede i ruralnog razvoja, kao i do povećanja njihovog broja, odnosno do povećanja broja fizičkih i pravnih lica, zainteresovanih za korišćenje podsticaja za pokretanje i/ili unapređenje poljoprivredne proizvodnje. Povećanjem broja korisnika podsticaja u poljoprivredi i ruralnom razvoju očekuje se povećanje ukupne proizvodnje, što neminovno doprinosi povećanju konkurencije na tržištu poljoprivredno-prehrambenih proizvoda.
Kao posledica porasta očekivanog broja pravnih i fizičkih lica, koja bi se uključila u proces poljoprivredne proizvodnje, realno je očekivati i povećanje broja strukovnih organizacija proizvođača (udruženja poljoprivrednih proizvođača), kao mogućnost za uvećanje tržišne snage postojećih i budućih proizvođača.
Takođe, očekivano povećanje ponude stvoriće povoljne preduslove za plasman poljoprivredno-prehrambenih proizvoda na inostrano tržište, čime bi se povećala konkurentnost domaćih proizvoda na inostranom tržištu i doprinelo povećanju već postojećeg suficita u razmeni.
Podsticaji u okviru direktnih plaćanja stvaraju prostor za smanjenje proizvođačke cene, što vodi mogućnosti unapređenja cenovne konkurentnosti na tržištu, a samim tim i do mogućnosti smanjenja cena finalnih proizvoda. Osim toga, kako finalni proizvodi primarne poljoprivredne proizvodnje predstavljaju sirovinu za prerađivačku indsutriju, njihova potencijalno niža cena otvara mogućnost za potencijalano sniženje cena i prerađenih industrijskih proizvoda. Kako je naše tržište relativno malo i otvoreno prema tržištima sa kojima postoji slobodna spoljnotrgovinska razmena, ovakvi uslovi za ostvarenje cenovne konkurentnosti naročito dobijaju na značaju kada je reč o plasmanu na inostrana tržišta, i to naročito na tržišta gde postoji tradicionalno dobar plasman naših poljoprivredno-prehrambenih proizvoda. Unapređenje konkurentosti srpskih poljoprivrednih proizvoda na inostranom tržištu vodi mogućnosti dodatnog povećanja već postojećeg suficita u spoljnotrgovinskoj razmeni poljoprivredno-prehramebnih proizvoda.
9. Da li su sve zainteresovane strane imale priliku da se izjasne o zakonu?
Ovim zakonom realizuju se zahtevi primarnih poljoprivrednih proizvođača, koji postoje duži niz godina, a odnose se na uspostavljanje sistema dugoročno predvidive, konzistentne i transparentne poljoprivredne politike, koja predstavlja osnovu za planiranje proizvodnje i donošenje proizvodnih odluka od strane krajnjih korisnika. U prethodnom periodu izvršena je neophodna analiza, na osnovu koje su utvrđena najvažnija pitanja čije je definisanje neophodno za donošenje ovog zakona. Pored toga. obavljene su konsultacije sa poljoprivrednim proizvođačima, kao ciljnom grupom, pri čemu je dobijena podrška za predložena rešenja. Takođe, konsultovana su i iskustva zemlja članica Evropske unije i zemalja iz okruženja.
Ministarstvo poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede sprovelo je i javnu raspravu o Nacrtu zakona o podsticajima u poljoprivredi i ruralnom razvoju. Nacrta zakona je postavljen na internet prezentaciji ministarstva i u periodu od 26. oktobra do 16. novembra 2012. godine svi zainteresovani su mogli da dostave svoje pisane komentare poštom, odnosno elektronskom poštom. Pored tiga, rasprava o predloženom Nacrtu zakona vodila se u – Zrenjaninu (Regionalna privredna komora), Kragujevcu (Medija centar Šumadija), Čačku (Institut za voćarstvo), Somboru (Regionalna privredna komora), Trsteniku (Većnica narodnog univerziteta), Valjevu (Skupština opštine), Sjenici, Sremskoj Mitrovici (Gradska kuća), Bačkoj Palanci (Skupština opštine), Kraljevu (Privredna komora), Vrnjačkoj Banji (Opština) i Beogradu (Klub poslanika). Ministarstvo poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede organizovalo je, 16. novembra 2012. godine završnu prezentaciju povodom zaključenja javne rasprave Nacrta zakona o podsticajima u poljoprivredi i ruralnom razvoju na koju su pozvani predstavnici svih relevantnih institucija, udruženja i proizvođača. Tom prilikom utvrđeno je da je strateški jako važno da imamo predvidljivost u poljoprivrednoj proizvodnji. Zakonom o podsticajima u poljoprivredi i ruralnom razvoju stvoriće se stabilna, dugoročna i predvidiva poljoprivredna politika koja se neće često menjati, omogućiće se srednjoročne i dugoročne investicije, unaprediće se konkurentnost i uvešće se jedinstvena evidencija o podsticajima uz bolje planiranje budzetskih sredstava i viši nivo usaglašenosti sa propisima Evropske unije. Napravljen je veliki iskorak u pravednijoj raspodeli agrarnog budzeta time što su pravna i fizička lica izjednačeni u pravu na subvencije po ovom Nacrtu zakona, kao i površine pod voćnjacima i vinogradima, koji će prema Nacrtu zakona takođe biti uzete u obzir pri ostvarivanju prava na direktna plaćanja.
Na održanoj javnoj raspravi u više gradova i završnoj prezentaciji povodom zaključenja javne rasprave izneta su pozitivna mišljenja o pojedinim rešenjima iz Nacrta zakona o podsticajima u poljoprivredi i ruralnom razvoju, kao i mnogobrojne sugestije koje je radna grupa razmotrila.
Veliki broj učesnika u javnoj raspravi je tražio da se poveća budzet za poljoprivredu, odnosno da iznosi najmanje 5% od nacionalnog budzeta. Ovaj predlog je prihvaćen i unet u tekst Nacrta zakona.
Veliki broj primedbi je odnosio se na to da su proizvođači koji su poljoprivredni penzioneri (preko 65 godina) automatski razvrstani kao nekomercijalno gazdinstvo, a proizvođači koji su penzioneri iz radnog odnosa, ne bivaju automatski razvrstani već imaju priliku da biraju. Obzirom da se radi o neravnopravnom tretmanu proizvođača, primedbe su uvažene i unete u tekst Nacrta zakona.
Traženo je da se propiše mogućnost autonomnoj pokrajini i lokalnim samoupravama da mogu da utvruđuju i druge mere podrške za sprovođenje poljoprivredne politike, a ne samo za kreditnu podršku. Prvobitno je planirano ovi subjekti ne mogu da sprovode mere cenovne podrške, već samo investicione i kreditne. Obzirom da se radi o sredstvima autonomne pokrajine i lokalne samouprave, uz uslov da su mere u saglasnosti sa agrarnom politikom države, predlog je prihvaćen i unet u tekst Nacrta zakona. Time su ovlašćenja lokalne samouprave proširena, tako da će moći da utvrđuju mere podrške za sprovođenje poljoprivredne politike i u delu direktnih plaćanja koje se odnose na premiju osiguranja useva, plodova, višegodišnjih zasada, rasadnika i životinja, regrese za troškove skladištenja u javnim skladištima i kreditnu podršku (Grad Kragujevac i više lokalnih samouprava).
U vezi regresiranja troškova skladištenja je predloženo da se regres troškova skladištenja odnosi samo na javna skladišta licencirana po Zakonu o javnim skladištima, što bi trebalo da podstakne licenciranje javnih skladišta i proširenje sistema. (Asocijacija poljoprivrednika, Privredna komora Vojvodine i dr.) – uneto u tekst Nacrta zakona.
Predloženo je da se subvencioniše proizvodnja sadnog materijala, što prvobitno nije bilo planirano. (Centar za voćarstvo iz Čačka, Udruženje agrarnih ekonomista, Institut za ratarstvo i povrtarstvo, Novi Sad) – predlog je prihvaćen i unet je u tekst Nacrta zakona.
Predlog da podsticaje za kvalitetne mlečne krave treba utvrditi po grlu, u minimalnom iznosu od 25.000 dinara a ne 20.000 (Asocijacija poljoprivrednika, Privredna komora Vojvodine, Opština Šid i dr.) – nije prihvaćen iz budzetskih razloga.
Predlog da se u okviru podsticaja u stočarstvu doda i proizvodnja jagnjadi za tov. (Opštinska uprava Pirot, Regionalni centar za razvoj poljoprivrede i sela Sjenica) – ovaj predlog je prihvaćen i unet u tekst Nacrta zakona
Traženo je da se predviđena predata minimalna količina od 3.000 litara mleka po kvartalu bude manja za ostvarenje prava na premiju za mleko s obzirom da je ovu količinu teško dostići na brdsko-planinskom području (Centralno udruženje odgajivača goveda simentalske rase, Privredna komora Beograda, Poljoprivredni fakultet Novi Sad) – predlog je prihvaćen i količina je smanjena na 1.500 litara za područja sa otežanim uslovima rada u poljoprivredi.
Predlagano je da se u članovima kojima se se uređuju pitanja vezana za lica koja imaju pravo na podsticaje kod podsticaja kod kojih je predviđeno da pravna lica imaju pravo dodati da manastiri odnosno druga crkveno pravna lica takođe ostvarju pravo na subvencije i to na celokupnoj svojoj imovini. (Srpski pravoslavni manastir Svetih Arhangela Kovilj) – predlog je već pokriven Nacrtom zakona, obzirom da su crkve i manastiri pravna lica i imaju pravo na subvencije pod propisanim uslovima.
Predlog da se kod podsticaja za krave dojilje izostave reči ,,tovna” i ,,čiste rase” da bi se odnosio i na grla mešanih rasa u sistemu krava tele za proizvodnju mesa. (Udruženje stočara „Stara planina” Pirot) – nije prihvaćen iz budzetskih razloga.
Predlog da se omogući naučno-istraživačkim organizacijama pravo da vrše sprovođenje naučno istraživačkih, razvojnih i inovativnih projekata u poljoprivredi (posebni podsticaji) je prihvaćen i unet u tekst Nacrta zakona, obzirom da je to pravo prvobitno dato poljoprivrednim stanicama i fizičkim licima.
U javnoj raspravi učestvovali su predstavnici referentnih institucija i organizacija, poslovnih udruženja, privrednih subjekata, poljoprivredni proizvođači, stručna javnost, međunarodne organizacije i sva druga zainteresovana lica. Radna grupa razmotrila je veliki broj komentara na tekst Nacrta zakona, sagledala mogućnost njihovog integrisanja u cilju unapređenja zakonskih rešenja i veliki deo predloga ugradila u tekst Nacrta zakona, čime su predviđena zakonska rešenja znatno poboljšana.
10. Koje će se mere tokom primene zakona preduzeti da bi se ostvarilo ono što se donošenjem zakona namerava?
U cilju sprovođenja ovog zakona doneće se sledeći podzakonski akti:
1) u skladu sa članom 3. stav 4. ministar bliže propisuje područja sa otežanim uslovima rada u poljoprivredi za period od tri godine;
2) u skladu sa članom 4. stav 1. Vlada propisuje za svaku budzetsku godinu obim sredstava, vrste i maksimalne iznose po vrsti podsticaja;
3) u skladu sa članom 6. stav 5. ovog zakona ministar bliže propisuje vrste podsticaja koje ostvaruju nekomercijalna porodična poljoprivredna gazdinstva;
4) u skladu sa članom 11. stav 4. ministar bliže propisuje sadržinu i način vođenja Registra podsticaja u poljoprivredi i ruralnom razvoju;
5) u skladu sa članom 15. stav 5. ministar bliže propisuje uslove i način ostvarivanja prava na premiju za mleko, kao i obrazac zahteva za ostvarivanje prava na premiju za mleko;
6) u skladu sa članom 18. stav 6. ministar bliže način ostvarivanja prava na osnovne podsticaje, kao i obrasce zahteva za korišćenje tih podsticaja;
7) u skladu sa članom 19. stav 6. ministar bliže propisuje za koju vrstu biljne proizvodnje, za koje kulture i pod kojim uslovima se mogu ostvariti proizvodno vezani podsticaji, visinu podsticaja, kao i način ostvarivanja prava na proizvodno vezane podsticaje i obrazac zahteva za korišćenje tih podsticaja;
8) u skladu sa članom 20. stav 3. ministar bliže propisuje način ostvarivanja prava na podsticaje u stočarstvu, kao i obrasce za podnošenje zahteva za korišćenje tih podsticaja;
9) u skladu sa članom 29. stav 6. ministar bliže propisuje uslove i način, kao i obrasce zahteva za ostvarivanja prava na regrese;
10) u skladu sa članom 30. stav 2. ministar bliže propisuje vrstu i visinu kreditne podrške, kao i uslove, način ostvarivanja prava na kreditnu podršku;
11) u skladu sa članom 32. stav 6. ministar bliže propisuje vrste podsticaja za mere ruralnog razvoja, uslove i način ostvarivanja prava na podsticaje za mere ruralnog razvoja i obrasce zahteva, odnosno prijave za ostvarivanje prava na podsticaje, kao i maksimalane iznose podsticaja po korisniku i po vrsti pojedine mere;
12) u skladu sa članom 40. stav 7. ministar bliže propisuje uslove i način ostvarivanja prava na posebne podsticaje.
Pored toga, u skladu sa članom 11. ovog zakona ustanoviće se Registar posticaja u poljoprivredi i ruralnom razvoju koji vodi Ministarstvo poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede.
VI. RAZLOZI ZA DONOŠENjE ZAKONA PO HITNOM POSTUPKU
U cilju što hitnijeg stvaranja uslova za ostvarivanje prava na podsticaje u poljoprivredi i ruralnom razvoju, odnosno propisivanja vrsti podsticaja, načina korišćenja podsticaja, Registra podsticaja u poljoprivredi i ruralnom razvoju, kao i uslova za ostvarivanje prava na podsticaje, neophodno je da se ovaj zakon donese po hitnom postupku. Na predloženi način ostvariće se predvidivost i stabilnost u oblasti podsticanja u poljoprivredi i ruralnom razvoju.
Naime, ovaj zakon potrebno je usvojiti po hitnom postupku zbog potrebe blagovremenog definisanja agrarne politike u narednoj budzetskoj godini, ali i u dugoročnom periodu. Ovaj zakon predstavlja osnovu za donošenje podzakonskih akata, kojima se bliže definišu njegove odredbe, a koje je potrebno usvojiti u što kraćem roku, kako bi se mere agrarne politike nesmetano sprovodile od samog početka 2013. godine, odnosno u novom budzetskom ciklusu. S obzirom da planiranje poljoprivredne proizvodnje za naredni proizvodni ciklus od strane poljoprivrednih proizvođača počinje već krajem januara, od izuzetne je važnosti da ovaj zakon i podzakonski propisi potrebni za njegovo sprovođenje blagovremeno budu doneti, kako bi se omogućilo definisanje mera agrarne politike, koje će se sprovoditi u narednom periodu. Na taj način stvoriće se uslovi za predvidivost argrarne politike, odnosno, poljoprivredni proizvođači, kao neposredni korisnici budzetskih sredstava po osnovu mera agrarne politike, blagovremeno će biti upoznati sa planiranim merama agrarne politike, kako bi, shodno tome, mogli da planiraju proizvodnju za naredni proizvodni ciklus i u skladu sa tim, donose proizvodne odluke. Podzakonskim aktima bliže će definisati uslovi, kriterijumi i način za ostvarivanje prava na podsticaje, što je osnova za realizaciju planiranih mera u narednom periodu. Takođe, potrebno je uzeti u obzir i proceduru usvajanja prateće podzakonske regulative, a sve u cilju blagovremenog donošenja mera agrarne politike i stvaranja uslova za njihovu implementaciju u što kraćem vremenskom periodu.
Imajući u vidu napred navedeno, smatramo da su se stekli uslovi da se ovaj zakon donese po hitnom postupku, u skladu sa članom 167. Poslovnika Narodne skupštine („Službeni glasnik RS”, broj 20/12 – prečišćen tekst).
IZJAVA O USKLAĐENOSTI PROPISA SA PROPISIMA EVROPSKE UNIJE
Ovlašćeni predlagač propisa – Vlada
Obrađivač: Ministarstvo poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede
2. Naziv propisa
Predlog zakona o podsticajima u poljoprivredi i ruralnom razvoju
Draft Law onSubsidies in Agriculture and Rural Development
3. Usklađenost propisa sa odredbama Sporazuma o stabilizaciji i pridruživanju između Evropskih zajednica i njihovih država članica, sa jedne strane, i Republike Srbije sa druge strane („Službeni glasnik RS”, broj 83/08) (u daljem tekstu: Sporazum), odnosno sa odredbama Prelaznog sporazuma o trgovini i trgovinskim pitanjima između Evropske zajednice, sa jedne strane, i Republike Srbije, sa druge strane („Službeni glasnik RS”, broj 83/08) (u daljem tekstu: Prelazni sporazum)
a) Odredba Sporazuma i Prelaznog sporazuma koja se odnose na normativnu saržinu propisa
Normativna sadržina Predloga zakona o podsticajima u poljoprivredi i ruralnom razvoju nije u suprotnosti sa odredbama Sporazuma i Prelaznog sporazuma. Naime, članom 38. Prelaznog sporazuma (SSP član 73. Konkurencija i ostale ekonomske odredbe), stav 9. propisano je da se pravila državne pomoći, koje su predmet Predloga zakona o podsticajima u poljoprivredi i ruralnom razvoju, neće odnostiti na poljoprivredne proizvode i proizvode iz oblasti ribarstva.
b) Prelazni rok za usklađivanje zakonodavstva prema odredbama Sporazuma i Prelaznog sporazuma
Nema
v) Ocena ispunjenosti obaveze koje proizlaze iz navedene odredbe Sporazuma i Prelaznog sporazuma
Nema
g) Razlozi za delimično ispunjavanje, odnosno neispunjavanje obaveza koje proizlaze iz navedene odredbe Sporazuma i Prelaznog sporazuma
Nema
d) Veza sa Nacionalnim programom za integraciju Republike Srbije u Evropsku uniju
Predlogom zakona o podsticajima u poljoprivredi i ruralnom razvoju se na sistemski način uređuje oblast podsticaja u poljoprivredi i ruralnom razvoju, odnosno propisuju se vrste podsticaja u poljoprivredi i ruralnom razvoju, uslovi za ostvarivanje prava na podsticaje i korišćenje podsticaja što je u saglasnosti sa Nacionalnim programom za integraciju Republike Srbije u Evropsku uniju i predstavljeno je u poglavlju 3.11. Poljoprivreda i razvoj sela.
U dosadašnjem periodu mere agrarne politike bile su definisane kroz podzakonske akte (uredbe) usvajane od strane Vlade Republike Srbije, a na predlog Ministarstva poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede, u skladu sa zakonom kojim se uređuje budzet Republike Srbije za tekuću godinu, što je Nacionalnim programom za integraciju RS u EU dato u poglavlju 3.11.3. Organizacija poljoprivrednog tržišta. Osnovni zakonski okvir pri kreiranju i realizaciji dosadašnje agrarne politike Republike Srbije predstavljao je Zakon o poljoprivredi i ruralnom razvoju („Službeni glasnik R Srbije“ broj 41/09), kao i nacionalni programi u oblasti poljoprivrede i ruralnog razvoja, koji se odnose na srednjeročne periode. Zakonom o podsticajima u poljoprivredi i ruralnom razvoju i pratećim podzakonskim aktima bliže će se definisati mehanizmi implementacije agrarne politike, kroz sistem podsticaja.
4. Usklađenost propisa sa propisima Evropske unije
a) Navođenje primarnih izvora prava EU i usklađenost sa njima
Predlog zakona o podsticajima u poljoprivredi i ruralnom razvoju se može dovesti u vezu sa Ugovorom o funkcionisanju Evropske unije i to sa glavom III Poljoprivreda i ribarstvo čl.39. do 44., a sa kojima nije u saglasnosti. Naime, nacionalno zakonodavstvo Republike Srbije ne podleže pravilima utvrđenim za osnivanje i funkcionisanje unutrašnjeg tržišta država članica EU i osnivanje organizacije poljoprivrednih tržišta EU. Pomenutim odredbama Ugovora o funkcionisanju EU uređuje se unutrašnje tržište poljoprivrednih proizvoda CMO (Common Market Organisation) i politika podsticaja iz ZPP (Zajednička poljoprivredna politika) iz koje su isključene države nečlanice, pa time i Republika Srbija.
b) Navođenje sekundarnih izvora prava EU i usklađenost sa njima
Uredba Saveta (EC) br. 1234/2007 od 22. oktobra 2007. god. o uspostavljanju zajedničke organizacije poljoprivrednog tržišta i specifičnih odredaba za određene poljoprivredne proizvode (Regulativa o Jedinstvenoj organizaciji zajedničkog tržišta) („Službeni glasnik EU“ br. L 299 od 16.11.2007.) Poslednja izmena: Regulativa (EU) br. 261/2012 Evropskog parlamenta i Saveta od 14.03.2012. (OJ L 94, 30.03.2012.)
Predlog zakona o podsticajima u poljoprivredi i ruralnom razvoju nije usklađen sa navedenim sekundarnim izvorom prava EU iz razloga što se Predlog zakona ne odnosi na istu materiju koja je regulisana Uredbom Saveta br. 1234/2007: mere na unutrašnjem tržištu, trgovinu sa trećim zemljama i pravila konkurencije. Naime, navedena Uredba se odnosi na regulisanje funkcionisanja Zajedničkog poljoprivrednog tržišta, tj. pravila, principa i standarda, dok Predlog zakona o podsticajima u poljoprivredi i ruralnom razvoju reguliše mere agrarne politike, odnosno konkretne podsticaje za poljoprivredne proizvođače.
Uredba Saveta (EC) br. 73/2009 od 19. januara 2009.god. o uspostavljanju zajedničkih pravila za šeme direktne podrške za farmere u okviru Zajedničke poljoprivredne politike i uspostavljanju određenih šema podrške za farmere, o izmenama regulativa (EC) br. 1290/2005, (EC) br. 247/2006, (EC) br. 378/2007 i o ukidanju regulative (EC) br. 1782/2003 („Službeni glasnik EU“ L 30 od 31. 01.2009.). Poslednja izmena: Regulativa (EU) br. 671/2012 Evropskog parlamenta i Saveta od 11.07.2012. (OJ L 204, 31.07.2012.)
Predlog zakona o podsticajima u poljoprivredi i ruralnom razvoju delimično je usklađen sa navedenom Uredbom i to u pogledu definisanja pojedinih pojmova, klasifikacije i karaktera direktnih plaćanja, poštovanja principa „unakrsne usklađenosti“ i mehanizma redistribucije sredstava između različitih grupa mera agrarne politike (mehanizam modifikacije).
Predlog zakona o podsticajima u poljoprivredi i ruralnom razvoju predstavlja značajan korak ka harmonizaciji sa pravilima i principima Zajedničke poljoprivredne politike EU s obzirom da se prati njena osnovna orjantacija ka proizvodno-nevezanim podsticajima (decoupled payment) i napuštanje proizvodno-vezanih podsticaja (coupled payment). Predlog zakona u članu 17., tačka 1., podtačka 1, previđa osnovne podsticaje za biljnu proizvodnju, koji se ostvaruju po površini biljne proizvodnje, kao oblik proizvodno-vezanih podsticaja, a koji po karakteru odgovaraju decoupled payment u Zajedničkoj poljoprivrednoj politici EU. S druge strane, podsticaji koji odgovaraju merama po osnovu coupled payment u Zajedničkoj poljoprivrednoj politici EU, sadržani su u Predlogu zakona u članu 17., tačka 1., podtačka 2, kao proizvodno vezani podsticaji za proizvodnju, koji se ostvaruju po površini biljne proizvodnje uz minimalno ostvareni prinos po hektaru za određenu vrstu biljne proizvodnje i određene kulture poljoprivrednih proizvoda. Takođe, u podsticaje sa karakterom proizvodne vezanosti spadaju i podsticaji u stočarstvu, navedeni u članu 17., tačka 2.
Predmetni zakon, kao obavezu korisnika podsticaja, navodi poštovanje propisa kojima se uređuju standardi kvaliteta životne sredine, zaštita javnog zdravlja, zaštita zdravlja životinja i biljaka, zaštita dobrobiti životinja i zaštita poljoprivrednog zemljišta, što su ujedno i zahtevi „unakrsne usklađenosti“ (cross compliance) u Zajedničkoj poljoprivrednoj politici Evropske unije. Ovaj tip zahteva naveden je u Predlogu zakona i regulisan je u okviru obaveza korisnika podsticaja, u članu 10., stav 2.
Takođe, Predlog zakona preuzima osnovni mehanizam redistribucije sredstava između različitih grupa (stubova) mera agrarne politike iz Zajedničke poljoprivredne politike Evropske unije, tzv. mehanizam modulacije, kojim se vrši preraspodela finansijskih sredstava iz grupe podsticaja po osnovu direktnih plaćanja ka grupi podsticaja ruralnog razvoja. U predmetnom Predlogu zakona ova oblast regulisana je kao umanjenje isplata direktnih plaćanja, u okviru koje je definisan maksimalan iznos preko kojeg se vrši umanjenje sredstava u definisanom procentu, što je navedeno u članu 31. Predloga zakona.
Uredba Saveta (EC) broj 1698/2005 od 20. septembra 2005. godine o podršci ruralnom razvoju od strane Evropskog fonda za poljoprivredu i ruralni razvoj (EAFRD) („Službeni glasnik EU“L 277, 21.10.2005.) Poslednja izmena: Regulativa (EU) br. 1312/2011 Evropskog parlamenta i Saveta od 19.12.2011. (OJ L 339, 21.12.2011.)
Predlog zakona o podsticajima u poljoprivredi i ruralnom razvoju nije u saglasnosti sa Uredbom Saveta, s obzirom da se sadržaj Navedene Uredbe odnosi na zemlje članice EU za programski period 2007-2013 i ne finansira se iz pretpristupnih fondova već iz Evropskog fonda za poljopirvredu i ruralni razvoj (EAFRD).
Uredba Evropske Komisije broj 718/2007 od 12. juna 2007. godine o implementaciji Uredbe Saveta broj 1085/2006 o uspostavljanju instrumenta pretpristupne pomoći (IPA).
Predlog zakona o podsticajima u poljoprivredi i ruralnom razvoju je delimično usklađen sa Uredbom Evropske Komisije broj 718/2007. U delu navedene Uredbe koji se odnosi na petu komponentu pretpristupne pomoći i definicuju prioriteta i mera pomoći koje su dostupne državama kandidatima Predlog zakona o podsticajima u poljoprivredi i ruralnom razvoju je u potpunosti usklađen, dok je u delu navedene Uredbe EK koji se odnose na opšte i posebne uslove, intenzitet pomoći i drugo, Predlog zakona nije usklađen jer se ovi uslovi, odnosno, vrste mera ruralnog razvoja, način i postupak ostvarivanja prava na podsticaje za mere ruralnog razvoja, obrasce zahteva, kao i maksimalani iznosi podsticaja po korisniku i po vrsti pojedine mere bliže propisuju podzakonskim aktima. Navedena neusklađenost sa delom Uredbe EK broj 718/2007 neće uticati na njenu buduću implementaciju, s obzirom da se podzakonski akti koji se donose kako bi bliže propisali pojedine mere ruralnog razvoja važe za kraći vremenski period.
Usklađivanje Predlog zakona o podsticajima u poljoprivredi i ruralnom razvoju sa Uredbom Saveta broj 1085/2006 o uspostavljanju instrumenta pretpristupne pomoći (IPA) nije vršena jer navedena Uredba daje opšti okvir instrumenta pretpristupne pomoći, komponetnte, organizacionu strukturu za implemetnaciju i način fiinansiranja. Takođe, važno je istaknuti da Predlog zakona o podsticajima u poljoprivredi i ruralnom razvoju nije u suprotnosti sa ovom Uredbom Saveta broj 1085/2006.
v) Navođenje ostalih izvora prava EU i usklađenost sa njima
Nema
g) Razlozi za delimičnu usklađenost, odnosno neusklađenost
Delimična usklađenost Predloga zakona o podsticajima u poljoprivredi i ruralnom razvoju sa sekundarnim izvorima prava EU posledica je nedovoljno razvijenih potrebnih mehanizama za implementaciju mera agrarne politike, sadržanih u Predlogu zakona o podsticajima u poljoprivredi i ruralnom razvoju, kao i nepostojanja pratećih propisa koji regulišu ovu oblast. Unapređenje ovih mehanizama, donošenje propisa, kao i unapređenje pratećih administrativnih kapaciteta, doprineće višem stepenu usklađenosti Zakona o podsticajima u poljoprivredi i ruralnom razvoju sa legislativom EU u ovoj oblasti.
d) Rok u kojem je predviđeno postizanje potpune usklađenosti propisa sa propisima Evropske unije
Naredni strateški okvir politike EU za period 2014-2020, još uvek je u fazi javne rasprave, te će tek nakog usvajanja predloženih značajnih izmena u Zajedničkoj poljoprivrednoj politici, postojati jasno definisan pravac kretanja agrarne politike EU u narednom strateškom periodu, što će ujedno predstavljati i jasnu smernicu za Republiku Srbiju u procesu harmonizacije propisa u ovoj oblasti. Takođe, neophodno je da se kada otpočnu pregovori sa Evropskom Komisijom u oblasti poljoprivrede i ruralnog razvoja definiše fazno prilagođavanje i usklađivanje sa zajedničkom poljoprivrednom politikom EU.
5. Ukoliko ne postoje odgovarajući propisi Evropske unije sa kojima je potrebno obezbediti usklađenost treba konstatovati tu činjenicu. U ovom slučaju nije potrebno popunjavati Tabelu usklađenosti propisa.
6. Da li su prethodno navedeni izvori prava EU prevedeni na srpski jezik?
Ne
7. Da li je propis preveden na neki službeni jezik EU?
Ne
8. Učešće konsultanata u izradi propisa i njihovo mišljenje o usklađenosti
U izradi Predloga zakona o podsticajima u poljoprivredi i ruralnom razvoju učestvovali domaći i strani konsultanti.
1. Naziv propisa EU 2. „CELEX” oznaka EU propisa COUNCIL REGULATION (EC) No 73/2009 of 19 January 2009 establishing common rules for direct support schemes for farmers under the common agricultural policy and establishing certain support schemes for farmers, amending Regulations (EC) No 1290/2005, (EC) No 247/2006, (EC) No 378/2007 and repealing Regulation (EC) No 1782/2003 Regulativa Saveta (EC) br. 73/2009 od 19. januara 2009. o uspostavljanju zajedničkih pravila za šeme direktne podrške za farmere u okviru Zajedničke poljoprivredne politike i uspostavljanju određenih šema podrške za farmere, o izmenama regulativa (EC) br. 1290/2005, (EC) br. 247/2006, (EC) br. 378/2007 i o ukidanju regulative (EC) br. 1782/2003 (Službeni glasnik EU“ L 30 od 31. 01.2009. 32009R0073R 3. Organ državne uprave, odnosno drugi ovlašćeni predlagač propisa: Vlada 4. datum izrade tabele Obrađivač: Ministarstvo poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede 25.10.2012 5. Naziv (važećeg, nacrta, predloga) propisa čije odredbe su predmet analize usklađenosti sa propisom EU 6. Brojčane oznake (šifre) planiranih propisa iz baze NPI PREDLOG ZAKONA O PODSTICAJIMA U POLjOPRIVREDI I RURALNOM RAZVOJU 7. Usklađenost odredaba propisa sa odredbama propisa EU a) a1) b) b1) v) g) d) đ) Odredba propisa EU (član, stav, podstav, tačka, aneks) Sadržina odredbe Odredbe propisa(član, stav, tačka) Sadržina odredbe Usklađenost odredbe propisa sa odredbom propisa EU (potpuno usklađeno, delimično usklađeno, neusklađeno, neprenosivo) Razlozi za delimičnu usklađenost, neusklađenost ili neprenosivost Predviđeni datum za postizanje potpune usklađenosti Napomena o usklađenosti propisa sa propisima EU 1.1 This Regulation establishes:(a) common rules on direct payments;(b) an income support scheme for farmers (hereinafter referred to as the ‘single payment scheme’);(c) a transitional simplified income support scheme for farmers in the new Member States as defined in Article 2(g) (hereinafter referred to as the ‘single area payment scheme’);(d) support schemes for farmers producing rice, starch potatoes, protein crops, nuts, seeds, cotton, sugar, fruit and vegetables, sheepmeat and goatmeat and beef and veal;(e) a framework to enable the new Member States as defined in Article 2(g) to complement direct payments. Commission Regulation (EC) No 718/2007 of 12 June 2007 implementing Council Regulation (EC) No 1085/2006 establishing an instrument for pre-accession assistance (IPA) Uredba Evropske Komisije broj 718/2007 od 12. juna 2007. godine o implementaciji Uredbe Saveta broj 1085/2006 o uspostavljanju instrumenta pretpristupne pomoći (IPA) 32007R0718 3. Organ državne uprave, odnosno drugi ovlašćeni predlagač propisa 4. datum izrade tabele Predlagač:: Vlada Obrađivač: Ministarstvo poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede 26.10.2012 5. Naziv (važećeg, nacrta, predloga) propisa čije odredbe su predmet analize usklađenosti sa propisom EU 6. Brojčane oznake (šifre) planiranih propisa iz baze NPI PREDLOG ZAKONA O PODSTICAJIMA U POLjOPRIVREDI I RURALNOM RAZVOJU 7. Usklađenost odredaba propisa sa odredbama propisa EU a) a1) b) b1) v) g) d) đ) Odredba propisa EU (član, stav, podstav, tačka, aneks) Sadržina odredbe Odredbe propisa(član, stav, tačka) Sadržina odredbe Usklađenost odredbe propisa sa odredbom propisa EU (potpuno usklađeno, delimično usklađeno, neusklađeno, neprenosivo) Razlozi za delimičnu usklađenost, neusklađenost ili neprenosivost Predviđeni datum za postizanje potpune usklađenosti Napomena o usklađenosti propisa sa propisima EU Article 1 (Subject matter)This Regulation lays down the implementing rules governing the provision by the Community of pre-accession assistance established by Council Regulation (EC) No 1085/2006 (IPA), the „IPA Regulation“. Council Regulation (EC) No 1698/2005 of 20 September 2005on support for rural development by the European Agricultural Fund for Rural Development(EAFRD) 32005R1698 3. Organ državne uprave, odnosno drugi ovlašćeni predlagač propisa 4. datum izrade tabele Predlagač: VladaObrađivač: Ministarstvo poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede novembar 2012. 5. Naziv (važećeg, nacrta, predloga) propisa čije odredbe su predmet analize usklađenosti sa propisom EU 6. Brojčane oznake (šifre) planiranih propisa iz baze NPI PREDLOG ZAKONA O PODSTICAJIMA U POLjOPRIVREDI I RURALNOM RAZVOJU 7. Usklađenost odredaba propisa sa odredbama propisa EU a) a1) b) b1) v) g) d) đ) Odredba propisa EU (član, stav, podstav, tačka, aneks) Sadržina odredbe Odredbe propisa(član, stav, tačka) Sadržina odredbe Usklađenost odredbe propisa sa odredbom propisa EU (potpuno usklađeno, delimično usklađeno, neusklađeno, neprenosivo) Razlozi za delimičnu usklađenost, neusklađenost ili neprenosivost Predviđeni datum za postizanje potpune usklađenosti Napomena o usklađenosti propisa sa propisima EU TITLE IOBJECTIVES AND GENERAL RULES ON ASSISTANCECHAPTER ISCOPE AND DEFINITIONSArticle 1. ScopeThis Regulation Council Regulation (EC) No 834/2007 of 28 June 2007on organic production and labelling of organic products and repealing Regulation (EEC) No 2092/91Uredba Saveta (EZ) br. 834/2007 od 28. juna 2007.o organskoj proizvodnji i obeležavanju organskih proizvoda i o prestanku važenja Uredbe (EEZ) br. 2092/91 32007R0834 3. Organ državne uprave, odnosno drugi ovlašćeni predlagač propisa 4. datum izrade tabele Predlagač: VladaObrađivač: Ministarstvo poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede 30.10.2012 5. Naziv (važećeg, nacrta, predloga) propisa čije odredbe su predmet analize usklađenosti sa propisom EU 6. Brojčane oznake (šifre) planiranih propisa iz baze NPI Predlog zakona o podsticajima u poljoprivredi i ruralnom razvoju 7. Usklađenost odredaba propisa sa odredbama propisa EU a) a1) b) b1) v) g) d) đ) Odredba propisa EU (član, stav, podstav, tačka, aneks) Sadržina odredbe Odredbe propisa(član, stav, tačka) Sadržina odredbe Usklađenost odredbe propisa sa odredbom propisa EU (potpuno usklađeno, delimično usklađeno, neusklađeno, neprenosivo) Razlozi za delimičnu usklađenost, neusklađenost ili neprenosivost Predviđeni datum za postizanje potpune usklađenosti Napomena o usklađenosti propisa sa propisima EU
1.1 |Aim and scope
This Regulation provides the basis for the sustainable
development of organic production while ensuring the effective
functioning of the internal market, guaranteeing fair competition,
ensuring consumer confidence and protecting consumer
interests.
It establishes common objectives and principles to underpin the
rules set out under this Regulation concerning: |Zakon o organskoj proizvodnji
(Sl.glasnik RS 30/10)
Član 1. |Ovim zakonom uređuje se proizvodnja poljoprivrednih i drugih proizvoda metodama organske proizvodnje (u daljem tekstu: organska proizvodnja), ciljevi i načela organske proizvodnje, metode organske proizvodnje, kontrola i sertifikacija u organskoj proizvodnji, prerada, obeležavanje, skladištenje, prevoz, promet, uvoz i izvoz organskih proizvoda, kao i druga pitanja od značaja za organsku proizvodnju.
| | | | | |1.1.a |all stages of production, preparation and distribution of
organic products and their control; |Zakon o organskoj proizvodnji
(Sl.glasnik RS 30/10)
Član 1. |Ovim zakonom uređuje se proizvodnja poljoprivrednih i drugih proizvoda metodama organske proizvodnje (u daljem tekstu: organska proizvodnja), ciljevi i načela organske proizvodnje, metode organske proizvodnje, kontrola i sertifikacija u organskoj proizvodnji, prerada, obeležavanje, skladištenje, prevoz, promet, uvoz i izvoz organskih proizvoda, kao i druga pitanja od značaja za organsku proizvodnju.
| | | | | |1.1.b |the use of indications referring to organic production in
labelling and advertising. |Zakon o organskoj proizvodnji
(Sl.glasnik RS 30/10)
Član 1. |Ovim zakonom uređuje se proizvodnja poljoprivrednih i drugih proizvoda metodama organske proizvodnje (u daljem tekstu: organska proizvodnja), ciljevi i načela organske proizvodnje, metode organske proizvodnje, kontrola i sertifikacija u organskoj proizvodnji, prerada, obeležavanje, skladištenje, prevoz, promet, uvoz i izvoz organskih proizvoda, kao i druga pitanja od značaja za organsku proizvodnju.
| | | | | |1.2 |This Regulation shall apply to the following products
originating from agriculture, including aquaculture, where such
products are placed on the market or are intended to be placed
on the market: |Zakon o organskoj proizvodnji
(Sl.glasnik RS 30/10)
Član 2. |Odredbe ovog zakona primenjuju se na proizvode koji potiču iz svih faza organske biljne i stočarske proizvodnje, uključujući životinjsku akvakulturu, kada su ti proizvodi namenjeni prometu (u daljem tekstu: proizvodi organske proizvodnje), i to: | | | | | |1.2.a |live or unprocessed agricultural products; |Zakon o organskoj proizvodnji
(Sl.glasnik RS 30/10)
Član 2. |primarne poljoprivredne proizvode; | | | | | |1.2.b |processed agricultural products for use as food; |Zakon o organskoj proizvodnji
(Sl.glasnik RS 30/10)
Član 2. |prerađene poljoprivredne proizvode koji se koriste kao hrana; | | | | | |1.2.c |feed; |Zakon o organskoj proizvodnji
(Sl.glasnik RS 30/10)
Član 2. |hranu za životinje; | | | | | |1.2.d |vegetative propagating material and seeds for cultivation. |Zakon o organskoj proizvodnji
(Sl.glasnik RS 30/10)
Član 2. |seme, rasad i sadni materijal;
| | | | | |1.2.3 |The products of hunting and fishing of wild animals shall not be
considered as organic production. |Zakon o organskoj proizvodnji
(Sl.glasnik RS 30/10)
Član 2 |Proizvodi dobijeni lovom divljih životinja i ribolovom ne smatraju se proizvodima organske proizvodnje. | | | | | |1.2.4 |This Regulation shall also apply to yeasts used as food or feed. |regulisano Zakon o organskoj proizvodnji
(Sl.glasnik RS 30/10)
Član 2. |kvasce koji se koriste kao hrana i hrana za životinje. | | | | | |1.3.1 |This Regulation shall apply to any operator involved in activities, at any stage of production, preparation and distribution,relating to the products set out in paragraph 2. | | | | | | | | |However, mass catering operations shall not be subject to this Regulation. Member States may apply national rules or, in the absence thereof, private standards, on labelling and control of products originating from mass catering operations, in so far as the said rules comply with Community Law. | | | | | | | | |This Regulation shall apply without prejudice to other community provisions or national provisions, in conformity with Community law concerning products specified in this Article, such as provisions governing the production, preparation, marketing, labelling and control, including legislation on foodstuffs and animal nutrition. | | | | | | | |2. |Definitions
For the purposes of this Regulation, the following definitions shall apply: |regulisano Zakonom o organskoj proizvodnji
(Sl.glasnik RS 30/10)
Član 3. |Pojedini izrazi upotrebljeni u ovom zakonu imaju sledeće značenje:
| | | | | |2.a |‘organic production’ means the use of the production method compliant with the rules established in this Regulation, at all stages of production, preparation and distribution; |Zakon o podsticajima u poljoprivredi i ruralnom razvoju
Član 2.
Zakon o organskoj proizvodnji
(Sl.glasnik RS 30/10)
Član 3.
|organska proizvodnja jeste proizvodnja poljoprivrednih i drugih proizvoda koja se zasniva na primeni metoda organske proizvodnje u svim fazama proizvodnje, a koja isključuje upotrebu genetički modifikovanih organizama i proizvoda koji se sastoje ili su dobijeni od genetički modifikovanih organizama, kao i upotrebu jonizujućeg zračenja, u skladu sa ovim zakonom i propisima donetim na osnovu njega;
| | | | | |2.b |‘stages of production, preparation and distribution’ means any stage from and including the primary production of an organic product up to and including its storage, processing, transport, sale or supply to the final consumer, and where relevant labelling, advertising, import, export and subcontracting activities; |regulisano Zakonom o organskoj proizvodnji
(Sl.glasnik RS 30/10)
Član 3. |faze u organskoj proizvodnji jesu sve faze u primarnoj proizvodnji, preradi, skladištenju, prevozu i prometu, uključujući distribuciju, uvoz i izvoz organskih proizvoda.
| | | | | |2.c |‘organic’ means coming from or related to organic production; | | | |U srpskom zakonodavstvu ne postoji termin „organski“, ali mi koristimo termin „proizvedeno u skladu sa metodom organske proizvodnje“ | | | |2.d |‘operator’ means the natural or legal persons responsible for ensuring that the requirements of this Regulation are met within the organic business under their control; |regulisano Zakonom o organskoj proizvodnji
(Sl.glasnik RS 30/10)
Član 3. |proizvođač jeste pravno ili fizičko lice, odnosno preduzetnik koje proizvodi, prerađuje, stavlja u unutrašnji, odnosno spoljnotrgovinski promet organske proizvode u skladu sa zakonom
| | | | | |2.e |‘plant production’ means production of agricultural crop products including harvesting of wild plant products for commercial purposes; |Zakon o organskoj proizvodnji
(Sl.glasnik RS 30/10)
Član 3. |biljna proizvodnja jeste proizvodnja biljnih proizvoda koji potiču sa proizvodnih jedinica, uključujući sakupljanje divljih biljnih vrsta iz prirodnih staništa u komercijalne svrhe; | | | | | |2.f | ‘livestock production’ means the production of domestic or domesticated terrestrial animals (including insects); |Zakon o organskoj proizvodnji
(Sl.glasnik RS 30/10)
Član 3. |stočarska proizvodnja jeste uzgoj domaćih kopnenih i vodenih životinja na proizvodnim jedinicama, uključujući pčelarstvo, kao i sakupljanje životinjskih vrsta iz prirodnih staništa u komercijalne svrhe | | | | | |2.g |the definition of ‘aquaculture’ is that given in Council Regulation (EC) No 1198/2006 of 27 July 2006 on the European Fisheries Fund (OJ L 223, 15.8.2006, p. 1) |Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 2. |akvakultura jeste gajenje riba, mlađi i oplođene ikre, kao i ostalih vodenih organizama u objektima za njihovo gajenje i kavezima | | | | | |2.h |‘conversion’ means the transition from non organic to organic farming within a given period of time, during which the provisions concerning the organic production have been applied; |Zakon o organskoj proizvodnji
(Sl.glasnik RS 30/10)
Član 3. |period konverzije jeste vremenski period potreban za prelazak sa konvencionalne proizvodnje na organsku proizvodnju u toku kojeg se na proizvodnoj jedinici primenjuju odredbe ovog zakona | | | | | |2.i |‘preparation’ means the operations of preserving and/ or processing of organic products, including slaughter and cutting for livestock products, and also packaging, labelling and/ or alterations made to the labelling concerning the organic production method; |Zakon o organskoj proizvodnji
(Sl.glasnik RS 30/10)
Član 3. |prerada organskih proizvoda jeste postupak pripreme, čuvanja i obrade organskih proizvoda, uključujući klanje i konfekcioniranje životinja, kao i pakovanje i/ili obeležavanje organskih proizvoda | | | | | |2.j |the definitions of ‘food’, ‘feed’ and ‘placing on the market’ are those given in Regulation (EC) No 178/2002 of the European Parliament and of the Council of 28 January 2002 laying down the general principles and requirements of food law, establishing the European Food Safety Authority and laying down procedures in matters of food safety; (OJ L 31, 1.2.2002, p. 1. Regulation as last amended by Commission Regulation (EC) No 575/2006 (OJ L 100, 8.4.2006, p. 3)) |Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 2. |hrana jeste svaka supstanca ili proizvod,prerađena, delimično prerađena ili neprerađena, a namenjena je za ishranu ljudi ili se opravdano može očekivati da će se koristiti za ljudsku upotrebu, osim:(1) hrane za životinje koje ne služe za proizvodnju hrane,(2) živih životinja, ako nisu pripremljene za stavljanje u promet radi ishrane ljudi,(3) biljaka pre žetve, berbe ili ubiranja plodova,(4) medicinskih proizvoda,(5) kozmetičkih proizvoda,(6) duvana i duvanskih proizvoda,(7) narkotika ili psihotropnih supstanci,(8) ostataka (rezidua) i kontaminenata.Hrana jeste i piće, guma za žvakanje, kao i bilo koja supstanca namenski dodata hrani tokom pripreme, obrade ili proizvodnje; | | | | | |2.k |‘labelling’ means any terms, words, particulars, trade marks, brand name, pictorial matter or symbol relating to and placed on any packaging, document, notice, label, board, ring or collar accompanying or referring to a product; |Zakon o organskoj proizvodnji
(Sl.glasnik RS 30/10)
Član 3. |obeležavanje jeste stavljanje svakog izraza, reči, oznake, zaštitnog znaka, imena brenda, žiga i simbola u vezi sa proizvodom, a koji se stavlja na svako pakovanje, dokument, izveštaj, etiketu, karton, prsten ili ogrlicu, koji prate taj proizvod; | | | | | |2.l |the definition of ‘pre-packaged foodstuff’ is that given in Article 1(3)(b) of Directive 2000/13/EC of the European Parliament and of the Council of 20 March 2000 on the approximation of the laws of the Member States relating to the labelling, presentation and advertising of foodstuffs; (OJ L 109, 6.5.2000, p. 29. Directive as last amended by Commission Directive 2006/142/EC (Oj L 368, 23.12.2006, p. 110)) |Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 2. |upakovana hrana jeste pojedinačna namirnica u celini ili delimično unapred upakovana u ambalažu tako da se njena sadržina ne može promeniti dok se ambalaža ne otvori ili ne ošteti; | | | | | |2.m |‘advertising’ means any representation to the public, by any means other than a label, that is intended or is likely to influence and shape attitude, beliefs and behaviours in order to promote directly or indirectly the sale of organic products; |Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 2. |oglašavanje jeste svako predstavljanje javnosti kojim se direktno ili indirektno promoviše prodaja organskih proizvoda, a koje nije obeležavanje; | | | | | |2.n |‘competent authority’ means the central authority of a Member State competent for the organisation of official controls in the field of organic production in accordance with the provisions set out under this Regulation, or any other authority on which that competence has been conferred to; it shall also include, where appropriate, the corresponding authority of a third country; |Zakon o organskoj proizvodnji
(Sl.glasnik RS 30/10)
Član 8.
Zakon o organskoj proizvodnji
(Sl.glasnik RS 30/10)
Član 34.
| Poslove u vezi sa organskom proizvodnjom obavlja ministarstvo nadležno za poslove poljoprivrede – Direkcija za nacionalne referentne laboratorije (u daljem tekstu: Ministarstvo).
Nadzor nad radom ovlašćenih kontrolnih organizacija u vršenju poverenih poslova vrši Ministarstvo u skladu sa propisima kojima se uređuje državna uprava
| | | | | |2.o |‘control authority’ means a public administrative organisation of a Member State to which the competent authority has conferred, in whole or in part, its competence for the inspection and certification in the field of organic production in accordance with the provisions set out under this Regulation; it shall also include, where appropriate, the corresponding authority of a third country or the corresponding authority operating in a third country; | | | |Kontrola i serifikacija u oblasti organske proizvodnje su povrene privatnim organima kontrole od strane Ministarstva poljoprivrede | | | |2.p |‘control body’ means an independent private third party carrying out inspection and certification in the field of organic production in accordance with the provisions set out under this Regulation; it shall also include, where appropriate, the corresponding body of a third country or the corresponding body operating in a third country; |Zakon o podsticajima u poljoprivredi i ruralnom razvoju
Član 2.
Zakon o organskoj proizvodnji
(Sl.glasnik RS 30/10)
Član 3.
|kontrolna organizacija jeste nezavisno pravno lice koje vrši kontrolu i sertifikaciju u organskoj proizvodnji | | | | | |2.q |‘mark of conformity’ means the assertion of conformity to a particular set of standards or other normative documents in the form of a mark; |Zakon o organskoj proizvodnji
(Sl.glasnik RS 30/10)
Član 3.
|oznaka „ORGANSKI PROIZVOD” jeste znak ili obeležje na proizvodu kojim se označava da je taj proizvod proizveden u skladu sa ovim zakonom i propisima donetim na osnovu njega; | | | | | |2.r |the definition of ‘ingredients’ is that given in Article 6(4) of Directive 2000/13/EC; |Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 2. |sastojak jeste svaka komponenta, uključujući i aditive, koja se upotrebljava u proizvodnji ili pripremi namirnice i prisutna je u namirnici kao takva ili u izmenjenom obliku. Pod sastojkom se ne smatraju:
(1) sastavni delovi sastojka koji se u toku proizvodnog procesa izdvoje i ponovo vrate u proporciji koja nije veća od prvobitne,
(2) preneseni aditivi, odnosno aditivi koji su u namirnicu došli direktno preko jednog ili više sastojaka, a u samom proizvodu nemaju tehnološku funkciju,
(3) pomoćna sredstva u proizvodnji, uključujući rastvarače i enzimske preparate; | | | | | |2.s |the definition of ‘plant protection products’ is that given in Council Directive 91/414/EEC of 15 July 1991 concerning the placing of plant protection products on the market; (OJ L 230, 19.8.1991, p. 1. Directive 2007/31/EC (Oj L 140, 1.6.2007, p. 44)) |Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 2. |proizvod za zaštitu bilja jeste aktivna supstanca i preparat koji sadrži jednu ili više aktivnih supstanci u konačnom obliku, a koji je namenjen za zaštitu bilja ili biljnih proizvoda od štetnih organizama ili sprečavanje delovanja štetnih organizama, delovanje na životne procese biljaka različito od načina delovanja sredstava za ishranu bilja, kao što su regulatori razvoja i rasta biljaka, zaštitu biljnih proizvoda tokom skladištenja, koji se primenjuju pre ili posle žetve, odnosno berbe, izuzev konzervanasa, uništavanje neželjenih biljaka ili njihovih delova; | | | | | |2.t |the definition of ‘Genetically modified organism (GMO)’ is that given in Directive 2001/18/EC of the European Parliament and of the Council of 12 March 2001 on the deliberate release into the environment of genetically modified organisms and repealing Council Directive 90/220/EEC (OJ L 106, 17.4.2001, p. 1. Regulation as last amended by Regulation (EC) No 1830/2003 (OJ L 268, 18.10.2003, p. 24)) and which is not obtained through the techniques of genetic modifications listed in Annex I.B of that Directive; |Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 2. |genetički modifikovan organizam (u daljem tekstu: GMO) jeste organizam čiji je genetički materijal promenjen metodama savremene biotehnologije; | | | | | |2.u |‘produced from GMOs’ means derived in whole or in part from GMOs but not containing or consisting of GMOs; |Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 2. |proizvod proizveden od GMO jeste proizvod koji je u potpunosti ili delimično dobijen od GMO, ali koji ne sadrži i ne sastoji se od GMO | | | | | |2.v |‘produced by GMOs’ means derived by using a GMO as the last living organism in the production process, but not containing or consisting of GMOs nor produced from GMOs; |Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 2. |proizvod proizveden pomoću GMO jeste proizvod koji je dobijen korišćenjem GMO kao poslednjeg živog organizma u postupku proizvodnje, ali koji ne sadrži GMO, ne sastoji se od GMO i nije proizveden od GMO; | | | | | |2.w |the definition of ‘feed additives’ is that given in Regulation (EC) No 1831/2003 of the European Parliament and of the Council of 22 September 2003 on additives for use in animal nutrition; (OJ L 268, 18.10.2003, p. 29. Regulation as amended by Commission Regulation (EC) No 378/2005 (Oj L 59, 5.3.2005, p. 8)) |Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 2. |aditiv jeste svaka supstanca koja se, bez obzira na njenu hranljivu vrednost, ne koristi kao namirnica niti predstavlja karakterističan sastojak namirnice, ali se iz tehnoloških razloga dodaje namirnici u toku proizvodnje, prerade, pripreme, obrade, pakovanja, transporta ili čuvanja i direktno ili indirektno preko svojih međuproizvoda postaje ili može da postane njen sastojak; | | | | | |2.x |‘equivalent’, in describing different systems or measures, means that they are capable of meeting the same objectives and principles by applying rules which ensure the same level of assurance of conformity; | | | |Ne postoji definicija „ekvivalentan“. Mi koristimo definiciju propisane Uredbom EU za treće zemalje sa ekvivalentnim standardima ili kontrolnim telima sa jednakim standardima | | | |2.y |‘processing aid’ means any substance not consumed as a food ingredient by itself, intentionally used in the processing of raw materials, foods or their ingredients, to fulfil a certain technological purpose during treatment or processing and which may result in the unintentional but technically unavoidable presence of residues of the substance or its derivatives in the final product, provided that these residues do not present any health risk and do not have any technological effect on the finished product; |Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 2. |pomoćno sredstvo u preradi jeste svaka supstanca koja ne predstavlja sastojak prehrambenog proizvoda, a koja se namerno dodaje pri preradi sirovih materijala, namirnica ili njihovih sastojaka da bi se obezbedili određeni tehnološki zahtevi za vreme tretiranja ili prerade, što može da rezultira nenamernim, ali tehnološki neizbežnim prisustvom rezidua supstance ili njenih derivata u prehrambenom proizvodu, pod uslovom da te rezidue ne predstavljaju zdravstveni rizik i da nemaju tehnološki efekat u finalnom proizvodu; | | | | | |2.z |the definition of ‘ionising radiation’ is that given in Council Directive 96/29/Euratom of 13 May 1996 laying down basic safety standards for the protection of the health of workers and the general public against the dangers arising from ionising radiation (OJ L 159, 29.6.1996, p. 1) and as restrictedby Article 1(2) of Directive 1999/2/EC of the European Parliament and of the Council of 22 February1999 on the approximation of the laws of the Member States concerning foods and food ingredients treated with ionising radiation (OJ L 66, 13.3.1999, p. 16. Directive as amended by Regulation (EC) No 1882/2003 (OJ L 284, 31.10.2003, p. 1). |Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 2. |jonizujuće zračenje jeste prenos energije u obliku čestica ili elektromagnetnih talasa, talasne dužine od 100 nanometara ili manje ili frekvencije od 3 x 1015 Hz ili je u stanju da proizvede jone indirektno ili direktno; | | | | | |2.aa |mass catering operations’ means the preparation of organic products in restaurants, hospitals, canteens and other similar food business at the point of sale or delivery to the final consumer. | | | |Ova odredba je neprenosiva jer ne sadrži obavezu primene | | | | | | | | | | | | |3.a |Objectives Organic production shall pursue the following general objectivesEstablish a sustainable management system for agriculture that: (i) respects nature’s systems and cycles and sustains and enhances the health of soil, water, plants and animals and the balance between them; (ii) contributes to a high level of biological diversity; (iii) makes responsible use of energy and the natural resources, such as water, soil, organic matter and air; (iv) respects high animal welfare standards and in particular meets animals’ species-specific behavioural needs; |Zakon o organskoj proizvodnji
(Sl.glasnik RS 30/10)
Član 5.
|Cilj ovog zakona jeste:1)uspostavljanje organske proizvodnje kao celovitog sistema upravljanja i proizvodnje hrane koji se bazira na ekološkoj praksi, visokomstepenu biološkeraznovrsnosti (biodiverzitet), očuvanju prirodnih resursa i primeni visokih standarda o dobrobiti životinja i načina proizvodnje korišćenjem prirodnih supstanci i postupaka;2)uravnotežena biljna i stočarska proizvodnja koja uvažava prirodne sisteme i cikluse, održava i poboljšava plodnost i kvalitet zemljišta, kvalitet vode i vazduha;3)racionalno korišćenje energije i prirodnih resursa, kao što su zemljište, voda, organske materije i sl;4)proizvodnja različitih organskih poljoprivrednih proizvoda u skladu sa zahtevima protrošača za organskom hranom, uz primenu postupaka koji nisu štetni za zdravlje ljudi, biljaka, životinja i životnu sredinu u celini. | | | | | |3.b |aim at producing products of high quality; |Zakon o organskoj proizvodnji
(Sl.glasnik RS 30/10)
Član 5.
|-II- | | | | | |3.c |aim at producing a wide variety of foods and other agricultural products that respond to consumers’ demand for goods produced by the use of processes that do not harm the environment, human health, plant health or animal health and welfare. |Zakon o organskoj proizvodnji
(Sl.glasnik RS 30/10)
Član 5.
|-II- | | | | | |4. |Organic production shall be based on the following principles: |Zakon o organskoj proizvodnji
(Sl.glasnik RS 30/10)
Član 6.
|Osnovna načela u organskoj proizvodnji jesu: | | | | | |4.a |The appropriate design and management of biological processes based on ecological systems using natural resources which are internal to the system by methods that:
(i) use living organisms and mechanical production methods;
(ii) practice land-related crop cultivation and livestock production or practice aquaculture which complies with the principle of sustainable exploitation of fisheries;
(iii) exclude the use of GMOs and products produced from or by GMOs with the exception of veterinary medicinal products;
(iv) are based on risk assessment, and the use of precautionary and preventive measures, when appropriate; |Zakon o organskoj proizvodnji
(Sl.glasnik RS 30/10)
Član 6.
|1)načelo upravljanja prirodnim i biološkim procesima, koje se odnosi na upravljanje prirodnim i biološkim procesima zasnovanim na ekološkim sistemima korišćenja prirodnih resursa, uz primenu metoda koje obuhvataju: (1)žive organizme i mehaničke proizvodne metode,(2)proizvodnju biljaka u zemljištu, stočarsku prozvodnju ili akvakulturu koja uvažava principe održive eksploatacije ribnjaka, (3)zabranu upotrebe genetički modifikovanih organizama i proizvoda koji se sastoje ili su dobijeni od genetički modifikovanih organizama, sa izuzetkom veterinarskih medicinskih proizvoda,(4)proizvodne procese koji se baziraju na proceni rizika i odgovarajućih preventivnih mera, kada je to potrebno; | | | | | |4.b |the restriction of the use of external inputs. Where external inputs are required or the appropriate management practices and methods referred to in paragraph (a) do not exist, these shall be limited to:
(i) inputs from organic production;
(ii) natural or naturally-derived substances;
(iii) low solubility mineral fertilisers; |Zakon o organskoj proizvodnji
(Sl.glasnik RS 30/10)
Član 6.
|načelo ograničene upotrebe ulaznog repromaterijala (spoljašnji inputi), koje se odnosi na ograničenje upotrebe ulaznog repromaterijala u organskoj proizvodnji, pri čemu se mogu koristiti:
(1)inputi iz organske proizvodnje,
(2)prirodne ili prirodno prozvedene supstance,
(3)sporoastvorljiva mineralna đubriva | | | | | |4.c |the strict limitation of the use of chemically synthesised inputs to exceptional cases these being:
(i) where the appropriate management practices do not exist; and
(ii) the external inputs referred to in paragraph (b) are not available on the market; or
(iii) where the use of external inputs referred to in paragraph (b) contributes to unacceptable environmental impacts; |Zakon o organskoj proizvodnji
(Sl.glasnik RS 30/10)
Član 6.
|načelo strogog ograničenja upotrebe hemijskih sintetizovanih inputa, koje se odnosi na strogo ograničenje upotrebe sintetizovanih inputa u organskoj poljoprivredi, izuzev:
(1) ako odgovarajući sistemi upravljanja ne daju zadovoljavajuće rezultate,
(2) ako spoljašnji inputi iz tačke 2) ovog člana nisu dostupni na tržištu,
(3) ako upotreba spoljašnjih inputa iz tačke 2) ovog člana ima neprihvatljiv uticaj na životnu sredinu; | | | | | |4.d |the adaptation, where necessary, and within the framework of this Regulation, of the rules of organic production taking account of sanitary status, regional differences in climate and local conditions, stages of development and specific husbandry practices. |Zakon o organskoj proizvodnji
(Sl.glasnik RS 30/10)
Član 6. |načelo prilagođavanja, koje se odnosi na prilagođavanje metoda organske proizvodnje regionalnim i lokalnim klimatskim i agroekološkim uslovima, sanitarnom stanju, stepenu razvoja i specifičnostima tradicionalnog načina uzgoja; | | | | | |5. |In addition to the overall principles set out in Article 4, organic farming shall be based on the following specific principles: |Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 7. |Metode organske proizvodnje obuhvataju metode organske biljne proizvodnje i metode organske stočarske proizvodnje.
Primenom metoda iz stava 1. ovog člana obezbeđuje se: | | | | | |5.a |the maintenance and enhancement of soil life and natural soil fertility, soil stability and soil biodiversity preventing and combating soil compaction and soil erosion, and the nourishing of plants primarily through the soil ecosystem; |Zakon o organskoj proizvodnji
(Sl.glasnik RS 30/10)
Član 6.
Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 7. |načelo održavanja i poboljšanja života u zemljištu i prirodne plodnosti tla, stabilnosti tla i biološke raznovrsnosti koja sprečava i onemogućava sabijanje i eroziju zemljišta, kao i hranjenje biljaka prvenstveno kroz ekosistem tla.
Održavanje i poboljšanje zemljišta, fizička, hemijska i mikrobiološka aktivnost zemljišta i njegova stabilnost i biološka raznolikost koja sprečava sabijanje i eroziju zemljišta, kao i ishrana biljaka preko ekosistema zemljišta; | | | | | |5.b |the minimisation of the use of non-renewable resources and off-farm inputs; |Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 7. |minimalna upotreba neobnovljivih resursa i sirovina koje ne potiču sa istog poljoprivrednog dobra | | | | | |5.c |the recycling of wastes and by-products of plant and animal origin as input in plant and livestock production |Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 7. |recikliranje otpada i nusproizvoda biljnog i životinjskog porekla kao sirovina u biljnoj i stočarskoj proizvodnji; | | | | | |5.d |taking account of the local or regional ecological balance when taking production decisions; |Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 7. |uvažavanje lokalnih ili regionalnih agroekoloških uslova prilikom donošenja odluka o vrsti i načinu proizvodnje; | | | | | |5.e |the maintenance of animal health by encouraging the natural immunological defence of the animal, as well as the selection of appropriate breeds and husbandry practices; |Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 7. |održavanje zdravlja životinja podsticanjem prirodnog imuniteta, kao i izborom odgovarajućih vrsta, rasa i postupaka uzgoja; | | | | | |5.f |the maintenance of plant health by preventative measures, such as the choice of appropriate species and varieties resistant to pests and diseases, appropriate crop rotations, mechanical and physical methods and the protection of natural enemies of pests; |Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 7. |održavanje zdravlja biljaka primenom preventivnih mera, kao što su izbor odgovarajućih vrsta i sorti otpornih na štetočine i bolesti, odgovarajući plodored, mehanički i fizički postupci zaštite bilja, kao i primena mera biološke kontrole patogena, štetočina i korova, što uključuje i zaštitu prirodnih neprijatelja štetočina gajenih vrsta; | | | | | |5.g |the practice of site-adapted and land-related livestock production; |Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 7. |praksa uzgoja stoke koja je prilagođena lokaciji i zemlji na kojoj se odvija proizvodnja | | | | | |5.h |the observance of a high level of animal welfare respecting species-specific needs; |Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 7. |poštovanje visokog stepena dobrobiti životinja, uz uvažavanje specifičnih potreba svake vrste; | | | | | |5.i |the production of products of organic livestock from animals that have been raised on organic holdings since birth or hatching and throughout their life; |Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 7. |proizvodnja proizvoda iz organskog stočarstva korišćenjem životinja koje su od rođenja, odnosno izleganja, čitav život provele na gazdinstvima koja se bave organskom proizvodnjom; | | | | | |5.j |the choice of breeds having regard to the capacity of animals to adapt to local conditions, their vitality and their resistance to disease or health problems; |Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 7. |biranje vrsta i rasa, uzimajući u obzir sposobnost životinja da se prilagode lokalnim uslovima, njihovu vitalnost i otpornost na bolesti ili zdravstvene probleme; | | | | | |5.k |the feeding of livestock with organic feed composed of agricultural ingredients from organic farming and of natural non-agricultural substances; |Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 7. |ishrana životinja hranom za životinje koja se sastoji od poljoprivrednih sastojaka organskog porekla i prirodnih nepoljoprivrednih materija; | | | | | |5.l |the application of animal husbandry practices, which enhance the immune system and strengthen the natural defence against diseases, in particular including regular exercise and access to open air areas and pastureland where appropriate; |Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 7. |primena postupaka uzgoja životinja koje poboljšavaju imunitet i jačaju prirodnu odbranu od bolesti, što pre svega uključuje redovne telesne aktivnosti i prema potrebi pristup otvorenim površinama i pašnjacima | | | | | |5.m |the exclusion of rearing artificially induced polyploid animals; |Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 7. |isključenje veštački dobijenih poliploidnih životinja; | | | | | |5.n |the maintenance of the biodiversity of natural aquatic ecosystems, the continuing health of the aquatic environment and the quality of surrounding aquatic and terrestrial ecosystems in aquaculture production; |Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 7. |održavanje biološke raznolikosti prirodnih vodenih ekosistema, dugoročnog zdravlja vodene sredine i kvaliteta okolnih vodenih i kopnenih ekosistema u proizvodnji iz uzgoja ribe; | | | | | |5.o |the feeding of aquatic organisms with feed from sustainable exploitation of fisheries as defined in Article3 of Council Regulation (EC) No 2371/2002 of 20 December 2002 on the conservation and sustainable exploitation of fisheries resources under the Common Fisheries Policy (OJ L 358, 31.12.2002, p. 59) or with organic feed composed of agricultural ingredients from organic farming and of natural non-agricultural substances. |Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 7. |hranjenje vodenih organizama hranom za životinje koja je dobijena održivom eksploatacijom ribolovnih resursa ili organskom hranom za životinje koja se sastoji od poljoprivrednih sastojaka dobijenih organskim uzgojem i iz prirodnih nepoljoprivrednih materija. | | | | | |6. |Specific principles applicable to processing of organic food In addition to the overall principles set out in Article 4, the production of processed organic food shall be based on the following specific principles: |Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 122. |Tehnološki postupci prerade u organskoj proizvodnji treba da se odvijaju na način kojim se obezbeđuje: | | | | | |6.a |the production of organic food from organic agricultural ingredients, except where an ingredient is not available on the market in organic form; |Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 122. |da se hrana i hrana za životinje proizvodi od poljoprivrednih sastojaka koji su dobijeni metodama organske proizvodnje, osim u slučaju da se takvi sastojci ne nalaze na tržištu; | | | | | |6.b |the restriction of the use of food additives, of non organic ingredients with mainly technological and sensory functions and of micronutrients and processing aids, so that they are used to a minimum extent and only in case of essential technological need or for particular nutritional purposes; |Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 122. |ograničena upotreba aditiva za hranu i hranu za životinje, sastojaka iz konvencionalne proizvodnje sa pretežno tehnološkom ili senzornom funkcijom i mikroelemenata i pomoćnih sredstava u preradi, koji:
(1) treba da se koriste u najmanjoj mogućoj meri i samo ako za tim postoji tehnološka potreba, ili
(2) samo za određenu nutritivnu namenu, kada se radi o hrani, odnosno kao zootehnička potreba, kada se radi o hrani za životinje; | | | | | |6.c |the exclusion of substances and processing methods that might be misleading regarding the true nature of the product; |Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 122. |odsustvo supstanci i metoda prerade koji mogu da dovedu u zabludu u pogledu prave prirode proizvoda | | | | | |6.d |the processing of food with care, preferably with the use of biological, mechanical and physical methods. |Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 122. |pažljiva prerada hrane i hrane za životinje, po mogućnosti primenom bioloških, mehaničkih i fizičkih metoda. | | | | | |7. |Specific principles applicable to processing of organic feed. In addition to the overall principles set out in Article 4, the production of processed organic feed shall be based on the following specific principles: |Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 122. |Tehnološki postupci prerade u organskoj proizvodnji treba da se odvijaju na način kojim se obezbeđuje: | | | | | |7.a |the production of organic feed from organic feed materials,
except where a feed material is not available on the market
in organic form; |Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 122. |da se hrana i hrana za životinje proizvodi od poljoprivrednih sastojaka koji su dobijeni metodama organske proizvodnje, osim u slučaju da se takvi sastojci ne nalaze na tržištu | | | | | |7.b |the restriction of the use of feed additives and processing
aids to a minimum extent and only in case of essential
technological or zootechnical needs or for particular
nutritional purposes; |Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 122. |ograničena upotreba aditiva za hranu i hranu za životinje, sastojaka iz konvencionalne proizvodnje sa pretežno tehnološkom ili senzornom funkcijom i mikroelemenata i pomoćnih sredstava u preradi, koji:
(1) treba da se koriste u najmanjoj mogućoj meri i samo ako za tim postoji tehnološka potreba, ili
(2) samo za određenu nutritivnu namenu, kada se radi o hrani, odnosno kao zootehnička potreba, kada se radi o hrani za životinje; | | | | | |7.c |the exclusion of substances and processing methods that
might be misleading as to the true nature of the product; |Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 122. |odsustvo supstanci i metoda prerade koji mogu da dovedu u zabludu u pogledu prave prirode proizvoda; | | | | | |8. |General requirements
Operators shall comply with the production rules set out in this Title and with the implementing rules provided for in Article 38(a). |Zakon o organskoj proizvodnji
(Sl.glasnik RS 30/10)
Član 18. |Proizvođač koji je zaključio ugovor iz člana 17. stav 2. ovog zakona dužan je da od dana zaključenja tog ugovora organsku proizvodnju obavlja u skladu sa ovim zakonom i propisima donetim na osnovu njega. | | | | | |9. |Prohibition on the use of GMOs | | | | | | | |9.1 |GMOs and products produced from or by GMOs shall not
be used as food, feed, processing aids, plant protection products,
fertilisers, soil conditioners, seeds, vegetative propagating
material, micro-organisms and animals in organic production. |Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 5. |U organskoj proizvodnji ne mogu se upotrebljavati hrana, hrana za životinje, pomoćna sredstva u preradi, sredstva za zaštitu i ishranu bilja, oplemenjivači zemljišta, reproduktivni materijal, mikroorganizmi ili životinje koji su GMO ili predstavljaju proizvode dobijene od ili pomoću GMO. | | | | | |9.2 |For the purpose of the prohibition referred to in paragraph 1 concerning GMOs or products produced from GMOs for food and feed, operators may rely on the labels accompanying a product or any other accompanying document, affixed or provided pursuant to Directive 2001/18/EC, Regulation (EC) 1829/2003 of the European Parliament and the Council of 22 September 2003 on genetically modified food and feed (OJ L 268, 18.19.2003, p.1. Regulation as amended by Commission Regulation (EC) No 1981/2006 (OJ L 368, 23.12.2006, p. 99)) or Regulation (EC) 1830/2003 concerning the traceability and labelling of genetically modified organisms and the traceability of food and feed products produced from genetically modified organisms. Operators may assume that no GMOs or products produced from GMOs have been used in the manufacture of purchased food and feed products when the latter are not labelled, or accompanied by a document, pursuant to those Regulations, unless they have obtained other information indicating that labelling of the products in question is not in conformity with those Regulations. |Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 5. |Poreklo proizvoda koji se koristi kao hrana ili hrana za životinje utvrđuje se na osnovu oznake na proizvodu ili na osnovu pratećeg dokumenta koji je priložen ili dostavljen uz proizvod, u skladu sa zakonom kojim se uređuje bezbednost hrane, odnosno propisom kojim se uređuje obeležavanje proizvoda | | | | | |9.3 |For the purpose of the prohibition referred to in paragraph 1, with regard to products not being food or feed, or products produced by GMOs, operators using such non-organic products purchased from third parties shall require the vendor to confirm that the products supplied have not been produced from or by GMOs. |Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 5. |Proizvode koji se ne koriste kao hrana ili hrana za životinje koji potiču iz konvencionalne proizvodnje, a koji se koriste u organskoj proizvodnji, treba da prati izjava prodavca kojom se potvrđuje da isporučeni proizvodi nisu proizvedeni od GMO ili pomoću GMO | | | | | |9.4 |The Commission shall decide on measures implementing the prohibition on the use of GMOs and products produced from or by GMOs in accordance with the procedure referred to in Article 37(2). |Zakon o genetički modifikovanim organizmima zabranjuje trgovinu ili gajenje za komercijalnu upotrebu GMO na teritoriji Republike Srbije. | | | | | | |10. |Prohibition on the use of ionising radiation
The use of ionising radiation for the treatment of organic food or feed, or of raw materials used in organic food or feed is prohibited. |Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 6. |U preradi organske hrane ili hrane za životinje, odnosno sirovina koje se koriste u proizvodnji organske hrane ili hrane za životinje, ne može se koristiti jonizujuće zračenje. | | | | | |11. |General farm production rules The entire agricultural holding shall be managed in compliance with the requirements applicable to organic production. However, in accordance with specific conditions to be laid down in accordance with the procedure referred to in Article 37(2), a holding may be split up into clearly separated units or aquaculture production sites which are not all managed under organic production. As regards animals, different species shall be involved. As regards aquaculture the same species may be involved, provided that there is adequate |Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 9. |Na jednom poljoprivrednom gazdinstvu može istovremeno da se primenjuje konvencionalna proizvodnju i metode organske proizvodnje (u daljem tekstu: paralelna proizvodnja) ako se:
1) na poljoprivrednom gazdinstvu gaje, odnosno uzgajaju:
(1) u slučaju biljne proizvodnje, različite sorte biljaka koje se lako razlikuju među sobom,
(2) u slučaju stočarske proizvodnje, životinje različitih vrsta, s tim što se u slučaju uzgoja riba i drugih vodenih životinja mogu uzgajati iste vrste riba, odnosno drugih vodenih organizama, i to na lokacijama koje su na odgovarajući način razdvojene;
2) obezbedi da proizvodne jedinice, kao i životinje i proizvodi koji se koriste u organskoj proizvodnji ili su dobijeni iz organske | | | | | |
| separation between the production sites. As regards plants, different varieties that can be easily differentiated shall be involved. Where, in accordance with the second subparagraph, not all units of a holding are used for organic production, the operator shall keep the land, animals, and products used for, or produced by, the organic units separate from those used for, or produced by, the non-organic units and keep adequate records to show the separation. | |proizvodnje, budu odvojeni od onih koji se koriste u konvencionalnoj proizvodnji ili su dobijeni iz konvencionalne proizvodnje, kao i pod uslovom da vodi posebnu evidenciju za organsku i konvencionalnu proizvodnju. | | | | | |12.1 |In addition to the general farm production rules laid down in Article 11, the following rules shall apply to organic plant production: |Zakon o organskoj proizvodnji
(Sl.glasnik RS 30/10)
Član 14. | Metode organske biljne proizvodnje obuhvataju izbor vrsta i sorti bilja; plodored; sisteme obrade zemljišta; sredstva i način đubrenja; sistem održavanja plodnosti zemljišta; način suzbijanja biljnih bolesti, štetočina i korova; način sakupljanja divljih biljnih vrsta iz prirodnih staništa.
| | | | | |12.1.a |organic plant production shall use tillage and cultivation practices that maintain or increase soil organic matter, enhance soil stability and soil biodiversity, and prevent soil compaction and soil erosion; |Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 18 |Obrada zemljišta i gajenje biljaka u organskoj biljnoj proizvodnji vrši se na način kojim se obezbeđuje da se održi ili poveća sadržaj organskih materija u zemljištu, poveća stabilnost i biodiverzitet zemljišta, kao i da se spreči sabijanje i erozija zemljišta | | | | | |12.1.b |the fertility and biological activity of the soil shall be maintained and increased by multiannual crop rotation including legumes and other green manure crops, and by the application of livestock manure or organic material, both preferably composted, from organic production; |Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 20.
Član 18 |Plodnost i biološka aktivnost zemljišta održava se i povećava višegodišnjim plodoredom, uključujući leguminoze i drugo zelenišno đubrivo, i primenom stajskog đubriva ili drugog organskog đubriva, po mogućnosti kompostiranog, koji potiču iz organske proizvodnje.
Odgovarajućim plodoredom i plodosmenom u organskoj biljnoj proizvodnji obezbeđuje se: održavanje plodnosti zemljišta, smanjenje zakorovljenosti i brojnosti štetočina i uzročnika bolesti biljaka, smanjenje ispiranja đubriva, održavanje populacije korisnih životinjskih vrsta i mikrobiološke aktivnosti zemljišta.
| | | | | |12.1.c |The use of biodynamic preparrations is allowed; |Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 19.
|U organskoj biljnoj proizvodnji mogu se koristiti odgovarajući preparati na bazi mikroorganizama za poboljšanje sveukupnog stanja zemljišta ili dostupnosti hranljivih materija u zemljištu ili usevima, odgovarajući preparati na bazi bilja ili mikroorganizama za aktiviranje komposta, kao i biodinamički preparati. | | | | | |12.1.d |in addition, fertilisers and soil conditioners may only be used if they have been authorised for use in organic production under Article 16; |Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 19.
|U organskoj biljnoj proizvodnji mogu se, u skladu sa zakonom kojim se uređuju sredstva za ishranu bilja i oplemenjivači zemljišta, primenjivati sredstava za ishranu bilja i oplemenjivači zemljišta, koja su data u Prilogu 1 – Spisak dozvoljenih sredstava za ishranu bilja i oplemenjivača zemljišta u organskoj proizvodnji (u daljem tekstu: Prilog 1), koji je odštampan u ovaj pravilnik i čini njegov sastavni deo. | | | | | |12.1.e |mineral nitrogen fertilisers shall not be used; |Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 19.
|U organskoj biljnoj proizvodnji upotreba mineralnih azotnih đubriva nije dozvoljena. | | | | | |12.1.f |all plant production techniques used shall prevent or minimise any contribution to the contamination of the environment; |Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 12. |Agrotehničke mere koje se primenjuju u organskoj biljnoj proizvodnji treba da spreče ili svedu na najmanju moguću meru zagađenje životne sredine. | | | | | |12.1.g |the prevention of damage caused by pests, diseases and weeds shall rely primarily on the protection by natural enemies, the choice of species and varieties, crop rotation, cultivation techniques and thermal processes; |Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 21. |Zaštita od štetočina, bolesti i korova prvenstveno se sprovodi delovanjem prirodnih neprijatelja, izborom vrsta i sorti bilja, odgovarajućim plodoredom, načinom obrade zemljišta, primenom termičkih procesa, korišćenjem alelopatskih odnosa i uspostavljanja zaštitnih biljnih pojaseva, kao i drugih agrotehničkih mera. | | | | | |12.1.h |in the case of an established threat to a crop, plant protection products may only be used if they have been authorised for use in organic production under Article 16; |Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 21. |Ako se primenom mera iz stava 1. ovog člana biljke na adekvatan način ne mogu zaštititi od štetočina, bolesti i korova, a utvrdi se da postoji neposredna opasnost za biljke, mogu se upotrebiti sredstva za zaštitu bilja, u skladu sa zakonom kojim se uređuju sredstva za zaštitu bilja, a koja su data u Prilogu 2 – Spisak dozvoljenih sredstava za zaštitu bilja u organskoj proizvodnji, koji je odštampan uz ovaj pravilnik i čini njegov sastavni deo (u daljem tekstu: Prilog 2). | | | | | |12.1.i |for the production of products other than seed and vegetative propagating material only organically produced seed and propagating material shall be used.To this end, the mother plant in the case of seeds and the parent plant in the case of vegetative propagating material shall have been produced in accordance with the rules laid down in this Regulation for at least one generation, or, in the case of perennial crops, two growing seasons; |Zakon o organskoj proizvodnji
(Sl.glasnik RS 30/10)
Član 16.
Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 13.
|Reproduktivni materijal za biljnu i stočarsku proizvodnju koji se koristi u organskoj proizvodnji mora da bude proizveden metodama organske proizvodnje.Proizvodnja semena metodama organske proizvodnje vrši se u skladu sa propisima kojima se uređuje proizvodnja semena, rasada i sadnog materijala, uz primenu metoda organske proizvodnje.
U organskoj biljnoj proizvodnji koriste se vrste i sorte bilja koje su prilagođene lokalnim agroekološkim uslovima.Prilikom izbora sorti bilja prioritet imaju domaće autohtone sorte i sorte tolerantne na prouzrokovače bolesti i štetočine. U proizvodnji organskih proizvoda koji nisu reproduktivni materijal koristi se reproduktivni materijal koji je proizveden metodama organske proizvodnje.
Reproduktivnim materijalom koji je proizveden metodama organske proizvodnje, u smislu ovog pravilnika, smatra se seme, odnosno vegetativni reproduktivni materijal čija je majčinska biljka, odnosno matična biljka uzgajana metodama organske proizvodnje najmanje jednu generaciju, odnosno, u slučaju višegodišnjih biljaka, najmanje dve vegetacione sezone.
| | | | | |12.1.j |products for cleaning and disinfection in plant production shall be used only if they have been authorised for use in organic production under Article 16. |Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 18. |U organskoj biljnoj proizvodnji koristi se poljoprivredna mehanizacija i oprema (mašine za obradu zemljišta, setvu, đubrenje i slično) koja je pre upotrebe očišćena i dezinfikovana. | |Ne postoji određena procedura za autorizacij ovih proizvoda za organsku proizvodnju. Operateri koristite proizvode za čišćenje i dezinfekciju koji se obično koriste u poljoprivredi | | | |12.2 |The collection of wild plants and parts thereof, growing naturally in natural areas, forests and agricultural areas is considered an organic production method provided that: |Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 22. |Sakupljanje divljih biljnih vrsta i njihovih delova koje rastu u prirodnim staništima, šumama i poljoprivrednim područjima (u daljem tekstu: divlje vrste), smatra se metodom organske biljne proizvodnje, ako: | | | | | |12.2.a |those areas have not, for a period of at least three years before the collection, received treatment with products other than those authorised for use in organic production under Article 16; |Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 22. |ta područja nisu tretirana sredstvima koja nisu dozvoljena za upotrebu u organskoj proizvodnji, u periodu od najmanje tri godine pre sakupljanja;
je uspostavljen zaštitni pojas pored puteva ili drugih izvora zagađenja, određen od strane ovlašćene kontrolne organizacije, radi zaštite od kontaminacije; | | | | | |12.2.b |the collection does not affect the stability of the natural habitat or the maintenance of the species in the collection area. |Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 22. |sakupljanje ne utiče na stabilnost prirodnog staništa ili održavanje vrsta u zoni sakupljanja;
se sakupljanje vrši u skladu sa propisom kojim se uređuje zaštita retkih, proređenih i endemičkih ugroženih biljnih vrsta i nezaštićenih biljnih vrsta. | | | | | |12.3 |The measures necessary for the implementation of the production rules contained in this Article shall be adopted in accordance with the procedure referred to in Article 37(2). | |Detaljna pravila o biljnoj proizvodnji propisana su Pravilnikom o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
| | | | | |13. |Production rules for seaweed | | | | | | | |13.1 |The collection of wild seaweeds and parts thereof, growing naturally in the sea, is considered as an organic production method provided that: |Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 24. |Berba morskih trava i njihovih delova koji prirodno rastu u moru smatra se metodom organske biljne proizvodnje, ako: | | | | | |13.1.a |the growing areas are of high ecological quality as defined by Directive 2000/60/EC of the European Parliament and of the Council of 23 October 2000 establishing a framework for Community action in the field of water policy (OJ L 327, 22.12.2000, p.1. Directive as amended by Decision No 2455/2001/EC (OJ L 331, 15.12.2001, p.1)) and, pending its implementation, of a quality equivalent to designated waters under Directive 2006/113/EC of the European Parliament and of the Council of 12 December 2006 on the quality required of shellfish waters(OJ L 376, 27.12.2006, p. 1)), and are not unsuitable from a health point of view. Pending more detailed rules to be introduced in implementing legislation, |Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 24. |su sakupljene sa područja visokog ekološkog kvaliteta; | | | | | | |wild edible seaweeds shall not be collected in areas which would not meet the criteria for Class A or Class B areas as defined in Annex II of Regulation (EC) No 854/2004 of the European Parliament and of the Council of 29 April 2004 laying down specific rules for the organisation of official controls on products of animal origin intended for human consumption(OJ L 139, 30.4.2004, p. 206. Corrected version in OJ L 226, 25.6.2004, p.83); | | | | | | | |13.1.b |the collection does not affect the long term stability of the natural habitat or the maintenance of the species in the collection area. |Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 24. |sakupljanje ne utiče na dugoročnu stabilnost prirodnog staništa ili na održanje vrsta u zoni sakupljanja. | | | | | |13.2 |The farming of seaweeds shall take place in coastal areas with environmental and health characteristics at least equivalent to those outlined in paragraph 1 in order to be considered organic. In addition to this: |Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 24. |Proizvodnja morskih trava koja se obavlja u priobalnim područjima čije su ekološke i zdravstvene karakteristike jednake karakteristikama iz stava 1. ovog člana smatra se organskom biljnom proizvodnjom, ako | | | | | |13.2.a |sustainable practices shall be used in all stages of production, from collection of juvenile seaweed to harvesting; |Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 24. |se primenjuju postupci održive prakse u svim fazama proizvodnje, od sakupljanja mladih morskih trava do konačnog branja; | | | | | |13.2.b |to ensure that a wide gene-pool is maintained, the collection of juvenile seaweed in the wild should take place on a regular basis to supplement indoor culture stock; |Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 24. |redovno branje mladih morskih trava iz prirodnih staništa kojima se dopunjuju proizvodne kulture u zatvorenom prostoru održava širok genetski pul vrste; | | | | | |13.2.c |fertilisers shall not be used except in indoor facilities and only if they have been authorised for use in organic production for this purpose under Article 16. |Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 24. |se đubriva ne upotrebljavaju, osim u zatvorenim objektima, i to samo ako je njihova upotreba dozvoljena u organskoj proizvodnji. | | | | | |13.3 |The measures necessary for the implementation of production rules contained in this Article shall be adopted in accordance with the procedure referred to in Article 37(2). | | | |Detaljna pravila o proizvodnji morskih trava propisano je Pravilnikom o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
| | | |14. |Livestock production rules | | | | | | | |14.1 |In addition to the general farm production rules laid down in Article 11, the following rules shall apply to livestock production: |Zakon o organskoj proizvodnji
(Sl.glasnik RS 30/10)
Član 15.
|Metode organske stočarske proizvodnje obuhvataju izbor vrsta i rasa životinja; način uzgoja životinja i objekte za uzgoj životinja; ishranu i zdravstvenu zaštitu životinja; prevoz i klanje životinja; postupanje sa životinjama koje su nabavljene sa drugih farmi; način sakupljanja životinjskih vrsta iz prirodnih staništa.
Ministar bliže propisuje metode organske stočarske proizvodnje iz stava 1. ovog člana. | | | | | |14.1.a |with regard to the origin of the animals:
(i) organic livestock shall be born and raised on organic holdings;
(ii) for breeding purposes, non-organically raised animals may be brought on to a holding under specific conditions. Such animals and their products may be deemed organic after compliance with the conversion period referred to in Article 17(1)(c);
(iii) animals existing on the holding at the beginning of the conversion period and their products may be deemed organic after compliance with the conversion period referred to in Article 17(1)(c); |Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 57. |U organskoj stočarskoj proizvodnji, po pravilu, koriste se životinje koje se rađaju i uzgajaju na poljoprivrednom gazdinstvu koje primenjuje metode organske proizvodnje.
Ako životinje iz organske proizvodnje nisu u dovoljom broju dostupne, na poljoprivredno gazdinstvo koje primenjuje metode organske proizvodnje mogu se, za potrebe razmnožavanja, uvesti životinje iz konvencionalne proizvodnje, i to:
Životinje koje se za potrebe razmnožavanja uvedu iz konvencionalne proizvodnje i proizvodi dobijeni od njih, kao i životinje koje se nalaze na poljoprivrednom gazdinstvu na početku perioda konverzije, smatraju se organskim po isteku perioda konverzije, u skladu sa ovim pravilnikom. | | | | | |14.1.b |with regard to husbandry practices and housing conditions:
(i) personnel keeping animals shall possess the necessary basic knowledge and skills as regards the health and the welfare needs of the animals;
(ii) husbandry practices, including stocking densities, and housing conditions shall ensure that the developmental, physiological and ethological needs of animals are met;
(iii) the livestock shall have permanent access to open air areas, preferably pasture, whenever weather conditions and the state of the ground allow this unless restrictions and obligations related to the protection of human and animal health are imposed on the basis of Community legislation; |Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 38.
Član 33. |U objektima za uzgoj životinja broj životinja koje se uzgajaju treba da bude odgovarajući, kako bi se omogućilo da životinje, u zavisnosti od vrste, rase, starosti, pola i veličine grupe, imaju:
1) dovoljno prostora (dovoljno prostora za stajanje u prirodnom položaju, mogućnost da normalno legnu, da se okrenu, timare, zauzmu sve prirodne položaje i prave sve uobičajene pokrete, kao što su istezanje udova i mahanje krilima);
2) dobre životne uslove;
3) mogućnost zadovoljenja specifičnih potreba i navika.
Radi sprečavanja prekomerne paše, prelaska životinja na tuđe zemljište, kao i erozije i zagađenja zemljišta koje prouzrokuju životinje ili je posledica prenošenja | | | | | | |(iv) the number of livestock shall be limited with a view to minimising overgrazing, poaching of soil, erosion, or pollution caused by animals or by the spreading of their manure;
(v) organic livestock shall be kept separate from other livestock. However, grazing of common land by organic animals and of organic land by non-organic animals is permitted under certain restrictive conditions;
(vi) tethering or isolation of livestock shall be prohibited, unless for individual animals for a limited period of time, and in so far as this is justified for safety, welfare or veterinary reasons;
(vii) duration of transport of livestock shall be minimised;
| |njihovih ekskremenata, broj životinja u organskoj stočarskoj proizvodnji treba da bude ograničen.
Životinje iz organske proizvodnje mogu biti na ispaši na zajedničkom zemljištu, pod uslovom da:
1) to zemljište nije tretirano proizvodima koji nisu dozvoljeni u organskoj proizvodnji najmanje tri godine;
2) svaka životinja iz konvencionalne proizvodnje koja koristi to zemljište potiče iz ekstenzivnog sistema gajenja;
3) se nijedan stočarski proizvod od životinja iz organske proizvodnje, za vreme korišćenja ovog zemljišta, ne smatra organskim proizvodom, osim ako se dokaže da su te životinje bile odvojene od životinja iz konvencionalne proizvodnje. | | | | | | |(viii) any suffering, including mutilation, shall be kept to a minimum during the entire life of the animal, including at the time of slaughter;
(ix) apiaries shall be placed in areas which ensure nectar and pollen sources consisting essentially of organically produced crops or, as appropriate, of spontaneous vegetation or non-organically managed forests or crops that are only treated with low environmental impact methods. Apiaries shall be kept at sufficient distance from sources that may lead to the contamination of beekeeping products |
56. |U organskoj stočarskoj proizvodnji životinje se ne mogu vezivati ili stavljati u izolaciju, osim u posebnim slučajevima, i to u ograničenom vremenskom periodu, a pod uslovom da za to postoje razlozi bezbedonosne prirode i razlozi koji se odnose na dobrobit i zdravstveno stanje životinja.
Životinje u organskoj stočarskoj proizvodnji treba prevoziti tako da trajanje prevoza bude što je moguće kraće.
Prilikom klanja životinja u organskoj stočarskoj proizvodnji patnja i sakaćenje treba da budu svedeni na najmanju moguću meru.
| | | | | | |or to the poor health of the bees;
(x) hives and materials used in beekeeping shall be mainly made of natural materials;
(xi) the destruction of bees in the combs as a method associated with the harvesting of beekeeping products is prohibited; | | | | | | | |14.1.c |with regard to breeding:
(i) reproduction shall use natural methods. Artificial insemination is however allowed;
(ii) reproduction shall not be induced by treatment with hormones or similar substances, unless as a form of veterinary therapeutic treatment in case of an individual animal;
(iii) other forms of artificial reproduction, such as cloning and embryo transfer, shall not be used;
(iv) appropriate breeds shall be chosen. The choice of breeds shall also contribute to the prevention of any suffering and to avoiding the need for the mutilation animals; |Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 34. |U organskoj stočarskoj proizvodnji životinje se, po pravilu, razmnožavaju prirodnim putem, s tim što se, u pojedinim slučajevima, može izvršiti veštačka oplodnja, osim kloniranja i presađivanja embriona. | | | | | |14.1.d |with regard to feed:
(i) primarily obtaining feed for livestock from the holding where the animals are kept or from other organic holdings in the same region;
(ii) livestock shall be fed with organic feed that meets the animal`s nutritional requirements at the various stages of its development. A part of the ration may contain feed from holdings which are in conversion to organic farming;
(iii) with the exception of bees, livestock shall have permanent access to pasture or roughage;
(iv) non organic feed materials from plant origin, feed materials from animal and mineral origin, feed additives, certain products used in animal nutrition and processing aids shall be used only if they have been authorised | Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 43.
Član 45.
|U organskoj stočarskoj proizvodnji koristi se hrana za životinje koja prvenstveno potiče sa poljoprivrednog gazdinstva na kome se životinje uzgajaju i na kome se primenjuju metode organske proizvodnje, ili sa drugih poljoprivrednih gazdinstava na kojima se primenjuju metode organske proizvodnje i koja su, po mogućnosti, iz istog regiona. Ishrana biljojeda u organskoj stočarskoj proizvodnji u najvećoj mogućoj meri treba da se zasniva na ispaši, u zavisnosti od raspoloživosti pašnjaka u različito doba godine.
U ishrani svinja i živine, dnevnim obrocima treba dodavati kabastu hranu, svežu ili sušenu ili silažu. | | | | | | |for use in organic production under Article 16;
(v) growth promoters and synthetic amino-acids shall not be used;
(vi) suckling mammals shall be fed with natural, preferably maternal, milk;
|Član 48. |Hraniva biljnog i životinjskog porekla iz konvencionalne proizvodnje koja se mogu koristiti u organskoj proizvodnji data su u Prilogu 7 – Hraniva za životinje, koji je odštampan uz ovaj pravilnik i čini njegov sastavni deo (u daljem tekstu: Prilog 7).
U organskoj stočarskoj proizvodnji mogu se, u određenim slučajevima, koristiti hraniva životinjskog porekla iz organske proizvodnje, hraniva mineralnog porekla i proizvodi i sporedni proizvodi iz akvakulture koji su dati u Prilogu 7, kao i aditivi za hranu za životinje, određeni proizvodi koji se koriste u ishrani životinja i pomoćna sredstva za preradu, koji su dati u Prilogu 8 – Proizvodi, odnosno dodaci u proizvodnji hrane za životinje koji se mogu koristiti u ishrani životinja (u daljem tekstu: Prilog 8). | | | | | |14.1.e |with regard to disease prevention and veterinary treatment:
(i) disease prevention shall be based on breed and strain selection, husbandry management practices, high quality feed and exercise, appropriate stocking density and adequate and appropriate housing maintained in hygienic conditions;
ii) disease shall be treated immediately to avoid suffering to the animal; chemically synthesised allopathic veterinary medicinal products including antibiotics may be used where necessary and under strict conditions, when the use of phytotherapeutic, homeopathic and other products is inappropriate. In particular restrictions with respect to |Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 50.
Član 52. |U organskoj stočarskoj proizvodnji prevencija bolesti životinja se zasniva na izboru odgovarajućih rasa i sojeva, odgovarajućim postupcima uzgoja, ishrani visokokvalitetnom hranom za životinje, telesnom aktivnošću, odgovarajućem broju životinja po jedinici površine i držanjem životinja u higijenskim uslovima.
U lečenju životinja u organskoj stočarskoj proizvodnji prednost nad hemijski sintetizovanim alopatskim veterinarskim lekovima ili antibioticima imaju fitoterapeutski, homeopatski i imunološki proizvodi, elementi u tragovima, hrana za životinje mineralnog porekla iz Priloga 7 i aditivi u ishrani iz Priloga 8, pod uslovom da je njihovo terapeutsko dejstvo delotvorno | | | | | | |courses of treatment and withdrawal periods shall be defined;
(iii) the use of immunological veterinary medicines is allowed;
(iv) treatments related to the protection of human and animal health imposed on the basis of Community legislation shall be allowed; | |kod određene vrste životinja i u lečenju određenih bolesti. | | | | | |14.1.f |with regard to cleaning and disinfection, products for cleaning and disinfection in livestock buildings and installations, shall be used only if they have been authorised for use in organic production under Article 16. | | | |Ne postoji određena procedura za autorizacij ovih proizvoda za organsku proizvodnju. | | | |14.2 |The measures and conditions necessary for the implementation of the production rules contained in Article 14 shall be adopted in accordance with the procedure referred to in Article 37(2). | | | | | | | |15.1.a |with regard to the origin of the aquaculture animals:
(i) organic aquaculture shall be based on the rearing of young stock originating from organic broodstock and organic holdings;
(ii) when young stock from organic broodstock or holdings are not available, non-organically produced animals maybe brought on to a holding under specific conditions; |Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 61. |Organska proizvodnja riba i drugih vodenih organizama zasniva se na uzgoju mlađi iz matičnih jata iz poljoprivrednih gazdinstava koja primenjuju metode organske proizvodnje.
Ako ribe i drugi vodeni organizmi iz organske proizvodnje nisu dostupni, u poljoprivredno gazdinstvo se, za potrebe razmnožavanja ili poboljšanja genetskog materijala, mogu uvesti divlje ulovljene ili životinje iz konvencionalne proizvodnje | | | | | |15.1.b |with regard to feed for fish and crustaceans:
(i) animals shall be fed with feed that meets the animal’s nutritional requirements at the various stages of its development;
(ii) the plant fraction of feed shall originate from organic production and the feed fraction derived from aquatic animals shall originate from sustainable exploitation of fisheries;
(iii) in the case of non-organic feed materials from plant origin, feed materials from animal and mineral origin, feed additives, certain products used in animal nutrition and processing aids shall be used |Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 63.
Član 76. |Razvrstavanje riba i drugih vodenih organizama treba da se sprovodi u najmanjoj mogućoj meri, kako bi se obezbedili uslovi za dobrobit životinja.
Gustina držanja riba i drugih vodenih organizama za vrste ili grupe vrsta data je u Prilogu 4.
Prevoz riba i drugih vodenih organizama koji su proizvedeni metodama organske proizvodnje obavlja se na način kojim se, u skladu sa zakonom, obezbeđuje zdravlje i dobrobit životinja.
U organskoj proizvodnji riba i drugih vodenih organizama patnja životinja, uključujući i patnju prilikom klanja, treba da budu svedeni na najmanju moguću meru. | | | | | | |only if they have been authorised for use in organic production under Article 16;
(iv) growth promoters and synthetic amino-acids shall not be use(iv) growth promoters and synthetic amino-acids shall not be used; | | | | | | | |15.1.c |with regard to breeding:
(i) artificial induction of polyploidy, artificial hybridisation, cloning and production of monosex strains, except by hand sorting, shall not be used;
(ii) the appropriate strains shall be chosen;
(iii) species-specific conditions for broodstock management, breeding and juvenile production shall be established; | | | | | | | |15.1.d |with regard to feed for fish and crustaceans:(i) animals shall be fed with feed that meets the animal’s nutritional requirements at the various stages of its development;(ii) the plant fraction of feed shall originate from organicproduction and the feed fraction derived from aquatic animals shall originate from sustainable exploitation of fisheries;(iii) in the case of non-organic feed materials from plant origin, feed materials from animal and mineral origin, feed additives, certain products used in animal nutrition and processing aids shall be used only if they have been authorised for use in organic production under Article 16;
(iv) growth promoters and synthetic amino-acids shall not be used; |Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 73. |U ishrani riba i drugih vodenih organizama koji se proizvode metodama organske proizvodnje primenjuju se sledeća pravila:
1) ribe i drugi vodeni organizmi hrane se hranom koja odgovara njihovim nutritivnim potrebama, u zavisnosti od faze razvoja;
2) hrana biljnog porekla treba da potiče iz organske proizvodnje, a hrana koja je dobijena od riba i drugih vodenih životinja treba da potiče iz održive eksploatacije ribolovnih resursa;
3) sredstva za pospešivanje rasta i sintetičke aminokiseline se ne koriste. | | | | | |15.1.e |with regard to bivalve molluscs and other species which are not fed by man but feed on natural plankton:
(i) such filter-feeding animals shall receive all their nutritional requirements from nature except in the case of juveniles reared in hatcheries and nurseries;
(ii) they shall be grown in waters which meet the criteria for Class A or Class B areas as defined in Annex II of Regulation (EC) No 854/2004;
(iii) the growing areas shall be of high ecological quality as defined by Directive 2000/60/EC and, pending its
| | | | | | | | |implementation of a quality equivalent to designated waters under Directive 2006/113/EC; | | | | | | | |15.1.f |with regard to disease prevention and veterinary treatment:
(i) disease prevention shall be based on keeping the animals in optimal conditions by appropriate siting, optimal design of the holdings, the application of good husbandry and management practices, including regular cleaning and disinfection of premises, high quality feed, appropriate stocking density, and breed and strain selection;
(ii) disease shall be treated immediately to avoid suffering to the animal; chemically synthesised allopathic veterinary medicinal products including antibiotics may be used where necessary and under strict conditions, when the use of phytotherapeutic, |Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 77.
Član 78. |U organskoj proizvodnji riba i drugih vodenih organizama prevencija bolesti zasniva se na držanju riba i drugih vodenih organizama u optimalnim uslovima koji se obezbeđuju odgovarajućim izborom lokacije, optimalnim uređenjem poljoprivrednog gazdinstva i primenjivanjem dobrih postupaka uzgoja i upravljanja, koji obuhvataju redovno čišćenje i dezinfekciju objekata, korišćenje visokokvalitetne hrane, odgovarajuću gustinu držanja i selekciju vrsta i sojeva.
U organskoj proizvodnji riba i drugih vodenih organizama mogu se, u cilju prevencije i lečenja bolesti, koristiti imunološki veterinarski medikamenti. | |Nisu prenete tačke(ii) i (iii) | | | | |homeopathic and other products is inappropriate. In particular restrictions with respect to courses of treatment and withdrawal periods shall be defined;
(iii) the use of immunological veterinary medicines is allowed;
(iv) treatments related to the protection of human and animal health imposed on the basis of Community legislation shall be allowed. | | | | | | | |15.1.g |With regard to cleaning and disinfection, products for cleaning and disinfection in ponds, cages, buildings and installations, shall be used only if they have been authorised for use in organic production under Article 16. |Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 78.
|proizvodni sistem, oprema i pribor treba redovno i pravilno da se čiste i dezinfikuju, uz upotrebu sredstava za čišćenje i dezinfekciju opreme i objekata za proizvodnju riba i drugih vodenih organizama koja su data u Prilogu 3. | | | | | |15.2 |The measures and conditions necessary for the implementation of the production rules contained in this Article shall be adopted in accordance with the procedure referred to in Article 37(2). | | | | | | | |16. |Products and substances used in farming and criteria for their authorisation | | | | | | | |16.1 |The Commission shall, in accordance with the procedure referred to in Article 37(2), authorise for use in organic production and include in a restricted list the products and substances, which may be used in organic farming for the following purposes: | | | | | | | |16.1.a |as plant protection products; | | | | | | | |16.1.b |as fertilisers and soil conditioners; | | | |Sredstva za zaštitu bilja iz Aneksa 2 ovog pravilnika mogu se koristiti u organskoj proizvodnji ako su registrovana za opštu upotrebu u poljoprivredi, prema srpskom Zakonu o sredstvima za zaštitu bilja. Spisak dozvoljenih sredstava za zaštitu bilja u organskoj proizvodnji priprema se na osnovu registrovanih sredstava i na osnovu u skladu sa članom 21.2 Pravilnika | | | |16.1.c |as non-organic feed materials from plant origin, feed material from animal and mineral origin and certain substances used in animal nutrition; | | | |Đubriva, oplemenjivači zemljišta iz Priloga 1 ovog pravilnika mogu se koristiti u organskoj proizvodnji ako su registrovana za opštu upotrebu u poljoprivredi, prema srpskom zakonu o proizvodima za ishranu bilja. Spisak dozvoljenih đubriva i oplemenjivača zemljišta priprema se na osnovu registrovanih sredstava i na u skladu sa članom 19.2 Pravilnika | | | |16.1.d |as feed additives and processing aids; | | | |Ne postoji poseban postupak za odobrenje ovih proizvoda za organsku proizvodnju. Operatori mogu da prate samo Aneks 7.Pravilnika | | | |16.1.e |as products for cleaning and disinfection of ponds, cages, buildings and installationsfor animal production; | | | |Ne postoji poseban postupak za odobrenje ovih proizvoda za organsku proizvodnju. Operatori mogu da prate samo Aneks 8.Pravilnika | | | |16.1.f |as products for cleaning and disinfection of buildings and installations used for plant production, including storage on an agricultural holding. Products and substances contained in the restricted list may only be used in so far as the corresponding use is authorised in general agriculture in the Member States concerned in accordance with the relevant Community provisions or national provisions in conformity with Community law. | | | |Ne postoji poseban postupak za odobrenje ovih proizvoda za organsku proizvodnju. Operatori mogu samo pratite Aneks 3 Pravilnika | | | |16.2 |The authorisation of the products and substances referred to in paragraph 1 is subject to the objectives and principles laid down in Title II and the following general and specific criteria which shall be evaluated as a whole: | | | |Ne postoji poseban postupak za odobrenje ovih proizvoda za organsku proizvodnju.. Operateri koristite proizvode za čišćenje i dezinfekciju koji se obično koriste u poljoprivredi. | | | |16.2.a |their use is necessary for sustained production and essential for its intended use; | | | | | | | |16.2.b |all products and substances shall be of plant, animal, microbial or mineral origin except where products or substances from such sources are not available in sufficient quantities or qualities or if alternatives are not available; | | | | | | | |16.2.c |in the case of products referred to in paragraph 1(a), the following shall apply:
(i) their use is essential for the control of a harmful organism or a particular disease for which other biological, physical or breeding alternatives or cultivation practices or other effective management practices are not available; | | | | | | | | | (ii) if products are not of plant, animal, microbial or mineral origin and are not identical to their natural form, they may be authorised only if their conditions for use preclude any direct contact with the edible parts of the crop; | | | | | | | |16.2.d |in the case of products referred to in paragraph 1(b), their use is essential for obtaining or maintaining the fertility of the soil or to fulfil specific nutrition requirements of crops, or specific soil-conditioning purposes; |Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 21.
|Ako se primenom mera iz stava 1. ovog člana biljke na adekvatan način ne mogu zaštititi od štetočina, bolesti i korova, a utvrdi se da postoji neposredna opasnost za biljke, mogu se upotrebiti sredstva za zaštitu bilja, u skladu sa zakonom kojim se uređuju sredstva za zaštitu bilja, a koja su data u Prilogu 2 – Spisak dozvoljenih sredstava za zaštitu bilja u organskoj proizvodnji, koji je odštampan uz ovaj pravilnik i čini njegov sastavni deo (u daljem tekstu: Prilog 2). Izuzetno od stava 2. ovog člana, sredstva za zaštitu bilja koja nisu biljnog, životinjskog, mikrobiološkog ili mineralnog porekla i koja nisu identična sa svojim prirodnim oblikom, mogu se upotrebiti samo ako uslovi za njihovu upotrebu isključuju bilo kakav neposredni kontakt sa jestivim delovima biljke. | | | | | |16.2.e |in the case of products referred to in paragraph 1(c) and (d), the following shall apply:
(i) they are necessary to maintain animal health, animal welfare and vitality and contribute to an appropriate diet fulfilling the physiological and behavioural needs of the species concerned or it would be impossible to produce or preserve such feed without having recourse to such substances;
(ii) feed of mineral origin, trace elements, vitamins or provitamins shall be of natural origin. In case these substances are unavailable, chemically well-defined analogic substances may be authorised for use in organic production.
|Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 19.
|U organskoj biljnoj proizvodnji mogu se koristiti sredstva za ishranu bilja i oplemenjivači zemljišta, u meri koja je neophodna, ako se nutritivne potrebe biljaka ne mogu adekvatno zadovoljiti primenom mera za održavanje i poboljšanje plodnosti i aktivnosti zemljišta. | | | | | |16.3.a |The Commission may, in accordance with the procedure referred to in Article 37(2), lay down conditions and limits as regards the agricultural products to which the products and substances referred to in paragraph 1 can be applied to, the application method, the dosage, the time limits for use and the contact with agricultural products and, if necessary, decide on the withdrawal of these products and substances. | | | | | | | |16.3.b |Where a Member State considers that a product or substance should be added to, or withdrawn from the list referred to in paragraph 1, or that the specifications of use mentioned in subparagraph (a) should be amended, the Member State shall ensure that a dossier giving the reasons for the inclusion, withdrawal or amendments is sent officially to the Commission and to the Member States.
Requests for amendment or withdrawal, as well as decisions thereon, shall be published. | | | | | | | |16.3.c |Products and substances used before adoption of this Regulation for purposes corresponding to those laid down in paragraph 1 of this Article, may continue to be used after said adoption. The Commission may in any case withdraw such products or substances in accordance with Article 37(2). | | | | | | | |16.4 |Member States may regulate, within their territory, the use of products and substances in organic farming for purposes different than those mentioned in paragraph 1 provided their use is subject to objectives and principles laid down in Title II and the general and specific criteria set out in paragraph 2, and in so far as it respects Community law. The Member State concerned shall inform other Member States and the Commission of such national rules. | | | | | | | |16.5 |The use of products and substances not covered under paragraph 1 and 4, and subject to the objectives and principles laid down in Title II and the general criteria in this Article, shall be allowed in organic farming. | | | | | | | |17. |Coversion | | | | | | | |17.1 |The following rules shall apply to a farm on which organic production is started: | | | | | | | |17.1.a |the conversion period shall start at the earliest when the operator has notified his activity to the competent authorities and subjected his holding to the control system in accordance with Article 28(1); |Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 8. |Metode organske proizvodnje u biljnoj i stočarskoj proizvodnji počinju da se primenjuju od početka perioda konverzije, koji počinje od dana zaključenja ugovora o vršenju kontrole u organskoj proizvodnji između proizvođača i ovlašćene kontrolne organizacije. | | | | | |17.1.b |during the conversion period all rules established by this Regulation shall apply; |Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 8. |Tokom perioda konverzije:
1) organska proizvodnja treba da se obavlja u skladu sa zakonom kojim se uređuje organska proizvodnja i propisima donetim na osnovu njega;
Metode organske proizvodnje moraju da se primenjuju bez prekida ako proizvođač koji je zaključio ugovor o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji promeni ovlašćenu kontrolnu organizaciju.
| | | | | |17.1.c |conversion periods specific to the type of crop or animal production shall be defined; |Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 80. | Dužina trajanja perioda konverzije određuje se na osnovu vrste biljne, odnosno stočarske proizvodnje. | | | | | |17.1.d |on a holding or unit partly under organic production and partly in conversion to organic production, the operator shall keep the organically produced and in-conversion products separate and the animals separate or readily separable and keep adequate records to show the separation; |Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 80. |na poljoprivrednom gazdinstvu ili proizvodnoj jedinici na kojoj se delom odvija organska proizvodnja, a delom je u toku prelazak na organsku proizvodnju, organski proizvodi i proizvodi iz perioda konverzije, kao i životinje, treba da se drže odvojeno ili da se omogući njihovo lako odvajanje, a odgovarajući podaci na osnovu kojih se može utvrditi kako su proizvodi odvojeni evidentiraju se. | | | | | |17.1.e |in order to determine the conversion period referred to above, a period immediately preceding the date of the start of the conversion period, may be taken into account, in so far as certain conditions concur; | | | | | | | |17.1.f |animals and animal products produced during the conversion period referred to in subparagraph (c) shall not be marketed with the indications referred to in Articles 23 and 24 used in the labelling and advertising of products. |Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 138. |Životinje i proizvodi životinjskog porekla proizvedeni u periodu konverzije ne obeležavaju se oznakama vezanim za organske proizvode, kao ni nacionalnim znakom | | | | | |17.2 |The measures and conditions necessary for the implementation of the rules contained in this Article, and in particular the periods referred to in paragraph 1(c) to (f) shall be defined in accordance with the procedure referred to in Article 37(2). | | | |Ministarstvo odobrava skraćenje perioda konverzije. | | | |18. |General rules on the production of processed feed | | | | | | | |18.1 |Production of processed organic feed shall be kept separate in time or space from production of processed non organic feed. |Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 130. |Proizvodnja hrane za životinje koja je dobijena od sirovina koje su proizvedene primenom metoda organske proizvodnje vrši se vremenski i prostorno odvojeno od proizvodnje hrane za životinje iz konvencionalne proizvodnje. | | | | | |18.2 |Organic feed materials, or feed materials from production in conversion, shall not enter simultaneously with the same feed materials produced by non organic means into the composition of the organic feed product. |Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 130. |U proizvodnji hrane za životinje koja je dobijena od sirovina koje su proizvedene primenom metoda organske proizvodnje treba da budu ispunjeni sledeći uslovi, i to:
1) organski sastojci u istom proizvodu ne treba da bude prisutni sa sastojkom koji je isti i iste vrste iz konvencionalne proizvodnje ili iz proizvodnje iz perioda konverzije; | | | | | |18.3 |Any feed materials used or processed in organic production shall not have been processed with the aid of chemically synthesised solvents. |Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 130. | sirovine koje se koriste za proizvodnju hrane za životinje ne mogu se tretirati hemijsko sintetičkim rastvaračima; | | | | | |18.4 |Substances and techniques that reconstitute properties that are lost in the processing and storage of organic feed, that correct the results of negligence in the processing or that otherwise may be misleading as to the true nature of these products shall not be used. |Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 130. |ne mogu se koristiti supstance i postupci kojima se proizvodu vraćaju svojstva koja su izgubljena prilikom prerade i skladištenja hrane za životinje, a kojima se otklanjaju posledice nemara ili koje mogu da dovedu u zabludu u vezi sa prirodom ovih proizvoda. | | | | | |18.5 |The measures and conditions necessary for the implementation of the production rules contained in this Article shall be adopted in accordance with the procedure referred to in Article 37(2). | | | |Detaljna pravila o proizvodnji prerađene hrane su propisana pravilnikom | | | |19. |General rules on the production of processed food | | | | | | | |19.1 |The preparation of processed organic food shall be kept separate in time or space from non-organic food. |Zakon o organskoj proizvodnji
(Sl.glasnik RS 30/10)
Član 26.
Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 130. |Tehnološki postupak prerade u organskoj proizvodnji odvija se u kontinuitetu bez mešanja proizvoda iz organske proizvodnje sa sastojcima, supstancama i proizvodima iz perioda konverzije, odnosno proizvodima iz konvencionalne proizvodnje, kao i bez upotrebe jonizujućeg zračenja, genetički modifikovanih organizama i njihovih derivata.
Tehnološki postupci prerade sirovina koje su dobijene metodama organske proizvodnje odvijaju se vremenski i prostorno odvojeno od svih drugih tehnoloških postupaka u proizvodnji hrane. | | | | | |19.2 |The following conditions shall apply to the composition of organic processed food: |Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 124. |U proizvodnji hrane koja je dobijena od sirovina koje su proizvedene primenom metoda organske proizvodnje treba da se primenjuju sledeća pravila, i to: | | | | | |19.2.a |the product shall be produced mainly from ingredients of agricultural origin; in order to determine whether a product is produced mainly from ingredients of agricultural origin added water and cooking salt shall not be taken into account; |Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 124. |hrana treba da se proizvodi pretežno od sastojaka poljoprivrednog porekla, pri čemu se dodata voda i kuhinjska so ne uzimaju u obzir; | | | | | |19.2.b |only additives, processing aids, flavourings, water, salt, preparations of micro-organisms and enzymes, minerals, trace elements, vitamins, as well as amino acids and other micronutrients in foodstuffs for particular nutritional uses
may be used, and only in so far as they have been authorised for use in organic production in accordance with Article 21; |Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 124. |mogu se koristiti aditivi, pomoćne supstance, arome, voda, so, minerali, elementi u tragovima, vitamini, kao i aminokiseline i ostale hranjive materije date u Prilogu 9 – Sastojci, aditivi i pomoćne supstance koje se koriste u preradi sirovina dobijenih metodama organske proizvodnje (u daljem tekstu: Prilog 9); | | | | | |19.2.c |non-organic agricultural ingredients may be used only if they have been authorised for use in organic production in accordance with Article 21 or have been provisionally authorised by a Member State; |Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 124. |mogu se koristiti poljoprivredni sastojci koji nisu dobijeni metodama organske proizvodnje dati u Prilogu 10 – Dozvoljeni sastojci poljoprivrednog porekla koji nisu proizvedeni metodama organske proizvodnje (u daljem tekstu: Prilog 10); | | | | | |19.2.d |an organic ingredient shall not be present together with the same ingredient in non-organic form or an ingredient in conversion; |Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 124. |hrana treba da sadrži samo organske sastojke, pri čemu u istom proizvodu ne treba da bude prisutan sastojak koji je isti i iste vrste iz konvencionalne proizvodnje ili iz proizvodnje iz perioda konverzije; | | | | | |19.2.e |food produced from in-conversion crops shall contain only one crop ingredient of agricultural origin. |Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 124. |u slučaju da se radi o hrani proizvedenoj od sastojaka dobijenih u periodu konverzije, ta hrana treba da sadrži samo jedan sastojak poljoprivrednog porekla. | | | | | |19.3 |Substances and techniques that reconstitute properties that are lost in the processing and storage of organic food, that correct the results of negligence in the processing of these products or that otherwise may be misleading as to the true nature of these products shall not be used. The measures necessary for the implementation of the production rules contained in this Article, and in particular regarding processing methods and the conditions for the provisional authorisation by Member States mentioned in paragraph 2(c), |Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 126. |U postupku prerade ne mogu se koristiti supstance i postupci kojima se proizvodu vraćaju svojstva koja su izgubljena prilikom prerade i skladištenja hrane, a kojima se otklanjaju posledice nemara ili koje mogu da dovedu u zabludu u vezi sa prirodom ovih proizvoda. Izuzetno, tokom prerade mogu se koristiti supstance iz stava 1. ovog člana, ako:1) druge supstance i sirovine koje se mogu koristiti nisu dostupne; 2) bez njihove upotrebe nije moguće dobiti proizvod odgovarajućih svojstava i kvaliteta koji su propisani propisima kojima se uređuje prisustvo aditiva u hrani; 3) se u dovoljnoj količini mogu naći u prirodi, ako su odgovarajućeg kvaliteta i ako mogu da prođu samo mehaničku, fizičku, enzimsku ili mikrobiološku obradu.
| | | | | | |shall be adopted in accordance with the procedure referred to in Article 37(2). | | | | | | | |20.1 |For the production of organic yeast only organically produced substrates shall be used. Other products and substances may only be used in so far as they have been authorised for use in organic production in accordance with Article 21. |Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 127. |Za proizvodnju kvasaca u organskoj proizvodnji mogu se upotrebljavati samo organski proizvedeni supstrati. Drugi proizvodi i supstance mogu se upotrebljavati samo pod uslovom da je njihova upotreba u organskoj proizvodnji dozvoljena, u skladu sa ovim pravilnikom.
Dozvoljeni dodaci koji se mogu koristiti za proizvodnju kvasca i proizvoda od kvasca u organskoj proizvodnji dati su u Prilogu 9. | | | | | |20.2 |Organic yeast shall not be present in organic food or feed together with non-organic yeast. |Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 127. |U hrani i hrani za životinje koja je proizvedena metodama organske proizvodnje kvasac koji je dobijen metodama organske proizvodnje ne treba da bude pristan zajedno sa kvascem koji nije dobijen metodama organske proizvodnje.
| | | | | |20.3 |Detailed production rules may be laid down in accordance with the procedure referred to in Article 37(2). | | | |Sva pravila za proizvodnju organskog kvasca su propisana pravilnikom | | | |21. |Criteria for certain products and substances in processing | | | | | | | |21.1 |The authorisation of products and substances for use in organic production and their inclusion in a restricted list of the products and substances referred to in Article 19(2)(b) and (c) shall be subject to the objectives and principles laid down in Title II and the following criteria, which shall be evaluated as a whole:
(i) alternatives authorised in accordance with this chapter are not available;
(ii) without having recourse to them, it would be impossible to produce or preserve the food or to fulfil given dietary requirements provided for on the basis of the Community legislation. In addition, the products and substances referred to in Article 19(2)(b) are to be found in nature and may have undergone only mechanical, physical, biological, enzymatic or microbial processes, except where such products and substances from such sources are not available in sufficient quantities or qualities on the market. |Zakon o organskoj proizvodnji
(Sl.glasnik RS 30/10)
Član 26 |Ministar bliže propisuje tehnološke postupke prerade u organskoj proizvodnji, sastojke, aditive i pomoćne supstance koje se koriste u preradi proizvoda iz stava 1. ovog člana, kao i način čišćenja i sredstva za čišćenje tehnoloških linija iz stava 2. ovog člana. | | | | | |21.2 |The Commission shall, in accordance with the procedure referred to in Article 37(2), decide on the authorisation of the products and substances and their inclusion in the restricted list referred to in paragraph 1of this Article and lay down specific conditions and limits for their use, and, if necessary, on the withdrawal of products.
Where a Member State considers that a product or substance should be added to, or withdrawn from the list referred to in paragraph 1, or that the specifications of use mentioned in this paragraph should be amended, the Member State shall ensure that a dossier giving the reasons for the inclusion, withdrawal or amendments is sent officially to the Commission and to the Member States.
Requests for amendment or withdrawal, as well as decisions thereon, shall be published.
Products and substances used before adoption of this Regulation and falling under Article 19(2)(b) and (c) may continue to be used after the said adoption. The Commission may, in any case, withdraw such products or substances in accordance with Article 37(2). | | | | | | | |22. |Exceptional production rules | | | | | | | |22.1 |The Commission may, in accordance with the procedure referred to in Article 37(2) and the conditions set out in paragraph 2 of this Article and subject to the objectives and principles laid down in Title II, provide for the granting of exceptions from the production rules laid down in Chapters 1 to 4. | | | |Pravilnik propisuje u kojim slučajevima izuzeci su mogući i proceduru za odobravanje izuzetaka iz proizvodnih pravila je opšti postupak koji koristi Ministarstvo | | | |22.2 |Exceptions as referred to in paragraph 1 shall be kept to a minimum and, where appropriate, limited in time and may only be provided for in the following cases: | | | |Pravilnik propisuje u kojim slučajevima izuzeci su mogući i proceduru za odobravanje izuzetaka iz proizvodnih pravila je opšti postupak koji koristi Ministarstvo | | | |22.2.a |where they are necessary in order to ensure that organic production can be initiated or maintained on holdings confronted with climatic, geographical or structural constraints; | | | |Pravilnik propisuje u kojim slučajevima izuzeci su mogući i proceduru za odobravanje izuzetaka iz proizvodnih pravila je opšti postupak koji koristi Ministarstvo | | | |22.2.b |where it is necessary in order to ensure access to feed, seed and vegetative propagating material, live animals and other farm inputs, where such inputs are not available on the market in organic form; | | | |To je rečeno u svakom članu koji pokriva određenu oblast. | | | |22.2.c |where it is necessary in order to ensure access to ingredients of agricultural origin, where such ingredients are not available on the market in organic form; | | | |To je rečeno u svakom članku koji pokriva određenu oblast. | | | |22.2.d |where they are necessary in order to solve specific problems related to the management of organic livestock; | | | |To je rečeno u svakom članu koji pokriva određenu oblast. | | | |22.2.e |where they are necessary with regard to the use of specific products and substances in the processing referred to in Article 19(2)(b) in order to ensure production of well established food products in organic form; | | | |To je rečeno u svakom članu koji pokriva određenu oblast. | | | |22.2.f |where temporary measures are necessary in order to allow organic production to continue or recommence in the case of catastrophic circumstances | | | |To je rečeno u svakom članu koji pokriva određenu oblast. | | | |22.2.g |where it is necessary to use food additives and other substances as set out in Article 19(2)(b) or feed additives and other substances as set out in Article 16(1)(d) and such substances are not available on the market other than produced by GMOs; | | | | | | | |22.2.h |where the use of food additives and other substances as set out in Article 19(2)(b) or feed additives as set out in Article 16(1)(d) is required on the basis of Community law or national law. | | | | | | | |22.3 |The Commission may in accordance with the procedure referred to in Article 37(2) lay down specific conditions for the application of exceptions provided for under paragraph 1. | | | |Procedura za odobravanje izuzetaka iz proizvodnih pravila je opšti postupak koji koristi Ministarstv kada uzima u obzir podnete zahteva proizvođača. | | | |23. |Use of terms referring to organic production | | | | | | | |23.1 |For the purposes of this Regulation a product shall be regarded as bearing terms referring to the organic production method where, in the labelling, advertising material or commercial documents, such a product, its ingredients or feed materials are described in terms suggesting to the purchaser that the product, its ingredients or feed materials have been obtained in accordance with the rules laid down in this Regulation. In particular, the terms listed in the Annex, their derivatives or diminutives, such as ‘bio’ and ‘eco’, alone or combined, may be used throughout the Community and in any Community language for the labelling and advertising of products which satisfy the requirements set out |Zakon o organskoj proizvodnji
(Sl.glasnik RS 30/10)
Član 27. |Domaći neprerađeni sertifikovani organski proizvod obeležava se oznakom „ORGANSKI PROIZVOD”, nacionalnim znakom i kodom/logom ovlašćene kontrolne organizacije koja je izvršila sertifikaciju tog proizvoda.Na način iz st. 1. i 2. ovog člana ne mogu se obeležiti proizvodi na kojima je naznačeno da sadrže genetički modifikovane organizme, sastoje se ili su proizvedeni od genetički modifikovanih organizama.
Sertifikovani proizvodi iz st. 1. i 3. ovog člana, kao i njihov reklamni materijal, prateća dokumentacija i etikete mogu se obeležiti terminima, odnosno skraćenicama koje označavaju poreklo organskog proizvoda (ekološki, biološki, organik, odnosno eko, bio, org. i sl), | | | | | | |under or pursuant to this Regulation.
In the labelling and advertising of live or unprocessed agricultural products terms referring to the organic production method may be used only where, in addition, all the ingredients of that product have also been produced in accordance with the requirements laid down in this Regulation. | |kao i privatnom oznakom proizvođača, odnosno udruženja proizvođača. | | | | | |23.2 |The terms referred to in paragraph 1 shall not be used anywhere in the Community and in any Community language for the labelling, advertising and commercial documents of a product which does not satisfy the requirements set out under this Regulation, unless they are not applied to agricultural products in food or feed or clearly have no connection with organic production.
Furthermore, any terms, including terms used in trademarks, or practices used in labelling or advertising liable to mislead the consumer or user by suggesting that a product or its ingredients satisfy the requirements set out under this Regulation shall not be used. | | | | | | | |23.3 |The terms referred to in paragraph 1 shall not be used for a product for which it has to be indicated in the labelling or advertising that it contains GMOs, consists of GMOs or is produced from GMOs according to Community provisions | | | |Obeležavanje upućuje samo na organske proizvode. Etiketiranje proizvoda koji nisu organski je prekršaj (kazne – Zakon o organskoj proizvodnji) | | | | | | | | | | | | |23.4.a |As regards processed food, the terms referred to in paragraph 1 may be used: in the sales description, provided that:
(i) the processed food complies with Article 19;
(ii) at least 95% by weight, of its ingredients of agricultural origin are organic; |Zakon o organskoj proizvodnji
(Sl.glasnik RS 30/10)
Član 27.
Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 127. |Domaći prerađeni sertifikovani organski proizvod može se obeležiti oznakom iz stava 1. ovog člana, nacionalnim znakom i kodom/logom ovlašćene kontrolne organizacije koja je u poslednjoj fazi proizvodnje izvršila sertifikaciju tog proizvoda, ako sadrži najmanje 95% sastojaka poljoprivrednog porekla koji su proizvedeni u skladu sa odredbama ovog zakona i propisa donetih na osnovu njega
Domaći prerađeni sertifikovani organski proizvod može se obeležiti oznakom iz stava 1.ovog člana, nacionalnim znakom i kodom/logom ovlašćene kontrolne organizacije koja je u poslednjoj fazi proizvodnje izvršila sertifikaciju tog proizvoda, ako sadrži najmanje 95% sastojaka poljoprivrednog porekla koji su proizvedeni, u skladu sa zakonom kojim se uređuje organska proizvodnja.. | | | | | |23.4.b |only in the list of ingredients, provided that the food complies with Article 19(1), 19(2)(a), 19(2)(b) and 19(2)(d); |Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 136. |U slučaju da prerađeni proizvodi sadrže manje od 95% sastojaka poljoprivrednog porekla koji su proizvedeni metodama organske proizvodnje i u skladu sa propisanim tehnološkim postupcima prerade, u spisku sastojaka tog proizvoda navode se sastojci koji su organskog porekla, kao i ukupan procenat organskih sastojaka u odnosu na ukupnu količinu sastojaka poljoprivrednog porekla, i to navođenjem slova, odnosno procenata koji treba da budu u istoj boji, veličini i fontu kao što su navedeni i ostali sastojci.
Spisak sastojaka iz stava 1. ovog člana može sadržati oznaku: „ORGANSKI PROIZVOD” i termine, odnosno skraćenice koje označavaju poreklo organskog proizvoda (ekološki, biološki, organik, odnosno eko, bio, org i sl.). | | | | | |23.4.c |in the list of ingredients and in the same visual field as the sales description, provided that:
(i) the main ingredient is a product of hunting
or fishing;
(ii) it contains other ingredients of agricultural origin that are all organic;
(iii) the food complies with Article 19(1), 19(2)(a), 19(2)(b) and 19(2)(d).
The list of ingredients shall indicate which ingredients are organic.
In the case where points (b) and (c) of this paragraph apply, the references to the organic production method may only appear in relation to the organic ingredients and the list of ingredients shall include an indication of the total percentage of |Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 136. |Ako je glavni sastojak prerađenog proizvoda iz stava 1. ovog člana poreklom iz lova ili ribolova i ako sadrži druge poljoprivredne sastojke koji su organskog porekla, u spisku sastojaka tog proizvoda navode se sastojci koji su organskog porekla, a u istom vidnom polju gde se nalazi naziv proizvoda može se staviti oznaka, odnosno termini iz stava 2. ovog člana. | | | | | | |organic ingredients in proportion to the total quantity of ingredients of agricultural origin.
The terms and the indication of percentage referred to in the previous subparagraph shall appear in the same colour, identical size and style of lettering as the other indications in the list of ingredients. | | | | | | | |23.5 |Member States shall take the measures necessary to ensure compliance with this Article. | | | | | | | |23.6 |The Commission may in accordance with the procedure referred to in Article 37(2) adapt the list of terms set out in the Annex. | | | | | | | |24. |Compulsory indications | | | | | | | |24.1 |Where terms as referred to in Article 23(1) are used: | | | | | | | |24.1.a |the code number referred to in Article 27(10) of the control authority or control body to which the operator who has carried out the most recent production or preparation operation is subject, shall also appear in the labelling; |Zakon o organskoj proizvodnji
(Sl.glasnik RS 30/10)
Član 27.
|Domaći neprerađeni sertifikovani organski proizvod obeležava se oznakom „ORGANSKI PROIZVOD”, nacionalnim znakom i kodom/logom ovlašćene kontrolne organizacije koja je izvršila sertifikaciju tog proizvoda. | | | | | |24.1.b |the Community logo referred to in Article 25(1) as regards pre-packaged food shall also appear on the packaging; |Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 133. |Oznaka za sertifikovani organski proizvod je u obliku kruga, sa ivicom plave boje (CMYK SKALA 100% CYAN 80% MAGENTA 25% BLACKPANTONE 280 C), sa nacionalnim znakom u središnjem delu kruga i tekstom: „ORGANSKI PROIZVOD” koji se nalazi polukružno iznad nacionalnog znaka, na beloj pozadini.Oznaka: „ORGANSKI PROIZVOD” ispisuje se ćiriličkim pismom, fontom BOOK Cirilica, plave boje (CMYK SKALA 100% CYAN 80% MAGENTA 25% BLACK PANTONE 280 C). Minimalna veličina prečnika kruga oznake iz stava 1. ovog člana je 20 mm, a u slučaju izuzetno malih pakovanja veličina prečnika kruga se može smanjiti na 9 mm.Izuzetno, u slučaju da postoje razlozi koji onemogućavaju da se organski proizvod obeleži na način iz st. 1. i 2. ovog člana, organski proizvod se može obeležiti oznakom za sertifikovani organski proizvod koja je crno – bele boje na crnoj, odnosno beloj podlozi.
| | | | | |24.1.c |where the Community logo is used, an indication of the place where the agricultural raw materials of which the product is composed have been farmed, shall also appear in the same visual field as the logo and shall take one of the following forms, as appropriate:
– ‘EU Agriculture’, where the agricultural raw material has been farmed in the EU,
– ‘non-EU Agriculture’, where the agricultural raw material has been farmed in third countries,
– ‘EU/non-EU Agriculture’, where part of the agricultural raw materials has been farmed in
| | | |Republika Srbija nije član EU | | | | |the Community and a part of it has been farmed in a third country. The abovementioned indication ‘EU’ or ‘non-EU’ maybe replaced or supplemented by a country in the case where all agricultural raw materials of which the product is composed have been farmed in that country.
For the abovementioned ‘EU’ or ‘non-EU’ indication, small quantities by weight of ingredients maybe disregarded provided that the total quantity of the disregarded ingredients does not exceed 2 % of the total quantity by weight of raw materials of agricultural origin.
The abovementioned ‘EU’ or ‘non-EU’ indication shall not appear in a colour, size and style of lettering more prominent than the sales description of the product. | | | | | | | | |The use of the Community logo as referred to in Article 25(1) and the indication referred to in the first subparagraph shall be optional for products imported from third countries. However, where the Community logo as referred to in Article 25(1) appears in the labelling, the indication referred to in the first subparagraph shall also appear in the labelling. | | | | | | | |24.2 |The indications referred to in paragraph 1 shall be marked in a conspicuous place in such a way as to be easily visible, clearly legible and indelible. | | | |Republika Srbija nije član EU | | | |24.3 |The Commission shall, in accordance with the procedure referred to in Article 37(2), lay down specific criteria as regards the presentation, composition and size of the indications referred to in paragraph 1(a) and (c). | | | |Republika Srbija nije član EU | | | |25. |Organic production logos | | | | | | | |25.1 |The Community organic production logo may be used in the labelling, presentation and advertising of products which satisfy the requirements set out under this Regulation.
The Community logo shall not be used in the case of in-conversion products and food as referred to in Article 23(4)(b) and (c). |Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 139. |Nacionalnim znakom obeležavaju se sertifikovani organski proizvodi koji ispunjavaju uslove koji su propisani zakonom kojim se uređuje organska proizvodnja i propisima donetim na osnovu njega, osim: | | | | | |25.2 |National and private logos may be used in the labelling, presentation and advertising of products which satisfy the requirements set out under this Regulation. | | | |Republika Srbija nije član EU | | | |25.3 |The Commission shall, in accordance with the procedure referred to in Article 37(2), lay down specific criteria as regards presentation, composition, size and design of the Community logo. |Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 135. |Oznake iz čl. 133. i 134. ovog pravilnika nanose se otiskivanjem, odnosno utiskivanjem znaka na nalepnicu, odnosno na privezak ili na prednju stranu pojedinačnog ili zbirnog pakovanja organskog proizvoda, reklamnog materijala, prateće dokumentacije, odnosno etikete i treba da budu čitljive, uočljive i neizbrisive. | | | | | |26. |Specific labelling requirements
The Commission shall in accordance with the procedure referred to in Article 37(2) establish specific labelling and composition requirements applicable to: | | | |Republika Srbija nije član EU | | | |26.a |organic feed; | | | |Republika Srbija nije član EU | | | |26.b |in-conversion products of plant origin; | | | |Republika Srbija nije član EU | | | |26.c |vegetative propagating material and seeds for cultivation. | | | |Republika Srbija nije član EU | | | |27. |Controlsystem | | | | | | | |27.1. |Member States shall set up a system of controls and designate one or more competent authorities responsible for controls in respect of the obligations established by this Regulation in conformity with Regulation (EC) No 882/2004 |Zakon o organskoj proizvodnji
(Sl.glasnik RS 30/10)
Član 8.
|Poslove u vezi sa organskom proizvodnjom obavlja ministarstvo nadležno za poslove poljoprivrede – Direkcija za nacionalne referentne laboratorije (u daljem tekstu: Ministarstvo). | | | | | |27.2 |In addition to the conditions laid down in Regulation (EC) No 882/2004, the control system set up under this Regulation shall comprise at least the application of precautionary and control measures to be adopted by the Commission in accordance with the procedure referred to in Article 37(2). | | | | | | | |27.3 |In the context of this Regulation the nature and frequency of the controls shall be determined on the basis of an assessment of the risk of occurrence of irregularities and infringements as regards compliance with the requirements laid down in this Regulation. In any case, all operators with the exception of whole salers dealing only with pre-packaged products and operators selling to the final consumer or user as described in Article 28(2), shall be subject to a verification of compliance at least once a year. |Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 91. |Ovlašćena kontrolna organizacija vrši kontrolu najmanje jednom godišnje, i to putem nasumičnih kontrolnih poseta, prevashodno nenajavljenih, u skladu sa višegodišnjim planom kontrole za organsku proizvodnju.
Kontrola u organskoj proizvodnji može se vršiti i više puta godišnje, na osnovu kritičnih kontrolnih tačaka za svakog proizvođača posebno koje se određuju na osnovu opšte procene rizika od neusklađenosti sa pravilima organske proizvodnje i uzimajući u obzir rezultate prethodnih kontrola, kvalitet proizvoda i rizik od mešanja organskih proizvoda sa proizvodima iz konvencionalne proizvodnje. | | | | | |27.4 |The competent authority may: | | | | | | | |27.4.a |confer its control competences to one or more other control authorities. Control authorities shall offer adequate guarantees of objectivity and impartiality, and have at their disposal the qualified staff and resources necessary to carry out their functions; |Zakon o organskoj proizvodnji
(Sl.glasnik RS 30/10)
Član 9.
|Za obavljanje poslova kontrole i sertifikacije u organskoj proizvodnji Ministarstvo može ovlastiti kontrolnu organizaciju koja je registrovana u Registar privrednih subjekata u skladu sa zakonom kojim se uređuje registracija privrednih subjekata, koja ima akt o akreditaciji izdat od strane nadležnog akreditacionog tela Republike Srbije u skladu sa odgovarajućim srpskim, evropskim i međunarodnim standardima i koja ispunjava uslove u pogledu tehničke opremljenosti i kadrovske osposobljenosti (u daljem tekstu: ovlašćena kontrolna organizacija). | | | | | |27.4.b |delegate control tasks to one or more control bodies. In that case, the Member States shall designate authorities responsible for the approval and supervision of such bodies. |Zakon o organskoj proizvodnji
(Sl.glasnik RS 30/10)
Član 9.
|Za obavljanje poslova kontrole i sertifikacije u organskoj proizvodnji Ministarstvo može ovlastiti kontrolnu organizaciju koja je registrovana u Registar privrednih subjekata u skladu sa zakonom kojim se uređuje registracija privrednih subjekata, koja ima akt o akreditaciji izdat od strane nadležnog akreditacionog tela Republike Srbije u skladu sa odgovarajućim srpskim, evropskim i međunarodnim standardima i koja ispunjava uslove u pogledu tehničke opremljenosti i kadrovske osposobljenosti (u daljem tekstu: ovlašćena kontrolna organizacija). | | | | | |27.5 |The competent authority may delegate control tasks to a particular control body only if the conditions laid down in Article 5(2) of Regulation (EC)No 882/2004 are satisfied, and in particular where: |Zakon o organskoj proizvodnji
(Sl.glasnik RS 30/10)
Član 9.
|Za obavljanje poslova kontrole i sertifikacije u organskoj proizvodnji Ministarstvo može ovlastiti kontrolnu organizaciju koja je registrovana u Registar privrednih subjekata u skladu sa zakonom kojim se uređuje registracija privrednih subjekata, koja ima akt o akreditaciji izdat od strane nadležnog akreditacionog tela Republike Srbije u skladu sa odgovarajućim srpskim, evropskim i međunarodnim standardima i koja ispunjava uslove u pogledu tehničke opremljenosti i kadrovske osposobljenosti (u daljem tekstu: ovlašćena kontrolna organizacija). | | | | | |27.5.a |there is an accurate description of the tasks that the control body may carry out and of the conditions under which it may carry them out; |Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 3. |da ima uspostavljenu organizacionu strukturu, sa opisom obavljanja poslova, kao i uspostavljen način vršenja poslova kontrole i sertifikacije u organskoj proizvodnji; | | | | | |27.5.b |there is proof that the control body:
(i) has the expertise, equipment and infrastructure required to carry out the tasks delegated to it;
(iii) has a sufficient number of suitable qualified and experienced staff; and
(iii) is impartial and free from any conflict of interest as regards the exercise of the tasks delegated to it; |Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 3. |4) da ima kancelarijsku opremu i opremu za telekomunikacije sa internet konekcijom, neophodnu za obavljanje poslova kontrole i sertifikacije u organskoj proizvodnji; 5) za obavljanje poslova kontrole u organskoj proizvodnji – da ima u radnom odnosunajmanje jedno lice koje jesteklo visoko obrazovanje na studijama drugog stepena (diplomske akademske studije – master,specijalističke akademske studije, specijalističke strukovne studije), odnosno na osnovnim studijama u trajanju od najmanje četiri godine, iz oblasti poljoprivrede ili tehnološkoginženjerstva (i to prehrambene tehnologije i biohemije) ili veterinarstva ililice sa naučnim stepenom doktora nauka – biotehničke nauke ili doktora nauka – tehnološko inženjerstvo ili doktora medicinskih nauka – veterinarska medicina, sa odgovarajućim iskustvom u obavljanju poslova kontrole u organskoj proizvodnji i završenom obukom iz oblasti organske proizvodnje;
5a) za obavljanje poslova sertifikacije u organskoj proizvodnji – da ima u radnom odnosu najmanje jedno lice iz tačke 5) ovog člana ili lice koje je steklo visoko obrazovanje na studijama drugog stepena (diplomske akademske studije – master, specijalističke akademske studije, specijalističke strukovne studije), odnosno na osnovnim studijama u trajanju od najmanje četiri godine, iz oblasti biologije ili ekologije ili zaštite životne sredine ili biohemije ili lice sa naučnim stepenom doktora nauka – biološke nauke ili doktora nauka – ekološke nauke ili doktora nauka – nauke o zaštiti životne sredine ili doktora nauka – biohemijske nauke, sa odgovarajućim iskustvom u obavljanju poslova sertifikacije u organskoj proizvodnji i završenom obukom iz oblasti organske proizvodnje. | | | | | |27.5.c |the control body is accredited to the most recently notified version, by a publication in the C series of the Official Journal of the European Union, of European Standard EN 45011 or ISO Guide 65 (General requirementsfor bodies operating product certification systems),and is approved by the competent authorities; |Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 3. |da je akreditovana od strane nadležnog akreditacionog tela Republike Srbije u skladu sa standardom SRPS EN 45011 (ISO/IEC Uputstvo 65); | | | | | |27.5.d |the control body communicates the results of the controls carried out to the competent authority on a regular basis and whenever the competent authority so requests. If the results of the controls indicate non-compliance or point to the likelihood of non-compliance, the control body shall immediately inform the competent authority; |Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 121. |Ovlašćena kontrolna organizacija Ministarstvu svake godine najkasnije do 31. januara tekuće godine za prethodnu godinu dostavlja godišnji izveštaj o organskoj proizvodnji, koji sadrži podatke iz evidenicije iz člana 119. stav 1. ovog pravilnika, u skladu sa zakonom kojim se uređuje organska proizvodnja. | | | | | |27.5.e |there is an effective coordination between the delegating competent authority and the control body. | | | | | | | |27.6 |In addition to the provisions of paragraph 5, the competent authority shall take into account the following criteria whilst approving a control body: | | | | | | | |27.6.a |the standard control procedure to be followed, containing a detailed description of the control measures and precautions that the body undertakes to impose on operators subject to its control; |Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 3. |da ima uspostavljenu standardnu proceduru kontrole koja sadrži detaljan opis kontrolnih mera, mera predostrožnosti i korektivnih mera koje se preduzimaju prilikom kontrole; | | | | | |27.6.b |the measures that the control body intends to apply where irregularities and/or infringements are found. |Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 121. |da ima uspostavljenu standardnu proceduru kontrole koja sadrži detaljan opis kontrolnih mera, mera predostrožnosti i korektivnih mera koje se preduzimaju prilikom kontrole; | | | | | |27.7 |The competent authorities may not delegate the following tasks to the control bodies; | | | | | | | |27.7.a |the supervision and audit of other control bodies; | | | |Zakon o organskoj proizvodnji i Pravilnik propisuje koji poslovi se mogu poveriti kontrolnim telima. Sve izvan okvira propisanog će se smatrati kršenjem zakona. Stoga, nadzor i revizija drugih kontrolnih tela ne može da se prenese na kontrolu tela. | | | |27.7.b |the competence to grant exceptions, as referred to in Article 22, unless this is provided for in the specific conditions laid down by the Commission in accordance with Article 22(3). | | | |Zakon o organskoj proizvodnji i Pravilnik propisuje koji poslovi se mogu poveriti kontrolnim telima. Sve izvan okvira propisanog će se smatrati kršenjem zakona. Stoga, nadzor i revizija drugih kontrolnih tela ne može da se prenese na kontrolu tela. | | | |27.8 |In accordance with Article 5(3) of Regulation (EC) No 882/ 2004, competent authorities delegating control tasks to control bodies shall organise audits or inspections of control bodies as necessary. If, as a result of an audit or an inspection, it appears that such bodies are failing to carry out properly the tasks delegated to them, the delegating competent authority may withdraw the delegation. It shall withdraw it without delay if the control body fails to take appropriate and timely remedial action. |Zakon o organskoj proizvodnji
(Sl.glasnik RS 30/10)
Član 34.
Član 36.
|Nadzor nad radom ovlašćenih kontrolnih organizacija u vršenju poverenih poslova vrši Ministarstvo u skladu sa propisima kojima se uređuje državna uprava.
U vršenju poslova inspekcijskog nadzora, inspektor za organsku proizvodnju ima pravo i dužnost da proverava: 1)da li kontrolna organizacija ispunjava uslove za obavljanje poslova kontrole i sertifikacije u organskoj proizvodnji;2)da li ovlašćena kontrolna organizacija vrši uključivanje proizvođača u organsku proizvodnju u skladu sa ovim zakonom;3)da li ovlašćena kontrolna organizacija vodi evidenciju propisanu ovim zakonom;4)da li ovlašćena kontrolna organizacija vrši kontrolu i sertifikaciju u skladu sa odredbama ovog zakona;. | | | | | |27.9 |In addition to the provisions of paragraph 8, the competent authority shall: | | | | | | | |27.9.a |ensure that the controls carried out by the control body are objective and independent; | | | | | | | |27.9.b |verify the effectiveness of its controls; | | | | | | | |27.9.c |take cognisance of any irregularities or infringements found and corrective measures applied; | | | | | | | |27.9.d |withdraw approval of that body where it fails to satisfy the requirements referred to in (a) and (b) or no longer fulfils the criteria indicated in paragraph 5, 6 or fails to satisfy the requirements laid down in paragraphs 11, 12 and 14. | | | | | | | |27.10 |Member States shall attribute a code number to each control authority or control body performing control tasks as referred to in paragraph 4. |Zakon o organskoj proizvodnji
(Sl.glasnik RS 30/10)
Član 9.
|Ministar rešenjem utvrđuje ispunjenost uslova za obavljanje poslova kontrole i sertifikacije u organskoj proizvodnji iz stava 1. ovog člana, kao i broj koda ovlašćene kontrolne organizacije. | | | | | |27.11 |Control authorities and control bodies shall give the competent authorities access to their offices and facilities and provide any information and assistance deemed necessary by the competent authorities for the fulfilment of their obligations according to this Article. |Zakon o organskoj proizvodnji
(Sl.glasnik RS 30/10)
Član 39.
|Proizvođač i kontrolna organizacija dužni su da inspektoru za organsku proizvodnju omoguće obavljanje inspekcijskog nadzora.
Lica iz stava 1. ovog člana dužna su da na zahtev inspektora za organsku proizvodnju u određenom roku stave na uvid potrebna dokumenta i predmete, odnosno materijale i pruže drugu potrebnu pomoć za obavljanje poslova inspekcijskog nadzora. | | | | | |27.12 |The control authorities and control bodies shall ensure that at least the precautionary and control measures referred to in paragraph 2 are applied to operators subject to their control. | | | | | | | |27.13 |Member States shall ensure that the control system as set up allows for the traceability of each product at all stages of production, preparation and distribution in accordance with Article 18 of Regulation (EC) No 178/2002, in particular, in order to give consumers guarantees that organic products have been produced in compliance with the requirements set out in this Regulation. |Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 87. |Uspostavljeni sistem kontrole treba da omogući sledljivost svakog proizvoda u svim fazama proizvodnje, prerade i prometa, u skladu sa zakonom kojim se uređuje bezbednost hrane, kako bi se garantovalo da je organski proizvod proizveden ili uvezen u skladu sa zakonom kojim se uređuje organska proizvodnja. | | | | | |27.14 |By 31 January each year at the latest the control authorities and control bodies shall transmit to the competent authorities a list of the operators which were subject to their controls on 31 December of the previous year. A summary report of the control activities carried out during the previous year shall be provided by 31 March each year. |Zakon o organskoj proizvodnji
(Sl.glasnik RS 30/10)
Član 24.
Član 25.
|Ovlašćena kontrolna organizacija dužna je da Ministarstvu svake godine najkasnije do 31. januara tekuće godine za prethodnu godinu dostavi godišnji izveštaj o organskoj proizvodnji, koji sadrži podatke iz evidencije iz člana 23. ovog zakona.
Na osnovu podataka iz godišnjih izveštaja iz člana 24. ovog zakona Ministarstvo vodi zbirnu evidenciju o organskoj proizvodnji. Evidencija iz stava 1. ovog člana vodi se u elektronskom obliku.
| | | | | |28. |Adherrence to the control system | | | | | | | |28.1 |Any operator who produces, prepares, stores, or imports from a third country products in the meaning of Article 1(2) or who places such products on the market shall, prior to placing on the market of any products as organic or in conversion to organic: | | | | | | | |28.1.a |notify his activity to the competent authorities of the Member State where the activity is carried out; | | | | | | | |28.1.b |submit his undertaking to the control system referred to in Article 27.
Thefirst subparagraph shall apply also to exporters who export products produced in compliance with the production rules laid down in this Regulation.
Where an operator contracts out any of the activities to a third party, that operator shall nonetheless be subject to the requirements referred to in points (a) and (b), and the subcontracted activities shall be subject to the control system. | | | | | | | |28.2 |submit his undertaking to the control system referred to in Article 27.
Thefirst subparagraph shall apply also to exporters who export products produced in compliance with the production rules laid down in this Regulation.
Where an operator contracts out any of the activities to a third party, that operator shall nonetheless be subject to the requirements referred to in points (a) and (b), and the subcontracted activities shall be subject to the control system. | | | | | | | |28.3 |Member States shall designate an authority or approve a body for the reception of such notifications. | | | | | | | |28.4 |Member States shall ensure that any operator who complies with the rules of this Regulation, and who pays a reasonable fee as a contribution to the control expenses, is entitled to be covered by the control system. | | | | | | | |28.5 |The control authorities and control bodies shall keep an updated list containing the names and addresses of operators under their control. This list shall be made available to the interested parties. |Zakon o organskoj proizvodnji
(Sl.glasnik RS 30/10)
Član 23.
|Ovlašćena kontrolna organizacija dužna je da vodi evidenciju koja naročito sadrži podatke o:1)imenu i adresi, odnosno poslovnom imenu i sedištu proizvođača, kao i podatke o licu odgovornom za organsku proizvodnju (ime i kontakt telefon); 2)adresi jedinice za organsku proizvodnju;3)datumu početka perioda konverzije;4)broju koda svih kontrolnih organizacija kod kojih je organski proizvođač bio registrovan posle uključivanja u organsku proizvodnju;5)obradivim površinama pod organskom proizvodnjom;6)području sa kojeg su sakupljene divlje biljne i životinjske vrste iz prirodnih staništa, u skladu sa propisom kojim se uređuje sakupljanje i korišćenje divljih biljaka i životinja;7)vrsti i broju životinja na poljoprivrednom gazdinstvu;
8)izdatim sertifikatima i potvrdama;
9)proizvodnji reproduktivnog materijala.
Ovlašćena kontrolna organizacija dužna je da evidenciju iz stava 1. ovog člana čuva najmanje tri godine.
Ovlašćena kontrolna organizacija dužna je da na zahtev Ministarstva dostavi podatke iz evidencije iz stava 1. ovog člana.
Ministar bliže propisuje sadržinu i obrazac evidencije iz stava 1. ovog člana, kao i način vođenja te evidencije. | | | | | |28.6 |The Commission, in accordance with the procedure referred to in Article 37(2), shall adopt implementing rules to provide details of the notification and submission procedure referred to in paragraph 1 of this Article in particular with regard to the information included in the notification referred to in paragraph 1(a) of this Article. | | | | | | | |29. |Documentary evidence | | | | | | | |29.1 |The control authorities and the control bodies referred to in Article 27(4) shall provide documentary evidence to any such operator who is subject to their controls and who in the sphere of his activities, meets the requirements laid down in this Regulation. The documentary evidence shall at least permit the identification of the operator and the type or range of products as well as the period of validity. |Zakon o organskoj proizvodnji
(Sl.glasnik RS 30/10)
Član 22.
|Na osnovu izveštaja o izvršenim kontrolama, ovlašćena kontrolna organizacija izdaje sertifikat da je proizvod ili proces proizvodnje u skladu sa ovim zakonom i propisima donetim na osnovu njega (u daljem tekstu: sertifikat).
Za sertifikovane organske proizvode koji se uvoze, ovlašćena kontrolna organizacija na osnovu izvršene kontrole dokumentacije i sertifikata koji je izdat od nadležnog organa zemlje porekla sertifikovanog organskog proizvoda izdaje potvrdu da je taj proizvod proizveden u skladu sa ovim zakonom i propisima donetim na osnovu njega (u daljem tekstu: potvrda).
U postupku izdavanja potvrde iz stava 2. ovog člana uvoznik je dužan da ovlašćenoj kontrolnoj organizaciji dostavi potrebnu dokumentaciju na osnovu koje se može utvrditi da je taj proizvod proizveden u skladu sa ovim zakonom i propisima donetim na osnovu njega i da je za njega izdat sertifikat od strane nadležnog organa zemlje porekla.
Poslove iz st. 1. i 2. ovog člana ovlašćena kontrolna organizacija vrši kao poverene poslove.
Na pitanja koja ovim zakonom nisu posebno uređena, a odnose se na postupak izdavanja sertifikata i potvrde, primenjuju se odredbe zakona kojim se uređuje opšti upravni postupak.
Ministar bliže propisuje dokumentaciju koja se dostavlja radi izdavanja potvrde iz stava 2. ovog člana. | | | | | |29.2 |The operator shall verify the documentary evidence of his suppliers. |Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 90. |Ako proizvođač za potrebe proizvodnje nabavlja organske proizvode, treba da proveri da li ti proizvodi imaju sertifikat koji je izdat u skladu sa zakonom kojim se uređuje organska proizvodnja.
| | | | | |29.3 |The form of the documentary evidence referred to in paragraph 1 shall be drawn up in accordance with the procedure referred to in Article 37(2), taking into account the advantages of electronic certification. | | | | | | | |30. |Measures in case of infringements and irregularities | | | | | | | |30.1 |Where an irregularity is found as regards compliance with the requirements laid down in this Regulation, the control authority or control body shall ensure that no reference to the organic production method is made in the labelling and advertising of the entire lot or production run affected by this irregularity, where this would be proportionate to the relevance of the requirement that has been violated and to the nature and particular circumstances of the irregular activities.
Where a severe infringement or an infringement with prolonged effect is found, the control authority or control body shall prohibit the operator concerned from marketing products which refer to the |Zakon o organskoj proizvodnji
(Sl.glasnik RS 30/10)
Član 20.
Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 115.
|Ako se prilikom kontrole iz stava 1. ovog člana uoči da postoje određene nepravilnosti u načinu obavljanja proizvodnje organskih proizvoda, ovlašćena kontrolna organizacija može proizvođaču da odredi korektivne mere u cilju usklađivanja proizvodnje sa odredbama ovog zakona i propisa donetih na osnovu njega.
Ministar bliže propisuje način vršenja kontrole u organskoj proizvodnji, kao i mere koje ovlašćena konrolna organizacija određuje u slučaju utvrđenih nepravilnosti u načinu obavljanja proizvodnje organskih proizvoda.
Ako prilikom kontrole uoči da postoje određene nepravilnosti u načinu obavljanja proizvodnje organskih proizvoda, ovlašćena kontrolna organizacija može proizvođaču da odredi korektivne mere u cilju usklađivanja proizvodnje sa pravilima organske proizvodnje, u skladu sa zakonom kojim se uređuje organska proizvodnja. . | | | | | | |organic production method in the labelling and advertising for a period to be agreed with the competent authority of the Member State. |
Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 117. |proizvodnje, u skladu sa zakonom kojim se uređuje organska proizvodnja.
U slučaju da se utvrde teže nepravilnosti u načinu obavljanja organske proizvodnje koje se ne mogu ispraviti, a koje se odnose na primenu metoda organske proizvodnje i korišćenje sredstava koja nisu dozvoljena u organskoj proizvodnji, ovlašćena kontrolna organizacija proizvođaču određuje meru suspenzije i nalaže da se dobijeni proizvodi odvoje od ostalih organskih proizvoda.
| | | | | |30.2 |Information on cases of irregularities or infringements affecting the organic status of a product shall be immediately communicated between the control bodies, control authorities, competent authorities and Member States concerned and, where appropriate, to the Commission.
The level of communication shall depend on the severity and the extent of the irregularity or infringement found.
The Commission may, in accordance with the procedure referred to in Article 37(2), lay down specifications regarding the form and modalities of such communications. |
Pravilnik o kontroli i sertifikaciji u organskoj proizvodnji i metodama organske proizvodnje
(Sl. glasnik RS br.48/11)
Član 118. |Ako u postupku kontrole proizvodnje organskih proizvoda učestvuje više različitih kontrolnih organizacija, ovlašćena kontrolna organizacija koja je utvrdila nepravilnosti u načinu obavljanja procesa proizvodnje treba da sarađuje sa drugim kontrolnim organizacijama i/ili kontrolnim nadležnim organima iz drugih zemalja koje obavljaju poslove u oblasti organske proizvodnje, u cilju otklanjanja uočenih nepravilnosti. | | | | | |31. |Exchange of information: Upon a request duly justified by the necessity to guarantee that a product has been produced in accordance with this Regulation, the competent authorities, control authorities and the control bodies shall exchange relevant information on the results of their controls with other competent authorities, control authorities and control bodies. They may also exchange such information on their own initiative. | | | |Ne postoji procedura za redovnu razmenu informacija, ali ako je potrebno, Ministarstvo može zahtevati relevantne informacije od kontrolnih organa. | | | |32. |Import of compliant products | | | | | | | |32.1 |A product imported from a third country may be placed on the Community market as organic provided that: | | | |R.Srbija nije član EU | | | |32.1.a |the product complies with the provisions set out in Titles II, III and IV as well as with the implementing rules affecting its production adopted pursuant to this Regulation; | | | |R.Srbija nije član EU | | | |32.1.b |all operators, including the exporters, have been subject to control by a control authority or control body recognised in accordance with paragraph 2; | | | |R.Srbija nije član EU | | | |32.1.c |the operators concerned shall be able to provide at any time, to the importers or the national authorities, documentary evidence as referred to in Article 29, permitting the identification of the operator who carried out the last operation and the verification of compliance by that operator with points (a) and (b), issued by the control authority or control body referred to in point (b). | | | |R.Srbija nije član EU | | | |32.2 |The Commission shall, in accordance with the procedure referred to in Article 37(2), recognise the control authorities and control bodies referred to in paragraph 1(b) of this Article, including control authorities and control bodies as referred to in Article 27, which are competent to carry out controls and to issue the documentary evidence referred to in paragraph 1(c) of this Article in third countries, and establish a list of these control authorities and control bodies.
The control bodies shall be accredited to the most recently notified version, by a publication in the C series of the Official Journal of the European Union, of European Standard EN 45011 or ISO Guide 65 (General requirements for | | | |R.Srbija nije član EU | | | | |bodies operating product certification systems). The control bodies shall under go regular on-the-spot evaluation, surveillance and multiannual reassessment of their activities by the accreditation body.
When examining requests for recognition, the Commission shall invite the control authority or control body to supply all the necessary information. The Commission may also entrust experts with the task of examining on-the-spot the rules of production and the control activities carried out in the third country by the control authority or control body concerned.
The recognised control bodies or control authorities shall provide the assessment reports issued by the | | | | | | | | |accreditation body or, as appropriate, the competent authority on the regular on-the-spot evaluation, surveillance and multiannual reassessment of their activities.
Based on the assessment reports, the Commission assisted by the Member States shall ensure appropriate supervision of the recognised control authorities and control bodies by regularly reviewing their recognition. The nature of the supervision shall be determined on the basis of an assessment of the risk of the occurrence of irregularities or infringements of the provisions set out in this Regulation. | | | | | | | |33. |Import of products providing equivalent guarantees | | | |R.Srbija nije član EU | | | |33.1 |Aproduct imported from a third country may also be placed on the Community market as organic provided that: | | | |R.Srbija nije član EU | | | |33.1.a |the product has been produced in accordance with production rules equivalent to those referred to in Titles III and IV; | | | |R.Srbija nije član EU | | | |33.1.b |the operators have been subject to control measures of equivalent effectiveness to those referred to in Title Vand such control measures have been permanently and effectively applied; | | | |R.Srbija nije član EU | | | |33.1.c |the operators at all stages of production, preparation and distribution in the third country have submitted their activities to a control system recognised in accordance with paragraph 2 or to a control authority or control body recognised in accordance with paragraph 3; | | | |R.Srbija nije član EU | | | |33.1.d |the productis covered by a certificate of inspection issued by the competent authorities, control authorities or control bodies of the third country recognised in accordance with paragraph 2, or by a control authority or control body recognised in accordance with paragraph 3, which confirms that the product satisfies the conditions set out in this paragraph.
The original of the certificate referred to in this paragraph shall accompany the goods to the premises of the first consignee; thereafter the importer must keep the certificate at the disposal of the control authority or the control body for not less than two years. | | | |R.Srbija nije član EU | | | |33.2 |The Commission may, in accordance with the procedure referred to in Article 37(2), recognise the third countries whose system of production complies with principles and production rules equivalent to those laid down in Titles II, III and IV and whose control measures are of equivalent effectiveness to those laid down in Title V, and establish a list of these countries. The assessment of equivalency shall take into account Codex Alimentarius guidelines CAC/GL 32.
When examining requests for recognition, the Commission shall invite the third country to supply all the necessary information. The Commission may entrust experts with the task of | | | |R.Srbija nije član EU | | | | |examining on-the-spot the rules of production and the control measures of the third country concerned.
By 31 March of each year, the recognised third countries shall send a concise annual report to the Commission regarding the implementation and the enforcement of the control measures established in the third country.
Based on the information in these annual reports, the Commission assisted by the Member States ensures appropriate supervision of the recognised third countries by regularly reviewing their recognition. The nature of the supervision shall be determined on the basis of an assessment of the risk of the occurrence of irregularities or infringements of the
| | | | | | | | |provisions set out in this Regulation. | | | | | | | |33.3 |For products not imported under Article 32 and not imported from a third country which is recognised under paragraph 2 of this Article, the Commission may, in accordance with the procedure referred to in Article 37(2), recognise the control authorities and control bodies, including control authorities and control bodies as referred to in Article 27, competent to carry out controls and issue certificates in third countries for the purpos eof paragraph 1, and establish a list of these control authorities and control bodies. The assessment of equivalency shall take into account Codex Alimentarius guidelines CAC/GL 32. The Commission shall examine any request for recognition lodged by a control authority or control
| | | |R.Srbija nije član EU | | | | |body in a third country. | | | | | | | | |When examining requests for recognition, the Commission shall invite the control authority or control body to supply all the necessary information. The control body or the control authority shall undergo regular on-the-spot evaluation, surveillance and multiannual re-assessment of their activitiesby an accreditation body or, as appropriate, by a competent authority. The Commission may also entrust experts with the task of examining on-the-spot the rules of production and the control measures carried out in the third country by the control authority or control body concerned.
The recognised control bodies or control authorities shall provide the assessment reports | | | | | | | | | issued by the accreditation body or, as appropriate, the competent authority on the regular on-the-spot evaluation, surveillance and multiannual re-assessment of their activities.
Based on these assessment reports, the Commission assisted by the Member States shall ensure appropriate supervision of recognised control authorities and control bodies by regularly reviewing their recognition. The nature of the supervision shall be determined on the basis of an assessment of the risk of the occurrence of irregularities or infringements of the provisions set out in this Regulation. | | | | | | | |34. |Free movement of organic products | | | | | | | |34.1 |Competent authorities, control authorities and control bodies may not, on grounds relating to the method of production, to the labelling or to the presentation of that method, prohibit or restrict the marketing of organic products controlled by another control authority or control body located in another Member State, in so far as those products meet the requirements of this Regulation. In particular, no additional controls or financial burdens in addition to those foreseen in Title V of this Regulation may be imposed. | | | | | | | |34.2 |Member States may apply stricter rules within their territory to organic plant and livestock production, where these rules are also applicable to non-organic production and provided that they are in conformity with Community law and do not prohibit or restrict the marketing of organic products produced outside the territory of the Member State concerned. | | | | | | | |35. |Transmission of information to the Commission
Members States shall regularly transmit the following information to the Commission: | | | | | | | |35.a |the names and addresses of the competent authorities and where appropriate their code numbers and their marks of conformity; | | | | | | | |35.b |lists of control authorities and bodies and their code numbers and, where appropriate, their marks of conformity. The Commission shall publish regularly the list of control authorities and bodies. | | | | | | | |36. |Statistical information
Member States shall transmit to the Commission the statistical information necessary for the implementation and follow-up of this Regulation. This statistical information shall be defined within the context of the Community Statistical Programme. | | | | | | | |37. | Committee on organic production | | | | | | | |37.1 |The Commission shall be assisted by a regulatory Committee on organic production. | | | | | | | |37.2 |Where reference is made to this paragraph, Articles 5 and C2907 of Decision 1999/468/EC shall apply.
The period provided for in Article 5(6) of Decision 1999/468/EC shall be set at three months. | | | | | | | |38. |Implementing rules
The Commission shall, in accordance with the procedure referred to in Article 37(2), and subject to the objectives and principles laid down in Title II, adopt detailed rules for the application of this Regulation. These shall include in particular the following: | | | | | | | |38.a |detailed rules as regards the production rules laid down in Title III, in particular as regards the specific requirements and conditions to be respected by operators; |Zakon o organskoj proizvodnji(Sl.glasnik RS 30/10)
Član 14.
Član 15.
Član 17.
Član 26.
Član 28.
Član 29.
Član 30.
|Ministar bliže propisuje metode organske biljne proizvodnje iz stava 1. ovog člana.
Ministar bliže propisuje metode organske stočarske proizvodnje iz stava 1. ovog člana.
Ministar bliže propisuje dužinu trajanja perioda konverzije u biljnoj i stočarskojproizvodnji. Ministar bliže propisuje tehnološke postupke prerade u organskoj proizvodnji, sastojke, aditive i pomoćne supstance koje se koriste u preradi proizvoda iz stava 1. ovog člana, kao i način čišćenja i sredstva za čišćenje tehnoloških linija iz stava 2. ovog člana.
Ministar bliže propisuje način skladištenjaorganskih proizvoda iz stava 1. ovog člana.Ministar bliže propisuje način prevoza organskih proizvoda. Ministar bliže propisuje uslove i način prodaje organskih proizvoda iz stava 1. ovog člana
| | | | | |38.b |detailed rules as regards the labelling rules laid down in Title IV; |Zakon o organskoj proizvodnji(Sl.glasnik RS 30/10)
Član 27.
|Ministar propisuje izgled oznake i nacionalnog znaka iz stava 1. ovog člana. | | | | | |38.c |detailed rules as regards the control system established under Title V, in particular as regards minimum control requirements, supervision and audit, the specific criteria for delegation of tasks to private control bodies the criteria for approval and withdrawal of such bodies and the documentary evidence referred to in Article 29; |Zakon o organskoj proizvodnji(Sl.glasnik RS 30/10)
Član 20.
Član 9.
|Ministar bliže propisuje način vršenja kontrole u organskoj proizvodnji, kao i mere koje ovlašćena konrolna organizacija određuje u slučaju utvrđenih nepravilnosti u načinu obavljanja proizvodnje organskih proizvoda.
Ministar bliže propisuje uslove koje treba da ispuni kontrolna organizacija iz stava 1. ovog člana za obavljanje poslova kontrole i sertifikacije u organskoj proizvodnji. . | | | | | |38.d |detailed rules as regards the rules on imports from third countries laid down in Title VI, in particular as regards the criteria and procedures to be followed with regard to the recognition under Article 32 and 33 of third countries and control bodies, including the publication of lists of recognised third countries and control bodies, and as regards the certificate referred to in Article 33(1) point (d) taking into account the advantages of electronic certification; |Zakon o organskoj proizvodnji(Sl.glasnik RS 30/10)
Član 31.
|Ministar bliže propisuje uslove u pogledu uvoza organskih proizvoda. | | | | | |38.e | detailed rules as regards the free movement of organic products laid down in Article 34 and the transmission of information to the Commission in Article 35. | | | |R. Srbija nije član EU | | | |39. |Repeal of Regulation (EEC) No 2092/91 | | | |Regulativa 2092/91 nije bila na snazi u R.Srbiji | | | |39.1 |Regulation (EEC) No 2092/91 is hereby repealed as from 1 January 2009. | | | | | | | |39.2 |References to the repealed Regulation (EEC) No 2092/91 shall be construed as references to this Regulation. | | | | | | | |40. |Transitional measures
Where necessary, measures to facilate the transition from the rules established by Regulation (EEC) 2092/91 to this Regulation shall be adopted in accordance with the procedure referred to in Article 37(2). | | | | | | | |41 |Report to the Council | | | | | | | |41.1 |By 31 December 2011, the Commission shall submit a report to the Council. | | | | | | | |41.2 |The report shall, in particular, review the experience gained from the application of this Regulation and consider in particular the following issues: | | | | | | | |41.2.a |the scope of this Regulation,in particular as regards organic food prepared by mass caterers; | | | | | | | |41.2.b |the prohibition on the use of GMOs, including the availability of products not produced by GMOs, the vendor declaration, the feasibility of specific tolerance thresholds and their impact on the organic sector; | | | | | | | |41.2.c |the functioning of the internal market and controls system, assessing in particular that the established practices do not lead to unfair competition or barriers to the production and marketing of organic products. | | | | | | | |41.3 |The Commission shall, if appropriate, accompany the report with relevant proposals. | | | | | | | |42. |Entry into force and application
This Regulation shall enter into force on the seventh day following its publication in the Official Journal of the European Union.
For certain animal species, certain aquatic plants and certain micro algae, where the detailed production rules are not laid down, the rules provided for labelling in Article 23 and for the controls in Title V shall apply. Pending the inclusion of detailed production rules, national rules or, in the absence thereof, private standards accepted or recognised by the Member States shall apply.
It shall apply as from1 January 2009. However, Article 24(1)(b) and (c) shall apply as from 1 July 2010. |Zakon o organskoj proizvodnji(Sl.glasnik RS 30/10)
Član 51.
|Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u „Službenom glasniku Republike Srbije”, a primenjuje se od 1. januara 2011. godine. | | | | | |ANNEX |TERMS REFERRED TO IN ARTICLE 23(1)
BG: biologičen.
ES: ecológico, biológico.
CS: ekologické, biologické.
DA: økologisk.
DE: ökologisch, biologisch.
ET: mahe, ökoloogiline.
EL: βιολογικό.
EN: organic.
FR: biologique.
GA: orgánach.
IT: biologico.
LV: bioloģisks, ekoloģisks.
LT: ekologiškas.
LU: biologesch.
HU: ökológiai.
MT: organiku.
NL: biologisch.
PL: ekologiczne.
PT: biológico.
RO: ecologic.
SK: ekologické, biologické.
SL: ekološki.
FI: luonnonmukainen.
SV: ekologisk. | | | | | | | |