Predlog zakona o poljoprivrednom zemljištu

PREDLOG ZAKONA

O POLjOPRIVREDNOM ZEMLjIŠTU

Predmet

Član

Ovim zakonom uređuje se planiranje, zaštita, uređenje i korišćenje poljoprivrednog zemljišta, nadzor nad sprovođenjem ovog zakona i druga pitanja od značaja za zaštitu, uređenje i korišćenje poljoprivrednog zemljišta kao dobra od opšteg interesa.

Ovim zakonom obrazuje se Uprava za poljoprivredno zemljište (u daljem tekstu : Uprava) kao organ uprave u sastavu ministarstva nadležnog za poslove poljoprivrede (u daljem tekstu : Ministarstvo) i uređuje njen delokrug.

Vlasnik poljoprivrednog zemljišta ne može biti strano fizičko, odnosno pravno lice.

Pojmovi

Član

Pojedini izrazi upotrebljeni u ovom zakonu imaju sledeće značenje:

poljoprivredno zemljište jeste zemljište koje se koristi za poljoprivrednu proizvodnju (njive, vrtovi, voćnjaci, vinogradi, livade, pašnjaci, ribnjaci, trstici i močvare) i zemljište koje je odgovarajućim planskim aktom namenjeno za poljoprivrednu proizvodnju;

2) obradivo poljoprivredno zemljište jesu njive, vrtovi, voćnjaci, vinogradi i livade;

uređenje poljoprivrednog zemljišta obuhvata mere kojima se realizuju

prostorno-planski dokumenti (prostorni i urbanistički planovi i osnove) kroz postupak komasacije i melioracije u cilju poboljšanja prirodnih i ekoloških uslova na poljoprivrednom zemljištu;

zaštita poljoprivrednog zemljišta obuhvata mere i aktivnosti koje se preduzimaju sa ciljem trajnog obezbeđenja prirodnih funkcija zemljišta, korišćenja zemljišta u skladu sa njegovom namenom, očuvanja i unapređivanja namenskog korišćenja zemljišta;

komasacija obuhvata planske, organizacione, pravne, ekonomske i tehničke mera koje se sprovode u cilju poboljšanja prirodnih i ekoloških uslova na zemljištu;

melioracije obuhvataju mere koje je sprovode sa ciljem popravljanja fizičkih, hemijskih i bioloških osobina zemljišta, kao i stvaranje i održavanje optimalnog vodno-vazdušnog režima zemljišta, radi obezbeđenja povoljnih uslova za rast i razvoj gajenih biljaka i postizanje stabilnih prinosa;

navodnjavanje jeste izgradnja, korišćenje i održavanje objekata i uređaja kojima se blagovremeno i kontinuirano dovodi voda u poljoprivredno zemljište u cilju dobijanja visokih i stabilnih prinosa poljoprivrednih kultura;

odvodnjavanje je izgradnja, korišćenje i održavanje objekata i uređaja kojima se vrši odvođenje suvišnih površinskih i podzemnih voda sa poljoprivrednog zemljišta i redovna primena određenih mera koje omogućavaju neprekidno efikasan rad svih objekata i uređaja u odvođenju suvišnih voda;

plodnost zemljišta jeste sposobnost zemljišta da istovremeno zadovolji potrebe biljaka za vodom, hranljivim materijama, vazduhom, toplotom, prostorom za korenov sistem, kao i povoljnim biohemijskim režimom;

erozija jeste promena površinskog sloja zemljišta koja nastaje kao posledica delovanja kiše, snega, mraza, temperaturnih razlika, vetra, tekućih voda i antropogenih faktora;

opasne i štetne materijeu zemljištu jesu grupe neorganskih i organskih jedinjenja koja obuhvataju toksične, korozivne, zapaljive, samozapaljive i radioaktivne proizvode i otpad u čvrstom, tečnom ili gasovitom agregatnom stanju i koja imaju opasne i štetne uticaje na zemljište.

Poljoprivredno zemljište koje je određeno za građevinsko zemljište

Član

Poljoprivredno zemljište koje je u skladu sa posebnim zakonom određeno kao građevinsko zemljište, do privođenja planiranoj nameni, koristi se za poljoprivrednu proizvodnju.

Poljoprivredno zemljište na području pod posebnom zaštitom

Član

Na poljoprivredno zemljište koje se nalazi na području pod posebnom zaštitom primenjuju se odredbe ovog zakona, ako posebnim zakonima nije drugačije određeno.

Poljoprivredne osnove

Član

Radi očuvanja raspoloživog poljoprivrednog zemljišta, stvaranja preduslova za sprečavanje procesa depopulacije i razaranja zemljišnog prostora, izrade programa i projekata zaštite, uređenja i korišćenja poljoprivrednog zemljišta, procene ugroženosti poljoprivrednog zemljišta, procene pogodnosti za uređivanje i korišćenje poljoprivrednog zemljišta, stvaranja preduslova za primenu naučno-tehnoloških dostignuća u oblasti zaštite, uređenja i korišćenja poljoprivrednog zemljišta i izrade dugoročne strategije razvoja poljoprivredne proizvodnje, u skladu sa ukupnim ekonomskim, socijalnim, ekološkim i kulturno-istorijskim razvojem, donose se poljoprivredne osnove zaštite, uređenja i korišćenja poljoprivrednog zemljišta kao planski dokumenti.

Poljoprivredne osnove zaštite, uređenja i korišćenja poljoprivrednog zemljišta donose se za teritoriju Republike (u daljem tekstu: Poljoprivredna osnova Republike), za teritoriju autonomne pokrajine (u daljem tekstu: poljoprivredna osnova autonomne pokrajine), za teritoriju opštine, odnosno grada, odnosno grada Beograda (u daljem tekstu: poljoprivredna osnova jedinice lokalne samouprave).

Poljoprivredne osnove iz stava 2. ovog člana donose se u skladu sa prostornim i urbanističkim planovima i drugim planskim dokumentima i moraju biti međusobno usaglašene.

Poljoprivredna osnova autonomne pokrajine i poljoprivredna osnova jedinice lokalne samouprave moraju biti u skladu sa Poljoprivrednom osnovom Republike.

Nadležnost za donošenje poljoprivrednih osnova

Član

Poljoprivrednu osnovu Republike donosi Vlada.

Poljoprivredna osnova Republike objavljuje se u „Službenom glasniku Republike Srbije“.

Poljoprivrednu osnovu autonomne pokrajine donosi skupština autonomne pokrajine, po prethodno pribavljenom mišljenju Ministarstva i objavljuje je u službenom glasilu autonomne pokrajine.

Poljoprivrednu osnovu jedinice lokalne samouprave donosi skupština jedinice lokalne samouprave, po prethodno pribavljenom mišljenju Ministarstva i objavljuje je u službenom glasilu jedinice lokalne samouprave.

Sadržina Poljoprivredna osnove Republike

i poljoprivredne osnove autonomne pokrajine

Član

Poljoprivrednom osnovom Republike određuju se načela prostornog uređenja i ciljevi razvoja zaštite, uređenja i korišćenja poljoprivrednog zemljišta.

Poljoprivredna osnova Republike naročito sadrži :

ciljeve, zadatke i osnovne postavke zaštite, uređenja i korišćenja poljoprivrednog zemljišta;

prirodnu osnovu razvoja poljoprivrede u Republici;

površine i strukturu načina korišćenja poljoprivrednog zemljišta u Republici;

stanje i probleme zaštite, uređenja i korišćenja poljoprivrednog zemljišta;

ocenu pogodnosti i ograničenja za razvoj poljoprivredne proizvodnje po jedinicama lokalne samouprave;

planska rešenja zaštite, uređenja i korišćenja poljoprivrednog zemljišta;

uputstva o načinu i postupku za izradu poljoprivredne osnove jedinice lokalne samouprave;

način primene i sprovođenja poljoprivredne osnove (smernice za primenu poljoprivredne osnove u poljoprivrednim osnovama autonomne pokrajine i jedinice lokalne samouprave, institucionalna, informatička i programsko istraživačka podrška u ostvarivanju Poljoprivredne osnove Republike i drugo).

Poljoprivredna osnova autonomne pokrajine sadrži elemente iz stava 2. ovog člana za teritoriju autonomne pokrajine.

Sadržina poljoprivredne osnove jedinice lokalne samouprave

Član

Poljoprivredna osnova jedinice lokalne samouprave naročito sadrži:

ciljeve, zadatke i osnovne postavke zaštite, uređenja i korišćenja poljoprivrednog zemljišta;

podatke i informacije za izradu poljoprivredne osnove;

zaštitu poljoprivrednog zemljišta;

korišćenje poljoprivrednog zemljišta;

uređenje poljoprivrednog zemljišta;

plan aktivnosti, procenu investicionih ulaganja i očekivane efekte.

Poljoprivredna osnova jedinica lokalne samouprave može se doneti i za područje koje obuhvata teritorije dve ili više jedinica lokalne samouprave.

Odluka o izradi poljoprivredne osnove

Član

Izradi poljoprivredne osnove pristupa se na osnovu odluke o izradi poljoprivredne osnove koju donosi organ nadležan za njeno donošenje, a u skladu sa ovim i posebnim zakonom.

Odluka o izradi poljoprivredne osnove autonomne pokrajine, odnosno poljoprivredne osnove jedinice lokalne samouprave, donosi se po prethodno pribavljenom mišljenju Ministarstva.

Odluka o izradi poljoprivredne osnove koja se donosi za područja koje obuhvataju teritorije dve ili više jedinica lokalne samouprave smatra se donetom kada je u istovetnom tekstu usvoje nadležni organi jedinica lokalne samouprave za čiju teritoriju se donosi.

Odluka o izradi poljoprivredne osnove naročito sadrži podatke o: cilju donošenja poljoprivredne osnove, području koje je obuhvaćeno poljoprivrednom osnovom, izveštaj o strateškoj proceni uticaja na životnu sredinu, roku izrade poljoprivredne osnove, izvorima sredstava za izradu poljoprivredne osnove i mestu održavanja javnog uvida.

Odluka o izradi Poljoprivredne osnove Republike objavljuje se u „Službenom glasniku Republike Srbije“, odluka o izradi poljoprivredne osnove autonomne pokrajine u službenom glasilu autonomne pokrajine, a odluka o izradi poljoprivredne osnove jedinice lokalne samouprave u službenom glasilu jedinice lokalne samouprave.

Program za izradu poljoprivredne osnove

Član

Odluka o izradi poljoprivredne osnove priprema se na osnovu programa za izradu poljoprivredne osnove, koji je sastavni deo odluke.

Program iz stava 1. ovog člana sadrži podatke o granicama područja za koje se donosi poljoprivredna osnova, izvorima finansiranja za izradu poljoprivredne osnove i dinamici obezbeđivanja sredstava za tu namenu, rokovima izrade poljoprivredne osnove, pregledu postojeće dokumentacije i o podlogama od značaja za izradu poljoprivredne osnove, potencijalu, ograničenjima, razvojnim prioritetima područja za koje se poljoprivredna osnova donosi, kao i druga pitanja od značaja za izradu poljoprivredne osnove.

Izrada poljoprivredne osnove

Član

Ministarstvo je nosilac izrade Poljoprivredne osnove Republike.

Organ nadležan za donošenje poljoprivredne osnove autonomne pokrajine, odnosno poljoprivredne osnove jedinice lokalne samouprave određuje nosioca izrade poljoprivredne osnove autonomne pokrajine, odnosno poljoprivredne osnove jedinice lokalne samouprave .

Poljoprivrednu osnovu iz st. 1 i 2. ovog člana može da izrađuje privredno društvo, odnosno preduzeće, odnosno drugo pravno lice, koje je registrovano za obavljanje delatnosti poljoprivrede, koje ima najmanje dva zaposlena lica sa visokom školskom spremom odgovarajuće struke i sa položenim stručnim ispitom.

Stručni ispit iz stava 3. ovog člana polaže se pred komisijom koju obrazuje ministar nadležan za poslove poljoprivrede ( u daljem tekstu: Ministar).

Stručna kontrola poljoprivredne osnove

Član

Pre podnošenja predloga poljoprivredne osnove organu nadležnom za njeno donošenje, poljoprivredna osnova podleže stručnoj kontroli i izlaže se na javni uvid.

Stručna kontrola obuhvata proveru usklađenosti poljoprivredne osnove sa odlukom o njenoj izradi, proveru usklađenosti poljoprivredne osnove sa zakonom, standardima i normativima i drugim propisima donetim na osnovu zakona.

Stručnu kontrolu Poljoprivredne osnove Republike vrši komisija koju obrazuje Ministar.

Stručnu kontrolu poljoprivredne osnove autonomne pokrajine, odnosno poljoprivredne osnove jedinice lokalne samouprave vrši komisija koju obrazuje organ nadležan za donošenje poljoprivredne osnove autonomne pokrajine, odnosno poljoprivredne osnove jedinice lokalne samuoprave .

O izvršenoj stručnoj kontroli poljoprivredne osnove sastavlja se izveštaj koji sadrži podatke o izvršenoj stručnoj kontroli sa svim primedbama i stavovima po svakoj primedbi.

Izveštaj iz stava 5. ovog člana dostavlja se nosiocu izrade poljoprivredne osnove, koji je dužan da u roku od 30 dana od dana dostavljanja izveštaja postupi po datim primedbama.

Javni uvid

Član

Izlaganje poljoprivredne osnove na javni uvid vrši se posle izvršene stručne kontrole. Izlaganje poljoprivredne osnove na javni uvid oglašava se u dnevnom ili lokalnom listu i traje 30 dana od dana oglašavanja. O izlaganju poljoprivredne osnove na javni uvid stara se nosilac izrade poljoprivredne osnove.

O izvršenom javnom uvidu poljoprivredne osnove sastavlja se izveštaj koji sadrži podatke o izvršenom javnom uvidu sa svim primedbama i stavovima po svakoj primedbi.

Izveštaj iz stava 2. ovog člana sastavni je deo obrazloženja poljoprivredne osnove.

Sprovođenje poljoprivredne osnove

Član

Za sprovođenje Poljoprivredna osnove Republike donosi se godišnji program zaštite, uređenja i korišćenja poljoprivrednog zemljišta.

Godišnji program iz stava 1. ovog člana donosi Vlada, na predlog Ministarstva.

Poljoprivredna osnova autonomne pokrajine, odnosno poljoprivredna osnova jedinice lokalne samouprave ostvaruje se godišnjim programom zaštite, uređenja i korišćenja poljoprivrednog zemljišta.

Program iz stava 3. ovog člana donosi nadležni organ autonomne pokrajine, odnosno nadležni organ jedinice lokalne samouprave, uz saglasnost Ministarstva.

Program iz stava 3. ovog člana nadležni organ jedinice lokalne samouprave donosi po prethodno pribavljenom mišljenju komisije koju obrazuje predsednik opštine, odnosno gradonačelnik, a koja u svom sastavu ima najmanje polovinu članova fizička lica – poljoprivrednike koji su upisani u Registar poljoprivrednih gazdinstava u skladu sa propisom kojim se uređuje upis u Registar poljoprivrednih gazdinstava.

Programom iz st. 1 i 3. ovog člana utvrđuje se: vrsta i obim radova koje treba izvršiti u periodu za koji se program donosi, dinamika izvođenja radova i ulaganja sredstava.

Godišnji program koji donosi nadležni organ jedinice lokalne samouprave, pored elemenata iz stava 6. ovog člana, sadrži i podatke koji se odnose na poljoprivredno zemljište u svojini Republike Srbije (u daljem tekstu : u državnoj svojini), i to podatke o :

ukupnoj površini i površini po katastarskim opštinama poljoprivrednog zemljišta u državnoj svojini na teritoriji jedinice lokalne samouprave;

korisnicima poljoprivrednog zemljišta u državnoj svojini;

površini poljoprivrednog zemljišta u državnoj svojini koja nije data na korišćenje;

ukupnoj površini poljoprivrednog zemljišta u državnoj svojini koja je planirana za davanje u zakup, kao i površine delova poljoprivrednog zemljišta u državnoj svojini koje su planirane za davanje u zakup (jedna ili više katastarskih parcela) sa brojem katastarske parcele, površinom, klasom, kulturom, katastarskim prihodom i tržišnom vrednošću katastarske parcele;

ukupnoj površini poljoprivrednog zemljišta u državnoj svojini koja je planirana za prodaju;

stanju zaštite, uređenja i korišćenja poljoprivrednog zemljišta u državnoj svojini.

Namena korišćenja

Član 15.

Poljoprivredno zemljište koristi se za poljoprivrednu proizvodnju i ne može se koristiti u druge svrhe, osim u slučajevima i pod uslovima utvrđenim ovim zakonom.

Zabrana ispuštanja i odlaganja opasnih i štetnih materija

Član 16.

Zabranjeno je ispuštanje i odlaganje opasnih i štetnih materija na poljoprivrednom zemljištu i u kanalima za navodnjavanje u količini koja može da ošteti i da smanji proizvodnu sposobnost poljoprivrednog zemljišta i kvalitet vode za navodnjavanje.

Utvrđivanje postojanja opasnih i štetnih materija u poljoprivrednom zemljištu i vodi zanavodnjavanje

Član 17.

Ispitivanje poljoprivrednog zemljišta i vode za navodnjavanje u cilju utvrđivanja količina opasnih i štetnih materija vrši se po programu koji donosi Ministar.

Ispitivanje iz stava 1. ovog člana može da vrši privredno društvo, odnosno preduzeće ili drugo pravno lice koje je registrovano za obavljanje odgovarajuće delatnosti, raspolaže odgovarajućim tehničkim i stručnim kapacitetima i koje ima ovlašćenje Ministrstva.

Ako se ispitivanjem iz stava 1. ovog člana utvrdi postojanje opasnih i štetnih materija u nedozvoljenim količinama, Ministarstvo će zabraniti, odnosno ograničiti proizvodnju poljoprivrednih kultura na tom poljoprivrednom zemljištu, odnosno upotrebu vode za navodnjavanje.

Protiverozione mere

Član 18.

U cilju zaštite poljoprivrednog zemljišta od štetnog dejstva erozije i bujica na erozionom području preduzimaju se protiverozione mere.

Protiverozione mere jesu:

privremena ili trajna zabrana preoravanja livada i pašnjaka i drugih površina radi njihovog pretvaranja u oranice sa jednogodišnjim usevom;

uvođenje plodosmena;

gajenje višegodišnjih zasada;

izgradnja specifičnih građevinskih objekata;

način obrade poljoprivrednog zemljišta;

podizanje i gajenje poljozaštitnih pojaseva ili sađenje višegodišnjih drvenastih biljaka;

zabrana napasanja stoke na određeno vreme ili ograničavanje broja grla koja se mogu puštati na određene površine;

zabrana seče šuma i šumskih zasada iznad ugroženih parcela;

druge mere.

Korisnici poljoprivrednog zemljišta su dužni da na erozionom području primenjuju mere iz stava 2. ovog člana.

Nadležnost za sprovođenje protiverozionih mera

Član 19.

Kontrolu sprovođenja protiverozionih mera iz člana 18. ovog zakona vrši nadležni organ jedinice lokalne samouprave.

Prilikom utvrđivanja protiverozionih mera i njihovog sprovođenja nadležni organ jedinice lokalne samouprave obezbediće:

da se tereni sa nagibom većim od 10% obrađuju paralelno sa izohipsama, da se na takvim terenima i u slivovima pojedinih bujica strukturom setve obezbedi da najmanje jedna trećina ukupne površine bude zasejana ili zasađena višegodišnjim zasadima i da se tereni sa nagibom većim od 25% ne koriste kao oranice;

da se u svakoj jedinici lokalne samouprave, za područja podložna, napadnuta ili ugrožena eolskom erozijom, zavisno od specifičnosti područja i stepena ugroženosti, u skladu sa poljoprivrednom osnovom, utvrdi program zaštite zemljišta od eolske erozije podizanjem poljozaštitnih pojaseva, višegodišnjih useva i zasada ili primenom drugih oblika zaštite, da se predvidi dinamika po godinama za izvršenje ovog programa;

da se svake godine preduzmu protiverozione biološke mere na najmanje 4% novih površina od ukupnih površina napadnutih, podložnih ili ugroženih erozijom.

Troškovi sprovođenja protiverozionih mera

Član 20.

Troškove sprovođenja protiverozionih mera snose pravna i fizička lica čije se poljoprivredno zemljište štiti ovim merama, ako zakonom nije drugačije određeno.

Kontrola plodnosti obradivog poljoprivrednog zemljišta i količine unetog

mineralnog đubriva i pesticida u obradivo poljoprivredno zemljište

Član 21.

Radi zaštite i očuvanja hemijskih i bioloških svojstava poljoprivrednog zemljišta od prve do pete katastarske klase i obezbeđenja pravilne upotrebe mineralnih i organskih đubriva i pesticida vlasnik, odnosno korisnik obradivog poljoprivrednog zemljišta vrši kontrolu plodnosti obradivog poljoprivrednog zemljišta i količine unetog mineralnog đubriva i pesticida.

Kontrola plodnosti obradivog poljoprivrednog zemljišta i količine unetog mineralnog đubriva i pesticida vrši se po potrebi, a najmanje svake pete godine.

Ispitivanje plodnosti obradivog poljoprivrednog zemljišta i utvrđivanje količine unetog mineralnog đubriva i pesticida može da vrši privredno društvo, odnosno preduzeće ili drugo pravno lice koje je registrovano za obavljanje odgovarajuće delatnosti, raspolaže odgovarajućim tehničkim i stručnim kapacitetima i koje ima ovlašćenje Ministrstva.

Privredno društvo, odnosno preduzeće ili drugo pravno lice iz stava 3. ovog člana dužno je da uz izveštaj o rezultatima ispitivanja daje i preporuku za upotrebu pojedinih vrsta mineralnih i organskih đubriva , kao i mere za poboljšanje hemijskih i bioloških svojstava zemljišta.

Zabrana korišćenja obradivog poljoprivrednog zemljišta u nepoljoprivredne svrhe

Član 22.

Zabranjeno je korišćenje obradivog poljoprivrednog zemljišta prve, druge, treće, četvrte i pete katastarske klase u nepoljoprivredne svrhe.

Izuzetak zabrane korišćenja obradivog poljoprivrednog zemljišta u nepoljoprivredne svrhe

Član 23.

Obradivo poljoprivredno zemljište može da se koristi u nepoljoprivredne svrhe u sledećim slučajevima :

1) za podizanje šuma na obradivom poljoprivrednom zemljištu četvrte i pete katastarske klase po prethodno pribavljenoj saglasnosti Ministarstva;

2) za eksploataciju mineralnih sirovina (gline, šljunka, peska, treseta, kamena i dr.), odnosno izvođenje radova na odlaganju jalovine, pepela, šljake i drugih opasnih i štetnih materija na obradivom poljoprivrednom zemljištu na određeno vreme po prethodno pribavljenoj saglasnosti Ministarstva i priloženom dokazu o plaćenoj naknadi za promenu namene obradivog poljoprivrednog zemljišta koju je rešenjem utvrdila opštinska, odnosno gradska uprava;

3) u drugim slučajevima ako je utvrđen opšti interes na osnovu zakona, uz plaćanje naknade za promenu namene.

Korišćenje obradivog poljoprivrednog zemljišta u slučaju iz stava 1. ovog člana može se odobriti na određeno i neodređeno vreme, osim za slučajeve iz stava 1. tačka 2. ovog člana.

Saglasnost na promenu namene obradivog poljoprivrednog zemljišta

Član 24.

Uz zahtev za izdavanje saglasnosti na promenu namene obradivog poljoprivrednog zemljišta investitor podnosi Ministarstvu:

dokaz o vlasništvu, odnosno pravu korišćenja obradivog poljoprivrednog zemljišta za koje se traži saglasnost;

zapisnik poljoprivrednog inspektora o postojećem stanju u pogledu načina korišćenja obradivog poljoprivrednog zemljišta za koje se traži saglasnost;

dokaz o plaćenoj administrativnoj taksi;

projekat rekultivacije, ako se promena namene vrši na određeno vreme iz člana 23. stav 1. tačka 2. ovog zakona.

Naknada za promenu namene obradivog poljoprivrednog zemljišta i korišćenja u nepoljoprivredne svrhe

Član 25.

Za promenu namene obradivog poljoprivrednog zemljišta plaća se naknada (u daljem tekstu: naknada za promenu namene).

Za korišćenje obradivog poljoprivrednog zemljišta u nepoljoprivredne svrhe na određeno vreme, naknada za promenu namene plaća se godišnje u iznosu od 10% tržišne vrednosti obradivog poljoprivrednog zemljišta.

Visina naknade iz stava 2. ovog člana za prvu godinu utvrđuje se u odnosu na tržišnu vrednost obradivog poljoprivrednog zemljišta na dan podnošenja zahteva za korišćenje obradivog poljoprivrednog zemljišta u nepoljoprivredne svrhe, a za svaku narednu godinu u odnosu na tržišnu vrednost obradivog poljoprivrednog zemljišta na dan 1. februara tekuće godine.

Naknada za promenu namene na neodređeno vreme plaća se jednokratno u iznosu od 50% tržišne vrednosti obradivog poljoprivrednog zemljišta na dan podnošenja zahteva za promenu namene obradivog poljoprivrednog zemljišta.

Obavezu plaćanja, kao i visinu naknade za promenu namene rešenjem utvrđuje opštinska, odnosno gradska uprava, na zahtev zainteresovanog lica ili po nalogu poljoprivrednog inspektora.

Uz zahtev iz stava 5. ovog člana podnosi se :

dokaz o vlasništvu, odnosno pravu korišćenja obradivog poljoprivrednog zemljišta;

kopija plana katastarske parcele;

izvod iz odgovarajućeg urbanističkog plana o nameni katastarske parcele;

4) saglasnost Ministarstva za promenu namene obradivog poljoprivrednog zemljišta.

Na rešenje iz stava 5. ovog člana može se izjaviti žalba Ministarstvu.

Sredstva ostvarena od naknade za promenu namene u visini od 60% prihod su budžeta Republike Srbije, a u visini od 40% prihod su budžeta jedinice lokalne samouprave na čijoj teritoriji se nalazi obradivo poljoprivredno zemljište čija se namena menja i koriste se za realizaciju godišnjeg programa zaštite, uređenja i korišćenja poljoprivrednog zemljišta koji donosi nadležni organ te jedinice lokalne samouprave.

Oslabađanje od obaveze plaćanja naknade za promenu namene

Član 26.

Naknada za promenu namene ne plaća se u slučaju:

izgradnje ili rekonstrukcije porodične stambene zgrade poljoprivrednog domaćinstva u cilju poboljšanja uslova stanovanja članova tog domaćinstva ili u slučaju prirodnog razdvajanja poljoprivrednog domaćinstva i izgradnje ekonomskih objekata koji se koriste za primarnu poljoprivrednu proizvodnju, odnosno koji su u funkciji primarne poljoprivredne proizvodnje; ako je tom domaćinstvu poljoprivreda osnovni izvor prihoda i ako ne poseduje drugo odgovarajuće neobradivo poljoprivredno zemljište;

određivanja lokacije za groblje ili proširenje groblja;

izgradnje objekata koji služe za odbranu od poplava, za odvodnjavanje i navodnjavanje zemljišta ili za uređenje bujica;

regulacije vodotoka u funkciji uređenja poljoprivrednog zemljišta;

izgradnje i proširenja poljskih puteva koji doprinose racionalnom korišćenju poljoprivrednog zemljišta;

pošumljavanja obradivog poljoprivrednog zemljišta šeste, sedme i osme katastarske klase u slučaju kada je poljoprivrednom osnovom ili projektom rekultivacije utvrđeno da će se to zemljište racionalnije koristi ako se pošumi, kao i u slučaju iz člana 23. stav 1. tačka 1. ovog zakona;

podizanje rasadnika za proizvodnju reproduktivnog materijala voćno-loznih i šumskih drvenastih vrsta;

podizanja poljozaštitnih pojaseva.

Objekti koji se koriste za primarnu poljoprivrednu proizvodnju, odnosno koji su u funkciji primarne poljoprivredne proizvodnje u smislu stava 1. tačka 1) ovog člana su objekti za smeštaj mehanizacije, repromaterijala, smeštaj i čuvanje gotovih poljoprivrednih proizvoda, staje za gajenje stoke, objekti za potrebe gajenja i prikazivanje starih autohtonih sorti biljnih kultura i rasa domaćih životinja, objekti za gajenje pečurki, puževa i riba (u daljem tekstu : poljoprivredni objekti).

Ispunjenost uslova za oslobađanje plaćanja naknade iz stava 1. ovog člana, na zahtev zainteresovanog lica, rešenjem utvrđuje opštinska, odnosno gradska uprava.

Uz zahtev za utvrđivanje oslobađanja plaćanja naknade iz stava 1. ovog člana zainteresovano lice podnosi dokaz o vlasništvu ili pravu korišćenja obradivog poljoprivrednog zemljišta, kopiju plana katastarske parcele, podatke o površini za koju se vrši promena namene i idejni projekat objekta, a u slučaju izgradnje porodičnog stambenog objekta podatke o uslovima stanovanja i članovima porodičnog domaćinstva .

Na rešenje iz stava 3. ovog člana može se izjaviti žalba Ministarstvu.

Usitnjavanje katastarskih parcela obradivog poljoprivrednog zemljišta

Član 27.

Obradivo poljoprivredno zemljište ne može da se usitni na parcele čija je površina manja od pola hektara.

Obradivo poljoprivredno zemljište uređeno komasacijom ne može da se usitni na parcele čija je površina manja od jednog hektara.

Poljska šteta

Član 28.

Zabranjeno je uništavanje i oštećenje useva, sadnica, stabala i poljoprivredne mehanizacije na imanjima, oštećenja koja dovode do smanjenja produktivnosti, strukture i slojeva poljoprivrednog zemljišta, kao i svako drugo oštećenje na poljoprivrednom zemljištu (u daljem tekstu: poljska šteta).

Zabranjeno je spaljivanje organskih ostataka posle žetve useva na poljoprivrednom zemljištu.

Zabranjena je nomadska ispaša na poljoprivrednom zemljištu.

Jedinica lokalne samouprave propisuje mere za zaštitu od poljske štete i mere za zaštitu od spaljivanja organskih ostataka na poljoprivrednom zemljištu.

Zaštita poljoprivrednog zemljišta od mraza, grada, požara

Član 29.

Jedinica lokalne samouprave propisuje mere za zaštitu poljoprivrednog zemljišta od mraza, grada, požara i drugih elementarnih nepogoda.

Prava i obaveze vlasnika, odnosno korisnika poljoprivrednog zemljišta

Član 30.

Vlasnici, odnosno korisnici poljoprivrednog zemljišta na području na kojem se vrši uređenje poljoprivrednog zemljišta moraju dozvoliti pristup na svoje zemljište stručnjacima geodetskih, vodnih, poljoprivrednih i drugih organizacija, radi obavljanja radova u vezi sa uređenjem poljoprivrednog zemljišta.

Razlozi za komasaciju

Član 31.

Komasacija se vrši u sledećim slučajevima:

kada se zbog velike usitnjenosti i nepravilnog oblika katastarskih parcela poljoprivredno zemljište ne može racionalno koristiti;

kada se vrši izgradnja sistema za odvodnjavanje ili navodnjavanje;

kada se vrši izgradnja mreže poljskih puteva;

kada se izgradnjom infrastrukturnih i većih objekata (javni putevi, železničke pruge, akumulacija i dr.), uređenjem vodotoka i širenjem građevinskog reona vrši dalje usitnjavanje postojećih katastarskih parcela, poremećaj mreže poljskih puteva i sistema za odvodnjavanje i navodnjavanje;

kada je potrebno izvesti protiverozione radove i mere.

Teritorija za komasaciju

Član 32.

Skupština jedinice lokalne samoprave, u skladu sa poljoprivrednom osnovom jedinice lokalne samouprave, određuje teritoriju katastarske opštine ili delove katastarskih opština, koja se uređuje komasacijom.

Uređenje teritorije komasacijom iz stava 1. ovog člana, vrši se na osnovu programa komasacije koji donosi skupština jedinice lokalne samouprave.

Na osnovu programa komasacije donose se načela komasacije i izrađuje tehnička dokumentacija (projekti).

Uređenje teritorije komasacijom ne može da se vrši ako nije doneta poljoprivredna osnova jedinice lokalne samouprave.

Komasaciona masa

Član 33.

Predmet komasacije su sva zemljišta u komasacionom području (poljoprivredna, šumska i građevinska), kao i uređaji na tim zemljištima (u daljem tekstu: komasaciona masa).

Komasaciona masa sastavlja se na osnovu faktičkog stanja koje utvrđuje komisija za komasaciju i o tome sastavlja zapisnik.

Odluka o sprovođenju komasacije

Član 34.

Odluku o sprovođenju komasacije donosi skupština jedinice lokalne samouprave na osnovu programa komasacije.

Odluka iz stava 1. ovog člana objavljuje se u službenom glasilu jedinice lokalne samouprave.

Komisija i potkomisija za komasaciju

Član 35.

Istovremeno sa donošenjem odluke o sprovođenju komasacije, skupština jedinice lokalne samouprave obrazuje komisiju za komasaciju (u daljem tekstu: komisija).

Komisija sprovodi postupak komasacije.

Komisija se sastoji od najmanje sedam članova i isto toliko zamenika.

Za predsednika komisije imenuje se diplomirani pravnik sa položenim pravosudnim ispitom, a za članove komisije imenuje se po jedan diplomirani inženjer poljoprivrede, geodetski inženjer, diplomirani inženjer arhitekture ili prostornog planiranja i tri predstavnika učesnika komasacije, a po potrebi i diplomirani inženjer šumarstva.

Stručne i administrativne poslove komisije obavlja sekretar komisije, diplomirani pravnik koga imenuje skupština jedinice lokalne samouprave iz redova zaposlenih u opštinskoj, odnosno gradskoj upravi.

Komisija obrazuje potkomisiju za komasacionu procenu zemljišta, potkomisiju za procenu vrednosti dugogodišnjih zasada i objekata, kao i druga stručna tela za preduzimanje pojedinih radnji u postupku komasacije.

U potkomisiju za komasacionu procenu zemljišta određuju se diplomirani inženjer poljoprivrede koji radi na poslovima klasiranja i bonitiranja zemljišta i najmanje dva predstavnika iz reda učesnika komasacije.

Zabrana izgradnje objekata i podizanja višegodišnjih zasada

Član 36.

Od dana objavljivanja odluke o sprovođenju komasacije ne može da se vrši izgradnja objekata i podizanje višegodišnjih zasada i useva na komasacionom području.

Vlasnik zemljišta nema pravo naknade za ulaganja u objekat ili višegodišnji zasad na zemljištu u komasacionoj masi, ako je ta ulaganja izvršio posle dana objavljivanja odluke o sprovođenju komasacije.

Odbor za komasaciju

Član 37.

Učesnici komasacije mogu formirati odbor za komasaciju koji:

zastupa interese učesnika komasacije;

priprema predloge za program i projekte komasacije koje dostavlja komisiji za komasaciju;

razmatra izveštaje o proceni vrednosti zemljišta i raspodele komasacione mase.

Odbor za komasaciju ne odlučuje o pravima učesnika komasacije.

Obezbeđenje zemljišta za zajedničke potrebe

Član 38.

U postupku komasacije se obezbeđuje zemljište za izgradnju objekata za potrebe naselja (za izgradnju mreže poljskih puteva, sistema za odvodnjavanje i navodnjavanje, za komunalne i druge potrebe naselja).

Zemljište iz stava 1. ovog člana obezbeđuju učesnici komasacije srazmerno unetoj površini u komasacionu masu, odnosno unetoj vrednosti zemljišta, i to bez naknade.

Učesnici komasacije su dužni, da bez naknade, uklone drvnu masu sa međa i parcela pod degradiranim višegodišnjim zasadima.

Posebni troškovi

Član 39.

Ako zbog izgradnje većih infrastrukturnih ili drugih objekata (železničke pruge, javni putevi, vodne akumulacije, kanali i slično) nastane usitnjavanje poljoprivrednih parcela, odnosno teži pristup do njih, investitor takvih objekata dužan je da o svom trošku obezbedi nesmetan pristup tim parcelama.

Principi raspodele komasacione mase

Član 40.

Svaki vlasnik, odnosno korisnik zemljišta dobija iz komasacione mase zemljište odgovarajuće vrednosti, a po mogućnosti iste katastarske kulture i udaljenosti od naselja, kao i položaja koji pruža približno jednake mogućnosti u pogledu načina obrade koje je imao pre komasacije.

Pri raspodeli zemljišta iz komasacione mase svaki učesnik komasacije mora da dobije zemljište pravilnijeg oblika i na manjem broju mesta nego što je uneo u komasacionu masu ukoliko je uneo zemljište na dva ili više mesta.

Nedopustivost povraćaja u pređašnje stanje

Član 41.

U postupku komasacije nije dopušten povraćaj u pređašnje stanje i obnova postupka.

Osnovna pravila raspodele komasacione mase

Član 42.

Ukupna vrednost zemljišta koje se daje iz komasacione mase ne može biti manja niti veća od 10% od ukupne vrednosti zemljišta unetog u komasacionu masu (uključujući i umanjenje za zajedničke potrebe), a ukupna površina zemljišta koja se daje iz komasacione mase ne može biti manja niti veća od 20% od ukupne površine zemljišta unetog u komasacionu masu, osim ako se komisija i učesnik komasacije drugačije ne sporazumeju.

Ako učesnik komasacije dobije iz komasacione mase veću vrednost zemljišta od unetog, umanjenog za iznos odbitka za zajedničke potrebe, razliku plaća u novcu, odnosno ako dobije manju vrednost zemljišta od unetog po odbitku za zajedničke potrebe, razlika mu se isplaćuje u novcu.

U slučaju iz stava 2. ovog člana rešenjem o raspodeli komasacione mase utvrđuje se visina naknade za razliku u vrednosti zemljišta unetog u komasacionu masu i zemljišta dobijenog iz komasacione mase.

Rešenja o raspodeli komasacione mase

Član 43.

Komisija donosi rešenja o raspodeli komasacione mase.

Dispozitiv rešenja o raspodeli komasacione mase sadrži:

ime, prezime i mesto stanovanja, odnosno naziv i sedište učesnika komasacije;

podatke o zemljištu unetom u komasacionu masu na kome prestaje pravo svojine, odnosno pravo korišćenja učesnika komasacije;

iznos umanjenja vrednosti zemljišta unetog u komasacionu masu za zajedničke potrebe;

podatke o zemljištu (broj parcele, broj table, potes-zvano mesto, katastarska kultura i klasa, površina i vrednost) koje učesnik komasacije dobija iz komasacione mase;

roku u kome je učesnik komasacije dužan da preda zemljište koje je uneto u komasacionu masu i rok u kome je učesnik komasacije dužan da obavi skidanja plodova i useva.

Nadležni organ za rešavanje po žalbi

Član 44.

Protiv rešenja o raspodeli komasacione mase iz člana 43. ovog zakona učesnik komasacije može izjaviti žalbu Ministarstvu u roku od 15 dana od dana njegovog dostavljanja.

Podaci o pravu svojine i drugim pravima na zemljištu koje se unose u komasacionu masu

Član 45.

Podaci o pravu svojine i drugim pravima na zemljištu i objektima koji se unose u komasacionu masu, uzimaju se sa stanjem iz katastra nepokretnosti ili drugih javnih knjiga ili se uzimaju na osnovu faktičkog stanja .

Ako je faktičko stanje na terenu sporno u pogledu prava svojine i drugih prava iz stava 1. ovog člana i ne slaže se sa stanjem u katastru nepokretnosti ili drugim javnim knjigama, zemljište i objekti će se uneti u komasacionu masu na osnovu faktičkog stanja.

Obaveze u pogledu poreza i drugih dažbina na zemljištu i objektima

Član 46.

Obaveze u pogledu poreza i drugih dažbina koje se odnose na zemljište i objekte nastale do dana predaje zemljišta učesniku komasacije snosi raniji vlasnik, odnosno korisnik, a obaveze koje se odnose na zemljište i objekte primljene u postupku komasacije a nastale su od dana prijema zemljišta i objekata, snosi novi vlasnik, odnosno korisnik.

Postupak komasacije je oslobođen plaćanja taksi

Član 47.

Za spise i radnje u postupku komasacije ne plaća se administrativna taksa.

3. Dobrovoljno grupisanje zemljišta

Dobrovoljno grupisanje zemljišta

Član 48.

Ukrupnjavanje zemljišnog poseda radi njegovog racionalnijeg korišćenja može da se vrši dobrovoljnim grupisanjem zemljišta.

Grupisanje zemljišta iz stava 1. ovog člana može da se vrši na teritoriji cele katastarske opštine ili dela katastarske opštine.

Skupština jedinice lokalne samouprave donosi odluku o pokretanju postupka za dobrovoljno grupisanje zemljišnog poseda na predlog najmanje deset vlasnika zemljišta ili ako utvrdi da za to postoje opravdani razlozi.

Za spise i radnje u postupku dobrovoljnog grupisanja zemljišta ne plaća se administrativna taksa.

Mere uređenja poljoprivrednog zemljišta melioracijama

Član 49.

Uređenje poljoprivrednog zemljišta melioracijama obuhvata:

izgradnju i održavanje sistema za odvodnjavanje i navodnjavanje;

rekultivaciju poljoprivrednog zemljišta korišćenog za eksploataciju mineralnih sirovina i drugih materijala;

melioraciju livada i pašnjaka;

pretvaranje neobradivog poljoprivrednog zemljišta u obradivo;

poboljšanje kvaliteta obradivog poljoprivrednog zemljišta (agromelioracije);

druge mere uređenja poljoprivrednog zemljišta.

Odvodnjavanje

Član 50.

Izgradnja sistema za odvodnjavanje se, po pravilu, vrši u postupku komasacije.

Ako se izgradnja sistema za odvodnjavanje ne vrši u postupku komasacije, izbor površina po prioritetima za odvodnjavanje vrši se na osnovu sledećih kriterijuma:

izgrađena zaštita od spoljnih voda;

izrađena tehnička dokumentacija za izgradnju sistema za odvodnjavanje;

sprovedena komasacija sa projektovanim, a neizgrađenim sistemom za odvodnjavanje;

izgrađen sistem za odvodnjavanje u koji se može uklopiti projektno rešenje cevne drenaže.

Član 51.

Sistemi za navodnjavanje se, po pravilu, grade na obradivom poljoprivrednom zemljištu viših klasa pogodnosti za navodnjavanje.

Klase pogodnosti za navodnjavanje utvrđuju se poljoprivrednom osnovom jedinice lokalne samouprave.

Tehnička dokumentacija za izgradnju sistema za odvodnjavanje i navodnjavanje

Član 52.

Izgradnja sistema za odvodnjavanje i navodnjavanje poljoprivrednog zemljišta vrši se u skladu sa propisima o izgradnji objekata.

Održavanja sistema za navodnjavanje

Član 53.

Održavanje sistema za navodnjavanje obezbeđuju vlasnici, odnosno korisnici poljoprivrednog zemljišta.

Pravo službenosti odvođenja, odnosno dovođenja vode preko drugog zemljišta

Član 54.

Ako se izgradnja sistema za odvodnjavanje, odnosno navodnjavanje ne može rešiti na bolji ili racionalniji način, može se ustanoviti pravo službenosti odvođenja odnosno dovođenja vode preko drugog zemljišta.

Projekat rekultivacije poljoprivrednog zemljišta

Član 55.

Poljoprivredno zemljište koje je korišćeno za eksploataciju mineralnih sirovina ili za druge namene koje nemaju trajni karakter, privodi se odgovarajućoj nameni, odnosno osposobljava za poljoprivrednu proizvodnju po projektu rekultivacije poljoprivrednog zemljišta.

Projekat rekultivacije sadrži naročito:

opšte karakteristike područja za eksploataciju mineralnih sirovina (klimatske, pedološke, hidrografske) i stanje poljoprivredne proizvodnje;

dokumentaciju o vlasnicima, odnosno korisnicima poljoprivrednog zemljišta (prepisi listova nepokretnosti, odnosno posedovnih listova ili zemljišnoknjižnih uložaka, kopija katastarskog plana);

projektno rešenje tehničke rekultivacije (postupak skidanja, čuvanja i vraćanja humusnog sloja, tehničko uređenje terena, hidrotehnički radovi kojima se uspostavlja prvobitni vodni režim u zemljištu i dr.);

projektno rešenje biološke rekultivacije (priprema zemljišta za poljoprivrednu proizvodnju, namena poljoprivrednog zemljišta, postupak i rok ispitivanja opasnih i štetnih materija u rekultivisanom zemljištu);

rokove izvođenja pojedinih faza rekultivacije;

predmer i predračun radova;

grafičke i numeričke priloge.

Projekat rekultivacije može da izrađuje privredno društvo, odnosno preduzeće, odnosno drugo pravno lice koje ima ovlašćenje Ministrstva.

Član 56.

Melioracija livada i pašnjaka obuhvata skup mera za poboljšanje kvaliteta trave za ispašu stoke i proizvodnju sena.

Melioracija livada i pašnjaka izvodi se na osnovu projekta koji sadrži naročito:

opšte karakteristike područja za melioraciju livada i pašnjaka (klimatske, pedološke, hidrografske, stanje stočarske i poljoprivredne proizvodnje);

dokumentaciju o vlasnicima i korisnicima poljoprivrednog zemljišta (prepisi listova nepokretnosti, odnosno posedovnih listova ili zemljišnoknjižnih uložaka, kopija katastarskog plana);

projektno rešenje melioracija livada i pašnjaka (tehničko uređenje terena, hidrotehnički radovi, agrotehnički radovi);

rokove izvođenja pojedinih faza radova;

predmer i predračun radova.

Projekat melioracija livada i pašnjaka može da izrađuje privredno društvo, odnosno preduzeće,odnosno drugo pravno lice koje ima ovlašćenje Ministrstva.

Član 57.

Neobradivo poljoprivredno zemljište pretvara se u obradivo na osnovu projekta koji sadrži naročito:

opšte karakteristike područja za pretvaranje neobradivog poljoprivrednog zemljišta u obradivo (klimatske, pedološke, hidrografske) i stanje poljoprivredne proizvodnje;

dokumentaciju o vlasnicima i korisnicima poljoprivrednog zemljišta (prepisi listova nepokretnosti, odnosno posedovnih listova ili zemljišnoknjižnih uložaka, kopija katastarskog plana);

projektno rešenje pretvaranja neobradivog poljoprivrednog zemljišta u obradivo (tehničko uređenje terena, hidrotehnički radovi, agrotehnički radovi);

rokove izvođenja pojedinih faza radova;

predmer i predračun radova.

Projekat pretvaranja neobradivog poljoprivrednog zemljišta u obradivo može da izrađuje privredno društvo, odnosno preduzeće, odnosno drugo pravno lice koje ima ovlašćenje Ministrstva.

Član 58.

Poboljšanje kvaliteta obradivog poljoprivrednog zemljišta obuhvata mere kojima se vrši poboljšanje fizičkih, hemijskih i bioloških osobina zemljišta (oglinjavanje i opeskavanje zemljišta, smanjenje kiselosti, smanjenje alkalnosti zemljišta, meliorativno đubrenje zemljišta i druge mere).

Poboljšanje kvaliteta obradivog poljoprivrednog zemljišta izvodi se na osnovu projekta koji sadrži naročito:

opšte karakteristike područja za poboljšanje kvaliteta obradivog poljoprivrednog zemljišta (klimatske, pedološke, hidrografske) i stanje poljoprivredne proizvodnje;

dokumentaciju o vlasnicima i korisnicima poljoprivrednog zemljišta (prepisi listova nepokretnosti, odnosno posedovnih listova ili zemljišnoknjižnih uložaka, kopija katastarskog plana);

projektno rešenje za poboljšanje kvaliteta obradivog poljoprivrednog zemljišta (tehničko uređenje terena, hidrotehnički radovi, agrotehnički radovi);

rokove izvođenja pojedinih faza radova;

predmer i predračun radova.

Projekat poboljšanja kvaliteta obradivog poljoprivrednog zemljišta u obradivo može da izrađuje privredno društvo, odnosno preduzeće, odnosno drugo pravno lice koje ima ovlašćenje Ministrstva.

Član 59.

Vlasnik, odnosno korisnik poljoprivrednog zemljišta dužan je :

da obradivo poljoprivredno zemljište redovno obrađuje i da primenjuje mere propisane ovim zakonom i drugim propisima;

da postupa kao dobar domaćin i po pravilima kodeksa dobre poljoprivredne prakse;

da zemljište koristi u skladu sa poljoprivrednom osnovom jedinice lokalne samouprave.

Obradivo poljoprivredno zemljište koje nije obrađeno u prethodnom vegetacionom periodu, Ministarstvo može dati u zakup fizičkom, odnosno pravnom licu za perid do tri godine, uz plaćanje zakupnine vlasniku zemljišta, a po odbijanju troškova postupka.

Raspolaganje i upravljanje

Član 60.

Poljoprivrednim zemljištem u državnoj svojini raspolaže i upravlja država preko Ministarstva.

Poljoprivredno zemljište u državnoj svojini koristi se prema godišnjem programu zaštite, uređenja i korišćenja poljoprivrednog zemljišta koji donosi nadležni organ jedinice lokalne samouprave.

Zakup

Član 61.

Poljoprivredno zemljište u državnoj svojini i zemljište iz člana 3. ovog zakona može se dati u zakup, ako je godišnjim programom zaštite, uređenja i korišćenja poljoprivrednog zemljišta iz člana 14. ovog zakona predviđeno za davanje u zakup fizičkom, odnosno pravnom licu za period koji ne može biti kraći od jedne godine niti duži od 20 godina.

Poljoprivredno zemljište u državnoj svojini koje je dato u zakup ne može se dati u podzakup.

Naknada za umanjenu vrednost višegodišnjih zasada

Član 62.

Ako su se na poljoprivrednom zemljištu u državnoj svojini, na dan zaključenja ugovora o zakupu, nalazili višegodišnji zasadi kojima se za vreme trajanja zakupa smanjila vrednost krivicom zakupca, zakupodavcu pripada naknada za umanjenu vrednost tih zasada.

Ako su uklonjeni zasadi, zakupodavcu pripada naknada u visini vrednosti tih zasada u vreme zaključenja ugovora o zakupu.

Sredstva ostvarena od naknade iz st. 1. i 2. ovog člana u visini od 60% prihod su budžeta Republike Srbije, a u visini od 40% prihod su budžeta jedinice lokalne samouprave i koriste se za realizaciju godišnjeg programa zaštite, uređenja i korišćenja poljoprivrednog zemljišta koji donosi nadležni organ jedinice lokalne samouprave.

Postupak davanja u zakup poljoprivrednog zemljišta

u državnoj svojini

Član 63.

Poljoprivredno zemljište u državnoj svojini daje se u zakup javnim oglašavanjem.

Odluku o raspisivanju javnog oglasa i odluku o davanju u zakup zemljišta iz stava 1. ovog člana donosi nadležni organ jedinice lokalne samouprave na čijoj teritoriji se nalazi poljoprivredno zemljište u državnoj svojini, uz saglasnost Ministarstva.

Protiv odluke iz stava 2. ovog člana može se izjaviti žalba Ministarstvu u roku od 15 dana od dana donošenja odluke.

Početna cena za zakup zemljišta iz stava 1. ovog člana ne može biti niža od 70% tržišne cene zakupa na području na kojem se to zemljište nalazi.

Stručne poslove za prikupljanje potrebne dokumentacije radi davanja u zakup zemljišta iz stava 1. ovog člana obavlja opštinska, odnosno gradska uprava.

Pravo prvenstva zakupa poljoprivrednog zemljišta u državnoj svojini

Član 64.

Pravo prvenstva za davanje u zakup poljoprivrednog zemljišta u državnoj svojini ima fizičko, odnosno pravno lice koje je:

vlasnik, sistema za navodnjavanje i odvodnjavanje koji je u upotrebi, višegodišnjeg zasada mlađeg od 15 godina, ribnjaka i drugih poljoprivrednih objekata na poljoprivrednom zemljištu koje se daje u zakup;

vlasnik, odnosno zakupac zemljišta koje se graniči sa poljoprivrednim zemljištem u državnoj svojini koje se daje u zakup;

poljoprivrednik koji je upisan u Registar poljoprivrednih gazdinstava u skladu sa propisom kojim se uređuje upis u Registar poljoprivrednih gazdinstava;

vlasnik, odnosno zakupac zemljišta koje je najbliže poljoprivrednom zemljištu u državnoj svojini koje se daje u zakup.

Fizičko, odnosno pravno lice iz stava 1. ovog člana ima pravo prvenstva ako prihvati najvišu ponuđenu cenu.

Podatke iz stava 1. tač. 1, 2. i 4. ovog člana vlasnik, odnosno zakupac dokazuje izvodom iz odgovarajućih javnih knjiga o evidenciji nepokretnosti.

Ugovor o zakupu poljoprivrednog zemljišta u državnoj svojini

Član 65.

Na osnovu odluke o davanju u zakup poljoprivrednog zemljišta u državnoj svojini Ministarstvo i zakupac zaključuju ugovor o zakupu poljoprivrednog zemljišta u državnoj svojini.

Ugovor iz stava 1. ovog člana naročito sadrži:

podatke o nazivu katastarske opštine, broju i podbroju katastarske parcele, nazivu potesa, broju katastarskog plana, postojećem načinu korišćenja (kulturi) i katastarskoj klasi zemljišta;

vreme trajanja zakupa;

visinu i rok plaćanja zakupnine;

vreme amortizacije višegodišnjih zasada;

prava i obaveze zakupca;

razloge za otkaz ugovora;

razloge za prestanak ugovora.

Obaveze zakupca poljoprivrednog zemljišta u državnoj svojini

Član 66.

Zakupac ne može bez odobrenja zakupodavca vršiti investicione radove na poljoprivrednom zemljištu u državnoj svojini koji prelaze granice uobičajenog korišćenja ili promeniti način korišćenja poljoprivrednog zemljišta u državnoj svojini.

Zakupac ne može obavljati aktivnosti suprotno propisima o zaštiti životne sredine ili radnje koje imaju negativan uticaj na prirodno bogatstvo ili stanje prirodnog područja.

Zakupac nema pravo na povraćaj vrednosti ulaganja na poljoprivrednom zemljištu u državnoj svojini, ako ugovorom nije drugačije uređeno.

Postupak i pravo prvenstva za davanje u zakup poljoprivrednog objekta u državnoj svojini

Član 67.

Poljoprivredni objekat u državnoj svojini daje se u zakup po postupku iz člana 63. ovog zakona.

Pravo prvenstva za davanje u zakup poljoprivrednog objekta u državnoj svojini ima fizičko ili pravno lice koje je vlasnik, odnosno korisnik poljoprivrednog zemljišta na kome se objekat nalazi ukoliko prihvati najvišu ponuđenu cenu.

Prestanak važenja ugovora o zakupu

Član 68.

Ugovor o zakupu poljoprivrednog zemljišta u državnoj svojini prestaje istekom vremena na koje je zaključen ili sporazumom ugovornih strana.

Raskid ugovora o zakupu

Član 69.

Na raskid ugovora o zakupu poljoprivrednog zemljišta u državnoj svojini primenjuju se propisi o obligacionim odnosima.

Sredstva zakupnine

Član 70.

Sredstva ostvarena od davanja u zakup poljoprivrednog zemljišta, odnosno poljoprivrednog objekta u državnoj svojini u visini od 60% prihod su budžeta Republike Srbije, a u visini od 40% prihod su budžeta jedinice lokalne samouprave na čijoj teritoriji se nalazi poljoprivredno zemljište u državnoj svojini i koriste se za realizaciju godišnjeg programa zaštite, uređenja i korišćenja poljoprivrednog zemljišta koji donosi nadležni organ jedinice lokalne samouprave.

O korišćenju sredstava za realizaciju programa iz stava 1. ovog člana, jedinica lokalne samouprave podnosi Ministarstvu godišnji izveštaj.

Otuđenje poljoprivrednog zemljišta u državnoj svojini

Član 71.

Poljoprivredno zemljište u državnoj svojini može se otuđiti javnim nadmetanjem, po okončanju postupaka vraćanja zemljišta bivšim vlasnicima u skladu sa zakonom kojim se uređuju pitanja vraćanja zemljišta bivšim vlasnicima.

Odluku o raspisivanju javnog nadmetanja donosi Vlada, na predlog Ministarstva.

Stručne poslove za sprovođenje postupka javnog nadmetanja obavlja Ministarstvo.

Odluku o otuđenju poljoprivrednog zemljišta u državnoj svojini donosi Vlada, na predlog Ministarstva.

Na osnovu odluke o otuđenju poljoprivrednog zemljišta u državnoj svojini Ministarstvo i najpovoljniji ponuđač zaključuju ugovor o otuđenju poljoprivrednog zemljišta u državnoj svojini.

Sredstva ostvarena otuđenjem poljoprivrednog zemljišta u državnoj svojini prihod su budžeta Republike Srbije.

Pravo prvenstva kupovine poljoprivrednog zemljišta u državnoj svojini

Član 72.

Pravo prvenstva kupovine poljoprivrednog zemljišta u državnoj svojini ima fizičko, odnosno pravno lice koje je :

1) vlasnik, sistema za navodnjavanje i odvodnjavanje koji je u upotrebi, višegodišnjeg zasada mlađeg od 15 godina, ribnjaka i drugog poljoprivrednog objekta na poljoprivrednom zemljištu koje se otuđuje;

2) vlasnik, odnosno zakupac poljoprivrednog zemljišta koje se graniči sa poljoprivrednim zemljištem u državnoj svojini koje se otuđuje;

3) poljoprivrednik koji je upisan u Registar poljoprivrednih gazdinstava u skladu sa propisom kojim se uređuje upis u Registar poljoprivrednih gazdinstava;

4) vlasnik, odnosno zakupac zemljišta koje je najbliže poljoprivrednom zemljištu u državnoj svojini koje se otuđuje;

Fizičko, odnosno pravno lice iz stava 1. ovog člana ima pravo prvenstva ukoliko prihvati najvišu ponuđenu cenu.

Podatke iz stava 1. tač. 1, 2. i 4. ovog člana vlasnik, odnosno zakupac dokazuje izvodom iz odgovarajućih javnih knjiga o evidenciji nepokretnosti.

Početna cena za kupovinu poljoprivrednog zemljišta u državnoj svojini utvrđuje se na osnovu podataka o tržišnoj ceni na području na kome se nalazi poljoprivredno zemljište u državnoj svojini.

Zamena poljoprivrednog zemljišta u državnoj svojini

Član 73.

Poljoprivredno zemljište u državnoj svojini može se zameniti za poljoprivredno zemljište u svojini pravnih i fizičkih lica u slučaju ukrupnjavanja poljoprivrednog zemljišta.

Zamena iz stava 1. ovog člana vrši se pod uslovom da poljoprivredno zemljište u državnoj svojini i poljoprivredno zemljište u svojini pravnih i fizičkih lica koje se zamenjuje, imaju istu tržišnu vrednost.

Ugovor o zameni poljoprivrednog zemljišta iz stava 1. ovog člana zaključuju Ministarstvo i vlasnik poljoprivrednog zemljišta.

Procena tržišne vrednosti poljoprivrednog zemljišta iz stava 2. ovog člana vrši se na osnovu podataka o tržišnoj ceni na području na kojem se zemljište nalazi pribavljenih od nadležnog organa.

Korišćenje pašnjaka

Član 74.

Vlasnik, odnosno korisnik pašnjaka dužan je da utvrdi uslove i način za korišćenje pašnjaka (površinu, prinos, kapacitet korišćenja za pojedine vrste stoke, korišćenje vode, mere za unapređenje proizvodnje i potrebna sredstva).

Vlasnik, odnosno korisnik pašnjaka dužan je da o uslovima i načinu korišćenja pašnjaka obavesti lica čija se stoka napasa na pašnjaku pre početka korišćenja pašnjaka.

Lica čija se stoka napasa na pašnjacima dužna su da se pridržavaju načina i vremena ispaše stoke koji su određeni uslovima i načinom korišćenja pašnjaka.

Vlasnik, odnosno korisnik pašnjaka dužan je da na vodama za napajanje stoke, koje se nalaze na pašnjacima, dozvoli napajanje stoke i držaocima stoke koji te pašnjake ne koriste, a prirodno su upućeni na iskorišćavanje voda na tim pašnjacima.

Privođenje pašnjaka drugoj kulturi

Član 75.

Pašnjak se može privesti drugoj kulturi samo pod uslovom da se time postiže racionalnije i ekonomičnije korišćenje zemljišta.

Informacioni sistem o poljoprivrednom zemljištu

Član 76.

Informacioni sistem o poljoprivrednom zemljištu, kao deo jedinstvenog informacionog sistema Republike, obezbeđuje evidenciju podataka o poljoprivrednom zemljišntu, pristup podacima od strane ovlašćenih korisnika nezavisno od njihove lokacije, razmenu podataka i informacija između subjekata informacionog sistema, državnih organa i kvalitet podataka i informacija.

Uspostavljanje i održavanje informacionog sistema o poljoprivrednom zemljištu

Član 77.

Uspostavljanje i održavanje informacionog sistema o poljoprivrednom zemljištu obuhvata sledeće poslove: planiranje i programiranje razvoja informacionog sistema, organizaciju i koordinaciju rada na razvoju i funkcionisanju pojedinih podsistema i primenu jedinstvenih standarda, definicija, klasifikacija, šifarnika, kao i standarda za korišćenje informacione tehnologije radi nesmetane razmene i korišćenja podataka i informacija sa drugim informacionim sistemima Republike Srbije.

Obrazovanje Uprave

Član 78.

Radi obavljanja stručnih i inspekcijskih poslova u oblasti zaštite, uređenja i korišćenja poljoprivrednog zemljišta i upravljanja poljoprivrednim zemljištem u državnoj svojini obrazuje se Uprava.

Poslovi Uprave

Član 79.

Uprava obavlja sledeće poslove:

upravlja poljoprivrednim zemljištem u državnoj svojini;

vrši inspekcijske i stručne poslove iz oblasti poljoprivrednog zemljišta;

uspostavlja i vodi informacioni sistem o poljoprivrednom zemljištu Republike Srbije;

dodeljuje sredstva za izvođenje radova i prati realizaciju godišnjeg programa zaštite, uređenja i korišćenja poljoprivrednog zemljišta za Republiku Srbiju;

ostvaruje međunarodnu saradnju u oblasti zaštite, uređenja i korišćenja poljoprivrednog zemljišta;

prati izradu Poljoprivredne osnove Republike i njeno ostvarivanje;

vodi registar poljoprivrenih osnova jedinica lokalnih samouprava;

obavlja i druge poslove iz oblasti planiranja, zaštite, uređenja i korišćenja poljoprivrednog zemljišta.

Član 80.

Ministar bliže propisuje:

sadržinu, način izrade i vršenja stručne kontrole Poljoprivredne osnove Republike, poljoprivredne osnove autonomne pokrajine i poljoprivredne osnove jedinice lokalne samouprave kao i uslove i način njihovog izlaganja na javni uvid (čl. 7, 8, 9 , 10, 12. i 13);

program, uslove i način polaganja stručnog ispita iz člana 11. ovog zakona;

uslove koje treba da ispuni privredno društvo, odnosno preduzeće ili drugo pravno lice u pogledu tehničkih i stručnih kapaciteta za ispitivanje opasnih i štetnih materija u poljoprivrednom zemljištu i vodi za navodnjavanje(član 17. stav 2);

dozvoljene količine opasnih i štetnih materija u poljoprivrednom zemljištu i vodi za navodnjavanje i metod njihovog ispitivanja (član 17. stav 3);

uslove koje treba da ispuni privredno društvo, odnosno preduzeće ili drugo pravno lice u pogledu tehničkih i stručnih kapaciteta za vršenje kontrole plodnosti,odnosno utvrđivanje količine mineralnih đubriva i pesticida u obradivom poljoprivrednom zemljištu (član 21. stav 3);

po prethodno pribavljenom mišljenju organizacije nadležne za geodetske poslove, sadržinu, postupak izrade i donošenja programa komasacije, sadržinu odluke o sprovođenju komasacije, načela komasacije, način rada komisije i njenih podkomisija (čl. 32, 34. i 35);

po prethodno pribavljenom mišljenju organizacije nadležne za geodetske poslove, sadržinu tehničke dokumentacije za izvođenje geodetsko-tehničkih radova (projekata) u komasaciji (član 32);

uslove, način i postupak dobrovoljnog grupisanja zemljišta (član 48);

sadržinu i postupak utvrđivanja klasa pogodnosti za navodnjavanje obradivog poljoprivrednog zemljišta (član 51);

uslove koje treba da ispuni privredno društvo, odnosno preduzeće ili drugo pravno lice za izradu projekta: rekultivacije poljoprivrednog zemljišta, melioracije livada i pašnjaka, pretvaranja neobradivog u obradivo poljoprivredno zemljište, poboljšanja kvaliteta obradivog poljoprivrednog zemljišta (čl. 55, 56, 57. i 58);

kodeks dobre poljoprivredne prakse (član 59. stav 1. tačka 2);

način i postupak davanja u zakup obradivog poljoprivrednog zemljišta koje nije obrađeno u prethodnom vegetacionom periodu (član 59. stav 2).

Nadležnost za vršenje nadzora

Član 81.

Nadzor nad sprovođenjem ovog zakona i propisa donetih na osnovu njega, osim izvođenja geodetsko-tehničkih radova u postupku komasacije, vrši Ministarstvo.

Inspekcijski nadzor

Član 82.

Inspekcijski nadzor Ministarstvo vrši preko republičkog poljoprivrednog inspektora (u daljem tekstu: inspektor).

Poslove inspektora može da vrši diplomirani inženjer poljoprivrede smera melioracije, ratarskog, opšteg, voćarsko-vinogradarskog ili agronomskog, sa položenim državnim stručnim ispitom i najmanje tri godine radnog iskustva.

Ovlašćenja inspektora

Član 83.

Inspektor je ovlašćen i dužan da vrši:

kontrolu da li se poljoprivredno zemljište koje je prostornim ili urbanističkim planom određeno da bude građevinsko, do njegovog privođenja planiranoj nameni koristi za poljoprivrednu proizvodnju;

kontrolu da li vlasnik, odnosno korisnik poljoprivrednog zemljišta redovno obrađuje poljoprivredno zemljište, primenjuje mere propisane ovim zakonom i drugim propisima i da li postupa kao dobar domaćin i po pravilima kodeksa dobre poljoprivredne prakse;

kontrolu ispuštanja i odlaganja opasnih i štetnih materija na poljoprivrednom zemljištu;

kontrolu u cilju utvrđivanja dozvoljenih količina opasnih i štetnih materija u poljoprivrednom zemljištu i vodi za navodnjavanje;

kontrolu da li privredno društvo, odnosno preduzeće, odnosno drugo pravno lice ima ovlašćenje za utvrđivanje opasnih i štetnih materija u poljoprivrednom zemljištu i vodi za navodnjavanje;

kontrolu u cilju utvrđivanja da li vlasnik, odnosno korisnik obradivog poljoprivrednog zemljišta vrši kontrolu plodnosti zemljišta od prve do pete katastarske klase;

kontrolu u cilju utvrđivanja da li privredno društvo, odnosno preduzeće, odnosno drugo pravno lice ima ovlašćenje za utvrđivanje kontrole plodnosti zemljišta i količine unetog mineralnog đubriva i pesticida u obradivo poljoprivredno zemljište;

kontrolu da li se obradivo poljoprivredno zemljište prve, druge, treće, četvrte i pete katastarske klase koristi u nepoljoprivredne svrhe;

kontrolu u cilju utvrđivanja da li se vrši usitnjavanje parcela na obradivom poljoprivrednom zemljištu, odnosno na poljoprivrednom zemljištu uređenom komasacijom;

kontrolu u cilju utvrđivanja da li je za eksploataciju mineralnih sirovina ili za druge namene koje nemaju trajni karakter, kao i za odlaganje jalovine, pepela, šljake i drugih opasnih i štetnih materija dobijena saglasnost Ministarstva;

kontrolu faktičkog načina korišćenja poljoprivrednog zemljišta u slučaju promene namene korišćenja poljoprivrednog zemljišta;

kontrolu da li se radovi na rekultivaciji poljoprivrednog zemljišta vrše po projektu rekultivacije;

kontrolu da li privredno društvo, odnosno preduzeće ili drugo pravno lice ima ovlašćenje za izradu: projekta rekultivacije poljoprivrednog zemljišta, projekta melioracija livada i pašnjaka, projekta pretvaranja neobradivog poljoprivrednog zemljišta u obradivo, projekta poboljšanja kvaliteta obradivog poljoprivrednog zemljišta;

kontrolu da li je investitor za eksploataciju mineralnih sirovina, odlaganje jalovine, pepela, šljake i drugih opasnih i štetnih materija, kao i u drugim slučajevima platio naknadu za promenu namene;

kontrolu da li se melioracije livada i pašnjaka izvode na osnovu projekta melioracije livada i pašnjaka;

kontrolu da li se neobradivo poljoprivredno zemljište privodi u obradivo na osnovu projekta pretvaranja neobradivog poljoprivrednog zemljišta u obradivo;

kontrolu da li se poboljšanje kvaliteta obradivog poljoprivrednog zemljišta izvodi na osnovu projekta poboljšanja kvaliteta obradivog poljoprivrednog zemljišta;

kontrolu da li vlasnik, odnosno korisnik obradivog poljoprivrednog zemljišta isto redovno obrađuje, odnosno primenjuje mere u skladu sa ovim zakonom i propisima donetim na osnovu ovog zakona;

kontrolu da li zakupac poljoprivrednog zemljišta u državnoj svojini to zemljište daje u podzakup;

kontrolu da li zakupac poljoprivrednog zemljišta u državnoj svojini vrši investicione radove na poljoprivrednom zemljištu ili menja način njegovog korišćenja bez odobrenja zakupodavca;

kontrolu da li je vlasnik, odnosno korisnik pašnjaka utvrdio način i uslove za korišćenje pašnjaka;

kontrolu privođenja pašnjaka drugoj kulturi.

Član 84.

U vršenju poslova iz člana 83. ovog zakona inspektor je ovlašćen da:

naredi investitoru vraćanje poljoprivrednog zemljišta u prvobitno stanje ako poljoprivrednim osnovama zaštite, uređenja i korišćenja poljoprivrednog zemljišta nije predviđeno za korišćenje u nepoljoprivredne svrhe;

zabrani ispuštanje i odlaganje opasnih i štetnih materija na poljoprivrednom zemljištu i kanalima za navodnjavanje u količini koja može da ošteti i smanji proizvodnu sposobnost poljoprivrednog zemljišta i kvalitet vode za navodnjavanje;

naredi vlasniku, odnosno korisniku obradivog poljoprivrednog zemljišta da izvrši kontrolu plodnosti zemljišta od prve do pete katastarske klase u roku od dva do šest meseci;

zabrani korišćenje obradivog poljoprivrednog zemljišta prve, druge, treće, četvrte i pete katastarske klase u nepoljoprivredne svrhe;

zabrani eksploataciju mineralnih sirovina (gline, šljunka, peska, treseta i kamena), odnosno odlaganje jalovine, pepela, šljake i drugih opasnih i štetnih materija na poljoprivrednom zemljištu ako se vrši bez prethodno pribavljene saglasnosti Ministarstva, bez projekta rekultivacije i bez plaćene naknade za promenu namene;

naredi investitoru pribavljanje saglasnosti za eksploataciju mineralnih sirovina i plaćanje naknade za promenu namene u roku od 30 do 90 dana;

naloži investitoru da u roku od 30 do 90 dana pribavi dokaz o izvršenoj uplati naknade za promenu namene u visini utvrđenoj rešenjem opštinske, odnosno gradske uprave i dostavi na uvid inspektoru;

naredi investitoru izvođenje rekultivacije poljoprivrednog zemljišta u skladu sa projektom;

naredi izvođenje radova u skladu sa projektom melioracija livada i pašnjaka, pretvaranja neobradivog poljoprivrednog zemljišta u obradivo i poboljšanja kvaliteta obradivog poljoprivrednog zemljišta;

naredi vlasniku, odnosno korisniku obradivog poljoprivrednog zemljišta da ga redovno obrađuje i primenjuje mere u skladu sa ovim zakonom i propisima donetim na osnovu ovog zakona;

zabrani izvođenje investicionih radova na poljoprivrednom zemljištu u državnoj svojini i menjanje načina njegovog korišćenja bez odobrenja zakupodavca;

naredi korisniku pašnjaka da utvrdi način i uslove za korišćenje pašnjaka;

zabrani privođenje pašnjaka drugoj kulturi ako se time ne postiže racionalnije i ekonomičnije korišćenje zemljišta.

O preduzetim merama iz stava 1. ovog člana inspektor donosi rešenje.

Na rešenje inspektora može se izjaviti žalba Ministru.

Prekršaji

Član 85.

Novčanom kaznom od 100.000 do 1.000.000 dinara kazniće se za prekršaj privredno društvo, odnosno preduzeće ili drugo pravno lice ako:

ispušta i odlaže opasne i štetne materije na poljoprivrednom zemljištu i u kanalima za navodnjavanje u količini koja može da ošteti i da smanji proizvodnu sposobnost poljoprivrednog zemljišta i kvalitet vode za navodnjavanje (član 16);

proizvodi poljoprivredne kulture i vrši navodnjavanje suprotno odredbama člana 17. stav 3. ovog zakona;

obradivo poljoprivredno zemljište prve, druge, treće, četvrte i pete katastarske klase koristi u nepoljoprivredne svrhe (član 22);

vrši eksploataciju mineralnih sirovina, odnosno odlaganje jalovine, pepela, šljake i drugih opasnih i štetnih materija na poljoprivrednom zemljištu bez prethodno pribavljene saglasnosti Ministarstva i bez plaćene naknade za promenu namene (član 23);

obradivom poljoprivrednom zemljištu promeni namenu u nepoljoprivredne svrhe, a nije platio naknadu za promenu namene (član 25);

vrši usitnjavanje poljoprivrednog zemljišta na parcele čija je površina manja od pola hektara, odnosno poljoprivrednog zemljišta uređenog komasacijom na parcele čija je površina manja od jednog hektara (član 27);

vrši nomadsku ispašu, spaljuje organske ostatke posle žetve ili pričini poljsku štetu (član 28);

privodi poljoprivredno zemljište odgovarajućoj nameni, odnosno osposobljava ga za poljoprivrednu proizvodnju bez projekta rekultivacije poljoprivrednog zemljišta, kao i ako rekultivaciju ne vrši po projektu (član 55);

poljoprivredno zemljište u državnoj svojini daje u podzakup (član 61);

vrši ivesticione radove na poljoprivrednom zemljištu u državnoj svojini ili menja način njegovog korišćenja bez odobrenja zakupodavca (član 66).

Novčanom kaznom od 5.000 do 50.000 dinara kazniće se za prekršaj iz stava 1. ovog člana odgovorno lice u privrednom društvu, odnosno preduzeću ili drugom pravnom licu, kao i vlasnik, odnosno korisnik poljoprivrednog zemljišta-fizičko lice.

Novčanom kaznom od 25.000 do 250.000 dinara kazniće se za prekršaj iz stava 1. ovog člana preduzetnik.

Član 86.

Novčanom kaznom od 20.000 do 200.000 dinara kazniće se za prekršaj privredno društvo, odnosno preduzeće ili drugo pravno lice ako:

1) poljoprivredno zemljište, odnosno poljoprivredno zemljište koje je prostornim ili urbanističkim planom određeno da bude građevinsko, do privođenja planiranoj nameni, redovno ne obrađuje i ne koristi za poljoprivrednu proizvodnju (član 3)

2) ispitivanje opasnih i štetnih materija u poljoprivrednom zemljištu i vodi za navodnjavanje vrši bez ovlašćenja Ministrstva (član 17. stav 2);

3) ne vrši kontrolu plodnosti obradivog poljoprivrednog zemljišta i kontrolu količine mineralnih đubriva i pesticida unetih u obradivo poljoprivredno zemljište od prve do pete katastarske klase (član 21. st. 1. i 2);

4) ispitivanje plodnosti obradivog poljoprivrednog zemljišta i utvrđivanje količine unetih mineralnih đubriva i pesticida u obradivo poljoprivredno zemljište, vrši bez ovlašćenja Ministrstva (član 21. stav 3);

ne dozvoli pristup na svoje zemljište stručnjacima geodetskih, vodnih, poljoprivrednih i drugih organizacija, koje obavljaju radove u vezi sa uređenjem poljoprivrednog zemljišta (član 30);

izrađuje projekat rekultivacije poljoprivrednog zemljišta suprotno odredbama člana 55. ovog zakona;

izrađuje projekat melioracija livada i pašnjaka suprotno odredbama člana 56. ovog zakona;

izrađuje projekat pretvaranja neobradivog poljoprivrednog zemljišta u obradivo suprotno odredbama člana 57. ovog zakona;

izrađuje projekat poboljšanja kvaliteta obradivog poljoprivrednog zemljišta suprotno sa odredbama člana 58. ovog zakona;

obradivo poljoprivredno zemljište redovno ne obrađuje, poljoprivredno zemljište ne koristi po pravilima kodeksa dobre poljoprivredne prakse, kao i u skladu sa poljoprivrednom osnovom jedinice lokalne samouprave (član 59);

ne dozvoli napajanje stoke i držaocima stoke koji pašnjake ne koriste, a prirodno su upućeni na iskorišćavanje vode na tim pašnjacima (član 74. stav 4);

privede pašnjak drugoj kulturi suprotno članu 75. ovog zakona.

Novčanom kaznom od 2.000 do 20.000 dinara kazniće se za prekršaj iz stava 1. ovog člana odgovorno lice u privrednom društvu, odnosno preduzeću ili drugom pravnom licu.

Novčanom kaznom od 2.000 do 20.000 dinara kazniće se za prekršaj iz stava 1. tač. 1, 3, 5, 10, 11. i 12. ovog člana vlasnik, odnosno korisnik poljoprivrednog zemljišta-fizičko lice.

Novčanom kaznom od 5.000 do 50.000 dinara kazniće se za prekršaj iz stava 1. tač. 1, 3, 5, 10, 11. i 12. ovog člana ovog člana preduzetnik.

Član 87.

Novčanom kaznom od 5.000 do 20.000 dinara kazniće se za prekršaj odgovorno lice u nadležnom organu ako:

1) ne donese godišnji program zaštite, uređenja i korišćenja poljoprivrednog zemljišta (član 14).

2) na zahtev zainteresovanog lica ili po nalogu inpspektora ne utvrdi visinu, uslove i način plaćanja naknade za promenu namene (član 25);

3) ako zainteresovano lice oslobodi plaćanja naknade za promenu namene suprotno odredbama člana 26. ovog zakona.

Započeti postupci

Član 88.

Postupak komasacije započet do dana stupanja na snagu ovog zakona, za koji nije doneto pravosnažno rešenje, okončaće se po propisima koji su bili na snazi do dana stupanja na snagu ovog zakona.

Član 89.

Preduzeća i druga pravna lica koja vrše eksploataciju mineralnih sirovina ( gline, šljunka, treseta, kamena i dr.) ili odlaganje jalovine, pepela, šljake i drugih opasnih i štetnih materija na obradivom poljoprivrednom zemljištu, a do dana stupanja na snagu ovog zakona nisu platila naknadu za promenu namene, odnosno nisu uradila projekat rekultivacije, dužna su da u roku od šest meseci od dana stupanja na snagu ovog zakona plate naknadu za promenu namene i urade projekat rekultivacije.

Visinu naknade za promenu namene zemljišta iz stava 1. ovog člana, uslove i način plaćanja, na zahtev investitora ili po nalogu inspektora, rešenjem utvrđuje opštinska, odnosno gradska uprava u skladu sa ovim zakonom, odnosno u skladu sa propisima koji su bili na snazi u vreme kada je investitor započeo eksploataciju, ako su povoljniji za investitora.

Uz zahtev iz stava 2. ovog člana investitor prilaže:

1) dokaz o vlasništvu, odnosno pravu korišćenja obradivog poljoprivrednog zemljišta iz stava 1. ovog člana;

2) podatke o površini obradivog poljoprivrednog zemljišta iz stava 1. ovog člana;

3) kopiju plana katastarske parcele.

Član 90.

Investitori koji su obradivo poljoprivredno zemljište koje je u skladu s posebnim zakonom određeno kao građevinsko, priveli planiranoj nameni, a nisu platili naknadu za promenu namene do dana stupanja na snagu ovog zakona, dužni su da u roku od šest meseci od dana stupanja na snagu ovog zakona plate naknadu za promenu namene.

Visinu naknade za promenu namene zemljišta iz stava 1. ovog člana, uslove i način plaćanja, na zahtev investitora ili po nalogu inspektora, rešenjem utvrđuje opštinska, odnosno gradska uprava u skladu sa ovim zakonom, odnosno u skladu sa propisima koji su bili na snazi u vreme kada je investitor započeo radove na promeni namene, ako su povoljniji za investitora.

Uz zahtev iz stava 2. ovog člana investitor prilaže:

1) dokaz o vlasništvu, odnosno pravu korišćenja obradivog poljoprivrednog zemljišta iz stava 1. ovog člana;

2) podatke o površini obradivog poljoprivrednog zemljišta iz stava 1. ovog člana;

3) kopiju plana katastarske parcele.

Rok za donošenje poljoprivredne osnove

Član 91.

Poljoprivredna osnova Republike doneće se u roku od tri godine od dana stupanja na snagu ovog zakona, a poljoprivredna osnova autonomne pokrajine, odnosno poljoprivredna osnova jedinice lokalne samouprave, doneće se u roku od pet godina od dana donošenja Poljoprivredne osnove Republike.

Do donošenja poljoprivrednih osnova iz stava 1. ovog člana zaštita, uređenje i korišćenje poljoprivrednog zemljišta vršiće se na osnovu godišnjih programa zaštite, uređenja i korišćenja poljoprivrednog zemljišta koji se donose u skladu sa ovim zakonom.

Zakup određene vrste poljoprivrednog zemljišta

Član 92.

Poljoprivredno zemljište u državnoj svojini koje je saglasno Zakonu o prijavljivanju i evidentiranju oduzete imovine („Službeni glasnik RS“, broj 45/05), evidentirano u Republičkoj direkciji za imovinu Republike Srbije može se dati u zakup na period do tri godine.

Rok za donošenje podzakonskih akata

Član 93.

Propise iz člana 80. ovog zakona Ministar će doneti u roku od dve godine od dana stupanja na snagu ovog zakona.

Do donošenja propisa iz člana 80. ovog zakona primenjivaće se propisi doneti na osnovu Zakona o poljoprivrednom zemljištu („Službeni glasnik RS“, br. 49/92, 53/93 – dr. zakon, 67/93 – dr. zakon, 48/94- dr. zakon, 46/95, 54/96, 14/00 i 101/05 – dr. zakon).

Prenošenje upravljanja poljoprivrednim zemljištem u državnoj svojini

Član 94.

Danom stupanja na snagu ovog zakona poljoprivredno zemljište u državnoj svojini prenosi se na upravljanje Ministarstvu do donošenja odluke o davanju u zakup tog zemljišta.

Pravnom licu koje je na dan stupanja na snagu ovog zakona imalo pravo korišćenja poljoprivrednog zemljišta u državnoj svojini, to pravo prestaje danom isteka roka određenog ugovorom o davanju na korišćenje tog zemljišta, danom donošenja odluke o davanju u zakup tog zemljišta, odnosno danom otuđenja tog zemljišta.

Pravno lice iz stava 2. ovog člana dužno je da u roku od 15 dana od dana prestanka prava korišćenja, poljoprivredno zemljište u državnoj svojini prenese u državinu Ministarstvu, odnosno zakupcu ili kupcu.

Prestanak važenja ranijih propisa

Član 95.

Danom stupanja na snagu ovog zakona prestaje da važi Zakon o poljoprivrednom zemljištu („Službeni glasnik RS“, br. 49/92, 53/93 – dr. zakon, 67/93 – dr. zakon, 48/94- dr. zakon, 46/95, 54/96, 14/00 i 101/05 – dr. zakon) i čl. 2, 4, 5, član 6. st. 1, 4. i 5. i čl. 7, 9, 10. i 12. Zakona o pretvaranju društvene svojine na poljoprivrednom zemljištu u druge oblike svojine („Službeni glasnik RS“ , br. 49/92 i 54/96).

Stupanje ovog zakona na snagu

Član 96.

Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u „Službenom glasniku Republike Srbije“ .

OBRAZLOŽENjE

I. USTAVNI OSNOV ZA DONOŠENjE ZAKONA

Ustavni osnov za donošenje zakona sadržan je u članu 72. stav 1. tačka 13 . Ustava Republike Srbije, prema kome Republika, između ostalog, uređuje osnovne ciljeve i pravce privrednog, naučnog, tehnološkog, demografskog, regionalnog i socijalnog razvoja poljoprivrede i sela.

II. RAZLOZI ZA DONOŠENjE ZAKONA

Razlozi za donošenje ovog zakona sadržani su, pre svega, u potrebi da se otklone određeni problemi i nedostaci koji su uočeni u dosadašnjoj primeni važećeg Zakona o poljoprivrednom zemljištu („Službeni glasnik RS“, br. 49/92, 53/93, 67/93, 48/94, 46/95, 54/96, 14/2000- u daljem tekstu: Zakon).

Kako je Zakon u primeni već 14 godina, a u međuvremenu su se desile mnoge društvene i ekonomske promene, isti u potpunosti ne omogućuva dinamičnu i efikasnu realizaciju programa i projekata u oblasti zaštite, uređenja i korišćenja poljoprivrednog zemljišta u Republici Srbiji. Stoga se nametnula potreba pristupanja poboljšanju i osavremenjavanju postojećih rešenja u Zakonu, saglasno sadašnjim i budućim potrebama Republike Srbije, prihvatajući evropske norme i standarde u oblasti poljoprivrednog zemljišta.

Poboljšanje i osavremenjivanje postojećih rešenja u Zakonu, normativno uređenje odnosa koji do sada nisu bili uređeni, inkorporiranje evropskih normi i standarda je moguće donošenjem novog Zakona.

Iz navedenih razloga, izrađen je Zakon o poljoprivrednom zemljištu.

Posebno se ističe da se izradi Zakona pristupilo, pored već pomenutih i iz sledećih razloga, i to:

usaglašavanje i harmonizovanje sa propisima zemalja Evropske unije, u cilju sprovođenja plana evropskog partnerstva, kao prioritetnog zadatka;

realizacija Strategije poljoprivrede Srbije

otklanjanja nedostataka i ograničenja koji u manjoj ili većoj meri, onemogućavaju ukupnu efikasnost planiranja, zaštite, uređenja i korišćenja poljoprivrednog zemljišta;

uvođenje sistema planiranja zaštite, uređenja i korišćenja poljoprivrednog zemljišta kroz donošenja Osnove Republike Srbije, Osnove autonomne pokrajine i osnove jedinice lokalne samouprave kojima se bliže određuje prostorni razvoj poljoprivrednog zemljišta za koje su osnove utvrđene u Strategiji prostornog razvoja Republike Srbije i prostornim planovima jedinice lokalne samouprave;

bliže regulisanje zaštite poljoprivrednog zemljišta u odnosu na osnovne postavke uređene propisima o zaštiti životne sredine;

uvođenje sistema mera za uređenje poljoprivrednog zemljišta u postupku komasasacije i melioracije, odnosno stvaranje uslova za ukrupnjavanje poljoprivrednih poseda i njihovog uređenja i unapređenja kroz razvoj odvodnjavanja i navodnjavanja i stvaranja novih površina obradivog zemljišta;

korišćenje poljoprivrednog zemljišta u državnoj svojini i drugim oblicima svojine;

uvođenje informacionog sistema o poljoprivrednom zemljištu Republike;

upravljanje zemljištem u državnoj svojini;

uređenje inspekcijskog nadzora;

usaglašavanje iznosa novčanih kazni sa propisom kojim je uređen iznos kazni;

usaglašavanje ovog zakona sa drugim zakonima u pravnom sistemu Republike Srbije;

uvođenje rubruma i pojmovnih izraza u Zakon.

III. OBJAŠNjENjE OSNOVNIH PRAVNIH INSTITUTA

I POJEDINAČNIH REŠENjA

U osnovnim odredbama sadržan je predmet Zakona, osnovni pojmovni izrazi upotrebljeni u Zakonu, definicija poljoprivrednog i obradivog zemljišta, način korišćenja poljoprivrednog zemljišta koje je prostornim ili urbanističkim planom određeno da bude građevinsko zemljište i poljoprivrednog zemljišta koje se nalazi na području zaštićenih i javnih prirodnih dobara (član 1-4).

Planiranje poljoprivrednog zemljišta obuhvata izradu osnova zaštite, uređenja i korišćenja poljoprivrednog zemljišta koje se donose kao planski dokument i to: poljoprivredne osnove Republike, poljoprivredne osnove autonomne pokrajine i poljoprivredne osnove jedinice lokalne samouprave.

Poljoprivrednom osnovom Republike (član 7) i poljoprivrednom osnovom autonomne pokrajine razrađuju se načela i ciljevi prostornog razvoja, zaštite, uređenja i korišćenja poljoprivrednog zemljišta utvrđeni u Prostornom planu Republike Srbije, odnosno u Strategiji prostornog razvoja Republike Srbije. Poljoprivredna osnova Republike spada u grupu prostornih planova pod nazivom „šeme prostornog razvoja“, saglasno Zakonu o planiranju i izgradnji („Službeni glasnik RS, broj 47/2003).

Poljoprivredna osnova za teritoriju jedinice lokalne samouprave (član 8) je planski dokument nižeg reda kojim se razrađuju opšta načela Poljoprivredne osnove Republike i prostornog plana jedinice lokalne samouprave. Poljoprivredna osnova jedinice lokalne samouprave ima karakter plana generalne regulacije, odnosno plana na osnovu kojeg se utvrđuje opšti interes za eksproprijaciju.

Izradi Poljoprivredne osnove Republike pristupa se na osnovu odluke Vlade, a izradi osnove autonomne pokrajine, odnosno jedinice lokalne samouprave na osnovu odluke koju donosi organ nadležan za njeno donošenje (član 9)

Odluka o izradi poljoprivredne osnove priprema se na osnovu programa za izradu osnove, koji je sastavni deo odluke (član 10).

U članu 11. je definisano da poljoprivrednu osnovu može da izrađuje privredno društvo, odnosno preduzeće, odnosno pravno lice ako su upisani u odgovarajući registar, ako ima zaposlena lica sa visokom stručnom spremom poljoprivredne struke odgovarajućeg smerasa i položenim stručnim ispitom. Stručni ispit polaže se pred komisijom koju obrazuje Ministar .

Pre podnošenja predloga poljoprivredne osnove organu nadležnom za njeno donošenje, poljoprivredna osnova podleže stručnoj kontroli i izlaže se na javni uvid (član 12).

Izlaganje poljoprivredne osnove na javni uvid vrši se posle izvršene stručne kontrole i traje 30 dana od dana oglašavanja (član 13).

Poljoprivrednu osnovu Republike donosi Vlada, a poljoprivrednu osnovu autonomne pokrajine, odnosno jedinice lokalne samouprave donosi skupština autonomne pokrajine, odnosno skupština jedinice lokalne samouprave (član 6).

Za sprovođenje Poljoprivredne osnove Republike, odnosno poljoprivredne osnove autonomne pokrajine, odnosno poljoprivredne osnove jedinice lokalne samouprave donosi se godišnji program zaštite, korišćenja i uređenja poljoprivrednog zemljišta (član 14).

Zaštita poljoprivrednog zemljišta vrši se: zabranom ispuštanja i odlaganja opasnih i štetnih materija na poljoprivrednom zemljištu i u kanalima za navodnjavanje, utvrđivanjem opasnih i štetnih materija u poljoprivrednom zemljištu i vodi za navodnjavanje, protiverozionim merama, utvrđivanjem stanja i kontrolom plodnosti zemljišta od prve do pete katastarske klase, zabranom korišćenja obradivog poljoprivrednog zemljišta u nepoljoprivredne svrhe, zabranom usitnjavanja parcela uređenih komasacijom, sprečavanjem poljske štete i preduzimanjem mera za zaštitu poljoprivrednog zemljišta od mraza, grada, požara.

Zabrana ispuštanja i odlaganja opasnih i štetnih materija na poljoprivrednom zemljištu i u kanalima za navodnjavanje uređena je članom 16.

Utvrđivanje opasnih i štetnih materija u poljoprivrednom zemljištu i vodi za navodnjavanje (član 17) vrši se po programu koji donosi Ministarstvo. Utvrđivanje opasnih i štetnih materija mogu da vrše privredna društva, odnosno preduzeća, odnosno pravna lica koja imaju ovlašćenje Ministarstva.

U cilju zaštite poljoprivrednog zemljišta od štetnog dejstva erozije i bujica, preduzimaju se protiverozione mere (član 18). Primenu, kontrolu i sprovođenje protiverozionih mera vrši nadležni organ jedinice lokalne samouprave (član 19), a troškove sprovođenja protiverozionih mera snose pravna i fizička lica čije se zemljište štiti (član 20).

Radi zaštite i očuvanja hemijskih i bioloških svojstava poljoprivrednog zemljišta i obezbeđenja pravilne upotrebe mineralnih i organskih đubriva i pesticida, vrši se kontrola plodnosti zemljišta od prve do pete katastarske klase (član 21). Utvrđivanje stanje i kontrola plodnosti obradivog poljoprivrednog zemljišta može da vrši privredno društvo, odnosno preduzeće, odnosno pravno lice koje ima ovlašćenje Ministarstva.

Zabrana korišćenja obradivog poljoprivrednog zemljišta prve, druge, treće, četvrte i pete katastarske klase u nepoljoprivredne svrhe uređena je članom 22. Izuzetno obradivo poljoprivredno zemljište može da se koristi u nepoljoprivredne svrhe za : podizanje šuma na poljoprivrednom zemljištu četvrte i pete klase, eksploatacija gline, šljunka, peska, treseta i kamena i u slučajevima kada je utvrđen opšti interes (član 23).

Svi koji vrše promenu namene obradivog poljoprivrednog zemljišta prve, druge, treće, četvrte i pete katastarske klase u nepoljoprivredne svrhe plaćaju naknadu u odgovarajućem procentualnom iznosu u odnosu na tržišnu vrednost zemljišta (član 25). Posebni slučajevi neplaćanja naknada za obradivo poljoprivredno zemljište uređeni su članom 26.

Poljoprivredno zemljište uređeno komasacijom ne može da se usitnjava na parcele čija je površina manja od jednog hektara, a poljoprivredno zemljište koje nije uređeno komasacijom ne može da se usitnjava na parcele manje od pola hektara. (član 27).

Poljska šteta i mere za zaštitu poljoprivrednog zemljišta od mraza, grada i požara uređeni su članom 28. i 29.

Uređenje poljoprivrednog zemljišta vrši se komasacijom, dobrovoljnim grupisanjem zemljišta i melioracijama.

Vlasnici, odnosno korisnici poljoprivrednih zemljišta na području na kome se vrši uređenje poljoprivrednog zemljišta moraju dozvoliti pristup na svoja zemljišta stručnjacima koji obavljaju radove u vezi sa uređenjem poljoprivrednog zemljišta (član 30).

Najkompleksnija tehnička, organizaciona i ekonomska mera uređenja teritorije, odnosno poljoprivrednog zemljišta jeste komasacija.

Komasacija se vrši u slučajevima i saglasno osnovi jedinice lokalne samouprave kako je to navedeno u članu 31.

Skupština jedinice lokalne samopurave, shodno osnovi jedinice lokalne samouprave, proglašava teritoriju katastarske opštine ili više delova katastarskih opština, koja će se urediti komasacijom. Uređenje teritorije komasacijom, vrši se na osnovu programa komasacije koji donosi skupština jedinice lokalne samouprave (član 32).

Predmet komasacije su sva zemljišta u komasacionom području (poljoprivredna, šumska i građevinska) (član 33). To znači da predmet komasacije mogu biti i građevinski reoni sela ako za to postoji potreba.

Odluku o sprovođenju komasacije donosi skupština jedinice lokalne samouprave (član 34).

Postupak komasacije sprovodi komisija za komasaciju, koju obrazuje skupština jedinice lokalne samouprave (član 35).

Od dana objavljivanja odluke o sprovođenju komasacije, ne može da se vrši izgradnja objekata i podizanje višegodišnjih zasada i useva na komasacionoj teritoriji (član 36).

Učesnici komasacije mogu formirati odbor za komasaciju koji ne odlučuje o pravima učesnika komasacije (član 37).

Zemljište za izgradnju objekata za potrebe naselja (za izgradnju mreže poljskih puteva, sistema za odvodnjavanje i navodnjavanje, za komunalne i druge potrebe naselja) obezbeđuju učesnici komasacije srazmerno unetoj površini u komasacionu masu, i to bez naknade (član 38).

Ako zbog izgradnje infrastrukturnih ili drugih većih objekata (železničke pruge, javni putevi, vodne akumulacije, kanali i slično) nastane usitnjavanje poljoprivrednih parcela, teži pristup do njih ili teže obrađivanje, investitor takvih objekata mora da plati posebne troškove uređenja teritorije (član 39).

Pri raspodeli zemljišta iz komasacione mase svaki učesnik komasacije mora da dobije zemljište pravilnijeg oblika i na manjem broju mesta, odgovarajuće vrednosti, a po mogućnosti iste katastarske kulture i udaljenosti od naselja (član 40).

U komasaciji nije dopušten povraćaj u pređašnje stanje i obnova postupka (član 41).

Ukupna vrednost zemljišta koja se daje iz komasacione mase ne može biti veća od 10% u odnosu na ukupnu vrednost zemljišta unetog u komasacionu masu, a ukupna površina zemljišta koja se daje iz komasacione mase ne može biti veća niti manja od 20% od ukupne povšrine zemljišta unetog u komasacionu masu. To znači da vrednost svih odbitaka za zemljišta za zajedničke potrebe ne može da bude veća od 10% (član 42).

O raspodeli komasacione mase donose se pojedinačna rešenja (član 43).

Protiv rešenja o raspodeli komasacione mase učesnik komasacije može izjaviti žalbu (član 44).

Podaci o pravu svojine i drugim pravima na zemljištu i objektima koji se unose u komasacionu masu, uzimaju se sa stanjem u katastru nepokretnosti ili drugim javnim knjigama ili faktičko stanje (član 45).

Obaveze u pogledu poreza i drugih dažbina koje se odnose na zemljište i objekte do dana predaje zemljišta učesniku komasacije snosi raniji vlasnik, odnosno korisnik, a obaveze koje se odnose na zemljište i objekte primljene u postupku komasacije od dana prijema zemljišta i objekata snosi novi vlasnik, odnosno korisnik (član 46).

Za sve radnje u komasaciji, kao i za radnje koje su u neposrednoj vezi sa komasacijom ne plaća se administrativna taksa (član 47).

Radi ukrupnjavanja zemljišnog poseda u cilju njegovog racionalnijeg korišćenja može da se vrši dobrovoljno grupisanje zemljišta.

Grupisanje zemljišta može da se vrši na teritoriji cele katastarske opštine ili delu katastarske opštine.

Skupština jedinice lokalne samoprave donosi odluku o pokretanju postupka za dobrovoljno grupisanje zemljišnog poseda na predlog vlasnika zemljišta ili ukoliko utvrdi da za to postoje opravdani razlozi (član 48).

Uređenje poljoprivrednog zemljišta melioracijama, u smislu ovog zakona obuhvata: izgradnju i održavanje sistema za odvodnjavanje i navodnjavanje; rekultivaciju poljoprivrednog zemljišta korišćenog za eksploataciju mineralnih sirovina i drugih materijala; melioraciju livada i pašnjaka; pretvaranje neobradivog poljoprivrednog zemljišta u obradivo; poboljšanje kvaliteta obradivog poljoprivrednog zemljišta (agromelioracije); i druge mere uređenja poljoprivrednog zemljišta. Sve melioracione mere se racionalnije mogu izvoditi u postupku komasacije (kao na primer odvodnjavanje ili navodnjavanje) ili, u opravdanim slučajevima, izvan tog postupka (član 49).

Izgradnja sistema za odvodnjavanje se, po pravilu, vrši u postupku komasacije. Ako se izgradnja sistema za odvodnjavanje ne vrši u postupku komasacije, tada se izbor površina po prioritetima za odvodnjavanje vrši na osnovu posebnih kriterijuma (član 50).

Sistemi za navodnjavanje se, po pravilu, grade na obradivim poljoprivrednim zemljištima viših klasa pogodnosti za navodnjavanje. Klase pogodnosti za navodnjavanje se utvrđuju u osnovi opštine, pre izgradnje sistema za navodnjavanje (član 51).

Sistemi za odvodnjavanje i navodnjavanje poljoprivrednog zemljišta izgrađuju se na osnovu tehničke dokumentacije, odnosno u skladu sa propisima o izgradnji objekata (član 52).

Održavanja sistema za navodnjavanje obezbeđuju vlasnici, odnosno korisnici poljoprivrednog zemljišta, osnivanjem vodnih zadruga ili pojedinačno (član 53).

Kao krajnja mogućnost, ako se izgradnja sistema za odvodnjavanje, odnosno navodnjavanje ne može rešiti na bolji ili racionalniji način, može se ustanoviti pravo službenosti odvođenja odnosno dovođenja vode preko drugog zemljišta (član 54).

Poljoprivredno zemljište koje je korišćeno za eksploataciju mineralnih sirovina, ili za druge namene koje nemaju trajni karakter, privodi se odgovarajućoj nameni, odnosno osposobljava za poljoprivrednu proizvodnju po projektu rekultivacije poljoprivrednog zemljišta (član 55.).

Melioracija livada i pašnjaka izvodi se na osnovu projekta koga mogu da izrađuju privredna društva, odnosno preduzeća, odnosno pravna lica koja imaju ovlašćenje Ministarstva. (član 56).

Neobradivo poljoprivredno zemljište prevodi se u obradivo na osnovu projekta koga mogu da izrađuju privredna društva, odnosno preduzeća, odnosno pravna lica koja imaju ovlašćenje Ministrstva. (član 57).

Poboljšanje kvaliteta obradivog poljoprivrednog zemljišta obuhvata mere koje služe za poboljšanje fizičkih, hemijskih i bioloških osobina zemljišta. Poboljšanje kvaliteta obradivog poljoprivrednog zemljišta izvodi se na osnovu projekta koga mogu da izrađuju privredna društva, odnosno preduzeća, odnosno pravna lica koja imaju ovlašćenje Ministarstva. (član 58)

Vlasnik, odnosno korisnik poljoprivrednog zemljišta dužan je da zemljište redovno obrađuje.

Obradivo poljoprivredno zemljište koje nije obrađeno u prethodnom vegetacionom peridu može se dati u zakup fizičkom, odnosno pravnom licu za perid do tri godine, uz naknadu zakupnine vlasniku zemljišta, a po odbijanju troškova postupka davanja u zakup (član 59).

Poljoprivrednim zemljištem u državnoj svojini raspolaže i upravlja država preko Ministarstva ( član 60).

Poljoprivredno zemljište u državnoj svojini može se dati u zakup fizičkom ili pravnom licu na određeno vreme od 1 do 20 godina. Zemljište koje je dato u zakup ne može se dati u podzakup (član 61).

Ukoliko se vrednost višegodišnjih zasada na poljoprivrednom zemljištu u državnoj svojini smanji krivicom zakupca, zakupodavcu pripada naknada za umanjenu vrednost tih zasada (član 62).

Poljoprivredno zemljište u državnoj svojini daje se u zakup javnim oglasom. Postupak, uslove i način davanja u zakup poljoprivrednog zemljišta u državnoj svojini, uređuje jedinica jedinice lokalne samouprave uz saglasnost Ministarstva. Početnu cenu utvrđuje nadležni organ i to u iznosu od 70 % tržišne vrednosti poljoprivrednog zemljišta u lokalnoj samoupravi gde se nalazi poljoprivredno zemljište u državnoj svojini (član 63).

Pravo prvenstva zakupa poljoprivrednog zemljišta u državnoj svojini ima fizičko, odnosno pravno lice koje:

je vlasnik, sistema za navodnjavanje i odvodnjavanje koji je u upotrebi, višegodišnjeg zasada mlađeg od 15 godina, ribnjaka i drugih poljoprivrednih objekata na poljoprivrednom zemljištu koje se daje u zakup;

2) vlasnik, odnosno zakupac zemljišta koje se graniči sa zemljištem u državnoj svojini koje se daje u zakup;

3) fizičko lice – poljoprivrednik koji je upisan u registar poljoprivrednih gazdinstava u skladu sa propisom kojim se uređuje upis u Registar poljoprivrednih gazdinstava;

vlasnik, odnosno zakupac zemljišta koje je najbliže zemljištu u državnoj svojini koje se daje u zakup;

Fizičko, odnosno pravno lice iz stava 1. ovog člana ima pravo prvenstva ukoliko prihvati najvišu ponuđenu cenu.

Podatke iz tačke 1., 2. i 4. ovog člana vlasnik, odnosno zakupac dokazuje izvodom iz odgovarajućih javnih knjiga o evidenciji nepokretnosti.

Na osnovu odluke o davanju u zakup poljoprivrednog zemljišta, koju donosi organ jedinice lokalne samouprave, ugovor o zakupu zaključuje Ministarstvo (član 65).

Zakupac ne sme bez odobrenja zakupodavca vršiti investicione radove na poljoprivrednom zemljištu, ako ugovorom nije drugačije predviđeno (član 66).

Poljoprivredni objekti u državnom vlasištvu daju se u zakup po postupku iz člana 63. ovog zakona (član 67).

Zakupnina ostvarena od poljoprivrednog zemljišta u državnoj svojini, uplaćuje se 60% na račun budžeta Republike i 40% na račun budžeta jedinice lokalne samouprave (član 70).

Poljoprivredno zemljište u državnoj svojini može se otuđiti javnim nadmetanjem. Odluku o raspisivanju javnog nadmetanja donosi Vlada, a stručne poslove obavlja Ministarstvo. Na osnovu odluke o otuđenju Ministarstvo i najpovoljniji ponuđač potpisuju ugovor o kupoprodaji poljoprivrednog zemljišta u državnoj svojini (član 71).

Pravo prvenstva kupovine poljoprivrednog zemljišta u državnoj svojini imaju fizička, odnosno pravna lica koja su vlasnici infrastrukturnih objekta na tom poljoprivrednom zemljištu, zatim čije se zemljište graniči sa zemljištem u državnoj svojini, odnosno nalazi bliže zemljištu koje se prodaje, pod uslovom da prihvati najvišu postignutu cenu na javnom nadmetanju. Početnu cenu utvrđuje nadležni organ za utvrđivanje tržišne vrednosti (član 72.).

Zamena poljoprivrednog zemljišta u državnoj svojini može se vršiti sa fizičkim i pravnim licima u slučaju ukrupnjavanja poljoprivrednog zemljišta po tržišnim principima (član 73).

Vlasnik, odnosno korisnik pašnjaka dužan je da utvrdi način i uslove korišćenja pašnjaka (član 74).

Informacioni sistem o poljoprivrednom zemljištu obezbeđuje evidenciju podataka o poljoprivrednom zemljišnom prostoru, razmenu podataka i informacija između subjekata informacionog sistema i pristup podacima od strane ovlašćenih korisnika (član 76)

Informacioni sistem obuhvata sledeće poslove: planiranje i programiranje razvoja informacionog sistema, organizaciju i koordinaciju rada na razvoju i funkcionisanju pojedinih podsistema i primenu jedinstvenih standarda, definicija, klasifikacija, šifarnika, kao i standarda za korišćenje informacione tehnologije radi nesmetane razmene i korišćenja podataka i informacija (član 77).

Republika Srbija ima više od 5 111 000 hektara poljoprivrednog zemljišta, od čega je preko 4 200 000 hektara obradivo poljoprivredno zemljište. Prosečan posed u Republici Srbiji je ispod 3 hektara, a čini ga više parcela. Republika Srbija ima i najmanju površinu poljoprivrednog zemljišta pod zalivnim sistemima u Evropi. Poljoprivredno zemljište u državnoj svojini još uvek nije evidentirano u celosti. Do sada je popisano oko 270 000 hektara poljoprivrednog zemljišta koje je u državnoj svojini, ali još uvek svo to zemljište nije kao takvo evidentirano u evidenciji o nepokretnostima. Poljoprivredna preduzeća privatizacijom gube pravo korišćenja zemljišta u državnoj svojini, takođe, imamo veliki broj preduzeća i zemljoradničkih zadruga koje su u stečaju, a sa svim poljoprivrednim zemljištem u državnoj svojini u ime Republike Srbije upravlja ministarstvo poljoprivrede. Zaštita poljoprivrednog zemljišta kao i mere poboljšanja kvaliteta poljoprivrednog zemljišta su nedovoljne. Iz navedenih razloga potrebno je osnovati Upravu za poljoprivredno zemljište koja će upravljati poljoprivrednim zemljištem u državnoj svojini, obavljati razvojne i stručne poslove na planiranju, zaštiti, uređenju i korišćenju poljoprivrednog zemljišta i izradi i održavanju informacionog sistema o poljoprivrednom zemljištu (član 79). Racionalnim gazdovanjem poljoprivrednim zemljištem u državnoj svojini budžet Republike Srbije može ostvariti znatan prihod (procena je 600 miliona dinara do milijardu dinara), ali značajan prihod bi ostvarile i jedinice lokalne samouprave ( 350 – 700 miliona dinara ). Poljoprivredno zemljište u državnoj svojini premonom ovog zakona moći će da koriste (dobiju u zakup) i fizička i pravna lica.

U poglavlju ovlašćenje za donošenje podzakonskih akata daju se podzakonska akta koja će Ministar u saradnji sa nadležnim organima propisati (član 80) .

Podzakonska akta Ministar i nadležni organi za njihovo donošenje propisaće u roku do dve godine po stupanju na snagu ovog zakona (član 93).

Nadzor nad primenom odredaba ovog zakona i propisa donetih na osnovu ovog zakona vrši Ministarstvo. Inspekcijski nadzor vrši se u okviru inspektora za poljoprivredno zemljište u okviru delokruga utvrđenog ovim zakonom. U vršenju inspekcijskog nadzora inspektor je ovlašćen da vrši kontrolu, izriče zabrane i naredbe (član 81 – 84).

Zakonom su utvrđeni prekršaji za pravno lice i odgovorno lice u pravnom licu, odgovorno lice u nadležnom organu uprave i organizaciji, fizičko lice, čije su radnje određene u skladu sa Zakonom o prekršajima (član 85– 87).

U prelaznim i završnim odredbama određuju se rokovi za donošenje Osnova Republike Srbije, autonomne pokrajine i osnova jedinice lokalne samouprave, kao i rokovi za donošenje podzakonskih akata.

U ovom poglavlju predviđeni su i propisi koji će se primenjivati do stupanja na snagu novih podzakonskih akata i osnova.

Za preduzeća i druga pravna lica koja su trajno promenila namenu poljoprivrednog zemljišta ili započela eksploataciju mineralnih sirovina, odlaganje jalovine, pepela, šljake i drugih opasnih i šetnih materija na poljoprivrednom zemljištu za vreme trajanja važenja starog ( postojećeg ) zakona, a nisu platila promenu namene , odnosno izvršila rekultivaciju, ovim poglavljem je predviđena njihova obaveza da plate promenu nemene, odnosno urade projeket rekultivacije po važećem zakonu ili po zakonu koji je bio na snazi u vreme kada je promena namene izvršena, ako je to za njih povoljnije (član 89).

Ovo nije retroaktivna primene propisa iz razloga što je i u postojećem zakonu o poljoprivrednom zemljištu, kao i u zakonu o rudarstvu postojala obaveza plaćanja promene namene poljoprivrednog zemljišta i izrade projekta rekultivacije pa bi investitori koji su već započeli eksploataciju mineralnih sirovina, odlaganje opasnih i štetnih materija ili su trajno promenili namenu poljoprivrednog zemljišta, a nisu platili promenu namene, odnosno nisu izvršili rekultivaciju, bili u povoljnijem položaju u odnosu na one koji će promenu namene izvršiti u vreme važenja ovog zakona.

IV.PROCENA IZNOSA FINANSIJSKIH SREDSTAVA POTREBNIH ZA SPROVOĐENjE ZAKONA

Za sprovođenje ovog zakona predvideće se sredstva u budžetu Republike za 2007. godinu u iznosu od 400.000.000,00 dinara.

Potrebna su sredstva za zasnivanje radnog odnosa od najmanje 20 zaposlenih, za materijalne troškove (zakup poslovnog prostora, komunalne usluge, tekuće održavanje, literaturu, dnevnice, gorivo, telefon/internet i dr.), kao i opremu (kancelarijski nameštaj, automobile, kompjutersku opremu, softver i dr.) u ukupnom iznosu od 70.000.000,00 dinara.

Sredstva za realizaciju programa zaštite, uređenja i korišćenja poljoprivrednog zemljišta u 2007. godini treba obezbediti u iznosu od 330.000.000,00 dinara.

Osnivanjem Uprave za poljoprivredno zemljište očekuje se i ostvarivanje značajnijeg prihoda od davanja u zakup poljoprivrednog zemljišta u državnoj svojini i promene namene poljoprivrednog zemljišta (u 2007. godini očekuje se prihod od ovih namena u iznosu od oko 600.000.000,00 dinara, a u narednim godinama iznos od milijardu do milijardu i petstotina miliona dinara).

V. ANALIZA EFEKATA ZAKONA

Rešenja predložena ovim zakonom uticaće na sve vlasnike, odnosno korisnike poljoprivrednog zemljišta. Predložena rešenja u zakonu utiču na poboljšanje zaštite, korišćenja i uređenja poljoprivrednog zemljišta kao prirodnog bogatstva i dobra u opštoj upotrebi. Vlasnici, odnosno korisnici poljoprivrednog zemljišta neće imati direktna davanja po ovom zakonu, ali će i dalje imati obavezu da poljoprivredno zemljište redovno obrađuju i ophode se prema njemu kao dobri domaćini i po pravilima kodeksa dobre poljoprivredne prakse.

Primena ovog zakona neće izazvati dodatne troškove građanima i privredi Republike Srbije.

U delu Nacrta zakona koji se odnosi na planiranje poljoprivrednog zemljišta vlasnici poljoprivrednog zemljišta nisu opterećeni nikakvim dodatnim davanjima, jer Osnova Republike, autonomne pokrajine, odnosno jedinice lokalne samouprave predstavlja “prostorni plan” poljoprivrednog zemljišta i izrada osnova finansiraće se od naknade za promenu namene poljoprivrednog zemljišta i zakupa poljoprivrednog zemljišta u državnoj svojini. Osnove će se ostvarivati kroz godišnji program zaštite, uređenja i korišćenja poljoprivrednog zemljišta Republike, autonomne pokrajine i jedinice lokalne samouprave. Na program zaštite, uređenja i korišćenja poljoprivrednog zemljišta jedinice lokalne samouprave mišljenje će davati komisija koju obrazuje predsednik opštine, odnosno gradonačelnik, a koju u svom sastavu ima najmanje polovinu članova fizičkih lica – poljoprivrednika koji su upisani u registar poljoprivrednih gazdinstava u skladu sa propisom kojim se uređuje upis u registar poljoprivrednih gazdinstava. Naravno upis u registar poljoprivrednih gazdinstava je na potpuno dobrovoljnoj osnovi i besplatan je (sprovodi se od 2004.-te godine), a sprovodi ga Uprava za trezor ministarstva finansija.

Radi sprečavanja trajnog gubitka poljoprivrednog zemljišta, usitnjavanja parcela, pogoršanja fizičkih, hemijskih, bioloških i fizičko-vodnih osobina poljoprivrednog zemljišta sprovode se mere zaštite poljoprivrednog zemljišta i to kontrolom, ograničenjima i zabranama. Erozijom je ugroženo 2/3 teritorije Republike Srbija i zbog toga se Nacrtom zakona (članom 18.) predviđaju protiverozione mere. Sprovođenjem ovih mera vlasnici, odnosno korisnici poljoprivrednog zemljišta neće biti dodatno opterećeni, naprotiv primenom ovih mera štitiće kako svoje zemljište, tako i susedno zemljište koje je ugroženo erozijom. Merama privremene ili trajne zabrane preoravanja livada i pašnjaka, uvođenjem plodosmena, gajenjem višegodišnjih zasada, načinom obrade zemljišta, zabranom napasanja stoke i seče šuma i šumskih zasada nema dodatnih troškova. Sredstva (bespovratna) za zaštitu poljoprivrednog zemljišta i to za ispitivanje kontrole plodnosti, opasnih i štetnih materija, pesticida i mineralnih đubriva u zemljištu, terasiranje zemljišta i izgradnju specifičnih građevinskih objekata za zaštitu od erozije biće predviđena programom zaštite i uređenja poljoprivrednog zemljišta. Zaštita poljoprivrednog zemljišta vrši se i zabranom korišćenja u nepoljorivredne svrhe, osim u zakonom određenim slučajevima, kada se plaća naknada za promenu namene. Naknada za promenu namene u visini od 10%, odnosno 50% utvrđena je na osnovu prosečne tržišne vrednosti poljoprivrednog zemljišta, a uzimajući u obzir činjenicu da se to zemljište neće koristiti određeno vreme za poljoprivrednu proizvodnju i njegovim korišćenjem u nepoljoprivredne svrhe će mu se bitno smanjiti produktivna sposobnost, odnosno trajno gubi produktivnu sposobnost i prestaje da bude poljoprivredno zemljište. Istovremeno vodilo se računa i da visina naknade ne bude previsoka da se ne bi destimulisalo investiranje na poljoprivrednom zemljištu (građevinski objekti, infrastruktura i slično). Veličina zemljišnog poseda u Srbiji je najmanja u Evropi i iznosi u proseku 2,49 hektara, a sastoji se od 5-8 parcela. Da bi se sprečilo dalje usitnjavanje katastarskih parcela na bilo koji način uvodi se mera zabrane usitnjavanja katastarskih parcela obradivog poljoprivrednog zemljišta na manje od 05, hektara, odnosno 1,0 hektara za zemljište koje je uređeno komasacijom. Tendecija zaštite zemljišnog poseda kao celine i zabrana njegovog usitnjavanja postoji u zemljama Evropske Unije, gde se uglovnom pravo nasleđivanja ograničeva samo na jednog naslednika koji će se baviti poljoprivrednom proizvodnjom.

Mala prosečna veličina poseda, neuređenost poseda i nepovoljna posedovna struktura u značajnoj meri onemogućavaju potpuno i racionalno korišćenje savremenih sredstava poljoprivredne mehanizacije i ne predstavljaju dovoljnu zemljišnu osnovu za ekonomsku motivisanost vlasnika da se bave isključivo organizovanjem poljoprivredne proizvodnje.

Za savremenu poljoprivrednu proizvodnju i optimalno korišćenje poljoprivrednog zemljišta, potreban je uređen posed sa parcelama dovoljnih površina kao uslov za racionalnu upotrebu poljoprivrednih mašina i primenu moderne tehničke melioracije.

Najkompleksnija tehnička, organizaciona i ekonomska mera uređenja teritorije, odnosno poljoprivrednog zemljišta jeste komasacija. Komasacijom se pored povećanja površina parcela, grupisanja parcela, formira mreža novih puteva koji omogućavaju brži i lakši pristup do parcela, rešava pitanje odvodnjavanja zemljišta, što omogućava lakšu obradu zemljišta, a u nekim slučajevima i omogućava po prvi put obradu zemljišta (isušivanjem bara i trstika) i rešavaju se imovinsko-pravni odnosi u postupku komasacije. Predloženo rešenje neće uticati negativno na mala porodična poljoprivredna gazdinstva, naprotiv omogućiće im racionalnije, jeftinije i brže korišćenje poljoprivrednog zemljišta. Odluku o sprovođenju komasacije donosi skupština jedinice lokalne samouprave na osnovu planskih dokumenata (prostorni plan i osnova jedinice lokalne samouprave). Ova odluka ima karakter opšteg akta koji se ne može pobijati u našem pravnom sistemu, već se ona može preispitivati podnošenjem inicijative za ocenu ustavnosti i zakonitosti pred Ustavnim sudom Srbije ili podnošenjem inicijative organu koji je odluku doneo. Ovu inicijativu može podneti svako zainteresovano lice, pa donošenje ove odluke ne proizvodi negativne efekte na pravnu sigurnost građana. Prilikom izrade ovog zakona, a u delu koji se odnosi na uređenje zemljišta komasacijom korišćena su iskustva nemačkog zakona o komasaciji.

Vlasnik, odnosno korisnik poljoprivrednog zemljišta dužan je da zemljište redovno obrađuje i da primenjuje mere propisane ovim zakonom i drugim propisima, a vodeći računa da je poljoprivredno zemljište prirodno bogatstvo i dobro od opšteg interesa. Ukoliko neko ne obradi poljoprivredno zemljište u prethodnom vegetacionom periodu Ministarstvo može dati to zemljište drugom korisniku na period do tri godine uz plaćanje zakupnine vlasniku poljoprivrednog zemljišta. Naime, neobrađivanjem poljoprivrednog zemljišta osim štete koja se nanosi vlasniku tog zemljišta može se naneti šteta i drugim korisnicima poljoprivrednog zemljišta koji se graniče sa tim zemljištem (širenje korova i slično). Ovom merom vlasnik zemljišta ne trpi štetu, jer ne obrađuje svoje zemljište pa samim tim i ne ostvaruje prihod od njega. Davanjem u zakup zemljišta on će dobijati zakupninu, neće imati troškove obrade, a njegovo zemljište neće biti zapušteno i zakorovljeno i time će kasnije izbeći troškove privođenja kulturi.

Davanjem u zakup poljoprivrednog zemljišta u državnoj svojini, pod tržišnim uslovima, fizičkim i pravnim licima, po prvi put se izjednačavaju fizička i pravna lica po pitanju korišćenja zemljišta u državnoj svojini i na taj način stimuliše tržišna konkurencija. Donošenjem ovog zakona po prvi put će i poljoprivrednici moći da dobiju u zakup poljoprivredno zemljište u državnoj svojini.

Pravo prvenstva za davanje u zakup poljoprivrednog zemljišta u državnoj svojini imaju fizička, odnosno pravna lica koja na tom zemljištu imaju izgrađenu infrastrukturu, višegodišnje zasade ili su vlasnici zemljišta koje se graniči sa tim zemljištem i u drugim slučajevima, a sve pod uslovom da prihvate najvišu ponuđenu cenu. Na ovaj način država neće biti uskraćena za efikasniju licitaciju, jer zakupac mora da prihvati najvišu ponuđenu cenu, a istovremeno će se i omogućiti racionalno i efikasno korišćenje tog zemljišta.

Pored zakupa poljoprivrednog zemljišta u državnoj svojini zakonom se predviđa mogućnost njegovog otuđenja i zamene, a po završenom postupku vraćanja zemljišta bivšim vlasnicima u skladu sa zakonom kojim se uređuje pitanje vraćanje zemljišta bivšim vlasnicima. Otuđenje se vrši javnim nadmetanjem, a odluku o otuđenju donosi Vlada na predlog Ministarstva. Zamena zemljišta u državnoj svojini vrši se u cilju ukrupnjavanja poljoprivrednog zemljišta i samo za zemljište koje ima istu tržišnu vrednost. Iz navedenih razloga ovaj posao poverava se Ministarstvu.

Ovim zakonom nije predviđena mogućnost davanja koncesije za korišćenje poljoprivrednog zemljišta u državnoj svojini, jer je pitanje koncesije već regulisano posebnim zakonom (Zakon o koncesijama Sl. glasnik RS , broj 55/2003).

Zakon predviđa i mogućnost osnivanja privrednih subjekata koji će vršiti ispitivanja poljoprivrednog zemljišta, izrađivati Osnove Republike osnove autonomne pokrajine i osnove jedinice lokalne samouprave, kao i druge poslove koji se odnose na zaštitu i uređenje poljoprivrednog zemljišta.

Javna rasprava o zakonu trajala je više od godinu dana. Za vreme javne rasprave održano je više sastanaka sa zainteresovanim stranama, tako da su svi mogli da iznesu svoje stavove. Pored usmenih primedbi i stavova zainteresovane strane su imale priliku da svoje stavove iznesu i u pisanoj formi. U tom periodu Ministarstvo je primilo i odgovorilo na više desetina pisama.

Ministarstvo poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede predvidelo je više radnih sastanaka sa stručnjacima iz naše zemlje i inostranstva, kao i dodatnu obuku zaposlenih koji će raditi na implementaciji ovog zakona. Posebna pažnja biće posvećena izradi programa zaštite, uređenja i korišćenja poljoprivrednog zemljišta.

Takođe da bi zakon bio primenljiv potrebno je doneti niz podzakonskih akata.