PREDLOG ZAKONA
O IZMENAMA ZAKONA O POREZU NA DOHODAK GRAĐANA
Član 1.
U Zakonu o porezu na dohodak građana („Službeni glasnik RS”, br. 24/01, 80/02, 80/02-dr. zakon, 135/04, 62/06, 65/06-ispravka i 31/09), član 56. menja se i glasi:
„Obvezniku – autoru, odnosno nosiocu srodnog prava priznaju se sledeći normirani troškovi:
1) za vajarska dela, tapiserije, umetničku keramiku, keramoplastiku, mozaik i vitraž, za umetničku fotografiju, zidno slikarstvo i slikarstvo u prostoru u tehnikama: freska, grafika, intarzija, emajl, intarzirane i emajlirane predmete, kostimografiju, modno kreatorstvo i umetničku obradu tekstila (tkani tekstil, štampani tekstil i sl.) – 50% od bruto prihoda;
2) za slikarska dela, grafička dela, industrijsko oblikovanje sa izradom modela i maketa, sitnu plastiku, radove vizuelnih komunikacija, radove u oblasti unutrašnje arhitekture i obrade fasada, oblikovanje prostora, radove na području hortikulture, vršenje umetničkog nadzora nad izvođenjem radova u oblasti unutrašnje i fasadne arhitekture, oblikovanja prostora i hortikulture sa izradom modela i maketa, umetnička rešenja za scenografiju, naučna, stručna, književna i publicistička dela, prevođenje, odnosno prevodi, muzička i kinematografska dela i restauratorska i konzervatorska dela u oblasti kulture i umetnosti, za izvođenje umetničkih dela (sviranje i pevanje, pozorišna i filmska gluma, recitovanje), snimanje filmova i idejne skice za tapiseriju i kostimografiju kad se ne izvode u materijalu – 43% od bruto prihoda;
3) za interpretaciju, odnosno izvođenje estradnih programa zabavne i narodne muzike, proizvodnju fonograma, proizvodnju videograma, proizvodnju emisije, proizvodnju baze podataka i za druga autorska i srodna prava koja nisu navedena u tač. 1) i 2) ovog člana – 34% od bruto prihoda.”
Član 2.
Ovaj zakon stupa na snagu narednog dana od dana objavljivanja u „Službenom glasniku Republike Srbije”.
OBRAZLOŽENjE
PREDLOGA ZAKONA
O IZMENAMA ZAKONA O POREZU NA DOHODAK GRAĐANA
I. USTAVNI OSNOV ZA DONOŠENjE ZAKONA
Ustavni osnov za donošenje ovog zakona sadržan je u članu 97. tač. 6. i 15. Ustava Republike Srbije, kojim je propisano da Republika uređuje i obezbeđuje, pored ostalog, poreski sistem i finansiranje ostvarivanja prava i dužnosti Republike Srbije, utvrđenih Ustavom i zakonom.
II. RAZLOZI ZA DONOŠENjE ZAKONA
Razlozi za donošenje ovog zakona sadržani su u potrebi stvaranja uslova za dalje ujednačavanje fiskalnog opterećenja prihoda fizičkih lica po osnovu autorskih prava i prava srodnih autorskom pravu sa drugim vrstama prihoda fizičkih lica koje ostvaruju po osnovu rada.
U tom smislu poreski obuhvat prihoda od autorskih prava i prava srodnih autorskom pravu, za koje zakonodavac priznaje normirane troškove u određenom procentualnom iznosu, imajući u vidu visinu troškova koje autori i nosioci srodnih prava imaju pri ostvarivanju i očuvanju prihoda po tom osnovu, uređen je izmenom elemenata koji se odnose na visinu normiranih troškova.
U tom smislu, osnovna sadržina i cilj koji treba da se ostvari donošenjem ovog zakona je određivanje poreske osnovice kod prihoda od autorskih prava i prava srodnih autorskom pravu kroz izmenu visine normiranih troškova, tako da se npr. za vajarska dela i druga slična dela priznaju normirani troškovi 50% od bruto prihoda umesto dosadašnjih 30%, a za ostala dela u zavisnosti od njihove vrste i visine pretpostavljenih troškova za ta dela priznaju se normirani troškovi od 43% i 34% od ostvarenog bruto prihoda umesto dosadašnjih 20%.
U odnosu na porez na dohodak građana ne postoje obavezujući propisi Evropske unije sa kojima je potrebno vršiti usaglašavanje.
Imajući u vidu da je reč o elementima sistema i politike javnih prihoda koji se, saglasno odredbi člana 2. stav 2. Zakona o javnim prihodima i javnim rashodima („Službeni glasnik RS”, br. 76/91, … i 135/04), uređuju samo zakonima kojima se uvodi odgovarajući javni prihod, to znači da se izmene i dopune tih elemenata mogu vršiti samo zakonom. Prema tome, kako se materija koja se uređuje ovim zakonom odnosi na oporezivanje prihoda građana i spada u zakonodavnu regulativu, nije razmatrano, niti je bilo osnova za razmatranje njenog uređenja drugim zakonom ili podzakonskim aktom.
S obzirom da se radi o zakonskoj materiji, određena postojeća zakonska rešenja jedino je i moguće menjati i dopunjavati donošenjem zakona, tj. izmenama i dopunama zakona.
Uređivanjem poreskopravne materije Zakonom, daje se doprinos pravnoj sigurnosti i obezbeđuje dostupnost javnosti u pogledu vođenja poreske politike, s obzirom da se zakon kao opšti pravni akt objavljuje i stvara jednaka prava i obaveze za sve subjekte koji se nađu u istoj poreskopravnoj situaciji.
III. OBJAŠNjENjE OSNOVNIH PRAVNIH INSTITUTA I POJEDINAČNIH REŠENjA
Uz član 1.
Vrši se izmena člana 56. Zakona o porezu na dohodak građana („Službeni glasnik RS”, br. 24/01, 80/02, 80/02 – dr. zakon, 135/04, 62/06, 65/06 – ispravka i 31/09) tako što se uređuje visina normiranih troškova koji se priznaju obvezniku – autoru, odnosno nosiocu srodnih prava, pa su u zavisnosti od vrste dela opredeljeni u visini od 50%, 43% i 34% bruto prihoda.
Uz član 2.
Predloženo je da ovaj zakon stupi na snagu narednog dana od dana objavljivanja u „Službenom glasniku Republike Srbije”.
IV. PROCENA FINANSIJSKIH SREDSTAVA POTREBNIH ZA SPROVOĐENjE ZAKONA
Za sprovođenje ovog zakona nije potrebno obezbediti dodatna sredstva u Budžetu Republike.
V. RAZLOZI ZA DONOŠENjE ZAKONA PO HITNOM POSTUPKU
Razmatranje i donošenje Zakona po hitnom postupku, predlaže se u skladu sa članom 164. Poslovnika Narodne skupštine Republike Srbije. Donošenje Zakona po hitnom postupku neophodno je imajući u vidu da bi nedonošenje Zakona o izmenama Zakona o porezu na dohodak građana po hitnom postupku imalo štetne posledice, jer bi došlo do problema u funkcionisanju fiskalnog sistema u delu oporezivanja prihoda fizičkih lica ostvarenih po osnovu prihoda od autorskih prava i prava srodnih autorskom pravu, kao i u pogledu realizacije javnih prihoda po tom osnovu, što bi se negativno odrazilo na obezbeđivanje neophodnih materijalnih sredstava i drugih uslova za finansiranje rada državnih organa i organizacija na celoj teritoriji Republike Srbije.
VI. STUPANjE NA SNAGU PRE OSMOG DANA OD DANA OBJAVLjIVANjA U „SLUŽBENOM GLASNIKU REPUBLIKE SRBIJE”
Ustavni osnov za stupanje na snagu Zakona ranije od osmog dana od dana objavljivanja u „Službenom glasniku Republike Srbije”, sadržan je u članu 196. stav 4. Ustava Republike Srbije.
Potrebno je da Zakon stupi na snagu narednog dana od dana objavljivanja u „Službenom glasniku Republike Srbije”, jer postoje naročito opravdani razlozi fiskalne prirode da se što pre obezbedi primena odredaba kojima se uređuje utvrđivanje visine poreske osnovice kod oporezivanja prihoda od autorskih prava i prava srodnih autorskom pravu.
ODREDBE ZAKONA O POREZU NA DOHODAK GRAĐANA ČIJA SE IZMENA VRŠI
Član 56.
Obvezniku – autoru, odnosno nosiocu srodnog prava priznaju se sledeći normirani troškovi:
1) za vajarska dela, tapiserije, umetničku keramiku, keramoplastiku, mozaik i vitraž, za umetničku fotografiju, zidno slikarstvo i slikarstvo u prostoru u tehnikama: freska, grafika, intarzija, emajl, intarzirane i emajlirane predmete, kostimografiju, modno kreatorstvo i umetničku obradu tekstila (tkani tekstil, štampani tekstil i sl.) – 30% od bruto prihoda;
2) za slikarska dela, grafička dela, industrijsko oblikovanje sa izradom modela i maketa, sitnu plastiku, radove vizuelnih komunikacija, radove u oblasti unutrašnje arhitekture i obrade fasada, oblikovanje prostora, radove na području hortikulture, vršenje umetničkog nadzora nad izvođenjem radova u oblasti unutrašnje i fasadne arhitekture, oblikovanja prostora i hortikulture sa izradom modela i maketa, umetnička rešenja za scenografiju, naučna, stručna, književna i publicistička dela, prevođenje, odnosno prevodi, muzička i kinematografska dela i restauratorska i konzervatorska dela u oblasti kulture i umetnosti, za izvođenje umetničkih dela (sviranje i pevanje, pozorišna i filmska gluma, recitovanje), snimanje filmova i idejne skice za tapiseriju i kostimografiju kad se ne izvode u materijalu, za interpretaciju, odnosno izvođenje estradnih programa zabavne i narodne muzike, proizvodnju fonograma, proizvodnju videograma, proizvodnju emisije, proizvodnju baze podataka i za druga autorska i srodna prava koja nisu navedena u tački 1) ovog člana – 20% od bruto prihoda.
OBVEZNIKU – AUTORU, ODNOSNO NOSIOCU SRODNOG PRAVA PRIZNAJU SE SLEDEĆI NORMIRANI TROŠKOVI:
ZA VAJARSKA DELA, TAPISERIJE, UMETNIČKU KERAMIKU, KERAMOPLASTIKU, MOZAIK I VITRAŽ, ZA UMETNIČKU FOTOGRAFIJU, ZIDNO SLIKARSTVO I SLIKARSTVO U PROSTORU U TEHNIKAMA: FRESKA, GRAFIKA, INTARZIJA, EMAJL, INTARZIRANE I EMAJLIRANE PREDMETE, KOSTIMOGRAFIJU, MODNO KREATORSTVO I UMETNIČKU OBRADU TEKSTILA (TKANI TEKSTIL, ŠTAMPANI TEKSTIL I SL. ) – 50% OD BRUTO PRIHODA;
ZA SLIKARSKA DELA, GRAFIČKA DELA, INDUSTRIJSKO OBLIKOVANjE SA IZRADOM MODELA I MAKETA, SITNU PLASTIKU, RADOVE VIZUELNIH KOMUNIKACIJA, RADOVE U OBLASTI UNUTRAŠNjE ARHITEKTURE I OBRADE FASADA, OBLIKOVANjE PROSTORA, RADOVE NA PODRUČJU HORTIKULTURE, VRŠENjE UMETNIČKOG NADZORA NAD IZVOĐENjEM RADOVA U OBLASTI UNUTRAŠNjE I FASADNE ARHITEKTURE, OBLIKOVANjA PROSTORA I HORTIKULTURE SA IZRADOM MODELA I MAKETA, UMETNIČKA REŠENjA ZA SCENOGRAFIJU, NAUČNA, STRUČNA, KNjIŽEVNA I PUBLICISTIČKA DELA, PREVOĐENjE, ODNOSNO PREVODI, MUZIČKA I KINEMATOGRAFSKA DELA I RESTAURATORSKA I KONZERVATORSKA DELA U OBLASTI KULTURE I UMETNOSTI, ZA IZVOĐENjE UMETNIČKIH DELA (SVIRANjE I PEVANjE, POZORIŠNA I FILMSKA GLUMA, RECITOVANjE), SNIMANjE FILMOVA I IDEJNE SKICE ZA TAPISERIJU I KOSTIMOGRAFIJU KAD SE NE IZVODE U MATERIJALU – 43% OD BRUTO PRIHODA;
ZA INTERPRETACIJU, ODNOSNO IZVOĐENjE ESTRADNIH PROGRAMA ZABAVNE I NARODNE MUZIKE, PROIZVODNjU FONOGRAMA, PROIZVODNjU VIDEOGRAMA, PROIZVODNjU EMISIJE, PROIZVODNjU BAZE PODATAKA I ZA DRUGA AUTORSKA I SRODNA PRAVA KOJA NISU NAVEDENA U TAČ. 1) I 2) OVOG ČLANA – 34% OD BRUTO PRIHODA.