PREDLOG ZAKONA
o potvrđivanju Sporazuma između Vlade Republike Srbije i Vlade Češke Republike o zaštiti ratnih grobova i vojnih memorijala
Član 1.
Potvrđuje se Sporazum između Vlade Republike Srbije i Vlade Češke Republike o zaštiti ratnih grobova i vojnih memorijala, potpisan 21. decembra 2016. godine u Beogradu, u originalu na srpskom i češkom jeziku.
Član 2.
Tekst Sporazuma između Vlade Republike Srbije i Vlade Češke Republike o zaštiti ratnih grobova i vojnih memorijala, u originalu na srpskom jeziku glasi:
SPORAZUM
između Vlade Republike Srbije i Vlade Češke Republike
o zaštiti ratnih grobova i vojnih memorijala
Vlada Republike Srbije i Vlada Češke Republike (u daljem tekstu: „strane ugovornice”),
uzimajući u obzir postojanje ratnih grobova i vojnih memorijala na teritorijama strana ugovornica u kojima su sahranjene srpske i češke žrtve rata, želeći da očuvaju sećanje na njih i obezbede dostojanstveno mesto počinka, polazeći od načela i normi međunarodnog humanitarnog prava, odredaba Ženevskih konvencija o zaštiti žrtava ratnih sukoba od 12. avgusta 1949. godine, i protokola koji ih dopunjavaju,
sporazumele su se o sledećem:
Član 1.
Značenje pojedinih pojmova
Za potrebe ovog sporazuma navedeni pojmovi znače:
(1) „ratni grob i vojni memorijal” – pojedinačne i kolektivne grobnice u kojima su pokopani posmrtni ostaci žrtve rata, uključujući i nadgrobne spomenike, javne spomenike, spomen ploče i druge simbole pijeteta ili komemorativno mesto koje svedoči o ratnim žrtvama i događajima;
(2) „srpska žrtva rata”:
2.1. pripadnik oružanih snaga Kraljevine Srbije koji je umro tokom rata ili usled posledica rata i sahranjen je na teritoriji Češke Republike;
2.2. državljanin Kraljevine Jugoslavije koji je imao trajni boravak na teritoriji Republike Srbije, a koji je bio pripadnik oružanih snaga Kraljevine Jugoslavije, odnosno Narodno – oslobodilačke vojske i partizanskih odreda Jugoslavije, uključujući i dobrovoljce, a koji je umro tokom rata ili usled posledica rata i koji je sahranjen na teritoriji Češke Republike;
2.3. pripadnik oružanih snaga država saveznica sa kojima su se nalazile Kraljevina Srbija, odnosno Kraljevina Jugoslavija u Prvom svetskom ratu, odnosno Drugom svetskom ratu, a koji su imali trajni boravak na teritoriji Republike Srbije, a koji je umro tokom rata ili usled posledica rata i sahranjen je na teritoriji Češke Republike;
2.4. pripadnik oružanih snaga Austro-Ugarske monarhije, poreklom iz Republike Srbije, ili sa trajnim boravkom na teritoriji Republike Srbije, a koji je umro tokom rata ili usled posledica rata i sahranjen je na teritoriji Češke Republike;
2.5. državljanin država navedenih u tač. 2.1, 2.2, 2.3, i 2.4. koji je imao trajni boravak na teritoriji Republike Srbije i čija je smrt posledica učešća u ratu ili je preminuo u zarobljeništvu tokom Prvog svetskog rata, odnosno Drugog svetskog rata, na teritoriji Češke Republike.
(3) „češka žrtva rata”:
državljanin Austro-Ugarske monarhije ili Čehoslovačke sa mestom boravka na teritoriji Češke Republike, čija je smrt posledica učešća u ratu ili je umro u zarobljeništvu, a koji je sahranjen na teritoriji Republike Srbije;
(4) „uređenje ratnog groba i vojnog memorijala“ – obeležavanje prostora ratnog groba i vojnog memorijala na vidljiv način, postavljanje komemorativnog simbola i spomenika ili drugog komemorativnog obeležja, uključujući postojeći i novopronađeni;
(5) „održavanje ratnog groba i vojnog memorijala“ – zaštita, održavanje, rekonstrukcija, obnova i očuvanje ratnog groba i vojnog memorijala, komemorativnog simbola i spomenika ili drugog komemorativnog obeležja, u dostojanstvenom stanju.
Član 2.
Načini saradnje
(1) Strane ugovornice će identifikovati, evidentirati i obezbediti uređenje i održavanje ratnog groba i vojnog memorijala i odnosiće se prema njima sa pijetetom. Prilikom uređenja i redovnog održavanja ratnog groba i vojnog memorijala, strane ugovornice će postupati u skladu sa međunarodnim standardima, nacionalnim pravnim propisima i poštovati nacionalne, verske i druge običaje.
(2) Strane ugovornice će razmenjivati:
2.1. podatke o mestima gde se nalazi ratni grob i vojni memorijal i obaveštavaće se o novopronađenim ratnim grobovima i vojnim memorijalima;
2.2. popise srpskih i čeških žrtava rata;
2.3. podatke o stanju srpskih i čeških ratnih grobova i vojnih memorijala, kao i o merama preduzetim za njihovu obnovu.
(3) Strane ugovornice će omogućiti jedna drugoj pristup ratnim grobovima i vojnim memorijalima, u cilju njihovog uređenja i održavanja, u skladu sa svojim nacionalnim pravnim propisima.
(4) Strane ugovornice će omogućiti državljanima druge strane ugovornice, članovima diplomatskog kora i organima strana ugovornica, kao i registrovanim udruženjima građana pristup ratnim grobovima i vojnim memorijalima u cilju odavanja počasti srpskim i češkim žrtvama rata, u skladu sa svojim nacionalnim pravnim propisima.
(5) Strane ugovornice mogu privremeno uvesti vozila, uređaje i opremu na teritoriju druge strane ugovornice, u cilju izvođenja radova vezanih za uređivanje i održavanje ratnih grobova i vojnih memorijala, u skladu sa ovim sporazumom i svojim nacionalnim pravnim propisima.
Član 3.
Korišćenje nepokretnosti
(1) Strane ugovornice će, na principu uzajamnosti, obezbediti besplatno korišćenje nepokretnosti na kojoj se nalazi ratni grob i vojni memorijal. Ovo pravo trajaće do trenutka dok nepokretnost ispunjava tu namenu.
(2) Ukoliko se u javnom interesu jedne strane ugovornice nepokretnost iz stava 1. ovog člana upotrebi za drugu namenu, što bi prouzrokovalo preuređenje ili dislokaciju ratnog groba ili vojnog memorijala, nadležna strana ugovornica obezbediće drugu odgovarajuću nepokretnost i snosiće neophodne troškove. Izbor druge nepokretnosti obaviće se uz saglasnost druge strane ugovornice.
(3) Strane ugovornice su saglasne da u neposrednoj okolini ratnog groba i vojnog memorijala neće biti omogućena izgradnja, ili postojanje objekata koji narušavaju dostojanstvo ratnog groba i vojnog memorijala.
Član 4.
Ekshumacija, prevoz i ponovno sahranjivanje
(1) Ekshumacija posmrtnih ostataka žrtava rata i njihov prevoz u cilju ponovnog sahranjivanja obaviće se na zahtev jedne strane ugovornice i uz saglasnost druge strane ugovornice.
(2) Ekshumacija, prevoz i ponovno sahranjivanje iz stava 1. ovog člana, obaviće sporazumno nadležni organi strana ugovornica. Predstavnici druge strane ugovornice mogu prisustvovati ekshumaciji i ponovnom sahranjivanju.
(3) Strane ugovornice će voditi evidenciju o svakom ponovnom sahranjivanju, uključujući i podatke o prethodnom i novom mestu ratnog groba i vojnog memorijala, kao i o ličnim podacima sahranjenih srpskih i čeških žrtava rata.
Član 5.
Troškovi
(1) Svaka strana ugovornica snosi troškove uređenja i održavanja ratnog groba i vojnog memorijala koji se nalazi na njenoj teritoriji.
(2) Strane ugovornice mogu, na svoj teret, izvršiti radove u vezi sa uređenjem i održavanjem ratnog groba i vojnog memorijala koji se nalazi na teritoriji druge strane ugovornice, uz saglasnost te strane ugovornice.
(3) Troškove ekshumacije, prevoza i ponovnog sahranjivanja snosi strana ugovornica koja podnese zahtev iz člana 4. stav 1. ovog sporazuma.
(4) Nadležni organi strana ugovornica se mogu, u pojedinačnom slučaju, dogovoriti o drugačijem načinu nadoknade troškova.
Član 6.
Carinski postupak
Ukoliko nacionalni pravni propisi strana ugovornica ne određuju drugačije:
(1) Roba koja se uvozi, sa teritorije druge strane ugovornice, radi izvršenja ovog sporazuma, stavlja se u carinski postupak privremenog uvoza, s tim da se uvezena roba mora ponovo izvesti u roku koji odredi carinski organ ili se mora odobriti novi carinski postupak.
(2) Roba uvezena radi izvođenja radova u cilju uređenja i održavanja ratnog groba i vojnog memorijala biće oslobođena plaćanja carina i pripadajućih taksi, ukoliko se carinskom organu uz carinsku deklaraciju podnese potvrda nadležnog organa da se roba koja se uvozi koristi u svrhu ispunjavanja ovog sporazuma.
Član 7.
Nadležni organi
(1) Organi nadležni za izvršavanje ovog sporazuma su:
u Republici Srbiji – Ministarstvo za rad, zapošljavanje, boračka i socijalna pitanja,
u Češkoj Republici – Ministarstvo odbrane.
(2) Organi nadležni za izvršavanje ovog sporazuma mogu zaključivati protokole i druga dokumenta neophodna za sprovođenje ovog sporazuma.
Član 8.
Komisija
(1) Radi koordinacije aktivnosti u vezi sa realizacijom ovog sporazuma, kao i radi razmatranja pitanja koja zahtevaju zajedničko rešavanje, strane ugovornice osnivaju zajedničku komisiju.
(2) Strane ugovornice se pisanim putem obaveštavaju o predstavnicima koje su imenovale u sastav zajedničke komisije.
(3) Poslovnik o radu zajedničke komisije usvaja se na njenom prvom zasedanju.
Član 9.
Rešavanje sporova
(1) Sporna pitanja u vezi s tumačenjem i primenom ovog sporazuma rešava zajednička komisija.
(2) Sporna pitanja koja ne mogu biti rešena u okviru zajedničke komisije, rešavaju se kroz konsultacije i pregovore između strana ugovornica.
Član 10.
Završne odredbe
(1) Ovaj sporazum se zaključuje na neodređeno vreme.
(2) Ovaj sporazum stupa na snagu prvog dana trećeg meseca po isteku meseca u kome je primljena poslednja nota strana ugovornica o ispunjavanju uslova utvrđenih nacionalnim pravnim propisima strana ugovornica.
(3) Svaka strana ugovornica može otkazati ovaj sporazum, uputivši diplomatskim putem pisano obaveštenje drugoj strani ugovornici. Ovaj sporazum prestaje da važi nakon isteka devedeset dana od datuma kada druga strana ugovornica primi takvo obaveštenje.
U potvrdu ovoga, dole potpisani, propisno ovlašćeni, potpisali su ovaj sporazum.
Sačinjeno u Beogradu, dana 21. decembra 2016. godine u dva primerka, svaki na srpskom jeziku i češkom jeziku, pri čemu oba imaju podjednaku važnost.
Za Vladu Za Vladu
Republike Srbije Češke Republike
Aleksandar Vulin Ivana Hlavsova
Član 3.
Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u „Službenom glasniku Republike Srbije – Međunarodni ugovori”.
O B R A Z L O Ž E NJ E
USTAVNI OSNOV
Ustavni osnov za donošenje Zakona o potvrđivanju Sporazuma između Vlade Republike Srbije i Vlade Češke Republike o zaštiti ratnih grobova i vojnih memorijala, sadržan je u članu 99. stav 1. tačka 4. Ustava Republike Srbije, prema kome je u nadležnosti Narodne skupštine da potvrđuje međunarodne ugovore kada je zakonom predviđena obaveza njihovog potvrđivanja.
RAZLOZI ZA POTVRĐIVANJE SPORAZUMA
Razlozi za potvrđivanje Sporazuma između Vlade Republike Srbije i Vlade Češke Republike o zaštiti ratnih grobova i vojnih memorijala (u daljem tekstu: Sporazum), koji je potpisan 21. decembra 2016. godine u Beogradu, je potreba da se na sveobuhvatan način urede pitanja zaštite ratnih grobova i vojnih memorijala na teritoriji ovih država na kojima su sahranjene srpske i češke žrtve rata, kako bi se očuvalo sećanje na njih i obezbedilo dostojanstveno mesto počinka.
Sporazumom su definisani pojmovi vezani za ratne grobove i vojne memorijale, termini „srpska žrtva rata” i „češka žrtva rata”, regulisan je način saradnje i razmena informacija i podataka, omogućene su posete delegacija druge strane ugovornice u cilju odavanja počasti žrtvama rata, regulisana su pitanja prenosa posmrtnih ostataka, i ostalo. Predviđeno je da svaka strana snosi troškove održavanja ratnih grobova i vojnih memorijala na svojoj teritoriji, odnosno mogućnost da se radovi mogu izvesti i o trošku strane koja to traži. Definisan je i carinski postupak koji se primenjuje na robu koja se uvozi sa teritorije druge strane ugovornice, radi izvršenja ovog sporazuma i izvođenja radova u cilju uređenja i održavanja ratnog groba i vojnog memorijala.
Sporazumom je obrazovana i zajednička komisija čiji je zadatak da prati sprovođenje sporazuma i rešava sporna pitanja u vezi sa tumačenjem i primenom ovog sporazuma.
PROCENA FINANSIJSKIH SREDSTAVA POTREBNIH ZA IZVRŠENJE SPORAZUMA
Za izvršenje Sporazuma sredstva su obezbeđena u budžetu Republike Srbije za 2017. godinu u okviru Razdela 28 – Ministarstvo za rad, zapošljavanje, boračka i socijalna pitanja, Funkcija 010 – Bolest i invalidnost, u okviru Programa 0904 – Boračko-invalidska zaštita, Programska aktivnost/Projekat 0002 – Očuvanje tradicija oslobodilačkih ratova Srbije, Ekonomska klasifikacija 424 – Specijalizovane usluge u iznosu od 1.000.000,00 dinara, a za 2018. i 2019. godinu će biti u okviru limita koje odredi Ministarstvo finansija.