Predlog zakona o izmenama zakona o obligacionim i osnovama svojinsko-pravnih odnosa u vazdušnom saobraćaju (sa tabelama usklađenosti)

PREDLOG ZAKONA O IZMENAMA ZAKONA O OBLIGACIONIM I OSNOVAMA SVOJINSKO–PRAVNIH ODNOSA U VAZDUŠNOM SAOBRAĆAJU

Član 1.

U Zakonu o obligacionim i osnovama svojinsko-pravnih odnosa u vazdušnom saobraćaju („Službeni glasnik RS”, broj 87/11), u članu 8. stav 1. menja se i glasi:

„U skladu sa potvrđenim međunarodnim ugovorima i pod uslovima utvrđenim ovim zakonom, putnicima se garantuje minimum prava u slučaju:

1)da je ukrcavanje uskraćeno protiv volje putnika;

2)da je let otkazan;

3)kašnjenja leta.”.

U stavu 2. tačka 2) menja se i glasi:

„ 2)putnike koji putuju sa aerodroma u trećoj državi na aerodrom koji se nalazi unutar ESAA područja, izuzev ukoliko su oni ostvarili pogodnosti ili naknadu štete ili pomoć u toj trećoj državi, ako je stvarni avio-prevozilac na tom letu avio-prevozilac strane potpisnice ESAA sporazuma.”

U stavu 8. reči: „uređuje ugovor o organizaciji putovanja” zamenjuju se rečima: „uređuju prava i obaveze iz paket aranžmana.”.

Član 2.

U članu 12. stav 1. reči: „U slučajevima iz člana 8. stav 1. ovog zakona, na osnovu svog zahteva, putnici ostvaruju pravo na naknadu štete u iznosu od:” zamenjuju se rečima: „Kada u ovom zakonu postoji upućivanje na ovaj član, putnici imaju pravo na naknadu štete u iznosu od: ”.

Član 3.

U članu 13. stav 1. menja se i glasi:

„Kada u ovom zakonu postoji upućivanje na ovaj član, putnicima mora da bude ponuđen izbor između:

1) – vraćanja troškova, u roku od sedam dana, na način propisan u članu 12. stav 4. ovog zakona u iznosu koji odgovara visini pune cene putne karte po kojoj je ona kupljena, za deo ili delove putovanja koji nisu ostvareni i za deo ili delove putovanja koji su ostvareni, ako let više ne služi svrsi koju je putnik prvobitno planirao, zajedno sa, kad je to relevantno

– povratnim letom u prvu tačku polaska, što je pre moguće;

2)preusmeravanja puta, prema sličnim uslovima prevoza, do krajnjeg odredišta što je pre moguće;

3)preusmeravanja puta, prema sličnim uslovima prevoza, do krajnjeg odredišta nekog kasnijeg datuma kako je putniku prihvatljivo, zavisno od dostupnosti slobodnih mesta. ”.

Član 4.

U članu 14. stav 1. menja se i glasi:

„Kada u ovom zakonu postoji upućivanje na ovaj član, putnicima će biti ponuđeno bez naplate:

1)obroci i osvežavajući napici primereni vremenu čekanja;

2)hotelski smeštaj:

(1)ako je neophodno jedno ili više noćenja,

(2)ako je neophodno da se ostane duže nego što je putnik planirao;

3)prevoz od aerodroma do mesta smeštaja (hotel ili slično). ”.

Član 5.

Član 97. menja se i glasi:

„Podnošenje reklamacije

Član 97.

Putnik koji smatra da je prekršeno neko od prava koje ima na osnovu ovog zakona u slučaju uskraćivanja ukrcavanja, otkazivanja letova i kašnjenja letova, podnosi reklamaciju avio-prevoziocu u pisanom obliku.

Lice sa invaliditetom ili lice sa smanjenom pokretljivošću koje smatra da su prekršena neka od prava propisanih ovim zakonom može podneti reklamaciju u pisanom obliku avio-prevoziocu, odnosno telu koje upravlja aerodromom, u zavisnosti od slučaja, uz koju podnosi odgovarajuće dokaze.

Prilikom rezervacije avio-prevozilac informiše putnika o postupcima podnošenja reklamacija iz st. 1. i 2. ovog člana, kao i o odgovarajućim kontakt adresama na koje se one dostavljaju, uključujući i elektronske načine dostavljanja.

Reklamacija iz st. 1. i 2. ovog člana podnosi se najkasnije u roku od 90 dana od dana kada je let obavljen ili kada je trebalo da se obavi.

Ako avio-prevozilac, odnosno telo koje upravlja aerodromom u roku od 60 dana od dana dostave kompletne dokumentacije neophodne za reklamaciju, ne udovolje reklamaciji iz st. 1. i 2. ovog člana ili na istu ne odgovore, podnosilac reklamacije iz ovog člana ima pravo da prijavi povredu ovog zakona Direktoratu civilnog vazduhoplovstva Republike Srbije (u daljem tekstu: Direktorat).

Nezavisno od prava iz st. 1. i 2. ovog člana, putnik, lice sa invaliditetom ili lice sa smanjenom pokretljivošću ima pravo da zaštiti svoja prava podnošenjem tužbe pred nadležnim sudom.”.

Član 6.

U članu 130. stav 1. reč: „imovinska” zamenjuje se rečju: „stvarna”.

U stavu 3. reč: „imovinska” zamenjuje se rečju: „stvarna”.

Član 7.

Naziv člana i član 132. menjaju se i glase:

„Upis prava svojine i drugih stvarnih prava

Član 132.

Pravo svojine i druga stvarna prava na vazduhoplovu upisuju se u Registar vazduhoplova Republike Srbije i Evidenciju vazduhoplova Republike Srbije (u daljem tekstu: Registar).

Izuzetno od stava 1. ovog člana, prava po osnovu ugovora o zakupu ne moraju se upisati u Registar.

Na upis vazduhoplova u Registar, na osnov za upis prava svojine i založnog prava, na način vođenja Registra, kao i na postupanje organa nadležnih za vođenje Registra, shodno se primenjuju odredbe zakona kojim se uređuje vazdušni saobraćaj i propisi doneti na osnovu tog zakona.”.

Član 8.

U članu 165. stav 1. reči: „civilnog vazduhoplovstva Republike Srbije (u daljem tekstu: Direktorat)” brišu se.

Član 9.

Član 173. menja se i glasi:

„Član 173.

Direktorat je telo Republike Srbije, prema propisima Evropske unije, koje se stara o primeni odredaba ovog zakona koje se odnose na poštovanje prava garantovanih putnicima, za letove čije je mesto polaska aerodrom na teritoriji Republike Srbije ili im je mesto polaska aerodrom države koja nije navedena u članu 8. stav 2. tačka 1) ovog zakona, pod uslovom da je mesto krajnjeg odredišta aerodrom na teritoriji Republike Srbije i da let obavlja avio-prevozilac strane potpisnice ECAA sporazuma.

Direktorat je telo Republike Srbije, prema propisima Evropske unije, koje se stara o primeni odredaba ovog zakona koje se odnose na prava lica sa invaliditetom i lica sa smanjenom pokretljivošću, ako se radi o aerodromu iz člana 37. stav 1. ovog zakona i preduzima sve potrebne mere za poštovanje prava lica sa invaliditetom ili lica sa smanjenom pokretljivošću i obaveštavanje tih lica o njihovim pravima iz Zakona.

U skladu sa preuzetim međunarodnim obavezama, Evropska komisija se obaveštava o ovlašćenjima Direktorata iz st. 1. i 2. ovog člana.”.

Član 10.

U članu 174. stav 1. menja se i glasi:

„Inspekcijski nadzor nad primenom ovog zakona, relevantnih međunarodnih propisa i podzakonskog akta donetog na osnovu ovog zakona, u delu prava putnika kod uskraćivanja ukrcavanja, otkazivanja letova i kašnjenja letova i prava lica sa invaliditetom i lica sa smanjenom pokretljivošću Direktorat vrši preko vazduhoplovnih inspektora.”.

Član 11.

Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u „Službenom glasniku Republike Srbije”.

OBRAZLOŽENJE

I. USTAVNI OSNOV ZA DONOŠENJE ZAKONA

Ustavni osnov za donošenje ovog zakona sadržan je u članu 97. stav 1. tačka 7. Ustava Republike Srbije, po kome Republika Srbija uređuje i obezbeđuje, pored ostalog, svojinske i obligacione odnose i zaštitu svih oblika svojine.

II. RAZLOZI ZA DONOŠENJE ZAKONA

Predviđena rešenja prvenstveno imaju za cilj da otklone uočene nedostatke terminološke prirode i da na taj način omoguće efikasniju primenu i preciznije tumačenje važećeg Zakona o obligacionim i osnovama svojinsko-pravnih odnosa u vazdušnom saobraćaju („Službeni glasnik RS”, broj 87/11).

Pored navedenog, izmene važećeg Zakona izvršene su i u cilju dodatnog usklađivanja sa Uredbom Evropskog parlamenta i Saveta (EZ) br. 261/2004 od 11. februara 2004. godine o zajedničkim pravilima u pogledu naknade štete i pomoći putnicima u slučaju uskraćivanja ukrcavanja ili otkazivanja letova ili velikog kašnjenja letova i o ukidanju Uredbe (EEZ) br. 295/91.

III. OBJAŠNJENJE OSNOVNIH PRAVNIH INSTITUTA I POJEDINAČNIH REŠENJA PREDLOGA ZAKONA

Članom 1. vrši se izmena stava 1, stava 2. tačka 2), kao i stava 8. u članu 8. Zakona. U sadašnjem tekstu Zakona navedeno je da se putnicima garantuje minimum prava na naknadu štete i pomoć u slučaju uskraćivanja ukrcavanja, otkazivanja letova ili kašnjenja letova, iako članom 11. Zakona, koji se odnosi na kašnjenje, nije predviđena naknada štete. Kako bi se ova nesaglasnost otklonila i kako bi se dosledno preuzelo rešenje iz Uredbe Evropskog parlamenta i Saveta (EZ) br. 261/2004, izmenjen je tekst stava 1. člana 8. Zakona.

Izmena tačke 2) u stavu 2. istog člana, vrši se kako bi se norma preciznije formulisala i u potpunosti usaglasila sa rešenjem iz evropske uredbe (uz odgovarajuće tumačenje pojma „države članice”, koji postoji u evropskom propisu, kao „strane potpisnice ESAA”, s obzirom da je primena evropskih propisa u ovoj oblasti proširena na Zajedničko evropsko vazduhoplovno područje (ESAA)).

Izmena stava 8. istog člana, vrši se radi terminološkog usaglašavanja sa Uredbom Evropskog parlamenta i Saveta (EZ) br. 261/2004.

Članom 2. vrši se izmena člana 12. stav 1. Zakona, na način da se briše upućivanje na slučajeve iz člana 8. stav 1. Zakona, već se dosledno preuzima rešenje iz Uredbe Evropskog parlamenta i Saveta (EZ) br. 261/2004.

Naime, članom 12. Zakona (pravo na naknadu štete) bilo je propisano da u slučajevima iz člana 8. stav 1. Zakona (koji obuhvataju i slučajeve kašnjenja), na osnovu svog zahteva, putnici ostvaruju pravo na naknadu štete čiji iznos zavisi od dužine samog leta. Međutim, članom 11. Zakona (kašnjenje leta) koji definiše obaveze avio-prevozioca u pogledu pružanja pomoći putnicima u slučaju kašnjenja leta, nije navedena ova novčana naknada, što je u skladu sa članom 6. Uredbe Evropskog parlamenta i Saveta (EZ) br. 261/2004. Predloženom izmenom se otklanja moguća kolizija čl. 11. i 12. Zakona i postiže puna usaglašenost sa pomenutom evropskom uredbom.

Članom 3. se menja stav 1. u članu 13. Zakona i vrši dalje terminološko usklađivanje sa članom 8. Uredbe Evropskog parlamenta i Saveta (EZ) br. 261/2004, precizirajući da putnik nema uvek pravo na vraćanje troškova ili preusmeravanje puta, već to pravo ima u slučajevima kada se drugim članovima zakona izričito upućuje na član 13. Zakona.

Članom 4. se menja stav 1. u članu 14. Zakona, radi preciziranja uvodne odredbe i daljeg terminološkog usklađivanja sa članom 9. Uredbe Evropskog parlamenta i Saveta (EZ) br. 261/2004.

Članom 5. se vrši izmena člana 97. Zakona, kako bi se preciznije regulisalo pravo na podnošenje reklamacije. Osnovna izmena se tiče utvrđivanja roka od 90 dana za podnošenje reklamacije na koju ima pravo putnik u slučaju uskraćivanja ukrcavanja, otkazivanja letova i kašnjenja letova, odnosno na koju ima pravo lice sa invaliditetom ili lice sa smanjenom pokretljivošću. Ovim se otklanjaju problemi koji su u primeni Zakona postojali zbog nedostatka propisanog roka. U dosadašnjem tekstu člana 97. Zakona je bilo navedeno pravo podnosioca reklamacije da prijavi povredu Zakona vazduhoplovnom inspektoru ukoliko avio-prevozilac, odnosno telo koje upravlja aerodromom, ne udovolje reklamaciji ili na istu ne odgovore u propisanom roku. Predloženom izmenom podnosilac reklamacije ovo svoje pravo može da ostvari ukoliko povredu Zakona prijavi Direktoratu civilnog vazduhoplovstva Republike Srbije (dakle, instituciji, koja zapošljava vazduhoplovne inspektore različitih specijalnosti). Ovim se olakšava ostvarivanje prava, jer su stranke ponekad imale dilemu kojem vazduhoplovnom inspektoru treba da se obrate. Ovim članom se i produžava rok u kome avio-prevozilac ili telo koje upravlja aerodromom mogu da odgovore na reklamaciju ili da udovolje reklamaciji, a koji je do sada iznosio 30 dana.

Članom 6. vrši se terminološka izmena u st. 1. i 3. člana 130. Zakona, na način da se pojam imovinskih prava zamenjuje pojmom stvarnih prava.

Članom 7. vrši se izmena člana 132. Zakona. Naziv člana se upodobljava sadržini člana, jer se ovaj član ne odnosi samo na pravo svojine, već i na druga stvarna prava, koja se upisuju u Registar vazduhoplova. Propisuje se i izuzetak, kada je reč o pravima po osnovu ugovora o zakupu, koja se ne moraju nužno upisati u Registar. Do sada se ovaj izuzetak odnosio samo na prava po osnovu zakupa kraćeg od šest meseci, što je izazvalo niz poteškoća u primeni, otežavalo i usporavalo postupak uzimanja u zakup vazduhoplova.

Članom 8. se vrši izmena u članu 165. stav 1. Zakona, a kao posledica izmene koja je članom 3. ovog zakona izvršena u članu 97. Zakona. Naime, u tom članu je naziv Direktorata civilnog vazduhoplovstva Republike Srbije skraćen u „Direktorat”, te se ovaj skraćeni naziv dalje koristi u celom tekstu.

Članom 9. menja se član 173. Zakona. S obzirom da evropska Uredba br. 261/2004 (ali i Uredba (EZ) br. 1107/2006 od 5. jula 2006. godine o pravima lica sa invaliditetom i lica sa smanjenom pokretljivošću u avio-prevozu) ustanovljava obavezu da države članice moraju da odrede telo koje je nadležno za sprovođenje ovog propisa, kao i da o tome obaveste Evropsku komisiju, ovim članom se formalno ispunjava ta obaveza.

Članom 10. se vrši izmena stava 1. člana 174. Zakona, precizirajući da Direktorat, posredstvom vazduhoplovnih inspektora, vrši inspekcijski nadzor nad primenom ovog zakona, relevantnih međunarodnih propisa i podzakonskog akta donetog na osnovu ovog zakona, ali samo u delu koji se tiče prava putnika kod uskraćivanja ukrcavanja, otkazivanja letova i kašnjenja letova, izvršenja ugovora o prevozu, odgovornosti avio-prevozioca i prava lica sa invaliditetom i lica sa smanjenom pokretljivošću.

Članom 11. se propisuje da ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u „Službenom glasniku Republike Srbije”.

IV. FINANSIJSKA SREDSTVA POTREBNA ZA SPROVOĐENJE ZAKONA

Za sprovođenje ovog zakona ne zahtevaju se posebna sredstava u budžetu Republike Srbije.

v. PREGLED ODREDABA ZAKONA KOJE SE MENJAJU

Minimum prava putnika

Član 8.

Putnicima se garantuje minimum prava na naknadu štete i pomoć u slučaju uskraćivanja ukrcavanja ili otkazivanja letova ili kašnjenja letova, u skladu sa potvrđenim međunarodnim ugovorima i pod uslovom:

1)da je ukrcavanje uskraćeno protiv volje putnika;

2)da je let otkazan;

3)kašnjenja leta.

U SKLADU SA POTVRĐENIM MEĐUNARODNIM UGOVORIMA I POD USLOVIMA UTVRĐENIM OVIM ZAKONOM, PUTNICIMA SE GARANTUJE MINIMUM PRAVA U SLUČAJU:

1)DA JE UKRCAVANJE USKRAĆENO PROTIV VOLJE PUTNIKA;

2)DA JE LET OTKAZAN;

3)KAŠNJENJA LETA.

Prava garantovana putnicima u slučajevima navedenim u stavu 1. ovog člana primenjuju se na:

1)putnike koji putuju sa aerodroma koji se nalazi na teritoriji strane potpisnice ESAA sporazuma, na koju se ESAA sporazum primenjuje (u daljem tekstu: ESAA područje);

2) putnike koji putuju sa aerodroma u trećoj državi na aerodrom koji se nalazi unutar ESAA područja, izuzev ako su oni ostvarili pogodnosti ili naknadu štete ili pomoć u toj trećoj državi i ako je stvarni avio-prevozilac na tom letu avio-prevozilac strane potpisnice ESAA sporazuma

2) PUTNIKE KOJI PUTUJU SA AERODROMA U TREĆOJ DRŽAVI NA AERODROM KOJI SE NALAZI UNUTAR ESAA PODRUČJA, IZUZEV UKOLIKO SU ONI OSTVARILI POGODNOSTI ILI NAKNADU ŠTETE ILI POMOĆ U TOJ TREĆOJ DRŽAVI, AKO JE STVARNI AVIO-PREVOZILAC NA TOM LETU AVIO-PREVOZILAC STRANE POTPISNICE ESAA SPORAZUMA.

Odredba stava 2. ovog člana primenjuje se ako putnici ispunjavaju sledeće uslove:

1)imaju potvrđenu rezervaciju za određeni let i da se, izuzev ako let bude otkazan prema članu 10. ovog zakona, prijave za let na mestu za prijavljivanje putnika za let:

(1)u vreme koje je avio-prevozilac, organizator putovanja ili ovlašćeni turistički posrednik unapred, u pisanom ili elektronskom obliku, odredio u putnoj karti ili ako vreme nije unapred određeno,

(2)najkasnije 45 minuta pre objavljenog vremena polaska;

2)da je avio-prevozilac ili organizator putovanja premestio putnike s leta za koji su imali rezervaciju na drugi let, bez obzira na razlog.

Pravo na naknadu štete i pomoć ne pripada putnicima koji putuju besplatno ili po sniženoj tarifi koja neposredno ili posredno nije dostupna široj javnosti.

Pravo na naknadu štete i pomoć pripada putnicima kojima je putna karta izdata u okviru programa nagrađivanja putnika ili drugog komercijalnog programa avio-prevozioca ili organizatora putovanja.

Pravo na naknadu štete i pomoć pripada samo putnicima koji putuju vazduhoplovom s motorom.

Pravo na naknadu štete i pomoć mora da omogući bilo koji stvarni avio-prevozilac koji prevozi putnike iz st. 2. i 3. ovog člana. U slučajevima kada avio-prevozilac koji nema ugovor s putnikom izvršava obaveze propisane odredbama čl. 8 – 20. ovog zakona, smatra se da on ispunjava obaveze u ime lica koje ima ugovor s putnikom.

Odredbe čl. 8 – 20. ovog zakona ne utiču na prava putnika iz propisa kojima se uređuje ugovor o organizaciji putovanja UREĐUJU PRAVA I OBAVEZE IZ PAKET ARANŽMANA.

Odredbe čl. 8 – 20. ovog zakona ne primenjuju se kad se paket aranžman otkaže iz nekog drugog razloga, a ne zbog otkazivanja leta.

Pravo na naknadu štete

Član 12.

U slučajevima iz člana 8. stav 1. ovog zakona, na osnovu svog zahteva, putnici ostvaruju pravo na naknadu štete u iznosu od:

KADA U OVOM ZAKONU POSTOJI UPUĆIVANJE NA OVAJ ČLAN, PUTNICI IMAJU PRAVO NA NAKNADU ŠTETE U IZNOSU OD:

1) 250 evra (u dinarskoj protivvrednosti) za letove do 1.500 km;

2) 400 evra (u dinarskoj protivvrednosti) za letove unutar ECAA područja duže od 1.500 km i za sve ostale letove između 1.500 km i 3.500 km;

3) 600 evra (u dinarskoj protivvrednosti) za letove koji nisu predviđeni u tač. 1) i 2) ovog stava.

Pri određivanju udaljenosti iz stava 1. ovog člana, kao osnov uzima se krajnje odredište u koje će, usled uskraćivanja ukrcavanja ili otkazivanja leta, putnici prispeti sa zakašnjenjem u odnosu na vreme dolaska predviđeno po redu letenja.

Ako se putnicima ponudi preusmeravanje puta do njihovog krajnjeg odredišta alternativnim letom u skladu sa članom 13. ovog zakona i ako tako ostvareno vreme dolaska ne prekorači planirano vreme dolaska u prvobitno rezervisanom letu:

1) za dva časa, za letove do 1.500 km ili

2) za tri časa, za letove unutar ECAA područja duže od 1.500 km, i za sve ostale letove između 1.500 i 3.500 km ili

3) za četiri časa, za letove koji nisu obuhvaćeni tač. 1) i 2) ovog stava,

avio-prevozilac može da smanji naknadu štete iz stava 1. ovog člana za 50%.

Naknada štete iz stava 1. ovog člana se isplaćuje u gotovini, elektronskim bankovnim transferom, bankovnom doznakom na račun, čekovima ili, uz pisanu saglasnost putnika, putnim vaučerom i/ili u drugim uslugama.

Udaljenost iz st. 1. i 3. ovog člana meri se metodom za određivanje rute putem velikog kruga ortodrome.

Evri se preračunavaju u dinare po srednjem kursu Narodne banke Srbije koji važi na dan isplate, a ako je u vezi sa pravom na naknadu štete pokrenut spor pred sudom – na dan pravnosnažnosti presude.

Pravo na vraćanje troškova ili preusmeravanje puta

Član 13.

Putnik, na osnovu svog zahteva, ima pravo na vraćanje troškova ili preusmeravanje puta, što podrazumeva izbor između:

1)isplate, u roku od sedam dana na način propisan u članu 12. stav 4. ovog zakona u visini pune cene putne karte po kojoj je ona kupljena, za deo ili delove putovanja koji nisu ostvareni i za deo ili delove putovanja koji su ostvareni, ako let više ne služi svrsi koju je putnik prvobitno planirao, zajedno sa, kad je to relevantno, povratnim letom u prvu tačku polaska, što je pre moguće;

2)preusmeravanja puta, prema sličnim uslovima prevoza, do krajnjeg odredišta što je pre moguće;

3)preusmeravanja puta, prema sličnim uslovima prevoza, do krajnjeg odredišta nekog kasnijeg datuma kako je putniku prihvatljivo, zavisno od dostupnosti slobodnih mesta.

KADA U OVOM ZAKONU POSTOJI UPUĆIVANJE NA OVAJ ČLAN, PUTNICIMA MORA DA BUDE PONUĐEN IZBOR IZMEĐU:

1) – VRAĆANJA TROŠKOVA, U ROKU OD SEDAM DANA, NA NAČIN PROPISAN U ČLANU 12. STAV 4. OVOG ZAKONA U IZNOSU KOJI ODGOVARA VISINI PUNE CENE PUTNE KARTE PO KOJOJ JE ONA KUPLJENA, ZA DEO ILI DELOVE PUTOVANJA KOJI NISU OSTVARENI I ZA DEO ILI DELOVE PUTOVANJA KOJI SU OSTVARENI, AKO LET VIŠE NE SLUŽI SVRSI KOJU JE PUTNIK PRVOBITNO PLANIRAO, ZAJEDNO SA, KAD JE TO RELEVANTNO

– POVRATNIM LETOM U PRVU TAČKU POLASKA, ŠTO JE PRE MOGUĆE;

2)PREUSMERAVANJA PUTA, PREMA SLIČNIM USLOVIMA PREVOZA, DO KRAJNJEG ODREDIŠTA ŠTO JE PRE MOGUĆE;

3)PREUSMERAVANJA PUTA, PREMA SLIČNIM USLOVIMA PREVOZA, DO KRAJNJEG ODREDIŠTA NEKOG KASNIJEG DATUMA KAKO JE PUTNIKU PRIHVATLJIVO, ZAVISNO OD DOSTUPNOSTI SLOBODNIH MESTA.

Na putnike čiji letovi čine deo paket aranžmana primenjuje se stav 1. tačka 1) ovog člana, isključujući pravo na nadoknadu u slučajevima u kojima takvo pravo proizlazi iz posebnog propisa kojim se uređuju prava i obaveze iz paket aranžmana.

Ako neko mesto, grad ili region imaju više aerodroma, a stvarni avio-prevozilac ponudi putniku let na alternativni aerodrom umesto aerodroma za koji putnik ima rezervaciju, onda stvarni avio-prevozilac snosi troškove prevoza putnika od alternativnog aerodroma do aerodroma za koji putnik ima rezervaciju ili do drugog obližnjeg odredišta u dogovoru s putnikom.

Pravo na zbrinjavanje

Član 14.

Putnik, na osnovu svog zahteva, ima pravo na zbrinjavanje, što podrazumeva:

1)besplatne obroke i osvežavajuće napitke primerene vremenu čekanja;

2)hotelski smeštaj:

(1)ako je neophodno jedno ili više noćenja,

(2)ako je neophodno da se ostane duže nego što je putnik planirao;

3)prevoz od aerodroma do mesta smeštaja (hotel ili slično).

KADA U OVOM ZAKONU POSTOJI UPUĆIVANJE NA OVAJ ČLAN, PUTNICIMA ĆE BITI PONUĐENO BEZ NAPLATE:

1)OBROCI I OSVEŽAVAJUĆI NAPICI PRIMERENI VREMENU ČEKANJA;

2)HOTELSKI SMEŠTAJ:

(1)AKO JE NEOPHODNO JEDNO ILI VIŠE NOĆENJA,

(2)AKO JE NEOPHODNO DA SE OSTANE DUŽE NEGO ŠTO JE PUTNIK PLANIRAO;

3)PREVOZ OD AERODROMA DO MESTA SMEŠTAJA (HOTEL ILI SLIČNO).

Pored prava iz stava 1. ovog člana, putnici imaju pravo i na dva besplatna telefonska poziva ili na dve poruke putem teleksa ili faksa ili elektronske pošte.

Stvarni avio-prevozilac posebno vodi računa o potrebama lica sa smanjenom pokretljivošću, lica koja ih prate i o potrebama dece bez pratnje.

Podnošenje reklamacije

Član 97.

U slučaju uskraćivanja ukrcavanja, otkazivanja letova i kašnjenja letova putnik ostvaruje prava propisana ovim zakonom podnošenjem reklamacije avio-prevoziocu u pisanom obliku, uz koju podnosi odgovarajuće dokaze.

Lice sa invaliditetom ili lice sa smanjenom pokretljivošću svoja prava propisana ovim zakonom ostvaruje podnošenjem reklamacije avio-prevoziocu, odnosno telu koje upravlja aerodromom u pisanom obliku, uz koju podnosi odgovarajuće dokaze.

Ako avio-prevozilac, odnosno telo koje upravlja aerodromom u roku od 30 dana od dana dostave reklamacije ne udovolje reklamaciji iz st. 1. i 2. ovog člana ili na istu ne odgovore, podnosilac reklamacije iz ovog člana ima pravo da prijavi povredu ovog zakona vazduhoplovnom inspektoru.

Nezavisno od prava iz st. 1. i 2. ovog člana putnik, lice sa invaliditetom ili lice sa smanjenom pokretljivošću ima pravo da zaštiti svoja prava podnošenjem tužbe pred nadležnim sudom.

PUTNIK KOJI SMATRA DA JE PREKRŠENO NEKO OD PRAVA KOJE IMA NA OSNOVU OVOG ZAKONA U SLUČAJU USKRAĆIVANJA UKRCAVANJA, OTKAZIVANJA LETOVA I KAŠNJENJA LETOVA, PODNOSI REKLAMACIJU AVIO-PREVOZIOCU U PISANOM OBLIKU.

LICE SA INVALIDITETOM ILI LICE SA SMANJENOM POKRETLJIVOŠĆU KOJE SMATRA DA SU PREKRŠENA NEKA OD PRAVA PROPISANIH OVIM ZAKONOM MOŽE PODNETI REKLAMACIJU U PISANOM OBLIKU AVIO-PREVOZIOCU, ODNOSNO TELU KOJE UPRAVLJA AERODROMOM, U ZAVISNOSTI OD SLUČAJA, UZ KOJU PODNOSI ODGOVARAJUĆE DOKAZE.

PRILIKOM REZERVACIJE AVIO-PREVOZILAC INFORMIŠE PUTNIKA O POSTUPCIMA PODNOŠENJA REKLAMACIJA IZ ST. 1. I 2. OVOG ČLANA, KAO I O ODGOVARAJUĆIM KONTAKT ADRESAMA NA KOJE SE ONE DOSTAVLJAJU, UKLJUČUJUĆI I ELEKTRONSKE NAČINE DOSTAVLJANJA.

REKLAMACIJA IZ ST. 1. I 2. OVOG ČLANA PODNOSI SE NAJKASNIJE U ROKU OD 90 DANA OD DANA KADA JE LET OBAVLJEN ILI KADA JE TREBALO DA SE OBAVI.

AKO AVIO-PREVOZILAC, ODNOSNO TELO KOJE UPRAVLJA AERODROMOM U ROKU OD 60 DANA OD DANA DOSTAVE KOMPLETNE DOKUMENTACIJE, NEOPHODNE ZA REKLAMACIJU, NE UDOVOLJE REKLAMACIJI IZ ST. 1. I 2. OVOG ČLANA ILI NA ISTU NE ODGOVORE, PODNOSILAC REKLAMACIJE IZ OVOG ČLANA IMA PRAVO DA PRIJAVI POVREDU OVOG ZAKONA DIREKTORATU CIVILNOG VAZDUHOPLOVSTVA REPUBLIKE SRBIJE (U DALJEM TEKSTU: DIREKTORAT).

NEZAVISNO OD PRAVA IZ ST. 1. I 2. OVOG ČLANA, PUTNIK, LICE SA INVALIDITETOM ILI LICE SA SMANJENOM POKRETLJIVOŠĆU IMA PRAVO DA ZAŠTITI SVOJA PRAVA PODNOŠENJEM TUŽBE PRED NADLEŽNIM SUDOM.

Pravo svojine

Član 130.

Na vazduhoplovu se može steći pravo svojine i druga imovinska STVARNA prava.

Vlasnik vazduhoplova ima pravo da vazduhoplov drži, da ga koristi i da njime raspolaže u granicama određenim zakonom.

Kada se svojina i druga imovinska STVARNA prava na vazduhoplovu stiču na osnovu pravnog posla, taj posao je punovažan ako je zaključen u pisanom obliku.

Pravo svojine na vazduhoplovu se može steći i na osnovu odluke suda, odnosno druge nadležne vlasti, nasleđivanjem ili po drugim osnovama, u skladu sa zakonom.

Predmet prava svojine može biti i vazduhoplov u izgradnji, kao i stvari koje su ugrađene u vazduhoplov u izgradnji.

Ako u Registar vazduhoplova Republike Srbije nije što drugo upisano, pravo svojine na vazduhoplovu u izgradnji obuhvata i stvari koje se nalaze u proizvodnji ili održavanju, a nisu ugrađene u vazduhoplov, ako su po svojoj izgradnji određene isključivo za ugradnju u određeni vazduhoplov ili za njegov pripadak ili ako su na vidljiv način obeležene ili izdvojene za ugradnju u taj vazduhoplov.

Upis prava svojine na vazduhoplovu

UPIS PRAVA SVOJINE I DRUGIH STVARNIH PRAVA

Član 132.

Na osnovu pravnog posla, prava na vazduhoplovu stiču se upisom u Registar vazduhoplova Republike Srbije i Evidenciju vazduhoplova Republike Srbije (u daljem tekstu: Registar).

Izuzetno od odredbe stava 1. ovog člana, prava po osnovu ugovora o zakupu ugovorenom u trajanju kraćem od šest meseci ne moraju se upisati u Registar.

PRAVO SVOJINE I DRUGA STVARNA PRAVA NA VAZDUHOPLOVU UPISUJU SE U REGISTAR VAZDUHOPLOVA REPUBLIKE SRBIJE I EVIDENCIJU VAZDUHOPLOVA REPUBLIKE SRBIJE (U DALJEM TEKSTU: REGISTAR).

IZUZETNO OD STAVA 1. OVOG ČLANA, PRAVA PO OSNOVU UGOVORA O ZAKUPU NE MORAJU SE UPISATI U REGISTAR.

NA UPIS VAZDUHOPLOVA U REGISTAR, NA OSNOV ZA UPIS PRAVA SVOJINE I ZALOŽNOG PRAVA, NA NAČIN VOĐENJA REGISTRA, KAO I NA POSTUPANJE ORGANA NADLEŽNIH ZA VOĐENJE REGISTRA, SHODNO SE PRIMENJUJU ODREDBE ZAKONA KOJIM SE UREĐUJE VAZDUŠNI SAOBRAĆAJ I PROPISI DONETI NA OSNOVU TOG ZAKONA.

Nadležno telo kojem se dostavljaju određeni predlozi

Član 165.

Predlog za prinudnu prodaju vazduhoplova koji je upisan u Registar, predlog za zasnivanje prinudnog sudskog založnog prava ili za predbeležbu prinudnog sudskog založnog prava na vazduhoplovu ili na pravu uknjiženom na njemu podnosi se Direktoratu civilnog vazduhoplovstva Republike Srbije (u daljem tekstu: Direktorat).

Direktorat će predloge iz stava 1. ovog člana hitno dostaviti nadležnom sudu.

Vreme predaje predloga Direktoratu smatra se kao vreme predaje predloga nadležnom sudu.

Nadzorna ovlašćenja Direktorata

Član 173.

Nadzor nad primenom odredaba ovog zakona koje se odnose na poštovanje prava garantovanih putnicima, za letove čije je mesto polaska aerodrom na teritoriji Republike Srbije ili im je mesto polaska aerodrom države koja nije navedena u članu 8. stav 2. tačka 1) ovog zakona, pod uslovom da je mesto krajnjeg odredišta aerodrom na teritoriji Republike Srbije i da let obavlja avio-prevozilac strane potpisnice ECAA sporazuma, obavlja Direktorat.

Nadzor nad primenom odredaba ovog zakona koje se odnose na prava lica sa invaliditetom i lica sa smanjenom pokretljivošću, ako se radi o aerodromu iz člana 37. stav 1. ovog zakona, obavlja Direktorat koji preduzima sve potrebne mere za poštovanje prava lica sa invaliditetom ili lica sa smanjenom pokretljivošću, uključujući ispunjavanje standarda kvaliteta za pružanje pomoći iz člana 44. ovog zakona.

U skladu sa preuzetim međunarodnim obavezama, Evropska komisija se obaveštava o nadzornim ovlašćenjima Direktorata iz st. 1. i 2. ovog člana. Direktorat svake godine podnosi Evropskoj komisiji izveštaj o izvršenim nadzorima.

DIREKTORAT JE TELO REPUBLIKE SRBIJE, PREMA PROPISIMA EVROPSKE UNIJE, KOJE SE STARA O PRIMENI ODREDABA OVOG ZAKONA KOJE SE ODNOSE NA POŠTOVANJE PRAVA GARANTOVANIH PUTNICIMA, ZA LETOVE ČIJE JE MESTO POLASKA AERODROM NA TERITORIJI REPUBLIKE SRBIJE ILI IM JE MESTO POLASKA AERODROM DRŽAVE KOJA NIJE NAVEDENA U ČLANU 8. STAV 2. TAČKA 1) OVOG ZAKONA, POD USLOVOM DA JE MESTO KRAJNJEG ODREDIŠTA AERODROM NA TERITORIJI REPUBLIKE SRBIJE I DA LET OBAVLJA AVIO-PREVOZILAC STRANE POTPISNICE ECAA SPORAZUMA.

DIREKTORAT JE TELO REPUBLIKE SRBIJE, PREMA PROPISIMA EVROPSKE UNIJE, KOJE SE STARA O PRIMENI ODREDABA OVOG ZAKONA KOJE SE ODNOSE NA PRAVA LICA SA INVALIDITETOM I LICA SA SMANJENOM POKRETLJIVOŠĆU, AKO SE RADI O AERODROMU IZ ČLANA 37. STAV 1. OVOG ZAKONA I PREDUZIMA SVE POTREBNE MERE ZA POŠTOVANJE PRAVA LICA SA INVALIDITETOM ILI LICA SA SMANJENOM POKRETLJIVOŠĆU I OBAVEŠTAVANJE TIH LICA O NJIHOVIM PRAVIMA IZ ZAKONA.

U SKLADU SA PREUZETIM MEĐUNARODNIM OBAVEZAMA, EVROPSKA KOMISIJA SE OBAVEŠTAVA O OVLAŠĆENJIMA DIREKTORATA IZ ST. 1. I 2. OVOG ČLANA.

Pojam inspekcijskog nadzora i ovlašćenja vazduhoplovnih inspektora

Član 174.

Inspekcijski nadzor nad primenom ovog zakona, relevantnih međunarodnih propisa i podzakonskog akta donetog na osnovu ovog zakona, vrši Direktorat, preko vazduhoplovnih inspektora.

INSPEKCIJSKI NADZOR NAD PRIMENOM OVOG ZAKONA, RELEVANTNIH MEĐUNARODNIH PROPISA I PODZAKONSKOG AKTA DONETOG NA OSNOVU OVOG ZAKONA, U DELU PRAVA PUTNIKA KOD USKRAĆIVANJA UKRCAVANJA, OTKAZIVANJA LETOVA I KAŠNJENJA LETOVA I PRAVA LICA SA INVALIDITETOM I LICA SA SMANJENOM POKRETLJIVOŠĆU DIREKTORAT VRŠI PREKO VAZDUHOPLOVNIH INSPEKTORA.

Vazduhoplovni inspektor, u sprovođenju postupka inspekcijskog nadzora iz stava 1. ovog člana, ima ovlašćenja propisana zakonom kojim se uređuje vazdušni saobraćaj.

ANALIZA EFEKATA ZAKONA

Na koga će i kako će najverovatnije uticati rešenja u Zakonu

Ovaj zakon će imati pozitivnog uticaja na različite kategorije putnika, uključujući i lica sa invaliditetom i lica sa smanjenom pokretljivošću u avio–prevozu, kao i na avio–prevozioce. Svima njima će ovaj zakon omogućiti da jasnije sagledaju svoja prava i obaveze, kao i da ih lakše ostvare, odnosno izvrše.

Do sada je članom 12. Zakona (pravo na naknadu štete) bilo propisano da u slučajevima iz člana 8. stav 1. Zakona (koji su, ovako formulisani, mogli da se tumače da obuhvataju i slučajeve kašnjenja), na osnovu svog zahteva, putnici ostvaruju pravo na naknadu štete čiji iznos zavisi od dužine samog leta. Međutim, članom 11. Zakona (kašnjenje leta) koji definiše obaveze avio-prevozioca u pogledu pružanja pomoći putnicima u slučaju kašnjenja leta, nije navedena ova novčana naknada, što je u skladu sa članom 6. Uredbe Evropskog parlamenta i Saveta (EZ) br. 261/2004. Predloženom izmenom se otklanja moguća kolizija čl. 11. i 12. Zakona i postiže puna usaglašenost sa pomenutom evropskom uredbom, a putnicima se otklanjaju dileme oko prava koja imaju u pogledu novčane naknade.

Pored navedenog, ovaj zakon i drugim svojim članovima omogućava da putnici, lica sa invaliditetom, lica sa smanjenom pokretljivošću, ali i avio-prevozioci i tela koja upravljaju aerodromom jasnije sagledaju svoja prava i obaveze. Do sada nije zakonom bio utvrđen rok za podnošenje reklamacije na koju ima pravo putnik u slučaju uskraćivanja ukrcavanja, otkazivanja letova i kašnjenja letova, odnosno na koju ima pravo lice sa invaliditetom ili lice sa smanjenom pokretljivošću. To je izazivalo probleme u praksi, koji su otklonjeni propisivanjem roka od 90 dana za podnošenje reklamacije. Dalje, u dosadašnjem tekstu člana 97. Zakona je bilo navedeno pravo podnosioca reklamacije da prijavi povredu Zakona vazduhoplovnom inspektoru ukoliko avio-prevozilac, odnosno telo koje upravlja aerodromom, ne udovolje reklamaciji ili na istu ne odgovore u propisanom roku. Predloženom izmenom podnosilac reklamacije ovo svoje pravo može da ostvari ukoliko povredu Zakona prijavi Direktoratu civilnog vazduhoplovstva Republike Srbije (dakle, instituciji, koja zapošljava vazduhoplovne inspektore različitih specijalnosti). Ovim se olakšava ostvarivanje prava, jer su stranke ponekad imale dilemu kojem vazduhoplovnom inspektoru treba da se obrate. Ovim članom se i produžava rok u kome avio-prevozilac ili telo koje upravlja aerodromom mogu da odgovore na reklamaciju ili da udovolje reklamaciji, a koji je do sada iznosio 30 dana (sada iznosi 60 dana), kako bi se dalo dovoljno vremena da se obrade svi elementi iz reklamacije.

Ovim zakonom se olakšava i mogućnost uzimanja ili davanja vazduhoplova u zakup. Naime, do sada je bilo propisano da se prava po osnovu ugovora o zakupu (pravo korišćenja koje ima zakupac) ugovorenom u trajanju kraćem od šest meseci ne moraju upisati u Registar. U slučaju da se pravo korišćenja odnosilo na period duži od šest meseci, ono se moralo upisati u Registar. Ova odredba je vodila tumačenju da u slučaju kada je zakupac domaći avio-prevozilac, a vazduhoplov se do tada nalazio u stranom registru, bilo bi neophodno da se zatraži ispis vazduhoplova iz stranog registra (što zahteva donošenje odgovarajućih akata stranih vazduhoplovnih vlasti), a potom i da se ugovorne strane obrate stvarno nadležnom sudu Republike Srbije na osnovu čije odluke se vrši upis u Registar vazduhoplova Republike Srbije. Ovo je otežavalo uzimanje vazduhoplova u zakup i predstavljalo prepreku za razvoj delatnosti koju obavlja avio-prevozilac.

Koji su troškovi koje će primena akta izazvati građanima i privredi

Izmene ovog zakona ne stvaraju dodatne troškove građanima i privredi.

Da li su pozitivne posledice donošenja zakona takve da opravdavaju troškove koje će on stvoriti

Kako je već napomenuto, ovim zakonom se ne stvaraju novi troškovi. Sa druge strane, očekuju se pozitivni efekti (koji su bliže opisani u delu koji odgovora na pitanje na koga će i kako će najverovatnije uticati rešenja u Zakonu), te je opravdano njegovo donošenje.

Da li akt stimuliše pojavu novih privrednih subjekata na tržištu i tržišnu konkurenciju

Da, ukoliko se ovaj zakon posmatra kao sredstvo kojim se jasnije određuje način na koji lica na koja se ovaj zakon odnosi ostvaruju svoja prava i izvršavaju svoje obaveze, što posredno dovodi do stvaranja pogodnog okruženja za obavljanje delatnosti.

Osnovni tekst Zakona o obligacionim i osnovama svojinsko-pravnih odnosa u vazdušnom saobraćaju, koji se menja ovim zakonom, podstiče tržišnu konkurenciju u tom smislu što će avio-prevozioci imati neposredan interes da obezbede putnicima ostvarivanje prava koja im se garantuju ovim zakonom, iz razloga što će putnici uvek nastojati da putuju onim avio-kompanijama koje ispunjavaju obaveze u slučaju uskraćivanja ukrcavanja, otkazivanja letova ili kašnjenja, a izbegavati da putuju onim kompanijama koje to ne čine. Naravno, broj putnika koji lete nekom avio-kompanijom neposredno će određivati i položaj te kompanije na tržištu.

Takođe, činjenica da se ovim zakonom olakšava postupak zakupa vazduhoplova, dovodi do toga da se olakšavaju i uslovi za obavljanje delatnosti, što može da predstavlja stimulisanje pojave novih privrednih subjekata, a samim tim i podsticanje konkurencije.

Da li su sve zainteresovane strane imale priliku da iznesu svoje stavove

Nacrt Zakona o izmenama Zakona o obligacionim i osnovama svojinsko-pravnih odnosa u vazdušnom saobraćaju nije bio predmet javne rasprave. Nacrt zakona dostavljen je na mišljenje nadležnim organima i zainteresovanim subjektima. U pisanoj formi mišljenje je dostavio najveći domaći avio-prevozilac, Air Serbia, koji je predložio da se Nacrt zakona dopuni novi članom kojim bi se izmenio član 14. osnovnog teksta Zakona. S obzirom da se predložena izmena odnosila na terminološko usklađivanje sa Uredbom (EZ) br. 261/2004, ovaj predlog je prihvaćen i unet u tekst Nacrta. Takođe, predloženo je da se član Nacrta, kojim se menja član 97. osnovnog teksta Zakona, u stavu 4. delimično dopuni kako bi se preciziralo da rok za odgovor avio-prevozioca na reklamaciju putnika teče od dostave kompletne dokumentacije, neophodne za reklamaciju. I ova sugestija je uvažena i uneta u tekst Nacrta zakona.

Koje će se mere tokom primene zakona preduzeti da bi se ostvarilo ono što se donošenjem zakona namerava

Ovaj zakon ne zahteva nove finansijske, tehničko-tehnološke, organizacione i kadrovske kapacitete za njegovo sprovođenje. Takođe, nije predviđeno donošenje podzakonskih akata za njegovo sprovođenje.

Direktorat civilnog vazduhoplovstva Republike Srbije će, shodno čl. 173. i 174. Zakona vršiti inspekcijski nadzor nad primenom zakona. u delu prava putnika kod uskraćivanja ukrcavanja, otkazivanja letova i kašnjenja letova i prava lica sa invaliditetom i lica sa smanjenom pokretljivošću. Takođe, kao rezultat ovog nadzora može doći do pokretanja odgovarajućeg prekršajnog postupka.

U cilju efikasnijeg sprovođenja Zakona, Direktorat će organizovati i odgovarajuće sastanke i seminare, kako bi detaljno upoznao vazduhoplovne subjekte sa zakonskim rešenjima.

IZJAVA O USKLAĐENOSTI NACRTA PROPISA SA PROPISIMA EVROPSKE UNIJE

1. Organ državne uprave, odnosno drugi ovlašćeni predlagač propisa

Ovlašćeni predlagač: Vlada

Obrađivač: Ministarstvo građevinarstva, saobraćaja i infrastrukture

2. Naziv propisa

Predlog zakona o izmenama Zakona o obligacionim i osnovama svojinsko-pravnih odnosa u vazdušnom saobraćaju

Draft Law on Amendments to the Law on Obligation and Property and Legal Relations in Air Transport

3. Usklađenost propisa sa odredbama Sporazuma o stabilizaciji i pridruživanju između Evropskih zajednica i njihovih država članica, sa jedne strane, i Republike Srbije, s druge strane („Službeni glasnik RS”, broj 83/08) (u daljem tekstu: Sporazum), odnosno sa odredbama Prelaznog sporazuma o trgovini i trgovinskim pitanjima između Evropske zajednice, s jedne strane, i Republike Srbije, s druge strane („Službeni glasnik RS”, broj 83/08) (u daljem tekstu: Prelazni sporazum)

a) Odredba Sporazuma i Prelaznog sporazuma koja se odnosi na normativnu sadržinu propisa

Glava VIII (Politika saradnje), član 108. (Transport).

b) Prelazni rok za usklađivanje zakonodavstva prema odredbama Sporazuma i Prelaznog sporazuma

Usklađivanje zakonodavstva će se izvršiti u roku predviđenom članom 72. Sporazuma.

v) Ocena ispunjenosti obaveza koje proizilaze iz navedene odredbe Sporazuma i Prelaznog sporazuma

Ispunjava u potpunosti.

g) Razlozi za delimično ispunjavanje, odnosno neispunjavanje obaveza koje proizilaze iz navedene odredbe Sporazuma i Prelaznog sporazuma

„/”

d) Veza sa Nacionalnim programom za usvajanje pravnih tekovina Evropske unije

3. Sposobnost preuzimanja obaveza iz članstva u EU, 3.14. Transportna politika, 3.14.3 Vazdušni transport

Šifra: 2015-31

4. Usklađenost propisa sa propisima Evropske unije

a) Navođenje odredbi primarnih izvora prava Evropske unije i ocene usklađenosti sa njima

Ugovor o funkcionisanju Evropske unije

Deo 1 (Načela), Glava I (Kategorije i oblasti nadležnosti Unije), član 4. i Deo 3 (Politika Unije i unutrašnje mere), Glava VI (Transport), član 100 (2) – potpuno usklađeno;

Multilateralni sporazum između Evropske zajednice i njenih država članica, Republike Albanije, Bosne i Hercegovine, Republike Bugarske, Republike Hrvatske, Bivše Jugoslovenske Republike Makedonije, Republike Island, Republike Crne Gore, Kraljevine Norveške, Rumunije, Republike Srbije i Misije privremene uprave Ujedinjenih nacija na Kosovu (u skladu sa Rezolucijom Saveta bezbednosti UN 1244 od 10. juna 1999) o uspostavljanju Zajedničkog evropskog vazduhoplovnog područja (u daljem tekstu: ESAA sporazum)

Član 1. (Ciljevi i načela), Član 15. stav 1. (Primena), Aneks I (Glava G-Zaštita korisnika) – potpuno usklađeno

b) Navođenje sekundarnih izvora prava Evropske unije i ocene usklađenosti sa njima

Uredba Evropskog parlamenta i Saveta (EZ) br. 261/2004 od 11. februara 2004. godine o zajedničkim pravilima u pogledu naknade štete i pomoći putnicima u slučaju uskraćivanja ukrcavanja ili otkazivanja letova ili velikog kašnjenja letova i o ukidanju Uredbe (EEZ) br. 295/91 (OJ L 46. 17.2.2004).

Regulation (EC) No 261/2004 of the European Parliament and of the Council of 11 February 2004 establishing common rules on compensation and assistance to passengers in the event of denied boarding and of cancellation or long delay of flights, and repealing Regulation (EEC) No 295/91, (OJ L 46, 17.2.2004)

32004R0261

Potpuno usklađeno

Uredba Evropskog parlamenta i Saveta (EZ) 1107/2006 od 5. jula 2006. o pravima lica sa invaliditetom i lica sa smanjenom pokretljivošću u avio-prevozu (OJ L 204, 26.7.2006.)

Regulation (EC) No 1107/2006 of the European Parliament and of the Council of 5 July 2006. concerning rights of disabled persons and persons with reduced mobility when traveling by air, (OJ L 204, 26.7.2006.)

32006R1107

Potpuno usklađeno

v) Navođenje ostalih izvora prava Evropske unije i usklađenost sa njima

„/”

g) Razlozi za delimičnu usklađenost odnosno neusklađenost

d) Rok u kojem je predviđeno postizanje potpune usklađenosti propisa sa propisima Evropske unije

5. Ukoliko ne postoje odgovarajuće nadležnosti Evropske unije u materiji koju reguliše propis, i/ili ne postoje odgovarajući sekundarni izvori prava Evropske unije sa kojima je potrebno obezbediti usklađenost, potrebno je konstatovati tu činjenicu. U ovom slučaju nije potrebno popunjavati Tabelu usklađenosti propisa.

6. Da li su prethodno navedeni izvori prava Evropske unije prevedeni na srpski jezik?

Da.

7. Da li je propis preveden na neki službeni jezik Evropske unije?

Da. Propis je preveden na engleski jezik.

8. Učešće konsultanata u izradi propisa i njihovo mišljenje o usklađenosti

Evropska komisija konsultovana u periodu pripreme Nacrta zakona.

1. Naziv propisa Evropske unije :

2. „CELEX” oznaka EU propisa

32004R0261

3. Organ državne uprave, odnosno drugi ovlašćeni predlagač propisa:

4. Datum izrade tabele:

Ovlašćeni predlagač: Vlada

Obrađivač: Ministarstvo građevinarstva, saobraćaja i infrastrukture

13.05.2015.

5. Naziv (nacrta, predloga) propisa čije odredbe su predmet analize usklađenosti sa propisom Evropske unije:

Predlog zakona o izmenama Zakona o obligacionim i osnovama svojinsko-pravnih odnosa u vazdušnom saobraćaju

Draft Law on amendments to the Law on Obligations and the Basics of Property Relations in Air Transport.

6. 2015-31

7. Usklađenost odredbi propisa sa odredbama propisa EU:

a1)

b1)

Odredba propisa EU

Sadržina odredbe

Odredbe propisa R. Srbije

Sadržina odredbe

Usklađenost

Razlozi za delimičnu usklađenost, neusklađenost ili neprenosivost

Napomena o usklađenosti

1. 1.

This Regulation establishes, under the conditions specified herein, minimum rights for passengers when:

8.1.

1.1.a)

they are denied boarding against their will;

8.1.1)

da je ukrcavanje uskraćeno protiv volje putnika;

1.1.b)

their flight is cancelled;

8.1.2)

da je let otkazan;

1.1.c)

their flight is delayed.

8.1.3)

kašnjenja leta.

1.2.

Application of this Regulation to Gibraltar airport is understood to be without prejudice to the respective legal positions

of the Kingdom of Spain and the United Kingdom with regard to the dispute over sovereignty over the territory in which the airport is situated.

Nije relevantno sa stanovišta domaćeg zakonodavstva.

1.3.

Application of this Regulation to Gibraltar airport shall be suspended until the arrangements in the Joint Declaration

made by the Foreign Ministers of the Kingdom of Spain and the United Kingdom on 2 December 1987 enter into operation.

The Governments of Spain and the United Kingdom will inform the Council of such date of entry into operation.

Nije relevantno sa stanovišta domaćeg zakonodavstva.

2.1.

For the purposes of this Regulation:

3.1.

Pojedini izrazi upotrebljeni u ovom zakonu imaju sledeće značenje:

2.1.a)

‘air carrier’ means an air transport undertaking with a valid operating licence;

3.1.2)

avio-prevozilac je privredno društvo ili preduzetnik koji ima važeću operativnu dozvolu

2.1.b)

‘operating air carrier’ means an air carrier that performs or intends to perform a flight under a contract with a passenger or on behalf of another person, legal or natural, having a contract with that passenger;

3.1.34)

stvarni avio-prevozilac je avio-prevozilac koji obavlja ili namerava da obavi let na osnovu ugovora s putnikom ili u ime drugog, pravnog ili fizičkog lica, koje ima ugovor s putnikom

2.1.c)

‘Community carrier’ means an air carrier with a valid operating licence granted by a Member State in accordance with the provisions of Council Regulation (EEC) No 2407/92 of 23 July 1992 on licensing of air carriers (1);

3.1.3)

avio-prevozilac strane potpisnice ESAA sporazuma označava avio-prevozioca kojem je nadležno telo strane potpisnice ESAA sporazuma izdalo važeću operativnu dozvolu u skladu sa Uredbom Evropskog parlamenta i Saveta (EZ) br. 1008/2008 od 24. septembra 2008. godine o zajedničkim pravilima za obavljanje vazdušnog saobraćaja u Zajednici;

2.1.d)

‘tour operator’ means, with the exception of an air carrier, an organiser within the meaning of Article 2, point 2, of Council Directive 90/314/EEC of 13 June 1990 on package travel, package holidays and package tours

3.1.20)

organizator putovanja je, sa izuzetkom avio-prevozioca, lice koje redovno organizuje paket aranžmane i prodaje ih ili nudi na prodaju, direktno ili preko posrednika;

2.1.e)

‘package’ means those services defined in Article 2, point 1, of Directive 90/314/EEC;

3.1.23)

paket aranžman je unapred određena kombinacija usluga kojom se organizator putovanja obavezuje da putniku pribavi najmanje dve usluge koje se sastoje od prevoza, smeštaja ili drugih turističkih usluga koje čine celinu i koje se pružaju u vremenu dužem od 24 časa ili uključuju barem jedno noćenje, a putnik se obavezuje da organizatoru putovanja plati za to jednu ukupnu (paušalnu) cenu;

2.1.f)

‘ticket’ means a valid document giving entitlement to transport, or something equivalent in paperless form, including electronic form, issued or authorised by the air carrier or its authorised agent;

3.1.29)

Putna karta je važeći dokument, ili neki ekvivalent tome koji nije u papirnom obliku, uključujući i elektronski oblik, koji daje pravo na prevoz, a koji izdaje ili odobrava avio-prevozilac ili njegov ovlašćeni posrednik.

2.1.g)

‘reservation’ means the fact that the passenger has a ticket, or other proof, which indicates that the reservation has been accepted and registered by the air carrier or tour operator;

3.1.30)

Rezervacija je isprava kojom se potvrđuje da putnik ima putnu kartu ili drugi dokaz da je rezervacija prihvaćena i potvrđena od strane avio-prevozioca ili organizatora putovanja.

2.1.h)

‘final destination’ means the destination on the ticket presented at the check-in counter or, in the case of directly connecting flights, the destination of the last flight; alternative connecting flights available shall not be taken into account if the original planned arrival time is respected;

3.1.12)

Krajnje odredište je odredište koje je navedeno u putnoj karti koja se pokazuje na pultu za prijavljivanje putnika za let ili, u slučaju direktno povezanih letova, odredište poslednjeg leta. Dostupni alternativni povezani letovi se ne računaju ako je poštovano prvobitno planirano vreme dolaska.

2.1.i)

‘person with reduced mobility’ means any person whose mobility is reduced when using transport because of any physical disability (sensory or locomotory, permanent or temporary), intellectual impairment, age or any other cause of disability, and whose situation needs special attention and adaptation to the person’s needs of the services made available to all passengers;

3.1.14)

Lice sa invaliditetom ili lice sa smanjenom pokretljivošću je lice čija se pokretljivost smanjuje u prevozu, zbog bilo koje fizičke nesposobnosti (čulne ili lokomotorne, stalne ili privremene), mentalne nesposobnosti, starosti ili drugog uzroka nesposobnosti, a čije stanje nalaže posebnu pažnju i prilagođavanje usluga koje se pružaju putnicima njegovim potrebama.

2.1.j)

‘denied boarding’ means a refusal to carry passengers on a flight, although they have presented themselves for boarding under the conditions laid down in Article 3(2), except where there are reasonable grounds to deny them boarding, such as reasons of health, safety or security, or inadequate travel documentation;

3.1.38)

uskraćivanje ukrcavanja je uskraćivanje mogućnosti putnicima da se ukrcaju na let, mada su se prijavili za ukrcavanje, shodno uslovima iz člana 8. stav 3. ovog zakona, izuzev ako im se ukrcavanje uskrati iz opravdanog razloga, kao što su zdravstveni, bezbednosni ili razlozi obezbeđivanja ili neposedovanje odgovarajuće putne isprave;

2.1.k)

‘volunteer’ means a person who has resented himself for boarding under the conditions laid down in Article 3(2) and responds positively to the air carrier’s call for passengers prepared to surrender their reservation in exchange for benefits.

3.1.5)

Dobrovoljac je lice koje se blagovremeno prijavilo za ukrcavanje shodno uslovima iz člana 8. stav 3. ovog zakona, a koje je spremno da prihvati ponudu avio-prevozioca da odustane od svoje rezervacije u zamenu za pogodnosti.

2.1.l)

‘cancellation’ means the non-operation of a flight which was previously planned and on which at least one place was reserved

3.1.22)

Otkazivanje leta je izostanak leta koji je prethodno bio predviđen i na kome je rezervisano najmanje jedno mesto.

3.1.

This Regulation shall apply:

8.1.

8.2.

1) da je ukrcavanje uskraćeno protiv volje putnika;

2) da je let otkazan;

3) kašnjenja leta.

U SKLADU SA POTVRĐENIM MEĐUNARODNIM UGOVORIMA I POD USLOVIMA UTVRĐENIM OVIM ZAKONOM, PUTNICIMA SE GARANTUJE MINIMUM PRAVA U SLAČAJU:

DA JE UKRCAVANJE USKRAĆENO PROTIV VOLJE PUTNIKA

DA JE LET OTKAZAN

KAŠNJENJE LETA

Prava garantovana putnicima u slučajevima navedenim u stavu 1. ovog člana primenjuju se na:

3.1.a)

to passengers departing from an airport located in the territory of a Member State to which the Treaty applies;

8.2.1)

putnike koji putuju sa aerodroma koji se nalazi na teritoriji strane potpisnice ESAA sporazuma, na koju se ESAA sporazum primenjuje (u daljem tekstu: ESAA područje);

Pojam “država članica“ tumači se u skladu sa ESAA sporazumom

3.1.b)

to passengers departing from an airport located in a third country to an airport situated in the territory of a Member State to which the Treaty applies, unless they received benefits or compensation and were given assistance in that third country, if the operating air carrier of the flight concerned is a Community carrier.

8.2.2)

putnike koji putuju sa aerodroma u trećoj državi na aerodrom koji se nalazi unutar ESAA područja, izuzev ako su oni ostvarili pogodnosti ili naknadu štete ili pomoć u toj trećoj državi, i ako je stvarni avio-prevozilac na tom letu avio-prevozilac strane potpisnice ESAA sporazuma.

PUTNIKE KOJI PUTUJU SA AERODROMA U TREĆOJ DRŽAVI NA AERODROM KOJI SE NALAZI UNUTAR ECAA PODRUČJA, IZUZEV UKOLIKO SU ONI OSTVARILI POGODNOSTI ILI NAKNADU ŠTETE ILI POMOĆ U TOJ TREĆOJ DRŽAVI, AKO JE STVARNI AVIO-PREVOZILAC NA TOM LETU AVIO-PRVOZILAC STRANE POTPISNICE ECAA SPORAZUMA.

Pojam “država članica“ tumači se u skladu sa ESAA sporazumom

3.2.

Paragraph 1 shall apply on the condition that passengers:

8.3.

Odredba stava 2. ovog člana primenjuje se ako putnici ispunjavaju sledeće uslove:

3.2.a)

have a confirmed reservation on the flight concerned and, except in the case of cancellation referred to in Article 5, present themselves for check-in,

— as stipulated and at the time indicated in advance and in writing (including by electronic means) by the air carrier, the tour operator or an authorised travel agent, or, if no time is indicated,

— not later than 45 minutes before the published departure time; or

8.3.1)

imaju potvrđenu rezervaciju za određeni let i da se, izuzev ako let bude otkazan prema članu 10. ovog zakona, prijave za let na mestu za prijavljivanje putnika za let:

(1) u vreme koje je avio-prevozilac, organizator putovanja ili ovlašćeni turistički posrednik unapred, u pisanom ili elektronskom obliku, odredio u putnoj karti ili ako vreme nije unapred određeno,

(2) najkasnije 45 minuta pre objavljenog vremena polaska

3.2.b)

have been transferred by an air carrier or tour operator from the flight for which they held a reservation to another flight, irrespective of the reason.

8.3.2)

da je avio-prevozilac ili organizator putovanja premestio putnike s leta za koji su imali rezervaciju na drugi let, bez obzira na razlog.

3.3.

This Regulation shall not apply to passengers travelling free of charge or at a reduced fare not available directly or indirectly to the public. However, it shall apply to passengers having tickets issued under a frequent flyer programme or other commercial programme by an air carrier or tour operator.

8.4.

8.5.

Pravo na naknadu štete i pomoć ne pripada putnicima koji putuju besplatno ili po sniženoj tarifi koja neposredno ili posredno nije dostupna široj javnosti.

Pravo na naknadu štete i pomoć pripada putnicima kojima je putna karta izdata u okviru programa nagrađivanja putnika ili drugog komercijalnog programa avio-prevozioca ili organizatora putovanja

3.4.

This Regulation shall only apply to passengers transported by motorised fixed wing aircraft.

8.6.

Pravo na naknadu štete i pomoć pripada samo putnicima koji putuju vazduhoplovom s motorom.

3.5.

This Regulation shall apply to any operating air carrier providing transport to passengers covered by paragraphs 1 and 2. Where an operating air carrier which has no contract with the passenger performs obligations under this Regulation, it shall be regarded as doing so on behalf of the person having a contract with that passenger.

8.7.

Pravo na naknadu štete i pomoć mora da omogući bilo koji stvarni avio-prevozilac koji prevozi putnike iz st. 2. i 3. ovog člana. U slučajevima kada avio-prevozilac koji nema ugovor s putnikom izvršava obaveze propisane odredbama ovog pododeljka, smatra se da on ispunjava obaveze u ime lica koje ima ugovor s putnikom.

3.6.

This Regulation shall not affect the rights of passengers under Directive 90/314/EEC.

This Regulation shall not apply in cases where a package tour is cancelled for reasons other than cancellation of the flight

8.8.

8.9.

Odredbe čl. 8 – 20. ovog zakona ne utiču na prava putnika iz propisa kojima se uređuje ugovor o organizaciji putovanja. UREĐUJU PRAVA I OBAVEZE IZ PAKET ARANŽMANA

Odredbe čl. 8 – 20. ovog zakona ne primenjuju se kad se paket aranžman otkaže iz nekog drugog razloga, a ne zbog otkazivanja leta.

4.1.

When an operating air carrier reasonably expects to deny boarding on a flight, it shall first call for volunteers to surrender their reservations in exchange for benefits underconditions to be agreed between the passenger concerned and the operating air carrier. Volunteers shall be assisted in accordance with Article 8, such assistance being additional to the benefits mentioned in this paragraph.

9.1.

9.2.

Ako stvarni avio-prevozilac osnovano očekuje da će doći do uskraćivanja ukrcavanja na let, on najpre poziva dobrovoljce koji su voljni da odustanu od rezervacije u zamenu za pogodnosti pod uslovima koje ti putnici i stvarni avio-prevozilac dogovore.

Pored pogodnosti iz stava 1. ovog člana, dobrovoljci ostvaruju pravo na pomoć iz člana 13. ovog zakona.

4.2.

If an insufficient number of volunteers comes forward to allow the remaining passengers with reservations to board the flight, the operating air carrier may then deny boarding to passengers against their will.

9.3.

Ako se ne javi dovoljan broj dobrovoljaca kako bi se preostali putnici koji imaju rezervaciju ukrcali na let, stvarni avio-prevozilac može tada da uskrati ukrcavanje putnicima protiv njihove volje.

4.3.

If boarding is denied to passengers against their will, the operating air carrier shall immediately compensate them in accordance with Article 7 and assist them in accordance with Articles 8 and 9.

9.4.

Putnicima kojima uskrati ukrcavanje protiv njihove volje, stvarni avio-prevozilac mora odmah da nadoknadi štetu u skladu sa članom 12. ovog zakona i da im pruži pomoć iz čl. 13. i 14. ovog zakona.

5.1.

In case of cancellation of a flight, the passengers concerned shall:

10.1.

U slučaju otkazivanja leta, putnici imaju pravo na:

5.1.a)

be offered assistance by the operating air carrier in accordance with Article 8; and

10.1.1)

pomoć od strane stvarnog avio-prevozioca iz člana 13. ovog zakona;

5.1.b)

be offered assistance by the operating air carrier in accordance with Article 9(1)(a) and 9(2), as well as, in event of rerouting when the reasonably expected time of departure of the new flight is at least the day after the departure as it was planned for the cancelled flight, the assistance specified in Article 9(1)(b) and 9(1)(c); and

10.1.2)

pomoć od strane stvarnog avio-prevozioca iz člana 14. stav 1. tačka 1) i stav 2. ovog zakona, kao i pomoć iz člana 14. stav 1. tač. 2) i 3) ovog zakona ako put bude preusmeren, a predviđeno vreme polaska novog leta iznosi najmanje jedan dan posle vremena polaska koje je bilo planirano za otkazani let;

5.1.c)

have the right to compensation by the operating air carrier in accordance with Article 7, unless:

(i) they are informed of the cancellation at least two weeks before the scheduled time of departure; or

(ii) they are informed of the cancellation between two weeks and seven days before the scheduled time of departure and are offered re-routing, allowing them to

depart no more than two hours before the scheduled time of departure and to reach their final destination less than four hours after the scheduled time of arrival;

(iii) they are informed of the cancellation less than seven days before the scheduled time of departure and are offered re-routing, allowing them to depart no more than one hour before the scheduled time of departure and to reach their final destination less than two hours after the scheduler time of arrival.

10.1.3)

naknadu štete od strane stvarnog avio-prevozioca u skladu sa članom 12. ovog zakona, izuzev ako su:

(1) putnici obavešteni o otkazivanju leta najmanje dve nedelje pre polaska predviđenog po redu letenja,

(2) putnici obavešteni o otkazivanju leta u roku od dve nedelje do sedam dana pre polaska predviđenog po redu letenja i ako im je ponuđeno preusmeravanje puta koje omogućava da otputuju najviše dva časa pre polaska predviđenog po redu letenja i da stignu na krajnje odredište u okviru četiri časa od vremena dolaska predviđenog po redu letenja,

(3) putnici obavešteni o otkazivanju leta u roku od sedam dana pre vremena polaska predviđenog po redu letenja i ponuđeno im je preusmeravanje puta koje omogućava da otputuju najviše jedan čas pre polaska predviđenog po redu letenja i da stignu na krajnje odredište u okviru dva časa od vremena dolaska predviđenog po redu letenja.

5.2.

When passengers are informed of the cancellation, an explanation shall be given concerning possible alternative transport

10.2.

Uz obaveštenje o otkazivanju leta, putnici se obaveštavaju i o drugim mogućnostima prevoza.

5.3.

An operating air carrier shall not be obliged to pay compensation in accordance with Article 7, if it can prove that the cancellation is caused by extraordinary circumstances

which could not have been avoided even if all reasonable measures had been taken.

10.3.

Stvarni avio-prevozilac nije dužan da naknadi štetu u skladu sa članom 12. ovog zakona ako dokaže da je let otkazan usled vanrednih okolnosti koje nisu mogle da se izbegnu iako su preduzete sve razumne mere

5.4.

The burden of proof concerning the questions as to whether and when the passenger has been informed of the cancellation of the flight shall rest with the operating air carrier.

10.4.

Teret dokazivanja da li je i kada putnik obavešten o otkazivanju leta snosi stvarni avio-prevozilac.

6.1.

When an operating air carrier reasonably expects a flight to be delayed beyond its scheduled time of departure:

11.1.

Ako stvarni avio-prevozilac osnovano očekuje da let započne kasnije u odnosu na vreme polaska po redu letenja:

6.1.1.a)

for two hours or more in the case of flights of 1 500 kilometres or less; or

11.1.1)

za dva časa ili više, za letove do 1.500 km;

6.1.1.b)

for three hours or more in the case of all intra-Community flights of more than 1 500 kilometres and of all other flights between 1 500 and 3 500 kilometres; or

11.1.2)

za tri časa ili više, za letove unutar ECAA područja dužine između 1.500 i 3.500 km;

6.1.1.c)

for four hours or more in the case of all flights not falling under (a) or (b),

11.1.3)

3) za četiri časa ili više, za sve letove koji nisu predviđeni u tač. 1) ili 2) ovog stava,

6.1.2.

passengers shall be offered by the operating air carrier:

11.1.3)

stvarni avio-prevozilac mora da putnicima pruži:

6.1.2.i)

(i) the assistance specified in Article 9(1)(a) and 9(2); and

11.1.3)(1)

pomoć iz člana 14. stav 1. tačka 1) i stav 2. ovog zakona;

6.1.2.ii)

(ii) when the reasonably expected time of departure is at least the day after the time of departure previously announced, the assistance specified in Article 9(1)(b) and 9(1)(c); and

11.1.3)(2)

pomoć iz člana 14. stav 1. tač. 2) i 3) ovog zakona, kad je razumno očekivano vreme polaska najmanje jedan dan posle prethodno najavljenog vremena polaska;

6.1.2.iii)

(iii) when the delay is at least five hours, the assistance specified in Article 8(1)(a).

11.1.3)(3)

pomoć iz člana 13. stav 1. tačka 1) ovog zakona, kad let kasni najmanje pet časova.

6.2.

In any event, the assistance shall be offered within the time limits set out above with respect to each distance bracket.

11.2.

U svakom slučaju pomoć se pruža putnicima u okviru vremena navedenog u stavu 1. ovog člana, u zavisnosti od svake udaljenosti leta.

7.1.

Where reference is made to this Article, passengers shall receive compensation amounting to:

12.1.

U slučajevima iz člana 8. stav 1. ovog zakona, na osnovu ovog zahteva, putnici ostvaruju prvo na naknadu štete u iznosu od:

KADA U OVOM ZAKONU POSTOJI UPUĆIVANJE NA OVAJ ČLAN, PUTNICI IMAJU PRAVO NA NAKNADU ŠTETE U IZNOSU OD:

7.1.1.a)

EUR 250 for all flights of 1 500 kilometres or less;

12.1.1)

1) 250 evra (u dinarskoj protivvrednosti) za letove do 1.500 km;

7.1.1.b)

EUR 400 for all intra-Community flights of more than 1 500 kilometres, and for all other flights between 1 500 and 3 500 kilometres;

12.1.2)

2) 400 evra (u dinarskoj protivvrednosti) za letove unutar ECAA područja duže od 1.500 km i za sve ostale letove između 1.500 km i 3.500 km;

7.1.1.c)

EUR 600 for all flights not falling under (a) or (b).

12.1.3)

3) 600 evra (u dinarskoj protivvrednosti) za letove koji nisu predviđeni u tač. 1) i 2) ovog stava.

7.1.2.

In determining the distance, the basis shall be the last destination at which the denial of boarding or cancellation will delay the passenger’s arrival after the scheduled time.

12.2.

7.2.1.

When passengers are offered re-routing to their final destination on an alternative flight pursuant to Article 8, the arrival time of which does not exceed the scheduled arrival time of the flight originally booked

12.3.

7.2.1.a)

by two hours, in respect of all flights of 1 500 kilometres or less; or

12.3.1)

1) za dva časa, za letove do 1.500 km; ili

7.2.1.b)

by three hours, in respect of all intra-Community flights of more than 1 500 kilometres and for all other flights between 1 500 and 3 500 kilometres; or

12.3.2)

2) za tri časa, za letove unutar ECAA područja duže od 1.500 km, i za sve ostale letove između 1.500 i 3.500 km;ili

7.2.1.c)

by four hours, in respect of all flights not falling under (a) or (b),

12.3.3)

3) za četiri časa, za letove koji nisu obuhvaćeni tač. 1) i 2) ovog stava,

7.2.2.

the operating air carrier may reduce the compensation provided for in paragraph 1 by 50 %.

12.3.3)

avio-prevozilac može da smanji naknadu štete iz stava 1. ovog člana za 50%.

7.3.

The compensation referred to in paragraph 1 shall be paid in cash, by electronic bank transfer, bank orders or bank cheques or, with the signed agreement of the passenger, in travel vouchers and/or other services.

12.4.

7.4.

The distances given in paragraphs 1 and 2 shall be measured by the great circle route method.

12.5.

Udaljenost iz st. 1. i 3. ovog člana meri se metodom za određivanje rute putem velikog kruga ortodrome.

8.1.

Where reference is made to this Article, passengers shall be offered the choice between:

13.1.

Putnik, na osnovu svog zahteva, ima pravo na vraćanje troškova ili

preusmeravanje puta, što podrazumeva izbor između:

KADA U OVOM ZAKONU POSTOJI UPUĆIVANJE NA OVAJ ČLAN, PUTNICIMA MORA DA BUDE PONUĐEN IZBOR IZMEĐU:

8.1.a)

— reimbursement within seven days, by the means provided for in Article 7(3), of the full cost of the ticket at the price at which it was bought, for the part or parts of the journey not made, and for the part or parts already made if the flight is no longer serving any purpose in relation to the passenger’s original travel plan, together with, when relevant,

— a return flight to the first point of departure, at the earliest opportunity;

13.1.1)

isplate, u roku od sedam dana na način propisan u članu 12. stav 4.

ovog zakona u visini pune cene putne karte po kojoj je ona kupljena, za deo ili delove putovanja koji nisu ostvareni i za deo ili delove putovanja koji su ostvareni, ako let više ne služi svrsi koju je putnik prvobitno planirao, zajedno sa, kad je to relevantno, povratnim letom u prvu tačku polaska, što je pre moguće;

VRAĆANJA TROŠKOVA U ROKU OD SEDAM DANA, NA NAČIN PROPISAN U ČLANU 12. STAV 4. OVOG ZAKONA U IZNOSU KOJI ODGOVARA VISINI PUNE CENE PUTNE KARTE PO KOJOJ JE ONA KUPLJENA, ZA DEO ILI DELOVE PUTOVANJA KOJI NISU OSTVARENII ZA DEO ILI DELOVE PUTOVANJA KOJI SU OSTVARENI, AKO LET VIŠE NE SLUŽI SVRSI KOJU JE PUTNIK PRVOBITNO PLANIRAO, ZAJEDNO SA, KADA JE TO RELEVANTNO – POVRATNIM LETOM U PRVU TAČKU POLASKA, ŠTO JE PRE MOGUĆE,

8.1.b)

re-routing, under comparable transport conditions, to their final destination at the earliest opportunity or

13.1.2)

preusmeravanja puta, prema sličnim uslovima prevoza, do krajnjeg

odredišta što je pre moguće;

PREUSMERAVANJA PUTA, PREMA SLIČNIM USLOVIMA PREVOZA, DO KRAJNJEG ODREDIŠTA ŠTO JE PRE MOGUĆE,

8.1.c)

re-routing, under comparable transport conditions, to their final destination at a later date at the passenger’s convenience, subject to availability of seats.

13.1.3)

preusmeravanja puta, prema sličnim uslovima prevoza, do krajnjeg odredišta nekog kasnijeg datuma kako je putniku prihvatljivo, zavisno od dostupnosti slobodnih mesta.

PREUSMERAVANJA PUTA, PREMA SLIČNIM USLOVIMA PREVOZA, DO KRAJNJEG ODREDIŠTA NEKOG KASNIJEG DATUMA KAKO JE PUTNIKU PRIHVATLJIVO, ZAVISNO OD DOSTUPNOSTI SLOBODNIH MESTA.

8.2.

Paragraph 1(a) shall also apply to passengers whose flights form part of a package, except for the right to reimbursement where such right arises under Directive 90/314/EEC.

13.2.

Na putnike čiji letovi čine deo paket aranžmana primenjuje se stav 1.

tačka 1) ovog člana, isključujući pravo na nadoknadu u slučajevima u kojima takvo pravo proizlazi iz posebnog propisa kojim se uređuju prava i obaveze iz paket aranžmana.

8.3.

When, in the case where a town, city or region is served by several airports, an operating air carrier offers a passenger a flight to an airport alternative to that for which the booking was made, the operating air carrier shall bear the cost of transferring the passenger from that alternative airport either to that for which the booking was made, or to another close-by destination agreed with the passenger.

13.3.

rezervaciju ili do drugog obližnjeg odredišta u dogovoru s putnikom.

9.1.

Where reference is made to this Article, passengers shall be offered free of charge:

14.1.

Putnik, na osnovu svog zahteva, ima pravo na zbrinjavanje, što podrazumeva:

KADA U OVOM ZAKONU POSTOJI UPUĆIVANJE NA OVAJ ČLAN, PUTNICIMA ĆE BITI PONUĐENO BEZ NAPLATE:

9.1.a)

meals and refreshments in a reasonable relation to the waiting time;

14.1.1)

besplatne obroke i osvežavajuće napitke primerene vremenu čekanja;

OBROCI I OSVEŽAVAJUĆI NAPICI PRIMERENI VREMENU ČEKANJA;

9.1.b)

hotel accommodation in cases

— where a stay of one or more nights becomes necessary,

— where a stay additional to that intended by the passenger becomes necessary;

14.1.2)

hotelski smeštaj:

(1) ako je neophodno jedno ili više noćenja,

(2) ako je neophodno da se ostane duže nego što je putnik planirao;

HOTELSKI SMEŠTAJ:

(1) AKO JE NEOPHODNO JEDNO ILI VIŠE NOĆENJA,

(2) AKO JE NEOPHODNO DA SE OSTANE DUŽE NEGO ŠTO JE PUTNIK PLANIRAO;

9.1.c)

transport between the airport and place of accommodation (hotel or other).

14.1.3)

prevoz od aerodroma do mesta smeštaja (hotel ili slično).

PREVOZ OD AERODROMA DO MESTA SMEŠTAJA (HOTEL ILI SLIČNO).

9.2.

In addition, passengers shall be offered free of charge two telephone calls, telex or fax messages, or e-mails.

14.2.

Pored prava iz stava 1. ovog člana, putnici imaju pravo i na dva besplatna telefonska poziva ili na dve poruke putem teleksa ili faksa ili elektronske pošte.

9.3.

In applying this Article, the operating air carrier shall pay particular attention to the needs of persons with reduced mobility and any persons accompanying them, as well as to the needs of unaccompanied children

14.3.

Stvarni avio-prevozilac posebno vodi računa o potrebama lica sa

smanjenom pokretljivošću, lica koja ih prate i o potrebama dece bez pratnje.

10.1.

If an operating air carrier places a passenger in a class higher than that for which the ticket was purchased, it may not request any supplementary payment.

15.1.

Ako stvarni avio-prevozilac smesti putnika u klasu višu od one za koju

je putnik kupio putnu kartu, taj prevozilac ne može da zahteva naknadu razlike

u ceni.

10.2.

If an operating air carrier places a passenger in a class lower than that for which the ticket was purchased, it shall within seven days, by the means provided for in Article 7(3), reimburse

15.2.

Ako stvarni avio-prevozilac smesti putnika u klasu nižu od one za koju

je putnik kupio putnu kartu, taj prevozilac mora u roku od sedam dana da putniku, na način propisan u članu 12. stav 4. ovog zakona, naknadi troškove u visini od:

10.2.a)

30 % of the price of the ticket for all flights of 1 500 kilometres or less, or

15.2.1)

1) 30 % od cene putne karte, za letove do 1.500 km;

10.2.b)

50 % of the price of the ticket for all intra-Community flights of more than 1 500 kilometres, except flights between the European territory of the Member States and the French overseas departments, and for all other flights between 1 500 and 3 500 kilometres, or

15.2.2)

50% od cene putne karte, za letove unutar ECAA područja duže od

1.500 km, i za sve ostale letove između 1.500 km i 3.500 km;

10.2.c)

75 % of the price of the ticket for all flights not falling under (a) or (b), including flights between the European territory of the Member States and the French overseas departments.

15.2.3)

75 % od cene putne karte, za letove koji nisu obuhvaćeni tač. 1) i 2)

ovog stava.

11.1.

Operating air carriers shall give priority to carrying persons with reduced mobility and any persons or certified service dogs accompanying them, as well as naccompanied children.

16.1.

Stvarni avio-prevozilac daje prioritet u prevozu licu sa smanjenom pokretljivošću i svim licima ili sertifikovanim psima vodičima u njihovoj pratnji i deci bez pratnje.

11.2.

In cases of denied boarding, cancellation and delays of any length, persons with reduced mobility and any persons accompanying them, as well as unaccompanied children, shall have the right to care in accordance with Article 9 as soon as possible.

16.2.

U slučajevima uskraćivanja ukrcavanja, otkazivanja ili kašnjenja leta bilo koje dužine, lica sa smanjenom pokretljivošću i sva lica u njihovoj pratnji, kao i deca bez pratnje, imaju pravo na zbrinjavanje u skladu sa članom 14. ovog zakona, u najkraćem mogućem roku.

12.1.

This Regulation shall apply without prejudice to a passenger’s rights to further compensation. The compensation granted under this Regulation may be deducted from such compensation.

17.1.

Putnici imaju pravo na dodatnu naknadu štete koja je predviđena posebnim propisima. Naknada štete isplaćena putniku shodno članu 12. ovog zakona može da se odbije od iznosa takve dodatne naknade štete.

12.2.

Without prejudice to relevant principles and rules of national law, including case-law, paragraph 1 shall not apply to passengers who have voluntarily surrendered a reservation under Article 4(1).

17.2.

Odredbe stava 1. ovoga člana ne primenjuju se na putnike koji su dobrovoljno odustali od svoje rezervacije u skladu sa članom 9. stav 1. ovog zakona.

13.

In cases where an operating air carrier pays compensation or meets the other obligations incumbent on it under this Regulation, no provision of this Regulation may be interpreted as restricting its right to seek compensation from any person, including third parties, in accordance with the law applicable.

In particular, this Regulation shall in no way restrict the operating air carrier’s right to seek reimbursement from a tour operator or another person with whom the operating air carrier has a contract. Similarly, no provision of this Regulation may be interpreted as restricting the right of a tour operator or a third party, other than a passenger, with whom an operating air carrier has a contract, to seek reimbursement or compensation from the operating air carrier in accordance with applicable relevant laws.

18.

U slučajevima kada stvarni avio-prevozilac isplati naknadu štete

ili ispuni druge obaveze u kombinaciji s tim, u skladu sa ovim zakonom, ni jedna odredba ovog zakona se ne može tumačiti restriktivno u pogledu prava stvarnog avio-prevozioca da zahteva regres od bilo koga, uključujući i treća lica, prema važećim propisima.

Ovaj zakon ne ograničava pravo stvarnog avio-prevozioca da zahteva

vraćanje troškova od organizatora putovanja ili drugog lica s kojim ima ugovor.

Ništa u ovom zakonu ne ograničava pravo organizatora putovanja ili

trećeg lica, izuzev putnika, s kojim stvarni avio-prevozilac ima ugovor, da zahteva vraćanje troškova ili naknadu štete od stvarnog avio-prevozioca prema važećim propisima.

14.1.

The operating air carrier shall ensure that at check-in a clearly legible notice containing the following text is displayed in a manner clearly visible to passengers: ‘If you are denied boarding or if your flight is cancelled or delayed for at least two hours, ask at the check-in counter or boarding gate for the text stating your rights, particularly with regard to compensation and assistance’.

19.1.

Stvarni avio-prevozilac mora da obezbedi da se na pultu za

prijavljivanje putnika za let istakne čitko ispisano i jasno vidljivo

obaveštenje za putnike u kojem se navodi: „Ako vam je uskraćeno ukrcavanje ili je vaš let otkazan ili kasni najmanje dva časa, zahtevajte na pultu za prijavljivanje putnika za let ili na izlazu za ukrcavanje pisano obaveštenje o vašim pravima, pre svega o pravu na naknadu štete i pomoć”.

14.2.

An operating air carrier denying boarding or cancelling a flight shall provide each passenger affected with a written notice setting out the rules for compensation and assistance in line with this Regulation. It shall also provide each passenger affected by a delay of at least two hours with an equivalent notice. The contact details of the national designated body referred to in Article 16 shall also be given to the passenger in written form.

19.2.

19.3.

Svakom putniku kojem uskrati ukrcavanje ili otkaže let, stvarni avio- prevozilac mora da uruči pisano obaveštenje koje sadrži pravila po kojima se prema ovom zakonu ostvaruju pravo na naknadu štete i pomoć. Stvarni avio- prevozilac mora takođe da svakom putniku čiji let kasni najmanje dva časa, uruči istovetno obaveštenje.

Kontakt podatke o nadležnom telu pred kojim putnik može da ostvari

svoja prava mora takođe uručiti putniku u pisanoj formi.

14.3.

In respect of blind and visually impaired persons, the provisions of this Article shall be applied using appropriate alternative means.

19.4.

U odnosu na slepa lica i lica sa oštećenjem vida, odredbe ovog člana

moraju da se primene uz korišćenje odgovarajućih alternativnih načina.

15.1

Obligations vis-ŕ-vis passengers pursuant to this Regulation may not be limited or waived, notably by a derogation or restrictive clause in the contract of carriage.

20.1.

Prava putnika iz čl. 8 – 19. ovog zakona ne mogu da se ograniče ili

isključe, posebno ne putem derogirajućih ili restriktivnih klauzula u ugovoru o prevozu.

15.2.

If, nevertheless, such a derogation or restrictive clause is applied in respect of a passenger, or if the passenger is not correctly informed of his rights and for that reason has accepted compensation which is inferior to that provided for in this Regulation, the passenger shall still be entitled to take the necessary proceedings before the competent courts or bodies in order to obtain additional compensation.

20.3.

Ako se na putnika primeni derogirajuća ili restriktivna klauzula iz ugovora o prevozu ili ako putnik nije pravilno obavešten o svojim pravima i zato prihvati naknadu štete nižu od one predviđene ovim zakonom, taj putnik

ima pravo da pokrene odgovarajući postupak pred nadležnim sudom ili drugim organom kako bi ostvario dodatnu naknadu štete.

16.1.

Each Member State shall designate a body responsible for the enforcement of this Regulation as regards flights from airports situated on its territory and flights from a third country to such airports. Where appropriate, this body shall take the measures necessary to ensure that the rights of passengers are respected.

The Member States shall inform the Commission of the body that has been designated in accordance with this paragraph.

173.1.

173.3.

174.1.

174.2.

Nadzor nad primenom odredaba ovog zakona koje se odnose na poštovanje prava garantovanih putnicima, za letove čije je mesto polaska

aerodrom na teritoriji Republike Srbije ili im je mesto polaska aerodrom države koja nije navedena u članu 8. stav 2. tačka 1) ovog zakona, pod uslovom da je mesto krajnjeg odredišta aerodrom na teritoriji Republike Srbije i da

let obavlja avio-prevozilac strane potpisnice ECAA sporazuma, obavlja

Direktorat.

U SKLADU SA PREUZETIM MEĐUNARODNIM OBAVEZAMA, EVROPSKA KOMISIJA SE OBAVEŠTAVA O OVLAŠĆENJIMA DIREKTORATA IZ ST. 1. I 2. OVOG ZAKONA

Inspekcijski nadzor nad primenom ovog zakona, relevantnih međunarodnih propisa i podzakonskog akta donetog na osnovu ovog zakona, vrši Direktorat, preko vazduhoplovnih inspektora.

Vazduhoplovni inspektor, u sprovođenju postupka inspekcijskog nadzora iz stava 1. ovog člana, ima ovlašćenja propisana zakonom kojim se uređuje vazdušni saobraćaj.

16.2.

Without prejudice to Article 12, each passenger may complain to any body designated under paragraph 1, or to any

other competent body designated by a Member State, about an alleged infringement of this Regulation at any airport situated on the territory of a Member State or concerning any flight from a third country to an airport situated on that territory.

173.1.

Nadzor nad primenom odredaba ovog zakona koje se odnose na poštovanje prava garantovanih putnicima, za letove čije je mesto polaskaaerodrom na teritoriji Republike Srbije ili im je mesto polaska aerodromdržave koja nije navedena u članu 8. stav 2. tačka 1) ovog zakona, pod uslovomda je mesto krajnjeg odredišta aerodrom na teritoriji Republike Srbije i dalet obavlja avio-prevozilac strane potpisnice ECAA sporazuma, obavlja Direktorat.

16.3.

The sanctions laid down by Member States for infringements of this Regulation shall be effective, proportionate and dissuasive.

175.

Novčanom kaznom od 100.000 do 400.000 dinara kazniće se za prekršaj privredno društvo – stvarni avio-prevozilac, ako:

1) putnicima kojima uskrati ukrcavanje protiv njihove volje, odmah ne

nadoknadi štetu u skladu sa članom 12. ovog zakona i ne pruži im pomoć iz čl.

13. i 14. ovog zakona (član 9. stav 4);

2) u slučaju otkazivanja leta, putnicima ne pruži pomoć, odnosno ne

nadoknadi štetu u skladu sa članom 10. stav 1. ovog zakona;

3) ne obavesti putnike o drugim mogućnostima prevoza (član 10. stav

2);

4) u slučaju kašnjenja leta putnicima ne pruži odgovarajuću pomoć

(član 11. stav 1);

5) u slučajevima pozivanja putnika na član 12. ovog zakona putnicima

ne naknadi štetu u iznosima i pod uslovima propisanim tim članom;

6) u slučajevima pozivanja putnika na član 13. ovog zakona postupi

suprotno odredbama tog člana;

7) u slučajevima pozivanja putnika na član 14. ovog zakona postupi

suprotno odredbama tog člana;

8) u roku od sedam dana ne vrati troškove putniku kojeg je smestio u

klasu nižu od one za koju je putnik kupio putnu kartu (član 15. stav 2);

9) licu sa smanjenom pokretljivošću i svim licima ili

sertifikovanim psima vodičima u njihovoj pratnji i deci bez pratnje ne da prioritet u prevozu i ne zbrine ih u skladu sa članom 14. ovog zakona (član16);

10) ne obezbedi da se na pultu za prijavljivanje putnika za let istakne

čitko ispisano i jasno vidljivo obaveštenje za putnike, svakom putniku kojem

uskrati ukrcavanje ili otkaže let, kao i svakom putniku čiji let kasni najmanje dva časa ne uruči pisano obaveštenje koje sadrži pravila po kojima se prema ovom zakonu ostvaruju pravo na naknadu štete i pomoć i ne koristi odgovarajuće alternativne načine za primenu odredaba tog člana na slepa

lica i lica sa oštećenjem vida (član 19);

11) najkasnije 15 dana po utvrđivanju identiteta fizičkog lica koje

ima pravo na naknadu štete ne izvrši avansno plaćanje srazmerno

pretrpljenoj materijalnoj šteti (član 30. stav 1);

12) prilikom prodaje prevoza, ne upozna putnike sa izvodima iz

glavnih odredaba koje uređuju odgovornost avio-prevozioca u odnosu na putnike i njihov prtljag, uključujući rokove za podnošenje tužbe za naknadu štete i mogućnost davanja posebne izjave o prtljagu i izvode o odgovornosti avio-prevozioca ne učini dostupnim putnicima na svim prodajnim mestima uključujući telefonsku prodaju ili prodaju putem interneta (član 31. stav 1);

13) svakom putniku ne preda pisano obaveštenje o granici odgovornosti avio-prevozioca koja važi za taj let (član 33);

14) zbog invaliditeta ili smanjene pokretljivosti, odbije da prihvati

rezervaciju za let vazduhoplovom, odnosno odbije da ukrca lice sa

invaliditetom ili lice sa smanjenom pokretljivošću pod uslovom da ono ima važeću putnu kartu i rezervaciju (član 38);

15) ne učine raspoloživim javnosti bezbednosna pravila koja se primenjuju na prevoz lica sa invaliditetom ili lica sa smanjenom

pokretljivošću, kao i sva moguća ograničenja u vezi s njihovim prevozom ili opremom za kretanje koja su uzrokovana veličinom vazduhoplova (član 39. stav 5);

16) ne obavesti pisanim putem lice sa invaliditetom ili lice sa

smanjenom pokretljivošću, u roku od pet radnih dana od zahteva, o razlozima za odbijanje prihvatanja rezervacije lica sa invaliditetom ili lica sa smanjenom pokretljivošću, odnosno za odbijanje zahteva da to lice bude

praćeno od drugog lica koje je sposobno da mu pruži odgovarajuću pomoć (član 39. stav 8);

17) ne obezbedi pomoć i druge načine koji su potrebni licima sa

invaliditetom i licima sa smanjenom pokretljivošću u skladu sa članom 50. ovog zakona.

Novčanom kaznom od 100.000 do 400.000 dinara kazniće se preduzetnik – stvarni avio-prevozilac za prekršaj iz stava 1. ovog člana.

Za prekršaj iz stava 1. ovog člana, kazniće se i odgovorno lice

stvarnog avio-prevozioca novčanom kaznom od 50.000 do 100.000 dinara.

Zakon je propisao konkretne kazne za povredu odredaba ovog zakona, čime je ostvaren cilj Uredbe 261/2004.

17.1

The Commission shall report to the European Parliament and the Council by 1 January 2007 on the operation and the

results of this Regulation, in particular regarding:

— the incidence of denied boarding and of cancellation of flights,

— the possible extension of the scope of this Regulation to passengers having a contract with a Community carrier or

holding a flight reservation which forms part of a ‘package tour’ to which Directive 90/314/EEC applies and who depart from a third-country airport to an airport in a

Member State, on flights not operated by Community air carriers,

— the possible revision of the amounts of compensation referred to in Article 7(1).

Ovo je obaveza Komisije.

17.2.

The report shall be accompanied where necessary by legislative proposals.

Ovo je obaveza Komisije

18.1.

Regulation (EEC) No 295/91 shall be repealed.

Prelazne i završne odredbe.

19.1.

This Regulation shall enter into force on 17 February 2005.

Prelazne i završne odredbe.

1. Naziv propisa Evropske unije :

Uredba Evropskog Parlamenta i Saveta (EZ) 1107/2006 od 5. jula 2006. o pravima lica sa invaliditetom i lica sa smanjenom pokretljivošću u avio-prevozu (OJ L 204, 26.7.2006.)

Regulation (EC) No 1107/2006 of the European Parliament and of the Council of 5 July 2006. concerning rights of disabled persons and persons with reduced mobility when traveling by air, (OJ L 204, 26.7.2006.)

2. „CELEX” oznaka EU propisa

32006R1107

3. Organ državne uprave, odnosno drugi ovlašćeni predlagač propisa:

4. Datum izrade tabele:

Ovlašćeni predlagač: Vlada

Obrađivač: Ministarstvo građevinarstva, saobraćaja i infrastrukture

13.05.2015.

5. Naziv (nacrta, predloga) propisa čije odredbe su predmet analize usklađenosti sa propisom Evropske unije:

Predlog zakona o izmenama Zakona o obligacionim i osnovama svojinsko-pravnih odnosa u vazdušnom saobraćaju

Draft Law on amendments to the Law on Obligations and the Basics of Property Relations in Air Transport

6. 2015-31

7. Usklađenost odredbi propisa sa odredbama propisa EU:

a1)

b1)

Odredba propisa EU

Sadržina odredbe

Odredbe propisa R. Srbije

Sadržina odredbe

Usklađenost

Razlozi za delimičnu usklađenost, neusklađenost ili neprenosivost

Napomena o usklađenosti

1.1.

This Regulation establishes rules for the protection of and provision of assistance to disabled persons and persons with reduced mobility travelling by air, both to protect them against discrimination and to ensure that they receive assistance.

37-51

Zakon ne sadrži ovu odredbu, ali je njen smisao ostvaren kroz ceo Zakon. Čl. od 37. do 51. propisana su prava lica sa invaliditetom i lica sa smanjenom pokretljivošću

1.2.

The provisions of this Regulation shall apply to disabled persons and persons with reduced mobility, using or intending to use commercial passenger air services on departure from, on transit through, or on arrival at an airport, when the airport is situated in the territory of a Member State to which the Treaty applies.

37.1

Lica sa invaliditetom i lica sa smanjenom pokretljivošću koja

koriste ili nameravaju da koriste usluge u javnom avio-prevozu prilikom

odlaska sa aerodroma, kada su u tranzitu ili po dolasku na aerodrom, kada se

aerodrom nalazi na teritoriji Republike Srbije, imaju pravo na pomoć

predviđenu ovim zakonom.

1.3.

Articles 3, 4 and 10 shall also apply to passengers departing from an airport situated in a third country to an airport situated in the territory of a Member State to which the Treaty applies, if the operating carrier is a Community air carrier.

37.2.

Odredbe propisane čl. 38, 39. i 45. ovog zakona primenjuju se i na putnike koji polaze s aerodroma koji se nalazi na teritoriji treće države na aerodrom koji se nalazi na teritoriji Republike Srbije, ako je operater koji obavlja prevoz avio-prevozilac neke od strana potpisnica ESAA sporazuma iz člana 8. stav 2. tačka 1) ovoga zakona.

1.4.

This Regulation shall not affect the rights of passengers established by Directive 90/314/EEC and under Regulation (EC) No 261/2004.

37.3.

Pravo na pomoć iz stava 1. ovog člana ne utiče na prava putnika predviđena u čl. od 8 – 11. ovog zakona i posebnim propisima o pružanju usluga zemaljskog opsluživanja.

1.5.

In so far as the provisions of this Regulation conflict with those of Directive 96/67/EC, this Regulation shall prevail.

37.4.

Ako su odredbe o pravu na pomoć iz stava 1. ovog člana u suprotnosti s odredbama posebnog propisa o pružanju usluga zemaljskog opsluživanja, primenjivaće se odredbe ovoga zakona.

1.6.

Application of this Regulation to Gibraltar airport is understood to be without prejudice to the respective legal positions of the Kingdom of Spain and the United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland with regard to the dispute over sovereignty over the territory in which the airport is situated.

Nije relevantno sa stanovišta domaćeg zakonodavstva.

1.7.

Application of this Regulation to Gibraltar airport shall be suspended until the arrangements included in the Joint Declaration made by the Foreign Ministers of the Kingdom of Spain and the United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland on 2 December 1987 enter into operation. The Governments of Spain and of the United Kingdom shall inform the Council of the date of entry into operation.

Nije relevantno sa stanovišta domaćeg zakonodavstva.

2.1.

For the purposes of this Regulation the following definitions shall apply:

3.1.

Pojedini izrazi upotrebljeni u ovom zakonu imaju sledeće značenje:

2.1.a)

‘disabled person’ or ‘person with reduced mobility’ means any person whose mobility when using transport is reduced due to any physical disability (sensory or locomotor, permanent or temporary), intellectual disability or impairment, or any other cause of disability, or age, and whose situation needs appropriate attention and the adaptation to his or her particular needs of the service made available to all passengers;

3.1.14)

lice sa invaliditetom ili lice sa smanjenom pokretljivošću je lice čija se pokretljivost smanjuje u prevozu, zbog bilo koje fizičke nesposobnosti (čulne ili lokomotorne, stalne ili privremene), mentalne nesposobnosti, starosti ili drugog uzroka nesposobnosti, a čije stanje nalaže posebnu pažnju i prilagođavanje usluga koje se pružaju putnicima njegovim potrebama

2.1.b)

‘air carrier’ means an air transport undertaking with a valid operating licence;

3.1.2)

avio-prevozilac je privredno društvo ili preduzetnik koji ima važeću operativnu dozvolu

2.1.c)

3.1.34)

stvarni avio-prevozilac je avio-prevozilac koji obavlja ili namerava da obavi let na osnovu ugovora s putnikom ili u ime drugog, pravnog

ili fizičkog lica koje ima ugovor s putnikom;

2.1.d)

‘Community air carrier’ means an air carrier with a valid operating licence granted by a Member State in accordance with Council Regulation (EEC) No 2407/92 of 23 July 1992 on licensing of air carriers ( 1 );

3.1.3)

avio-prevozilac strane potpisnice ESAA sporazuma označava avio-prevozioca kojem je nadležno telo strane potpisnice ESAA sporazuma izdalo važeću operativnu dozvolu u skladu sa Uredbom Evropskog parlamenta i Saveta (EZ) br. 1008/2008 od 24. septembra 2008. godine o zajedničkim pravilima za obavljanje vazdušnog saobraćaja u Zajednici;

Pojam se tumači u skladu sa ESAA sporazumom

2.1.e)

‘tour operator’ means, with the exception of an air carrier, an organiser or retailer within the meaning of Article 2(2) and (3) of Directive 90/314/EEC;

3.1.20)

organizator putovanja je, sa izuzetkom avio-prevozioca, lice koje redovno organizuje paket aranžmane i prodaje ih ili nudi na prodaju, direktno ili preko posrednika;

2.1.f)

‘managing body of the airport’ or ‘managing body’ means a body which notably has as its objective under national legislation the administration and management of airport infrastructures, and the coordination and control of the activities of the various operators present in an airport or airport system;

3.1.35)

telo koje upravlja aerodromom je privredno društvo, drugo pravno

lice ili preduzetnik čiji cilj je da, prema nacionalnim propisima, pre svega rukovodi i upravlja infrastrukturom aerodroma i da usklađuje i nadzire delatnosti različitih operatera na aerodromu ili sistem aerodroma;

2.1.g)

‘airport user’ means any natural or legal person responsible for the carriage of passengers by air from or to the airport in question;

3.1.11)

korisnik aerodroma je pravno lice ili preduzetnik koji je odgovoran za prevoz putnika i/ili prtljaga i/ili pošte i/ili stvari vazdušnim putem, od aerodroma ili do aerodroma

2.1.h)

‘Airport Users Committee’ means a committee of representatives of airport users or organisations representing them;

3.1.31)

Savet je Savet avio-prevozilaca koji koriste aerodromske usluge i sačinjavaju ga predstavnici korisnika aerodroma ili organizacije koje ih

predstavljaju;

2.1.i)

‘reservation’ means the fact that the passenger has a ticket, or other proof, which indicates that the reservation has been accepted and registered by the air carrier or tour operator;

3.1.30)

rezervacija je isprava kojom se potvrđuje da putnik ima putnu kartu

ili drugi dokaz da je rezervacija prihvaćena i potvrđena od strane avio-

prevozioca ili organizatora putovanja;

2.1.j)

‘airport’ means any area of land specially adapted for the landing, taking-off and manoeuvres of aircraft, including ancillary installations which these operations may involve for the requirements of aircraft traffic and services including installations needed to assist commercial air services;

3.1.1)

aerodrom je svako definisano područje (uključujući sve objekte, instalacije i opremu), na kopnu ili na vodi ili na fiksnoj, fiksnoj priobalnoj ili plutajućoj strukturi, koje je u celini ili delimično namenjeno za sletanje, poletanje ili kretanje vazduhoplova;

2.1.k)

‘airport car park’ means a car park, within the airport boundaries or under the direct control of the managing body of an airport, which directly serves the passengers using that airport;

3.1.24)

parking aerodroma je parking koji se nalazi u okviru granica aerodroma ili pod direktnom kontrolom tela koje upravlja aerodromom, koji je namenjen putnicima koji koriste aerodrom;

2.1.l)

‘commercial passenger air service’ means a passenger air transport service operated by an air carrier through a scheduled or non- scheduled flight offered to the general public for valuable consideration, whether on its own or as part of a package.

3.1.10)

javni putnički avio-prevoz je avio-prevoz putnika koji avio-prevozilac obavlja putem redovnih ili vanrednih letova koji je ponuđen javnosti uz naknadu, bilo kao samostalan let, bilo kao deo paket aranžmana;

3.1.

An air carrier or its agent or a tour operator shall not refuse, on the grounds of disability or of reduced mobility:

38.1

Avio-prevozilac, njegov zastupnik ili organizator putovanja ne mogu, zbog invaliditeta ili smanjene pokretljivosti putnika, odbiti da:

3.1.a)

to accept a reservation for a flight departing from or arriving at an airport to which this Regulation applies;

38.1.1)

prihvate rezervaciju za let vazduhoplovom koji odlazi sa aerodroma ili koji dolazi na aerodrom iz člana 37. ovog zakona;

3.1.b)

to embark a disabled person or a person with reduced mobility at such an airport, provided that the person concerned has a valid ticket and reservation.

38.1.2)

ukrcaju lice sa invaliditetom ili lice sa smanjenom pokretljivošću na ovakvom aerodromu, pod uslovom da ono ima važeću putnu kartu i rezervaciju.

4.1.

Notwithstanding the provisions of Article 3, an air carrier or its agent or a tour operator may refuse, on the grounds of disability or of reduced mobility, to accept a reservation from or to embark a disabled person or a person with reduced mobility:

39.1.

Izuzetno od člana 38. ovog zakona, avio-prevozilac, njegov zastupnik

ili organizator putovanja može, zbog invaliditeta ili smanjene pokretljivosti putnika, odbiti da prihvati rezervaciju od lica sa

invaliditetom ili lica sa smanjenom pokretljivošću ili odbiti njihovo

ukrcavanje:

4.1.1.a)

in order to meet applicable safety requirements established by international, Community or national law or in order to meet safety requirements established by the authority that issued the air operator’s certificate to the air carrier concerned;

39.1.1)

da bi se ispunili bezbednosni zahtevi uspostavljeni potvrđenim međunarodnim ugovorima ili nacionalnim pravom ili bezbednosni zahtevi koje je uspostavila vazduhoplovna vlast koja je avio-prevoziocu izdala potvrdu o osposobljenosti za obavljanje javnog avio-prevoza (AOC);

4.1.1.b)

if the size of the aircraft or its doors makes the embarkation or carriage of that disabled person or person with reduced mobility physically impossible.

39.1.2)

ako je veličina vazduhoplova ili njegovih vrata takva da fizički

onemogućava ukrcavanje ili prevoz lica sa invaliditetom ili lica sa

smanjenom pokretljivošću.

4.1.2.

In the event of refusal to accept a reservation on the grounds referred to under points (a) or (b) of the first subparagraph, the air carrier, its agent or the tour operator shall make reasonable efforts to propose an acceptable alternative to the person in question.

39.2.

U slučaju da odbiju da prihvate rezervaciju na osnovu tač. 1) i 2) ovog stava, avio-prevozilac, njegov zastupnik ili organizator putovanja ulažu sve razumne napore da licu predlože drugu prihvatljivu mogućnost.

4.1.3.

A disabled person or a person with reduced mobility who has been denied embarkation on the grounds of his or her disability or reduced mobility and any person accompanying this person pursuant to paragraph 2 of this Article shall be offered the right to reimbursement or re-routing as provided for in Article 8 of Regulation (EC) No 261/2004. The right to the option of a return flight or re-routing shall be conditional upon all safety requirements being met.

39.3.

Lice sa invaliditetom ili lice sa smanjenom pokretljivošću kome je uskraćeno pravo na ukrcavanje zbog invaliditeta ili smanjene pokretljivosti i lice u njegovoj pratnji iz stava 4. ovog člana, ima pravo na povraćaj troškova ili preusmeravanja puta u skladu sa članom 13. ovog zakona. Pravo na izbor između povratnog leta ili preusmeravanja puta zavisi od ispunjavanja bezbednosnih zahteva.

4.2.

Under the same conditions referred to in paragraph 1, first subparagraph, point (a), an air carrier or its agent or a tour operator may require that a disabled person or person with reduced mobility be accompanied by another person who is capable of providing the assistance required by that person.

39.4.

Pod uslovima iz stava 1. tačka 1) ovog člana, avio-prevozilac, njegov zastupnik ili organizator putovanja može da zahteva da lice sa invaliditetom ili lice sa smanjenom pokretljivošću bude praćeno od drugog

lica koje je sposobno da mu pruži odgovarajuću pomoć.

4.3.

An air carrier or its agent shall make publicly available, in accessible formats and in at least the same languages as the information made available to other passengers, the safety rules that it applies to the carriage of disabled persons and persons with reduced mobility, as well as any restrictions on their carriage or on that of mobility equipment due to the size of aircraft. A tour operator shall make such safety rules and restrictions available for flights included in package travel, package holidays and package tours which it organises, sells or offers for sale.

39.5.

39.6.

Avio-prevozilac ili njegov zastupnik moraju da, na primeren način i bar na istim jezicima na kojima su objavljena obaveštenja dostupna drugim putnicima, učine raspoloživim javnosti bezbednosna pravila koja se primenjuju na prevoz lica sa invaliditetom ili lica sa smanjenom pokretljivošću, kao i sva moguća ograničenja u vezi s njihovim prevozom ili opremom za kretanje koja su uzrokovana veličinom vazduhoplova.

Organizator putovanja čini raspoloživim ova bezbednosna pravila i ograničenja za letove koji su uključeni u putovanja, odmore ili izlete u okviru paket aranžmana koje organizuje, prodaje ili nudi na prodaju.

4.4.

When an air carrier or its agent or a tour operator exercises a derogation under paragraphs 1 or 2, it shall immediately inform the disabled person or person with reduced mobility of the reasons therefor. On request, an air carrier, its agent or a tour operator shall communicate these reasons in writing to the disabled person or person with reduced mobility, within five working days of the request.

39.7.

39.8.

Ako avio-prevozilac, njegov zastupnik ili organizator putovanja odbiju da prihvate rezervaciju lica sa invaliditetom ili lica sa smanjenom pokretljivošću, odnosno zahtev da lice sa invaliditetom ili lice sa smanjenom pokretljivošću bude praćeno od drugog lica koje je sposobno da mu pruži odgovarajuću pomoć, on o razlozima za to odmah obaveštava lice sa invaliditetom ili lice sa smanjenom pokretljivošću.

Na zahtev lica sa invaliditetom ili lica sa smanjenom pokretljivošću, avio- prevozilac, njegov zastupnik ili organizator putovanja dužni su da o razlozima za odbijanje pisanim putem obaveste ta lica, u roku od pet radnih dana od zahteva.

5.1.

In cooperation with airport users, through the Airport Users Committee where one exists, and relevant organisations representing disabled persons and persons with reduced mobility, the managing body of an airport shall, taking account of local conditions, designate points of arrival and departure within the airport boundary or at a point under the direct control of the managing body, both inside and outside terminal buildings, at which disabled persons or persons with reduced mobility can, with ease, announce their arrival at the airport and request assistance.

40.1.

Telo koje upravlja aerodromom u saradnji s korisnicima aerodroma,

Savetom, ako postoji, i odgovarajućim organizacijama koje predstavljaju lica

sa invaliditetom i lica sa smanjenom pokretljivošću i uzimajući u obzir

lokalne uslove u okviru granica aerodroma, određuje tačke za dolazak i

odlazak ili tačku koja je pod njegovom direktnom kontrolom i unutar ili izvan zgrada terminala, na kojima lica sa invaliditetom ili lica sa smanjenom

pokretljivošću mogu sa lakoćom da najave svoj dolazak na aerodrom i

zahtevaju pomoć.

5.2.

The points of arrival and departure referred to in paragraph 1, shall be clearly signed and shall offer basic information about the airport, in accessible formats.

40.2.

Tačke za dolazak i odlazak iz stava 1. ovog člana jasno se označavaju, a

putnicima se na njima pružaju, u pristupačnom obliku, osnovni podaci o

aerodromu.

6.1.

Air carriers, their agents and tour operators shall take all measures necessary for the receipt, at all their points of sale in the territory of the Member States to which the Treaty applies, including sale by telephone and via the Internet, of notifications of the need for assistance made by disabled persons or persons with reduced mobility.

41.1.

Avio-prevozioci, njihovi zastupnici ili organizatori putovanja preduzimaju mere potrebne da na njihovim prodajnim mestima unutar ESAA područja, uključujući prodaju putem telefona i putem interneta, primaju prijave potreba za pomoć licima sa invaliditetom ili licima sa smanjenom pokretljivošću.

6.2.

When an air carrier or its agent or a tour operator receives a notification of the need for assistance at least 48 hours before the published departure time for the flight, it shall transmit the information concerned at least 36 hours before the published departure time for the flight:

41.2.

Kad avio-prevozilac, njegov zastupnik ili organizator putovanja prime

prijavu potrebe za pomoć najmanje 48 h pre objavljenog vremena odlaska, oni

prosleđuju ovaj podatak, najmanje 36 h pre objavljenog vremena odlaska:

6.2.a)

to the managing bodies of the airports of departure, arrival and transit, and

41.2.1)

telima koja upravljaju aerodromima odlaska, dolaska i tranzita;

6.2.b)

to the operating air carrier, if a reservation was not made with that carrier, unless the identity of the operating air carrier is not known at the time of notification, in which case the information shall be transmitted as soon as practicable.

41.2.2)

stvarnom avio-prevoziocu, ako on nije izdao rezervaciju, izuzev ako u času prijema prijave potrebe za pomoć identitet stvarnog avio- prevozioca nije poznat, kad se podaci prosleđuju što je pre moguće.

6.3.

In all cases other than those mentioned in paragraph 2, the air carrier or its agent or tour operator shall transmit the information as soon as possible.

41.3.

U slučaju koji nije obuhvaćen stavom 2. ovog člana, avio-prevozilac, njegov zastupnik ili organizator putovanja prosleđuju podatke što je pre moguće.

6.4.

As soon as possible after the departure of the flight, an operating air carrier shall inform the managing body of the airport of destination, if situated in the territory of a Member State to which the Treaty applies, of the number of disabled persons and persons with reduced mobility on that flight requiring assistance specified in Annex I and of the nature of that assistance.

41.4

Stvarni avio-prevozilac, posle poletanja što pre obaveštava telo

koje upravlja aerodromom krajnjeg odredišta, ako se taj aerodrom nalazi

unutar ECAA područja, o broju lica sa invaliditetom ili lica sa smanjenom

pokretljivošću kojima je na tom letu potrebna pomoć iz člana 49. ovog zakona, kao i o vrsti te pomoći.

7.1.

When a disabled person or person with reduced mobility arrives at an airport for travel by air, the managing body of the airport shall be responsible for ensuring the provision of the assistance specified in Annex I in such a way that the person is able to take the flight for which he or she holds a reservation, provided that the notification of the person’s particular needs for such assistance has been made to the air carrier or its agent or the tour operator concerned at least 48 hours before the published time of departure of the flight. This notification shall also cover a return flight, if the outward flight and the return flight have been contracted with the same air carrier.

42.1.

Kad lice sa invaliditetom ili lice sa smanjenom pokretljivošću stigne na aerodrom radi prevoza, telo koje upravlja aerodromom je odgovorno da obezbedi pružanje pomoći utvrđene u članu 49. ovog zakona tako da ovo lice može da se ukrca na let za koji ima rezervaciju, pod uslovom da je avio- prevozilac ili njegov zastupnik ili organizator putovanja obavešten o posebnim potrebama lica za ovom vrstom pomoći najmanje 48 h pre objavljenog vremena odlaska. Ovo obaveštenje važi i za povratni let, ako su odlazni i povratni let ugovoreni sa istim avio-prevoziocem.

7.2.

Where use of a recognised assistance dog is required, this shall be accommodated provided that notification of the same is made to the air carrier or its agent or the tour operator in accordance with applicable national rules covering the carriage of assistance dogs on board aircraft, where such rules exist.

42.2.

Ako se zahteva pratnja sertifikovanog psa vodiča, ona se omogućava pod uslovom da je zahtev saopšten avio-prevoziocu, njegovom zastupniku ili

organizatoru putovanja, saglasno posebnim propisima koji uređuju prevoz pasa vodiča vazduhoplovom.

7.3.

If no notification is made in accordance with paragraph 1, the managing body shall make all reasonable efforts to provide the assistance specified in Annex I in such a way that the person concerned is able to take the flight for which he or she holds a reservation.

42.3.

Ako nije dato nikakvo obaveštenje shodno stavu 1. ovog člana telo koje

upravlja aerodromom ulaže razuman napor da pruži pomoć iz člana 49. ovog

zakona tako da ovo lice može da se ukrca na let za koji ima rezervaciju.

7.4.

The provisions of paragraph 1 shall apply on condition that:

42.4.

Odredbe stava 1. ovog člana primenjuju se pod uslovom:

7.4.a)

the person presents himself or herself for check-in:

(i) at the time stipulated in advance and in writing (including by electronic means) by the air carrier or its agent or the tour operator, or

(ii) if no time is stipulated, not later than one hour before the published departure time, or

42.4.1)

1) da se lice prijavilo na mestu za prijavljivanje putnika za let:

(1) u vreme koje je unapred i u pisanom obliku (uključujući elektronsku

formu) odredio avio-prevozilac, njegov zastupnik ili organizator

putovanja ili

(2) ako vreme nije određeno, najkasnije jedan čas pre objavljenog

vremena polaska;

7.4.b)

the person arrives at a point within the airport boundary designated in accordance with Article 5:

(i) at the time stipulated in advance and in writing (including by electronic means) by the air carrier or its agent or the tour operator, or

(ii) if no time is stipulated, not later than two hours before the published departure time.

42.4.2)

da lice prispe do tačke u okviru granica aerodroma koja je određena shodno članu 40. ovog zakona:

(1) u vreme koje je unapred i u pisanom obliku (uključujući elektronsku formu) odredio avio-prevozilac, njegov zastupnik ili organizator putovanja ili

(2) ako vreme nije određeno, najkasnije dva časa pre objavljenog vremena odlaska.

7.5.

When a disabled person or person with reduced mobility transits through an airport to which this Regulation applies, or is transferred by an air carrier or a tour operator from the flight for which he or she holds a reservation to another flight, the managing body shall be responsible for ensuring the provision of the assistance specified in Annex I in such a way that the person is able to take the flight for which he or she holds a reservation.

42.5.

Ako je lice sa invaliditetom ili lice sa smanjenom pokretljivošću u

tranzitu preko aerodroma na teritoriji Republike Srbije ili ako ga avio- prevozilac ili organizator putovanja premesti s leta za koji ima rezervaciju

na drugi let, telo koje upravlja aerodromom odgovorno je za pružanje pomoći iz člana 49. ovog zakona na način da ovo lice može da se ukrca na let za koji ima rezervaciju.

7.6.

On the arrival by air of a disabled person or person with reduced mobility at an airport to which this Regulation applies, the managing body of the airport shall be responsible for ensuring the provision of the assistance specified in Annex I in such a way that the person is able to reach his or her point of departure from the airport as referred to in Article 5.

42.6.

Kad lice sa invaliditetom ili lice sa smanjenom pokretljivošću doputuje avio-prevozom na aerodrom na teritoriji Republike Srbije, telo koje

upravlja aerodromom odgovorno je za pružanje pomoći iz člana 49. ovog zakona na način da ovo lice može da prispe do tačke za odlazak sa aerodroma iz člana 40. ovog zakona.

7.7.

The assistance provided shall, as far as possible, be appropriate to the particular needs of the individual passenger.

42.7.

Pružena pomoć, što je više moguće, mora da bude prilagođena posebnim potrebama svakog pojedinačnog putnika.

8.1.

The managing body of an airport shall be responsible for ensuring the provision of the assistance specified in Annex I without additional charge to disabled persons and persons with reduced mobility.

43.1.

Telo koje upravlja aerodromom odgovorno je za pružanje pomoći iz

člana 49. ovog zakona licima sa invaliditetom ili licima sa smanjenom

pokretljivošću, bez dodatne naknade.

8.2.

The managing body may provide such assistance itself. Alternatively, in keeping with its responsibility, and subject always to compliance with the quality standards referred to in Article 9(1), the managing body may contract with one or more other parties for the supply of the assistance. In cooperation with airport users, through the Airport Users Committee where one exists, the managing body may enter into such a contract or contracts on its own initiative or on request, including from an air carrier, and taking into account the existing services at the airport concerned. In the event that it refuses such a request, the managing body shall provide written justification.

43.2.

43.3.

Telo koje upravlja aerodromom može ovu pomoć samo da pruži, a može zadržavajući svoju odgovornost i poštujući ispunjavanje standarda kvaliteta iz člana 44. ovog zakona, da zaključi ugovor s jednom ili više pravnih ili fizičkih lica specijalizovanih za pružanje te vrste pomoći.

U saradnji sa korisnicima aerodroma preko Saveta, ako postoji, telo koje upravlja aerodromom može, na sopstvenu inicijativu ili na zahtev drugih, uključujući zahtev avio-prevozilaca, da zaključi ugovor ili ugovore iz stava 2. ovog člana, uzimajući u obzir postojeće usluge na aerodromu, a ako odbije takav zahtev, telo koje upravlja aerodromom mora da pruži svoje pisano obrazloženje.

8.3.

The managing body of an airport may, on a non-discriminatory basis, levy a specific charge on airport users for the purpose of funding this assistance.

43.4.

Telo koje upravlja aerodromom može, bez diskriminacije, da uvede korisnicima aerodroma posebnu naknadu za finansiranje ove pomoći koja se raspodeljuje na korisnike aerodroma srazmerno ukupnom broju putnika koji svaki od njih prevozi na aerodrom ili sa njega.

8.4.

This specific charge shall be reasonable, cost-related, transparent and established by the managing body of the airport in cooperation with airport users, through the Airport Users Committee where one exists or any other appropriate entity. It shall be shared among airport users in proportion to the total number of all passengers that each carries to and from that airport.

43.5.

Posebna naknada iz stava 4. ovog člana mora da bude razumna, srazmerna troškovima, transparentna i propisana od tela koje upravlja aerodromom u saradnji s korisnicima aerodroma preko Saveta, gde on postoji, ili u saradnji s drugim odgovarajućim subjektima.

8.5.

The managing body of an airport shall separate the accounts of its activities relating to the assistance provided to disabled persons and persons with reduced mobility from the accounts of its other activities, in accordance with current commercial practice.

43.6.

Telo koje upravlja aerodromom mora da odvoji poslovne račune za delatnosti koje su povezane sa pružanjem pomoći licima sa invaliditetom ili licima sa smanjenom pokretljivošću od poslovnih računa za druge delatnosti, a u skladu sa zakonom i važećom poslovnom praksom.

8.6.

The managing body of an airport shall make available to airport users, through the Airport Users Committee where one exists or any other appropriate entity, as well as to the enforcement body or bodies referred to in Article 14, an audited annual overview of charges received and expenses made in respect of the assistance provided to disabled persons and persons with reduced mobility.

43.7.

Telo koje upravlja aerodromom omogućava korisnicima aerodroma

preko Saveta, ako postoji, ili drugom odgovarajućem subjektu, kao i organu ili organima za izvršenje iz člana 173. stav 2. ovog zakona, uvid u revidirani godišnji pregled primljenih naknada i troškova namenjenih pružanju pomoći licima sa invaliditetom ili licima sa smanjenom pokretljivošću.

9.1.

With the exception of airports whose annual traffic is less than 150 000 commercial passenger movements, the managing body shall set quality standards for the assistance specified in Annex I and determine resource requirements for meeting them, in cooperation with airport users, through the Airport Users Committee where one exists, and organisations representing disabled passengers and passengers with reduced mobility.

44.1.

Sa izuzetkom aerodroma čiji je godišnji saobraćaj manji od 150.000

komercijalnih putnika, telo koje upravlja aerodromom, u saradnji sa

korisnicima aerodroma preko Saveta, ako postoji, i organizacijama koje

zastupaju putnike sa invaliditetom i putnike sa smanjenom pokretljivošću,

određuje standarde kvaliteta za pružanje pomoći iz člana 49. ovog zakona i potrebne resurse za njihovo ispunjavanje.

9.2.

In the setting of such standards, full account shall be taken of internationally recognised policies and codes of conduct concerning facilitation of the transport of disabled persons or persons with reduced mobility, notably the ECAC Code of Good Conduct in Ground Handling for Persons with Reduced Mobility.

44.2.

Pri određivanju standarda iz stava 1. ovog člana poštuju se u potpunosti međunarodno priznata politika i pravila ponašanja za olakšavanje prevoza lica sa invaliditetom ili lica sa smanjenom pokretljivošću, posebno Kodeks o pravilima dobrog ponašanja pri zemaljskom opsluživanju lica sa smanjenom pokretljivošću Evropske konferencije civilnog vazduhoplovstva – ECAC (Code of Good Conduct in Ground Handling for Persons with Reduced Mobility).

9.3.

The managing body of an airport shall publish its quality standards.

44.3.

Telo koje upravlja aerodromom objavljuje svoje standarde kvaliteta.

9.4.

An air carrier and the managing body of an airport may agree that, for the passengers whom that air carrier transports to and from the airport, the managing body shall provide assistance of a higher standard than the standards referred to in paragraph 1 or provide services additional to those specified in Annex I.

44.4.

Avio-prevozilac i telo koje upravlja aerodromom mogu da se dogovore da telo koje upravlja aerodromom obezbedi putnicima koje avio-prevozilac prevozi do aerodroma i sa njega, pomoć višeg standarda od standarda iz stava 1. ovog člana ili da im pruži dodatne usluge pored navedenih u članu 49. ovog zakona.

9.5.

For the purpose of funding either of these, the managing body may levy a charge on the air carrier additional to that referred to in Article 8(3), which shall be transparent, cost-related and established after consultation of the air carrier concerned.

44.5.

Radi finansiranja mera iz ovog člana, telo koje upravlja aerodromom može avio-prevoziocu da uvede, pored posebne naknade iz člana 43. Ovog zakona, dodatnu naknadu koja je transparentna i srazmerna troškovima za sprovođenje tih mera, posle savetovanja sa tim avio-prevoziocem.

10.

An air carrier shall provide the assistance specified in Annex II without additional charge to a disabled person or person with reduced mobility departing from, arriving at or transiting through an airport to which this Regulation applies provided that the person in question fulfils the conditions set out in Article 7(1), (2) and (4).

45.

Avio-prevozilac obezbeđuje licima sa invaliditetom ili licima sa smanjenom pokretljivošću koja dolaze na aerodrom, odlaze sa aerodroma ili su u tranzitu preko aerodroma na koji se primenjuje ovaj zakon, bez dodatne naknade, pružanje pomoći iz člana 50. ovog zakona, pod uslovom da ta lica

ispune uslove propisane članom 42. st. 1, 2. i 4. ovog zakona.

11.1.

Air carriers and airport managing bodies shall:

46.1.

Avio-prevozilac i telo koje upravlja aerodromom:

11.1.a)

ensure that all their personnel, including those employed by any sub-contractor, providing direct assistance to disabled persons and persons with reduced mobility have knowledge of how to meet the needs of persons having various disabilities or mobility impairments;

46.1.1)

obezbeđuju da njihovo osoblje, uključujući i ono koje je zaposleno

kod podugovarača koje neposredno pruža pomoć licima sa invaliditetom i

licima sa smanjenom pokretljivošću, ima odgovarajuće znanje o tome kako da

ispuni potrebe lica sa različitim vrstama invaliditeta ili teškoćama u

kretanju;

11.1.b)

provide disability-equality and disability-awareness training to all their personnel working at the airport who deal directly with the travelling public;

46.1.2)

obezbeđuju da njihovo osoblje koje radi na aerodromu neposredno sa putnicima završi obuku o ravnopravnosti lica sa invaliditetom i podizanju svesti o invalidnosti;

11.1.c)

ensure that, upon recruitment, all new employees attend disability- related training and that personnel receive refresher training courses when appropriate.

46.1.3)

obezbeđuju da, posle zapošljavanja, svi novi zaposleni završe obuku o invalidnosti, a da ostalo osoblje, po potrebi, završi obuku obnavljanja znanja.

12.

Where wheelchairs or other mobility equipment or assistive devices are lost or damaged whilst being handled at the airport or transported on board aircraft, the passenger to whom the equipment belongs shall be compensated, in accordance with rules of international, Community and national law.

47.

Ako se invalidska kolica, druga oprema za kretanje ili pomagala izgube ili oštete tokom pružanja usluga na aerodromu ili tokom prevoza vazduhoplovom, putniku kome pripada oprema isplaćuje se naknada štete

prema potvrđenom međunarodnom ugovoru i odredbama ovog zakona.

13.

Obligations towards disabled persons and persons with reduced mobility pursuant to this Regulation shall not be limited or waived.

48.1.

Obaveze prema licima sa invaliditetom ili licima sa smanjenom pokretljivošću koje proizlaze iz ovog zakona ne mogu da se ograniče niti uskrate.

14.1.

Each Member State shall designate a body or bodies responsible for the enforcement of this Regulation as regards flights departing from or arriving at airports situated in its territory. Where appropriate, this body or bodies shall take the measures necessary to ensure that the rights of disabled persons and persons with reduced mobility are respected, including compliance with the quality standards referred to in Article 9(1). The Member States shall inform the Commission of the body or bodies designated.

173.2.

173.3.

pružanje pomoći iz člana 44. ovog zakona.

U skladu sa preuzetim međunarodnim obavezama, Evropska komisija se

obaveštava o nadzornim ovlašćenjima Direktorata iz st. 1. i 2. ovog člana.

Direktorat svake godine podnosi Evropskoj komisiji izveštaj o izvršenim nadzorima.

U SKLADU SA PREUZETIM MEĐUNARODNIM OBAVEZAMA, EVROPSKA KOMISIJA SE OBAVEŠTAVA O OVLAŠĆENIMA DIREKTORATA IZ ST. 1. I 2. OVOG ČLANA.

14.2.

Member States shall, where appropriate, provide that the enforcement body or bodies designated under paragraph 1 shall also ensure the satisfactory implementation of Article 8, including as regards the provisions on charges with a view to avoiding unfair competition. They may also designate a specific body to that effect.

174.1.

Inspekcijski nadzor nad primenom ovog zakona, relevantnih međunarodnih propisa i podzakonskog akta donetog na osnovu ovog zakona, vrši Direktorat, preko vazduhoplovnih inspektora.

15.1.

A disabled person or person with reduced mobility who considers that this Regulation has been infringed may bring the matter to the attention of the managing body of the airport or to the attention of the air carrier concerned, as the case may be.

48.2.

97.2.

U slučaju da je putniku povređeno neko pravo iz čl. 37 – 48. ovog zakona, lice sa invaliditetom ili lice sa smanjenom pokretljivošću može svoja prava da ostvari podnošenjem reklamacije, u skladu sa članom 97. ovog zakona, ili podnošenjem tužbe nadležnom sudu.

15.2.

If the disabled person or person with reduced mobility cannot obtain satisfaction in such way, complaints may be made to any body or bodies designated under Article 14(1), or to any other competent body designated by a Member State, about an alleged infringement of this Regulation.

97.5.

15.3.

A body in one Member State which receives a complaint concerning a matter that comes under the responsibility of a designated body of another Member State shall forward the complaint to the body of that other Member State.

Iako Zakon ne sadrži ovu odredbu, moguće je primeniti opšta pravila Zakona o opštem upravnom postupku.

Pojam države članice se tumači u skladu sa ESAA sporazumom

15.4.

The Member States shall take measures to inform disabled persons and persons with reduced mobility of their rights under this Regulation and of the possibility of complaint to this designated body or bodies.

48.3.

Avio-prevozilac i telo koje upravlja aerodromom moraju da pruže licima sa invaliditetom ili licima sa smanjenom pokretljivošću relevantne informacije o pravima koja mogu da ostvare prema ovom zakonu, kao i podatke o nadležnom telu pred kojim putnik može ta prava da ostvari.

16.

The Member States shall lay down rules on penalties applicable to infringements of this Regulation and shall take all the measures necessary to ensure that those rules are implemented. The penalties provided for must be effective, proportionate and dissuasive. The Member States shall notify those provisions to the Commission and shall notify it without delay of any subsequent amendment affecting them.

175.

176.

177.

Novčanom kaznom od 100.000 do 400.000 dinara kazniće se za prekršaj

privredno društvo – stvarni avio-prevozilac, ako:

1) putnicima kojima uskrati ukrcavanje protiv njihove volje, odmah ne

nadoknadi štetu u skladu sa članom 12. ovog zakona i ne pruži im pomoć iz čl.

13. i 14. ovog zakona (član 9. stav 4);

2) u slučaju otkazivanja leta, putnicima ne pruži pomoć, odnosno ne nadoknadi štetu u skladu sa članom 10. stav 1. ovog zakona;

3) ne obavesti putnike o drugim mogućnostima prevoza (član 10. stav

2);

4) u slučaju kašnjenja leta putnicima ne pruži odgovarajuću pomoć

(član 11. stav 1);

5) u slučajevima pozivanja putnika na član 12. ovog zakona putnicima

ne naknadi štetu u iznosima i pod uslovima propisanim tim članom;

6) u slučajevima pozivanja putnika na član 13. ovog zakona postupi

suprotno odredbama tog člana;

7) u slučajevima pozivanja putnika na član 14. ovog zakona postupi

suprotno odredbama tog člana;

8) u roku od sedam dana ne vrati troškove putniku kojeg je smestio u

klasu nižu od one za koju je putnik kupio putnu kartu (član 15. stav 2);

9) licu sa smanjenom pokretljivošću i svim licima ili sertifikovanim psima vodičima u njihovoj pratnji i deci bez pratnje ne da prioritet u prevozu i ne zbrine ih u skladu sa članom 14. ovog zakona (član 16);

10) ne obezbedi da se na pultu za prijavljivanje putnika za let istakne

čitko ispisano i jasno vidljivo obaveštenje za putnike, svakom putniku kojem uskrati ukrcavanje ili otkaže let, kao i svakom putniku čiji let kasni najmanje dva časa ne uruči pisano obaveštenje koje sadrži pravila po kojima se prema ovom zakonu ostvaruju pravo na naknadu štete i pomoć i ne koristi odgovarajuće alternativne načine za primenu odredaba tog člana na slepa lica i lica sa oštećenjem vida (član 19);

11) najkasnije 15 dana po utvrđivanju identiteta fizičkog lica koje

ima pravo na naknadu štete ne izvrši avansno plaćanje srazmerno

pretrpljenoj materijalnoj šteti (član 30. stav 1);

12) prilikom prodaje prevoza, ne upozna putnike sa izvodima iz

glavnih odredaba koje uređuju odgovornost avio-prevozioca u odnosu na putnike i njihov prtljag, uključujući rokove za podnošenje tužbe za naknadu

štete i mogućnost davanja posebne izjave o prtljagu i izvode o odgovornosti avio-prevozioca ne učini dostupnim putnicima na svim prodajnim mestima uključujući telefonsku prodaju ili prodaju putem interneta (član 31. stav 1);

13) svakom putniku ne preda pisano obaveštenje o granici

odgovornosti avio-prevozioca koja važi za taj let (član 33);

14) zbog invaliditeta ili smanjene pokretljivosti, odbije da prihvati

rezervaciju za let vazduhoplovom, odnosno odbije da ukrca lice sa

invaliditetom ili lice sa smanjenom pokretljivošću pod uslovom da ono ima

važeću putnu kartu i rezervaciju (član 38);

15) ne učine raspoloživim javnosti bezbednosna pravila koja se primenjuju na prevoz lica sa invaliditetom ili lica sa smanjenom pokretljivošću, kao i sva moguća ograničenja u vezi s njihovim prevozom ili opremom za kretanje koja su uzrokovana veličinom vazduhoplova (član 39. stav

5);

16) ne obavesti pisanim putem lice sa invaliditetom ili lice sa smanjenom pokretljivošću, u roku od pet radnih dana od zahteva, o razlozima

za odbijanje prihvatanja rezervacije lica sa invaliditetom ili lica sa

smanjenom pokretljivošću, odnosno za odbijanje zahteva da to lice bude

praćeno od drugog lica koje je sposobno da mu pruži odgovarajuću pomoć (član

39. stav 8);

17) ne obezbedi pomoć i druge načine koji su potrebni licima sa invaliditetom i licima sa smanjenom pokretljivošću u skladu sa članom 50.

ovog zakona.

Novčanom kaznom od 100.000 do 400.000 dinara kazniće se preduzetnik –

stvarni avio-prevozilac za prekršaj iz stava 1. ovog člana.

Za prekršaj iz stava 1. ovog člana, kazniće se i odgovorno lice stvarnog avio-prevozioca novčanom kaznom od 50.000 do 100.000 dinara.

Novčanom kaznom od 100.000 do 400.000 dinara kazniće se za prekršaj

privredno društvo – telo koje upravlja aerodromom ako:

1) ne odredi tačke za dolazak i odlazak ili tačku koja je pod njegovom

direktnom kontrolom i unutar ili izvan zgrada terminala, na kojima lica sa invaliditetom ili lica sa smanjenom pokretljivošću mogu sa lakoćom da

najave svoj dolazak na aerodrom i zahtevaju pomoć (član 40. stav 1);

2) ne odvoji poslovne račune za delatnosti koje su povezane sa

pružanjem pomoći licima sa invaliditetom ili licima sa smanjenom

pokretljivošću, od poslovnih računa za druge delatnosti, saglasno važećoj

poslovnoj praksi (član 43. stav 6);

3) ne obezbedi pomoć i druge načine koji su potrebni licima sa invaliditetom i licima sa smanjenom pokretljivošću u skladu sa članom 49.

ovog zakona.

Novčanom kaznom od 100.000 do 400.000 dinara kazniće se preduzetnik –

telo koje upravlja aerodromom za prekršaj iz stava 1. ovog člana.

Za prekršaj iz stava 1. ovog člana, kazniće se i odgovorno lice u telu

iz stava 1. ovog člana novčanom kaznom od 50.000 do 100.000 dinara.

O kaznenim odredbama propisanim za kršenje odredaba ovog zakona koje se odnose na prava lica sa invaliditetom i lica sa smanjenom pokretljivošću i o naknadnim izmenama i dopunama tih odredaba obaveštava se Evropska komisija.

17.

The Commission shall report to the European Parliament and the Council by 1 January 2010 at the latest on the operation and the effects of this Regulation. The report shall be accompanied where necessary by legislative proposals implementing in further detail the provisions of this Regulation, or revising it.

Ovo je obaveza Komisije.

18.1.

This Regulation shall enter into force on the 20th day following that of its publication in the Official Journal of the European Union.

Prelazne i završne odredbe

18.2.

It shall apply with effect from 26 July 2008, except Articles 3 and 4, which shall apply with effect from 26 July 2007.

Prelazne i završne odredbe

18.3.

This Regulation shall be binding in its entirety and directly applicable in all Member States.

Prelazne i završne odredbe

Annex I

Assistance under the responsibility of the managing bodies of airports

Assistance and arrangements necessary to enable disabled persons and persons with reduced mobility to:

— communicate their arrival at an airport and their request for assistance at the designated points inside and outside terminal buildings mentioned in Article 5,

— move from a designated point to the check-in counter,

— check-in and register baggage,

— proceed from the check-in counter to the aircraft, with completion of emigration, customs and security procedures,

— board the aircraft, with the provision of lifts, wheelchairs or other assistance needed, as appropriate,

— proceed from the aircraft door to their seats,

— store and retrieve baggage on the aircraft,

— proceed from their seats to the aircraft door,

— disembark from the aircraft, with the provision of lifts, wheelchairs or other assistance needed, as appropriate,

— proceed from the aircraft to the baggage hall and retrieve baggage, with completion of immigration and customs procedures,

— proceed from the baggage hall to a designated point,

— reach connecting flights when in transit, with assistance on the air and land sides and within and between terminals as needed,

— move to the toilet facilities if required.

Where a disabled person or person with reduced mobility is assisted by an accompanying person, this person must, if requested, be allowed to provide the necessary assistance in the airport and with embarking and disembarking.

Ground handling of all necessary mobility equipment, including equipment such as electric wheelchairs subject to advance warning of 48 hours and to possible limitations of space on board the aircraft, and subject to the application of relevant legislation concerning dangerous goods.

Temporary replacement of damaged or lost mobility equipment, albeit not necessarily on a like-for-like basis.

Ground handling of recognised assistance dogs, when relevant.

Communication of information needed to take flights in accessible formats.

49.

Telo koje upravlja aerodromom pruža pomoć i preduzima mere koje su potrebne da bi se licima sa invaliditetom i licima sa smanjenom

pokretljivošću omogućilo:

1) obaveštenje o njihovom dolasku na aerodrom i pravu da zahtevaju pomoć na označenim tačkama koje se nalaze u okviru ili izvan zgrada

terminala koje su navedene u članu 40. ovog zakona;

2) kretanje od označene tačke do mesta za prijavljivanje putnika za let;

3) prijavljivanje za let i prijavu prtljaga;

4) nastavak kretanja od mesta za prijavljivanje putnika za let do vazduhoplova i ispunjavanje postupaka vezanih za izlazak iz države, carinu i

preglede obezbeđivanja;

5) ukrcavanje na vazduhoplov korišćenjem lifta, invalidskih kolica

ili druge potrebne pomoći, kako je to primereno;

6) nastavak kretanja od vrata vazduhoplova do svojih sedišta;

7) smeštanje prtljaga na za to određeno mesto u vazduhoplovu i njegovo preuzimanje iz vazduhoplova;

8) nastavak kretanja od svojih sedišta do vrata vazduhoplova;

9) iskrcavanje iz vazduhoplova korišćenjem lifta, invalidskih

kolica ili druge potrebne pomoći, kako je to primereno;

10) nastavak kretanja od vazduhoplova do prostora za preuzimanje prtljaga, preuzimanje prtljaga i ispunjavanje postupaka vezanih za ulazak u državu i carinu;

11) nastavak kretanja od prostora za preuzimanje prtljaga do označene

tačke;

12) pristizanje na povezane letove, ako su u tranzitu i primanje

pomoći u kontrolisanoj zoni aerodroma, javnoj zoni aerodroma, na

terminalima i između njih;

13) pristupanje toaletnom prostoru.

Kad lice sa invaliditetom ili lice sa smanjenom pokretljivošću prati lice koje mu pomaže, licu u pratnji se, na zahtev, omogućava potrebna pomoć na aerodromu i pri ukrcavanju i iskrcavanju.

Telo koje upravlja aerodromom pruža usluge zemaljskog opsluživanja sa svom potrebnom opremom za kretanje, uključujući električna invalidska

kolica, pri čemu se zahteva upozorenje 48 h unapred, poštovanje prostornih

ograničenja u vazduhoplovu i poštovanje odgovarajućih propisa o opasnim teretima.

Telo koje upravlja aerodromom privremeno zamenjuje oštećenu ili

izgubljenu opremu za kretanje, pri čemu nije nužno da zamena bude ista kao

oprema koja je oštećena ili izgubljena.

Telo koje upravlja aerodromom, prema potrebi, omogućava zemaljsko opsluživanje sertifikovanim psima vodičima, kad je to relevantno.

Telo koje upravlja aerodromom saopštava podatke potrebne za izbor

leta u obliku dostupnom svima.

Odredbe o obavezama tela koje upravlja aerodromom pri pružanju usluga zemaljskog opsluživanja u odnosu na lica iz ovog člana, shodno obavezuju i druge pružaoce usluga zemaljskog opsluživanja.

Annex II

Assistance by air carriers

Carriage of recognised assistance dogs in the cabin, subject to national regulations.

In addition to medical equipment, transport of up to two pieces of mobility equipment per disabled person or person with reduced mobility, including electric wheelchairs (subject to advance warning of 48 hours and to possible limitations of space on board the aircraft, and subject to the application of relevant legislation concerning dangerous goods.

Communication of essential information concerning a flight in accessible formats.

The making of all reasonable efforts to arrange seating to meet the needs of individuals with disability or reduced mobility on request and subject to safety requirements and availability.

Assistance in moving to toilet facilities if required.

Where a disabled person or person with reduced mobility is assisted by an accompanying person, the air carrier will make all reasonable efforts to give such person a seat next to the disabled person or person with reduced mobility.

50.

Avio-prevozilac dopušta prevoz sertifikovanih pasa vodiča u kabini vazduhoplova u skladu sa posebnim propisima.

Pored medicinske opreme, avio-prevozilac omogućava prevoz najviše

dva komada opreme za kretanje po licu sa invaliditetom ili licu sa smanjenom pokretljivošću, uključujući električna invalidska kolica, pri čemu se zahteva upozorenje 48 h unapred i poštovanje prostornih ograničenja u vazduhoplovu i poštovanje odgovarajućih propisa o opasnim teretima.

Avio-prevozilac saopštava važne podatake u vezi sa letom u obliku

dostupnom svima.

Na zahtev lica sa invaliditetom ili lica sa smanjenom pokretljivošću, avio-prevozilac čini sve razumne napore da razmeštajsedišta ispunjava potrebe tih lica uz uvažavanje bezbednosnih zahteva i

raspoloživosti.

Avio-prevozilac pruža pomoć pri pristupu toaletnom prostoru.

Kad lice sa invaliditetom ili lice sa smanjenom pokretljivošću prati lice koje mu pomaže, avio-prevozilac čini sve razumne napore da mu dodeli sedište pored lica sa invaliditetom ili lica sa smanjenom pokretljivošću.

Ostavite komentar Odustani od odgovora