PREDLOG ZAKONA
O POTVRĐIVANJU SPORAZUMA IZMEĐU REPUBLIKE SRBIJE I REPUBLIKE MAKEDONIJE O ZAPOŠLJAVANJU ČLANOVA PORODICA OSOBLJA DIPLOMATSKO-KONZULARNIH PREDSTAVNIŠTAVA
Član 1.
Potvrđuje se Sporazum između Republike Srbije i Republike Makedonije o zapošljavanju članova porodica osoblja diplomatsko-konzularnih predstavništava, potpisan 18. februara 2013. godine u Skoplju, u originalu na srpskom, makedonskom i engleskom jeziku.
Član 2.
Tekst Sporazuma u originalu na srpskom jeziku glasi:
SPORAZUM
IZMEĐU
REPUBLIKE SRBIJE
I
REPUBLIKE MAKEDONIJE
O ZAPOŠLJAVANJU ČLANOVA PORODICA
OSOBLJA DIPLOMATSKO-KONZULARNIH PREDSTAVNIŠTAVA
Republika Srbija i Republika Makedonija (u daljem tekstu: Strane), u želji da, na bazi reciprociteta, omoguće nesmetano bavljenje plaćenim poslovima članovima porodica osoblja diplomatsko-konzularnih predstavništava, dogovorile su se o sledećem:
Član 1.
Predmet Sporazuma
Članovi porodica osoblja diplomatsko-konzularnih predstavništava Republike Srbije u Republici Makedoniji i Republike Makedonije u Republici Srbiji mogu da se bave plaćenim poslovima u državi prijema, pod istim uslovima kao i državljani te države, pošto pribave potrebno odobrenje u skladu sa zakonima države prijema i odredbama ovog sporazuma.
Član 2.
Članovi osoblja diplomatsko-konzularnih predstavništava i
članovi njihovih porodica
Za potrebe ovog sporazuma, termin „članovi osoblja diplomatsko-konzularnog predstavništva” se odnosi na zaposlene u diplomatsko-konzularnom predstavništvu države imenovanja u državi prijema koji nisu državljani države prijema.
Za potrebe ovog sporazuma, termin „članovi porodice” označava lica koja žive u istom domaćinstvu sa članovima osoblja diplomatsko-konzularnog predstavništva, registrovana u diplomatskom protokolu ministarstva spoljnih poslova države prijema, i to:
a) supružnik;
b) neoženjena i neudata deca do 18 godina starosti, odnosno do 26 godina starosti koja redovno pohađaju nastavu u višim i visokoškolskim obrazovnim ustanovama u državi prijema;
v) neoženjena i neudata deca fizički ili mentalno ometena u razvoju.
Član 3.
Plaćeni poslovi
Članovi porodica mogu obavljati plaćeni posao u skladu sa propisima države prijema i odredbama ovog sporazuma, ukoliko su pribavili neophodno odobrenje države prijema.
Odobrenje će biti uskraćeno u slučajevima kada iz bezbednosnih razloga, zbog vršenja javnih ovlašćenja odnosno zaštite nacionalnih interesa države ili javne uprave, samo državljani države prijema mogu zasnovati radni odnos.
Država prijema može u svako doba da uskrati ili oduzme odobrenje za bavljenje plaćenim poslom ukoliko član porodice ne poštuje zakone države prijema.
Ukoliko član porodice, po dobijanju odobrenja za bavljenje plaćenim poslom na osnovu ovog sporazuma, želi da se bavi nekim drugim plaćenim poslom, potrebno je da, preko diplomatskog predstavništva, ponovo podnese zahtev za dobijanje odobrenja.
Kada se za neka zanimanja ili delatnosti traže posebne kvalifikacije, potrebno je da član porodice ispunjava pravila koja uređuju te delatnosti u državi prijema.
Član 4.
Zahtev za davanje odobrenja
Nadležno diplomatsko predstavništvo upućuje zahtev za dobijanje odobrenja za bavljenje plaćenim poslovima ministarstvu spoljnih poslova države prijema putem verbalne note. U zahtevu mora biti navedeno u kakvoj je porodičnoj vezi dotično lice sa članom osoblja diplomatsko-konzularnog predstavništva i kojim plaćenim poslom ima nameru da se bavi. Nakon provere da li dotično lice spada u kategorije definisane ovim sporazumom, ministarstvo spoljnih poslova države prijema odmah zvanično obaveštava diplomatsku misiju države imenovanja da taj član porodice ima odobrenje da se bavi traženim plaćenim poslom, u skladu sa odgovarajućim zakonskim propisima države prijema.
Odobrenje se ne izdaje državljanima države prijema niti osobama sa stalnim nastanjenjem na njenoj teritoriji.
Član 5.
Imunitet od građanskog i upravnog sudstva
Članovi porodice koji uživaju imunitet od nadležnosti države prijema u skladu sa odredbama Bečke konvencije o diplomatskim odnosima od 18. aprila 1961. godine i Bečke konvencije o konzularnim odnosima od 24. aprila 1963. godine, odnosno bilo kog drugog važećeg međunarodnog sporazuma, i bave se plaćenim poslom na osnovu ovog sporazuma, ne uživaju imunitet od građanskog i upravnog sudstva za radnje koje su vezane za obavljanje tog plaćenog posla i podležu zakonima i nadležnosti sudova države prijema.
Član 6.
Imunitet od krivičnog sudstva
U slučaju članova porodice koji uživaju imunitet od krivičnog sudstva države prijema u skladu sa odredbama Bečke konvencije o diplomatskim odnosima od 18. aprila 1961. godine ili Bečke konvencije o konzularnim odnosima od 24. aprila 1963. godine, odnosno bilo kog drugog važećeg međunarodnog sporazuma:
a) država imenovanja će se odreći imuniteta od krivičnog sudstva države prijema za tog člana porodice u pogledu činjenja ili nečinjenja koji nastanu tokom bavljenja plaćenim poslom, osim u posebnim slučajevima kada država imenovanja smatra da takvo odricanje može biti protivno njenim interesima;
b) odricanje od imuniteta od krivičnog sudstva neće se tumačiti kao odricanje u pogledu imuniteta od izvršenja presude u kom slučaju je potrebno posebno odricanje. U takvim slučajevima, država imenovanja će ozbiljno razmotriti mogućnost odricanja od imuniteta od izvršenja presude.
Član 7.
Zakonski propisi koji se primenjuju
Član porodice osoblja koji se bavi plaćenim poslom u državi prijema smatra se poreskim obveznikom i podleže zakonskim propisima iz oblasti poreza, rada i socijalnog osiguranja koji se primenjuju u državi prijema u odnosu na bavljenje takvim poslom.
Član 8.
Važenje odobrenja
Odobrenje za bavljenje plaćenim poslom u državi prijema ističe dva meseca po prestanku službe člana osoblja diplomatsko-konzularnog predstavništva čiji član porodice ima odobrenje za bavljenje plaćenim poslom. Članovi porodice koji se bave plaćenim poslom, u skladu sa odredbama ovog sporazuma, nemaju pravo da nastave da borave u državi prijema niti navedeni članovi porodice ostvaruju pravo da nastave da obavljaju plaćeni posao niti da nađu novo zaposlenje u državi prijema po isteku odobrenje.
Odobrenje za bavljenje plaćenim poslom prestaje da važi u slučaju razvoda ili prestanka života u zajedničkom domaćinstvu sa članom osoblja diplomatsko-konzularnog predstavništva.
Član 9.
Mere primene
Strane se obavezuju da će primenjivati ovaj sporazum u dobroj veri i vršiti izmene i dopune kada je to potrebno.
Član 10.
Rešavanje sporova
Svako neslaganje oko tumačenja ili primene ovog sporazuma rešavaće se diplomatskim putem i uz obostranu saglasnost.
Član 11.
Raskid Sporazuma
Strane mogu raskinuti ovaj sporazum ako jedna od strana obavesti o tome drugu stranu, u pisanoj formi, diplomatskim putem, šest meseci unapred.
Član 12.
Stupanje na snagu
Ovaj sporazum stupa na snagu trideset dana od dana prijema poslednjeg obaveštenja u kome strane obaveštavaju jedna drugu da su ispunjeni unutrašnji ustavni i zakonski uslovi za stupanje na snagu ovog sporazuma.
Potpisano u Skoplju, na dan 18. februar 2013. godine, u dva originala, svaki na srpskom, makedonskom i engleskom jeziku, pri čemu su svi tekstovi jednako verodostojni. U slučaju razlika u tumačenju merodavan je tekst na engleskom jeziku.
ZA REPUBLIKU SRBIJU Ivan Mrkić ZA REPUBLIKU MAKEDONIJUNikola Poposki
Član 3.
Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u „Službenom glasniku Republike Srbije – Međunarodni ugovori”.
O B R A Z L O Ž E NJ E
1. USTAVNI OSNOV
Ustavni osnov za donošenje Zakona o potvrđivanju Sporazuma između Republike Srbije i Republike Makedonije o zapošljavanju članova porodica osoblja diplomatsko-konzularnih predstavništava sadržan je u članu 99. stav 1. tačka 4. Ustava Republike Srbije prema kojem Narodna skupština potvrđuje međunarodne ugovore kad je zakonom predviđena obaveza njihovog potvrđivanja.
RAZLOZI ZA POTVRĐIVANJE MEĐUNARODNOG UGOVORA
Potvrđivanjem Sporazuma između Republike Srbije i Republike Makedonije o zapošljavanju članova porodica osoblja diplomatsko-konzularnih predstavništava na recipročnoj osnovi bi se između dve države omogućilo zapošljavanje, uz naknadu, članova porodica diplomatskog i konzularnog osoblja i to u skladu sa unutrašnjim propisima zemlje u kojoj se traži zaposlenje.
Poslednjih godina je postala uobičajena međunarodno-pravna praksa zaključivanja bilateralnih sporazuma kojima se na recipročnoj osnovi dozvoljava zapošljavanje članovima porodice zaposlenih u diplomatsko-konzularnim misijama. Savremeni način života, pokretljivost radne snage i sve češća pojava da u mnogim zemljama supružnici odbijaju da napuste svoj posao da bi pratili u inostranstvu diplomatsko-konzularnog predstavnika, naveli su mnoga ministarstva spoljnih poslova da se pozabave ovim problemom svojih zaposlenih. Osnovni cilj je očuvanje normalnog porodičnog života diplomatsko-konzularnih predstavnika i držanje porodice na okupu, uz zadovoljenje profesionalnih i ekonomskih preduslova funkcionisanja tih porodica. Efekti rada diplomatsko-konzularnih predstavnika koji deluju u uslovima razdvojene porodice su nesumnjivo manji od onih koji funkcionišu u okruženju sređenih porodičnih prilika, kada je porodica na okupu u mestu službovanja.
Druga svrha ovih sporazuma je da se pomenutom krugu lica ograniče privilegije i imuniteti u obimu u kojem su vezani za obavljanje plaćenih delatnosti, a koja bi im inače pripadala prema odredbama Bečke konvencije o diplomatskim odnosima od 18. aprila 1961. godine i odredbama Bečke konvencije o konzularnim odnosima od 24. aprila 1963. godine. Naime, ova lica neće uživati imunitet od građanskopravnog i upravnog postupka u vezi sa svim pitanjima koja proističu iz tako zasnovanog radnog odnosa, koja bi prema ovim konvencijama uživala. Sporazumom se ne uskraćuje imunitet od krivičnog sudstva koji članovi porodice uživaju prema navedenim konvencijama već se država imenovanja obavezuje da će ozbiljno razmotriti svaki pismeni zahtev koji podnese država prijema za odricanje od ovog imuniteta.
Na osnovu ovog sporazuma članovi porodice osoblja diplomatsko konzularnog predstavništva države imenovanja zaposleni u državi prijema potpadaju pod režim socijalnog osiguranja države prijema u vezi sa svim pitanjima koja se tiču njegovog zaposlenja u toj državi i u obavezi su da u državi prijema plaćaju sve poreze na prihod ostvaren po osnovu posla koji obavljaju u skladu sa sporazumom.
FINANSIJSKA SREDSTAVA POTREBNA ZA SPROVOĐENJE ZAKONA
Za sprovođenje ovog sporazuma nije potrebno izdvajanje posebnih finansijskih sredstava.