Na osnovu člana 7. Zakona o budžetu Republike Srbije za 2011. godinu („Službeni glasnik RS”, broj 101/10) i člana 42. stav 1. Zakona o Vladi („Službeni glasnik RS”, br. 55/05, 71/05-ispravka, 101/07 i 65/08),
Vlada donosi
UREDBU
O RASPOREDU I KORIŠĆENjU SREDSTAVA ZA SUBVENCIONISANjE ZAŠTIĆENIH PRIRODNIH DOBARA OD NACIONALNOG INTERESA U 2011. GODINI
Član 1.
Ovom uredbom utvrđuju se uslovi i način rasporeda i korišćenja sredstava za subvencionisanje zaštićenih prirodnih dobara od nacionalnog interesa (u daljem tekstu: subvencije) koja su određena Zakonom o budžetu Republike Srbije za 2011. godinu u razdelu 26 Ministarstva životne sredine i prostornog planiranja (u daljem tekstu: Ministarstvo), funkcija 560, ekonomska klasifikacija odnosno aproprijacija 451.
Član 2.
Subvencije iz člana 1. ove uredbe u ukupnom iznosu 133.000.000,00 dinara, raspoređuju se za namene utvrđene članom 69. stav 3. Zakona o zaštiti prirode („Službeni glasnik RS”, br. 36/09, 88/10 i 91/10-ispravka), na sledeći način:
a) čuvanje, održavanje i prezentacija zaštićenih područja (uspostavljanje, opremanje i obuka čuvarskih službi, obeležavanje, održavanje unutrašnjeg reda, medijsko i drugo javno prikazivanje vrednosti, sanacija degradiranih površina, upravljanje otpadom, razvoj informacionog sistema i drugo), u iznosu 99.000.000,00 dinara;
b) upravljanje posetiocima (izgradnja ulaznih stanica, edukativnih i vizitorskih centara i punktova, štampanje materijala namenjenih posetiocima i drugo), u iznosu 20.000.000,00 dinara;
v) regulisanje imovinsko-pravnih odnosa (otkup ili zamena zemljišta, naknada vlasnicima i korisnicima nepokretnosti za uskraćivanje i ograničavanje prava korišćenja, nanetu štetu ili druge troškove koje imaju u vezi zaštite), u iznosu 2.000.000,00 dinara;
g) praćenje i unapređenje stanja zaštićenih područja (monitoring, reintrodukcija, rekultivacija i drugo), u iznosu 7.000.000,00 dinara;
d) uređenje prostora i održivo korišćenje prirodnih resursa (programi, planovi i projekti razvoja ekoturizma, organske poljoprivrede i drugo), u iznosu 5.000.000,00 dinara.
Član 3.
Pravo na korišćenje subvencija imaju upravljači nacionalnih parkova i zaštićenih područja proglašenih aktom Vlade.
Član 4.
Subvencije se dodeljuju upravljaču na osnovu programa upravljanja zaštićenog područja za 2011. godinu na koji je Ministarstvo dalo saglasnost u skladu sa zakonom.
Učešće sredstava subvencija u predračunskoj vrednosti sredstava potrebnih za realizaciju programa upravljanja iz stava 1. ovog člana iznosi:
1) za namenu iz člana 2. tačka a) ove uredbe, najviše 70%;
2) za namene iz člana 2. tačke b), g) i d) ove uredbe, najviše 60%;
3) za namenu iz člana 2. tačka v) ove uredbe, do 100%.
Član 5.
Dodela subvencija vrši se po zahtevu za dodelu sredstava subvencija za zaštićena prirodna dobra od nacionalnog interesa koje upravljači podnose najkasnije do 31. marta 2011. godine na osnovu poziva koji raspisuje i na svojoj internet stranici objavljuje Ministarstvo.
Upravljači zaštićenih područja koja budu proglašena u 2011. godini posle roka iz stava 1. ovog člana mogu podneti zahtev za dodelu sredstava subvencija do 15. novembra 2011. godine.
Sadržinu i obrazac zahteva za dodelu sredstava subvencija propisuje ministar nadležan za poslove zaštite životne sredine.
Član 6.
Kriterijumi za dodelu sredstava subvencija su:
1) veličina i broj zaštićenih područja koja su poverena upravljaču, izloženost zaštićenog područja uticajima ljudi kroz stanovanje, posetu i obavljanje privrednih aktivnosti;
2) značaj prirodnih i kulturnih vrednosti zaštićenog područja i njihov doprinos očuvanju biološke, geo i predeone raznovrsnosti na nacionalnom i međunarodnom nivou;
3) stanje vrednosti zaštićenog područja i stepen rizika od oštećivanja i uništavanja;
4) vrsta i obim štete koju trpe vlasnici i korisnici nepokretnosti i prirodnih resursa sprovođenjem propisanih režima zaštite i mera konzervacije, revitalizacije, reintrodukcije i rekonolizacije;
5) postignuti rezultati u dosadašnjem vršenju poslova čuvanja i održavanja, sprovođenja mera zaštite i realizacije projekata na osposobljavanju zaštićenih područja za obrazovnu, naučnu, rekreativnu i opštekulturnu funkciju;
6) doprinos planiranih poslova sprovođenju akcionih planova i kampanja zaštite prirode i životne sredine i održivom socio-ekonomskom razvoju;
7) obim učešća sredstava koje upravljač obezbedi obavljanjem delatnosti i naplatom naknada za korišćenje zaštićenog područja;
8) mogućnost upravljača da obezbedi sredstva iz drugih izvora u skladu sa zakonom;
9) blagovremenost i kvalitet izrade propisanih upravljačkih dokumenata;
10) potreba podrške novoustanovljenih zaštićenih područja u konstituisanju upravljačkih instrumenata i uspostavljanju ključnih obležja zaštitnog statusa.
Član 7.
Međusobna prava i obaveze u vezi sa korišćenjem sredstava subvencija uređuju se ugovorom koji zaključuju Ministarstvo i upravljač kome su sredstva dodeljena.
Član 8.
Ova uredba stupa na snagu narednog dana od dana objavljivanja u „Službenom glasniku Republike Srbije”.
05 Broj:
U Beogradu, 3. marta 2011. godine
V l a d a
PRVI POTPREDSEDNIK VLADE-
ZAMENIK PREDSEDNIKA VLADE
Obrazloženje
Zakonom o budžetu Republike Srbije za 2011. godinu („Službeni glasnik RS”, broj 101/10), član 7, u razdelu 26 Ministarstva životne sredine i prostornog planiranja (u daljem tekstu: Ministarstvo), funkcija 620, ekonomska klasifikaciji/aproprijacija 451 – Subvencije javnim nefinansijskim preduzećima i organizacijama, utvrđena sredstva u iznosu 133.000.000,00 dinara za sufinansiranje zaštićenih prirodnih dobara od nacionalnog interesa, a članom 69. stav 3. Zakona o zaštiti prirode („Službeni glasnik RS“, br. 36/09, 88/10 i 91/10-ispravka) propisane su namene odnosno poslovi i troškovi upravljača zaštićenih područja koji se prvenstveno finansiraju iz sredstva budžeta. Zakonom o budžetu je propisano da će se raspored i korišćenje navedenih sredstava vršiti prema posebnom aktu Vlade.
U Republici Srbiji ima 50 prirodnih dobara u svojstvu zaštićenih područja od nacionalnog interesa (5 nacionalnih parkova proglašenih zakonom i 45 rezervata,spomenika i parkova prirode i zaštićenih predela proglašenih uredbama Vlade). Upravljanje zaštićenim područjem je posao od opšteg interesa a glavni zadatak upravljača, koji se određuje aktom o proglašenju, je čuvanje, održavanje i prezentacija zaštićenog područja. Obaveze upravljača su da organizuju, osposobe i opreme čuvarske službe, koje sada broje ukupno 340 čuvara zaštićenih područja, pri čemu 150 čuvara istvoremeno obavlja i druge poslove (ribočuvara, čuvara šuma, lovočuvara, vodiča i dr). Iz tih razloga, najveći deo sredstava, u iznosu 99,0 miliona dinara, raspoređuje se za potrebe čuvarskih službi, obeležavanje, održavanje unutrašnjeg reda i čistoće, zasnivanje informacionih sistema i druge poslove na prezentaciji zaštićenih područja. Sredstvima subvencije može se sufinansirati najviše 70% troškova u navednoj grupi poslova i obaveza upravljača, dok se ostala sredstva obezbeđuju iz drugih prihoda upravljača.
Za sufinansiranje troškova na upravljanju posetiocima, uz učešće subvencija do 60% ukupnih potreba, određuje se 20,0 miliona dinara. Tim sredstvima sufinansira se izgradnja i stavljanje u funkciju vizitorskih i edukativnih centara i punktova i zasnivanje ulaznih stanica. Deo sredstava za ove namene upravljači će, kao i ranijih godina, obezbediti preko Ministarstva ekonomije i regionalnog razvoja i iz drugih izvora.
Za regulisanje imovinsko-pravnih odnosa sa vlasnicima i korisnicima nepokretnosti, odnosno otkup ili zamenu zemljišta, naknadu za uskraćivanje i ograničavanje prava korišćenja, nanetu štetu ili druge troškove koje imaju u vezi zaštite, što je po zakonu obaveza države, predviđena su sredstva u iznosu 2,0 miliona dinara. Sredstva za ove namene prenose se upravljačima ukoliko im se poveri vođenje rešavanje nekog od prethodno navedenih pitanja.
Sredstva za praćenje i unapređenje stanja zaštićenih područja određena su u iznosu u iznosu 7,0 miliona dinara a za uređenje prostora i održivo korišćenje prirodnih resursa u iznosu 5,0 miliona dinara. Učešće subvencija u ukupnim troškovima je najviše 60% .
Upravljanje zaštićenim područjima vrši se na osnovu planova upravljanja, koji se upravljači donose za period od deset godina (uz saglasnost Vlade – za nacionalne parkove i Ministrstva životne sredine i prostornog planiranja, za ostala područja) a operativni upravljački poslovi planiraju se godišnjim programima upravljanja (na koje saglasnost daje Ministarstvo). Verifikovani godišnji programi predstavljaju dokumente merodavne za podnošenje finansijskih zahteva za sredstva subvencija i za dodelu tih sredstava. Ministarstvo raspisuje poziv na osnovu koga upravljači podnose zahteve, a međusobna prava i obaveze u vezi sa korišćenjem sredstava subvencije uređuju se ugovorom koji zaključuju Ministarstvo i upravljač kome se subvvencije dodeljuju..
Utvrđivanje konkretne namene koja će se po zahtevu upravljača finansirati u 2011. godini i određivanje iznosa sredstava subvencije vrši se na osnovu grupe kriterijuma, među kojima prioritet imaju veličina, vrednosti i značaj zaštićenog područja i mogućnost upravljača da obezbedi sredstva iz drugih izvora.
Uredba stupa na narednog dana od dana objavljivanja u „Službenom glasniku Republike Srbije” zbog potrebe da se u što kraćem vremenu započne postupak dodele sredstava subvencija upravljačima zaštićenih područja i time obezbedio kontinuitet poslova na čuvanju i održavanju tih područja.