Predlog zakona o izmenama i dopunama Zakona o porezu na dobit preduzeća

PREDLOG ZAKONA

O IZMENAMA I DOPUNAMA ZAKONA O

POREZU NA DOBIT PREDUZEĆA

Član 1.

U Zakonu o porezu na dobit preduzeća („Službeni glasnik RS”, br. 25/01, 80/02, 80/02-dr. zakon, 43/03 i 84/04), u nazivu Zakona reč: „preduzeća” zamenjuje se rečima: „pravnih lica”.

Član 2.

U članu 1. stav 1. reč: „preduzeća” zamenjuje se rečima: „pravnih lica”, a posle reči: „je” dodaju se reči: „privredno društvo, odnosno”.

U tački 6) tačka na kraju zamenjuje se tačkom i zapetom i dodaje tačka 7), koja glasi:

„7) druga pravna forma društva, odnosno preduzeća u skladu sa posebnim propisima.”

Član 3.

Član 5. menja se i glasi:

„Nerezidentni obveznik koji obavlja delatnost na teritoriji Republike poslovanjem preko stalne poslovne jedinice koja vodi poslovne knjige u skladu sa propisima kojima se uređuje računovodstvo i revizija (ogranak i drugi organizacioni delovi nerezidentnog obveznika koji obavljaju delatnost), oporezivu dobit utvrđuje u skladu sa ovim zakonom i podnosi za stalnu poslovnu jedinicu poreski bilans kao poreski obveznik iz člana 1. stav 1. ovog zakona i poresku prijavu.

Nerezidentni obveznik koji obavlja delatnost preko stalne poslovne jedinice koja ne vodi poslovne knjige u skladu sa propisima kojima se uređuje računovodstvo i revizija, dužan je da vodi u toj stalnoj poslovnoj jedinici evidenciju kojom se obuhvataju svi podaci o prihodima i rashodima, kao i drugi podaci od značaja za utvrđivanje dobiti koju ta jedinica ostvaruje poslovanjem na teritoriji Republike.

Sadržaj poreske prijave iz stava 1. ovog člana i način vođenja evidencije iz stava 2. ovog člana propisuje ministar finansija.”

Član 4.

U članu 6. stav 1. reč: „preduzeća” zamenjuje se rečima: „pravnih lica”.

U stavu 2. posle reči: „(u daljem tekstu: MRS)” dodaju se zapeta i reči: „odnosno međunarodnim standardima finansijskog izveštavanja (u daljem tekstu: MSFI)”, a reč: „računovodstvo” zamenjuje se rečima: „računovodstvo i revizija”.

Dodaje se stav 3, koji glasi:

„Oporeziva dobit obveznika koji, prema propisima kojima se uređuje računovodstvo i revizija, ne primenjuje MRS, odnosno MSFI, utvrđuje se u poreskom bilansu usklađivanjem dobiti obveznika, iskazane u skladu sa načinom priznavanja, merenja i procenjivanja prihoda i rashoda koji propisuje ministar finansija, na način utvrđen ovim zakonom.”

Član 5.

U članu 7. posle reči: „MRS” dodaju se zapeta i reči: „odnosno MSFI”, a reč: „računovodstvo” zamenjuje se rečima: „računovodstvo i revizija”.

Dodaje se stav 2. koji glasi:

„Za utvrđivanje oporezive dobiti obveznika koji, prema propisima kojima se uređuje računovodstvo i revizija, ne primenjuje MRS, odnosno MSFI, priznaju se rashodi utvrđeni u skladu sa načinom priznavanja, merenja i procenjivanja rashoda koji propisuje ministar finansija, osim rashoda za koje je ovim zakonom propisan drugi način utvrđivanja.”

Član 6.

U članu 7a tačka 4) reči: „rashodi propagande” zamenjuju se rečima: „rashodi za reklamu i propagandu”, a posle reči: „primalac” dodaje se reč: „poklona”.

Posle tačke 5) dodaje se tačka 5a), koja glasi:

„5a) troškovi postupka prinudne naplate poreza i drugih dugovanja, troškovi poreskoprekršajnog postupka i drugih postupaka koji se vode pred nadležnim organom;”

Tačka 6) menja se i glasi:

„6) novčane kazne koje izriče nadležni organ, ugovorne kazne i penali;”

U tački 7) reč: „udela” zamenjuje se rečju: „učešća”.

Član 7.

U članu 8. stav 1. posle reči: „primenom metode” dodaje se reč: „ponderisane”.

Član 8.

U članu 9a reči: „a neisplaćene” brišu se, a reči: „ne priznaju se kao rashod u poreskom bilansu” zamenjuju se rečima: „priznaju se kao rashod u poreskom bilansu u poreskom periodu u kome su isplaćene”.

Član 9.

U članu 10. stav 2. posle reči: „prosečne” dodaje se reč: „mesečne”, posle reči: „statistike,” dodaju se reči: „osim prirodnih bogatstava koja se ne troše,”, a posle reči: „nematerijalna sredstva” dodaju se zapeta i reči: „osim goodwill-a”.

U stavu 4. posle reči: „posebno” dodaju se zapeta i reči: „a u slučaju kada su stalna sredstva iz ove grupe stečena u toku poreskog perioda, utvrđuje se primenom proporcionalne metode srazmerno vremenu od kada je započet obračun amortizacije do kraja poreskog perioda”.

Član 10.

U članu 15. stav 2. menja se i glasi:

„Izdaci iz stava 1. ovog člana priznaju se kao rashod samo ako su izvršeni licima registrovanim za te namene u skladu sa posebnim propisima, koja navedena davanja isključivo koriste za obavljanje delatnosti iz stava 1. ovog člana.”

Stav 6. menja se i glasi:

„Izdaci za reklamu i propagandu priznaju se kao rashod u iznosu do 5% od ukupnog prihoda.”

Posle stava 6. dodaje se novi stav 7, koji glasi:

„Izdaci za reprezentaciju priznaju se kao rashod u iznosu do 0,5% od ukupnog prihoda.”

Dosadašnji st. 7. i 8. postaju st. 8. i 9.

Član 11.

U članu 16. posle stava 2. dodaje se novi stav 3, koji glasi:

„Za iznos rashoda po osnovu ispravke vrednosti pojedinačnih potraživanja iz stava 2. ovog člana, koji su bili priznati u poreskom bilansu, uvećavaju se prihodi u poreskom bilansu u poreskom periodu u kome obveznik izvrši otpis vrednosti istih potraživanja, ako nije kumulativno ispunio uslove iz stava 1. ovog člana.”

Dosadašnji stav 3. postaje stav 4.

Član 12.

U članu 20. stav 2. posle reči: „autorskog” dodaju se reči: „i srodnih”, a reči: „(u daljem tekstu: autorska naknada)” brišu se.

Član 13.

Član 22. menja se i glasi:

„Na teret rashoda priznaju se u poreskom bilansu porezi, doprinosi, takse i druge javne dažbine koje ne zavise od rezultata poslovanja, koje su plaćene u poreskom periodu.”

Član 14.

Član 22a menja se i glasi:

„Na teret rashoda u poreskom bilansu banke priznaje se uvećanje ispravke vrednosti potraživanja bilansne aktive i rezervisanja za gubitke po vanbilansnim stavkama, koja su u skladu sa unutrašnjim aktima banke iskazani u bilansu uspeha na teret rashoda u poreskom periodu, do visine određene u skladu sa propisima Narodne banke Srbije.

Na teret rashoda u poreskom bilansu društva za osiguranje priznaje se uvećanje indirektnog otpisa prema kategorijama naplativosti potraživanja, obračunato i iskazano u bilansu uspeha na teret rashoda u poreskom periodu, do visine određene u skladu sa propisima Narodne banke Srbije.”

Član 15.

U članu 22b posle reči: „depozite” dodaju se zapeta i reči: „kao i druga obavezna dugoročna rezervisanja u skladu sa zakonom”.

Dodaje se stav 2, koji glasi:

„Na teret rashoda priznaju se i dugoročna rezervisanja za izdate garancije i druga jemstva, u visini iskorišćenih iznosa tih rezervisanja u poreskom periodu, odnosno izmirenih obaveza i odliva resursa po osnovu tih rezervisanja.”

Član 16.

U članu 22v posle reči: „vrednosti,” reči do kraja zamenjuju se rečima: „ali se priznaju u poreskom periodu u kome je ta imovina otuđena, odnosno upotrebljena, odnosno u kome je nastalo oštećenje te imovine usled više sile”.

Član 17.

U članu 23. posle reči: „MRS” dodaju se zapeta i reči: „odnosno MSFI”, a reč: „računovodstvo” zamenjuje se rečima: „računovodstvo i revizija”.

Dodaje se stav 2, koji glasi:

„Za utvrđivanje oporezive dobiti obveznika koji, prema propisima kojima se uređuje računovodstvo i revizija, ne primenjuje MRS, odnosno MSFI, priznaju se prihodi utvrđeni u skladu sa načinom priznavanja, merenja i procenjivanja prihoda koji propisuje ministar finansija, osim prihoda za koje je ovim zakonom propisan drugi način utvrđivanja.”

Član 18.

Član 25a menja se i glasi:

„Prihodi nastali po osnovu neiskorišćenih dugoročnih rezervisanja koja nisu bila priznata kao rashod u poreskom periodu u kom su izvršena, ne ulaze u poresku osnovicu u poreskom periodu u kom su iskazani.

Ministar finansija bliže uređuje način izuzimanja prihoda iz stava 1. ovog člana iz poreske osnovice.”

Član 19.

U članu 26. stav 1. reč: „računovodstvo” zamenjuje se rečima: „računovodstvo i revizija”.

Član 20.

U članu 27. stav 1. tačka 3) reč: „imovini” zamenjuje se rečju: „kapitalu”, a reči: „privredni razvoj i devizne štednje građana, državnih zapisa Republike i zapisa Narodne banke Srbije” zamenjuju se rečima: „privredni razvoj, devizne štednje građana i dužničkih hartija od vrednosti čiji je izdavalac, u skladu sa zakonom, Republika, autonomna pokrajina, jedinica lokalne samouprave ili Narodna banka Srbije”.

U tački 3) tačka se zamenjuje tačkom i zapetom i dodaje tačka 4), koja glasi:

„4) investicione jedinice otkupljene od strane otvorenog investicionog fonda, u skladu sa zakonom kojim se uređuju investicioni fondovi.”

U stavu 2. reč: „usklađene” zamenjuje se rečju: „utvrđene”.

Član 21.

Član 29. menja se i glasi:

„Za svrhu određivanja kapitalnog dobitka, nabavna cena, u smislu ovog zakona, jeste cena po kojoj je obveznik stekao imovinu, umanjena po osnovu amortizacije utvrđene u skladu sa ovim zakonom.

Nabavna cena iz stava 1. ovog člana koriguje se na procenjenu, odnosno fer vrednost, utvrđenu u skladu sa MRS, odnosno MSFI i usvojenim računovodstvenim politikama, ukoliko je promena na fer vrednost iskazivana u celini kao prihod perioda u kome je vršena.

Ako cena po kojoj je imovina nabavljena nije iskazana u poslovnim knjigama obveznika, ili nije iskazana u skladu sa odredbama st. 1. i 2. ovog člana, nabavna cena za svrhu određivanja kapitalnog dobitka jeste tržišna cena na dan nabavke, koju utvrdi nadležni poreski organ, na način propisan odredbama st. 1. i 2. ovog člana.

Kod prodaje nepokretnosti u izgradnji, nabavnu cenu čini iznos troškova izgradnje koji su do dana prodaje iskazani u skladu sa MRS, odnosno MSFI i propisima kojima se uređuje računovodstvo i revizija.

Za nepokretnost stečenu putem osnivačkog uloga ili povećanjem osnivačkog uloga, nabavna cena jeste tržišna cena nepokretnosti na dan unosa uloga.

Kod hartija od vrednosti kojima se trguje na organizovanom tržištu, u smislu zakona kojim se uređuje tržište hartija od vrednosti i drugih finansijskih instrumenata, nabavna cena jeste cena koju obveznik dokumentuje kao stvarno plaćenu, a ako ne poseduje odgovarajuću dokumentaciju – najniža tržišna cena ostvarena na organizovanom tržištu u periodu od godinu dana koji prethodi prodaji te hartije od vrednosti ili u periodu trgovanja, ukoliko se trgovalo kraće od godinu dana.

Kod hartija od vrednosti kojima se ne trguje na organizovanom tržištu, nabavna cena hartije od vrednosti jeste cena koju obveznik dokumentuje kao stvarno plaćenu, a ako ne poseduje odgovarajuću dokumentaciju – njena nominalna vrednost.

Kod hartija od vrednosti pribavljenih putem osnivačkog uloga ili povećanjem osnivačkog uloga, nabavnu cenu čini tržišna cena koja je važila na organizovanom tržištu na dan unosa uloga ili, ukoliko takva cena nije bila formirana, nominalna vrednost hartije od vrednosti na dan unosa uloga.

Nabavna cena udela u kapitalu pravnih lica i prava industrijske svojine jeste cena koju obveznik dokumentuje kao stvarno plaćenu. Nabavna cena udela u kapitalu pravnih lica i prava industrijske svojine, stečenih putem osnivačkog uloga ili povećanjem osnivačkog uloga jeste tržišna cena na dan unosa uloga.

Nabavna cena investicione jedinice sastoji se od neto vrednosti imovine otvorenog fonda po investicionoj jedinici na dan uplate, uvećane za naknadu za kupovinu ukoliko je društvo za upravljanje naplaćuje, u skladu sa zakonom koji uređuje investicione fondove.”

Član 22.

U članu 30. stav 3. reč: „deset” zamenjuje se rečju: „pet”.

Član 23.

U članu 31. st. 1. i 2. menjaju se i glase:

„Statusna promena rezidentnih obveznika izvršena u skladu sa zakonom kojim se uređuju privredna društva (u daljem tekstu: statusna promena), odlaže nastanak poreske obaveze po osnovu kapitalnih dobitaka.

Poreska obaveza po osnovu kapitalnih dobitaka iz stava 1. ovog člana nastaće u trenutku kad pravno lice koje je imovinu steklo statusnom promenom izvrši prodaju te imovine.”

U stavu 3. reči: „unelo u pravno lice nastalo statusnom promenom” zamenjuju se rečima: „statusnom promenom prenelo na drugo pravno lice”.

U stavu 4. reč: „preduzeća” zamenjuje se rečima: „pravnih lica”, a reči: „pripajanja, spajanja ili podele” zamenjuju se rečima: „statusne promene”.

Član 24.

U članu 32. reč: „deset” zamenjuje se rečju: „pet”.

Član 25.

U članu 33. stav 1. menja se i glasi:

„Korišćenje poreske pogodnosti u skladu sa članom 32. ovog zakona ne prestaje u slučaju statusnih promena ili promena pravne forme privrednih društava.”

U stavu 2. posle reči: „podele” dodaju se reči: „ili odvajanja”.

Član 26.

U članu 34. stav 2. posle reči: „postupka” dodaju se zapeta i reči: „odnosno kao razlika imovine u toku trajanja likvidacionog postupka za koji se podnosi poreska prijava i poreski bilans, utvrđena u finansijskim izveštajima podnetim u skladu sa propisima kojima se uređuje računovodstvo i revizija, pri čemu je početni bilans perioda likvidacije jednak bilansu na kraju poreskog perioda pre početka likvidacionog postupka”.

U stavu 3. tačka 1) reči: „dana otvaranja postupka likvidacije” zamenjuju se rečima: „dana dostavljanja finansijskih izveštaja u skladu sa propisima kojima se uređuje računovodstvo i revizija”.

U tački 2) reči: „dostavljanja rešenja o okončanju postupka likvidacije” zamenjuju se rečima: „dana dostavljanja finansijskih izveštaja u skladu sa propisima kojima se uređuje računovodstvo i revizija.”

Član 27.

Član 35. menja se i glasi:

„Imovina koja preostane posle podmirenja poverilaca (likvidacioni ostatak) iznad vrednosti uloženog kapitala, smatra se kapitalnim dobitkom.”

Član 28.

Član 36. menja se i glasi:

„Ako je vrednost uloženog kapitala veća od likvidacionog ostatka, smatra se da je ostvaren kapitalni gubitak.”

Član 29.

U članu 38. stav 2. posle reči: „promene” dodaju se zapeta i reči: „kao i u slučaju pokretanja postupka stečaja ili likvidacije”.

Dodaju se st. 3. do 6. koji glase:

„Na zahtev poreskog obveznika koji je dobio saglasnost ministra finansija, odnosno guvernera Narodne banke Srbije, da sastavlja i prikazuje finansijske izveštaje sa stanjem na poslednji dan poslovne godine koja je različita od kalendarske, nadležan poreski organ odobrava rešenjem da se poslovna godina i kalendarska godina razlikuju, s tim da poreski period traje 12 meseci. Tako odobreni poreski period obveznik je dužan da primenjuje najmanje pet godina.

Poreski obveznik iz stava 3. ovog člana dužan je da podnese poresku prijavu i poreski bilans za utvrđivanje konačne poreske obaveze za period od 1. januara tekuće godine do dana kada, po rešenju nadležnog poreskog organa, započinje poslovnu godinu koja se razlikuje od kalendarske, u roku od deset dana od dana isteka roka propisanog za podnošenje finansijskih izveštaja za period za koji se podnosi poreska prijava i poreski bilans.

Ako je obveznik poreza u vidu akontacije platio manje poreza nego što je bio dužan da plati po obavezi obračunatoj u poreskoj prijavi, dužan je da razliku uplati najkasnije do podnošenja poreske prijave uz podnošenje dokaza o uplati razlike poreza.

Ako je obveznik poreza u vidu akontacije platio više poreza nego što je bio dužan da plati po obavezi obračunatoj u poreskoj prijavi, više plaćeni porez uračunava se kao akontacija za naredni period ili se obvezniku vraća na njegov zahtev u roku od 30 dana od dana prijema zahteva za povraćaj.”

Član 30.

Član 40. menja se i glasi:

„Na prihode koje ostvari nerezidentni obveznik od rezidentnog obveznika, po osnovu dividendi i udela u dobiti u pravnom licu, naknada po osnovu autorskog i srodnih prava i prava industrijske svojine (u daljem tekstu: autorska naknada), kamata i naknada po osnovu zakupa nepokretnosti i pokretnih stvari, na teritoriji Republike, obračunava se i plaća porez po odbitku po stopi od 20%, ako međunarodnim ugovorom o izbegavanju dvostrukog oporezivanja nije drukčije uređeno.

Porez po odbitku iz stava 1. ovog člana obračunava se i plaća i na prihode nerezidentnog obveznika po osnovu izvođenja estradnog, zabavnog, umetničkog, sportskog ili sličnog programa u Republici, koji nisu oporezovani kao dohodak fizičkog lica (izvođača, muzičara, sportiste i sl.), u skladu sa propisima kojima se uređuje oporezivanje dohotka građana.

Na prihode koje ostvari nerezidentni obveznik od rezidentnog obveznika, drugog nerezidentnog obveznika, fizičkog lica, nerezidentnog ili rezidentnog ili od otvorenog investicionog fonda, na teritoriji Republike, po osnovu kapitalnih dobitaka nastalih u skladu sa odredbama čl. 27. do 29. ovog zakona, obračunava se i plaća porez po stopi od 20%, ako međunarodnim ugovorom o izbegavanju dvostrukog oporezivanja nije drukčije uređeno.

Nerezidentni obveznik – primalac prihoda dužan je da poreskom organu u opštini na čijoj teritoriji je ostvaren prihod, preko poreskog punomoćnika određenog u skladu sa propisima kojima se uređuje poreski postupak i poreska administracija, podnese poresku prijavu u roku od 15 dana od dana ostvarivanja prihoda iz stava 3. ovog člana, na osnovu koje nadležni poreski organ donosi rešenje.

Sadržaj poreske prijave iz stava 4. ovog člana bliže uređuje ministar finansija.

Porez po odbitku iz st. 1. i 2. ovog člana i porez po rešenju iz stava 3. ovog člana ne obračunava se i ne plaća ako se prihod iz st. 1. do 3. ovog člana isplaćuje stalnoj poslovnoj jedinici nerezidentnog obveznika iz člana 4. ovog zakona.”

Član 31.

U članu 40a stav 1. reči: „državna zajednica Srbija i Crna Gora” zamenjuju se rečju: „Republika”.

U stavu 2. reči: „ili drugim odgovarajućim dokumentom overenim od nadležnog organa druge države ugovornice čiji je rezident”, zamenjuju se rečima: „o rezidentnosti overenom od nadležnog organa druge države ugovornice čiji je rezident, i to na posebnom obrascu propisanom podzakonskim aktom donetim u skladu sa zakonom kojim se uređuje poreski postupak i poreska administracija.”

Dodaje se stav 5, koji glasi:

„Na nerezidentnog obveznika – primaoca prihoda iz člana 40. stav 3. ovog zakona, primenjuju se odredbe ugovora o izbegavanju dvostrukog oporezivanja u skladu sa odredbama st. 1. do 3. ovog člana.”

Član 32.

U članu 41. stav 1. reči: „zapošljavanje radnika i poboljšanja ekološke situacije,” brišu se.

U stavu 2. reči: „dobit preduzeća” zamenjuje se rečima: „dobit pravnih lica”.

Član 33.

Naslov iznad člana 42: „Ubrzana amortizacija” i čl. 42. i 43. brišu se.

Član 34.

U članu 44. stav 1. reč: „preduzeća” zamenjuje se rečima: „pravnih lica”, a iznos: „300.000” zamenjuje se iznosom: „400.000”.

U stavu 2. iznos: „300.000” zamenjuje se iznosom: „400.000”.

U stavu 3. posle reči: „dužna je” dodaju se reči: „da obezbedi i iskaže, odnosno evidentira podatke o nastalim prihodima i rashodima i”.

U stavu 5. posle reči: „bilansa” dodaju se reči: „i način vođenja evidencije o prihodima i rashodima”.

Dodaje se stav 6, koji glasi:

„Nedobitna organizacija iz stava 1. ovog člana ne ostvaruje pravo na ostale poreske podsticaje iz ovog zakona.”

Član 35.

U članu 45. stav 3. reči: „st. 1. i 2.” zamenjuju se rečima: „stava 1.”, a reči: „Republike Srbije koncesionim aktom, odnosno” brišu se.

Član 36.

U članu 47. stav 1. posle reči: „područjima” dodaju se reči: „definisanim u skladu sa propisima koji uređuju regionalni razvoj, odnosno koji opredeljuju nedovoljno razvijena područja (u daljem tekstu: nedovoljno razvijena područja) ”, reči: „dobit preduzeća” zamenjuju se rečima: „dobit pravnih lica”, a reči: „dobiti preduzeća” zamenjuju se rečima: „dobiti pravnog lica”.

Član 37.

U članu 48. stav 1. reči: „osnovna sredstva u sopstvenoj registrovanoj delatnosti” zamenjuju se rečima: „nekretnine, postrojenja, opremu ili biološka sredstva (u daljem tekstu: osnovna sredstva) u sopstvenom vlasništvu za obavljanje pretežne delatnosti i delatnosti upisanih u osnivački akt obveznika, odnosno navedenih u drugom aktu obveznika, kojim se određuju delatnosti koje obveznik obavlja,”.

U stavu 2. reč: „računovodstvo” zamenjuje se rečima: „računovodstvo i revizija”, reči: „preduzeće” zamenjuju se rečima: „pravno lice” a reči: „u sopstvenoj registrovanoj delatnosti” zamenjuju se rečima: „za obavljanje pretežne delatnosti i delatnosti upisanih u osnivački akt obveznika, odnosno navedenih u drugom aktu obveznika, kojim se određuju delatnosti koje obveznik obavlja”.

U stavu 3. reči: „iz st. 1. i 2. ovog člana,” zamenjuju se rečima: „od 50%, odnosno 70% obračunatog poreza u tom poreskom periodu,”.

U stavu 4. reči: „iz st. 1. i 2. ovog člana,” zamenjuju se rečima: „od 50%, odnosno 70% obračunatog poreza u tom poreskom periodu,”.

U stavu 5. posle reči: „ne smatraju se:” dodaju se reči: „vazduhoplovi i plovni objekti koji se ne koriste za obavljanje delatnosti,”

U stavu 6. posle reči: „dana nabavke,” dodaju se reči: „osim usled statusnih promena,”, a reči: „da plati neplaćeni porez, koji se indeksira stopom rasta cena na malo prema podacima republičkog organa nadležnog za poslove statistike” zamenjuju se rečima: „da danom podnošenja poreske prijave za naredni poreski period, u toj poreskoj prijavi obračuna kao i da plati porez koji bi platio da nije koristio poreski kredit, indeksiran od dana podnošenja poreske prijave za poreski period u kome je ostvario pravo na poreski kredit, do dana otuđenja, stopom rasta cena na malo prema podacima republičkog organa nadležnog za poslove statistike”.

Posle stava 6. dodaju se st. 7. i 8. koji glase:

„U slučaju otuđenja osnovnih sredstava iz st. 1. i 2. ovog člana nakon isteka roka od tri godine od dana nabavke, a pre isteka roka iz stava 3. ovog člana, obveznik nema pravo na dalje korišćenje neiskorišćenog dela poreskog kredita, počev od poreskog perioda u kome je izvršio otuđenje.

U slučaju kad obveznik izvrši ulaganje u osnovna sredstva iz st. 1. i 2. ovog člana uplatom avansnog računa, na osnovu overene privremene situacije i slično, a u narednom poreskom periodu, zbog raskida ugovora o nabavci ili u poreskom periodu u kome okonča takva ulaganja u osnovna sredstva, ne izvrši prenos sa osnovnih sredstava u pripremi na pribavljena osnovna sredstva koja koristi za obavljanje delatnosti, odnosno ne evidentira ta osnovna sredstva u poslovnim knjigama, gubi pravo na poreski kredit i dužan je da danom podnošenja poreske prijave za naredni poreski period, u toj poreskoj prijavi obračuna kao i da plati porez koji bi platio da nije koristio poreski kredit, indeksiran od dana podnošenja poreske prijave za poreski period u kome je ostvario pravo na poreski kredit, do dana podnošenja poreske prijave za naredni poreski period, stopom rasta cena na malo prema podacima republičkog organa nadležnog za poslove statistike.”

Dosadašnji stav 7. postaje stav 9.

Član 38.

U članu 48a stav 1. posle reči: „sredstva” dodaju se reči: „u sopstvenom vlasništvu”, a posle reči: „razvrstan” dodaju se reči: „prema delatnosti koju pretežno obavlja”.

U stavu 2. reči: „iz tog stava za čije obavljanje je registrovan” zamenjuju se rečima: „iz stava 1. ovog člana koje su upisane u njegov osnivački akt, odnosno navedene u drugom aktu obveznika, kojim se određuju delatnosti koje obveznik obavlja”.

U stavu 4. reči: „st. 5 – 7. ” zamenjuju se rečima: „st. 5 – 9.”.

Član 39.

Član 49. briše se.

Član 40.

U članu 50a stav 1. iznos: „600” zamenjuje se iznosom: „800”, reči: „u registrovanoj delatnosti u Republici” zamenjuju se rečima: „za obavljanje pretežne delatnosti i delatnosti upisanih u osnivačkom aktu obveznika, odnosno navedenih u drugom aktu obveznika, kojim se određuju delatnosti koje obveznik obavlja”, a reč: „preduzeća” zamenjuje se rečima: „pravnih lica”.

Posle stava 1. dodaju se novi st. 2. i 3, koji glase:

„Ulaganjem u osnovna sredstva od strane drugog lica, u smislu stava 1. ovog člana, smatra se i ulaganje u osnovni kapital i povećanje osnovnog kapitala u skladu sa zakonom.

U slučaju iz stava 2. ovog člana, osnovna sredstva vrednuju se po tržišnoj (fer) vrednosti.”

Posle stava 2. koji postaje stav 4. dodaje se stav 5, koji glasi:

„Novozaposlenim licima u smislu stava 1. ovog člana smatraju se lica koja je obveznik zaposlio u periodu sticanja uslova za poresko oslobođenje, tako da u momentu ispunjenja uslova za korišćenje navedenog poreskog oslobođenja obveznik ima najmanje 100 dodatno zaposlenih, a koji su i neposredno radno angažovani kod obveznika, u odnosu na broj zaposlenih koji je imao u periodu kada je počeo da stiče pravo na ovo poresko oslobođenje”.

U dosadašnjem stavu 3, koji postaje stav 6, reči: „zavisnom preduzeću ulagača” zamenjuju se rečima: „povezanom licu u smislu člana 59. ovog zakona”.

Član 41.

U članu 50b stav 1. menja se i glasi:

„Poreski obveznik koji obavlja delatnost u nedovoljno razvijenom području, oslobađa se plaćanja poreza na dobit pravnih lica za period od pet godina, ako ispunjava sledeće uslove:

1) da je on ili drugo lice uložio u osnovna sredstva tog obveznika iznos veći od osam miliona dinara;

2) da koristi 80% vrednosti osnovnih sredstava za obavljanje pretežne delatnosti i delatnosti upisanih u osnivačkom aktu, odnosno navedenih u drugom aktu obveznika, kojim se određuju delatnosti koje obveznik obavlja u nedovoljno razvijenom području;

3) da u periodu ulaganja dodatno zaposli na neodređeno vreme najmanje pet lica;

4) da najmanje 80% zaposlenih na neodređeno vreme ima prebivalište i boravište u nedovoljno razvijenom području.”

U stavu 4. reči: „na području od posebnog interesa za Republiku”, na oba mesta, zamenjuju se rečima: „u nedovoljno razvijenom području”.

U stavu 5. reči: „zavisnom preduzeću ulagača” zamenjuju se rečima: „povezanom licu u smislu člana 59. ovog zakona”.

Dodaju se st. 6. i 7, koji glase:

„Ulaganjem u osnovna sredstva od strane drugog lica, u smislu stava 1. ovog člana, smatra se i ulaganje u osnovni kapital i povećanje osnovnog kapitala u skladu sa zakonom.

U slučaju iz stava 6. ovog člana, osnovna sredstva vrednuju se po tržišnoj (fer) vrednosti.”

Član 42.

Član 50v menja se i glasi:

„Ako obveznik iz čl. 50a i 50b ovog zakona, smanji broj zaposlenih koji su i neposredno radno angažovani kod obveznika, ispod broja ukupno zaposlenih na neodređeno vreme u odnosu na broj zaposlenih koje je imao u poreskom periodu u kome je ispunio uslove za poresko oslobođenje iz člana 50a stav 1. i člana 50b stav 1. tačka 3) ovog zakona, ili smanji procenat utvrđen u članu 50b stav 1. tačka 4) ovog zakona, gubi pravo na poresko oslobođenje za ceo period korišćenja poreskog oslobođenja i dužan je da danom podnošenja poreske prijave za naredni poreski period, u toj poreskoj prijavi obračuna, kao i da plati porez koji bi platio da nije koristio ovaj podsticaj, indeksiran od dana podnošenja poreske prijave za poreski period u kome je ostvario pravo na poresko oslobođenje, do dana podnošenja poreske prijave za naredni poreski period, stopom rasta cena na malo prema podacima republičkog organa nadležnog za poslove statistike.”

Član 43.

Član 50g menja se i glasi:

„Ako pre isteka perioda poreskog oslobođenja obveznik iz čl. 50a i 50b ovog zakona prekine sa poslovanjem, prestane da koristi ili otuđi sredstva iz člana 50a stav 1. i člana 50b stav 1. ovog zakona, a u nova osnovna sredstva ne uloži u istom poreskom periodu iznos jednak tržišnoj ceni otuđenih sredstava, a najmanje u vrednosti koja obezbeđuje da ukupan iznos ulaganja ne padne ispod iznosa utvrđenih u čl. 50a i 50b ovog zakona, gubi pravo na poresko oslobođenje i dužan je da danom podnošenja poreske prijave za naredni poreski period, u toj poreskoj prijavi obračuna, kao i da plati porez koji bi platio da nije koristio ovaj podsticaj, indeksiran od dana podnošenja poreske prijave za poreski period u kome je ostvario pravo na poresko oslobođenje, do dana podnošenja poreske prijave za naredni poreski period, stopom rasta cena na malo prema podacima republičkog organa nadležnog za poslove statistike.”

Član 44.

Član 50d briše se.

Član 45.

U članu 50đ reči: „spajanjem, pripajanjem ili podelom” zamenjuju se rečima: „statusnom promenom”.

Član 46.

U članu 50e dodaje se stav 2, koji glasi:

„Srazmera ulaganja iz stava 1. ovog člana utvrđuje se za svaki poreski period u vremenu trajanja poreskog oslobođenja.”

Član 47.

Član 50i menja se i glasi:

„Pravo na poreski kredit iz čl. 48. i 48a ovog zakona i na podsticaje kod ulaganja iz čl. 50a i 50b ovog zakona, ne ostvaruje se za nabavku opreme već korišćene u Republici.

Poreski podsticaji iz stava 1. ovog člana ne mogu se preneti na drugo pravno lice, koje nije steklo pravo na njihovo korišćenje u smislu ovog zakona, ni u slučaju kada drugo pravno lice učestvuje u statusnoj promeni sa obveznikom koji koristi navedene poreske podsticaje.

Pravo na podsticaje kod ulaganja iz čl. 50a i 50b ovog zakona ne ostvaruje se za osnovna sredstva koja se ne smatraju osnovnim sredstvima u skladu sa članom 48. stav 5. ovog zakona.”

Član 48.

Naziv Dela sedmog menja se i glasi:

„OTKLANjANjE DVOSTRUKOG OPOREZIVANjA DOBITI

OSTVARENE U DRUGOJ DRŽAVI”

Član 49.

U članu 51. stav 1. na sva tri mesta, reči: „republici, odnosno” brišu se, a reč: „preduzeća” zamenjuje se rečima: „pravnih lica”.

U stavu 2. reči: „u drugoj republici, odnosno” brišu se.

Član 50.

U članu 52. stav 1. menja se i glasi:

„Matično pravno lice – rezidentni obveznik Republike može umanjiti obračunati porez na dobit pravnih lica za iznos poreza koji je njegova nerezidentna filijala platila u drugoj državi na dobit iz koje su isplaćene dividende, koje se uključuju u prihode matičnog pravnog lica, kao i za iznos poreza po odbitku koji je nerezidentna filijala platila u drugoj državi na te isplaćene dividende.”

U stavu 2. reči: „matičnog preduzeća” zamenjuju se rečima: „matičnog pravnog lica”, reči: „dobit preduzeća,” zamenjuju se rečima: „dobit pravnih lica”, a reč: „odnosno” zamenjuje se rečima: „i plaćeni”.

Stav 3. menja se i glasi:

„Poreski kredit iz stava 1. ovog člana može se koristiti za umanjenje obračunatog poreza matičnog pravnog lica u iznosu plaćenog poreza u drugoj državi, a najviše do iznosa poreza koji bi, po stopi propisanoj odredbom člana 39. stav 2. ovog zakona, bio obračunat na dobit, odnosno na dividendu.”

U stavu 4. reči: „stava 1.” zamenjuju se rečima: „stava 3”, reči: „matičnog preduzeća” zamenjuju se rečima: „matičnog pravnog lica” a broj: „10” zamenjuje se rečju: „pet”.

U stavu 5. reči: „Matičnim preduzećem” zamenjuju se rečima: „Matičnim pravnim licem”.

U stavu 6. reči: „matično preduzeće” zamenjuju se rečima: „matično pravno lice”.

Član 51.

U članu 53. stav 1. reči: „matično preduzeće” zamenjuju se rečima: „matično pravno lice”.

U stavu 2. reči: „republici, odnosno” brišu se.

U stavu 3. reči: „matično preduzeće” zamenjuju se rečima: „matično pravno lice”.

Član 52.

Posle člana 53. dodaje se član 53a, koji glasi:

„Član 53a

„Matično pravno lice – rezidentni obveznik Republike može umanjiti obračunati porez na dobit pravnih lica za iznos poreza po odbitku koji je njegova nerezidentna filijala platila u drugoj državi na kamate i autorske naknade.

Prihodi od kamata i autorskih naknada od nerazidentne filijale uključuju se u prihode rezidentnog matičnog pravnog lica u iznosu uvećanom za plaćeni porez po odbitku na kamate i autorske naknade.

Poreski kredit iz stava 1. ovog člana može se koristiti za umanjenje obračunatog poreza matičnog pravnog lica u iznosu plaćenog poreza u drugoj državi, a najviše do iznosa poreza koji bi, po stopi propisanoj odredbom člana 39. stav 2. ovog zakona, bio obračunat na kamate, odnosno autorske naknade.”

Član 53.

U članu 54. reči: „čl. 52. i 53.” zamenjuju se rečima: „čl. 52, 53. i 53a”.

Član 54.

Član 55. menja se i glase:

„Matično pravno lice i zavisna pravna lica, u smislu ovog zakona, čine grupu povezanih pravnih lica ako među njima postoji neposredna ili posredna kontrola nad najmanje 75% akcija ili udela.

Povezana pravna lica imaju pravo da traže poresko konsolidovanje pod uslovom da su sva povezana pravna lica rezidenti Republike.

Zahtev za poreskim konsolidovanjem matično pravno lice podnosi nadležnom poreskom organu najranije istekom poreskog perioda u kome su ispunjeni uslovi iz st. 1. i 2. ovog člana, od početka do kraja tog poreskog perioda.

Ukoliko su ispunjeni uslovi iz st. 1. do 3. ovog člana, nadležni poreski organ u roku od 30 dana od dana podnošenja zahteva donosi rešenje kojim se odobrava poresko konsolidovanje, počev od poreskog perioda u kome su ispunjeni uslovi iz st. 1 – 3. ovog člana.”

Član 55.

U članu 56. stav 1. menja se i glasi:

„Svaki član grupe povezanih pravnih lica dužan je da podnese svoju poresku prijavu i svoj poreski bilans, a matično pravno lice podnosi i konsolidovani poreski bilans za grupu povezanih pravnih lica”.

U stavu 2. posle reči: „gubici” dodaju se reči: „poreskog perioda”, reči: „povezanih preduzeća” zamenjuju se, na oba mesta, rečima: „povezanih pravnih lica”, a posle reči: „grupi” tačka se zamenjuje zapetom i dodaju se reči: „u tom poreskom periodu.”

Posle stava 2. dodaje se novi stav 3, koji glasi:

„Oporeziva dobit koju ostvari član grupe povezanih pravnih lica a koja se iskazuje u konsolidovanom poreskom bilansu ne može se umanjiti za iznos gubitka iz poreskog bilansa prethodnih godina, odnosno prethodnih poreskih perioda, tog člana grupe povezanih pravnih lica”.

U dosadašnjem stavu 3, koji postaje stav 4, reči: „povezana preduzeća” zamenjuju se rečima: „povezana pravna lica”.

Dosadašnji stav 4. postaje stav 5.

Član 56.

U članu 57. stav 1. posle reči: „pet godina” dodaju se zapeta i reči: „odnosno poreskih perioda.”

U stavu 2. na sva četiri mesta reč: „preduzeće” u datom padežu zamenjuje se rečima: „pravno lice”, u odgovarajućem padežu.

Član 57.

U članu 59. st. 3. i 4. reči: „više od” brišu se, a posle broja: „50%” dodaju se reči: „i više”.

Član 58.

U članu 60. posle stava 1. dodaje se novi stav 2, koji glasi:

„U svom poreskom bilansu obveznik je, u smislu stava 1. ovog člana, dužan da posebno prikaže kamatu i pripadajuće troškove po osnovu zajma, odnosno kredita, do nivoa propisanog odredbama člana 62. ovog zakona.”

U dosadašnjem stavu 2, koji postaje stav 3, posle reči: „ovog zakona” dodaju se reči: „i st. 1. i 2. ovog člana”.

U dosadašnjem stavu 3, koji postaje stav 4, reči: „st. 1. i 2.” zamenjuju se rečima: „st. 1, 2. i 3.”.

Član 59.

Član 62. menja se i glasi:

„Kod duga prema poveriocu sa statusom povezanog lica iz člana 59. ovog zakona, poreskom obvezniku, izuzev banci, priznaje se kao rashod u poreskom bilansu iznos kamate i pripadajućih troškova na zajam, odnosno kredit do visine četvorostruke vrednosti obveznikovog sopstvenog kapitala.

Za banke limit iz stava 1. ovog člana je desetostruki iznos obveznikovog sopstvenog kapitala.

Sopstveni kapital, u smislu ovog zakona, jednak je razlici između aktive na osnovu koje obveznik ostvaruje prihod i dugova sa njom povezanih, s tim što su i aktiva i dugovi uprosečeni za stanje na dan 1. januara i 31. decembra tekuće godine.

Ministar finansija bliže uređuje način sprečavanja utanjene kapitalizacije.”

Član 60.

U članu 63. stav 2. menja se i glasi:

„Uz poresku prijavu i poreski bilans, poreski obveznik je dužan da nadležnom poreskom organu dostavi i one finansijske izveštaje koje je dužan da podnese nadležnom organu u skladu sa propisima kojima se uređuje računovodstvo i revizija (bilans stanja, bilans uspeha, izveštaj o tokovima gotovine, izveštaj o promenama na kapitalu i dr.), drugu dokumentaciju propisanu ovim zakonom, kao i dokumentaciju koju nadležni organ zatraži u skladu sa propisima kojima se uređuje poreski postupak i poreska administracija.”

Član 61.

U članu 64. stav 2. menja se i glasi:

„U poreskoj prijavi iz stava 1. ovog člana obveznik daje procenu prihoda, rashoda i dobiti za poreski period koji, za obveznika registrovanog do 15. u mesecu, započinje mesecom u kome je registrovan, a za obveznika registrovanog od 16. do kraja meseca, prvim narednim mesecom. U poreskoj prijavi obveznik obračunava i mesečni iznos akontacije poreza na dobit.”

Član 62.

U članu 67. stav 1. posle reči: „godinu,” dodaju se reči: „odnosno prethodni poreski period,”.

U stavu 3. reči: „od prvog dana narednog meseca u odnosu na mesec u kome je prijava podneta” zamenjuju se rečima: „za mesec u kome je prijava podneta, i to počev od prvog dana narednog meseca u odnosu na mesec u kome je prijava podneta”.

U stavu 4. posle reči: „perioda” dodaju se zapeta i reči: „a početkom plaćanja mesečne akontacije u skladu sa stavom 3. ovog člana, visina tih akontacija se koriguje naviše ili naniže, tako da se ukupno plaćene akontacije od početka tekuće godine, odnosno početka poreskog perioda dovedu na iznos kao da je uplata akontacija vršena u skladu sa poreskom prijavom iz stava 3. ovog člana.”

Član 63.

U članu 68. stav 1. posle reči: „može” dodaju se zapeta i reči: „po podnošenju poreske prijave iz člana 63. stav 1. ovog zakona,”.

U stavu 2. reči: „od prvog dana narednog meseca u odnosu na mesec u kome je prijava podneta” zamenjuju se rečima: „za mesec u kome je prijava podneta, i to počev od prvog dana narednog meseca u odnosu na mesec u kome je prijava podneta”.

Član 64.

U članu 70. stav 2. reči: „stav 3.” zamenjuju se rečima: „st. 3. i 4”.

Član 65.

Posle člana 70. dodaje se član 70a, koji glasi:

„Član 70a

Rešenje po podnetoj poreskoj prijavi iz člana 40. stav 4. ovog zakona nadležni poreski organ donosi u roku od 15 dana od dana prijema prijave.

Porez utvrđen rešenjem nadležnog poreskog organa iz člana 70. stav 2. ovog zakona i stava 1. ovog člana, poreski obveznik je dužan da uplati u roku od 15 dana od dana kada mu je rešenje dostavljeno.”

Član 66.

U članu 71. stav 1. posle reči: „člana 40.” dodaju se reči: „st. 1. i 2.”, posle reči: „pojedinačno” dodaju se reči: „ostvareni, odnosno”, posle reči: „u momentu” dodaju se reči: „kada je prihod ostvaren, odnosno isplaćen”, a reči: „isplate prihoda” brišu se.

Posle stava 1. dodaje se novi stav 2, koji glasi:

„Prihod iz stava 1. ovog člana je bruto prihod koji bi nerezidentni obveznik ostvario, odnosno naplatio da porez nije odbijen od ostvarenog, odnosno isplaćenog prihoda.”

U dosadašnjem stavu 2, koji postaje stav 3, posle reči: „u momentu” dodaju se reči: „realizacije, odnosno”.

Član 67.

U članu 111. stav 4. reči: „Akcionar koji poseduje više od 75% akcija zavisnog društva” zamenjuju se rečima: „Akcionar, odnosno član društva sa ograničenom odgovornošću koji poseduje 50% i više akcija, odnosno udela”.

Član 68.

U članu 112. stav 1. tačka 1) menja se i glasi:

„1) ako ne obračuna i ne uplati porez po odbitku (član 40. st. 1. i 2);

Tačka 2) briše se.

U tački 4) reči: „dokumentaciju propisanu ovim zakonom” zamenjuju se rečima: „propisanu, odnosno traženu dokumentaciju”.

U tački 6) reči: „godinu (član 64.)” zamenjuju se rečima: „godinu i ne obračuna akontaciju poreza na dobit (član 64. stav 2)”.

U tački 7) reči: „ne uveća mesečnu akontaciju ili” brišu se.

U tački 8) reči: „(član 66. st. 2. i 3.)” zamenjuju se rečima: „(član 38. stav 5. i član 66. st. 2. i 3)”.

Tačka na kraju stava zamenjuje se tačkom i zapetom i dodaje tačka 9), koja glasi:

„9) ako u propisanom roku ne izvrši uplatu poreza po rešenju nadležnog poreskog organa (član 70a stav 2).”

Član 69.

U članu 113. reči: „ili ako uz poresku prijavu ne podnese ostala dokumenta u skladu sa čl. 34, 63, 64, 65. i 70. ovog zakona,” brišu se.

Član 70.

U članu 39. st. 1. i 2, članu 46. i nazivu Dela devetog, reči: „dobit preduzeća” zamenjuju se rečima: „dobit pravnih lica”.

Član 71.

Poreski obveznik koji do 31. decembra 2009. godine nije ostvario pravo na poreski podsticaj iz čl. 50a i 50b Zakona o porezu na dobit preduzeća („Službeni glasnik RS”, br. 25/01, 80/02, 80/02-dr. zakon, 43/03 i 84/04), navedene poreske podsticaje koristi pod uslovima utvrđenim propisima koji važe od 1. januara 2010. godine.

Član 72.

Poreski obveznik koji je do 31. decembra 2009. godine ostvario pravo na prenos kapitalnog gubitka i prenos gubitka iz člana 30. stav 3. i člana 32, kao i na prenos neiskorišćenog dela poreskog kredita iz člana 52. stav 4. Zakona o porezu na dobit preduzeća („Službeni glasnik RS”, br. 25/01, 80/02, 80/02-dr. zakon, 43/03 i 84/04) i iskazao podatke u poreskom bilansu i poreskoj prijavi za 2009. godinu, može to pravo da koristi do isteka roka i na način propisan tim zakonom.

Član 73.

Propise iz čl. 3, 18, 30, 53. i 59. ovog zakona, ministar finansija doneće najkasnije u roku od dvanaest meseci od dana stupanja na snagu ovog zakona.

Član 74.

Poreski bilans za 2009. godinu sastaviće se u skladu sa propisima koji su važili na dan 31. decembra 2009. godine.

Član 75.

Po odredbama ovog zakona vršiće se utvrđivanje, obračunavanje i plaćanje poreske obaveze počev od 1. januara 2010. godine, saglasno odredbama čl. 3, 6, 8, 9, 10, 11, 15, 16, 18, 20, 21, 29, 33, 34, 39, 40, 41, 47, 52, 58. i 59. ovog zakona.

Član 76.

Ovaj zakon stupa na snagu narednog dana od dana objavljivanja u „Službenom glasniku Republike Srbije”.

OBRAZLOŽENjE

PREDLOGA ZAKONA O IZMENAMA I DOPUNAMA

ZAKONA O POREZU NA DOBIT PREDUZEĆA

I. USTAVNI OSNOV ZA DONOŠENjE ZAKONA

Ustavni osnov za donošenje ovog zakona sadržan je u odredbama člana 97. stav 1. tač. 6. i 15. Ustava Republike Srbije, prema kojima Republika Srbija, između ostalog, uređuje i obezbeđuje poreski sistem i finansiranje ostvarivanja prava i dužnosti Republike Srbije, utvrđenih Ustavom i zakonom.

II. RAZLOZI ZA DONOŠENjE ZAKONA

U okviru daljih aktivnosti na sprovođenju fiskalne reforme, u skladu sa ekonomskom politikom Vlade Republike Srbije, i nastavka procesa izgradnje podsticajnog i olakšanog za primenu sistema oporezivanja pravnih lica, predlaže se, između ostalih, i donošenje Zakona o izmenama i dopunama Zakona o porezu na dobit preduzeća.

Osim toga, razlog je i dodatno oblikovanje poreske politike, prema kojoj je porez na dobit preduzeća jedan od poreza kojim se ostvaruju ciljevi stabilizacione politike i koji ima za cilj ne samo fiskalni već i razvojni aspekt, kroz tržišnu orijentisanost i podsticanje konkurentske sposobnosti privrede, što se omogućuje stimulativnom poreskom stopom i ciljnim investiciono-razvojnim podsticajima.

Prema tome, ovim zakonom vrši se dogradnja sistema oporezivanja dobiti pravnih lica, sa ciljem da se, kroz nastavak fiskalne reforme, a uz postojeću stimulativnu poresku stopu, proširi ekonomska uloga ovog poreskog oblika na privredne subjekte.

Tako, donošenje zakona omogućiće da se stvore uslovi za usaglašavanje pojedinih postojećih normi, sa korespondentnim i međuzavisnim rešenjima u zakonima donetim ili izmenjenim nakon poslednje izmene ovog zakona (1. avgust 2004. godine). Prvenstveno, ovo se odnosi na usklađivanje sa Zakonom o računovodstvu i reviziji, Zakonom o privrednim društvima, Zakonom o tržištu hartija od vrednosti i drugih finansijskih instrumenata, Zakonom o deviznom poslovanju, Zakonom o bankama i dr.

Oporezivanje dobiti i utvrđivanje poreske osnovice, posebno za određene obveznike (npr. ogranci stranih pravnih lica, mala pravna lica koja direktno ne primenjuju međunarodne računovodstvene standarde), ne bi moglo da se adekvatno izvrši bez izmene i dopune Zakona, kojim će se stvoriti usaglašen korporativni, računovodstveni i poreski sistem.

Osim toga, rešiće se i određeni drugi problemi u oporezivanju obveznika (npr. jednostavniji i brži postupak utvrđivanja i naplate kapitalnog dobitka koji nerezidentni obveznici, bez stalne poslovne jedinice u Republici, ostvare poslovanjem u Republici – posebno prodajom hartija od vrednosti i udela; problem usklađenosti poreskih izveštaja zavisnih pravnih lica čije je matično pravno lice sa sedištem u inostranstvu – kroz mogućnost sastavljanja poreskih izveštaja za poslovnu godinu koja se razlikuje od kalendarske godine, i sl.).

Takođe će biti rešene pojedine nejasnoće u primeni, a koje se odnose na pravo korišćenja poreskih podsticaja po osnovu ulaganja kod poreskog obveznika (npr: priznavanje ulaganja drugog lica – investitora u osnovna sredstva obveznika, kod velikog poreskog podsticaja iz čl. 50a Zakona), kao i problem utvrđivanja nabavne vrednosti pojedine imovine za svrhu određivanja kapitalnog dobitka (tržišno utvrđivanje nabavne cene za svrhu određivanja kapitalnog dobitka).

Ciljevi koji se postižu ovim zakonom su sledeći:

– dodatno oblikovanje sistema oporezivanja dobiti, ali u okviru utvrđene poreske politike, uz kontinuiranu primenu stimulativne poreske stope (10%), kao i značajne investiciono – razvojne podsticaje (u vidu priznavanja poreskih kredita i poreskih oslobođenja), uz odgovarajuću dogradnju u smislu preciznijih uslova za početak i način korišćenja podsticaja;

– ostvarivanje stabilnosti sistema oporezivanja dobiti u smislu dugoročnijih osnovnih postavki i rešenja, koja ne podležu kratkim i negativnim promenama, i stvaraju pravnu sigurnost uloga investitora (posebno stranih);

– održavanje već postignute veoma visoke usklađenosti sa rešenjima usvojenim u zemljama članicama EU i uputstvima EU (postojeće odredbe o odlaganju oporezivanja kapitalnih dobitaka – tzv. roll-over olakšica; prenos poslovnih gubitaka unapred na teret dobiti budućih obračunskih perioda; primena transfernih cena; mogućnost grupnog oporezivanja-poreska konsolidacija, neutralne i jasne poreske stimulacije – za ulaganje u nabavku osnovnih sredstava, koje se lako mogu identifikovati, odnosno uočiti od strane zainteresovanih investitora i dr.), uz postupnu dalju dogradnju sistema otklanjanja ekonomskog dvostrukog oporezivanja dobiti ostvarene u drugoj državi (već postojeći poreski kredit za porez na dobit plaćen u drugoj državi, kao i poreski kredit po osnovu isplate dividendi matičnom pravnom licu od strane njegove nerezidentne filijale). U tom smislu, predloženo je priznavanje prava na poreski kredit po osnovu plaćenog poreza po odbitku na kamate i autorske naknade, koje je u drugoj državi platila nerezidentna filijala matičnog pravnog lica – rezidenta Republike, a koje se uključuju u prihode rezidentnog lica u iznosu uvećanom za plaćene pripadajuće poreze, pri čemu su konsultovana iskustva zemalja članica EU i zemalja okruženja;

– dalje unapređenje – usklađenost poreskog i računovodstvenog sistema;

– usaglašavanje sa poreskim propisima razvijenih zemalja u pogledu utvrđivanja oporezive dobiti, odnosno priznavanja prihoda i rashoda iz finansijskih izveštaja (npr. priznavanje rashoda obaveznih dugoročnih rezervisanja kao i poslovno neophodnih dugoročnih rezervisanja) i stimulisanje razvoja finansijskog tržišta u funkciji opšteg privrednog razvoja (npr. oslobađanje od plaćanja poreza po osnovu kapitalnih dobitaka kod prometa dužničkih hartija od vrednosti);

– dogradnja sistema oporezivanja dobiti na način koji ne stvara štetne mere poreske konkurencije, a u skladu sa Kodeksom ponašanja EU.

U navedenom smislu, osnovna sadržina predloženih izmena sastoji se u sledećem:

– usaglašavanje sa novodonetim zakonima, koji su funkcionalno povezani sa zakonom kojim se uređuje oporezivanje dobiti;

priznavanje u poreskom bilansu rashoda po osnovu obračunatih otpremnina i novčanih naknada zaposlenom po osnovu odlaska u penziju ili prestanka radnog odnosa, u poreskom periodu kada budu isplaćene;

povećanje iznosa rashoda koji se priznaju po osnovu reklame i propagande;

priznavanje u poreskom bilansu troškova za izvršena obavezna dugoročna rezervisanja u skladu sa zakonom, kao i za dugoročna rezervisanja za izdate garancije i druga jemstva proistekla iz poslovnih odnosa, u visini iskorišćenih iznosa rezervisanja;

realno, odnosno tržišno određivanje nabavne cene imovine (npr. udela u imovini pravnih lica; mogućnost korigovanja nabavne cene imovine na tržišnu – fer vrednost za imovinu kod koje je procena, odnosno dovođenje na tržišnu vrednost iskazana kao prihod i već oporezovana u periodu kada je procena vršena), za svrhu utvrđivanja kapitalnog dobitka prilikom prodaje imovine;

kapitalni dobitak se ne ostvaruje pri prodaji dužničkih hartija od vrednosti čiji je izdavalac Republika, autonomna pokrajina, jedinica lokalne samouprave ili NBS;

mogućnost da se poreski period za utvrđivanje poreza na dobit razlikuje od kalendarske godine;

– porez po odbitku plaća se i na prihode nerezidentnog obveznika po osnovu

izvođenja estradnog, zabavnog, umetničkog, sportskog ili sličnog programa u Republici, koji nisu oporezovani kao dohodak fizičkog lica;

utvrđivanje i naplata poreza na kapitalni dobitak koji ostvari nerezidentni obveznik (od prodaje hartija od vrednosti na organizovanom tržištu u Republici kao i od prodaje ostale imovine po osnovu čije prodaje se može ostvariti kapitalni dobitak), rešeno je na jednostavniji način i vrši se po podnetoj poreskoj prijavi nerezidentnog obveznika, na osnovu koje nadležni poreski organ donosi rešenje.

Pored ovih izmena, vrše se i druge izmene koje su neophodne u cilju efikasnije primene pojedinih zakonskih rešenja, kao i određena pravna i terminološka preciziranja u pojedinim zakonskim odredbama.

III. OBJAŠNjENjE OSNOVNIH PRAVNIH INSTITUTA I POJEDINAČNIH REŠENjA

Uz član 1. predlaže se izmena naziva Zakona, s obzirom da Zakon o privrednim društvima uređuje osnivanje privrednih društava (pri čemu dopušta i druge pravne forme društava, odnosno preduzeća), a da su poreski obveznici ne samo privredna društva već i zadruge kao i sva druga pravna lica (kada ostvaruju prihod sa tržišta).

Uz član 2. ovim članom vrši se usklađivanje vrste poreskih obveznika prema Zakonu o privrednim društvima.

Uz član 3. vrši se usklađivanje člana 5. postojećeg Zakona, kojim se uređuje posebna evidencija za stalne poslovne jedinice, sa Zakonom o računovodstvu i reviziji, koji propisuje da se „odredbe ovog zakona odnose i na ogranke i druge organizacione delove stranih pravnih lica sa sedištem u inostranstvu, koji obavljaju privrednu delatnost u Republici”. U skladu sa tim, predlaže se da ogranci i drugi organizacioni delovi stranih pravnih lica sa sedištem u inostranstvu podnose poreski bilans konzistentno sa finansijskim izveštajima koje podnose u skladu sa propisima o računovodstvu i reviziji. Sadržaj poreske prijave za ove obveznike propisaće ministar finansija.

Uz čl 4. i 5. vrši se usklađivanje sa nazivom Zakona kao i usaglašavanje u pogledu načina utvrđivanja oporezive dobiti i priznavanja rashoda u poreskom bilansu za mala pravna lica, koja ne primenjuju MRS, odnosno MSFI (odnosno, koja se opredele da ne primenjuju MSFI), a u skladu sa zakonom kojim se uređuje računovodstvo i revizija, prema kome ministar nadležan za poslove finansija propisuje način priznavanja, merenja i procenjivanja prihoda i rashoda (i imovine i obaveza) malih pravnih lica, koja ne primenjuju MRS, odnosno MSFI.

Uz član 6. predlaže se nepriznavanje troškova po osnovu prinudne naplate poreza i drugih dugovanja, s obzirom da se radi o rashodima koji ne proističu iz redovnog obavljanja delatnosti, već su nastali zbog neispunjavanja zakonskih obaveza, i ne treba da budu poreski priznati rashod. Vrši se preciziranje da se novčane kazne izrečene od strane nadležnih organa ne priznaju kao rashod u poreskom bilansu, kao i to da se u slučaju neispunjenja ili zadocnjenja sa ispunjenjem obaveze, na teret rashoda u poreskom bilansu obveznika ne priznaju ni kazne ugovorene u skladu sa propisima kojim se uređuju obligacioni odnosi (ugovorne kazne).

Uz član 7. ovim članom vrši se preciziranje i usklađivanje sa dopuštenom metodom po MRS 2 – zalihe, jer se prosečna cena ne utvrđuje kao običan prosek već se ponderiše prema količini izlaza.

Uz član 8. predlaže se da se obračunate otpremnine i novčane naknade zaposlenom po osnovu odlaska u penziju ili prestanka radnog odnosa po drugom osnovu, koje se sada ne priznaju kao rashod u poreskom bilansu, a priznaju u bilansu uspeha kao realan trošak poslovanja, priznaju i u poreskom bilansu, ali kada dođe do njihove isplate.

Uz član 9. predlaže se da se u poreskom bilansu ne priznaje amortizacija prirodnih bogatstava koja se ne troše, odnosno imaju neograničeno trajanje, kao i goodwill-a, jer se goodwill, prema MRS, odnosno MSFI, ne identifikuje sa nematerijalnim ulaganjem (koje mora biti odvojivo od pravnog lica da se proda, prenese, licencira, da u zakup ili razmeni), i ne amortizuje se u skladu sa propisima o računovodstvu i MRS, odnosno MSFI. Osim toga, precizira se koji iznos bruto zarade se uzima kao kriterijum za stalno sredstvo za koje se vrši obračun poreske amortizacije. Takođe, precizira se da se amortizacija za stalna sredstva razvrstana u I grupu – nepokretnosti, koja su nabavljena, odnosno stečena (izgradnjom u sopstvenoj režiji, statusnom promenom, razmenom i sl.) u toku godine, utvrđuje primenom proporcionalne metode na osnovicu koju čini nabavna vrednost za svako osnovno sredstvo (nabavljeno, odnosno stečeno u toku godine) posebno, primenom propisane proporcionalne stope (2,5%), srazmerno vremenu od kada je započet obračun amortizacije do kraja poreskog perioda.

Uz član 10. predlaže se izmena člana 15. stav 2. u smislu da se izdaci za sve namene iz stava 1. ovog člana (zdravstvene, obrazovne, naučne, humanitarne, verske, zaštitu čovekove sredine i sportske namene), priznaju kao rashod samo ako su izvršeni licima registrovanim (u skladu sa posebnim propisima) za te namene, koja navedena davanja isključivo koriste za obavljanje delatnosti iz stava 1. ovog člana. Takođe, predlaže se priznavanje većeg rashoda po osnovu reklame i propagande, koji se prema sadašnjem rešenju priznaju zajedno sa rashodima reprezentacije (u iznosu do 3% od ukupnog prihoda obveznika), u smislu da se rashodi po osnovu reklame i propagande priznaju u iznosu do 5%, a rashodi po osnovu reprezentacije u iznosu do 0,5% od ukupnog prihoda.

Uz član 11. predloženim rešenjem obezbeđuje se jedinstvena primena uslova za otpis potraživanja (postojeći član 16. stav 1.). Naime, u slučaju kada obveznik izvrši ispravku vrednosti pojedinačnih potraživanja, kada je od roka za naplatu prošlo najmanje 60 dana, ovi rashodi priznaju se u poreskom bilansu (član 16. stav 2.). Ako u narednom poreskom periodu obveznik izvrši otpis tih potraživanja, ovaj otpis ne tereti rashode ovog poreskog perioda (rashodi su već knjiženi i priznati u prethodnom periodu prilikom ispravke vrednosti), pa u ovom slučaju otpis potraživanja može da se izvrši i bez ispunjenja uslova iz stava 1. ovog člana (postojeće rešenje). Predloženim rešenjem, otpis potraživanja, bez obzira da li je prethodno vršena ispravka vrednosti tih potraživanja, priznaje se u poreskom bilansu samo ako su ispunjeni uslovi iz člana 16. stav 1. Zakona. U protivnom, za priznate rashode u periodu kada je izvršena ispravka vrednosti, vršila bi se korekcija (uvećanje) prihoda u poreskom bilansu naredne godine.

Uz član 12. vrši se preciziranje u smislu da se, pored naknada po osnovu autorskog prava i prava industrijske svojine, koje stalna poslovna jedinica nerezidentnog obveznika isplaćuje svojoj nerezidentnoj centrali (a koje se ne priznaju kao rashod u poreskom bilansu stalne poslovne jedinice), kao rashod ne priznaju ni naknade po osnovu prava srodnih autorskom (pravo proizvođača fonograma, pravo proizvođača videograma, pravo proizvođača emisije i dr.).

Uz član 13. precizira se uslov priznavanja odgovarajućih navedenih rashoda poreskog obveznika (porezi, doprinosi, takse i druge javne dažbine), samo ukoliko su te obaveze i plaćene u poreskom periodu za koji se podnosi poreski bilans.

Uz član 14. vrši se usaglašavanje sa Zakonom o bankama („Službeni glasnik RS“, broj 107/05), koji se primenjuje od 1. jula 2006. godine (pojedine odredbe od 1. oktobra) i Odlukom o klasifikaciji bilansne aktive i vanbilansnih stavki banke („Službeni glasnik RS“, br. 129/07 i 63/08). Takođe,

indirektni otpis potraživanja po kategorijama naplativosti, koje na teret rashoda vrše društva za osiguranje, do visine utvrđene Odlukom o načinu procenjivanja bilansnih i vanbilansnih pozicija društva za osiguranje. („Službeni glasnik RS“, broj 3/05), treba da budu priznati kao kod banaka, jer se radi o istoj kategoriji rashoda

Uz član 15. predlaže se priznavanje u poreskom bilansu dugoročnih rezervisanja koja se obavezno formiraju u skladu sa zakonom. Osim toga, priznavanje dugoročnih rezervisanja za date garancije i jemstva po osnovu poslovnog odnosa kao rashoda u poreskom bilansu u periodu kada nastane stvarni odliv sredstava po osnovu obaveze za koju je prethodno izvršeno rezervisanje, ima svoje ekonomsko opravdanje i ne može uticati na smanjenje poreske osnovice bez razloga, već samo ukoliko rezervisana sredstva budu i utrošena. U tom slučaju, ovi rashodi treba da budu priznati u poreskom bilansu.

Uz član 16. predlaže se priznavanje obezvređenja vrednosti imovine u poreskom periodu kada je ta imovina prodata, ili na drugi način otuđena, odnosno upotrebljena (zalihe).

Uz član 17 . kao uz čl. 4. i 5. Predloga zakona.

Uz član 18. predlaže se izmena člana 25a važećeg Zakona koji uređuje priznavanje prihoda i rashoda u slučaju fundamentalne greške ili promene računovodstvene politike, na način koji je bio predviđen osnovnim postupkom iz MRS 8 (uz tadašnje postojanje mogućnosti za primenu i tzv. alternativnog postupka). Izmenama MRS 8 ukinut je alternativni postupak, a kako se osnovni postupak iz MRS 8 priznavao i do sada sa poreskog stanovišta, predloženo je brisanje ovog člana, jer ne postoji razlika između poreskog i računovodstvenog tretmana.

Izmenom se predviđa da prihodi nastali po osnovu neiskorišćenih dugoročnih rezervisanja koja nisu bila priznata kao rashod u momentu kada su izvršena, ne ulaze u poresku osnovicu, čime bi se izbeglo dvostruko oporezivanje – prvi put kroz nepriznavanje rashoda po osnovu izvršenog rezervisanja (koji se iskazuju u bilansu uspeha) i drugi put – oporezivanjem prihoda nastalih ukidanjem neiskorišćenih rezervisanja (račun 678 – Prihodi od ukidanja dugoročnih rezervisanja).

Uz član 19. vrši se terminološko usklađivanje sa zakonom kojim se uređuju računovodstvo i revizija.

Uz član 20. predlaže se izmena člana 27. stav 1. tačka 3) važećeg Zakona, u smislu da se kapitalnim dobitkom ne bi smatrao prihod od prodaje dužničkih hartija od vrednosti (postojeće taksativno nabrajanje takvih hartija od vrednosti čijom se prodajom ne ostvaruje kapitalni dobitak prevaziđeno je kasnijim izdavanjem i prometom dužničkih hartija od vrednosti koje nisu navedene kao predmet oslobađanja). Na taj način stimuliše se promet određenih dužničkih hartija od vrednosti (koje izdaju Republika, NBS, jedinica teritorijalne autonomije i sl.), što je u opštem državnom interesu, a imajući u vidu da su te hartije od vrednosti takođe predmet odgovarajućeg poreskog oslobođenja u Zakonu o porezu na dohodak građana i u Zakonu o porezima na imovinu. Takođe, predlaže se, da se kapitalnim dobitkom smatra i prihod koji pravno lice kao član otvorenog investicionog fonda ostvari u slučaju otkupa investicione jedinice od strane fonda a u skladu sa Zakonom o investicionom fondovima («Službeni glasnik RS», br. 46/06 i 51/09). Kapitalni dobitak bi se obračunavao kao razlika između otkupne cene koja se sastoji od neto vrednosti imovine fonda po investicionoj jedinici na dan otkupa investicione jedinice i cene koja se sastoji od neto vrednosti imovine fonda po investicionoj jedinici na dan uplate.

Uz član 21. izmenom se predlaže da se u skladu sa MRS 40, koji dozvoljava procenu vrednosti i evidentiranje stalnih sredstava po tržišnoj vrednosti, kao nabavna vrednost prizna revalorizovana nabavna vrednost (fer vrednost), u slučaju kada obveznik, prema usvojenim računovodstvenim politikama i MRS, primenjuje ovaj metod u računovodstvu, za osnovna sredstva čije se procenjivanje na fer vrednost iskazuje preko prihoda perioda u kome se vrši procena (investicione nekretnine), pa je porez na tako uvećanu vrednost već u tom periodu plaćen. Osim toga, uređuje se utvrđivanje nabavne vrednosti udela u drugim društvima (koji nisu hartije od vrednosti) i nabavne cene imovine unete kao osnivački nenovčani ulog, kako bi se utvrdila realna vrednost za određivanje kapitalnog dobitka, s obzirom da se vrednost nenovčanih uloga (osim za otvoreno akcionarsko društvo) može utvrditi i sporazumno između ortaka, članova ili akcionara, što može dovesti do izbegavanja plaćanja kapitalnog dobitka kod prodaje te imovine. Vrši se i terminološko usaglašavanje sa zakonom kojim se uređuje tržište hartija od vrednosti i drugi finansijski instrumenti.

Uz član 22. predlaže se da se prenos kapitalnih gubitaka na račun budućih kapitalnih dobitaka smanji sa deset na pet godina, radi jedinstvenog poreskog tretmana prenosa poslovnih gubitaka, imajući u vidu da je ovim nacrtom predložno i smanjenje roka prenošenja kapitalnih gubitaka (koji se mogu prebiti samo sa kapitalnim dobicima), a što može biti u domenu poslovne politike i poslovnog planiranja obveznika.

Uz član 23. ovim članom vrši se usaglašavanje sa zakonom kojim se uređuju privredna društva, jer odlaganje poreske obaveze treba da se odnosi na sve statusne promene (spajanje, podela i odvajanje). Takođe, precizira se da poreska obaveza nastaje u trenutku kada pravno lice koje je učestvovalo u statusnoj promeni (bilo da se radi o novom društvu koje je nastalo statusnom promenom, ili već postojećem društvu sticaocu – na koje se statusnom promenom prenose imovina i obaveze), izvrši prodaju imovine stečene statusnom promenom.

Uz član 24. predlaže se da se prenos poslovnih gubitaka utvrđenih u poreskom bilansu može izvršiti na račun buduće dobiti utvrđene u poreskom bilansu, ali najduže pet godina, umesto sadašnjih deset, s obzirom da ova poreska pogodnost nema karakter direktnog investicionog podsticaja (nije direktno vezana za ulaganja ili zapošljavanje novih radnika, pri čemu rok korišćenja poreskih investicionih podsticaja nije skraćen). Predloženi rok u skladu je sa praksom pojedinih evropskih zemalja i zemalja okruženja, a korespondira i sa obavezom poreskih obveznika da se dobit iz finansijskih izveštaja tekuće godine raspoređuje prvo za pokriće gubitaka iz ranijih godina, što obveznik treba da izvrši i u poreskom bilansu, pa se smatra da je predloženi rok odgovarajući i sa tog aspekta.

Uz član 25. vrši se usaglašavanje sa terminoligijom iz zakona kojim se uređuju privredna društva.

Uz član 26. ovim članom precizira se način utvrđivanja oporezive dobiti obveznika u postupku likvidacije (i stečaja), imajući u vidu da se oporeziva dobit ovih obveznika u odnosu na ostale obveznike utvrđuje na drugačiji način. Takođe, vrši se i usaglašavanje sa zakonom kojim se uređuju privredna društva, u smislu da se više ne donosi rešenje o okončanju postupka likvidacije, s obzirom da likvidaciju ne sprovodi sud, kao i usaglašavanje roka u kome obveznik u postupku likvidacije (i stečaja) podnosi poresku prijavu i poreski bilans sa rokom propisanim za podnošenje finansijskih izveštaja ovih obveznika u skladu sa propisima kojima se uređuje računovodstvo i revizija.

Uz član 27. vrši se usklađivanje sa terminologijom iz zakona kojim se uređuju privredna društva i zakona kojim se uređuje stečajni postupak.

Uz član 28. vrši se terminološko usklađivanje sa postojećim zakonskim rešenjem da se likvidacioni ostatak iznad vrednosti uloženog kapitala smatra kapitalnim dobitkom, te analogno tome, ako je vrednost uloženog kapitala veća od likvidacionog ostatka, smatra se da je ostvaren kapitalni gubitak.

Uz član 29. predlaže se da na zahtev poreskog obveznika koji je dobio saglasnost (ministra finansija, odnosno guvernera NBS) da sastavlja finansijske izveštaje za poslovnu godinu koja je različita od kalendarske, Poreska uprava odobrava da se i poreski period (u trajanju od 12 meseci) razlikuje od kalendarske godine. Zakon o računovodstvu i reviziji dopušta sastavljanje finansijskih izveštaja za poslovnu godinu koja nije jednaka kalendarskoj, pa ima osnova da za isti period izveštavanja Poreska uprava odobri i sastavljanje poreskih izveštaja. Odobreni poreski period koji se razlikuje od kalendarske godine, zbog uporedivosti i kontrole, mora da se primenjuje najmanje pet godina. Osim toga, propisuje se obaveza poreskog obveznika, koji dobije rešenje o odobrenju da mu se poreski period razlikuje od kalendarske godine, da u određenom roku podnese poresku prijavu i poreski bilans za utvrđivanje konačne poreske obaveze za period od 1. januara tekuće godine do dana kada, po rešenju nadležnog poreskog organa, započinje poslovnu godinu koja se razlikuje od kalendarske. Takođe, utvrđuje se rok za plaćanje manje plaćenog poreza, odnosno postupanje u slučaju više plaćenog poreza (uračunavanje u akontaciju ili povratak u roku od 30 dana od dana prijema zahteva za povraćaj).

Uz član 30. osnovni razlog za izmenu je efikasnije utvrđivanje i naplata poreza na kapitalne dobitke koje ostvare nerezidentni obveznici, posebno po osnovu prodaje hartija od vrednosti (bilo rezidentnom obvezniku, drugom nerezidentnom obvezniku ili fizičkom licu, rezidentnom ili nerezidentnom, u Republici), jer se na finansijskom tržištu trguje elektronskim putem a hartije od vrednosti se deponuju na poseban račun kod Centralnog registra, gde se vrši saldiranje izvršenih transakcija, pa obračun poreza ne može da se izvrši odmah (po odbitku) u skladu sa Zakonom. Predloženo je, kao najpogodnije, da se rešenjem poreskog organa po posebnoj poreskoj prijavi nerezidentnog obveznika, odnosno njegovog punomoćnika, utvrđuje kapitalni dobitak koji ostvare nerezidentni obveznici prodajom hartija od vrednosti na teritoriji Republike, kako bi se postupak pojednostavio i direktno vezao za obveznika poreza (nerezidenta), jer je izmirenje utvrđene obaveze i uslov za transfer sredstava na račun nerezidenta u inostranstvu.

Na isti način bi se vršilo i utvrđivanje poreske obaveze u slučaju kada nerezidentni obveznik ostvari kapitalni dobitak od prodaje druge imovine, kao i u slučaju kada investicionu jedinicu koju poseduje u otvorenom investicionom fondu taj fond otkupi od njega (saglasno propisima kojima se uređuju investicioni fondovi), u skladu sa ovim zakonom.

Takođe, predloženo je da nerezidentni obveznici, koji ostvaruju prihode od izvođenja estradnog, zabavnog, sportskog, umetničkog ili sličnog programa u Republici, koji do sada nisu bili predmet oporezivanja, budu oporezovani porezom po odbitku, za deo prihoda po osnovu izvođenja navedenih programa, koji ne pripadaju direktno fizičkom licu (izvođaču, muzičaru, sportisti), odnosno koji nisu oporezovani kao dohodak fizičkog lica.

Ovim članom vrši se preciziranje da se pod autorskom naknadom smatra naknada po osnovu autorskog i srodnih prava i prava industrijske svojine.

Uz član 31. vrši se usaglašavanje sa izmenom člana 40. Zakona, da se poreska obaveza iz člana 40. stav 3. utvrđuje rešenjem a ne kao porez po odbitku, pri čemu se i u ovom slučaju primenjuju odredbe člana 40a st. 1. do 3, koje se odnose na izbegavanje dvostrukog oporezivanja.

Uz član 32. vrši se usaglašavanje člana 41. sa predloženim izmenama i dopunama zakona.

Uz član 33. predlaže se brisanje naslova kao i odredaba čl. 42. i 43. koji se odnose na ubrzanu amortizaciju, imajući u vidu da ne proizvode nikakvo dejstvo, s obzirom da se stalna sredstva koja podležu obračunu poreske amortizacije vode grupno (primenom stope na celu grupu), a ne pojedinačno, zbog čega se ne može primeniti stopa ubrzane amortizacije koja je propisana samo za određene kategorije osnovnih sredstava.

Uz član 34. predloženo je vrednosno usklađivanje visine viška prihoda nad rashodima nedobitnih organizacija koji je, pod uslovima iz Zakona, oslobođen od plaćanja poreza na dobit, s obzirom da je postojeći iznos utvrđen još 2001. godine. Precizira se da se na nedobitne organizacije odnosi samo poresko oslobođenje iz člana 44. Zakona, odnosno da one ne ostvaruju pravo na druge poreske podsticaje iz ovog zakona. Takođe, daje se ovlašćenje ministru finansija da propiše način vođenja evidencije o prihodima i rashodima nedobitnih organizacija, ukoliko nemaju obavezu da vode knjigovodstvenu evidenciju u skladu sa propisima o računovodstvu i reviziji.

Uz član 35. predloženom izmenom vrši se usaglašavanje sa zakonom kojim se uređuju koncesije. Osim toga, precizira se postojeća norma, u smislu da Vlada Republike Srbije utvrđuje rok do pet godina (od dana ugovorenog završetka koncesionog ulaganja u celini) za koji se oslobađa koncesiono preduzeće, odnosno koncesionar, od plaćanja poreza na dobit ostvarenu po osnovu prihoda od predmeta koncesije.

Uz član 36. vrši se preciziranje člana 47. Zakona.

Uz član 37. predlaže se način priznavanja poreskog podsticaja za ulaganja u osnovna sredstva sa stanovišta propisanog ulaganja u registrovanu delatnost, s obzirom da prema zakonu kojim se uređuju privredna društva i zakonu kojim se uređuje registracija privrednih subjekata, obveznik prijavljuje-registruje samo pretežnu delatnost, a uz nju može da obavlja i sve druge zakonom dozvoljene delatnosti. Analogno postojećem rešenju, priznaje se ulaganje u nabavku osnovnih sredstava kako za obavljanje pretežne delatnosti tako i za sve delatnosti upisane u osnivački akt privrednog društva, odnosno navedene u drugom aktu društva, kojim se određuju delatnosti koje društvo obavlja. Uz to, precizira se korišćenje poreskog kredita, odnosno gubljenje prava na poreski kredit, u slučaju kada je ulaganje izvršeno u jednom poreskom periodu (nekretnine, postrojenja i oprema u pripremi), a evidentiranje osnovnog sredstva u poslovnim knjigama obveznika, u narednom poreskom periodu.

Takođe, precizira se postupak u slučaju otuđenja osnovnih sredstava pre isteka roka od tri godine od dana nabavke, pri čemu obveznik ne bi plaćao manje plaćeni porez po osnovu korišćenja poreskog kredita, ukoliko otuđenje osnovnih sredstava izvrši kroz statusnu promenu. Uz to, precizira se da obveznik koji otuđi sredstvo nakon isteka roka od tri godine (npr. u četvrtoj godini), a pri tom ima neiskorišćeni poreski kredit, gubi pravo na dalje prenošenje tog poreskog kredita, počev od perioda u kjem je obveznik izvršio otuđenje osnovnog sredstva.

Uz član 38. kao uz član 37. Predloga zakona, u delu koji se odnosi na uslov za priznavanje poreskog kredita za nabavku osnovnih sredstava, za obavljanje registrovane delatnosti.

Uz član 39. predlaže se brisanje člana 49. s obzirom na već postojeće vrlo stimulativne podsticaje koji se priznaju poslodavcu po osnovu zapošljavanja novih radnika, u skladu sa propisima koji uređuju oporezivanje dohotka građana i doprinose za obavezno socijalno osiguranje.

Uz član 40. ovim članom precizira se postojeća odredba, da se kao poreski podsticaj priznaje i ulaganje drugog lica u osnovna sredstva obveznika, što se ostvaruje i ulaganjem u osnovni kapital i povećanje osnovnog kapitala. Osim toga, visina potrebnog ulaganja za ostvarivanje prava na poreski podsticaj bila je prilikom donošenja norme izražena u protivvrednosti od oko 10 miliona evra, pa se, imajući u vidu i dužinu trajanja poreskog oslobođenja (10 godina), predlaže da se vrednost ulaganja za koje se poresko oslobođenje priznaje poveća na 800 miliona dinara. Takođe, precizira se da se, u smislu ovog člana, novozaposlenim licima smatraju lica koja su, u momentu ispunjenja uslova iz ovog poreskog podsticaja, zaposlena na neodređeno vreme koja su neposredno radno angažovana kod obveznika, tako da je broj zaposlenih (koji su i neposredno radno angažovani), veći za 100, u odnosu na broj zaposlenih koji je obveznik imao u periodu kada je počeo da stiče pravo na ovo poresko oslobođenje.

Uz član 41. kao uz čl. 37, 38. i 40. Predloga zakona. Takođe, vrši se usklađivanje sa propisima o privrednim društvima i registraciji privrednih subjekata, kao i preciziranje šta se smatra ulaganjem drugog lica u osnovna sredstva obveznika.

Uz član 42. vrši se preciziranje postojeće norme, u smislu da se poreski podsticaj gubi u slučaju smanjenja ukupnog broja zaposlenih koji su istovremeno i neposredno radno angažovani kod obveznika, pri čemu broj zaposlenih i neposredno radno angažovanih ne sme da se smanji ispod broja zaposlenih u poreskom periodu u kojem je obveznik ostvario pravo na poreski podsticaj. Takođe, uređuje se kako se, u slučaju gubitka prava na poresko oslobođenje, plaća neplaćeni (manje plaćeni) porez zbog korišćenja poreskog oslobođenja.

Uz član 43. ovim članom precizira se kada se gubi pravo na poresko oslobođenje iz čl. 50a i 50b Zakona (ako u istom poreskom periodu kada je prestao da koristi ili je otuđio osnovna sredstva obveznik ne obezbedi da vrednost ulaganja u skladu sa ovim zakonom ne padne ispod propisanih iznosa ulaganja), kao i kako se, u slučaju gubitka prava na poresko oslobođenje, plaća neplaćeni (manje plaćeni) porez zbog korišćenja poreskog oslobođenja.

Uz član 44. predlaže se brisanje člana 50d važećeg Zakona na postojećem mestu (odeljak o velikim poreskim podsticajima) kako bi se isto rešenje, ne samo za čl. 50a i 50b Zakona, primenilo i jedinstveno uredilo i za ulaganja u osnovna sredstva iz čl. 48. i 48a Zakona.

Uz član 45. vrši se usaglašavanje sa zakonom kojim se uređuju privredna društva.

Uz član 46. ovim članom, s obzirom da se poreski podsticaj iz čl. 50a i 50b Zakona priznaje srazmerno ulaganju, precizira se da se srazmera ulaganja utvrđuje za svaki poreski period u vremenu trajanja poreskog oslobođenja, što znači da se srazmerni iznos poreskog oslobođenja može kako povećati tako i smanjiti u toku korišćenja.

Uz član 47. vrši se izmena člana 50i važećeg Zakona, u smislu da se poreski podsticaji za sva ulaganja u osnovna sredstva (uključujući i tzv. velika ulaganja), ne priznaju za nabavku opreme već korišćene u Republici, kako se ne bi sukcesivno za istu opremu koristio poreski kredit. Osim toga, time se stimuliše samo nabavka profitabilne savremene opreme, odnosno razvojno ulaganje. Takođe, treba jedinstveno urediti nepriznavanje ulaganja za određena osnovna sredstva (putnički automobili, nameštaj, ukrasni predmeti i dr.), nezavisno od toga za koji poreski podsticaj se obveznik kvalifikuje. Prenošenje poreskih podsticaja u slučaju statusnih promena se ne priznaje, jer društvo nastalo statusnom promenom nije u smislu Zakona ni steklo pravo na taj poreski podsticaj, čiji bi se početak korišćenja mogao fakultativno birati, zavisno od ostvarene dobiti, odnosno gubitka društava koja ulaze u statusnu promenu (posebno ako se radi o povezanim licima), što je i ugrađeno u do sada datim mišljenjima.

Uz član 48. ovim članom vrši se usaglašavanje naziva Sedmog dela sa postojećim stanjem da državu više ne čine dve republike.

Uz član 49. ovim članom vrši se usaglašavanje i preciziranje sa predloženom izmenom naziva Zakona.

Uz član 50. kao uz član 48. Predloga zakona. Osim toga, vrši se usaglašavanje sa stavom 3. postojećeg člana 52. Zakona, prema kome se poreski kredit može koristiti (ukupno) najviše do iznosa poreza koji bi po odredbama ovog zakona bio obračunat na dobit, odnosno na dividendu. Takođe, predlaže se skraćenje roka prenošenja poreskog kredita sa deset na pet godina.

Uz član 51. vrše se preciziranja koja su rezultat izvršenih izmena u Zakonu.

Uz čl. 52. i 53. predlaže se uvođenje novog člana kojim bi se matičnom pravnom licu priznalo pravo na poreski kredit po osnovu poreza koji je platila njegova nerezidentna filijala u drugoj državi na kamate i autorske naknade.

Uz član 54. predlaže se da se preciznije urede uslovi za poresko konsolidovanje (kada se podnosi zahtev za poreskim konsolidovanjem; vreme, odnosno period u kome treba da su ispunjeni uslovi iz st. 1. do 3. ovog člana; od kada se odobrava poresko konsolidovanje).

Uz član 55. predlaže se da se u članu 56. važećeg Zakona precizira da i poreski obveznik koji je u poreskoj konsolidaciji, kao i svaki drugi obveznik, podnosi i svoju poresku prijavu u kojoj utvrđuje obračunati porez, što je u skladu i sa stavom 3. člana 56. Zakona, da su za obračunati porez po konsolidovanom bilansu obveznici pojedinačna povezana preduzeća iz grupe. Takođe, precizira se da se dobit iskazana u konsolidovanom poreskom bilansu ne umanjuje po osnovu gubitaka iz poreskog bilansa prethodnih godina.

Uz član 56. vrši se preciziranje da se jednom odobreno poresko konsolidovanje primenjuje najmanje pet godina, odnosno najmanje pet poreskih perioda.

Uz član 57. vrši se preciziranje da se posedovanjem 50% i više ili pojedinačno najvećeg dela akcija ili udela smatra omogućenom kontrolom nad obveznikom.

Uz član 58. ovim članom predlaže se primena pravila o transfernim cenama i na kamatu i pripadajuće troškove kod kredita, odnosno zajma između povezanih lica, koja se priznaje kao rashod u poreskom bilansu obveznika (do nivoa četvorostruke, odnosno desetostruke vrednosti obveznikovog sopstvenog kapitala).

Uz član 59. predlaže se da se na iznos kredita, odnosno zajma uzetog od povezanog lica kamata i pripadajući troškovi na iznos kredita koji premašuje iznos četvorostruke, odnosno desetostruke vrednosti obveznikovog sopstvenog kapitala, ne priznaju kao rashod u poreskom bilansu.

Uz član 60. predlaže se da obveznik podnosi samo one finansijske izveštaje koje je dužan da sastavi i podnese u skladu sa propisima kojima se uređuje računovodstvo i revizija. Osim toga, vrši se terminološko usaglašavanje naziva finansijskih izveštaja (npr: izveštaj o tokovima gotovine, umesto: izveštaj o novčanim tokovima) kao i zahteva u pogledu podnošenja dokumentacije u skladu sa propisima kojima se uređuje poreski postupak i poreska administracija.

Uz član 61. ovim članom precizira se da obveznik koji u toku godine otpočne sa obavljanjem delatnosti u svojoj poreskoj prijavi obračunava mesečni iznos akontacije.

Uz član 62. ovim članom precizira se obaveza da se posle podnošenja poreske prijave (i utvrđivanja akontacije za tekuću godinu) usklade akontacije koje su do tada plaćane u iznosu akontacije iz poslednjeg meseca prethodnog poreskog perioda, što je u skladu sa stavom 1. člana 67. postojećeg Zakona, da se porez na dobit plaća tokom godine (dakle ceo poreski period a ne period posle podnošenja poreske prijave kojom se utvrđuje visina akontacija) u vidu mesečnih akontacija, na osnovu podnete poreske prijave.

Uz član 63. predlaže se da poreski obveznik može u poreskom periodu vršiti izmenu mesečnih akontacija utvrđenih u poreskoj prijavi samo po podnošenju poreske prijave za isti poreski period (iz člana 63. važećeg zakona), u kojoj tek utvrđuje visinu akontacija za taj period, s obzirom da se do tada mesečna akontacija plaća u visini mesečne akontacije a na osnovu utvrđene obaveze za prethodni poreski period.

Uz član 64. predlaže se da nadležni poreski organ donosi rešenje kojim se utvrđuje visina poreske obaveze u roku od 30 dana od dana prijema poreske prijave ukoliko se postupak likvidacije (stečaja) prenese u narednu godinu, pa je obveznik obavezan da sastavlja poreski bilans sa stanjem na dan 31. decembra tekuće godine.

Uz član 65. ovim članom utvrđuje se rok za donošenje rešenja od strane nadležnog poreskog organa, u slučaju kada se poreska obaveza utvrđuje rešenjem. Takođe, utvrđuje se i rok za plaćanje poreske obaveze po donetom rešenju (15 dana od dana dostavljanja rešenja), uključujući i porez po rešenju iz člana 70. stav 2. važećeg Zakona (u slučaju postupka likvidacije i stečaja). Utvrđivanje roka za plaćanje u Zakonu u skladu je sa zakonom kojim se uređuje poreski postupak i poreska administracija, kojim je uređeno da porez dospeva za plaćanje u roku propisanom zakonom.

Uz član 66. ovim članom predlaže se izmena člana 71. Zakona koji se odnosi na način obračunavanja i plaćanja poreza po odbitku (iz člana 40. Zakona, na koji se odnosi član 30. Predloga zakona), u smislu preciziranja da se porez po odbitku plaća prilikom isplate, odnosno u momentu ostvarivanja određene vrste prihoda nerezidentnog obveznika. Takođe, precizira se da je prihod nerezidentnog obveznika bruto prihod iz koga se plaća porez, odnosno koji bi se isplatio nerezidentnom obvezniku da porez nije odbijen od isplaćenog prihoda.

Uz član 67. ovim članom odredbe vrši se usaglašavanje sa propisom kojim se uređuju privredna društva.

Uz član 68. ovim članom dopunjuju se kaznene odredbe, u skladu sa predloženim izmenama i dopunama, a posebno ukoliko obveznik ne izvrši u propisanom roku uplatu po rešenju nadležnog poreskog organa.

Uz član 69. ovim članom vrši se preciziranje u smislu da se zaštitna mera zabrane obavljanja delatnosti izriče samo ukoliko obveznik ne podnese poresku prijavu ili poreski bilans, odnosno ako u prijavi ili poreskom bilansu iskaže netačne podatke, što je za posledicu moglo da ima smanjenje poreske osnovice ili neosnovano ostvarivanje prava na poreske podsticaje.

Uz član 70. ovim članom vrši se usaglašavanje sa predloženom izmenom naziva Zakona.

Uz član 71. predlaže se da se za obveznika koji do 31. decembra 2009. godine nije ostvario pravo na poreski podsticaj iz čl. 50a i 50b Zakona o porezu na dobit preduzeća („Službeni glasnik RS”, br. 25/01, 80/02, 80/02 – dr. zakon, 43/03 i 84/04), odnosno nije uložio više od 600 mil. dinara i zaposlio dodatno najmanje 100 lica, poreski podsticaj priznaje, odnosno koristi pod uslovima utvrđenim propisima koji važe od 1. januara 2010. godine (najmanje 800 mil. dinara uloga i 100 novozaposlenih radnika, uz ostale uslove propisane ovim zakonom), jer pravo na poreski podsticaj nije ostvareno niti je počelo korišćenje poreskog podsticaja.

Uz član 72. ovim članom predlaže se da poreski obveznik koji je do 31. decembra 2009. godine ostvario pravo na prenos kapitalnog dobitka i prenos gubitka iz člana 30. stav 3. i člana 32. kao i na prenos neiskorišćenog dela poreskog kredita iz člana 52. stav 4. Zakona o porezu na dobit preduzeća („Službeni glasnik RS”, br. 25/01, 80/02, 80/02 – dr. zakon, 43/03 i 84/04), i s tim u vezi iskazao podatke u poreskom bilansu i poreskoj prijavi za 2009. godinu, može to pravo da koristi do isteka roka i na način propisan tim zakonom, kako se obveznici ne bi doveli u nepovoljniji položaj zbog naknadne izmene zakona.

Uz član 73. predlaže se rok od dvanaest meseci za donošenje podzakonskih akata saglasno izvršenim izmenama i dopunama zakona.

Uz član 74. predlaže se da se poreski bilans za 2009. godinu sastavi u skladu sa propisima koji su važili na dan 31. decembra 2009. godine.

Uz član 75. predlaže se da se odredbe ovog zakona primenjuju na utvrđivanje, obračunavanje i plaćanje poreske obaveze počev od 1. januara 2010. godine, saglasno odredbama čl. 3, 6, 8, 9, 10, 11, 15, 16, 18, 20, 21, 29, 33, 34, 39, 40, 47, 52, 58. i 59. ovog zakona, imajući u vidu da se porez na dobit utvrđuje jednom godišnje (počev od 1. januara). Na ovaj način obezbedila bi se primena Zakona od početka godine, što bi predstavljalo opšti interes za eventualno povratno dejstvo navedenih članova, a što je u skladu sa članom 197. stav 2. Ustava Republike Srbije kojim je predviđeno da izuzetno, samo pojedine odredbe zakona mogu imati povratno dejstvo, ako to nalaže opšti interes utvrđen pri donošenju zakona.

. Uz član 76. predlaže se da vreme stupanja na snagu ovog zakona bude narednog dana od dana objavljivanja u „Službenom glasniku Republike Srbije”.

IV. PROCENA FINANSIJSKIH SREDSTAVA POTREBNIH ZA SPROVOĐENjE ZAKONA

Za sprovođenje ovog zakona nije potrebno obezbediti dodatna finansijska sredstva u budžetu Republike.

V. RAZLOZI ZA HITAN POSTUPAK

Razmatranje i donošenje Zakona po hitnom postupku predlaže se u skladu sa članom 164. Poslovnika Narodne skupštine Republike Srbije. Donošenje Zakona po hitnom postupku neophodno je imajući u vidu da su efekti predloženih izmena i dopuna ovog zakona ugrađeni u Zakon o budžetu Republike Srbije za 2010. godinu. Nedonošenje Zakona o izmenama i dopunama Zakona o porezu na dobit preduzeća po hitnom postupku onemogućilo bi, zbog neusaglašenosti sa računovodstvenim i drugim korespondentnim propisima, realno utvrđivanje poreske osnovice poreza na dobit preduzeća, odnosno oporezivanje dobiti poreskih obveznika, što bi imalo štetne posledice po ostvarivanje budžetskih prihoda, a samim tim i na rad organa i organizacija.

VI. STUPANjE ZAKONA NA SNAGU PRE OSMOG DANA OD DANA OBJAVLjIVANjA

Ustavni osnov za stupanje na snagu Zakona ranije od osmog dana od dana objavljivanja u „Službenom glasniku Republike Srbije”, sadržan je u članu 196. stav 4. Ustava Republike Srbije.

Potrebno je da Zakon stupi na snagu narednog dana od dana objavljivanja u „Službenom glasniku Republike Srbije” jer postoje naročito opravdani razlozi fiskalne prirode kako bi se što pre obezbedila primena odredaba ovog zakona u smislu da se poreskim obveznicima omogući da oporezivu dobit za 2010. godinu utvrde na način propisan ovim zakonom.

PREGLED ODREDABA ZAKONA KOJE SE MENjAJU

ODNOSNO DOPUNjUJU

ZAKON

O POREZU NA DOBIT PREDUZEĆA PRAVNIH LICA

Član 1.

Poreski obveznik poreza na dobit preduzeća PRAVNIH LICA (u daljem tekstu: poreski obveznik) je PRIVREDNO DRUŠTVO, ODNOSNO preduzeće organizovano u jednom od sledećih oblika:

1) akcionarsko društvo;

2) društvo sa ograničenom odgovornošću;

3) ortačko društvo;

4) komanditno društvo;

5) društveno preduzeće;

6) javno preduzeće;

7) DRUGA PRAVNA FORMA DRUŠTVA, ODNOSNO PREDUZEĆA U SKLADU SA POSEBNIM PROPISIMA.

Poreski obveznik je i zadruga koja ostvaruje prihode prodajom proizvoda na tržištu ili vršenjem usluga uz naknadu.

Poreski obveznik je, u skladu sa zakonom, i drugo pravno lice koje nije organizovano u smislu st. 1. i 2. ovog člana, ako ostvaruje prihode prodajom proizvoda na tržištu ili vršenjem usluga uz naknadu.

Član 5.

Nerezidentni obveznik vodi u stalnoj poslovnoj jedinici evidenciju kojom se obuhvataju svi podaci o prihodima i rashodima, kao i drugi podaci za utvrđivanje dobiti koju ta jedinica ostvaruje poslovanjem na teritoriji Republike.

Način vođenja evidencije iz stava 1. ovog člana propisuje ministar finansija.

NEREZIDENTNI OBVEZNIK KOJI OBAVLjA DELATNOST NA TERITORIJI REPUBLIKE POSLOVANjEM PREKO STALNE POSLOVNE JEDINICE I VODI POSLOVNE KNjIGE U SKLADU SA PROPISIMA KOJIMA SE UREĐUJE RAČUNOVODSTVO I REVIZIJA (OGRANAK I DRUGI ORGANIZACIONI DELOVI NEREZIDENTNOG OBVEZNIKA KOJI OBAVLjAJU DELATNOST), OPOREZIVU DOBIT UTVRĐUJE U SKLADU SA OVIM ZAKONOM I PODNOSI ZA STALNU POSLOVNU JEDINICU PORESKI BILANS KAO PORESKI OBVEZNIK IZ ČLANA 1. STAV 1. OVOG ZAKONA I PORESKU PRIJAVU.

NEREZIDENTNI OBVEZNIK KOJI OBAVLjA DELATNOST PREKO STALNE POSLOVNE JEDINICE, ALI NE VODI POSLOVNE KNjIGE U SKLADU SA PROPISIMA KOJIMA SE UREĐUJE RAČUNOVODSTVO I REVIZIJA, DUŽAN JE DA VODI U TOJ STALNOJ POSLOVNOJ JEDINICI EVIDENCIJU KOJOM SE OBUHVATAJU SVI PODACI O PRIHODIMA I RASHODIMA, KAO I DRUGI PODACI OD ZNAČAJA ZA UTVRĐIVANjE DOBITI KOJU TA JEDINICA OSTVARUJE POSLOVANjEM NA TERITORIJI REPUBLIKE.

SADRŽAJ PORESKE PRIJAVE IZ STAVA 1. OVOG ČLANA I NAČIN VOĐENjA EVIDENCIJE IZ STAVA 2. OVOG ČLANA PROPISUJE MINISTAR FINANSIJA.

Član 6.

Osnovica poreza na dobit preduzeća PRAVNIH LICA je oporeziva dobit.

Oporeziva dobit utvrđuje se u poreskom bilansu usklađivanjem dobiti obveznika iskazane u bilansu uspeha, koji je sačinjen u skladu sa međunarodnim računovodstvenim standardima (u daljem tekstu: MRS), ODNOSNO MEĐUNARODNIM STANDARDIMA FINANSIJSKOG IZVEŠTAVANjA (U DALjEM TEKSTU: MSFI) i propisima kojima se uređuje računovodstvo RAČUNOVODSTVO I REVIZIJA, na način utvrđen ovim zakonom.

OPOREZIVA DOBIT OBVEZNIKA KOJI, PREMA PROPISIMA KOJIMA SE UREĐUJE RAČUNOVODSTVO I REVIZIJA, NE PRIMENjUJE MRS, ODNOSNO MSFI, UTVRĐUJE SE U PORESKOM BILANSU USKLAĐIVANjEM DOBITI OBVEZNIKA, ISKAZANE U SKLADU SA NAČINOM PRIZNAVANjA, MERENjA I PROCENjIVANjA PRIHODA I RASHODA KOJI PROPISUJE MINISTAR FINANSIJA, NA NAČIN UTVRĐEN OVIM ZAKONOM.

Član 7.

Za utvrđivanje oporezive dobiti priznaju se rashodi u iznosima utvrđenim bilansom uspeha, u skladu sa MRS, ODNOSNO MSFI i propisima kojima se uređuje računovodstvo RAČUNOVODSTVO I REVIZIJA, osim rashoda za koje je ovim zakonom propisan drugi način utvrđivanja.

ZA UTVRĐIVANjE OPOREZIVE DOBITI OBVEZNIKA KOJI, PREMA PROPISIMA KOJIMA SE UREĐUJE RAČUNOVODSTVO I REVIZIJA, NE PRIMENjUJE MRS, ODNOSNO MSFI, PRIZNAJU SE RASHODI UTVRĐENI U SKLADU SA NAČINOM PRIZNAVANjA, MERENjA I PROCENjIVANjA RASHODA KOJI PROPISUJE MINISTAR FINANSIJA, OSIM RASHODA ZA KOJE JE OVIM ZAKONOM PROPISAN DRUGI NAČIN UTVRĐIVANjA.

Član 7a

Na teret rashoda ne priznaju se:

1) troškovi koji se ne mogu dokumentovati;

2) ispravke vrednosti pojedinačnih potraživanja od lica kojima se istovremeno duguje;

3) pokloni i prilozi dati političkim organizacijama;

4) pokloni i drugi rashodi propagande RASHODI ZA REKLAMU I PROPAGANDU koji nisu dokumentovani ili je primalac POKLONA povezano lice u smislu člana 59. ovog zakona;

5) kamate zbog neblagovremeno plaćenih poreza, doprinosa i drugih javnih dažbina;

5a) TROŠKOVI POSTUPKA PRINUDNE NAPLATE POREZA I DRUGIH DUGOVANjA, TROŠKOVI PORESKOPREKRŠAJNOG POSTUPKA I DRUGIH POSTUPAKA KOJI SE VODE PRED NADLEŽNIM ORGANOM;

6) novčane kazne i penali NOVČANE KAZNE KOJE IZRIČE NADLEŽNI ORGAN, UGOVORNE KAZNE I PENALI;

7) primanja zaposlenih ili drugih lica po osnovu udela UČEŠĆA u dobiti;

8) troškovi koji nisu nastali u svrhu obavljanja poslovne delatnosti, ako ovim zakonom nije drukčije uređeno.

Član 8.

Troškovi materijala i nabavna vrednost prodate robe priznaju se u iznosima obračunatim primenom metode PONDERISANE prosečne cene ili FIFO metode.

U pogledu nabavne cene materijala i vrednosti robe nabavljenih od povezanih lica primenjuju se odredbe člana 61. ovog zakona.

Član 9a

Obračunate a neisplaćene otpremnine i novčane naknade zaposlenom po osnovu odlaska u penziju ili prestanka radnog odnosa po drugom osnovu, ne priznaju se kao rashod u poreskom bilansu. PRIZNAJU SE KAO RASHOD U PORESKOM BILANSU U PORESKOM PERIODU U KOME SU ISPLAĆENE.

Član 10.

Amortizacija stalnih sredstava priznaje se kao rashod u iznosu i na način utvrđen ovim zakonom.

Stalna sredstva iz stava 1. ovog člana obuhvataju materijalna sredstva čiji je vek trajanja duži od jedne godine i čija je pojedinačna nabavna cena u vreme nabavke veća od prosečne MESEČNE bruto zarade po zaposlenom u Republici, prema poslednjem objavljenom podatku republičkog organa nadležnog za poslove statistike, OSIM PRIRODNIH BOGATSTAVA KOJA SE NE TROŠE, kao i nematerijalna sredstva, OSIM GOODWIL-A.

Sredstva iz stava 2. ovog člana razvrstavaju se u pet grupa sa sledećim amortizacionim stopama:

1) I grupa 2,5%;

2) II grupa 10%;

3) III grupa 15%;

4) IV grupa 20%;

5) V grupa 30%.

Amortizacija za stalna sredstva razvrstana u I grupu utvrđuje se primenom proporcionalne metode, na osnovicu koju čini nabavna vrednost sredstva, za svako stalno sredstvo posebno, A U SLUČAJU KADA SU STALNA SREDSTVA IZ OVE GRUPE STEČENA U TOKU PORESKOG PERIODA, UTVRĐUJE SE PRIMENOM PROPORCIONALNE METODE SRAZMERNO VREMENU OD KADA JE ZAPOČET OBRAČUN AMORTIZACIJE DO KRAJA PORESKOG PERIODA.

Amortizacija za stalna sredstva razvrstana u grupe II-V utvrđuje se primenom degresivne metode na vrednost sredstava razvrstanih po grupama.

Osnovicu za amortizaciju iz stava 5. ovog člana u prvoj godini čini nabavna vrednost, a u narednim periodima neotpisana vrednost.

Stalna sredstva razvrstana u I grupu jesu nepokretnosti.

Ministar finansija bliže uređuje način razvrstavanja stalnih sredstava po grupama i način utvrđivanja amortizacije.

Član 15.

Izdaci za zdravstvene, obrazovne, naučne, humanitarne, verske, zaštitu čovekove sredine i sportske namene, priznaju se kao rashod u iznosu najviše do 3,5% od ukupnog prihoda.

Izdaci za humanitarne namene priznaju se samo ako su izvršeni preko humanitarnih organizacija registrovanih za te namene.

IZDACI IZ STAVA 1. OVOG ČLANA PRIZNAJU SE KAO RASHOD SAMO AKO SU IZVRŠENI LICIMA REGISTROVANIM ZA TE NAMENE U SKLADU SA POSEBNIM PROPISIMA, KOJA NAVEDENA DAVANjA ISKLjUČIVO KORISTE ZA OBAVLjANjE DELATNOSTI IZ STAVA 1. OVOG ČLANA.

Izdaci za ulaganja u oblasti kulture priznaju se kao rashod u iznosu najviše do 1,5% od ukupnog prihoda.

Članarine komorama, savezima i udruženjima priznaju se kao rashod u poreskom bilansu najviše do 0,1% ukupnog prihoda.

Članarine čija je visina propisana zakonom priznaju se kao rashod u iznosu koji je propisan zakonom.

Izdaci za reklamu, propagandu i reprezentaciju priznaju se kao rashod u iznosu do 3% od ukupnog prihoda.

IZDACI ZA REKLAMU I PROPAGANDU PRIZNAJU SE KAO RASHOD U IZNOSU DO 5% OD UKUPNOG PRIHODA.

IZDACI ZA REPREZENTACIJU PRIZNAJU SE KAO RASHOD U IZNOSU DO 0,5% OD UKUPNOG PRIHODA.

Kao rashodi REKLAME I propagande u poreskom bilansu se priznaju samo oni pokloni i drugi rashodi koji služe promociji poslovanja poreskog obveznika.

Bliže propise o tome šta se u smislu ovog zakona smatra ulaganjem u oblasti kulture donosi ministar nadležan za poslove kulture, po pribavljenom mišljenju ministra finansija.

Član 16.

Na teret rashoda priznaje se otpis vrednosti pojedinačnih potraživanja, osim potraživanja iz člana 7a tačka 2) ovog zakona, pod uslovom:

1) da se nesumnjivo dokaže da su ta potraživanja prethodno bila uključena u prihode obveznika;

2) da je to potraživanje u knjigama poreskog obveznika otpisano kao nenaplativo;

3) da poreski obveznik pruži dokaze o neuspeloj naplati tih potraživanja sudskim putem.

Na teret rashoda priznaje se ispravka vrednosti pojedinačnih potraživanja ako je od roka za njihovu naplatu prošlo najmanje 60 dana.

ZA IZNOS RASHODA PO OSNOVU ISPRAVKE VREDNOSTI POJEDINAČNIH POTRAŽIVANjA IZ STAVA 2. OVOG ČLANA, KOJI SU BILI PRIZNATI U PORESKOM BILANSU, UVEĆAVAJU SE PRIHODI U PORESKOM BILANSU U PORESKOM PERIODU U KOME OBVEZNIK IZVRŠI OTPIS VREDNOSTI ISTIH POTRAŽIVANjA, AKO NIJE KUMULATIVNO ISPUNIO USLOVE IZ STAVA 1. OVOG ČLANA.

Sva otpisana, ispravljena i druga potraživanja koja su priznata kao rashod, a koja se kasnije naplate, u momentu naplate ulaze u prihode poreskog obveznika.

Član 20.

Kamata i pripadajući troškovi po osnovu zajma odobrenog stalnoj poslovnoj jedinici iz člana 4. ovog zakona od strane njene nerezidentne centrale ne priznaju se kao rashod u poreskom bilansu stalne poslovne jedinice.

Naknada po osnovu autorskog I SRODNIH prava i prava industrijske svojine (u daljem tekstu: autorska naknada), koju stalna poslovna jedinica iz člana 4. ovog zakona isplaćuje svojoj nerezidentnoj centrali, ne priznaje se kao rashod u poreskom bilansu stalne poslovne jedinice.

Član 22.

Na teret rashoda u poreskom bilansu priznaju se i plaćeni porezi na imovinu, doprinosi za obavezno socijalno osiguranje koje plaća poslodavac, takse i druge javne dažbine koje ne zavise od rezultata poslovanja.

NA TERET RASHODA PRIZNAJU SE U PORESKOM BILANSU POREZI, DOPRINOSI, TAKSE I DRUGE JAVNE DAŽBINE KOJE NE ZAVISE OD REZULTATA POSLOVANjA, KOJE SU PLAĆENE U PORESKOM PERIODU.

Član 22a

Na teret rashoda u poreskom bilansu banaka i drugih finansijskih organizacija priznaje se uvećanje opšte ispravke vrednosti, utvrđene u skladu sa propisima Narodne banke Srbije, kao razlika iznosa ove ispravke na kraju i na početku poreske godine, odnosno u periodu izrade poreskog bilansa.

NA TERET RASHODA U PORESKOM BILANSU BANKE PRIZNAJE SE UVEĆANjE ISPRAVKE VREDNOSTI POTRAŽIVANjA BILANSNE AKTIVE I REZERVISANjA ZA GUBITKE PO VANBILANSNIM STAVKAMA, KOJA SU U SKLADU SA UNUTRAŠNjIM AKTIMA BANKE ISKAZANA U BILANSU USPEHA NA TERET RASHODA U PORESKOM PERIODU, DO VISINE ODREĐENE U SKLADU SA PROPISIMA NARODNE BANKE SRBIJE.

NA TERET RASHODA U PORESKOM BILANSU DRUŠTVA ZA OSIGURANjE PRIZNAJE SE UVEĆANjE INDIREKTNOG OTPISA PREMA KATEGORIJAMA NAPLATIVOSTI POTRAŽIVANjA, OBRAČUNATO I ISKAZANO U BILANSU USPEHA NA TERET RASHODA U PORESKOM PERIODU, DO VISINE ODREĐENE U SKLADU SA PROPISIMA NARODNE BANKE SRBIJE.

Član 22b

Na teret rashoda priznaju se izvršena dugoročna rezervisanja za obnavljanje prirodnih bogatstava, za troškove u garantnom roku i zadržane kaucije i depozite, KAO I DRUGA OBAVEZNA DUGOROČNA REZERVISANjA U SKLADU SA ZAKONOM.

NA TERET RASHODA PRIZNAJU SE I DUGOROČNA REZERVISANjA ZA IZDATE GARANCIJE I DRUGA JEMSTVA, U VISINI ISKORIŠĆENIH IZNOSA TIH REZERVISANjA U PORESKOM PERIODU, ODNOSNO IZMIRENIH OBAVEZA I ODLIVA RESURSA PO OSNOVU TIH REZERVISANjA.

Član 22v

Na teret rashoda u poreskom bilansu ne priznaju se rashodi nastali po osnovu obezvređenja imovine, koje se utvrđuje kao razlika između nabavne cene imovine utvrđene u skladu sa ovim zakonom i njene procenjene nadoknadive vrednosti, osim u slučaju oštećenja usled više sile ALI SE PRIZNAJU U PORESKOM PERIODU U KOME JE TA IMOVINA OTUĐENA, ODNOSNO UPOTREBLjENA, ODNOSNO U KOME JE NASTALO OŠTEĆENjE TE IMOVINE USLED VIŠE SILE.

Član 23.

Za utvrđivanje oporezive dobiti priznaju se prihodi u iznosima utvrđenim bilansom uspeha, u skladu sa MRS, ODNOSNO MSFI i propisima kojima se uređuje računovodstvo RAČUNOVODSTVO I REVIZIJA, osim prihoda za koje je ovim zakonom propisan drugi način utvrđivanja.

ZA UTVRĐIVANjE OPOREZIVE DOBITI OBVEZNIKA KOJI, PREMA PROPISIMA KOJIMA SE UREĐUJE RAČUNOVODSTVO I REVIZIJA, NE PRIMENjUJE MRS, ODNOSNO MSFI, PRIZNAJU SE PRIHODI UTVRĐENI U SKLADU SA NAČINOM PRIZNAVANjA, MERENjA I PROCENjIVANjA PRIHODA KOJI PROPISUJE MINISTAR FINANSIJA, OSIM PRIHODA ZA KOJE JE OVIM ZAKONOM PROPISAN DRUGI NAČIN UTVRĐIVANjA.

Član 25a

Prihodi i rashodi koji zbog fundamentalne greške ili promene računovodstvene politike nisu iskazani u finansijskim izveštajima u periodu u kojem su nastali, ne uključuju se u dobit ili gubitak tekućeg perioda, već se naknadno ustanovljene greške i efekti promene računovodstvene politike ispravljaju u finansijskim izveštajima za godinu u kojoj su nastale.

Fundamentalnom greškom iz stava 1. ovog člana smatra se greška definisana na način u MRS, ako za više od 2% menja oporezivu dobit, odnosno gubitak iskazan u poreskom bilansu.

PRIHODI NASTALI PO OSNOVU NEISKORIŠĆENIH DUGOROČNIH REZERVISANjA KOJA NISU BILA PRIZNATA KAO RASHOD U PORESKOM PERIODU U KOME SU IZVRŠENA, NE ULAZE U PORESKU OSNOVICU U PORESKOM PERIODU U KOME SU ISKAZANI.

MINISTAR FINANSIJA BLIŽE UREĐUJE NAČIN IZUZIMANjA PRIHODA IZ STAVA 1. OVOG ČLANA IZ PORESKE OSNOVICE.

Član 26.

U vrednost zaliha nedovršene proizvodnje, poluproizvoda i gotovih proizvoda, za obračun oporezive dobiti priznaju se troškovi proizvodnje u skladu sa zakonom kojim se uređuje računovodstvo RAČUNOVODSTVO I REVIZIJA.

U slučajevima dugog proizvodnog ciklusa i naglašenog sezonskog uticaja na obim aktivnosti, dopušteno je da se u vrednost zaliha iz stava 1. ovog člana uključi i pripadajući deo opštih troškova upravljanja i prodaje i troškova finansiranja.

Vrednost zaliha obračunata saglasno st. 1. i 2. ovog člana ne može biti veća od njihove prodajne vrednosti na dan podnošenja poreskog bilansa.

Član 27.

Kapitalnim dobitkom smatra se prihod koji obveznik ostvari prodajom, odnosno drugim prenosom uz naknadu (u daljem tekstu: prodaja):

1) nepokretnosti;

2) prava industrijske svojine;

3) udela u imovini KAPITALU pravnih lica i akcija i ostalih hartija od vrednosti, osim obveznica izdatih u skladu sa propisima kojima se uređuje izmirenje obaveze Republike po osnovu zajma za privredni razvoj i devizne štednje građana, državnih zapisa Republike i zapisa Narodne banke Srbije. PRIVREDNI RAZVOJ, DEVIZNE ŠTEDNjE GRAĐANA I DUŽNIČKIH HARTIJA OD VREDNOSTI ČIJI JE IZDAVALAC, U SKLADU SA ZAKONOM, REPUBLIKA, AUTONOMNA POKRAJINA, JEDINICA LOKALNE SAMOUPRAVE ILI NARODNA BANKA SRBIJE;

4)INVESTICIONE JEDINICE OTKUPLjENE OD STRANE OTVORENOG INVESTICIONOG FONDA, U SKLADU SA ZAKONOM KOJIM SE UREĐUJU INVESTICIONI FONDOVI.

Kapitalni dobitak predstavlja razliku između prodajne cene imovine iz stava 1. ovog člana (u daljem tekstu: imovina) i njene nabavne cene, usklađene UTVRĐENE prema odredbama ovog zakona.

Ako je razlika iz stava 2. ovog člana negativna, u pitanju je kapitalni gubitak.

Član 29.

Za svrhu određivanja kapitalnog dobitka, nabavna cena, u smislu ovog zakona, jeste cena po kojoj je obveznik stekao imovinu, umanjena po osnovu amortizacije.

Ako cena po kojoj je imovina nabavljena nije iskazana u poslovnim knjigama obveznika, ili nije iskazana u skladu sa stavom 1. ovog člana, nabavna cena za svrhu određivanja kapitalnog dobitka jeste tržišna cena na dan nabavke, koju utvrdi nadležni poreski organ, na način propisan u stavu 1. ovog člana.

Kod prodaje nepokretnosti u izgradnji, nabavnu cenu iz stava 1. ovog člana čini iznos troškova izgradnje koji su do dana prodaje iskazani u skladu sa propisima kojima se uređuje računovodstvo.

Kod hartija od vrednosti koje su kotirane na berzi, nabavna cena jeste cena koju obveznik dokumentuje kao stvarno plaćenu, a ako to ne učini – najniža zabeležena kotizacija u vremenu od godinu dana koje prethodi prodaji hartije od vrednosti.

Kod hartija od vrednosti koje se ne kotiraju na berzi, nabavna cena jeste cena koju obveznik dokumentuje kao stvarno plaćenu, a ako to ne učini – njena nominalna vrednost.

ZA SVRHU ODREĐIVANjA KAPITALNOG DOBITKA, NABAVNA CENA, U SMISLU OVOG ZAKONA, JESTE CENA PO KOJOJ JE OBVEZNIK STEKAO IMOVINU, UMANjENA PO OSNOVU AMORTIZACIJE UTVRĐENE U SKLADU SA OVIM ZAKONOM.

NABAVNA CENA IZ STAVA 1. OVOG ČLANA KORIGUJE SE NA PROCENjENU, ODNOSNO FER VREDNOST, UTVRĐENU U SKLADU SA MRS, ODNOSNO MSFI I USVOJENIM RAČUNOVODSTVENIM POLITIKAMA, UKOLIKO JE PROMENA NA FER VREDNOST ISKAZIVANA U CELINI KAO PRIHOD PERIODA U KOME JE VRŠENA.

AKO CENA PO KOJOJ JE IMOVINA NABAVLjENA NIJE ISKAZANA U POSLOVNIM KNjIGAMA OBVEZNIKA, ILI NIJE ISKAZANA U SKLADU SA ODREDBAMA ST. 1. I 2. OVOG ČLANA, NABAVNA CENA ZA SVRHU ODREĐIVANjA KAPITALNOG DOBITKA JESTE TRŽIŠNA CENA NA DAN NABAVKE, KOJU UTVRDI NADLEŽNI PORESKI ORGAN, NA NAČIN PROPISAN U ODREDBAMA ST. 1. I 2. OVOG ČLANA.

KOD PRODAJE NEPOKRETNOSTI U IZGRADNjI, NABAVNU CENU ČINI IZNOS TROŠKOVA IZGRADNjE KOJI SU DO DANA PRODAJE ISKAZANI U SKLADU SA MRS, ODNOSNO MSFI I PROPISIMA KOJIMA SE UREĐUJE RAČUNOVODSTVO I REVIZIJA.

ZA NEPOKRETNOST STEČENU PUTEM OSNIVAČKOG ULOGA ILI POVEĆANjEM OSNIVAČKOG ULOGA, NABAVNA CENA JESTE TRŽIŠNA CENA NEPOKRETNOSTI NA DAN UNOSA ULOGA.

KOD HARTIJA OD VREDNOSTI KOJIMA SE TRGUJE NA ORGANIZOVANOM TRŽIŠTU, U SMISLU ZAKONA KOJIM SE UREĐUJE TRŽIŠTE HARTIJA OD VREDNOSTI I DRUGIH FINANSIJSKIH INSTRUMENATA, NABAVNA CENA JESTE CENA KOJU OBVEZNIK DOKUMENTUJE KAO STVARNO PLAĆENU, A AKO NE POSEDUJE ODGOVARAJUĆU DOKUMENTACIJU – NAJNIŽA TRŽIŠNA CENA OSTVARENA NA ORGANIZOVANOM TRŽIŠTU U PERIODU OD GODINU DANA KOJI PRETHODI PRODAJI TE HARTIJE OD VREDNOSTI ILI U PERIODU TRGOVANjA, UKOLIKO SE TRGOVALO KRAĆE OD GODINU DANA.

KOD HARTIJA OD VREDNOSTI KOJIMA SE NE TRGUJE NA ORGANIZOVANOM TRŽIŠTU, NABAVNA CENA HARTIJE OD VREDNOSTI JESTE CENA KOJU OBVEZNIK DOKUMENTUJE KAO STVARNO PLAĆENU, A AKO NE POSEDUJE ODGOVARAJUĆU DOKUMENTACIJU – NjENA NOMINALNA VREDNOST.

KOD HARTIJA OD VREDNOSTI PRIBAVLjENIH PUTEM OSNIVAČKOG ULOGA ILI POVEĆANjEM OSNIVAČKOG ULOGA, NABAVNU CENU ČINI TRŽIŠNA CENA KOJA JE VAŽILA NA ORGANIZOVANOM TRŽIŠTU NA DAN UNOSA ULOGA ILI, UKOLIKO TAKVA CENA NIJE BILA FORMIRANA, NOMINALNA VREDNOST HARTIJE OD VREDNOSTI NA DAN UNOSA ULOGA.

NABAVNA CENA UDELA U KAPITALU PRAVNIH LICA I PRAVA INDUSTRIJSKE SVOJINE JESTE CENA KOJU OBVEZNIK DOKUMENTUJE KAO STVARNO PLAĆENU. NABAVNA CENA UDELA U KAPITALU PRAVNIH LICA I PRAVA INDUSTRIJSKE SVOJINE, STEČENIH PUTEM OSNIVAČKOG ULOGA ILI POVEĆANjEM OSNIVAČKOG ULOGA JESTE TRŽIŠNA CENA NA DAN UNOSA ULOGA.

NABAVNA CENA INVESTICIONE JEDINICE SASTOJI SE OD NETO VREDNOSTI IMOVINE OTVORENOG FONDA PO INVESTICIONOJ JEDINICI NA DAN UPLATE, UVEĆANE ZA NAKNADU ZA KUPOVINU UKOLIKO JE DRUŠTVO ZA UPRAVLjANjE NAPLAĆUJE, U SKLADU SA ZAKONOM KOJI UREĐUJE INVESTICIONE FONDOVE.

Član 30.

Kapitalni dobitak uključuje se u oporezivu dobit u iznosu određenom na način iz čl. 27 – 29 ovog zakona.

Kapitalni gubitak ostvaren pri prodaji jednog prava iz imovine može se prebiti sa kapitalnim dobitkom ostvarenim pri prodaji drugog prava iz imovine u istoj godini.

Ako se i posle prebijanja iz stava 1. ovog člana iskaže kapitalni gubitak, dopušteno je njegovo prebijanje na račun budućih kapitalnih dobitaka u narednih deset PET godina.

Član 31.

Pripajanje, spajanje ili podela pravnog lica dovodi do odlaganja nastanka poreske obaveze po osnovu kapitalnih dobitaka.

STATUSNA PROMENA REZIDENTNIH OBVEZNIKA IZVRŠENA U SKLADU SA ZAKONOM KOJIM SE UREĐUJU PRIVREDNA DRUŠTVA (U DALjEM TEKSTU: STATUSNA PROMENA), ODLAŽE NASTANAK PORESKE OBAVEZE PO OSNOVU KAPITALNIH DOBITAKA.

Poreska obaveza po osnovu kapitalnih dobitaka iz stava 1. ovog člana nastaće u trenutku kad pravno lice koje je nastalo statusnom promenom izvrši prodaju imovine preuzete po osnovu te statusne promene.

PORESKA OBAVEZA PO OSNOVU KAPITALNIH DOBITAKA IZ STAVA 1. OVOG ČLANA NASTAĆE U TRENUTKU KAD PRAVNO LICE KOJE JE IMOVINU STEKLO STATUSNOM PROMENOM IZVRŠI PRODAJU TE IMOVINE.

Kapitalni dobitak iz stava 2. ovog člana obračunava se kao razlika između prodajne cene imovine i njene nabavne cene koju je platilo pravno lice koje je tu imovinu unelo u pravno lice nastalo statusnom promenom STATUSNOM PROMENOM PRENELO NA DRUGO PRAVNO LICE, usklađene na način iz člana 29. ovog zakona od dana nabavke do dana prodaje.

Pravo na odlaganje plaćanja poreza na dobit preduzeća PRAVNIH LICA za kapitalne dobitke ostvarene na način iz stava 1. ovog člana stiče se ako je vlasnik pravnog lica koje je izvršilo prenos imovine prilikom pripajanja, spajanja ili podele STATUSNE PROMENE dobio naknadu u obliku akcija ili udela u pravnom licu na koje je prenos imovine izvršen, kao i eventualnu gotovinsku naknadu, čiji iznos ne prelazi 10% nominalne vrednosti dobijenih akcija, odnosno udela.

Ako gotovinska naknada iz stava 4. ovog člana prelazi 10% nominalne vrednosti dobijenih akcija, odnosno udela, poreska obaveza po osnovu kapitalnog dobitka nastaje u momentu statusne promene, a kapitalni dobitak se obračunava kao razlika između cene po kojoj bi se imovina mogla prodati na tržištu i nabavne cene iz člana 29. ovog zakona.

Član 32.

Gubici ostvareni iz poslovnih, finansijskih i neposlovnih transakcija, utvrđeni u poreskom bilansu, izuzev onih iz kojih proizlaze kapitalni dobici i gubici utvrđeni u skladu sa ovim zakonom, mogu se preneti na račun dobiti utvrđene u godišnjem poreskom bilansu iz budućih obračunskih perioda, ali ne duže od deset PET godina.

Član 33.

Korišćenje poreske pogodnosti iz člana 32. ovog zakona ne prestaje u slučaju statusnih promena po osnovu spajanja i pripajanja, kao ni u slučajevima organizovanja društvenog preduzeća u akcionarsko društvo ili društvo sa ograničenom odgovornošću, niti u drugim slučajevima organizovanja obveznika.

KORIŠĆENjE PORESKE POGODNOSTI U SKLADU SA ČLANOM 32. OVOG ZAKONA NE PRESTAJE U SLUČAJU STATUSNIH PROMENA ILI PROMENA PRAVNE FORME PRIVREDNIH DRUŠTAVA.

U slučaju podele ILI ODVAJANjA, pogodnost iz člana 32. ovog zakona srazmerno se deli i o tome se obaveštava nadležni poreski organ.

Član 34.

Dobit utvrđena u postupku likvidacije obveznika podleže oporezivanju.

Dobit obveznika u toku likvidacije se utvrđuje kao pozitivna razlika imovine obveznika sa kraja i sa početka likvidacionog postupka, ODNOSNO KAO RAZLIKA IMOVINE U TOKU TRAJANjA LIKVIDACIONOG POSTUPKA ZA KOJI SE PODNOSI PORESKA PRIJAVA I PORESKI BILANS, UTVRĐENA U FINANSIJSKIM IZVEŠTAJIMA PODNETIM U SKLADU SA PROPISIMA KOJIMA SE UREĐUJE RAČUNOVODSTVO I REVIZIJA, PRI ČEMU JE POČETNI BILANS PERIODA LIKVIDACIJE JEDNAK BILANSU NA KRAJU PORESKOG PERIODA PRE POČETKA LIKVIDACIONOG POSTUPKA.

Obveznik nad kojim se otvara postupak likvidacije dužan je da nadležnom poreskom organu podnese prijavu i poreski bilans, i to:

1) sa stanjem na dan otvaranja postupka likvidacije – u roku od 15 dana od dana otvaranja postupka likvidacije DANA DOSTAVLjANjA FINANSIJSKIH IZVEŠTAJA U SKLADU SA PROPISIMA KOJIMA SE UREĐUJE RAČUNOVODSTVO I REVIZIJA;

2) sa stanjem na dan okončanja postupka likvidacije – u roku od 15 dana od dostavljanja rešenja o okončanju postupka likvidacije DANA DOSTAVLjANjA FINANSIJSKIH IZVEŠTAJA U SKLADU SA PROPISIMA KOJIMA SE UREĐUJE RAČUNOVODSTVO I REVIZIJA.

Period za koji se utvrđuje osnovica iz stava 2. ovog člana odgovara stvarnom trajanju postupka likvidacije, ali ne može biti duži od jedne godine, s tim što, ukoliko se postupak prenese u narednu godinu, obveznik sastavlja i poreski bilans sa stanjem na dan 31. decembra tekuće godine, koji se podnosi u roku od 10 dana od dana isteka roka propisanog za podnošenje finansijskih izveštaja.

Član 35.

Ostatak imovine likvidacione mase posle podmirenja poverilaca (likvidacioni višak) iznad vrednosti uloženog kapitala, smatra se kapitalnim dobitkom.

IMOVINA KOJA PREOSTANE POSLE PODMIRENjA POVERILACA (LIKVIDACIONI OSTATAK) IZNAD VREDNOSTI ULOŽENOG KAPITALA, SMATRA SE KAPITALNIM DOBITKOM

Član 36.

Ako je vrednost uloženog kapitala veća od likvidacionog viška ostvaruje se kapitalni gubitak.

AKO JE VREDNOST ULOŽENOG KAPITALA VEĆA OD LIKVIDACIONOG OSTATKA, SMATRA SE DA JE OSTVAREN KAPITALNI GUBITAK.

Član 38.

Poreski period za koji se obračunava porez na dobit je poslovna godina.

Poslovna godina je kalendarska godina, osim u slučaju prestanka ili otpočinjanja obavljanja delatnosti u toku godine, uključujući i statusne promene, KAO I U SLUČAJU POKRETANjA POSTUPKA STEČAJA ILI LIKVIDACIJE.

NA ZAHTEV PORESKOG OBVEZNIKA KOJI JE DOBIO SAGLASNOST MINISTRA FINANSIJA, ODNOSNO GUVERNERA NARODNE BANKE SRBIJE, DA SASTAVLjA I PRIKAZUJE FINANSIJSKE IZVEŠTAJE SA STANjEM NA POSLEDNjI DAN POSLOVNE GODINE KOJA JE RAZLIČITA OD KALENDARSKE, NADLEŽAN PORESKI ORGAN ODOBRAVA REŠENjEM DA SE POSLOVNA GODINA I KALENDARSKA GODINA RAZLIKUJU, S TIM DA PORESKI PERIOD TRAJE 12 MESECI. TAKO ODOBRENI PORESKI PERIOD OBVEZNIK JE DUŽAN DA PRIMENjUJE NAJMANjE PET GODINA.

PORESKI OBVEZNIK IZ STAVA 3. OVOG ČLANA DUŽAN JE DA PODNESE PORESKU PRIJAVU I PORESKI BILANS ZA UTVRĐIVANjE KONAČNE PORESKE OBAVEZE ZA PERIOD OD 1. JANUARA TEKUĆE GODINE DO DANA KADA, PO REŠENjU NADLEŽNOG PORESKOG ORGANA, ZAPOČINjE POSLOVNU GODINU KOJA SE RAZLIKUJE OD KALENDARSKE, U ROKU OD DESET DANA OD DANA ISTEKA ROKA PROPISANOG ZA PODNOŠENjE FINANSIJSKIH IZVEŠTAJA ZA PERIOD ZA KOJI SE PODNOSI PORESKA PRIJAVA I PORESKI BILANS.

AKO JE OBVEZNIK POREZA U VIDU AKONTACIJE PLATIO MANjE POREZA NEGO ŠTO JE BIO DUŽAN DA PLATI PO OBAVEZI OBRAČUNATOJ U PORESKOJ PRIJAVI, DUŽAN JE DA RAZLIKU UPLATI NAJKASNIJE DO PODNOŠENjA PORESKE PRIJAVE UZ PODNOŠENjE DOKAZA O UPLATI RAZLIKE POREZA.

AKO JE OBVEZNIK POREZA U VIDU AKONTACIJE PLATIO VIŠE POREZA NEGO ŠTO JE BIO DUŽAN DA PLATI PO OBAVEZI OBRAČUNATOJ U PORESKOJ PRIJAVI, VIŠE PLAĆENI POREZ URAČUNAVA SE KAO AKONTACIJA ZA NAREDNI PERIOD ILI SE OBVEZNIKU VRAĆA NA NjEGOV ZAHTEV.

Član 39.

Stopa poreza na dobit preduzeća DOBIT PRAVNIH LICA je proporcionalna i jednoobrazna.

Stopa poreza na dobit preduzeća DOBIT PRAVNIH LICA iznosi 10%.

Član 40.

Na prihode koje ostvari nerezidentni obveznik od rezidentnog obveznika po osnovu dividendi i udela u dobiti u pravnom licu, autorskih naknada, kamata, kapitalnih dobitaka i naknada po osnovu zakupa nepokretnosti i pokretnih stvari, obračunava se i plaća porez po odbitku po stopi od 20%, ako međunarodnim ugovorom o izbegavanju dvostrukog oporezivanja nije drukčije uređeno.

NA PRIHODE KOJE OSTVARI NEREZIDENTNI OBVEZNIK OD REZIDENTNOG OBVEZNIKA, PO OSNOVU DIVIDENDI I UDELA U DOBITI U PRAVNOM LICU, NAKNADA PO OSNOVU AUTORSKOG I SRODNIH PRAVA I PRAVA INDUSTRIJSKE SVOJINE (U DALjEM TEKSTU: AUTORSKA NAKNADA), KAMATA I NAKNADA PO OSNOVU ZAKUPA NEPOKRETNOSTI I POKRETNIH STVARI, NA TERITORIJI REPUBLIKE, OBRAČUNAVA SE I PLAĆA POREZ PO ODBITKU PO STOPI OD 20%, AKO MEĐUNARODNIM UGOVOROM O IZBEGAVANjU DVOSTRUKOG OPOREZIVANjA NIJE DRUKČIJE UREĐENO.

POREZ PO ODBITKU IZ STAVA 1. OVOG ČLANA OBRAČUNAVA SE I PLAĆA I NA PRIHODE NEREZIDENTNOG OBVEZNIKA PO OSNOVU IZVOĐENjA ESTRADNOG, ZABAVNOG, UMETNIČKOG, SPORTSKOG ILI SLIČNOG PROGRAMA U REPUBLICI, KOJI NISU OPOREZOVANI KAO DOHODAK FIZIČKOG LICA (IZVOĐAČA, MUZIČARA, SPORTISTE I SL.), U SKLADU SA PROPISIMA KOJIMA SE UREĐUJE OPOREZIVANjE DOHOTKA GRAĐANA.

NA PRIHODE KOJE OSTVARI NEREZIDENTNI OBVEZNIK OD REZIDENTNOG OBVEZNIKA, DRUGOG NEREZIDENTNOG OBVEZNIKA, FIZIČKOG LICA, NEREZIDENTNOG ILI REZIDENTNOG ILI OD OTVORENOG INVESTICIONOG FONDA, NA TERITORIJI REPUBLIKE, PO OSNOVU KAPITALNIH DOBITAKA NASTALIH U SKLADU SA ODREDBAMA ČL. 27. DO 29. OVOG ZAKONA, OBRAČUNAVA SE I PLAĆA POREZ PO STOPI OD 20%, AKO MEĐUNARODNIM UGOVOROM O IZBEGAVANjU DVOSTRUKOG OPOREZIVANjA NIJE DRUKČIJE UREĐENO.

NEREZIDENTNI OBVEZNIK – PRIMALAC PRIHODA DUŽAN JE DA PORESKOM ORGANU U OPŠTINI NA ČIJOJ TERITORIJI JE OSTVAREN PRIHOD, PREKO PORESKOG PUNOMOĆNIKA ODREĐENOG U SKLADU SA PROPISIMA KOJIMA SE UREĐUJE PORESKI POSTUPAK I PORESKA ADMINISTRACIJA, PODNESE PORESKU PRIJAVU U ROKU OD 15 DANA OD DANA OSTVARIVANjA PRIHODA IZ STAVA 3. OVOG ČLANA, NA OSNOVU KOJE NADLEŽNI PORESKI ORGAN DONOSI REŠENjE.

SADRŽAJ PORESKE PRIJAVE IZ STAVA 4. OVOG ČLANA BLIŽE UREĐUJE MINISTAR FINANSIJA.

Porez po odbitku ne obračunava se i ne plaća ako se prihod iz stava 1. ovog člana isplaćuje stalnoj poslovnoj jedinici nerezidentnog obveznika iz člana 4. ovog zakona.

POREZ PO ODBITKU IZ ST. 1. I 2. OVOG ČLANA I POREZ PO REŠENjU IZ STAVA 3. OVOG ČLANA NE OBRAČUNAVA SE I NE PLAĆA AKO SE PRIHOD IZ ST. 1. DO 3. OVOG ČLANA ISPLAĆUJE STALNOJ POSLOVNOJ JEDINICI NEREZIDENTNOG OBVEZNIKA IZ ČLANA 4. OVOG ZAKONA.

Član 40a

Kod obračuna poreza po odbitku na prihode nerezidenta, isplatilac prihoda primenjuje odredbe ugovora o izbegavanju dvostrukog oporezivanja, pod uslovom da nerezident dokaže status rezidenta države sa kojom je državna zajednica Srbija i Crna Gora REPUBLIKA zaključila ugovor o izbegavanju dvostrukog oporezivanja i da je nerezident stvarni vlasnik prihoda.

Status rezidenta države sa kojom je zaključen ugovor o izbegavanju dvostrukog oporezivanja u smislu stava 1. ovog člana, nerezident dokazuje kod isplatioca prihoda potvrdom O REZIDENTNOSTI OVERENOM OD NADLEŽNOG ORGANA DRUGE DRŽAVE UGOVORNICE ČIJI JE REZIDENT, I TO NA POSEBNOM OBRASCU PROPISANOM PODZAKONSKIM AKTOM DONETIM U SKLADU SA ZAKONOM KOJIM SE UREĐUJE PORESKI POSTUPAK I PORESKA AMORTIZACIJA ili drugim odgovarajućim dokumentom overenim od nadležnog organa druge države ugovornice čiji je rezident.

Ako isplatilac prihoda primeni odredbe ugovora o izbegavanju dvostrukog oporezivanja, a nisu ispunjeni uslovi iz st. 1. i 2. ovog člana, što za posledicu ima manje plaćeni iznos poreza, dužan je da plati razliku između plaćenog poreza i dugovanog poreza po ovom zakonu.

Nadležni poreski organ, na zahtev nerezidenta, dužan je da izda potvrdu o porezu plaćenom u Republici.

NA NEREZIDENTNOG OBVEZNIKA-PRIMAOCA PRIHODA IZ ČLANA 40. STAV 3. OVOG ZAKONA, PRIMENjUJU SE ODREDBE UGOVORA O IZBEGAVANjU DVOSTRUKOG OPOREZIVANjA U SKLADU SA ODREDBAMA ST. 1. DO 3. OVOG ČLANA.

Član 41.

Radi ostvarivanja ciljeva ekonomske politike u pogledu stimulisanja privrednog rasta, razvoja malih preduzeća, koncesionih ulaganja, zapošljavanja radnika i poboljšanja ekološke situacije, obveznicima se pružaju poreski podsticaji.

Poreski podsticaji u odnosu na porez na dobit preduzeća DOBIT PRAVNIH LICA utvrđuju se samo ovim zakonom.

Ubrzana amortizacija

Član 42.

Obveznik ima pravo na ubrzanu amortizaciju stalnih sredstava pod uslovima predviđenim ovim zakonom.

Ubrzana amortizacija sprovodi se na način predviđen u članu 10. ovog zakona, po stopama koje mogu biti do 25% više od propisanih.

Član 43.

Pravo na ubrzanu amortizaciju obveznik ima u odnosu na stalna sredstva koja služe za:

1) sprečavanje zagađivanja vazduha, vode i zemljišta, ublažavanje buke, uštede energije, pošumljavanje, prikupljanje i korišćenje otpadaka kao industrijskih sirovina ili energetskih goriva;

2) naučnoistraživački rad;

3)školovanje i obuku kadrova.

Pravo na ubrzanu amortizaciju obveznik ima i u odnosu na računarsku opremu.

Član 44.

Oslobađa se plaćanja poreza na dobit preduzeća PRAVNIH LICA obveznik iz člana 1. stav 3. ovog zakona (u daljem tekstu: nedobitna organizacija) koji u godini za koju se odobrava pravo na oslobođenje ostvari višak prihoda nad rashodima do 300.000 400.000 dinara, pod sledećim uslovima:

1) da nedobitna organizacija ne raspodeljuje tako ostvareni višak svojim osnivačima, članovima, direktorima, zaposlenima ili sa njima povezanim licima;

2) da lična primanja koja nedobitna organizacija isplaćuje zaposlenima, direktorima i sa njima povezanim licima ne prelaze iznos dvostrukog proseka za delatnost u kojoj je nedobitna organizacija razvrstana;

3) da nedobitna organizacija ne raspodeljuje imovinu u korist svojih osnivača, članova, direktora, zaposlenih ili sa njima povezanih lica.

Pravo na oslobođenje nema nedobitna organizacija koja ostvari višak prihoda nad rashodima veći od 300.000 400.000 dinara, kao ni nedobitna organizacija koja ima monopolski ili dominantan položaj na tržištu u smislu zakona kojim se uređuje suzbijanje monopolskog ili dominantnog položaja.

Nedobitna organizacija dužna je DA OBEZBEDI I ISKAŽE, ODNOSNO EVIDENTIRA PODATKE O NASTALIM PRIHODIMA I RASHODIMA I da u poreskom bilansu posebno iskaže prihode ostvarene na tržištu i sa njima povezane rashode.

Povezanim licima se smatra lice iz člana 59. ovog zakona.

Sadržaj poreskog bilansa I NAČIN VOĐENjA EVIDENCIJE O PRIHODIMA I RASHODIMA iz stava 3. ovog člana propisuje ministar finansija.

NEDOBITNA ORGANIZACIJA IZ STAVA 1. OVOG ČLANA NE OSTVARUJE PRAVO NA OSTALE PORESKE PODSTICAJE IZ OVOG ZAKONA.

Član 45.

U slučaju koncesionog ulaganja, koncesiono preduzeće, odnosno koncesionar koji ima registrovano preduzeće za obavljanje koncesione delatnosti oslobađa se plaćanja poreza na dobit ostvarenu po osnovu prihoda od predmeta koncesije na rok do pet godina od dana ugovorenog završetka koncesionog ulaganja u celini.

Ukoliko koncesiono preduzeće, odnosno koncesionar iz stava 1. ovog člana ostvaruje dobit pre završetka koncesionog ulaganja, oslobađa se plaćanja poreza na dobit.

Dužinu roka iz st. 1. i 2. STAVA 1. ovog člana utvrđuje Vlada Republike Srbije koncesionim aktom, odnosno ugovorom o koncesiji, u zavisnosti od vremena potrebnog za početak korišćenja predmeta koncesije.

Koncesionar koji saglasno zakonu kojim se uređuju koncesije nije dužan da osnuje koncesiono preduzeće, radi ostvarivanja prava na oslobođenje od plaćanja poreza na dobit, posebno obračunava i utvrđuje dobit ostvarenu po osnovu prihoda od predmeta koncesije u skladu sa zakonom.

Ministar finansija bliže uređuje način iskazivanja prihoda i rashoda koncesionara iz stava 4. ovog člana.

Član 46.

Oslobađa se plaćanja poreza na dobit preduzeća DOBIT PRAVNIH LICA preduzeće za radno osposobljavanje, profesionalnu rehabilitaciju i zapošljavanje invalidnih lica, srazmerno učešću tih lica u ukupnom broju zaposlenih.

Član 47.

Obvezniku koji je ostvario dobit u novoosnovanoj poslovnoj jedinici u nedovoljno razvijenim područjima DEFINISANIM U SKLADU SA PROPISIMA KOJI UREĐUJU REGIONALNI RAZVOJ, ODNOSNO KOJI OPREDELjUJU NEDOVOLjNO RAZVIJENA PODRUČJA (U DALjEM TEKSTU: NEDOVOLjNO RAZVIJENA PODRUČJA) umanjuje se porez na dobit preduzeća DOBIT PRAVNIH LICA u trajanju od dve godine, srazmerno učešću tako ostvarene dobiti u ukupnoj dobiti preduzeća DOBITI PRAVNOG LICA.

Uslov za ostvarivanje olakšice u obliku umanjenja obračunatog poreza (u daljem tekstu: poreski kredit) iz stava 1. ovog člana je odvojeno evidentiranje poslovanja takve jedinice.

Član 48.

Obvezniku koji izvrši ulaganja u osnovna sredstva u sopstvenoj registrovanoj delatnosti NEKRETNINE, POSTROJENjA, OPREMU ILI BIOLOŠKA SREDSTVA (U DALjEM TEKSTU: OSNOVNA SREDSTVA) U SOPSTVENOM VLASNIŠTVU ZA OBAVLjANjE PRETEŽNE DELATNOSTI I DELATNOSTI UPISANIH U OSNIVAČKI AKT OBVEZNIKA, ODNOSNO NAVEDENIH U DRUGOM AKTU OBVEZNIKA, KOJIM SE ODREĐUJU DELATNOSTI KOJE OBVEZNIK OBAVLjA, priznaje se pravo na poreski kredit u visini od 20% izvršenog ulaganja, s tim što ne može biti veći od 50% obračunatog poreza u godini u kojoj je izvršeno ulaganje.

Izuzetno od stava 1. ovog člana, obvezniku koji je prema zakonu kojim se uređuje računovodstvo RAČUNOVODSTVO I REVIZIJA razvrstan u malo preduzeće PRAVNO LICE priznaje se pravo na poreski kredit u visini od 40% izvršenog ulaganja u osnovna sredstva u sopstvenoj registrovanoj delatnosti, ZA OBAVLjANjE PRETEŽNE DELATNOSTI I DELATNOSTI UPISANIH U OSNIVAČKI AKT OBVEZNIKA, ODNOSNO NAVEDENIH U DRUGOM AKTU OBVEZNIKA, KOJIM SE ODREĐUJU DELATNOSTI KOJE OBVEZNIK OBAVLjA, s tim što ne može biti veći od 70% obračunog poreza u godini u kojoj je izvršeno ulaganje.

Neiskorišćeni deo poreskog kredita može se preneti na račun poreza na dobit iz budućih obračunskih perioda, najviše do limita iz st. 1. i 2. ovog člana OD 50%, ODNOSNO 70% OBRAČUNATOG POREZA U TOM PORESKOM PERIODU, ali ne duže od deset godina.

U svakoj od godina perioda iz stava 3. ovog člana prvo se primenjuje poreski kredit po osnovu ulaganja iz te godine, a zatim se, do limita iz st. 1. i 2. ovog člana OD 50%, ODNOSNO 70% OBRAČUNATOG POREZA U TOM PORESKOM PERIODU, primenjuju preneti poreski krediti po redosledu ulaganja.

Osnovnim sredstvima iz st. 1. i 2. ovog člana ne smatraju se: VAZDUHOPLOVI I PLOVNI OBJEKTI KOJI SE NE KORISTE ZA OBAVLjANjE DELATNOSTI, putnički automobili, osim automobila za taksi prevoz, rent-a-car, obuku vozača i specijalnih putničkih automobila sa ugrađenim uređajima za bolesnike; nameštaj, osim nameštaja za opremanje hotela, motela, restorana, omladinskih, dečijih i radničkih odmarališta; tepisi; umetnička dela likovne i primenjene umetnosti i ukrasni predmeti za uređenje prostora, kao ni alat i inventar sa kalkulativnim otpisom.

U slučaju otuđenja osnovnih sredstava iz st. 1. i 2. ovog člana pre isteka roka od tri godine od dana nabavke, OSIM USLED STATUSNIH PROMENA, poreski obveznik gubi pravo na poreski kredit iz st. 1. i 2. ovog člana i dužan je da plati neplaćeni porez, koji se indeksira stopom rasta cena na malo prema podacima republičkog organa nadležnog za poslove statistike. DA DANOM PODNOŠENjA PORESKE PRIJAVE ZA NAREDNI PORESKI PERIOD, U TOJ PORESKOJ PRIJAVI OBRAČUNA KAO I DA PLATI POREZ KOJI BI PLATIO DA NIJE KORISTIO PORESKI KREDIT, INDEKSIRAN OD DANA PODNOŠENjA PORESKE PRIJAVE ZA PORESKI PERIOD U KOME JE OSTVARIO PRAVO NA PORESKI KREDIT, DO DANA OTUĐENjA, STOPOM RASTA CENA NA MALO PREMA PODACIMA REPUBLIČKOG ORGANA NADLEŽNOG ZA POSLOVE STATISTIKE.

U SLUČAJU OTUĐENjA OSNOVNIH SREDSTAVA IZ ST. 1. I 2. OVOG ČLANA NAKON ISTEKA ROKA OD TRI GODINE OD DANA NABAVKE, A PRE ISTEKA ROKA IZ STAVA 3. OVOG ČLANA, OBVEZNIK NEMA PRAVO NA DALjE KORIŠĆENjE NEISKORIŠĆENOG DELA PORESKOG KREDITA, POČEV OD PORESKOG PERIODA U KOME JE IZVRŠIO OTUĐENjE.

U SLUČAJU KADA OBVEZNIK IZVRŠI ULAGANjE U OSNOVNA SREDSTVA IZ ST. 1. I 2. OVOG ČLANA UPLATOM AVANSNOG RAČUNA, NA OSNOVU OVERENE PRIVREMENE SITUACIJE I SLIČNO, A U NAREDNOM PORESKOM PERIODU, ZBOG RASKIDA UGOVORA O NABAVCI ILI U PORESKOM PERIODU U KOME OKONČA TAKVA ULAGANjA U OSNOVNA SREDSTVA, NE IZVRŠI PRENOS SA OSNOVNIH SREDSTAVA U PRIPREMI NA PRIBAVLjENA OSNOVNA KOJA KORISTI ZA OBAVLjANjE DELATNOSTI, ODNOSNO NE EVIDENTIRA TA OSNOVNA SREDSTVA U POSLOVNIM KNjIGAMA, GUBI PRAVO NA PORESKI KREDIT I DUŽAN JE DA DANOM PODNOŠENjA PORESKE PRIJAVE ZA NAREDNI PORESKI PERIOD, U TOJ PORESKOJ PRIJAVI OBRAČUNA KAO I DA PLATI POREZ KOJI BI PLATIO DA NIJE KORISTIO PORESKI KREDIT, INDEKSIRAN OD DANA PODNOŠENjA PORESKE PRIJAVE ZA PORESKI PERIOD U KOME JE OSTVARIO PRAVO NA PORESKI KREDIT, DO DANA PODNOŠENjA PORESKE PRIJAVE ZA NAREDNI PORESKI PERIOD, STOPOM RASTA CENA NA MALO PREMA PODACIMA REPUBLIČKOG ORGANA NADLEŽNOG ZA POSLOVE STATISTIKE.

Član 48a

Izuzetno od člana 48. st. 1. i 2. ovog zakona, obvezniku se priznaje pravo na poreski kredit iz tog člana u visini od 80% od ulaganja izvršenog u toj godini u osnovna sredstva U SOPSTVENOM VLASNIŠTVU za obavljanje delatnosti, pod uslovom da je, u skladu sa zakonom kojim se uređuje klasifikacija delatnosti i registar jedinica razvrstavanja, razvrstan PREMA DELATNOSTI KOJU PRETEŽNO OBAVLjA u jednu od sledećih delatnosti:

01 – poljoprivreda;

05 – ribarstvo;

17 – proizvodnja tekstilnih prediva i tkanina;

18 – proizvodnja odevnih predmeta, dorada i bojenje krzna;

19 – prerada kože i proizvodnja predmeta od kože;

27 – proizvodnja osnovnih metala;

28 – proizvodnja standardnih metalnih proizvoda;

29 – proizvodnja mašina i uređaja;

30 – proizvodnja kancelarijskih i računskih mašina;

31 – proizvodnja električnih mašina i aparata;

32 – proizvodnja radio, tv i komunikacione opreme;

33 – proizvodnja medicinskih, preciznih i optičkih

instrumenata;

34 – proizvodnja motornih vozila, prikolica i poluprikolica;

35 – proizvodnja ostalih saobraćajnih sredstava;

37 – reciklaža;

92 – grupa 9211 – kinematografska i video proizvodnja.

Obvezniku koji je razvrstan u smislu stava 1. ovog člana priznaje se pravo na poreski kredit za sve delatnosti iz tog stava za čije obavljanje je registrovan. IZ STAVA 1. OVOG ČLANA KOJE SU UPISANE U NjEGOV OSNIVAČKI AKT, ODNOSNO NAVEDENE U DRUGOM AKTU OBVEZNIKA, KOJIM SE ODREĐUJU DELATNOSTI KOJE OBVEZNIK OBAVLjA.

Obvezniku iz st. 1. i 2. ovog člana poreski kredit se priznaje bez ograničenja u odnosu na obračunati porez u godini u kojoj je izvršeno ulaganje i u narednih 10 godina u koje se može preneti neiskorišćeni deo poreskog kredita.

Kod ostvarivanja poreskog kredita iz st. 1-3. ovog člana primenjuju se odredbe člana 48. st. 5-7. ST. 5 – 9. ovog zakona.

Član 49.

Obvezniku koji na neodređeno vreme zaposli nove radnike, obračunati porez na dobit preduzeća umanjuje se u poreskom periodu za iznos jednak iznosu koji čini 100% bruto zarada, odnosno plata, isplaćenih tim zaposlenima, uvećanih za pripadajuće javne prihode plaćene na teret poslodavca.

Poreski kredit iz stava 1. ovog člana priznaje se i u slučaju kad poreski obveznik raskine ugovor o radu sa jednim brojem zaposlenih, ako u istom poreskom periodu zaposli više lica na neodređeno vreme nego što je broj zaposlenih sa kojima je raskinut ugovor o radu.

U slučaju iz stava 2. ovog člana, obračunati porez umanjuje se za pozitivnu razliku između zarada, odnosno plata, uvećanih za pripadajuće javne prihode na teret poslodavca, isplaćenih novozaposlenim licima i zarada, odnosno plata, uvećanih za pripadajuće javne prihode na teret poslodavca, koje bi od dana raskida ugovora o radu do kraja poreskog perioda primili radnici sa kojima je raskinut ugovor o radu.

Član 50a

Poreski obveznik koji uloži u svoja osnovna sredstva, odnosno u čija osnovna sredstva drugo lice uloži više od 600 800 miliona dinara, koji ta sredstva koristi u registrovanoj delatnosti u Republici ZA OBAVLjANjE PRETEŽNE DELATNOSTI I DELATNOSTI UPISANIH U OSNIVAČKOM AKTU OBVEZNIKA, ODNOSNO NAVEDENIH U DRUGOM AKTU OBVEZNIKA, KOJIM SE ODREĐUJU DELATNOSTI KOJE OBVEZNIK OBAVLjA i u periodu ulaganja dodatno zaposli na neodređeno vreme najmanje 100 lica, oslobađa se plaćanja poreza na dobit preduzeća PRAVNIH LICA u periodu od deset godina srazmerno tom ulaganju.

ULAGANjEM U OSNOVNA SREDSTVA OD STRANE DRUGOG LICA, U SMISLU STAVA 1. OVOG ČLANA, SMATRA SE I ULAGANjE U OSNOVNI KAPITAL I POVEĆANjE OSNOVNOG KAPITALA U SKLADU SA ZAKONOM.

U SLUČAJU IZ STAVA 2. OVOG ČLANA, OSNOVNA SREDSTVA VREDNUJU SE PO TRŽIŠNOJ (FER) VREDNOSTI

Poresko oslobođenje primenjuje se po ispunjenju uslova iz stava 1. ovog člana, od prve godine u kojoj je ostvarena oporeziva dobit.

NOVOZAPOSLENIM LICIMA U SMISLU STAVA 1. OVOG ČLANA SMATRAJU SE LICA KOJA JE OBVEZNIK ZAPOSLIO U PERIODU STICANjA USLOVA ZA PORESKO OSLOBOĐENjE, TAKO DA U MOMENTU ISPUNjENjA USLOVA ZA KORIŠĆENjE NAVEDENOG PORESKOG OSLOBOĐENjA OBVEZNIK IMA NAJMANjE 100 DODATNO ZAPOSLENIH, A KOJI SU I NEPOSREDNO RADNO ANGAŽOVANI KOD OBVEZNIKA, U ODNOSU NA BROJ ZAPOSLENIH KOJI JE IMAO U PERIODU KADA JE POČEO DA STIČE PRAVO NA OVO PORESKO OSLOBOĐENjE.

Novozaposlenim licima u smislu stava 1. ovog člana ne smatraju se lica koja su bila zaposlena u, posredno ili neposredno, zavisnom preduzeću ulagača. POVEZANOM LICU U SMISLU ČLANA 59. OVOG ZAKONA.

Član 50b

Poreski obveznik koji, prema propisima kojima se uređuje podsticanje ulaganja u privredu Republike, obavlja delatnost na području od posebnog interesa za Republiku, oslobađa se plaćanja poreza na dobit preduzeća za period od pet godina, pod sledećim uslovima:

1) da je uložio u svoja osnovna sredstva, odnosno u čija osnovna sredstva je drugo lice uložilo iznos veći od šest miliona dinara;

2) da koristi 80% vrednosti osnovnih sredstava u registrovanoj delatnosti na području od posebnog interesa za Republiku;

3) da u periodu ulaganja obveznik dodatno zaposli na neodređeno vreme najmanje pet lica;

4) da najmanje 80% zaposlenih na neodređeno vreme ima prebivalište i boravište na području od posebnog interesa za Republiku.

PORESKI OBVEZNIK KOJI OBAVLjA DELATNOST U NEDOVOLjNO RAZVIJENOM PODRUČJU, OSLOBAĐA SE PLAĆANjA POREZA NA DOBIT PRAVNIH LICA ZA PERIOD OD PET GODINA, AKO ISPUNjAVA SLEDEĆE USLOVE:

1) DA JE ON ILI DRUGO LICE ULOŽIO U OSNOVNA SREDSTVA TOG OBVEZNIKA IZNOS VEĆI OD OSAM MILIONA DINARA;

2) DA KORISTI 80% VREDNOSTI OSNOVNIH SREDSTAVA ZA OBAVLjANjE PRETEŽNE DELATNOSTI I DELATNOSTI UPISANIH U OSNIVAČKOM AKTU, ODNOSNO NAVEDENIH U DRUGOM AKTU OBVEZNIKA, KOJIM SE ODREĐUJU DELATNOSTI KOJE OBVEZNIK OBAVLjA, U NEDOVOLjNO RAZVIJENOM PODRUČJU;

3) DA U PERIODU ULAGANjA DODATNO ZAPOSLI NA NEODREĐENO VREME NAJMANjE PET LICA;

4) DA NAJMANjE 80% ZAPOSLENIH NA NEODREĐENO VREME IMA PREBIVALIŠTE I BORAVIŠTE U NEDOVOLjNO RAZVIJENOM PODRUČJU.

Poresko oslobođenje iz stava 1. ovog člana ostvaruje se srazmerno ulaganju.

Poresko oslobođenje primenjuje se po ispunjenju uslova iz stava 1. ovog člana, od prve godine u kojoj je ostvarena oporeziva dobit.

Zaposlenim na neodređeno vreme na području od posebnog interesa za Republiku U NEDOVOLjNO RAZVIJENOM PODRUČJU, kod obveznika iz stava 1. ovog člana, smatra se zaposleni koji je kod tog obveznika proveo u radnom odnosu i imao prebivalište i boravište na području od posebnog interesa za Republiku U NEDOVOLjNO RAZVIJENOM PODRUČJU, najmanje devet meseci u kalendarskoj godini.

Novozaposlenim licima, u smislu stava 1. tačka 3. ovog člana, ne smatraju se lica koja su bila zaposlena u, posredno ili neposredno, zavisnom preduzeću ulagača. POVEZANOM LICU U SMISLU ČLANA 59. OVOG ZAKONA.

ULAGANjEM U OSNOVNA SREDSTVA OD STRANE DRUGOG LICA, U SMISLU STAVA 1. OVOG ČLANA, SMATRA SE I ULAGANjE U OSNOVNI KAPITAL I POVEĆANjE OSNOVNOG KAPITALA U SKLADU SA ZAKONOM.

U SLUČAJU IZ STAVA 6. OVOG ČLANA, OSNOVNA SREDSTVA VREDNUJU SE PO TRŽIŠNOJ (FER) VREDNOSTI.

Član 50v

Ako obveznik iz čl. 50a i 50b ovog zakona, smanji broj zaposlenih ispod broja utvrđenog u članu 50a stav 1. i članu 50b stav 1. tačka 3), ili smanji procenat utvrđen u članu 50b stav 1. tačka 4), gubi pravo na poresko oslobođenje za celi period korišćenja poreskog oslobođenja i dužan je da plati porez koji se valorizuje primenom stope rasta cena na malo prema podacima republičkog organa nadležnog za poslove statistike.

AKO OBVEZNIK IZ ČL. 50a I 50b OVOG ZAKONA, SMANjI BROJ ZAPOSLENIH KOJI SU I NEPOSREDNO RADNO ANGAŽOVANI KOD OBVEZNIKA, ISPOD BROJA UKUPNO ZAPOSLENIH NA NEODREĐENO VREME U ODNOSU NA BROJ ZAPOSLENIH KOJE JE IMAO U PORESKOM PERIODU U KOME JE ISPUNIO USLOVE ZA PORESKO OSLOBOĐENjE IZ ČLANA 50a STAV 1. I ČLANA 50b STAV 1. TAČKA 3) OVOG ZAKONA, ILI SMANjI PROCENAT UTVRĐEN U ČLANU 50b STAV 1. TAČKA 4) OVOG ZAKONA, GUBI PRAVO NA PORESKO OSLOBOĐENjE ZA CEO PERIOD KORIŠĆENjA PORESKOG OSLOBOĐENjA I DUŽAN JE DA DANOM PODNOŠENjA PORESKE PRIJAVE ZA NAREDNI PORESKI PERIOD, U TOJ PORESKOJ PRIJAVI OBRAČUNA, KAO I DA PLATI POREZ KOJI BI PLATIO DA NIJE KORISTIO OVAJ PODSTICAJ, INDEKSIRAN OD DANA PODNOŠENjA PORESKE PRIJAVE ZA PORESKI PERIOD U KOME JE OSTVARIO PRAVO NA PORESKO OSLOBOĐENjE, DO DANA PODNOŠENjA PORESKE PRIJAVE ZA NAREDNI PORESKI PERIOD, STOPOM RASTA CENA NA MALO PREMA PODACIMA REPUBLIČKOG ORGANA NADLEŽNOG ZA POSLOVE STATISTIKE.

Član 50g

Ako pre isteka perioda poreskog oslobođenja obveznik iz čl. 50a i 50b ovog zakona prekine sa poslovanjem, prestane da koristi ili otuđi sredstva iz člana 50a stav 1. i člana 50b stav 1, a u nova osnovna sredstva ne uloži iznos jednak tržišnoj ceni otuđenih sredstava, dužan je da plati porez koji se valorizuje primenom stope rasta cena na malo prema podacima republičkog organa nadležnog za poslove statistike.

AKO PRE ISTEKA PERIODA PORESKOG OSLOBOĐENjA OBVEZNIK IZ ČL. 50a I 50b OVOG ZAKONA PREKINE SA POSLOVANjEM, PRESTANE DA KORISTI ILI OTUĐI SREDSTVA IZ ČLANA 50a STAV 1. I ČLANA 50b STAV 1. OVOG ZAKONA, A U NOVA OSNOVNA SREDSTVA NE ULOŽI U ISTOM PORESKOM PERIODU IZNOS JEDNAK TRŽIŠNOJ CENI OTUĐENIH SREDSTAVA, A NAJMANjE U VREDNOSTI KOJA OBEZBEĐUJE DA UKUPAN IZNOS ULAGANjA NE PADNE ISPOD IZNOSA UTVRĐENIH U ČL. 50a I 50b OVOG ZAKONA, GUBI PRAVO NA PORESKO OSLOBOĐENjE I DUŽAN JE DA DANOM PODNOŠENjA PORESKE PRIJAVE ZA NAREDNI PORESKI PERIOD, U TOJ PORESKOJ PRIJAVI OBRAČUNA, KAO I DA PLATI POREZ KOJI BI PLATIO DA NIJE KORISTIO OVAJ PODSTICAJ, INDEKSIRAN OD DANA PODNOŠENjA PORESKE PRIJAVE ZA PORESKI PERIOD U KOME JE OSTVARIO PRAVO NA PORESKO OSLOBOĐENjE, DO DANA PODNOŠENjA PORESKE PRIJAVE ZA NAREDNI PORESKI PERIOD, STOPOM RASTA CENA NA MALO PREMA PODACIMA REPUBLIČKOG ORGANA NADLEŽNOG ZA POSLOVE STATISTIKE.

Član 50d

U iznos ulaganja u osnovna sredstva iz čl. 50a i 50b ovog zakona ne uračunava se vrednost opreme koja je već u upotrebi u Republici.

Član 50đ

Ukoliko obveznik iz čl. 50a i 50b ovog zakona stekne imovinu spajanjem, pripajanjem ili podelom, STATUSNOM PROMENOM, uz odlaganje kapitalnog dobitka u skladu sa članom 31. ovog zakona, u periodu od tri godine koje prethode ispunjenju uslova i tokom perioda poreskog oslobođenja iz čl. 50a i 50b, dužan je da plati porez na ostvarenu dobit, srazmerno ovako stečenoj imovini.

Član 50e

Srazmera iz čl. 50a, 50b i 50đ ovog zakona utvrđuje se na način koji bliže uređuje ministar finansija.

SRAZMERA ULAGANjA IZ STAVA 1. OVOG ČLANA UTVRĐUJE SE ZA SVAKI PORESKI PERIOD U VREMENU TRAJANjA PORESKOG OSLOBOĐENjA.

Član 50i

Ako se posebnim zakonom utvrdi opšti interes za stimulisanje razvoja određene delatnosti, Vlada Republike Srbije može propisati dodatne poreske podsticaje za stimulisanje razvoja te delatnosti.

PRAVO NA PORESKI KREDIT IZ ČL. 48. I 48a OVOG ZAKONA I NA PODSTICAJE KOD ULAGANjA IZ ČL. 50a I 50b OVOG ZAKONA, NE OSTVARUJE SE ZA NABAVKU OPREME VEĆ KORIŠĆENE U REPUBLICI.

PORESKI PODSTICAJI IZ STAVA 1. OVOG ČLANA NE MOGU SE PRENETI NA DRUGO PRAVNO LICE, KOJE NIJE STEKLO PRAVO NA NjIHOVO KORIŠĆENjE U SMISLU OVOG ZAKONA, NI U SLUČAJU KADA DRUGO PRAVNO LICE UČESTVUJE U STATUSNOJ PROMENI SA OBVEZNIKOM KOJI KORISTI NAVEDENE PORESKE PODSTICAJE.

PRAVO NA PODSTICAJE KOD ULAGANjA IZ ČL. 50a I 50b OVOG ZAKONA NE OSTVARUJE SE ZA OSNOVNA SREDSTVA KOJA SE NE SMATRAJU OSNOVNIM SREDSTVIMA U SKLADU SA ČLANOM 48. STAV 5. OVOG ZAKONA.

Deo sedmi

OTKLANjANjE DVOSTRUKOG OPOREZIVANjA DOBITI OSTVARENE U DRUGOJREPUBLICI I DRUGIM DRŽAVAMA

OTKLANjANjE DVOSTRUKOG OPOREZIVANjA DOBITI

OSTVARENE U DRUGOJ DRŽAVI

Član 51.

Ako rezidentni obveznik ostvari dobit poslovanjem u drugoj republici, odnosno državi, na koju je plaćen porez u toj republici, odnosno državi, na račun poreza na dobit preduzeća PRAVNIH LICA utvrđenog prema odredbama ovog zakona odobrava mu se poreski kredit u visini poreza na dobit plaćenog u toj drugoj republici, odnosno državi.

Poreski kredit iz stava 1. ovog člana ne može biti veći od iznosa koji bi se obračunao primenom odredaba ovog zakona na dobit ostvarenu u drugoj republici, odnosno u inostranstvu.

Član 52.

Matičnom preduzeću – rezidentnom obvezniku Republike može se umanjiti obračunati porez na dobit preduzeća za iznos koji odgovara porezu koji je njegova nerezidentna filijala platila u drugoj republici, odnosno državi na dobit iz koje su isplaćene dividende koje se uključuju u prihode matičnog preduzeća i na te isplaćene dividende.

MATIČNO PRAVNO LICE – REZIDENTNI OBVEZNIK REPUBLIKE MOŽE UMANjITI OBRAČUNATI POREZ NA DOBIT PRAVNIH LICA ZA IZNOS POREZA KOJI JE NjEGOVA NEREZIDENTNA FILIJALA PLATILA U DRUGOJ DRŽAVI NA DOBIT IZ KOJE SU ISPLAĆENE DIVIDENDE, KOJE SE UKLjUČUJU U PRIHODE MATIČNOG PRAVNOG LICA, KAO I ZA IZNOS POREZA PO ODBITKU KOJI JE NEREZIDENTNA FILIJALA PLATILA U DRUGOJ DRŽAVI NA TE ISPLAĆENE DIVIDENDE.

Prihodi od dividendi iz nerezidentne filijale uključuju se u prihode rezidentnog matičnog preduzeća MATIČNOG PRAVNOG LICA u iznosu uvećanom za plaćeni porez na dobit preduzeća, DOBIT PRAVNIH LICA, odnosno I PLAĆENI porez po odbitku na dividende iz stava 1. ovog člana.

Poreski kredit iz stava 1. ovog člana može se koristiti za umanjenje obračunatog poreza matičnog preduzeća najviše do iznosa poreza koji bi po odredbama ovog zakona bio obračunat na dobit, odnosno na dividendu.

PORESKI KREDIT IZ STAVA 1. OVOG ČLANA MOŽE SE KORISTITI ZA UMANjENjE OBRAČUNATOG POREZA MATIČNOG PRAVNOG LICA U IZNOSU PLAĆENOG POREZA U DRUGOJ DRŽAVI, A NAJVIŠE DO IZNOSA POREZA KOJI BI, PO STOPI PROPISANOJ ODREDBOM ČLANA 39. STAV 2. OVOG ZAKONA, BIO OBRAČUNAT NA DOBIT, ODNOSNO NA DIVIDENDU.

Neiskorišćeni deo poreskog kredita iz stava 1. STAVA 3. ovog člana može se preneti na račun poreza matičnog preduzeća MATIČNOG PRAVNOG LICA iz budućih obračunskih perioda, ali ne duže od 10 PET godina.

Matičnim preduzećem MATIČNIM PRAVNIM LICEM, u smislu ovog zakona, smatra se pravno lice koje poseduje akcije ili udele drugih pravnih lica pod uslovima predviđenim ovim zakonom.

Filijalom, u smislu ovog zakona, smatra se pravno lice u čijem kapitalu matično preduzeće MATIČNO PRAVNO LICE učestvuje pod uslovima predviđenim ovim zakonom.

Član 53.

Pravo na poreski kredit iz člana 52. ovog zakona ima matično preduzeće MATIČNO PRAVNO LICE koje je neprekidno u periodu od najmanje godinu dana koji prethodi podnošenju bilansa posedovalo 25% ili više akcija, odnosno udela nerezidentne filijale.

Obveznik iz stava 1. ovog člana je dužan da nadležnom poreskom organu podnese odgovarajuće dokaze o veličini svog učešća u kapitalu nerezidentne filijale, dužini trajanja tog učešća i porezu koji je filijala platila u drugoj republici, odnosno državi, zajedno sa njenim bilansom uspeha i poreskim bilansom.

Odredbe st. 1. i 2. ovog člana shodno se primenjuju i u slučaju kada matično preduzeće MATIČNO PRAVNO LICE ostvaruje posrednu kontrolu nad nerezidentnom filijalom kroz posedovanje 25% ili više akcija, odnosno udela druge nerezidentne filijale.

Član 54.

Način ostvarivanja prava na poreski kredit iz čl. 52. i 53. ČL. 52, 53. I 53a ovog zakona bliže uređuje ministar finansija.

Član 55.

Matično preduzeće i zavisna preduzeća, u smislu ovog zakona, čine grupu povezanih preduzeća ako među njima postoji neposredna ili posredna kontrola nad najmanje 75% akcija ili udela.

Povezana preduzeća imaju pravo da traže poresko konsolidovanje pod uslovom da su sva povezana preduzeća rezidenti Republike.

Zahtev za poreskim konsolidovanjem matično preduzeće podnosi nadležnom poreskom organu.

MATIČNO PRAVNO LICE I ZAVISNA PRAVNA LICA, U SMISLU OVOG ZAKONA, ČINE GRUPU POVEZANIH PRAVNIH LICA AKO MEĐU NjIMA POSTOJI NEPOSREDNA ILI POSREDNA KONTROLA NAD NAJMANjE 75% AKCIJA ILI UDELA.

POVEZANA PRAVNA LICA IMAJU PRAVO DA TRAŽE PORESKO KONSOLIDOVANjE POD USLOVOM DA SU SVA POVEZANA PRAVNA LICA REZIDENTI REPUBLIKE.

ZAHTEV ZA PORESKIM KONSOLIDOVANjEM MATIČNO PRAVNO LICE PODNOSI NADLEŽNOM PORESKOM ORGANU NAJRANIJE ISTEKOM PORESKOG PERIODA U KOME SU ISPUNjENI USLOVI IZ ST. 1. I 2. OVOG ČLANA, OD POČETKA DO KRAJA TOG PORESKOG PERIODA.

UKOLIKO SU ISPUNjENI USLOVI IZ ST. 1. DO 3. OVOG ČLANA, NADLEŽNI PORESKI ORGAN U ROKU OD 30 DANA OD DANA PODNOŠENjA ZAHTEVA DONOSI REŠENjE KOJIM SE ODOBRAVA PORESKO KONSOLIDOVANjE, POČEV OD PORESKOG PERIODA U KOME SU ISPUNjENI USLOVI IZ ST. 1 – 3. OVOG ČLANA.

Član 56.

Svaki član grupe poveznih preduzeća dužan je da podnese svoj poreski bilans, a matično preduzeće podnosi konsolidovani poreski bilans za grupu povezanih preduzeća.

SVAKI ČLAN GRUPE POVEZANIH PRAVNIH LICA DUŽAN JE DA PODNESE SVOJU PORESKU PRIJAVU I SVOJ PORESKI BILANS, A MATIČNO PRAVNO LICE PODNOSI I KONSOLIDOVANI PORESKI BILANS ZA GRUPU POVEZANIH PRAVNIH LICA.

U konsolidovanom poreskom bilansu gubici PORESKOG PERIODA jednog ili više povezanih preduzeća POVEZANIH PRAVNIH LICA prebijaju se na račun dobiti ostalih povezanih preduzeća POVEZANIH PRAVNIH LICA u grupi, U TOM PORESKOM PERIODU.

OPOREZIVA DOBIT KOJU OSTVARI ČLAN GRUPE POVEZANIH PRAVNIH LICA A KOJA SE ISKAZUJE U KONSOLIDOVANOM PORESKOM BILANSU NE MOŽE SE UMANjITI ZA IZNOS GUBITKA IZ PORESKOG BILANSA PRETHODNIH GODINA, ODNOSNO PRETHODNIH PORESKIH PERIODA, TOG ČLANA GRUPE POVEZANIH PRAVNIH LICA.

Za obračunati porez po konsolidovanom bilansu obveznici su pojedinačna povezana preduzeća POVEZANA PRAVNA LICA iz grupe, srazmerno oporezivoj dobiti iz pojedinačnog poreskog bilansa.

Ministar finansija bliže uređuje način sprečavanja dvostrukog oslobođenja ili dvostrukog oporezivanja pojedinih pozicija u konsolidovanom poreskom bilansu.

Član 57.

Jednom odobreno poresko konsolidovanje primenjuje se najmanje pet godina, ODNOSNO PORESKIH PERIODA.

Ako se pre isteka roka iz stava 1. ovog člana izmene uslovi iz člana 55. st. 1. i 2. ovog zakona, ili se jedno preduzeće PRAVNO LICE, više povezanih preduzeća PRAVNIH LICA, ili sva povezana preduzeća PRAVNA LICA u grupi naknadno opredele za pojedinačno oporezivanje pre isteka roka iz stava 1. ovog člana, sva povezana preduzeća PRAVNA LICA su dužna da srazmeno plate razliku na ime poreske privilegije koju su iskoristili.

Transferne cene

Član 59.

Transfernom cenom smatra se cena nastala u vezi sa transakcijama sredstvima ili stvaranjem obaveza među povezanim licima.

Licem povezanim sa obveznikom smatra se ono fizičko ili pravno lice u čijim se odnosima sa obveznikom javlja mogućnost kontrole ili značajnijeg uticaja na poslovne odluke.

Posedovanje više od 50% I VIŠE ili pojedinačno najvećeg dela akcija ili udela smatra se omogućenom kontrolom nad obveznikom.

Uticaj na poslovne odluke obveznika postoji, pored slučaja predviđenog u stavu 3. ovog člana, i kada lice povezano sa obveznikom poseduje više od 50% I VIŠE ili pojedinačno najveći broj glasova u obveznikovim organima upravljanja.

Licem povezanim sa obveznikom smatra se i ono pravno lice u kome, kao i kod obveznika, ista fizička ili pravna lica neposredno ili posredno učestvuju u upravljanju, kontroli ili kapitalu, na način predviđen u st. 3. i 4. ovog člana.

Član 60.

Obveznik je dužan da transakcije iz člana 59. stav 1. ovog zakona posebno prikaže u svom poreskom bilansu.

U SVOM PORESKOM BILANSU OBVEZNIK JE, U SMISLU STAVA 1. OVOG ČLANA, DUŽAN DA POSEBNO PRIKAŽE KAMATU I PRIPADAJUĆE TROŠKOVE PO OSNOVU ZAJMA, ODNOSNO KREDITA, DO NIVOA PROPISANOG ODREDBOM ČLANA 62. OVOG ZAKONA.

Obveznik je dužan da, zajedno sa transakcijama iz člana 59. stav 1. ovog zakona I ST. 1. I 2. OVOG ČLANA, u poreskom bilansu posebno prikaže vrednost istih transakcija po cenama koje bi se ostvarile na tržištu takvih ili sličnih transakcija da se nije radilo o povezanim licima (princip „van dohvata ruke“).

Obaveze iz st. 1. i 2. ST. 1, 2. I 3. ovog člana odnose se i na transakcije između stalne poslovne jedinice iz člana 4. ovog zakona i njene nerezidentne centrale.

Član 62.

Kod duga prema poveriocu sa statusom povezanog lica iz člana 59. ovog zakona, poreskom obvezniku, izuzev banci ili drugoj finansijskoj organizaciji, ne priznaju se kao rashod u poreskom bilansu kamata i pripadajući troškovi iznad nivoa jednakog proizvodu četvorostruke vrednosti obveznikovog sopstvenog kapitala i,

1) u slučaju zajma denominovanog u dinarima, 110% kamatne stope koju Narodna banka Jugoslavije primenjuje na zajmove koje odobrava komercijalnim bankama na dan 31.12. prethodne godine; odnosno,

2) u slučaju deviznog zajma, 110% kamatne stope koju centralna banka države čija je valuta u pitanju primenjuje na zajmove koje odobrava komercijalnim bankama na dan 31.12. prethodne godine.

Sopstveni kapital, u smislu ovog zakona, jednak je razlici između aktive na osnovu koje obveznik ostvaruje dohodak, koji se uključuje u ukupan prihod, i dugova sa njom povezanih, s tim što su i aktiva i dugovi uprosečeni za stanje na dan 1.1. i 31.12. tekuće godine.

Kamata i pripadajući troškovi iznad nivoa predviđenog u stavu 1. ovog člana mogu se preneti kao rashod u poreskom bilansu za narednu godinu

Za banke i druge finansijske organizacije limit iz stava 1. ovog člana jednak je proizvodu desetostruke vrednosti sopstvenog kapitala i kamatne stope predviđene u tački 1, odnosno u tački 2. toga stava.

Ministar finansija bliže uređuje primenu kamate „van dohvata ruke“ i način sprečavanja utanjene kapitalizacije.

KOD DUGA PREMA POVERIOCU SA STATUSOM POVEZANOG LICA IZ ČLANA 59. OVOG ZAKONA, PORESKOM OBVEZNIKU, IZUZEV BANCI, PRIZNAJE SE KAO RASHOD U PORESKOM BILANSU IZNOS KAMATE I PRIPADAJUĆIH TROŠKOVA NA ZAJAM, ODNOSNO KREDIT DO VISINE ČETVOROSTRUKE VREDNOSTI OBVEZNIKOVOG SOPSTVENOG KAPITALA.

ZA BANKE LIMIT IZ STAVA 1. OVOG ČLANA JE DESETOSTRUKI IZNOS OBVEZNIKOVOG SOPSTVENOG KAPITALA.

SOPSTVENI KAPITAL, U SMISLU OVOG ZAKONA, JEDNAK JE RAZLICI IZMEĐU AKTIVE NA OSNOVU KOJE OBVEZNIK OSTVARUJE PRIHOD I DUGOVA SA NjOM POVEZANIH, S TIM ŠTO SU I AKTIVA I DUGOVI UPROSEČENI ZA STANjE NA DAN 1. JANUARA I 31. DECEMBRA TEKUĆE GODINE.

MINISTAR FINANSIJA BLIŽE UREĐUJE NAČIN SPREČAVANjA UTANjENE KAPITALIZACIJE.

Deo deveti

UTVRĐIVANjE I NAPLATA POREZA NA DOBIT PREDUZEĆA DOBIT PRAVNIH LICA

Član 63.

Poreski obveznik dužan je da nadležnom poreskom organu podnese poresku prijavu u kojoj je obračunat porez i poreski bilans za period za koji se utvrđuje porez.

Uz poresku prijavu i poreski bilans, obveznik je dužan da nadležnom poreskom organu dostavi i bilans uspeha, bilans stanja, izveštaj o novčanim tokovima, izveštaj o promenama na kapitalu, kao i drugu dokumentaciju propisanu ovim zakonom.

UZ PORESKU PRIJAVU I PORESKI BILANS, PORESKI OBVEZNIK JE DUŽAN DA NADLEŽNOM PORESKOM ORGANU DOSTAVI I ONE FINANSIJSKE IZVEŠTAJE KOJE JE DUŽAN DA PODNESE NADLEŽNOM ORGANU U SKLADU SA PROPISIMA KOJIMA SE UREĐUJE RAČUNOVODSTVO I REVIZIJA (BILANS USPEHA, BILANS STANjA, IZVEŠTAJ O TOKOVIMA GOTOVINE, IZVEŠTAJ O PROMENAMA NA KAPITALU I DR.), DRUGU DOKUMENTACIJU PROPISANU OVIM ZAKONOM, KAO I DOKUMENTACIJU KOJU NADLEŽNI PORESKI ORGAN ZATRAŽI U SKLADU SA PROPISIMA KOJIMA SE UREĐUJE PORESKI POSTUPAK I PORESKA ADMINISTRACIJA.

Poreska prijava podnosi se u roku od 10 dana od dana isteka roka propisanog za podnošenje finansijskih izveštaja.

Sadržaj poreske prijave i poreskog bilansa bliže uređuje ministar finansija.

Član 64.

Obveznik poreza koji u toku godine otpočne sa obavljanjem delatnosti dužan je da podnese poresku prijavu u roku od 15 dana od dana upisa u registar nadležnog organa.

U poreskoj prijavi iz stava 1. ovog člana obveznik daje procenu prihoda, rashoda i dobiti za tu godinu PORESKI PERIOD KOJI, ZA OBVEZNIKA REGISTROVANOG DO 15. U MESECU, ZAPOČINjE MESECOM U KOME JE REGISTROVAN, A ZA OBVEZNIKA REGISTROVANOG OD 16. DO KRAJA MESECA, PRVIM NAREDNIM MESECOM. U PORESKOJ PRIJAVI OBVEZNIK OBRAČUNAVA MESEČNI IZNOS AKONTACIJE POREZA NA DOBIT.

Član 67.

Poreski obveznik tokom godine porez na dobit plaća u vidu mesečnih akontacija, čiju visinu utvrđuje na osnovu poreske prijave za prethodnu godinu, ODNOSNO PRETHODNI PORESKI PERIOD, u kojoj iskazuje i podatke od značaja za utvrđivanje visine akontacije u tekućoj godini.

Mesečna akontacija poreza na dobit plaća se do 15-og u mesecu za prethodni mesec.

Plaćanje mesečnih akontacija u skladu sa poreskom prijavom iz stava 1. ovog člana vrši se od prvog dana narednog meseca u odnosu na mesec u kome je prijava podneta ZA MESEC U KOME JE PRIJAVA PODNETA, I TO POČEV OD PRVOG DANA NAREDNOG MESECA U ODNOSU NA MESEC U KOME JE PRIJAVA PODNETA.

Do početka plaćanja mesečne akontacije u skladu sa stavom 3. ovog člana, obveznik u tekućoj godini plaća mesečnu akontaciju u visini koja odgovara mesečnoj akontaciji iz poslednjeg meseca prethodnog poreskog perioda, A POČETKOM PLAĆANjA MESEČNE AKONTACIJE U SKLADU SA STAVOM 3. OVOG ČLANA, VISINA TIH AKONTACIJA SE KORIGUJE NAVIŠE ILI NANIŽE, TAKO DA SE UKUPNO PLAĆENE AKONTACIJE OD POČETKA TEKUĆE GODINE, ODNOSNO POČETKA PORESKOG PERIODA DOVEDU NA IZNOS KAO DA JE UPLATA AKONTACIJA VRŠENA U SKLADU SA PORESKOM PRIJAVOM IZ STAVA 3. OVOG ČLANA.

Na iznos mesečnih akontacija koje nisu plaćene u roku utvrđenom u stavu 2. ovog člana, poreski obveznik dužan je da obračuna i plati kamatu, u skladu sa zakonom kojim se uređuje poreski postupak i poreska administracija.

Član 68.

Ako u tekućoj godini dođe do značajnih promena u poslovanju obveznika, promene poreskih instrumenata ili drugih okolnosti koje bitno utiču na visinu mesečne akontacije poreza, poreski obveznik može, PO PODNOŠENjU PORESKE PRIJAVE IZ ČLANA 63. STAV 1. OVOG ZAKONA, podneti poresku prijavu sa poreskim bilansom, u kojoj će iskazati podatke od značaja za izmenu mesečne akontacije i obračunati njenu visinu, najkasnije u roku od 30 dana po isteku perioda za koji se sastavlja poreski bilans.

Poreski obveznik može započeti plaćanje akontacije u skladu sa poreskom prijavom iz stava 1. ovog člana od prvog dana narednog meseca u odnosu na mesec u kome je prijava podneta ZA MESEC U KOME JE PRIJAVA PODNETA, I TO POČEV OD PRVOG DANA NAREDNOG MESECA U ODNOSU NA MESEC U KOME JE PRIJAVA PODNETA.

Član 70.

U slučaju pokretanja postupka likvidacije i stečaja, likvidacioni, odnosno stečajni upravnik dužan je da najdocnije u roku od 15 dana od dana pokretanja postupka obezbedi obračun dospelih poreskih obaveza radi naplate iz likvidacione, odnosno stečajne mase, i da o tome obavesti nadležni poreski organ.

Nadležni poreski organ donosi rešenje kojim se utvrđuje visina poreske obaveze u roku od 30 dana od dana prijema poreske prijave iz člana 34. stav 3. ST. 3. I 4.ovog zakona.

Član 71.

Porez po odbitku na prihode iz člana 40. ST. 1. I 2. ovog zakona za svakog obveznika i za svaki pojedinačno OSTVARENI, ODNOSNO isplaćeni prihod isplatilac obračunava, obustavlja i uplaćuje na propisane račune u momentu KADA JE PRIHOD OSTVAREN, ODNOSNO ISPLAĆEN isplate prihoda.

PRIHOD IZ STAVA 1. OVOG ČLANA JE BRUTO PRIHOD KOJI BI SE ISPLATIO NEREZIDENTNOM OBVEZNIKU DA POREZ NIJE ODBIJEN OD OSTVARENOG, ODNOSNO ISPLAĆENOG PRIHODA.

Porez po odbitku iz stava 1. ovog člana obračunava se i plaća po propisima koji važe u momentu REALIZACIJE, ODNOSNO isplate prihoda.

Član 111.

Za isplatu poreza po odbitku jemči isplatilac prihoda.

Za neizmirene poreske obaveze pravnog lica organizovanog u obliku ortačkog društva neograničeno solidarno odgovara svaki član društva svojom imovinom.

Za neizmirene poreske obaveze pravnog lica organizovanog u obliku komanditnog društva odgovara neograničeno solidarno komplementar.

Akcionar koji poseduje više od 75% akcija zavisnog društva AKCIONAR, ODNOSNO ČLAN DRUŠTVA SA OGRANIČENOM ODGOVORNOŠĆU KOJI POSEDUJE 50% I VIŠE AKCIJA, ODNOSNO UDELA odgovara neograničeno solidarno za neizmirene poreske obaveze zavisnog društva.

Poreske obaveze u smislu st. 2. do 4. ovog člana obuhvataju i troškove prinudne naplate, kamate i novčane kazne.

Član 112.

Novčanom kaznom od 100.000 do 600.000 dinara kazniće se za prekršaj obveznik:

1) ako ne obračuna i ne uplati porez po odbitku na dividende i udele, autorske naknade, kamate, kapitalne dobitke i naknade od zakupa nepokretnosti i pokretnih stvari (član 40.);

1) AKO NE OBRAČUNA I NE UPLATI POREZ PO ODBITKU (ČLAN 40. ST. 1. I 2.);

2) ako u propisanom roku ne prijavi poreskom organu otuđenje osnovnih sredstava (član 48. stav 7);

3) ako u poreskom bilansu ne iskaže posebno vrednost transakcija sa povezanim licima u skladu sa principom „van dohvata ruke“ (član 60);

4) ako poreskom organu ne dostavi bilans uspeha, bilans stanja i drugu dokumentaciju propisanu ovim zakonom PROPISANU, ODNOSNO TRAŽENU DOKUMENTACIJU (član 63. stav 2.) ;

5) ako u propisanom roku ne podnese poreski bilans ili ako u poreskom bilansu podnese netačne podatke, što je za posledicu moglo da ima smanjenje poreske osnovice ili neosnovano ostvarivanje prava na poreske podsticaje ili ako ne podnese ostala propisana dokumenta (čl. 34, 63, 65. i 70.);

6) ako po otpočinjanju obavljanja delatnosti u propisanom roku ne da procenu prihoda, rashoda i dobiti za poslovnu godinu (član 64); GODINU I NE OBRAČUNA AKONTACIJU POREZA NA DOBIT (ČLAN 64. STAV 2.)

7) ako ne uveća mesečnu akontaciju ili ne izvrši uplatu mesečne akontacije u propisanom roku (član 67. st. 2 i 3. i član 68. stav 2.);

8) ako u propisanom roku ne izvrši uplatu razlike poreza obračunatog u poreskoj prijavi i uplaćenih mesečnih akontacija poreza (član 66. st. 2. i 3) (ČLAN 38. STAV 5. I ČLAN 66. ST. 2. I 3.);

9) AKO U PROPISANOM ROKU NE IZVRŠI UPLATU POREZA PO REŠENjU NADLEŽNOG PORESKOG ORGANA (ČLAN 70a STAV 2.).

Za radnje iz stava 1. ovog člana odgovorno lice u pravnom licu kazniće se za prekršaj novčanom kaznom od 2.500 do 20.000 dinara.

Član 113.

Obvezniku koji ne podnese poresku prijavu odnosno poreski bilans ili ako u prijavi odnosno poreskom bilansu podnese netačne podatke, što je za posledicu moglo da ima smanjenje poreske osnovice ili neosnovano ostvarivanje prava na poreske podsticaje, ili ako uz poresku prijavu ne podnese ostala dokumenta u skladu sa čl. 34, 63, 64, 65. i 70. ovog zakona, može se izreći zaštitna mera zabrane obavljanja određenih delatnosti u trajanju od tri meseca do jedne godine.