PREDLOG ZAKONA
O IZMENAMA I DOPUNAMA ZAKONA O BUDžETSKOM SISTEMU
„VII. POSLOVI BUDžETA
Dužnosti i odgovornosti u vezi sa poslovima budžeta
Član 71a
Poslove budžeta obavlja Ministarstvo – Sektor budžeta, vršenjem sledećih funkcija:
1) u pripremi budžeta:
(1) koordinacija postupka pripreme budžeta i pripreme programskog dela budžeta;
(2) razrada smernica za pripremu budžeta;
(3) razrada smernica za pripremu programskog dela budžeta i programa za realizaciju nacionalnog investicionog plana;
(4) analiza zahteva (finansijskih planova) za finansiranje korisnika budžetskih sredstava i predlaganje iznosa aproprijacija koji se unose u nacrt budžeta;
(5) analiza finansijskih planova organizacija obaveznog socijalnog osiguranja i predlaganje iznosa transfera koji se unose u nacrt budžeta;
(6) učestvovanje u pripremi finansijskih planova organizacija obaveznog socijalnog osiguranja;
(7) davanje preporuka korisnicima budžetskih sredstava i organizacijama obaveznog socijalnog osiguranja po pitanjima budžetskog sistema i budžeta;
(8) vršenje ocene podnetih zahteva za promenu aproprijacija i davanje preporuka za njihovu izmenu;
2) u izvršenju budžeta:
(1) praćenje izvršenja budžeta u odnosu na plan korisnika budžetskih sredstava, davanje predloga za korekcije i prosleđivanje korigovanog plana Upravi za trezor radi izvršenja budžeta i upravljanja gotovinskom osnovom;
(2) praćenje primanja i izdataka budžeta, programskog dela budžeta i primanja i izdataka organizacija obaveznog socijalnog osiguranja;
(3) vršenje usaglašavanja podataka o primanjima i izdacima sa izveštajima Uprave za trezor.”
Član 2.
Član 73. menja se i glasi:
„Uprava za trezor obavlja sledeće poslove, i to:
1) finansijsko planiranje, koje obuhvata:
(1) projekcije i praćenje priliva na sistemu konsolidovanog računa trezora i na računu trezora Republike i zahteve za izvršavanje izdataka;
(2) definisanje tromesečnih i mesečnih kvota preuzetih obaveza i plaćanja;
2) upravljanje gotovinskim sredstvima Republike, koje obuhvata:
(1) upravljanje konsolidovanim računom trezora na koji se uplaćuju sva primanja i iz kojeg se vrše sva plaćanja iz budžeta, koji se odnose na:
– otvaranje i kontrolu bankarskih računa i podračuna;
– upravljanje bankarskim odnosima;
(2) upravljanje likvidnošću;
(3) razradu postupaka za naplatu primanja preko bankarskog sistema;
(4) upravljanje finansijskim sredstvima;
3) kontrola rashoda, koja obuhvata predlaganje postupaka odobravanja preuzimanja obaveza, proveru prijema dobara i usluga i odobravanje plaćanja na teret budžetskih sredstava;
4) budžetsko računovodstvo i izveštavanje, koje obuhvata:
(1) računovodstvene poslove za:
– obradu plaćanja i evidentiranje primanja;
– vođenje dnevnika, glavne knjige i odabranih pomoćnih knjiga za sva primanja i izdatke po korisnicima budžetskih sredstava;
– međunarodne donacije i druge vidove pomoći;
(2) finansijsko izveštavanje;
(3) računovodstvenu metodologiju, uključujući:
– održavanje sistema klasifikacije;
– propisivanje pravila budžetskog računovodstva;
– propisivanje zahteva u pogledu internog i eksternog izveštavanja;
5) uspostavljanje finansijskog informacionog sistema, koji obuhvata korisnike budžetskih sredstava, kao i sistem javnih prihoda i javnih rashoda (stalni informacioni sistem) i upravljanje tim sistemom;
6) poslove u vezi javnih plaćanja koji obuhvataju vođenje evidencija i obavljanje poslova u okviru sistema konsolidovanog računa trezora, i to:
(1) vođenje spiska korisnika sredstava budžeta Republike i budžeta lokalnih vlasti, kao i korisnika sredstava organizacija obaveznog socijalnog osiguranja i druge registre utvrđene posebnim propisima;
(2) otvaranje i vođenje evidencija o uplatnim računima javnih prihoda;
(3) raspoređivanje uplaćenih javnih prihoda na odgovarajuće podračune različitih nivoa vlasti, u skladu sa zakonom;
(4) vođenje podračuna korisnika budžetskih sredstava Republike i lokalnih vlasti, kao i korisnika sredstava organizacija obaveznog socijalnog osiguranja, koji su uključeni u sistem konsolidovanog računa trezora;
(5) vođenje drugih računa, u skladu sa zakonom i drugim propisima;
(6) prijem, kontrola i obrada naloga za plaćanja korisnika budžetskih sredstava Republike i lokalnih vlasti, kao i korisnika sredstava organizacija obaveznog socijalnog osiguranja, koji su uključeni u sistem konsolidovanog računa trezora;
(7) izdavanje naloga za plaćanja na teret podračuna korisnika budžetskih sredstava Republike i lokalnih vlasti, kao i korisnika sredstava organizacija obaveznog socijalnog osiguranja, koji su uključeni u sistem konsolidovanog računa trezora, na osnovu zakona i dobijenih ovlašćenja, na osnovu sudskih i drugih izvršnih naslova, ispravke grešaka i naplate usluga;
(8) obavljanje gotovinskih isplata korisnika budžetskih sredstava Republike i lokalnih vlasti, kao i korisnika sredstava organizacija obaveznog socijalnog osiguranja, koji su uključeni u sistem konsolidovanog računa trezora;
(9) prijem gotovinskih uplata fizičkih lica na ime izmirivanja obaveza po osnovu javnih prihoda;
(10) prijem, kontrola i obrada godišnjih izveštaja korisnika sredstava, u skladu sa zakonom i drugim propisima;
(11) vođenje fiskalne statistike, u skladu sa propisom koji donosi ministar;
(12) praćenje likvidnosti korisnika budžetskih sredstava Republike i lokalnih vlasti, kao i korisnika sredstava organizacija obaveznog socijalnog osiguranja, koji su uključeni u sistem konsolidovanog računa trezora i davanje podataka o tome, saglasno važećim propisima;
7) centralizovana obrada ličnih primanja zaposlenih kod korisnika sredstava budžeta Republike, koja obuhvata:
(1) obradu zarada, naknada zarada i ostalih ličnih primanja zaposlenih;
(2) održavanje i čuvanje baze podataka o zaposlenima koji se odnose na njihova lična primanja;
8) praćenje i kontrola aktivnosti javnih preduzeća, koja obuhvata:
(1) praćenje procesa restrukturiranja javnih preduzeća;
(2) učešće u pripremi smernica za izradu strateškog plana;
(3) propisivanje smernica za izradu poslovnog plana;
(4) analizu kvartalnih izveštaja;
(5) praćenje kretanja mase zarada;
(6) izradu izveštaja za potrebe komisije nadležne za restrukturiranje;
9) evidentiranje i praćenje državne pomoći;
10) upravljanje sredstvima nacionalnog fonda koja obezbeđuje Evropska unija.”
Član 4.
Izuzetno, priprema i predlaganje budžeta za 2008. godinu izvršava se po sledećem kalendaru, i to:
1) Kalendar republičkog budžeta:
1. jul – Vlada usvaja Memorandum o budžetu;
15. jul – ministar donosi uputstvo za pripremu nacrta budžeta Republike;
15. jul – ministar dostavlja Memorandum o budžetu lokalnim vlastima i organizacijama obaveznog socijalnog osiguranja;
1. septembar – direktni korisnici budžetskih sredstava i organizacije obaveznog socijalnog osiguranja dostavljaju predlog finansijskog plana Ministarstvu;
2) Kalendar budžeta lokalne vlasti:
1. avgust – lokalni organ uprave nadležan za finansije izdaje uputstvo za pripremu nacrta budžeta lokalne vlasti;
Ovaj zakon stupa na snagu narednog dana od dana objavljivanja u „Službenom glasniku Republike Srbije”.
Ustavni osnov za donošenje ovog zakona sadržan je u članu 97. tačka 15. Ustava Republike Srbije, prema kome Republika uređuje i obezbeđuje finansiranje ostvarivanja prava i dužnosti Republike Srbije utvrđenih Ustavom i zakonom.
II. RAZLOZI ZA DONOŠENjE ZAKONA
Zakonom o ministarstvima utvrđeno je da Ministarstvo finansija obavlja poslove državne uprave koji se odnose na republički budžet. Ovo podrazumeva i izradu zakona i podzakonskih akata koje mogu predlagati samo ministarstva u okviru svojih nadležnosti, zbog čega se predlaže izdvajanje poslova pripreme budžeta iz delokruga poslova koje obavlja Uprava za trezor. Predloženim izmenama omogućava se da se period privremenog finansiranja nadležnosti Republike Srbije produži do 30. juna 2007. godine, kao i da se izmeni budžetski kalendar za pripremu budžeta za 2008. godinu.
III. OBJAŠNjENjE OSNOVNIH PRAVNIH INSTITUTA
I POJEDINAČNIH REŠENjA
U čl. 1. i 2. predlaže se da se dužnosti i odgovornosti u vezi poslova budžeta ovim zakonom posebno urede, čime se vrši usaglašavanje sa Zakonom o ministarstvima, kojim je utvrđeno da Ministarstvo finansija obavlja poslove državne uprave koji se odnose na republički budžet.
Takođe, sa uspostavljanjem programa stalnog sistema trezora prestala je potreba da se i poslovi pripreme i izvršenja budžeta obavljaju u okviru Uprave za trezor. Uspostavljanjem stalnog sistema trezora obezbeđuje se praćenje namenskog korišćenja svih sredstava, pa i sredstava koja se u budžetu planiraju za više godina, kao što je to slučaj sa sredstvima za realizaciju nacionalnog investicionog plana. Praćenje podataka o realizaciji određenih programa i utrošenim sredstvima za realizaciju istih u okviru stalnog sistema trezora doprinosiće adekvatnijem načinu planiranja sredstva u okviru programskog budžeta i sredstava nacionalnog investicionog plana u srednjoročnom periodu, zbog čega je prestala potreba da se i poslovi pripreme budžeta obavljaju u okviru Uprave za trezor.
Sa prethodnim izmenama Zakona o budžetskom sistemu stvoreni su uslovi za uvođenje programskog budžeta u proces planiranja budžeta, kojim se određeni zadaci i aktivnosti korisnika budžetskih sredstava planiraju po programima. Programski budžet se donosi u cilju efikasnijeg upravljanja sredstvima po predloženim programima, a treba da doprinesu ostvarenju utvrđenih strateških ciljeva, i koji se u radnim verzijama testiraju u određenim „pilot” ministarstvima, zbog čega je potrebno izvršiti dopune u opisu poslova budžeta.
U članu 4. predlažu se izmene budžetskog kalendara koji bi se primenjivao samo u postupku pripreme budžeta Republike i budžeta lokalnih vlasti za 2008. godinu. Prema postojećim rešenjima, 15. maj 2007. godine je rok u kojem Vlada usvaja Memorandum o ekonomskoj i fiskalnoj politici za narednu godinu, koji pored ostalog, sadrži pregled ekonomske i fiskalne politike Vlade i njihov uticaj na budžet.
S obzirom da je neophodno da se Zakon o budžetu Republike Srbije za 2007. godinu donese do kraja juna 2007. godine, kako bi se obezbedilo nesmetano finansiranje nadležnosti Republike po isteku perioda privremenog finansiranja, a koji će se sačiniti na osnovu revidiranih inputa utvrđenih Memorandumom o ekonomskoj i fiskalnoj politici za 2007. godinu, sa projekcijama za 2008. i 2009. godinu, potrebno je pomeriti rok za sastavljanje Memoranduma o ekonomskoj i fiskalnoj politici za narednu godinu. Ovako revidirani makroekonomski pokazatelji za 2007. godinu, predstavljaće osnov za predlaganje makroekonomske i fiskalne politike Vlade za 2008. godinu.
Na osnovu iznetog, predlaže se da Vlada umesto do 15. maja, usvoji Memorandum najkasnije do 1. jula 2007. godine. S tim u vezi izvršilo bi se i pomeranje roka za sastavljanje uputstva za pripremu nacrta budžeta, kao i roka u kojem bi korisnici budžetskih sredstava i organizacije obaveznog socijalnog osiguranja, Ministarstvu finansija dostavili predloge svojih finansijskih planova, s obzirom da se budžet Republike i budžeti lokalne vlasti donose na osnovu smernica utvrđenih u Memorandumu.
U članu 5. predviđeno je da ovaj zakon stupi na snagu narednog dana od dana objavljivanja u „Službenom glasniku Republike Srbije”.
IV. PROCENA IZNOSA FINANSIJSKIH SREDSTAVA
POTREBNIH ZA SPROVOĐENjE OVOG ZAKONA
Sprovođenjem ovog zakona, ukupni tekući rashodi i izdaci budžeta Republike Srbije u prvih šest meseci 2007. godine, ograničavaju se na maksimalni iznos od 260,6 mlrd. dinara, što čini jednu polovinu ukupno raspoređenih prihoda u budžetu prethodne fiskalne godine. Ova sredstva je u potpunosti moguće obezbediti iz tekućih prihoda budžeta (poreskih i neporeskih) ostvarenih u prvoj polovini 2007. godine.
V.OPŠTI INTERES ZBOG KOGA SE PREDLAŽE POVRATNO
DEJSTVO ČL. 3. I 4. ZAKONA
VI.RAZLOZI ZA RANIJE STUPANjE
NA SNAGU ZAKONA
VII. RAZLOZI ZA DONOŠENjE ZAKONA PO HITNOM POSTUPKU
Član 71a
POSLOVE BUDžETA OBAVLjA MINISTARSTVO – SEKTOR BUDžETA, VRŠENjEM SLEDEĆIH FUNKCIJA:
1) U PRIPREMI BUDžETA:
(1) KOORDINACIJOM POSTUPKA PRIPREME BUDžETA I PRIPREME DELA PROGRAMSKOG BUDžETA;
(2) RAZRADOM SMERNICA ZA PRIPREMU BUDžETA;
(3) RAZRADOM SMERNICA ZA PRIPREMU DELA PROGRAMSKOG BUDžETA I PROGRAMA ZA REALIZACIJU NACIONALNOG INVESTICIONOG PLANA;
(4) ANALIZOM ZAHTEVA (FINANSIJSKIH PLANOVA) ZA FINANSIRANjE KORISNIKA BUDžETSKIH SREDSTAVA I PREDLAGANjEM IZNOSA APROPRIJACIJA KOJI SE UNOSE U NACRT BUDžETA;
(4) ANALIZOM FINANSIJSKIH PLANOVA ORGANIZACIJA OBAVEZNOG SOCIJALNOG OSIGURANjA I PREDLAGANjEM IZNOSA TRANSFERA KOJI SE UNOSE U NACRT BUDžETA;
(5)UČESTVOVANjEM U PRIPREMI FINANSIJSKIH PLANOVA ORGANIZACIJA OBAVEZNOG SOCIJALNOG OSIGURANjA;
(6) DAVANjEM PREPORUKA KORISNICIMA BUDžETSKIH SREDSTAVA I ORGANIZACIJAMA OBAVEZNOG SOCIJALNOG OSIGURANjA PO PITANjIMA BUDžETSKOG SISTEMA I BUDžETA;
(7)VRŠENjEM OCENE PODNETIH ZAHTEVA ZA PROMENU APROPRIJACIJE I DAVANjEM PREPORUKA ZA NjIHOVU IZMENU;
2) U IZVRŠENjU BUDžETA:
(1) PRAĆENjEM IZVRŠENjE BUDžETA U ODNOSU NA PLAN KORISNIKA BUDžETSKIH SREDSTAVA, DAVANjEM PREDLOGA ZA KOREKCIJE I PROSLEĐIVANjEM KORIGOVANOG PLANA UPRAVI ZA TREZOR RADI IZVRŠENjA BUDžETA I UPRAVLjANjA GOTOVINSKOM OSNOVOM;
(2) PRAĆENjEM PRIMANjA I IZDATAKA BUDžETA, DELA PROGRAMSKOG BUDžETA I PRIMANjA I IZDATAKA ORGANIZACIJA OBAVEZNOG SOCIJALNOG OSIGURANjA;
(3) VRŠENjEM USAGLAŠAVANjA PODATAKA O PRIMANjIMA I IZDACIMA SA IZVEŠTAJIMA UPRAVE ZA TREZOR.
Član 73.
Uprava za trezor obavlja sledeće poslove, i to:
1) u pripremi budžeta:
(1) koordiniše postupak pripreme budžeta;
(2) razrađuje smernice za pripremu budžeta;
(3) analizira zahteve za finansiranje korisnika budžetskih sredstava i predlaže iznose aproprijacija koji se unose u nacrt budžeta;
(4) analizira finansijske planove organizacija obaveznog socijalnog osiguranja i budžete lokalnih vlasti i predlaže iznose transfera koji se unose u nacrt budžeta;
(5) učestvuje u pripremi finansijskih planova organizacija obaveznog socijalnog osiguranja i budžeta lokalne samouprave;
(6) prati izvršenje budžeta u odnosu na plan korisnika budžetskih sredstava, daje predlog za korekcije i prosleđuje korigovan plan radi izvršenja budžeta i upravljanja gotovinskom osnovom;
(7) prati primanja i izdatke budžeta, primanja i izdatke organizacija obaveznog socijalnog osiguranja i primanja i izdatke budžeta lokalnih vlasti;
(8) daje preporuke korisnicima budžetskih sredstava, lokalnoj vlasti i organizacijama obaveznog socijalnog osiguranja po pitanjima budžetskog sistema i budžeta;
2) 1)finansijsko planiranje, koje obuhvata:
(1) projekcije i praćenje priliva na sistemu konsolidovanog računa trezora i na računu trezora Republike i zahteve za izvršavanje izdataka;
(2) definisanje tromesečnih i mesečnih kvota preuzetih obaveza i plaćanja;
3) 2)upravljanje gotovinskim sredstvima Republike, koje obuhvata:
(1) upravljanje konsolidovanim računom trezora na koji se uplaćuju sva primanja i iz kojeg se vrše sva plaćanja iz budžeta, koji se odnose na:
– otvaranje i kontrolu bankarskih računa i podračuna;
– upravljanje bankarskim odnosima;
(2) upravljanje likvidnošću;
(3) razradu postupaka za naplatu primanja preko bankarskog sistema;
(4) upravljanje finansijskim sredstvima;
4) 3)kontrola rashoda, koja obuhvata predlaganje postupaka odobravanja preuzimanja obaveza, proveru prijema dobara i usluga i odobravanje plaćanja na teret budžetskih sredstava;
5) 4) budžetsko računovodstvo i izveštavanje, koje obuhvata:
(1) računovodstvene poslove za:
– obradu plaćanja i evidentiranje primanja;
– vođenje dnevnika, glavne knjige i odabranih pomoćnih knjiga za sva primanja i izdatke po korisnicima budžetskih sredstava;
– međunarodne donacije i druge vidove pomoći;
(2) finansijsko izveštavanje;
(3) računovodstvenu metodologiju, uključujući:
– održavanje sistema klasifikacije;
– propisivanje pravila budžetskog računovodstva;
– propisivanje zahteva u pogledu internog i eksternog izveštavanja;
6) 5)uspostavljanje finansijskog informacionog sistema, koji obuhvata korisnike budžetskih sredstava, kao i sistem javnih prihoda i javnih rashoda (stalni informacioni sistem) i upravljanje tim sistemom;
7) 6)poslove u vezi javnih plaćanja koji obuhvataju vođenje evidencija i obavljanje poslova u okviru sistema konsolidovanog računa trezora, i to:
(1) vođenje spiska korisnika sredstava budžeta Republike i budžeta lokalnih vlasti, kao i korisnika sredstava organizacija obaveznog socijalnog osiguranja i druge registre utvrđene posebnim propisima;
(2) otvaranje i vođenje evidencija o uplatnim računima javnih prihoda;
(3) raspoređivanje uplaćenih javnih prihoda na odgovarajuće podračune različitih nivoa vlasti, u skladu sa zakonom;
(4) vođenje podračuna korisnika budžetskih sredstava Republike i lokalnih vlasti, kao i korisnika sredstava organizacija obaveznog socijalnog osiguranja, koji su uključeni u sistem konsolidovanog računa trezora;
(5) vođenje drugih računa, u skladu sa zakonom i drugim propisima;
(6) prijem, kontrola i obrada naloga za plaćanja korisnika budžetskih sredstava Republike i lokalnih vlasti, kao i korisnika sredstava organizacija obaveznog socijalnog osiguranja, koji su uključeni u sistem konsolidovanog računa trezora;
(7) izdavanje naloga za plaćanja na teret podračuna korisnika budžetskih sredstava Republike i lokalnih vlasti, kao i korisnika sredstava organizacija obaveznog socijalnog osiguranja, koji su uključeni u sistem konsolidovanog računa trezora, na osnovu zakona i dobijenih ovlašćenja, na osnovu sudskih i drugih izvršnih naslova, ispravke grešaka i naplate usluga;
(8) obavljanje gotovinskih isplata korisnika budžetskih sredstava Republike i lokalnih vlasti, kao i korisnika sredstava organizacija obaveznog socijalnog osiguranja, koji su uključeni u sistem konsolidovanog računa trezora;
(9) prijem gotovinskih uplata fizičkih lica na ime izmirivanja obaveza po osnovu javnih prihoda;
(10) prijem, kontrola i obrada godišnjih izveštaja korisnika sredstava, u skladu sa zakonom i drugim propisima;
(11) vođenje fiskalne statistike, u skladu sa propisom koji donosi ministar;
(12) praćenje likvidnosti korisnika budžetskih sredstava Republike i lokalnih vlasti, kao i korisnika sredstava organizacija obaveznog socijalnog osiguranja, koji su uključeni u sistem konsolidovanog računa trezora i davanje podataka o tome, saglasno važećim propisima;
8) 7) centralizovana obrada ličnih primanja zaposlenih kod korisnika sredstava budžeta Republike, koja obuhvata:
(1) obradu zarada, naknada zarada i ostalih ličnih primanja zaposlenih;
(2) održavanje i čuvanje baze podataka o zaposlenima koji se odnose na njihova lična primanja;
9) 8)praćenje i kontrola aktivnosti javnih preduzeća, koja obuhvata:
(1) praćenje procesa restrukturiranja javnih preduzeća, u skladu sa sporazumima zaključenim sa međunarodnim finansijskim institucijama;
(2) učešće u pripremi smernica za izradu strateškog plana;
(3) propisivanje smernica za izradu poslovnog plana;
(4) analizu kvartalnih izveštaja;
(5) praćenje kretanja mase zarada;
(6) izradu izveštaja za potrebe komisije nadležne za restrukturiranje;
10) 9)evidentiranje i praćenje državne pomoći;
Član 4.
IZUZETNO, PRIPREMA I PREDLAGANjE BUDžETA ZA 2008. GODINU IZVRŠAVA SE PO SLEDEĆEM KALENDARU, I TO:
1) KALENDAR REPUBLIČKOG BUDžETA:
1. JUL – VLADA USVAJA MEMORANDUM O BUDžETU
15. JUL – MINISTAR DONOSI UPUTSTVO ZA PRIPREMU NACRTA BUDžETA REPUBLIKE;
15. JUL – MINISTAR DOSTAVLjA MEMORANDUM O BUDžETU LOKALNIM VLASTIMA I ORGANIZACIJAMA OBAVEZNOG SOCIJALNOG OSIGURANjA;
1. SEPTEMBAR – DIREKTNI KORISNICI BUDžETSKIH SREDSTAVA I ORGANIZACIJE OBAVEZNOG SOCIJALNOG OSIGURANjA DOSTAVLjAJU PREDLOG FINANSIJSKOG PLANA MINISTARSTVU;
2) KALENDAR BUDžETA LOKALNE VLASTI:
1. AVGUST – LOKALNI ORGAN UPRAVE NADLEŽAN ZA FINANSIJE IZDAJE UPUTSTVO ZA PRIPREMU NACRTA BUDžETA LOKALNE VLASTI;