PREDLOG ZAKONA O RATIFIKACIJI DODATNOG PROTOKOLA UZ KRIVIČNOPRAVNU KONVENCIJU O KORUPCIJI
Član 1.
Ratifikuje se Dodatni protokol uz Krivičnopravnu konvenciju o korupciji, sačinjen u Strazburu 2003. godine, u originalu na francuskom i engleskom jeziku.
Član 2.
Tekst Dodatnog protokola u originalu na engleskom jeziku i u prevodu na srpski jezik glasi:
„ADDITIONAL PROTOCOL TO THE CRIMINAL
LAW CONVENTION ON CORRUPTION
The member States of the Council of Europe and the other States signatory hereto,
Considering that it is desirable to supplement the Criminal Law Convention on Corruption (ETS No. 173, hereafter “the Convention”) in order to prevent and fight against corruption;
Considering also that the present Protocol will allow the broader implementation of the 1996 Programme of Action against Corruption,
Have agreed as follows:
Chapter I
Use of terms
For the purpose of this Protocol:
1. The term “arbitrator” shall be understood by reference to the national law of the States Parties to this Protocol, but shall in any case include a person who by virtue of an arbitration agreement is called upon to render a legally binding decision in a dispute submitted to him/her by the parties to the agreement.
2. The term “arbitration agreement” means an agreement recognised by the national law whereby the parties agree to submit a dispute for a decision by an arbitrator.
3. The term “juror” shall be understood by reference to the national law of the States Parties to this Protocol but shall in any case include a lay person acting as a member of a collegial body which has the responsibility of deciding on the guilt of an accused person in the framework of a trial.
4. In the case of proceedings involving a foreign arbitrator or juror, the prosecuting State may apply the definition of arbitrator or juror only in so far as that definition is compatible with its national law.
Chapter II
Measures to be taken at national level
Article 2
Active bribery of domestic arbitrators
Each Party shall adopt such legislative and other measures as may be necessary to establish as criminal offences under its domestic law, when committed intentionally, the promising, offering or giving by any person, directly or indirectly, of any undue advantage to an arbitrator exercising his/her functions under the national law on arbitration of the Party, for himself or herself or for anyone else, for him or for her to act or refrain from acting in the exercise of his or her functions.
Article 3
Passive bribery of domestic arbitrators
Each Party shall adopt such legislative and other measures as may be necessary to establish as criminal offences under its domestic law, when committed intentionally, the request or receipt by an arbitrator exercising his/her functions under the national law on arbitration of the Party, directly or indirectly, of any undue advantage for himself or herself or for anyone else, or the acceptance of an offer or promise of such an advantage, to act or refrain from acting in the exercise of his or her functions.
Article 4
Bribery of foreign arbitrators
Each Party shall adopt such legislative and other measures as may be necessary to establish as criminal offences under its domestic law the conduct referred to in Articles 2 and 3, when involving an arbitrator exercising his/her functions under the national law on arbitration of any other State.
Article 5
Bribery of domestic jurors
Each Party shall adopt such legislative and other measures as may be necessary to establish as criminal offences under its domestic law the conduct referred to in Articles 2 and 3, when involving any person acting as a juror within its judicial system.
Article 6
Bribery of foreign jurors
Each Party shall adopt such legislative and other measures as may be necessary to establish as criminal offences under its domestic law the conduct referred to in Articles 2 and 3, when involving any person acting as a juror within the judicial system of any other State.
Chapter III
Monitoring of implementation and final provisions
Article 7
Monitoring of implementation
The Group of States against Corruption (GRECO) shall monitor the implementation of this Protocol by the Parties.
Article 8
Relationship to the Convention
1. As between the States Parties the provisions of Articles 2 to 6 of this Protocol shall be regarded as additional articles to the Convention.
2. The provisions of the Convention shall apply to the extent that they are compatible with the provisions of this Protocol.
Article 9
Declarations and reservations
1. If a Party has made a declaration in accordance with Article 36 of the Convention, it may make a similar declaration relating to Articles 4 and 6 of this Protocol at the time of signature or when depositing its instrument of ratification, acceptance, approval or accession.
2. If a Party has made a reservation in accordance with Article 37, paragraph 1, of the Convention restricting the application of the passive bribery offences defined in Article 5 of the Convention, it may make a similar reservation concerning Articles 4 and 6 of this Protocol at the time of signature or when depositing its instrument of ratification, acceptance, approval or accession. Any other reservation made by a Party, in accordance with Article 37 of the Convention shall be applicable also to this Protocol, unless that Party otherwise declares at the time of signature or when depositing its instrument of ratification, acceptance, approval or accession.
3. No other reservation may be made.
Article 10
Signature and entry into force
1. This Protocol shall be open for signature by States which have signed the Convention. These States may express their consent to be bound by:
a) signature without reservation as to ratification, acceptance or approval; or
b) signature subject to ratification, acceptance or approval, followed by ratification, acceptance or approval.
2. Instruments of ratification, acceptance or approval shall be deposited with the Secretary General of the Council of Europe.
3. This Protocol shall enter into force on the first day of the month following the expiry of a period of three months after the date on which five States have expressed their consent to be bound by the Protocol in accordance with the provisions of paragraphs 1 and 2, and only after the Convention itself has entered into force.
4. In respect of any signatory State which subsequently expresses its consent to be bound by it, the Protocol shall enter into force on the first day of the month following the expiry of a period of three months after the date of the expression of its consent to be bound by the Protocol in accordance with the provisions of paragraphs 1 and 2.
5. A signatory State may not ratify, accept or approve this Protocol without having, simultaneously or previously, expressed its consent to be bound by the Convention.
Article 11
Accession to the Protocol
1. Any State or the European Community having acceded to the Convention may accede to this Protocol after it has entered into force.
2. In respect of any State or the European Community acceding to the Protocol, it shall enter into force on the first day of the month following the expiry of a period of three months after the date of the deposit of an instrument of accession with the Secretary General of the Council of Europe.
Article 12
Territorial application
1. Any State or the European Community may, at the time of signature or when depositing its instrument of ratification, acceptance, approval or accession, specify the territory or territories to which this Protocol shall apply.
2. Any Party may, at any later date, by declaration addressed to the Secretary General of the Council of Europe, extend the application of this Protocol to any other territory or territories specified in the declaration and for whose international relations it is responsible or on whose behalf it is authorised to give undertakings. In respect of such territory the Protocol shall enter into force on the first day of the month following the expiry of a period of three months after the date of receipt of such declaration by the Secretary General.
3. Any declaration made in pursuance of the two preceding paragraphs may, in respect of any territory mentioned in such declaration, be withdrawn by means of a notification addressed to the Secretary General of the Council of Europe. Such withdrawal shall become effective on the first day of the month following the expiry of a period of three months after the date of receipt of the notification by the Secretary General.
Article 13
Denunciation
1. Any Party may, at any time, denounce this Protocol by means of a notification addressed to the Secretary General of the Council of Europe.
2. Such denunciation shall become effective on the first day of the month following the expiry of a period of three months after the date of receipt of the notification by the Secretary General.
3. Denunciation of the Convention automatically entails denunciation of this Protocol.
Article 14
Notification
The Secretary General of the Council of Europe shall notify the member States of the Council of Europe and any State, or the European Community, having acceded to this Protocol of:
a) any signature of this Protocol;
b) the deposit of any instrument of ratification, acceptance, approval or accession;
c) any date of entry into force of this Protocol in accordance with Articles 10, 11 and 12;
d) any declaration or reservation made under Articles 9 and 12;
e) any other act, notification or communication relating to this Protocol.
In witness whereof the undersigned, being duly authorised thereto, have signed this Protocol.
Done at Strasbourg, this 15th day of May 2003, in English and in French, both texts being equally authentic, in a single copy which shall be deposited in the archives of the Council of Europe. The Secretary General of the Council of Europe shall transmit certified copies to each of the signatory and acceding Parties.
DODATNI PROTOKOL UZ
KRIVIČNOPRAVNU KONVENCIJU O KORUPCIJI
Države članice Saveta Evrope i druge države potpisnice ovog protokola,
Smatrajući da je poželjno da se dopuni Krivičnopravna konvencija o korupciji (Serija Evropski ugovori br. 173, u daljem tekstu: “Konvencija”) u cilju sprečavanja i borbe protiv korupcije;
Smatrajući takođe da će ovaj protokol omogućiti širu primenu Akcionog programa protiv korupcije iz 1996. godine,
Sporazumele su se o sledećem:
Glava I.
Upotreba termina
U smislu ovog Protokola:
1. Termin “arbitar” tumači se u skladu sa nacionalnim pravom država strana ugovornica ovog protokola, ali u svakom slučaju označava osobu koja po osnovu sporazuma o arbitraži je pozvana da donese zakonski obavezujuću odluku u sporu koji joj podnesu strane sporazuma.
2. Termin “sporazum o arbitraži” označava sporazum koji nacionalno pravo priznaje i u kojem su se strane saglasile da spor upute na odlučivanje arbitru.
3. Termin “porotnik” tumači se u skladu sa nacionalnim pravom država strana ugovornica ovog protokola ali će u svakom slučaju označavati osobu koja učestvuje kao neprofesionalni član zajedničkog tela čija je dužnost da odluči o krivici optuženog u okviru sudskog postupka.
4. U slučaju postupaka u kome učestvuje strani arbitar ili porotnik, tužena država primenjuje definicije arbitra i porotnika samo u onoj meri u kojoj su takve definicije usklađene sa njenim nacionalnim pravom.
Glava II.
Mere koje se preduzimaju na nacionalnom nivou
Član 2.
Aktivno podmićivanje domaćih arbitara
Svaka strana ugovornica usvojiće takve zakonodavne i druge mere koje mogu biti neophodne da bi se ustanovila kao krivična dela, prema njenom domaćem pravu, kada je učinjeno namerno obećanje, nuđenje ili davanje, od strane bilo kog lica, direktno ili indirektno, svake nezaslužene koristi arbitru koji izvršava svoju funkciju po nacionalnom pravu o arbitraži strane ugovornice, za njega ili nju ili neko drugo lice, kako bi izvršilo ili se uzdržalo od vršenja svojih funkcija.
Član 3.
Pasivno podmićivanje domaćih arbitara
Svaka strana ugovornica usvojiće takve zakonodavne i druge mere koje mogu biti neophodne da bi se ustanovila kao krivična dela, prema njenom domaćem pravu, kada je učinjeno namerno zahtevanje ili prihvatanje od strane arbitra koji izvršava svoju funkciju po nacionalnom pravu o arbitraži strane ugovornice, direktno ili indirektno, svake nezaslužene koristi, za njega ili nju ili neko drugo lice, ili prihvatanje ponude ili obećanja takve koristi, kako bi izvršilo ili se uzdržalo od vršenja svojih funkcija.
Član 4.
Podmićivanje stranih arbitara
Svaka strana ugovornica usvojiće takve zakonodavne i druge mere koje mogu biti neophodne da bi se ustanovila kao krivična dela, prema njenom domaćem pravu, ponašanje iz čl. 2. i 3. kada je umešan arbitar koji izvršava svoju funkciju po nacionalnom pravu o arbitraži bilo koje druge države.
Član 5.
Svaka strana ugovornica usvojiće takve zakonodavne i druge mere koje mogu biti neophodne da bi se ustanovila kao krivična dela, prema njenom domaćem pravu, ponašanje iz čl. 2. i 3. kada je umešano bilo koje lice koje vrši dužnost porotnika u njenom pravosudnom sistemu.
Član 6.
Podmićivanje stranih porotnika
Svaka strana ugovornica usvojiće takve zakonodavne i druge mere koje mogu biti neophodne da bi se ustanovila kao krivična dela, prema njenom domaćem pravu, ponašanje iz čl. 2. i 3. kada je umešano bilo koje lice koje vrši dužnost porotnika u pravosudnom sistemu bilo koje druge države.
Glava III.
Praćenje sprovođenja i završne odredbe
Član 7.
Praćenje sprovođenja
Grupa država protiv korupcije (GRECO) nadgleda kako strane ugovornice sprovode ovaj protokol.
Član 8.
Odnos prema Konvenciji
1. Među državama stranama ugovornicama, odredbe čl. 2-6. ovog protokola smatraju se dodatnim članovima Konvencije.
2. Odredbe Konvencije primenjuju se u onoj meri u kojoj su usklađene sa odredbama ovog protokola.
Član 9.
Izjave i rezerve
1. Ukoliko je strana ugovornica dala izjavu u skladu sa članom 36. Konvencije, ona može da da sličnu izjavu u vezi sa čl. 4. i 6. ovog protokola u trenutku otpisivanja ili prilikom deponovanja instrumenta ratifikacije, prihvatanja, odobravanja ili pristupanja.
2. Ukoliko je strana ugovornica izrazila rezervu u skladu sa članom 37, stav 1. Konvencije, kojom se ograničava primena krivičnih dela pasivnog podmićivanja definisanih u članu 5. Konvencije, ona može da izrazi slične rezerve u vezi čl. 4. i 6. ovog protokola u trenutku potpisivanja ili prilikom deponovanja instrumenta ratifikacije, prihvatanja, odobravanja ili pristupanja. Svaka druga rezerva koju strana ugovornica izrazi u skladu sa članom 37. Konvencije primenjuju se i na ovaj protokol, osim ukoliko strana ugovornica ne izjavi drugačije u trenutku potpisivanja ili prilikom deponovanja instrumenta ratifikacije, prihvatanja, odobravanja ili pristupanja.
3. Druge rezerve se ne mogu stavljati.
Član 10.
Potpisivanje i stupanje na snagu
1. Ovaj protokol je otvoren za potpisivanje državama potpisnicama Konvencije. Te države mogu izraziti pristanak da budu obavezane:
a) potpisom bez rezervi prema ratifikaciji, prihvatanju ili odobravanju; ili
b) potpisom koji zavisi od ratifikacije, prihvatanja ili odobravanja, za kojim sledi ratifikacija, prihvatanje ili odobravanje.
2. Instrumenti ratifikacije, prihvatanja ili odobravanja deponuju se kod Generalnog sekretara Saveta Evrope.
3. Ovaj protokol stupa na snagu prvog dana u mesecu posle isteka perioda od tri meseca od datuma kada je pet potpisnica izrazilo svoj pristanak da budu obavezane Protokolom u skladu sa odredbama st. 1. i 2, i to samo nakon što je sama Konvencija stupila na snagu.
4. U odnosu na potpisnicu koja kasnije izrazi svoj pristanak da bude njime obavezana, Protokol stupa na snagu prvog dana u mesecu po isteku perioda od tri meseca od datuma izražavanja pristanka da bude obavezana Protokolom u skladu sa odredbama st. 1. i 2.
5. Država potpisnica ne mora da ratifikuje, prihvati ili odobri ovaj protokol ukoliko nije, istovremeno ili prethodno, izrazila svoj pristanak da bude obavezana Konvencijom.
Član 11.
Pristupanje Protokolu
1. Svaka država ili Evropska zajednica koja je pristupila Konvenciji može pristupiti ovom protokolu nakon što je on stupio na snagu.
2. Za sve države ili Evropsku zajednicu koje pristupaju Protokolu, on stupa na snagu prvog dana u mesecu nakon isteka perioda od tri meseca od datuma deponovanja instrumenta pristupanja kod Generalnog sekretara Saveta Evrope.
Član 12.
Teritorijalna primena
1. Svaka država ili Evropska zajednica može da, u trenutku potpisivanja ili prilikom deponovanja svog instrumenta ratifikacije, prihvatanja, odobravanja ili pristupanja, naznači teritoriju ili teritorije na kojima će se ova konvencija primenjivati.
2. Svaka strana ugovornica može da, bilo kog kasnijeg datuma, izjavom upućenom Generalnom sekretaru Saveta Evrope, proširi važenje ove konvencije na bilo koju teritoriju ili teritorije navedenu u izjavi, a za čije međunarodne odnose je odgovorna ili u čije ime je ovlašćena da istupa. Što se tiče te teritorije, Konvencija stupa na snagu prvog dana u mesecu nakon isteka perioda od tri meseca od datuma prijema takve izjave od strane Generalnog sekretara.
3. Svaka izjava data u skladu sa prethodna dva stava može, za svaku teritoriju koja je navedena u njoj, biti povučena obaveštenjem upućenim Generalnom sekretaru Saveta Evrope. To povlačenje stupa na snagu prvog dana u mesecu nakon isteka perioda od tri meseca od datuma prijema takvog obaveštenja od strane Generalnog sekretara.
Član 13.
Otkazivanje
1. Svaka strana ugovornica može, u bilo koje vreme, da otkaže ovaj protokol slanjem obaveštenja Generalnom sekretaru Saveta Evrope.
2. To otkazivanje stupa na snagu prvog dana u mesecu nakon isteka perioda od tri meseca od datuma prijema obaveštenja od strane Generalnog sekretara.
3. Otkazivanje Konvencije automatski povlači za sobom i otkazivanje ovog protokola.
Član 14.
Pismeno obaveštenje
Generalni sekretar Saveta Evrope obaveštava države članice Saveta Evrope i svaku drugu državu, odnosno Evropsku zajednicu, koje su pristupile ovom protokolu o:
a) svakom potpisivanju ovog protokola;
b) deponovanju svih instrumenta ratifikacije, prihvatanja, saglasnosti ili pristupanja;
c) svim datumima stupanja na snagu ovog protokola sa čl. 10, 11. i 12;
d) svakoj izjavi ili rezervi datoj po osnovu čl. 9. i 12;
e) bilo kom drugom aktu, obaveštenju ili saopštenju u vezi sa ovim protokolom.
u potvrdu čega su dole potpisani, propisno ovlašćeni za to, potpisali ovaj protokol.
Sačinjeno u Strazburu, dana 15. maja 2003. godine, na engleskom i francuskom jeziku, pri čemu su oba teksta podjednako verodostojna, u jednom primerku koji se deponuje u arhivu Saveta Evrope. Generalni sekretar Saveta Evrope će dostaviti overene kopije svakoj strani ugovornici koja potpisuje i pristupa.“
Član 3.
O izvršavanju odredaba ovog zakona staraće se ministarstvo nadležno za pravosuđe.
Član 4.
Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u „Službenom glasniku Republike Srbije – Međunarodni ugovori”.
OBRAZLOŽENjE
USTAVNI OSNOV ZA DONOŠENjE ZAKONA
Ustavni osnov za donošenje Zakona o ratifikaciji Dodatnog protokola uz Krivičnopravnu konvenciju o korupciji sadržan je u članu 73. stav 1. tačka 7. Ustava Republike Srbije, prema kome Narodna skupština Republike Srbije ratifikuje međunarodne ugovore.
RAZLOZI ZBOG KOJIH SE PREDLAŽE DONOŠENjE ZAKONA
Savezna skupština SRJ, na sednici Veća građana i sednici Veća republika od 26.02.2002. godine donela je Zakon o potvrđivanju Krivičnopravne konvencije o korupciji koja je sačinjena 1999. godine.
Cilj sačinjavanja navedene konvencije je bio da se omogući koordinirana inkriminacija krivičnih dela korupcije u nacionalnim zakonodavstvima, kao i da se unapredi saradnja među državama u gonjenju za takva krivična dela.
U Strazburu je 2003. godine sačinjen Dodatni protokol na Krivičnopravnu konvenciju o korupciji koji treba da doprinese još efikasnijoj borbi protiv ove pojave, kao i saradnji među državama na planu njenog suzbijanja. Zbog toga se u Protokolu predviđaju mere koje strane ugovornice treba da preduzmu na zakonodavnom planu u cilju sprečavanja korupcije, odnosno predviđaju obaveze za svaku državu da ustanovi kao krivična dela podmićivanje domaćih arbitara, podmićivanje stranih arbitara, podmićivanje domaćih porotnika, kao i podmićivanje stranih porotnika.
Ratifikacija navedenog protokola, uz već izvršenu ratifikaciju Konvencije, doprineće efikasnijem suzbijanju korupcije u našem društvu i unaprediti saradnju naše države sa drugim državama u borbi protiv ove pojave.
FINANSIJSKE OBAVEZE
Za sprovođenje ovog zakona nije potrebno obezbediti dodatna finansijska sredstva u budžetu.
IV. RAZLOZI ZA DONOŠENjE ZAKONA PO HITNOM POSTUPKU
Predlaže se da se zakon po hitnom postupku, iz razloga što bi njegovo nedonošenje moglo da izazove štetne posledice po rad državnih organa.