PREGLED ODREDABA
ZAKONA O VISOKOM OBRAZOVANJU
KOJE SE MENJAJU, ODNOSNO DOPUNJUJU
Pravo na visoko obrazovanje
Član 9.
Pravo na visoko obrazovanje imaju sva lica sa prethodno stečenim srednjim obrazovanjem u četvorogodišnjem trajanju SA POLOŽENOM OPŠTOM, STRUČNOM ILI UMETNIČKOM MATUROM, u skladu sa ovim zakonom i zakonom kojim se uređuje srednje obrazovanje.
Izuzetno, pod uslovima određenim statutom visokoškolske ustanove, pravo na visoko obrazovanje ima i lice bez stečenog srednjeg obrazovanja koje konkuriše za upis na studijske programe iz umetničkih oblasti.
Nacionalni savet:
1) prati razvoj visokog obrazovanja i njegovu usklađenost sa evropskim i međunarodnim standardima;
2) predlaže ministarstvu nadležnom za poslove visokog obrazovanja (u daljem tekstu: Ministarstvo) mere za unapređivanje sistema visokog obrazovanja;
3) daje mišljenje o politici upisa na visokoškolske ustanove;
4) daje mišljenje u postupku donošenja propisa kojima se uređuju pitanja od značaja za delatnost visokog obrazovanja;
5) predlaže Vladi normative i standarde rada visokoškolskih ustanova, kao i materijalna sredstva za njihovo ostvarivanje, po pribavljenom mišljenju Konferencije univerziteta i Konferencije akademija i visokih škola;
6) odlučuje u drugom stepenu po žalbama u postupku akreditacije, na osnovu predloga žalbene komisije, koju obrazuje za svaku pojedinačnu žalbu;
7) utvrđuje smernice u vezi sa organizacijom, sprovođenjem kratkog programa studija i izdavanjem odgovarajućeg sertifikata;
8) utvrđuje naučne, umetničke, odnosno stručne oblasti u okviru polja iz člana 37. ovog zakona, na predlog Konferencije univerziteta i Konferencije akademija i visokih škola;
9) utvrđuje listu stručnih, akademskih, naučnih, odnosno umetničkih naziva sa naznakom zvanja odgovarajućeg stepena studija iz odgovarajućih oblasti i skraćenice stručnih, akademskih, naučnih, odnosno umetničkih naziva dvojezično, na srpskom i engleskom jeziku;
10) utvrđuje standarde za samovrednovanje i ocenjivanje kvaliteta visokoškolskih ustanova na predlog Nacionalnog akreditacionog tela;
11) utvrđuje standarde za spoljašnju proveru kvaliteta visokoškolskih ustanova na predlog Nacionalnog akreditacionog tela;
12) utvrđuje standarde za početnu akreditaciju na predlog Nacionalnog akreditacionog tela;
13) utvrđuje standarde i postupak za akreditaciju visokoškolskih ustanova na predlog Nacionalnog akreditacionog tela;
14) utvrđuje standarde i postupak za akreditaciju studijskih programa na predlog Nacionalnog akreditacionog tela;
15) utvrđuje minimalne uslove za izbor u zvanja nastavnika, na predlog Konferencije univerziteta, odnosno Konferencije akademija i visokih škola;
16) donosi Osnove za kodeks o akademskom integritetu I SUKOBU INTERESA PRILIKOM IZBORA U ZVANJE I ZASNIVANJA RADNOG ODNOSA na visokoškolskim ustanovama u Republici Srbiji;
17) utvrđuje listu recenzenata;
18) obavlja i druge poslove u skladu sa zakonom.
U listu recenzenata iz stava 1. tačka 17) ovog člana mogu biti imenovani nastavnici visokoškolskih ustanova u Republici, kao i nastavnici u odgovarajućem zvanju sa visokoškolskih ustanova van teritorije Republike.
Lista recenzenata objavljuje se na zvaničnoj internet stranici Nacionalnog saveta i sadrži podatke o:
1) imenu i prezimenu recenzenta;
2) državi, mestu i ustanovi na kojoj je stekao najviši stepen obrazovanja;
3) trenutnom nastavno-naučnom zvanju i godini i ustanovi u kojoj je izabran u nastavno-naučno zvanje;
4) obrazovno-naučnom, odnosno obrazovno-umetničkom polju i oblasti u kojoj je izabran u nastavno-naučno zvanje.
Na listi recenzenata ne može biti lice koje je izabrano, postavljeno ili imenovano na funkciju u državnom organu, organu autonomne pokrajine ili lokalne samouprave, u organu političke stranke, na dužnost organa poslovođenja visokoškolske ustanove, člana Nacionalnog saveta, Komisije za akreditaciju, odnosno zaposleno u Nacionalnom akreditacionom telu.
Nacionalni savet najmanje dva puta godišnje održava sastanak sa Privrednom komorom Srbije, odnosno jedanput godišnje sa Nacionalnim prosvetnim savetom, Savetom za stručno obrazovanje i obrazovanje odraslih i drugim profesionalnim udruženjima za razmatranje pitanja iz svoje nadležnosti i utvrđivanja prioriteta u sprovođenju politike visokog obrazovanja.
Akti iz stava 1. tač. 8)-16) ovog člana objavljuju se u „Službenom glasniku Republike Srbije“.
Spoljašnja provera kvaliteta visokoškolskih ustanova
Član 22.
Provera ispunjenja obaveza visokoškolske ustanove u pogledu kvaliteta vrši se u skladu sa aktom o standardima i postupku za spoljašnju proveru kvaliteta.
Postupak spoljašnje provere kvaliteta visokoškolske ustanove sprovodi Komisija za akreditaciju redovno u četvrtoj godini akreditacionog ciklusa, a vanredno na zahtev Ministarstva i Nacionalnog saveta. A MOŽE I VANREDNO, KAO I NA ZAHTEV MINISTARSTVA I NACIONALNOG SAVETA.
Izveštaj o izvršenoj spoljašnjoj kontroli kvaliteta visokoškolske ustanove Komisija za akreditaciju dostavlja visokoškolskoj ustanovi i podnosiocu zahteva za vanrednu proveru.
Ukoliko visokoškolska ustanova ne ispuni obaveze u pogledu kvaliteta, Komisija za akreditaciju u izveštaju iz stava 3. ovog člana određuje visokoškolskoj ustanovi mere za ispravljanje utvrđenih nedostataka i naknadnog praćenja u trajanju od šest meseci od dana dostavljanja izveštaja iz stava 3. ovog člana.
Komisija za akreditaciju u roku od 30 dana od dana isteka roka iz stava 4. ovog člana sačinjava završni izveštaj o spoljašnjoj kontroli i proveri kvaliteta visokoškolske ustanove.
Izveštaj iz stava 3. ovog člana, na koji visokoškolska ustanova nije uložila prigovor u roku iz stava 5. ovog člana, kao i izveštaj koji Komisija usvoji nakon isteka roka od šest meseci iz stava 4. ovog člana (u daljem tekstu: završni izveštaj), objavljuje se na službenoj internet stranici Nacionalnog akreditacionog tela.
Ukoliko je završni izveštaj negativan, Nacionalno akreditaciono telo u roku od 30 dana od dana objavljivanja završnog izveštaja donosi rešenje o oduzimanju akreditacije studijskog programa, odnosno akreditacije visokoškolske ustanove.
Protiv rešenja iz stava 7. ovog člana, visokoškolska ustanova može da izjavi žalbu Nacionalnom savetu, preko Nacionalnog akreditacionog tela.
Vrste studija
Član 34.
Delatnost visokog obrazovanja ostvaruje se kroz akademske i strukovne studije na osnovu akreditovanih studijskih programa za sticanje visokog obrazovanja.
Na akademskim studijama izvodi se akademski studijski program, koji osposobljava studente za razvoj i primenu naučnih, umetničkih i stručnih dostignuća.
Na strukovnim studijama izvodi se strukovni studijski program, koji osposobljava studente za primenu i razvoj stručnih znanja i veština potrebnih za uključivanje u radni proces.
Radi stručnog osposobljavanja lica sa stečenim visokim SREDNJIM obrazovanjem za uključivanje u radni proces, izvodi se kratki program studija koji ima jasno definisanu strukturu, svrhu i ishode učenja i za koji se izdaje sertifikat o završenom kratkom programu studija i stečenim kompetencijama.
Prenošenje ESPB bodova
Član 41.
Između različitih studijskih programa, u okviru istog stepena i vrste studija može se vršiti prenošenje ESPB bodova.
Kriterijumi i uslovi prenošenja ESPB bodova i odgovarajuća provera znanja propisuju se opštim aktom samostalne visokoškolske ustanove, odnosno sporazumom visokoškolskih ustanova.
IZUZETNO OD STAVA 1. OVOG ČLANA, ZA STUDENTE KOJI UČESTVUJU U PROGRAMIMA MEĐUNARODNE MOBILNOSTI MOŽE SE VRŠITI PRENOS ESPB BODOVA IZMEĐU RAZLIČITIH STUDIJSKIH PROGRAMA U OKVIRU SVIH STEPENA I VRSTE STUDIJA.
Univerzitet je samostalna visokoškolska ustanova koja u obavljanju svoje delatnosti objedinjuje obrazovnu, naučnoistraživačku, stručnu, umetničku i inovacionu delatnost, kao komponente jedinstvenog procesa visokog obrazovanja.
Univerzitet može ostvarivati sve vrste i stepene studija.
Visokoškolska ustanova ima status univerziteta ako ostvaruje akademske studijske programe na svim stepenima studija, u okviru najmanje tri polja i tri oblasti iz člana 37. ovog zakona.
Izuzetno, univerzitet se može osnovati u polju umetnosti, ako ima sva tri stepena studija iz najmanje tri oblasti umetnosti i nauka o umetnosti.
UNIVERZITET U BEOGRADU JE VISOKOŠKOLSKA USTANOVA OD NACIONALNOG ZNAČAJA.
Organi visokoškolske ustanove
Član 60.
Organi visokoškolske ustanove uređuju se statutom ustanove, u skladu sa zakonom i osnivačkim aktom.
Visokoškolska ustanova ima organ upravljanja, organ poslovođenja, stručne organe i studentski parlament.
Visokoškolska ustanova radi ostvarivanja saradnje na razvoju studijskih programa u skladu sa potrebama tržišta rada, MOŽE DA ima savet poslodavaca.
Organ poslovođenja
Član 64.
Organ poslovođenja univerziteta je rektor, fakulteta – dekan, akademije strukovnih studija – predsednik, visoke škole i visoke škole strukovnih studija – direktor. Organ poslovođenja se bira TAJNIM GLASANJEM iz reda nastavnika visokoškolske ustanove koji su u radnom odnosu sa punim radnim vremenom, a izabrani su na neodređeno vreme. Organ poslovođenja bira se na tri godine sa mogućnošću jednog uzastopnog izbora.
Rektor univerziteta koordinira rad dekana u cilju sprovođenja stavova, odluka i zaključaka organa i tela univerziteta, u vezi sa ostvarivanjem uloge, zadataka, delatnosti i nadležnosti univerziteta koje su utvrđene ovim zakonom, statutom i drugim opštim aktima univerziteta.
Rektor je dužan da pisanim putem upozori dekana i savet fakulteta na postupanje i odluke suprotne ovom zakonu ili statutu univerziteta.
Bliži uslovi, kao i način i postupak izbora i razrešenja, nadležnost i odgovornost organa iz stava 1. ovog člana, uređuju se statutom visokoškolske ustanove.
Organ poslovođenja ne može biti lice koje je pravnosnažnom presudom osuđeno za krivično delo protiv polne slobode, falsifikovanja isprave koju izdaje visokoškolska ustanova ili primanja mita u obavljanju poslova u visokoškolskoj ustanovi, odnosno koje je pravnosnažnom presudom osuđeno na kaznu zatvora za drugo krivično delo, kao ni lice koje je teže prekršilo kodeks profesionalne etike. ODNOSNO LICE KOJE JE RAZREŠENO DUŽNOSTI ORGANA POSLOVOĐENJA U SKLADU SA OVIM ZAKONOM, KAO I LICE ZA KOJE JE AGENCIJA ZA BORBU PROTIV KORUPCIJE DALA PREPORUKU ZA RAZREŠENJE.
Organu poslovođenja prestaje dužnost u slučajevima propisanim u stavu 5. ovog člana danom pravosnažnosti presude, odnosno pravosnažnosti odluke.
U slučajevima iz stava 5. ovog člana savet visokoškolske ustanove konstatuje odmah, a najkasnije u roku do 15 dana od dana pravnosnažnosti presude, odnosno pravosnažnosti odluke da je organu poslovođenja prestala dužnost i imenuje vršioca dužnosti organa poslovođenja.
Ukoliko inspektor iz člana 135. ovog zakona utvrdi da savet nije doneo odluku o prestanku dužnosti organa poslovođenja u roku iz stava 7. ovog člana, odnosno odluku o razrešenju organa poslovođenja iz člana 63. stav 2. ovog zakona, u roku od osam dana od dana saznanja za nepostupanje saveta predložiće ministru donošenje odgovarajuće odluke.
Ministar odlučuje o prestanku dužnosti, odnosno o razrešenju organa iz stava 8. ovog člana i člana 135. stav 3. tačka 7) ovog zakona u roku od 15 dana od dana dostavljanja predloga inspektora.
U visokoškolskoj ustanovi čiji je osnivač Republika, a na kojoj se nastava u celini ili delimično izvodi na jeziku nacionalne manjine, nacionalni savet nacionalne manjine daje mišljenje o kandidatima predloženim za organ iz stava 1. ovog člana.
Rektoru u radu pomažu prorektori i generalni sekretar.
Univerzitet, AKADEMIJA STRUKOVNIH STUDIJA I VISOKA ŠKOLA ima menadžera, čije se nadležnosti utvrđuju u skladu sa opštim aktom univerziteta.
OSNOVNE NADLEŽNOSTI MENADŽERA VISKOŠKOLSKE USTANOVE UTVRĐUJU SE ZAKONOM, A VISOKOŠKOLSKA USTANOVA MOŽE STATUTOM DA PROPIŠE I DODATNE NADLEŽNOSTI.
LEKTORI SRPSKOG JEZIKA NA VISOKOŠKOLSKIM USTANOVAMA U INOSTRANSTVU
ČLAN 83A
NA ZAHTEV STRANE VISOKOŠKOLSKE USTANOVE, U SKLADU SA MEĐUNARODNIM UGOVOROM I U OKVIRU MEĐUNARODNE SARADNJE VISOKOŠKOLSKE USTANOVE ČIJI JE OSNIVAČ REPUBLIKA, ODNOSNO AUTONOMNA POKRAJINA, MINISTAR, NA OSNOVU JAVNOG KONKURSA, A NA PREDLOG KOMISIJE ZA IZBOR LEKTORA SRPSKOG JEZIKA U INOSTRANSTVU, BIRA NA PERIOD OD TRI GODINE LEKTORA SRPSKOG JEZIKA I KNJIŽEVNOSTI.
KOMISIJU IZ STAVA 1. OVOG ČLANA IMENUJE MINISTAR, A ČINE JE PREDSTAVNIK MINISTARSTVA I PREDSTAVNICI KATEDRI ZA SRPSKI JEZIK I KNJIŽEVNOST VISOKOŠKOLSKIH USTANOVA ČIJI JE OSNIVAČ REPUBLIKA.
ZA LEKTORA SRPSKOG JEZIKA I KNJIŽEVNOSTI MOŽE BITI IZABRANO LICE KOJE IMA ZAVRŠENE MASTER AKADEMSKE STUDIJE, ODNOSNO OSNOVNE STUDIJE U TRAJANJU OD ČETIRI GODINE PREMA PROPISIMA KOJI SU VAŽILI DO STUPANJA NA SNAGU ZAKONA O VISOKOM OBRAZOVANJU (,,SLUŽBENI GLASNIK RS’’, BR. 26/05, 100/07 – AUTENTIČNO TUMAČENJE, 97/08, 44/10, 93/12, 89/13, 99/14, 45/15 – AUTENTIČNO TUMAČENJE, 68/15, 87/16 I 27/17 – DR. ZAKON), IZ OBLASTI FILOLOGIJE I KOJE ZNA JEDAN SVETSKI JEZIK, ODNOSNO JEZIK ZEMLJE PRIJEMA, NA NIVOU B1 ZAJEDNIČKOG EVROPSKOG OKVIRA.
PREDNOST PRI IZBORU IMA KANDIDAT SA ZAVRŠENIM STUDIJSKIM PROGRAMOM SRPSKOG JEZIKA I KNJIŽEVNOSTI, KANDIDAT SA VEĆOM PROSEČNOM OCENOM NA OSNOVNIM I MASTER STUDIJAMA, KANDIDAT SA OBJAVLJENIM RADOVIMA I NAGRADAMA, KANDIDAT SA RADNIM ISKUSTVOM.
UKOLIKO NA KONKURSU NEMA KANDIDATA SA RADNIM ISKUSTVOM, MOŽE BITI IZABRAN I KANDIDAT BEZ RADNOG ISKUSTVA, UZ PREPORUKU DVA NASTAVNIKA ODGOVARAJUĆE VISOKOŠKOLSKE USTANOVE.
IZBORNI PERIOD LEKTORA MOŽE SE PRODUŽITI ZA JOŠ JEDAN MANDAT.
IZUZETNO OD STAVA 1. OVOG ČLANA, MINISTARSTVO MOŽE, BEZ SPROVOĐENJA JAVNOG KONKURSA, PREDLOŽITI STRANOJ VISOKOŠKOLSKOJ USTANOVI KANDIDATA KOJI VEĆ OBAVLJA POSLOVE LEKTORA ILI LICE KOJE JE PROŠLO JAVNI KONKURS I UŠLO U NAJUŽI IZBOR ZA LEKTORA NA STRANOJ VISOKOŠKOLSKOJ USTANOVI, UZ SAGLASNOST KANDIDATA.
MINISTARSTVO OBEZBEĐUJE SREDSTVA ZA PODRŠKU RADU LEKTORA SRPSKOG JEZIKA U INOSTRANSTVU IZABRANIH U SKLADU SA OVIM ZAKONOM, DO IZNOSA PLATE NASTAVNIKA U ODGOVARAJUĆEM ZVANJU NA STRANOJ VISOKOŠKOLSKOJ USTANOVI NA KOJOJ ĆE LEKTOR BITI ANGAŽOVAN.
BLIŽE USLOVE U POGLEDU IZBORA, PROGRAMA RADA LEKTORA SRPSKOG JEZIKA NA STRANIM VISOKOŠKOLSKIM USTANOVAMA I DRUGIH PITANJA OD ZNAČAJA ZA ANGAŽOVANJE LEKTORA, PROPISUJE MINISTAR.’’
Jezik studija
Član 95.
Visokoškolska ustanova organizuje i izvodi studije na srpskom jeziku.
Visokoškolska ustanova može organizovati polaganje ispita i izvoditi studije, odnosno pojedine delove studija, kao i organizovati izradu i odbranu završnog, master i specijalističkog rada i doktorske disertacije, odnosno ostvarivati studijski program na jeziku nacionalne manjine i na stranom jeziku, ukoliko je takav program akreditovan kao poseban studijski program, u skladu sa statutom.
VISOKOŠKOLSKA USTANOVA MOŽE ORGANIZOVATI POLAGANJE ISPITA I IZVODITI POJEDINE DELOVE STUDIJA, KAO I ORGANIZOVATI IZRADU I ODBRANU ZAVRŠNOG, MASTER I SPECIJALISTIČKOG RADA I DOKTORSKE DISERTACIJE NA STRANOM JEZIKU, U SKLADU SA STATUTOM.
VISOKOŠKOLSKA USTANOVA MOŽE OSTVARIVATI STUDIJSKI PROGRAM NA JEZIKU NACIONALNE MANJINE I STRANOM JEZIKU UKOLIKO JE TAKAV PROGRAM ODOBREN, ODNOSNO AKREDITOVAN.
Visokoškolska ustanova može za studente sa invaliditetom organizovati i izvoditi studije, odnosno pojedine delove studija, na znakovnom jeziku.
Konkurs
Član 98.
Samostalna visokoškolska ustanova raspisuje konkurs za upis na studije (u daljem tekstu: konkurs).
Konkurs sadrži: broj studenata za određene studijske programe, uslove za upis, merila za utvrđivanje redosleda kandidata, postupak sprovođenja konkursa, način i rokove za podnošenje žalbe na utvrđeni redosled, kao i visinu školarine koju plaćaju studenti čije se studiranje ne finansira iz budžeta.
Konkurs se objavljuje najkasnije četiri meseca pre početka školske godine.
IZUZETNO OD STAVA 3. OVOG ČLANA, KONKURS ZA DOKTORSKE STUDIJE KOJE SE ORGANIZUJU U OKVIRU MEĐUNARODNIH PROJEKATA U SKLADU SA ZAKONOM O POTVRĐIVANJU SPORAZUMA IZMEĐU VLADE REPUBLIKE SRBIJE I EVROPSKE UNIJE O UČEŠĆU REPUBLIKE SRBIJE U PROGRAMU EVROPSKE UNIJE HORIZONT 2020 – OKVIRNOM PROGRAMU ZA ISTRAŽIVANJE I INOVACIJE (2014–2020) (,,SLUŽBENI GLASNIK RS – MEĐUNARODNI UGOVORI”, BROJ 9/14), RASPISUJE SE U SKLADU SA ROKOVIMA I USLOVIMA PROPISANIM PROGRAMSKIM DOKUMENTIMA HORIZONT 2020, A STUDENTI UPISANI PO TIM KONKURSIMA NE ULAZE U BROJ STUDENATA ČIJE SE STUDIJE FINANSIRAJU IZ BUDŽETA REPUBLIKE.
Status studenta
Član 103.
Student koji u tekućoj školskoj godini ostvari 48 ESPB bodova ima pravo da se u narednoj školskoj godini finansira iz budžeta ako se rangira u okviru ukupnog broja studenata čije se studije finansiraju iz budžeta, u skladu sa ovim zakonom.
Rangiranje studenata iz stava 1. ovog člana obuhvata studente koji se upisuju na istu godinu studija na određeni studijski program, a vrši se polazeći od broja ostvarenih ESPB bodova, ukupnih godina studiranja i postignutog uspeha u savlađivanju studijskog programa, na način i po postupku utvrđenim opštim aktom visokoškolske ustanove.
STUDENT KOJI U POSLEDNJOJ GODINI STUDIJA IMA STATUS STUDENTA KOJI SE FINANSIRA IZ BUDŽETA, ZADRŽAVA PRAVO DA SE FINANSIRA IZ BUDŽETA NAJDUŽE GODINU DANA PO ISTEKU REDOVNOG TRAJANJA STUDIJA.
Student koji ne ostvari pravo iz stava 1. ovog člana u narednoj školskoj godini nastavlja studije u statusu studenta koji se sam finansira.
Student sa invaliditetom i student upisao po afirmativnoj meri koji u tekućoj školskoj godini ostvari prihod od 36 ESPB bodova imaju pravo da se u narednoj školskoj godini finansiraju iz budžeta.
Student može biti finansiran iz budžeta samo jedanput na istom stepenu studija.
Korisnik svih podataka iz registara iz člana 114. stav 3. ovog zakona je Ministarstvo.
Visokoškolska ustanova je korisnik podataka koje unosi u registre i statističkih izveštaja koji proističu iz njih.
Student, odnosno zaposleni u visokoškolskoj ustanovi može dobiti podatke koji se o njemu vode u registru iz člana 114. stav. 3. tačka 3), odnosno iz člana 114. stav 3. tačka 4) ovog zakona, u skladu sa zakonom kojim se uređuje zaštita podataka o ličnosti.
Korisnik podataka iz registara iz člana 114. stav 3. ovog zakona može biti i državni i drugi organ i organizacija, kao i pravno i fizičko lice, pod uslovom da je zakonom ili drugim propisima ovlašćeno da traži i prima podatke, da su ti podaci neophodni za izvršenje poslova iz njegove nadležnosti ili služe za potrebe istraživanja, uz obezbeđivanje zaštite podataka o identitetu ličnosti.
KORISNIK PODATAKA IZ REGISTARA IZ ČLANA 114. STAV 3. OVOG ZAKONA JE I AGENCIJA ZA KVALIFIKACIJE (U DALJEM TEKSTU: AGENCIJA) KOJA JE OSNOVANA I OBAVLJA DELATNOST U SKLADU SA ZAKONOM KOJIM JE UREĐEN NACIONALNI OKVIR KVALIFIKACIJA.
PODATKE IZ REGISTARA IZ ČLANA 114. STAV 3. OVOG ZAKONA I PODATKE IZ CENTRALNOG REGISTRA OBAVEZNOG SOCIJALNOG OSIGURANJA AGENCIJA KORISTI U SVRHU: PRAĆENJA I MERENJA EFEKATA IMPLEMENTACIJE KVALIFIKACIJA NA ZAPOŠLJAVANJE, ODNOSNO ZAPOŠLJIVOSTI PREMA STEČENIM KVALIFIKACIJAMA I ZAVRŠENIM STUDIJSKIM PROGRAMIMA, PRAĆENJA NACIONALNIH TRENDOVA ZAPOŠLJAVANJA I POREĐENJA SA TRENDOVIMA U INOSTRANSTVU, KAO I PRAĆENJA AKTIVNE POLITIKE ZAPOŠLJAVANJA U CILJU POVEĆANJA ZAPOSLENOSTI.
PODACI IZ REGISTARA IZ ČLANA 114. STAV 3. OVOG ZAKONA I IZ CENTRALNOG REGISTRA OBAVEZNOG SOCIJALNOG OSIGURANJA PRIKUPLJAJU SE I OBRAĐUJU U ELEKTRONSKOM OBLIKU, AŽURIRAJU SE AUTOMATSKI, A NAJKASNIJE TRI DANA OD DANA NASTANKA PROMENE U IZVORNOJ EVIDENCIJI I ČUVAJU SE DESET GODINA.
PODACI SE PRIKUPLJAJU I OBRAĐUJU U SKLADU SA ZAKONOM KOJIM SE UREĐUJE ZAŠTITA PODATKA O LIČNOSTI I INFORMACIONA BEZBEDNOST. ’’
Oglašavanje ništavim
Član 127.
Diploma, odnosno dodatak diplomi ništavi su i mogu se uvek poništiti:
1) ako su izdati od neovlašćene organizacije;
2) ako su potpisani od neovlašćenog lica;
3) ako imalac diplome nije ispunio sve ispitne obaveze na način i po postupku utvrđenim zakonom i studijskim programom visokoškolske ustanove;
4) ako imalac diplome nije ispunjavao uslove za upis na studije prvog, drugog ili trećeg stepena, odnosno uslove za sticanje odgovarajućeg akademskog ili naučnog naziva.
Samostalna visokoškolska ustanova poništava diplomu, odnosno dodatak diplomi iz razloga utvrđenih u stavu 1. tač. 2)-4) ovog člana.
Samostalna visokoškolska ustanova poništava diplomu o stečenom prvom i drugom stepenu akademskih i strukovnih studija u skladu sa opštim aktom ako utvrdi da završni rad nije rezultat samostalnog rada kandidata.
Samostalna visokoškolska ustanova poništava diplomu o stečenom akademskom nazivu magistra, u skladu sa opštim aktom ako utvrdi da magistarski rad nije rezultat samostalnog rada kandidata.
Samostalna visokoškolska ustanova poništava diplomu o stečenom naučnom nazivu doktora nauka, odnosno doktora umetnosti u skladu sa opštim aktom ako utvrdi da doktorska disertacija, odnosno doktorski umetnički projekat nije originalan naučni, odnosno umetnički rezultat rada kandidata.
Ministar, po službenoj dužnosti, poništava diplomu, odnosno dodatak diplomi iz razloga utvrđenih u stavu 1. tačka 1) ovog člana.
Ako samostalna visokoškolska ustanova ne poništi diplomu iz razloga utvrđenih u stavu 1. tač. 2)-4) ovog člana, ministar joj izdaje upozorenje da to učini u narednom roku od 30 dana.
Ako samostalna visokoškolska ustanova u ostavljenom roku iz stava 7. ovog člana, ne poništi diplomu iz razloga utvrđenih u stavu 1. tač. 2)-4) ovog člana ministar obrazuje komisiju koju čine naučnici, odnosno umetnici i stručnjaci iz odgovarajuće uže naučne, odnosno umetničke oblasti, radi sačinjavanja mišljenja na osnovu kog ministar odlučuje o poništavanju diplome.
UKOLIKO KOMISIJA IZ STAVA 8. OVOG ČLANA UTVRDI DA JE VISOKOŠKOLSKA USTNAOVA OMOGUĆILA UPIS NA STUDIJE PRVOG, DRUGOG ILI TREĆEG STEPENA IMAOCU DIPLOME IZ STAVA 1. TAČKA 4) OVOG ČLANA, A TO LICE JE ISPUNILO SVE OBAVEZE U SKLADU SA STUDIJSKIM PROGRAMOM, DIPLOMA SE NE PONIŠTAVA.
XVI. KAZNENE ODREDBE
Član 136.
Novčanom kaznom od 200.000 do 2.000.000 dinara kazniće se za prekršaj visokoškolska ustanova, ako:
1) obavlja delatnost van sedišta i van objekata u kojima se obavlja delatnost (član 43. stav 4. i član 52. stav 15. ovog zakona);
2) ostvaruje studijski program koji nije naveden u dozvoli za rad (član 52. stav 15. ovog zakona);
3) izvrši promenu naziva, sedišta i statusnu promenu suprotno odredbama ovog zakona (član 54. stav 1);
4) ne učini dostupnom javnosti doktorsku disertaciju pre javne odbrane, odnosno ako ne uspostavi digitalni repozitorijum ili u njemu ne čuva odbranjenu doktorsku disertaciju ili ne dostavi Ministarstvu kopiju sadržaja koji čuva u javnom repozitorijumu (član 40. st. 8–10. ovog zakona);
5) izabere organ poslovođenja suprotno odredbama ovog zakona (član 64. stav 1);
6) ne učini dostupnim javnosti podatke o iznosu sredstava ustanove (član 67. stav 5. ovog zakona);
7) naplati školarinu veću od utvrđene u skladu sa ovim zakonom (član 71);
8) posebno naplaćuje usluge studentima koje su obuhvaćene školarinom (član 71. stav 5. ovog zakona);
9) ne učini dostupnim javnosti merila za utvrđivanje visine školarine i odluku o visini školarine (član 71. stav 7. ovog zakona);
10) primi u radni odnos nastavnika koji ne ispunjava uslove predviđene ovim zakonom, ili bez konkursa (čl. 73–75. ovog zakona);
11) ne organizuje predavanja i druge oblike nastave (član 96. stav 2. ovog zakona);
12) upiše na studijski program kandidata koji se nije prijavio na konkurs ili suprotno konkursu (član 98. ovog zakona);
13) upiše studente preko broja utvrđenog u skladu sa ovim zakonom (član 99);
14) ne vodi na propisan način ili neuredno vodi evidenciju i izdaje javne isprave suprotno odredbama ovog zakona (član 113. stav 6. i član 125. stav 6);
15) izda diplomu koja ne odgovara akreditovanom studijskom programu (član 23. stav 1. ovog zakona);
16) neosnovano naplati školarinu (čl. 71. i 103. ovog zakona);
17) ako nastavniku otkaže ugovor o radu suprotno odredbama ovog zakona (član 89. stav 1);
18) izabere u zvanje i zaključi ugovor sa saradnikom u nastavi, asistentom, odnosno saradnikom van radnog odnosa, suprotno odredbama ovog zakona (čl. 82–87);
19) zaključi ugovor o radnom angažovanju bez prethodno dobijenog odobrenja stručnog organa visokoškolske ustanove u okviru koje nastavnik, odnosno saradnik ima zasnovan radni odnos (član 90. stav 1. ovog zakona);
20) ne okonča postupak sprovođenja raspisanog konkursa za izbor u zvanje nastavnika u skladu sa ovim zakonom i statutom, u roku od devet meseci od dana raspisivanja konkursa (član 75. stav 12. ovog zakona);
21) ne postupi po rešenju inspektora (član 135. stav 3. ovog zakona);
22) ne razreši organ poslovođenja (član 63. stav 2. i član 64. stav 8. ovog zakona.;
23) OMOGUĆI UPIS NA STUDIJE PRVOG, DRUGOG ILI TREĆEG STEPENA LICU KOJE NE ISPUNJAVA USLOVE ZA UPIS NA TE STUDIJE, ODNOSNO USLOVE ZA STICANJE ODGOVARAJUĆEG STRUČNOG, AKADEMSKOG ILI NAUČNOG NAZIVA (ČLAN 127. STAV 1. TAČKA 4) OVOG ZAKONA)
Novčanom kaznom od 50.000 do 150.000 dinara kazniće se odgovorno lice u visokoškolskoj ustanovi za prekršaj iz stava 1. tač. 1)–3) ovog člana.
Novčanom kaznom od 10.000 do 50.000 dinara kazniće se odgovorno lice u visokoškolskoj ustanovi za prekršaj iz stava 1. tač. 4)–22) ovog člana.
Novčanom kaznom od 200.000 do 2.000.000 dinara kazniće se pravno lice koje u pravnom prometu istupa pod nazivom iz člana 43. stav 1. ovog zakona, a koje nema dozvolu za rad izdatu u skladu sa ovim zakonom.
Novčanom kaznom od 50.000 do 150.000 dinara kazniće se odgovorno lice u pravnom licu za prekršaj iz stava 4. ovog člana.
Konstituisanje organa upravljanja, stručnih organa i studentskog parlamenta, kao i izbor organa poslovođenja visokoškolske ustanove u skladu sa ovim zakonom, izvršiće se po isteku mandata tih organa konstituisanih, odnosno izabranih po propisima koji su važili do stupanja na snagu ovog zakona.
Postupak izbora organa poslovođenja u skladu sa ovim zakonom pokreće se najkasnije šest meseci pre isteka mandata iz stava 1. ovog člana.
U ukupan broj mandata ne računaju se mandati do stupanja na snagu ovog zakona.
IZUZETNO OD STAVA 1. OVOG ČLANA, ORGANI VISOKOŠKOLSKIH USTANOVA IZABRANI PO PROPISIMA KOJI SU VAŽILI DO DANA STUPANJA NA SNAGU OVOG ZAKONA, A KOJIMA MANDAT ISTIČE NAKON 1. JUNA 2019. GODINE, POKRENUĆE PROCEDURU ZA IZBOR TIH ORGANA NAJKASNIJE U ROKU OD 60 DANA OD DANA STUPANJA NA SNAGU OVOG ZAKONA.
Studenti
Član 148.
Studenti upisani na studije do stupanja na snagu ovog zakona u skladu s odredbama čl. 82–88. Zakona o visokom obrazovanju („Službeni glasnik RS”, br. 76/05, 100/07 – autentično tumačenje, 97/08, 44/10, 93/12, 89/13, 99/14, 45/15 – autentično tumačenje, 68/15 i 87/16) mogu završiti studije po započetom studijskom programu, uslovima i pravilima studija, najkasnije do isteka roka koji se određuje u dvostrukom broju školskih godina potrebnih za realizaciju studijskog programa, računato od dana početka studiranja tog studijskog programa.
Studenti upisani na osnovne studije i na studije na višim školama do 10. septembra 2005. godine mogu završiti te studije po započetom nastavnom planu i programu, uslovima i pravilima studija, najkasnije do kraja školske 2017/2018. 2018/2019. godine, a studenti upisani na integrisane studije iz polja medicinskih nauka, do kraja školske 2018/2019. 2019/2020. godine.
Studenti upisani na magistarske studije do 10. septembra 2005. godine mogu završiti te studije po započetom planu i programu, uslovima i pravilima studija, najkasnije do kraja školske 2017/2018. 2018/2019. godine.
Kandidati koji su prijavili doktorsku disertaciju do 10. septembra 2005. godine, odnosno studenti koji su upisali doktorske studije po propisima koji su važili do tog datuma, mogu da steknu naučni naziv doktora nauka, odnosno da završe doktorske studije po započetom planu i programu, uslovima i pravilima studija, najkasnije do kraja školske 2017/2018. 2018/2019. godine.
Studenti iz stava 1. ovog člana imaju pravo da nastave započete studije u skladu sa odredbama ovog zakona, na način i po postupku utvrđenim opštim aktom visokoškolske ustanove.
Stečeni stručni, akademski, odnosno naučni nazivi
Član 149.
Stručni, akademski, odnosno naučni naziv koji je stečen prema propisima koji su važili do stupanja na snagu Zakona o visokom obrazovanju („Službeni glasnik RS”, br. 76/05, 100/07 – autentično tumačenje, 97/08, 44/10, 93/12, 89/13, 99/14, 45/15 – autentično tumačenje, 68/15 i 87/16), u pogledu prava koja iz njega proizlaze, izjednačen je sa odgovarajućim nazivom u skladu sa članom 127. tog zakona.
Lice koje je steklo ili stekne stručni naziv specijaliste strukovnih studija završavanjem specijalističkih strukovnih studija u skladu sa Zakonom o visokom obrazovanju („Službeni glasnik RS”, br. 76/05, 100/07 – autentično tumačenje, 97/08, 44/10, 93/12, 89/13, 99/14, 45/15 – autentično tumačenje, 68/15 i 87/16) zadržava pravo na njegovo korišćenje u skladu sa propisima prema kojima ih je steklo.
VISOKOŠKOLSKE USTANOVE KOJE SU, U SKLADU SA ČLANOM 128. STAV 1. ZAKONA O VISOKOM OBRAZOVANJU („SLUŽBENI GLASNIK RS’’, BR. 76/05, 100/07 – AUTENTIČNO TUMAČENJE, 97/08, 44/10, 93/12, 89/13, 99/14, 45/15 – AUTENTIČNO TUMAČENJE, 68/15, 87/16 I 88/17), IZDAVALE DIPLOME O STEČENOM NAUČNOM NAZIVU DOKTORA NAUKA, A KOJE SU U VREME ODBRANE DOKTORSKE DISERTACIJE I IZDAVANJA DIPLOME IMALE REŠENJE O ISPUNJENOSTI USLOVA ZA POČETAK RADA I OBAVLJANJE DELATNOSTI, U SKLADU SA ČLANOM 116. STAV 2. ISTOG ZAKONA, A NISU IMALE SAGLASNOST NA NASTAVNI PLAN MAGISTARSKIH STUDIJA PREMA PROPISIMA KOJI SU VAŽILI DO STUPANJA NA SNAGU TOG ZAKONA, SMATRA SE DA SU IZDAVALE DIPLOME O STEČENOM NAUČNOM NAZIVU DOKTORA NAUKA U SKLADU SA ZAKONOM.