PREDLOG ZAKONA
O ADVOKATURI
Član 1.
Ovim zakonom uređuju se uslovi za bavljenje advokaturom, način i oblici rada advokata zajedničkih advokatskih kancelarija, advokatskih ortačkih društava i advokatskih pripravnika, organizacija i način rada advokatskih komora, javna ovlašćenja koja im se poveravaju, način njihovog obavljanja i kontrola zakonitosti pojedinačnih akata advokatskih komora, prava, obaveze i odgovornosti advokata, advokatski ispit i materijalno poslovanje advokatskih komora.
Član 2.
Advokatura je nezavisno i samostalno zanimanje javnog poretka ustanovljeno radi pružanja pravne pomoći domaćim i inostranim pravnim i fizičkim licima.
Advokaturom se mogu baviti advokati samostalno, u zajedničkoj advokatskoj kancelariji ili advokatskom ortačkom društvu, upisani u imenik advokatske komore.
Član 3.
Pravna pomoć obuhvata:
davanje usmenih ili pismenih pravnih saveta i mišljenja i pravni konsalting;
sastavljanje tužbi, žalbi, molbi, predstavki i drugih podnesaka;
sastavljanje ugovora, zaveštanja, izjava, opštih i pojedinačnih akata i drugih isprava;
zastupanje i odbranu fizičkih i pravnih lica pred domaćim, inostranim i međunarodnim sudovima, državnim organima, tribunalima, arbitražama, pravnim i fizičkim licima;
zastupanje domaćih i stranih fizičkih i pravnih lica u njihovim pravnim poslovima;
obavljanje drugih poslova pravne pomoći u ime i za račun domaćeg ili inostranog fizičkog ili pravnog lica, na osnovu kojih se ostvaruju prava, štite slobode ili drugi interesi.
Član 4.
Advokat stiče pravo bavljenja advokaturom upisom u imenik advokata i polaganjem zakletve.
Član 5.
Pravo upisa u imenik advokata ima kandidat koji ispunjava sledeće uslove:
da ima diplomu pravnog fakulteta stečenu u Republici Srbiji ili Republici Crnoj Gori ili diplomu pravnog fakulteta stečenu u stranoj državi priznatu u skladu sa propisima koji regulišu oblast visokog obrazovanja;
da je položio pravosudni i advokatski ispit u Republici Srbiji ili Republici Crnoj Gori;
da je državljanin Republike Srbije ili Republike Crne Gore;
da ima potpunu poslovnu sposobnost;
da nije u radnom odnosu;
da se protiv njega ne vodi krivični postupak za krivično delo koje bi ga činilo nedostojnim poverenja za bavljenje advokaturom;
da nema drugu registrovanu delatnost, odnosno da nije direktor preduzeća;
da nije osuđivan za krivično delo koje ga čini nedostojnim za bavljenje advokaturom;
da je dostojno poverenja za bavljenje advokaturom. Smatra se da nije dostojno poverenja za bavljenje advokaturom lice iz čijeg se ponašanja u obavljanju ranije profesionalne delatnosti ili drugih postupaka može zaključiti da neće savesno obavljati advokaturu i čuvati njen ugled. Dostojnost poverenja za obavljanje advokature utvrđuje se u skladu sa opšteprihvaćenim moralnim normama i Kodeksom profesionalne etike advokata;
da pruži dokaz o sedištu svoje advokatske kancelarije.
Pravna lica, državni i pravosudni organi i organizacije dužni su da na zahtev advokatske komore daju tačne i potpune podatke o radu kandidata radi ocene ispunjenosti uslova iz stava 1. tačka 9. ovog člana.
Član 6.
Podnosilac zahteva za upis u imenik advokata dužan je da, po donošenju rešenja o upisu, a pre polaganja advokatske zakletve izvrši uplatu propisanih troškova upisa i zaključi ugovor o osiguranju od profesionalne odgovornosti.
Član 7.
Advokat koji je pre upisa u imenik advokata obavljao funkciju u pravosuđu ili bio starešina organa uprave ne može biti punomoćnik odnosno branilac u predmetima sudova i organa uprave na teritoriji advokatske komore na kojoj je sedište pravosudnog odnosno upravnog organa u kome je advokat obavljao funkciju tri godine od dana prestanka funkcije.
Sud ili organ koji vodi postupak po službenoj dužnosti ili na zahtev stranke uskratiće rešenjem pravo na zastupanje advokatu kada obavlja advokaturu protivno odredbi stava. 1. ovog člana.
Pod nosiocima pravosudne funkcije u smislu stava 1. podrazumevaju se sudije, javni tužioci i njihovi zamenici.
Pod organom uprave u smislu stava 1. ovog člana podrazumevaju se institucija državne zajednice Srbija i Crna Gora, republički organ uprave, organ uprave teritorijalne autonomije ili lokalne samouprave.
Pod starešinom organa u smislu stava 1. ovog člana podrazumeva se ministar, njegov zamenik i pomoćnik odnosno starešina organa teritorijalne autonomije i lokalne samouprave i njegov zamenik ili pomoćnik.
Član 8.
Podnosilac zahteva koji je upisan u imenik advokata ima pravo i obavezu da u roku od 30 dana od dana donošenja odluke o upisu, pred predsednikom advokatske komore u čiji je imenik upisan ili licem koje on ovlasti položi zakletvu, koja glasi:
„Zaklinjem se da ću dužnost advokata obavljati savesno, da ću se u svom radu pridržavati ustava, zakona i drugih propisa, statuta komore i Kodeksa profesionalne etike advokata i da ću svojim postupcima i ponašanjem čuvati ugled advokature.“
Član 9.
Svojstvo advokata dokazuje se advokatskom legitimacijom koju je u tekućoj godini izdala, ili je njenu važnost za tekuću godinu produžila advokatska komora u čiji imenik advokata je upisan njen imalac.
Od svakog lica koje se predstavlja kao advokat sud ili organ koji vodi postupak može tražiti na uvid advokatsku legitimaciju.
U slučaju da lice koja se predstavlja kao advokat nema advokatsku legitimaciju iz stava 1. ovog člana sud ili organ koji vodi postupak će uskratiti tom licu obavljanje advokatskih dužnosti u tom postupku.
Član 10.
Kandidat čiji je zahtev za upis u imenik advokata odbijen iz razloga navedenih u članu 5. stavu 1. tač. 8. i 9. ovog zakona može podneti istoj ili drugoj advokatskoj komori novi zahtev za upis po proteku pet godina od donošenja konačne odluke o odbijanju prethodnog zahteva.
Član 11.
Advokat ima pravo da poslove advokature obavlja na celoj teritoriji Republike Srbije.
Član 12.
Advokat je dužan da se stvarno i stalno bavi advokaturom.
Advokat je dužan da stranci savesno pruža pravnu pomoć u skladu sa zakonom, statutima advokatskih komora i Kodeksom profesionalne etike advokata. Advokat je dužan da čuva kao tajnu sve podatke do kojih je došao u pružanju pravne pomoći.
Advokat je dužan da obezbedi čuvanje advokatske tajne od strane advokatskog pripravnika i lica zaposlenih u njegovoj advokatskoj kancelariji.
Advokat je dužan da u profesionalnom radu i u privatnom životu koji je dostupan uvidu javnosti čuva vlastiti ugled i ugled advokature.
Član 13.
Advokat može da obavlja samo advokatsku delatnost.
Advokat ne može zasnovati radni odnos niti registrovati drugu samostalnu delatnost ili biti direktor preduzeća.
Advokat se ne sme baviti poslovima koji su nespojivi sa ugledom i nezavisnošću advokature.
Poslovi iz stava 3. ovog člana utvrđuju se Statutom Advokatske komore Srbije (u daljem tekstu: Statut) i Kodeksom profesionalne etike advokata (u daljem tekstu: Kodeks).
.
Član 14.
Advokat slobodno odlučuje da li će prihvatiti pružanje pravne pomoći stranci koja mu se obratila, osim u slučajevima predviđenim zakonom.
Advokat ne može odbiti pružanje pravne pomoći ako ga kao zastupnika ili branioca postavi sud, u skladu sa zakonom, osim ako postoje razlozi predviđeni zakonom zbog kojih je dužan da odbije zastupanje.
Član 15.
Advokat je dužan da odbije pružanje pravne pomoći:
ako je u istoj pravnoj stvari zastupao ili branio suprotnu stranku;
ako je bio advokatski pripravnik u advokatskoj kancelariji u kojoj se zastupa ili brani, ili je zastupana ili branjena suprotna stranka;
ako je član ili je bio član zajedničke advokatske kancelarije ili advokatskog ortačkog društva, u kojima se u istoj pravnoj stvari zastupa ili brani, ili je zastupana ili branjena suprotna stranka;
ako je u istoj pravnoj stvari postupao kao nosilac pravosudne funkcije ili službeno lice u državnom organu;
ako mu u roku od godinu dana od prestanka pravosudne funkcije pravnu pomoć zatraži stranka u čijoj je bilo kojoj drugoj pravnoj stvari postupao kao nosilac pravosudne funkcije;
ako su interesi stranke koja traži pravnu pomoć u suprotnosti sa njegovim interesima ili interesima njegovih bliskih srodnika, prijatelja, saradnika ili drugih stranaka, u skladu sa Statutom i Kodeksom;
u drugim slučajevima utvrđenim zakonom, Statutom i Kodeksom.
Član 16.
Advokat ima pravo na nagradu i naknadu troškova za svoj rad po Advokatskoj tarifi.
Advokatsku tarifu donosi Advokatska komora Srbije.
Pravilnik o visini nagrade za rad advokata za odbrane po službenoj dužnosti donosi ministar nadležan za poslove pravosuđa.
Advokatska tarifa objavljuje se u „Službenom glasniku Republike Srbije“.
Član 17.
Državni organi, ustanove, preduzeća i drugi oblici organizovanja obavezni su da advokatu, radi pružanja efikasne pravne pomoći njegovom klijentu, na njegov zahtev, u skladu sa zakonom, stave na uvid informacije, spise i dokaze koje su u njihovom posedu ili pod njihovom kontrolom uz dovoljno vremena da se advokat sa njima upozna.
Član 18.
Advokat može biti lišen slobode za krivična dela u vezi sa vršenjem advokatske delatnosti, samo po odluci veća nadležnog suda.
Pretres advokatske kancelarije može odrediti samo istražni sudija u pogledu tačno određenog spisa, predmeta ili dokumenta.
Pretres se može obaviti samo u prisustvu predstavnika koga odredi predsednik advokatske komore u čiji imenik je advokat upisan.
Predmeti, spisi ili dokumenta, kao i saznanja do kojih se dođe prilikom pretresa advokatske kancelarije ne mogu se koristiti radi vođenja bilo kakvog postupka protiv bilo kog klijenta te advokatske kancelarije.
Član 19.
Advokat može imati samo jednu advokatsku kancelariju.
Advokatska kancelarija mora imati istaknutu tablu koja sadrži naziv: „advokat“ i ime i prezime advokata.
Advokat može pružati pravnu pomoć, osim zastupanja, samo u svojoj advokatskoj kancelariji.
Advokat može izuzetno pravnu pomoć klijentu pružiti i u stanu odnosno poslovnoj prostoriji tog klijenta.
Advokat mora promenu sedišta svoje advokatske kancelarije prijaviti advokatskoj komori u čiji je imenik upisan u roku od 15 dana od dana promene sedišta.
Član 20.
Advokat može preseliti sedište advokatske kancelarije na teritoriju druge advokatske komore.
Advokat koji seli sedište advokatske kancelarije na područje druge advokatske komore briše se iz imenika advokata te komore upisom u imenik advokata advokatske komore na čiju teritoriju je preselio sedište advokatske kancelarije.
Član 21.
Advokata može zameniti samo advokatski pripravnik zaposlen u njegovoj kancelariji ili drugi advokat, neposredno ili preko svog advokatskog pripravnika.
Advokatski pripravnik je dužan da postupa po nalozima advokata koga zamenjuje.
Advokatski pripravnik ne može samostalno obavljati poslove advokature.
Za propuste advokatskog pripravnika materijalnu odgovornost snosi advokat kod koga je advokatski pripravnik zaposlen.
Član 22.
Advokat mora imati pečat koji sadrži naziv: „advokat“, ime i prezime advokata i adresu advokatske kancelarije.
Advokat mora staviti svoj pečat na svaku ispravu i podnesak koje sačini.
Advokat ima pravo da otkaže punomoćje u skladu sa zakonom.
O otkazu punomoćja advokat je dužan da odmah obavesti nadležni organ koji vodi postupak.
Advokat koji je otkazao punomoćje dužan je da na zahtev stranke kojoj je otkazao punomoćje, nastavi sa pružanjem pravne pomoći i posle otkaza ako je to neophodno da se za stranku spreči neotklonjiva šteta koja bi u tom trenutku nastala, ali najduže 30 dana po saopštenju otkaza nadležnom organu koji vodi postupak.
Advokat je dužan da preda stranci na njen zahtev sve njene spise i isprave.
Advokat je dužan da čuva spise predmeta i dokumente koje mu je klijent poverio u rokovima propisanim za čuvanje arhivske građe, ako sporazumom sa klijentom nije drugačije određeno.
Član 24.
Advokat je dužan da izda stranci na njen zahtev potvrdu na iznos primljen na ime nagrade, akontacije i naknade troškova.
Član 25.
Zabranjeno je reklamiranje advokata, zajedničke advokatske kancelarije i advokatskog ortačkog društva.
Niko ne sme da, u sredstvima javnog informisanja ili na drugi način, reklamira ili preporučuje pojedine advokate, zajedničke advokatske kancelarije ili advokatska ortačka društva.
Statutom i Kodeksom bliže se uređuje zabrana reklamiranja.
Član 26.
Advokat je dužan da plaća članarinu advokatskoj komori u čiji je imenik advokata upisan.
Član 27.
Advokat je obavezan da se osigura od profesionalne odgovornosti kod organizacije registrovane za ovu vrstu osiguranja.
Ugovor o osiguranju iz stava 1. ovog člana zaključuje se na jednu godinu ako propisima o osiguranju nije drugačije određeno.
Advokatska komora neće izdati advokatu advokatsku legitimaciju niti važnost te legitimacije produžiti ako advokat nema zaključen ugovor o osiguranju iz stava 1. ovog člana ili ako ga ne produži po njegovom isteku, ili ukoliko nije uplatio članarinu iz člana 26. ovog zakona.
Produžetak važnosti advokatske legitimacije mora se podudarati sa rokom važnosti zaključenog ugovora o osiguranju.
Član 28.
Advokat ima pravo na privremeni prestanak rada:
zbog stručnog usavršavanja, ili drugih opravdanih razloga u ukupnom trajanju od dve godine za sve vreme obavljanja advokatske delatnosti;
za vreme bolovanja.
Zahtev za korišćenje prava iz stava 1. ovog člana, koji sadrži razloge i podatke o početku i trajanju privremenog prestanka rada, advokat dostavlja nadležnoj advokatskoj komori 30 dana pre početka korišćenja prava iz tačke 1. stava 1. ili u roku od 30 dana od nastanka razloga iz tačke 2. stava 1. ovog člana.
Za vreme privremenog prestanka rada advokatu se određuje privremeni zamenik.
Član 29.
Advokatu privremeno prestaje pravo na bavljenje advokaturom u slučaju izbora na funkciju u organu, odnosno instituciji državne zajednice, republičkom organu, organu teritorijalne ili lokalne samouprave, državnom organu, a za vreme trajanja mandata.
Na zahtev advokata koji je izabran na neku od funkcija iz stava 1. ovog člana advokatska komora u čiji imenik je upisan donosi rešenje o privremenom prestanku prava na bavljenje advokaturom.
Ukoliko advokat ne podnese zahtev iz stava 2. ovog člana u roku od 30 dana od izbora na funkciju iz stava 1. ovog člana advokatska komora će po službenoj dužnosti doneti rešenje o njegovom brisanju iz imenika advokata.
U roku od 30 dana po prestanku funkcije advokat može podneti zahtev da mu se odobri dalje bavljenje advokaturom.
U slučaju da advokat ne podnese zahtev iz stava 4. ovog člana nadležni organ advokatske komore će doneti odluku o njegovom brisanju iz imenika advokata sa danom isteka mandata.
Član 30.
Privremeno će se zabraniti bavljenje advokaturom advokatu ili advokatskom pripravniku prema kome je određen pritvor.
Nadležni organ advokatske komore može privremeno zabraniti bavljenje advokaturom advokatu ili advokatskom pripravniku protiv koga je pokrenut disciplinski postupak ako oceni da se radi o težoj povredi dužnosti i ugleda advokata koja ga čini nedostojnim za bavljenje advokaturom ili ako se postupak ne može odvijati zbog nemogućnosti dostave preko sedišta advokatske kancelarije.
Odluka o privremenoj zabrani bavljenja advokaturom može se doneti i kada je pokrenut postupak za poništaj upisa u imenik advokata.
Rešenjem o privremenoj zabrani bavljenja advokaturom određuje se i trajanje privremene zabrane.
Žalba izjavljena protiv rešenja o privremenoj zabrani bavljenja advokaturom u slučajevima iz st. 2 do 4. ovog člana ne zadržava njegovo izvršenje.
Privremena zabrana bavljenja advokaturom prestaje kada prestanu razlozi zbog kojih je zabrana određena, što se utvrđuje rešenjem advokatske komore koja je donela rešenje o privremenoj zabrani.
O izrečenoj privremenoj zabrani bavljenja advokaturom advokatska komora će izvestiti Vrhovni sud Srbije, Viši trgovinski sud, okružne, opštinske i trgovinske sudove na svojoj teritoriji.
Član 31.
Advokat obavlja advokatsku delatnost samostalno, u zajedničkoj advokatskoj kancelariji ili u advokatskom ortačkom društvu.
Član 32.
Dva ili više advokata mogu imati zajedničku advokatsku kancelariju.
Zajednička advokatska kancelarija osniva se ugovorom o osnivanju zajedničke advokatske kancelarije, kojim se uređuju međusobni poslovni i imovinski odnosi advokata.
Zajednička advokatska kancelarija upisuje se u imenik zajedničkih advokatskih kancelarija, na osnovu ugovora iz stava 2. ovog člana.
Zahtev za upis u imenik zajedničkih advokatskih kancelarija potpisnici ugovora dužni su da dostave nadležnoj advokatskoj komori u roku od 15 dana od zaključenja ugovora.
Zajednička advokatska kancelarija nema svojstvo pravnog lica.
Član 33.
Svi advokati iz zajedničke advokatske kancelarije moraju imati zajedničko sedište kancelarije.
Zajednička advokatska kancelarija mora imati istaknutu tablu koja sadrži naziv: „zajednička advokatska kancelarija“ i imena i prezimena svih svojih članova – advokata.
Zajednička advokatska kancelarija ima pečat sa nazivom: „zajednička advokatska kancelarija“, imenima i prezimenima svih svojih članova – advokata i adresom advokatske kancelarije, u skladu sa ugovorom o osnivanju zajedničke advokatske kancelarije.
U zajedničkoj advokatskoj kancelariji svaki član – advokat može imati i svoj poseban pečat, koji ima pravo da koristi uz pečat iz stava 3. ovog člana.
Član 34.
Stranka može opunomoćiti za zastupanje sve advokate u zajedničkoj advokatskoj kancelariji, ili samo jednoga ili neke od advokata članova zajedničke advokatske kancelarije.
Za obaveze zajedničke advokatske kancelarije, nastale iz pravnog odnosa prema strankama i trećim licima, ako je stranka opunomoćila više od jednog advokata, solidarno odgovaraju svi opunomoćeni advokati.
Član 35.
Zajednička advokatska kancelarija prestaje sporazumom ili ako u njoj ostane samo jedan advokat.
Član 36.
Dva ili više advokata mogu osnovati advokatsko ortačko društvo (u daljem tekstu: društvo).
Društvo ima svojstvo pravnog lica.
Društvo se osniva ugovorom i upisom u registar kod nadležnog organa.
Ugovor o osnivanju društva, osim uslova propisanih zakonom, mora da sadrži i sledeće odredbe:
da je jedina delatnost društva advokatura;
da pravnu pomoć mogu pružati samo advokati članovi tog društva;
da se advokati članovi društva ne mogu baviti advokaturom izvan društva;
da društvo u skladu sa Kodeksom profesionalne etike advokata raspolaže kancelarijskim prostorom podesnim za obavljanje advokatske delatnosti.
Nadležni organ advokatske komore ocenjuje da li je ugovor o osnivanju društva u skladu sa ovim zakonom i donosi odluku kojom ugovoru daje ili uskraćuje saglasnost.
Društvo se upisuje u registar kod nadležnog organa ako ispunjava uslove za osnivanje, na osnovu date saglasnosti iz stava 5. ovog člana.
Rešenje o upisu u odgovarajući registar odmah se dostavlja nadležnoj advokatskoj komori.
Član 37.
Pravo na bavljenje advokaturom društvo stiče upisom u imenik advokatskih ortačkih društava nadležne advokatske komore.
Društvo će biti upisano u imenik advokatskih ortačkih društava:
ako je na ugovor o osnivanju društva advokatska komora dala saglasnost;
ako su svi članovi društva advokati upisani u imenik iste advokatske komore;
ako je društvo upisano u odgovarajući registar;
ako društvo plati propisanu troškove upisa;
ako je društvo zaključilo ugovor o osiguranju od profesionalne odgovornosti.
Član 38.
Član društva koji je ugovorom o osnivanju ovlašćen za zastupanje dužan je da u roku od petnaest dana od upisa društva u registar kod nadležnog organa podnese advokatskoj komori zahtev za upis u imenik advokatskih ortačkih društava, uz koji prilaže dokaze iz člana 37. stav 2. tač. 2. do 4. ovog zakona.
Advokatska komora izdaje društvu rešenje o upisu u imenik advokatskih ortačkih društava.
Član 39.
O svakom pristupanju društvu, ili istupanju iz društva, član društva koji je ugovorom o osnivanju ovlašćen za zastupanje dužan je da u roku od 15 dana od kada je promena nastupila podnese advokatskoj komori zahtev.
Promena iz stava 1. ovog člana biće upisana u imenik advokatskih ortačkih društava:
ako je potpisan ugovor o pristupanju, koji sadrži sve odredbe iz člana 38. stav 4. ovog zakona, kada društvu pristupa novi advokat;
ako je potpisan sporazum o istupanju osnivača društva;
ako je nadležnom organu podneta prijava za upis promene u registru;
ako su advokatskoj komori uplaćeni troškovi za upis promene u imeniku advokatskih ortačkih društava.
Član 40.
Društvo može imati samo jednu advokatsku kancelariju i ne može imati filijale.
Društvo ima firmu koja sadrži naziv: „advokatsko ortačko društvo“ i imena i prezimena ili samo prezimena članova, ili ime i prezime, ili samo prezime, jednog od osnivača, uz koje se može dodati naznaka: „i drugi“.
Društvo mora imati istaknutu tablu sa nazivom firme.
Društvo mora imati pečat koji sadrži naziv firme i sedište društva.
Član 41.
Pravo na bavljenje advokaturom društvo gubi brisanjem iz imenika advokatskih ortačkih društava.
Društvo će biti brisano iz imenika advokatskih ortačkih društava:
ako je brisano iz registra nadležnog organa, danom pravnosnažnosti odluke o brisanju;
ako je pokrenut postupak stečaja ili likvidacije, danom pravnosnažnosti odluke o pokretanju takvog postupka;
ako se ne bavi advokaturom neprekidno duže od šest meseci, danom konačnosti odluke advokatske komore o brisanju;
ako ortačko advokatsko društvo pored advokature počne da se bavi i drugom delatnošću;
ako su osnivaču ortačkog advokatskog društva izricane disciplinske mere, usled čega postupanje i poslovanje ortačkog advokatskog društva šteti ugledu advokature;
ako ne ispunjava uslove propisane ovim zakonom za upis u imenik advokatskih ortačkih društava, danom konačnosti odluke advokatske komore o brisanju.
Pravnosnažnu odluku iz stava 2. tač. 3. do 6. ovog člana, advokatska komora dostavlja nadležnom organu uz zahtev za brisanje društva iz registra.
Član 42.
Prava i dužnosti, koji su ovim zakonom propisani za advokate, odnose se i na ortačka advokatska društva.
Član 43.
Advokati upisani u imenik advokata druge države mogu zastupati strana pravna i fizička lica pred domaćim pravosudnim i drugim državnim organima pod uslovom uzajamnosti. Potvrdu o postojanju uzajamnosti izdaje ministarstvo nadležno za poslove pravosuđa uz prethodno pribavljeno mišljenje Advokatske komore Srbije.
VI. ADVOKATSKI PRIPRAVNICI
Član 44.
Advokatski pripravnik je lice koje se radom kod advokata ili ortačkog advokatskog društva osposobljava za samostalno bavljenje advokaturom.
Advokatski pripravnik može započeti obavljanje pripravničke prakse ako je upisan u imenik advokatskih pripravnika i ako je položio zakletvu advokatskog pripravnika.
Za vreme obavljanja pripravničke prakse, advokatski pripravnik ima pravo na zaradu, odnosno naknadu za rad, kao i ostala prava iz radnog odnosa utvrđena zakonom i kolektivnim ugovorom.
Član 45.
U imenik advokatskih pripravnika može biti upisan kandidat koji ispunjava sledeće uslove:
da ima diplomu pravnog fakulteta stečenu u Republici Srbiji ili Republici Crnoj Gori ili diplomu pravnog fakulteta stečenu van njih priznatu po važećim propisima;
da je državljanin Republike Srbije ili Republike Crne Gore;
da ima potpunu poslovnu sposobnost;
da se protiv njega ne vodi krivični postupak za krivično delo koje bi ga činilo nedostojnim poverenja za bavljenje advokaturom;
da nije u radnom odnosu;
da nema drugu registrovanu delatnost i da nije direktor preduzeća;
da nije osuđivan za krivično delo koje ga čini nedostojnim za bavljenje advokaturom;
da svojim dotadašnjim radom daje osnova za ocenu da će, stručno, savesno, samostalno i nezavisno obavljati pripravničku praksu;
da ima zaključen ugovor o radu sa budućim principalom – advokatom ili ortačkim advokatskim društvom čije je sedište kancelarije na teritoriji advokatske komore kojoj se podnosi molba koji ima važeću advokatsku legitimaciju;
da nema radno iskustvo koje mu daje pravo na polaganje pravosudnog ispita.
Član 46.
Advokatski pripravnik može imati taj status najduže četiri godine od upisa u imenik advokatskih pripravnika.
Po isteku roka iz prethodnog člana advokatski pripravnik se briše iz imenika advokatskih pripravnika.
Odredbe ovog zakona o advokatskim pripravnicima, osim odredaba o zaradi, shodno se primenjuju na volontere.
Član 47.
Svojstvo advokatskog pripravnika dokazuje se legitimacijom advokatskog pripravnika, koju je izdala u tekućoj godini ili čiju je važnost produžila za tekuću godinu, advokatska komora u čiji imenik je upisan njen imalac.
Advokatska komora će izdati odnosno produžiti važnost legitimacije advokatskog pripravnika samo ako advokat kod koga je advokatski pripravnik na vežbi ima važeću advokatsku legitimaciju.
Od svakog lica koje se predstavlja kao advokatski pripravnik sud ili organ koji vodi postupak može tražiti na uvid legitimaciju advokatskog pripravnika.
U slučaju da lice koja se predstavlja kao advokatski pripravnik nema važeću legitimaciju sud ili organ koji vodi postupak će tom licu uskrati zastupanje u tom postupku do prezentiranja važeće legitimacije u smislu stava 1. ovog člana.
Član 48.
Kandidat za upis u imenik advokatskih pripravnika je dužan da u roku od 30 dana od dana donošenja odluke o upisu položi zakletvu advokatskog pripravnika, koja glasi:
„Zaklinjem se da ću dužnosti advokatskog pripravnika obavljati savesno, da ću se u svom radu pridržavati ustava, zakona i drugih propisa, statuta advokatske komore i Kodeksa profesionalne etike advokata i da ću svojim postupcima i ponašanjem čuvati ugled advokature.“
Član 49.
Advokatska komora donosi plan i program obuke advokatskih pripravnika.
Advokat je dužan da advokatskom pripraviku obezbedi uslove za rad i obuku koja je u skladu sa svrhom pripravničke prakse i planom i programom iz stava 1. ovog člana.
Član 50.
Advokatski pripravnik je dužan da radi po uputstvima i u okviru ovlašćenja dobijenih od advokata kod koga je na pripravničkoj praksi, osim ako su ova suprotna ustavu, zakonu, Statutu i Kodeksu profesionalne etike advokata.
Pred državnim organom ili drugim licem, advokatski pripravnik može da zamenjuje samo advokata kod koga je na pripravničkoj praksi, kako u slučaju kada taj advokat zastupa ili brani stranku, tako i u slučaju kada taj advokat zamenjuje drugog advokata.
Advokatski pripravnik ne može samostalno i za svoj račun da se bavi advokaturom.
Na advokatskog pripravnika shodno se primenjuju odredabe ovog zakona o pravima, dužnostima i disciplinskoj odgovornosti advokata.
Član 51.
Advokatska komora je samostalna obavezna profesionalna organizacija advokata koja obavlja poslove od opšteg interesa za advokate upisane u njen imenik i vrši javna ovlašćenja koja su joj poverena ovim zakonom.
Član 52.
U Republici Srbiji postoje:
Advokatska komora Srbije, sa sedištem u Beogradu, za teritoriju Republike Srbije;
Advokatska komora Vojvodine, sa sedištem u Novom Sadu, za teritoriju Autonomne pokrajine Vojvodine;
Advokatska komora Kosova i Metohije, sa sedištem u Prištini, za teritoriju Autonomne pokrajine Kosovo i Metohija;
Advokatska komora Beograda, sa sedištem u Beogradu, za područje nadležnosti Okružnog suda u Beogradu;
Advokatska komora Zaječara, sa sedištem u Zaječaru, za područje nadležnosti okružnih sudova u Zaječaru i Negotinu;
Advokatska komora Kragujevca, sa sedištem u Kragujevcu, za područje nadležnosti okružnih sudova u Kragujevcu i Jagodini;
Advokatska komora Niša, sa sedištem u Nišu, za područje nadležnosti okružnih sudova u Nišu, Pirotu, Vranju, Prokuplju i Leskovcu;
Advokatska komora Požarevca, sa sedištem u Požarevcu, za područje nadležnosti okružnih sudova u Požarevcu i Smederevu;
Advokatska komora Čačka, sa sedištem u Čačku, za područje nadležnosti okružnih sudova u Čačku, Kraljevu, Užicu, Kruševcu i Novom Pazaru;
Advokatska komora Šapca, sa sedištem u Šapcu, za područje nadležnosti okružnih sudova u Šapcu i Valjevu.
Advokatske komore iz stava 1. ovog člana imaju svojstvo pravnog lica.
Član 53.
Advokatska komora Srbije:
donosi Statut;
donosi Kodeks profesionalne etike advokata;
donosi Advokatsku tarifu;
uređuje sadržinu i način vođenja imenika advokata, imenika advokatskih ortačkih društava, imenika zajedničkih advokatskih kancelarija i imenika advokatskih pripravnika;
odlučuje o žalbama na odluke advokatskih komora;
ostvaruje međunarodnu saradnju u oblasti prava i advokature.
Član 54.
Najviši organi advokatskih komora iz člana 52. stav 1. tač. 2. do 10. ovog zakona su skupštine koje čine svi advokati koji imaju sedište advokatske kancelariji na teritoriji te advokatske komore.
Skupština advokatske komore bira predsednika advokatske komore, koji predstavlja komoru i odgovara za njen rad.
Skupština advokatske komore bira upravni odbor koji upravlja advokatskom komorom između izbornih sednica skupštine.
Skupština advokatske komore bira nadzorni odbor koji kontroliše materijalno poslovanje advokatske komore.
Skupština advokatske komore mora se sazvati najmanje jednom godišnje.
Trajanje mandata, način izbora predsednika, sastav, mandat i način izbora i opoziva upravnog i nadzornog odbora i njihov delokrug rada uređuje se statutom advokatske komore.
Statuti advokatskih komora moraju biti u saglasnosti sa odredbama Statuta Advokatske komore Srbije iz delokruga njene nadležnosti.
Statuti advokatskih komora iz člana 52. stav 1. ovog zakona i Kodeks objavljuju se u „Službenom glasniku Republike Srbije“.
Član 55.
Skupštinu Advokatske komore Srbije čine predstavnici advokatskih komora sa teritorije Republike Srbije.
Skupština Advokatske komore Srbije mora se sazvati najmanje jednom godišnje.
Trajanje mandata, način izbora predsednika, sastav, mandat i način izbora i opoziva upravnog i nadzornog odbora i njihov delokrug rada uređuje se Statutom.
Član 56.
Advokatskim komorama iz člana 52. stav 1. ovog zakona poverava se obavljanje sledećih javnih ovlašćenja:
odlučivanje o zahtevima za upis, brisanje i poništaj upisa u imenik advokata, u imenik zajedničkih advokatskih kancelarija i advokatskih ortačkih društava, u imenik advokatskih pripravnika i advokatskih pripravnika volontera;
odlučivanje o zahtevima za nastavak advokature posle privremenog prestanka;
odlučivanje o zahtevima za privremeno odsustvo;
određivanje privremenog zamenika i preuzimatelja advokatske kancelarije;
odlučivanje o zahtevima za preseljenje advokatske kancelarije;
odlučivanje o privremenoj zabrani bavljenja advokaturom;
odlučivanje o visini članarine i troškova upisa;
odlučivanje o pokretanju i vođenju disciplinskog postupka protiv advokata ili advokatskog pripravnika;
odlučivanje o odgovornosti advokata u disciplinskom postupku i izricanje sankcija;
vođenje imenika advokata, izdavanje i produžetak važnosti advokatskih legitimacija.
Javna ovlašćenja iz stava 1. tač. 1. do 7. ovog člana obavljaju u prvom stepenu upravni odbor advokatskih komora, a ovlašćenja iz stava 1. tač. 8. i 9. ovog člana disciplinski organi određeni Statutom Advokatske komore Srbije i statutima advokatskih komora u Srbiji.
Ovlašćenje iz stava 1. tačka 10. ovog člana obavlja se na način propisan Statutom.
Član 57.
Advokatske komore :
zastupaju interese advokata pred državnim organima i organizacijama;
predstavljaju advokate sa svog područja pred domaćim i inostranim profesionalnim asocijacijama i organizacijama, pravnim i fizičkim licima;
organizuju edukaciju i stručno usavršavanje advokatskih pripravnika i advokata;
daju mišljenja na predloge zakona i drugih propisa;
izdaju stalne i povremene publikacije radi obaveštavanja javnosti i advokata i njihovog stručnog usavršavanja.
Član 58.
Advokatskoj komori Srbije poverava se da u drugom stepenu odlučuje o pravnim lekovima ili po pravu nadzora o odlukama koje su doneli organi advokatskih komora iz člana 52. stav 1. tač. 2. do 10. ovog zakona.
Član 59.
Podnosilac zahteva za upis u Imenik advokata dužan je da uz zahtev priloži dokaze iz člana 5. stav 1. tač. 1. do 6. i tačka 10. ovog zakona.
Advokatska komora je dužna da podatke iz člana 5. stava 1. tač. 7. do 9. ovog zakona pribavi službenim putem.
Pravna lica, organi i organizacije kod kojih je podnosilac zahteva radio i od kojih se traže podaci iz prethodnog stava dužni su da te podatke dostave advokatskoj komori na njen zahtev u roku od 30 dana.
Član 60.
Podnosilac zahteva za upis u imenik advokatskih pripravnika dužan je da priloži dokaze iz čl. 45. stav 1. tač. 1. do 5. i tač. 9. i 10. ovog zakona, a ostale dokaze pribavlja advokatska komora službenim putem.
Odredbe stava 1. ovog člana shodno se primenjuju i na volontere.
Član 61.
O podnetim zahtevima za upis u imenik advokata, imenik zajedničkih advokatskih kancelarija, imenik ortačkih advokatskih društava, imenik advokatskih pripravnika i volontera, zahtevu za nastavak delatnosti, zahtevu za preseljenje advokatske kancelarije, zahtevu za odobrenje privremenog odsustva, prvostepeni organ je dužan da donese odluku u roku od 60 dana od dana podnošenja zahteva.
Ako je protiv podnosioca zahteva za upis u imenike iz stava 1. ovog člana pokrenuta istraga ili podignuta optužnica za delo koje ga čini nedostojnim za bavljenje advokaturom, odlučivanje o zahtevu može da se odloži do okončanja krivičnog postupka.
Član 62.
Ako se posle upisa u imenik advokata, advokatskog pripravnika ili zajedničke advokatske kancelarije ili advokatskog ortačkog društva sazna da nisu postojali uslovi za upis propisani ovim zakonom, taj upis će se poništiti.
U slučaju poništaja upisa iz prethodnog stava vreme koje je advokatski pripravnik proveo na radu kod advokata ne priznaje se u staž potreban za polaganje advokatskog odnosno pravosudnog ispita.
X. DISCIPLINSKA ODGOVORNOST
Član 63.
Advokati i advokatski pripravnici, disciplinski su odgovorni za teže i lakše povrede dužnosti i ugleda advokata pred disciplinskim organima advokatske komore u čiji su imenik upisani.
Lakše i teže povrede dužnosti i ugleda advokature uređuju se Statutom.
Discipilinska odgovornost odnosi se i na osnivače i članove advokatskih ortačkih društava.
Disciplinski postupak se uređuje se Statutom.
Član 64.
Za povredu dužnosti advokata i narušavanje ugleda advokature, advokatu se mogu izreći sledeće disciplinske mere:
1) opomena;
2) novčana kazna;
3) brisanje iz imenika advokata.
Član 65.
Za lakše povrede dužnosti advokata i ugleda advokature može se izreći opomena ili novčana kazna.
Za teže povrede dužnosti advokata i ugleda advokature može se izreći novčana kazna ili brisanje iz imenika advokata, advokatskih pripravnika i ortačkih advokatskih društava.
Član 66.
Iznos novčane kazne za težu povredu dužnosti i ugleda advokature ne može biti manji od petostrukog iznosa najniže nagrade niti veći od petostrukog iznosa najviše nagrade, a za lakšu povredu dužnosti i ugleda advokature ne može biti veći od jednostrukog iznosa najviše nagrade propisane Advokatskom tarifom, koja se primenjuje na dan izricanja disciplinske mere.
Mera brisanja iz imenika advokata, advokatskih pripravnika i ortačkih advokatskih društava ne može biti kraća od šest meseci ni duža od pet godina.
Pravnosnažna odluka o izrečenoj novčanoj kazni i troškovima disciplinskog postupka ima snagu izvršne isprave.
Sredstva ostvarena naplatom novčanih kazni predstavljaju prihod advokatske komore.
Član 67.
Zastarelost pokretanja disciplinskog postupka nastupa po proteku jedne godine od saznanja za učinjenu povredu, a u svakom slučaju po proteku dve godine od učinjene povrede.
Zastarelost vođenja disciplinskog postupka nastupa po proteku jedne godine od pokretanja postupka.
Zastarelost pokretanja i vođenja disciplinskog postupka za povredu koja ima obeležje krivičnog dela nastupa kad istekne vreme određeno za zastarelost krivičnog gonjenja.
Zastarelost se prekida svakom procesnom radnjom koja se preduzima radi vođenja disciplinskog postupka.
Zastarelost se prekida i kada advokat u vreme dok teče rok zastarelosti učini isto tako tešku ili težu povredu dužnosti i ugleda advokature.
Sa svakim prekidom zastarevanje počinje ponovo da teče.
Zastarelost nastupa u svakom slučaju kad protekne dvaput onoliko vremena koliko je ovim zakonom utvrđeno za zastarelost vođenja disciplinskog postupka.
Član 68.
Zastarelost izvršenja disciplinske mere nastupa po proteku jedne godine od dana pravnosnažnosti odluke kojom je mera izrečena.
Zastarelost se prekida svakom radnjom koja se preduzima radi izvršenja disciplinske mere.
Posle svakog prekida zastarelosti rok počinje ponovo da teče, ali zastarelost u svakom slučaju nastupa kad protekne dvaput onoliko vremena koliko je ovim zakonom utvrđeno za zastarelost izvršenja izrečene disciplinske mere.
Član 69.
Izvršna odluka disciplinskog organa advokatske komore ima svojstvo izvršne isprave u izvršnom postupku u pogledu izrečene novčane kazne i troškova disciplinskog postupka.
Član 70.
Advokat kome je izrečena mera brisanja iz imenika advokata može podneti zahtev za ponovni upis u imenik advokata po proteku vremena za koje je disciplinska mera izrečena ili po proteku vremena za koje mu je izrečena mera bezbednosti zabrane bavljenja advokaturom zbog izvršenog krivičnog dela.
XI. PRESTANAK PRAVA NA BAVLjENjE ADVOKATUROM
Član 71.
Advokatu prestaje pravo bavljenja advokaturom:
ako podnese zahtev za brisanje iz imenika advokata – od dana dostavljanja rešenja o brisanju;
u slučaju smrti ili proglašenja za umrlog – danom smrti odnosno proglašenja za umrlog;
ako mu prestane državljanstvo Republike Srbije ili Republike Crne Gore – od dana pravnosnažnosti rešenja;
ako bude potpuno ili delimično lišen poslovne sposobnosti – od dana pravosnažnosti odluke;
ako mu je izrečena disciplinska mera brisanja iz imenika advokata – od dana konačnosti odluke o brisanju;
ako mu je u krivičnom postupku izrečena mera bezbednosti zabrane bavljenja advokaturom – od dana pravosnažnosti presude;
ako je pravnosnažnom presudom osuđen za krivično delo koje ga čini nedostojnim za bavljenje advokaturom – od dana donošenja konačne odluke o brisanju iz imenika;
ako je pravosnažnom presudom osuđen za krivično delo na kaznu zatvora u trajanju dužem od šest meseci – od dana stupanja na izdržavanje kazne;
ako se utvrdi da se ne bavi advokaturom neprekidno duže od šest meseci – od dana donošenja konočne odluke o brisanju. Smatraće se da se advokat ne bavi advokaturom neprekidno duže od šest meseci ukoliko u tom roku nisu mogle da mu se izvrše dostave preko sedišta advokatske kancelarije i ako u tom roku ne izvršava materijalne obaveze prema advokatskoj komori;
ako zasnuje radni odnos van advokature ili započne obavljanje druge delatnosti ili bude imenovan za direktora preduzeća – od dana zasnivanja radnog odnosa odnosno registrovanja ili upisa druge delatnosti u registar kod nadležnog organa;
ako mu istekne važnost advokatske legitimacije duže od šest meseci;
ako je posle sprovedenog i pravnosnažno okončanog postupka stečaja ili likvidacije prestalo advokatsko ortačko društvo, ili ako istupi iz advokatskog ortačkog društva, a u roku od 60 dana od pravnosnažnosti odluke o stečaju ili likvidaciji ili od istupanja iz advokatskog ortačkog društva, ne prijavi i ne priloži dokaz advokatskoj komori da će nastaviti da se bavi advokaturom samostalno, u zajedničkoj advokatskoj kancelariji, ili u drugom advokatskom ortačkom društvu;
ako se ne osigura ili ne produži osiguranje po odredbama člana 27. ovog zakona – od dana kada je to bio dužan da uradi.
U roku od 15 dana od dana nastupanja nekog od razloga za prestanak prava bavljenja advokaturom iz stava 1. ovog člana, izvršiće se brisanje iz imenika advokata.
Ako je advokat prestao da se bavi advokaturom na lični zahtev, ima pravo da sam predloži preuzimatelja svoje advokatske kancelarije.
Osnivači zajedničke advokatske kancelarije mogu sporazumom predložiti preuzimatelja zajedničke advokatske kancelarije koja prestaje sa radom.
Odredbe st. 1. i 2. ovog člana shodno se primenjuju i na advokatske pripravnike i volontere.
XII. PRAVNI LEKOVI
Član 72.
Protiv svih prvostepenih odluka dozvoljena je žalba u roku od 15 dana od dana prijema.
Izjavljena žalba odlaže izvršenje prvostepene odluke ako ovim zakonom drugačije nije određeno.
Podnosilac zahteva može podneti žalbu i u slučaju da o njegovom zahtevu nije doneta odluka u roku iz člana 61. ovog zakona.
Član 73.
Protiv drugostepene odluke advokatske komore može se pokrenuti upravni spor u roku 30 dana od dana prijema drugostepene odluke.
Isto pravo postoji ako u slučajevima iz stava 1. ovog člana drugostepeni organ nije doneo odluku po žalbi u zakonom propisanom roku.
Član 74.
Na advokatskom ispitu proverava se poznavanje zakonskih propisa koji uređuju rad advokata, Kodeksa i Statuta.
Pravo na polaganje advokatskog ispita ima lice sa položenim pravosudnim ispitom.
Član 75.
Advokatski ispit polaže se pred Komisijom za advokatski ispit.
Postupak, način rada i odlučivanja Komisije za advokatski ispit propisuje se Statutom.
Član 76.
Advokatske komore se finansiraju sopstvenim sredstvima.
Advokatske komore kao izvor finansiranja mogu da koriste prihode od upisa, članarine, novčanih kazni i druga sredstva.
Visinu članarine i troškova upisa utvrđuje organ određen statutom advokatske komore.
Advokatska komora Srbije finansira se iz dela članarine advokatskih komora.
Član 77.
Advokatska komora može da organizuje pružanje besplatne pravne pomoći građanima na svom području ili delu tog područja, samostalno ili na osnovu ugovora koji zaključi sa državnim organom, organom teritorijalne autonomije ili lokalne samouprave koji obezbeđuje materijalne i druge uslove za pružanje te pomoći.
Član 78.
Advokatske komore su obavezne da sudovima i drugim organima na svojoj teritoriji dostave listu advokata koji mogu da pruže stručnu i efikasnu pravnu pomoć okrivljenima u predkrivičnim i krivičnim postupcima kao branioci po službenoj dužnosti.
Kriterijumi za utvrđivanje liste advokata iz st. 1. i 2. ovog člana uređuju se Statutom.
Advokatske komore su obavezne da sudovima i drugim organima na svojoj teritoriji dostave listu advokata koji mogu da pruže pravnu pomoć strankama u parničnom, vanparničnom, izvršnom, upravnom i drugim postupcima kao postavljeni zastupnici, privremeni zastupnici, privremeni staraoci ili punomoćnici za prijem pismena.
Član 79.
Odredbe o advokatskom ispitu primenjivaće se nakon isteka roka od šest meseci od dana stupanja na snagu ovog zakona, a odredbe člana 27. po stupanju na snagu posebnog zakona kojim se reguliše osiguranje od profesionalne odgovornosti.
Član 80.
Advokatske komore uskladiće svoje statute i druga opšta akta sa odredbama ovog zakona u roku od šest meseci od dana njegovog stupanja na snagu.
Član 81.
Stupanjem na snagu ovog zakona prestaje da važi Zakon o advokaturi („Službeni list SRJ“ br. 24/98 i 11/02).
Član 82.
Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u „Službenom glasniku Republike Srbije“.
O B R A Z L O Ž E Nj E
USTAVNI OSNOV
Ustavni osnov za donošenje Zakona o advokaturi sadržan je u članu 72. stav 1. tačka 2.Ustava Republike Srbije, prema kome Republika Srbija uređuje i obezbeđuje ostvarivanje i zaštitu sloboda i prava čoveka i građanina.
RAZLOZI ZA DONOŠENjE ZAKONA
Donošenje novog Zakona o advokaturi neophodno je radi regulisanja ove materije u skladu sa načelima demokratskog državnog uređenja. S tim u vezi, nužno je obezbediti efikasnije i kvalitetnije pružanje pravne pomoći kao osnove za ostvarivanje sloboda i prava građana, vladavine prava i pravilnog funkcionisanja pravosudnog sistema, uz dosledno poštovanje principa nezavisnosti i samostalnosti advokatske profesije. Takođe, postoji potreba za usklađivanjem prava i obaveza advokata sa opšteprihvaćenim međunarodnim standardima ustanovljenim dokumentima Ujedinjenih nacija i Saveta Evrope (Osnovni principi o ulozi advokata usvojeni na Osmom kongresu UN o kriminalnoj prevenciji i tretmanu prestupnika u Havani 27.08. – 07.09.1990. godine U.N. Doc. A/CONF. 144/28/Rev.1 at 118 (1990); Preporuka Komiteta ministara Saveta Evrope Rec (2000) 21 o obavljanju advokatske profesije usvojena 25.10.2000. godine na 727. sastanku zamenika ministara i Smernica 98/5/E 6 Evropskog parlamenta i Saveta od 16. 02. 1998. godine za olakšavanje delovanja advokata u zemljama članicama, u kojima advokat nije stekao svoju kvalifikaciju).
OBRAZLOŽENjE POJEDINAČNIH REŠENjA
-opšte odredbe (čl. 1-3)
Posebnost advokature u odnosu na druge samostalne delatnosti ogleda se u njenoj obavezi da obezbedi stručnu pravnu pomoć strankama u postupcima pred sudovima i drugim državnim organima, kad je to predviđeno zakonima kojima se ti postupci uređuju. Stoga je advokatura određena kao nezavisno i samostalno zanimanje javnog poretka, ustanovljeno radi pružanja pravne pomoći. Takođe, određeno je šta sve obuhvata pravna pomoć koju pruža advokatura.
–uslovi za bavljenje advokaturom (čl. 4-10)
U cilju potpunog ispunjenja profesionalnih obaveza predlaže se da advokat ne može obavljati drugu delatnost niti se baviti drugim zanimanjem, pošto advokatska delatnost podrazumeva potrebu stalnog profesionalnog angažovanja advokata i ni u kom slučaju ne može biti sporedno zanimanje. Pored toga, dosadašnje iskustvo advokatskih komora potvrđuje da mnogi advokati koji u advokaturu dolaze iz pravosuđa, policije i drugih organa uprave, koristeći svoju dotadašnju funkciju obezbeđuju povlašćen tretman u postupcima pred sudom ili drugim državnim organom u kojima su obavljali funkciju. Zbog toga se predlaže da tri godine po prestanku funkcije oni ne mogu biti punomoćnici odnosno branioci u postupcima koji se vode pred tim sudom odnosno drugim državnim organom.
-prava i dužnosti advokata (čl. 11-27)
Prava i obaveze advokata umnogome su slične onima iz važećeg zakona, s tim što su usklađene sa opšteprihvaćenim međunarodnim standardima ustanovljenim dokumentima Ujedinjenih nacija i Saveta Evrope (Osnovni principi o ulozi advokata usvojeni na Osmom kongresu UN o kriminalnoj prevenciji i tretmanu prestupnika u Havani 27.08. – 07.09.1990. godine U.N. Doc. A/CONF.144/28/Rev.1 at 118 (1990); Preporuka Komiteta ministara Saveta Evrope Rec (2000)21 o obavljanju advokatske profesije usvojene 25.10.2000 godine na 727. sastanku zamenika ministra i Smernica 98/5/E 6 Evropskog parlamenta i Saveta od 16. 02. 1998. godine za olakšavanje delovanja advokata u zemljama članicama, u kojima advokat nije stekao svoju kvalifikaciju).
-privremeni prestanak i zabrana bavljenja advokaturom (čl. 28-30)
U okviru ovih odredaba posebno je regulisan privremeni prestanak rada advokata zbog izbora na funkciju u državnom organu, organu teritorijalne autonomije ili lokalne samouprave. Takođe, utvrđeni su razlozi za određivanje privremene zabrane bavljenja advokaturom.
-oblici rada (čl. 31-43)
Ovim odredbama regulisan je rad zajedničkih advokatskih kancelarija, advokatskih ortačkih društava i stranih advokata. Pored toga, predviđeni su razlozi za prestanak zajedničke advokatske kancelarije i za brisanje iz imenika advokatskog ortačkog društva.
-advokatski pripravnici (44-50)
Propisani su uslovi za upis advokatskog pripravnika u imenik advokatskih pripravnika i predviđena shodna primena odredaba ovog zakona koje uređuju prava i dužnosti advokata i njihovu disciplinsku odgovornost. Takođe, u cilju ostvarenja svrhe pripravničke prakse, advokatska komora donosi plan i program obuke advokatskih pripravnika.
-advokatske komore i njihovi organi (51-55)
Navedenim odredbama određene su advokatske komore koje postoje u Republici Srbiji. Pored toga, precizirane su nadležnosti skupštine advokatske komore i Advokatske komore Srbije.
-javna i ostala ovlašćenja advokatskih komora (56-62)
Advokatskim komorama poverena su određena javna ovlašćenja, a pre svega odlučivanje o upisu u imenik advokata, o privremenoj zabrani bavljenja advokaturom, o visini članarine i troškova upisa i o odgovornosti advokata u disciplinskom postupku. Dvostepenost u postupku pred organima advokatske komore obezbeđena je time što u prvom stepenu o zahtevu odlučuje organ advokatske komore, dok po žalbi protiv rešenja tog organa odlučuje Advokatska komora Srbije.
Odredbama o načinu vršenja javnih ovlašćenja propisani su dokazi koji se moraju priložiti prilikom podnošenja odgovarajućeg zahteva i utvrđeni rokovi za postupanje po zahtevu.
-disciplinska odgovornost (63-70)
U okviru ovih odredaba predviđene su mere koje se mogu izreći za povredu dužnosti advokata i narušavanje ugleda advokature. Zakon sadrži i odredbe o zastarelosti pokretanja disciplinskog postupka koji će biti određen statutom advokatske komore.
-prestanak bavljenja advokaturom (član 71)
Navedena odredba sadrži razloge zbog kojih advokatu prestaje pravo bavljenja advokaturom.
-pravni lekovi (čl. 72. i 73)
Predviđen je rok od 15 dana za izjavljivanje žalbe i propisana mogućnost pokretanja upravnog spora protiv drugostepene odluke advokatske komore.
–advokatski ispit (čl. 74. i 75)
Na advokatskom ispitu proverava se znanje propisa koji uređuju rad advokata, Kodeksa profesionalne etike advokata i Statuta Advokatske komore Srbije. Ovakvo zakonsko rešenje neophodno je u cilju obezbeđivanja etičkog, profesionalnog i kvalitetnog bavljenja advokaturom. Tim pre, jer ova materija nije predmet posebne pažnje u programima pravnog faulteta i pravosudnog ispita.
-materijalno poslovanje (član 76)
Finansiranje advokature ostvaruje se isključivo iz sredstava članarine, što joj omogućava nezavisnost ustanovljenu zakonom.
-pružanje pravne pomoći (čl. 77. i 78)
Ovim odredbama utvrđena je obaveza advokatskih komora da sudovima i drugim organima dostave listu advokata koji mogu da pruže stručnu i efikasnu pravnu pomoć kao branioci po službenoj dužnosti odnosno kao privremeni zastupnici ili staraoci. Takođe, predviđena je mogućnost da advokatska komora organizuje pružanje besplatne pravne pomoći građanima na svom području.
-prelazne i završne odredbe (čl. 79-82)
Predlaže se da odredbe o advokatskom ispitu počnu da se primenjuju nakon šest meseci od dana stupanja na snagu ovog zakona, a odredba člana 27. ovog zakona – po stupanju na snagu zakona koji će urediti osiguranje od profesionalne odgovornosti. Pored toga, predviđen je rok za usklađivanje statuta i drugih opštih akata advokatskih komora sa odredbama ovog zakona.
MATERIJALNA SREDSTVA POTREBNA
ZA SPROVOĐENjE OVOG ZAKONA
Za sprovođenje ovog zakona nije potrebno obezbediti dodatna materijalna sredstva u budžetu Republike.
ANALIZA EFEKATA ZAKONA
Primena rešenja predloženih u ovom zakonu neće izazvati dodatne troškove privredi niti građanima Republike.