PREDLOG ZAKONA
O POTVRĐIVANJU DRUGOG AMANDMANA NA UGOVOR O SARADNJI IZMEĐU VLADE REPUBLIKE SRBIJE I EVROPSKE ORGANIZACIJE ZA EKSPLOATACIJU METEOROLOŠKIH SATELITA (EUMETSAT)
Član 1.
Potvrđuje se Drugi amandman na Ugovor o saradnji između Vlade Republike Srbije i Evropske organizacije za eksploataciju meteoroloških satelita (EUMETSAT), potpisan u Darmštadu, 20. avgusta 2014. godine i u Beogradu, 25. avgusta 2014. godine, u originalu na srpskom i engleskom jeziku.
Član 2.
Tekst Drugog amandman na Ugovor o saradnji između Vlade Republike Srbije i Evropske organizacije za eksploataciju meteoroloških satelita (EUMETSAT), u originalu na srpskom jeziku glasi:
DRUGI AMANDMAN NA
UGOVOR O SARADNJI
IZMEĐU
VLADE
REPUBLIKE SRBIJE
I
EVROPSKE ORGANIZACIJE
ZA EKSPLOATACIJU
METEOROLOŠKIH SATELITA
(EUMETSAT)
Vlada Republike Srbije, (u daljem tekstu: Srbija)
i
Evropska organizacija za eksploataciju meteoroloških satelita, osnovana Konvencijom otvorenom za potpisivanje u Ženevi 24. maja 1983. godine, a koja je stupila na snagu 19. juna 1986. godine, sa izmenama prema Protokolu o izmenama dodatim na Rezoluciju Saveta EUM/C/Res. XXXVI, koje su stupile na snagu 19. novembra 2000. godine, (u daljem tekstu: EUMETSAT)
POZIVAJUĆI SE na Ugovor o saradnji između EUMETSAT-a i Savezne vlade
Savezne Republike Jugoslavije, potpisanog 11. jula 2002. godine (u daljem tekstu: Ugovor),
IMAJUĆI U VIDU Amandman potpisan 29. januara 2009. godine kojim je svako pominjanje Savezne Republike Jugoslavije zamenjeno pominjanjem Republike Srbije,
POZIVAJUĆI SE da je članom 7.1 Ugovora ustanovljeno da će Ugovor stupiti na snagu na dan kada EUMETSAT primi zvanično obaveštenje o izvršenoj ratifikaciji i da će isti ostati na snazi tokom perioda od pet godina,
POZIVAJUĆI SE da je Ugovor stupio na snagu 23. novembra 2009. godine i da ističe 22. novembra 2014. godine,
UZIMAJUĆI U OBZIR da postoji plodna saradnja sa Republičkim hidrometeorološkim zavodom Srbije tokom celog perioda od potpisivanja Ugovora,
UZIMAJUĆI U OBZIR da je članom 8. pomenutog Ugovora ustanovljeno da se Ugovor može dopuniti pisanim sporazumom između Ugovornih strana,
ŽELEĆI da produže trajanje Ugovora u periodu dok se preduzimaju koraci za pripremu pristupanja Republike Srbije EUMETSAT-u u svojstvu punopravne zemlje članice,
SLOŽILI SU SE DA DODATNO IZMENE OVAJ UGOVOR NA SLEDEĆI NAČIN:
Član 1
U članu 7, stav 1. Ugovora menja se i glasi:
„1. Po potpisivanju obeju Ugovornih strana, ovaj Ugovor stupa na snagu na dan kada EUMETSAT primi zvanično obaveštenje o izvršenom potvrđivanju od strane Republike Srbije. Ovaj Ugovor ostaje na snazi do 31. decembra 2017. godine, osim ukoliko Republika Srbija ranije ne postane punopravna zemlja članica EUMETSAT-a”.
Član 2
Sve druge odredbe Ugovora i njegov Prvi amandman ostaju važeći i na snazi.
Član 3
Nakon potpisivanja, ovaj Amandman na Ugovor stupa na snagu na dan kada EUMETSAT primi zvanično obaveštenje o izvršenom potvrđivanju od strane Republike Srbije, u skladu sa nacionalnim zakonodavstvom te zemlje.
U POTVRDU NAVEDENOG, dolepotpisani, propisno za to ovlašćeni, potpisali su ovaj Amandman na Ugovor.
Sačinjeno u dva originala, na srpskom i na engleskom jeziku,
U …………………………… U ……………………………
dana …………………………… dana ……………………………
za Vladu Republike Srbije za EUMETSAT
………………………………………………. ………………………………………………..
Prof. dr Jugoslav Nikolić dr Alan Ratijer
Zamenik direktora Republičkog Generalni direktor
hidrometeorološkog zavoda
Član 3.
Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u „Službenom glasniku Republike Srbije – Međunarodni ugovori”.
OBRAZLOŽENJE
1. USTAVNI OSNOV ZA DONOŠENJE ZAKONA
Ustavni osnov za donošenje ovog zakona sadržan je u članu 97. tačka 1. i članu 99. stav 1. tačka 4. Ustava Republike Srbije, kojima je propisano da Republika Srbija, pored ostalog, uređuje i obezbeđuje njen međunarodni položaj i odnose sa drugim državama i međunarodnm organizacijama, odnosno da Narodna skupština potvrđuje međunarodne ugovore kad je zakonom predviđena obaveza njihovog potvrđivanja.
2. RAZLOZI ZA POTVRĐIVANJE
Kao posebna organizacija državne uprave Republike Srbije, Republički hidrometeorološki zavod (RHMZ) obavlja poslove iz oblasti meteorologije i hidrologije, meteorološkog obezbeđenja vazdušnog saobraćaja i saobraćaja na unutrašnjim plovnim putevima, praćenja i istraživanja vremena, klime i klimatskih promena, kao i obaveze u vezi sa ranom najavom meteoroloških, hidroloških i ekoloških katastrofa i kao takav čini deo Nacionalnog sistema zaštite ljudi i materijalnih dobara od elementarnih nepogoda, kao i sistema bezbednosti vazdušnog, drumskog i rečnog saobraćaja.
Nadležnosti RHMZ u pogledu izvršavanja funkcija i zadataka Nacionalne hidrometeorološke službe Republike Srbije u Evropskoj organizaciji za eksploataciju meteoroloških satelita utvrđene su Zakonom o potvrđivanju Ugovora o saradnji između Savezne vlade Savezne Republike Jugoslavije i Evropske organizacije za eksploataciju meteoroloških satelita (EUMETSAT) i Amandmana na Ugovor o saradnji između Evropske organizacije za eksploataciju meteoroloških satelita (EUMETSAT) i Savezne vlade Savezne Republike Jugoslavije („Službeni glasnik RS”, broj 90/09).
EUMETSAT je jedina organizacija ove vrste u Evropi, osnovana 1986. godine posebnom Konvencijom sa zadatkom da za potrebe operativnih funkcija nacionalnih hidrometeoroloških službi država-članica permanentno obezbeđuje podatke globalnih satelitskih osmatranja vremena i klime. Operativni podaci i produkti EUMETSAT-a uz podatke dobijene iz nacionalnih meteoroloških i hidroloških osmatračkih mreža čine osnovnu komponentu hidrometeorološkog sistema praćenja, prognoziranja, rane najave i upozorenja o meteorološkim, klimatskim i hidrološkim ekstremnim pojavama, nepogodama i katastrofama.
EUMETSAT je organizacija koju čini 30 država punopravnih članica: Nemačka, Belgija, Danska, Španija, Finska, Francuska, Grčka, Irska, Italija, Luksemburg, Holandija, Norveška, Austrija, Portugalija, Švedska, Turska, Velika Britanija, Mađarska, Hrvatska, Slovenija, Poljska, Češka, Rumunija, Letonija, Slovačka, Švajcarska, Estonija, Litvanija i Island. Bugarska je ove godine postala 30. punopravna članica. Jedina preostala pridružena članica je Republika Srbija.
Ugovor o saradnji između Savezne vlade Savezne Republike Jugoslavije i Evropske organizacije za eksploataciju meteoroloških satelita (EUMETSAT), Savezna Republika Jugoslavija je potpisala 11. jula 2002. godine. Posle ukidanja Saveznog hidrometeorološkog zavoda (SHMZ) 2003. godine, koji je bio nosilac ovog sporazuma, RHMZ je kao pravni sledbenik preuzeo funkcije SHMZ-a i nastavio aktivnosti na sprovođenju Ugovora.
Početkom 2009. godine potpisan je Amandman na Ugovor o saradnji između EUMETSAT-a i Savezne Vlade Savezne Republike Jugoslavije, kojim su izvršene neophodne izmene i dopune potpisanog Ugovora. Potpisivanjem Amandmana na Ugovor, početak obaveze plaćanja doprinosa po osnovu pridruženog članstva Republike Srbije (kao pravnog sledbenika SRJ, odnosno državne zajednice SCG) u EUMETSAT-u vezan je za datum ratifikacije Ugovora, čime je izbegnuto retroaktivno izmirenje dugova naše zemlje prema ovoj međunarodnoj organizaciji.
Ugovor je zaključen na pet godina. Potvrđivanjem Ugovora o saradnji i Amandmana na Ugovor, Republika Srbija je postala pridružena članica EUMETSATa. U preambuli Ugovora definisan je status “Pridružene članice” kao neposredni korak ka punopravnom članstvu evropskih zemalja u EUMETSAT-u. Članom 7. tačka 2. Ugovora predviđeno je da „U toku treće godine po stupanju na snagu ovog Ugovora, ugovorne strane vrše formalnu procenu saradnje s namerom pristupa EUMETSAT-u u svojstvu punopravne članice. Izuzetno se može razmatrati obnavljanje ovog ugovora za buduće periode”.
Ugovorom o saradnji između Evropske organizacije za eksploataciju meteoroloških satelita EUMETSAT i Vlade Republike Srbije potpisanog 11. jula 2002. godine i Amandmanom na Ugovor potpisanim 29. januara 2009. godine, status petogodišnjeg pridruženog članstva je stupio na snagu 23. novembra 2009. godine i ističe 22. novembra 2014. godine.
Zahtevom za produženjem trajanja ugovora na period od tri godine Republika Srbija iskazuje svoju nameru da nastavi saradnju sa EUMETSAT-om kao i spremnost na neophodne napore za buduće pristupanje ovoj organizaciji koje u ovoj fazi nije moguće zbog postojećih ekonomskih i budžetskih teškoća.
Potrebno je naglasiti da je RHMZ od datuma potpisivanja Ugovora uspostavio dobru saradnju sa EUMETSAT-om i da u svakodnevnom radu koristi mogućnosti koje obezbeđuje članstvo u ovoj organizaciji. Među najznačajnije svakako spada operativna uključenost RHMZ-a u EUMETSAT i prijem satelitskih produkata neophodnih za funkcionisanje sistema rane najave i upozorenja na opasne meteorološke i hidrološke pojave. Pomoću tog sistema na raspolaganju su 24 sata na dan, 365 dana u godini satelitski podaci, slike i produkti vezani za vreme i klimu. Česti i pouzdani produkti i slike visokog kvaliteta iz EUMETSAT sistema su jedan od najvažnijih i nezamenjivih izvora informacija za prognostičke i dijagnostičke potrebe. Satelitski podaci pomažu meteorolozima da detektuju i neprestano prate razvoj opasnih vremenskih pojava i omoguće pravovremenu izradu prognoza i upozorenja za potrebe državnih organa, privrednih, naučno-istraživačkih institucija i najšire javnosti. Na taj način se bitno umanjuje šteta od opasnih vremenskih pojava i štite ljudski životi i imovina. Ove informacije su važne za bezbedan vazduhoplovni saobraćaj, plovidbu, drumski saobraćaj, poljoprivredu, građevinarstvo i druge oblasti. Sa unapređivanjem tehničkih mogućnosti satelita, povećava se i kvalitet i kvantitet dobijenih podataka. Satelitski podaci uključuju se u asimilaciju podataka i na taj način mogu da se poboljšaju početna polja za prognozu vremena numeričkim modelima. Analizom kvaliteta prognoze za severnu i južnu hemisferu od uvođenja satelitskih podataka u upotrebu u modelima, poređenjem sa prognozama koje ne koriste te podatke, dolazi se do potvrde o značaju ovih podataka za kvalitet prognoze vremena. Gruba procena pokazuje da je zahvaljujući satelitskim podacima prognoza za 5 dana unapred poboljšana za oko 20%, a da se isti kvalitet prognoze dobija za 3 dana duži prognostički period.
Danas je nemoguće zamisliti razvijenu hidrometeorološku službu, kakvoj teži RHMZ, bez korišćenja satelitskih produkata. Usvojenim Programom meteoroloških i hidroloških razvojno-istraživačkih aktivnosti za period od 2013. do 2017. godine („Službeni glasnik RS”, broj 106/13) ukupna delatnost RHMZ kao Nacionalne hidrometeorološke službe Republike Srbije usmerava se prema visokim nivoima performansi u obavljanju stručno-operativnih i razvojno-istraživačkih aktivnosti kao i stvaranju potrebnog institucionalnog okvira za ta dostignuća, vodeći računa o aktuelnim finansijskim okolnostima u kojima RHMZ radi.
Osnovni strateški cilj RHMZ-a do 2017. godine je razvijen efikasan i tehničko-tehnološki harmonizovan hidrometeorološki sistem rane najave i upozorenja RHMZ koji predstavlja integralni deo međunarodnih i evropskih hidrometeoroloških informacionih sistema i osnovnu komponentu nacionalnog sistema zaštite života ljudi i materijalnih dobara od štetnog delovanja meteoroloških i hidroloških elementarnih nepogoda i katastrofa. Dostizanje ovog strateškog cilja je moguće kroz realizaciju specifičnih prioritetnih ciljeva među kojima je i unapređenje postojećih numeričkih modela za prognozu vremena razvojem i primenom metoda asimilacije satelitskih i radarskih osmatranja i razvijanje nove generacije numeričkih meteoroloških, klimatskih i hidroloških modela i modela za praćenje atmosferskog transporta i depozicije radionuklida, vulkanskog pepela, pustinjskog peska i aerosola.
Navedeni ciljevi za naredni petogodišnji period, od kojih su samo neki pobrojani, definišu prioritetne pravce delovanja i rezultate koje tim delovanjem RHMZ kao Nacionalna hidrometeorološka služba Republike Srbije treba da postigne. Ispunjenje navedenih ciljeva moguće je ostvariti između ostalog kroz članstva u svim evropskim infrastrukturnim sistemima među koje spada i EUMETSAT.
Osim pomenutog, članstvo u ovoj evropskoj organizaciji predstavlja strateški interes naše zemlje u procesu integracije u Evropsku uniju. Stoga, smatramo da je neophodno nastaviti članstvo u EUMETSAT-u. Produženje trajanja ugovora se realizuje dodavanjem Drugog amandmana na postojeći član 7. tačka 2 Ugovora o saradnji kojim je predviđeno da po potpisivanju obeju Ugovornih strana, Ugovor stupi na snagu na dan kada EUMETSAT primi zvanično obaveštenje o izvršenom potvrđivanju od strane Republike Srbije. Ugovor bi ostao na snazi do 31. decembra 2017. godine.
Drugim amandmanom je takođe predviđeno da sve druge odredbe Ugovora i njegov Prvi amandman ostaju važeći i na snazi.
3. DA LI SE IZVRŠAVANJEM MEĐUNARODNOG UGOVORA STVARAJU FINANSIJSKE OBAVEZE?
Izvršavanjem Drugog amandmana na Ugovor o saradnji između Vlade Republike Srbije i Evropske organizacije za eksploataciju meteoroloških satelita (EUMETSAT), ne stvaraju se finansijske obaveze za Republiku Srbiju, osim troškova plaćanja godišnje kontribucije.
4. PROCENA POTREBNIH FINANSIJSKIH SREDSTAVA ZA IZVRŠAVANJE OVOG ZAKONA
Kao pridružena članica Republika Srbija bi u toku naredne tri godine imala obavezu da plaća godišnju kontribuciju Evropskoj organizaciji za eksploataciju meteoroloških satelita.
Procena potrebnih finansijskih sredstava za izvršavanje ovog zakona za period od 3 godine:
2015. godine – 381.819,00 € (45.181.100,45 RSD);
2016. godine – 417.589,00 € (49.413.807,48 RSD);
2017. godine – 516.099,00 € (61.070.613,99 RSD);
Finansijskim planom za 2014. godinu sa projekcijama do 2016, godine na razdelu RHMZ-a, predviđena su sredstva za realizaciju pridruženog članstva. U skladu sa Zakonom o budžetu Republike Srbije za 2014. godinu, na razdelu 36. Republičkog hidrometeorološkog zavoda na ekonomskoj klasifikaciji 462 – Međunarodne donacije i dotacije, odobrena su sredstva u iznosu od 50.000.000,00 RSD. Isti iznos sredstava je projektovan za 2015. i 2016. godinu. Pored dotacije EUMETSAT-u, RHMZ svake godine ima obavezu plaćanja šest članarina po osnovu članstva u međunarodnim organizacijama u oblasti meteorologije i hidrologije.
5. RAZLOZI ZA DONOŠENJE ZAKONA PO HITNOM POSTUPKU
Predlažemo da se u skladu sa članom 167 Poslovnika Narodne skupštine Republike Srbije („Službeni glasnik RS”, broj 13/11 – prečišćen tekst) Zakon o potvrđivanju Drugog amandmana na Ugovor o saradnji između Vlade Republike Srbije i Evropske organizacije za eksploataciju meteoroloških satelita (EUMETSAT) donese po hitnom postupku.
Datumom potvrđivanja Drugog amandmana na Ugovor o saradnji između Vlade Republike Srbije i Evropske organizacije za eksploataciju meteoroloških satelita (EUMETSAT), Republika Srbija održava kontinuitet saradnje sa EUMETSAT-om nakon isteka važnosti Ugovora 22. novembra 2014. godine. Datumom potvrđivanja Drugog amandmana na Ugovor nastupaju i finansijske obaveze Republike Srbije prema EUMETSAT – u.