PREDLOG ZAKONA O IZMENAMA I DOPUNAMA
ZAKONA O REPRODUKTIVNOM MATERIJALU ŠUMSKOG DRVEĆA
Član 1.
U Zakonu o reproduktivnom materijalu šumskog drveća („Službeni glasnik RS”, br. 135/04 i 8/05 – ispravka), član 4. menja se i glasi:
„Odredbe ovog zakona ne odnose se na uzorke reproduktivnog materijala koje preduzeće ili drugo pravno lice koje se bavi poslovima oplemenjivanja bilja u oblasti šumarstva koristi za realizaciju programa naučnih istraživanja i izvođenja eksperimenata, u količini utvrđenoj tim programom.
Odredbe ovog zakona ne odnose se na reproduktivni materijal vrsta šumskog drveća iz člana 3. ovog zakona koji nije namenjen potrebama podizanja i obnavljanja šuma.
Reproduktivni materijal iz stava 2. ovog člana u prometu prati dokument proizvođača sa naznakom: „Nije za upotrebu u šumarstvu”.
Odredbe ovog zakona, osim odredaba čl. 16, 34a i 36. ne odnose se na reproduktivni materijal ukrasnog drveća i žbunja.”
Član 2.
Posle člana 8. dodaje se član 8a koji glasi:
„Član 8a
Ministarstvo može da naloži proizvođačima semena da sakupe seme određene vrste šumskog drveća kada je to neophodno za potrebe podizanja i obnavljanja šuma u Republici Srbiji.
Troškove sakupljanja semena u slučaju iz stava 1. ovog člana snosi ministarstvo prema programu zaštite i unapređivanja šuma.”
Član 3.
U članu 12. posle stava 1. dodaje se novi stav 2. koji glasi:
„Na osnovu podataka iz registra ministarstvo utvrđuje Nacionalnu listu priznatog polaznog materijala na propisanom obrascu.”
Dosadašnji st. 2. i 3. postaju st. 3. i 4.
Član 4.
U članu 13. posle reči: „registra” tačka se zamenjuje zapetom i dodaju reči: „kao i obrazac i sadržinu Nacionalne liste priznatog polaznog materijala”.
Član 5.
U članu 15. stav 2. posle reči: „odsek za šumarstvo, sa” brišu se reči: „najmanje dve godine radnog iskustva i”.
Posle stava 2. dodaje se novi stav 3. koji glasi:
„Lice iz stava 2. ovog člana može da stručno rukovodi poslovima proizvodnje reproduktivnog materijala u najviše tri šumska rasadnika”.
Dosadašnji stav 3. postaje stav 4.
Član 6.
U članu 16. posle stava 1. dodaje se novi stav 2. koji glasi:
„Ministarstvo vrši upis matičnjaka, šumskih rasadnika i rasadnika ukrasnog drveća i žbunja u registar iz stava 1. ovog člana na osnovu prijave proizvođača.”
Dosadašnji stav 2. postaje stav 3.
Član 7.
Član 21. menja se i glasi:
„Proizvođač reproduktivnog materijala dužan je da podnese ministarstvu prijavu za kontrolu proizvodnje najkasnije do 30. aprila tekuće godine.”
Član 8.
Član 22. menja se i glasi:
„Ministarstvo izdaje uverenje o poreklu reproduktivnog materijala za partiju semena, odnosno pošiljku delova biljaka ili sadnog materijala proizvedenog u skladu sa odredbama ovog zakona i propisa donetih na osnovu njega.
Izuzetno od odredbe stava 1. ovog člana ministarstvo izdaje uverenje o poreklu za pošiljku semena nastalu mešanjem selekcionisanog ili semena poznatog porekla koje potiče od dva ili više semenskih objekata unutar iste kategorije i istog regiona provenijencije ili iz istog semenskog objekta za seme sakupljeno u različitim godinama.
Proizvođač, odnosno dobavljač reproduktivnog materijala dužan je da pre stavljanja reproduktivnog materijala u promet pribavi uverenje o poreklu.”
Član 9.
U članu 30. posle stava 2. dodaje se novi stav 3. koji glasi:
„Ispitivanje i utvrđivanje kvaliteta reznica i sadnica vrši proizvođač.”
Dosadašnji stav 3. postaje stav 4.
Član 10.
U članu 31. dodaju se st. 2. i 3. koji glase:
„Ministar rešenjem ovlašćuje preduzeće, odnosno drugo pravno lice iz stava 1. ovog člana za vršenje poslova ispitivanja i utvrđivanja kvaliteta semena.
Ministar bliže propisuje uslove koje treba da ispuni preduzeće, odnosno drugo pravno lice iz stava 1. ovog člana.”
Član 11.
U članu 32. stav 2. reč: „osam” zamenjuje se rečju: „dvanaest”.
Član 12.
Posle člana 34. dodaje se član 34a koji glasi:
„Član 34a
Reproduktivni materijal ukrasnog drveća i žbunja može da se stavi u promet ako je dovoljnih dimenzija i vitalnosti da može da se koristi kao reproduktivni materijal i ako nema vidljivih znakova fiziološke slabosti, mehaničkih ili drugih oštećenja.”
Član 13.
U članu 37. stav 1. posle reči: „uverenje o poreklu” stavlja se tačka, a reči do kraja rečenice brišu se.
Stav 2. menja se i glasi:
„Izuzetno od odredbe stava 1. ovog člana male količine sadnica u prometu namenjene pošumljavanju prati samo etiketa iz člana 38. ovog zakona.
Posle stava 2. dodaje se stav 3. koji glasi:
„Ministar bliže određuje količine sadnica koje se za pojedine vrste šumskog drveća smatraju malim.”
Član 14.
Posle člana 37. dodaje se član 37a koji glasi:
„Član 37a
Pošiljku dorađenog semena u prometu prati deklaracija o kvalitetu. Dorađeno seme u prometu mora da odgovara kvalitetu označenom u deklaraciji o kvalitetu, a delovi biljaka i sadnice kvalitetu navedenom na etiketi iz člana 38. ovog zakona.
Za pošiljku semena iz člana 22. stav 2. ovog zakona dobavljač je dužan da pribavi novu deklaraciju o kvalitetu.
Radi setve semena sakupljenog u tekućoj godini, dozvoljava se isporuka semena do prvog kupca bez podataka o procentu klijavosti čistog semena i broju klijavih ili vitalnih semenki po kilogramu.
Podatke iz stava 3. ovog člana dobavljač je dužan da dostavi kupcu odmah po završenom ispitivanju uzorka semena.
Male količine semena u prometu ne mora da prati deklaracija o kvalitetu.
Ministar bliže određuje količine semena koje se za pojedine vrste šumskog drveća smatraju malim.”
Član 15.
U članu 38. stav 1. tačka 3) posle reči: „kvalitetu” dodaju se reči: „semena, sa rokom važenja”.
Tačka 7) menja se i glasi:
„7) starosti sadnica;”.
Posle tačke 7) dodaju se tač. 8) i 9) koje glase:
„8) klasi reznica ili sadnica;
9) količini reproduktivnog materijala u pošiljci.”
Posle stava 1. dodaje se novi stav 2. koji glasi:
„Etiketa na ambalaži pošiljke semena, pored podataka iz stava 1. ovog člana, sadrži i podatke o:
čistoći – procentualno učešće čistog semena po težini;
procentu klijavosti čistog semena;
težini 1000 čistih semenki;
broju klijavih ili vitalnih semenki po kilogramu. U slučaju vitalnih semenki, navodi se i metod po kome je utvrđena vitalnost.”
Posle dosadašnjeg stava 2. koji postaja stav 3. dodaje se stav 4. koji glasi:
„Ako je etiketa na pošiljci reproduktivnog materijala namenjenoj izvozu bele boje, naziv boje za pojedine kategorije reproduktivnog materijala mora biti odštampan u gornjem desnom uglu na engleskom jeziku.”
Član 16.
Posle člana 38. dodaje se član 38a koji glasi:
„Član 38a
Proizvođač, odnosno dobavljač dužan je da vodi i čuva evidenciju o izdatim etiketama iz člana 38. ovog zakona najmanje pet godina.”
Član 17.
U članu 47. stav 1. posle tačke 2) dodaje se tačka 2a) koja glasi:
„2a) ne sakupi seme određene vrste šumskog drveća na osnovu naloga ministarstva (član 8a);”.
Tačka 7) menja se i glasi:
„7) stavi pošiljku dorađenog semena, sadnica i vegetativnih delova biljaka u promet suprotno odredbama člana 37. ovog zakona;”.
Član 18.
U članu 48. stav 1. posle tačke 5) dodaje se tačka 5a) koja glasi:
„5a) ne pribavi uverenje o poreklu pre stavljanja reproduktivnog materijala u promet (član 22. stav 3);”.
Posle tačke 8) dodaje se tačka 8a) koja glasi:
„8a) stavi u promet reproduktivni materijal ukrasnog drveća i žbunja suprotno odredbama člana 34a ovog zakona;”.
Posle tačke 9) dodaju se tač. 9a), 9b) i 9v) koje glase:
„9a) pošiljku dorađenog semena u prometu ne prati deklaracija o kvalitetu, odnosno ako dorađeno seme u prometu ne odgovara kvalitetu označenom u deklaraciji, a delovi biljaka i sadnice kvalitetu navedenom na etiketi iz člana 38. (član 37a stav 1);
9b) za pošiljku semena iz člana 22. stav 2. ovog zakona ne pribavi novu deklaraciju o kvalitetu (član 37a stav 2);
9v) ne dostavi kupcu podatke iz člana 37a stav 3. ovog zakona odmah po završenom ispitivanju uzorka semena (član 37a stav 4);”.
Posle tačke 10) dodaje se tačka 11) koja glasi:
„11) ne vodi i ne čuva evidenciju o izdatim etiketama iz člana 38. ovog zakona najmanje pet godina (član 38a).”
Član 19.
U članu 49. posle tačke 1) dodaje se tačka 1a) koja glasi:
„1a) ne sakupi seme određene vrste šumskog drveća na osnovu naloga ministarstva (član 8a);”.
Posle tačke 6) dodaje se tačka 6a) koja glasi:
„6a) ne pribavi uverenje o poreklu pre stavljanja reproduktivnog materijala u promet (član 22. stav 3);”.
Posle tačke 10) dodaje se tačka 10a) koja glasi:
„10a) stavi u promet reproduktivni materijal ukrasnog drveća i žbunja suprotno odredbama člana 34a ovog zakona;”.
Tačka 12) menja se i glasi:
„12) stavi pošiljku dorađenog semena, sadnica i vegatativnih delova biljaka u promet suprotno odredbama člana 37. ovog zakona;”.
Posle tačke 12) dodaju se tač. 12a), 12b) i 12v) koje glase:
„12a) pošiljku dorađenog semena u prometu ne prati deklaracija o kvalitetu, odnosno ako dorađeno seme u prometu ne odgovara kvalitetu označenom u deklaraciji, a delovi biljaka i sadnice kvalitetu navedenom na etiketi iz člana 38. ovog zakona (član 37a stav 1);
12b) za pošiljku semena iz člana 22. stav 2. ovog zakona ne pribavi novu deklaraciju o kvalitetu (član 37a stav 2);
12v) ne dostavi kupcu podatke iz člana 37a stav 3. ovog zakona odmah po završenom ispitivanju uzorka semena (član 37a stav 4);”.
Posle tačke 13) dodaje se tačka 13a) koja glasi:
„13a) ne vodi i ne čuva evidenciju o izdatim etiketama iz člana 38. ovog zakona najmanje pet godina (član 38a);”.
Član 20.
Posle člana 49. dodaje se član 49a koji glasi:
„Član 49a
Novčanom kaznom od 5.000 do 50.000 dinara kazniće se za prekršaj fizičko lice, ako:
1) postupi suprotno odredbama člana 7. ovog zakona;
2) vrši promet reproduktivnog materijala (član 35. stav 1).”
Član 21.
Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u „Službenom glasniku Republike Srbije”.
4427008.212.doc/1
O B R A Z L O Ž E Nj E
I. USTAVNI OSNOV ZA DONOŠENjE ZAKONA
Ustavni osnov za donošenje Zakona sadržan je u članu 97. tačka 9. Ustava Republike Srbije, kojim je utvrđeno da Republika Srbija uređuje i obezbeđuje zaštitu i unapređivanje biljnog i životinjskog sveta.
II. RAZLOZI ZA DONOŠENjE ZAKONA
U postupku usaglašavanja nacionalnog zakonodavstva sa propisima Evropske Unije, donet je Zakon o reproduktivnom materijalu šumskog drveća, koji je stupio na snagu 29. decembra 2004. godine. Zakon je najvećim delom urađen na osnovu Uputstva Saveta ministara Evropske Zajednice 1999/105/EZ o prometu šumskog reproduktivnog materijala (Council Directive 1999/105/EC of 22 December 1999 on the marketing of forest reproductive material) – u daljem tekstu: Uputstvo.
Na osnovu navedenog uputstva, Savet ministara Evropske Zajednice doneo je i Pravilnik Evropske zajednice 1597/2002 o sprovođenju odredaba Uputstva Saveta ministara 1999/105/EZ u vezi obrasca nacionalne liste polaznog materijala za proizvodnju šumskog reproduktivnog materijala (Commission Regulation (EC) No 1597/2002 of 6 September 2002 laying down detailed rules for the application of Council Directive 1999/105/EC as regards the format of national lists of the basic material of forest reproductive material), Pravilnik Evropske zajednice 2301/2002 o sprovođenju odredaba Uputstva Saveta ministara 1999/105/EZ u vezi definisanja malih količina semena (Commission Regulation (EC) No 2301/2002 of 20 December 2002 laying down detailed rules for the application of Council Directive 1999/105/EC as regards the definition of small quantities of seed), i Pravilnik EZ 1598/2002 o sprovođenju odredaba Uputstva Saveta ministara 1999/105/EZ u vezi uzajamne administrativne pomoći zvaničnih organa (Commission regulation (EC) No 1598/2002 of 6 September 2002 laying down detailed rules for the application of Council Directive 1999/105/EC as regards the provision of mutual administrative assistance by official bodies). Materija navedenih pravilnika nije ugrađena u postojeći Zakon o reproduktivnom materijalu šumskog drveća iz 2004. godine.
U Zakon o izmenama Zakona o reproduktivnom materijalu šumskog drveća (u daljem tekstu: Zakon) dodate su odredbe napred navedenih pravilnika, u cilju potpune implementacije propisa Evropske unije u oblasti proizvodnje i prometa šumskog reproduktivnog materijala. Unapređene su i dodatno razrađene pojedine postojeće odredbe, koje regulišu proizvodnju i promet šumskog reproduktivnog materijala.
Takođe, izmenama i dopunama jednog dela kaznenih odredbi postojećeg Zakona o reproduktivnom materijalu šumskog drveća otkloniće se nedostaci koji su uočeni u toku sprovođenja Zakona i nadzorom nad njegovom primenom, a dodate su i kaznene odredbe za fizička lica koja krše odredbe Zakona, koje ranije nisu bile propisane.
III. OBJAŠNjENjE OSNOVNIH PRAVNIH INSTITUTA
I POJEDINAČNIH REŠENjA
Odredbe Zakona o reproduktivnom materijalu šumskog drveća odnose se samo na reproduktivni materijal vrsta šumskog drveća koje su navedene u članu 3. Izuzeci od primene odredaba ovog zakona utvrđeni su u članu 4, koji se izmenama tog zakona dopunjuje radi pojašnjenja člana 3. Članom 1. Zakona o izmenama Zakona o reproduktivnom materijalu šumskog drveća dodat je novi stav 2. koji propisuje da se zakon ne primenjuje na vrste šumskog drveća iz člana 3. kada se ne koriste za potrebe šumarstva, a dobavljač koji stavlja u promet takav reproduktivni materijal je dužan da izda dokument sa naznakom da nije za upotrebu u šumarstvu (stav 3.). Novim stavom 4. definišu se tri člana Zakona koji se odnose na reproduktivni materijal ukrasnog drveća i žbunja.
Posle člana 8. dodaje se novi član 8a (član 2. Zakona), kojim je dato ovlašćenje Ministarstvu da može da naloži proizvođačima semena da sakupe seme određene vrste šumskog drveća kada je to neophodno radi pošumljavanja u Republici Srbiji, pri čemu bi troškove sakupljanja semena u tom slučaju snosilo Ministarstvo, prema programu zaštite i unapređivanja šuma za tu godinu, a kojim se inače svake godine raspodeljuju namenska sredstva u šumarstvu po osnovu Zakona o šumama. Potreba za ovim se nameće zbog problema koji su evidentni u obezbeđivanju dovoljnih količina šumskog semena za potrebe šumarstva, naročito kada se ima u vidu dugoročni cilj definisan Prostornim planom Republike i drugim planskim dokumentima šumarstva da se podigne procenat pošumljenosti u Republici, te da je potrebno svake godine pošumiti dodatnih oko 10.000 ha. Prosek poslednjih 10 godina bio je samo oko 2.500 ha.
Članom 3. Zakona dopunjuje se sadašnji član 12. dodavanjem stava 2. koji propisuje da Ministarstvo ustanovljava Nacionalnu listu priznatog polaznog materijala, kao sumarni prikaz priznatog polaznog materijala za proizvodnju šumskog semena svih kategorija. Obaveza ustanovljavanja, kao i forma Nacionalne liste priznatog polaznog materijala utvrđena je Pravilnikom Evropske zajednice, obzirom da se na nivou EU pravi jedinstvena lista priznatog polaznog materijala svih zemalja članica, na osnovu nacionalnih lista. Oblik i sadržina biće propisani pravilnikom donetim na osnovu ovog zakona (član 4. Zakona).
Prema važećem Zakonu o reproduktivnom materijalu šumskog drveća, proizvođač šumskog reproduktivnog materijala mora da zapošljava lice koje je diplomirani inženjer šumarstva sa najmanje dve godine radnog iskustva i položenim stručnim ispitom. U članu 5. Zakona uvodi se ograničenje da jedno lice može da vrši stručno rukovođenje u najviše tri šumska rasadnika. Potreba da se ograniči broj šumskih rasadnika u kojima jedno lice može da vrši stručno rukovođenje se pokazala tokom primene Zakona o reproduktivnom materijalu šumskog drveća, zbog pojave da jedno pravno lice, koje zapošljava jednog diplomiranog inženjera šumarstva, registruje i do 10 šumskih rasadnika, iako objektivno jedno lice ne može da prati proizvodu u tolikom broju objekata. Ukinuta je obaveza da stručno lice mora da ime prethodno radno iskustvo od dve godine, kako bi se omogućilo zapošljavanje mladih inženjera, koji radom u rasadničkoj proizvodi mogu steći potrebna iskustva.
Članom 6. Zakona dopunjen je član 16, tako što je utvrđena obaveza proizvođača da podnesu prijavu Ministarstvu za upis matičnjaka, šumskih rasadnika i rasadnika ukrasnog drveća i žbunja u registar, što do sada nije bilo izričito propisano.
U članu 7. utvrđen je jedinstven rok za podnošenje prijave proizvođača reproduktivnog materijala ministarstvu radi vršenja kontrole proizvodnje u tekućoj godini. Dosadašnjim članom 21. bili su propisani različiti rokovi u zavisnosti od vrste drveća i reproduktivnog materijala, međutim u toku primene zakona pokazalo se da je praktičnije rešenje jedinstven rok.
Za reproduktivni materijal za koji Ministarstvo utvrdi da je proizveden u skladu sa ovim Zakonom i propisima donetim na osnovu njega, Ministarstvo izdaje uverenje o poreklu reproduktivnog materijala. Važećim Zakonom o reproduktivnom materijalu šumskog drveća nije predviđena mogućnost mešanja različitih partija šumskog semena, iako Uputstvo Saveta ministara 1999/105/EZ dozvoljava tu mogućnost, što se čak smatra i poželjnim sa stanovišta kvaliteta genetskog materijala. Naime, seme koje je sakupljeno u jednom semenskom objektu jedne godine može da se pomeša sa količinom sakupljenom u nekoj drugoj godini, pri čemu se za tu novu pošiljku uzima uzorak radi utvrđivanja kvaliteta. Takođe je dozvoljeno mešanje partija semena iz različitih semenskih objekata, ali u okviru iste kategorije i istog regiona provenijencije – član 8. Zakona. Utvrđena je i obaveza proizvođača, odnosno dobavljača, da pre stavljanja reproduktivnog materijala u promet pribavi uverenje o poreklu podnošenjem zahteva Ministarstvu, što do sada nije bilo propisano kao izričita obaveza, pa nije postojala ni mogućnost preduzimanja kaznenih mera protiv dobavljača koji su stavljali reproduktivni materijal u promet bez uverenja o poreklu.
Ispitivanje i utvrđivanje kvaliteta semena vrši, pre stavljanja u promet i korišćenja, ovlašćeno pravno lice ili preduzeće koje ispunjava propisane uslove i izdaje deklaraciju o kvalitetu za dorađeno seme koje ispunjava propisane norme kvaliteta. U postojećem članu 30. dodaje se novi stav 3. kojim se, iz razloga racionalnosti i ekonomičnosti, proizvođač obavezuje da utvrdi kvalitet reznica i sadnog materijala, odnosno klasu na osnovu propisanih standarda – član 9. Zakona, a inspektor inače u postupku redovnog inspekcijskog nadzora kontroliše kvalitet reproduktivnog materijala.
Odredbama člana 10. dopunjuje se član 31. važećeg zakona, tako što se ovlašćuje ministar da rešenjem ovlasti preduzeće, odnonso drugo pravno lice za ispitivanje kvaliteta semena, i dodaje se ovlašćenje da propiše bliže uslove koje treba da ispunjava, kako bi se stvorila mogućnost donošenja pravilnika sa detaljno propisanim uslovima u pogledu opreme, prostorija i dr.
Članom 11. Zakona produžava se rok važenja deklaracije o kvalitetu semena sa 8 na 12 meseci od dana izdavanja (član 32.).
Zakon se u načelu odnosi na reproduktivni materijal šumskog drveća, a samo tri člana se odnose na reproduktivni materijal ukrasnog drveća i žbunja u prometu, među kojima je novi član 34a, kojim se propisuju opšti uslovi u pogledu kvaliteta (član 12. Zakona).
Član 13. Zakona menja i dopunjuje postojeći član 37. Pošiljku reproduktivnog materijala u prometu mora da prati uverenje o poreklu, osim malih količina sadnica koje su namenjene pošumljavanju, za koje dobavljač izdaje i stavlja na pošiljku samo etiketu iz člana 38. Ovakav predlog je rezultat problema koji sada postoje kod izdavanja uverenja o poreklu za male količine sadnica koje idu na pošumljavanje, jer šumarski inspektori, koji izdaju uverenja o poreklu sadnica, objektivno ne mogu da postignu da blagovremeno izdaju uverenja, jer se otpremanje sadnica uglavnom vrši u isto vreme iz svih šumskih rasadnika (mart – april, oktobar – novembar). Problem je najviše izražen u šumskim rasadnicima u kojima se fizička lica snabdevaju sadnicama za pošumljavanje privatnih parcela, malim količinama sadnica (500, 1000, 1500). Da bi se olakšala procedura, za te pošiljke će sam dobavljač – proizvođač izdati etiketu koja inače sadrži sve potrebne podatke, a inspektor će moći da kontroliše promet sadnica na osnovu obaveze proizvođača, odnosno dobavljača iz novog člana 38a da vodi i čuva evidenciju o izdatim etiketama najmanje pet godina.
Član 14. Zakona propisuje sadržaj novog člana 37a U stavu 1. promenjena je dosadašnja obaveza u pogledu imanja deklaracije o kvalitetu. Naime, dorađeno seme u prometu mora da prati deklaracija o kvalitetu, a delovi biljaka i sadnica moraju da odgovaraju kvalitetu koji je naznačen na etiketi iz člana 38. Ovim se pojednostavljuje procedura prometa reproduktivnog materijala. Naime, dorađeno seme u prometu mora da ima tri dokumenta: uverenje o poreklu (član 37), deklaraciju o kvalitetu koju izdaje ovlašćeno pravno lice iz člana 31. i etiketu na pošiljci koju izdaje dobavljač. Sadnice u prometu prati uverenje o poreklu i etiketa iz člana 38. gde je naznačen kvalitet koji utvrđuje sam proizvođač, na osnovu ovlašćenja iz člana 30.
U stavu 2. člana 37a propisana je obaveza dobavljaču da pribavi novu deklaraciju za pošiljku semena koja je nastala mešanjem semena iz različitih semenskih objekata iste kategorije u okviru istog regiona provenijencije ili semena sakupljenog u različitim godinama.
U stavu 3. člana 37a ugrađene su odredbe Uputstva i Pravilnika EU. Naime, u prometu semena sakupljenog u tekućoj godini često se dešava da dobavljač nije u mogućnosti da odmah dobije deklaraciju o kvalitetu semena sa svim propisanim elementima, jer ispitivanje klijavosti semena zahteva određeni period vremena. S druge strane, ako se seme ne poseje blagovremeno, dolazi do njegovog klijanja ili propadanja. U tom smislu, da bi se izbegle štete, dozvoljava se isporuka semena do prvog kupca bez podataka o procentu klijavosti čistog semena i broju klijavih, odnosno vitalnih semenki. Ovakvo rešenje je dozvoljeno kao mogućnost prema Uputstvu Saveta EU o prometu šumskog reproduktivnog materijala 1999/105/ES.
Takođe, u stavu 4. istog člana, uvodi se pojam malih količina semena, za koje nije potrebno pribavljati deklaraciju o kvalitetu, jer nema ekonomskog opravdanja, niti je moguće uzeti potrebnu količinu semena za uzorak, kada su u pitanju male količine. Male količine semena za pojedine vrste šumskog drveća utvrđene su u Pravilniku Evropske zajednice 2301/2002 o sprovođenju odredaba Uputstva Saveta ministara 1999/105/EZ u vezi definisanja malih količina semena, kojom se utvrđuju pravila za primenu Uputstva Saveta EU 1999/105/ES u vezi definisanja malih količina semena. Ministar će pravilnikom odrediti male količine semena za pojedine vrste šumskog drveća.
Postojeći član 38. je dopunjen članom 15. Zakona. Sadržaj etikete koju dobavljač stavlja na pošiljku reproduktivnog materijala dopunjuje se sa još tri obavezna elementa, i to starosti sadnica, klasi reznica ili sadnica i količini reproduktivnog materijala u pošiljci. Kada se radi o pošiljci semena, etiketa mora da sadrži i podatke o čistoći, procentu klijavosti čistog semena, težini 1000 čistih semenski i broju klijavih ili vitalnih semenki po kilogramu, što su sve elementi propisani uputstvom Saveta EU broj 1999/105/ES.
Na kraju, dodaje se i novi stav 4. kojim je propisano da kada je pošiljka namenjena izvozu, etiketa bele boje mora imati oznaku boje – naziv boje ispisan na engleskom jeziku. Ovo je obaveza koja proizilazi iz članstva Republike Srbije u OECD šemi za promet šumskog reproduktivnog materijala, od septembra 2008. godine, kako bi strani kupac na osnovu indikacije boje etikete znao o kojoj kategoriji reproduktivnog materijala se radi u pošiljci, obzirom da su boje etiketa za različite kategorije propisane kako pravilima OECD-a, tako i Direktivama EU i istovetne su.
Čl. 16 – 19. Zakona menjaju se postojeće kaznene odredbe, saglasno izmenama i dopunama članova Zakona. Za nove članove Zakona definisane su kazne za privredne prestupe i prekršaje (član 47. stav 1. tačka 2a), član 48. stav 1. tač. 6a), 10a), 12a) – 12v) i 13a).
U članu 49a kao novina utvrđuju se prekršaji i propisuju kazne za fizičko lice, ako za podizanje i obnavljanje šuma koristi reproduktivni materijal koji nije proizveden u skladu sa odredbama člana 7, kao i ako vrši promet reproduktivnog materijala. Ovaj član je takođe nastao kao rezultat uočenih problema prilikom sprovođenja Zakona o reproduktivnom materijalu šumskog drveća, gde nadležni republički šumarski inspektori nisu imali zakonske mehanizme za kažnjavanje fizičkog lica kao počinioca nezakonitih radi.
Odredbama ovog zakona određeno je vreme stupanja na snagu.
IV. ANALIZA EFEKATA
1) Koji problem se rešava zakonom?
Proizvodnja dovoljnih količina kvalitetnog šumskog reproduktivnog materijala je strateški interes države, obzirom da je Prostornim planom Republike Srbije predviđeno da se šumovitost Republike poveća sa sadašnjih 27% na 41,4%. U cilju realizacije navedene odredbe Prostornog plana potrebno je povećati i obim i kvalitet proizvedenog šumskog semena i sadnog materijala, što je preduslov za podizanje kvalitetnih šuma, dobro adaptiranih na ekološke uslove staništa, kao i za očuvanje genofonda šumskog drveća.
Zakonom o reproduktivnom materijalu šumskog drveća (u daljem tekstu: Zakon) uspostavljen je sistem proizvodnje, dorade i prometa šumskog reproduktivnog materijala u skladu sa propisima i zahtevima Evropske komisije, a Zakonom o izmenama navedenog zakona se dopunjuju i razrađuju pojedine odredbe, pre svega one za koje je u toku primene Zakona utvrđeno da su teško primenjive u praksi.
To su, između ostalog, odredbe koje se odnose na male količine reproduktivnog materijala, za koje se pojednostavljuje procedura stavljanja u promet. Naime, republički šumarski inspektori izdaju uverenja o poreklu za pošiljku sadnog materijala u prometu. Prilikom isporuke velikog broja pošiljki na teren radi pošumljavanja iz različitih rasadnika, a što se sve dešava u isto vreme u proleće i u jesen, inspektori fizički ne mogu da postignu da izdaju uverenja o poreklu za sve pošiljke koje idu na teren, pogotovo za male količine koje obično uzimaju fizička lica radi pošumljavanja privatnih poseda. Izmenama Zakona omogućiće se da proizvođači, odnosno dobavljači za male količine sami izdaju samo njihov dokument – etiketu sa svim potrebnim elementima koji su propisani Zakonom, a inspektori će da kontrolišu količine sadnica koje su na ovaj način stavljene u promet na osnovu evidencije koju je proizvođač, odnosno dobavljač dužan da vodi.
Takođe, postoji problem kod isporuke semena, gde utvrđivanje klijavosti u laboratoriji traje obično oko 30 dana, pa je seme stavljano u promet bez deklaracije o kvalitetu. Uvodi se mogućnost, data Pravilnikom Evropske zajednice u vezi definisanja malih količina semena, da se seme isporuči kupcu bez podataka o procentu klijavosti i broju klijavih ili vitalnih semenki po kilogramu semena.
Izmenama Zakona rešiće se i problem nedostatka šumskog semena na tržištu, jer je otvorena mogućnost da Ministarstvo može da naloži proizvođačima da sakupe seme određenih vrsta šumskog drveća, kada je to neophodno radi podizanja i obnavljanja šuma u Srbiji. Naime, najvrednije vrste šumskog drveća, kao što su hrastovi i bukva, nemaju često urod semena, već se pun urod javlja u intervalima od 3-5, pa čak i 8 godina kod bukve, pa je veoma važno da se u godinama punog uroda sakupi što veća količina smena u šumi, kako bi se obezbedila dovoljna količina za setvu ili proizvodnju sadnog materijala za potrebe pošumljavanja u narednim godinama. Dešavalo se da sami proizvođači ne iskoriste u dovoljnoj meri pun urod semena, već sakupe onoliko koliko je potrebno za njihove sopstvene potrebe, pa nije moguće realizovati planove pošumljavanja novih površina (tzv. proširena reprodukcija). Predviđeno je da Ministarstvo snosi troškove kada naloži sakupljanje semena, iz namenskih sredstava koja se i inače svake godine dodeljuju na osnovu programa zaštite i unapređivanja šuma u Republici Srbiji.
Sledeći problem koji treba da se reši Zakonom jeste zapošljavanje mladih šumarskih inženjera, jer se ukida uslov da lice koje stručno rukovodi proizvodnjom mora da ima najmanje dve godine radnog staža, a sa druge strane uvodi se ograničenje da jedno lice može da stručno rukovodi u najviše tri šumska rasadnika, kako bi se otklonilo sadašnje stanje u kome je jedno lice rukovodilo proizvodnjom u 10-ak šumskih rasadnika, što objektivno nije moguće. Ograničenjem na tri šumska rasadnika obezbediće se kvalitet stručnog rukovođenja zbog stvarnog prisustva stručnog lica u rasadniku.
Uočen je problem i prilikom preduzimanja mera od strane inspektora koji zatekne fizičko lice koje proizvodi ili stavlja u promet reproduktivni materijal suprotno odredbama Zakona, jer Zakonom nisu bile propisane kaznene odredbe za fizička lica. Izmenama zakona dodaje se novi član kojim su definisane kazne za prekršaje, za fizička lica.
2) Ciljevi koji treba da se postignu donošenjem akta
Unapređenje stanja šuma u Republici Srbiji kroz proizvodnju kvalitetnog šumskog reproduktivnog materijala za obnovu i pošumljavanje.
Priprema za članstvo Republike Srbije u Evropskoj uniji, jer je u postupku pridruživanja neophodno preuzeti propise Evropske unije i ugraditi ih u naše nacionalno zakonodavstvo, što se ovim zakonom realizuje u oblasti šumskog reproduktivnog materijala. U Zakon su ranije već implementirane odredbe Uputstva Saveta ministara 1999/105/EZ o prometu šumskog reproduktivnog materijala, a sada i tri pravilnika koja su doneta na osnovu navedenog uputstva.
3) Da li su razmatrane druge mogućnosti za rešavanje problema?
U dosadašnjem periodu Ministarstvo je nastojalo da obezbedi dovoljne količine šumskog semena za setvu i proizvodnju sadnica za pošumljavanje kroz politiku stimulisanja proizvođača subvencionisanjem proizvodnje šumskog semena, sadnica i pošumljavanja kroz programe zaštite i unapređivanja šuma. Međutim, pošto to nije dovoljno, ovim zakonom uvodi se mogućnost da Ministarstvo, kada je neophodno, naloži sakupljanje potrebnih količina semena, a da za to obezbedi finansijska sredstva.
Da bi se u šumskim rasadnicima proizveo kvalitetan šumski sadni materijal, neophodno je da se proizvodnja odvija pod nadzorom stručnjaka iz te oblasti. Zato je uvedeno obavezno zapošljavanje diplomiranog inženjera šumarstva, koji može da radi u najviše tri rasadnika, čime će se obezbediti njegovo stvarno prisustvo u rasadnicima. Do sada nije postojalo ovo ograničenje, pa je jedno lice bilo zaduženo za proizvodnju šumskog sadnog materijala u velikom broju rasadnika, čime je bio ispunjen formalni uslov za bavljenje proizvodnjom, ali suštinski to lice nije moglo da se zaista i bavi proizvodnjom sadnica u svim tim rasadnicima.
4) Zašto je donošenje akta najbolje rešenje datog problema?
Bez ovlašćenja u zakonu nije moguće realizovati politiku šumarstva u ovoj oblasti i naložiti određene mere, kao što je sakupljanje semena ili zapošljavanje stručnog lica. Takođe, propisi evropske unije moraju da se ugrade u naše nacionalne propise.
5) Na koga će i kako uticati rešenja predložena u aktu?
Na proizvođače i dobavljače šumskog reproduktivnog materijala, u smislu da će se uspostaviti jasan sistem i način regulisanja proizvodnje i prometa šumskog reproduktivnog materijala, što treba da omogući i funkcionisanje tržišta šumskog sadnog materijala.
Takođe, značajno će se smanjiti troškovi koje imaju proizvođači, odnosno dobavljači, prilikom stavljanja reproduktivnog materijala u promet. Naime, u slučaju kada prodaju male količine sadnica za pošumljavanje, neće morati da od šumarskog inspektora traže uverenje o poreklu, što je do sada pravilo zastoj zbog velikog broja isporuka u isto vreme. Takođe, kod isporuke malih količina semena neće morati da pribavljaju deklaraciju o kvalitetu, a dozvoljava se i mešanje pošiljki semena iz različitih godina sakupljanja ili iz različitih objekata u istom regionu provenijecije i istoj kategoriji.
6) Koji su troškovi koje će primena akta izazvati građanima i privredi, posebno MSP?
U odnosu na važeći Zakon o reproduktivnom materijalu šumskog drveća novi Zakon neće izazvati nikakve nove troškove.
7) Da li pozitivni efekti akta opravdavaju troškove njegove primene?
/
8) Da li akt stimuliše pojavu novih privrednih subjekata na tržištu i tržišnu konkurenciju?
Utvrđivanje jasnih pravila i ravnopravnog položaja svih subjekata u ovoj oblasti treba da stimuliše tržišnu konkurenciju, u delu gde je to moguće (pre svega proizvodnji šumskog sadnog materijala). Proizvodnja šumskog semena je specifična, vezana je za šumske komplekse, i tu nije moguće funkcionisanje klasičnog tržišta.
9) Da li su zainteresovane strane imale priliku da iznesu svoje stavove o aktu?
Kada je donošen Zakon o reproduktivnom materijalu šumskog drveća 2004. godine, koji se u suštini novim zakonom dopunjuje, sproveden je postupak javne rasprave, gde su bili uključeni zainteresovani subjekti i izjasnili se o pitanjima koja direktno utiču na njihovo poslovanje
10) Koje će mere tokom primene akta biti preduzete da bi se ostvarili ciljevi donošenja akta?
Ministarstvo, kao državni organ zadužen za sprovođenje zakona, pratiće njegovu primenu, pripremati i sprovoditi politiku u oblasti proizvodnje i prometa reproduktivnog materijala šumskog drveća i preko republičke šumarske inspekcije preduzimati mere u slučaju potrebe. Iz sredstava za zaštitu i unapređivanje šuma obezbeđivaće potrebna finansijska sredstva za aktivnosti u skladu sa Zakonom.
V. PROCENA IZNOSA FINANSIJSKIH SREDSTAVA
POTREBNIH ZA SPROVOĐENjE ZAKONA
U članu 2. Zakona utvrđeno je ovlašćenje Ministarstvu da može da naloži proizvođačima semena da sakupe seme određene vrste šumskog drveća kada je to neophodno radi pošumljavanja u Republici Srbiji, pri čemu bi troškove sakupljanja semena u tom slučaju snosilo Ministarstvo, prema programu zaštite i unapređivanja šuma za tu godinu. Na osnovu Zakona o šumama („Službeni glasnik RS”, br. 46/91 …. 105/05) Ministarstvo raspolaže namenskim sredstvima koja se prikupljaju od naknada za korišćenje šuma, i koja se koriste kao učešće u finansiranju radova propisanih u Zakonu o šumama, među kojima je i proizvodnja šumskog semena (član 60. Zakona o šumama). Ministarstvo svake godine usvaja program zaštite i unapređivanja šuma i opredeljuje sredstva za različite vrste radova, tako da za sprovođenje ovog zakona nisu potrebna dodatna finansijska sredstva u Budžetu Republike Srbije, već preraspodela postojećih sredstava.
4427008.212.doc/2
P R E G L E D
ODREDABA VAŽEĆEG ZAKONA KOJE SE MENjAJU
Član 4.
Odredbe ovog zakona ne odnose se na uzorke reproduktivnog materijala koje preduzeće ili drugo pravno lice koje se bavi poslovima oplemenjivanja bilja u oblasti šumarstva koristi za realizaciju programa naučnih istraživanja i izvođenja eksperimenata, u količini utvrđenoj tim programom.
Odredbe ovog zakona, osim odredbe člana 16, ne odnose se na reproduktivni materijal ukrasnog drveća i žbunja.
Reproduktivni materijal iz stava 2. ovog člana u prometu prati dokument proizvođača sa naznakom: „Nije za upotrebu u šumarstvu”.
ODREDBE OVOG ZAKONA NE ODNOSE SE NA UZORKE REPRODUKTIVNOG MATERIJALA KOJE PREDUZEĆE ILI DRUGO PRAVNO LICE KOJE SE BAVI POSLOVIMA OPLEMENjIVANjA BILjA U OBLASTI ŠUMARSTVA KORISTI ZA REALIZACIJU PROGRAMA NAUČNIH ISTRAŽIVANjA I IZVOĐENjA EKSPERIMENATA, U KOLIČINI UTVRĐENOJ TIM PROGRAMOM.
ODREDBE OVOG ZAKONA NE ODNOSE SE NA REPRODUKTIVNI MATERIJAL VRSTA ŠUMSKOG DRVEĆA IZ ČLANA 3. KOJI NIJE NAMENjEN POTREBAMA PODIZANjA I OBNAVLjANjA ŠUMA.
REPRODUKTIVNI MATERIJAL IZ STAVA 2. OVOG ČLANA U PROMETU PRATI DOKUMENT PROIZVOĐAČA SA NAZNAKOM: „NIJE ZA UPOTREBU U ŠUMARSTVU”.
ODREDBE OVOG ZAKONA, OSIM ODREDABA ČL. 16, 34a I 36, NE ODNOSE SE NA REPRODUKTIVNI MATERIJAL UKRASNOG DRVEĆA I ŽBUNjA.
ČLAN 8a
MINISTARSTVO MOŽE DA NALOŽI PROIZVOĐAČIMA SEMENA DA SAKUPE SEME ODREĐENE VRSTE ŠUMSKOG DRVEĆA KADA JE TO NEOPHODNO ZA POTREBE PODIZANjA I OBNAVLjANjA ŠUMA U REPUBLICI SRBIJI.
TROŠKOVE SAKUPLjANjA SEMENA IZ STAVA 1. OVOG ČLANA SNOSI MINISTARSTVO, PREMA PROGRAMU ZAŠTITE I UNAPREĐIVANjA ŠUMA.
Član 12.
Ministarstvo ustanovljava i vodi registar regiona provenijencije i priznatog polaznog materijala za proizvodnju selekcionisanog, kvalifikovanog, testiranog i reproduktivnog materijala poznatog porekla (u daljem tekstu: registar) i izdaje uverenje o priznatom polaznom materijalu.
NA OSNOVU PODATAKA IZ REGISTRA, MINISTARSTVO UTVRĐUJE NACIONALNU LISTU PRIZNATOG POLAZNOG MATERIJALA NA PROPISANOM OBRASCU.
Brisaće se iz registra priznati polazni materijal za koji se utvrdi da ne ispunjava uslove na osnovu kojih je izvršeno njegovo priznavanje i upis u registar.
Upisaće se u registar genetski modifikovan polazni materijal, odnosno staviti u promet reproduktivni materijal genetski modifikovanih organizama za koje nadležni organ utvrdi da ne predstavlja opasnost za zdravlje ljudi i životnu sredinu.
Član 13.
Ministarstvo bliže propisuje: sadržinu prijave za priznavanje polaznog materijala, uslove koje treba da ispunjava polazni materijal za proizvodnju reproduktivnog materijala, način i postupak njegovog priznavanja, sadržinu i način vođenja registra, KAO I OBRAZAC I SADRŽINU NACIONALNE LISTE PRIZNATOG POLAZNOG MATERIJALA.
Član 15.
Proizvodnjom reproduktivnog materijala može da se bavi preduzeće, drugo pravno lice i preduzetnik (u daljem tekstu: proizvođač reproduktivnog materijala) koje ispunjava sledeće uslove:
1) da je vlasnik, odnosno korisnik priznatog polaznog materijala, matičnjaka ili šumskog rasadnika;
2) da raspolaže odgovarajućom opremom za proizvodnju reproduktivnog materijala;
3) da raspolaže skladišnim prostorom za odvojen smeštaj, čuvanje i pakovanje nedorađenog i dorađenog reproduktivnog materijala, a semena po partijama, koji obezbeđuje očuvanje njegovog kvaliteta i zdravstvenog stanja;
4) da ima obezbeđeno stručno rukovođenje poslovima proizvodnje reproduktivnog materijala (prijavljivanje proizvodnje, obezbeđivanje i čuvanje propisane dokumentacije, smeštaj i čuvanje reproduktivnog materijala i sl.).
Stručno rukovođenje poslovima proizvodnje reproduktivnog materijala može da vrši diplomirani inženjer šumarstva – odsek za šumarstvo, sa najmanje dve godine radnog iskustva i položenim stručnim ispitom, koji je zasnovao radni odnos kod proizvođača reproduktivnog materijala.
LICE IZ STAVA 2. OVOG ČLANA MOŽE DA STRUČNO RUKOVODI POSLOVIMA PROIZVODNjE REPRODUKTIVNOG MATERIJALA U NAJVIŠE TRI ŠUMSKA RASADNIKA.
Ispunjenost uslova iz stava 1. ovog člana utvrđuje ministar.
Član 16.
Ministarstvo ustanovljava i vodi registar matičnjaka, šumskih rasadnika i rasadnika ukrasnog drveća i žbunja.
MINISTARSTVO VRŠI UPIS U REGISTAR MATIČNjAKA, ŠUMSKIH RASADNIKA I RASADNIKA UKRASNOG DRVEĆA I ŽBUNjA U REGISTAR IZ STAVA 1. OVOG ČLANA NA OSNOVU PRIJAVE PROIZVOĐAČA.
Registar iz stava 1. ovog člana sadrži podatke o: datumu upisa u registar, registarskom broju, nazivu vlasnika, odnosno korisnika, lokaciji i površini matičnjaka, šumskog rasadnika, odnosno rasadnika ukrasnog drveća i žbunja.
Član 21.
Proizvođač reproduktivnog materijala, osim proizvođača reproduktivnog materijala topola i vrba, dužan je da podnese ministarstvu prijavu za kontrolu proizvodnje najkasnije 15 dana pre setve semena ili sadnje vegetativnih delova biljaka, odnosno 30dana pre sakupljanja semena.
Proizvođač reproduktivnog materijala topola i vrba dužan je da podnese ministarstvu prijavu za kontrolu proizvodnje najkasnije do 15. marta tekuće godine.
PROIZVOĐAČ REPRODUKTIVNOG MATERIJALA DUŽAN JE DA PODNESE MINISTARSTVU PRIJAVU ZA KONTROLU PROIZVODNjE NAJKASNIJE DO 30. APRILA TEKUĆE GODINE.
Član 22.
Ministarstvo izdaje uverenje o poreklu reproduktivnog materijala proizvedenog u skladu sa odredbama ovog zakona i propisa donetih na osnovu njega.
MINISTARSTVO IZDAJE UVERENjE O POREKLU REPRODUKTIVNOG MATERIJALA ZA PARTIJU SEMENA, ODNOSNO POŠILjKU DELOVA BILjAKA ILI SADNOG MATERIJALA PROIZVEDENOG U SKLADU SA ODREDBAMA OVOG ZAKONA I PROPISA DONETIH NA OSNOVU NjEGA.
IZUZETNO OD ODREDBE STAVA 1, MINISTARSTVO IZDAJE UVERENjE O POREKLU ZA POŠILjKU SEMENA NASTALU MEŠANjEM SELEKCIONISANOG ILI SEMENA POZNATOG POREKLA KOJE POTIČE OD DVA ILI VIŠE SEMENSKIH OBJEKATA UNUTAR ISTE KATEGORIJE I ISTOG REGIONA PROVENIJENCIJE, ILI IZ ISTOG SEMENSKOG OBJEKTA ZA SEME SAKUPLjENO U RAZLIČITIM GODINAMA.
PROIZVOĐAČ, ODNOSNO DOBAVLjAČ REPRODUKTIVNOG MATERIJALA DUŽAN JE DA PRE STAVLjANjA REPRODUKTIVNOG MATERIJALA U PROMET PRIBAVI UVERENjE O POREKLU.
Član 30.
Ispitivanje i utvrđivanje kvaliteta reproduktivnog materijala vrši se pre stavljanja u promet i korišćenja, po međunarodno priznatom metodu.
Ispitivanje i utvrđivanje kvaliteta semena vrši preduzeće, odnosno drugo pravno lice koje ispunjava uslove utvrđene ovim zakonom.
ISPITIVANjE I UTVRĐIVANjE KVALITETA REZNICA I SADNICA VRŠI PROIZVOĐAČ.
Ispitivanje i utvrđivanje kvaliteta reproduktivnog materijala iz uvoza vrši preduzeće odnosno drugo pravno lice koje je ovlašćeno da izdaje sertifikate međunarodnog udruženja za ispitivanje kvaliteta reproduktivnog materijala.
Član 31.
Ispitivanjem i utvrđivanjem kvaliteta semena, može da se bavi preduzeće, odnosno drugo pravno lice koje ispunjava sledeće uslove:
1) da ima obezbeđen radni prostor za ispitivanje kvaliteta semena; 2) da ima obezbeđen prostor za čuvanje uzoraka semena;
3) da raspolaže odgovarajućim uređajima, aparatima i priborom za ispitivanje kvaliteta semena, prema vrsti semena koje se ispituje;
4) da za obavljanje poslova ispitivanja i utvrđivanja kvaliteta semena ima zaposleno lice koje je diplomirani inženjer šumarstva – odsek za šumarstvo, sa najmanje dve godine radnog iskustva i položenim stručnim ispitom.
MINISTAR REŠENjEM OVLAŠĆUJE PREDUZEĆE, ODNOSNO DRUGO PRAVNO LICE IZ STAVA 1. ZA VRŠENjE POSLOVA ISPITIVANjA I UTVRĐIVANjA KVALITETA SEMENA.
MINISTAR BLIŽE PROPISUJE USLOVE KOJE TREBA DA ISPUNI PREDUZEĆE, ODNOSNO DRUGO PRAVNO LICE IZ STAVA 1.
Član 32.
Za dorađen reproduktivni materijal koji ispunjava propisane norme kvaliteta, preduzeće, odnosno drugo pravno lice iz člana 30. ovog zakona izdaje deklaraciju o kvalitetu reproduktivnog materijala.
Rok važnosti deklaracije o kvalitetu reproduktivnog materijal određuje preduzeće, odnosno drugo pravno lice iz člana 30. ovog zakona u zavisnosti od vrste, starosti i načina čuvanja reproduktivnog materijala, a najviše osam DVANAEST meseci od dana izdavanja.
ČLAN 34a
REPRODUKTIVNI MATERIJAL UKRASNOG DRVEĆA I ŽBUNjA MOŽE DA SE STAVI U PROMET AKO JE DOVOLjNIH DIMENZIJA I VITALNOSTI DA MOŽE DA SE KORISTI KAO REPRODUKTIVNI MATERIJAL I AKO NEMA VIDLjIVIH ZNAKOVA FIZIOLOŠKE SLABOSTI, MEHANIČKIH ILI DRUGIH OŠTEĆENjA.
Član 37.
Pošiljku dorađenog semena u prometu, sadnica i vegetativnih delova biljaka prati uverenje o poreklu i deklaracija o kvalitetu.
Reproduktivni materijal u prometu mora da odgovara kvalitetu označenom u deklaraciji o kvalitetu reproduktivnog materijala.
IZUZETNO OD ODREDBE STAVA 1. MALE KOLIČINE SADNICA U PROMETU NAMENjENE POŠUMLjAVANjU PRATI SAMO ETIKETA IZ ČLANA 38.
KOLIČINE SADNICA KOJE SE SMATRAJU MALIM PROPISUJE MINISTAR.
ČLAN 37a
POŠILjKU DORAĐENOG SEMENA U PROMETU PRATI DEKLARACIJA O KVALITETU. DORAĐENO SEME U PROMETU MORA DA ODGOVARA KVALITETU OZNAČENOM U DEKLARACIJI O KVALITETU, A DELOVI BILjAKA I SADNICE KVALITETU NAVEDENOM NA ETIKETI IZ ČLANA 38.
ZA POŠILjKU SEMENA IZ ČLANA 22. STAV 2. DOBAVLjAČ JE DUŽAN DA PRIBAVI NOVU DEKLARACIJU O KVALITETU.
RADI SETVE SEMENA SAKUPLjENOG U TEKUĆOJ GODINI, DOZVOLjAVA SE ISPORUKA SEMENA DO PRVOG KUPCA BEZ PODATAKA O PROCENTU KLIJAVOSTI ČISTOG SEMENA I BROJU KLIJAVIH ILI VITALNIH SEMENKI PO KILOGRAMU.
PODATKE IZ STAVA 3. DOBAVLjAČ JE DUŽAN DA DOSTAVI KUPCU ODMAH PO ZAVRŠENOM ISPITIVANjU UZORKA SEMENA.
MALE KOLIČINE SEMENA U PROMETU NE MORA DA PRATI DEKLARACIJA O KVALITETU.
MINISTAR BLIŽE ODREĐUJE KOLIČINE SEMENA KOJE SE ZA POJEDINE VRSTE ŠUMSKOG DRVEĆA SMATRAJU MALIM.
Član 38.
Na ambalažu pošiljke reproduktivnog materijala proizvođač, odnosno dorađivač reproduktivnog materijala stavlja etiketu koja sadrži podatke o:
1) nazivu proizvođača, odnosno dorađivača reproduktivnog materijala;
2) broju uverenja o poreklu reproduktivnog materijala;
3) broju deklaracije o kvalitetu SEMENA, SA ROKOM VAŽENjA;
4) vrsti drveta (narodni i naučni naziv);
5) kategoriji reproduktivnog materijala;
6) datumu sakupljanja, odnosno izrade reproduktivnog materijala;
7) roku važenja deklaracije o kvalitetu. STAROSTI SADNICA;
8) KLASI REZNICA ILI SADNICA;
9) KOLIČINI REPRODUKTIVNOG MATERIJALA U POŠILjCI.
ETIKETA NA AMBALAŽI POŠILjKE SEMENA, PORED PODATAKA IZ STAVA 1. OVOG ČLANA, SADRŽI I PODATKE O:
1) ČISTOĆI – PROCENTUALNO UČEŠĆE ČISTOG SEMENA PO TEŽINI;
2) PROCENTU KLIJAVOSTI ČISTOG SEMENA;
3) TEŽINI 1000 ČISTIH SEMENKI;
4) BROJU KLIJAVIH ILI VITALNIH SEMENKI PO KILOGRAMU. U SLUČAJU VITALNIH SEMENKI, NAVODI SE I METOD PO KOME JE UTVRĐENA VITALNOST.
Ako se izdaje na obojenom papiru etiketa se razlikuje po boji za pojedine kategorije reproduktivnog materijala, i to:
1) žuta za reproduktivni materijal poznatog porekla;
2) zelena za selekcionisan reproduktivni materijal;
3) ružičasta za kvalifikovan reproduktivni materijal;
4) plava za testiran reproduktivni materijal.
AKO JE ETIKETA NA POŠILjCI REPRODUKTIVNOG MATERIJALA NAMENjENOJ IZVOZU BELE BOJE, NAZIV BOJE ZA POJEDINE KATEGORIJE REPRODUKTIVNOG MATERIJALA MORA BITI ODŠTAMPAN U GORNjEM DESNOM UGLU NA ENGLESKOM JEZIKU.
ČLAN 38a
PROIZVOĐAČ, ODNOSNO DOBAVLjAČ DUŽAN JE DA VODI I ČUVA EVIDENCIJU O IZDATIM ETIKETAMA IZ ČLANA 38. NAJMANjE PET GODINA.
Član 47.
Novčanom kaznom od 50.000 do 1.000.000 dinara kazniće se za privredni prestup preduzeće ili drugo pravno lice, ako:
1) postupi suprotno odredbama člana 7. ovog zakona;
2) za podizanje i obnavljanje šuma koristi reproduktivni materijal iz uvoza suprotno odredbama člana 8. ovog zakona;
2a) NE SAKUPI SEME ODREĐENE VRSTE ŠUMSKOG DRVEĆA NA OSNOVU NALOGA MINISTARSTVA (ČLAN 8a);
3) ako se bavi proizvodnjom reproduktivnog materijala, doradom reproduktivnog materijala ili utvrđivanjem kvaliteta semena, a ne ispunjava propisane uslove ili nastavi da se bavi ovim delatnostima posle rešenja inspektora o zabrani vršenja ovih delatnosti (član 15. stav 1, član 26, član 31 i član 44. stav 1. tačka 1);
4) pre stavljanja u promet i korišćenja ne izvrši utvrđivanje kvaliteta reproduktivnog materijala (član 30);
5) stavi u promet reproduktivni materijal suprotno odredbi člana 34. ovog zakona;
6) promet reproduktivnog materijala vrši proizvođač ili dobavljač koji nije upisan u knjigu proizvođača i dobavljača reproduktivnog materijala (član 35. stav 1);
7) stavlja u promet reproduktivni materijal koji ne odgovara kvalitetu označenom u deklaraciji (član 37. stav 2.); 8) STAVI POŠILjKU DORAĐENOG SEMENA, SADNICA I VEGETATIVNIH DELOVA BILjAKA U PROMET SUPROTNO ODREDBAMA ČLANA 37. OVOG ZAKONA;
8) postupi suprotno odredbi člana 40. stav 1. ovog zakona.
Za privredni prestup iz stava 1. ovog člana kazniće se novčanom od 10.000 do 50.000 dinara i odgovorno lice u preduzeću ili drugom pravnom licu.
Uz novčanu kaznu za privredni prestup iz stava 1. ovog člana može se izreći i zaštitna mera zabrane preduzeću ili drugom pravnom licu da se bavi određenom privrednom delatnošću u trajanju od šest meseci do deset godina.
Uz novčanu kaznu uz stava 2. ovog člana odgovornom licu u preduzeću ili drugom pravnom licu može se izreći i zaštitna mera zabrane vršenja određenih dužnosti u trajanju od šest meseci do deset godina.
Član 48.
Novčanom kaznom od 100.000 do 1.000.000 dinara kazniće se za prekršaj preduzeće ili drugo pravno lice, ako:
1) postupi suprotno odredbi člana 4. stav 3. ovog zakona;
2) ne vodi knjigu evidencije reproduktivnog materijala, odnosno ako knjiga evidencije ne sadrži propisane podatke (član 17);
3) postupi suprotno odredbi člana 18. ovog zakona;
4) ne obavesti ministarstvo o količini proizvedenog, odnosno uveženog reproduktivnog materijala (član 19);
5) ne podnese ministarstvu prijavu za kontrolu proizvodnje, odnosno ako je ne podnese u propisanom roku (član 21);
5a) PRE STAVLjANjA REPRODUKTIVNOG MATERIJALA U PROMET NE PRIBAVI UVERENjE O POREKLU (ČLAN 22. STAV 3);
6) postupi suprotno odredbi člana 27. st. 1 i 3. ovog zakona;
7) ne vodi knjigu evidencije o doradi reproduktivnog materijala, odnosno ako knjiga evidencije ne sadrži propisane podatke (član 28);
8) ne čuva dokumentaciju o ispitivanju i utvrđivanju kvaliteta reproduktivnog materijala do propisanog roka (član 33);
8a) STAVI U PROMET REPRODUKTIVNI MATERIJAL UKRASNOG DRVEĆA I ŽBUNjA SUPROTNO ODREDBAMA ČLANA 34a OVOG ZAKONA;
9) stavi reproduktivni materijal u promet suprotno odredbi člana 36. ovog zakona;
9a) POŠILjKU DORAĐENOG SEMENA U PROMETU NE PRATI DEKLARACIJA O KVALITETU, ODNOSNO AKO DORAĐENO SEME U PROMETU NE ODGOVARA KVALITETU OZNAČENOM U DEKLARACIJI, A DELOVI BILjAKA I SADNICE KVALITETU NAVEDENOM NA ETIKETI IZ ČLANA 38. (ČLAN 37a STAV1.);
9b) ZA POŠILjKU SEMENA IZ ČLANA 22. STAV 2. NE PRIBAVI NOVU DEKLARACIJU O KVALITETU (ČLAN 37a STAV 2.);
9v) NE DOSTAVI KUPCU PODATKE IZ ČLANA 37a STAV 3. ODMAH PO ZAVRŠENOM ISPITIVANjU UZORKA SEMENA;
10) postupi suprotno odredbama člana 38. ovog zakona.
11) NE VODI I NE ČUVA EVIDENCIJU O IZDATIM ETIKETAMA IZ ČLANA 38. NAJMANjE PET GODINA (ČLAN 38a).
Za prekršaj iz stava 1. ovog člana kazniće se novčanom od 5.000 do 50.000 dinara i odgovorno lice u preduzeću ili drugom pravnom licu.
Član 49.
Novčanom kaznom od 5.000 do 500.000 dinara kazniće se za prekršaj preduzetnik, ako:
1) postupi suprotno odredbi člana 4. stav 3. ovog zakona;
1a) NE SAKUPI SEME ODREĐENE VRSTE ŠUMSKOG DRVEĆA NA OSNOVU NALOGA MINISTARSTVA (ČLAN 8a);
2) se bavi proizvodnjom reproduktivnog materijala ili doradom semena, a ne ispunjava propisane uslove ili nastavi da se bavi ovim delatnostima i posle rešenja inspektora o zabrani vršenja ovih delatnosti (član 15. stav 1, član 26. i član 44. stav 1. tačka 1);
3) ne vodi knjigu evidencije reproduktivnog materijala, odnosno ako knjiga evidencije ne sadrži propisane podatke (član 17);
4) ako postupi suprotno odredbi člana 18. ovog zakona;
5) ne obavesti ministarstvo o količini proizvedenog, odnosno uveženog reproduktivnog materijala (član 19);
6) ne podnese ministarstvu prijavu, odnosno ako je ne podnese u propisanom roku (član 21);
6a) PRE STAVLjANjA REPRODUKTIVNOG MATERIJALA U PROMET NE PRIBAVI UVERENjE O POREKLU (ČLAN 22. STAV 3);
7) postupi suprotno odredbi člana 27. st. 1 i 3. ovog zakona;
8) ne vodi knjigu evidencije o doradi reproduktivnog materijala, odnosno ako knjiga evidencije ne sadrži propisane podatke (član 28);
9) pre stavljanja u promet i korišćenja ne izvrši utvrđivanje kvaliteta reproduktivnog materijala (član 30);
10) stavi u promet reproduktivni materijal suprotno odredbi člana 34. ovog zakona;
10a) STAVI U PROMET REPRODUKTIVNI MATERIJAL UKRASNOG DRVEĆA I ŽBUNjA SUPROTNO ODREDBAMA ČLANA 34a OVOG ZAKONA;
11) stavi reproduktivni materijal u promet suprotno odredbi člana 36. ovog zakona;
12) stavlja u promet reproduktivni materijal koji ne odgovara kvalitetu označenom u deklaraciji (član 37. stav 2.) STAVI POŠILjKU DORAĐENOG SEMENA, SADNICA I VEGETATIVNIH DELOVA BILjAKA U PROMET SUPROTNO ODREDBI ČLANA 37. OVOG ZAKONA;
12a) POŠILjKU DORAĐENOG SEMENA U PROMETU NE PRATI DEKLARACIJA O KVALITETU, ODNOSNO AKO DORAĐENO SEME U PROMETU NE ODGOVARA KVALITETU OZNAČENOM U DEKLARACIJI, A DELOVI BILjAKA I SADNICE KVALITETU NAVEDENOM NA ETIKETI IZ ČLANA 38. (ČLAN 37a STAV 1.);
12b) ZA POŠILjKU SEMENA IZ ČLANA 22. STAV 2. NE PRIBAVI NOVU DEKLARACIJU O KVALITETU (ČLAN 37a STAV 2.);
12v) NE DOSTAVI KUPCU PODATKE IZ ČLANA 37a STAV 3. ODMAH PO ZAVRŠENOM ISPITIVANjU UZORKA SEMENA;
13) postupi suprotno odredbi člana 38. ovog zakona;
13a) NE VODI I NE ČUVA EVIDENCIJU O IZDATIM ETIKETAMA IZ ČLANA 38. NAJMANjE PET GODINA (ČLAN 38a);
14) postupi suprotno odredbi člana 40 stav 1. ovog zakona.
ČLAN 49a
NOVČANOM KAZNOM OD 5.000 DO 50.000 DINARA KAZNIĆE SE ZA PREKRŠAJ FIZIČKO LICE, AKO:
1) POSTUPI SUPROTNO ODREDBAMA ČLANA 7. OVOG ZAKONA;
2) VRŠI PROMET REPRODUKTIVNOG MATERIJALA, A NIJE UPISAN U KNjIGU PROIZVOĐAČA I DOBAVLjAČA (ČLAN 35. STAV 1).