Na osnovu člana 2. stav 2. Zakona o Vladi („Službeni glasnik RS”, br. 55/05 i 71/05-ispravka),
Vlada donosi
U R E D B U
O PRESTANKU VAŽENjA ODREĐENIH UREDBI U OBLASTI
BORAČKO-INVALIDSKE ZAŠTITE
Član 1.
Danom stupanja na snagu ove uredbe prestaju da važe:
Uredba o materijalnom obezbeđenju i drugim pravima boraca, ratnih vojnih invalida i civilnih invalida rata iz oružanih akcija posle 17. avgusta 1990. godine („Službeni glasnik RS”, br. 7/92, 20/92, 31/92, 45/93, 75/93, 8/94, 37/94 i 52/96);
Uredba o pravima na dopunsku zaštitu vojnih invalida, korisnika porodične invalidnine i civilnih invalida rata („Službeni glasnik RS”, br. 39/92, 45/93, 75/93 i 52/96);
Uredba o pravima ratnih vojnih invalida, civilnih invalida rata i članova porodica palih boraca iz Republike Srpske, odnosno Bosne i Hercegovine, koji privremeno borave na teritoriji Republike Srbije („Službeni glasnik RS”, br. 84/92 i 52/96);
Uredba o povećanju primanja korisnika mesečnog novčanog primanja, invalidskog dodatka i materijalnog obezbeđenja po propisima iz boračko invalidske zaštite i zaštite civilnih invalida rata („Službeni glasnik RS”, br. 75/93 i 52/96);
Uredba o visini mesečnih novčanih primanja u oblasti boračko-invalidske zaštite („Službeni glasnik RS”, br. 8/94 i 37/94).
Član 2.
Ova uredba stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u „Službenom glasniku Republike Srbije”.
05 Broj: 110-2121/2006
U Beogradu, 20. aprila 2006. godine
V L A D A
POTPREDSEDNIK,Miroljub Labus O B R A Z L O Ž E Nj E
PREDLOGA UREDBE O PRESTANKU VAŽENjA ODREĐENIH
UREDBI IZ OBLASTI BORAČKO-INVALIDSKE ZAŠTITE
I
PRAVNI OSNOV
Osnov za donošenje ove uredbe je član 2. stav 2. Zakona o Vladi Republike Srbije („Službeni glasnik RS”, broj 55/05 i 71/05 – ispravka).
II
RAZLOZI ZA DONOŠENjE UREDBE
Zaštita boraca, vojnih invalida i korisnika porodične invalidnine regulisana je saveznim i republičkim propisima:
Zakonom o osnovnim pravima boraca, vojnih invalida i porodica palih boraca („Službeni list SFRJ”, br. 24/98, 29/98 i 25/00) propisana su osnovna prava u ovoj oblasti uslovljena nastalim telesnim oštećenjem ili gubitkom člana porodice.
Zakonom o pravima boraca, vojnih invalida i članova njihovih porodica („Službeni glasnik SRS”, br. 54/89) obezbeđuje se materijalna i socijalna sigurnost boraca, vojnih invalida i korisnika porodične invalidnine kojima su osnovna prava priznata po Zakonu o osnovnim pravima boraca, vojnih invalida i porodica palih boraca, a koji nemaju sredstava za izdržavanje ili su im sredstva nedovoljna za materijalnu egzistenciju.
U periodu od 1991. do 1996. godine Vlada Republike Srbije donela je više uredbi iz oblasti boračko-invalidske zaštite kojima se nastojalo da se prevaziđu tada aktuelni problemi u ostvarivanju ove zaštite. Razlozi donošenja tih uredbi bili su:
– Određene grupe učesnika oružanih akcija posle 17. avgusta 1990. godine tada važećim saveznim propisima o osnovnim pravima nisu bile obuhvaćene boračko-invalidskom zaštitom;
– Primena ekonomskih sankcija Saveta bezbednosti OUN i hiperinflacija nastala u tom periodu dovela je do toga da se priznata prava nisu uopšte ostvarivala ili se nisu isplaćivala u propisanim iznosima.
Navedeni razlozi za donošenje tih uredbi su prestali, te se predlaže donošenje uredbe o prestanku njihovog važenja.
III
OBJAŠNjENjE POJEDINAČNIH REŠENjA
Uredbom o materijalnom obezbeđenju i drugim pravima boraca, ratnih vojnih invalida i civilnih invalida rata iz oružanih akcija posle 17. avgusta 1990. godine („Službeni glasnik RS” br. 7/92, 20/92, 31/92, 45/93, 75/93 i 8/94) stvorena je mogućnost da se svojstvo borca može priznati i učesnicima oružanih akcija u zemlji posle 17. avgusta 1990. godine i predviđena mogućnost priznavanja svojstva ratnog vojnog invalida i učesnicima ovih oružanih akcija kod kojih je došlo do invaliditeta od 20% do 50% po osnovu bolesti (što nije bilo propisano tada važećim saveznim zakonom). Boračko-invalidska zaštita omogućena je i izbeglim i prognanim licima sa teritorija drugih republika bivše SFRJ za vreme njihovog boravka na teritoriji Republike Srbije – ukoliko tu zaštitu nisu mogli da ostvare od svoje republike. Ovom uredbom propisana su i nova prava koja pripadaju učesnicima oružanih akcija posle 17. avgusta 1990. godine, odnosno članovima porodica poginulih učesnika ovih akcija (pravo na dopunsku ličnu i porodičnu ivnalidninu, pravo na mesečno novčano primanje ratnim vojnim invalidima koji su nezaposleni i pravo na naknadu zarade za vreme privremene sprečenosti za rad u smislu propisa o zdravstvenoj zaštiti i zdravstvenom osiguranju). Dopunskom ličnom i porodičnom invalidninom izvršena je korekcija lične i porodične invalidnine po osnovnom zakonu – jer se ona nije isplaćivala redovno niti u zakonom propisanim iznosima.
Uredbom o pravima na dopunsku zaštitu vojnih invalida, korisnika porodične invalidnine i civilnih invalida rata („Službeni glasnik RS”, br. 39/92, 45/93 i 75/93) pravo na dopunsku invalidninu vojnih invalida i dopunsku porodičnu invalidninu korisnika porodične invalidnine propisana prethodno navedenom uredbom – samo za ratne vojne invalide iz oružanih akcija posle 17. avgusta 1990. godine, priznata je i ostalim vojnim invalidima i korisnicima porodične invalidnine (tj. i vojnim invalidima i korisnicima porodične invalidnine iz NOR-a i mirnodopskog perioda).
Uredbom o pravima ratnih vojnih invalida, civilnih invalida rata i članova porodica palih boraca iz Republike Srpske, odnosno Bosne i Hercegovine, koji privremeno borave na teritoriji Republike Srbije („Službeni glasnik RS”, br. 84/92) predviđena je mogućnost da određena prava utvrđena ovim uredbama mogu ostvarivati i ratni vojni invalidi i članovi porodica poginulih boraca iz oružanih akcija u zemlji posle 17. avgusta 1990. godine, koji kao izbeglice iz Bosne i Hercegovine imaju boravište u Republici Srbiji.
Uredbom o povećanju primanja korisnika invalidskog dodatka i materijalnog obezbeđenja po propisima iz boračko-invalidske zaštite i zaštite civilnih invalida rata („Službeni glasnik RS” br. 75/93 i 52/96) i Uredbom o visini mesečnih novčanih primanja u oblasti boračko invalidske zaštite („Službeni glasnik RS”, br. 8/94 i 37/94), izvršeno vanredno povećanje primanja priznatih po republičkim propisima u situaciji kada je došlo do njihovog zaostajanja u odnosu na zakonom propisane iznose.
Donošenje ove uredbe predlaže se iz sledećih razloga:
Rešenja koja su sadržana u uredbama čiji se prestanak važenja predlaže uređena su Zakonom o osnovnim pravima boraca, vojnih invalida i porodica palih boraca, osim prava na ličnu dopunsku invalidninu, dopunsku porodičnu invalidninu i mesečno novčano primanje za nezaposlene ratne vojne invalide V do X grupe.
Protokolom o saradnji Saveznog ministarstva za rad, zdravstvo i socijalnu politiku SR Jugoslavije i Ministarstva za pitanja boraca, žrtava rata i rada Republike Srpske (koji je zaključen u Banjaluci 26.07.2000. godine) i Protokolom o saradnji Ministarstva za socijalna pitanja Republike Srbije i Ministarstva rada i boračko invalidske zaštite Republike Srpske (potpisanog u Beogradu 27.11.2003. godine), uređeno je pitanje boračko-invalidske zaštite korisnika izbeglih iz Bosne i Hercegovine, odnosno Republike Srpske dok imaju boravak na teritoriji Republike Srbije.
Ukidanjem ekonomskih sankcija Saveta bezbednosti OUN, odnosno dovođenjem stope inflacije na prihvatljiv nivo, stvoreni su uslovi da se lična i porodična invalidnina isplaćuju redovno i u zakonom propisanim iznosima.
Pravo na mesečno novčano primanje za nezaposlene ratne vojne invalide pokazalo i negativne efekte – jer su mnogi korisnici tog prava odbili ponuđeno zaposlenje zbog toga što im je iznos ovog primanja veći od zarade koju bi ostvarili. S druge strane, u slučaju zasnivanja radnog odnosa oni bi mogli da ostvare i pravo na borački dodatak po Zakonu o osnovnim pravima boraca, vojnih invalida i porodica palih boraca – koji predstavlja razliku između prosečne zarade uvećane 30% i ostvarene zarade.
Zakonom o pravima civilnih invalida rata („Službeni glasnik RS” broj 52/96), stavljeni su van snage delovi navedenih uredbi kojima se propisuju određena prava civilnih invalida rata (osim u delu koji se odnosi na pravo na dopunsku ličnu invalidninu).
IV
FINANSIJSKA SREDSTVA
Za realizaciju predložene uredbe nije potrebno obezbediti dodatna sredstva u budžetu Republike Srbije.
V
ANALIZA EFEKATA
Donošenjem ove uredbe, doći će do prestanka daljeg ostvarivanja prava na dopunsku ličnu invalidninu, dopunsku porodičnu invalidninu i mesečno novčano primanje za nezaposlene ratne vojne invalide V do X grupe iz oružanih akcija posle 17. avgusta 1990. godine.
Ostala rešenja koja su sadržana u uredbama čiji se prestanak važenja predlaže sadržana su u sada važećim propisima.
Uredba će se odnositi na ratne i mirnodopske vojne invalide, civilne invalide rata, članove porodica palih boraca i članove porodica umrlih vojnih invalida. Dopunsku ličnu invalidninu ostvaruje oko 25.900 korisnika, a dopunsku porodičnu invalidninu oko 40.100 korisnika.
Primena ove uredbe ne iziskuje posebne troškove na teret građana i privrede ili malih i srednjih preduzeća i nema nikakvog uticaja na dešavanja na tržištu i tržišnu konkrenciju.