Na osnovu člana 43. stav 1. Zakona o zaštiti životne sredine („Službeni glasnik RS”, br. 135/04, 36/09, 36/09-dr. zakon i 72/09–dr. zakon), i člana 42. stav 1. Zakona o Vladi („Službeni glasnik RS”, br. 55/05, 71/05- ispravka, 101/07 i 65/08),
Vlada donosi
UREDBU
O UTVRĐIVANjU KRITERIJUMA ZA ODREĐIVANjE
STATUSA UGROŽENE ŽIVOTNE SREDINE I PRIORITETA ZA SANACIJU I REMEDIJACIJU
Član 1.
Ovom uredbom utvrđuju se kriterijumi za određivanje statusa ugroženosti životne sredine i/ili prioriteta za sanaciju i remedijaciju.
Član 2.
Određivanje statusa ugroženosti životne sredine vrši se primenom sledećih kriterijuma koji su vrednovani odgovarajućim brojem bodova, i to:
1) vrsta izvora zagađivanja i koncentracija u prostoru do 40 bodova;
2) stepen zagađenja, utvrđen na osnovu merenja, ispitivanja i ocene indikatora stanja u odnosu na propisane vrednosti u skladu sa posebnim propisima do 40 bodova;
3) uticaj zagađenja na zdravlje ljudi i prirodne resurse do 30 bodova.
Vrednovanje svakog kriterijuma vrši se na osnovu elemenata kriterijuma utvrđenih ovom uredbom sa odgovarajućem brojem bodova tako da zbir broja bodova, po kriterijumu pojedinačno, ne može biti veći od broja bodova iz stava 1 ovog člana.
Član 3.
Elementi kriterijuma iz člana 2. stav 1. tačka 1) ove uredbe su:
1) prisustvo zagađivača za koje se izdaje integrisana dozvola:
a) za svakog zagađivača po 5 bodova;
2) prisustvo zagađivača za koje je obavezna izrada studije uticaja na životnu sredinu:
a) za svaka tri zagađivača po 3 boda;
3) udaljenost zagađivača iz tač. 1) i 2) ovog stava od najbližeg osetljivog okruženja kao što su naselja, zaštićena prirodna dobra, staništa ugroženih vrsta:
a) od 0 do 500 m 5 bodova;
b) od 500 m do 2 km 3 boda;
v) od 2 km do 5 km 2 boda;
4) prisustvo kontaminiranih lokacija-zemljišta, klasifikovanih kao:
a) klasa 1, 20 bodova;
b) klasa 2, 15 bodova.
Za klasifikovanje kontaminiranih lokacija iz stava 1 tačke 4) ovog člana koristi se klasifikacioni sistem dat u Prilogu II Klasifikacioni sistem za utvrđivanje prioriteta za sanaciju kontaminiranih lokacija, koji je odštampan uz ovu uredbu i čini njen sastavni deo.
Član 4.
Elementi kriterijuma iz člana 2. stav 1. tačka 2) ove uredbe su:
1) za drugu kategoriju vazduha (prekoračenje granične vrednosti za bar jednu zagađujuću materiju u vazduhu, za koju je propisana i tolerantna vrednost) 25 bodova;
2) prisustvo zagađujućih materija u površinskim vodama, koje odgovara vodama ocenjenim kao IV klasa, ili van klase 20 bodova;
3) prekoračenje graničnih vrednosti zagađujućih materija u zemljištu i podzemnim vodama, za svaki indikator po 5 bodova.
Član 5.
Zone i aglomeracije u kojima je kvalitet vazduha treće kategorije, odnosno u kojima su prekoračene tolerantne vrednosti za jednu ili više zagađujućih materija u vazduhu proglašavaju se područjem sa statusom ugroženosti životne sredine, bez obzira na ostvareni zbir bodova iz čl. 3, 4. i 6 ove uredbe.
U slučaju da za zagađujuće materije nije propisana granica tolerancije, za tolerantnu vrednost se uzima njihova granična vrednost.
Član 6.
Elementi kriterijuma iz člana 2. stav 1. tačka 3) ove uredbe su:
1) evidentirano i dokumentovano izveštajima nadležnih organa i organizacija, značajno štetno dejstvo zagađenja na zdravlje ljudi i to:
a) obolevanje za više od 35% u odnosu na prosek u Republici Srbiji 30 bodova;
b) obolevanje za 20 do 35% veće u odnosu na prosek u Republici Srbiji 20 bodova;
v) obolevanje za 10 do 20% veće u odnosu na prosek u Republici Srbiji 10 bodova;
2) poznato štetno dejstvo na zdravlje ljudi, biljni i životinjski svet i druge resurse 15 bodova;
3) pretpostavljeno štetno dejstvo zagađenja na zdravlje ljudi, biljni i životinjski svet i druge resurse 10 bodova;
4) potencijal za štetno dejstvo je veliki 5 bodova.
Član 7.
Vrednovanje elemenata kriterijuma iz čl. 3, 4. i 6. ove uredbe utvrđuje se na osnovu podataka i dokumentacije iz:
1) izveštaja o stanju životne sredine;
2) registra izvora zagađenja;
3) monitoringa stanja životne sredine i rezultata sistematskog merenja, ispitivanja i ocene indikatora stanja, u skladu sa posebnim propisima;
4) izveštaja nadležnih organa i organizacija u oblasti zdravlja, meteorologije i drugih nadležnih organa i organizacija o rezultatima merenja i praćenja uticaja zagađenja na zdravlje ljudi i životnu sredinu.
Član 8.
Vrednovanje radi utvrđivanja statusa ugroženosti životne sredine vrši organ jedinice lokalne samouprave nadležan za poslove zaštite životne sredine, u skladu sa čl. 3, 4. i 6. ove uredbe i drugim propisima u oblasti zaštite životne sredine.
Radi utvrđivanja statusa životne sredine i/ili prioriteta za sanaciju i remedijaciju za područja od značaja za Republiku Srbiju, nadležni organ jedinice lokalne samouprave dostavlja ministarstvu nadležnom za poslove zaštite životne sredine listu elemenata kriterijuma sa brojem bodova uz svu prateću dokumentaciju na osnovu koje je vrednovanje izvršeno. Lista bodova data je u Prilogu I Bodovna lista za utvrđivanje statusa životne sredine, koji je odštampan uz ovu uredbu i čini njen sastavni deo.
Bodovna lista iz stava 2 ovog člana dostavlja se najkasnije do 31. februara u tekućoj godini sa podacima iz prethodne godine.
Član 9.
Status ugrožene životne sredine određuje se za područje za koje je po osnovu kriterijuma iz člana 2. stav 1. ove uredbe, utvrđen zbir od najmanje 75 bodova.
Status ugroženosti životne sredine i/ili prioriteta za sanaciju i remedijaciju za područja od značaja za Republiku Srbiju i za područja od lokalnog značaja proglašavaju se, u skladu sa Zakonom o zaštiti životne sredine („Službeni glasnik RS”, br. 135/04, 36/09, 36/09-dr. zakon i 72/09–dr. zakon).
Član 10.
Ova uredba stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u „Službenom glasniku Republike Srbije”.
05 Broj:
U Beogradu, 26. marta 2010. godine
V L A D A
PREDSEDNIK
OBRAZLOŽENjE
I Pravni osnov za donošenje uredbe
Pravi osnov za donošenje ove uredbe je član 43 stav1. Zakona o zaštiti životne sredine („Službeni glasnik RS”, br. 135/04, 36/09, 36/09-dr. zakon i 72/09–dr. zakon) kojom Vlada utvrđuje kriterijume za određivanje statusa ugrožene životne sredine.
II Razlozi za donošenje uredbe
Osnovni razlog za donošenje ove uredbe je obaveza propisana Zakonom o zaštiti životne sredine, da se preciznije utvrde kriterijumi za određivanje statusa ugroženosti životne sredine, kao osnove za ostvarivanje prava lokalnih samouprava po osnovu člana 87 Zakona o zaštiti životne sredine, a radi omogućavanja donošenja i realizacije programa čiji je cilj zaštita životne sredine i zdravlja stanovništva.
Maja 2009. godine Narodna Skupština Republike Srbije usvojila je izmene i dopune Zakona o zaštiti životne sredine („Službeni glasnik RS“, broj 36/2009), kojima je utvrđena naknada za zaštitu i unapređenje životne sredine i osnov za pravo lokalne samouprave da, na osnovu utvrđenog statusa propisuju naknade iz člana 87 stava 3, tačke 3) Zakona o zaštiti životne sredine.
III Objašnjenja osnovnih pravnih instituta
Uredba je koncipirana tako da sadrži deset članova i dva priloga.
Članom 1 definisan je predmet ove uredbe.
Članom 2 se utvrđuju osnovni kriterijumi za određivanje statusa ugroženosti životne sredine, po oblastima koje se odnose na postojanje izvora zagađenja, kvalitet životne sredine i uticaj na zdravlje ljudi i prirodne resurse.
Članovima 3 – 6 se bliže utvrđuju kriterijumi za određivanje statusa ugroženosti životne sredine, po oblastima, po kojima se u svakoj od pojedinačnih oblasti utvrđuju potkriterijumi, sa precizno određenim bodovnim sistemom.
Članom 7 definisani su izvori podataka i dokumentacija na osnovu kojih se vrši utvrđivanje statusa životne sredine.
Članom 8 se propisuje način dostavljanja bodovne liste, podataka i dokumentacije u cilju utvrđivanja statusa životne sredine.
Članom 9 se propisuje osnov za utvrđivanje statusa ugroženosti životne sredine.
Članom 10 predviđeno je da ova uredba stupi na snagu osmog dana od dana objavljivanja u „Službenom glasniku Republike Srbije”.
IV Potrebna finansijska sredstva
Potrebna finansijska sredstva za sprovođenje ove uredbe se obezbeđuju iz budžeta jedinice lokalne samouprave u skladu sa obimom aktivnosti na prikupljanju podataka, izradi bodovne liste i dostavljanja dokumentacije.