Na osnovu člana 87. stav 6. Zakona o energetici („Službeni glasnik RSˮ, broj 145/14) i člana 42. stav 1. Zakona o Vladi („Službeni glasnik RS”, br. 55/05, 71/05 – ispravka, 101/07, 65/08, 16/11, 68/12 – US, 72/12, 7/14 – US i 44/14),
Vlada donosi
UREDBU
O GARANCIJI POREKLA
I. UVODNE ODREDBE
Član 1.
Ovom uredbom bliže se propisuje sadržina garancije porekla, postupak izdavanja, prenošenja i prestanka važenja garancije porekla, način vođenja registra, način dostavljanja podataka o proizvedenoj električnoj energiji izmerenoj na mestu predaje u prenosni, distributivni i zatvoreni distributivni sistem, nadzor, kao i druga pitanja u skladu sa zakonom.
Član 2.
Pojedini izrazi koji se upotrebljavaju u ovoj uredbi imaju sledeće značenje:
1) proizvođač je energetski subjekt koji ima status proizvođača iz obnovljivih izvora energije u smislu zakona kojim se uređuje energetika;
2) elektrana je objekat za proizvodnju električne energije iz obnovljivih izvora za koju je proizvođač stekao status proizvođača iz obnovljivih izvora energije u smislu zakona kojim se uređuje energetika;
3) sistem je prenosni sistem, distributivni sistem i zatvoreni distributivni sistem;
4) vlasnik garancije porekla je korisnik u Registru garancija porekla na čijem korisničkom nalogu se nalazi njegova garancija porekla.
Ostali izrazi upotrebljeni u ovoj uredbi imaju značenja definisana zakonom kojim se uređuje energetika.
II. SADRŽINA GARANCIJE POREKLA
1. Predmet garancije porekla
Član 3.
Garancija porekla izdaje se proizvođaču za jediničnu neto količinu od 1 MWh proizvedene električne energije iz obnovljivih izvora u skladu sa zakonom kojim se uređuje energetika, ovom uredbom i pravilima o izdavanju garancije porekla.
Garancija porekla iz stava 1. ovog člana izdaje se za proizvedenu električnu energiju iz obnovljivih izvora isporučenu u sistem posle registracije proizvođača i elektrane proizvođača u Registar garancija porekla.
Period proizvodnje električne energije za koju se izdaje garancija porekla iz stava 1. ovog člana je kalendarski mesec.
Ako izmerena neto količina proizvedene električne energije iz stava 1. ovog člana nije celobrojna vrednost, moguće je izdati garanciju porekla za količinu proizvedene električne energije koja odgovara prvoj manjoj celobrojnoj vrednosti od izmerene neto količine električne energije.
Razlika između izmerene neto količine električne energije i prve manje celobrojne vrednosti od izmerene neto količine električne energije, smatra se da je proizvedena u sledećem kalendarskom mesecu.
Predmet garancije porekla ne može da bude električna energija za koju je već izdata garancija porekla.
2. Elementi garancije porekla
Član 4.
Garancija porekla sadrži:
1) naziv, lokaciju, vrstu i snagu proizvodnog kapaciteta;
2) datum puštanja u rad energetskog objekta;
3) podatak da se garancija porekla odnosi na električnu energiju;
4) datum početka i kraja proizvodnje električne energije za koju se izdaje garancija porekla;
5) podatak da li je za izgradnju proizvodnog kapaciteta bila korišćena investiciona podrška i vrsta te podrške;
6) podatak da li su korišćene mere podsticaja i vrste podsticaja;
7) datum i državu izdavanja garancije i jedinstven identifikacioni broj;
8) podatke o izdavaocu garancije porekla.
III. POSTUPAK IZDAVANJA, PRENOŠENJA I PRESTANKA VAŽENJA GARANCIJE POREKLA
1. Opšta odredba
Član 5.
Garancije porekla se izdaju, prenose i prestaju da važe upisom u Registar garancija porekla, odnosno brisanjem upisa, osim ako ovom uredbom nije drugačije propisano.
2. Izdavanje garancije porekla
Član 6.
Garanciju porekla izdaje operator prenosnog sistema na osnovu zahteva proizvođača i podataka o proizvodnji električne energije.
Zahtev proizvođača za izdavanje garancije porekla podnosi se u elektronskom obliku na način koji odredi operator prenosnog sistema.
Podatke o proizvedenoj električnoj energiji operatoru prenosnog sistema dostavljaju operator distributivnog sistema, odnosno operator zatvorenog distributivnog sistema u zavisnosti od toga na koji sistem je elektrana proizvođača priključena.
Podatke o proizvedenoj električnoj energiji proizvođača u elektranama priključenih na prenosni sistem, operator prenosnog sistema pribavlja po službenoj dužnosti.
Operator prenosnog sistema ne može da izda garanciju porekla iz stava 1. ovog člana, ako proizvođač prethodno nije registrovao u Registru garancije porekla elektranu u kojoj se proizvodi električna energija koja je predmet zahteva za izdavanje garancije porekla.
Sadržinu zahteva za izdavanje garancije porekla, način podnošenja zahteva uslove i način izdavanja garancije porekla određuje operator prenosnog sistema u pravilima o izdavanju garancije porekla.
3. Prenošenje garancije porekla
Član 7.
Garancija porekla je prenosiva u roku njenog važenja samo između korisnika Registra garancija porekla, kao i između korisnika Registra garancija porekla i korisnika registara garancija porekla drugih država u skladu sa članom 83. stav 1. Zakona o energetici.
Uslove i način prenosa garancije porekla određuje operator prenosnog sistema u pravilima o izdavanju garancije porekla.
4. Prestanak važenja garancije porekla
Član 8.
Garancija porekla prestaje da važi ako:
1) je iskorišćena;
2) garanciji porekla istekne rok od godinu dana od poslednjeg dana perioda proizvodnje električne energije za koju je izdata;
3) operator prenosnog sistema povuče garanciju porekla.
Prestanak važenja garancije porekla upisuje se u Registar garancija porekla.
5. Iskorišćenje garancije porekla
Član 9.
Iskorišćenje garancije porekla, u smislu ove uredbe, vrši se u cilju dokazivanja krajnjem kupcu, od strane snabdevača sa kojim ima zaključen ugovor o snabdevanju, da je određena količina potrošene električne energije proizvedena iz obnovljivih izvora energije.
Snabdevač iz stava 1. ovog člana može da iskoristi garanciju porekla ako je registrovan u Registru garancija porekla i ako je u trenutku podnošenja zahteva za iskorišćenje garancije porekla njen vlasnik.
Snabdevač iz stava 1. ovog člana pokreće postupak iskorišćenja garancija porekla podnošenjem zahteva za iskorišćenje garancije porekla operatoru prenosnog sistema.
Garancija porekla smatra se iskorišćenom u trenutku upisa izjave o iskorišćenju garancije porekla u Registar garancija porekla.
Garancija porekla može da se iskoristi samo jednom.
Operator prenosnog sistema određuje uslove i način iskorišćenja garancije porekla u pravilima o izdavanju garancije porekla.
Član 10.
Ako Republika Srbija međunarodnim ugovorom sa državom koja nije članica evropske asocijacije tela za izdavanje garancija porekla predvidi uzajamno priznanje garancija porekla u smislu člana 83. stav 1. Zakona o energetici, a ne postoji tehnička mogućnost da se izvrši izvoz garancije porekla u tu državu, garancija porekla može da se iskoristi u Registru garancija porekla za potrebe krajnjeg kupca iz te države u skladu sa odredbama ove uredbe, osim ukoliko međunarodnim ugovorom nije drugačije propisano.
Ako Republika Srbija međunarodnim ugovorom sa državom koja nije članica evropske asocijacije tela za izdavanje garancija porekla predvidi uzajamno priznanje garancija porekla u smislu člana 83. stav 1. Zakona o energetici, a ne postoji tehnička mogućnost da se izvrši uvoz garancije porekla u Registar garancija porekla, garancija porekla izdata u toj državi, može da se iskoristi u registru garancija porekla te države, za potrebe dokazivanja krajnjem kupcu iz Republike Srbije da je određena količina potrošene električne energije proizvedena iz obnovljivih izvora energije, osim ukoliko međunarodnim ugovorom nije drugačije propisano.
Izjavu o iskorišćenju garancije porekla izdatu za garancije porekla iz stava 2. ovog člana koristi snabdevač krajnjeg kupca u skladu sa propisom kojim se uređuje način proračuna i prikazivanja udela svih vrsta izvora energije u prodatoj električnoj energiji.
6. Povlačenje garancije porekla
Član 11.
Operator prenosnog sistema povlači garanciju porekla na osnovu zahteva vlasnika garancije porekla i u slučaju nepravilnosti.
Nepravilnost u smislu stava 1. ovog člana podrazumeva kršenje obaveza vlasnika garancija porekla utvrđenih zakonom kojim se uređuje energetika, ovom uredbom i pravilima o izdavanju garancija porekla.
Nepravilnost u smislu stava 1. ovog člana podrazumeva i netačne podatke korišćene u postupku izdavanja garancije porekla.
Operator prenosnog sistema dostavlja vlasniku garancije porekla obaveštenje o povlačenju garancije porekla.
Obaveštenje iz stava 4. ovog člana sadrži naročito:
1) broj povučenih garancija porekla;
2) obrazloženje koje sadrži osnov i razloge za povlačenje garancije porekla.
Operator prenosnog sistema nema obavezu povraćaja administrativnih troškova u vezi sa povučenom garancijom porekla.
Nakon povlačenja garancije porekla, garancija porekla ne može da se prenosi i iskoristi.
Operator prenosnog sistema bliže određuje uslove i način povlačenja garancije porekla u pravilima o izdavanju garancije porekla.
IV. REGISTAR GARANCIJA POREKLA
1. Uspostavljanje i način vođenja Registra garancije porekla
Član 12.
Operator prenosnog sistema uspostavlja i vodi Registar garancija porekla u skladu sa zakonom kojim se uređuje energetika, ovom uredbom i pravilima o izdavanju garancija porekla u Republici Srbiji.
Registar garancija porekla vodi se u elektronskom obliku.
2. Korisnici Registra garancije porekla i baza korisničkih naloga
Član 13.
U Registar garancija porekla registruju se korisnici za koje se u Registru garancije porekla formira baza korisničkih naloga.
U svojstvu korisnika Registra garancije porekla registruju se proizvođači, snabdevači na veliko električnom energijom i snabdevači električnom energijom, u skladu sa ovom uredbom i pravilima o izdavanju garancija porekla u Republici Srbiji.
Za svakog korisnika otvara se korisnički nalog koji naročito sadrži:
1) podatke o korisniku;
2) podatke o neto proizvodnji električne energije za elektranu ako je korisnik Registra garancija porekla proizvođač;
3) podatke o garancijama porekla;
4) druge podatke u skladu sa zakonom kojim se uređuje energetika, ovom uredbom i pravilima o izdavanju garancija porekla u Republici Srbiji.
3. Registracija korisnika u Registar garancije porekla
Član 14.
Lica iz člana 13. stav 2. ove uredbe registruju se u Registar garancija porekla zaključenjem ugovora o registraciji sa operatorom prenosnog sistema.
Ugovor iz stava 1. ovog člana zaključuje se na osnovu zahteva za registraciju koji se podnosi operatoru prenosnog sistema.
Zahtev iz stava 2. ovog člana podnosi se na obrascu koji određuje operator prenosnog sistema u pravilima o izdavanju garancija porekla.
Ako zahtev iz stava 2. ovog člana podnosi proizvođač, uz zahtev dostavlja rešenje o sticanju statusa proizvođača iz obnovljivih izvora energije.
Ako zahtev iz stava 2. ovog člana podnosi snabdevač na veliko električnom energijom, odnosno snabdevač električnom energijom, uz zahtev se dostavlja rešenje o izdavanju licence za snabdevanje na veliko električnom energijom, odnosno rešenje o izdavanju licence za snabdevanje električnom energijom.
4. Otvaranje korisničkog naloga
Član 15.
Operator prenosnog sistema otvara korisnički nalog za korisnika Registra garancije porekla, posle zaključenja ugovora iz člana 14. stava 1. ove uredbe.
Korisnik Registra o garanciji porekla je dužan da o svakoj promeni podataka koji su dostavljeni u zahtevu za otvaranje korisničkog naloga obavesti operatora prenosnog sistema.
Uslove i postupak registracije korisnika, otvaranje korisničkog naloga, kao i sadržinu i obrazac ugovora o registraciji određuje operator prenosnog sistema u pravilima o izdavanju garancija porekla.
5. Brisanje korisnika iz Registra garancije porekla
Član 16.
Korisnik Registra garancije porekla briše se iz Registra garancije porekla ako operator prenosnog sistema zatvori korisnički nalog korisnika.
Operator prenosnog sistema zatvara korisnički nalog:
1) na zahtev registrovanog korisnika;
2) na osnovu prestanka rešenja o sticanju statusa proizvođača iz obnovljivih izvora energije o čemu ministarstvo nadležno za poslove energetike bez odlaganja obaveštava operatora prenosnog sistema;
3) na osnovu prestanka licence snabdevača na veliko električnom energijom, odnosno snabdevača električnom energijom;
4) ukoliko registrovani korisnik ne izvršava obaveze propisane zakonom kojim se uređuje energetika, ovom uredbom i pravilima o izdavanju garancija porekla.
Sve garancije porekla koje su izdate do trenutka podnošenja zahteva za zatvaranje korisničkog naloga, čuvaju se u Registru garancija porekla do isteka roka važenja.
Uslove i način brisanja korisnika iz Registra garancija porekla operator prenosnog sistema određuje u pravilima o izdavanju garancija porekla u Republici Srbiji.
6. Javna dostupnost podataka o garancijama porekla iz Registra garancije porekla
Član 17.
Operator prenosnog sistema objavljuje relevantne podatke o garancijama porekla na svojoj internet stranici, a naročito:
1) spisak korisnika registra garancija porekla;
2) spisak elektrana registrovanih proizvođača;
3) broj izdatih garancija porekla;
4) broj prenetih garancija porekla u Republici Srbiji;
5) broj prenetih garancija porekla iz Republike Srbije u inostranstvo;
6) broj prenetih garancija porekla iz inostranstva u Republiku Srbiju;
7) broj iskorišćenih garancija porekla;
8) broj garancija porekla kojima je istekao rok važenja.
7. Javna dostupnost podataka o elektranama proizvođača koji su korisnici Registra garancije porekla
Član 18.
Operator prenosnog sistema objavljuje relevantne podatke o elektranama proizvođača koji su korisnici Registra garancija porekla na svojoj na internet stranici ili javnoj stranici Registra garancija porekla, a naročito:
1) naziv elektrane;
2) instalisanu snagu elektrane;
3) datum puštanja u rad elektrane;
4) vrstu obnovljivog izvora energije koji se koristi za proizvodnju električne
energije.
V. NAČIN DOSTAVLJANJA PODATAKA O PROIZVEDENOJ ELEKTRIČNOJ ENERGIJI IZMERENOJ NA MESTU PREDAJE U SISTEM
1. Obaveze operatora distributivnog sistema, odnosno zatvorenog distributivnog sistema
Član 19.
Operator distributivnog sistema, odnosno zatvorenog distributivnog sistema je dužan da do 14. dana u tekućem mesecu za električnu energiju proizvedenu u prethodnom mesecu, dostavi podatke o proizvedenoj električnoj energiji operatoru prenosnog sistema.
Za potrebe otvaranja korisničkog naloga, operator distributivnog sistema, odnosno operator zatvorenog distributivnog sistema dužan je da dostavi operatoru prenosnog sistema, podatke koje poseduje o elektranama koje su priključene na distributivni, odnosno zatvoreni distributivni sistem, u roku od sedam radnih dana od prijema zahteva operatora prenosnog sistema.
Za tačnost dostavljenih podataka iz stava 1. ovog člana odgovorni su operatori sistema na čiji sistem je elektrana proizvođača priključena.
Za tačnost unetih podataka iz stava 1. ovog člana odgovoran je operator prenosnog sistema.
2. Forma dostavljanja podataka operatoru prenosnog sistema
Član 20.
Operator distributivnog sistema, odnosno zatvorenog distributivnog sistema podatke iz člana 19. ove uredbe dostavlja operatoru prenosnog sistema u elektronskom obliku na propisanom obrascu, koji operator prenosnog sistema određuje i objavljuje na svojoj internet stranici.
VI. PRAVILA O IZDAVANJU GARANCIJA POREKLA
Član 21.
Operator prenosnog sistema uređuje pravila o izdavanju garancija porekla u skladu sa ovom uredbom i standardima evropske asocijacije tela za izdavanje garancija porekla.
Pravila o izdavanju garancija porekla naročito određuju:
1) način registracije korisnika Registra garancija porekla;
2) model ugovora sa korisnicima Registra garancije porekla;,
3) izdavanje, prenos, iskorišćenje i povlačenje garancije porekla;
4) objavu javnih podataka;
5) i druga pitanja neophodna za vođenje Registra garancija porekla.
Pravila o izdavanju garancija porekla operator prenosnog sistema donosi na srpskom i engleskom jeziku.
VII. NADZOR
Član 22.
Agencija za energetiku Republike Srbije (u daljem tekstu: Agencija) nadzire operatora prenosnog sistema, operatora distributivnog sistema, snabdevače i druge subjekte (u daljem tekstu: nadzirani subjekt) u izvršavanju obaveza utvrđenih zakonom kojim se uređuje energetika, ovom uredbom i pravilima o izdavanju garancije porekla, a kojima se uređuju garancije porekla.
Agencija sprovodi nadzor nad operatorom prenosnog sistema u vođenju Registra garancije porekla.
U nadzoru nad radom, Agencija je ovlašćena da:
1) zahteva, po potrebi, od nadziranog subjekta izveštaj koji sadrži prikaz izvršavanja zakona i ove uredbe;
2) zahteva od nadziranog subjekta dostavljanje neophodnih podataka i dokumentacije, radi razmatranja;
3) utvrdi stanje izvršavanja poslova, upozori na uočene nepravilnosti, odredi mere i rok za njihovo otklanjanje.
VIII. ZAVRŠNE ODREDBE
Član 23.
Danom stupanja na snagu ove uredbe prestaje da važi Pravilnik o garanciji porekla električne energije proizvedene iz obnovljivih izvora energije („Službeni glasnik RSˮ, broj 24/14).
Operator prenosnog sistema je dužan da donese pravila o izdavanju garancija porekla u roku od 12 meseci od dana stupanja na snagu ove uredbe.
Član 24.
Ova uredba stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u „Službenom glasniku Republike Srbijeˮ.
05 Broj: 110-8381/2017
U Beogradu, 7. septembra 2017. godine
V L A D A
PREDSEDNIK
Ana Brnabić,s.r.