Na osnovu člana 41a stav 2. Zakona o zaštiti prirode („Službeni glasnik RSˮ, br. 36/09, 88/10 i 91/10-ispravka) i člana 42. stav 1. Zakona o Vladi („Službeni glasnik RS”, br. 55/05, 71/05-ispravka, 101/07, 65/08, 16/11, 68/12-US, 72/12, 7/14-US i 44/14),
Vlada donosi
U R E D B U
O PROGLAŠENJU PREDELA IZUZETNIH ODLIKA
„OZREN-JADOVNIK”
Član 1.
Područje „Ozren-Jadovnik”, deo dinarskih planina Starog Vlaha na krajnjem jugozapadnom delu Republike Srbije, proglašava se zaštićenim područjem I kategorije – regionalnog, odnosno velikog značaja, kao predeo izuzetnih odlika pod imenom „Ozren-Jadovnik” (u daljem tekstu: Predeo izuzetnih odlika „Ozren-Jadovnik”).
Član 2.
Predeo izuzetnih odlika „Ozren-Jadovnikˮ stavlja se pod zaštitu radi očuvanja: geomorfoloških, hidrogeoloških i bioloških vrednosti, visokoplaninskog krasa Jadovnika, klisure i kanjona Duboćice, Ramovića i Dubokog potoka, izvorske vode, pitomih proplanaka karakterističnih za dinarske planine Starog Vlaha, kompleksa planinskih pašnjaka, 34 biljne zajednice, 59 vrsta balkanskih endemita, 54 vrsta retkih i ugroženih biljnih taksona i evropsko-borealne vrste smrča, crnjuša, borovnica koje se nalaze od 600m do 1200m n. v, raznovrsnosti životinjskih vrsta – 25 vrsta sisara (vidra, divlja mačka), oko 100 vrsta ptica (suri orao, riđi mišar, vetruška, buljina), 19 vrsta gmizavaca i vodozemaca (poskok, šareni daždevnjak) od nacionalnog i međunarodnog značaja, specifičnih objekata narodnog graditeljstva i kulturno-istorijskog nasleđa.
Član 3.
Predeo izuzetnih odlika „Ozren-Jadovnikˮ nalazi se na teritoriji opštine Prijepolje, odnosno katastarskih opština Gornji Stranjani, Donji Stranjani, Grobnice, Mrčkovina, Koprivna i Milakovići, ukupne površine 10.284,39 ha od čega je 6.312,85 ha (61,38 %) u državnoj svojini, a 3.971,54 ha (38,62 %) u privatnoj i društvenoj svojini.
Opis granice i grafički prikaz Predela izuzetnih odlika „Ozren-Jadovnikˮ dati su u Prilogu – Opis granice i grafički prikaz Predela izuzetnih odlika „Ozren-Jadovnikˮ, koji je odštampan uz ovu uredbu i čini njen sastavni deo.
Član 4.
Na području Predela izuzetnih odlika „Ozren-Jadovnik” utvrđuju se režimi zaštite II i III stepena.
Režim zaštite II stepena, ukupne površine 3.485,34 ha, odnosno 33,89 %, utvrđuje se na osam lokaliteta:
„Dubočica-Lim” – površine 1.264,96 ha, KO Grobnice, KO Milakovići i KO Mrčkovina;
„Koželj” – površina 94,24 ha, KO Milakovići i KO Mrčkovina;
„Pozvizd-Konjska glava” – površina 213,01 ha, KO Gornji Stranjani, KO Donji Stranjani i KO Mrčkovina;
„Žuta stijena – Brusovnik” – površina 890,29 ha, KO Grobnice i KO Donji Stranjani;
„Jadovnik”– površina 880,26 ha, KO Gornji Stranjani, KO Donji Stranjani i KO Koprivna;
„Adilovića gaj” – površina 44,47 ha, KO Koprivna;
„Orlovača” – površina 68,30 ha, KO Koprivna;
„Duboki potok” – površina 29,81 ha, KO Koprivna i KO Mrčkovina.
Režim zaštite III stepena, utrđuje se na površini od 6.799,05 ha, odnosno 66,11 % zaštićenog područja Predela izuzetnih odlika „Ozren-Jadovnik”.
Član 5.
Na površinama na kojima je utvrđen režim zaštite II stepena mogu se vršiti upravljačke intervencije u cilju restauracije, revitalizacije i ukupnog unapređenja zaštićenog područja, bez posledica po primarne vrednosti njihovih prirodnih staništa, populacija, ekosistema, obeležja predela i objekata geonasleđa, obavljati tradicionalne delatnosti i ograničeno koristiti prirodni resursi na održiv i strogo kontrolisan način.
Na površinama na kojima je utvrđen režim zaštite II stepena, zabranjuje se:
izvođenje svih aktivnosti koje mogu dovesti do narušavanja potencijalnih
objekata i elemenata geonasleđa;
formiranje hranilišta na području karstnih sedimenata zaštićenog područja;
slobodno ispuštanje otpadnih i zagađujućih voda u vodotoke;
promena namene vodnog zemljišta;
izgradnja vodozahvata ili dubokih bušotina izdvojenih za potrebe pojedinačnih domaćinstava;
prenamena površina na kojima se nalaze vlažna staništa, kao i bilo kakvi zahvati na njima, posebno izmena hidrološkog režima;
paljenje vatre, osim na mestima određenim za tu namenu;
uništavanje i sakupljanje zaštićenih i strogo zaštićenih biljnih i životinjskih vrsta;
čista seča u cilju rekonstrukcije;
postavljanje tabli i drugih obaveštenja na stablima;
upotreba svih nedozvoljenih sredstava za lov ribe (npr. kreč, hlor, konoplja, eksploziv, struja, mreže i dr);
aktivnosti koje dovode do uznemiravanja ptica u periodu razmnožavanja (mart-jul);
uništavanje gnezda ptica.
Na površinama na kojima je utvrđen režim zaštite II stepena, radovi i aktivnosti ograničavaju se na:
izvođenje hitnih i neophodnih sanacionih šumskih radova nakon akcidentnih situacija prilikom vetroloma, vetroizvala, požara i kalamiteta insekata;
sprovođenje odgovarajućih mera protivpožarne i protiverozione zaštite;
gazdovanje šumama i šumskim zemljištem utvrđenim u planovima i osnovama gazdovanja šumama kojima se obezbeđuje održavanje postojećih i povećanje površina pod šumskim ekosistemima i poboljšanje njihovog sastava, strukture i zdravstvenog stanja, očuvanje raznovrsnosti i izvornosti drveća, žbunja i ostalih biljnih i životinjskih vrsta u šumskim sastojinama;
aktivnosti vezane za unapređenja populacija retkih i ugroženih biljnih i životinjskih vrsta;
praćenje stanja (monitoring) flore i faune;
sprečavanje uznemiravanja faune i sakupljanja jaja;
rekreativni i naučnoistraživački ribolov;
lovstvo, na sanitarni lov divljači i plansko regulisanje brojnosti populacija lovnih vrsta;
sakupljanje gljiva, divljih biljnih i životinjskih vrsta na privatnim parcelama;
izgradnju turističke infrastrukture – manjih objekata za prezentaciju prirodnih vrednosti i u tradicionalnom stilu koji su u skladu sa potrebama kulturnog, seoskog i ekoturizma uz uslove zaštite prirode.
Član 6.
Na područjima na kojima je utvrđen režim zaštite III stepena mogu se vršiti upravljačke intervencije u cilju restauracije, revitalizacije i ukupnog unapređenja zaštićenog područja, uređenje objekata kulturno-istorijskog nasleđa i tradicionalnog graditeljstva, očuvanje tradicionalnih delatnosti lokalnog stanovništva, selektivno i ograničeno korišćenje prirodnih resursa, uključujući ograničen lov i održavanja optimalne brojnosti i zdravstvenog stanja populacije lovnih vrsta, kao i ograničeno korišćenje prostora uz potrebnu infrastrukturnu i drugu izgradnju.
Na površinama na kojima je utvrđen režim zaštite III stepena, zabranjuje se uznemiravanje životinjskog sveta i sakupljanje jaja.
Na površinama režima III stepena, ograničava se izgradnja vikendica u tradicionalnom stilu i u postojećim naseljima, a na osnovu planske dokumentacije.
Član 7.
Predeo izuzetnih odlika „Ozren-Jadovnik” poverava se na upravljanje Javnom preduzeću „Srbijašume” (u daljem tekstu: Upravljač).
Član 8.
U obavljanju zakonom utvrđenih poslova upravljanja zaštićenim područjem, Upravljač je ovlašćen i dužan naročito da: organizuje čuvarsku službu; obeleži zaštićeno područje; donese plan upravljanja zaštićenim područjem za period od deset godina, godišnji program upravljanja zaštićenim područjem i izveštaj o ostvarivanju godišnjeg programa upravljanja zaštićenim područjem, akt o unutrašnjem redu i čuvarskoj službi; obaveštava korisnike zaštićenog područja o mogućnostima za obavljanje radova i aktivnosti; učestvuje u postupku utvrđivanja naknade za uskraćivanje ili ograničavanje prava korišćenja; izdaje saglasnost i odobrenje; prati stanje i vodi evidenciju o prirodnim vrednostima, nepokretnostima i ljudskim aktivnostima; utvrđuje i naplaćuje naknade za korišćenje zaštićenog područja.
Član 9.
Očuvanje, unapređenje, održivo korišćenje i prikazivanje prirodnih i drugih vrednosti zaštićenog područja Predela izuzetnih odlika „Ozren-Jadovnik” sprovodi se prema planu upravljanja koji donosi Upravljač na period od deset godina (u daljem tekstu: Plan upravljanja), sa sadržinom i na način propisan zakonom kojim se uređuje zaštita prirode.
Plan upravljanja, između ostalog, sadrži i preventivne mere zaštite od požara u skladu sa zakonom koji uređuje zaštitu od požara i propisima donetim na osnovu tog zakona.
Plan upravljanja Upravljač donosi i dostavlja ministarstvu nadležnom za poslove zaštite životne sredine (u daljem tekstu: Ministarstvo) najkasnije u roku od deset meseci od dana stupanja na snagu ove uredbe.
U postupku davanja saglasnosti na Plan upravljanja, Ministarstvo pribavlja mišljenja ministarstava nadležnih za poslove nauke, prosvete, kulture, rudarstva i energetike, privrede, građevine, saobraćaja, prostornog planiranja, turizma i finansija.
Upravljač je dužan da jednom u tri godine analizira sprovođenje Plana upravljanja i ostvarene rezultate i po potrebi izvrši njegovu reviziju.
Do donošenja Plana upravljanja, Upravljač vrši poslove na osnovu godišnjeg programa upravljanja koji je dužan da donese i dostavi Ministarstvu na saglasnost u roku od 30 dana od dana stupanja na snagu ove uredbe.
Godišnji program upravljanja iz stava 6. ovog člana sadrži naročito: sažet prikaz prirodnih i drugih vrednosti zaštićenog područja, ciljeva zaštite i održivog korišćenja, mogućnosti i ograničenja za njihovo ostvarivanje; detaljan prikaz godišnjih zadataka na čuvanju, održavanju, unapređenju, prikazivanju i održivom korišćenju zaštićenog područja za potrebe nauke, obrazovanja, rekreacije i turizma i ukupnog socio-ekonomskog razvoja; prikaz konkretnih poslova na izradi i donošenju upravljačkih dokumenata, prvenstveno Plana upravljanja, akta o unutrašnjem redu i čuvarskoj službi i akta o naknadi za korišćenje zaštićenog područja; prikaz zadataka na obeležavanju zaštićenog područja, zasnivanju informacionog sistema i protivpožarnoj zaštiti; prikaz subjekata i organizacionih i materijalnih uslova za izvršenja programa, visine i izvora potrebnih finansijskih sredstava.
Član 10.
Upravljač je dužan da obezbedi sprovođenje režima zaštite, odnosno unutrašnji red i čuvanje zaštićenog područja u skladu sa pravilnikom o unutrašnjem redu i čuvarskoj službi koji donosi uz saglasnost Ministarstva u roku od šest meseci od dana stupanja na snagu ove uredbe.
U okviru sadržine propisane zakonom kojim se uređuje zaštita prirode, pravilnikom iz stava 1. ovog člana se bliže utvrđuju zabranjeni radovi i aktivnosti, kao i pravila i uslovi obavljanja radova i aktivnosti koji su dopušteni na području Predela izuzetnih odlika „Ozren-Jadovnik”.
Pravilnik iz stava 1. ovog člana se objavljuje u „Službenom glasniku Republike Srbije” .
Član 11.
Upravljač je dužan da na propisan način obeleži Predeo izuzetnih odlika „Ozren-Jadovnik”, njegove spoljne granice i granice površina, odnosno lokaliteta sa režimom zaštite II i III stepena, najkasnije u roku od godinu dana od dana stupanja na snagu ove uredbe.
Član 12.
Upravljač je dužan da zasnuje digitalnu bazu podataka o Predelu izuzetnih odlika „Ozren-Jadovnik” koji se odnose na prirodne i stvorene vrednosti, spoljne granice i granice režima zaštite na osnovu katastarskog plana nepokretnosti, aktivnosti i druge podatke od značaja za upravljanje zaštićenim područjem.
Član 13.
Upravljač donosi i dostavlja Ministarstvu na saglasnost akt o naknadi za korišćenje zaštićenog područja najkasnije u roku od šest meseci od dana stupanja na snagu ove uredbe.
Član 14.
Sredstva za sprovođenje Plana upravljanja obezbeđuju se iz budžeta Republike Srbije, od naknade za korišćenje zaštićenog područja, prihoda ostvarenih obavljanjem delatnosti Upravljača i iz drugih izvora, u skladu sa zakonom.
Član 15.
Planovi uređenja prostora, šumske, lovne, poljoprivredne i druge osnove i programi koji obuhvataju zaštićeno područje Predeo izuzetnih odlika „Ozren-Jadovnik” usaglasiće se sa Prostornim planom Republike Srbije, Planom upravljanja i režimima zaštite utvrđenim ovom uredbom.
Član 16.
Ova uredba stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u „Službenom glasniku
Republike Srbije”.
05 Broj:
U Beogradu, 2014. godine
VLADA
PREDSEDNIK