PREDLOG ZAKONA O POTVRĐIVANJU SPORAZUMA
IZMEĐU
VLADE REPUBLIKE SRBIJE
I ŠVAJCARSKOG FEDERALNOG SAVETA
O BAVLJENJU PLAĆENIM POSLOM ČLANOVA PORODICE
ČLANOVA DIPLOMATSKIH MISIJA, KONZULARNIH PREDSTAVNIŠTAVA I STALNIH MISIJA PRI
MEĐUNARODNIM ORGANIZACIJAMA
Član 1.
Potvrđuje se Sporazum između Vlade Republike Srbije i Švajcarskog federalnog saveta o bavljenju plaćenim poslom članova porodice članova diplomatskih misija, konzularnih predstavništava i stalnih misija pri međunarodnim organizacijama, koji je potpisan u Beogradu 24. aprila 2014. godine, u originalu na srpskom, engleskom i francuskom jeziku.
Član 2.
Tekst Sporazuma u originalu na srpskom jeziku glasi:
SPORAZUM
IZMEĐU VLADE REPUBLIKE SRBIJE
I ŠVAJCARSKOG FEDERALNOG SAVETA O BAVLJENJU PLAĆENIM POSLOM ČLANOVA PORODICE ČLANOVA DIPLOMATSKIH MISIJA, KONZULARNIH PREDSTAVNIŠTAVA I STALNIH MISIJA PRI MEĐUNARODNIM ORGANIZACIJAMA
Vlada Republike Srbije
i
Švajcarski federalni savet,
u daljem tekstu: „ugovorne strane”,
u cilju poboljšanja uslova života članova diplomatskih misija, konzularnih predstavništava i stalnih misija omogućavanjem pristupa njihovim članovima porodice tržištu rada,
dogovorili su se o sledećem:
Član 1.
Dozvola za bavljenje plaćenim poslom
Članovi porodice osoblja diplomatskih misija, konzularnih predstavništava i stalnih misija pri međunarodnoj organizaciji jedne od država ugovornih strana koji su zvanično akreditovani u državi druge ugovorne strane ili pri međunarodnoj organizaciji uspostavljenoj u državi druge ugovorne strane, biće dozvoljeno, na osnovu reciprociteta, da se bave plaćenim poslom u državi prijema, u skladu sa odredbama ovog sporazuma.
Član 2.
Definicije
Za potrebe ovog sporazuma:
1) pojmovi „članovi osoblja diplomatske misije”, „članovi osoblja konzularnog predstavništva” i „članovi osoblja stalne misije pri međunarodnoj organizaciji” imaju značenje u skladu sa Bečkom konvencijom o diplomatskim odnosima od 18. aprila 1961. i Bečkom konvencijom o konzularnim odnosima od 24. aprila 1963. ili bilo kojim drugim važećim međunarodnim sporazumom.
2) „članovi porodice” označavaju sledeća lica koja je diplomatska misija ili stalna misija zvanično prijavila i koja su registrovana kod ministarstva spoljnih poslova države prijema:
a. supružnik;
b. stalni partner sa kojim postoji veza slična braku prema zvaničnoj evidenciji u jednoj od ugovornih strana;
c. neoženjena i neudata deca osoblja diplomatske misije, konzularnog predstavništva i stalne misije mlađa od 25 godina života, ukoliko su u državu prijema ušla pre navršene 21 godine života;
d. nevenčana deca supružnika člana diplomatske misije, konzularnog predstavništva i stalne misije ili stalnog partnera koja su mlađa od 25 godina života, ukoliko su u državu prijema ušli pre navršene 21 godine života.
3) „plaćeni posao” označava svaku nesamostalnu ili samostalnu delatnost koja donosi prihod i koja se obavlja s punim ili skraćenim radnim vremenom;
4) „država prijema” označava ugovornu stranu u kojoj je član osoblja diplomatsko-konzularnog predstavništva zvanično akreditovan, odnosno u kojoj je osnovana međunarodna organizacija pri kojoj je član stalne misije zvanično akreditovan.
Član 3.
Procedure
U Republici Srbiji, Ambasada Švajcarske upućuje zahtev za dobijanje dozvole za bavljenje plaćenim poslom Ministarstvu spoljnih poslova Republike Srbije putem verbalne note. U zahtevu mora biti navedeno u kakvoj je vezi član porodice sa članom diplomatske misije, konzularnog predstavništva ili stalne misije, kao i o kojoj vrsti plaćenog posla je reč. Nakon provere da li član porodice spada u kategorije predviđene ovim sporazumom, Ministarstvo spoljnih poslova Republike Srbije zvanično obaveštava Ambasadu Švajcarske da član porodice ima odobrenje/dozvolu da se bavi plaćenim poslom. Odobrenje/dozvola predstavlja uslov za zapošljavanje i izdavanje radne dozvole. U slučaju da član porodice želi da se bavi nekim drugim plaćenim poslom po dobijanju odobrenja/dozvole za bavljenje takvom delatnošću na osnovu ovog sporazuma mora, preko Ambasade Švajcarske, ponovo da podnese zahtev za dobijanje odobrenja/dozvole.
U Švajcarskoj, na zahtev člana porodice, Federalno ministarstvo spoljnih poslova Švajcarske izdaje potvrdu da član porodice ne podleže kvoti predviđenoj za strane radnike. Nakon dostavljanja ugovora o radu, ponude za zaposlenje ili izjave o nameri da se započne samostalna delatnost kao i detaljnog opisa iste, član porodice dobija dozvolu za boravak i rad od nadležnih kantonalnih vlasti, čime se istovremeno odobrava započinjanje plaćenog posla. Dozvola za boravak i rad daje se na početni period od dve godine i može se produžiti ukoliko se ispune predviđeni uslovi u vreme obnavljanja dozvole.
U pogledu uslova za obavljanje plaćenog posla primenjuje se nacionalno zakonodavstvo države prijema.
Član 4.
Prestanak važenja odobrenja
Odobrenje/dozvola za bavljenje plaćenim poslom prestaje da važi:
a) kada lice kome je izdato odobrenje/dozvola za rad više nema status člana porodice u skladu sa ovim sporazuma;
b) onda kada prestane obavljanje plaćenog posla i pravo na nadoknadu za slučaj nezaposlenosti;
v) po prestanku službe člana diplomatske misije, konzularnog predstavništva ili stalne misije čiji član porodice ima dozvolu za bavljenje plaćenim poslom ili
g) kada njegov korisnik više ne boravi u državi prijema u istom domaćinstvu sa članom diplomatske misije, konzularnog predstavništva ili stalne misije čiji je član porodice.
Član 5.
Imunitet od građanskog i upravnog sudstva
Član porodice koji uživa imunitet od građanskog i upravnog sudstva države prijema u skladu sa odredbama Bečke konvencije o diplomatskim odnosima od 18. aprila 1961. i Bečke konvencije o konzularnim odnosima od 24. aprila 1963. ili bilo kog drugog važećeg međunarodnog sporazuma, ne uživa ovaj imunitet za radnje koje su u direktnoj vezi sa obavljanjem tog plaćenog posla.
Član 6.
Imunitet od krivičnog sudstva
U slučaju kada član porodice koji se bavi plaćenim poslom uživa imunitet od krivičnog sudstva države prijema u skladu sa članom 31. i članom 37. Bečke konvencije o diplomatskim odnosima od 18. aprila 1961. godine, ili bilo kog drugog važećeg međunarodnog sporazuma, država imenovanja odreći će se imuniteta od krivičnog sudstva u ime člana porodice u slučaju postojanja optužbe da je to lice izvršilo krivično delo za vreme bavljenja plaćenim poslom, osim u slučajevima kada smatra da takvo odricanje može biti suprotno njenim interesima. Ako ne dođe do odricanja od imuniteta od krivičnog sudstva, a država prijema smatra da se radi o ozbiljnoj stvari, ona može zatražiti povlačenje tog člana porodice iz zemlje prijema..
Odricanje u pogledu imuniteta od krivičnog sudstva neće se tumačiti kao odricanje u pogledu imuniteta od izvršenja kazne, za koje je potrebno posebno odricanje. U takvim slučajevima, država imenovanja ozbiljno će razmotriti zahtev države prijema.
Član 7.
Poreski režim i režim socijalnog osiguranja
U meri u kojoj je to u skladu sa međunarodnim sporazumima, naročito u skladu sa Ugovorom između Saveta ministara Srbije i Crne Gore i Švajcarskog Saveznog veća o izbegavanju dvostrukog oporezivanja u odnosu na poreze na dohodak i na imovinu, sa Protokolom od 13. aprila 2005. godine, članovi porodice koji obavljaju plaćeni posao podležu oporezivanju u državi prijema u pogledu prihoda koje ostvaruju u toku obavljanja delatnosti u skladu sa poreskim propisima u državi prijema.
Član porodice koji se bavi plaćenim poslom na osnovu ovog sporazuma podleže propisima iz oblasti socijalnog osiguranja države prijema.
Član 8.
Rešavanje sporova
Svaki spor oko tumačenja ili primene ovog sporazuma ugovorne strane rešavaće diplomatskim putem.
Član 9.
Trajanje i raskid sporazuma
Ovaj sporazum stupa na snagu trideset (30) dana od dana prijema poslednje diplomatske note u kojoj ugovorne strane obaveštavaju jedna drugu da je završena procedura predviđena njihovim unutrašnjim zakonodavstvom za stupanje na snagu ovog sporazuma.
Ovaj sporazum se zaključuje na neodređeno vreme.
Ugovorne strane mogu raskinuti ovaj sporazum u svakom trenutku ako jedna od ugovornih strana obavesti o tome, pisanim putem, drugu ugovornu stranu diplomatskim putem. U tom slučaju, ovaj sporazum prestaje da važi devedeset (90) dana od dana prijema obaveštenja.
Sačinjeno u ………………….., na dan ……………godine, u dva originala, svaki na srpskom, francuskom i engleskom jeziku. U slučaju različitog tumačenja, merodavan je tekst na engleskom jeziku.
ZA ZA
VLADU REPUBLIKE SRBIJE ŠVAJCARSKI FEDERALNI SAVET
Član 3.
Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u „Službenom glasniku Republike Srbije – Međunarodni ugovori”.
OBRAZLOŽENJE
USTAVNI OSNOV ZA DONOŠENJE ZAKONA
Ustavni osnov za donošenje Zakona o potvrđivanju Sporazuma između Vlade Republike Srbije i Švajcarskog federalnog saveta o bavljenju plaćenim poslom članova porodice članova diplomatskih misija, konzularnih predstavništava i stalnih misija pri međunarodnim organizacijama, sadržan je u članu 99. stav 1. tačka 4. Ustava Republike Srbije, kojim je propisano da Narodna skupština potvrđuje međunarodne ugovore kada je zakonom predviđena obaveza njihovog potvrđivanja.
RAZLOZI ZBOG KOJIH SE PREDLAŽE DONOŠENJE ZAKONA
Oblast zapošljavanja članova porodica diplomatskog i drugog osoblja diplomatsko-konzularnih predstavništava dve zemlje do sada nije bila pravno regulisana. Postoji obostrani interes za regulisanje ovog pitanja.
Sporazumom se na recipročnoj osnovi između dve države, reguliše zapošljavanje, uz naknadu, članova porodica diplomatskog i drugog osoblja i to u skladu sa unutrašnjim propisima zemlje u kojoj se traži zaposlenje.
Poslednjih godina je postala uobičajena međunarodno pravna praksa zaključivanja bilateralnih sporazuma kojima se na recipročnoj osnovi reguliše zapošljavanje članovima porodice zaposlenih u diplomatsko-konzularnim predstavništvima. Druga svrha ovih sporazuma je da se pomenutom krugu lica ograniče privilegije i imuniteti kada su u pitanju aktivnosti vezane za obavljanje plaćenih delatnosti, koji bi im inače pripadali prema bečkim konvencijama o diplomatskim i konzularnim odnosima.
U savremenim uslovima života sve je češća pojava da u mnogim zemljama supružnici odbijaju da napuste svoj posao da bi pratili u inostranstvo bračnog ili vanbračnog partnera koji je član osoblja diplomatsko-konzularnog predstavništva. Ova činjenica navela je mnoge države, odnosno njihova ministarstva spoljnih poslova da pronađu pravni način da reše ovaj problem svojih zaposlenih. Osnovni cilj je očuvanje normalnog porodičnog života diplomatsko-konzularnih predstavnika i držanje porodice na okupu, uz zadovoljenje profesionalnih i ekonomskih preduslova za funkcionisanja tih porodica. Efekti rada diplomatsko-konzularnih predstavnika u slučaju razdvojenih porodica nesumnjivo su manji od efekata rada onih diplomatsko-konzularnih predstavnika koji rade u okruženju svojih porodica koje se nalaze sa njim u državi službovanja.
PROCENA POTREBNIH FINANSIJSKIH SREDSTAVA ZA SPROVOĐENJE ZAKONA
Za sprovođenje Zakona o potvrđivanju Sporazuma između Vlade Republike Srbije i Švajcarskog federalnog saveta o bavljenju plaćenim poslom članova porodice članova diplomatskih misija, konzularnih predstavništava i stalnih misija pri međunarodnim organizacijama, nije potrebno obezbeđivanje dodatnih sredstava u budžetu.