Na osnovu člana 8. stav 2. Zakona o regionalnom razvoju („Službeni glasnik RS”, br. 51/09 i 30/10) i člana 42. stav 1. Zakona o Vladi („Službeni glasnik RS”, br. 55/05, 71/05-ispravka, 101/07 , 65/08 i 16/11),
Vlada donosi
U R E D B U
O UTVRĐIVANjU METODOLOGIJE ZA IZRAČUNAVANjE STEPENA RAZVIJENOSTI REGIONA I JEDINICA LOKALNE SAMOUPRAVE
Član 1.
Ovom uredbom utvrđuje se Metodologija za izračunavanje stepena razvijenosti regiona i jedinica lokalne samouprave, koja je odštampana uz ovu uredbu i čini njen sastavni deo.
Član 2.
Danom stupanja na snagu ove uredbe prestaje da važi Uredba o utvrđivanju metodologije za izračunavanje stepena razvijenosti regiona i jedinica lokalne samouprave („Službeni glasnik RS”, broj 42/10).
Član 3.
Ova uredba stupa na snagu danom objavljivanja u „Službenom glasniku Republike Srbije”.
05 Broj:
U Beogradu, 2011. godine
V L A D A
PREDSEDNIK
METODOLOGIJA
ZA IZRAČUNAVANjE STEPENA RAZVIJENOSTI REGIONA I JEDINICA LOKALNE SAMOUPRAVE
Predmet
Ovom metodologijom utvrđuje se način izračunavanja stepena razvijenosti regiona i jedinica lokalne samouprave, koju čine osnovni pokazatelji, granične vrednosti pokazatelja i ostali elementi neophodni za utvrđivanje stepena razvijenosti regiona, jedinica lokalne samouprave.
Stepen razvijenosti regiona i jedinica lokalne samouprave
Stepen razvijenosti regiona i jedinica lokalne samouprave utvrđuje se primenom pokazatelja razvijenosti regiona i jedinica lokalne samouprave, u skladu sa ovom metodologijom, a na osnovu podataka organa nadležnih za poslove statistike i finansija.
Stepen razvijenosti regiona izračunava se primenom republičkog proseka bruto domaćeg proizvoda po glavi stanovnika.
Stepen razvijenosti jedinica lokalne samouprave određuje se primenom osnovnog i korektivnih pokazatelja ekonomske razvijenosti jedinice lokalne samouprave (u daljem tekstu: ERO).
Pokazatelji i kriterijumi za izračunavanje stepena razvijenosti
Osnovni pokazatelj za merenje stepena ERO je zbir mase zarada i penzija u jedinici lokalne samouprave i prihoda budžeta jedinice lokalne samouprave po isključenju izvornih budžetskih prihoda i sredstava dobijenih od drugog organa na ime otklanjanja posledica vanrednih okolnosti, iskazan po glavi stanovnika.
Za izračunavanje osnovnog pokazatelja koriste se podaci nadležnih organa koji se odnose na prethodnu godinu.
Korektivni pokazatelji za merenje stepena ERO su:
1) demografski pad ili rast – pokazatelj demografskih promena i depopulacije na teritoriji jedinice lokalne samouprave meri se stopom rasta ukupnog broja stanovnika jedinice lokalne samouprave u posmatranoj godini u odnosu na podatke popisa iz 1971. godine. Vrednosti ovog pokazatelja ocenjene su kao ogovarajući kriterijum sa dugoročnim posledicama na razvijenost jedinice lokalne samouprave i na osnovu toga izvode se sledeće korektivne vrednosti:
(1) vrednost -20 ukoliko je negativna stopa rasta broja stanovnika u referentnoj godini u odnosu na 1971. godinu veća od 80%,
(2) vrednost -15 ukoliko je negativna stopa rasta broja stanovnika u referentnoj godini u odnosu na 1971. godinu od 50 do 79,99%,
(3) vrednost -10 ukoliko je negativna stopa rasta broja stanovnika u referentnoj godini u odnosu na 1971. godinu od 30 do 49,99%,
(4) vrednost -5 ukoliko je negativna stopa rasta broja stanovnika u referentnoj godini u odnosu na 1971. godinu od 15 do 29,99%,
(5) vrednost -3 ukoliko je negativna stopa rasta broja stanovnika u referentnoj godini u odnosu na 1971. godinu od 5 do 14,99%,
(6) vrednost 20 ukoliko stopa rasta broja stanovnika u referentnoj godini u odnosu na 1971. godinu preko 50%,
(7) vrednost 15 ukoliko stopa rasta broja stanovnika u referentnoj godini u odnosu na 1971. godinu od 30 do 49,99%,
(8) vrednost 10 ukoliko je stopa rasta broja stanovnika u referentnoj godini u odnosu na 1971. godinu od 20 do 29,99%,
(9) vrednost 5 ukoliko je stopa rasta broja stanovnika u referentnoj godini u odnosu na 1971. godinu od 10 do 19,99%,
(10) vrednost 3 ukoliko je stopa rasta broja stanovnika u referentnoj godini u odnosu na 1971. godinu iznad proseka za Republiku Srbiju do 9,99%;
2) stopa nezaposlenosti – pokazatelj socijalne i ekonomske razvijenosti razvijenosti jedinice lokalne samouprave meri se stopom nezaposlenosti radno sposobnog stanovništva razvijenosti jedinice lokalne samouprave, odnosno predstavlja učešće broja nezaposlenih u broju stanovnika starosti od 15-64 godine u posmatranoj godini. Korektivna vrednost ovog pokazatelja je -5 za vrednosti stope iznad 15%;
3) gustina naseljenosti:
za gustinu naseljenosti od i preko 170 stanovnika/km² korektivni faktor je 10;
za gustinu naseljenosti od 157 do 169 stanovnika/km² korektivni faktor je 8;
za gustinu naseljenosti od 150 do 156 stanovnika/km² korektivni faktor je 6
za gustinu naseljenosti od 95do 149 stanovnika/km² korektivni faktor je 4;
za gustinu naseljenosti od 74 do 94 stanovnika/km² korektivni faktor je 0;
za gustinu naseljenosti od 64 do 73 stanovnika/km² korektivni faktor je -2;
za gustinu naseljenosti od 53 do 63 stanovnika/km² korektivni faktor je -4;
za gustinu naseljenosti od 34 do 52 stanovnika/km² korektivni faktor je -6
za gustinu naseljenosti od 20 do 33 stanovnika/km² korektivni faktor je -8;
za gustinu naseljenosti od 15 do 19 stanovnika/km² korektivni faktor je -10;
za gustinu naseljenosti do 14 stanovnika/km² i manje korektivni faktor je -20.
O B R A Z L O Ž E Nj E
I Pravni osnov
Zakonski osnov za donošenje ove uredbe sadržan je odredbi člana 8. stav 2. Zakona o regionalnom razvoju i člana 42. stav 1. Zakona o Vladi.
II Razlozi za donošenje uredbe
Sprovođenje odredaba Zakona o regionalnom razvoju, kojim se putem uredbe utvrđuje metodologija za izračunavanje stepena razvijenosti regiona i jedinica lokalne samouprave i njihovo razvrstavanje prema stepenu razvijenosti.
Donošenjem ove uredbe omogućiće se adekvatna primena mera i podsticaja na nerazvijenim područjima od strane svih relevantnih institucija i organizacija u Republici Srbiji.
Ovom uredbom utvrđuju se osnovni kriterijumi i pokazatelji, granične vrednosti pokazatelja i ostali elementi neophodni za utvrđivanje stepena razvijenosti jedinca lokalnih samouprava Republike Srbije i njihovo razvrstavanje prema stepenu razvijenosti u četiri grupe i devastirana područja, kao i stepena razvijenosti regiona i njihovo razvrstavanje prema stepenu razvijenosti u dve grupe.
Naime, na ovaj način će se intenzivnije podstaći privredni razvoj, ravnomerniji regionalni razvoj, zapošljavanje, investiciona ulaganja na regionalnom i lokalnom nivou u cilju ujednačavanja odnosno smanjivanja regionalnih neravnomernosti odnosno razlika između jedinica lokalnih samouprava i razlika između regiona u Republici Srbiji.
III Objašnjenje osnovnih pravnih instituta i pojedinačnih rešenja
Uz član 1.
Ovom uredbom utvrđuje se Metodologija za izračunavanje stepena razvijenosti regiona i jedinica lokalne samouprave, koja je odštampana uz ovu uredbu i čini njen sastavni deo.
Uz član 2.
Članom 2. predviđeno je da stupanjem na snagu ove uredbe prestaje da važi Uredba o utvrđivanju metodologije za izračunavanje stepena razvijenosti regiona i jedinica lokalne samouprave („Službeni glasnik Republike Srbije” broj 42/10).
Uz član 3.
Članom 3. predviđeno je da ova uredba stupa na snagu danom objavljivanja u „Službenom glasniku Republike Srbije”.
U tački 1. Metodologije za izračunavanje stepena razvijenosti regiona i jedinica lokalne samouprave definisan je predmet metodologije i to da se ovom metodologijom utvrđuje način izračunavanja stepena razvijenosti regiona i jedinica lokalne samouprave, koju čine osnovni pokazatelji, granične vrednosti pokazatelja i ostali elementi neophodni za utvrđivanje stepena razvijenosti regiona, jedinica lokalne samouprave.
Tačkom 2. Metodologije predviđeno je da se stepen razvijenosti regiona i jedinica lokalne samouprave utvrđuje primenom pokazatelja razvijenosti regiona i jedinica lokalne samouprave, u skladu sa ovom metodologijom, a na osnovu podataka organa nadležnih za poslove statistike i finansija.
Stepen razvijenosti regiona izračunava se primenom republičkog proseka bruto domaćeg proizvoda po glavi stanovnika.
Stepen razvijenosti jedinica lokalne samouprave određuje se primenom osnovnog i korektivnih pokazatelja ekonomske razvijenosti jedinice lokalne samouprave (u daljem tekstu: ERO).
Tačkom 3. predviđeni su pokazatelji i kriterijumi za izračunavanje stepena razvijenosti.
Osnovni pokazatelj za merenje stepena ERO je zbir mase zarada i penzija u jedinici lokalne samouprave i prihoda budžeta jedinice lokalne samouprave po isključenju izvornih budžetskih prihoda i sredstava dobijenih od drugog organa na ime otklanjanja posledica vanrednih okolnosti, iskazan po glavi stanovnika.
Za izračunavanje osnovnog pokazatelja koriste se podaci nadležnih organa koji se odnose na prethodnu godinu.
Korektivni pokazatelji za merenje stepena ERO su:
1. demografski pad ili rast – pokazatelj demografskih promena i depopulacije na teritoriji jedinice lokalne samouprave meri se stopom rasta ukupnog broja stanovnika jedinice lokalne samouprave u posmatranoj godini u odnosu na podatke popisa iz 1971. godine. Vrednosti ovog pokazatelja ocenjene su kao ogovarajući kriterijum sa dugoročnim posledicama na razvijenost jedinice lokalne samouprave i na osnovu toga izvode se sledeće korektivne vrednosti:
1) vrednost -20 ukoliko je negativna stopa rasta broja stanovnika referentnoj godini u odnosu na 1971. godinu veća od 80%,
2) vrednost -15 ukoliko je negativna stopa rasta broja stanovnika referentnoj godini u odnosu na 1971. godinu od 50 do 79,99%,
3) vrednost -10 ukoliko je negativna stopa rasta broja stanovnika referentnoj godini u odnosu na 1971. godinu od 30 do 49,99%,
4) vrednost -5 ukoliko je negativna stopa rasta broja stanovnika referentnoj godini u odnosu na 1971. godinu od 15 do 29,99%,
5) vrednost -3 ukoliko je negativna stopa rasta broja stanovnika referentnoj godini u odnosu na 1971. godinu od 5 do 14,99%,
6) vrednost 20 ukoliko stopa rasta broja stanovnika referentnoj godini u odnosu na 1971. godinu preko 50%,
7) vrednost 15 ukoliko stopa rasta broja stanovnika referentnoj godini u odnosu na 1971. godinu od 30 do 49,99%,
8) vrednost 10 ukoliko je stopa rasta broja stanovnika referentnoj godini u odnosu na 1971. godinu od 20 do 29,99%,
9) vrednost 5 ukoliko je stopa rasta broja stanovnika referentnoj godini u odnosu na 1971. godinu od 10 do 19,99%,
10) vrednost 3 ukoliko je stopa rasta broja stanovnika referentnoj godini u odnosu na 1971. godinu iznad proseka za Republiku Srbiju do 9,99%.
2. stopa nezaposlenosti – pokazatelj socijalne i ekonomske razvijenosti jedinice lokalne samouprave meri se stopom nezaposlenosti radno sposobnog stanovništva jedinice lokalne samouprave, odnosno predstavlja učešće broja nezaposlenih u broju stanovnika starosti od 15-64 godine u posmatranoj godini. Korektivna vrednost ovog pokazatelja je -5 za vrednosti stope iznad 15%;
3) gustina naseljenosti:
(1) za gustinu naseljenosti od i preko 170 stanovnika/km² korektivni faktor je 10;
(2) za gustinu naseljenosti od 157 do 169 stanovnika/km² korektivni faktor je 8;
(3) za gustinu naseljenosti od 150 do 156 stanovnika/km² korektivni faktor je 6
(4) za gustinu naseljenosti od 95do 149 stanovnika/km² korektivni faktor je 4;
(5) za gustinu naseljenosti od 74 do 94 stanovnika/km² korektivni faktor je 0;
(6) za gustinu naseljenosti od 64 do 73 stanovnika/km² korektivni faktor je -2;
(7) za gustinu naseljenosti od 53 do 63 stanovnika/km² korektivni faktor je -4;
(8) za gustinu naseljenosti od 34 do 52 stanovnika/km² korektivni faktor je -6
(9) za gustinu naseljenosti od 20 do 33 stanovnika/km² korektivni faktor je -8;
(10) za gustinu naseljenosti od 15 do 19 stanovnika/km² korektivni faktor je -10;
(11) za gustinu naseljenosti do 14 stanovnika/km² i manje korektivni faktor je -20.