PREDLOG ZAKONA
O POTVRĐIVANjU SPORAZUMA IZMEđU REPUBLIKE SRBIJE I KRALJEVINE šPANIJE O ZAPOŠLJAVANJU ČLANOVA PORODICA DIPLOMATSKOG, KONZULARNOG, ADMINISTRATIVNOG I TEHNIČKOG OSOBLJA DIPLOMATSKIH I KONZULARNIH PREDSTAVNIŠTAVA
Član 1.
Potvrđuje se Sporazum između Republike Srbije i Kraljevine Španije o zapošljavanju članova porodica diplomatskog, konzularnog, administrativnog i tehničkog osoblja diplomatskih i konzularnih predstavništava, koji je potpisan 23. februara 2010. godine u Madridu, u originalu na srpskom i španskom jeziku.
Član 2.
Tekst Sporazuma u originalu na srpskom jeziku glasi:
Član 3.
Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u „Službenom glasniku Republike Srbije – Međunarodni ugovori”.
SPORAZUM
IZMEĐU REPUBLIKE SRBIJE I KRALjEVINE ŠPANIJE
O ZAPOŠLjAVANjU ČLANOVA PORODICA DIPLOMATSKOG, KONZULARNOG, ADMINISTRATIVNOG I TEHNIČKOG OSOBLjA DIPLOMATSKIH I KONZULARNIH PREDSTAVNIŠTAVA
Republika Srbija i Kraljevina Španija (dalje u tekstu: Strane), u želji da dozvole, na osnovu reciprociteta, slobodno bavljenje plaćenim poslovima članova porodica diplomata i drugih zaposlenih u ambasadi, konzularnim predstavništvima, kao i stalnim misijama pri međunarodnim organizacijama jedne od strana koji su imenovani na zvanične funkcije na teritoriji druge strane, saglasile su se o sledećem:
Član 1.
Predmet Sporazuma
Članovi porodica diplomata, konzularnih radnika, administrativnog i tehničkog osoblja diplomatskih i konzularnih predstavništava Republike Srbije u Kraljevini Španiji i Kraljevine Španije u Republici Srbiji imaju odobrenje da se bave plaćenim poslovima u državi prijema, pod istim uslovima kao i državljani spomenute države, nakon pribavljanja odgovarajućeg odobrenja u skladu sa zakonima i propisima te države kao i odredbama ovog sporazuma. Ova beneficija će se takođe dodeljivati i članovima porodica državljana Republike Srbije i Kraljevine Španije koji su akreditovani pri međunarodnim organizacijama sa sedištem u jednoj od dve zemlje.
Član 2.
Članovi porodica
Za potrebe ovog sporazuma, članovi porodice jesu:
supružnik člana misije ili partner, koji je prijavljen u odgovarajućem matičnom registru u skladu sa zakonima zemlje koja vrši akreditaciju;
neoženjeno/neudato dete mlađe od 21 godine o kome se roditelji staraju ili dete do 23 godine koje se školuje na nekoj visoko školskoj instituciji;
neoženjeno/neudato dete sa fizičkim ili mentalnim hendikepom o kome se staraju roditelji.
Član 3.
Plaćeni poslovi
Članovi porodice iz člana 2. ovog sporazuma se mogu baviti plaćenim poslovima u skladu sa zakonima i propisima države prijema i na osnovu ovog sporazuma pod uslovom da je taj član porodice pribavio neophodno odobrenje od države prijema.
Odobrenje se može odbiti u slučajevima kada se iz razloga bezbednosti, vršenja funkcije javnog organa vlasti ili zaštite nacionalnih interesa države ili državne administracije, samo državljani zemlje domaćina mogu zapošljavati.
Zemlja prijema može, u svako vreme, da odbije ili povuče odobrenje za bavljenje plaćenim poslovima ukoliko član porodice ne poštuje zakone zemlje prijema.
Ukoliko član porodice želi da pronađe drugo zaposlenje nakon što je on/ona dobila odobrenje da se bavi plaćenim poslovima na osnovu ovog sporazuma, on/ona će ponovo podneti zahtev za odobrenje preko diplomatske misije.
Kada se radi o profesijama ili poslovima za koje se traže posebne kvalifikacije, potrebno je da član porodice ispuni uslove predviđene pravilima kojima se regulišu ti poslovi u državi prijema.
Član 4.
Zahtev za odobrenje
Zahtev za odobrenje obavljanja nekog plaćenog posla odgovarajuća diplomatska misija podnosi ministarstvu spoljnih poslova putem verbalne note. Zahtev mora da sadrži srodstvo zainteresovanog lica sa službenikom čiji je član porodice, kao i vrstu plaćenog posla kojom će se to lice baviti. Pošto se potvrdi da lice za koje se traži odobrenje spada u kategorije predviđene ovim sporazumom, ministarstvo spoljnih poslova države domaćina će odmah zvanično obavestiti ambasadu države imenovanja da je članu porodice odobreno da radi, u skladu sa odgovarajućim propisima države prijema.
Odobrenje ne važi za državljane države prijema niti za lica koja u toj državi imaju prebivalište.
Član 5.
Imunitet od građanskog i upravnog sudstva
Članovi porodice koji uživaju imunitet od sudske nadležnosti države prijema shodno članu 31. Bečke konvencije o diplomatskim odnosima ili članu 43. Bečke konvencije o konzularnim odnosima odnosno u skladu sa Konvencijom o privilegijama i imunitetima Ujedinjenih nacija ili bilo kojim drugim važećim međunarodnim sporazumom, a koji su dobili zaposlenje na osnovu ovog sporazuma, nemaju imunitet od građanskog i upravnog sudstva kada se radi o pitanjima koja proističu iz takvog zaposlenja, te podležu zakonima i sudovima države prijema u pogledu navedenih aktivnosti.
Član 6.
Imunitet od krivičnog sudstva
Kada se radi o članovima porodice koji uživaju imunitet od krivičnog sudstva u državi prijema prema Bečkoj konvenciji o diplomatskim odnosima ili bilo kom drugom relevantnom međunarodnom sporazumu:
država imenovanja će se u pogledu tog člana porodice odreći imuniteta od sudske nadležnosti u krivičnom postupku koji se vodi u državi prijema u vezi sa bilo kakvim činjenjem ili nečinjenjem koje proizlazi iz plaćenog posla, osim u posebnim slučajevima kada država imenovanja smatra da bi takvo ukidanje bilo u suprotnosti sa njenim interesima;
odricanje od imuniteta od sudske nadležnosti u krivičnom postupku neće se tumačiti tako da se odnosi na imunitet od izvršenja kazne, za koji će se zahtevati posebno odricanje. U takvim slučajevima, država imenovanja će ozbiljno razmotriti mogućnost odricanja od takvog imuniteta.
Član 7.
Važeći zakonski propisi
Član porodice koji se bavi plaćenim poslovima u državi prijema smatra se poreskim obveznikom i podleže važećim poreskim i zakonima o radu i o socijalnom osiguranju u državi prijema koji se tiču obavljanja tih aktivnosti.
Član 8.
Priznavanje diploma
Ovaj sporazum nema uticaja na priznavanje diploma, svedočanstava ili studija između dve zemlje.
Član 9.
Važenje odobrenja
Odobrenje za obavljanje plaćenog posla u državi prijema prestaje da važi dva meseca od dana kada prestane mandat tog diplomatsko-konzularnog predstavnika ili administrativno-tehničkog službenika kome pripada taj član porodice, pri Vladi ili pri međunarodnoj organizaciji kod koje je akreditovan. Zapošljavanje započeto u skladu sa odredbama ovog sporazuma ne daje pravo članovima porodice da nastave da borave u Republici Srbiji ili Kraljevini Španiji, niti im daje pravo da nastave da rade taj posao kao ni da započinju neki drugi posao u državi prijema po isteku odobrenja.
Odobrenje za obavljanje plaćenog posla prestaje da važi u slučaju odvojenog života ili razvoda ili prestanka zajedničkog života kada su u pitanju neoženjena/neudata deca koja su izdržavana.
Član 10.
Mere primene
Strane se obavezuju da će primenjivati ovaj sporazuma u dobroj veri i mogu ga dopuniti i izmeniti, u skladu sa potrebama i interesima obe strane.
Član 11.
Rešavanje sporova
Sva neslaganja u vezi sa tumačenjem i primenom ovog sporazuma rešavaće se diplomatskim putem i međusobnim dogovaranjem.
Član 12.
Otkazivanje Sporazuma
Bilo koja strana može otkazati ovaj sporazum tako što će o tome obavestiti drugu stranu u pisanoj formi diplomatskim putem. Takvo otkazivanje stupa na snagu šest meseci po prijemu pisanog obaveštenja.
Član 13.
Stupanje na snagu
Ovaj sporazum stupa na snagu trideset dana od dana prijema poslednjeg obaveštenja kojim Strane obaveštavaju jedna drugu o tome da su ispunjeni njihovi unutrašnji ustavni i drugi pravni zahtevi za stupanje na snagu ovog sporazuma.
Dole navedeni potpisnici su u dobroj veri potpisali ovaj sporazum.
Potpisano u Madridu, dana 23. februara 2010. godine, u dva originalna primerka, svaki na srpskom i španskom jeziku, pri čemu su oba teksta jednako verodostojna.
ZA REPUBLIKU SRBIJU: ZA KRALjEVINU ŠPANIJU:
Vuk JeremićMinistar spoljnih poslova Migel Anhel Moratinos KujaubeMinistar spoljnih poslova
O b r a z l o ž e nj e
1. USTAVNI OSNOV
Ustavni osnov za donošenje Zakona o potvrđivanju Sporazuma između Republike Srbije i Kraljevine Španije o zapošljavanju članova porodica diplomatskog, konzularnog, administrativnog i tehničkog osoblja diplomatskih i konzularnih predstavništava sadržan je u članu 99. tačka 4. Ustava Republike Srbije prema kojem Narodna Skupština potvrđuje međunarodne ugovore kad je zakonom predviđena obaveza njihovog potvrđivanja.
RAZLOZI ZA DONOŠENjE ZAKONA
Potvrđivanjem Sporazuma između Republike Srbije i Kraljevine Španije o zapošljavanju članova porodica diplomatskog, konzularnog, administrativnog i tehničkog osoblja diplomatskih i konzularnih predstavništava na recipročnoj osnovi omogućilo bi se zapošljavanje članova porodica diplomatskog i drugog osoblja i to u skladu sa unutrašnjim propisima zemlje u kojoj se traži zaposlenje.
Kako je prema odredbama Bečke konvencije o diplomatskim odnosima od 18. aprila 1961. godine, i odredbama Bečke konvencije o konzularnim odnosima od 24. aprila 1963. godine, diplomatsko-konzularnom i drugom osoblju i članovima njihovog domaćinstva onemogućeno bavljenje lukrativnim delatnostima u državi prijema, poslednjih godina je postala uobičajena međunarodno-pravna praksa zaključivanja bilateralnih sporazuma kojima se na recipročnoj osnovi dozvoljava zapošljavanje članovima porodice zaposlenih u diplomatsko-konzularnim misijama. Druga svrha ovih sporazuma je da se pomenutom krugu lica ograniče privilegije i imuniteti u obimu u kojem su vezani za obavljanje plaćenih delatnosti, a koja bi im inače pripadala prema pomenutim bečkim konvencijama.
Savremeni način života, pokretljivost radne snage i sve češća pojava da u mnogim zemljama supružnici odbijaju da napuste svoj posao da bi pratili u inostranstvu diplomatsko-konzularnog predstavnika, naveli su mnoga ministarstva spoljnih poslova da se pozabave ovim problemom svojih zaposlenih. Osnovni cilj je očuvanje normalnog porodičnog života diplomatsko-konzularnih predstavnika i držanje porodice na okupu, uz zadovoljenje profesionalnih i ekonomskih preduslova funkcionisanja tih porodica. Efekti rada DK predstavnika koji deluju u uslovima razdvojene porodice su nesumnjivo manji od onih koji funkcionišu u okruženju sređenih porodičnih prilika, kada je porodica na okupu u mestu službovanja. Treba imati u vidu, da se ove odredbe shodno primenjuju i na lica iz drugih ministarstava, koja se upućuju na rad u diplomatsko-konzularne misije Republike Srbije, te da krug uživalaca prava na bavljenje plaćenim delatnostima nije ograničen samo na članove porodice zaposlenih u Ministarstvu spoljnih poslova.
OBJAŠNjENjE OSNOVNIH PRAVNIH INSTITUTA I POJEDINAČNA REŠENjA
Član 1. Predloga zakona propisuje da se potvrđuje Sporazuma između Republike Srbije i Kraljevine Španije o zapošljavanju članova porodica diplomatskog, konzularnog, administrativnog i tehničkog osoblja diplomatskih i konzularnih predstavništava, potpisan 23. februara 2010. godine u Madridu, u originalu na srpskom i španskom jeziku.
Član 2. Predloga zakona sadrži tekst Sporazuma između Republike Srbije i Kraljevine Španije o zapošljavanju članova porodica diplomatskog, konzularnog, administrativnog i tehničkog osoblja diplomatskih i konzularnih predstavništava u originalu na srpskom jeziku.
Član 3. Predloga zakona propisuje stupanje na snagu zakona tj. da zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u „Službenom glasniku Republike Srbije – Međunarodni ugovori”.
OCENA POTREBE FINANSIJSKIH SREDSTAVA ZA SPROVOĐENjE ZAKONA
Za sprovođenje ovog zakona nije potrebno izdvajanje posebnih finansijskih sredstava.