DEO 3
Spisak opasnih tereta,
posebne odredbe kao i izuzeća u vezi sa transportom opasnog tereta pakovanog u ograničenim količinama
Poglavlje 3.1 Opšte odredbe 3.1.1 Uvod Pored odredbi navedenih ili pomenutih u tabelama ovog dela, treba imati u vidu opšte odredbe svakog dela, poglavlja i/ili odeljka. Ove opšte odredbe se ne nalaze u tabelama. Ako je neka opšta odredba u suprotnosti sa nekim posebnim propisom, poseban propis ima prednost nad opštom odredbom. 3.1.2 Zvaničan naziv za transportNapomena: Za zvaničan naziv za transport, koji se koristi za transport uzoraka, vidi 2.1.4.1. 3.1.2.1 Zvaničan naziv za transport je deo naziva koji najpreciznije opisuje materiju u Tabeli A ili Tabeli C poglavlja 3.2 i ispisan je velikim slovima (brojevi, grčka slova, navodi malim slovima, kao što su „sec“, „terc“, „m“, „n“, „o“, „p“ čini integralni deo naziva). Podaci koji se odnose na pritisak pare (p.p.) i na tačku ključanja (t.k.) u koloni (2) Tabele C u poglavlju 3.2 su delovi zvaničnog naziva za transport. Alternativni naziv za transport može biti naveden u zagradi iza glavnog zvaničnog naziva za transport. U Tabeli A, je prikazan alternativni naziv velikim slovima [npr. ETANOL (ETIL-ALKOHOL)]. U Tabeli C alternativni naziv je prikazan malim slovima (npr. ACETONITRIL (metilcijanid)(. Ukoliko u prethodnom tekstu nije drugačije određeno, delovi naziva, koji su pisani malim slovima ne smatraju se sastavnim delovima zvaničnog naziva. 3.1.2.2 Ako su veznici „i“ ili „ili“ štampani malim slovima ili ako su segmenti naziva odvojeni zarezom, nije neophodno da se u transportni dokument ili na oznakama komada za otpremu navodi potpun naziv. To je posebno slučaj, kada se pod istim UN-brojem pojavljuje više različitih naziva. Sledeći primeri ilustruju izbor zvaničnog naziva za transport u takvim slučajevima: UN – broj 1057 UPALjAČI ili PUNjENjA ZA UPALjAČE – Zvaničan naziv za transport je ono koje najviše odgovara od sledećih mogućih kombinacija: UPALjAČI PUNjENjA ZA UPALjAČE;UN – broj 2793 GVOŽĐE, STRUGOTINA OD BUŠENjA, GLODANjA ILI STRUGANjA, OTPACI, u obliku podložnom samozagrevanju. Zvaničan naziv za transport je onaj koji najviše odgovara od sledećih kombinacija: GVOŽĐE, STRUGOTINA OD BUŠENjA GVOŽĐE, STRUGOTINA OD GLODANjA GVOŽĐE, STRUGOTINA OD STRUGANjA GVOŽĐE, OTPACI 3.1.2.3 Zvaničan naziv za transport se sme koristiti u jednini ili u množini. Ako ovaj naziv sadrži pojmove za bliže određivanje, redosled ovih pojmova u transportnom dokumentu ili u obeležavanju komada za otpremu je slobodan. Na primer, umesto „DIMETILAMIN U VODENOM RASTVORU“ alternativno se sme navesti „VODENI RASTVOR DIMETILAMINA“. Za teret klase 1 smeju se koristiti trgovački ili vojni nazivi, koji sadrže zvaničan naziv dopunjen dodatnim opisnim tekstom. 3.1.2.4 Veliki broj materija ima naziv kako za tečno i čvrsto stanje (vidi definiciju pojmova za “tečnu materiju” i “čvrstu materiju” u 1.2.1), tako i za čvrstu materiju i rastvor. Ovima su dodeljeni različiti UN-brojevi, koji se ne pojavljuju neophodno jedni za drugim. 3.1.2.5 Ako se neka materija predaje na transport u rastopljenom stanju, koja je prema definiciji pojmova u odeljku 1.2.1 čvrsta, zvaničan naziv mora biti dopunjen bližim određivanjem „RASTOPLjENO“, ako to već nije sadržano u nazivu, koji je naveden velikim slovima u Tabeli A ili u Tabeli C poglavlja 3.2 (na primer, ALKILFENOL,ČVRST, N.D.N., RASTOPLjEN). 3.1.2.6 Sa izuzetkom samoreagujućh materija i organskih peroksida i sa izuzetkom slučajeva u kojima je već naveden velikim slovima u nazivima u koloni (2) Tabele A, Poglavlja 3.2, izraz „STABILIZOVAN“ se mora dodati kao deo zvaničnog naziva materije, koja bi bez stabilizacije bila zabranjena za transport, u skladu sa stavovima 2.2.x.2, jer su one u stanju da opasno reaguju u normalnim uslovima transporta, (npr. „OTROVNA ORGANSKA TEČNA MATERIJA, N.D.N., STABILIZOVANA“). Ako se za stabilizaciju takve materije primenjuje kontrola temperature za sprečavanje razvoja opasnog natpritiska, u tom slučaju važi za:tečne materije: ako je SADT najviše 50 ºC važe propisi odeljka 2.2.41.1.17, poseban propis V 8 poglavlja 7.2, posebna odredba S4 poglavlja 8.5 i posebna odredba poglavlja 9.6; za transport u IBC i cisternama važe svi primenjivi propisi za UN 3239 (vidi posebno 4.1.7.2 u ADR, uputstvo za pakovanje IBC 520 i pododeljak 4.2.1.13 u ADR);gasove: uslovi transporta moraju biti odobreni od strane nadležnog organa. 3.1.2.7 Hidrati se smeju transportovati pod zvaničnim nazivom za transport bezvodnih materija. 3.1.2.8 Nazivi po vrstama ili naziv „nije drugačije naveden“ (N.D.N.) 3.1.2.8.1 Zvaničan naziv za transport, naziv po vrstama i naziv „nije drugačije naveden“ na koja se odnosi posebna odredba 274 u koloni (6) Tabele A Poglavlja 3.2 ili napomena 27 u koloni (20) Tabele C u Poglavlju 3.2, treba dopuniti tehničkim nazivom tereta, izuzev ako nacionalni zakon ili međunarodna konvencija za materije koje podležu kontroli, zabranjuje tačan opis istih. Za eksplozive i predmete sa eksplozivnom materijom klase 1, opis opasnog tereta sme biti dopunjen dodatnim opisnim tekstom koji upućuje na trgovački ili vojni naziv. Tehnički naziv treba navesti u zagradi neposredno iza zvaničnog naziva za transport. Odgovarajuće dopunsko određivanje kao što su „SADRŽI“ ili „KOJI SADRŽI“ ili drugi opisni izrazi kao što su „SMEŠA“, „RASTVOR“ itd., kao i procentualni sadržaj tehničkih sastavnih delova smeju se takođe navesti. Na primer: „UN 1993 ZAPALjIVA TEČNA MATERIJA, N.D.N. (SADRŽI KSILEN I BENZEN), 3, II“. 3.1.2.8.1.1 Tehnički naziv treba da bude priznati hemijski naziv, eventualno, priznati biološki naziv ili neki drugi naziv, koji se obično upotrebljava u naučnim i tehničkim priručnicima, časopisima i tekstovima. Trgovački nazivi se ne smeju koristiti u te svrhe. U slučaju, pesticida sme (smeju) se koristiti samo opšti ISO naziv(i), drugi naziv(i) prema izdanju „Preporučena klasifikacija pesticida prema opasnosti i uputstva za klasifikaciju“ Svetske zdravstvene organizacije (The WHO Recommended Clasiffication of Pesticides by Hazard and Guilines to Classification) ili naziv(i) aktivnog(aktivnih) sastojka(sastojaka). 3.1.2.8.1.2 Ako se smeša opasnih tereta opisuje jednim od naziva „N.D.N.“ ili nazivom „po vrstama“, za koji je dodeljen posebna odredba 274 u koloni (6) Tabele A, Poglavlja 3.2 ili napomena u koloni (20) Tabele C u Poglavlju 3.2, nije potrebno navoditi više od dve komponente, koje su merodavne za opasnosti ili opasnosti smeše, izuzev materija koje podležu kontroli i čiji je tačan opis zabranjen nacionalnim zakonom ili međunarodnom konvencijom. Ako je komad za otpremu, koji sadrži neku smešu, olistan listicom opasnosti za sporednu opasnost, jedan od dva tehnička naziva navedena u zagradi mora biti naziv komponente, zbog koje je neophodna primena listice opasnosti za sporednu opasnost.Napomena: Vidi 5.4.1.2.2. 3.1.2.8.1.3 Sledeći primeri ilustruju kako se kod naziva N.D.N., zvaničan naziv za transport dopunjuje tehničkim nazivom tereta:UN – broj 3394 PIROFORIČNA ORGANOMETALNA TEČNA MATERIJA, REAKTIVNA SA VODOM (Trimetilgalijum)UN – broj 2902 PESTICID, TEČAN, OTROVAN, N.D.N. (Drazoksolon). 3.1.2.8.1.4 Sledeći primeri ilustruju kako se zvaničan naziv za transport dopunjuje podacima koji se odnose na pritisak pare ili na tačku ključanja za naziv N.D.N za transport u brodovima tankerima: UN-broj 1268 DESTILATI SIROVE NAFTE, N.D.N. ili PROIZVODI SIROVE NAFTE, N.D.N, 110 kPa ( p.p. 50 ≤ 150 kPa;UN-broj 1993 ZAPALjIVA TEČNA MATERIJA, N.D.N., (ACETON, SA VIŠE OD 10% BENZENA) p.p. 50 ≤ 110 kPa, 85ºC < t.k. 115 ºC. 3.1.2.9 Smeše i rastvori, koji sadrže jednu opasnu materiju Ako se, u skladu sa propisima o klasifikaciji iz 2.1.3.3, smeše i rastvori smatraju kao poimenično navedena materija, potrebno je dodati izraz „RASTVOR“, odnosno „SMEŠA“, kao deo zvaničnog naziva za transport, npr. „ACETON U RASTVORU“. Osim toga, može se navesti i koncentracija rastvora ili smeše, kao npr. „ACETON U RASTVORU, 75%“.