Predlog zakona o zaštiti i održivom korišćenju ribljeg fonda

PREDLOG ZAKONA

O ZAŠTITI I ODRŽIVOM KORIŠĆENjU RIBLjEG FONDA

I. OSNOVNE ODREDBE

Predmet zakona

Član 1.

Ovim zakonom uređuje se upravljanje ribljim fondom u ribolovnim vodama, koje obuhvata zaštitu i održivo korišćenje ribljeg fonda kao prirodnog bogatstva i dobra od opšteg interesa.

Upravljanje ribolovnim resursima vrši se u skladu sa principom održivog korišćenja, koji doprinosi očuvanju diverziteta ihtiofaune i ekološkog integriteta vodenih ekosistema.

Značenje izraza

Član 2.

Pojedini izrazi upotrebljeni u ovom zakonu imaju sledeće značenje:

1) adultni primerci riba su svi razvojni oblici riba koji su dostigli polnu zrelost;

2) alohtone (strane) vrste riba su one vrste riba koje primarno ne žive u određenoj ribolovnoj vodi;

3) autohtone vrste riba su one vrste riba koje primarno žive u određenoj ribolovnoj vodi odnosno nalaze se na području svoje prirodne rasprostranjenosti;

4) veštačke ribolovne vode su: kanali; akumulacije; pozajmišta – potopljeni kopovi peska, šljunka, kamena, zemlje, uglja i drugih mineralnih sirovina;

5) dozvola za privredni ribolov je dokument koji daje pravo ribaru da obavlja delatnost privrednog ribolova u skladu sa ovim zakonom;

6) dozvola za rekreativni ribolov je dokument koji daje pravo rekreativnom ribolovcu da obavlja rekreativni ribolov u skladu sa ovim zakonom;

7) zaštita je skup mera koje se preduzimaju radi očuvanja i osiguranja uslova za održivo dugoročno korišćenje ribljeg fonda;

8) juvenilni primerci riba su jedinke riba u periodu razvića između završetka metamorfoze larvi (ličinki) i sticanja polne zrelosti;

9) kategorizacija ribolovnih voda je razvrstavanje ribolovnih voda na osnovu kvalitativnih i kvantitativnih karakteristika ribljeg fonda;

10) korisnik ribarskog područja je privredno društvo ili javno preduzeće, koje ispunjava uslove propisane ovim zakonom;

11) lovostaj je vremenski period u kojem se pojedine vrste riba, osim riba gajenih u ribnjacima, ne mogu loviti niti stavljati u promet;

12) matica je polno zrela riba, bez obzira na pol, koja ima maksimalni reproduktivni potencijal za datu vrstu;

13) monitoring je sistemsko praćenje stanja ribljeg fonda;

14) održivo korišćenje ribljeg fonda je korišćenje i zaštita ribljeg fonda kojim se obezbeđuje ista struktura i stopa njegovog korišćenja u dužem vremenskom periodu;

15) poribljavanje je plansko unošenje jedinki ribe i oplođene ikre u ribolovne vode u skladu sa programom upravljanja ribarskim područjem;

16) privredni ribolov je lov polno zrelih primeraka riba udičarskim, mrežarskim i samolovnim alatima, radi stavljanja ulovljene ribe u promet;

17) prirodne ribolovne vode su tekuće vode – potoci i reke sa rukavcima, mrtvajama i plavnom zonom do odbrambenih nasipa i stajaće vode – jezera, bare i močvare;

18) rekreativni ribolov je neprivredna aktivnost i podrazumeva lov polno zrelih riba udičarskim i pomoćnim mrežarskim alatima radi zadovoljenja potreba građana za rekreacijom;

19) ribar je lice koje se bavi privrednim ribolovom i ulovljenu ribu stavlja u promet;

20) ribarsko područje je prirodna ili veštačka ribolovna voda ili njen deo koji čini hidrološku, biološku i ekonomsku celinu za zaštitu i održivo korišćenje ribljeg fonda;

21) ribarstvo podrazumeva aktivnosti zaštite i održivog korišćenja, lova i prometa ribljeg fonda;

22) riblja plodišta su delovi ribolovnih voda pogodni za razmnožavanje riba;

23) riblji fond su sve vrste riba, mekušaca, rakova i ostalih akvatičnih organizama koji se štite i održivo koriste;

24) ribolovac je lice koje se bavi rekreativnim i sportskim ribolovom;

25) ribočuvar je službeno lice sa licencom u stalnom radnom odnosu kod korisnika ribarskog područja;

26) ribolovne vode su kopnene (prirodne i veštačke) tekuće i stajaće vode u kojima žive ribe;

27) ribolovne organizacije su udruženja građana osnovana radi rekreativnog ili sportskog ribolova, popularizacije ribolova, edukacije ribolovaca, njihovog organizovanja i evidencije.

28) sanacioni ribolov je takav ribolov koji se preduzima radi sprečavanja razvoja alohtonih vrsta ili prenamnožavanja pojedinih vrsta riba na ribarskom području;

29) sportski ribolov je oblik rekreativnog ribolova i odnosi se na takmičarski ribolov kao sportska aktivnost;

30) translokacija ribe je premeštanje jedinki u druge ribolovne vode sa ciljem unapređenja ribljeg fonda, u skladu sa ovim zakonom;

31) šteta naneta ribljem fondu je svako namerno ili nenamerno uništavanje ribljeg fonda ili staništa u ribolovnoj vodi.

II. RIBARSKA PODRUČJA

Ustanovljavanje i proglašavanje ribarskih područja

Član 3.

Radi održivog korišćenja ribljeg fonda u ribolovnim vodama ustanovljavaju se ribarska područja.

Ribarsko područje ustanovljava ministar nadležan za poslove zaštite i održivog korišćenja ribljeg fonda (u daljem tekstu: ministar).

Aktom iz stava 2. ovog člana određuju se granice i namena ribarskog područja u pogledu vrste ribolova koji se na njemu obavlja (privredni i/ili rekreativni). Ribarsko područje na ribolovnoj vodi u nacionalnom parku ili drugom zaštićenom prirodnom dobru proglašava i koristi preduzeće koje upravlja nacionalnim parkom, odnosno staralac zaštićenog prirodnog dobra, po predhodno pribavljenom mišljenju ministra.

Ribarsko područje iz stava 1. ovog člana koristi se u skladu sa odredbama ovog zakona.

Granica između ribarskih područja na tekućoj ribolovnoj vodi određuje se upravno na maticu toka od obale do obale, odnosno do glavnih odbrambenih nasipa.

Za ribolovne vode koje su istovremeno državne granice, granice ribarskog područja određuju se prema državnoj granici, upravno na maticu toka od obale do državne granice, odnosno do glavnih odbrambenih nasipa.

Ustupanje ribarskih područja na korišćenje

Član 4.

Ribarsko područje ili deo ribarskog područja (u daljem tekstu: ribarsko područje) ustupa na korišćenje ministar.

Ribarsko područje koje se nalazi na teritoriji autonomne pokrajine ustupa na korišćenje nadležni pokrajinski organ.

Ribarsko područje ustupa se na korišćenje javnim konkursom na 10 godina.

Ribarsko područje ustupljeno na korišćenje, korisnik ne može ustupati drugim subjektima.

Uslovi za ustupanje i oduzimanje ribarskog područja

Član 5.

Ribarsko područje može da se ustupi na korišćenje privrednom društvu ili javnom preduzeću (u daljem tekstu: korisnik) koje ispunjava sledeće uslove:

1) da je tehnički i stručno opremljeno za obavljanje delatnosti, odnosno da ima zaposleno lice u stalnom radnom odnosu sa najmanje VII stepenom stručne spreme (ili master studije), biološkog, ekološkog ili stočarskog usmerenja ili da obezbedi poslovno – tehničku saradnju sa ovlašćenom stručnom ustanovom, uz odobrenje ministra;

2) da ima organizovanu ribočuvarsku službu u skladu sa ovim zakonom;

3) da nije u roku od dve godine, pre objavljivanja konkursa za ustupanje ribarskog područja na korišćenje, kažnjavano za privredne prestupe ili prekršaje.

Ministar može oduzeti ribarsko područje ako korisnik ili preduzeće koje upravlja nacionalnim parkom ili staralac zaštićenog prirodnog dobra:

1) koristi ribarsko područje suprotno programu upravljanja ribarskim područjem;

2) ne sprovodi mere predviđene ugovorom o ustupanju na korišćenje ribarskog područja;

3) prestane da ispunjava uslove iz stava 1. ovog člana.

Ministar bliže propisuje uslove i način organizovanja ribočuvarske službe.

Naknada za korišćenje ribarskog područja

Član 6.

Ribarsko područje ustupa se na korišćenje uz naknadu.

Naknada za korišćenje ribarskog područja prihod je budžeta Republike Srbije i koristi se preko Fonda za zaštitu životne sredine.

Visina naknade iz stava 2. ovog člana iznosi 15% od novčanog iznosa troškova za izdavanje dozvole za privredni ribolov i 10% od novčanog iznosa troškova za izdavanje dozvole za rekreativni ribolov (godišnje, dnevne i višednevne).

Sredstva od naknade za korišćenje ribarskog područja korisnik je dužnan da uplati na račun propisan za uplatu javnih prihoda budžeta Republike Srbije do 10. u meseci za prethodni mesec.

Sredstva od naknade za korišćenje ribarskog područja koriste se namenski za zaštitu, unapređenje i održivo korišćenje ribljeg fonda.

Ugovor o ustupanju na korišćenje ribarskog područja

Član 7.

O ustupanju ribarskog područja na korišćenje ministar, odnosno nadležni pokrajinski organ zaključuje ugovor sa korisnikom ribarskog područja.

Ugovor iz stava 1. ovog člana naročito sadrži: naziv ribarskog područja; period korišćenja ribarskog područja; granice ribarskog područja; obaveze korisnika; uslove i način raskida ugovora.

Privremeno ustupanje ribarskog područja

Član 8.

Ribarsko područje koje konkursom nije ustupljeno na korišćenje ili je oduzeto, ministar privremeno ustupa na korišćenje bez konkursa privrednom društvu ili javnom preduzeću, koje ispunjava uslove iz člana 5. stav 1. ovog zakona, do raspisivanja konkursa a najduže na period od godinu dana.

Obeležavanje ribarskog područja

Član 9.

Korisnik je dužan da vidno obeleži granice ribarskog područja u roku od tri meseca od dana potpisivanja ugovora o ustupanju na korišćenje ribarskog područja.

Korisnik je dužan da programom upravljanja ribarskim područjem odredi pojedine delove ribarskog područja za mrest i razviće riba (riblja plodišta i sl.), da zabrani ribolov na tim delovima ribarskog područja i da ih vidno označi do dana početka zabrane ribolova.

Ministar bliže propisuje način obeležavanja granica ribarskog područja.

Čuvanje ribarskog područja

Član 10.

Korisnik je dužan da obezbedi čuvanje ribarskog područja.

Čuvanje ribarskog područja vrši lice koje je zaposleno na neodređeno vreme kod korisnika, koje ima položen stručni ispit i licencu za ribočuvara, i ono je službeno lice (u daljem tekstu: ribočuvar).

Pored ribočuvara, korisnik ribarskog područja može da angažuje i lica volontere koji poslove čuvanja ribarskog područja obavljaju kao pratnja ribočuvaru. Ribočuvar pri vršenju svojih poslova mora imati ribočuvarsku značku i ribočuvarsku legitimaciju, koju izdaje korisnik.

Ministar propisuje obrazac ribočuvarske legitimacije i izgled ribočuvarske značke.

Stručni ispit za ribočuvara

Član 11.

Stručni ispit za ribočuvara polaže se pred komisijom koju obrazuje ministar.

Ministar bliže propisuje uslove, program i način polaganja ispita iz stava 1. ovog člana.

Licenca za ribočuvara

Član 12.

Licencu za ribočuvara izdaje ministarstvo nadležno za poslove zaštite i održivog korišćenja ribljeg fonda (u daljem tekstu: Ministarstvo) licu koje je položilo stručni ispit iz člana 11. ovog zakona.

Troškove izdavanja licence snosi podnosilac zahteva za izdavanje licence.

Ministarstvo vodi registar izdatih licenci.

Ministar propisuje bliže uslove i postupak za izdavanje i oduzimanje licence, kao i način vođenja registra izdatih licenci.

Ovlašćenja ribočuvara

Član 13.

U vršenju svojih poslova ribočuvar, kao službeno lice, dužan je da preduzme sledeće mere:

1) zatraži od lica zatečenog na ribolovnoj vodi, ili u neposrednoj blizini ribolovne vode, ili u ribolovu, da pokaže isprave kojima se utvrđuje njegov identitet i dozvolu za privredni ribolov, odnosno dozvolu za rekreativni ribolov;

2) izvrši pregled objekata, plovnih objekata, vozila, ribolovnog alata, opreme i ulova i da utvrdi da li se ribolov obavlja u skladu sa ovim zakonom;

3) pristupi svakoj ribolovnoj vodi na ribarskom području u cilju kontrole;

4) vrši prodaju dnevnih, višednevnih i doplatnih dozvola za rekreativni ribolov;

5) privremeno oduzme dozvolu za privredni ili rekreativni ribolov, sredstva, alat i opremu, kao i druge predmete pronađene na ribolovnoj vodi ili u njenoj neposrednoj blizini, ako postoji osnovana sumnja da su upotrebljeni ili namenjeni za izvršavanje radnji koje su zabranjene ovim zakonom;

6) oduzme ulov ukoliko postoji osnovana sumnja da je riba ulovljena u suprotnosti sa odredbama ovog zakona.

O izvršenom privremenom oduzimanju dokumenata, sredstava, alata, opreme i ulova, ribočuvar izdaje licu od koga je izvršio privremeno oduzimanje potvrdu o tome.

Oduzeta sredstva, alate, opremu, ulov, kao i dokumenta iz stava 1. tačka 5. ovog člana ribočuvar je dužan da bez odlaganja preda korisniku.

Prava i obaveze korisnika

Član 14.

Korisnik je dužan da izvesti ministra o promenama na ribarskom području koje su od značaja za korišćenje ribarskog područja.

Korisnik utvrđuje način organizovanja ribolova, vreme trajanja ribolova, kontrolu izlovljavanja riba, mere sigurnosti u ribolovu i način korišćenja objekata u ribolovu.

Korisnik je dužan da ribolovne vode na ribarskom području kategorizuje i obeleži na propisan način.

Pravno lice, preduzetnik ili fizičko lice koje obavlja ribolov suprotno odredbama ovog zakona ili na drugi način nanese štetu ribljem fondu dužan je da tu štetu nadoknadi korisniku ribarskog područja, po podnetom zahtevu korisnika.

Zahtev za naknadu štete korisnik podnosi, u skladu sa ovim zakonom, licu za koje je utvrđeno da je nanelo štetu ribljem fondu.

Korisnik je dužan da sredstva dobijena po osnovu naknade štete iz stava 4. ovog člana, namenski upotrebi za zaštitu i unapređenje ribljeg fonda, o čemu izveštava Ministarstvo.

Korisnik je dužan da izvesti Ministarstvo o učinjenom prekršaju od strane ribara radi evidentiranja prekršaja u registru, ribara jednom mesečno.

Ministar propisuje način određivanja i visinu naknade štete nanete ribljem fondu i kategorizaciju ribolovnih voda.

Programi upravljanja ribarskim područjem

Član 15.

Korisnik je dužan da najkasnije u roku od godinu dana od dana potpisivanja ugovora o korišćenju ribarskog područja donese Program upravljanja ribarskim područjem za period na koji mu je dodeljeno na korišćenje.

Korisnik je dužan da najkasnije u roku od godinu dana od dana donošenja Programa upravljanja ribarskim područjem pribavi saglasnost na isti.

U skladu sa Programom upravljanja ribarskim područjem, korisnik donosi godišnji program upravljanja ribarskim područjem najkasnije do kraja tekuće godine za narednu godinu.

Do dobijanja saglasnosti na Program upravljanja ribarskim područjem, ribarsko područje koristi se na osnovu Privremenog programa upravljanja ribarskim područjem koji se donosi za prve dve godine korišćenja, a koji korisnik donosi u roku od tri meseca od dana ustupanja ribarskog područja na korišćenje.

Ministar, odnosno nadležni pokrajinski organ daje saglasnost na programe iz st. 1, 3. i 4. ovog člana.

Programe iz st. 1, 3. i 4. ovog člana mogu izrađivati organizacije koje su registrovane za stručna i naučna istraživanja iz oblasti ribolovnog ribarstva, ihtiologije, ribarstvene biologije ili ekologije kopnenih voda.

Program upravljanja ribarskim područjem i

Privremeni program upravljanja ribarskim područjem

Član 16.

Program upravljanja ribarskim područjem i Privremeni program upravljanja ribarskim područjem sadrže:

1) podatke o korisniku ribarskog područja;

2) podatke o ribarskom području;

3) osnovne hidrološke, biološke, fizičke, hemijske i druge karakteristike voda ribarskog područja;

4) podatke o kategorizizaciji ribolovnih voda, ribljim vrstama u vodama ribarskog područja, procenu njihove biomase (količine) i godišnje produkcije sa posebnim osvrtom na ribolovno najznačajnije vrste;

5) mere za zaštitu i održivo korišćenje ribljeg fonda i mogućnosti i načine njegovog godišnjeg povećanja;

6) program poribljavanja po vrstama i količini riba i vremenu i mestu poribljavanja;

7) mere za zaštitu ribljih plodišta, riba i riblje mlađi sa plavnih područja;

8) procedure za otkrivanje i suzbijanje zagađivanja voda ribarskog područja;

9) dozvoljeni izlov ribe po vrstama i količinama na osnovu godišnjeg prirasta ribljeg fonda;

10) uslove obavljanja ribolovnih aktivnosti i mere za njihovo unapređenje, kao i za unapređenje ribolovnog turizma na ribarskom području;

11) organizaciju ribočuvarske službe i broj ribočuvara;

12) ekonomske pokazatelje korišćenja ribarskog područja;

13) sredstva potrebna za sprovođenje programa upravljanja ribarskim područjem i način obezbeđivanja i korišćenja tih sredstava.

Godišnji program upravljanja ribarskim područjem

Član 17.

Godišnji program upravljanja ribarskim područjem sadrži:

1) procenu biomase i prirasta ribljeg fonda u ribarskom području;

2) dozvoljeni godišnji i dnevni izlov ribe po vrstama;

3) dinamiku poribljavanja ribarskog područja po vrstama i količini riba, vremenu i mestu poribljavanja, kao i potrebna novčana sredstva;

4) mere i način zaštite ribarskog područja i organizaciju rada ribočuvarske službe.

Usklađivanje programa upravljanja ribarskim područjima

Član 18.

Korisnik ribarskog područja koje se nalazi u nacionalnom parku, odnosno drugom zaštićenom prirodnom dobru, dužan je da program upravljanja ribarskim područjem uskladi sa programom zaštite i razvoja nacionalnog parka, odnosno zaštićenog prirodnog dobra.

Izveštaj o korišćenju ribarskog područja

Član 19.

Korisnik ribarskog područja dužan je da pripremi godišnji izveštaj o korišćenju ribarskog područja i dostavi ga Ministarstvu ili nadležnom pokrajinskom organu i Agenciji za zaštitu životne sredine najkasnije do 1. marta tekuće godine za prethodnu godinu.

Korisnik je dužan da najkasnije 90 dana pre isteka perioda na koji mu je ribarsko područje dodeljeno na korišćenje, pripremi izveštaj o korišćenju ribarskog područja i dostavi ga Ministarstvu ili nadležnom pokrajinskom organu i Agenciji za zaštitu životne sredine.

III. OČUVANjE I ZAŠTITA RIBLjEG FONDA

Član 20.

Na ribarskom području zabranjeno je:

1) loviti, posedovati i uništavati riblju mlađ i primerke ribe u vreme mresta i lovostaja;

2) loviti ribu neposredno rukom;

3) loviti ribu eksplozivom i drugim rasprskavajućim sredstvima, harpunom, ostima, podvodnom puškom i drugim zabranjenim ili nedozvoljenim sredstvima i alatima, vatrenim oružjem, strujom, veštačkim izvorom svetlosti ili hemijskim i drugim sredstvima koja ubijaju, truju ili omamljuju ribu;

4) pregrađivati vodeni tok privremenim ili stalnim pregradama koje ometaju prolaz ribe, ako to nije predviđeno investiciono-tehničkom dokumentacijom za izgradnju, odnosno rekonstrukciju objekata ili postrojenja, osim za hidroenergetska postrojenja instalirane snage veće od 1 MW;

5) loviti noću mladicu, lipljana i pastrmku;

6) zatvarati, odvraćati i iscrpljivati vodu iz ribolovne vode, ako se time prouzrokuje opasnost za opstanak ribe;

7) naglo, tehnički neopravdano, ispuštati vodu iz prirodnih i veštačkih jezera i drugih akumulacija ako se time prouzrokuje opasnost za opstanak ribe;

8) ometati postavljanje znakova kojima se obeležava ribarsko područje, riblje plodište, prirodno dobro, ribnjak ili ribolovna voda za ribolov pod posebnim uslovima i mestima na kojima je ribolov zabranjen, kao i vršiti oštećivanje i premeštanje znakova;

9) sprečavati spašavanje ribe i riblje mlađi, sa zemljišta koje je poplavljeno;

10) kretanje licu bez dozvole za privredni ili rekreativni ribolov sa sredstvima i alatima za ribolov van puteva na ribarskom području, a u neposrednoj blizini ribolovne vode;

11) držanje alata i sredstava za privredni ribolov i elektroribolov u objektima, vozilima i plovnim objektima koja se nalaze na ribolovnoj vodi ili na drugim objektima na ribarskom području od strane lica koja nisu ovlašćena za obavljanje privredniog ribolova, ili ribolova u naučnoistraživačke svrhe;

12) močiti lan, divizma i konoplja;

13) loviti ribu potezanjem, odnosno kačenjem udicom za telo – grabuljanjem;

14) sprečavati, na bilo koji način, ribočuvara u izvršavanju odredbi iz člana 13. ovog zakona;

15) sprečavati ili ometati lica koja poseduju dozvolu za privredni ili rekreativni ribolov da na ribolovnoj vodi obavljaju isti;

16) postavljanje ograda ili bilo kakvih prepreka kojima se sprečava pristup ribočuvara ribolovnoj vodi;

17) upotreba alata za privredni ribolov na ribolovnoj vodi koja nije namenjena za obavljanje privrednog ribolova;

18) zagađivati ribolovnu vodu štetnim i opasnim materijama koje mogu menjati ili pogoršavati ustaljeni kvalitet ribolovne vode i na taj način ugrožavati riblji fond;

19) posedovanje ribe koja je ulovljena suprotno odredbama ovog zakona.

Mere za očuvanje i zaštitu ribljeg fonda

Član 21.

Radi očuvanja i zaštite ribljeg fonda ustanovljava se lovostaj za sve ili pojedine vrste riba na ribarskom području, kao i zabrana lova riba koje nemaju propisanu veličinu.

Ministar bliže propisuje mere za očuvanje i zaštitu ribljeg fonda.

Radi praćenja stanja ribljeg fonda u ribolovnim vodama ministar propisuje program monitoringa.

Monitoring iz stava 3. ovog člana može da vrši ovlašćena organizacija koja ispunjava propisane uslove u pogledu kadrova, opreme i prostora.

Ministar određuje organizacije iz stava 4. ovog člana koje ispunjavaju uslove za vršenje monitoringa.

Rešenje o promeni režima ribolova i perioda lovostaja

Član 22.

Ministar, na osnovu ukazane potrebe, a prema meteorološkim, hidrološkim i biološkim pokazateljima donosi rešenje o promeni režima ribolova ili perioda lovostaja za pojedine vrste riba na ribarskom području.

Korisnik na osnovu ukazane potrebe, a prema meteorološkim, hidrološkim i biološkim pokazateljima, u skladu sa programom upravljanja ribarskim područjem, može promeniti režim ribolova ili perioda lovostaja za pojedine vrste riba na ribarskom području.

Riblja plodišta

Član 23.

Ministar određuje riblja plodišta na pojedinim delovima ribarskih područja radi neometanog mresta riba.

Korisnik može programom upravljanja ribarskim područjem odrediti pojedine delove ribarskog područja za riblja plodišta u određenom vremenskom periodu.

U ribljim plodištima iz stava 1. ovog člana zabranjen je svaki vid ribolova, kao i bilo kakve druge aktivnosti koje ometaju mrest, razvoj i kretanje riba, osim ribolova u naučnoistraživačke svrhe.

Korisnik ribarskog područja na kome se nalaze riblja plodišta dužan je da ih vidno obeleži, istakne zabranu ribolova, zabranu kretanja bez ovlašćenja i zabranu bilo kakvog drugog uznemiravanja riba i da preduzme sve potrebne mere koji obezbeđuju nesmetan priliv i odliv vode iz plodišta i druge mere integralnog upravljanja ribarskim područjem koje obezbeđuju funkcionalni integritet ribljeg plodišta.

Poribljavanje ribolovnih voda i translokacija

Član 24.

Poslove poribljavanja ribolovnih voda i translokacije vrši korisnik, u skladu sa programom upravljanja ribarskim područjem. Troškove poribljavanja i translokacije snosi korisnik ribarskog područja.

Poribljavanje se vrši autohtonim vrstama riba.

Ribolovne vode mogu se poribljavati materijalom za poribljavanje proizvedenim u mrestilištu koje je registrovano za obavljanje proizvodnje ribe, oplođene ikre, uzgoj ribe i mlađi, uz potvrdu o poreklu roditeljskih matica. Poribljavanje ribolovnih voda vrstama riba koje su nestale iz tih voda (reintrodukcija ili ponovno naseljavanje), kao i autohtonim vrstama poreklom iz uvoza obavlja se na osnovu dozvole ministra. Poribljavanje se vrši u prisustvu inspektora nadležnog za poslove zaštite i održivog korišćenja ribljeg fonda uz potvrdu o zdravstvenom stanju materijala kojim se vrši poribljavanje.

Izuzetno, poribljavanje koje nije u skladu sa programom upravljanja ribarskim područjem vrši se uz saglasnost ministra. Translokacija se vrši autohtonim vrstama riba uz dozvolu ministra, potvrdu o zdravstvenom stanju, a u prisustvu inspektora nadležnog za poslove zaštite i održivog korišćenja ribljeg fonda.

Ograničenja korišćenja ribolovnih voda

Član 25.

Izgradnja ili rekonstrukcija vodoprivrednog objekta ili postrojenja na ribolovnoj vodi može se vršiti samo pod uslovom da se obezbedi nesmetano razmnožavanje riba, migracije riba i očuvanje ribljeg fonda.

Korisnici dovodnih, turbinskih i drugih kanala dužni su da ugrade i održavaju odgovarajuće uređaje koji sprečavaju ulaz ribe u te kanale, a korisnici brana su dužni da obezbede adekvatne riblje prolaze (staze) ili da svedu na minimum negativne efekte prepreka koje ometaju ili sprečavaju migraciju ribljeg fonda.

Ograđivanje ili pregrađivanje ribolovne vode vrši korisnik uz saglasnost ministra.

U ribolovnoj vodi zabranjeno je postavljanje kaveznih sistema ili drugih objekata za uzgoj ribe.

U ribljim plodištima zabranjeno je vađenje peska, šljunka, kamenja, panjeva, kao i preduzimanje svih radnji kojima se, narušavanjem ekoloških odlika ribolovnih voda, ugrožava riblji fond.

Spašavanje ribe sa poplavljenog područja

Član 26.

Na poplavljenom području zabranjeno je obavljanje ribolova dok se voda ne povuče u korito ribolovne vode.

Korisnik je dužan da preduzme odgovarajuće mere da se riba sa poplavljenih područja vrati u korito ribolovne vode.

Vlasnik zemljišta koje je poplavljeno dužan je da omogući korisniku sprovođenje mera i aktivnosti vraćanja ribe sa poplavljenog područja u korito ribolovne vode.

Korisnik je dužan da vlasniku zemljišta nadoknadi štetu nastalu prilikom sprovođenja mera i aktivnosti vraćanja ribe sa poplavljenog područja u korito ribolovne vode.

Očuvanje ekosistema ribolovnih voda

Član 27.

Zabranjeno je u ribolovnu vodu ispuštati štetne i opasne materije ili na nju delovati drugim agensima koji bi narušili njene fizičke, hemijske, biološke i ambijentalne odlike, poremetili ustaljeni kvalitet vode, ugrozili zdravstveno stanje, život i opstanak riba i doveli do narušavanja faunističkog sastava ribolovne vode.

Zabranjeno je preduzimati mere koje dovode do promena hidrološkog režima koje negativno utiču na životni ciklus, posebno na mrest ribljih vrsta, osim za hidroenergetska postrojenja instalirane snage veće od 1 MW.

Zabranjeno je deponovanje i odlaganje smeća na ribolovnoj vodi.

Zabrana unošenja alohtonih vrsta riba

Član 28.

Zabranjeno je unositi alohtone vrste riba u ribolovnu vodu.

Spašavanje ribe i sanacioni izlov

Član 29.

U slučaju da dođe do promene fizičkih, hemijskih ili bioloških odlika ribolovne vode koje će štetno delovati na riblji fond ili da postoji opravdana sumnja da će do toga doći, korisnik je dužan da preduzme odgovarajuće mere kako bi sačuvao riblji fond.

Izlov ugrožene ribe radi spašavanja u smislu stava 1. ovog člana i translokaciju u drugu ribolovnu vodu, korisnik obavlja u prisustvu inspektora nadležnog za poslove zaštite i održivog korišćenja ribljeg fonda. Korisnik je dužan da zainteresovanim licima omogući da o svom trošku ostvare pravo uvida u način i tok sprovođenja aktivnosti na spašavanju ribljeg fonda.

Radi sprečavanja razvoja alohtonih vrsta ili prenamnožavanja pojedinih vrsta riba na ribarskom području, a na osnovu analize stručnog lica iz člana 5. ovog zakona, korisnik može obavljati sanacioni ribolov, na osnovu dozvole a u prisustvu inspektora nadležnog za poslove zaštite i održivog korišćenja ribljeg fonda.

Korisnik koji vrši aktivnosti iz st. 2. i 3. ovog člana dužan je da po izvršenom ribolovu podnese izveštaj Ministarstvu o količini i vrsti ribe, vremenu obavljanja ribolova, mestu i načinu ribolova, odnosno korišćenju pribora i sredstava za obavljeni ribolov.

Zabranjeno je stavljati u promet ribu ulovljenu radi spašavanja ili tokom sanacionog ribolova.

Dozvolu za sanacioni ribolov iz st. 2. i 3. ovog člana izdaje ministar.

Dozvolom iz stava 6. ovog člana određuje se vreme i način vršenja ribolova, vrsta i količina ribe koju treba izloviti, kao i dalje postupanje sa ulovljenom ribom.

IV. RIBOLOV

1. Privredni ribolov

Uslovi za obavljanje privrednog ribolova

Član 30.

Privredni ribolov na ribarskom području može da obavlja privredno društvo ili preduzetnik, koji ispunjava uslove propisane ovim zakonom.

Privredno društvo može da obavlja privredni ribolov ako ima:

1) dva zaposlena lica sa VII stepenom stručne spreme, (ili master studije), biološkog, ekološkog ili stočarskog usmerenja;

2) zaposlena lica koja su upisana u registar privrednih ribara.

Preduzetnik može da obavlja privredni ribolov ako je upisan u registar privrednih ribara.

Privredno društvo ili preduzetnik obavlja privredni ribolov na osnovu ugovora sa korisnikom ribarskog područja i godišnje dozvole za privredni ribolov, u skladu sa Programom upravljanja ribarskim područjem, odnosno Privremenim programom upravljanja ribarskim područjem i kategorizacijom ribolovnih voda.

Stručni ispit za ribara

Član 31.

Stručni ispit za ribara polaže se pred komisijom koju obrazuje ministar.

Lice sa položenim stručnim ispitom iz stava 1. ovog člana stiče pravo na upis u registar privrednih ribara.

Ministar bliže propisuje uslove, način i program polaganja stručnog ispita iz stava 1. ovog člana.

Registar privrednih ribara

Član 32.

Registar privrednih ribara vodi Ministarstvo.

Ministar bliže propisuje sadržinu i način vođenja registra privrednih ribara.

Godišnja dozvola za privredni ribolov

Član 33.

Godišnju dozvolu za privredni ribolov izdaje korisnik ribarskog područja na zahtev privrednog društva ili preduzetnika.

Za izdavanje godišnje dozvole iz stava 1. ovog člana privredno društvo ili preduzetnik plaća troškove izdavanja dozvole čiju visinu određuje korisnik.

Sredstva iz stava 2. ovog člana prihod su korisnika i koriste se u skladu sa programom upravljanja ribarskim područjem.

Godišnja dozvola za privredni ribolov koja se izdaje preduzetniku glasi na ime i neprenosiva je.

Godišnja dozvola za privredni ribolov koja se izdaje privrednom društvu važi samo za jedno lice u radnom odnosu kod privrednog društva koje ima položen stručni ispit za ribara.

Godišnja dozvola za privredni ribolov može da se oduzme licu ako to lice prestane da ispunjava uslove za obavljanje privrednog ribolova, ako se utvrdi da je dozvola izdata na osnovu netačnih podataka ili ako to lice privredni ribolov obavlja suprotno odredbama ovog zakona.

Ministar propisuje sadržinu obrasca godišnje dozvole za privredni ribolov.

Pritisak na riblji fond

Član 34.

Korisnik ribarskog područja, radi očuvanja ribljeg fonda kao prirodnog resursa, izdaje broj godišnjih dozvola za privredni ribolov utvrđen programom upravljanja ribarskim područjem i kategorizacijom ribolovnih voda.

Alati za obavljanje privrednog ribolova

Član 35.

Privredno društvo i preduzetnik obavlja privredni ribolov mrežarskim, udičarskim i samolovnim alatima koji ne ugrožavaju juvenilne primerke riba i životinje kojima se riba hrani.

Ministar bliže propisuje način, alate i sredstava kojima se obavlja privredni ribolov.

Ograničenja privrednog ribolova

Član 36.

Korisnik ribarskog područja namenjenog za privredni ribolov, može programom upravljanja ribarskim područjem ograničiti ili zabraniti upotrebu pojedinih alata za privredni ribolov.

Radi zaštite ribljeg fonda, korisnik ribarskog područja može, uz saglasnost ministra, odnosno nadležnog pokrajinskog organa, privremeno, a najduže na period od godinu dana, zabraniti privredni ribolov na određenom delu ribarskog područja.

O ograničenjima i zabranama iz st. 1. i 2. ovog člana, korisnik ribarskog područja dužan je da obavesti zainteresovana privredna društva ili preduzetnike koji obavljaju privredni ribolov..

Privredna društva i preduzetnici koji obavljaju privredni ribolov dužni su da poštuju ograničenja iz st. 1. i 2. ovog člana.

U slučaju iz st. 1. i 2. ovog člana privredno društvo ili preduzetnik koji obavlja privredni ribolov ima pravo na novčanu naknadu ili na umanjenje cene godišnje dozvole za privredni ribolov, u visini izgubljene dobiti, odnosno srazmerno iznosu te dobiti.

Evidencija ulova privrednog ribara

Član 37.

Privredno društvo ili preduzetnik koje obavlja privredni ribolov obavezno je da svakodnevno vodi evidenciju o ulovu ribe, sačini mesečni i godišnji izveštaj i dostavi korisniku ribarskog područja na kraju tekućeg meseca, odnosno godine.

Korisnik ne može izdati dozvolu za privredni ribolov u tekućoj godini privrednom društvu ili preduzetniku koje mu nije dostavilo godišnji izveštaj za prethodnu godinu.

Ministar bliže propisuje način vođenja evidencije o ulovu ribe.

2. Rekreativni i sportski ribolov

Opšti uslovi

Član 38.

Rekreativnim ribolovom može da se bavi lice na osnovu dozvole za obavljanje rekreativnog ribolova i koje ima položen ispit za ribolovca (u daljem tekstu: ribolovac).

Lica mlađa od 14 godina mogu obavljati rekreativni ribolov bez dozvole u prisustvu lica sa dozvolom za obavljanje rekreativnog ribolova.

Dozvola za rekreativni ribolov

Član 39.

Dozvolu za rekreativni ribolov za kalendarsku godinu (godišnja dozvola), za jedan dan (dnevna dozvola), odnosno za više dana, a najviše do sedam dana (višednevna dozvola) izdaje korisnik.

Godišnja dozvola za rekreativni ribolov važi na svim ribolovnim vodama Republike Srbije, uz člansku kartu ribolovne organizacije.

Korisnik može izdati godišnju dozvolu samo licu sa položenim ispitom za ribolovca.

Korisnik može izdati doplatnu dozvolu za rekreativni ribolov, koja važi uz godišnju, za obavljanje rekreativnog ribolova na pojedinim delovima ribarskog područja, u skladu sa kategorizacijom ribolovnih voda.

Korisnik izdaje dozvolu u jedinicama lokalne samouprave koje se nalaze na teritoriji ribarskog područja za koje korisnik ima govor o ustupanju na korišćenje.

Dozvolu za rekreativni ribolov lice kupuje u mestu prebivališta.

Ministar bliže propisuje sadržinu obrasca dozvole iz st. 1. i 4. ovog člana.

Izdavanje dozvole za rekreativni ribolov

Član 40.

Za izdavanje dozvole iz člana 39. stav 2. ovog zakona plaćaju se troškovi izdavanja dozvoje čiju visinu određuje ministar najkasnije do 1. septembra tekuće godine za narednu godinu.

Visinu troškova izdavanja doplatne dozvole iz člana 39. stav 4. ovog zakona određuje korisnik u skladu sa kategorizacijom ribolovnih voda i ona je prihod korisnika.

Ispit za ribolovca

Član 41.

Ovlašćene ribolovne organizacije organizuju i sprovode polaganje ispita za ribolovca i izdaju uverenja o položenom ispitu za ribolovca.

Lica mlađa od 16 godina, odnosno starija od 65 godina, kao i lica sa položenim ispitom za ribara ili ribočuvara, stiču pravo na dozvolu za rekreativni ribolov bez polaganja ispita za ribolovca.

Ministar bliže propisuje uslove, način i program polaganja ispita iz stava 1. ovog člana, kao i način davanja ovlašćenja ribolovnim organizacijama.

Registar ribolovaca

Član 42.

Polaganjem ispita za ribolovca stiče se pravo upisa u registar ribolovaca koji vode ovlašćene ribolovne organizacije.

Ministar bliže propisuje sadržinu i način vođenja registra ribolovaca.

Ograničavanje rekreativnog ribolova

Član 43.

Korisnik može programom upravljanja ribarskim područjem, odnosno posebnim aktom odrediti slučajeve u kojima se može ograničiti ili zabraniti rekreativni ribolov na ribarskom području, odnosno upotrebu pojedinih ribolovnih alata, opreme i sredstava za rekreativni ribolov, uz saglasnost ministra.

Korisnik je dužan da o ograničenjima iz stava 1. ovog člana javno obavesti sve zainteresovane za obavljanje rekreativnog ribolova.

Ribolovac je dužan da poštuje ograničenja iz stava 1. ovog člana.

Ministar bliže propisuje način, alate, opremu i sredstva kojima se obavlja rekreativni ribolov.

Evidencija ulova ribolovaca

Član 44.

Ribolovac je dužan da vodi evidenciju o ulovu.

Evidenciju ulova ribolovac dostavlja korisniku na kraju tekuće godine.

Korisnik ne može izdati dozvolu za tekuću godinu ribolovcu koji nije dostavio evidenciju ulova za prethodnu godinu.

Podaci iz evidencije ulova ribolovaca sastavni su deo godišnjeg izveštaja korisnika.

Ministar bliže propisuje sadržinu i način vođenja evidencije ulova.

Sportski ribolov

Član 45.

Korisnik je dužan da na ribarskom području dozvoli takmičenja – sportski ribolov pod uslovima utvrđenim programom upravljanja ribarskim područjem i propisom o kategorizaciji ribolovnih voda.

Ribolovne organizacije obavezne su da za izvođenje svojih takmičenja traže odobrenje od korisnika ribarskog područja na kome obavljaju takmičenja i uslove obavljanja takmičenja.

Organizator takmičenja obavezan je da obezbedi da svi učesnici takmičenja na dan takmičenja imaju odgovarajuće dozvole za rekreativni ribolov.

Ribolovne organizacije obavezne su da svoje takmičenje organizuju u skladu sa merama zaštite i očuvanja ribljeg fonda propisanim ovim zakonom.

3. Ribolov u naučnoistraživačke svrhe i elektroribolov

Dozvola za ribolov u naučnoistraživačke svrhe

Član 46.

Ribolov u naučnoistraživačke svrhe obavlja se u prisustvu inspektora nadležnog za poslove zaštite i održivog korisnika ribljeg fonda na osnovu dozvole koju izdaje ministar.

U dozvoli za ribolov u naučnoistraživačke svrhe utvrđuje se:

1) ribarsko područje i ribolovne vode gde će se obavljati ribolov;

2) svrha ribolova;

3) vremenski period u kome će se obavljati ribolov;

4) imena lica koja obavljaju ribolov, sa podacima o naučno-istraživačkim ustanovama iz kojih su ta lica;

5) slučajevi i obim odstupanja od propisa o lovostaju;

6) vrsta i način upotrebe sredstava i alata za obavljanje ribolova.

Imalac dozvole dužan je da obavesti korisnika i Ministarstvo o vremenu u kojem će obavljati ribolov u naučnoistraživačke svrhe i da o obavljenom ribolovu sačini izveštaj i dostavi ga Ministarstvu.

Uslovi za obavljanje ribolova u naučnoistaživačke svrhe

Član 47.

Ribolov u naučnoistraživačke svrhe može se obavljati svim mrežarskim, udičarskim, samolovnim alatima i aparatom za elektroribolov, u meri i obimu koji ne narušava sastav ihtiofaune i ne umanjuje bitno postojeći riblji fond.

Ribolov u naučnoistraživačke svrhe mogu obavljati organizacije koje su registrovane za stručna i naučna istraživanja iz oblasti ribolovnog ribarstva, ihtiologije, ribarstvene biologije ili ekologije kopnenih voda.

Elektroribolov

Član 48.

Ribolov električnom strujom u naučnoistraživačke svrhe (u daljem tekstu: elektroribolov) na ribarskom području obavlja se u prisustvu inspektora nadležnog za poslove zaštite i održivog korišćenja ribljeg fonda na osnovu dozvole koju izdaje ministar.

Izuzetno, elektroribolov može se obavljati u slučaju izlovljavanja ribe radi poribljavanja i u slučajevima spašavanja ribe sa poplavljenog područja uz dozvolu ministra pod uslovima iz stava 1. ovog člana.

Elektroribolov mogu da vrše samo lica koja su stručno osposobljena za tu vrstu ribolova.

Aparat za elektroribolov mora biti takvih odlika da dovodi do reverzibilne elektronarkoze riba i da ne izaziva njihovo uginuće.

Aparat za elektroribolov mogu posedovati samo privredna društva, naučnoistraživačke i stručne organizacije, ovlašćene od strane ministra.

Imalac dozvole dužan je da obavesti korisnika i Ministarstvo o vremenu obavljanja elektroribolova i o aparatima za elektroribolov koje će koristiti i da o obavljenom ribolovu sačini izveštaj i dostavi ga Ministarstvu.

V. PROMET RIBA

Uslovi za obavljanje prometa ribe

Član 49.

Promet ribe mogu da obavljaju proizvođači, privredna društva i preduzetnici registrovani za promet ribe, kao i privredna društva i preduzetnici koji obavljaju privredni ribolov.

Udruženja građana, ribolovci i druga lica ne mogu ulovljenu ribu stavljati u promet.

Ograničenja prometa ribe

Član 50.

Zabranjuje se stavljanje u promet riba koje nemaju propisanu veličinu ili su ulovljene u vreme lovostaja.

Ribe ulovljene u ribolovnoj vodi pre ustanovljenja lovostaja ne mogu se stavljati u promet posle isteka 24 časa od ustanovljenja lovostaja.

Promet riba koje nemaju propisanu veličinu ili u vreme lovostaja dozvoljen je samo za ribe poreklom iz objekata registrovanih za gajenje ribe.

Pri prometu riba koje nemaju propisanu veličinu ili u vreme lovostaja, prodavac mora imati pismeni dokaz o proizvođaču, odnosno uvozniku ribe, vrsti i količini ribe, kao i o datumu i mestu ulova, odnosno kupovine ribe.

Zabranjen je promet prepariranih trofejnih primeraka riba ili delova riba bez saglasnosti ministra.

VI. NADZOR

Inspekcijski nadzor

Član 51.

Inpekcijski nadzor nad primenom odredaba ovog zakona i propisa donetih na osnovu ovog zakona vrši Ministarstvo preko inspektora nadležnog za poslove zaštite i održivog korišćenja ribljeg fonda (u daljem tekstu: inspektor).

Poslove inspektora može obavljati lice koje ima VII stepen stručne spreme, tri godine radnog iskustva, položen stručni ispit i položen državni stručni ispit. Ministar propisuje sadržaj stručnog ispita za inspektore.

Prava i dužnosti inspektora

Član 52.

U vršenju poslova inspekcijskog nadzora, inspektor ima pravo i dužnost da utvrđuje:

1) da li se ustupljeno ribarsko područje koristi u skladu sa programom upravljanja ribarskim područjem i u skladu sa ovim zakonom;

2) da li je korisnik obeležio ribarsko područje, u skladu sa ovim zakonom;

3) da li je korisnik uskladio program upravljanja ribarskim područjem sa drugim programima i aktima utvrđenim ovim i drugim zakonima;

4) da li korisnik podnosi izveštaj o korišćenju ribarskog područja, u skladu sa ovim zakonom;

5) da li se na ribarskom području i drugoj ribolovnoj vodi primenjuju propisane zabrane lova riba, i druge radnje, u skladu sa ovim zakonom;

6) da li korisnik ribarskog područja na kome se nalaze riblja plodišta sprovodi propisane mere, u skladu sa ovim zakonom;

7) da li se poribljavanje ribolovnih voda vrši na propisan način;

8) da li se primenjuju propisane zabrane i ograničenja korišćenja i očuvanja ekosistema ribolovnih voda, odnosno mere i aktivnosti za spašavanje ribe i riblje mlađi sa poplavljenog područja;

9) da li se primenjuje zabrana unošenja novih vrsta riba bez odobrenja ministra;

10) da li se sprovode mere očuvanja ribljeg fonda;

11) da li se privredni i rekreativni ribolov,translokacija ribe, sanacioni ribolov, ribolov u naučnoistraživačke svrhe i elektroribolov vrše u skladu sa propisanim uslovima;

12) da li su ispunjeni uslovi za promet ribe;

13) da li se sprovode i druge propisane mere i uslovi u skladu sa ovim zakonom.

Ovlašćenja inspektora

Član 53.

U vršenju poslova iz člana 52. ovog zakona inspektor je ovlašćen da:

1) naredi sprovođenje mera u cilju realizacije programa upravljanja ribarskim područjem;

2) naredi korisniku obeležavanje ribarskog područja iz člana 9. ovog zakona;

3) naredi korisniku usklađivanje programa upravljanja ribarskim područjem sa drugim programima i aktima utvrđenim ovim i drugim zakonima;

4) zabrani ograđivanje i pregrađianje dela ribolovne vode i naredi uklanjanje ako je izvršeno bez dozvole ministra;

5) naredi uklanjanje plivajućih kaveza i drugih objekata za uzgoj ribe iz ribolovne vode;

6) zabrani na ribarskom području i drugoj ribolovnoj vodi, preduzimanje radnji koje su suprotne članu 20. ovog zakona;

7) naredi korisniku ribarskog područja na kome se nalaze riblja plodišta da sprovede propisane mere, u skladu sa ovim zakonom;

8) zabrani poribljavanje ribolovne vode ukoliko je u suprotnosti sa ovim zakonom;

9) zabrani izgradnju ili rekonstrukciju vodoprivrednog objekta ili postrojenja na ribolovnoj vodi koji sprečavaju nesmetan mrest i migraciju riba bez odobrenja ministra i naloži mere za očuvanje i zaštitu ribljeg fonda;

10) zabrani rad korisnicima dovodnih, turbinskih i drugih kanala koji nemaju odgovarajuće uređaje koji sprečavaju ulaz ribe u te kanale i korisnicima brana koji nisu obezbedili adekvatne riblje prolaze (staze) ili nisu sveli na minimum negativne efekte prepreka koje ometaju ili sprečavaju migraciju ribljeg fonda;

11) zabrani obavljanje ribolova na poplavljenom području i naredi preduzimanje mera za spašavanje ribe; 12) zabrani ispuštanje štetnih i opasnih materija u ribolovnu vodu ili agenasa kojima se narušavaju njene fizičke, hemijske i biološke odlike;

13) zabrani zahvatanja ili upuštanja vode koja dovode do promene hidrološkog režima ribolovne vode i štetne su po riblji fond;

14) zabrani deponovanje i odlaganje smeća na obalama ribolovnih voda i u ribolovnoj vodi;

15) zabrani unošenje alohtone vrste ribe u ribolovnu vodu;

16) naredi korisniku preduzimanje mera očuvanja ribljeg fonda iz člana 29. ovog zakona;

17) zabrani privredni, rekreativni, sportski i naučnoistraživački ribolov, translokaciju ribe, elektroribolov i sanacioni ribolov, ako se vrše u suprotnosti sa odredbama ovog zakona i programima;

18) zabrani lov ribe nedozvoljenim alatima i sredstvima;

19) zabrani korisniku da izda dozvolu licu koje ne vodi evidenciju o ulovu ribe iz čl. 37. i 44. ovog zakona;

20) naredi ovlašćenoj ribolovnoj organizaciji vođenje registra ribolovaca iz člana 42. ovog zakona;

21) zabrani promet koji se vrši suprotno članu 49. ovog zakona;

22) naredi ispunjavanje uslova iz čl. 49. i 50. ovog zakona;

23) zabrani promet ribe iz ribolovnih voda suprotno članu 50. ovog zakona;

24) pregleda poslovne knjige, dokumenta, i evidencije privrednih društava, preduzetnika i fizičkih lica, koji se odnose na sprovođenje oderedaba ovog zakona i propisa donetih na osnovu njega;

25) naredi sprovođenje mera očuvanja i zaštite riba, u skladu sa ovim zakonom;

26) naredi izvršenje drugih obaveza u određenom roku.

Kad inspektor u vršenju inspekcijskog nadzora utvrdi da propis nije primenjen ili da je nepravilno primenjen, doneće rešenje kojim će naložiti otklanjanje utvrđene nepravilnosti i odrediti rok u kome se to mora izvršiti.

Ako pravno lice ili preduzetnik ne postupi u roku koji mu je ostavljen za otklanjanje nepravilnosti, inspektor će doneti rešenje o zabrani obavljanja delatnosti do otklanjanja nepravilnosti.

Na rešenje inspektora iz st. 2. i 3. ovog člana može se izjaviti žalba ministru u roku od osam dana od dana dostavljanja rešenja.

Žalba na rešenje inspektora ne odlaže izvršenje rešenja.

Rešenje po žalbi je konačno.

Član 54.

U vršenju poslova iz čl. 52. i 53. ovog zakona inspektor je ovlašćen i dužan da:

1) privremeno oduzme sredstva, alat i opremu, kao i druge predmete pronađene na ribolovnoj vodi ili u njenoj neposrednoj blizini ako postoji osnovana sumnja da su upotrebljeni ili bili namenjeni izvršenju radnji zabranjenih ovim zakonom i preda ih korisniku;

2) trajno oduzme ulovljenu ribu i neobeležene alate za privredni ribolov nađene u ribolovnoj vodi i preda ih korisniku;

3) oduzme dozvolu za privredni, odnosno rekreativni ribolov, kao i dozvolu za ribolov u naučnoistraživačke svrhe, elektroribolov i sanacioni ribolov.

U vršenju nadzora nad primenom mera zaštite životne sredine inspektor ima i ovlašćenja i dužnosti utvrđene posebnim zakonom.

VII. KAZNENE ODREDBE

Privredni prestupi

Član 55.

Novčanom kaznom od 1.500.000 do 3.000.000 dinara kazniće se za privredni prestup privredno društvo ili javno preduzeće, ako:

1) ne proglasi ribarsko područje i ne pribavi mišljenje ministra ( član 3. stav 3);

2) ribarsko područje ustupi drugom subjektu na korišćenje (član 4. stav 4);

3) ne vrši uplatu naknade za korišćenje ribarskog područja (član 6. stav 4);

4) ne donese akt o kategorizaciji ribolovnih voda (član 14. stav 3);

5) sredstva dobijena po osnovu naknade štete nastale kršenjem ovog zakona, namenski ne upotrebi za otklanjanje za zaštitu i unapređenje ribljeg fonda (član 14. stav 6);

6) u roku od godinu dana od dana potpisivanja ugovora o korišćenju ribarskog područja ne donese Program upravljanja ribarskim područjem, i u odgovarajućem roku ne pribavi saglasnost (član 15. st. 1. i 2);

7) do kraja tekuće godine ne donese godišnji program za narednu godinu (član 15. stav 3);

8) u roku od tri meseca od dana ustupanja ribarskog područja na korišćenje ne donese privremeni program upravljanja ribarskim područjem (član 15. stav 4);

9) postupi suprotno članu 20. stav 1. tač. 1), 4), 6), 7), 15), 16) i 18) ovog zakona;

10) vrši izlov i praćenje stanja ribljeg fonda suprotno članu 21. ovog zakona;

11) vrši poribljavanje i translokaciju suprotno odredbama člana 24. ovog zakona;

12) postupi suprotno članu 25. ovog zakona;

13) ispušta u ribolovnu vodu štetne i opasne materije ili na nju deluje drugim agensima koji narušavaju njene fizičke, hemijske i biološke odlike i time poremetili ustaljeni kvalitet vode, ugrozili zdravstveno stanje, život i opstanak riba i doveli do narušavanja faunističkog sastava ribolovne vode ili ugrožavanja ribljeg fonda (član 27. stav 1);

14) preduzima mere koje dovode do takvih promena hidrološkog režima koje negativno utiču na životni ciklus, posebno na mrest ribljih vrsta (član 27. stav 2);

15) deponuje i odlaže smeće na ribolovnoj vodi (član 27. stav 3);

16) unosi alohtone vrste riba (član 28);

17) ne preduzima mere iz člana 29. ovog zakona;

18) obavlja izlov koji nije u skladu sa dozvolom za sanacioni ribolov (član 29);

19) vrši privredni ribolov bez godišnje dozvole za privredni ribolov i suprotno članu 33. ovog zakona;

20) ograniči ribolov bez saglasnosti ministra, odnosno nadležnog pokrajinskog organa (član 36. stav 2);

21) izdaje dozvolu za rekreativni ribolov suprotno članu 39. ovog zakona.

Za privredni prestup iz stava 1. ovog člana kazniće se i odgovorno lice u privrednom društvu ili javnom preduzeću novčanom kaznom od 100.000 do 200.000 dinara.

Za privredni prestup iz stava 1. ovog člana može se izreći zaštitna mera:

1) zabrana privrednom društvu ili javnom preduzeću da se bavi određenom privrednom delatnošću u trajanju od šest meseci do 10 godina računajući od dana pravosnažnosti presude;

2) zabrana odgovornom licu u privrednom društvu ili javnom preduzeću da vrši određene dužnosti u trajanju od šest meseci do 10 godina računajući od dana pravosnažnosti presude;

3) javno objavljivanje presude.

Prekršaji

Član 56.

Novčanom kaznom od 500.000 do 1.000.000 dinara kazniće se za prekršaj privredno društvo ili javno preduzeće, ako:

1) ne izvrši obeležavanje granica ribarskog područja u roku (član 9. stav 1);

2) ne odredi i ne označi vidno zabranu ribolova na delovima ribarskog područja bitnim za mrest (član 9. stav 2);

3) obeleži ribarsko područje suprotno članu 9. stav 3. ovog zakona;

4) ne obezbedi čuvanje ribarskog područja (član 10. st. 1. i 2);

5) ne izda ribočuvaru legitimaciju na propisanom obrascu i ribočuvarsku značku propisanog izgleda (član 10. st. 4);

6) ne dostavi izveštaj propisan odredbama člana 14. stav 7. ovog zakona;

7) ne uskladi program upravljanja ribarskim područjem sa programom zaštite i razvoja nacionalnog parka odnosno zaštićenog prirodnog dobara (član 18);

8) ne postupi po odredbama člana 19. ovog zakona;

9) vrši ribolov u područjima proglašenim za riblja plodišta, kao i bilo kakve druge aktivnosti koje ometaju mrest, razvoj i kretanje riba suprotno članu 23. stav 3. ovog zakona;

10) ne sprovodi ili sprečava mere spašavanja ribe sa poplavljenog područja (član 26. st. 2. i 3);

11) privredni ribolov obavlja suprotno članu 30. ovog zakona;

12) koristi godišnju dozvolu za privredni ribolov suprotno članu 33. stav 5. ovog zakona;

13) izda veći broj godišnjih dozvola za privredni ribolov od broja dozvola utvrđenih programom upravljanja ribarskim područjem i kategorizacijom ribolovnih voda (član 34);

14) obavlja privredni ribolov mrežarskim, udičarskim i samolovnim alatima koji ugrožavaju juvenilne primerke riba i životinje kojima se riba hrani (član 35. stav 1);

15) postupi suprotno ograničenjima privrednog ribolova iz člana 36. stav 4 ovog zakona;

16) ne vodi svakodnevno evidenciju o ulovu ribe i ne sačinjava mesečni i godišnji izveštaj, odnosno ne dostavlja ih korisniku na kraju tekućeg meseca, odnosno godine (član 37. st. 1. i 2);

17) izda dozvolu rekreativnom ribolovcu koji nije dostavio evidenciju o ulovu (član 44. stav 3);

18) postupi suprotno članu 45. st. 3. i 4. ovog zakona;

19) obavlja ribolov u naučnoistraživačke svrhe bez dozvole ministra i suprotno članu 46. ovog zakona;

20) obavlja ribolov u naučnoistraživačke svrhe i elektroribolov suprotno članu 47. ovog zakona;

21) obavlja elektroribolov bez dozvole ministra i suprotno članu 48. ovog zakona;

22) poseduje ili koristi aparat za elektroribolov bez saglasnosti ministra (član 48. stav 5);

23) obavlja promet ribe suprotno članu 49. ovog zakona;

24) stavlja u promet ribu suprotno članu 50. ovog zakona;

25) ne omogući inspektoru obavljanje kontrole, odnosno ne postupi po rešenju inspektora ( član 53).

Za prekršaj iz stava 1. ovog člana kazniće se i odgovorno lice u privrednom društvu ili javnom preduzeću novčanom kaznom od 25.000 do 50.000 dinara.

Novčanom kaznom od 250.000 do 500.000 dinara kazniće se za prekršaj preduzetnik ukoliko postupi suprotno članu 20. stav 1. tač. 1), 3), 4), 6), 7), 8), 9), 10), 11), 14), 15), 16), 17), 18) i 19) i stavu 1. tač. 9), 10), 11), 14), 15), 16), 20), 21), 22), 23), 24) i 25) ovog člana.

Za prekršaj iz st. 1. i 3. ovog člana, pored novčane kazne, izriče se i zaštitna mera oduzimanja predmeta koji su upotrebljeni ili bili namenjeni izvršenju prekršaja ili su nastali njegovim izvršenjem, a može se izreći i zaštitna mera zabrane vršenja delatnosti pravnom licu i preduzetniku u trajanju do tri godine.

Član 57.

Novčanom kaznom od 25.000 do 50.000 dinara kazniće se za prekršaj fizičko lice, ako:

1) sprečava ribočuvara u obavljanju poslova iz člana 13. ovog zakona;

2) postupi suprotno članu 20. stav 1. tač. 1), 2), 3), 4), 5), 6), 7), 8), 9), 10), 11), 12), 13), 14), 15), 16), 17), 18) i 19) ovog zakona;

3) lovi ribu koja nema propisanu veličinu ili u vreme lovostaja (član 21. stav 1);

4) lovi ribu u područjima određenim za riblja plodišta ili vrši druge aktivnosti koje ometaju mrest i kretanje riba (član 23. stav 3);

5) postupi suprotno ograničenjima iz člana 25. ovog zakona;

6) lovi ribu na poplavljenom području ili sprečava spašavanje ribe sa poplavljenog područja (26. st. 1. i 3);

7) ugrožava ekosistem ribolovnih voda (član 27. st. 1. i 3);

8) unosi u vodu alohtone vrste riba (član 28);

9) stavlja u promet ribu ulovljenu radi spašavanja ili tokom sanacionog ribolova (član 29. stav 5);

10) obavlja privredni ribolov bez godišnje dozvole za privredni ribolov (član 33);

11) lovi ribu bez dozvole (član 38);

12) postupi suprotno članu 39. stav 6. ovog zakona;

13) postupi suprotno ograničenjima iz člana 43. ovog zakona;

14) koristi ili poseduje aparat za elektroribolov (član 48);

15) stavlja u promet ulovljenu ribu (član 49. stav 2);

16) stavlja u promet ribu suprotno članu 50. ovog zakona;

17) sprečava inspektora u obavljanju službene dužnosti (član 53).

Za prekršaj iz stava 1. ovog člana, pored novčane kazne, izriče se i zaštitna mera oduzimanja predmeta koji su upotrebljeni ili bili namenjeni izvršenju prekršaja ili su nastali njegovim izvršenjem, a može se izreći i zaštitna mera zabrane ribolova.

Član 58.

Novčanom kaznom od 25.000 do 50.000 dinara kazniće se za prekršaj odgovorno lice u nadležnom organu i ovlašćenoj ribolovnoj organizaciji ako ne vodi registar privrednih ribara i registar ribolovaca (čl. 32. i 42).

Član 59.

Postupak po prekršajima iz ovog zakona ne može se pokrenuti kad proteknu tri godine od dana kada je prekršaj učinjen.

Član 60.

Sredstva dobijena od novčanih kazni i izrečenih zaštitnih mera prihod su budžeta Republike Srbije.

VIII. PRELAZNE I ZAVRŠNE ODREDBE

Član 61.

Poslove oko polaganja stručnog ispita za inspektora, ribočuvara, ribara i ispita za ribolovca, kao i poslove oko ustanovljenja registra privrednih ribara, registra ribolovaca i legitimacije ribolovca Ministarstvo je dužno da otpočne najkasnije šest meseci od dana stupanja na snagu ovog zakona.

Inspektori su obavezni da polože stručni ipit za inspektora u roku od jedne godine od dana stupanja na snagu ovog zakona.

Ribočuvari su obavezni da polože stručni ipit za ribočuvara u roku od jedne godine od dana stupanja na snagu ovog zakona.

Ribari su obavezni da polože stručni ispit za ribara u roku od dve godine od dana stupanja na snagu ovog zakona.

Lica koja se bave rekreativnim ribolovom obavezna su da polože ispit za ribolovca u roku od dve godine od dana stupanja na snagu ovog zakona.

Član 62.

Propisi koji se donose na osnovu ovlašćenja ovog zakona doneće se u roku od šest meseci dana stupanja na snagu ovog zakona.

Do donošenja propisa iz stava 1. ovog člana primenjivaće se propisi doneti na osnovu Zakona o ribarstvu (,,Službeni glasnik RS”, br. 35/94, 38/94 i 101/05 – dr. zakon), osim odredaba tih propisa koji nisu u skladu sa ovim zakonom.

Član 63.

Važenje ugovora o ustupanju ribarskih područja koji su zaključeni do dana stupanja na snagu ovog zakona može se produžiti pre isteka roka na koji su zaključeni na period koji ukupno ne može biti duži od 10 godina od dana zaključivanja ugovora.

U slučaju iz stava 1. ovog člana zaključuje se aneks tog ugovora.

Korisnici koji su zaključili aneks ugovora iz stava 2. ovog člana dužni da u roku od godinu dana od dana zaključenja aneksa ugovora donesu Program upravljanja ribarskim područjem za period važenja zaključenih aneksa ugovora.

Član 64.

Danom stupanja na snagu ovog zakona prestaje da važi Zakon o ribarstvu (,,Službeni glasnik RS”, br. 35/94, 38/94 i 101/05 – dr. zakon), osim odredaba koje se odnose na proizvodnju oplođene ikre, riblje mlađi i ribe u ribnjacima.

Član 65.

Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u ,,Službenom glasniku Republike Srbije”, a počinje da se primenjuje istekom 180 dana od dana stupanja na snagu.

OBRAZLOŽENjE

PREDLOGA ZAKONA O ZAŠTITI I ODRŽIVOM KORIŠĆENjU RIBLjEG FONDA

I. USTAVNI OSNOV

Ustavni osnov za donošenje ovog Zakona utvrđen je članom 97. stav 1. tačka 9. Ustava Republike Srbije („Službeni glasnik RS”, broj 83/06), kojim Republika Srbija uređuje i obezbeđuje, između ostalog, održivi razvoj, zaštitu i unapređenje biljnog i životinjskog sveta.

II. RAZLOZI ZA DONOŠENjA ZAKONA

Na osnovu sveobuhvatne sagledane problematike u dugogodišnjoj primeni Zakona o ribarstvu („Službeni glasnik RS”, br. 35/94, 38/94 i 101/05 – dr. zakon), kao i podzakonskih akata koji su doneti u skladu sa zakonom uočile su se bitne primedbe na pojedina zakonska rešenja koje treba ispraviti, kao i uvođenje novih zakonskih rešenja a sve u cilju zaštite i održivog korišćenja ribljeg fonda. Takođe je bitno utvrditi veću visinu novčanih kazni za privredne prestupe i prekršaje koji se odnode na priverdna društva, preduzetnike i fizička lica. Predloženo je povećanje visine novčane kazne za privredne prestupe i prekršaje i time da sprečimo eventualne računice privrednih društava i preduzetnika da se, u nekim slučajevima, vršenje prekešaja i privrednih prestupa isplati.Naime, privrednom društvu, preduzezniku je jeftinije da plati novčanu kaznu nego da savesno posluje u skladu sa zakonom.

Zahtevi Evropske Unije u vidu direktiva, kao i niz načela i institucija iz međunarodnih ugovora kao i načela o održivom razvoju i čela preventivnosti za sprečavanje određene aktivnosti koje predstavnjaju rizik ili opasnost po životinjski i biljni svet potrebno je definisati u primeniti u novi tekst Zakona.

III. CILj DONOŠENjA ZAKONA

Predlogom Zakona o zaštiti i održivom korišćenju ribljeg fonda postižu se sledeći ciljevi:

upravljanje ribljim fondom u ribolovnim vodama koje obuhvata zaštitu i održivo korišćenje, ulov, korišćenje i promet riba

održivo korišćenje ribljeg fonda koji doprinosi očuvanju ihtiofaunističkog diverziteta i ekološkog integriteta vodenih ekosistema;

utvrđivanje uslova za obavljanje privrednog, rekreativnog i sportskog, kao i ribolova u naučno-istraživačke svrhe i elektroribolova;

utvrđivanje uslova za obavljanje prometa ribe;

unapređenje efikasnosti nadzora koje obuhvata prava, dužnosti i ovlašćenja inspektora;

pooštrena kaznena politika.

IV. OSNOVNE ODREDBE

U ovom poglavlju definišu se predmet zakona, značenje izraza.

Predmet zakona je uređivanje upravljanja ribljim fondom u ribolovnim vodama koje obuhvata očuvanje i zaštitu, ulov, korišćenje i promet riba.

Upravljanje ribljim fondom vrši se u skladu sa principom održivog korišćenja, koji doprinosi očuvanju ihtiofaunističkog diverziteta i ekološkog integriteta vodenih ekosistema (član 1).

Zakonom su definisani pojedini izrazi, odnosno pojmovi koji se u Zakonu koriste (član 2).

V. RIBARSKA PODRUČJA

Utvrđuje se ustanovljavanje i proglašavanje ribarskih područja radi održivog korišćenja ribljeg fonda na ribolovnim vodama. Ribarsko područje ustanovljava ministar nadležan za poslove zaštite i održivog korišćenja ribljeg fonda (u daljem tekstu: ministar). Aktom se određuju granice i namena ribarskog područja u pogledu vrste ribolova koji se na njemu obavlja (privredni i/ili rekreativni).

Ribarsko područje na ribolovnoj vodi u nacionalnom parku ili drugom zaštićenom prirodnom dobru, ustanovljava, proglašava i koristi preduzeće koje upravlja nacionalnim parkom, odnosno zaštićenim prirodnim dobrom, po predhodno pribavljenom mišljenju ministra. Granica između ribarskih područja na tekućoj ribolovnoj vodi određuje se upravno na maticu toka od obale do obale, odnosno do glavnih odbrambenih nasipa.Za ribolovne vode koje su istovremeno državne granice, granice ribarskog područja određuju se prema državnoj granici, upravno na maticu toka od obale do državne granice, odnosno do glavnih odbrambenih nasipa. Ustupanje ribarskih područja na korišćenje (u daljem tekstu: ribarsko područje) ustupa na korišćenje ministar. Ribarsko područje koje se nalazi na teritoriji autonomne pokrajine ustupa na korišćenje pokrajinski organ nadležan za poslove ribarstva (u daljem tekstu: nadležni pokrajinski organ). Ribarsko područje ustupa se na korišćenje javnim konkursom na 10 godina. Ribarsko područje ustupljeno na korišćenje, korisnik ne može ustupati drugim subjektima (član 3).

Ribarsko područje seustupa na korišćenje privrednom društvu ili javnom preduzeću (u daljem tekstu: korisnik) koje mora da ispunjava sledeće uslove: da je tehnički i stručno opremljeno za obavljanje delatnosti, odnosno da ima zaposleno lice u stalnom radnom odnosu sa sa najmanje VII stepenom stručne spreme (ili master studije), biološkog, ekološkog ili stočarskog usmerenja, ili da obezbedi poslovno – tehničku saradnju sa sa ovlašćenom stručnom ustanovom, uz odobrenje ministra; da ima organizovanu ribočuvarsku službu u skladu sa Pravilnikom o radu ribočuvarske službe, da nije kažnjavano u roku od dve godine, pre objavljivanja konkursa za ustupanje ribarskog područja na korišćenje, za privredne prestupe ili prekršaje;

Ministar može oduzeti ribarsko područje ako korisnik: koristi ribarsko područje suprotno programu upravljanja ribarskim područjem; ne sprovodi mere predviđene ugovorom o ustupanju na korišćenje ribarskog područja; prestane da ispunjava uslove iz člana 5. stav 1. Ministar bliže propisuje uslove i način organizovanja ribočuvarske službe (član 4. i 5).

Naknada za korišćenje ribarskog područja je prihod budžeta RS a koristi se preko Fonda za zaštitu životne sredine i iznosi 15% od novčanog iznosa dozvole za privredni ribolov i 10% od novčanog iznosa dozvole za rekreativni ribolov (godišnje, dnevne i višednevne)(član 6).

Ugovor o ustupanju na korišćenje ribarskog područja ministar odnosno nadležni pokrajinski organ zaključuje ugovor sa korisnikom ribarskog područja (član 7).

Privremeno ustupanje ribarskog područja koje konkursom nije ustupljeno na korišćenje ili je oduzeto, privremeno se ustupa na korišćenje bez konkursa privrednom društvu ili javnom preduzeću, koje ispunjava uslove iz člana 5. stav 1. ovog zakona, a najduže do godinu dana (član 8).

Obeležavanje ribarskog područja korisnik je dužan da vidno obeleži granice ribarskog područja u roku od tri meseca od dana potpisivanja ugovora o ustupanju na korišćenje ribarskog područja.

Korisnik je dužan da programom upravljanja ribarskim područjem odredi pojedine delove ribarskog područja za mrest i razviće riba (riblja plodišta i sl.), da potpuno zabrani ribolov na tim delovima ribarskog područja i da ih vidno označi do dana početka zabrane ribolova.

Ministar bliže propisuje način obeležavanja granica ribarskog područja (član 9).

Utvrđuje se da je korisnik dužan da obezbedi čuvanje ribarskog područja. Čuvanje ribarskog područja može da vrši lice koje je zaposleno na neodređeno vreme kod korisnika, koje ima položen stručni ispit i licencu za ribočuvara, i ono je službeno lice (u daljem tekstu: ribočuvar).

Pored ribočuvara, korisnik ribarskog područja može da angažuje i lica volontere koji poslove čuvanja ribarskog područja obavljaju kao pratnja ribočuvaru. Ribočuvar pri vršenju svojih poslova mora imati ribočuvarsku značku i ribočuvarsku legitimaciju.

Ministar propisuje obrazac ribočuvarske legitimacije i izgled ribočuvarske značke.

Stručni ispit za ribočuvara polaže se pred komisijom koju obrazuje ministar.

Ministar bliže propisuje uslove, program i način polaganja ispita za ribočuvara.

Licencu za ribočuvara izdaje nadležno ministarstvo (u daljem tekstu: ministarstvo) licu koje je položilo stručni ispit za ribočuvara. Troškove izdavanja licence snosi podnosilac zahteva za izdavanje licence. Ministarstvo vodi registar izdatih licenci. Ministar propisuje bliže uslove i postupak za izdavanje i oduzimanje licence, kao i način vođenja registra izdatih licenci (čl. 10,11. i 12).

Ovlašćenja ribočuvara kao službenog lica su propisane i dužan je da preduzme između ostalog sledeće mere: zatraži od lica zatečenog na ribolovnoj vodi, u neposrednoj blizini ribolovne vode ili u ribolovu da pokaže isprave kojima se utvrđuje njegov identitet, ribarsku legitimaciju i dozvolu za privredni ribolov, odnosno legitimaciju ribolovca i dozvolu za rekreativni ribolov; izvrši pregled objekata, plovila, vozila, ribolovnog alata, opreme i ulova i da utvrdi da li se ribolov obavlja u skladu sa zakonom; oduzme ulov ukoliko postoji osnovana sumnja da je riba ulovljena u suprotnosti sa odredbama ovog zakona; privremeno oduzme ribarsku legitimaciju, legitimaciju ribolovca i dozvolu za privredni ili rekreativni ribolov, sredstva, alat i opremu, kao i druge predmete pronađene na ribolovnoj vodi ili u njenoj neposrednoj blizini, ako postoji osnovana sumnja da su upotrebljeni ili namenjeni za izvršavanje radnji koje su zabranjene ovim zakonom. O izvršenom privremenom oduzimanju dokumenata, sredstava, alata, opreme i ulova, ribočuvar izdaje licu od koga je izvršio privremeno oduzimanje potvrdu o tome (član 13).

Utvrđuju se prava i obaveze korisnika: da izvesti ministra o svakoj promeni na ribarskom području; da utvrdi način organizovanja ribolova, vreme trajanja ribolova, kontrolu izlovljavanja riba, mere sigurnosti u ribolovu i način korišćenja objekata u ribolovu. Korisnik je dužan da ribolovne vode na ribarskom području kategorizuje i obeleži na propisan način. Korisnik ima pravo aktivne legitimacije.

Korisnik koji pokreće krivične i prekršajne postupke dužan je da traži naknadu štete u skladu sa Pravilnikom o određivanju visine naknade štete nanesene ribljem fondu. Korisnik je dužan da sredstva dobijena po osnovu naknade štete iz stava 3. ovog člana, namenski upotrebi za zaštitu i unapređenje ribljeg fonda, o čemu izveštava ministarstvo. Korisnik je dužan da izvesti ministarstvo o učinjenom prekršaju od strane privrednog ribara radi evidentiranja prekršaja u registru privrednih ribara jednom mesečno, kao i da izvesti ovlašćene ribolovne organizacije o prekršaju ribolovca radi evidentiranja prekršaja u registru ribolovaca, jednom mesečno.

Ministar propisuje: Pravilnik o određivanju visine naknade štete nanesene ribljem fondu i Pravilnik o kategorizaciji ribolovnih voda. Pravno lice, preduzetnik ili fizičko lice koje obavlja ribolov suprotno odredbama ovog zakona ili na drugi način pričini štetu ribljem fondu dužan je da tu štetu nadoknadi korisniku ribarskog područja (član 14).

Korisnik je dužan da donese program upravljanja ribarskim područjem i pribavi saglasnost na isti. U skladu sa programom upravljanja ribarskim područjem, korisnik donosi godišnji program upravljanja ribarskim područjem najkasnije do kraja tekuće godine za narednu godinu. Do dobijanja saglasnosti na program upravljanja ribarskim područjem, ribarsko područje koristi se na osnovu privremenog programa upravljanja ribarskim područjem koji se donosi za prve dve godine korišćenja, a koji korisnik donosi u roku od tri meseca od dana ustupanja ribarskog područja na korišćenje. Ministar, odnosno nadležni pokrajinski organ daje saglasnost na programe iz st. 1, 2, 3, 4. ovog člana (član 15).

Program upravljanja ribarskim područjem i privremeni program upravljanja ribarskim područjem sadrži, naročito: podatke o ribarskom području; osnovne hidrološke, biološke, fizičke, hemijske i druge karakteristike voda ribarskog područja; podatke o kategorizizaciji ribolovnih voda, ribljim vrstama u vodama ribarskog područja, procenu njihove biomase (količine) i godišnje produkcije sa posebnim osvrtom na ribolovno najznačajnije vrste; mere za zaštitu i održivo korišćenje ribljeg fonda i mogućnosti i načine njegovog godišnjeg povećanja; mere za zaštitu ribljih plodišta, riba i riblje mlađi sa plavnih područja; mere za otkrivanje i suzbijanje zagađivanja voda ribarskog područja; ekonomske pokazatelje korišćenja ribarskog područja; sredstva potrebna za sprovođenje programa upravljanja ribarskim područjem i način obezbeđivanja i korišćenja tih sredstava (član 16).

Godišnji program upravljanja ribarskim područjem sadrži: procenu biomase i prirasta ribljeg fonda u ribarskom području; dozvoljeni godišnji i dnevni izlov ribe po vrstama; dinamiku poribljavanja ribarskog područja po vrstama i količini riba i vremenu i mestu poribljavanja, kao i potrebna novčana sredstva; mere i način zaštite ribarskog područja i organizaciju rada ribočuvarske službe (član 17).

Korisnik ribarskog područja koje se nalazi u nacionalnom parku, odnosno drugom zaštićenom prirodnom dobru, dužan je da program upravljanja ribarskim područjem i privremeni program upravljanja ribarskim područjem uskladi sa programom zaštite i razvoja nacionalnog parka, odnosno zaštićenog prirodnog dobra. Izveštaj o korišćenju ribarskog područja korisnik ribarskog područja dužan je da pripremi i dostavi ga ministarstvu ili nadležnom pokrajinskom organu najkasnije do 1. marta tekuće godine za prethodnu godinu( čl. 18. i 19).

VI. OČUVANjE I ZAŠTITA RIBLjEG FONDA

Utvrđuju su zabrane vršenja određenih radnji na ribarskom području, a naročito je zabranjeno: loviti i uništavati riblju mlađ i primerke ribe u vreme mresta i lovostaja; loviti ribu neposredno rukom; loviti ribu eksplozivom i drugim rasprskavajućim sredstvima, harpunom, ostima, podvodnom puškom i drugim zabranjenim ili nedozvoljenim sredstvima i alatima, vatrenim oružjem, strujom, veštačkim izvorom svetlosti ili hemijskim i drugim sredstvima koja ubijaju, truju ili omamljuju ribu; pregrađivati vodeni tok privremenim ili stalnim pregradama koje ometaju prolaz ribe, ako to nije predviđeno investiciono-tehničkom dokumentacijom za izgradnju, odnosno rekonstrukciju objekata ili postrojenja ili programom upravljanja ribarskim područjem; loviti noću mladicu, lipljana i pastrmku; zatvarati, odvraćati i iscrpljivati vodu iz ribolovne vode, ako se time prouzrokuje opasnost za opstanak ribe; naglo ispuštati vodu iz prirodnih i veštačkih jezera i drugih akumulacija ako se time prouzrokuje opasnost za opstanak ribe; ometati postavljanje znakova kojima se obeležava ribarsko područje, riblje plodište, prirodno dobro, ribnjak ili ribolovna voda za ribolov pod posebnim uslovima i mestima na kojima je ribolov zabranjen, kao i vršiti oštećivanje i premeštanje znakova; sprečavati spašavanje ribe i riblje mlađi, sa zemljišta koje je poplavljeno; kretanje licu bez dozvole za privredni ili rekreativni ribolov sa sredstvima i alatima za ribolov van javnih puteva na ribarskom području, a u neposrednoj blizini ribolovne vode; držanje alata i sredstava za privredni ribolov i elektroribolov u objektima, vozilima i plovilima koja se nalaze na ribolovnoj vodi ili na drugim objektima na ribarskom području od strane lica koja nisu ovlašćena za obavljanje privrednog ribolova ili ribolova u naučnoistraživačke svrhe; močiti lan, divizma i konoplja; loviti riba potezanjem odnosno kačenjem udicom za telo-grabuljanjem; sprečavati, na bilo koji način, ribočuvara u izvršavanju odredbi iz člana 13. ovog Zakona; sprečavati ili ometati lica koja poseduju dozvolu za privredni ili rekreativni ribolov da na ribolovnoj vodi obavljaju isti; postavljanje ograda ili bilo kakvih prepreka kojima se sprečava pristup ribočuvara ribolovnoj vodi; upotreba alata za privredni ribolov na ribolovnoj vodi koja nije namenjena za obavljanje privrednog ribolova (član 20).

Uutvrđuju se mere za zaštitu i održivo korišćenje ribljeg fonda i ustanovljava se lovostaj za sve ili pojedine vrste riba na ribarskom području ili, kao i zabrana lova riba koje nemaju propisanu veličinu. Ministar bliže propisuje mere za očuvanje i zaštitu ribljeg fonda iz člana 21.stav1.

Radi praćenja stanja ribljeg fonda u ribolovnim vodama ministar propisuje program monitoringa i određuje organizacije koje ispunjavaju uslove za vršenje monitoringa (član 21).

Rešenje o promeni režima ribolova i perioda lovostaja donosi Ministar, na osnovu ukazane potrebe, a prema meteorološkim, hidrološkim i biološkim pokazateljima donosi rešenje o promeni režima ribolova ili perioda lovostaja za pojedine vrste riba na ribarskom području (član 22).

Ministar proglašava riblja plodišta na pojedinim delovima ribarskih područja radi neometanog mresta riba, a u cilju očuvanja i zaštite ribljeg fonda. Korisnik može programom upravljanja ribarskim područjem i godišnjim programom upravljanja ribarskim područjem odrediti pojedine delove ribolovnih voda za riblja plodišta u određenom vremenskom periodu. U ribljim plodištima iz člana 23. stav 1. zabranjen je svaki vid ribolova kao i bilo kakve druge aktivnosti koje ometaju mrest, razvoj i kretanje riba, osim ribolova u naučno-istraživačke svrhe. Korisnik ribarskog područja na kome se nalaze riblja plodišta dužan je da ih vidno obeleži, istakne zabranu ribolova, zabranu kretanja bez ovlašćenja i zabranu bilo kakvog drugog uznemiravanja riba i da preduzme sve potrebne vodoprivredne zahvate koji obezbeđuju nesmetan priliv vode u plodišta i odliv iz njih i druge mere integralnog upravljanja ribarskim područjem koje obezbeđuju funkcionalni integritet ribljeg plodišta.

Poribljavanje ribolovnih voda i translokacije obavlja korisnik, u skladu sa programom upravljanja ribarskim područjem i godišnjim programom upravljanja ribarskim područjem. Troškove poribljavanja i translokacije snosi korisnik ribarskog područja. Poribljavanje se vrši samo autohtonim vrstama riba. Utvrđuje se da se ribolovne vode mogu se poribljavati samo materijalom za poribljavanje proizvedenim u mrestilištu koje je registrovano za obavljanje proizvodnje ribe, oplođene ikre, uzgoj ribe i mlađi, uz potvrdu o poreklu roditeljskih matica. Poribljavanje ribolovnih voda vrstama riba koje su nestale iz tih voda (reintrodukcija ili ponovno naseljavanje) kao i autohtonim vrstama poreklom iz uvoza obavlja se na osnovu dozvole ministra. Poribljavanje se vrši u prisustvu inspektora nadležnog za poslove zaštite i održivog korišćenja ribljeg fonda, uz potvrdu o zdravstvenom stanju materijala kojim se vrši poribljavanje. Izuzetno, poribljavanje koje nije u skladu sa programom upravljanja ribarskim područjem i godišnjim programom upravljanja ribarskim područjem vrši se uz saglasnost ministra.

Translokacija je mera prenošenja jedinki riba u drugu ribolovnu vodu i vrši se autohtonim vrstama riba uz dozvolu ministra, potvrdu o zdravstvenom stanju, a u prisustvu inspektora nadležnog za poslove zaštite i održivog korišćenja ribljeg fonda (član 24).

Ograničenja korišćenja ribolovnih voda imaju za cilj obezbeđivanje nesmetanog razmnožavanje riba, migracije riba i očuvanja ribljeg fonda. Korisnici dovodnih, turbinskih i drugih kanala dužni su da ugrade i održavaju odgovarajuće uređaje koji sprečavaju ulaz ribe u te kanale, a korisnici brana su dužni da obezbede adekvatne riblje prolaze (staze). Ograđivanje, ili pregrađivanje vrši korisnik uz saglasnost ministra. U ribljim plodištima zabranjeno je vađenje peska, šljunka, kamenja, panjeva, kao i preduzimanje drugih radnji kojima se narušavanjem ekoloških odlika ribolovnih voda ugrožava riblji fond (član 25).

Utvrđuje se obaveze korisnika u preduzimanju mera u Spašavanju riba sa poplavljenog područja. Vlasnik zemljišta koje je poplavljeno dužan je da omogući korisniku sprovođenje mera i aktivnosti vraćanja ribe sa poplavljenog područja u korito ribolovne vode. Korisnik je dužan da vlasniku zemljišta nadoknadi štetu nastalu prilikom sprovođenja mera i aktivnosti vraćanja ribe sa poplavljenog područja u korito ribolovne vode (član 26).

Utvrđuju se mere očuvanja ekosistema ribolovnih voda u u vidu zabrana ispuštanja štetnih i opasnih materije ili na nju delovati drugim agensima koji bi narušili njene fizičke, hemijske, biološke i ambijentalne odlike i time poremetili ustaljeni kvalitet vode, ugrozili zdravstveno stanje, život i opstanak riba i doveli do narušavanja faunističkog sastava ribolovne vode. Zabranjeno je preduzimati mere koje dovode do takvih promena hidrološkog režima koje negativno utiču na životni ciklus, posebno na mrest ribljih vrsta. Zabranjeno je deponovanje i odlaganje smeća na ribolovnioj vodi (član 27).

Zabranjeno je unositi alohtone vrste riba u ribolovnu vodu (član 28).

Utvrđuju se obaveze korisnika da preduzme odgovarajuće mere za spašavanje ribe i sanacioni izlov ako dođe do promene fizičkih, hemijskih ili bioloških odlika ribolovne vode koje će štetno delovati na riblji fond ili da postoji opravdana sumnja da će do toga doći kako bi sačuvao riblji fond. Izlov ugrožene ribe radi spašavanja ovog člana i translokaciju u drugu ribolovnu vodu, korisnik obavlja u prisustvu inspektora nadležnog za poslove ribarstva, a obavezan je da drugim zainteresovanim licima omogući da o svom trošku ostvare pravo uvida u način i tok sprovođenja aktivnosti na spašavanju ribljeg fonda (član 29).

VII RIBOLOV

Utvrđuje se Stručni ispit za ribara. Stručni ispit za ribara polaže se pred komisijom koju obrazuje ministar. Lice sa položenim stručnim ispitom iz stav 1. ovog člana stiče pravo na upis u registar privrednih ribara. Ministar bliže propisuje uslove, način i program polaganja stručnog ispita iz stava 1. ovog člana (član 31).

Registar privrednih ribara vodi ministarstvo. Ministar bliže propisuje sadržinu i način vođenja registra privrednih ribara (član 32).

Godišnju dozvola za privredni ribolov izdaje korisnik ribarskog područja na zahtev privrednog društva ili preduzetnika. Za izdavanje godišnje dozvole iz stava 1. ovog člana plaća se naknada čiju visinu određuje korisnik. Sredstva iz stava 2. ovog člana koja su prihod korisnika ribarskog područja koriste se u skladu sa srednjoročnim i godišnjim programom. Godišnja dozvola za privredni ribolov koja se izdaje preduzetniku glasi na ime i neprenosiva je. Godišnja dozvola za privredni ribolov koja se izdaje privrednom društvu važi samo za jedno lice u radnom odnosu kod privrednog društva koje ima položen stručni ispit za ribara. Godišnja dozvola može da se oduzme licu ako to lice prestane da ispunjava uslove za obavljanje privrednog ribolova, ako se utvrdi da je dozvola izdata na osnovu netačnih podataka ili ako to lice privredni ribolov obavlja suprotno odredbama ovog zakona. Ministar propisuje sadržinu obrasca godišnje dozvole (član 33).

Radi očuvanja ribljeg fonda kao prirodnog resursa korisnik ribarskog područja, izdaje broj godišnjih dozvola za privredni ribolov utvrđen godišnjim programom upravljanja ribarskim područjem i kategorizacijom ribolovnih voda (član 34).

Preduzetnik ili privredno društvo obavlja privredni ribolov mrežarskim, udičarskim i samolovnim alatima koji ne ugrožavaju juvenilne primerke riba i životinje kojima se riba hrani. Ministar bliže propisuje način, alate i sredstva kojima se obavlja privredni ribolov (član 35).

Korisnik ribarskog područja namenjenog za privredni ribolov, može programom upravljanja ribarskim područjem i godišnjim programom upravljanja ribarskim područjem ograničiti ili zabraniti upotrebu pojedinih alata za privredni ribolov. Radi zaštite ribljeg fonda, korisnik ribarskog područja može, uz saglasnost ministra, odnosno nadležnog pokrajinskog organa, privremeno, a najduže na period od godinu dana, zabraniti privredni ribolov na određenom delu ribarskog područja (član 36).

Preduzetnik ili privredno društvo obavezno vodi svakodnevno evidenciju o ulovu ribe i da sačinjava mesečni i godišnji izveštaj koji dostavlja korisniku ribarskog područja na kraju tekućeg meseca, odnosno godine.Korisnik ribarskog područja ne može izdati dozvolu za privredni ribolov u tekućoj godini preduzetniku ili privrednom društvu koje mu nije dostavilo godišnji izveštaj za prethodnu godinu.Ministar bliže propisuje način vođenja evidencije o ulovu ribe (član 37).

Rekreativnim i sportskim ribolovom može da se bavi lice propisano članom 38. ovog Zakona na osnovu dozvole za obavljanje rekreativnog ribolova i koje ima položen ispit za ribolovca (u daljem tekstu: ribolovac). Lica mlađa od 14 godina mogu obavljati rekreativni ribolov bez dozvole u prisustvu lica sa dozvolom za obavljanje rekreativnog ribolova (član 38).

Propisana je dozvola za rekreativni ribolov koju izdaje korisnik za kalendarsku godinu (godišnja dozvola), za jedan dan (dnevna dozvola), odnosno za više dana, a najviše do sedam dana (višednevna dozvola).

Godišnja dozvola za rekreativni ribolov važi na svim ribolovnim vodama Republike Srbije, uz člansku kartu ribolovne organizacije.

Korisnik ribarskog područja može izdati doplatnu dozvolu za rekreativni ribolov, koja važi uz godišnju, za obavljanje rekreativnog ribolova na pojedinim delovima ribarskog područja ili ribolovne vode, u skladu sa kategorizacijom ribolovnih voda. Korisnik izdaje dozvolu licima sa položenim ribolovačkim ispitom na opštinama koje se nalaze na ribarskom području za koje korisnik ima Ugovor o ustupanju na korišćenje ribarskog područja. Ministar bliže propisuje sadržinu obrasca dozvola (član 39). Naknadu za izdavanje dozvole za rekreativni ribolov određuje ministar. Visinu iznosa za doplatnu dozvolu iz člana 39. stav 3. određuje korisnik u skladu sa kategorizacijom ribolovnih voda (član 40).

Godišnja dozvola za rekreativni ribolov može da se izda licu koje ima položen ispit za ribolovca. Polaganje ispita za ribolovca organizuju i sprovode ovlašćene ribolovne organizacije, koje i izdaju uverenje o položenom ispitu za ribolovca. Lica mlađa od 16 godina odnosno starija od 65 godina, kao i lica sa položenim ispitom za ribara ili ribočuvara, stiču pravo na dozvolu za rekreativni ribolov bez polaganja ispita za ribolovca.

Ministar bliže propisuje uslove, način i program polaganja ispita iz stava 1. ovog člana.

Polaganjem ispita za ribolovca stiče se pravo upisa u registar ribolovaca koji vode ovlašćene ribolovne organizacije. Ministar bliže propisuje sadržinu i način vođenja registra ribolovaca.

Korisnik ribarskog područja može srednjoročnim i godišnjim programom, odnosno posebnim aktom odrediti slučajeve u kojima se može ograničiti ili zabraniti rekreativni ribolov na delu ribarskog područja, odnosno upotrebu pojedinih ribolovnih alata, opreme i sredstava za rekreativni ribolov, uz saglasnost ministra. Korisnik je dužan da o tim ograničenjima ili zabranama javno obavesti sve zainteresovane. Ribolovac je dužan da poštuje ograničenja iz stava 1. ovog člana.inistar bliže propisuje način, alate, opremu i sredstva kojima se obavlja rekreativni ribolov.

Korisnik je dužan da vodi evidenciju o ulovu rekreativnih ribolovaca. Podaci iz evidencije ulova rekreativnih ribolovaca sastavni su deo godišnjeg izveštaja korisnika ribarskog područja.Ministar bliže propisuje sadržinu i način vođenja evidencije (čl. 40., 41.,43. i 44).

Korisnik ribarskog područja dužan da na ribarskom području dozvoli takmičenja – sportski ribolov pod uslovima utvrđenim programom upravljanja ribarskim područjem.

Udruženja, klubovi, savezi i asocijacije sportskih ribolovaca obavezni su da za izvođenje svojih takmičenja traže odobrenje od korisnika ribarskog područja na kome obavljaju takmičenja i uslove obavljanja takmičenja. Organizator takmičenja obavezan je da obezbedi da svi učesnici takmičenja na dan takmičenja imaju dozvole za rekreativni ribolov. Udruženja, klubovi, savezi i asocijacije sportskih ribolovaca obavezni su da svoje takmičenje organizuju u skladu sa merama zaštite i očuvanja ribljeg fonda propisanim ovim zakonom.(član 45).

Ribolov u naučno-istraživačke svrhe i elektroribolov obavlja se na osnovu dozvole koju izdaje ministar a u prisustvu inspektora. Imalac dozvole dužan je da obavesti korisnika i ministarstvo o vremenu u kojem će obavljati ribolov u naučno-istraživačke svrhe.O izvršenom ribolovu u naučnoistraživačke svrhe inspektor sastavlja zapisnik. Ribolov u naučno-istraživačke svrhe može se obavljati svim mrežarskim, udičarskim, samolovnim alatima i aparatom za elektroribolov, ali samo u onoj meri i obimu koji ne narušava sastav ihtiofaune i ne umanjuje bitno postojeći riblji fond. Ribolov u naučnoistraživačke svrhe mogu obavljati organizacije koje su registrovane za stručna i naučna istraživanja iz oblasti ribolovnog ribarstva, ihtiologije, ribarstvene biologije ili ekologije kopnenih voda (čl. 46. i 47).

Elektroribolov može da se obavlja na osnovu dozvole koju izdaje ministar u prisustvu inspektora. Izuzetno, elektroribolov može se obavljati u slučaju izlovljavanja ribe radi poribljavanja i u slučajevima spašavanja ribe sa poplavljenog područja uz dozvolu ministra. Elektroribolov mogu da vrše samo lica koja su stručno osposobljena za tu vrstu ribolova. Aparat za elektroribolov mora biti takvih odlika da dovodi do reverzibilne elektronarkoze riba i da ne izaziva njihovo uginuće. Aparat za elektroribolov mogu posedovati samo privredna društva, naučno-istraživačke i stručne organizacije ovlašćene od strane ministra (član 48).

VII. PROMET RIBA

Promet ribe mogu da obavljaju proizvođači, preduzetnici i privredna društva registrovana za promet ribe, kao i privredna društva i preduzetnici koji obavljaju privredni ribolov. Udruženja, sportske organizacije, rekreativni ribolovci, i građani ne mogu ulovljenu ribu stavljati u promet.

Ribe ulovljene u ribolovnoj vodi pre ustanovljenja lovostaja ne mogu se stavljati u promet posle isteka 24 časa od ustanovljenja lovostaja. Zabranjen je promet prepariranih trofejnih primeraka riba ili delova riba bez saglasnosti ministra. Iz objekta za gajenje riba može se stavljati u promet riba koja nema propisanu veličinu i za vreme lovostaja. Pri prometu riba koje nemaju propisanu veličinu i u vreme lovostaja, prodavac mora imati pismeni dokaz o proizvođaču (član 50).

VIII. NADZOR

Nadzor nad primenom odredaba ovog zakona i propisa donetih na osnovu ovog zakona vrši ministarstvo, osim ako ovim zakonom nije drugačije propisano. Inspekcijski nadzor vrši ministarstvo preko inspektora nadležnog za poslove zaštite i održivog korišćenja ribljeg fonda (u daljem tekstu: inspektor). Inpekcijske poslove može obavljati lice koje ima VII stepen stručne spreme, tri godine radnog iskustva, položen stručni ispit ia inspektora i položen državni stručni ipit za rad u organima državne uprave. Ministar propisuje sadržaj stručnog ispita za inspektore (član 51.).

Utvrđena su prava, dužnosti i ovlašćenja inspektora. U vršenju inspekcijskog nadzora inspektor je dužan da utvrdi da li se poštiju zakonske odredbe.(čl. 52. i 53).

U vršenju poslova iz čl. 52. i 53. ovog zakona inspektor može da: privremeno oduzme alate i opremu za ribolov koji su upotrebljeni ili bili namenjeni izvršenju te radnje, oduzme ulovljenu ribu i pribavljenu imovinsku koristi i preda ih korisniku; trajno oduzme neobeležene alate za privredni ribolov nađene u ribolovnoj vodi i preda ih korisniku; oduzme dozvolu za privredni i rekreativni ribolov, kao i dozvolu u naučno-istraživačke svrhe i elektroribolov.

U vršenju nadzora nad primenom mera zaštite životne sredine inspektor ima i ovlašćenja i dužnosti utvrđene posebnim zakonom (član 54).

IH. KAZNENE ODREDBE

Sagledavajući dosadašnju primenu zakona a u vršenju inspekcijslog nadzora u ostvarivanju kontrole zakona, konstatuje se da postojeće zakonske odredbe o izricanju novčanih kazni za prekršaje i privredne prestupe zbog izricanja niske visine kazne, odnosno permanentnog izricanja minimuma, nedovoljno utiču na izvršioce da ne čine protivpravne radnje koje su suprotne zakonu. Predloženo je povećanje visine novčane za privredne prestupe i prekršaje.

Do sada su svi od privrednih društava, preduzetnika i fizičkih lica mislili ,samo, na svoj profit a ne na posledice koje nastupaju utičući svojim protivpravnim radnjama na degradaciju prirodnih resursa.

Privredni prestupi

Novčanom kaznom od 1.500.000 do 3.000.000 dinara kazniće se za privredni prestup privredno društvo ili javno preduzeće (član 55), ako:

1) ne proglasi ribarsko područje i pribavi mišljenje ministra(član 3. stav 4);

2) ribarsko područje ustupi drugom na korišćenje (član 4. stav 4);

3) ne vrši uplatu naknade za korišćenje ribarskog područja (član 6., stav 3)

4) ne donese akt o kategorizaciji ribolovnih voda (član 14. stav 3);

5) sredstva dobijena po osnovu naknade štete nastale kršenjem ovog zakona, namenski ne upotrebi za otklanjanje učinjene štete i za unapređenje rada ribočuvarske službe (član 14. stav 7);

6) u roku od godinu dana od dana potpisivanja ugovora o korišćenju ribarskog područja ne donese program upravljanja ribarskim područjem , i u odgovarajućem roku ne pribavi saglasnost (član 15. st. 1. i 2)

7) do kraja tekuće godine ne donese godišnji program za narednu godinu (član 15. stav 3);

8) u roku od tri meseca od dana ustupanja ribarskog područja na korišćenje ne donese privremeni program (član 15. stav 4);

9) postupi suprotno članu 20. stav 1. tač. 1), 4), 6), 7), 15) i 16) ovog zakona;

10) vrši izlov i praćenje stanja ribljeg fonda suprotno članu 21. ovog zakona;

11) vrši poribljavanje i translokacije suprotno odredbama člana 24. ovog zakona;

12) postupi suprotno članu 25. ovog zakona;

13) ispušta u ribolovnu vodu štetne i opasne materije ili na nju deluje drugim agensima koji narušavaju njene fizičke, hemijske i biološke odlike i time poremetili ustaljeni kvalitet vode, ugrozili zdravstveno stanje, život i opstanak riba i doveli do narušavanja faunističkog sastava ili ugrožavanja ribljeg fonda, (član 27. stav 1);

14) preduzima mere koje dovode do takvih promena hidrološkog režima koje negativno utiču na životni ciklus, posebno na mrest ribljih vrsta (član 27. stav 2);

15) deponuje i odlaže smeće na obalama ribolovnih voda i u ribolovnoj vodi (član 27. stav 3);

16) unosi alohtone vrste riba (član 28);

17) ne preduzima mere iz člana 29. ovog zakona;

18) obavlja izlov koji nije u skladu sa dozvolom (član 29. stav 6);

19) vrši privredni ribolov bez godišnje dozvole za privredni ribolov i suprotno članu 33.;

20) ograniči ribolov bez saglasnosti ministra odnosno nadležnog pokrajinskog organa(član 36. stav 2);

21) izdaje dozvole suprotno uslovima iz člana 39.ovog zakona.

Za privredni prestup iz stava 1. člana 55. kazniće se i odgovorno lice u privrednom društvu ili javnom preduzeću novčanom kaznom od 100.000 do 200.000 dinara.

Za privredni prestup iz stava 1. člana 55. može se izreći zaštitna mera:

1) zabrana privrednom društvu ili javnom preduzeću da se bavi određenom privrednom delatnošću u trajanju od 6 meseci do 10 godina računajući od dana pravosnažnosti presude;

2) zabrana odgovornom licu u privrednom društvu ili javnom preduzeću da vrši određene;

dužnosti u trajanju od 6 meseci do 10 godina računajući od dana pravosnažnosti presude;

3) javno objavljivanje presude.

Prekršaji

Novčanom kaznom od 500.000 do 1.000.000 dinara kazniće se za prekršaj privredno društvo ili javno preduzeće (član 56), ako:

1) ne izvrši obeležavanje granica ribarskog područja (član 9. stav 1);

2) ne odredi i ne označi vidno zabranu ribolova na delovima ribarskog područja bitnim za mrest ili ako ne oglasi privremeno uvedenu zabranu ribolova (član 9. stav 2);

3) obeleži ribarsko područje suprotno članu 9. stav 3.;

4) ne obezbedi čuvanje ribarskog područja (član 10. st. 1. i 2);

5) ne izda ribočuvaru legitimaciju na propisanom obrascu (član 10. st. 4. i 5);

6) ne dostavi izveštaj propisan odredbama člana 14. stav 8.;

7) ne uskladi program upravljanja ribarskim područjem sa programom zaštite i razvoja nacionalnog parka odnosno zaštićenog prirodnog dobara (član 18);

8) ne postupi po odredbama član 19.;

9) postupi suprotno članu 20., stav 1. , tačka 1), 3), 4), 6), 7), 8), 9), 10), 11), 14), 15), 16) i 17);

10) vrši ribolov u područjima proglašenim za riblja plodišta, kao i bilo kakve druge aktivnosti koje ometaju mrest, razvoj i kretanje riba suprotno članu 23. stav 3. i 4.;

11) ne sprovodi ili sprečava mere spašavanja ribe sa poplavljenog područja (član 26. st. 2, 3. i 4);

12) privredni ribolov obavlja suprotno članu 30. ovog zakona;

13) koristi godišnju dozvolu za privredni ribolov suprotno članu 33. stav 5.;

14) izda veći broj godišnjih dozvola za privredni ribolov od broja dozvola utvrđenih programom upravljanja ribarskim područjem i kategorizacijom ribolovnih voda (član 34.);

15) obavlja privredni ribolov mrežarskim, udičarskim i samolovnim alatima koji ugrožavaju juvenilne primerke riba i životinje kojima se riba hrani (član 35. stav 1);

16) postupi suprotno ograničenjima privrednog ribolova iz člana 36. stav 4.;

17) ne vodi svakodnevnu evidenciju o ulovu ribe i ne sačinjava mesečni i godišnji izveštaj, odnosno ne dostavlja ih korisniku na kraju tekućeg meseca, odnosno godine (član 37. stav 1. i 2);

18) izda dozvolu rekreativnom ribolovcu koji nije dostavio evidenciju o ulovu (član 44. stav 3);

19) postupi suprotno članu 45. st. 3 i 4.;

20) obavlja ribolov u naučno-istraživačke svrhe bez dozvole ministra i suprotno članu 46.;

21) obavlja ribolov u naučno-istraživačke svrhe i elektroribolov suprotno odredbama člana 47.;

22) obavlja elektroribolov bez dozvole ministra i suprotno članu 48.;

23) poseduje ili koristi aparat za elektroribolov bez saglasnosti ministra (član 48. stav 5);

24) obavlja promet ribe suprotno članu 49.;

25) stavlja u promet ribe suprotno članu 50.;

26) ne omogući inspektoru nadležnom za poslove zaštite i održivog korišćenja ribljeg fonda obavljanje kontrole , odnosno ne postupi po rešenju inspektora ( član 53.)

Za prekršaj iz stava 1. ovog člana kazniće se i odgovorno lice u pravnom licu novčanom kaznom od 25.000 do 50.000 dinara.

Za prekršaj iz stava 1. tačka 9), 10), 11), 12), 15), 16), 17), 21),22), 23), 24), 25) i 26) člana 56. kazniće se preduzetnik novčanom kaznom od 250.000 do 500.000 dinara.

Za prekršaj iz stava 1. i 3. člana 56., pored novčane kazne, izriče se i zaštitna mera oduzimanja predmeta koji su upotrebljeni ili bili namenjeni izvršenju prekršaja ili su nastali njegovim izvršenjem a može se izreći i zaštitna mera zabrane vršenja delatnosti u trajanju do tri godine.

Novčanom kaznom od 25.000 do 50.000 dinara kazniće se za prekršaj fizičko lice, ako:

1) postupi suprotno članu 21. stav 1. tačka 1., 2., 3., 4., 5., 6., 7., 8., 9., 10., 11., 12., 13., 14., 15., 16. i 17.

2) postupi vrši ribolov u područjima proglašenim za riblja plodišta, kao i bilo kakve druge aktivnosti koje ometaju mrest, razvoj i kretanje riba suprotno članu 23. stav 3. i 4;

3) lovi ribu koja nema propisanu veličinu ili u vreme lovostaja (član 21. stav 1);

4) lovi ribu u područjima proglašenim za riblja plodišta ili vrši druge aktivnosti koje ometaju mrest i kretanje riba (član 23. stav 3);

5) obavlja ribolov bez dozvole član 33. stav 1

6) postupi suprotno ograničenjima iz člana 25.;

7) lovi ribu na poplavljenom području ili sprečava spašavanje ribe sa poplavljenog područja (26. st. 1. i 3);

8) ugrožava ekosistem ribolovnih voda (član 27. st. 1. i 3);

9) unosi u vodu alohtone vrste riba (član 28);

10) stavlja u promet ribu ulovljenu radi spašavanja ili tokom sanacionog ribolova (član 29. stav 5.);

11) obavlja privredni ribolov bez dozvole (član 33);

12) lovi ribu bez dozvole (član 38.);11) postupi suprotno članu 39. tačka 6.;

13) postupi suprotno ograničenjima iz člana 43.;

14) koristi ili poseduje aparat za elektroribolov (član 48);

15) stavlja u promet ulovljenu ribu (član 49. stav 2);

16) stavlja u promet preparirane trofeje ili delove riba bez saglasnosti ministra (član 50.);

17) sprečava ribočuvara u obavljanju službene dužnosti (član 13);

18) sprečava inspektora nadležnog za poslove zaštite i održivog korišćenja ribljeg fonda u obavljanju službene dužnosti (član 53. stav 2.).

Za prekršaj iz stava 1. člana 5, pored novčane kazne, izriče se i zaštitna mera oduzimanja predmeta koji su upotrebljeni ili bili namenjeni izvršenju prekršaja ili su nastali njegovim izvršenjem, a može se izreći i zaštitna mera zabrane ribolova

Članom 58. ovog Zakona propisano je da će se novčanom kaznom od 25.000 do 50.000 dinara kazniti za prekršaj odgovorno lice u nadležnom organu i ovlašćenoj ribolovnoj organizaciji ako ne vodi registar privrednih ribara,ribolovaca i evidenciju ulova (čl. 32. i 42).

Postupak po prekršajima iz ovog zakona ne može se pokrenuti kad proteknu tri godine od dana kada je prekršaj učinjen (član 59.).

Sredstva dobijena od novčanih kazni i izrečenih zaštitnih mera prihod su budžeta Republike Srbije (član 60).

X. PRELAZNE I ZAVRŠNE ODREDBE

Poslove oko polaganja stručnog ispita za inspektora, ribočuvara, ribara i ispita za ribolovca, kao i poslove oko ustanovljenja registra privrednih ribara, registra ribolovaca i legitimacije ribolovca ministarstvo je dužno da otpočne najkasnije šest meseci od dana stupanja ovog zakona na snagu. Inspektori su obavezni da polože stručni ipit za inspektora u roku od jedne godine od dana stupanja na snagu ovog zakona.Ribočuvari su obavezni da polože stručni ipit za ribočuvara u roku od jedne godine od dana stupanja na snagu ovog zakona. Privredni ribari su obavezni da polože stručni ispit za ribara u roku od dve godine od dana stupanja na snagu ovog zakona. Lica koja žele da se bave rekreativnim ribolovom obavezna su da polože ispit za ribolovca u roku od dve godine od dana stupanja na snagu ovog zakona (član 61).

Propisi koji se donose za izvršavanje ovog zakona doneće se u roku od šest meseci od dana stupanja na snagu ovog zakona.

Do donošenja propisa iz stava 1. ovog člana primenjivaće se propisi doneti na osnovu Zakona o ribarstvu (“Službeni glasnik RS”, br. 35/94, 38/94 i 101/05). (član 61).

Ugovori o ustupanju ribarskih područja koji su na snazi u momentu stupanja na snagu ovog zakona biće produženi tako da ukupno traju 10 godina u skladu sa članom 4. stav 3. ovog zakona. Korisnici su dužni da od momenta produženja Ugovora a u roku od jedne godine donesu programe upravljanja ribarskim područjem za period važenja novih ugovora(član 63).

Danom stupanja na snagu ovog zakona prestaje da važi Zakon o ribarstvu (“Službeni glasnik RS“, br. 35/94, 38/94 i 105/05) osim odredaba koje se odnose na proizvodnju oplođene ikre, riblje mlađi i ribe u ribnjacima i kaveznim sistemima.

Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u “Službenom Glasniku Republike Srbije”(član 63. i 64).

XI. SREDSTVA POTREBNA ZA SPROVOĐENjE OVOG ZAKONA

Za sprovođenje ovog zakona nisu potrebna dodatna sredstva iz Budžetu Republike Srbije. Donošenje ovog zakona neće izazvati povećanje troškova u budžetu Republike jer najveći deo poslova u njegovoj primeni do sada je obavljalo Ministarstvo utvrđenim i poverenim poslovima, preko svojih postojećih zaposlenih i redovne inspekcije. Sprovođenje zakona neće uzrokovati povećanje broja zaposlenih i nabavku nove opreme. Povećanje poslova odnosi se na donošenje podzakonskih akata što će se svrstati u dužnosti visokostručnih službenika Ministarstva .

XII. ANALIZA EFEKATA

Dosadašnji ekonomski i neekonomski interesi i razlozi diktirali su uslove i način eksploatacije prirodnih resursa i dobara, bez uračunavanja direktnih ili indirektnih uticaja na životnu sredinu. Dalje korišćenje prirodnih resursa i dobara i izmene prostornog okvira, mogući su samo pod uslovom stalne naučno zasnovane kontrole. Taj vid kontrole korišćenja prirodnih resursa i dobara jedan je od osnovnih zadataka u zaštiti životne sredine. Upravljanje prirodnim resursima i dobrima i zaštita životne sredine je zahtev i potreba čoveka i njegov odnos prema prirodi. Takav odnos obezbeđuje potrebnu harmoniju između čoveka i njegovih aktivnosti s jedne strane i očuvanje prirode i njenih vrednosti sa druge strane.

Potreba za zaštitom i održivim upravljanjem prirodnih resursa obavezuju u ovom trenutku donošenje novih propisa kojima se uređuje njihova zaštita i korišćenje, a posebno u delu koji obuhvata korišćenje ribe kao prirodnog resursa koji je u vlasništvu države.

Određivanje problema koje predlog zakona treba da reši

Važeći Zakon o ribarstvu ne obezbeđuje kontrolu u sistemu korišćenja ribljeg fonda kao prirodnog resursa, regulisanost uloge pojedinih subjekata u delatnosti koji je doveo do neuravoteženosti između stepena korišćenja ribe kao prirodnog resursa i ekonomskog razvoja koji nastaje. Takođe, neprimenjivanje načela efikasnosti i održivog korišćenja obnovljivih prirodnih resursa, neadekvatnog (neusaglašenog i redundantnog) planiranja korišćenja ribljeg fonda i odsustvo kontrole i praćenja stope ribolova dovodi u opasnost obnovljivost ribljeg fonda kao prirodnog resursa prilaženjem granici održivog korišćenja, što obično vodi ka sukobu interesa subjekata (privredni ribari i rekreativni ribolovci) koji kroz pojedinačno opterećenje vodenih ekosistema delatnošću ribolova proizvedenih ukupnim opterećenjem resursa dolaze u sukob, a to dovodi u pitanje održivost ribolova kao delatnosti. Pored toga, napredak u konceptu očuvanja (konzervacije) prirode, tj. prirodnih vrednosti sam po sebi, bez nedostatka i disharmonije sa drugim zakonima koji reguliše delatnost korišćenja ribe kao resursa, kao i međunarodne obaveze na konzervaciji prirode koje je država preuzela ukazuju na potrebu donošenja novog zakona koji bi taj odnos efikasnije regulisao. Naknada državi za korišćenje obnovljivih resursa je pitanje koje zahteva precizno definisanje kada se radi o ribljem fondu, jer odsustvo valorizacije i povezanost vrednosti ribljeg fonda kao resursa sa iznosom naknade za njeno korišćenje su kategorije koje su podložne zloupotrebi u praksi od strane korisnika, a na štetu države.

Cilj koji se postiže

Potreba za održivim upravljanjem prirodnih resursa obavezuju u ovom trenutku donošenje novih propisa kojima se uređuje njihova zaštita i korišćenje, a posebno u delu koji obuhvata korišćenje ribe kao obnovljivog prirodnog resursa.

Predlog zakona uvažava do sada dostignuti stepen demokratskog i tehniko-tehnološkog razvoja, različitosti i specifičnosti prostora Republike Srbije i na celovit način reguliše ulov, zaštita i promet riba i ostalih životinja koje žive u vodi. Odredbe ovog zakona odnose se na ribolovne vode. Riba u ribolovnim vodama Republike Srbije prirodni je resurs i kao takav državna svojina, osim ribe u ribnjacima, poluribnjacima, kavezima u ribolovnoj vodi i ograđenim ili pregrađenim delovima ribolovne vode za gajenje riba, kojaje svojina vlasnika objekta za gajenje ribe.

Predložena rešenja su izraz usklađivanja sa međunarodnim obavezama koje proizilaze iz ratifikovanih međunarodnih ugovora u oblasti zaštite biodiverziteta: Konvencije o biološkoj raznovrsnosti, Konvencije o međunarodnoj trgovini ugroženim vrstama divlje flore i faune, Zakon o potvrđivanju konvencije o očuvanju evropske divlje flore i faune i prirodnih staništa, Zakon o potvrđivanju konvencije o očuvanju migratornih vrsta divljih životinja, kao i ratifikovanih sporazuma u oblasti ribarstva.

Dodatni razlog za donošenje novog zakona je i potreba usaglašavanja sa Zakonom o zaštiti životne sredine kao i potpuno obezvređen iznos propisanih kazni, čime u mnogome se onemogućava njegovo efikasno sprovođenje.

Predloženim zakonskim rešenjem se unapređuje sistem upravljanja ribljim fondom koji obuhvata zaštitu i održivo korišćenje ribljeg fonda kao prirodnog bogatstva i dobra od opšteg interesa u skladu sa principom održivog korišćenja.

Da li razmatrane druge mogućnosti za rešavanje problema?

Materija kojom se uređuje oblast unapređenja i održivog korišćenja ribljeg fonda se ne može ustrojiti bez postojanja zakonskog akta koji bi dao osnov za donošenje niza propisa kojima se uređuju pravila u zaštiti i održivom korišćenju riba kao prirodnog reursa, tako da ne postoje druge mogućnosti za rešavanje navedenih problema.

Zašto je donošenje zakona najbolje rešenje problema?

Potreba za održivim upravljanjem ovim prirodnim resursom, očuvanje ihtiofaunističkog diverziteta i ekološkog integriteta vodenih ekosistema, primenjivanje načela efikasnosti i održivog korišćenja prirodnih resursa, planiranje korišćenja ribljeg fonda i vodenih ekosistema, kontrola i praćenje stope ribolova i granice opterećenja sredine, usklađivanje sa međunarodnim obavezama koje proizilaze iz ratifikovanih međunarodnih ugovora u oblasti zaštite biodiverziteta i sa zakonom o zaštiti životne sredine, osnovni su razlozi za donošenje zakona, kao i pitanje naknade za korišćenje ovog prirodnog resursa, određevanje načina plaćanja naknade i raspodele sredstva.

Posebno treba naglasiti da je u skladu sa dručim zakonima izvršeno izuzimanje sledećih voda:

1) vode proizvodnih sistema za komercijalni uzgoj riba (ribnjaci);

2) akumulacije, jezera i/ili tekuće vode čija je osnovna namena vodosnabdevanje stanovništva;

3) akumulacije, jezera i/ili tekuće vode iz kojih se zahvata voda za piće, a koje su posebno zaštićene kao izvorišta vodosnabdevanja rezultat dugogodišnjeg rada na zaštiti i očuvanju riba s jedne strane i uspostavljanju odnosa u zaštiti voda i vodnih objekata s druge strane, polazeći od toga da se i jednom i drugom prirodnom dobru mora pristupiti njegovom korišćenju racionalno, uz uvažavanje osnovnih funkcija koji svaki od njih ima u sistemu zaštite životne sredine, odnosno održivom upravljanju prirodnim resursima.

Predlogom zakona utvrđeno je da se ribarsko područje ustupa se na korišćenje javnim konkursom na deset godina. Na ovaj način izvršeno je usaglašavanje sa drugim zakonima koji uređuju korišćenje drugih prirodnih resursa, šume, vode, divljač. Naime ovi prirodni resursi se takođe daju na korišćenje, pod uslovima koji su predviđeni zakonima na period od deset godina. Ribarsko područje ustupljeno na korišćenje korisnik ne može ustupati drugim subjektima.

Na koga će i kako uticati rešenja predložena u zakonu?

Zakon će imati pozitivan uticaj na:

1) korisnike ribarskih područja – jasnim utvrđivanjem njihovih prava i obaveza, kroz definisanje sadržaja upravljačkih dokumenata, preduzimanje mera pri očuvanju i zaštiti ribljeg fonda, utvrđivanjem naknada za korišćenje ovog resursa i njihove raspodele;

2) privredne ribare – jasnim utvrđivanjem uslova, alata i ograničenja za obavljanje privrednog ribolova, prometa riba, kao i utvrđivanjem godišnje dozvole za privredni ribolov i naknada koje korisnik ribarskog područja i Fond za zaštitu životne sredine ostvaruju po tom osnovu;

3) rekreativne ribolovce – jasnim utvrđivanjem njihovih prava i obaveza kroz definisanje uslova za obavljanje rekreativnog ribolova, naknada koje korisnik ribarskog područja i Fond za zaštitu životne sredine ostvaruju po tom osnovu.

Zakonom su utvrđene i razgraničene nadležnosti organa Republike, autonomne pokrajine i jedinice lokalne samouprave koje se odnose na: ustupanje ribarskih područja na korišćenje, davanje saglasnosti na programe upravljanja, utvrđivanje i raspodelu naknade za ustupanje i korišćenje ribarskog područja, kao i naknade za izdavanje dozvola za privredni i rekreativni ribolov. Predloženim rešenjima u Predlogu zakona obezbeđuje se ogovornost svih gore navedenih subjekata za zaštitu i održivo korišćenje ribljeg fonda kao obnovljivog prirodnog resursa, s jedne strane i nadležnih organa Republike, autonomne pokrajine i jedinice lokalne samouprave, s druge strane.

Koji su troškovi koje će primena zakona izazvati građanima i privredi, posebno malim i srednjim preduzećima?

Troškovi koje primena ovog zakona stvara za građane odnose se samo na polaganje ispita za ribočuvare, privredne ribare i rekreativne ribolovce Predložena rešenja pozitivno utiču na građane stvaranjem mogućnosti za obavljanje poslova prometa riba (privredni ribar), kao i obaveze pravnih lica koja obavljaju privrednog ribolova i prometa riba, da obavezno imaju zaposlena lica sa položenim stručnim ispitom za ribara.

Da li pozitivni efekti donošenja zakona opravdavaju troškove njegove primene?

Svakako jer se ovim zakonom ostvaruje primena načela „korisnik plaća„, utvrđenog Zakonom o zaštiti životne sredine („Službeni glasnik RS“, broj 135/04), po kojem korisnik ribarskog područka plaća naknadu za korišćenje ribarskog područja koje mu je dodeljeno na korišćenje. Korisnik plaća naknadu za korišćenje ribarskog područja (u daljem tekstu: naknada) u visini 15% od novčanog iznosa izdatih godišnjih dozvola za privredni ribolov i 10% od novčanog iznosa izdatih dozvola za rekreativni ribolov. Ova naknadu utvrđuje korisnik ribarskog područja uz prethodnu saglasnost Ministarstva, osnosno nadležnog pokrajinskog organa i raspodeljuje se u određenom procentualnom iznosu na Republiku i jedinice lokalne samouprave, i koristi za zaštitu, unapređenje i održivo korišćenje prirodnih resursa ribarskog područja.

Da li zakon stimuliše pojavu novih privrednih subjekata na tržištu i tržišnu konkurenciju?

Kako je ovim zakonom utvrđeno pravo privrednih ribara (preduzetnika i privrednih društana) da pod utvrđenim uslovima, u skladu sa zakonom, prodaju ribu u objektima i na pijacama stvoriće se mogućnost pojave novih privrednih subjekata.

Da li su sve zainteresovane strane imale priliku da iznesu svoje stavove o zakonu?

Analiza primene važećeg zakona, a imajući u vidu stanje u oblasti zaštite i korišćenja ribljeg fonda, kao i potreba zakonskog regulisanja upravljanja ribarskim područjima i ribom kao resursom, ukazala je na potrebu izrade datih rešenja. Nacrt zakona je dostupan javnosti na davanje primedaba, predloga i sugestija od novembra 2008. godine od kada se nalazi na internet prezentaciji Ministarstva životne sredine i prostornog planiranja.

U toku javne rasprave obavljen je niz sastanaka sa zainteresovanim stranama: korisnici ribarskih područja (OOSR „Hristifor Perišić Kićo” iz Kraljeva, SRD „Dunavac” iz Kostolca, „Rivers Guard” d.o.o. iz Jagodine, J.P. „Srbijašume” iz Beograda i „Eko ribarstvo” d.o.o. iz Valjeva, OOSR „Južna Morava 2” iz Niša, JP „Vojvodinašume“ iz Petrovaradina, „Ribolovački savez Vojvodine“ d.o.o.), Zavod za zaštitu prirode Srbije, Agencija za zaštitu životne sredine, Savez sportskih ribolovaca Srbije, Ribolovački savez Vojvodine, naučna i stručna javnost; koji su izneli su svoje predloge i sugestije na data rešenja, koja su analizom Posebne radne grupe za izradu Nacrta zakona ugrađena u tekst Predloga zakona.

Koje će mere tokom primene zakona biti preduzete da bi se ostvarili razlozi donošenja zakona?

Grupu zakonodavnih, upravnih i drugih mera čine:

1) planiranje ribolova, obuhvata mere i radove za unapređenje, usavršavanje, poribljavanje i prilagođavanje ribarstva, kao i određevanje maksimalne količine riba dostupne izlovu na određenim ribolovnim vodama u toku godine;

2) zaštita ribolovnih voda, obuhvata mere zaštite od zagađivanja ribolovnih voda i kontrolu izgradnje hidrotehničkih i drugih objekata i postrojenja koji ne utiču na smanjenje vode na ribolovnim vodama ili ne oštećuju riblju mlađ;

3) zaštita i održivo korišćenje ribljeg fonda, kao mera koja se odnosi na obavezu države da preduzima potrebne mere na podizanju ribnjaka kako bi se na taj način smanjila eksploatacija riba iz ribolovnih voda, zabrani unošenja alohtonih vrsta, očuvanje ribljih plodišta i riblje mlađi, zabrani upotrebe određenih ribolovnih alata;

4) naučno istraživački rad, u cilju povećanja i unapređenja ribljeg fonda u ribolovnim vodama, kao i očuvanju ekosistema ribolovnih voda;

5) mere koje se tiču prometa riba, kojom se upotpunjuje mera zabrane lova riba ispod propisane večičine, kao i prodaja ovih riba koje su ulovljene nedozvoljenim sredstvima.

6) pojačan inspekcijski nadzor nad sprovođenjem zakona i izricanje propisanih kazni srazmerno šteti koja se može pričiniti ribljem fondu kao obnovljivom prirodnom resursu.

HIII. PREDLOG DA SE ZAKON DONESE PO HITNOM POSTUPKU

Ovaj zakon potrebno je doneti po hitnom postupku, imajući u vidu navedene ciljeve koji se zasnivaju na integralnom upravljanju ribljim fondom u ribolovnim vodama koje obuhvata zaštitu i održivo korišćenje, ulov, korišćenje i promet riba, kao i na očuvanju ihtiofaunističkog diverziteta i ekološkog integriteta vodenih ekosistema i zaštiti biodiverziteta kao elementa nacionalne bezbednosti, i navedene razloge za donošenje zakona.

Riblji fond u ribolovnim vodama Republike Srbije je dobro od opšteg značaja i kao takvo u vlasništvu je države. Na osnovu sveobuhvatne sagledane problematike u dugogodišnjoj primeni Zakona o ribarstvu (Sl. gl. RS. br. 35/94, 38/94 i 101/05), kao i podzakonskih akata koji su doneti u skladu sa zakonom uočene su se bitne primedbe na pojedina zakonska rešenja koje treba ispraviti. Takođe, postoji osnovana potreba za uvođenjem novih zakonskih rešenja, u cilju usklađivanja propisa sa ratifikovanim međunarodnim konvencijama (Konvencije o biološkoj raznovrsnosti, Konvencije o međunarodnoj trgovini ugroženim vrstama divlje flore i faune, Zakon o potvrđivanju konvencije o očuvanju evropske divlje flore i faune i prirodnih staništa, Zakon o potvrđivanju konvencije o očuvanju migratornih vrsta divljih životinja, kao i ratifikovanih sporazuma u oblasti ribarstva) i povećanja stepena učešća javnosti u upravljanju prirodnom baštinom Republike Srbije. Zakonom je potrebno jasno utvrditi i razgraničene nadležnosti organa Republike, autonomne pokrajine i jedinice lokalne samouprave koje se odnose na: ustupanje ribarskih područja na korišćenje, davanje saglasnosti na programe upravljanja, utvrđivanje i raspodelu naknade za ustupanje i korišćenje ribarskog područja, kao i naknade za izdavanje dozvola za privredni i rekreativni ribolov.

Razlozi za hitno donošenje su takođe obaveze koje proizilaze iz procesa pridruživanja Evropskoj Uniji kroz usaglašavanje propisa sa acquis communautaire, posebno u segmentu Zajedničke politike ribarstva (Common Fishery Policy). Usaglašavanje zakona je neophodno sa: Uredbom Evropskog parlamenta i Saveta br. 708/2007, Direktivom Saveta 78/659/ EEC, Direktivom 2006/88, Direktivom Saveta 92/43/ EEC i Direktivom 44/2006 EEC.

U Evropi i svetu poslednjih petnaest godina postignut je napredak u konceptu očuvanja i održivog korišćenja prirode i postavljene su norme za održivo i racionalno upravljanje prirodnim dobrima kroz usaglašavanje sa međunarodnim normama, sa kojima Republika Srbija treba u što kraćem roku da se usaglasi.