– Obrazloženje za donošenje zakona

O B R A Z L O Ž E Nj E

Ustavni osnov za donošenje ovog zakona sadržan je u članu 72. stav 1. tač. 10. i 12. i članu 69. stav 1. Ustava Republike Srbije, kojima je utvrđeno da Republika Srbija, između ostalog, uređuje i obezbeđuje finansiranje ostvarivanja prava i dužnosti Republike utvrđenih Ustavom i zakonom, kao i druge odnose od interesa za Republiku i ima budžet u kojem se iskazuju svi njeni prihodi i rashodi. Članom 73. tačka 3. Ustava Republike Srbije utvrđeno je da Narodna skupština Republike Srbije donosi budžet.

II OBRAZLOŽENjE PREDLOGA POTREBNIH SREDSTAVA PO

KORISNICIMA BUDžETA (RASHODI)

1. Ekonomska politika u 2006. godini

U prvih osam meseci 2006. godine ostvareni su znatno veći privatizacioni prihodi od planiranih, uz istovremeni suficit republičkog budžeta u iznosu od 32 mlrd. dinara. U ovom periodu, ostvareni su budžetski prihodi od 324,4 mlrd. dinara, dok su rashodi istovremeno iznosili 292,4 mlrd. dinara. Očekuje se da će privatizacioni prihodi do kraja 2006. godine dostići iznos od 130,8 mlrd. dinara što je za preko 100 mlrd. dinara više od plana. Istovremeno, očekuje se da se budžetski suficit dodatno poveća na iznos od 49 mlrd. dinara, što je 10 mlrd. dinara više od plana. Imajući u vidu ove pozitivne rezultate, Vlada je odlučila da deo budžetskog suficita i viška privatizacionih prihoda upotrebi za realizaciju Nacionalnog investicionog plana (NIP) i smanjivanje javnog duga. Realizacija kapitalnih investicija u okviru Nacionalnog investicionog plana doprineće rastu zaposlenosti i dugoročno održivom visokom privrednom rastu, dok će smanjenje javnog duga osloboditi prostor u budžetu za finansiranje još većih kapitalnih investicija u budućnosti.

Izmenama i dopunama Zakona o budžetu Republike Srbije za 2006. godinu, po prvi put se uvodi višegodišnje planiranje kapitalnih izdataka, za period od dve godine, čime se postepeno prelazi na sistem programskog budžeta. U narednom periodu, Ministarstvo finansija planira da proširi vremenski horizont planiranja kapitalnih izdataka na period do 5 godina. Prema procenama Ministarstva finansija, da bi se Srbija u narednim godinama ubrzano razvijala, neophodna su permanentna godišnja kapitalna ulaganja u iznosu od najmanje 5% bruto-domaćeg proizvoda (BDP), što u ovom trenutku predstavlja iznos od oko 100 mlrd. dinara (oko 1,2 mlrd. eura). Zbog toga je, na predlog Ministarstva finansija, Vlada usvojila Nacionalni investicioni plan za period 2006-2007. godine u iznosu od 1,675 mlrd. EUR (1,385 mlrd. EUR iz budžetskog suficita i privatizacionih prihoda i 290 mil. EUR iz kredita i donacija). Do kraja 2006. godine planiraju se investicije u iznosu od 414 mil. EUR (389 mil. EUR iz primanja budžeta i 25 mil. EUR iz donacija i kredita), dok su za narednu godinu predviđene investicije od 1,261 mlrd EUR. To znači da će ukupni kapitalni izdaci budžeta (ukljućujući i tekuće kapitalne rashode) u 2006. godini biti na nivou od oko 3% BDP-a, dok će u narednoj godini kapitalne investicije biti duplirane na iznos od preko 6% BDP-a.

Istovremeno, Vlada je odlučila da krene u pregovore sa inostranim poveriocima koji bi doveli do smanjenja spoljnog duga za iznos od 2,5 do 3,5 mlrd. USD. Odlučeno je da se poveriocima Pariskog kluba kreditora na bilateralnoj osnovi ponudi mogućnost zamene do 1 mlrd. USD duga za investicije u: (1) završetak autoputeva na koridoru 10 na jugu Srbije, (2) ekološke projekte; (3) izgradnju komunalne infrastrukture u siromašnim opštinama. Narodna banka Srbije će do maja 2007. u potpunosti izmiriti celokupan dug prema Međunarodnom monetarnom fondu i iznosu od oko 1 mlrd. USD. Preduzimaju se i druge aktivnosti koje bi dovele do rasterećenja budžeta na ime servisiranja spoljnog duga za dodatnih 1,5 mlrd. USD. Na ovaj način, umesto rashoda na ime otplata spoljnog duga, u narednim godinama će se otvoriti prostor za znatno veće kapitalne investicije. Najveća investicija od nacionalnog značaja će svakako biti radovi na završetku dva autoputa na koridoru X na jugu Srbije (Niš-Dimitrovgrad i Leskovac-Preševo), čiju će izgradnju u naredne tri godine Vlada u potpunosti finansirati iz sopstvenih sredstava (oko 800 mil. EUR) i iz donacije Vlade Republike Grčke (100 mil. EUR).

Ciljevi ekonomske politike u 2006. godini

Budžet Republike Srbije za 2006. godinu zasnovan je na dva osnovna cilja ekonomske politike:

ostvarivanje visokog privrednog rasta zasnovanom na rastu izvoza i visokom prilivu stranih direktnih investicija;

održavanje makroekonomske stabilnosti.

Planom budžeta bio je predviđen realan rast BDP-a od najmanje 5,0% i rast cena na malo od 9,3% (decembar 2006. na decembar 2005. godine).

Ključni elementi ekonomske politike u 2006. godini su:

– restriktivna monetarna politika koja doprinosi jačanju dinara, očuvanju stabilnosti cena i rastu deviznih rezervi Narodne banke Srbije;

– odgovorna fiskalna politika koja se zasniva na principu tvrdog budžetskog ograničenja, uz dalje poresko rasterećenje privrede, smanjenje tekuće javne potrošnje i budžetski suficit;

– čvrsta politika plata u javnom sektoru, koja dozvoljava uvećanje plata samo u skladu sa rastom produktivnosti rada, uz napuštanje uravnilovke u raspodeli u državnoj upravi i javnim službama, kroz širenje raspona zarada između najprostijeg i najsloženijeg rada, uz adekvatno ocenjivanje i nagrađivanje onih koji kvalitetnije i više rade;

– ubrzano restrukturiranje privrede i privatizacija preduzeća i poboljšanje poslovne klime, sa ciljem da se poveća proizvodnja i izvoz;

– nastavak restrukturiranja javnih preduzeća, koje će omogućiti njihovu profitabilnost na bazi racionalizacije troškova, što će doprineti njihovom efikasnijem radu i pružanju kvalitetnijih usluga građanima.

Ekonomska kretanja u periodu I-VIII 2006. godine

U prvih osam meseci 2006. godine realizovane su predviđene mere ekonomske politike i značajno ubrzane ekonomske reforme, što je pozitivno uticalo na privrednu aktivnost i realni rast BDP-a.

Privredni rast

Prema podacima Republičkog zavoda za statistiku, u prvom kvartalu 2006. godine ostvaren je realni rast BDP od 6,3%. Na viši rast BDP u odnosu na projektovani u prvom pologođu uticala su pozitivna kretanja u realnom sektoru privrede. S obzirom na visoki rast direktnih stranih investicija i početak realizacije Nacionalnog investicionog plana, u drugom polugodištu se očekuju još bolji rezultati u pogledu privrednog rasta. Procenjuje se da će realni rast BDP u 2006. godini biti povećan u rasponu od 6,5% do 8%, što je znatno više od planiranog.

BDP Republike Srbije

Rast industrijske proizvodnje u periodu januar – jul 2006. godine u odnosu na isti period prethodne godine iznosio je 6,5%. Rast proizvodnje je zabeležen kod sva tri sektora (vađenje ruda i kamena, prerađivačka industrija i proizvodnja električne energije, gasa i vode), a najveći rast je ostvarila prerađivačka industrija od 7,8%. Najveći uticaj na rast industrijske proizvodnje u prvih sedam meseci imale su proizvodnja prehrambenih proizvoda i pića, proizvodnja osnovnih metala, proizvodnja hemikalija i hemijskih proizvoda, proizvodnja duvanskih proizvoda, izdavanje, štampanje i reprodukcija zapisa i proizvodnja električne energije, gasa i vode.

[pic]

U oblasti poljoprivrede procenjuje se proizvodnja pšenice od 1,9 mil. tona, što je za 7% manje nego u 2005. godini, zbog nepovoljnih vremenskih uslova i manje zasejanih površina. To je, međutim, uz prelazne zalihe od oko 300.000 tona, dovoljno za podmirenje domaćih potreba. Kod voća se očekuje povećanje proizvodnje u odnosu na 2005. godinu. Očekuju se i značajni prinosi kukuruza, suncokreta, šećerne repe i soje.

Promet robe u trgovini na malo u prvih sedam meseci 2006. godine, u odnosu na isti period 2005. godine, realno je povećan za 9,6%. Posmatrano po robnim grupama, polovina maloprodajnog prometa u prvom tromesečju 2006. godine odnosila se na prehrambene proizvode i naftne derivate.

Od turizma je u prvih sedam meseci ostvaren devizni prihod od 197 mil. dolara, što je povećanje za 21,6% u odnosu na isti period prethodne godine. Povećanje deviznog prihoda je ostvareno i pored smanjenja ukupno registrovanih noćenja za sedam meseci za 1%, pri čemu je broj dolazaka i noćenja stranih turista povećan za po 1%.

U prvom polugodištu 2006. godine u odnosu na isti period 2005. godine ostvaren je rast obima saobraćajnih usluga od 16,0% i rast obima usluga poštanskih aktivnosti i telekomunikacija od 37,4%. Istovremeno, ostvaren je rast časova rada u građevinarstvu od 2,1% i povećanje vrednosti građevinskih radova od 37,3%.

U spoljnotrgovinskoj razmeni u prvih sedam meseci 2006. godine ostvareni su značajni rezultati. Nastavljen je trend visokog rasta izvoza iz prethodne godine. Rast izvoza u prvih sedam meseci, izražen u evrima, iznosio je 26,2 %. U odnosu na isti period prošle godine, rast uvoza iznosio je 26,4 %. Ostvaren je deficit u spoljnotrgovinskoj razmeni u iznosu od 3,1 mlrd. evra. Izvozom je bilo pokriveno 43,8% uvoza.

Daljem podsticanju rasta izvoza i poboljšanju uslova za strana ulaganja doprineće Strategija podsticanja i razvoja stranih ulaganja, Zakon o slobodnim zonama, kao i dve uredbe koje je usvojila Vlada – Uredba o uslovima i načinu privlačenja direktnih investicija i Uredba o uslovima i načinu internacionalizacije privrednih društava. Imajući u vidu ostvarena kretanja u spoljnoj trgovini u proteklih sedam meseci ove godine i preduzete mere ekonomske politike, procenjuje da će rast izvoza do kraja 2006. godine biti veći od planiranih 20%.

Deficit tekućeg računa platnog bilansa (bez zvanične pomoći), prema podacima Narodne banke Srbije, u prvih sedam meseci ove godine iznosio je 1.758 mil. dolara. Međutim, zahvaljujući povećanju salda tekućih transfera za 76 mil. dolara i salda kreditno-finansijskih transakcija za 2.045 mil. dolara, suficit ukupnog platnog bilansa iznosio je 2,3 mlrd. dolara, prema 884 mil. dolara u istom periodu 2005. godine. Povećanju salda kreditno-finansijskih transakcija značajno je doprineo neto priliv stranih direktnih investicija, koji je u prvih sedam meseci ove godine iznosio 961 mil. dolara.

Strane direktne investicije

Ostvareni nivo stranih direktnih investicija zaključno sa julom 2006. godine iznosio je 961 mil. dolara. Očekuje se da će ukupan priliv stranih direktnih investicija u 2006. godine biti preko 3,5 mlrd. dolara, što je za preko 2 mlrd. dolara više u odnosu na rekordnu 2005. godinu. Najveće strane direktne investicije koje se realizuju u drugoj polovini ove godine potiču iz sledećih zemalja: Norveške (preuzimanje kompanije MOBI 63 – 1.450 mil. dolara), Nemačke (preuzimanje Hemofarma – 610 mil. dolara), Grčke (preuzimanje Vojvođanske banke – 485 mil. dolara) i Italije (preuzimanje Panonske banke – 150 mil. dolara).

* Procena

Cene

U prvih osam meseci ove godine zaustavljena je inflacija. Ukupan rast cena na malo u prvih osam meseci 2006. godine iznosio je 6,3% (avgust 2006/decembar 2005.). Pri tome, rast cena robe bio je viši od rasta cena usluga (7,3% prema 3,8%). Najveći uticaj na rast cena imale su cene energenata (2,23 procentna poena ukupnog rasta cena na malo), pre svega povećanje cena derivata nafte zbog rasta cene nafte na svetskom tržištu i povećanje cene električne energije, kao i porast cena saobraćajnih i PTT usluga. Od ukupnog rasta maloprodajnih cena u prvih osam meseci 2,68 procentnih poena se odnosi na ove tri grupe proizvoda. Pri tome, na baznu inflaciju se odnosilo 2,55 procentnih poena (sa i bez poljoprivrednih proizvoda), dok se na nebaznu inflaciju odnosilo 3,75 procentnih poena). U istom periodu troškovi života su povećani za 5,3%, dok su cene proizvođača industrijskih proizvoda u prvih sedam meseci povećane za 8,1%.

Nakon relativno visokog rasta cena u aprilu i maju, prvenstveno zbog ispravljanja dispariteta osnovnih infrastrukturnih cena, u junu i julu je došlo do zaustavljanja inflacije (0,0% i -0,1%, respektivno), što je rezultat simultanih mera monetarne politike i politike čvrstog budžetskog ograničenja ministarstva finansija. Do kraja godine očekuje se da inflacija bude jednocifrena, u skladu sa projektovanom.

[pic]

Ekonomska politika koja se sprovodi u 2006. godini dovela je do naglog povećanja deviznih rezervi Narodne banke Srbije. Do kraja avgusta ukupne devizne rezerve Narodne banke Srbije dostigle su rekordan iznos od 10,6 mlrd. dolara, što je za 83% više u odnosu na decembar 2005. godine. Zbog toga je Narodna banka Srbije, uz saglasnost Vlade, donela odluku da do maja 2007. godine prevremeno vrati 1 mlrd. dolara duga Međunarodnom Monetarnom Fondu, u četiri jednake tranše, od kojih je prva već isplaćena. Ovako visok nivo deviznih rezervi garantuje čvrst dinar i održanje makroekonomske stabilnosti na dugi rok.

Monetarna politika bila je usmerena na smanjenje inflatornih pritisaka, što je dovelo do postepenog snižavanja mesečnih stopa inflacije. Primarni novac u proteklih sedam meseci u odnosu na decembar 2005. godine smanjen je za 0,1%. U istom periodu novčana masa M1 je nominalno povećana za 2%, a ukupni plasmani su za šest meseci povećani 20,6%. Kao važan instrument monetarnog regulisanja u prvih sedam meseci 2006. godine primenjivane su politika obavezne rezerve i repo operacije.

Devizne rezerve Narodne banke Srbije u mil. dolara

Pokrivenost novčane mase M1 deviznim rezervama Narodne banke Srbije povećana je sa 291,1% u decembru 2005. godine na 480% u avgustu 2006. godine.

Devizne rezerve u odnosu na novčanu masu M1

Devizne rezerve u odnosu na mesečni uvoz

Stanje ukupnih plasmana banaka krajem jula 2006. godine iznosilo je 499.604 mil. dinara, od toga ukupni dinarski plasmani iznosili su 440.316 mil. dinara. Ukupni plasmani banaka u julu 2006. godine u odnosu na decembar 2005. godine povećani su za 85.990 mil. dinara odnosno za 20,8%, a ukupni dinarski plasmani su povećani za 85.281 mil. dinara odnosno za 24%. Od ukupnih dinarskih plasmana u julu 2006. godine na plasmane privredi odnosilo se 60,5%, a na plasmane stanovništvu 37,8%. U decembru 2005. godine plasmani privredi činili su 63,2%, a plasmani stanovništvu 35,2% ukupnih dinarskih plasmana. U periodu decembar 2005. godine – 31. jul 2006. godine svi dinarski plasmani beleže rast, a najveći rast zabeležen je kod kratkoročnih plasmana stanovništvu (47,2%).

[pic]

U 2006. godini je nastavljen trend rasta poverenja u bankarski sistem, nakon uspešno sprovedenih reformi u prethodnim godinama. Ukupna devizna štednja stanovništva u bankama dostigla je u julu 2006. godine iznos od preko 2.7 mlrd. evra, što je u odnosu na decembar 2005. godine više za 483,2 mil. evra, tj. za 21,6%. U ukupnoj štednji smanjuje se učešće štednje po viđenju, a povećava učešće štednje preko godinu dana, koje je poraslo sa 14,1% u decembru 2005. godine na 16,6% ukupne štednje u julu 2006. godine. To predstavlja najbolji indikator obnove poverenja u bankarski sistem Srbije. U valutnoj strukturi i dalje dominiraju štedni ulozi u stranoj valuti i oni čine 98,31% ukupne štednje.

[pic]

U prvih sedam meseci 2006. godine realne plate su povećane za 9,6%. Prosečna mesečna neto zarada u periodu januar – jul 2006. godine iznosila je 20.414 dinara, što je u odnosu na isti period prethodne godine nominalno više za 25,0%, a realno za 9,6%. Prosečna neto zarada u privredi je realno porasla za 11,8%, a u vanprivredi za 5,4%. Posmatrano prema obliku svojine, najveći rast neto zarada u prvih sedam meseci 2006. godine u odnosu na isti period prethodne godine zabeležen je u privatnom sektoru (18,3%).

[pic]

Prosečno isplaćena penzija u prvih sedam meseci iznosila je 13.292 dinara i u odnosu na isti period prethodne godine realno je povećana za 7,9%, pri istovremenom povećanju broja korisnika penzije za 0,7%. Penzionerima, osiguranicima Republičkog fonda za penzijsko i invalidsko osiguranje zaposlenih, u julu je isplaćena i druga rata javnog duga, u iznosu od oko 4 mlrd. dinara (oko 50 mil. EUR).

2. Nove nadležnosti Republike Srbije i formiranje

novih korisnika budžetskih sredstava

Ustavnom poveljom državne zajednice Srbija i Crna Gora, utvrđeno je da država članica koja ne iskoristi pravo na istupanje iz državne zajednice ima pravo da nasledi međunarodno-pravni subjektivitet državne zajednice Srbija i Crna Gora. Shodno navedenoj odredbi, Narodna skupština Republike Srbije donela je Odluku o obavezama državnih organa Republike Srbije u ostvarivanju nadležnosti Republike Srbije kao sledbenika državne zajednice Srbija i Crna Gora („Službeni glasnik RS“, broj 48/06), na sednici Drugog vanrednog zasedanja u 2006. godini, održanoj 5. juna 2006. godine. Odlukom je konstatovano da je Republika Srbija, u skladu sa Polaznim osnovama za preuređenje odnosa Srbije i Crne Gore (“Beogradski sporazum”) i članom 60. Ustavne povelje državne zajednice Srbija i Crna Gora, postala sledbenik državne zajednice Srbija i Crna Gora i u celosti nasledila njen međunarodno-pravni subjektivitet i međunarodne dokumente.

U skladu sa navedenom Odlukom, Vlada i drugi državni organi, obavezani su da, u okviru svojih Ustavom Republike Srbije utvrđenih nadležnosti, donesu potrebna akta i preduzmu potrebne mere sa ciljem:

– ostvarivanja međunarodno-pravnog subjektiviteta Republike Srbije, kao države sledbenika državne zajednice Srbija i Crna Gora;

– ostvarivanja nadležnosti Republike Srbije koje su prešle na Republiku Srbiju kao državu sledbenika državne zajednice Srbija i Crna Gora, a pre svega u oblasti spoljnih poslova i odbrane, do donošenja neophodnih zakona i

– rešavanja svih spornih pitanja između Republike Srbije, kao države sledbenika državne zajednice Srbija i Crna Gora i Republike Crne Gore, kao osamostaljene države.

Na osnovu navedene odluke, Vlada je donela:

1. Uredbu o položaju pojedinih institucija bivše Srbije i Crne Gore i Službi Saveta ministara („Službeni glasnik RS“, broj 49/06 od 8. juna 2006. godine), kojom je uređen status organa koji su prestali sa radom, kao i preuzimanje nadležnosti od strane organa Republike Srbije;

2. Uredbu o finansiranju nadležnosti koje su prešle na Republiku Srbiju s bivše Srbije i Crne Gore („Službeni glasnik RS“, broj 49/06 od 8. juna 2006. godine), kojom se uređuje način finansiranja organa preuzetih na nivou Republike Srbije.

Ovim uredbama je, između ostalog, predviđeno da se finansiranje organa koji nastavljaju sa radom vrši iz sredstava predviđenih za ove namene u članu 7. Zakona o budžetu Republike Srbije za 2006. godinu („Službeni glasnik RS“, br. 106/05 i 108/05 – ispravka).

U cilju realizacije navedenih uredbi, Vlada je usvojila Zaključak 27. jula 2006. godine, kojim je naložila ministarstvima, posebnim organizacijama, službama Vlade i Republičkom javnom pravobranilaštvu da prema zaposlenima u institucijama, koje su prestale da rade, a čije su predmete preuzeli ovi republički organi, postupe na sledeći način:

1. da preuzmu, u skladu sa svojim potrebama, potreban broj zaposlenih – saglasno odredbi člana 68a. Zakona o radnim odnosima u državnim organima („Službeni glasnik RS“, br. 48/91, 66/91, 49/99 – dr. zakon, 34/01 – dr. zakon, 39/02, 49/05 – US i 79/05 – dr. zakon).

2. da zaposlenima, koji ne budu preuzeti, otkažu radni odnos po isplati otpremnine, saglasno odredbi člana 64a. stav 2. tačka 6) Zakona o radnim odnosima u državnim organima.

Novi institucionalni sistem državne uprave zaokružava se utvrđivanjem organa, koji postaju organi Republike Srbije, donošenjem Zakona o ministarstvima.

Na osnovu navedenog zakona, uredbi i odluka, Republika Srbija dobila je nove nadležnosti, kao i nove državne organe, zbog čega je bilo potrebno izvršiti izmene i dopune budžeta Republike Srbije za 2006. godinu, kako bi se obezbedilo nesmetano funkcionisanje, postojećih i novoformiranih organa Republike Srbije.

U budžetu Republike Srbije za 2006. godinu transferima Srbiji i Crnoj Gori utvrđen je iznos od 55.375,00 mil. dinara, za obavljanje poverenih nadležnosti i dodatnih poslova. S obzirom da je jedan broj institucija prestao sa radom posle 8. juna 2006. godine, za iste nadležnosti koje su prešle na republičke organe (uključujući i isplatu otpremnina zaposlenima za čijim radom je prestala potreba), utvrđen je obim sredstava u iznosu od 55.207,27 mil. dinara, odnosno za 167,73 mil. dinara manje u odnosu na prvobitno predviđeni obim sredstava.

Bliži rashodi vezani za preuzimanje nadležnosti institucija bivše državne zajednice Srbija i Crna Gora, dati su u sledećem pregledu:

u mil. dinara –

Red. br. OPIS Iznos 1 2 3 I Institucije koje su nastavile sa radom posle 8. juna 2006. godine     Budžet 2006. godine 52.692,75   Dodatna sredstva za izjednačavanje plata u Ministarstvu odbrane sa platama u republičkim organima 282,50   Dodatna sredstva za izjednačavanje plata u ostalim organima sa platama u republičkim organima 64,78   Novi korisnici koji su se finansirali iz dotacija 18,70   SVEGA (izmene budžeta za 2006. godinu) 53.058,73   Efekat povećanja rashoda 365,98 II Institucije koje su prestale sa radom posle 8. juna 2006. godine     Budžet 2006. godine 2.682,25   Utrošeno do 8. juna 882,96

1 2 3   Plate (šest plata za izabrana lica; šest plata za postavljena lica; drugi deo plate za maj, plata za jun, jul i deo avgusta; plate do kraja godine za preuzete zaposlene u druge republičke organe uključujući i izjednačavanje sa platama u republičkim organima) 556,97   Otpremnine 134,95   Za obaveze koje nisu izmirene do 8. juna, kao i obaveze nastale u periodu jun – jul 2006. godine 145,14   Za obaveze po osnovu prenosa nadležnosti do kraja godine, a koje su iskazali republički organi u izmenama budžeta 378,52   Procena obaveza po osnovu preuzimanja nadležnosti do kraja godine, a koje republički organi nisu iskazali do izmena budžeta 50,00   SVEGA (izmene budžeta za 2006. godinu) 2.148,54   Efekat smanjenja rashoda -533,71 III UKUPNO (I + II)     UKUPNA SREDSTVA ZA FUNKCIONISANjE BIVŠE SCG PREDVIĐENA BUDžETOM ZA 2006. GODINU 55.375,00   UKUPNA SREDSTVA ZA PRENETE NADLEŽNOSTI PREMA IZMENAMA BUDžETA (bez dodatnih sredstava za nesmetano funkcionisanje u Ministarstvu odbrane koja se obezbeđuju izmenama budžeta) 55.207,27   EFEKAT SMANjENjA RASHODA (65,88 mil. dinara se odnosi na uštede u platama zaposlenih koji su uzeli otpremninu, preostalih 101,85 mil. dinara je neto efekat ušteda na ostalim rashodima) -167,73

U toku 2006. godine, pre svega kao posledica prenosa nadležnosti sa institucija bivše Srbije i Crne Gore na institucije Republike Srbije, formiran je veliki broj novih državnih organa. S obzirom da je promenjena struktura budžetskih korisnika, bilo je potrebno izvršiti izmene i dopune Zakona o budžetu Republike Srbije za 2006. godinu, kako bi se njihove funkcije mogle nesmetano izvršavati.

Novi organi Republike Srbije koji su formirani od institucija bivše državne zajednice Srbija i Crna Gora su: Ministarstvo odbrane i uprave u sastavu ovog ministarstva (Inspektorat odbrane, Vojna služba bezbednosti i Vojno-obaveštajna služba); Ministarstvo spoljnih poslova; Služba za ljudska i manjinska prava; Avio služba Vlade; Služba Koordinacionog centra Srbije za Kosovo i Metohiju; Služba Koordinacionog tela Srbije za opštine Preševo, Bujanovac i Medveđa; Direkcija za unutrašnje plovne puteve “Plovput”; Geomagnetski zavod; Direkcija za mere i dragocene metale (organ uprave u sastavu Ministarstva privrede); Zavod za intelektualnu svojinu.

Nacionalni savet Srbije za saradnju sa Međunarodnim tribunalom za krivično gonjenje lica odgovornih za teška kršenja međunarodnog humanitarnog prava počinjenih na teritoriji bivše Jugoslavije od 1991. godine finansira se preko Generalnog sekretarijata Vlade. Arhiv Srbije i Crne Gore finansira se preko Ministarstva kulture u okviru sredstava predviđenih za Ustanove kulture.

Uredbom o položaju pojedinih institucija bivše Srbije i Crne Gore i Službi Saveta ministara (“Službeni glasnik RS”, broj 49/06) definisane su sledeće institucije bivše državne zajednice Srbija i Crna Gora koje se prestale sa radom 08. juna 2006. godine: Skupština Srbije i Crne Gore; Predsednik Srbije i Crne Gore; Savet ministara; Vrhovni savet odbrane; Sud Srbije i Crne Gore; Službe Saveta ministara (Generalni Sekretarijat Saveta ministara, Služba za organizaciju i položaj organa uprave Saveta ministara, Služba za finansiranje nadležnosti Srbije i Crne Gore, Služba za zakonodavstvo, Služba za zajedničke poslove Saveta ministara, Direkcija za informisanje, Kancelarija Srbije i Crne Gore za pridruživanje Evropskoj Uniji); Akreditaciono telo; Institut za standardizaciju.

Nove nadležnosti, sa nivoa bivše državne zajednice Srbija i Crna Gora, dobili su: Narodna skupština Republike Srbije; Predsednik Republike Srbije; Ministarstvo unutrašnjih poslova; Ministarstvo finansija; Ministarstvo pravde; Ministarstvo za državnu upravu i lokalnu samoupravu; Ministarstvo privrede; Ministarstvo za ekonomske odnose sa inostranstvom; Ministarstvo nauke i zaštite životne sredine; Ministarstvo kulture; Republički zavod za statistiku; Republička direkcija za imovinu Republike Srbije; Generalni sekretarijat Vlade; Uprava za zajedničke poslove republičkih organa; Republičko javno pravobranilaštvo.

Usaglašavanjem pravnog sistema sa propisima i praksom Evropske unije u različitim oblastima poslova organa državne uprave, formirani su sledeći novi organi: Državna revizorska institucija; Inspektorat za rad – organ uprave u sastavu Ministarstva rada, zapošljavanja i socijalne politike; Antidoping agencija – organ uprave u sastavu Ministarstva prosvete i sporta; Uprava za sprečavanje pranja novca – organ uprave u sastavu Ministarstva finansija; Agencija za rudarstvo – posebna organizacija; Devizni inspektorat – organ uprave u sastavu Ministarstva finansija; Uprava za slobodne zone – organ uprave u sastavu Ministarstva finansija; Zavod za socijalno osiguranje; Fond za razvoj turizma – budžetski fond u okviru Ministarstva trgovine, turizma i usluga.

3. IZMENE I DOPUNE ZAKONA O BUDžETU REPUBLIKE SRBIJE

ZA 2006. GODINU

Primanja i izdaci budžeta Republike Srbije za 2006. godinu dati su u sledećem pregledu:

A. Primanja i izdaci budžeta Republike Ekonomska klasifikacija Sredstva iz budžeta 1 2 3 I PRIMANjA 521.269.000.000 TEKUĆI PRIHODI 7 521.269.000.000 1. Poreski prihodi 71 454.361.800.000 1.1. Porez na dohodak i dobit 711 81.068.100.000 1.2. Porez na finansijske transakcije (naplaćen iz prethodne godine) 713   1.3. PDV i akcize 714 322.339.900.000 1.4. Carine 715 45.864.400.000 1.5. Ostali poreski prihodi 716+719 5.089.400.000 2. Neporeski prihodi, od čega: 74 66.907.200.000 a) prihodi od prodaje prouzvoda i usluga 742 42.000.000.000 prihodi od prodaje dobara i usluga i od davanja u zakup nepokretnosti – licenca 7421 28.000.000.000 – republičke administrativne, sudske i konzularne takse 7422 11.400.000.000 – prihodi od igara na sreću 7422 2.600.000.000 b) ostali neporeski prihodi 741, 743-745 24.907.200.000 – dividende 7.800.000.000 – novčane kazne, naknade, druge takse 17.107.200.000 3. Kapitalni prihodi 8 4. Donacije: 731+732   5. Transferi 733   6. Preneta sredstva iz prethodne godine     II IZDACI   505.820.602.000 TEKUĆI RASHODI 4 446.732.581.000 1. Rashodi za zaposlene 41 117.639.746.000 2. Korišćenje roba i usluga 42 32.761.644.000 3. Upotreba osnovnih sredstava 43   4. Otplata kamata 44 21.338.707.000 5. Subvencije 45 30.930.603.000 6. Izdaci za socijalnu zaštitu 47 53.874.560.000 7. Ostali rashodi 48+49 7.392.727.000 TEKUĆI TRANSFERI 4631 + 4641 182.794.594.000 KAPITALNI RASHODI, ukupno od čega: 5 59.088.021.000 – kapitalni izdaci organa   26.056.131.000 – kapitalni izdaci za realizaciju NIP-a   33.031.890.000 KAPITALNI TRASNFERI 4632 + 4642   VI PRIMANjA PO OSNOVU PRODAJE FINANSIJSKE IMOVINE I OTPLATA KREDITA MINUS IZDACI PO OSNOVU DATIH KREDITA I NABAVKE FINANSIJSKE IMOVINE (IV – V)   122.956.600.000 1 2 3 III BUDžETSKI SUFICIT (BUDžETSKI DEFICIT) (I-II) (7+8)-(4+5) 15.448.398.000 PRIMARNI SUFICIT (DEFICIT) (UKUPNI PRIHODI UMANjENI ZA NAPLAĆENE KAMATE MINUS UKUPNI RASHODI UMANjENI ZA PLAĆENE KAMATE) (7-7411+8)-(4-44+5) 36.787.105.000 UKUPNI FISKALNI REZULTAT (III+VI)   138.404.998.000 B. Primanja i izdaci po osnovu prodaje, odnosno nabavke finansijske imovine i naplate odobrenih kredita     IV PRIMANjA PO OSNOVU NAPLATE ODOBRENIH KREDITA I PRODAJE FINANSIJSKE IMOVINE 92 130.796.440.000 V IZDACI ZA DATE POZAJMICE I NABAVKU FINANSIJSKE IMOVINE 62 7.839.840.000 VI DATE POZAJMICE MINUS PRIMANjA PO OSNOVU OTPLATE (IV – V) 92-62 122.956.600.000 V. Zaduživanje i otplata duga     VII ZADUŽIVANjE 91 6.580.150.000 1. Zaduživanje kod domaćih kreditora 911   2. Zaduživanje kod stranih kreditora 912 6.580.150.000 VIII OTPLATA DUGA 61 34.745.379.000 1. Otplata domaćeg duga 611 28.441.281.000 2. Otplata stranog duga 612 5.773.511.000 3. Otplata po garancijama 613 530.587.000 IX PROMENA STANjA NA RAČUNU (II + VI + VII – VIII)   110.239.769.000 X NETO FINANSIRANjE (VI + VII – VIII – IX = -III)   -15.448.398.000

Uporedni pregled izdataka budžeta Republike Srbije u Zakonu o budžetu Republike Srbije za 2006. godinu i u predloženim izmenama i dopunama ovog zakona je sledeći:

Ekonomskaklasifi-kacija OPIS Plan 2006. Rebalans 2006. Indeks 1 2 3 4 5 41 RASHODI ZA ZAPOSLENE 110.175.596.841 117.639.746.000 106,8 42 KORIŠĆENjE USLUGA I ROBA 28.798.697.479 32.761.644.000 113,8 44 OTPLATA KAMATA 22.773.455.767 21.338.707.000 93,7 45 SUBVENCIJE 28.207.036.818 30.930.603.000 109,7 46 DONACIJE I TRANSFERI 177.299.334.806 182.794.594.000 103,1 47 PRAVA IZ SOCIJALNOG OSIGURANjA 48.265.765.643 53.874.560.000 111,6 48 OSTALI RASHODI 5.599.425.493 5.684.584.000 101,5 49 REZERVE 1.737.023.036 1.708.143.000 98,3 51 OSNOVNA SREDSTVA 24.743.452.117 25.386.131.000 102,6 52 ZALIHE 520.000.000 520.000.000 100,0 54 PRIRODNA IMOVINA 150.000.000 150.000.000 100,0 55 NEFINANSIJSKA IMOVINA KOJA SE FINANSIRA IZ NACIONALNOG INVESTICIONOG PLANA 33.031.890.000

1 2 3 4 5 61 OTPLATA GLAVNICE 39.407.528.000 34.745.379.000 88,2 62 NABAVKA FINANSIJSKE IMOVINE 7.206.840.000 7.839.840.000 108,8       UKUPNO: 494.884.156.000 548.405.821.000 110,8 II PRIHODI 487.900.000.000 521.269.000.000 106,8 III RASHODI 448.269.788.000 505.820.602.000 112,8 IV SUFICIT 39.630.212.000 15.448.398.000 39,0

Uporedni pregled povećanja i smanjenja izdataka budžeta Republike u izmenama i dopunama budžeta u odnosu na plan budžeta za 2006. godinu, dat je u sledećoj tabeli:

I POVEĆANjE Ekonomskaklasifi-kacija Opis Budžet 2006. Rebalans Povećanje 1 2 3 4 5 551 Nefinansijska imovina koja se finansira iz Nacionalnog investicionog plana   33.031.890.000 33.031.890.000 411 Plate i dodaci zaposlenim 86.278.035.234 92.362.093.000 6.084.057.766 472 Naknade za socijalnu zaštitu iz budžeta 48.265.765.643 53.874.560.000 5.608.794.357   – tranzicioni fond     1.533.680.000   – boračko-invalidska zaštita     1.100.000.000   – zaštita porodice i dece     868.763.000   – u prosveti     784.150.000   – Službi koordinacionog centra za Kosovo i Metohiju     746.400.000   – socijalna pomoć ugroženom stanovništvu     440.000.000   – ostalo     135.801.357 464 Transferi organizacijama obaveznog socijalnog osiguranja 117.121.087.647 122.621.087.000 5.499.999.353 451 Subvencije javnim nefinansijskim preduzećima i organizacijama 28.207.036.818 30.930.603.000 2.723.566.182   – JP „Železnica Srbije“     850.000.000   – u poljoprivredi     600.000.000   – Uprava za sport: preraspodela sredstava u okviru organa     582.402.250   – Ministarstvo trgovine, turizma i usluga: preraspodela sredstava u okviru organa     500.000.000   – Uprava za veterinu: preraspodela sredstava u okviru organa     150.000.000   – ostalo     41.163.932 421 Stalni troškovi 6.147.795.029 7.899.679.000 1.751.883.971   – Ministarstvo odbrane     1.000.000.000   – u pravosuđu     229.000.000   – Poreska uprava     162.700.000

1 2 3 4 5   – Uprava za zajedničke poslove republičkih organa     76.942.000   – uprava za izvršenje zavodskih sankcija     60.000.000   – ostalo     223.241.971 511 Zgrade i građevinski objekti 11.635.106.204 12.622.025.000 986.918.796   – Republička direkcija za imovinu Republike Srbije     654.000.000   – Direkcija za vode     600.000.000   – pravosudni organi     374.293.000   – Uprava za zajedničke poslove republičkih organa     360.000.000   – Ministarstvo za kapitalne investicije     200.000.000   – Ministarstvo pravde     145.000.000   – učenički i studentski standard     128.000.000   – ostale uštede kod organa     -241.972.022   – preraspodela sredstava kod Ministarstva trgovine, Uprave za veterinu i Uprave za sport     -1.232.402.182 423 Usluge po ugovoru 3.625.973.296 4.408.207.000 782.233.704   – u pravosuđu     710.700.000   – ostali     71.533.704 412 Socijalni doprinosi na teret poslodavca 17.648.882.669 18.362.778.000 713.895.331 621 Nabavka domaće finansijske imovine 7.206.840.000 7.839.840.000 633.000.000   – studentski krediti     250.000.000   – Nacionalna korporacija za osiguranje stanbenih kredita     210.000.000   – Ministarstvo trgovine, turizma i usluga: za Kopaonik i Staru Planinu     113.000.000   – ostalo     60.000.000 422 Troškovi putovanja 2.241.100.491 2.827.702.000 586.601.509   – Ministarstvo odbrane za kopnenu zonu bezbednosti     400.000.000   – za prosvetu     52.000.000   – ostalo     134.601.509 443 Otplata kamata po osnovu aktiviranih garancija   533.228.000 533.228.000 415 Naknade za zaposlene 1.596.451.834 2.095.600.000 499.148.166   – Ministarstvo odbrane     344.489.000   – ostalo     154.659.166 424 Specijalizovane usluge 8.658.412.460 9.098.893.000 440.480.540   – Ministarstvo nauke     347.362.000   – ostalo     93.118.540 426 Materijal 5.786.086.195 6.029.653.000 243.566.805   – pravosuđe     79.900.000   – prosveta     47.993.000   – Uprava za zajedničke poslove republičkih organa     36.400.000   – uprava za izvršenje zavodskih sankcija     30.000.000   – ostalo     49.273.805

1 2 3 4 5 485 Naknada štete za povrede ili štetu nanetu od strane državnih organa 880.377.261 1.080.377.000 199.999.739   – ministarstvo odbrane     199.999.739 425 Tekuće popravke i održavanje (usluge i materijali) 2.339.330.008 2.497.510.000 158.179.992 482 Porezi, obavezne takse i kazne nametnute od jednog nivoa vlasti drugom 917.302.166 1.066.364.000 149.061.834 481 Dotacije nevladinim organizacijama 1.957.632.732 2.072.730.000 115.097.268 414 Socijalna davanja zaposlenima 3.456.287.538 3.544.371.000 88.083.462 413 Naknade u naturi 406.410.403 478.998.000 72.587.597 462 Donacije međunarodnim organizacijama 265.202.885 274.202.000 8.999.115 416 Nagrade, bonusi i ostali posebni rashodi 627.105.163 633.482.000 6.376.837 417 Sudijski i poslanički dodatak 162.424.000 162.424.000   484 Nakanda štete za povrede ili štetu nastalu usled elementarnih nepogoda ili drugih uzroka 440.000.000 440.000.000   513 Ostala osnovna sredstva 10.480.000 10.480.000   521 Robne rezerve 520.000.000 520.000.000   541 Zemljište 150.000.000 150.000.000     SVEGA I 356.551.125.676 417.468.776.000 60.917.650.324     II SMANjENjE Ekonomskaklasifi-kacija Opis Budžet 2005. Rebalans Smanjenje 463 Transferi ostalim nivoima vlasti 59.913.044.274 59.899.305.000 -13.739.274 613 Otplata glavnice po garancijama 549.423.000 530.587.000 -18.836.000 499 Sredstva rezerve 1.737.023.036 1.708.143.000 -28.880.036 441 Otplate kamata na domaći javni dug 2.815.000.000 2.597.799.000 -217.201.000 512 Mašine i oprema 13.097.865.913 12.753.626.000 -344.239.913 483 Novčane kazne i penali po rešenju sudova i sudskih tela 1.404.113.334 1.025.113.000 -379.000.334 612 Otplata glavnice stranim kreditorima 6.433.882.000 5.773.511.000 -660.371.000 444 Prateći troškovi zaduživanja 887.455.767 201.633.000 -685.822.767 442 Otplata stranih kamata 19.071.000.000 18.006.047.000 -1.064.953.000 611 Stara devizna štednja i ostale otplate glavnice domaćim kreditorima 32.424.223.000 28.441.281.000 -3.982.942.000   SVEGA II 138.333.030.324 130.937.045.000 -7.395.985.324             III UKUPNO BUDžET 494.884.156.000 548.405.821.000 53.521.665.000

Struktura izdataka budžeta Republike Srbije u izmenama i dopunama budžeta u odnosu na plan za 2006. godinu je sledeća:

Ekonomskaklasifi-kacija OPIS Plan 2006. Rebalans 2006. Struktura u % 1 2 3 4 5 6 41 RASHODI ZA ZAPOSLENE 110.175.596.841 117.639.746.000 22,26 21,45 411 Plate i dodaci zaposlenih 86.278.035.234 92.362.093.000 17,43 16,84 412 Socijalni doprinosi na teret poslodavca 17.648.882.669 18.362.778.000 3,57 3,35 413 Naknade u naturi 406.410.403 478.998.000 0,08 0,09 414 Socijalna davanja zaposlenima 3.456.287.538 3.544.371.000 0,70 0,65 415 Naknade za zaposlene 1.596.451.834 2.095.600.000 0,32 0,38 416 Nagrade, bonusi i ostali posebni rashodi 627.105.163 633.482.000 0,13 0,12 417 Sudijski i poslanički dodatak 162.424.000 162.424.000 0,03 0,03 42 KORIŠĆENjE USLUGA I ROBA 28.798.697.479 32.761.644.000 5,82 5,97 421 Stalni troškovi 6.147.795.029 7.899.679.000 1,24 1,44 422 Troškovi putovanja 2.241.100.491 2.827.702.000 0,45 0,52 423 Usluge po ugovoru 3.625.973.296 4.408.207.000 0,73 0,80 424 Specijalizovane usluge 8.658.412.460 9.098.893.000 1,75 1,66 425 Tekuće popravke i održavanje (usluge i materijali) 2.339.330.008 2.497.510.000 0,47 0,46 426 Materijal 5.786.086.195 6.029.653.000 1,17 1,10 44 OTPLATA KAMATA 22.773.455.767 21.338.707.000 4,60 3,89 441 Otplate domaćih kamata 2.815.000.000 2.597.799.000 0,57 0,47 442 Otplata stranih kamata 19.071.000.000 18.006.047.000 3,85 3,28 443 Otplata kamata po osnovu aktiviranih garancija 533.228.000 0,10 444 Prateći troškovi zaduživanja 887.455.767 201.633.000 0,18 0,04 45 SUBVENCIJE 28.207.036.818 30.930.603.000 5,70 5,64 451 Subvencije javnim nefinansijskim preduzećima i organizacijama 28.207.036.818 30.930.603.000 5,70 5,64 46 DONACIJE I TRANSFERI 177.299.334.806 182.794.594.000 35,83 33,33 462 Donacije međunarodnim organizacijama 265.202.885 274.202.000 0,05 463 Donacije i transferi ostalim nivoima vlasti 59.913.044.274 59.899.305.000 12,11 10,92 464 Donacije i transferi organizacijama obaveznog socijalnog osiguranja 117.121.087.647 122.621.087.000 23,67 22,36 47 PRAVA IZ SOCIJALNOG OSIGURANjA 48.265.765.643 53.874.560.000 9,75 9,82 472 Naknade za socijalnu zaštitu iz budžeta 48.265.765.643 53.874.560.000 9,75 9,82 48 OSTALI RASHODI 5.599.425.493 5.684.584.000 1,13 1,04 481 Dotacije nevladinim organizacijama 1.957.632.732 2.072.730.000 0,40 0,38 482 Porezi, obavezne takse i kazne nametnute od jednog nivoa vlasti drugom 917.302.166 1.066.364.000 0,19 0,19 483 Novčane kazne i penali po rešenju sudova i sudskih tela 1.404.113.334 1.025.113.000 0,28 0,19 484 Naknada štete za povrede ili štetu nastalu usled elementarnih nepogoda ili drugih prirodnih uzroka 440.000.000 440.000.000 0,09 0,08 485 Naknada štete za povrede ili štetu nanetu od strane državnih organa 880.377.261 1.080.377.000 0,18 0,20 49 REZERVE 1.737.023.036 1.708.143.000 0,35 0,31 499 Sredstva rezerve 1.737.023.036 1.708.143.000 0,35 0,31 51 OSNOVNA SREDSTVA 24.743.452.117 25.386.131.000 5,00 4,63 511 Zgrade i građevinski objekti 11.635.106.204 12.622.025.000 2,35 2,30 512 Mašine i oprema 13.097.865.913 12.753.626.000 2,65 2,33 513 Ostala osnovna sredstva 10.480.000 10.480.000

1 2 3 4 5 6 52 ZALIHE 520.000.000 520.000.000 0,11 0,09 521 Robne rezerve 520.000.000 520.000.000 0,11 0,09 54 PRIRODNA IMOVINA 150.000.000 150.000.000 0,03 0,03 541 Zemljište 150.000.000 150.000.000 0,03 0,03 55 NEFINANSIJSKA IMOVINA KOJA SE FINANSIRA IZ NACIONALNOG INVESTICIONOG PLANA 33.031.890.000 6,02 551 Nefinansijska imovina koja se finansira iz Nacionalnog investicionog plana 33.031.890.000 6,02 61 OTPLATA GLAVNICE 39.407.528.000 34.745.379.000 7,96 6,34 611 Otplata glavnice domaćim kreditorima 32.424.223.000 28.441.281.000 6,55 5,19 612 Otplata glavnice stranim kreditorima 6.433.882.000 5.773.511.000 1,30 1,05 613 Otplata glavnice po garancijama 549.423.000 530.587.000 0,10 62 NABAVKA FINANSIJSKE IMOVINE 7.206.840.000 7.839.840.000 1,46 1,43 621 Nabavka domaće finansijske imovine 7.206.840.000 7.839.840.000 1,46 1,43           UKUPNO: 494.884.156.000 548.405.821.000 100,00 100,00

Transferi organizacijama obaveznog socijalnogosiguranja u ukupnom iznosu od 122.621,1 mil. dinara, od čega se na penzije vojnih osiguranika odnosi 6.653,0 mil. dinara, a iznos od 115.968,1 mil. dinara odnosi se na organizacije obaveznog socijalnog osiguranja i veći su od onih planiranih Zakonom o budžetu za 2006. godinu za 5.500,0 mil. dinara. Ova sredstva odnose se na transfere Republičkom fondu za penzijsko i invalidsko osiguranje zaposlenih (deo sredstava u iznosu od 4.974,5 mil. dinara, obezbeđen je u okviru Ministarstva finansija kao dotacija za isplatu 12 penzija u toku 2006. godine i u okviru razdela Ministarstva rada, zapošljavanja i socijalne politike u iznosu od 525,5 mil. dinara, za isplate penzija po posebnim propisima).

Usklađivanje penzija, počev od aprila 2006. godine, vrši se u skladu sa izmenama Zakona o penzijskom i invalidskom osiguranju, odnosno dva puta godišnje. To znači da se od 1. aprila, penzije usklađuju sa kretanjem troškova života i prosečne zarade zaposlenih na teritoriji Republike Srbije u prethodnih šest meseci, u procentu koji predstavlja zbir 62,5 procenta, rasta troškova života i 37,5 procenata rasta zarada. Zvanični statistički podaci o rastu zarada, odnosno troškova života za period oktobar-decembar 2005. godine i januar-mart 2006. godine, na osnovu kojih se vrši usklađivanje penzija iznosio je 8,34%, dok je planirano da će se penzije u tom periodu usklađivati sa 4,39%.

Penzije usklađene na ovaj način isplaćivaće se zaključno sa penzijom za septembar 2006. godine, zbog čega su izdaci u finansijskom planu Republičkog Fonda PIO zaposlenih povećani za 10.669,7 mil. dinara u odnosu na prvobitno planirane. Sredstva za pokriće ovako uvećanih izdataka obezbediće se boljim ostvarenjem prihoda od doprinosa i sredstvima koja se na ime transfera iz budžeta Republike prenose na ime dotacija organizacijama obaveznog socijalnog osiguranja.

U Finansijskom planu Republičkog fonda PIO zaposlenih planirana je isplata 12 penzija, i to penzije za decembar 2005. godine i 11 penzija za 2006. godinu. Usklađivanje penzije za decembar 2005. godine i period januar-mart 2006. godine vršeno je po starom zakonu, odnosno sa procentom od 3,56%, koji je predstavljao zbir polovine procenta rasta, troškova života i polovine procenta rasta zarada.

Transferi za ostale organizacije obaveznog socijalnog osiguranja, Republički fond za penzijsko i invalidsko osiguranje poljoprivrednika i Nacionalnu službu za zapošljavanje, zadržani su na nivou utvrđenom Zakonom o budžetu za 2006. godinu.

Rashodi za plate

U socijalnom dijalogu između Vlade i reprezentativnih sindikata dogovorena su povećanja plata u 2006. godini, i to:

1. Svim zaposlenima čije se plate finansiraju iz budžeta Republike povećanje iznosi 15,19 % (povećavaju se osnovice za obračun od plate za decembar 2005. godine za 5,4%, od plate za jun 2006. godine za 2%, od plate za septembar 2% i od plate za novembar 5,04%).

2. Plate se povećavaju i putem povećanja osnovica za obračun i isplatu, u cilju ujednačavanja plata sa ostalim korisnicima budžeta:

– u višem i univerzitetskom obrazovanju još za 10% od plate za jun i 3,6% od plate za novembar 2006. godine, tako da će ukupno povećanje iznositi 31,29%;

– u MUP- u i BIA-i još za 10% od plate za jun (ukupno 26,71%);

– za mlađe državne službenike, kako bi se motivisali za rad u državnim organima (u zvanju samostalni stručni saradnik, viši stručni saradnik, stručni saradnik i pripravnik) od plate za jun 2006. godine za 40,4% (ukupno 61,7%).

3. Izmenom koeficijenata povećaće se plate:

– u osnovnom i srednjem obrazovanju (za grupe poslova počev od učitelja pa do poslova nastavnika) i učeničkom i studentskom standardu (za grupe poslova počev od pomoćnog radnika u kuhinji pa do poslova vaspitača – što uključuje i rukovodeće poslove u domovima) od plate za jun 2006. godine za 2%, od plate za septembar 2% i od plate za novembar 2% (ukupno povećanje koeficijenata za 6,12%, a zajedno sa povećanjem osnovice 22,24%), a za zaposlene sa nižim stručnim spremama od plate za septembar za 1% (zajedno sa povećanjem osnovice 16,34%);

– za zaposlene u kulturi, i to za nosioce delatnosti i zaposlene na ostalim poslovima sa visokom stručnom spremom od plate za jun od 4% do 15% (zajedno sa povećanjem osnovice od 19,8 do 32,47%), a za zaposlene sa nižom stručnom spremom od plate za jun 1% (zajedno sa povećanjem osnovice 16,34%);

– za zaposlene u socijalnoj zaštiti predviđeno je usaglašavanje koeficijenata sa koeficijentima u zdravstvu, i to za zaposlene u grupama nosilaca poslova delatnosti od plate za april 2006. godine iznosi 5%, od plate za septembar 8% i od plate za novembar 13,35% (ukupno za ove poslove 28,54%, a zajedno sa povećanjem osnovice 48,07%), a za zaposlene sa nižim stručnim spremama od plate za septembar za 1% (zajedno sa povećanjem osnovice 16,34%).

Osim toga, planirano je povećanje plata u Ministarstvu odbrane, i to od plate za septembar 2006. godine za 20%, kako bi se omogućilo izjednačavanje plata zaposlenih lica u samom Ministarstvu sa platama ostalih državnih službenika u republičkim organima i povećanje plata zaposlenih u Vojsci.

S obzirom da su plate zaposlenih u institucijama bivše državne zajednice Srbija i Crna Gora koje postaju državni organi Republike Srbije, niže od plata državnih službenika u ostalim državnim organima, izmenama budžeta se obezbeđuju sredstva za njihovo izjednačavanje (počev od plate za septembar 2006. godine). Takođe, obezbeđuju se i sredstva za izjednačavanje plata zaposlenih koje preuzimaju republički organi iz institucija bivše Srbije i Crne Gore koje su prestale sa radom.

Osnivanjem novih organa, kao i povećanjem obima posla kod pojedinih budžetskih korisnika, tokom 2006. godine povećava se broj zaposlenih za 1019 (Uprava za izvršenje zavodskih sankcija – 80 izvršilaca, Poreska uprava – 500, od čega 300 mladih, Državna revizorska institucija – 14, Inspektorat za rad – pored preuzimanja 330 inspektora povećanje broja zaposlenih za 35, Republičko javno pravobranilaštvo – 55, Služba za upravljanje kadrovima – 29, Direkcija za unutrašnje plovne puteve Plovput – 145, Geomagnetski zavod – 49 i drugi organi – 112).

U decembru 2005. godine i januaru i februaru 2006. godine izvršena je racionalizacija broja zaposlenih u prosveti, tako da je otpremnine uzelo 4.478 zaposlenih (2.867 u osnovnom obrazovanju, 909 u srednjem obrazovanju, 514 u višem i univerzitetskom, 27 u učeničkom standardu, 161 u studentskom standardu). Međutim, istovremeno sa izvršenom racionalizacijom koja je obavljena u toku školske godine, a u cilju nesmetanog odvijanja nastave, izvršeno je „prevođenje“, nastavnika sa nepunim fondom časova na puni fond časova (2.064 u osnovnom i srednjem obrazovanju), tako da se izvršena racionalizacija nije odrazila na smanjenje platnog fonda, odnosno sredstva predviđenih budžetom za isplatu plata u 2006. godini nisu dovoljna, tako da je izvršeno usklađivanje obima sredstava za ove namene. U cilju kontrole namenskog korišćenja sredstava za plate, u toku je obračun plata za zaposlene u osnovnom i srednjem obrazovanju u Upravi za trezor, odnosno priprema za isplatu plata direktno na račune zaposlenih, čime će se platni fondovi svesti u potrebne okvire.

U institucijama bivše Srbije i Crne Gore koje su prestale sa radom, bio je zaposlen 1.171 izvršilac, dok 19 izabranih lica nije bilo u radnom odnosu, već su primali razliku u plati. Od navedenog broja, 68 izabranih lica će primati šest meseci naknadu preko Narodne skupštine Republike Srbije (64 poslanika, 1 imenovano lice i 3 sudije Ustavnog suda SCG), 116 postavljenih lica će primati naknadu šest meseci preko Vlade, 536 zaposlenih je preuzeto u ostale državne organe, 5 lica je otišlo u penziju, 421 lice je uzelo otpremninu i prestao im je radni odnos, dok 25 lica nije zatražilo ostvarivanje svojih prava prema Zakonu o radnim odnosima u državnim organima.

Posmatrano po korisnicima sredstva za plate povećana su za iznos od 7.155,5 mil. dinara, i to u:

– prosveti – 4.286,7 mil. dinara (osnovno i srednje obrazovanje, učenički i studentski standard – 3.649,2 mil. dinara, više i univerzitetsko obrazovanje – 637,5 mil. dinara);

– pravosudnim organima -120 mil. dinara;

– MUP i BIA – 582,9 mil. dinara;

– Ministarstvu odbrane – 810,0 mil. dinara;

– ostalim korisnicima budžetskih sredstava – 1.355,9 mil. dinara.

Sredstva za otplatu javnog duga (kamata i glavnice)

U skladu sa definicijom javnog duga iz člana 2. Zakona o javnom dugu („Službeni glasnik RS“, broj 61/05), javni dug Republike Srbije, na dan 31. jul 2006. godine, iznosio je 9.471.025.122,78 evra, odnosno 12.013.993.725,83 dolara.

Stanje duga Republike Srbije na dan 31.07.2006. godine dato je u tabeli 1:

Tabela 1.

STANjE DUGA U DOMAĆOJ VALUTI (DIREKTNO ZADUŽENjE) R. br. NAZIV DUGA VALUTA UGOVOREN IZNOS EUR 31.07.2006. DINARI 31.07.2006. 1 Dugoročne hartije od vrednosti( Obaveze prema NBS) DIN 19.701.120.000,00 237.362.605,59 19.701.120.000,00 2 Obaveze po osnovu neisplaćenih penzija – poljoprivrednicima DIN 20.000.000.000,00 240.963.565,10 20.000.000.000,00 3 Obaveze po osnovu neisplaćenih penzija – fond zaposlenih DIN 23.500.000.000,00 181.257.634,96 15.044.401.827,57 4 Pretvaranje kredita odobrenih od banaka nosilaca primarne poljoprivredne u javni dug Federacije DIN 1.547.351.481,34 3.994.878,53 331.575.317,43 5 Kratkoročne hartije od vrednosti DIN 4.997.200.000,00 60.207.156,38 4.997.200.000,00  UKUPNO STANjE DUGA U DOMAĆOJ VALUTI   69.745.671.481,34 723.785.840,56 60.074.297.145,00 STANjE DUGA U STRANOJ VALUTI 1. DIREKTNO ZADUŽENjE R. br. NAZIV DUGA VALUTA UGOVOREN IZNOS U EUR 31.07.2006 DINARI 31.07.2006 6 Stara devizna štednja EUR 4.172.380.000,00 3.244.080.000,00 269.258.964.408,00 7 Zajam za privredni preporod EUR 56.000.000,00 40.189.007,09 3.335.691.607,37   IBRD A EUR 477.430.009,81 468.406.582,62 38.877.793.198,12   IBRD B EUR 907.264.030,56 890.116.740,37 73.879.778.462,38   IBRD C EUR 430.695.928,04 422.555.774,99 35.072.171.579,75 8 UKUPNO IBRD EUR 1.815.389.968,41 1.781.079.097,98 147.829.743.240,25   SAC – Kredit za strukturno prilagođavanje 3599 SDR 55.500.000,00 64.848.595,97 5.382.439.950,00   SAC II Kredit za strukturalno prilagođavanje 4017 SDR 30.100.000,00 35.170.139,43 2.919.125.090,00   PFSAC I -Razvojni kredit za privatni i finansijski sektor 3643 SDR 68.100.000,00 79.570.979,91 6.604.399.290,00   PFSAC II -Razvojni kredit za privatni i finansijski sektor 3780 SDR 58.700.000,00 68.587.614,11 5.692.778.830,00   SOSAC Unapređenje socijalnog sektora- 3750 SDR 60.400.000,00 70.573.967,50 5.857.646.360,00

R. br. NAZIV DUGA VALUTA UGOVOREN IZNOS U EUR 31.07.2006 DINARI 31.07.2006   MOES – Obrazovanje3636 SDR 8.000.000,00 8.345.006,58 692.636.380,39   TTFSE – Trgovina i transport 3651 SDR 4.650.000,00 2.670.238,81 221.630.088,06   SMEECA – Fond za osiguranje izvoza 36930 * SDR 8.345.236,90 9.750.935,06 809.328.585,28   Kredit za privatizaciju i rekonstrukciju banaka i projekat tehničke pomoći preduzećima – 3723 SDR 8.400.000,00 6.684.215,79 554.790.579,40   LABOR LIL -Unapređenje nezaposlenosti 3753 SDR 2.000.000,00 1.453.588,50 120.647.990,82   HEALTH HIP – Zdravstvo SDR 14.700.000,00 4.979.077,78 413.263.953,69   RPRCP Katastri 2) SDR 20.100.000,00 1.679.402,31 139.390.559,32   HAP – energy – Energetska efikasnost 1) SDR 14.100.000,00 1.831.416,05 152.007.715,25   Reforma penzionog sistema SDR 16.600.000,00 0,00 0,00   Navodnjavanje i odvodnjavanje SDR 16.600.000,00 603.165,66 50.062.810,06   PPFDPL – 4131 SDR 38.000.000,00 44.400.840,48 3.685.274.200,00 9 UKUPNO IDA SDR 424.295.236,90 401.149.183,94 32.486.093.796,98   Bolnice EUR 50.000.000,00 27.540.094,31 2.285.830.581,74   Projekat obnove škola EUR 25.000.000,00 0,00 0,00 10 UKUPNO EIB* EUR   27.540.094,31 2.285.830.581,74 11 EU 55 EUR 49.500.000,00 49.500.000,00 4.108.504.950,00 12 Pariski klub* USD 1.976.789.133,66 1.616.191.672,22 134.144.070.413,11 13 Londonski klub USD 1.080.000.000,00 847.944.744,49 70.379.498.586,99 14 Vlada Republike Italije EUR 33.250.000,00 15.125.000,00 1.255.376.512,50 15 Vlada Švajcarske EUR 16.232.688,00 12.986.150,67 1.077.851.804,23 16 CEB-poplavljena područja EUR 9.600.000,00 9.600.000,00 796.800.960,00 UKUPNO U STRANOJ VALUTI     8.045.384.950,70 666.958.426.861,17 2. POTENCIJALNE OBAVEZE        

R. br. NAZIV DUGA VALUTA UGOVOREN IZNOS U EUR 31.07.2006 DINARI 31.07.2006.   Kredit EPS-u EUR 100.000.000,00 20.210.887,69 1.677.505.699,36   Kredit ŽTP-u EUR 57.000.000,00 45.212.336,51 3.752.628.451,56   Republička direkcija za puteve EUR 76.000.000,00 61.322.402,23 5.089.765.517,33   Drugi kredit energetskom sistemu EUR 60.000.000,00 5.813.628,00 482.531.705,36   Niš EUR 6.000.000,00 4.737.986,55 393.253.357,45   Novi Sad EUR 1.938.439,81 1.357.090,52 112.638.648,87   Kragujevac EUR 3.962.526,18 3.217.050,26 267.015.493,29   Kontrola letenja EUR 30.820.000,00 0,00 0,00   Subotica EUR 9.000.000,00 0,00 0,00   Autoput Bg-NS i most kod Beške EUR 72.000.000,00 0,00 0,00 17 UKUPNO EBRD EUR 416.720.965,99 141.871.381,76 11.775.338.873,22   Obnova železničke infrastrukture EUR 70.000.000,00 70.000.000,00 5.810.007.000,00   Sanacija puteva – direkcija za puteve EUR 95.000.000,00 75.350.000,00 6.254.057.535,00   Obnova energetskog sektora – EPS EUR 59.000.000,00 0,00 0,00   Obnova beogradskog jezgra EUR 90.000.000,00 5.664.211,00 470.130.079,42   Hitna sanacija saobraćaja – direkcija za puteve EUR 37.000.000,00 37.000.000,00 3.071.003.700,00   Hitna sanacija saobraćaja – aerodrom EUR 13.000.000,00 13.000.000,00 1.079.001.300,00   Konsolidacioni zajam starih dugova – Direkciju za puteve EUR 49.103.579,00 29.948.273,03 2.485.709.656,32   Konsolidacioni zajam starih dugova – ŽTP EUR 7.255.987,00 4.763.555,58 395.375.589,50   EPS – uređaji za energetski sistem EUR 22.000.000,00 6.000.000,00 498.000.600,00   Evropski putevi EUR 120.000.000,00 7.800.000,00 647.400.780,00   Grad Niš EUR 10.000.000,00 0,00 0,00   Grad Novi Sad EUR 15.000.000,00 0,00 0,00

R. br. NAZIV DUGA VALUTA UGOVOREN IZNOS U EUR 31.07.2006 DINARI 31.07.2006.   Kontrola letenja EUR 31.280.000,00 0,00 0,00 18 UKUPNO EIB 618.639.566,00 249.526.039,61 20.710.686.240,23   KfW 1 EUR 51.129.187,78 39.767.146,02 3.300.677.096,37   KfW 2 – Tamnava EUR 16.000.000,00 0,00 0,00   KfW 3 – Bajina Bašta EUR 30.000.000,00 0,00 0,00 19 UKUPNO KfW 97.129.187,78 39.767.146,02 3.300.677.096,37   EPS EUR 2.483.107,32 2.483.107,32 206.098.155,87   ŽTP EUR 35.768.623,03 35.768.623,03 2.968.799.288,35   Direkcija za puteve EUR 185.544.881,02 185.544.881,02 15.400.243.679,15 20 UKUPNO EU 225 * EUR 223.796.611,37 223.796.611,37 18.575.141.123,37 21 Vlada Republike Poljske USD 50.000.000,00 38.598.435,80 3.203.674.031,38 22 TID – Transport 2) – IDA3909 SDR 37.500.000,00 8.294.716,96 688.462.337,00 23 Projekat energetske zajednice Jugoistočne Evrope SDR 13.900.000,00 0,00 0,00   UKUPNO POTENCIONALNE OBAVEZE 1+2+3+4+5+6+7 701.854.331,52 58.253.979.701,58   UKUPNO STANjE DUGA U STRANOJ VALUTI1+2 8.747.239.282,22 725.212.406.562,75   UKUPNO STANjE DUGA(I+II) 9.471.025.122,78 785.286.703.707,75

Tabela 2. Stanje javnog duga Republike Srbije na dan 31. jul 2006.

u evrima

Unutrašnji dug 4.008.054.847,65 42,32% Spoljni dug 4.761.115.943,61 50,27% Garancije 701.854.331,52 7,41% Ukupno 9.471.025.122,78 100,00%

Odnos unutrašnjeg i spoljnog duga je skoro izjednačen usled smanjenja spoljnog duga, što je uslovljeno dodatnim otpisom 15% duga prema Pariskom klubu poverilaca postignutim u februaru 2006. godine nakon uspešnog okončanja trogodišnjeg aranžmana sa Međunarodnim monetarnim fondom i redovnom otplatom ostalih dugova prema stranim kreditorima. Istovremeno, Republika Srbija je u decembru 2005. godine preuzela kao javni dug isplatu zaostalih penzija i novčanih naknada prema korisnicima prava PIO fonda zaposlenih i PIO fonda poljoprivrednika, u ukupnom iznosu od 43,5 mlrd. dinara, čime se unutrašnji dug Republike Srbije povećao. Uslovne obaveze Republike Srbije po osnovu izdatih garancija i kontragarancija iznose 7,41% ukupnog javnog duga. Međutim, iznos nepovučenih sredstava projektnih kredita za koje je Republika Srbija izdala garanciju ili kontragaranciju iznosi oko 754 mil. evra, što treba imati u vidu prilikom analize javnog duga Republike Srbije.

Iako je povećan udeo unutrašnjeg duga u ukupnom javnom dugu Republike Srbije, valutna struktura duga je i dalje nepovoljna jer je najveći deo javnog duga u stranoj valuti. Od ukupnog duga bez uslovnih obaveza, dug u stranoj valuti iznosi 666.958.426.861 dinara, odnosno 8.045.384.951 evra (91,75%), a u domaćoj valuti 60.074.297.145 dinara, odnosno 723.785.841 evra (8,25%). Time je Republika Srbija izložena značajnom valutnom riziku, s tim što treba imati u vidu da je u drugom kvartalu 2006. godine došlo do jačanja domaće valute i apresijacije dinara u odnosu na evro. Time je omogućeno da se iznosi predviđeni za otplatu glavnice i kamate po osnovu javnog duga u stranoj valuti smanje, jer je projektovani kurs dinara, veći od kursa koji se primenjivao na dan otplate duga u stranoj valuti.

Grafikon 1. Struktura javnog duga po valutama na dan 31. jul 2006. godine (bez uslovnih obaveza)

[pic]

U odnosu na BDP, javni dug je značajno smanjen u proteklih pet godina. Na kraju 2005. godine, ukupan javni dug je iznosio oko 50% BDP-a, što je niže od kriterijuma utvrđenih Mastrihtskim sporazumom od 60% i čime se Republika Srbije, prema metodologije Svetske banke, svrstava u red umereno zaduženih zemalja.

Grafikon 2. Odnos javnog duga prema BDP-u

[pic]

Tokom 2006. i 2007. godine, planira se dalje smanjenje javnog duga prema BDP-u. Republika Srbija će ostvariti značajan priliv deviznih sredstava po raznim osnovama. Od prodaje privrednog društva Mobi 63 d.o.o., Beograd, 31.avgusta 2006. godine uplaćen je iznos od 1.513 mil. evra od čega će Republici Srbiji ostati 835 mil. evra od prodaje i 320 mil. evra od licence. Od prodaje dve banke, do kraja ove godine, očekuje se priliv od oko 500 mil. evra. Ovako veliki devizni prilivi (preko 1.650 mil. evra) otvaraju mogućnost za ulaganja u dodatne investicije i za smanjenje spoljnog duga.

Shodno tome, Vlada je 24. avgusta 2006. godine donela zaključak kojim se prihvata Informacija o potrebi vođenja pregovora sa poveriocima Pariskog kluba o zameni duga na osnovu Zakona o potvrđivanju usaglašenog zapisnika o konsolidaciji duga Savezne Republike Jugoslavije. Na osnovu ovlašćenja iz ovog zapisnika, ministar finansija je uputio dopis Sekretarijatu Pariskog kluba u kome ga obaveštava o inicijativi za otpočinjanje pregovora za konverziju dela duga Republike Srbije u skladu sa odredbama Usaglašenog zapisnika, odnosno za zamenu duga Republike Srbije prema ovoj grupi kreditora u iznosu do 1 milijarde dolara (oko 850 mil. evra). Republika Srbija bi preuzela obavezu da iznos otpisanog duga u narednom periodu investira u projekat izgradnje dve deonice južne sekcije Koridora 10. Prema predlogu plana za finansiranje Koridora 10 javnog preduzeća „Putevi Srbije“ za ovu investiciju je pored pomoći grčke Vlade od 100 mil. evra (tzv. Helenik plan), potrebno obezbediti još 812,4 mil. evra. Iznos otpisanog duga bi se investirao i u razvoj nerazvijenih opština na jugu Srbije i druge projekte koji se odnose na zaštitu životne sredine. U narednom periodu će uslediti pregovori sa vladama zemalja članica Pariskog kluba poverilaca u cilju realizacije zamene duga i ugovaranja uslova, što konačno može da dovede do dodatnog smanjenja javnog duga Republike Srbije.

Takođe, deo deviznih sredstava čija se uplata očekuje u 2006. godini iskoristiće se za prevremenu otplatu dela postojećih kredita. Analizom uslova kreditiranja utvrđeno je da bi se najbolji efekti postigli prevremenom otplatom konsolidacionih zajmova Svetske banke (IBRD zajmovi). Stanje duga ovih zajmova na dan 31.07.2006. godine iznosi 147.829.743.240 dinara, odnosno 1.781.079.098 evra. Glavnica po ovim zajmovima je počela da se otplaćuje 2005. godine, a kamatne stope su visoke. Na trećinu duga plaća se fiksna kamata od 5,81%, na drugu trećinu kamata po šestomesečnom LIBOR-u na evro uvećanom za 0,55%, a na treći deo se plaća fiksna kamata od 5,44% do 15. juna 2009. godine kad se i tu prelazi na varijabilnu kamatu po šestomesečnom LIBOR-u na evro uvećanom za 0,55%. Prevremenom otplatom ovih kredita smanjio bi se javni dug Republike Srbije, a time i obaveze za servisiranje duga u narednim godinama.

U toku su i pregovori o konačnom statusu Kosova i Metohije, u okviru kojih se pregovara i o dugovima preduzeća sa teritorije ove pokrajine. Imajući u vidu da Republika Srbija ne ubira nikakve prihode sa teritorije Kosova i Metohije, a da istovremeno redovno servisira i taj dug, smatra se da bi pregovori trebalo da rezultirju dodatnim smanjenjem javnog duga za oko 1,1 mlrd. dolara.

Tabela 3. Stanje duga sa teritorije Kosova i Metohije

VRSTA KREDITA STANjE DUGA KOSOVA(kod PK posle otpisa od 51%+15%) u dolarima PLAĆENE DOSPELE OBAVEZE od 2002-31.07.2006 godine u dolarima 1. UKUPNO PARISKI KLUB 372,166,636.23 36,449,932.57 2. UKUPNO MEĐUNARODNE FINANSIJSKE ORGANIZACIJE (IBRD, CEB i EZ 225) 541,366,932.31 121,793,713.66 3. UKUPNO LONDONSKI DUG (NFA, TDFA i API) 121,856,079.18 11,526,546.75 4. UKUPNO OSTALE VLADE (nealociran dug LIBIJA,KUVAJT) 23,389,903.60 – 5. EUROFIMA 4,032,869.39 873,922.80 6. UKUPNO KLIRING (alociran i nealociran) 11,190,978.89 – UKUPNO U USD $1,074,003,399.60 $170,644,115.77 UKUPNO U EUR € 846,672,091.26 € 134,524,351.05

Realizacijom zamene duga sa poveriocima Pariskog kluba, prevremenom otplatom dela duga prema Svetskoj banci i isključenjem javnog duga koji se odnosi na lica sa teritorije Kosova i Metohije iz bilansa Republike Srbije, došlo bi do smanjenja javnog duga Republike Srbije za oko 2,5 mlrd. dolara, čime bi odnos javnog duga prema BDP iznosio oko 34,9%.

Na smanjenje duga Republike Srbije u širem smislu doprinelo je i izmirenje dela duga Narodne banke Srbije prema Međunarodnom Monetarnom Fondu po osnovu aranžmana za produženo finansiranje iz 2002. godine. Naime, 30. juna 2006. godine izmiren je dug u iznosu od 162,5 mil. SDR (241,5 mil. dolara). U septembru ove godine dogovorena je isplata u istom iznosu, a planira se da će ostatak duga od 483 mil. dolara biti izmiren tokom sledeće godine.

Ovakvi rezultati u oblasti javnog duga doprineli su i pozitivnim efektima u proceni kreditnog rejtinga Republike Srbije. Rejting agencija Standard and Poor’s je početkom marta 2006. godine potvrdila kreditni rejting Republike Srbije BB-, s tim što je popravila izgled za dalji razvoj kreditnog rejtinga sa stabilnog na pozitivan. Time se izražava očekivanje rejting agencije da će u periodu od 12 do 18 meseci doći do poboljšanja kreditnog rejtinga Republike Srbije. S druge strane, rejting agencija Fitch Ratings je u aprilu 2006. godine potvrdila kreditni rejting Republike Srbije BB-.

Isplata obveznica stare devizne štednje nastavljena je u skladu sa Zakonom o regulisanju javnog duga Republike Srbije po osnovu devizne štednje građana («Službeni list SRJ», broj 36/02). U toku 2006. godine, nastavljeno je sa isplatom obveznica stare devizne štednje koje su dospele u prethodnom periodu, a čiji vlasnici do sada nisu naplatili svoja potraživanja. Takođe, započela je i isplata obveznica serije A2006, koje su dospele 31. maja 2006. godine i po tom osnovu je, do 31. jula 2006. godine, isplaćeno 166,88 mil. evra. Sredstva za isplatu do kraja 2006. godine su obezbeđena u budžetu Republike Srbije. Do kraja jula 2006. godine, potpuno su izvršene obaveze prema oko 80% građana kojima je devizna štednja bila zamrznuta.

Na osnovu Zakona o regulisanju obaveza po osnovu zajma za privredni razvoj («Službeni glasnik RS», broj 43/04), Republika Srbija je emitovala obveznice u ukupnom iznosu od 56 mil. evra. Na dan 31. jul 2006. godine, ukupno je konvertovano 45.404.449 evra potraživanja u obveznice, a isplaćeno je 8.808.988 evra. Ukupna obaveza Republike po ovom osnovu iznosiće oko 49 mil. evra, s tim što će najveći deo (oko 30 mil. evra) biti isplaćen 31. avgusta 2007. godine, kada dospeva poslednja serija obveznica emitovanih po ovom osnovu.

Tabela 4. Pregled konverzije i isplate obveznica po osnovu zajma za privredni razvoj

– u evrima –

Rok dospeća Ukupna potraživanja u evrima Ukupna izvršena konverzija u obveznice % konvertovanih potraživanja Ukupna isplata o roku dospeća Ukupna isplata pre roka 31.08.2004. 5.310.235,18 5.013.798 94,42% 5.010.759 31.08.2005. 4.641.036,21 4.375.161 94,27% 3.798.229 682 31.08.2006 9.213.334,85 8.548.193 92,78% 31.08.2007. 29.834.070,85 27.467.297 92,07% UKUPNO 48.998.677,09 45.404.449 92,66% 8.808.988 682

Stanje duga po osnovu državnih zapisa na dan 31. jul 2006. godine iznosi 4.997.200.000 dinara, što predstavlja neto smanjenje duga po ovom osnovu za 211.850.000 dinara u odnosu na početak godine. Zbog suficita budžeta Republike Srbije u 2006. godini, očekuje se da će se stanje duga po osnovu državnih zapisa do kraja godine smanjiti za dodatnih oko 100 mil. dinara. Diskontne stope su bile uglavnom na nivou od oko 14,50% i za tromesečne i za šestomesečne državne zapise, uz tendenciju blagog opadanja. Zbog loše tražnje investitora za državnim zapisima sa rokom dospeća od šest meseci, Republika Srbija je privremeno obustavila emitovanje ovih instrumenata, dok se situacija na tržištu ne normalizuje i investitori ne počnu da iskazuju interesovanje za ulaganje u instrumente sa dužim rokom dospeća. Na pad tražnje za državnim zapisima ponajviše je uticao veoma agresivan program sterilizacije viška likvidnosti koji sprovodi Narodna banka Srbije i koji je u potpunosti razdvojio investitore tako da je učešće bankarskog sektora na aukcijama državnih zapisa skoro zanemarljivo.

Grafikon 3. Ponuda, tražnja i diskontna stopa na aukcijama tromesečnih državnih zapisa u periodu januar – jul 2006. godine

[pic]

Iako realno nema potrebe za kratkoročnim zaduživanjem, Republika Srbija će održati određeno stanje duga po osnovu državnih zapisa kako bi tržište i dalje bilo aktivno. U narednom periodu će se razmotriti opcije emitovanja dugoročnih obveznica u domaćoj valuti, s tim što bi se sredstva tog zaduživanja iskoristila za otplatu duga u stranoj valuti.

Radi regulisanja duga prema Narodnoj banci Srbije, Republika Srbija je u decembru 2004. godine emitovala obveznice u ukupnom iznosu od 19.701.120.000 dinara. Obveznice dospevaju u tri serije, 31. decembra 2006, 2007. i 2010. godine. Na obveznice se isplaćuju kamatni kuponi po stopi od 8,5% na godišnjem nivou.

Narodna banka Srbije koristi ove obveznice za obavljanje repo operacija na otvorenom tržištu. Kompletna serija S2006, koja dospeva 31. decembra 2006. godine, trajno je prodata i prema podacima Ministarstva finansija, postoji značajno interesovanje stranih investitora za trgovanje ovim obveznicama.

Tabela 5. Pregled obaveza po osnovu izdatih obveznica za reprogramiranje duga prema Narodnoj banci Srbije

– u dinarima –

Serija Datum C 2006 C 2007 C 2010 UKUPNO(kamata) UKUPNO (kamata+glavnica) 30.06.2005. 127,500,000 255,000,000 454,797,600 837,297,600 837,297,600 31.12.2005. 127,500,000 255,000,000 454,797,600 837,297,600 837,297,600 30.06.2006. 127,500,000 255,000,000 454,797,600 837,297,600 837,297,600 31.12.2006. 127,500,000 255,000,000 454,797,600 837,297,600 3,837,297,600 30.06.2007.   255,000,000 454,797,600 709,797,600 709,797,600 31.12.2007.   255,000,000 454,797,600 709,797,600 6,709,797,600 30.06.2008.     454,797,600 454,797,600 454,797,600 31.12.2008.     454,797,600 454,797,600 454,797,600 30.06.2009.     454,797,600 454,797,600 454,797,600 31.12.2009.     454,797,600 454,797,600 454,797,600 30.06.2010.     454,797,600 454,797,600 454,797,600 31.12.2010.     454,797,600 454,797,600 11,155,917,600 UKUPNO ZA ISPLATU 27,198,691,200.00

Javni dug penzionerima

Donošenjem dva zakona o javnom dugu Republike Srbije po osnovu preuizmanja obaveza od Republičkog fonda za penzijsko i invalidsko osiguranje zaposlenih i Republičkog fonda za penzijsko i invalidsko osiguranje poljoprivrednika u septembru 2005. godine («Službeni glasnik RS», broj 85/05) i izmena i dopunama istih zakona, usvojenih u decembru 2005. godine («Službeni glasnik RS», broj 115/05), Republika Srbija je preuzela obavezu da neisplaćene penzije i novčane naknade penzionerima pretvori u javni dug. Time je omogućeno da se penzionerima od novembra 2005. godine penzije redovno isplaćuju u tekućem mesecu za prethodni mesec.

Ukupan dug za neisplaćene penzije i novčane naknade Republičkog fonda za penzijsko i invalidsko osiguranje zaposlenih iznosi 23,5 mlrd. dinara. Prva rata duga je isplaćena u decembru 2005. godine u iznosu od 3,8 mlrd. dinara. Druga rata, uvećana za kamatu od 8,5% na godišnjem nivou za period od prve do druge isplate, isplaćena je u julu 2006. godine u iznosu od 4 mlrd. dinara. U naredne dve godine, korisnici prava Republičkog fonda za penzijsko i invalidsko osiguranje zaposlenih dobijaće po dve isplate, u februaru i julu, tako da će kompletan dug prema 1.240.000 penzionera biti izmiren zaključno sa julom 2008. godine.

Ukupan dug za neisplaćene penzije i novčane naknade Republičkog fonda za penzijsko i invalidsko osiguranje poljoprivrednika iznosi 20 mlrd. dinara. Vraćanje duga korisnicima prava ovog fonda počeće 2007. godine i kompletan dug će biti isplaćen u četiri godišnje rate, zaključno sa 2010. godinom.

U julu 2004. godine, ratifikovan je Memorandum o razumevanju između Republike Srbije i Međunarodnog koordinacionog komiteta («Službeni glasnik RS», broj 84/04), kojim se reguliše dug Republike Srbije prema Londonskom klubu poverilaca. Prema Memorandumu o razumevanju, Republici Srbiji je odobren otpis duga od oko 62%, čime je ukupan dug smanjen sa 2,7 mlrd. dolara na 1,08 mlrd. dolara. Radi regulisanja preostalog iznosa duga, Republika Srbija je emitovala obveznice sa rokom dospeća do 2024. godine. Kamatna stopa tokom perioda počeka (do 2010. godine) iznosi 3,75% na godišnjem nivou, a od 2010. godine do konačne isplate obveznica 6,75% na godišnjem nivou. Obveznice su emitovane 11. aprila 2005. godine i listirane na Luksemburškoj berzi u iznosu od 1,02 mlrd. dolara. Dodatna emisija iste serije obveznica je izvršena u septembru 2005. godine, u iznosu od 57 mil. dolara. Time je preko 99% kreditora prihvatilo ponudu za zamenu duga u obveznice, što predstavlja uspeh. Dug prema Londonskom klubu poverilaca, na dan 31. jul 2006. godine, iznosi 847.944.744,49 evra.

Prema sporazumu sa Pariskim klubom poverilaca iz decembra 2001. godine, Republici je odobren otpis duga u iznosu od 51%, plus dodatnih 15% otpisa uslovljenih uspešnim okončanjem trogodišnjeg aranžmana sa Međunarodnim Monetarnim Fondom. Aranžman je uspešno završen u februaru 2006. godine, a Sekretarijat Pariskog kluba poverilaca je zvanično 6. februara 2006. godine obavestio Republiku Srbiju o dodatnom otpisu 15% duga prema ovoj kategoriji poverilaca, čime je dug Republike Srbije smanjen za oko 700 mil. dolara.

U junu 2006. godine, Republika Srbija je postigla sporazum sa Nemačkom finansijskom organizacijom (KfW) o otpisu duga u iznosu od 25 mil. evra, uz uslov da Republika Srbija u narednom periodu investira iznos od 5,5 mil. evra u projekte zaštite životne sredine.

Dug prema Pariskom klubu poverilaca, na dan 31. jul 2006. godine, iznosi 1.616.191.672,22 evra.

Republika Srbija nastavlja u 2006. godini sa sprovođenjem restriktivne politike novog zaduživanja. U 2006. godini planirano je potpisivanje 9 projektnih kredita u ukupnom iznosu od 201.786.857,14 evra. Od toga je jedan kredit Svetske banke po veoma povoljnim IDA uslovima u iznosu od 45 mil. dolara, kredit Evropske investicione banke u iznosu od 80 mil. evra, namenjen Kliničkim centrima u Beogradu, Novom Sadu, Nišu i Kragujevcu i kredit Vlade Španije u iznosu od 12,5 mil. evra za potrebe Ministarstva zdravlja i Ministarstva prosvete i sporta. Takođe je planirano i potpisivanje 4 kredita Razvojne banke Saveta Evrope u ukupnom iznosu od 49,6 mil. evra, za sanaciju poplavljenih područja i klizišta, izgradnju stanova za izbeglice i rekonstrukciju sistema za Veliki bački kanal, i dva kredita Nemačke finansijske organizacije (KfW) u ukupnom iznosu od 22 mil. evra, namenjenih gradovima i opštinama koje ispunjavaju uslove propisane Zakonom o javnom dugu.

Planirano je izdavanje 13 garancija u ukupnom iznosu od 518.324.285,71 evra. Od ukupnog broja planiranih garancija, dve garancije će biti izdate za kredite Evropske banke za obnovu i razvoj, šest garancija za kredite Evropske investicione banke, jedna garancija za kredit Nemačke finansijske organizacije i četiri garancije stranim vladama i to: Francuske, Španije, Poljske i Austrije.

Sredstva za subvencije

Sredstva za subvencije planiraju se u ukupnom iznosu od 30.930,6 mil. dinara.

Najveći deo ovih sredstava odnosi se na subvencije:

U okviru razdela 15 – Ministarstvo za kapitalne investicije, u iznosu od 8.858,50 mil. dinara, kojima se obezbeđuje isplata 12 mesečnih zarada zaposlenima.

Subvencije za unapređenje poljoprivrede i za stručne poljoprivredne službe, koje se realizuju u okviru razdela 11 – Ministarstvo poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede u iznosu od 10.557,75 mil. dinara.

Subvencije namenjene za oblast veterine u iznosu od 1.631,00 mil. dinara, realizuju se preko Uprave za veterinu.

U okviru razdela 12 – Ministarstvo privrede, planirane su subvencije u iznosu od 3.850,00 mil. dinara, čiji raspored će se vršiti po posebnom aktu Vlade.

U okviru razdela 18 – Ministarstvo trgovine, turizma i usluga subvencije u iznosu od 922,20 mil. dinara namenjene su Turističkoj organizaciji Srbije, radu Kongresnog biroa, za programe razvoja infrastrukture u turizmu.

U okviru razdela 20 – Ministarstvo rada, zapošljavanja i socijalne politike subvencije u iznosu od 1.071,00 mil. dinara namenjene su za Program rehabilitacije i zapošljavanja lica sa invaliditetom i za Fond solidarnosti.

U okviru razdela 24 – Ministarstvo kulture, u iznosu od 1.821,04 mil. dinara, koje se odnose na finansiranje Novinsko-izdavačke ustanove “Bratstvo“ Niš, Republičke radiodifuzne agencije, NIP “Panorama“, JP “Radio televizija Srbije“, kao i za preuzete nadležnosti iz institucija bivše državne zajednice Srbija i Crna Gora, obezbeđuju se sredstva za obaveze prema JP NA „Tanjug“, SJU Radio Jugoslavija, SJU Filmske novosti i SJU Jugoslovenski pregled.

U okviru razdela 13 – Ministarstvo rudarstva i energetike u iznosu od 1.000,00 mil. dinara na funkciji Rudarstvo, proizvodnja i izgradnja.

Subvencije u sportu u iznosu od 660,47 mil. dinara realizuju se preko Uprave za sport.

Naknade za socijalnu zaštitu iz budžeta

U strukturi budžeta značajna sredstva opredeljena su za naknade za socijalnu zaštitu iz budžeta – 53.874,56 mil. dinara. Najveći deo ovih sredstava namenjen je za finansiranje, i to:

U okviru razdela 20 – Ministarstvo rada, zapošljavanja i socijalne politike za sledeće funkcije:

– 010 Bolest i invalidnost, sredstva u ukupnom iznosu od 11.710,00 mil. dinara (deo sredstava u iznosu od 1.100,0 mil. dinara namenjen je za: iznos od 905,0 mil. dinara odnosi se na isplatu jedne mesečne invalidnine, kako bi korisnici dobili u toku 2006. godine 12 primanja, a iznos od 195,0 mil. dinara namenjen je za isplatu invalidnina korisnicima koji žive u inostranstvu – dug za zadnji kvartal 2005. godine, kao i dug za prvu polovinu ove godine, doprinose za zdravstvenu zaštitu za ratne vojne invalide, ortopedska pomagala, borački dodatak, troškovi besplatne i povlašćene vožnje);

– 040 Porodica i deca, sredstva u ukupnom iznosu od 19.868,76 mil. dinara (deo ovih sredstava u iznosu od 868,8 mil. dinara opredeljen je za sledeće namene, i to: iznos od 300,9 mil. dinara za neisplaćene obaveze po osnovu naknade zarada zaposlenim porodiljama – dug nastao u 2005. godini; iznos od 171,9 mil. dinara nedostajućih za isplatu roditeljskog dodatka i iznos od 396,0 mil. dinara za isplatu dečijeg dodatka);

– 070 Socijalna pomoć ugroženom stanovništvu neklasifikovana na drugom mestu, sredstva u ukupnom iznosu od 6.457,93 mil. dinara (deo sredstava u iznosu od 440,0 mil. dinara namenjen je za isplatu novih prava utvrđenih izmenom Zakona o socijalnoj zaštiti i obezbeđivanju socijalne sigurnosti građana, koji se primenjuje od 1. jula 2006. godine, za korisnike dodatka za negu i pomoć drugog lica iz sistema socijalne zaštite i penzijsko invalidskog osiguranja – 5.500 invalidne dece iz sistema penzijsko invalidskog osiguranja i 12.500 korisnika uvećanog dodatka za negu i pomoć);

– 090 Socijalna zaštita neklasifikovana na drugom mestu, u ukupnom iznosu od 32,8 mil dinara (deo ovih sredstava u iznosu od 20,0 mil. dinara namenjen je za refundaciju plaćenog PDV-a na uvoz automobila za oko 1.700 lica iz oblasti socijalne zaštite, 12.000 lica iz oblasti boračko-invalidske zaštite i 5.000 lica sa 100% invaliditetom);

– 410 Tranzicioni fond, u ukupnom iznosu od 8.033,68 mil. dinara (deo sredstava u iznosu od 1.533,7 mil. dinaranamenjen je, i to: iznos od 748,7 mil. dinara nedostajućih za preuzete obaveze prema preduzećima; iznos od 360,0 mil. dinara za obaveze po osnovu isplate zarada, naknade i troškova zaposlenih u „Zastava zapošljavanje i obrazovanje“ i iznos od 425,0 mil. dinara za rešavanje viškova zaposlenih za RTB Bor).

U okviru razdela 23 – Ministarstvo prosvete i sporta obezbeđuju se sredstva, i to za:

– predškolsko i osnovno obrazovanje u iznosu od 1.084,00 mil. dinara;

– učenički standard, iznos od 1.305,0 mil. dinara (deo sredstava u iznosu od 355,0 mil. dinara namenjen je za: iznos od 300,0 mil. dinara nedostajućih sredstava za troškove ishrane i smeštaja učenika; iznos od 50,0 mil. dinara za učeničke stipendije i iznos od 5,0 mil. dinara za ishranu i smeštaj romske dece);

– studentski standard, iznos od 1.929,4 mil. dinara (izmenama i dopunama budžeta povećana su za 423,2 mil. dinara – 400,0 mil. dinara nedostajućih za troškove ishrane i smeštaja studenata; 20,7 mil. dinara za studentske stipendije i 2,5 mil. dinara za ishranu i smeštaj romskih studenata).

U okviru razdela 47 – Komesarijat za izbeglice, iznos od 775,0 mil. dinara (deo sredstava u iznosu od 64,0 mil. dinara namenjen je za finansiranje troškova smeštaja i ishrane izbeglih, prognanih i raseljenih lica u kolektivnim smeštajima).

U okviru razdela 29 – Ministarstvo odbrane, iznos od 412,27 mil. dinara.

U razdelu 30 – Ministarstvo spoljnih poslova u iznosu od 429,20 mil. dinara.

Fond za mlade talente u iznosu od 905,8 mil. dinara.

Korišćenje roba i usluga

Za finansiranje troškova korišćenja roba i usluga planirana su sredstva u ukupnom iznosu od 32.761,64 mil. dinara. Najveći deo sredstava se odnosi na sledeće korisnike:

– pravosudne organe u iznosu od 2.414,86 mil. dinara (deo sredstava u iznosu od 948,0 mil. dinara namenjen je za izmirivanje obaveza za obaveznu odbranu, veštačenje, privođenje, električnu energiju, grejanje, usluge telefona, odašiljanje pošte i dr.);

– Poresku upravu u iznosu od 1.219,70 mil. dinara (deo sredstava u iznosu od 162,7 mil. dinara namenjen je za troškove koji se odnose na dostavu poreskih rešenja, grejanje, komunalije, usluge komunikacija, zakupa i dr.);

– Upravu za izvršenje zavodskih sankcija u iznosu od 855,0 mil. dinara (deo sredstava u iznosu od 108,0 mil. dinara, namenjen je za: izmirivanje obaveza iz 2004. i 2005. godine po osnovu isporučene struje i vode);

– Ministarstvo odbrane u iznosu od 9.486,22 mil. dinara (deo sredstava u iznosu od 1.000,0 mil. dinara namenjen je za izmirivanje dugovanja, a iznos od 400,0 mil. dinara namenjen je za troškove putovanja u Kopnenoj zoni bezbednosti);

– Ministarstva rada, zapošljavanja i socijalne politike u iznosu od 594,92 mil. dinara (deo sredstava u iznosu od 44,3 mil. dinara namenjen je za isplatu naknade za rad hranitelja za lica na porodičnom smeštaju);

– Ministarstvo unutrašnjih poslova u iznosu od 5.082,0 mil. dinara (deo sredstava u iznosu od 157,0 mil. dinara namenjen je za izmirivanje obaveza iz 2005. godine i povećanje cena grejanja, struje i komunalnih usluga);

-Sredstva namenjena za finansiranje programa naučno-istraživačke delatnosti u iznosu od 5.161,36 mil. dinara (deo ovih sredstava u iznosu od 221,7 mil. dinara namenjen je za usaglašavanje finansiranja naučno-istraživačkog rada sa odgovarajućim finansiranjem nastavnog rada na Univerzitetu preko Ministarstva nauke i zaštite životne sredine, što uključuje povećanje naknade za rad istraživača i plate pomoćnog osoblja);

– Ministarstvu prosvete i sporta u iznosu od 1.857,07 mil. dinara (deo sredstava u iznosu od 304,6 mil. dinara namenjen je za pokriće rashoda koji se odnose na funkcionisanje Nacionalnog prosvetnog saveta, realizovanje IDA kredita, međunarodnu saradnju, dopunsku školu u inostranstvu na srpskom jeziku, rekreativnu nastavu i nabavku udžbenika za romsku decu, troškove štampanja bonova za studentski standard, tekuće popravke i održavanje domova učenika i studenata, takmičenje učenika i dr.).

Osnovna sredstva

Sredstva za zgrade i građevinske objekte, mašine i opremu i ostala osnovna sredstva planirana su u ukupnom iznosu od 25.386,13 mil. dinara. Najveći deo sredstava za ove namene realizuje se preko:

– Ministarstva poljoprivrede u ukupnom iznosu 5.624,25 mil. dinara;

– Ministarstva za kapitalne investicije u iznosu od 2.285,0 mil. dinara;

– Ministarstva odbrane u iznosu od 3.670,29 mil. dinara;

– Ministarstva unutrašnjih poslova u iznosu od 2.266,0 mil. dinara;

– Ministarstva zdravlja u iznosu od 2.400,00 mil. dinara;

– Ministarstva prosvete i sporta za sve funkcije u ukupnom iznosu od 1.404,11 mil. dinara (deo sredstava u iznosu od 128,0 mil. dinara namenjen je za izgradnju i završetak radova domova učenika i studenata);

– pravosudnih organa u iznosu od 630,49 mil. dinara (deo sredstava u iznosu od 374,3 mil. dinara obezbeđen je za pribavljanje nepokretnosti u državnu svojinu, i to: objekat Beobanke u ul. Deligradska br. 16, Beograd i Panonske banke u ul. Bulevar oslobođenja br. 58, Novi Sad; a za rekunstrukciju i adaptaciju zgrade u ul. Nemanjina br. 9, Beograd obezbeđena su sredstva u iznosu od 145,0 mil. dinara);

– Uprave za zajedničke poslove republičkih organa u ukupnom iznosu od 1.187,02 mil. dinara (deo sredstava u iznosu od 220,0 mil. dinara namenjen je za rekonstrukciju i adaptaciju zgrade u ul. Nemanjina br. 9, Beograd za potrebe pravosudnih organa; za rekunstrukciju i adaptaciju zgrade u ul. Bulevar kralja Aleksandra br. 15, Beograd za potrebe Ministarstva privrede obezbeđena su sredstva u iznosu od 140,0 mil. dinara);

– Republičke direkcije za imovinu u iznosu od 656,5 mil. dinara za pribavljanje u svojinu Republike Srbije objekta Investbanke u ul. Trg Nikole Pašića br. 10, Beograd;

– Ministarstva privrede u iznosu od 900,0 mil. dinara;

– Uprave za izvršenje zavodskih sankcija u ukupnom iznosu od 416,0 mil. dinara;

– Bezbednosno-informativne agencije u ukupnom iznosu od 410,0 mil. dinara;

– Poreske uprave u ukupnom iznosu od 630,5 mil. dinara;

– Uprave carine u iznosu od 634,0 mil. dinara;

– Republičke direkcije za vode u iznosu od 1.900,0 mil. dinara.

Ostali rashodi

U okviru ostalih rashoda najveći iznos odnosi se na naknade u naturi, socijalna davanja zaposlenima i nagrade za zaposlene u ukupnom iznosu od 5.684,58 mil. dinara. Deo ovih sredstava u iznosu od 2.072,73 mil. dinara odnosi se na dotacije nevladinim organizacijama.

Sredstva za dotacije nevladinim organizacijama u strukturi ukupnih rashoda budžeta učestvuju sa 0,38%, i odnose se na:

– u okviru razdela Ministarstva finansija za finansiranje redovnog rada političkih stranaka čiji su kandidati izabrani za narodne poslanike u Narodnu skupštinu Republike Srbije; za Savez rezervnih vojnih starešina; za finansiranje Nacionalnih saveta nacionalnih manjina;

– u okviru razdela Ministarstva za dijasporu za Maticu Srba i iseljenika Srbije; za Srpsku zajednicu u Rumuniji; za unapređivanje veza i saradnje sa dijasporom u susednim zemljama regiona i unapređivanje veza i saradnje sa dijasporom u svetu;

– u okviru razdela Ministarstva rada, zapošljavanja i socijalne politike za SUBNOR Srbije; Udruženje ratnih dobrovoljaca 1912-1918, njihovih potomaka i poštovalaca; Društvo za negovanje tradicije oslobodilačkih ratova Srbije do 1918. godine; Udruženje boraca rata od 1990. godine Srbije; Udruženje ratnih i mirnodopskih vojnih invalida Srbije; Udruženje ratnih vojnih invalida Srbije; Savez udruženja ratnika oslobodilačkih ratova Srbije od 1912-1920 i potomaka; Udruženje boraca otadžbinskih ratova Srbije; Savez udruženja ratnih vojnih invalida Jugoslavije; Radio “Veteran“; Udruženje porodica palih boraca ratova od 1990; Savez slepih Srbije; Savez gluvih i nagluvih Srbije; Savez društva za pomoć mentalno nedovoljno razvijenim licima u Republici Srbiji; Savez distrofičara Srbije; Savez za cerebralnu i dečju paralizu; Savez paraplegičara i kvadriplegičara Srbije; Savez civilnih invalida rata Srbije; Savez invalida rada Srbije; Gerontološko društvo; Republičko udruženje Srbije za pomoć osobama sa autizmom; Društvo za pomoć osobama sa L. Down sindromom; Centar za samostalan život invalida Republike Srbije; Savez slepih i slabovidih Vojvodine; Savez gluvih i nagluvih Vojvodine; Savez distrofičara Vojvodine i dr;

– u okviru razdela Ministarstva prosvete i sporta za podršku omladinskim organizacijama; Stonoteniski savez Srbije; Kajakaški savez Srbije; Svestilski karate savez Srbije; Veteran – atletski klub; Hokej na ledu savez Srbije; Auto-moto savez Srbije; Teniski savez Srbije; Sportski savez Srbije; Karate savez Srbije; Sportski savez invalida Srbije; Auto-moto savez Srbije; Vaterpolo savez Srbije; Univerzitetski savez za fizičku kulturu; Odbojkaški savez Srbije; Atletski savez Srbije; Veslački savez Srbije; Plivački savez Srbije; Rukometni savez Srbije; Fudbalski savez Srbije; Džudo savez Srbije, Košarkaški savez Srbije; Gimnastički savez Srbije; Savez za ritmičku gimnastiku Srbije; Smučarski savez Srbije; Bob savez Srbije; Softball savez Srbije; Sportsko penjačka federacija Srbije; Savez za sinhronoi umetničko plivanje Srbije; Kyokushinkai savez Srbije; Savez paintball klubova Srbije; Jet ski savez Srbije; Ju jutsu savez Srbije; Skyball savez Srbije i dr.;

– u okviru razdela Ministarstva zdravlja za Crveni krst Srbije; Društvo za borbu protiv raka; Udruženje za borbu protiv SIDE; Društvo za borbu protiv pušenja;

– u okviru razdela Ministarstva vera za unapređenje odnosa i saradnje sa Srpskom pravoslavnom crkvom, drugim crkvama i verskim zajednicama; program verske nastave; podršku i pomoć u zaštiti crkvenog kulturnog nasleđa izvan granica – posebno manastira Hilandar; ostali manastiri i riznice.

Ostala sredstva u iznosu od 3.611,85 mil. dinara namenjena su za poreze, obavezne takse i kazne nametnute od jednog organa drugom (1.066,36 mil. dinara), novčane kazne i penale po rešenju sudova i sudskih tela (1.025,11 mil. dinara), naknade štete usled elementarnih nepogoda (440,0 mil. dinara).

Sredstva rezerve u strukturi ukupnih rashoda učestvuju sa 0,35% i predviđena su u iznosu od 1.708,14 mil. dinara.

Sredstva za nabavku finansijske imovine

Deo ovih sredstava obezbeđen je za funkcije Nacionalne korporacije za osiguranje stambenih kredita – 210,0 mil. dinara, nedostajuća sredstva za studentske kredite – 250,0 mil. dinara, sredstva za povećanje osnivačkog kapitala Republike u skijaškoj infrastrukturi na lokacijama Kopaonik i Stara planina – 113,0 mil. dinara i za troškove poreza i doprinosa za korišćenje sredstava iz kredita Svetske banke, koja se usmeravaju Agenciji za osiguranje depozita preko razdela Ministarstva finansija – 60,0 mil. dinara.

III Obrazloženje strukture prihoda

republičkog budžeta

Primanja budžeta Republike Srbije za 2006. godinu planirana su Zakonom o budžetu Republike Srbije za 2006. godinu u iznosu od 487,9 mlrd. dinara. Ovim predlogom rebalansa predviđaju se primanja u iznosu od 521,3 mlrd. dinara, odnosno za 6,8% više u odnosu na prvobitni plan. Novi plan primanja budžeta sačinjen je polazeći od sledećeg:

– dalji nastavak pozitivnog trenda u kretanju svih makroekonomskih varijabli u 2006. godine;

– ostvarenih prihoda za osam meseci 2006. godine;

– zadržavanja stabilnosti i očekivane bolje naplate budžetskih prihoda do kraja 2006. godine u odnosu na prvih osam meseci;

– značajno povećanje na strani neporeskih prihoda, prvenstveno zbog naplaćenih prihoda od izdavanja licence za mobilnu telefoniju.

Tokom proteklih meseci 2006. godine ostvarena je stabilnost u naplati budžetskih prihoda, što je rezultat zaokruženog fiskalnog sistema, reformi koje su sprovedene u proteklom periodu i konzistentne, održive srednjoročno makroekonomske i fiskalne politike. Kretanje najvažnijih makroekonomskih indikatora (rast BDP, rast industrijske proizvodnje, kretanje izvoza i uvoza, povećanje prometa u trgovini na malo, mesečne stope inflacije u skladu sa projektovanim na godišnjem nivou, kretanje zarada, štednje, investicije) ima pozitivan efekat na rast budžetskih prihoda. Sa svoje strane i mere fiskalne politike pozitivno su delovale na kretanja u realnom sektoru.

Za osam meseci ove godine ostvareni prihodi iznose 324,4 mlrd dinara, što je 66,5% od godišnjeg plana. U strukturi ostvarenih prihoda budžeta Republike, za osam meseci ove godine, dominiraju prihodi od poreza na dodatu vrednost koji učestvuju sa 44,0% u ukupnim prihodima. Pored prihoda od PDV značajnu ulogu u ukupnim prihodima imaju i akcize (15,9% ukupnih prihoda), neporeski prihodi (14,5%) i porez na dohodak građana (12,3%).

[pic]

Izvršeno poresko rasterećenje privrede i građana u proteklom periodu, koje se odnosi na ukidanje pojedinih poreza i smanjenje poreskih stopa nije imalo za rezultat pad poreskih prihoda. Naprotiv, došlo je do povećanja prihoda usled proširenja poreske osnovice, odnosno do smanjenog obima sive ekonomije. Porastu naplate pojedinih stavki poreskih prihoda doprineo je i interes poreskih obveznika za realnijim iskazivanjem poreske osnovice.

Ukupni prihodi budžeta Republike, za prvih osam meseci 2006. godine, u odnosu na isti period 2005. godine, nominalno su veći za 24,8%, dok je realni rast iznosio 9,1%. Posmatrano po mesecima dinamika ostvarenja prihoda republičkog budžeta je sledeća:

[pic]

Najveći doprinos povećanju prihoda u periodu januar – avgust 2006. u odnosu na isti period 2005. godine dali su neporeski prihodi (rast 223,4%) nakon što su u avgustu mesecu uplaćeni prihodi po osnovu izdate licence za mobilnu telefoniju, prihodi od poreza na dobit preduzeća (rast 88,4%), prihodi od poreza na dohodak građana (25,8%) i prihodi od carina (23,6%).

Dinamika kretanja prihoda po pojedinim poreskim oblicima može se sagledati iz sledećeg grafikona.

[pic]

Prihodi od PDV (zajedno sa zaostalim naplatama prihoda po osnovu poreza na promet) su za prvih osam meseci 2006. godine iznosili 142.648,8 mil. dinara što je nominalno povećanje od 8,0% u odnosu na isti period prethodne godine. Pri tome, treba imati u vidu da se ne može porediti ostvarenje prihoda od PDV u 2006. godini sa ostvarenim prihodima, u prethodnoj godini, jer je u januaru 2005. godine postojao porez na promet proizvoda i usluga. Takođe, iskustva drugih zemalja su pokazala da učešće prihoda od PDV u BDP opada u drugoj godini po uvođenju ovog poreskog oblika.

Naplata PDV, kao najznačajnijeg poreskog prihoda budžeta Republike je stabilna sa tendencijom povećanja do kraja godine usled veće privredne aktivnosti i uz efikasniju kontrolu naplate ovog poreskog oblika. Pojava izbegavanja obaveze plaćanja obaveza po osnovu PDV je očekivana pojava u periodu koji sledi posle njegovog uvođenja, međutim, efikasnim merama Poreske uprave ovakvi slučajevi se otkrivaju i svode na minimum. Sa druge strane uspostavljena je redovnost u izvršavanju povraćaja po osnovu PDV, što dodatno doprinosi stabilnosti i normalnom odvijanju privrednih aktivnosti. Takođe, nastavljena je efikasna naplata zaostalog duga po osnovu poreza na promet.

Ukupni prihodi od PDV (bez prihoda od poreza na promet) su za prvih osam meseci iznosili 137.518,8 mil. dinara. Od tog iznosa prihodi od PDV iz uvoza su iznosili 95.029,7 mil. dinara, što čini 69,1% ukupnih prihoda od PDV, a prihodi od domaćeg PDV su iznosili 42.489,1 mil. dinara ili 30,9% ukupnih prihoda od PDV. Kretanje prihoda od PDV i poreza na promet može se sagledati iz sledećeg grafika.

[pic]

Na kretanje prihoda od PDV od velikog je uticaja kako kretanje uvoza, tako i kretanje izvoza. Ovo iz razloga što veći uvoz znači istovremeno i veći prihod od ovog poreskog oblika. Pri tome, treba imati u vidu da je nominalno veći uvoz početkom ove godine posledica niske osnove iz prethodne godine (veći uvoz u decembru 2004. godine pred uvođenje PDV i sledstveno tome manji uvoz u prvim mesecima 2005 godine).

Visoka stopa rasta izvoza (prvih sedam meseci 2006. godine u odnosu na isti period prošle godine) od 22,6%, izraženo u dolarima, odnosno 26,2% izraženo u evrima, znače istovremeno i povećanje povraćaja izvoznoj privredi, odnosno smanjenje prihoda po osnovu PDV. Stabilizacija kursa, ma koliko pozitivno uticala na privredna kretanja u celini, sa svoje strane ima uticaj kako na kretanje prihoda od carina, tako i na kretanje prihoda od PDV pri uvozu. Blaga pozitivna promena uvozne strukture ka većem uvozu kapitalnih i intermedijarnih dobara, uz istovremeno smanjenje uvoza netrajnih potrošnih dobara takođe ima uticaj na visinu prihoda po osnovu PDV.

U skladu sa datim pretpostavkama, u 2006. godini se očekuju primanja budžeta Republike, u iznosu od 521.268,9 mil. dinara, koja su prikazana u tabeli:

– u mil.dinara –

2005 2006 Indeks nominalnog rasta/pada Rebalans/plan Ostvarenje Budžet – plan Ostvarenje u periodu januar-avgust Predlog rebalansa 14.015,9 30.409,2-DIN Niš 20.196,0 mil. din.(300,0 mil. eura)-DIV Vranje 2.107,0 mil. din.(31,0 mil. eura)- OSTALO 8.106,2 mil. din (95,4 mil. eura) 7.794,1-DIN Niš 5.276,0 mil. din. (78,0 mil. eura)-DIV Vranje 1.166,0 mil. din (17,0 mil. eura)- OSTALO 1.352,1 mil. din (15,9 mil.eura) 31.427,9-Ju banka ad. 11.426,0 mil. din.(141,8 mil.eura)-Novosadska banka 6.102,6 mil. din.(73,0 mil. eura)-Kontinental banka 4.080,1 mil. din.(49,3 mil. eura)- OSTALO 9.819,2 mil. din (115,5 mil.eura) 82.117,7-Niška banka 1.234,9 mil. din.(14,2 mil.eura)-Nacionalna štedionica 3.045,0 mil. din.(35,0 mil. eura)-Duvanska ind. Senta 1.160,2 mil. Din- MOBI 063 – 70.983,5 mil. din. (835,1 mil. eura)- OSTALO 5.694,1 mil. din (66,99 mil.eura)

U prvih osam meseci 2006. godine ostvaren je prihod po osnovu privatizacije u iznosu od 82.117,7 mil. dinara. Do kraja 2006. godine očekuje se prihod od privatizacije banaka u iznosu od 43.078,7 mil. dinara i od privatizacije preduzeća 5.600,0 mil. dinara, odnosno očekuju se ukupna primanja od privatizacije u 2006. godini u iznosu od 130.796,4 mil. dinara.

Imajući u vidu znatno bolje ostvarenje ukupnih prihoda republičkog budžeta, naročito neporeskih, stvoreni su uslovi da se ovako povećani prihodi, a time i suficit republičkog budžeta, iskoristi za finansiranje kapitalnih investicija kroz Nacionalni investicioni plan.

[pic]

* Plan