Sektor |Oblast |Grana |Grupa |NAZIV I OPIS DELATNOSTI | | 1 2 3 4 5 SEKTOR M STRUČNE, NAUČNE, INOVACIONE I TEHNIČKE DELATNOSTI Obuhvata specijalizovane stručne, naučne, inovacione i tehničke delatnosti. Da bi se one mogle obavljati, neophodan je visok stepen obučenosti, posedovanje specijalizovanih znanja i stručnosti, koje se korisnicima stavljaju na raspolaganje. 69 Pravni i računovodstveni poslovi Obuhvata pružanje pravne pomoći fizičkim i pravnim licima pred sudovima, državnim organima i drugim pravnim licima, koje obavljaju advokati. Takođe obuhvata i pripremanje i izradu pravnih dokumenata kao što su ugovori i dokumenta u vezi sa osnivanjem privrednih društava ili drugih ekonomskih subjekata, zaštitom patenata, žigova i autorskih prava, svojinskih prava u vezi sa raspolaganjem imovinom za života i posle smrti i sl. Poslovi koje obavljaju javni beležnici, mirovne sudije, arbitri, medijatori, veštaci i sl. Računovodstvene i knjigovodstvene usluge, kao što su poslovi revizija računovodstvenih izveštaja, knjigovodstvenih evidencija, finansijskih izveštaja i vođenje poslovnih knjiga. 69.1 Pravni poslovi 69.10 Pravni poslovi Obuhvata: – advokatske poslove pružanja pravne pomoći, davanje saveta i zastupanje fizičkih i pravnih lica pred redovnim i posebnim sudovima, državnim organima i drugim pravnim licima: * davanje saveta i zastupanje u građanskim sporovima * davanje saveta i zastupanje u krivičnim, prekršajnim i privrednim sporovima * davanje saveta i zastupanje u sporovima u vezi s radnim odnosom i porodičnim odnosima – konsultacije i davanje saveta u pripremi pravnih dokumenata: * ugovora o partnerstvu, ugovora o ortakluku, o osnivanju privrednih društava ili sličnih dokumenata vezanih za osnivanje i rad ekonomskih subjekata * sačinjavanje pismena u vezi s patentima, žigovima i autorskim pravima * sastavljanje tužbi, žalbi, molbi, predstavki, testamenata, izjava, obavljanje pravnih poslova u ime i za račun fizičkih i pravnih lica na osnovu kojih ta lica ostvaruju svoje pravo – ostali pravni poslovi koji obuhvataju aktivnosti: javnih beležnika, mirovnih sudija, medijatora, istražitelja, veštaka, stečajnih upravnika, izvršitelja, forenzičara, zastupnika za patente, žigove i trgovačke marke Ne obuhvata: – aktivnosti sudova, del. 84.23 69.2 Računovodstveni, knjigovodstveni i revizorski poslovi; poresko savetovanje 69.20 Računovodstveni, knjigovodstveni i revizorski poslovi; poresko savetovanje Obuhvata: – praćenje trgovinskih ili drugih transakcija u poslovanju – izradu finansijskih izveštaja i proveru tih izveštaja – reviziju finansijskih izveštaja – pripremanje ličnih i poslovnih prijava za plaćanje poreza – savetodavne aktivnosti i zastupanje klijenata pred poreskim organima i dr. Ne obuhvata: – obradu podataka i tabeliranje, del. 63.11 – savetodavne poslove kao što su organizovanje računovodstvenih sistema i postupaka budzetske kontrole, del. 70.22 – prikupljanje računa, del. 82.91 70 Upravljačke delatnosti; savetovanje u vezi sa upravljanjem Obuhvata pružanje savetodavne pomoći poslovnim i drugim organizacijama u vezi sa upravljanjem, kao što su strategijsko i organizaciono planiranje; finansijsko planiranje i planiranje budzeta; transfer tehnologije; marketinški ciljevi i politike; politika, praktična pitanja i planiranje u vezi s ljudskim resursima; organizacija proizvodnje i planiranje sprovođenja kontrole. Takođe uključuje nadgledanje ekonomskog subjekta i upravljanje njime. 70.1 Upravljanje ekonomskim subjektom 70.10 Upravljanje ekonomskim subjektom Obuhvata nadgledanje ekonomskog subjekta i upravljanje njime; sprovođenje strategijskog ili organizacionog planiranja i donošenje odluka koje se odnose na ekonomski subjekt; obavljanje kontrole i vođenje svakodnevnih poslova međusobno povezanih jedinica. Ovde spada i upravljanje ekonomskim subjektom: – iz njegovog sedišta – iz centralnih odeljenja – iz područnih i regionalnih odeljenja – iz podružnica Ne obuhvata: – delatnost holding kompanija koje nisu uključene u upravljanje, del. 64.20 70.2 Menadzerski konsultantski poslovi 70.21 Delatnost komunikacija i odnosa s javnošću Obuhvata davanje saveta, usmeravanje i pružanje operativne pomoći u vezi s komuniciranjem i odnosima s javnošću, uključujući lobiranje za druge subjekte. Ne obuhvata: – agencije za reklamiranje i usluge predstavljanja u medijima, del. 73.1 – istraživanje tržišta i ispitivanje javnog mnjenja, del. 73.20 70.22 Konsultantske aktivnosti u vezi s poslovanjem i ostalim upravljanjem Obuhvata davanje saveta, usmeravanje ili pružanje operativne pomoći poslovnim i drugim organizacijama u vezi s upravljanjem, kao što su strategije kompanija i organizaciono planiranje, transformisanje poslovnih procesa, promena uprave, smanjenje troškova i druga finansijska pitanja. Uključuje i marketinške ciljeve i politike; politike, praktična pitanja i planiranje u oblasti ljudskih resursa, obezbeđivanje ljudskih resursa, prakse i planiranja; strategija penzionisanja; planiranje proizvodnje i kontrole. Poslovne usluge mogu obuhvatiti davanje saveta, usmeravanje ili pružanje operativne pomoći ekonomskim subjektima i javnim službama u vezi sa: – izradom računovodstvenih postupaka, programa i procedura troškova budzetske kontrole – davanjem saveta i pružanjem pomoći ekonomskim subjektima i javnim službama, koji se odnose na planiranje, organizaciona pitanja, efikasnost poslovanja i kontrolu, upravljanje informacijama i dr. Ne obuhvata: – projektovanje softvera za računovodstvo, del. 62.01 – davanje pravnih saveta i predstavljanje, del. 69.10 – obavljanje računovodstvenih i knjigovodstvenih poslova i poslova kontrole; davanje poreskih saveta, del. 69.20 – arhitektonske i inženjerske konsultantske aktivnosti, del. 71.11 i 71.12 – ekološke, agronomske, bezbednosne i slične konsultantske aktivnosti, del. 74.90 – delatnost agencija za zapošljavanje, del. 78.10 – pomoćne obrazovne aktivnosti, del. 85.60 71 Arhitektonske i inženjerske delatnosti; inženjersko ispitivanje i analize Obuhvata pružanje arhitektonskih i inženjerskih usluga, projektovanje, izradu planova, nadzor izgradnje, premeravanje i kartografiju. Takođe uključuje obavljanje fizičkih, hemijskih i drugih analitičkih ispitivanja. 71.1 Arhitektonske i inženjerske delatnosti i tehničko savetovanje Obuhvata pružanje arhitektonskih i inženjerskih usluga, projektovanje, izradu planova, nadzor izgradnje, premeravanje, kartografiju i slično. 71.11 Arhitektonska delatnost Obuhvata: – davanje arhitektonskih saveta koji se odnose na: * izradu nacrta i planova projekata * urbanističko i prostorno planiranje i projektovanje krajolika Ne obuhvata: – usluge informacione tehnologije, del. 62.02 i 62.09 – usluge unutrašnjeg dekorisanja, del. 74.10 71.12 Inženjerske delatnosti i tehničko savetovanje Obuhvata: – inženjerski dizajn (tj. primenu zakona fizike i principa inženjerstva u dizajniranju mašina, materijala, instrumenata, struktura, procesa i sistema) i konsultantske aktivnosti u vezi sa: * mašinama i procesima * projektima za niskogradnju, hidrogradnju i saobraćaj * projektima upravljanja vodama – izradu i realizaciju elaborata u oblasti elektrotehnike, rudarstva, hemije, mašinstva, industrije i sigurnosnog sistema – izradu projekata koji se koriste za klimatizaciju, rashlađivanje, prečišćavanje i ispitivanje zagađenosti vazduha, u oblasti akustike itd. – geofizička, geološka i seizmološka merenja – geodetske aktivnosti: * premeravanje granica i terena * hidrološko merenje * podzemno merenje * pružanje kartografskih informacija Ne obuhvata: – probna bušenja povezana sa iskorišćavanjem ruda, del. 09.10 i 09.90 – razvoj i publikovanje softvera, del. 58.29 i 62.01 – usluge informacione tehnologije, del. 62.02 i 62.09 – tehničko testiranje, del. 71.20 – istraživanje i razvoj u tehničko-tehnološkim naukama, del. 72.19 – industrijski dizajn, del. 74.10 – snimanje iz vazduha, del. 74.20 71.2 Tehničko ispitivanje i analize 71.20 Tehničko ispitivanje i analize Obuhvata fizička, hemijska i druga analitička ispitivanja svih tipova materijala i proizvoda, uključujući: * ispitivanje akustike i vibracije * ispitivanje sastava i čistoće minerala itd. * higijensko ispitivanje hrane, uključujući veterinarsko ispitivanje i kontrolu proizvodnje hrane * ispitivanje fizičkih karakteristika i otpornosti materijala, kao što su čvrstina, debljina, trajnost, radioaktivnost i dr. * ispitivanje kvaliteta i pouzdanosti * ispitivanje kompletne opreme: motora, automobila, elektronskih uređaja itd. * radiografsko ispitivanje zavarivanja i lemljenja * analizu nedostataka * ispitivanje i merenje ekoloških indikatora: zagađenosti vazduha i vode itd. – izdavanje sertifikata za proizvode, uključujući potrošačku robu, motorna vozila, avione, posude pod pritiskom, nuklearna postrojenja itd. – izdavanje isprava o usaglašenosti za proizvode, procese, usluge, sisteme upravljanja i stručna lica – periodično ispitivanje ispravnosti motornih vozila – ispitivanje uz korišćenje modela (npr. aviona, brodova, brana itd.) – rad policijskih laboratorija Ne obuhvata: – testiranje životinjskih uzoraka, del. 75.00 – postavljanje dijagnoze, medicinsko i stomatološko testiranje i analize, del. 86 72 Naučno istraživanje i razvoj Obuhvata tri tipa istraživanja i razvoja: 1) osnovna istraživanja: eksperimentalni i teorijski rad prvenstveno radi sticanja novih znanja zasnovanih na pojavama i činjenicama, nezavisno od konkretne primene ili upotrebe 2) primenjena istraživanja: sprovođenje originalnih istraživanja radi sticanja novih znanja usmerenih prvenstveno ka ostvarenju određenog cilja 3) eksperimentalni razvoj: sistematski rad zasnovan na znanjima dobijenim iz istraživanja i/ili praktičnog iskustva, usmeren ka proizvodnji novih materijala, proizvoda i uređaja, postavljanju novih procesa, sistema i usluga, i ka suštinskom poboljšanju onih koji su već proizvedeni ili uvedeni. Delatnosti istraživačkog i eksperimentalnog razvoja u ovoj oblasti podeljene su u dve kategorije: prva – prirodne i tehničko-tehnološke nauke, i druga – društvene i humanističke nauke. Obuhvata aktivnosti koje se preduzimaju radi stvaranja naučnih i tehnoloških inovacija, kao novih proizvoda, tehnologija, procesa i usluga ili značajnije izmene postojećih, a u skladu sa potrebama tržišta. Ne obuhvata istraživanje tržišta, del. 73.20. 72.1 Istraživanje i eksperimentalni razvoj u prirodnim i tehničko-tehnološkim naukama Obuhvata osnovna istraživanja, primenjena istraživanja i eksperimentalni razvoj u prirodnim i tehničko-tehnološkim naukama. 72.11 Istraživanje i eksperimentalni razvoj u biotehnologiji Obuhvata istraživanja i eksperimentalni razvoj u oblasti biotehnologije: – DNK/RNK: mikrobiološka istraživanja (genomika, farmakogenomika), genetske probe, genetski inženjering, sekvenciranja/sinteze/amplifikacije DNK/RNK, analizu konvertovanja sekvenci DNK u funkcionalne proteine, i upotrebu antisense tehnologija – izgradnju proteina i drugih molekula: sekvenciranja/sinteze/inženjering proteina i peptida (uključujući velike hormonske molekule); proteomika, izolacija i pročišćavanje proteina, signalizacija, prepoznavanje ćelijskih receptora – gajenje i inženjering ćelija i tkiva: gajenje kulture ćelija/tkiva, inženjering tkiva (uključujući elemente tkiva i biomedicinski inženjering), ćelijska fuzija, serumsko-imunološke vakcine, manipulacija embrionima – procese biotehnoloških tehnika: fermentaciju na osnovu upotrebe bioreaktora (bioprocesni inženjering, biološka ekstrakcija, biološka proizvodnja pulpe, biološko izbeljivanje, biološko odsumporavanje, biomedicinski preparati, biofiltriranje i fitopreparati) – izdvajanje gena i vektora RNK: gensku terapiju, virusne vektore – bioinformatiku: konstruisanje baza podataka o (genomima), proteinskim sekvencama; modeliranje kompleksnih bioloških procesa, uključujući biološke sisteme – nanobiotehnologiju: primena oruđa i procesa u nano/mikro proizvodnji za izradu sredstava koja se koriste u istraživanjima biosistema i primenjuju u proizvodnji lekova, dijagnostici itd. 72.19 Istraživanje i razvoj u ostalim prirodnim i tehničko-tehnološkim naukama Obuhvata: – istraživanje i razvoj u prirodnim i tehničko-tehnološkim naukama, osim u biotehnološkim istraživanjima i razvoju: * u prirodnim naukama * u oblasti tehničko-tehnoloških nauka * u medicinskim naukama * u poljoprivrednim naukama * interdisciplinarna istraživanja i razvoj, pretežno u prirodnim i tehničko-tehnološkim naukama 72.2 Istraživanje i razvoj u društvenim i humanističkim naukama 72.20 Istraživanje i razvoj u društvenim i humanističkim naukama Obuhvata: – istraživanje i razvoj u društvenim naukama – istraživanje i razvoj u humanističkim naukama – interdisciplinarna istraživanja i razvoj, pretežno u društvenim i humanističkim naukama Ne obuhvata: – istraživanje tržišta, del. 73.20 73 Reklamiranje i istraživanje tržišta Obuhvata organizovanje i sprovođenje reklamnih kampanja (u časopisima, novinama, na radiju, na televiziji ili u drugim medijima) i organizovanje izložbi i postavki. 73.1 Reklamiranje 73.11 Delatnost reklamnih agencija Obuhvata pružanje celog spektra reklamnih usluga (npr. sopstvenim kapacitetima ili na osnovu podugovaranja), uključujući davanje saveta, kreativne usluge, produkciju reklamnog materijala i prodaju. Obuhvata: – kreiranje i objavljivanje reklama u novinama, časopisima, na radiju, na televiziji, na internetu i drugim medijima – kreiranje i postavljanje reklama na otvorenom prostoru, npr. na reklamnim tablama, panelima, biltenima, u izlozima, oslikavanje automobila i autobusa itd. – reklamiranje iz vazduha – distribuiranje ili isporučivanje propagandnog materijala ili uzoraka – uređivanje štandova i ostalih objekata i prostora koji služe za izlaganje propagandnog materijala – upravljanje marketinškom kampanjom i drugim uslugama reklamiranja s ciljem da se zainteresuju i zadrže potrošači: * promovisanje proizvoda * marketinške aktivnosti na mestu prodaje * neposredno reklamiranje putem pošte * marketinško savetovanje Ne obuhvata: – izdavanje reklamnog materijala, del. 58.19 – produkciju komercijalnih poruka za televiziju i film, del. 59.11 – produkciju komercijalnih poruka za radio, del. 59.20 – istraživanje tržišta, del. 73.20 – reklamne fotografije, del. 74.20 – organizovanje kongresa i trgovinskih izložbi, del. 82.30 – poštansko adresiranje, del. 82.19 73.12 Medijsko predstavljanje Obuhvata: – medijsko predstavljanje, npr. prodaju i preprodaju prostora i vremena za medijske kampanje usmerene na traženje kupca Ne obuhvata: – prodaju medijskog vremena ili prostora za reklamiranje direktno od vlasnika medijskog vremena i prostora (izdavača, itd.) – delatnosti odnosa s javnošću, del. 70.21 73.2 Istraživanje tržišta i ispitivanje javnog mnjenja 73.20 Istraživanje tržišta i ispitivanje javnog mnjenja Obuhvata: – istraživanje potencijala tržišta, obaveštenosti, prihvatanja i poznavanja proizvoda i kupovnih navika potrošača u cilju promocije, prodaje i razvoja novih proizvoda i usluga, uključujući i statističku analizu rezultata – ispitivanje javnog mnjenja o političkim, ekonomskim i socijalnim pitanjima i njihovu statističku analizu 74 Ostale stručne, naučne i tehničke delatnosti Obuhvata stručne, naučne i tehničke usluge (osim: pravnih i računovodstvenih aktivnosti; arhitektonskih i inženjerskih aktivnosti; inženjerskog istraživanja i analiziranja; upravljanja i upravljačko-konsultantskih aktivnosti; istraživanja i razvoja i aktivnosti reklamiranja). 74.1 Specijalizovane dizajnerske delatnosti 74.10 Specijalizovane dizajnerske delatnosti Obuhvata: – modno dizajniranje tkanina, odeće, obuće, nakita, nameštaja (i ostalu unutrašnju dekoraciju) i ostalih modnih proizvoda za ličnu upotrebu i za upotrebu u domaćinstvu – industrijski dizajn, tj. kreiranje i razvoj dizajna i kriterijuma koji poboljšavaju upotrebnu vrednost i izgled proizvoda, uključujući određivanje vrste materijala, konstrukcije, mehanizma, oblika, boje i načina površinske obrade proizvoda, uzimajući u obzir osobine i potrebe ljudi, bezbednost, zahteve tržišta i efikasnosti u proizvodnji, dostavljanju, korišćenju i održavanju – grafičko dizajniranje – unutrašnje dekorisanje Ne obuhvata: — izradu veb sajtova, del. 62.01 projektovanje zgrada, del. 71.1 – inženjerski dizajn, tj. primenu fizičkih zakona i tehničkih principa u dizajniranju mašina, materijala, instrumenata, sastava, procesa i sistema, del. 71.12 74.2 Fotografske usluge 74.20 Fotografske usluge Obuhvata: – izradu fotografija u komercijalne svrhe i za potrošače: * za dokumente, škole, venčanja itd. * fotografije za potrebe reklamiranja, za izdavačku delatnost, modnu delatnost, delatnosti u vezi s nekretninama i za potrebe turističke delatnosti * fotografisanje iz vazduha * video-snimanje događaja: venčanja, sastanaka i dr. – obradu filmova: * razvijanje, umnožavanje i uvećavanje s negativa ili filmova preuzetih od klijenata * laboratorije za razvijanje filmova i izradu fotografija * fotografske radnje za brzu izradu fotografija (bez prodaje fotoaparata) * izradu slajdova * kopiranje, restauraciju ili retuširanje fotografija – delatnost fotoreportera – mikrofilmovanje dokumenata Ne obuhvata: – obradu filmova povezanu s filmskom i televizijskom delatnošću, del. 59.12 – pružanje kartografskih i prostornih informacija, del. 71.12 – rad automata za fotografisanje, del. 96.09 74.3 Prevođenje i usluge tumača 74.30 Prevođenje i usluge tumača 74.9 Ostale stručne, naučne i tehničke delatnosti 74.90 Ostale stručne, naučne i tehničke delatnosti Obuhvata veliki broj usluga koje se pružaju klijentima na komercijalnoj osnovi. Uključene su aktivnosti za koje je potreban viši stepen stručnosti i naučnih i tehničkih znanja, ali se ne obuhvataju tekući, rutinski poslovi koji obično kratko traju. Obuhvata: – posredovanje pri kupovini i prodaji ekonomskih subjekata, npr. organizovanje kupovine i prodaje malih i srednjih preduzeća, uključujući lekarsku praksu, ali ne i posredovanje prilikom prodaje nekretnina – posredovanje prilikom pravnog prometa prava na patent – procenjivanje vrednosti, osim vrednosti nekretnina i vrednosti predmeta u svrhe osiguranja (antikviteta, dragocenosti i dr.) – računovodstvenu reviziju i informacije o tarifama prevoza robe – prognozu vremena – davanje saveta u vezi sa bezbednošću – davanje agronomskih saveta – davanje ekoloških saveta – davanje ostalih saveta – davanje ostalih saveta, osim saveta u vezi sa arhitekturom, inženjerstvom i upravljanjem – aktivnosti kvantitativnih procenitelja – aktivnosti koje obavljaju agenti i agencije u interesu pojedinaca, i to u vezi sa dobijanjem angažmana na snimanju filmova, pozorišnih predstava ili u okviru drugih zabavnih i sportskih priredbi, plasiranja knjiga, dramskih predstava, umetničkih dela, fotografija i sl. Ne obuhvata: – aukcijsku trgovinu na veliko korišćenim motornim vozilima, del. 45.1 – prodaju preko interneta, del. 47.91 – aktivnosti aukcijskih kuća (trgovinu na malo), del. 47.79 – aktivnosti agenata za nekretnine, del. 68.31 – knjigovodstvene aktivnosti, del. 69.20 – davanje saveta u vezi sa upravljanjem, del. 70.22 – arhitektonske i inženjerske konsultacije, del. 71.1 – industrijski i mašinski dizajn, del. 71.12 i 74.10 – veterinarsko ispitivanje i kontrolu u vezi s proizvodnjom hrane, del. 71.20 – delatnost reklamnih agencija, del. 73.11 – izradu štandova i ostalih konstrukcija za izlaganje propagandnog materijala, del. 73.11 – organizovanje izložbi i skupova, del. 82.30 – aktivnosti samostalnih aukcionara, del. 82.99 – izradu programa za zadržavanje lojalnosti kupaca, del. 82.99 – davanje saveta u vezi s potrošačkim kreditima i dugovanjima, del. 88.99 75 Veterinarske delatnosti Obuhvataju brigu o zdravlju životinja na farmama i brigu o zdravlju kućnih ljubimaca. Ove aktivnosti obavljaju kvalifikovani veterinari u veterinarskim stanicama, kao i na samim farmama, u štenarama ili štalama, u privatnim veterinarskim ordinacijama i hirurškim ordinacijama ili na drugim mestima; uključena je i aktivnost prevoza obolelih životinja. 75.0 Veterinarska delatnost 75.00 Veterinarska delatnost Obuhvata: – brigu o zdravlju životinja na farmama – brigu o zdravlju kućnih ljubimaca – delatnost veterinarskih asistenata i drugog pomoćnog veterinarskog osoblja – kliničko-patološke i druge dijagnostičke aktivnosti koje se odnose na životinje – prevoz obolelih životinja Ne obuhvata: – smeštaj domaćih životinja bez zdravstvene nege, del. 01.62 – šišanje ovaca, del. 01.62 – veštačko osemenjavanje, kontrolu stada, opsluživanje krda, pripust stoke, kopuniranje živine, čišćenje živinarnika i dr., del. 01.62 – aktivnosti u vezi s veštačkom oplodnjom, del. 01.62 – smeštaj kućnih ljubimaca bez zdravstvene nege, del. 96.09