Prilog 6
OBELEŽAVANjE PLOVNIH PUTEVA
I. Opšte odredbe
1. Obeležavanje
Vodni put, plovni put kao i opasna mesta i prepreke nisu uvek označeni.
Kada se koriste bove, one moraju da se usidre na oko 5 m od granica koje označavaju.
Vodograđevine i plićaci mogu da se označe stalnim oznakama ili bovama. Navedene oznake ili bove uobičajeno se postavljaju na granicama vodograđevina i plićaka ili ispred njih.
Neophodno se držati dovoljno daleko od oznaka i bova kako bi se izbegao rizik od nasukanja ili udara u prepreku.
2. Definicije Desna strana/leva strana: Leva i desna strana vodnog puta određuju se u odnosu na posmatrača koji je okrenut nizvodno tj. prema ušću reke.Na kanalima, jezerima i širokim vodnim putevima levu i desnu stranu definiše nadležni organ. Svetlo: Naročito svetlo koje se upotrebljava za obeležavanje. Stalno svetlo: Neprekinuto svetlo stalne jačine i boje. Ritmično svetlo: Svetlo stalne jačine i boje koje deluje u karakteri-stičnim i stalno ponavljanim intervalima kratkih perioda svetlosti i zatamnjenja. 3. Ritam svetala Primeri: Jednokratno prekidano svetlo [pic] Prekidano svetlo sa grupom prekida [pic] Trepćuće svetlo [pic] Svetlo sa jednokratnim treptajem [pic] Svetlo sa grupom treptaja [pic] Svetlo sa složenom grupom treptaja [pic] Kontinuirano brzo trepćuće svetlo [pic] Brzo trepćuće svetlo sa grupom treptaja [pic][pic][pic] II. OBELEŽAVANjE GRANICA PLOVNOG PUTA
1. Desna strana plovnog puta
[pic]
1.A Bova sa svetlom 1.B Bova bez svetla 1.V Plovak sa vršnim znakom 1.G Motka
(skica 1)
Boja: crvena
Oblik: valjkaste bove ili plovci sa vršnim znakom ili motke;
Vršni znak (ako ga ima): crveni valjak
Svetlo (ako ga ima): ritmičko crveno svetlo
Preporučuje se sa radar reflektorom [pic]
2. Leva strana plovnog puta
[pic]
2.A Bova sa svetlom 2.B Bova bez svetla 2.V Plovak sa vršnim znakom 2.G Motka
(skica 2)
Boja: zelena
Oblik: konusne bove ili plovci sa vršnim znakom ili motke;
Vršni znak (ako ga ima): zeleni konus s vrhom prema gore
Svetlo (ako ga ima): ritmičko zeleno svetlo
Preporučuje se sa radar reflektorom
3. Račvanje plovnog puta
[pic]
3.A Bova sa svetlom 3.B Bova bez svetla 3.V Plovaksa vršnim znakom 3.G Motka
(skica 3)
Boja: horizontalne crvene i zelene pruge
Oblik: bove loptastog oblika ili plovci sa loptastim vršnim znakom ili motke;
Vršni znak (ako ga ima): lopta sa vodoravnim crvenim i zelenim prugama
Svetlo (ako ga ima) stalno trepćuće belo svetlo, ili trepćuće belo svetlo (može da bude belo svetlo sa grupom bleskova, sa grupom od tri bleska)
Preporučuje se sa radar reflektorom [pic]
Gde je to potrebno, crveni valjkasti znak ili zeleni konusni znak mogu da budu postavljeni iznad bifurkacionog loptastog znaka i oni tada označavaju koja strana plovnog puta je pogodnija za prolaz (glavni plovni put). Oznaka tada treba da ima ritmičko crveno ili zeleno svetlo.
[pic] [pic] [pic] [pic] 3.D 3.D1 3Đ 3.Đ1
(skica 4)
4. Bove iz st. 1. i 2. ovog poglavlja koje na sebi imaju otisnuto slovo „P” u beloj boji označavaju granicu plovnog puta sa mestom za stajanje. Ako bova koja ima na sebi slovo „P” nosi svetlo, njegov ritam mora da se razlikuje od ritma svetala drugih bova postavljenih duž granice plovnog puta.
III. OZNAKE NA OBALI KOJE OZNAČAVAJU POLOŽAJ PLOVNOG PUTA
A. Oznake na obali koje označavaju položaj plovnog puta u odnosu na obale
Ovi znakovi služe za obeležavanje smera plovnog puta u odnosu prema obalama i, zajedno sa znakovima postavljenima na plovnom putu, obeležavaju plovni put na mestima na kojima se on približava određenoj obali; istovremeno služe i kao orjentacione tačke.
1. Plovni put pored desne obale
[pic] [pic] 4.A Sa svetlom 4. B Bez svetla
(skica 5)
Boja: crveno-bela
Oblik: stub sa vršnim znakom
Znak: pravougaone table (strane horizontalne i vertikalne), crvene sa dve horizontalne bele trake.
Svetlo (ako ga ima): ritmičko crveno svetlo [pic]
2. Plovni put pored leve obale
[pic] [pic] 5.A Sa svetlom 5. B Bez svetla
(ckica 6)
Boja: zeleno-bela
Oblik: stub sa vršnim znakom
Znak: pravougaona tabla (postavljena kao na skici 6), gornja polovina obojena zeleno a donja belo,
Svetlo (ako ga ima): ritmičko zeleno svetlo [pic] 3. Upotreba oznaka
[pic] (skica 7) B. Obeležavanje prelaza
1. Desna obala
[pic] [pic] 4.C Sa svetlom 4.D Bez svetla
(skica 8)
Boja: žuta i crna
Oblik: stub sa vršnim znakom
Znak: pravougaona žuta tabla (postavljena kao na skici 8) sa crnom vertikalnom prugom u sredini
Svetlo: (ako ga ima): žuto bleskajuće ili prekidano svetlo sa parnim brojem karakteristika različitih od ritma sa grupom bleskova od po dva bljeska. [pic]
2. Leva obala
[pic] [pic] 5.C Sa svetlom 5.D Bez svetla
(skica 9)
Boja: žuta i crna
Oblik: stub sa vršnim znakom
Znak: pravougaona žuta tabla (postavljena kao na skici 9) sa crnom vertikalnom prugom u sredini
Svetlo (ako ga ima): žuto bleskajuće ili prekidano svetlo sa neparnim brojem karakteristika različitih od ritma sa grupom bleskova od po tri bleska. [pic]
3. Upotreba znakova
3.1 Jednostavno obeležavanje prelaza
[pic](skica 10)
3.2 Obeležavanje osa na dugim prelazima
Po dva znaka identičnog oblika postavljeni jedan iza drugog na istoj obali, tako da formiraju pokriveni smer koji označava osu dugog prelaza.
Svetlo (ako ga ima): žuto (prednje i zadnje svetlo, po pravilu, imaju isti ritam međutim zadnje svetlo može da bude stalno)
[pic]
(skica 11)
IV. OBELEŽAVANjE OPASNIH MESTA I PREPREKA
A. Fiksne oznake
1. Desna obalaBoja: crvenaOblik: stub sa vršnim znakomZnak: crveni konus s vrhom prema dole Svetlo (ako ga ima): ritmičko crveno svetlo [pic]4.F(skica 12) 2. Leva obalaBoja: zelenaOblik: stub sa vršnim znakomZnak: zeleni konus s vrhom prema gore Svetlo (ako ga ima): ritmičko zeleno svetlo [pic]5.F(skica 13) 3. RačvanjeBoja: crvena/zelenaOblik: stub sa vršnim znakomZnak: crveni konus s vrhom prema dole iznad zelenog konusa s vrhom prema goreSvetlo (ako ga ima): kontinuisano trepćuće belo svetlo ili izofazno belo svetlo (može biti belo svetlo s grupom bleskova od po tri bleska) Gore navedeni konusi mogu da budu zamenjeni trougaonim tablama sa belom pozadinom i crvenom ili zelenom bordurom. [pic] [pic] 6.A 6.B (skica 14)
4. Sporedni vodni putevi, ušća vodnog puta i ulazi u luke
Na prilazu sporednim vodnim putevima, ušćima vodnih puteva i ulazima u luke, granice obala na obe strane vodnog puta mogu da budu obeležene, kao i pročelje razdelnog mola, obalskim znakovima opisanim pod 1. i 2. gore (skice 12 i 13). Plovila koja ulaze u luku se posmatraju kao uzvodni saobraćaj.
B. Plovni znakovi
1. Desna obala
[pic] [pic] 1.Đ1 1.Đ
(skica 15)
Boja: vodoravne bele i crvene pruge
Oblik: bova sa motkom ili motka
Znak na vrhu: crveni valjak
Svetlo (ako ga ima): ritmičko crveno svetlo
Preporučuje se sa radar reflektorom.
2. Leva obala
[pic] [pic] 2.Đ1 2.Đ
(skica 16)
Boja: vodoravne bele i zelene pruge
Oblik: bova sa motkom ili motka
Znak na vrhu: zeleni konus s vrhom prema gore
Svetlo (ako ga ima): ritmičko zeleno svetlo
Preporučuje se sa radar reflektorom.
Primeri upotrebe oznaka opisanih u delu II i IV.
[pic]
(skica 17)
V. DOPUNSKO OBELEŽAVANjE ZA PLOVIDBU POMOĆU RADARA
A. Obeležavanje stubova mostova (ako je potrebno)
1. Žute bove sa radar reflektorima smeštene uzvodno i nizvodno od stubova
[pic] [pic] 8.B 8.B1
(skica 18)
2. Motka sa radar reflektorom smeštena uzvodno i nizvodno od stubova
[pic]
8.B2
(skica 19)
B. Obeležavanje kablova položenih iznad vodnog puta (ako je potrebno)
1. Radar reflektori pričvršćeni za kablove (daju na radaru sliku niza tačaka za prepoznavanje kablova)
[pic]
8.B3
(skica 20)
2. Radar reflektori postavljeni na žute bove raspoređene u parovima blizu svake obale (svaki par daje na radaru sliku dve tačke jedna uz drugu za prepoznavanje kablova)
[pic]
8.B4
(skica 21)
VI. DOPUNSKO OBELEŽAVANjE JEZERA I ŠIROKIH VODNIH PUTEVA
Obeležavanje opasnih mesta, prepreka i osobenosti
Kardinalne oznake
Određivanje kardinalnih kvadranata i oznaka
Četiri kvadranta ( Sever, Istok, Jug i Zapad) ograničena su položajem pravaca NW-NE, NE-SE, SE-SW, SW-NW, gledano od lokacije od interesa.
Kardinalna oznaka nosi naziv kvadranta u kojem se postavlja.
Naziv kardinalne oznake označava da pored nje treba proći sa strane označenog kvadranta.
Opis kardinalnih oznaka
[pic]
(skica 22)
Severna kardinalna oznaka
Boja: crna iznad žute
Oblik: stub ili motka, sa vršnom oznakom
Znak na vrhu:dva crna konusa, jedan iznad drugog, usmereni na gore
Svetlo (kada je postavljeno):
Boja: bela
Ritam: kontinualno brzo trepćuće ili kontinualno trepćuće
Južna kardinalna oznaka
Boja: žuta iznad crne
Oblik: stub ili motka, sa vršnom oznakom
Znak na vrhu: dva crna konusa, jedan iznad drugog, usmereni na dole
Svetlo (kada je postavljeno):
Boja: bela
Ritam: grupisano brzo trepćuće ili grupisano trepćuće, sa grupom od šest bljeskova, praćenom dugim bljeskom trajanja ne kraćim od dve sekunde
Istočna kardinalna oznaka
Boja: crna sa jednom širokom horizontalnom žutom trakom
Oblik: stub ili motka, sa vršnom oznakom
Znak na vrhu: dva crna konusa, jedan iznad drugog, baza ka bazi
Svetlo (kada je postavljeno):
Boja: bela
Ritam: grupisano brzo trepćuće ili grupisano trepćuće, sa grupom od tri bljeska
Zapadna kardinalna oznaka
Boja: žuta sa jednom širokom horizontalnom crnom trakom
Oblik: stub ili motka, sa vršnom oznakom
Znak na vrhu: dva crna konusa, jedan iznad drugog, vrh ka vrhu
Svetlo (kada je postavljeno):
Boja: bela
Ritam: grupisano brzo trepćuće ili grupisano trepćuće, sa grupom od devet bljesaka
Oznake izolovanih opasnih mesta
Oznaka izolovanog opasnog mesta je oznaka postavljena na ili usidrena iznad izolovane opasnosti oko koje se nalaze sigurne vode.
[pic]
(skica 23)
Boja: crna sa jednom ili više širokih horizontalnih crvenih traka
Oblik: bilo koji (uopšteno stub ili motka) sa vršnom oznakom
Znak na vrhu: dve crne sfere, jedna iznad druge
Svetlo (kada je postavljeno):
Boja: bela
Ritam: grupisano bljeskanje (grupa od dva bljeska)
Obeležavanje osovine ili sredine plovnog puta ili približavanja kopnu
Oznake bezbedne vode
[pic]
(skica 24)
Boja: crvene i bele vertikalne pruge
Oblik: sferna bova ili stub ili motka sa vršnom oznakom
Znak na vrhu (ako ga ima): jedna crvena sfera
Svetlo (kada je postavljeno):
Boja: bela
Ritam: izofazni, jedno zamračenje, jedan dugi bljesak svakih 10 sekundi ili Morzeov kod „A“
Znaci i signali vremenskih prilika na jezerima
Upozorenje „pažnja“
Žuto svetlo koje bljeska približno 40 puta u minuti čini upozorenje „pažnja“.
Upozorenje „pažnja“ označava verovatni nastup opasne pojave bez preciziranja vremena nastupa.
Upozorenje „opasnost“
Žuto svetlo koje bljeska približno 90 puta u minuti čini upozorenje „opasnost“.
Upozorenje „opasnost“ označava blisko nastupanje opasne pojave.
VII. OBELEŽAVANjE ZONA ZABRANE ILI ZONA SA OGRANIČENjIMA
1. Posebne oznake
Boja: žuta
Oblik: bilo kakav, ali različit od navigacionih oznaka
Znak na vrhu (ako ga ima): pojedinačni žuti u obliku „X”
Svetlo (kad je postavljeno): ritmično crveno svetlo
Boja: žuta
Ritam: bilo koji, različit od onih u delu VI
Preporučuje se sa radar reflektorom.
Vrsta zabrane ili ograničenja se mora, ukoliko je to moguće, pojasniti u pismenom obliku (npr. na kartama) i putem informacija na licu mesta.
Informacije na licu mesta mogu da se nanesu na žute bove. Takođe, mogu da se daju putem vršnih znakova postavljenih na navedene bove umesto vršnih znakova koji su navedeni u ovom priloga. Na primer, bove na rubu zone gde je potpuno zabranjena plovidba mogu da budu na motkama sa čvrstom crvenom zastavicom.
Informacije mogu da se daju i putem tabli na obali koje predstavljaju bilo koji znak zabrane ili obaveštenja iz Priloga 5, deo I.A i I.D. Table, ako je to potrebno, mogu da imaju i dopunu u obliku strelice koja pokazuje pravac prema zoni na koju se znak primenjuje (Priloga 5, deo II.3).
Ako kroz obalnu zonu koja je zabranjena za jednu ili više vrsta plovila ili aktivnosti, prolazi plovni put na kome nema zabrane ili ograničenja za jednu vrstu plovila ili aktivnosti (osim ako se radi o ulazu u luku na što se primenjuje Deo II), strane tog plovnog puta takođe mogu da budu obeležene žutim bovama. U tom slučaju gornji delovi dveju bova koje se nalaze na ulazu mogu da se oboje crveno na desnoj strani i zeleno na levoj strani plovnog puta gledajući iz pravca zapovednika koji napušta plovni put.
Na obali, table iz Priloga 5. (D.15 do D.20) mogu da obeležavaju vrstu plovila ili aktivnost koja je dozvoljena (npr. znak „skijanje na vodi dozvoljeno” koji označava plovni put za skijanje na vodi koji prolazi područjem gde je plovidba ili samo skijanje na vodi zabranjeno); oznake mogu da budu dopunjene strelicama iz Priloga 5, deo II.3.
Kada kroz područje koje je otvoreno za više od jedne aktivnosti prolazi plovni put na kojem je dozvoljena samo jedna aktivnost, strane plovnog puta mogu da se označe kao u prethodnom slučaju. Table na obali mogu da naznačavaju aktivnost koja je dozvoljena.
VIII. BOVE ZA OSTALE POTREBE
Ako se bove upotrebljavaju za potrebe različite od napred navedenih, one trebaju da budu pretežno bele boje.
IX. ULAZI U LUKE
1. Obeležavanje ulaza
Danju:Na levoj strani plovila koje ulazi: crvena naprava, obično konusnog oblika ili stub sa crvenim konusnim vršnim znakom ili na jetty-u u crveno obojen pravougaonik. Na desnoj strani plovila koje ulazi: zelena naprava, obično konusnog oblika ili stub sa zelenim konusnim vršnim znakom ili na jetty-u u zeleno obojen pravougaonik.
Noću:
Dnevne oznake mogu da se osvetle.
Ako se upotrebljavaju svetlosni znakovi:
na levoj strani plovila koje ulazi: crveno svetlo; uobičajeno ritmičko na desnoj strani plovila koje ulazi: zeleno svetlo; uobičajeno ritmičko
U određenim slučajevima, samo neke od ovih svetala može da se koristi
2. Istovetno obeležavanje može da se upotrebi za ulaze na pritoke, ulaze u rukavce vodnih puteva i ulaze u luke.