P R O G R A M
SISTEMATSKOG ISPITIVANjA NIVOA NEJONIZUJUĆIH ZRAČENjA U ŽIVOTNOJ SREDINI ZA PERIOD OD 2017. DO 2018. GODINE
I. UVOD
Članom 5. stav 1. Zakona o zaštiti od nejonizujućih zračenja (u daljem tekstu: Zakon), propisano je da radi otkrivanja prisustva, utvrđivanja opasnosti, obaveštavanja i preduzimanja mera zaštite od nejonizujućih zračenja vrši se sistematsko ispitivanje nivoa nejonizujućih zračenja u životnoj sredini.
Članom 5. stav 2. Zakona, propisano je da Vlada donosi Program sistematskog ispitivanja nivoa nejonizujućih zračenja u životnoj sredini za period od dve godine (u daljem tekstu: Program).
Navedeni program priprema ministarstvo nadležno za poslove zaštite od nejonizujućih zračenja (u daljem tekstu: ministarstvo) u saradnji sa organom autonomne pokrajine nadležnim za poslove zaštite životne sredine (u daljem tekstu: nadležni organ autonomne pokrajine), saglasno odredbi člana 5. stav 3. Zakona.
Programom za period od 2017. do 2018. godine utvrđuje se sistematsko ispitivanje nivoa nejonizujućih zračenja u niskofrekventnom i visokofrekventnom području u životnoj sredini, i to: mesta merenja; period i lokacije merenja; metode merenja i proračuna i izveštavanje.
II. MESTA MERENjA, PERIOD I LOKACIJE MERENjA, METODE MERENjA I PRORAČUNA I IZVEŠTAVANjE
1. Niskofrekventno područje
Prema Programu za period od 2017. do 2018. godine, u niskofrekventnom području vršiće se merenja nivoa nejonizujućih zračenja u životnoj sredini, koja potiču od izvora nejonizujućih zračenja u zonama povećane osetljivosti, i to:
transformatorskih stanica, i
nadzemnih elektroenergetskih vodova za prenos ili distribuciju električne energije.
Mesta merenja
Merenja nivoa nejonizujućih zračenja u životnoj sredini, koja potiču od transformatorskih stanica, vršiće se u zonama povećane osetljivosti u sledećim naseljima: Beograd, Novi Sad, Srbobran, Vrbas, Subotica, Sombor, Bačka Palanka, Kikinda, Vršac, Zrenjanin, Pančevo, Bečej, Sremska Mitrovica, Aranđelovac, Obrenovac, Lazarevac, Šabac, Kragujevac, Smederevo, Požarevac, Loznica, Valjevo, Užice, Kraljevo, Čačak, Požega, Priboj, Novi Pazar, Jagodina, Zaječar, Bor, Kruševac, Niš, Leskovac, Pirot, Vranje, Bujanovac, Preševo i Kosovska Mitrovica.
Merenja nivoa nejonizujućih zračenja u životnoj sredini, koja potiču od nadzemnih elektroenergetskih vodova za prenos ili distribuciju električne energije vršiće se u zonama povećane osetljivosti u sledećim naseljima: Beograd, Novi Sad, Subotica, Sombor, Bačka Palanka, Kula, Kikinda, Vršac, Zrenjanin, Pančevo, Sremska Mitrovica, Aranđelovac, Obrenovac, Lazarevac, Šabac, Kragujevac, Smederevo, Požarevac, Loznica, Valjevo, Užice, Sevojno, Bajina Bašta, Kraljevo, Čačak, Požega, Priboj, Novi Pazar, Jagodina, Zaječar, Bor, Kruševac, Niš, Leskovac, Pirot, Surdulica, Vranje, Bujanovac, Preševo i Kosovska Mitrovica.
Period i lokacije merenja
U niskofrekventnom području vršiće se merenja nivoa nejonizujućih zračenja u životnoj sredini jednom godišnje u zoni povećane osetljivosti naseljenog mesta koja će biti bliže određena u tenderskoj dokumentaciji prilikom izbora ovlašćenog pravnog lica za vršenje poslova sistematskog ispitivanja nivoa nejonizujućih zračenja u životnoj sredini.
Metode merenja i proračuna
Primenjuju se metode merenja i proračuna važećih srpskih ili međunarodnih standarda, i to: SRPS EN 61786-1:2014 i IEC 61786-2:2014; kao i standard o ispitivanju uticaja na izlaganje stanovništva nejonizujućim zračenjima SRPS EN 50413:2010 i SRPS EN 50413:2010/A1:2014.
Izveštavanje
Privredno društvo, preduzeće ili drugo pravno lice koje vrši poslove sistematskog ispitivanja nivoa nejonizujućih zračenja u životnoj sredini dužno je da ministarstvu, a za teritoriju autonomne pokrajine i nadležnom organu autonomne pokrajine, dostavi godišnji izveštaj o rezultatima ispitivanja, najkasnije do 31. marta tekuće godine za prethodnu godinu, a u slučaju vanrednog događaja odmah, u skladu sa Zakonom.
Izveštaj o sistematskom ispitivanju privredno društvo, preduzeće ili drugo pravno lice podnosi na Obrascu – Izveštaj o sistematskom ispitivanju nivoa nejonizujućih zračenja u životnoj sredini u skladu sa Pravilnikom o sadržini i izgledu obrasca izveštaja o sistematskom ispitivanju nivoa nejonizujućih zračenja u životnoj sredini („Službeni glasnik RS”, broj 104/09).
Visokofrekventno područje
Prema Programu za period od 2017. do 2018. godine, u visokofrekventnom području vršiće se merenja nivoa nejonizujućih zračenja u životnoj sredini, koja potiču od izvora nejonizujućih zračenja u zonama povećane osetljivosti, i to:
radio baznih stanica mobilne telefonije, i
telekomunikacionih predajnika radiorelejnih sistema.
Mesta merenja
Merenja nivoa nejonizujućih zračenja u životnoj sredini, koja potiču od radio baznih stanica mobilne telefonije, vrše se u zonama povećane osetljivosti u sledećim naseljima: Beograd, Novi Sad, Subotica, Sombor, Vrbas, Bečej, Kikinda, Vršac, Zrenjanin, Pančevo, Sremska Mitrovica, Aranđelovac, Šabac, Kragujevac, Smederevo, Požarevac, Loznica, Valjevo, Užice, Kraljevo, Vrnjačka Banja, Čačak, Požega, Priboj, Novi Pazar, Jagodina, Zaječar, Bor, Kruševac, Niš, Leskovac, Pirot, Vranje, Bujanovac, Preševo i Kosovska Mitrovica.
Merenja nivoa nejonizujućih zračenja u životnoj sredini, koja potiču od telekomunikacionih predajnika radiorelejnih sistema, vršiće se u zonama povećane osetljivosti u sledećim naseljima: Beograd, Novi Sad, Subotica, Sombor, Kikinda, Vršac, Zrenjanin, Pančevo, Sremska Mitrovica, Aranđelovac, Šabac, Kragujevac, Smederevo, Požarevac, Loznica, Mali Zvornik, Valjevo, Užice, Kraljevo, Čačak, Požega, Priboj, Novi Pazar, Jagodina, Zaječar, Bor, Kruševac, Niš, Leskovac, Pirot, Vranje, Bujanovac, Preševo i Kosovska Mitrovica.
Period i lokacije merenja
U visokofrekventnom području vršiće se merenja nivoa nejonizujućih zračenja u životnoj sredini jednom godišnje u zoni povećane osetljivosti naseljenog mesta koja će biti bliže određena u tenderskoj dokumentaciji prilikom izbora ovlašćenog pravnog lica za vršenje poslova sistematskog ispitivanja nivoa nejonizujućih zračenja u životnoj sredini.
Metode merenja i proračuna
Primenjuju se metode merenja i proračuna važećih srpskih ili međunarodnih standarda, i to: SRPS EN 61566:2009, kao i standard o ispitivanju uticaja na izlaganje stanovništva nejonizujućim zračenjima SRPS EN 50413:2010 i SRPS EN 50413:2010/A1:2014.
Izveštavanje
Privredno društvo, preduzeće ili drugo pravno lice koje vrši poslove sistematskog ispitivanja nivoa nejonizujućih zračenja u životnoj sredini dužno je da ministarstvu, a za teritoriju autonomne pokrajine i nadležnom organu autonomne pokrajine, dostavi godišnji izveštaj o rezultatima ispitivanja, najkasnije do 31. marta tekuće godine za prethodnu godinu, a u slučaju vanrednog događaja odmah, u skladu sa Zakonom.
Izveštaj o sistematskom ispitivanju privredno društvo, preduzeće ili drugo pravno lice podnosi na Obrascu – Izveštaj o sistematskom ispitivanju nivoa nejonizujućih zračenja u životnoj sredini u skladu sa Pravilnikom o sadržini i izgledu obrasca izveštaja o sistematskom ispitivanju nivoa nejonizujućih zračenja u životnoj sredini.