PREDLOG ZAKONA
O POTVRĐIVANjU DODATNOG PROTOKOLA UZ
KRIVIČNOPRAVNU KONVENCIJU O KORUPCIJI
Član 1.
Potvrđuje se Dodatni protokol uz Krivičnopravnu konvenciju o korupciji, sačinjen 15. maja 2003. godine u Strazburu, u originalu na francuskom i engleskom jeziku.
Član 2.
Tekst Dodatnog protokola u originalu na engleskom jeziku i u prevodu na srpski jezik glasi:
„ADDITIONAL PROTOCOL TO THE CRIMINAL
LAW CONVENTION ON CORRUPTION
Strasbourg, 15.V.2003.
The member States of the Council of Europe and the other States signatory hereto,
Considering that it is desirable to supplement the Criminal Law Convention on Corruption (ETS No. 173, hereafter „the Convention”) in order to prevent and fight against corruption;
Considering also that the present Protocol will allow the broader implementation of the 1996 Programme of Action against Corruption,
Have agreed as follows:
Chapter I – Use of terms
For the purpose of this Protocol:
1. The term „arbitrator” shall be understood by reference to the national law of the States Parties to this Protocol, but shall in any case include a person who by virtue of an arbitration agreement is called upon to render a legally binding decision in a dispute submitted to him/her by the parties to the agreement.
2. The term „arbitration agreement” means an agreement recognised by the national law whereby the parties agree to submit a dispute for a decision by an arbitrator.
3. The term „juror” shall be understood by reference to the national law of the States Parties to this Protocol but shall in any case include a lay person acting as a member of a collegial body which has the responsibility of deciding on the guilt of an accused person in the framework of a trial.
4. In the case of proceedings involving a foreign arbitrator or juror, the prosecuting State may apply the definition of arbitrator or juror only in so far as that definition is compatible with its national law.
Chapter II – Measures to be taken at national level
Article 2 – Active bribery of domestic arbitrators
Each Party shall adopt such legislative and other measures as may be necessary to establish as criminal offences under its domestic law, when committed intentionally, the promising, offering or giving by any person, directly or indirectly, of any undue advantage to an arbitrator exercising his/her functions under the national law on arbitration of the Party, for himself or herself or for anyone else, for him or for her to act or refrain from acting in the exercise of his or her functions.
Article 3 – Passive bribery of domestic arbitrators
Each Party shall adopt such legislative and other measures as may be necessary to establish as criminal offences under its domestic law, when committed intentionally, the request or receipt by an arbitrator exercising his/her functions under the national law on arbitration of the Party, directly or indirectly, of any undue advantage for himself or herself or for anyone else, or the acceptance of an offer or promise of such an advantage, to act or refrain from acting in the exercise of his or her functions.
Article 4 – Bribery of foreign arbitrators
Each Party shall adopt such legislative and other measures as may be necessary to establish as criminal offences under its domestic law the conduct referred to in Articles 2 and 3, when involving an arbitrator exercising his/her functions under the national law on arbitration of any other State.
Article 5 – Bribery of domestic jurors
Each Party shall adopt such legislative and other measures as may be necessary to establish as criminal offences under its domestic law the conduct referred to in Articles 2 and 3, when involving any person acting as a juror within its judicial system.
Article 6 – Bribery of foreign jurors
Each Party shall adopt such legislative and other measures as may be necessary to establish as criminal offences under its domestic law the conduct referred to in Articles 2 and 3, when involving any person acting as a juror within the judicial system of any other State.
Chapter III – Monitoring of implementation and final provisions
Article 7 – Monitoring of implementation
The Group of States against Corruption (GRECO) shall monitor the implementation of this Protocol by the Parties.
Article 8 – Relationship to the Convention
1. As between the States Parties the provisions of Articles 2 to 6 of this Protocol shall be regarded as additional articles to the Convention.
2. The provisions of the Convention shall apply to the extent that they are compatible with the provisions of this Protocol.
Article 9 – Declarations and reservations
1. If a Party has made a declaration in accordance with Article 36 of the Convention, it may make a similar declaration relating to Articles 4 and 6 of this Protocol at the time of signature or when depositing its instrument of ratification, acceptance, approval or accession.
2. If a Party has made a reservation in accordance with Article 37, paragraph 1, of the Convention restricting the application of the passive bribery offences defined in Article 5 of the Convention, it may make a similar reservation concerning Articles 4 and 6 of this Protocol at the time of signature or when depositing its instrument of ratification, acceptance, approval or accession. Any other reservation made by a Party, in accordance with Article 37 of the Convention shall be applicable also to this Protocol, unless that Party otherwise declares at the time of signature or when depositing its instrument of ratification, acceptance, approval or accession.
3. No other reservation may be made.
Article 10 – Signature and entry into force
1. This Protocol shall be open for signature by States which have signed the Convention. These States may express their consent to be bound by:
a) signature without reservation as to ratification, acceptance or approval; or
b) signature subject to ratification, acceptance or approval, followed by ratification, acceptance or approval.
2. Instruments of ratification, acceptance or approval shall be deposited with the Secretary General of the Council of Europe.
3. This Protocol shall enter into force on the first day of the month following the expiry of a period of three months after the date on which five States have expressed their consent to be bound by the Protocol in accordance with the provisions of paragraphs 1 and 2, and only after the Convention itself has entered into force.
4. In respect of any signatory State which subsequently expresses its consent to be bound by it, the Protocol shall enter into force on the first day of the month following the expiry of a period of three months after the date of the expression of its consent to be bound by the Protocol in accordance with the provisions of paragraphs 1 and 2.
5. A signatory State may not ratify, accept or approve this Protocol without having, simultaneously or previously, expressed its consent to be bound by the Convention.
Article 11 – Accession to the Protocol
1. Any State or the European Community having acceded to the Convention may accede to this Protocol after it has entered into force.
2. In respect of any State or the European Community acceding to the Protocol, it shall enter into force on the first day of the month following the expiry of a period of three months after the date of the deposit of an instrument of accession with the Secretary General of the Council of Europe.
Article 12 – Territorial application
1. Any State or the European Community may, at the time of signature or when depositing its instrument of ratification, acceptance, approval or accession, specify the territory or territories to which this Protocol shall apply.
2. Any Party may, at any later date, by declaration addressed to the Secretary General of the Council of Europe, extend the application of this Protocol to any other territory or territories specified in the declaration and for whose international relations it is responsible or on whose behalf it is authorised to give undertakings. In respect of such territory the Protocol shall enter into force on the first day of the month following the expiry of a period of three months after the date of receipt of such declaration by the Secretary General.
3. Any declaration made in pursuance of the two preceding paragraphs may, in respect of any territory mentioned in such declaration, be withdrawn by means of a notification addressed to the Secretary General of the Council of Europe. Such withdrawal shall become effective on the first day of the month following the expiry of a period of three months after the date of receipt of the notification by the Secretary General.
Article 13 – Denunciation
1. Any Party may, at any time, denounce this Protocol by means of a notification addressed to the Secretary General of the Council of Europe.
2. Such denunciation shall become effective on the first day of the month following the expiry of a period of three months after the date of receipt of the notification by the Secretary General.
3. Denunciation of the Convention automatically entails denunciation of this Protocol.
Article 14 – Notification
The Secretary General of the Council of Europe shall notify the member States of the Council of Europe and any State, or the European Community, having acceded to this Protocol of:
a) any signature of this Protocol;
b) the deposit of any instrument of ratification, acceptance, approval or accession;
c) any date of entry into force of this Protocol in accordance with Articles 10, 11 and 12;
d) any declaration or reservation made under Articles 9 and 12;
e) any other act, notification or communication relating to this Protocol.
In witness whereof the undersigned, being duly authorised thereto, have signed this Protocol.
Done at Strasbourg, this 15th day of May 2003, in English and in French, both texts being equally authentic, in a single copy which shall be deposited in the archives of the Council of Europe. The Secretary General of the Council of Europe shall transmit certified copies to each of the signatory and acceding Parties.
DODATNI PROTOKOL UZ
KRIVIČNOPRAVNU KONVENCIJU O KORUPCIJI
Strazbur, 15. maj 2003. godine
Države članice Saveta Evrope i druge države potpisnice ovog protokola,
smatrajući da je poželjno da se dopuni Krivičnopravna konvencija o korupciji (Serija Evropski ugovori br. 173, u daljem tekstu: „Konvencija”) u cilju sprečavanja i borbe protiv korupcije;
smatrajući, takođe, da će ovaj protokol omogućiti širu primenu Akcionog programa protiv korupcije iz 1996. godine,
sporazumele su se o sledećem:
Poglavlje I. – Upotreba termina
U smislu ovog protokola:
1. Termin „arbitar” tumači se u skladu sa domaćim pravom država Strana ugovornica ovog protokola, ali, u svakom slučaju, označava osobu koja je, po osnovu sporazuma o arbitraži, pozvana da donese pravno obavezujuću odluku u sporu koji joj podnesu stranke sporazuma.
2. Termin „sporazum o arbitraži” označava sporazum koji domaće pravo priznaje, u kome su se stranke saglasile da spor upute na odlučivanje arbitru.
3. Termin „porotnik” tumači se u skladu sa domaćim pravom država Strana ugovornica ovog protokola, ali, u svakom slučaju, označava osobu koja učestvuje kao neprofesionalni član zajedničkog tela, čija je dužnost da odluči o krivici optuženog u sudskom postupku.
4. U slučaju postupaka u kome učestvuje strani arbitar ili porotnik, država koja vodi postupak primenjuje pojam arbitra i porotnika ukoliko su usklađeni sa njenim domaćim pravom.
Poglavlje II. – Mere koje treba da se preduzmu na nacionalnom nivou
Član 2.
Aktivno podmićivanje domaćih arbitara
Svaka Strana ugovornica treba da usvoji takve zakonodavne i druge mere, neophodne da bi se kao krivično delo u domaćem pravu propisalo, kada je učinjeno sa namerom, obećanje, nuđenje ili davanje od strane bilo kog lica, direktno ili indirektno, svake nezaslužene koristi arbitru koji vrši svoju funkciju po domaćem pravu o arbitraži, za sebe ili drugog, kako bi nešto učinilo ili propustilo da učini u vršenju svoje funkcije.
Član 3.
Pasivno podmićivanje domaćih arbitara
Svaka Strana ugovornica treba da usvoji takve zakonodavne i druge mere, neophodne da bi se kao krivično delo u domaćem pravu propisalo, kada je učinjeno sa namerom, zahtevanje ili prihvatanje od strane arbitra koji vrši svoju funkciju po domaćem pravu o arbitraži, direktno ili indirektno, svake nezaslužene koristi za sebe ili drugog, prihvatanje ponude ili obećanja takve koristi, kako bi, u vršenju svoje funkcije, nešto učinio ili propustio da učini.
Član 4.
Podmićivanje stranih arbitara
Svaka Strana ugovornica treba da usvoji takve zakonodavne i druge mere, neophodne da bi se kao krivično delo u domaćem pravu propisale radnje navedene u čl. 2. i 3, kada je umešan arbitar koji vrši svoju funkciju po nacionalnom pravu o arbitraži bilo koje druge države.
Član 5.
Podmićivanje domaćih porotnika
Svaka Strana ugovornica treba da usvoji takve zakonodavne i druge mere, neophodne da bi se kao krivično delo u domaćem pravu propisale radnje navedene u čl. 2. i 3, kada je umešano bilo koje lice koje vrši dužnost porotnika u njenom pravosudnom sistemu.
Član 6.
Podmićivanje stranih porotnika
Svaka Strana ugovornica treba da usvoji takve zakonodavne i druge mere, neophodne da bi se kao krivično delo u domaćem pravu propisale radnje navedene u čl. 2. i 3, kada je umešano bilo koje lice koje vrši dužnost porotnika u pravosudnom sistemu bilo koje druge države.
Poglavlje III. – Praćenje sprovođenja i završne odredbe
Član 7.
Praćenje sprovođenja
Grupa država protiv korupcije (GRECO) nadgleda kako Strane ugovornice sprovode ovaj protokol.
Član 8.
Odnos prema Konvenciji
1. Među državama Stranama ugovornicama, odredbe čl. 2-6. ovog protokola smatraju se dodatnim članovima Konvencije.
2. Odredbe Konvencije primenjuju se u meri u kojoj su usklađene sa odredbama ovog protokola.
Član 9.
Izjave i rezerve
1. Ukoliko je Strana ugovornica dala izjavu u skladu sa članom 36. Konvencije, ona može da sličnu izjavu da i u vezi sa čl. 4. i 6. ovog protokola, prilikom potpisivanja ili deponovanja instrumenta o potvrđivanju, prihvatanju, odobravanju ili pristupanju.
2. Ukoliko je Strana ugovornica stavila rezervu u skladu sa članom 37. stav 1. Konvencije, kojom se ograničava primena krivičnih dela pasivnog podmićivanja definisanih u članu 5. Konvencije, ona može da izrazi slične rezerve i u vezi čl. 4. i 6. ovog protokola, prilikom potpisivanja ili deponovanja instrumenta o potvrđivanju, prihvatanju, odobravanju ili pristupanju. Svaka druga rezerva koju Strana ugovornica izrazi u skladu sa članom 37. Konvencije primenjuju se i na ovaj protokol, osim ukoliko Strana ugovornica ne izjavi drukčije prilikom potpisivanja ili deponovanja instrumenta o potvrđivanju, prihvatanju, odobravanju ili pristupanju.
3. Nijedna druga rezerva ne može da se izjavi.
Član 10.
Potpisivanje i stupanje na snagu
1. Ovaj protokol je otvoren za potpisivanje državama potpisnicama Konvencije. Te države mogu da izraze saglasnost da budu obavezane:
a) potpisivanjem bez rezerve u pogledu potvrđivanju, prihvatanja ili odobravanja, ili
b) potpisivanjem sa rezervom u pogledu potvrđivanja, prihvatanja ili odobravanja posle kojeg sledi potvrđivanje, prihvatanje ili odobravanje.
2. Instrumenti o potvrđivanju, prihvatanju ili odobravanju deponuju se kod Generalnog sekretara Saveta Evrope.
3. Ovaj protokol stupa na snagu prvog dana u mesecu posle isteka perioda od tri meseca nakon datuma kada je pet država izrazilo svoju saglasnost da budu obavezane Protokolom u skladu sa odredbama st. 1. i 2. ovog člana, i to samo nakon što je Konvencija stupila na snagu.
4. U odnosu na bilo koju potpisnicu koja naknadno izrazi saglasnost da bude obavezana Konvencijom, ona stupa na snagu prvog dana u mesecu posle isteka perioda od tri meseca nakon datuma izražavanja saglasnosti da bude obavezana Konvencijom u skladu sa odredbama st. 1. i 2. ovog člana.
5. Država potpisnica ne može da potvrdi, prihvati ili odobri ovaj protokol ukoliko nije, istovremeno ili prethodno, izrazila saglasnost da bude obavezana Konvencijom.
Član 11.
Pristupanje Protokolu
1. Svaka država ili Evropska zajednica, po pristupanju Konvenciji, može da pristupi ovom protokolu nakon što je on stupio na snagu.
2. Za sve države ili Evropsku zajednicu, koje pristupaju Protokolu, on stupa na snagu prvog dana u mesecu posle isteka perioda od tri meseca nakon datuma deponovanja instrumenta o pristupanju kod Generalnog sekretara Saveta Evrope.
Član 12.
Teritorijalna primena
1. Svaka država ili Evropska zajednica može da, prilikom potpisivanja ili deponovanja instrumenta o potvrđivanju, prihvatanju, odobravanju ili pristupanju, naznači teritoriju ili teritorije na kojima se ovaj protokol primenjuje.
2. Svaka Strana ugovornica može da, bilo kog kasnijeg datuma, izjavom Generalnom sekretaru Saveta Evrope, proširi primenu ove konvencije na bilo koju teritoriju ili teritorije naznačene u izjavi, a za čije međunarodne odnose je odgovorna ili u čije ime je ovlašćena da istupa. U odnosu na tu teritoriju, Protokol stupa na snagu prvog dana u mesecu posle isteka perioda od tri meseca nakon datuma kada je Generalni sekretar takvo obaveštenje primio.
3. Svaka izjava data u skladu sa prethodna dva stava može da se, u odnosu na bilo koju teritoriju naznačenu u njoj, povuče na osnovu obaveštenja Generalnom sekretaru Saveta Evrope. Povlačenje stupa na snagu prvog dana u mesecu posle isteka perioda od tri meseca nakon datuma kada je Generalni sekretar takvo obaveštenje primio.
Član 13.
Otkazivanje
1. Svaka Strana ugovornica može da, u bilo koje vreme, otkaže ovaj protokol slanjem obaveštenja Generalnom sekretaru Saveta Evrope.
2. Otkazivanje proizvodi dejstvo prvog dana u mesecu koji sledi posle isteka perioda od tri meseca nakon datuma kada je Generalni sekretar primio obaveštenje.
3. Otkazivanje Konvencije automatski povlači za sobom i otkazivanje ovog protokola.
Član 14.
Obaveštavanje
Generalni sekretar Saveta Evrope obaveštava države članice Saveta Evrope i svaku drugu državu, odnosno Evropsku zajednicu, po pristupanju ovom protokolu o:
a) svakom potpisivanju ovog protokola;
b) deponovanju bilo kojih instrumenata o potvrđivanju, prihvatanju, odobravanju ili pristupanju;
v svakom datumu stupanja na snagu ovog protokola u skladu sa čl. 10, 11. i 12;
g) svakoj izjavi ili rezervi datoj u skladu sa čl. 9. i 12;
d) svakom drugom postupku, obaveštenju ili saopštenju u vezi sa ovim protokolom.
U potvrdu čega su, dole potpisani, za to propisno ovlašćeni, potpisali ovaj protokol.
Sačinjeno u Strazburu, dana 15. maja 2003. godine, na engleskom i francuskom jeziku, pri čemu su oba teksta podjednako verodostojna, u po jednom primerku, koji se deponuju u arhivama Saveta Evrope. Generalni sekretar Saveta Evrope dostavlja overene kopije svakoj Strani ugovornici koja potpisuje i pristupa.”
Član 3.
O izvršavanju odredbi ovog zakona stara se ministarstvo nadležno za pravosuđe.
Član 4.
Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u „Službenom glasniku Republike Srbije – Međunarodni ugovori”.
OBRAZLOŽENjE
USTAVNI OSNOV ZA DONOŠENjE ZAKONA
Ustavni osnov za donošenje Zakona o potvrđivanju Dodatnog protokola uz Krivičnopravnu konvenciju o korupciji sadržan je u članu 97. tačka 1. Ustava Republike Srbije kojim je utvrđeno da Republika Srbija, između ostalog, uređuje i obezbeđuje svoj međunarodni položaj i odnose sa drugim državama i međunarodnim organizacijama i u članu 99. stav 1. tačka 4. Ustava, prema kome Narodna skupština Republike Srbije potvrđuje međunarodne ugovore.
RAZLOZI ZA DONOŠENjE ZAKONA
Savezna skupština SRJ, na sednici Veća građana i sednici Veća republika od 26.02.2002. godine donela je Zakon o potvrđivanju Krivičnopravne konvencije o korupciji koja je sačinjena 1999. godine.
Cilj sačinjavanja navedene konvencije bio je da se omogući koordinirana inkriminacija krivičnih dela korucije u nacionalnim zakonodavstvima, kao i da se unapredi saradnja među državama u gonjenju za takva krivična dela.
U Strazburu je 2003. godine sačinjeni Dodatni protokol uz Krivičnopravnu konvenciju o korupciji koji treba da doprinese još efikasnijoj borbi protiv ove pojave, kao i saradnji među državama na planu njenog suzbijanja. Zbog toga se u Protokolu predviđaju mere koje strane ugovornice treba da preduzmu na zakonodavnom planu u cilju sprečavanja korupcije, odnosno predviđaju obaveze za svaku državu da ustanovi kao krivična dela podmićivanje domaćih arbitara, podmićivanje stranih arbitara, podmićivanje domaćih porotnika, kao i podmićivanje stranih porotnika.
Potvrđivanje navedenog protokola, uz već izvršeno potvrđivanje Konvencije, doprineće efikasnijem suzbijanju korupcije u našem društvu i unaprediti saradnju naše države sa drugim državama u borbi protiv ove pojave.
Usvajanje ovog zakona predstavlja jedan od uslova u procesu pridruživanja Evropskoj uniji.
III. OBJAŠNjENjE OSNOVNIH PRAVNIH INSTITUTA I POJEDINAČNIH REŠENjA
Poglavlje I. Dodatnog protokola reguliše upotrebu termina u protokolu:
Prema članu 1. protokola termin „arbitar” tumači se u skladu sa domaćim pravom strana ugovornica, ali u svakom slučaju, označava osobu koja je, po osnovu sporazuma o arbitraži, pozvana da donese zakonski obavezujuću odluku u sporu koji joj podnesu strane sporazuma.
Termin „sporazum o arbitraži” označava sporazum koji domaće pravo priznaje i u kojem su se strane saglasile da spor upute na odlučivanje arbitru.
Termin „porotnik” tumači se u skladu sa domaćim pravom država strana ugovornica protokola, ali u svakom slučaju označava osobu koja učestvuje kao neprofesionalni član zajedničkog tela čija je dužnost da odluči o krivici optuženog u okviru sudskog postupka.
U slučaju postupaka u kome učestvuje strani arbitar ili porotnik, tužena država primenjuje pojam arbitara i porotnika ukoliko su usklađeni sa njenim domaćim pravom.
Poglavlje II. Dodatnog protokola se odnosi na mere koje treba da se preduzmu na nacionalnom nivou.
Članom 2. protokola predviđeno je usvajanje mera da bi se kao krivično delo u domaćem pravu propisalo obećanje, nuđenje ili davanje, svake nezaslužene koristi arbitru koji izvršava svoju funkciju po domaćem pravu o arbitraži strane ugovornice, kada je učinjeno sa namerom.
Članom 3. protokola predviđeno je usvajanje mere da bi se kao krivično delo u domaćem pravu propisalo, kada je učinjeno sa namerom, zahtevanje ili prihvatanje od strane arbitra koji vrši svoju funkciju po domaćem pravu o arbitraži strane ugovornice, svake nezaslužene koristi, za sebe ili drugog, ili prihvatanje ponude ili obećanja takve koristi, kako bi nešto učinilo ili propustilo da učini u vršenju svoje funkcije.
Članom 4. protokola predviđene su mere koje su neophodne da bi se kao krivično delo u domaćem pravu propisale radnje navedene u čl. 2. i 3, kada je umešan arbitar koji izvršava svoju funkciju po nacionalnom pravu o arbitraži bilo koje druge države.
Članom 5. protokola predviđene su mere koje su neophodne da bi se kao krivično delo u domaćem pravu propisale radnje navedene u čl. 2. i 3. protokola, kada je umešano bilo koje lice koje vrši dužnost porotnika u njenom pravosudnom sistemu.
Članom 6. protokola predviđene su mere koje su neophodne da bi se kao krivično delo u domaćem pravu propisale radnje navedene u čl. 2. i 3 protokola, kada je umešano bilo koje lice koje vrši dužnost porotnika u pravosudnom sistemu bilo koje druge države.
Poglavlje III. Dodatnog protokola reguliše sprovođenje protokola i završne odredbe
U članu 7. prokokola predviđeno je da komitet Saveta Evrope „Grupa država za borbu protiv korupcije” nadgleda sprovođenje Protokola, a u članu 8. da se odredbe protokola smatraju dodatnim članovima Konvencije.
Član 9. protokola reguliše davanje izjava i stavljanja rezervi na Dodatni protokol.
U odnosu na našu državu, rezerve na protokol je nemoguće staviti, pošto rezerve nisu stavljene ni na Krivičnopravnu konvenciju.
Članovi 10-14. protokola predviđaju potpisivanje i stupanje na snagu protokola, pristupanje protokolu, teritorijalnu primenu, otkazivanje protokola i pismeno obaveštavanje.
Članom 3. Zakona predviđen je organ nadležni za sprovođenje ovog zakona.
Članom 4. Zakona predviđeno je njegovo stupanje na snagu.
IV. FINANSIJSKA SREDSTVA POTREBNA ZA SPROVOĐENjE ZAKONA
Za sprovođenje ovog zakona nije potrebno obezbediti dodatna finansijska sredstva u Budžetu Republike Srbije.
V. RAZLOZI ZA DONOŠENjE ZAKONA PO HITNOM POSTUPKU
Predlaže se da se zakon usvoji po hitnom postupku, iz dva razloga:
1. da bi instrumenti o potvrđivanju ovog Protokola mogli biti predati tokom predsedavanje Republike Srbije Komitetom ministara Saveta Evrope, a što bi doprinelu povećanju ugleda naše zemlje među državama članicama Saveta Evrope;
2. od 10 principa o borbi protiv korupcije koje je Evropska unija utvrdila za države koje žele da joj se pridruže, potvrđivanje međunarodnih instrumenata o borbi protiv korupcije je drugi. Stoga je potrebno, kao prioritet u pridruživanju Evropskoj uniji, stvoriti za realizaciju ostalih principa, koji proizilaze iz međunarodnih obaveza koje je država preuzela.