Predlog zakona o sredstvima za zaštitu bilja

PREDLOG ZAKONA

O SREDSTVIMA ZA ZAŠTITU BILjA

I. OSNOVNE ODREDBE

Predmet uređivanja

Član 1.

Ovim zakonom uređuje se registracija, kontrola, promet, uvoz i primena sredstava za zaštitu bilja u poljoprivredi i šumarstvu, poslovi od javnog interesa u oblasti sredstava za zaštitu bilja, kao i druga pitanja od značaja za sredstva za zaštitu bilja.

Sredstva za zaštitu bilja

Član 2.

Sredstva za zaštitu bilja, u smislu ovog zakona, jesu:

1) proizvodi za zaštitu bilja;

2) proizvodi opšte upotrebe za zaštitu bilja;

3) pomoćna sredstva za zaštitu bilja;

4) drugi proizvodi za zaštitu bilja koji sadrže jednu ili više osnovnih supstanci (u daljem tekstu: drugi proizvodi).

Pod sredstvima za zaštitu bilja, u smislu ovog zakona, smatraju se i proizvodi za zaštitu bilja koji se koriste u organskoj proizvodnji i proizvodi za zaštitu bilja koji sadrže, odnosno koji se sastoje od genetički modifikovanih organizama ili su dobijeni od njih, ako je namerno uvođenje u životnu sredinu, stavljanje u promet ili tranzit tih organizama dozvoljen na osnovu procene rizika po životnu sredinu i zdravlje ljudi, u skladu sa zakonom kojim se uređuju genetički modifikovani organizmi.

Značenje izraza

Pojedini izrazi upotrebljeni u ovom zakonu imaju sledeće značenje:

1) aktivna supstanca jeste supstanca ili mikroorganizam, uključujući i viruse, koja ima opšte ili specifično dejstvo na štetne organizme, bilje, biljne delove ili biljne organizme;

2) biljem se smatraju žive biljke i živi biljni delovi, uključujući sveže voće i seme;

3) biljni proizvodi jesu proizvodi biljnog porekla u neobrađenom stanju ili jednostavno prerađeni mlevenjem, sušenjem ili presovanjem;

4) distributer jeste pravno lice, odnosno preduzetnik koji vrši promet sredstava za zaštitu bilja, a pri tome ne menja njihove karakteristike;

5) dobra poljoprivredna praksa jeste obavljanje poljoprivredne delatnosti na način kojim se omogućava upravljanje poljoprivrednim zemljištem i reproduktivnim materijalom uz uvažavanje prirodnih karakteristika datog poljoprivrednog područja i optimalnu kombinaciju agrotehničkih mera u cilju očuvanja prirodne plodnosti poljoprivrednog zemljišta i sprečavanja prekomernog zagađenja životne sredine, prekomerne upotrebe sredstava za ishranu bilja i oplemenjivača zemljišta i sredstava za zaštitu bilja tako da proizvedeno bilje ili biljni proizvodi namenjeni ishrani sadrže što je moguće manji nivo ostataka sredstava za zaštitu bilja;

6) životinje jesu one životinjske vrste koje pripadaju vrstama koje čovek uobičajeno hrani, drži ili konzumira;

7) životna sredina jeste voda, vazduh, zemljište, flora, fauna i njihovi uzajamni odnosi;

8) integralna zaštita bilja jeste racionalna primena kombinacije bioloških, biotehnoloških, hemijskih, agrotehničkih ili oplemenjivačkih mera gajenja bilja, pri čemu je upotreba hemijskih sredstava ograničena na najnužniju meru potrebnu za održavanje populacije štetnih organizama ispod nivoa koji može prouzrokovati ekonomski neprihvatljivu štetu;

9) jedinstvena načela jesu jedinstveni kriterijumi za procenu aktivne supstance, odnosno osnovne supstance i sredstava za zaštitu bilja i za donošenje odluka u skladu sa savremenom međunarodnom metodologijom;

10) karenca jeste poslednji rok primene sredstava za zaštitu bilja pre berbe, odnosno žetve;

11) korisnik jeste pravno lice, preduzetnik, odnosno fizičko lice koje primenjuje sredstva za zaštitu bilja;

12) lista odobrenih aktivnih supstanci i osnovnih supstanci (u daljem tekstu: Lista odobrenih supstanci) jeste popis aktivnih supstanci, odnosno osnovnih supstanci odobrenih za upotrebu u sredstvima za zaštitu bilja, koja se usklađuje sa listom aktivnih supstanci i osnovnih supstanci na teritoriji Evropske unije;

13) lista zabranjenih aktivnih supstanci i osnovnih supstanci (u daljem tekstu: Lista zabranjenih supstanci) jeste popis aktivnih supstanci, odnosno osnovnih supstanci zabranjenih za upotrebu u sredstvima za zaštitu bilja, koja se usklađuje sa listom zabranjenih aktivnih supstanci i osnovnih supstanci na teritoriji Evropske unije;

14) maksimalno dozvoljena količina ostataka jeste najveća količina ostataka sredstava za zaštitu bilja, izražena u mg/kg ispitivanog proizvoda;

15) osnovna supstanca jeste supstanca koja nije primarno proizvedena kao sredstvo za zaštitu bilja, a koja ispoljava određenu biološku aktivnost;

16) ostaci sredstava za zaštitu bilja jesu jedna ili više aktivnih supstanci ili osnovnih supstanci, odnosno drugih supstanci, uključujući i njihove metabolite i proizvode nastale njihovom razgradnjom ili reakcijom, koje su prisutne na bilju i u bilju, odnosno na proizvodima biljnog porekla i u proizvodima biljnog porekla ili u jestivim proizvodima životinjskog porekla ili bilo gde u životnoj sredini (vazduh, voda, zemljište), a posledica su upotrebe sredstava za zaštitu bilja;

17) pomoćno sredstvo za zaštitu bilja jeste proizvod koji sadrži jednu ili više supstanci prirodnog, odnosno sintetičkog porekla u konačnom obliku i koji se koristi zajedno sa proizvodom za zaštitu bilja;

18) preparat jeste mešavina ili rastvor supstanci namenjenih za upotrebu kao proizvod za zaštitu bilja, od kojih je najmanje jedna supstanca aktivna supstanca;

19) proizvod za zaštitu bilja jeste aktivna supstanca i preparat koji sadrži jednu ili više aktivnih supstanci u konačnom obliku, a koji je namenjen za:

– zaštitu bilja ili biljnih proizvoda od štetnih organizama ili sprečavanje delovanja štetnih organizama,

– delovanje na životne procese biljaka različito od načina delovanja sredstava za ishranu bilja, kao što su regulatori razvoja i rasta biljaka,

– zaštitu biljnih proizvoda tokom skladištenja, koji se primenjuju pre ili posle žetve, odnosno berbe, izuzev konzervanasa,

– uništavanje neželjenih biljaka ili njihovih delova;

20) proizvod opšte upotrebe za zaštitu bilja jeste preparat, drugi proizvod ili pomoćno sredstvo za zaštitu bilja pripremljeno za direktnu primenu na malim površinama, čija primena ne predstavlja opasnost za korisnike i ne zahteva nošenje ličnih zaštitnih sredstava;

21) proizvođač jeste pravno lice, odnosno preduzetnik koji se bavi proizvodnjom sredstava za zaštitu bilja;

22) promet jeste svako snabdevanje sredstvima za zaštitu bilja sa ili bez naknade, uključujući i uvoz na teritoriju Republike Srbije, osim skladištenja radi izvoza iz carinskog područja Republike Srbije ili skladištenja radi njihovog bezbednog odlaganja;

23) registracija sredstava za zaštitu bilja jeste postupak na osnovu koga se dozvoljava proizvodnja, promet i primena sredstava za zaštitu bilja;

24) supstanca jeste hemijski element i njegova jedinjenja, koji se javljaju u prirodi ili kao rezultat proizvodnog procesa, uključujući i sve nečistoće koje su uslovljene procesom proizvodnje;

25) tehnički proizvod jeste materijal koji sadrži aktivnu supstancu i nečistoće koje nastaju pri njenoj proizvodnji, a može da sadrži i neophodnu količinu aditiva;

26) tranzit jeste svaki transport pošiljke preko teritorije Republike Srbije;

27) uvoz jeste svako unošenje pošiljke na teritoriju Republike Srbije, osim tranzita;

28) uređaji za primenu jesu mašine, aparati i oprema, uključujući i njihove sastavne delove koji su konstruisani za adekvatnu primenu preparata, proizvoda opšte upotrebe za zaštitu bilja i pomoćnih sredstava za zaštitu bilja na otvorenom i u zatvorenom prostoru, kao i za tretiranje semena;

29) štetni organizmi jesu organizmi iz biljnog i životinjskog carstva, virusi, bakterije, mikoplazme ili drugi patogeni organizmi štetni za bilje ili biljne proizvode.

Primena propisa

Član 4.

Sredstva za zaštitu bilja mogu se proizvoditi, stavljati u promet i primenjivati na teritoriji Republike Srbije ako su registrovana i snabdevena deklaracijom i uputstvom za primenu u skladu sa ovim zakonom i propisima donetim na osnovu njega, a aktivna supstanca, odnosno osnovna supstanca koju sredstva za zaštitu bilja sadrže može se proizvoditi i stavljati u promet na teritoriji Republike Srbije, ako je upisana u Listu odobrenih supstanci u skladu sa ovim zakonom i propisima donetim na osnovu njega.

Sredstva za zaštitu bilja koja nisu registrovana u Republici Srbiji, kao i aktivna supstanca, odnosno osnovna supstanca koju sredstva za zaštitu bilja sadrže, a koja nije upisana u Listu odobrenih supstanci, mogu se proizvoditi i skladištiti u Republici Srbiji, odnosno njihov uvoz i transport preko teritorije Republike Srbije može se vršiti samo ako su namenjeni za stavljanje u promet u zemlji u koju se izvoze.

Sredstva za zaštitu bilja se klasifikuju, pakuju i obeležavaju u skladu sa ovim zakonom i propisima donetim na osnovu njega i u skladu sa propisima kojima se uređuju hemikalije koji se primenjuju i na sadržaj i dostavljanje bezbednosnog lista.

Sredstva za zaštitu bilja, aktivna supstanca, odnosno osnovna supstanca koji su stavljeni u promet suprotno odredbama ovog zakona i propisima donetim na osnovu njega, kao i ambalaža od sredstava za zaštitu bilja smatraju se otpadom.

Ispitivanje svojstava i uticaja sredstava za zaštitu bilja, aktivne supstance, odnosno osnovne supstance na zdravlje ljudi, životinja i životnu sredinu mora se sprovoditi u laboratorijama čije je postupanje usklađeno sa smernicama dobre laboratorijske prakse u skladu sa zakonom kojim se uređuju lekovi i medicinska sredstva.

II. NACIONALNA REFERENTNA LABORATORIJA ZA REZIDUE I OBAVLjANjE POSLOVA OD JAVNOG INTERESA

Nacionalna referentna laboratorija za rezidue

Član 5.

Nacionalna referentna laboratorija za rezidue (u daljem tekstu: Referentna laboratorija) osniva se u skladu sa zakonom kojim se uređuje bezbednost hrane.

Poslovi od javnog interesa

Član 6.

Poslovi od javnog interesa u oblasti registracije, stavljanja u promet i primene sredstava za zaštitu bilja i uređaja za primenu, obuhvataju sledeće naučne i stručne poslove:

1) ispitivanje sredstava za zaštitu bilja, aktivnih supstanci i osnovnih supstanci u postupku registracije;

2) procenu sredstava za zaštitu bilja, aktivnih supstanci i osnovnih supstanci u postupku registracije;

3) praćenje ostataka sredstava za zaštitu bilja u hrani i hrani za životinje i životnoj sredini;

4) sprovođenje Godišnjeg programa postregistracione kontrole;

5) naučnu i stručnu podršku pri donošenju odluka u postupku registracije sredstava za zaštitu bilja i utvrđivanja maksimalno dozvoljene količine ostataka;

6) laboratorijska ispitivanja uzoraka sredstava za zaštitu bilja uzetih u postupku inspekcijske kontrole radi provere hemijskih i fizičkih osobina;

7) laboratorijska ispitivanja uzoraka sredstava za zaštitu bilja, hrane i hrane za životinje i uzoraka uzetih iz životne sredine u postupku inspekcijske kontrole u slučaju ponovnog ispitivanja;

8) kontrolno testiranje uređaja za primenu;

9) primenjena i druga istraživanja u oblasti sredstava za zaštitu bilja;

10) uspostavljanje primene jedinstvenih metoda, kriterijuma i smernica u obavljanju poslova u oblasti ispitivanja sredstava za zaštitu bilja i ostataka sredstava za zaštitu bilja;

11) edukaciju u oblasti ispitivanja sredstava za zaštitu bilja i ostataka sredstava za zaštitu bilja;

12) razvijanje, uspostavljanje i primenu novih postupaka u dobroj praksi u zaštiti bilja i dobroj poljoprivrednoj praksi;

13) uvođenje međunarodnih standarda u ispitivanju efikasnosti sredstava za zaštitu bilja;

14) stručno osposobljavanje lica odgovornih za skladištenje, stavljanje u promet i primenu sredstava za zaštitu bilja i uređaja za primenu;

15) saradnju pri uvođenju, razvoju i uspostavljanju informacionog sistema u oblasti sredstava za zaštitu bilja;

16) evidenciju potrošnje, primene sredstava za zaštitu bilja i zaostalih količina sredstava za zaštitu bilja;

17) pripremanje naučne osnove za izradu propisa u oblasti sredstava za zaštitu bilja;

18) druge poslove u oblasti sredstava za zaštitu bilja.

Poslove od javnog interesa iz stava 1. tač. 4), 7), 10), 11) i 15) ovog člana vrši Referentna laboratorija kao poverene poslove.

Konkurs za obavljanje poslova od javnog interesa

Član 7.

Obavljanje poslova od javnog interesa u oblasti sredstava za zaštitu bilja, osim poslova koje vrši Referentna laboratorija kao poverene poslove, može se ustupiti pravnim licima putem konkursa (u daljem tekstu: Pravno lice koje obavlja poslove od javnog interesa) koji ministarstvo nadležno za poslove poljoprivrede (u daljem tekstu: Ministarstvo) raspisuje i objavljuje u „Službenom glasniku Republike Srbije”.

Obavljanje poslova od javnog interesa iz člana 6. stav 1. tač. 1), 2), 3) i 6) može se na osnovu konkursa ustupiti na period od najmanje pet godina.

Konkurs iz stava 1. ovog člana sadrži:

1) poslove od javnog interesa u oblasti sredstava za zaštitu bilja za koje se konkurs raspisuje;

2) period na koji se ustupa obavljanje poslova od javnog interesa;

3) podatke kojima se dokazuje ispunjenost uslova u pogledu tehničke i profesionalne osposobljenosti ili akreditacije ili obezbeđenja kvaliteta u organizovanju i sprovođenju rada u laboratoriji i polju, u zavisnosti od vrste poslova za koje se raspisuje konkurs;

4) kriterijume za izbor Pravnog lica koje obavlja poslove od javnog interesa;

5) rok za donošenje i objavljivanje odluke o izboru Pravnog lica koje obavlja poslove od javnog interesa;

6) način obaveštavanja o rezultatima konkursa.

Konkurs iz stava 1. ovog člana sprovodi komisija koju obrazuje ministar nadležan za poslove poljoprivrede (u daljem tekstu: ministar).

Odluku o izboru Pravnog lica koje obavlja poslove od javnog interesa donosi ministar.

Rezultati konkursa objavljuju se u „Službenom glasniku Republike Srbije”.

Ugovor o obavljanju poslova od javnog interesa

Član 8.

Na osnovu odluke o izboru Pravnog lica koje obavlja poslove od javnog interesa, Ministarstvo sa pravnim licem kome je ustupljeno obavljanje poslova od javnog interesa u oblasti sredstava za zaštitu bilja zaključuje ugovor, kojim se naročito utvrđuju:

1) poslovi od javnog interesa koji su predmet ugovora;

2) odgovorno lice koje će obavljati određene poslove;

3) metode, način i postupak obavljanja određenih poslova;

4) međusobna prava, obaveze i odgovornosti;

5) vreme na koje se zaključuje ugovor;

6) način finansiranja i cena za obavljanje određenih poslova;

7) kontrola vršenja određenih poslova;

8) prestanak važenja ugovora;

9) razlozi za raskid ugovora;

10) otkazni rok za raskid ugovora.

Jedinstvene metode, kriterijumi i smernice

za obavljanje poslova od javnog interesa

Član 9.

Referentna laboratorija organizuje i uspostavlja primenu jedinstvenih metoda, kriterijuma i smernica za obavljanje poslova od javnog interesa na teritoriji Republike Srbije, koje vrše Pravna lica koja obavljaju poslove od javnog interesa.

Pravna lica koja obavljaju poslove od javnog interesa dužna su da poslove od javnog interesa obavljaju u skladu sa jedinstvenim metodama, kriterijumima i smernicama iz stava 1. ovog člana.

Referentna laboratorija je dužna da izveštava Ministarstvo o sprovođenju poslova od javnog interesa i usaglašenosti jedinstvenih metoda, kriterijuma i smernica koje primenjuju Pravna lica koja obavljaju poslove od javnog interesa.

Ministar propisuje način i rokove izveštavanja iz stava 3. ovog člana.

III. REGISTRACIJA SREDSTAVA ZA ZAŠTITU BILjA

1. Postupak registracije

Podnosilac zahteva

Član 10.

Sredstva za zaštitu bilja registruje Ministarstvo na osnovu zahteva za registraciju sredstava za zaštitu bilja koji podnosi proizvođač.

Proizvođač koji ima sedište u Republici Srbiji, zahtev za registraciju sredstava za zaštitu bilja može podneti ako je registrovan u Registar privrednih subjekata u skladu sa zakonom kojim se uređuje registracija privrednih subjekata i ako poseduje dokaze o ispunjenju uslova za proizvodnju sredstava za zaštitu bilja u skladu sa propisima kojima se uređuje zaštita životne sredine.

Proizvođač koji nema sedište u Republici Srbiji zahtev za registraciju sredstava za zaštitu bilja podnosi preko zastupnika, odnosno predstavništva sa sedištem u Republici Srbiji.

Zastupnik proizvođača iz stava 3. ovog člana mora biti registrovan u Registar privrednih subjekata u skladu sa zakonom kojim se uređuje registracija privrednih subjekata i mora imati ugovor o zastupanju kojim se naročito utvrđuje i osigurava odgovornost za eventualne štete koje nastanu primenom sredstava za zaštitu bilja na teritoriji Republike Srbije.

Predstavništvo proizvođača iz stava 3. ovog člana mora biti registrovano u Registar privrednih subjekata u skladu sa zakonom kojim se uređuje registracija privrednih subjekata i zakonom kojim se uređuje spoljnotrgovinsko poslovanje.

Zahtev za registraciju

Član 11.

Uz zahtev za registraciju sredstava za zaštitu bilja proizvođač dostavlja:

1) dokumentaciju za procenu aktivne supstance, odnosno osnovnie supstance koju sredstva za zaštitu bilja sadrže;

2) dokumentaciju za procenu sredstava za zaštitu bilja;

3) uzorak sredstava za zaštitu bilja, aktivne supstance, odnosno osnovne supstance i drugih sastojaka u sredstvima za zaštitu bilja, u originalnom pakovanju;

4) dokaz o ispunjenosti uslova iz člana 10. st. 2, 4. i 5. ovog zakona.

Ministar propisuje obrazac i sadržinu zahteva za registraciju sredstava za zaštitu bilja.

Dokumentacija za procenu aktivne supstance,

odnosno osnovne supstance

Član 12.

Dokumentacija za procenu aktivne supstance, odnosno osnovne supstance naročito sadrži podatke o:

1) identitetu proizvođača;

2) aktivnoj supstanci, odnosno osnovnoj supstanci koji su potrebni za njenu identifikaciju;

3) rezultatima ispitivanja fizičkih i hemijskih osobina;

4) dodatnim osobinama aktivne supstance, odnosno osnovne supstance, koje se naročito odnose na primenu, mehanizam delovanja, način rukovanja, skladištenje i mere bezbednosti;

5) analitičkim metodama za ispitivanje aktivne supstance, odnosno osnovne supstance i njihovih ostataka;

6) rezultatima toksikoloških i metabolitičkih ispitivanja aktivne supstance, odnosno osnovne supstance;

7) ostacima aktivne supstance, odnosno osnovne supstance u bilju i na bilju ili proizvodima od bilja, hrani i hrani za životinje;

8) rezultatima ispitivanja sudbine i ponašanja aktivne supstance, odnosno osnovne supstance u životnoj sredini;

9) rezultatima ekotoksikoloških ispitivanja.

Ako sredstva za zaštitu bilja sadrže aktivnu supstancu, odnosno osnovnu supstancu koja je već upisana u Listu odobrenih supstanci, ta aktivna supstanca, odnosno osnovna supstanca se ne procenjuje ponovo i u tom slučaju:

1) proizvođač nije dužan da dostavi dokumentaciju iz stava 1. ovog člana, osim dokaza koji se odnose na istovetnost aktivne supstance, odnosno osnovne supstance;

2) Ministarstvo razmatra uslove pod kojima je aktivna supstanca, odnosno osnovna supstanca upisana u Listu odobrenih supstanci i utvrđuje da li postoje značajne razlike između nivoa čistoće i sadržaja i osobina nečistoća aktivne supstance, odnosno osnovne supstance u poređenju sa sastavom aktivne supstance, odnosno osnovne supstance ustanovljene u dokumentaciji na osnovu koje je ta aktivna supstanca, odnosno osnovna supstanca upisana u Listu odobrenih supstanci.

Ako zbog prirode sredstava za zaštitu bilja ili njegove predložene primene neki od podataka iz stava 1. ovog člana nije neophodno dostaviti, kao i ako ispitivanje aktivne supstance, odnosno osnovne supstance nije naučno neophodno ili tehnički moguće, proizvođač je dužan da o tome Ministarstvu dostavi pismeno obrazloženje.

Ministar bliže propisuje sadržinu i način postupanja sa dokumentacijom iz stava 1. ovog člana i metode za ispitivanje aktivne supstance, odnosno osnovne supstance.

Dokumentacija za procenu sredstava za zaštitu bilja

Član 13.

Dokumentacija za procenu sredstava za zaštitu bilja naročito sadrži podatke o:

1) identitetu proizvođača;

2) sredstavima za zaštitu bilja koji su potrebni za njihovu identifikaciju;

3) rezultatima ispitivanja fizičkih, hemijskih i tehničkih osobina sredstava za zaštitu bilja;

4) primeni i efikasnosti sredstava za zaštitu bilja;

5) dodatnim osobinama sredstava za zaštitu bilja;

6) analitičkim metodama za ispitivanje sredstava za zaštitu bilja i ostataka sredstava za zaštitu bilja;

7) rezultatima toksikoloških ispitivanja sredstava za zaštitu bilja;

8) ostacima sredstava za zaštitu bilja u tretiranom bilju, odnosno na tretiranom bilju, proizvodima od bilja, hrani i hrani za životinje;

9) rezultatima ispitivanja sudbine i ponašanja sredstava za zaštitu bilja u životnoj sredini;

10) rezultatima ekotoksikoloških ispitivanja.

Ako zbog prirode sredstava za zaštitu bilja ili njegove predložene primene neki od podataka iz stava 1. ovog člana nije neophodno dostaviti, kao i ako ispitivanje sredstava za zaštitu bilja nije naučno neophodno ili tehnički moguće, proizvođač je dužan da o tome Ministarstvu dostavi pismeno obrazloženje.

Ministar bliže propisuje sadržinu i način postupanja sa dokumentacijom iz stava 1. ovog člana i metode za ispitivanje sredstava za zaštitu bilja.

Procena aktivne supstance, odnosno osnovne supstance

i sredstava za zaštitu bilja

Član 14.

Procenu aktivne supstance, odnosno osnovne supstance i sredstava za zaštitu bilja vrši Ministarstvo.

Izuzetno, procenu aktivne supstance, odnosno osnovne supstance i sredstava za zaštitu bilja može da vrši i Pravno lice koje obavlja poslove od javnog interesa.

U slučaju iz stava 2. ovog člana Pravno lice koje obavlja poslove od javnog interesa daje predlog Ministarstvu za upisivanje aktivne supstance, odnosno osnovne supstance u Listu odobrenih supstanci, odnosno predlog za registraciju sredstava za zaštitu bilja.

Ako se u postupku procene iz st. 1. i 2. ovog člana ustanovi da su neophodni dodatni podaci, Ministarstvo mora od proizvođača tražiti da dopuni dokumentaciju, vodeći računa o efikasnosti postupka.

Ministar propisuje elemente za procenu aktivne supstance, odnosno osnovne supstance i sredstava za zaštitu bilja.

Registrovanje sredstava za zaštitu bilja

Član 15.

Ministarstvo registruje sredstva za zaštitu bilja ako na osnovu procene iz člana 14. ovog zakona utvrdi:

1) da je aktivna supstanca, odnosno osnovna supstanca upisana u Listu odobrenih supstanci ili se može upisati u tu listu;

2) da sredstva za zaštitu bilja, uzimajući u obzir naučna i tehnička saznanja, u zavisnosti od namene:

– imaju zadovoljavajuću efikasnost,

– nemaju neprihvatljiv uticaj na bilje ili biljne proizvode,

– nemaju neprihvatljiv uticaj na životnu sredinu;

– nemaju štetan uticaj na zdravlje ljudi ili životinja, posredno ili neposredno putem vode za piće, hrane ili hrane za životinje,

– ne prouzrokuju nepotrebnu patnju štetnih kičmenjaka koji se suzbijaju;

3) da se priroda i sastav aktivne supstance, osnovne supstance, nečistoće i ostale supstance u sredstvima za zaštitu bilja mogu odrediti propisanim metodama;

4) da su fizičke i hemijske osobine sredstava za zaštitu bilja određene i da se smatraju prihvatljivim u svrhu odgovarajuće primene i skladištenja;

5) da se ostaci sredstava za zaštitu bilja od toksikološkog i ekotoksikološkog značaja mogu odrediti odgovarajućim metodama;

6) maksimalno dozvoljene količine ostataka sredstava za zaštitu bilja u poljoprivrednim proizvodima;

7) karencu za traženu namenu.

Sredstva za zaštitu bilja se mogu registrovati i za primenu na nepoljoprivrednim površinama, ako proizvođač uz zahtev za registraciju sredstava za zaštitu bilja priloži dokumentaciju iz čl. 12. i 13. ovog zakona i ako su ispunjeni uslovi iz stava 1. tač. 1) do 5) ovog člana.

Priznavanje registracije

Član 16.

Proizvođač može podneti zahtev za registraciju sredstava za zaštitu bilja na osnovu registracije koja je izvršena u nekoj drugoj zemlji, odnosno da se testovi i ispitivanja koji su izvršeni u postupku registracije sredstava za zaštitu bilja u nekoj drugoj zemlji ne ponavljaju u Republici Srbiji (u daljem tekstu: priznavanje registracije).

Zahtev iz stava 1. ovog člana podnosi se Ministarstvu.

Ministar donosi rešenje o usvajanju zahteva iz stava 1. ovog člana ako:

1) je aktivna supstanca, odnosno osnovna supstanca koju sredstva za zaštitu bilja sadrže upisana u Listu odobrenih supstanci;

2) su sredstva za zaštitu bilja registrovana u skladu sa jedinstvenim načelima;

3) se, pri predloženoj primeni sredstava za zaštitu bilja, utvrdi da postoji uporedivost uslova bitnih za primenu sredstava za zaštitu bilja u zemlji u kojoj su registrovana sa uslovima u Republici Srbiji, u smislu poljoprivredne proizvodnje, zdravstvenog stanja bilja i životne sredine, uključujući i klimatske uslove.

U postupku priznavanja registracije Ministarstvo može:

1) uz saglasnost proizvođača utvrditi izmenu predložene primene sredstava za zaštitu bilja, kako bi se izuzeli svi neuporedivi uslovi u poljoprivrednoj proizvodnji, zaštiti bilja ili životne sredine, uključujući i klimatske uslove u Republici Srbiji, ako su ispunjeni uslovi iz člana 15. stav 1. tačka 2) ovog zakona;

2) utvrditi ograničenja primene sredstava za zaštitu bilja zbog razlika u prehrambenim navikama stanovništva u Republici Srbiji, radi sprečavanja izloženosti potrošača ostacima sredstava za zaštitu bilja višim od dopuštenog dnevnog unosa;

3) utvrditi uslove za stavljanje u promet i primenu sredstava za zaštitu bilja i uslove u pogledu zaštite na radu prilikom primene sredstava za zaštitu bilja.

Ministar donosi rešenje o odbijanju zahteva iz stava 1. ovog člana ako nisu ispunjeni uslovi iz stava 3. ovog člana.

Rešenje iz st. 3. i 5. je konačno i protiv njega se može pokrenuti upravni spor.

Sprečavanje ponavljanja ispitivanja na kičmenjacima

Član 17.

Ako je aktivna supstanca, odnosno osnovna supstanca upisana u Listu odobrenih supstanci, proizvođač je dužan da, radi sprečavanja ponavljanja ispitivanja na kičmenjacima, pre podnošenja zahteva za registraciju sredstava za zaštitu bilja podnese Ministarstvu zahtev za dostavljanje podataka, i to:

1) da li su sredstva za zaštitu bilja koja će biti predmet zahteva za registraciju sredstava za zaštitu bilja registrovana u Republici Srbiji;

2) ime i adresu proizvođača sredstava za zaštitu bilja ako su istovetna sredstva za zaštitu bilja registrovana u Republici Srbiji.

Uz zahtev za dostavljanje podataka iz stava 1. ovog člana proizvođač dostavlja pismenu izjavu da namerava da registruje sredstva za zaštitu bilja i da su mu dostupni podaci iz čl. 12. i 13. ovog zakona.

Po prijemu zahteva za dostavljanje podataka iz stava 1. ovog člana i izjave iz stava 2. ovog člana Ministarstvo dostavlja proizvođaču koji namerava da registruje sredstva za zaštitu bilja podatke o imenu i adresi proizvođača registrovanih istovetnih sredstava za zaštitu bilja i istovremeno obaveštava proizvođača registrovanih istovetnih sredstava za zaštitu bilja o imenu i adresi proizvođača koji namerava da registruje sredstva za zaštitu bilja.

Proizvođač registrovanih istovetnih sredstava za zaštitu bilja i proizvođač koji namerava da registruje sredstva za zaštitu bilja dužni su da preduzmu odgovarajuće mere radi zajedničke upotrebe podataka i da Ministarstvo u pismenoj formi obaveste o načinu zajedničke upotrebe podataka.

Zaštita podataka

Član 18.

U postupku registracije sredstava za zaštitu bilja Ministarstvo i Pravno lice koje obavlja poslove od javnog interesa ne mogu podatke iz dokumentacije iz čl. 12. i 13. ovog zakona iskoristiti u korist drugih proizvođača, i to podatke o:

1) aktivnoj supstanci, odnosno osnovnoj supstanci, osim ako je :

– proizvođač koji je prvi podneo zahtev za registraciju sredstava za zaštitu bilja dao pismenu saglasnost da proizvođač koji je kasnije podneo zahtev za registraciju sredstava za zaštitu bilja može da koristi tu dokumentaciju;

– proteklo najmanje deset godina od prvog upisivanja aktivne supstance u Listu odobrenih supstanci;

2) sredstvima za zaštitu bilja, osim ako je:

– proizvođač koji je prvi podneo zahtev za registraciju sredstava za zaštitu bilja dao pismenu saglasnost da proizvođač koji je kasnije podneo zahtev za registraciju sredstava za zaštitu bilja može da koristi tu dokumentaciju;

– ako je proteklo najmanje deset godina od registracije sredstava za zaštitu bilja.

Poverljivi podaci

Član 19.

Ministarstvo sve podatke koje je proizvođač dostavio radi registracije sredstava za zaštitu bilja čuva kao poverljive.

Ako proizvođač utvrdi da podatke koje je dostavio radi registracije sredstava za zaštitu bilja, u celosti ili delimično, ne smatra poverljivim, dužan je da o tome obavesti Ministarstvo.

Podaci koji se ne smatraju poverljivim su:

1) naziv i sadržaj svih aktivnih supstanci, odnosno osnovnih supstanci u sredstvima za zaštitu bilja;

2) naziv sredstava za zaštitu bilja;

3) minimalni sadržaj aktivne supstance, odnosno osnovne supstance u tehničkom proizvodu;

4) maksimalni sadržaj nečistoća od toksikološkog i ekotoksikološkog značaja;

5) naziv ostalih supstanci koje su klasifikovane kao opasne;

6) fizičke i hemijske osobine aktivne supstance, odnosno osnovne supstance i sredstava za zaštitu bilja;

7) načine sprečavanja štetnog delovanja aktivne supstance, odnosno osnovne supstance i sredstava za zaštitu bilja;

8) rezime rezultata ispitivanja aktivne supstance, odnosno osnovne supstance i sredstava za zaštitu bilja;

9) preporučene postupke i sigurnosne mere za smanjenje rizika pri rukovanju, skladištenju, prevozu, požaru i drugim opasnostima;

10) metode za određivanje sadržaja aktivne supstance, odnosno osnovne supstance, nečistoća i drugih sastojaka u aktivnoj supstanci, odnosno osnovnoj supstanci i sredstvima za zaštitu bilja, kao i metode za određivanje ostataka sredstava za zaštitu bilja;

11) metode bezbednog odlaganja aktivne supstance, odnosno osnovne supstance, sredstava za zaštitu bilja i ambalaže;

12) postupke dekontaminacije u slučaju rasipanja ili isticanja sredstava za zaštitu bilja;

13) podatke o prvoj pomoći i lečenju.

2. Rešenje o registraciji sredstava za zaštitu bilja

Sadržina rešenja o registraciji

sredstava za zaštitu bilja

Član 20.

Rešenje o registraciji sredstava za zaštitu bilja (u daljem tekstu: rešenje o registraciji) donosi ministar na osnovu rezultata procene aktivne supstance, odnosno osnovne supstance i rezultata procene sredstava za zaštitu bilja.

Rešenje o registraciji glasi na sredstva za zaštitu bilja i na proizvođača.

Rešenje o registraciji naročito sadrži:

1) trgovački naziv sredstava za zaštitu bilja;

2) sastav sredstava za zaštitu bilja;

3) podatke o primeni sredstava za zaštitu bilja;

4) klasifikaciju i oznake za obeležavanje sredstava za zaštitu bilja;

5) prodajna mesta;

6) karencu;

7) maksimalno dozvoljenu količinu ostataka sredstava za zaštitu bilja u hrani.

Procena aktivne supstance, odnosno osnovne supstance i sredstava za zaštitu bilja iz stava 1. ovog člana mora se završiti najkasnije u roku od godinu dana od dana podnošenja zahteva za registraciju sredstava za zaštitu bilja.

Rok za donošenje rešenja o registraciji računa se od dana završetka procene aktivne supstance, odnosno osnovne supstance i sredstava za zaštitu bilja.

Rešenje o registraciji je konačno i protiv njega se može pokrenuti upravni spor.

Ministarstvo vodi Listu odobrenih supstanci, Listu zabranjenih supstanci i Listu sredstava za zaštitu bilja na osnovu izdatih rešenja o registraciji sredstava za zaštitu bilja koje se objavljuju u „Službenom glasniku Republike Srbije” jednom godišnje.

Ministar propisuje sadržinu i način vođenja Liste odobrenih supstanci, Liste zabranjenih supstanci i Liste sredstava za zaštitu bilja iz stava 6. ovog člana.

Primena sredstava za zaštitu bilja

za male useve i manje značajne namene

Član 21.

Državni organi, naučnoistraživačke organizacije u oblasti poljoprivrede i šumarstva, korisnici ili njihova udruženja i proizvođači mogu podneti Ministarstvu zahtev za primenu registrovanih sredstava za zaštitu bilja za namene koje nisu navedene u rešenju o registraciji.

Zahtev iz stava 1. ovog člana može se podneti za male useve i manje značajne namene.

Uz zahtev iz stava 1. ovog člana dostavljaju se podaci, odnosno dokumentacija kojom se obrazlaže zahtev za primenu sredstava za zaštitu bilja za male useve i manje značajne namene.

Primena sredstava za zaštitu bilja za male useve i manje značajne namene može se odobriti ako je izvršena procena sredstava za zaštitu bilja i ako su ispunjeni uslovi iz člana 15. stav 1. tač. 1) i 2) ovog zakona.

Primenu sredstava za zaštitu bilja za male useve i manje značajne namene odobrava ministar rešenjem.

Rešenje iz stava 5. ovog člana je konačno i protiv njega se može pokrenuti upravni spor.

Lica iz stava 1. ovog člana dužna su da korisnike obaveste o primeni sredstava za zaštitu bilja za male useve i manje značajne namene na dodatanom uputstvu za primenu, koje odobrava Ministarstvo.

Ministar utvrđuje listu malih useva i manje značajnih namena.

Rok važenja i produženje roka važenja registracije

Član 22.

Rešenje o registraciji izdaje se na rok od najviše deset godina i može se produžiti rešenjem ministra.

Zahtev za produženje roka važenja registracije proizvođač podnosi Ministarstvu najkasnije 12 meseci pre isteka roka na koji je izdato.

Rok važenja registracije mora se produžiti ako se utvrdi da registrovana sredstva za zaštitu bilja ispunjavaju uslove za registraciju iz člana 15. ovog zakona.

Ministarstvo može, po službenoj dužnosti, preispitati rešenje o registraciji radi provere ispunjenosti uslova iz člana 15. ovog zakona i u te svrhe tražiti od proizvođača registrovanih sredstava za zaštitu bilja, odnosno lica iz člana 21. stav 1. ovog zakona da dostave dodatnu dokumentaciju, odnosno podatke koji su potrebni za ponovnu procenu.

Rok na koji je rešenje o registraciji izdato može se produžiti i ako je u postupku produženja roka važenja registracije, odnosno preispitivanja rešenja o registraciji potrebno pribaviti dodatnu dokumentaciju i izvršiti ponovnu procenu.

Rešenje o produženju roka važenja registracije je konačno i protiv njega se može pokrenuti upravni spor.

Ukidanje rešenja o registraciji,

zabrane i ograničenja

Član 23.

Ministar donosi rešenje o ukidanju rešenja o registraciji i zabrani ili ograničenju prometa i primene registrovanih sredstava za zaštitnu bilja, ako:

1) utvrdi da su sredstva za zaštitu bilja prestala da ispunjavaju bilo koji od uslova za registraciju sredstava za zaštitu bilja iz člana 15. ovog zakona;

2) utvrdi da su podaci na osnovu kojih je doneto rešenje o registraciji netačni ili da dovode u zabludu;

3) proizvođač u određenom roku ne otkloni nedostatke koji su utvrđeni u toku vršenja kontrole sredstava za zaštitu bilja, a ti nedostaci mogu da dovedu do promene karakteristika sredstava za zaštitu bilja u odnosu na karakteristike koje su utvrđene u rešenju o registraciji;

4) istekne rok na koji je rešenje o registraciji izdato, a proizvođač nije podneo zahtev za produženje roka važenja registracije u roku iz člana 22. stav 2. ovog zakona;

5) proizvođač registrovanih sredstava za zaštitu bilja podnese zahtev za ukidanje rešenja o registraciji.

Rešenjem iz stava 1. ovog člana utvrđuje se rok u kome se sredstva za zaštitu bilja mogu nalaziti u prometu radi prodaje i primene postojećih zaliha, s tim što taj rok ne može biti duži od 18 meseci od dana donošenja rešenja.

Proizvođači, uvoznici i distributeri dužni su da preduzmu potrebne mere za povlačenje iz prometa zaliha sredstava za zaštitu bilja u roku koji je utvrđen rešenjem iz stava 1. ovog člana.

Rešenje iz stava 1. ovog člana je konačno i protiv njega se može pokrenuti upravni spor.

Ministar propisuje način postupanja sa zalihama sredstava za zaštitu bilja.

Izmena rešenja o registraciji

Član 24.

Ako se na osnovu novih naučnih i tehničkih saznanja upotreba supstanci koje sredstva za zaštitu bilja sadrže ograniči ili se izmeni način i količina primene sredstava za zaštitu bilja ministar može doneti rešenje o izmeni rešenja o registraciji.

Ako proizvođač registrovanih sredstava za zaštitu bilja podnese zahtev za izmenu rešenja o registraciji ministar može doneti rešenje o izmeni rešenja o registraciji ako su ispunjeni uslovi iz člana 15. ovog zakona.

U slučaju iz stava 2. ovog člana Ministarstvo može zahtevati dokumentaciju iz čl. 12. i 13. ovog zakona i uzorke koji su potrebni za procenu opravdanosti izmene rešenja o registraciji.

Izuzetno od stava 3. ovog člana, za izmenu rešenja o registraciji zbog manjih promena koje nemaju uticaja na zdravlje ljudi i životinja i životnu sredinu, nije potrebna ponovna procena sredstava za zaštitu bilja.

Pod manjim promenama koje nemaju uticaja na zdravlje ljudi i životnu sredinu, u smislu stava 4. ovog člana, smatraju se promena trgovačkog naziva sredstava za zaštitu bilja, promena naziva proizvođača, zastupnika ili predstavništva, promena sastava koji se u skladu sa međunarodnim standardima smatra manjom izmenom bez promene sadržaja aktivne supstance, odnosno osnovne supstance.

U slučaju iz stava 4. ovog člana proizvođač registrovanih sredstava za zaštitu bilja dužan je da uz zahtev za izmenu rešenja o registraciji dostavi dokaze o nastupanju manjih promena koje nemaju uticaja na zdravlje ljudi i životinja i životnu sredinu.

Rešenje ministra iz stava 1. ovog člana je konačno i protiv njega se može pokrenuti upravni spor.

Privremena registracija

Član 25.

Preparat, odnosno pomoćna sredstva za zaštitu bilja, koja sadrže novu aktivnu supstancu registrovaće se na osnovu rešenja o privremenoj registraciji preparata, odnosno pomoćnih sredstava za zaštitu bilja, koje donosi ministar, ako su ispunjeni uslovi iz člana 15. stav 1. tač. 2) do 7) ovog zakona.

Rešenje o privremenoj registraciji preparata, odnosno pomoćnih sredstava za zaštitu bilja izdaje se na rok od najviše tri godine.

U rešenju o privremenoj registraciji utvrđuju se maksimalno dozvoljene količine ostataka sredstava za zaštitu bilja u poljoprivrednim proizvodima, pri čemu se uzima u obzir predložena primena preparata, odnosno pomoćnih sredstava za zaštitu bilja.

Ako preparat, odnosno pomoćna sredstva za zaštitu bilja koji sadrže novu aktivnu supstancu prestanu da ispunjavaju uslove iz člana 15. stav 1. tač. 2) do 7) ovog zakona ministar donosi rešenje o ukidanju rešenja o privremenoj registraciji preparata, odnosno pomoćnih sredstava za zaštitu bilja.

Rešenje o privremenoj registraciji preparata, odnosno pomoćnih sredstava za zaštitu bilja može se ukinuti i na obrazložen zahtev nosioca registracije preparata, odnosno pomoćnih sredstava za zaštitu bilja.

Rešenjem iz st. 4. i 5. ovog člana utvrđuje se rok u kome se preparat, odnosno pomoćna sredstva za zaštitu bilja koji sadrže novu aktivnu supstancu mogu nalaziti u prometu radi prodaje i primene postojećih zaliha, s tim što taj rok ne može biti duži od 18 meseci od dana donošenja rešenja.

Proizvođači, uvoznici i distributeri dužni su da preduzmu potrebne mere za povlačenje iz prometa zaliha preparata, odnosno pomoćnih sredstava za zaštitu bilja u roku koji je utvrđen rešenjem iz st. 4. i 5. ovog člana.

Rešenje iz st. 1, 4. i 5. ovog člana je konačno i protiv njega se može pokrenuti upravni spor.

Ministar propisuje način postupanja sa zalihama preparata, odnosno pomoćnih sredstava za zaštitu bilja.

3. Ispitivanje neregistrovanih sredstava za zaštitu bilja i aktivne

supstance, odnosno osnovne supstance i primena

neregistrovanih sredstava za zaštitu bilja

Ispitivanje neregistrovanih sredstava za zaštitu bilja i aktivne supstance, odnosno osnovne supstance u istraživačke ili razvojne svrhe

Član 26.

Ispitivanje neregistrovanih sredstava za zaštitu bilja i aktivne supstance, odnosno osnovne supstance koja nije upisana u Listu odobrenih supstanci u istraživačke i razvojne svrhe koje se izvodi u životnoj sredini može se vršiti samo na osnovu rešenja o odobravanju ispitivanja u istraživačke ili razvojne svrhe, koje donosi ministar.

Izuzetno, ispitivanje neregistrovanih sredstava za zaštitu bilja i aktivne supstance, odnosno osnovne supstance koja nije upisana u Listu odobrenih supstanci u istraživačke ili razvojne svrhe može se vršiti i bez rešenja iz stava 1. ovog člana, ako se sredstva za zaštitu bilja i aktivna supstanca, odnosno osnovna supstanca ne ispuštaju u životnu sredinu.

Zahtev za ispitivanje neregistrovanih sredstava za zaštitu bilja i aktivne supstance, odnosno osnovne supstance koja nije upisana u Listu odobrenih supstanci u istraživačke ili razvojne svrhe mogu podneti naučnoistraživačke organizacije u oblasti sredstava za zaštitu bilja.

Uz zahtev za ispitivanje iz stava 3. ovog člana dostavlja se dokumentacija koja sadrži podatke na osnovu kojih je moguće izvršiti procenu efekata na zdravlje ljudi i životinja ili mogući štetan, odnosno nepovoljan uticaj na životnu sredinu.

Rešenje iz stava 1. ovog člana je konačno i protiv njega se može pokrenuti upravni spor.

Ministar propisuje sadržinu i obrazac zahteva za ispitivanje neregistrovanih sredstava za zaštitu bilja i aktivne supstance, odnosno osnovne supstance koja nije upisana u Listu odobrenih supstanci u istraživačke ili razvojne svrhe.

Primena neregistrovanih sredstava za zaštitu bilja

u hitnim slučajevima

Član 27.

U slučaju nepredvidivih opasnosti koje mogu prouzrokovati štetni organizmi, a koje nije moguće suzbiti ili ograničiti na odgovarajući način primenom registrovanih sredstava za zaštitu bilja i drugim merama ili usled nestašica registrovanih sredstava za zaštitu bilja na tržištu, ministar rešenjem može odobriti ograničenu i kontrolisanu primenu neregistrovanih sredstava za zaštitu bilja.

Rešenje iz stava 1. ovog člana donosi se po službenoj dužnosti ili na zahtev stranke.

Stranka iz stava 2. ovog člana dužna je da uz zahtev za primenu neregistrovanih sredstava za zaštitu bilja Ministarstvu dostavi podatke, odnosno dokumentaciju na osnovu koje se može utvrditi da su sredstva za zaštitu bilja registrovana u nekoj drugoj zemlji.

Rešenje iz stava 1. ovog člana je konačno i protiv njega se može pokrenuti upravni spor.

Ministar propisuje obrazac zahteva za primenu neregistrovanih sredstava za zaštitu bilja.

4. Kontrola sredstava za zaštitu bilja posle registracije

Postregistraciona kontrola

Član 28.

Registrovana sredstva za zaštitu bilja podležu kontroli (u daljem tekstu: postregistraciona kontrola), koja obuhvata:

1) ispitivanje hemijskih i fizičkih osobina uzoraka registrovanih sredstava za zaštitu bilja uzetih od proizvođača, distributera, uvoznika, odnosno korisnika;

2) ispitivanje ostataka sredstava za zaštitu bilja u bilju, odnosno na bilju, biljnim proizvodima, propisanim objektima, hrani biljnog porekla, hrani za životinje i životnoj sredini, a naročito u podzemnim i površinskim vodama, vodi za navodnjavanje i zemljištu.

Program postregistracione kontrole

Član 29.

Ministar donosi Godišnji program postregistracione kontrole.

Godišnji program postregistracione kontrole sadrži: plan uzimanja uzoraka; vrstu i broj uzoraka; način uzimanja i ispitivanja uzoraka; objekte iz kojih se uzima uzorak; dinamiku uzimanja uzoraka; mere koje se preduzimaju kada se utvrdi da hemijske i fizičke osobine sredstava za zaštitu bilja nisu u saglasnosti sa izdatim rešenjem o registraciji, odnosno kada se utvrdi da su ostaci sredstava za zaštitu bilja veći od propisanih maksimalno dozvoljenih količina.

Sredstva za sprovođenje Godišnjeg programa postregistracione kontrole obezbeđuju se u budžetu Republike Srbije.

Obaveštavanje o mogućim štetnim posledicama

Član 30.

Proizvođač je dužan da bez odlaganja obavesti Ministarstvo i korisnike o mogućim štetnim posledicama sredstava za zaštitu bilja, odnosno ostataka sredstava za zaštitu bilja, na zdravlje ljudi i životinja, površinske i podzemne vode ili životnu sredinu, kao i o novim saznanjima o mogućim ograničenjima plodoreda.

Obaveza obaveštavanja iz stava 1. ovog člana odnosi se i na korisnike koji prilikom primene utvrde da sredstva za zaštitu bilja štetno utiču na zdravlje ljudi ili životinja ili površinske i podzemne vode ili životnu sredinu.

IV. PROMET SREDSTAVA ZA ZAŠTITU BILjA

Uslovi za promet

Član 31.

Registrovana sredstva za zaštitu bilja mogu se stavljati u promet ako su upakovana u ambalažu bezbednu po zdravlje ljudi i životnu sredinu.

Ambalaža sredstava za zaštitu bilja mora imati deklaraciju i uputstvo za primenu sa podacima koji su sadržani u rešenju o registraciji, na srpskom jeziku, jasno, nedvosmisleno i čitljivo, tako da se ne mogu izbrisati ili odstraniti.

U deklaraciji i uputstvu za primenu sredstava za zaštitu bilja moraju biti navedene i specifične oznake rizika i upozorenja za čoveka i životnu sredinu.

Promet sredstava za zaštitu bilja može vršiti distributer koji je registrovan u Registar privrednih subjekata u skladu sa zakonom kojim se uređuje registracija privrednih subjekata i ako je upisan u Registar distributera i uvoznika sredstava za zaštitu bilja (u daljem tekstu: Registar distributera i uvoznika), koji vodi Ministarstvo.

Ministar bliže propisuje sadržinu deklaracije i uputstva za primenu sredstava za zaštitu bilja, kao i specifične zahteve i oznake rizika i upozorenja za čoveka i životnu sredinu i način rukovanja ispražnjenom ambalažom od sredstava za zaštitu bilja.

Upis u Registar distributera i uvoznika

Član 32.

Upis u Registar distributera i uvoznika vrši se na osnovu zahteva koji distributer podnosi Ministarstvu.

Distributer se upisuje u Registar distributera i uvoznika, ako ispunjava uslove u pogledu objekata, opreme i stručne osposobljenosti kadrova.

Ministar donosi rešenje o upisu u Registar distributera i uvoznika.

Rešenje iz stava 3. ovog člana je konačno i protiv njega se može pokrenuti upravni spor.

Ministar propisuje obrazac i sadržinu zahteva za upis u Registar distributera i uvoznika i bliže uslove u pogledu objekata, opreme i stručne osposobljenosti kadrova iz stava 2. ovog člana.

Registar distributera i uvoznika

Član 33.

Registar distributera i uvoznika naročito sadrži:

1) redni broj upisa u Registar distributera i uvoznika;

2) broj iz Registra privrednih subjekata;

3) naziv, sedište i šifru delatnosti;

4) poreski identifikacioni broj;

5) objekte i prodajna mesta.

Registar distributera i uvoznika se vodi u elektronskoj formi i može se povezivati sa drugim registrima i bazama podataka koje vodi Ministarstvo.

Podaci iz Registra distributera i uvoznika su javni.

Distributer je dužan da svaku promenu podataka koji su upisani u Registar distributera i uvoznika prijavi Ministarstvu u roku od 30 dana od dana nastale promene.

Sredstva za zaštitu bilja se mogu prodavati samo u objektima i prodajnim mestima upisanim u Registar distributera i uvoznika.

Ministar bliže propisuje sadržinu Registra distributera i uvoznika.

Brisanje iz Registra distributera i uvoznika

Član 34.

Distributer se briše iz Registra distributera i uvoznika, ako:

1) prestane da ispunjava uslove iz člana 31. stav 4. i člana 32. stav 2. ovog zakona;

2) u roku iz člana 33. stav 4. ovog zakona ne prijavi promenu podataka;

3) podnese zahtev za brisanje iz Registra distributera i uvoznika.

Brisanje iz Registra distributera i uvoznika vrši se na osnovu rešenja koje donosi ministar.

Rešenje iz stava 2. ovog člana je konačno i protiv njega se može pokrenuti upravni spor.

Promet naročito opasnih sredstava za zaštitu bilja

Član 35.

Registrovana sredstva za zaštitu bilja koja su klasifikovana u određenu klasu opasnosti (u daljem tekstu: naročito opasna sredstva za zaštitu bilja), nisu namenjena za opštu upotrebu i nije dozvoljeno stavljati ih u promet bez rešenja o odobrenju prometa, koje donosi ministar.

Rešenje iz stava 1. ovog člana može se izdati distributeru koji je upisan u Registar distributera i uvoznika i koji ispunjava uslove u pogledu objekata, opreme, stručne spreme i stručne osposobljenosti kadrova.

Rešenje iz stava 1. ovog člana je konačno i protiv njega se može pokrenuti upravni spor.

Ministar bliže propisuje uslove u pogledu objekata, opreme i stručne spreme kadrova iz stava 2. ovog člana.

Ministar, uz saglasnost ministra nadležnog za poslove životne sredine, propisuje program stručnog osposobljavanja kadrova iz stava 2. ovog člana.

Transport i skladištenje sredstava za zaštitu bilja

Član 36.

Transport i skladištenje sredstava za zaštitu bilja mora se vršiti na način kojim se ne ugrožava život i zdravlje ljudi i životinja i životna sredina i u uslovima koji obezbeđuju održavanje nepromenjenih fizičkih i hemijskih osobina i pogodnosti za primenu sredstava za zaštitu bilja.

Zabranjena je prodaja, skladištenje ili transport sredstava za zaštitu bilja u istom prostoru sa hranom ili hranom za životinje.

Lice koje vrši skladištenje sredstava za zaštitu bilja mora biti stručno osposobljeno za obavljanje tih poslova.

Ministar, uz saglasnost ministra nadležnog za poslove životne sredine, propisuje program stručnog osposobljavanja lica koja vrše skladištenje sredstava za zaštitu bilja.

Sredstva za zaštitu bilja kojima je istekao rok upotrebe

Član 37.

Zabranjeno je stavljati u promet sredstva za zaštitu bilja kojima je istekao rok upotrebe.

Sredstva za zaštitu bilja kojima je istekao rok upotrebe mogu se primenjivati samo ako se na osnovu odgovarajućih ispitivanja uzorka utvrdi da su hemijske i fizičke karakteristike uzorka identične sa uslovima utvrđenim u rešenju o registraciji.

Ministar rešenjem odobrava primenu sredstava za zaštitu bilja kojima je istekao rok upotrebe.

Rešenje iz stava 3. je konačno i protiv njega se može pokrenuti upravni spor.

Oglašavanje sredstava za zaštitu bilja

Član 38.

Registrovana sredstva za zaštitu bilja mogu se oglašavati i izlagati u skladu sa namenom određenom u rešenju o registraciji.

Ministar, uz saglasnost ministra nadležnog za poslove trgovine, propisuje način oglašavanja i izlaganja registrovanih sredstava za zaštitu bilja.

V. UVOZ SREDSTAVA ZA ZAŠTITU BILjA, AKTIVNE

SUPSTANCE, ODNOSNO OSNOVNE SUPSTANCE

Uslovi za uvoz sredstava za zaštitu bilja, aktivne supstance,

odnosno osnovne supstance

Član 39.

U Republiku Srbiju mogu se uvoziti registrovana sredstva za zaštitu bilja.

U Republiku Srbiju može se uvoziti aktivna supstanca, odnosno osnovna supstanca koja je upisana u Listu odobrenih supstanci i koja se koristi za proizvodnju registrovanih sredstava za zaštitu bilja.

Uvoz registrovanih sredstava za zaštitu bilja može vršiti pravno lice, odnosno preduzetnik koji je registrovan u Registar privrednih subjekata u skladu sa zakonom kojim se uređuje registracija privrednih subjekata i ako je upisan u Registar distributera i uvoznika.

Uvoz aktivne supstance, odnosno osnovne supstance koje je upisana u Listu odobrenih supstanci i koja se koristi za proizvodnju registrovanih sredstava za zaštitu bilja može vršiti proizvođač koji ima sedište u Republici Srbiji.

Odredbe ovog člana ne primenjuju se na uvoz sredstava za zaštitu bilja i aktivne supstance, odnosno osnovne supstance iz člana 4. stav 2. ovog zakona.

Granični prelazi

Član 40.

Uvoz i tranzit sredstava za zaštitu bilja i aktivne supstance, odnosno osnovne supstance (u daljem tekstu: pošiljka) može se vršiti preko graničnih prelaza na kojima postoji organizovana fitosanitarna inspekcija i koji ispunjavaju higijensko-tehničke i radne uslove.

Izuzetno od stava 1. ovog člana uvoz pošiljki može se vršiti i preko graničnih prelaza na kojima nije organizovana fitosanitarna inspekcija, a koji se za tu namenu rešenjem ministra privremeno otvaraju.

Ako pošiljka pristigne na granični prelaz koji nije određen za vršenje fitosanitarnog pregleda, carinski organ uputiće pošiljku na najbliži granični prelaz na kome je organizovana fitosanitarna inspekcija.

Ministar određuje granične prelaze iz stava 2. ovog člana.

Ministar bliže propisuje higijensko-tehničke i radne uslove koje moraju da ispunjavaju granični prelazi iz st. 1. i 2. ovog člana.

Pregled i uzorkovanje pošiljke pri uvozu

Član 41.

Pošiljke pri uvozu podležu:

1) pregledu koji obuhvata: identifikaciju pošiljke, pregled dokumentacije, ambalaže, prevoznog sredstva i pošiljke;

2) uzorkovanju.

Uvoznik ili carinski agent dužan je da:

1) fitosanitarnom inspektoru najavi prispeće pošiljke;

2) u propisanom roku podnese zahtev za pregled pošiljke;

3) obezbedi potrebne uslove za obavljanje pregleda pošiljke;

4) sprovede naložene mere od strane fitosanitarnog inspektora.

Carinski organ ne može preduzimati radnje predviđene pravilima odgovarajućeg carinskog postupka, osim za pošiljke u tranzitu, dok fitosanitarni inspektor ne obavi pregled i uzorkovanje pošiljke.

Za pošiljke u tranzitu sa pretovarom na teritoriji Republike Srbije, carinski agent dužan je da fitosanitarnom inspektoru najavi prispeće pošiljke, radi njenog evidentiranja.

Ministar bliže propisuje uslove i način vršenja pregleda i uzorkovanja pošiljke, način dostavljanja uzoraka i broj i veličinu uzorka radi ispitivanja, način najavljivanja prispeća pošiljke, obrazac i sadržinu zahteva za pregled pošiljke i uslove koje uvoznik mora da obezbedi radi obavljanja fitosanitarnog pregleda.

Pregled pošiljki u odredišnoj carinarnici

Član 42.

Ako na graničnom prelazu nije moguće izvršiti pregled, odnosno uzorkovanje pošiljke u skladu sa ovim zakonom, pregled pošiljke, odnosno uzorkovanje može se obaviti u određenim mestima unutar Republike Srbije u odredišnoj carinarnici.

U slučaju iz stava 1. ovog člana, fitosanitarni inspektor donosi rešenje o prevozu na osnovu kojeg pošiljku propušta do odredišne carinarnice, gde se ta pošiljka nalazi pod carinskim nadzorom do završetka pregleda, uzorkovanja i odobrenja, odnosno zabrane njenog uvoza.

Zabranjeno je svako premeštanje, otvaranje, deljenje ili uzorkovanje pošiljke iz stava 2. ovog člana.

Odobrenje i zabrana uvoza

Član 43.

Uzorke uzete iz pošiljke fitosanitarni inspektor dostavlja Pravnom licu koje obavlja poslove od javnog interesa radi ispitivanja hemijskih i fizičkih osobina.

Ako su rezultati pregleda, odnosno laboratorijskih ispitivanja u skladu sa propisanim uslovima, fitosanitarni inspektor rešenjem odobrava uvoz pošiljke.

Ako rezultati pregleda, odnosno laboratorijskih ispitivanja, nisu u skladu sa propisanim uslovima, fitosanitarni inspektor rešenjem zabranjuje uvoz pošiljke i naređuje njeno vraćanje ili privremeno oduzimanje.

Protiv rešenja iz st. 2. i 3. ovog člana može se izjaviti žalba ministru u roku od osam dana od dana dostavljanja rešenja.

Žalba ne odlaže izvršenje rešenja.

Rešenje ministra po žalbi je konačno i protiv njega se može pokrenuti upravni spor.

Sa privremeno oduzetom pošiljkom postupa se u skladu sa propisima kojima se uređuju uslovi u obavljanju prometa robe, vršenju usluga u prometu robe i inspekcijskom nadzoru.

VI. PRIMENA SREDSTAVA ZA ZAŠTITU BILjA

Uslovi za primenu sredstava za zaštitu bilja

Član 44.

Sredstva za zaštitu bilja moraju se primenjivati:

1) u skladu sa rešenjem o registraciji, odnosno u skladu sa rešenjem iz člana 21. ovog zakona ili rešenjem iz člana 26. ovog zakona ili rešenjem iz člana 27. ovog zakona;

2) u skladu sa deklaracijom i uputstvom za primenu;

3) u skladu sa načelima dobre poljoprivredne prakse i integralne zaštite bilja;

4) u skladu sa namenom sredstava za zaštitu bilja i sa ciljem suzbijanja;

5) na način kojim se ne ugrožava zdravlje ljudi i životinja i nepotrebno povećava njihovo izlaganje sredstvima za zaštitu bilja;

6) na način kojim se ne ugrožava životna sredina.

Podaci iz stava 1. tač. 1) i 2) ovog člana moraju biti dostupni korisniku.

Ministar propisuje elemente integralne zaštite bilja.

Zabrana primene sredstava za zaštitu bilja

Član 45.

Zabranjena je primena sredstava za zaštitu bilja, i to:

1) na način koji bi prouzrokovao zagađenje objekata i prostorija koje koriste ljudi ili koje služe za gajenje i držanje životinja;

2) na način koji bi prouzrokovao zagađenje voda i površina koje se graniče sa tretiranim površinama;

3) za suzbijanje neciljanih organizama, narušavanje njihovog staništa, odnosno sprečavanje njihovog širenja u smislu mera zaštite bilja;

4) u vodozaštitnim zonama za izvorišta voda i vodosnabdevanje stanovništva;

5) iz vazduhoplova koja su otrovna za pčele;

6) u vreme cvetanja bilja koja su otrovna za pčele;

7) u zaštićenim područjima;

8) koja sadrže aktivnu supstancu, odnosno osnovnu supstancu koja je upisana u Listu zabranjenih supstanci.

Izuzetno od stava 1. tač. 4) i 7) ovog člana sredstva za zaštitu bilja mogu se primenjivati jedino u slučaju suzbijanja karantinskih ili regulisanih nekarantinskih štetnih organizama ili drugih štetnih organizama, a na osnovu saglasnosti Ministarstva u slučaju iz stava 1. tačka 4) ovog člana, odnosno ministarstva nadležnog za životnu sredinu u slučaju iz stava 1. tačka 7) ovog člana.

U slučaju primene sredstava za zaštitu bilja u zaštićenim područjima, posle pribavljanja saglasnosti ministarstva nadležnog za životnu sredinu iz stava 2. ovog člana lica koja vrše primenu sredstava za zaštitu bilja moraju obavestiti upravljače zaštićenih prirodnih područja o predstojećoj primeni sredstava za zaštitu bilja najkasnije 48 sati pre primene.

Izuzetno od stava 1. tačka 6) ovog člana sredstva za zaštitu bilja mogu se primenjivati jedino u slučaju suzbijanja štetnih organizama sa propisanih lista ili tretiranja bilja, biljnih proizvoda i propisanih objekata, pod uslovima iz člana 49. ovog zakona.

Obaveze korisnika

Član 46.

Korisnik mora biti stručno osposobljen za primenu sredstava za zaštitu bilja.

Korisnik je odgovoran za sve aktivnosti i mere predostrožnosti u vezi sa primenom sredstava za zaštitu bilja, a koje se odnose na zdravlje ljudi i životinja i životnu sredinu.

Korisnik je dužan da obavesti vlasnike parcela koje se graniče sa parcelom koja će biti tretirana o primeni sredstava za zaštitu bilja, najmanje 24 sata pre početka primene tih sredstava.

Korisnik je dužan da Ministarstvu dostavi podatke o žetvi, odnosno berbi bilja koje obavlja pre isteka karence.

Bilje, odnosno biljni proizvodi iz stava 4. ovog člana, moraju se posle žetve, odnosno berbe skladištiti odvojeno od drugog bilja, odnosno biljnih proizvoda i ne mogu se koristiti, odnosno staviti u promet kao hrana dok se ne ispitaju i dok se ne utvrdi njihova bezbednost u skladu sa zakonom kojim se uređuje bezbednost hrane.

Ministar propisuje program stručnog osposobljavanja korisnika.

Primena naročito opasnih sredstava za zaštitu bilja

Član 47.

Registrovana sredstva za zaštitu bilja koja su klasifikovana kao naročito opasna nisu namenjena za opštu upotrebu i ne smeju ih primenjivati lica koja nemaju rešenje o odobrenju primene, koje donosi ministar.

Rešenje iz stava 1. ovog člana može se izdati pravnom licu, odnosno preduzetniku koji ispunjava uslove u pogledu objekata, opreme, stručne spreme i stručne osposobljenosti kadrova.

Primena registrovanih sredstava za zaštitu bilja iz stava 1. ovog člana mora se prijaviti Ministarstvu i organu jedinice lokalne samouprave najkasnije 48 sati pre primene, osim u slučaju iznenadne pojave štetnih organizama, kada se prijava primene može obaviti i neposredno pre primene.

Prijava primene registrovanih sredstava za zaštitu bilja iz stava 1. ovog člana sadrži podatke o:

1) lokaciji na kojoj će sredstva za zaštitu bilja biti primenjena;

2) nazivu sredstava za zaštitu bilja;

3) količini i koncentraciji primene sredstava za zaštitu bilja koja će biti primenjena;

4) načinu primene sredstava za zaštitu bilja;

5) datumu i vremenu primene sredstava za zaštitu bilja;

6) očekivanom vremenu trajanja primene sredstava za zaštitu bilja;

7) nazivu i adresi pravnog lica, odnosno preduzetnika koji će vršiti primenu sredstava za zaštitu bilja, sa podacima o imenu i prezimenu i adresi zaposlenih koji će neposredno vršiti primenu sredstava za zaštitu bilja.

Rešenje iz stava 1. ovog člana je konačno i protiv njega se može pokrenuti upravni spor.

Ministar bliže propisuje uslove u pogledu objekata, opreme i stručne spreme iz stava 2. ovog člana.

Ministar, uz saglasnost ministra nadležnog za poslove životne sredine, propisuje program stručnog osposobljavanja kadrova iz stava 2. ovog člana.

Primena sredstava za zaštitu bilja iz vazduhoplova

Član 48.

Primena sredstava za zaštitu bilja iz vazduhoplova dozvoljena je samo za ona sredstva za zaštitu bilja za koja je u postupku registracije procenjeno da se mogu primenjivati iz vazduhoplova i za koje je takav način primene dozvoljen rešenjem o registraciji.

Primena sredstava za zaštitu bilja iz vazduhoplova mora se prijaviti organu jedinice lokalne samouprave od strane lica koje vrši primenu tih sredstava, najkasnije 48 sati pre početka primene.

Organ jedinice lokalne samouprave dužan je da o prijavi primene sredstava za zaštitu bilja iz stava 2. ovog člana obavesti odgajivače pčela ili njihova udruženja, korisnike lovišta, upravljače, odnosno vlasnike, korisnike i zakupce zemljišta u zaštićenim prirodnim područjima i lica koja su registrovana za proizvodnju i uzgoj ribe, oplođene ikre i riblje mlađi.

Zaštita pčela, vodenih organizama i drugih neciljanih organizama

Član 49.

Sredstva za zaštitu bilja koja su otrovna za pčele mogu se primenjivati ako:

1) su lica koja vrše primenu sredstava za zaštitu bilja 48 sati pre primene obavestili odgajivače pčela, njihova udruženja i organe jedinice lokalne samouprave o predstojećoj primeni sredstava za zaštitu bilja, sa navođenjem načina primene, radi preduzimanja odgovarajućih mera zaštite;

2) se pčelinja društva nalaze na rastojanju od najmanje pet kilometara od mesta tretiranja, kako bi ta pčelinja društva mogla biti premeštena u zonu bezbednu za pčele.

Odgajivači pčela, njihova udruženja i organi jedinice lokalne samouprave dužni su da po prijemu obaveštenja iz stava 1. tačka 1) ovog člana preduzmu odgovarajuće mere zaštite, u skladu sa lokalnim uslovima, na lokacijama na kojima se nalaze pčelinja društva i pasišta koja pčele posećuju i u kojima pčele masovno lete i da podatke o preduzetim merama dostave licima koja vrše primenu sredstava za zaštitu bilja koja su otrovna za pčele na njihov zahtev.

Sredstva za zaštitu bilja koja su klasifikovana i obeležena oznakom za rizik za vodenu sredinu i vodene organizme mogu se primenjivati samo na udaljenosti koja nije manja od jednog kilometara od vodenih površina, tako da se isključi mogućnost njihovog direktnog dospevanja ili premeštanja putem vetra ili kiše na vodene površine.

Ministar, uz saglasnost ministra nadležnog za poslove životne sredine, propisuje bliže uslove za zaštitu pčela, vodenih organizama i drugih neciljanih organizama prilikom primene sredstava za zaštitu bilja.

Uređaji za primenu

Član 50.

Uređaji za primenu mogu se koristiti i stavljati u promet ako, u skladu sa predviđenom namenom, obezbeđuju sigurnu i efikasnu primenu i sigurnost za rukovaoce, radnu i životnu sredinu.

Kontrolno testiranje

Član 51.

Uređaji za primenu koji se koriste i stavljaju u promet moraju biti podvrgnuti kontrolnom testiranju i vidno obeleženi oznakom.

Kontrolno testiranje, u smislu ovog zakona, jeste provera tehničke ispravnosti i funkcionalnosti uređaja za primenu i pojedinačnih radnih delova tih uređaja, ocena funkcionisanja pojedinih radnih delova tih uređaja i uređaja za primenu u celini, kao i procena rizika po rukovaoca i radnu i životnu sredinu pri njihovoj upotrebi.

Kontrolno testiranje uređaja za primenu vrši Pravno lice koje obavlja poslove od javnog interesa.

Pravno lice koje obavlja poslove od javnog interesa po izvršenom kontrolnom testiranju izdaje potvrdu o funkcionalnosti uređaja za primenu, obeležava uređaj za primenu oznakom i vodi evidenciju o kontrolnom testiranju.

Pravno lice koje obavlja poslove od javnog interesa dužno je da Ministarstvu na svaka tri meseca dostavlja podatke iz evidencije o kontrolnom testiranju.

Ministar propisuje način i periodičnost kontrolnog testiranja, sadržinu potvrde o funkcionalnosti uređaja za primenu, način obeležavanja i sadržinu oznake uređaja za primenu, obrazac za evidenciju o kontrolnom testiranju, kao i uređaje za primenu za koje nije potrebno vršiti kontrolno testiranje.

Ostaci sredstava za zaštitu bilja

Član 52.

Ostaci sredstava za zaštitu bilja u hrani i hrani za životinje ne smeju biti prisutni u količinama većim od maksimalno dozvoljene količine ostataka.

Hrana i hrana za životinje u kojoj se utvrdi da su ostaci sredstava za zaštitu bilja veći od maksimalno dozvoljene količine ostataka mora se uništiti ili se na drugi način mora sprečiti upotreba te hrane za ishranu ljudi ili životinja.

Ministar, uz saglasnost ministra nadležnog za poslove zdravlja, propisuje maksimalno dozvoljene količine ostataka u hrani i hrani za životinje i hranu i hranu za životinje za koje se utvrđuju maksimalno dozvoljene količine ostataka.

Ministar propisuje metode uzorkovanja i ispitivanja hrane i hrane za životinje radi utvrđivanja ostataka sredstava za zaštitu bilja u hrani i hrani za životinje.

VII. USLUGE U OBLASTI SREDSTAVA ZA ZAŠTITU BILjA

Pružaoci usluga

Član 53.

Usluge u oblasti sredstava za zaštitu bilja, u smislu ovog zakona, jesu:

1) savetodavne usluge, koje se odnose na davanje preporuka za suzbijanje štetnih organizama sredstvima za zaštitu bilja na bilju, biljnim proizvodima i propisanim objektima;

2) operativne usluge, koje se odnose na sprovođenje mera suzbijanja štetnih organizama sredstvima za zaštitu bilja.

Usluge u oblasti sredstava za zaštitu bilja može obavljati pravno lice, odnosno preduzetnik koji je registrovan u Registar privrednih subjekata u skladu sa zakonom kojim se uređuje registracija privrednih subjekata i ako je upisan u Registar pružalaca usluga u oblasti sredstava za zaštitu bilja (u daljem tekstu: Registar pružalaca usluga), koji vodi Ministarstvo.

Upis u Registar pružalaca usluga

Član 54.

Upis u Registar pružalaca usluga vrši se na osnovu zahteva koji pružalac usluga podnosi Ministarstvu.

Pružalac usluga upisuje se u Registar pružalaca usluga, ako ispunjava uslove u pogledu objekata, opreme i stručne osposobljenosti kadrova i ako ima najmanje jednog zaposlenog diplomiranog inženjera zaštite bilja, odnosno diplomiranog inženjera master-a sa dozvolom za pružanje usluga u oblasti sredstava za zaštitu bilja.

Ministar rešenjem utvrđuje ispunjenost uslova iz stava 2. ovog člana.

Ministar donosi rešenje o upisu u Registar pružalaca usluga.

Rešenje iz st. 3. i 4. ovog člana je konačno i protiv njega se može pokrenuti upravni spor.

Ministar bliže propisuje uslove u pogledu objekata i opreme iz stava 2. ovog člana, kao i program stručnog osposobljavanja kadrova iz stava 2. ovog člana i obrazac i sadržinu zahteva za upis u Registar pružalaca usluga.

Registar pružalaca usluga

Član 55.

Registar pružalaca usluga naročito sadrži:

1) redni broj upisa u Registar pružalaca usluga;

2) broj iz Registra privrednih subjekata;

3) naziv, sedište i šifru delatnosti;

4) poreski identifikacioni broj.

Registar pružalaca usluga vodi se u elektronskoj formi i može se povezivati sa drugim registrima i bazama podataka koje vodi Ministarstvo.

Podaci iz Registra pružalaca usluga su javni.

Pružalac usluga je dužan da svaku promenu podataka koji su upisani u Registar pružalaca usluga prijavi Ministarstvu u roku od 30 dana od dana nastale promene.

Ministar bliže propisuje sadržinu Registra pružalaca usluga.

Brisanje iz Registra pružalaca usluga

Član 56.

Pružalac usluga briše se iz Registra pružalaca usluga, ako:

1) prestane da ispunjava uslove iz čl. 53. stav 2. i 54. stav 2. ovog zakona;

2) ne prijavi promenu podataka u roku iz člana 55. stav 4. ovog zakona;

3) podnese zahtev za brisanje iz Registra pružalaca usluga.

Brisanje iz Registra pružalaca usluga vrši se na osnovu rešenja koje donosi ministar.

Rešenje iz stava 2. ovog člana je konačno i protiv njega se može pokrenuti upravni spor.

Dozvola za pružanje usluga u oblasti sredstava za zaštitu bilja

Član 57.

Ministar rešenjem izdaje dozvolu za pružanje usluga u oblasti sredstava za zaštitu bilja na rok od tri godine.

Dozvola za pružanje usluga u oblasti sredstava za zaštitu bilja izdaje se licu koje je diplomirani inženjer zaštite bilja, odnosno diplomirani inženjer master, koje se najmanje tri godine bavi poslovima iz oblasti sredstava za zaštitu bilja i koje je položilo stručni ispit iz oblasti sredstava za zaštitu bilja (u daljem tekstu: imalac dozvole).

Stručni ispit iz oblasti sredstava za zaštitu bilja polaže se pred ispitnom komisijom koju obrazuje ministar.

Rešenje iz stava 1. ovog člana je konačno i protiv njega se može pokrenuti upravni spor.

Ministar propisuje program i način polaganja stručnog ispita iz oblasti sredstava za zaštitu bilja, obrazac zahteva za polaganje stručnog ispita iz oblasti sredstava za zaštitu bilja, obrazac zapisnika o polaganju stručnog ispita iz oblasti sredstava za zaštitu bilja i obrazac uverenja o položenom stručnom ispitu iz oblasti sredstava za zaštitu bilja.

Obnavljanje dozvole za pružanje usluga

Član 58.

Dozvola za pružanje usluga u oblasti sredstava za zaštitu bilja može se rešenjem ministra obnoviti na zahtev imaoca dozvole, najkasnije 90 dana pre isteka roka važenja te dozvole.

Dozvola za pružanje usluga u oblasti sredstava za zaštitu bilja može se obnoviti na osnovu:

1) provere stručnog znanja imaoca dozvole za pružanje usluga u oblasti sredstava za zaštitu bilja;

2) provere rada imaoca dozvole za pružanje usluga u oblasti sredstava za zaštitu bilja za period za koji je dozvola izdata.

Rešenje iz stava 1. ovog člana je konačno i protiv njega se može pokrenuti upravni spor.

Ministar bliže propisuje način i postupak provere stručnog znanja i provere rada imaoca dozvole za pružanje usluga u oblasti sredstava za zaštitu bilja.

Oduzimanje dozvole za pružanje usluga

Član 59.

Dozvola za pružanje usluga u oblasti sredstava za zaštitu bilja rešenjem ministra se oduzima, i to:

1) na zahtev imaoca dozvole;

2) ako je imalac dozvole kažnjen za prekršaj propisan ovim zakonom.

Rešenje iz stava 1. ovog člana je konačno i protiv njega se može pokrenuti upravni spor.

Evidenicija o dozvolama za pružanje usluga

Član 60.

Ministarstvo vodi evidenciju o izdatim, obnovljenim i oduzetim dozvolama za pružanje usluga u oblasti sredstava za zaštitu bilja.

Ministar propisuje način vođenja evidencije iz stava 1. ovog člana.

VIII. STRUČNI SAVET ZA SREDSTVA ZA ZAŠTITU BILjA

Osnivanje

Član 61.

Radi razmatranja stručnih pitanja, davanja stručnih mišljenja i učešća u realizaciji projektnih zadataka u oblasti sredstava za zaštitu bilja, ministar, u skladu sa propisima kojima se uređuje državna uprava, rešenjem osniva posebnu radnu grupu – Stručni savet za sredstva za zaštitu bilja (u daljem tekstu: Stručni savet).

Članovi Stručnog saveta ne smeju biti u sukobu interesa sa proizvođačem, Referentnom laboratorijom i Pravnim licem koje obavlja poslove od javnog interesa.

Članovi Stručnog saveta moraju potpisati izjavu o nepostojanju sukoba interesa.

Poslovi Stručnog saveta

Član 62.

Stručni savet razmatra stručna pitanja, daje stručna mišljenja i učestvuje u realizaciji projektnih zadataka u vezi sa:

1) postupkom registracije sredstava za zaštitu bilja;

2) ispitivanjem sredstava za zaštitu bilja;

3) primenom sredstava za zaštitu bilja;

4) planovima i posebnim programima u oblasti sredstava za zaštitu bilja;

5) davanjem preporuka za stručno osposobljavanje kadrova;

6) davanjem preporuka za izradu propisa u oblasti sredstava za zaštitu bilja;

7) obavljanjem drugih neophodnih zadataka u vezi sa sredstvima za zaštitu bilja.

IX. STRUČNO USAVRŠAVANjE

Usavršavanje

Član 63.

Lica zaposlena u Ministarstvu koja obavljaju poslove iz oblasti sredstava za zaštitu bilja, kao i lica zaposlena u Referentnoj laboratoriji i Pravnom licu koje obavlja poslove od javnog interesa podležu propisanoj proveri znanja u okviru programa koje donosi Ministarstvo.

X. EVIDENCIJA, PRIKUPLjANjE I RAZMENA PODATAKA

Vođenje evidencija i izveštavanje

Član 64.

Proizvođač koji ima sedište u Republici Srbiji, distributer, korisnik i pružalac usluga dužni su da vode evidenciju o sredstvima za zaštitu bilja.

Proizvođač koji ima sedište u Republici Srbiji vodi evidenciju o količini:

1) proizvedenih, uskladištenih i sredstava za zaštitu bilja stavljenih u promet po svakoj seriji proizvodnje;

2) nabavljenih aktivnih supstanci, odnosno osnovnih supstanci;

3) sredstava za zaštitu bilja, aktivnih supstanci, odnosno osnovnih supstanci povučenih iz prometa.

Distributer vodi evidenciju o količini nabavljenih i prodatih sredstava za zaštitu bilja i sredstava za zaštitu bilja povučenih iz prometa.

Korisnik vodi evidenciju o svakom tretitiranju bilja, biljnih proizvoda i propisanih objekata.

Pružalac usluga vodi evidenciju o izvršenim uslugama.

Podaci iz evidencije iz st. 2, 3. i 5. ovog člana dostavljaju se Ministarstvu dva puta godišnje za tekuću godinu, i to do 31. marta i do 30. septembra tekuće godine.

Podaci iz evidencije iz stava 4. ovog člana dostavljaju se Ministarstvu do 31. marta tekuće godine za prethodnu kalendarsku godinu.

Evidencija iz st. 2, 3, 4. i 5. ovog člana čuva se najmanje pet godina.

Ministar propisuje obrazac, sadržinu i način vođenja evidencije iz st. 2, 3, 4. i 5. ovog člana.

Prikupljanje i saopštavanje podataka

Član 65.

Radi analize i praćenja prometa i primene sredstava za zaštitu bilja i efikasnijeg nadzora nad prometom i primenom sredstava za zaštitu bilja Ministarstvo prikuplja podatke o sredstvima za zaštitu bilja, ostacima sredstava za zaštitu bilja i uređajima za primenu, koji su potrebni za izradu i održavanje baza podataka i vođenje evidencija.

Baze podataka iz stava 1. ovog člana moraju biti povezane sa Registrom poljoprivrednih gazdinstava koji vodi Ministarstvo.

Informacioni sistem

Član 66.

Ministarstvo uspostavlja i održava informacione sisteme u oblasti sredstava za zaštitu bilja.

Referentna laboratorija, Pravno lice koje obavlja poslove od javnog interesa, proizvođač koji ima sedište u Republici Srbiji, distributer, korisnik i pružalac usluga dužni su da evidencije koje vode dostavljaju Ministarstvu, radi usklađivanja i povezivanja sa informacionim sistemom Ministarstva.

Ministarstvo će obezbediti usklađivanje i povezivanje informacionog sistema u oblasti sredstava za zaštitu bilja sa drugim domaćim i međunarodnim informacionim sistemima u oblasti sredstava za zaštitu bilja.

Formiranje i održavanje informacionog sistema u oblasti sredstava za zaštitu bilja finansira se iz budžeta Republike Srbije.

Razmena podataka

Član 67.

Ministarstvo pribavlja, koristi i razmenjuje podatke iz baza podataka i evidencija koje vode organi državne uprave, organi jedinica lokalne samouprave, ustanove, proizvođači i distributeri, kao i druga ovlašćena lica, u skladu sa propisima kojima se uređuje pravo na pristup informacijama od javnog značaja i zaštitu podataka, a naročito podatke koji se odnose na oblast opasnih supstanci i zagađivače životne sredine i ekološki značajne regione.

Lični podaci iz baza podataka i evidencija iz stava 1. ovog člana, mogu se tražiti i saopštiti samo od strane nadležnih organa, u skladu sa zakonom kojim se uređuje zaštita ličnih podataka.

Ministarstvo može saopštavati podatke iz baza podataka i registara koje vode drugi organi državne uprave ili organi jedinica lokalne samouprave, ukoliko je takva vrsta podataka neophodna za izvršavanje aktivnosti Ministarstva propisanih ovim zakonom.

Ministarstvo može saopštavati podatke iz baza podataka i registara koje vode javne ustanove odgovorne za akutna trovanja i druge efekte sredstava za zaštitu bilja i Pravna lica koja obavljaju poslove od javnog interesa, ako je takva vrsta podataka potrebna za izvršavanje aktivnosti Ministarstva.

Međunarodna razmena informacija

Član 68.

Ministarstvo vrši međunarodnu razmenu informacija, koja naročito obuhvata informacije o:

1) registrovanim sredstvima za zaštitu bilja;

2) aktivnim supstancama, odnosno osnovnim supstancama;

3) prestanku važenja rešenja o registraciji;

4) zabranama i ograničenjima prometa i primene sredstava za zaštitu bilja;

5) spisku graničnih prelaza preko kojih se može obavljati uvoz;

6) sistematskom praćenju ostataka sredstava za zaštitu bilja;

7) pošiljkama koje su usled neusaglašenosti sa odredbama ovog zakona zabranjene za uvoz na zahtev međunarodnih tela i organizacija;

8) ostalim podacima koji se odnose na sredstva za zaštitu bilja, aktivne supstance, odnosno osnovne supstance.

Pri razmeni informacija iz stava 1. ovog člana moraju se poštovati sporazumi koji su obavezujući za Republiku Srbiju i pravila zemalja članica Evropske unije, Kodeks Organizacije za hranu i poljoprivredu Ujedinjenih nacija (FAO), pravila Evropske mediteranske i regionalne organizacije za zaštitu bilja (EPPO), Svetske trgovinske organizacije (STO), kao i drugih relevantnih regionalnih i međunarodnih institucija i organizacija.

XI. SREDSTVA ZA SPROVOĐENjE ZAKONA

Član 69.

Sredstva za obavljanje poslova od javnog interesa obezbeđuju se u budžetu Republike Srbije.

Član 70.

Pravno lice i preduzetnik plaća naknadu za:

1) registraciju, odnosno procenu sredstava za zaštitu bilja, aktivne supstance, odnosno osnovne supstance;

2) pregled, uzorkovanje i laboratorijsko ispitivanje uzoraka sredstava za zaštitu bilja koje se vrši na njihov zahtev;

3) pregled, uzorkovanje i laboratorijsko ispitivanje ostataka sredstava za zaštitu bilja u hrani, hrani za životinje i životnoj sredini koji se vrše na njihov zahtev;

4) pregled za izdavanje rešenja o odobrenju ispitivanja neregistrovanih sredstava za zaštitu bilja, aktivnih supstanci, odnosno osnovnih supstanci koje nisu upisne u Listu odobrenih supstanci u istraživačke ili razvojne svrhe;

5) pregled pošiljki prilikom uvoza;

6) pregled radi provere ispunjenosti uslova za obavljanje prometa;

7) pregled radi provere ispunjenosti uslova za izdavanje rešenja za odobrenje prometa naročito opasnih sredstava za zaštitu bilja;

8) ispitivanje sredstava za zaštitu bilja kojima je istekao rok upotrebe radi njihove primene;

9) pregled radi provere ispunjenosti uslova za izdavanje rešenja o odobrenju primene naročito opasnih sredstava za zaštitu bilja;

10) kontrolno testiranje, izdavanje potvrde o funkcionalnosti i obeležavanje uređaja za primenu;

11) pregled radi utvrđivanja uslova za pružanje usluga u oblasti sredstava za zaštitu bilja.

Fizičko lice plaća naknadu za:

1) pregled, uzorkovanje i laboratorijsko ispitivanje uzoraka sredstava za zaštitu bilja koje se vrši na njegov zahtev;

2) pregled, uzorkovanje i laboratorijsko ispitivanje ostataka sredstava za zaštitu bilja u hrani, hrani za životinje i životnoj sredini koje se vrši na njegov zahtev;

3) ispitivanje sredstava za zaštitu bilja kojima je istekao rok upotrebe radi njihove primene;

4) izdavanje dozvole za pružanje usluga u oblasti sredstava za zaštitu bilja;

5) obuku i proveru znanja i izdavanje sertifikata.

Sredstva ostvarena od naknada iz stava 1. ovog člana prihod su budžeta Republike Srbije i koriste se za sprovođenje mera u oblasti sredstava za zaštitu bilja.

Visinu naknada iz stava 1. ovog člana utvrđuje Vlada.

Član 71.

Troškove upravnog postupka snosi podnosilac zahteva, i to za:

1) izdavanje rešenja o registraciji;

2) ukidanje rešenja o registraciji, na njegov zahtev;

3) izmenu, odnosno dopunu rešenja o registraciji zbog manjih promena u formulaciji sredstava za zaštitu bilja;

4) izdavanje rešenja o odobrenju ispitivanja neregistrovanih sredstava za zaštitu bilja ili aktivne supstance, odnosno osnovne supstance koje nisu u upisane u Listu odobrenih supstanci u istraživačke ili razvojne svrhe;

5) izdavanje rešenja o odobrenju primene neregistrovanih sredstava za zaštitu bilja u hitnim slučajevima;

6) zahtev za pregled pošiljke pri uvozu;

7) upis u Registar distributera i uvoznika;

8) upis u Registar pružalaca usluga;

9) brisanje iz Registra distributera i uvoznika, na njegov zahtev;

10) brisanje iz Registra pružalaca usluga, na njegov zahtev;

11) dostavu podataka.

Sredstva iz stava 1. ovog člana podnosilac zahteva uplaćuje na odgovarajući račun za uplatu javnih prihoda budžeta Republike Srbije.

Visina troškova utvrđuje se u skladu sa propisima o naknadi troškova u upravnom postupku.

XII. NADZOR

Inspekcijski nadzor

Član 72.

Inspekcijski nadzor nad primenom odredaba ovog zakona i propisa donetih na osnovu njega vrši Ministarstvo preko fitosanitarnih inspektora.

Poslove fitosanitarnog inspektora u oblasti sredstava za zaštitu bilja može da obavlja diplomirani inženjer zaštite bilja, odnosno diplomirani inženjer master, sa najmanje tri godine radnog iskustva i položenim državnim stručnim ispitom.

Nadzor nad vršenjem poverenih poslova

Član 73.

Nadzor nad radom Referentne laboratorije u vršenju poslova iz člana 6. stav 2. ovog zakona i Pravnih lica koja obavljaju poslove od javnog interesa vrši Ministarstvo u skladu sa propisima kojima se uređuje državna uprava.

Legitimacija, znak i službeno odelo

Član 74.

U obavljanju poslova inspekcijskog nadzora fitosanitarni inspektor mora imati službenu legitimaciju i službeno odelo, a fitosanitarni inspektor na granici i poseban znak.

Ministar bliže propisuje obrazac i sadržinu službene legitimacije, izgled službenog odela i oblik znaka iz stava 1. ovog člana, kao i način vođenja evidencije o izdatim legitimacijama.

Prava i dužnosti fitosanitarnog inspektora

Član 75.

U vršenju poslova inspekcijskog nadzora, fitosanitarni inspektor ima pravo i dužnost da:

1) proverava da li su sredstva za zaštitu bilja koja su stavljena u promet na teritoriji Republike Srbije registrovana u skladu sa ovim zakonom, odnosno da li je aktivna supstanca, odnosno osnovna supstanca upisana u Listu odobrenih supstanci u skladu sa ovim zakonom;

2) proverava da li su sredstva za zaštitu bilja koja nisu registrovana u Republici Srbiji, odnosno da li je aktivna supstanca, odnosno osnovna supstanca koja nije upisana u Listu odobrenih supstanci, a proizvode se i skladište u Republici Srbiji, odnosno čiji se uvoz i transport vrši preko teritorije Republike Srbije, namenjeni za stavljanje u promet u zemlji u koju se izvoze;

3) proverava ispunjavanje ugovornih obaveza iz člana 8. ovog zakona;

4) proverava da li Referentna laboratorija redovno izveštava Ministarstvo o usaglašenosti jedinstvenih metoda, kriterijuma i smernica u vršenju poslova od javnog interesa od strane Pravnih lica koja obavljaju poslove od javnog interesa;

5) proverava da li su sredstva za zaštitu bilja stavljena u promet i da li se primenjuju u skladu sa rešenjem iz člana 21. stav 5. ovog zakona;

6) proverava da li su korisnici obavešteni o primeni sredstava za zaštitu bilja za male useve i manje značajne namene na propisan način;

7) proverava da li se sredstva za zaštitu bilja nalaze u prometu posle propisanog roka iz člana 23. stav 2. ovog zakona;

8) proverava da li se preparat i pomoćna sredstva za zaštitu bilja koji sadrže novu aktivnu supstancu nalaze u prometu posle propisanog roka iz člana 25. stav 6. ovog zakona;

9) proverava da li se sa zalihama sredstava za zaštitu bilja, odnosno preparata i pomoćnih sredstava za zaštitu bilja postupa na propisan način;

10) proverava da li proizvođač, uvoznik i distributer preduzima sve potrebne mere za povlačenje sredstava za zaštitu bilja iz prometa u roku koji je utvrđen rešenjem iz člana 23. stav 1. i člana 25. st. 4. i 5. ovog zakona;

11) proverava da li se neregistrovana sredstva za zaštitu bilja ili aktivna supstanca, odnosno osnovna supstanca koja nije upisana u Listu odobrenih supstanci ispituju u skladu sa rešenjem iz člana 26. stav 1. ovog zakona;

12) proverava da li se neregistrovana sredstva za zaštitu bilja primenjuju u skladu sa rešenjem iz člana 27. stav 1. ovog zakona;

13) uzima uzorke sredstava za zaštitu bilja, bilja, biljnih proizvoda i propisanih objekata, bez naknade, kao i voda i zemljišta, radi ispitivanja;

14) proverava da li je proizvođač bez odlaganja obavestio Ministarstvo i korisnike o mogućim štetnim posledicama sredstava za zaštitu bilja, odnosno ostataka sredstava za zaštitu bilja, na zdravlje ljudi i životinja, površinske i podzemne vode ili životnu sredinu, kao i o novim saznanjima o mogućim ograničenjima plodoroda;

15) proverava da li su ispunjeni uslovi u pogledu ambalaže, deklarisanja i uputstva za primenu sredstava za zaštitu bilja iz člana 31. ovog zakona;

16) proverava da li je distributer upisan u Registar distributera i uvoznika u skladu sa odredom člana 32. stav 2. ovog zakona;

17) proverava da li distributer koji je upisan u Registar distributera i uvoznika ispunjava uslove za dobijanje odobrenja za promet naročito opasnih sredstava za zaštitu bilja;

18) proverava da li se prodaja, skladištenje ili transport sredstava za zaštitu bilja vrši u skladu sa odredbama člana 36. ovog zakona;

19) proverava da li lice koje vrši skladištenje sredstava za zaštitu bilja ispunjava uslove iz člana 36. stav 3. ovog zakona;

20) proverava da li se sredstva za zaštitu bilja kojima je istekao rok upotrebe nalaze u prometu;

21) proverava da li se oglašavanje i izlaganje sredstava za zaštitu bilja vrši u skladu sa odredbama člana 38. ovog zakona;

22) proverava da li se uvoz vrši u skladu sa odredbama člana 39. ovog zakona;

23) proverava da li se uvoz i tranzit vrše na graničnim prelazima iz člana 40. ovog zakona;

24) vrši pregled i uzorkovanje pošiljaka u skladu sa odredbama čl. 41. i 42. ovog zakona;

25) proverava da li uvoznik, odnosno carinski agent izvršava obaveze iz člana 41. stav 2. ovog zakona;

26) proverava da li se sredstva za zaštitu bilja primenjuju u skladu sa odredbama čl. 44. i 45. ovog zakona, kao i da li korisnik izvršava obaveze iz člana 46. st. 2. i 3. ovog zakona;

27) proverava da li korisnik Ministarstvu dostavlja podatke o žetvi, odnosno berbi bilja pre isteka karence, odnosno da li takvo bilje i biljne proizvode skladišti odvojeno od drugog bilja i biljnih proizvoda ili ih stavlja u promet pre ispitivanja i utvrđivanja njihove bezbednosti;

28) proverava da li pravno lice, odnosno preduzetnik ispunjava uslove za dobijanje odobrenja za primenu naročito opasnih sredstava za zaštitu bilja;

29) proverava da li se sredstva za zaštitu bilja primenjuju u skladu sa odredbama člana 47. stav 3. i čl. 48. i 49. ovog zakona;

30) proverava ispunjenost uslova za korišćenje i stavljanje u promet uređaja za primenu iz člana 51. stav 1. ovog zakona;

31) proverava da li hrana i hrana za životinje sadrži ostatke sredstava za zaštitu bilja;

32) proverava da li je pružalac usluga upisan u Registar pružalaca usluga u skladu sa odredbama člana 54. ovog zakona;

33) proverava rad imaoca dozvole za pružanje usluga u oblasti sredstava za zaštitu bilja;

34) proverava da li se evidencija i dostavljanje podataka iz evidencije obavlja u skladu sa odredbama člana 64. ovog zakona;

35) proverava da li se evidencija čuva u skladu sa ovim zakonom;

36) proverava da li su uplaćene naknade za izvršene fitosanitarne preglede pošiljki u prometu;

37) kontroliše izvršavanje mera po ovom zakonu.

Mere koje nalaže fitosanitarni inspektor

Član 76.

U vršenju poslova iz člana 75. ovog zakona fitosanitarni inspektor može da:

1) zabrani proizvodnju, stavljanje u promet i primenu neregistrovanih sredstava za zaštitu bilja, promet i primenu sredstava za zaštitu bilja čiji promet i primena su zabranjeni ili ograničeni rešenjem iz člana 23. stav 1. ovog zakona i sredstava za zaštitu bilja kojima je istekao rok upotrebe;

2) zabrani proizvodnju, stavljanje u promet i primenu sredstava za zaštitu bilja koja nisu deklarisana i obeležena i koja se ne primenjuju u skladu sa uslovima iz rešenja o registraciji;

3) zabrani primenu sredstava za zaštitu bilja koje su štetna za pčele, ako se sredstva za zaštitu bilja ne primenjuju u skladu sa članom 49. ovog zakona;

4) naredi odgovarajuće mere, ako se zvaničnim ispitivanjima utvrdi da su ostaci sredstava za zaštitu bilja u bilju ili na bilju, biljnim proizvodima i propisanim objektima iznad propisanih maksimalno dozvoljenih količina ostataka;

5) zabrani ispitivanje neregistrovanih sredstava za zaštitu bilja ili aktivne supstance, odnosno osnovne supstance koja nije upisana u Listu odobrenih supstanci, ako nisu ispunjeni uslovi za izdavanje odobrenja za njihovo ispitivanje u istraživačke ili razvojne svrhe ili drugi uslovi propisani ovim zakonom i propisima donetim na osnovu njega;

6) predloži Ministarstvu ukidanje rešenja o registraciji;

7) privremeno zabrani stavljanje u promet i primenu sredstava za zaštitu bilja, odnosno njihovih serija za koje se posumnja da ne ispunjavaju uslove navedene u rešenju o registraciji, dok se ne završe ispitivanja;

8) zabrani stavljanje u promet i primenu sredstava za zaštitu bilja koja ne ispunjavaju uslove navedene u rešenju o registraciji;

9) privremeno oduzme sredstva za zaštitu bilja koja se proizvode, stavljaju u promet, odnosno primenjuju suprotno odredbama ovog zakona i propisa donetih na osnovu njega;

10) naredi bezbedno odlaganje, odnosno uništavanje sredstava za zaštitu bilja koja ne ispunjavaju uslove za registraciju ili kojima je istekao rok upotrebe;

11) privremeno zabrani stavljanje u promet, odnosno korišćenje uređaja za primenu i naredi njihovo kontrolno testiranje;

12) naredi Pravnom licu koje obavlja poslove od javnog interesa i pružaocima usluga da u određenom roku usklade obavljanje delatnosti odnosno otklone nedostatke u pogledu propisanih uslova;

13) zabrani rad subjektima u oblasti sredstava za zaštitu bilja do ispunjenja uslova predviđeni ovim zakonom;

14) zabrani rad Pravnom licu koje obavlja poslove od javnog interesa na period od tri meseca, ukoliko ispitivanja ne vrše u skladu sa uslovima, standardima i metodama propisanim ovim zakonom i propisima donetim na osnovu njega;

15) zabrani rad licima koja onemogućavaju vršenje inspekcijske kontrole ili ne dostave potrebne podatke, dokumentaciju sa kojom raspolažu ili na drugi način spreče inspekcijsku kontrolu, na period od tri meseca;

16) zabrani uvoz, naredi vraćanje pošiljke ili privremeno oduzme pošiljku, ukoliko nisu ispunjeni uslovi propisani ovim zakonom i propisima donetim na osnovu njega;

17) podnese zahtev za pokretanje prekršajnog postupka, prijavu za privredni prestup i krivičnu prijavu zbog povrede odredaba ovog zakona i propisa donetih na osnovu njega.

Mere iz stava 1. ovog člana fitosanitarni inspektor utvrđuje rešenjem.

Fitosanitarni inspektor može rešenjem iz stava 2. ovog člana kojim se zabranjuje proizvodnja, primena i stavljanje u promet sredstava za zaštitu bilja odrediti da se ta sredstva čuvaju kod lica kod kojih su zatečena.

Rešenjem iz stava 2. ovog člana određuju se i uslovi za čuvanje sredstava za zaštitu bilja.

Obaveze lica nad kojima se obavlja

inspekcijski nadzor

Član 77.

Proizvođač, distributer, uvoznik, korisnik i pružalac usluga koji podležu inspekcijskom nadzoru, dužni su da isti omoguće, pruže podatke i obaveštenja i osiguraju uslove za nesmetan rad fitosanitarnog inspektora.

Lica iz stava 1. ovog člana dužna su da u određenom roku, na zahtev fitosanitarnog inspektora, dostave ili pripreme podatke i materijale koji su potrebni za obavljanje poslova inspekcijskog nadzora.

Rok iz stava 2. ovog člana mora biti primeren vrsti zahteva.

Nadležnost za rešavanje o žalbi

Član 78.

Na rešenje fitosanitarnog inspektora može se izjaviti žalba ministru, u roku od osam dana od dana dostavljanja rešenja.

O žalbi ministar odlučuje u roku od 30 dana od dana dostavljanja žalbe.

Žalba ne odlaže izvršenje rešenja.

Rešenje ministra po žalbi iz stava 1. ovog člana je konačno i protiv njega se može pokrenuti upravni spor.

XIII. KAZNENE ODREDBE

Krivično delo

Član 79.

Ko proizvede, stavi u promet ili primeni neregistrovano sredstvo za zaštitu bilja ili aktivnu supstancu, odnosno osnovnu supstancu koja je upisana u Listu zabranjenih supstanci, odnosno proizvede, stavi u promet ili primeni sredstvo za zaštitu bilja za koje postoji zabrana proizvodnje, stavljanja u promet ili primene i time prouzrokuje štetne posledice po zdravlje ljudi ili životnu sredinu, kazniće se zatvorom do jedne godine.

Ako je usled dela iz stava 1. ovog člana nastupila znatna šteta, učinilac će se kazniti zatvorom do tri godine.

Ako je delo iz stava 1. ovog člana učinjeno iz nehata, učinilac će se kazniti novčanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.

Privredni prestup

Član 80.

Novčanom kaznom od 700.000 do 3.000.000 dinara kazniće se za privredni prestup pravno lice, ako:

1) vrši poslove od javnog interesa, a ne poseduje ugovor ili ako ih vrši suprotno ugovoru (čl. 7. i 8);

2) iskoristi podatke suprotno od propisanih uslova iz člana 18. ovog zakona;

3) stavljanje u promet i primenu sredstva za zaštitu bilja ne obavlja u skladu sa rešenjem o registraciji (član 20);

4) vrši ispitivanje neregistrovanog sredstva za zaštitu bilja ili aktivne supstance, odnosno osnovne supstance koja nije upisana u Listu odobrenih supstanci bez rešenja o odobrenju ispitivanja u istraživačke ili razvojne svrhe, odnosno suprotno tom rešenju (člana 26);

5) u slučajevima predviđenim članom 27. ovog zakona primeni sredstvo za zaštitu bilja koje nije registrovano bez rešenja o odobrenju primene neregistrovanih sredstava za zaštitu bilja;

6) stavlja u promet sredstvo za zaštitu bilja kojem je istekao rok upotrebe suprotno članu 37. st. 1. i 3. ovog zakona;

7) primenjuje sredstvo za zaštitu bilja kojem je istekao rok upotrebe suprotno članu 37. stav 2. ovog zakona;

8) primenjuje sredstvo za zaštitu bilja suprotno članu 44. ovog zakona, odnosno protivno zabrani primene sredstava za zaštitu bilja iz člana 45. ovog zakona;

9) primenjuje sredstvo za zaštitu bilja a ne ispunjava uslove za primenu sredstava iz člana 46. stav 1. ovog zakona, odnosno prilikom primene sredstva za zaštitu bilja ne preduzme sve potrebne aktivnosti i mere iz člana 46. st. 2. i 3. ovog zakona;

10) Ministarstvu ne dostavi podatke o žetvi, odnosno berbi koju obavlja pre isteka karence u skladu sa članom 46. stav 4. ovog zakona, odnosno ako posle žetve, odnosno berbe skladišti bilje, odnosno biljne proizvode tretirane pre isteka karence, zajedno sa drugim biljem, odnosno biljnim proizvodima ili ih stavi u promet pre ispitivanja i utvrđivanja njihove bezbednosti suprotno članu 46. stav 5. ovog zakona;

11) primenjuje sredstvo za zaštitu bilja, a ne poseduje rešenje o odobravanju primene naročito opasnih sredstava za zaštitu bilja (član 47. stav 1);

12) primenjuje sredstvo za zaštitu bilja suprotno odredbama člana 48. st. 1. i 2. ovog zakona;

13) primenjuje sredstvo za zaštitu bilja otrovna za pčele suprotno odredbi člana 49. stav 1. ovog zakona;

14) primenjuje sredstvo za zaštitu bilja koja su klasifikovana i obeležena oznakom za rizik za vodenu sredinu i vodene organizme suprotno odredbi člana 49. stav 3. ovog zakona;

15) hrana i hrana za životinje koju stavlja u promet sadrži ostatke sredstava za zaštitu bilja iznad maksimalno dozvoljenih količina (član 52. stav 1);

16) pruža usluge, a nije upisan u Registar pružalaca usluga (član 53);

17) ne postupi po rešenju fitosanitarnog inspektora, u skladu sa ovim zakonom (član 76).

Za privredni prestup iz stava 1. ovog člana novčanom kaznom od 70.000 do 200.000 dinara kazniće se i odgovorno lice u pravnom licu.

Za radnje iz stava 1. ovog člana pored novčane kazne, može se izreći i zaštitna mera zabrane pravnom licu da se bavi određenom privrednom delatnošću, odnosno zaštitna mera zabrane odgovornom licu da vrši određene dužnosti u trajanju od šest meseci do sedam godina.

Prekršaj pravnog lica

Član 81.

Novčanom kaznom od 500.000 do 1.000.000 dinara kazniće se za prekršaj pravno lice, ako:

1) dostavi netačne podatke u postupku registracije sredstava za zaštitu bilja (čl.12. i 13, član 21, član 22. stav 4, član 24. stav 3 i član 25);

2) vrši ispitivanje na kičmenjacima suprotno članu 17. st. 1. i 2. ovog zakona;

3) primenjuje sredstvo za zaštitu bilja za namene koje nisu navedene u rešenju o registraciji, bez rešenja o odobrenju primene sredstava za zaštitu bilja za male useve i manje značajne namene (član 21. stav 5);

4) ne obavesti korisnike sredstva za zaštitu bilja putem dodatnog uputstva o odobrenju primene sredstva za zaštitu bilja za male useve i manje značajne namene (član 21. stav 7);

5) ne povuče iz prometa sredstvo za zaštitu bilja u roku iz rešenja iz člana 23. stav 1. i člana 25. st. 4. i 5. ovog zakona;

6) ne postupa sa zalihama sredstva za zaštitu bilja u skladu sa članom 23. stav 3. i članom 25. stav 7. ovog zakona;

7) dostavi netačne podatke u postupku izdavanja rešenja o odobrenju ispitivanja neregistrovanih sredstava za zaštitu bilja ili aktivne supstance, odnosno osnovne supstance koja nije upisana u Listu odobrenih supstanci u istraživačke ili razvojne svrhe, odnosno u postupku izdavanja rešenja o odobravanju primene neregistrovanih sredstava za zaštitu bilja u hitnim slučajevima (čl. 26. i 27);

8) ne obavesti Ministarstvo i korisnike o mogućim štetnim posledicama sredstva za zaštitu bilja (član 30);

9) pakuje, deklariše, daje uputstvo za primenu, oglašava ili izlaže sredstvo za zaštitu bilja suprotno članu 31. stav 3. i članu 38. ovog zakona;

10) vrši promet sredstva za zaštitu bilja, a nije upisan u Registar distributera i uvoznika u skladu sa članom 32. ovog zakona;

11) vrši promet sredstva za zaštitu bilja bez rešenja o odobrenju prometa naročito opasnih sredstava za zaštitu bilja iz člana 35. stav 1. ovog zakona;

12) prodaje, skladišti ili vrši transport sredstva za zaštitu bilja suprotno članu 36. stav 2. ovog zakona;

13) ne obezbedi da skladištenje sredstva za zaštitu bilja vrši lice koje je stručno osposobljeno za obavljanje tih poslova (član 36. stav 3);

14) uveze sredstvo za zaštitu bilja preko graničnog prelaza koji nije određen za vršenje fitosanitarnog pregleda (član 40. st. 1. i 2);

15) uveze pošiljku bez pregleda i uzorkovanja (član 41. stav 1);

16) izvrši premeštanje, otvaranje ili deljenje pošiljke za koju je rešenjem o prevozu određen carinski nadzor do završetka pregleda, odnosno uzorkovanja, odnosno odobrenja ili odbijanja njenog uvoza (član 42. st. 2. i 3);

17) stavlja u promet ili koristi uređaje za primenu suprotno članu 51. stav 1. ovog zakona;

18) ne vodi evidenciju i ne dostavlja podatke iz evidencije u skladu sa članom 64. ovog zakona.

Za prekršaj iz stava 1. ovog člana kazniće se novčanom kaznom od 20.000 do 50.000 dinara i odgovorno lice u pravnom licu.

Prekršaj preduzetnika

Član 82.

Novčanom kaznom od 300.000 do 500.000 dinara kazniće se za prekršaj preduzetnik ako učini radnje iz člana 80. stav 1. tač. 3), 5), 6), 7), 8), 9), 10), 11), 12), 13), 14), 15), 16) i 17) ovog zakona.

Član 83.

Novčanom kaznom od 100.000 do 400.000 dinara kazniće se za prekršaj preduzetnik ako učini radnje iz člana 81. stav 1. tač. 1), 2), 3), 4), 5), 6), 7), 8), 9), 10), 11), 12), 13), 14), 15), 16), 17) i 18) ovog zakona.

Prekršaj fizičkog lica

Član 84.

Novčanom kaznom od 35.000 do 50.000 dinara kazniće se za prekršaj fizičko lice ako učini radnje iz člana 80. stav 1. tač. 7), 8), 9), 10), 11), 12), 13), 14), 15) i 17) ovog zakona, kao i ako:

1) primenjuje sredstvo za zaštitu bilja suprotno zabranama ili ograničenjima iz člana 23. st. 1, 2. i 3. ovog zakona;

2) pruža usluge u oblasti sredstava za zaštitu bilja bez dozvole za pružanje usluga iz člana 57. stav 1. ovog zakona.

Član 85.

Novčanom kaznom od 5.000 do 30.000 dinara kazniće se za prekršaj fizičko lice ako učini radnje iz člana 81. stav 1. tač. 3), 4), 17) i 18) ovog zakona, kao i ako ne obavesti Ministarstvo da sredstvo za zaštitu bilja štetno utiče na zdravlje ljudi ili životinja ili površinske i podzemne vode ili životnu sredinu u skladu sa članom 30. stav 2. ovog zakona.

Rok za usklađivanje poslovanja

Član 86.

Proizvođač, distributer, uvoznik, korisnik i pružalac usluga dužni su da svoje poslovanje usklade sa odredbama ovog zakona u roku od tri godine od dana stupanja na snagu ovog zakona.

Postupci za registraciju koji nisu okončani

Član 87.

Postupci registracije pesticida koji su započeti pre stupanja na snagu ovog zakona, okončaće se u skladu sa propisima koji su važili do dana stupanja na snagu ovog zakona, osim u slučaju da su uslovi za registraciju po ovom zakonu povoljniji po podnosioca zahteva.

Rešenja o izdavanju dozvole za stavljanje u promet pesticida

Član 88.

Rešenja o izdavanju dozvole za stavljanje u promet pesticida koja su doneta na osnovu Zakona o zaštiti bilja („Službeni list SRJ”, br. 24/98 i 26/98-ispravka i „Službeni glasnik RS”, broj 101/05-dr.zakon) važe do isteka roka važenja utvrđenog tim rešenjem, a najduže pet godina od dana stupanja na snagu ovog zakona.

Rešenja o izdavanju privremene dozvole za stavljanje u promet pesticida koja su doneta na osnovu Zakona o zaštiti bilja („Službeni list SRJ”, br. 24/98 i 26/98-ispravka i „Službeni glasnik RS”, broj 101/05-dr.zakon) važe do isteka roka važenja utvrđenog tim rešenjem, a najduže godinu dana od dana stupanja na snagu ovog zakona.

Obavljanje poslova od javnog interesa do raspisivanja konkursa

Član 89.

Pravno lice koje je na osnovu Zakona o zaštiti bilja („Službeni list SRJ”, br. 24/98 i 26/98-ispravka i „Službeni glasnik RS”, broj 101/05-dr.zakon) ovlašćeno za ispitivanje pesticida i kontrolu opreme i uređaja za primenu pesticida, obavljaće poslove za koje je ovlašćeno do okončanja konkursa za obavljanje poslova od javnog interesa, koji se sprovodi u skladu sa ovim zakonom.

Primena podzakonskih propisa

Član 90.

Propisi koji se donose na osnovu ovlašćenja iz ovog zakona doneće se u roku od tri godine od dana stupanja na snagu ovog zakona.

Do donošenja propisa iz stava 1. ovog člana primenjivaće se propisi koji su doneti na osnovu Zakona o zaštiti bilja („Službeni list SRJ”, br. 24/98 i 26/98-ispravka i „Službeni glasnik RS”, broj 101/05-dr.zakon), osim odredbi tih propisa koje nisu u skladu sa ovim zakonom.

Prestanak važenja ranijih zakona

Član 91.

Danom stupanja na snagu ovog zakona prestaju da važe odredbe Zakona o zaštiti bilja („Službeni list SRJ”, br. 24/98 i 26/98-ispravka i „Službeni glasnik RS”, broj 101/05-dr.zakon), kojima se uređuju pesticidi.

Stupanje na snagu zakona

Član 92.

Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u „Službenom glasniku Republike Srbije”.

O B R A Z L O Ž E Nj E

I. USTAVNI OSNOV ZA DONOŠENjE ZAKONA

Ustavni osnov za donošenje Zakona o sredstvima za zaštitu bilja sadržan je u članu 97. stav 1. tačka 9. Ustava Republike Srbije, kojim je utvrđeno da Republika Srbija obezbeđuje sistem zaštite i unapređivanja životne sredine i zaštitu i unapređivanje biljnog i životinjskog sveta.

II. RAZLOZI ZA DONOŠENjE ZAKONA

Proizvodnja, registracija, stavljanje u promet, uvoz, kontrola u prometu preko državne granice i u unutrašnjem prometu, ispitivanje, deklarisanje i obeležavanje, kao i ambalaža za pakovanje sredstava za zaštitu bilja uređena je Zakonom o zaštiti bilja („Službeni list SRJ”, br. 24/98 i 26/98-ispravka i „Službeni glasnik RS”, br. 101/05-dr. zakon) i podzakonskim propisima donetim na osnovu njega. Osim sredstava za zaštitu bilja, ovim zakonom uređena je i oblast zdravlja bilja i oblast sredstava za ishranu bilja, koje su veoma važne i velike oblasti.

Takođe, kontrola sredstava za zaštitu bilja u proizvodnji i prometu uređena je i Zakonom o zaštiti bilja od bolesti i štetočina („Službeni glasnik SRS”, br. 14/84 i 6/89-dr. zakon i „Službeni glasnik RS”, br. 53/93-dr. zakon, 67/93, 48/94-dr. zakon i 101/05-dr. zakon).

Obzirom na sve okolnosti u kojima se Republika Srbija nalazila od donošenja citiranih zakona, zakonska rešenja u oblasti sredstava za zaštitu bilja, kao i u drugim pomenutim oblastima, nisu inovirana, niti su praćena nova naučna i tehnička saznanja.

Usaglašavanje postojeće zakonske regulative u oblasti sredstava za zaštitu bilja sa važećim direktivama Evropske unije dovelo je do potrebe za donošenjem novog zakona koji će regulisati ovu oblast kao samostalnu. Ovakav pristup regulisanja navedenih oblasti već je usvojen u zemljama članicama Evropske unije.

Obzirom da je u procesu evropskih integracija i pristupanja Svetskoj trgovinskoj organizaciji (STO) potrebno otkloniti i barijere za promet ove vrste proizvoda, donošenjem novog zakonskog rešenja uslovi za registraciju i stavljanje u promet izmeniće se i uskladiti sa odgovarajućim propisima u Evropskoj uniji (Uputstvo Saveta 91/414 o stavljanju na tržište sredstava za zaštitu bilja sa izmenama i dopunama, Uredba Evropskog Parlamenta i Saveta 396/2005 o maksimalnom nivou rezidua pesticida na, odnosno u hrani i hrani za životinje biljnog i životinjskog porekla i izmena Uputstva Saveta 91/414 sa izmenama i dopunama i Uputstvo Saveta 79/117 o zabrani stavljanja u promet i zabrani primene sredstava za zaštitu bilja koja sadrže određene aktivne supstance sa izmenama i dopunama) i pravilima STO, čime će se omogućiti pristup domaćih proizvođača poljoprivrednih proizvoda i sredstava za zaštitu bilja ovim tržištima.

Najvažniji razlog za donošenje novog zakona jeste činjenica da je oblast sredstava za zaštitu bilja i rezidua od sredstava za zaštitu bilja u hrani i hrani za životinje uređena propisima čije sprovođenje je u nadležnosti tri ministarstva, i to: Ministarstva poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede – Uprava za zaštitu bilja, Ministarstva životne sredine i prostornog planiranja i Ministarstva zdravlja.

Prema navedenim pozitivnim propisima, u oblasti sredstava za zaštitu bilja Ministarstvo poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede – Uprava za zaštitu bilja nadležno je za:

1) registraciju, odnosno izdavanje rešenja o stavljanju u promet sredstava za zaštitu bilja;

2) izdavanje odobrenja za uvoz aktivnih supstanci i sredstava za zaštitu bilja;

3) kontrolu prometa aktivnih supstanci i sredstava za zaštitu bilja u prometu preko državne granice (postregistraciona kontrola);

4) kontrolu prometa sredstava za zaštitu bilja na veliko i malo – unutrašnji promet (postregistraciona kontrola);

5) kontrolu linija za proizvodnju sredstava za zaštitu bilja kod domaćih proizvođača;

6) kontrolu primene sredstava za zaštitu bilja kod krajnjih korisnika (postregistraciona kontrola) – ovaj sistem kontrole nije u potpunosti uspostavljen);

7) kontrolu davalaca usluga u oblasti sredstava za zaštitu bilja;

8) ovlašćivanje i kontrolu laboratorija za ispitivanje sredstava za zaštitu bilja u postupku registracije i postregistracione kontrole;

9) sistematsku kontrolu stepena i obima zagađenosti hrane i zemljišta sredstavima za zaštitu bilja (postregistraciona kontrola).

U oblasti sredstava za zaštitu bilja Ministarstvo životne sredine i prostornog planiranja nadležno je za:

1) klasifikaciju i obeležavanje sredstava za zaštitu bilja;

2) dozvole za transport aktivnih supstanci i sredstava za zaštitu bilja;

3) kontrolu proizvodnje i prometa sredstava za zaštitu bilja na veliko;

4) otpad od pesticida (zaostale količine sredstava za zaštitu bilja i ambalaža od sredstava za zaštitu bilja).

U oblasti sredstava za zaštitu bilja Ministarstvo zdravlja nadležno je za:

1) uspostavljanje maksimalno dozvoljenih količina štetnih materija u hrani, a samim tim i rezidua sredstava za zaštitu bilja;

2) organizaciju sistematske kontrole nivoa štetnih supstancija koje se mogu nalaziti u hrani, pa samim tim i rezidua sredstava za zaštitu bilja (15 uzoraka hrane iz proizvodnje i prometa na hiljadu stanovnika godišnje);

3) ovlašćivanje i kontrolu laboratorija za ispitivanje nivoa štetnih supstancija koje se mogu nalaziti u hrani, pa samim tim i rezidua sredstava za zaštitu bilja.

U sadašnjim okvirima sistem registracije, postregistraciona kontrola (formulacije sredstava za zaštitu bilja i rezidue sredstava za zaštitu bilja), kao i kontrola proizvodnje i prometa u oblasti sredstava za zaštitu bilja nisu prepoznatljivi, odnosno kompatibilani sistemu uspostavljenom ne samo u okviru Evropske unije, već i u drugim zemljama u svetu, pri čemu se prevashodno misli na procenu rizika sredstava za zaštitu bilja na zdravlje ljudi, životinja i životnu sredinu.

U postupku registracije sredstava za zaštitu bilja, procena rizika u Evropskoj uniji i u svetu obuhvata, osim procene fizičkih i hemijskih osobina (što je u Republici Srbiji skoro potpuno u saglasnosti sa Evropskom unijom) i procenu sudbine i ponašanja sredstava za zaštitu bilja u životnoj sredini (bioakumulacija, biomagnifikacija, dospevanje u podzemne vode i sl.) i procenu delovanja na neciljane organizme (ekotoksikologija – pčele, vodeni organizmi, mikroorganizmi zemljišta, ptice, divljač i sl.), kao i procenu izloženosti ljudi u postupku primene sredstava za zaštitu bilja ili preko hrane (toksikološki aspekti).

Osnovni razlozi za ovakvo stanje su:

1) veoma česte promene sistema državne uprave i prelasci nadležnosti iz jednog u više drugih ministarstava, pri čemu dolazi do „gubljenja” pojedinih aktivnosti vezanih za postupak registracije sredstava za zaštitu bilja (kao što je slučaj sa uspostavljanjem i kontrolom maksimalnih količina ostataka);

2) diskonitinuitet u procesu donošenja odluka i kreiranju politike u oblasti sredstava za zaštitu bilja;

3) veliki broj propisa koji pokrivaju oblast sredstava za zaštitu bilja, koje sprovode tri ministarstava;

4) nejasno podeljene nadležnosti između državnih organa koji pokrivaju ovu oblast;

5) neadekvatna saradnja unutar ministarstava, kao i između ministarstava koja pokrivaju ovu oblast;

6) neadekvatni i zastareli propisi;

7) mali broj zaposlenih u svim državnim organima koji su uključeni u oblast sredstava za zaštitu bilja.

Sistem postregistracione kontrole, u smislu monitoringa rezidua sredstava za zaštitu bilja u hrani, nije u potpunosti uspostavljen, obzirom na činjenicu da, kako u postupku registracije, tako i u postupku postregistracione kontrole postoji „sukob nadležnosti” sa Ministarstvom zdravlja.

Naime, Zakonom o zdravstvenoj ispravnosti namirnica i predmeta opšte upotrebe („Službeni list SFRJ”, broj 53/91, „Službeni list SRJ”, br. 24/94, 28/96 i 37/02 i „Službeni glasnik RS”, br. 79/05 i 101/05) propisani su uslovi i mere za rezidue sredstava za zaštitu bilja u hrani (član 5. i 20-23.).

U praksi nijedan od navedenih državnih organa ne sprovodi u potpunosti postupak za uspostavljanje maksimalnog nivoa rezidua u postupku registracije sredstava za zaštitu bilja u hrani biljnog porekla, kao i sistematsku kontrolu nad hranom biljnog porekla u smislu rezidua sredstava za zaštitu bilja (postregistraciona kontrola – surveillance monitoring i enforcement- follow up monitoring).

Devedesetih godina prošlog veka Ministarstvo zdravlja je bilo nadležno i za hemikalije – Zakon o proizvodnji i prometu otrovnih materija („Službeni list SRJ”, br. 15/95, 28/96 i 37/02 i „Službeni glasnik RS”, broj 101/05), a samim tim i za uspostavljanje rezidua sredstava za zaštitu bilja u hrani, preko Komisije za maksimalno dozvoljene količine štetnih materija u hrani. Raspadom bivše SFRJ i reorganizacijom državne uprave i na saveznom i na republičkom nivou, sistem uspostavljanja rezidua sredstava za zaštitu bilja u hrani je u potpunosti rudimentiran.

Iz iznetih razloga trenutno stanje je takvo da:

1) zvanično uspostavljene maksimalno dozvoljene količine rezidua sredstava za zaštitu bilja u hrani biljnog porekla ne odražavaju sadašnje stanje registrovanih sredstava za zaštitu bilja (propisi iz 1992. godine);

2) postupak uspostavljanja maksimalno dozvoljenih količina rezidua sredstava za zaštitu bilja u hrani biljnog porekla nije jasno definisan, odnosno za sva novoregistrovana sredstava za zaštitu bilja posle 1992. godine postoje samo privremene maksimalno dozvoljene količine rezidua sredstava za zaštitu bilja u hrani biljnog porekla koje predlaže Komisija za otrove Ministarstva zaštite životne sredine i prostornog planiranja i Komisija za sredstava za zaštitu bilja Ministarstva poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede, kao savetodavna tela.

Pri tome, treba ukazati i na činjenicu da je tokom sprovođenja Zakona o zaštiti bilja pojedine odredbe bilo skoro nemoguće sprovesti zbog neadekvatnosti zakonskog rešenja, a koje se odnose na sledeće:

1) nije uspostavljena osnovna pravna odgovornost koja mora da bude na subjekatima koji se bave proizvodnjom i prometom sredstava za zaštitu bilja, već su odgovornost preuzeli nadležni organi primenom mera kontrole (sistem kontrole zasnovan na represivnim, a ne preventivnim merama);

2) neintegrisanost sistema kontrole bez koordinacije i planiranja aktivnosti (granična kontrola, kontrola u objektima proizvodnje i prometa), što za rezultat ima nepotrebne troškove i prepreke za optimalno funkcionisanje tržišta (sistem kontrole zasnovan samo na uzorkovanju i ispitivanju);

3) za laboratorije koje rade ispitivanja u oblasti sredstava za zaštitu bilja nije predviđen zahtev o akreditaciji;

4) postojanje navedena dva zakona koje sprovodi jedan državni organ sa odredbama o jednom istom pitanju koje su u suprotnosti (primer: u Zakonu o zaštiti bilja u prodajnim objektima na malo moraju raditi dipl. inž zaštite bilja ili dipl. inž. šumarstva ili drugih poljoprivrednih struka sa specijalizacijom – član 60, dok Zakon o zaštiti bilja od bolesti i štetočina predviđa četvrti stepen stručne spreme poljoprivredne i šumarske struke – član 29);

5) u Zakonu o zaštiti bilja i podzakonskim aktima koji su doneti na osnovu njega su, u određenim slučajevima, propisani različiti uslovi za ista pitanja (primer: zakonom je predviđeno da se prilikom registracije pesticida koji je proizveden od nove aktivne materije kao neophodna dokumentacija prilaže stalna dozvola izdata u zemlji proizvođača ili dozvola izdata u nekoj od zemalja Evropske unije, ako određeni usev ili zasad nije zastupljen u zemlji proizvođača pesticida, dok je podzakonskim aktom predviđeno da se prilikom registracije pesticida – bez obzira da li se radi o novoj aktivnoj materiji ili o aktivnoj materiji koja se već nalazi u prometu, kao neophodna dokumentacija prilaže dozvola za stavljanje u promet preparata u zemlji proizvođača preparata ili u jednoj od zemalja Evropske unije.

U cilju eliminisanja prepreka za izvoz poljoprivrednih proizvoda u smislu maksimalno dozvoljene količine rezidua sredstava za zaštitu bilja u hrani i hrani za životinje usled neusklađenosti propisa, kao i u cilju smanjenja uvoza (dislociranja sa drugih tržišta) i stvaranja zaliha sredstava za zaštitu bilja koja sadrže aktivne supstance koji se ne nalaze u prometu u Evropskoj uniji koje bi kasnije predstavljali realan problem u smislu njihovog bezbednog skladištenja, odlaganja i/ili uklanjanja, Uprava za zaštitu bilja je od marta meseca 2005. godine do kraja 2007. godine sprovela Nacionalni program odustajanja od aktivnih supstanci koji se ne nalaze u prometu u Evropskoj uniji.

U ovaj program uključena su ona sredstava za zaštitu bilja koja sadrže aktivne supstance za koje postoji odluka o neuključivanju u Prilog I Uputstva Evropskog parlamenta i Saveta br. 91/414/EEC od 15. jula 1991. godine o stavljanju na tržište sredstava za zaštitu bilja.

U skladu sa ovim programom razmatrano je 27 aktivnih supstanci za koje postoji odluka o neuključivanju u Prilog I (odluke do novembra 2004. godine) i za svaku aktivnu supstancu je određena ili neophodna namena (essential use) do određenog vremena (zbog nepostojanja alternativnih sredstava za zaštitu bilja ili do utroška zaliha) ili ograničeno vremensko trajanje rešenja o stavljanju u promet (do 31.12.2007. godine).

III. OBJAŠNjENjE OSNOVNIH PRAVNIH INSTITUTA

I POJEDINAČNIH REŠENjA

U poglavlju I. propisano je da se ovim zakonom uređuje registracija, kontrola, promet, uvoz i primena sredstava za zaštitu bilja u poljoprivredi i šumarstvu, poslovi od javnog interesa u oblasti sredstava za zaštitu bilja, kao i druga pitanja od značaja za sredstva za zaštitu bilja (član 1).

Članom 2. propisano je da sredstva za zaštitu bilja u smislu ovog zakona jesu: proizvodi za zaštitu bilja; proizvodi za zaštitu bilja opšte upotrebe; pomoćna sredstva za zaštitu bilja; drugi proizvodi za zaštitu bilja koji sadrže jednu ili više osnovnih supstanci. Pod sredstvima za zaštitu bilja, u smislu ovog zakona, smatraju se i proizvodi za zaštitu bilja koji se koriste u organskoj proizvodnji i proizvodi za zaštitu bilja koji sadrže, odnosno koji se sastoje od genetički modifikovanih organizama ili su dobijena od njih, ako je namerno uvođenje u životnu sredinu, stavljanje u promet ili tranzit tih organizama dozvoljen na osnovu procene rizika po životnu sredinu i zdravlje ljudi, u skladu sa zakonom kojim se uređuju genetički modifikovani organizmi.

U članu 3. data su pojašnjenja pojedinih izraza upotrebljenih u ovom zakonu, u cilju boljeg razumevanja teksta zakona, kao i unošenja pojmova koji su proizašli iz usklađivanja teksta zakona sa pravnim tekovinama Evropske unije.

Članom 4. uspostavljena je veza sa drugim propisima koji su takođe u vezi sa sredstvima za zaštitu bilja, a kojima se uređuju hemikalije i otpad.

U poglavlju II. uređeni su poslovi od javnog interesa.

Nacionalna referentna laboratorija za rezidue (u daljem tekstu: referentna laboratorija) osniva se u skladu sa zakonom kojim se uređuje bezbednost hrane (član 5).

Poslovi od javnog interesa u oblasti sredstava poveravaju se Referentnoj laboratoriji (član 6.), odnosno ustupaju Pravnim licima koja obavljaju poslove od javnog interesa putem konkursa (član 7.). Sva pravna lica koja ovim zakonom dobijaju ovlašćenje za vršenje poslova od javnog interesa zaključuju ugovor sa Ministarstvom, kojim se definišu prava i obaveze (član 8).

Referentna laboratorija organizuje i uspostavlja primenu jedinstvenih metoda, kriterijuma i smernica za obavljanje poslova od javnog interesa i izveštava Ministarstvo o njihovom sprovođenju i usaglašenosti (član 9).

U poglavlju III. propisan je postupak registracije sredstva za zaštitu bilja u smislu podnošenja zahteva za registraciju, koji može podneti proizvođač sa sedištem u Republici Srbiji i proizvođač koji nema sedište u Republici Srbiji, koji zahtev podnosi preko zastupnika, odnosno predstavništva sa sedištem u Republici Srbiji (član 10).

Članom 11. propisana je dokumentacija koju proizvođač dostavlja uz zahtev za registraciju sredstava za zaštitu bilja.

Potrebna dokumentacija za procenu aktivne supstance, odnosno osnovne supstance i dokumentacija za procenu sredstava za zaštitu bilja regulisana je čl. 12. i 13, a postupak procene i detaljni uslovi za registraciju sredstava za zaštitu bilja regulisani su u čl. 14. i 15.

Članom 16. predviđena je mogućnost priznavanja registracije sredstava za zaštitu bilja na osnovu registracije koja je izvršena u nekoj drugoj zemlji, odnosno mogućnost da se testovi i ispitivanja koja su izvršena u postupku registracije sredstava u nekoj drugoj zemlji ne ponavljaju u Republici Srbiji.

Članom 17. uređeno je sprečavanje ponavljanja ispitivanja na kičmenjacima u postupku registracije sredstva za zaštitu bilja.

Zaštita podataka i poverljivost podataka koji se dostavljaju u postupku registracije regulisani su čl. 18. i 19.

Rešenje o registraciji sredstva za zaštitu bilja (u daljem tekstu: rešenje o registraciji) donosi ministar na osnovu rezultata procene aktivne supstance, odnosno osnovne supstance i rezultata procene sredstava za zaštitu bilja i isto glasi na sredstva za zaštitu bilja i na proizvođača (član 20).

Primena registrovanog sredstava za zaštitu bilja za namene koje nisu navedene u rešenju o registraciji može se odobriti rešenjem ministra (član 21).

Članom 22. propisano je da se rešenje o registraciji izdaje na rok od najviše deset godina, na osnovu zahteva koji se podnosi Ministarstvu, najkasnije 12 meseci pre isteka roka na koji je izdato.

Članom 23. propisani su uslovi za ukidanje rešenja o registraciji i zabrane i ograničenja za promet i primenu sredstava za zaštitu bilja, a članom 24. uslovi za izmenu rešenja o registraciji. U vezi sa ovim odredbama razmatrani su slučajevi za ukidanje i menjanje rešenja koji si predviđeni odredbama čl. 233. i 234. Zakona o opštem upravnom postupku, a kojima su regulisani slučajevi izmene prvostepenog rešenja u postupku po žalbi, dok su odredbama čl. 251. i 255. regulisana vanredna pravna sredstva menjanje i poništavanje rešenja u vezi sa upravnim sporom i ukidanje i menjanje pravosnažnog rešenja uz pristanak ili po zahtevu stranke, kojima su precizno definisani uslovi, odnosno razlozi zbog kojih se rešenje može izmeniti ili ukinuti. Međutim, imajući u vidu da su u članu 4. Uputstva Saveta 91/414/EEZ od 15.07.1991. godine precizno navedeni slučajevi, odnosno razlozi kada se rešenje o registraciji sredstava za zaštitu bilja može ukinuti, odnosno izmeniti, to ove slučajeve, odnosno razloge koji proizilaze iz specifičnosti sredstava za zaštitu bilja, nije moguće upodobiti sa razlozima za ukidanje, odnosno izmenu rešenja predviđenim citiranim odredbama Zakona o opštem upravnom postupku. Takođe, odredbom člana 3. Zakona o opštem upravnom postupku propisano je da se odredbe ovog zakona kojima se, zbog specifične prirode upravnih stvari u pojedinim upravnim oblastima, propisuju neophodna odstupanja od pravila opšteg upravnog postupka, moraju biti u saglasnosti sa osnovnim načelima utvrđenim ovim zakonom. Imajući u vidu potrebu da se ovaj zakon usaglasi sa pravnim tekovinama Evropske unije, te činjenicu da odredbe o ukidanju, odnosno izmeni rešenja o registraciji u Predlogu zakona nisu u suprotnosti sa načelima Zakona o opštem upravnom postupku, Predlogom zakona su ova pitanja posebno uređena.

Članom 25. regulisani su uslovi za privremenu registraciju preparata, odnosno pomoćnog sredstva za zaštitu bilja.

Članom 26. propisano je da ispitivanje neregistrovanih sredstava za zaštitu bilja i aktivnih supstanci, odnosno osnovnih supstanci koje nisu upisane u Listu odobrenih supstanci u istraživačke ili razvojne svrhe koje se izvodi u životnoj sredini, može se vršiti samo na osnovu rešenja o odobravanju ispitivanja u istraživačke ili razvojne svrhe koje donosi ministar. Zahtev za ispitivanje mogu podneti naučnoistraživačke organizacije u oblasti sredstava za zaštitu bilja.

Članom 27. propisano je da u slučaju nepredvidivih opasnosti koje mogu prouzrokovati štetni organizmi, a koje nije moguće suzbiti ili ograničiti na odgovarajući način primenom registrovanih sredstava za zaštitu bilja i drugim merama ili usled nestašica registrovanih sredstava za zaštitu bilja na tržištu ministar rešenjem može odobriti primenu sredstava za zaštitu bilja koja nisu registrovan, a za ograničenu i kontrolisanu primenu. Rešnje o odobrenju se izdaje po službenoj dužnosti ili na zahtev zainteresovane stranke.

Čl. 28. i 29. regulisana je kontrola sredstava za zaštitu bilja posle registracije (postregistraciona kontrola) i način na koji se sprovodi, kao i sredstva za njeno sprovođenje.

Proizvođač registrovanog sredstva za zaštitu bilja, kao i korisnici sredstava za zaštitu bilja dužni su bez odlaganja da obaveste Ministarstvo i korisnike sredstava za zaštitu bilja o mogućim štetnim posledicama sredstva za zaštitu bilja, odnosno ostataka sredstva za zaštitu bilja (član 30)

U poglavlju IV. uređuje se promet sredstava za zaštitu bilja.

Članom 31. propisano je da registrovana sredstva za zaštitu bilja mogu se stavljati u promet ako su upakovana u ambalažu bezbednu po zdravlje ljudi i životnu sredinu, da ambalaža sredstva za zaštitu bilja mora imati deklaraciju i uputstvo za primenu u kojima moraju biti navedene specifične oznake rizika i upozorenja za čoveka i životnu sredinu. Prometom sredstava za zaštitu bilja se može baviti distributer koji je registrovan za obavljanje te delatnosti u skladu sa zakonom kojim se uređuje registracija privrednih subjekata i ako je upisan u Registar distributera i uvoznika sredstava za zaštitu bilja (u daljem tekstu: Registar distributera i uvoznika), koji vodi Ministarstvo, ako ispunjava uslove u pogledu objekata, opreme i stručne osposobljenosti kadrova.

Članom 32. propisano je da se upis u Registar distributera i uvoznika vrši na osnovu zahteva koji distributer podnosi Ministarstvu, te da se u ovaj registar upisuje ako su ispunjeni uslovi u pogledu objekata, opreme i stručne osposobljenosti kadrova.

Svaku promenu podataka distributer je dužan da prijavi Ministarstvu u roku od 30 dana od dana nastale promene. Brisanje iz Registra distributera i uvoznika vrši se na osnovu rešenja koje donosi ministar (čl. 33. i 34).

Promet naročito opasnih sredstava za zaštitu bilja može se vršiti na osnovu rešenja o odobrenju prometa, koje donosi ministar, a koje se može izdati distributeru koji je upisan u Registar distributera i uvoznika i koji ispunjava uslove u pogledu objekata, opreme i stručne osposobljenosti kadrova (član 35).

Sredstvo za zaštitu bilja može se transportovati i skladištiri na način kojim se ne ugrožava život i zdravlje ljudi i životinja i životna sredina i u uslovima koji obezbeđuju održavanje nepromenjenih fizičkih i hemijskih osobina i pogodnosti za primenu sredstava za zaštitu bilja (član 36).

Sredstva kojima je istekao rok upotrebe zabranjeno je stavljanje u promet, ali se pod posebnim uslovima mogu primenjivati (član 37).

Članom 38. propisano je da se registrovana sredstva za zaštitu bilja mogu oglašavati i izlagati u skladu sa namenom određenom u rešenju o registraciji.

U poglavlju V. uređuje se uvoz sredstava za zaštitu bilja, aktivnih supstanci, odnosno osnovnih supstanci.

U Republiku Srbiju mogu se uvoziti registrovana sredstva za zaštitu bilja, kao i aktivne supstance, odnosno osnovne supstance koje su upisane u Listu odobrenih supstanci i koje se koriste za proizvodnju registrovanih sredstava za zaštitu bilja (član 39).

Čl. 40, 41, 42. i 43. utvrđeni su granični prelazi, pregled i uzorkovanje pošiljki pri uvozu, pregled pošiljke u odredišnoj carinarnici i odobrenje i zabrana uvoza.

U poglavlju VI. uređena je primena sredstva za zaštitu bilja.

Uslovi za primenu sredstva za zaštitu bilja i zabrana primene propisani su čl. 44. i 45.

Članom 46. definišu se obaveze i odgovornosti korisnika sredstava, koji mora biti stručno osposobljen za njihovu primenu.

Članom 47. propisana je primena naročito opasnih sredstava za zaštitu bilja, koja se ne mogu primenjivati bez rešenja o odobrenju primene koje izdaje ministar pravnom licu, odnosno preduzetniku koji ispunjava uslove u pogledu objekata, opreme, stručne spreme i stručne osposobljenosti kadrova.

Članom 48. propisani su uslovi za primenu sredstava za zaštitu bilja iz vazduhoplova, a članom 49. uslovi za zaštitu pčela, vodenih organizama i drugih neciljanih organizama pri primeni sredstava za zaštitu bilja.

Čl. 50. i 51. propisani su uslovi za stavljanje u promet i upotrebu uređaja za primenu, čime se obezbeđuje sigurna i efikasna primena i sigurnost za rukovaoce, radnu i životnu sredinu. U tom smislu propisan je i način kontrolnog testiranja, to jest provera tehničke ispravnosti i funkcionalnosti uređaja.

Ostaci sredstava za zaštitu bilja u hrani, i u hrani za životinje ne smeju biti prisutni u količinama većim od maksimalne dozvoljene količine (član 52).

U poglavlju VII. propisano je da usluge u oblasti sredstava za zaštitu bilja, u smislu ovog zakona, jesu: savetodavne usluge, koje se odnose na davanje preporuka za suzbijanje štetnih organizama sredstvima za zaštitu bilja na bilju, biljnim proizvodima i propisanim objektima i operativne usluge, koje se odnose na sprovođenje mera suzbijanja štetnih organizama sredstvima za zaštitu bilja (član 53).

Članom 54. propisan je upis u Registar pružalaca usluga, koji vodi Ministarstvo, članom 55. propisana je sadržina Registra pružalaca usluga, a članom 56. propisani su uslovi za brisanje iz Registra pružalaca usluga.

Ministarstvo izdaje dozvolu za pružanje usluga u oblasti sredstava za zaštitu bilja na period od tri godine (član 57).

Obnavljanje dozvole za pružanje usluga, oduzimanje dozvole za pružanje usluge i evidencija o dozvolama za pružanje usluga propisani su čl. 58, 59. i 60.

U poglavlju VIII. propisano je da radi razmatranja stručnih pitanja, davanja stručnih mišljenja i učešća u realizaciji projektnih zadataka u oblasti sredstava za zaštitu bilja, ministar, u skladu sa propisima kojima se uređuje državna uprava, rešenjem osniva posebnu radnu grupu – Stručni savet za sredstva za zaštitu bilja (član 61).

Članom 62. regulisani su poslovi Stručnog saveta.

U poglavlju IX. uređeno je stručno usavršavanje lica zaposlenih u Ministarstvu, Referentnoj laboratoriji i Pravnom licu koje obavlja poslove od javnog interesa (član 63), prema programu koji donosi Ministarstvo.

U poglavlju X. urađena je evidencija, prikupljanje i razmena podataka.

Proizvođač koji ima sedište u Republici Srbiji, distributer, korisnik sredstava za zaštitu bilja i pružalac usluga dužni su da vode evidenciju o sredstvima za zaštitu bilja, odnosno o izvršenim uslugama i u obavezi su da podatke iz evidencije dostave Ministarstvu u propisanom roku, a na propisanom obrascu (član 64). Na osnovu pomenutih podataka Ministarstvo vodi bazu podataka i razmenjuje podatke o sredstvima za zaštitu bilja (čl. 65, 66, 67. i 68).

U poglavlju XI. utvrđena su sredstva za sprovođenje zakona.

Članom 69. propisano je da se sredstva za obavljanje poslova od javnog interesa obezbeđuju u budžetu Republike Srbije.

Članom 70. propisane su vrste poslova za koje pravno lice, preduzetnik, odnosno fizičko lice plaća naknadu, a članom 71. troškovi upravnog postupka.

U poglavlju XII. uređen je nadzor, i to u članu 72. inspekcijski nadzor, u članu 73. nadzor nad vršenjem poverenih poslova, u članu 74. legitimacija, znak i službeno odelo fitosanitarnog inspektora, u članu 75. prava i dužnosti fitosanitarnog inspektora, u članu 76. mere koje nalaže fitosanitarni inspektor, u članu 77. obaveze lica nad kojima se obavlja inspekcijski nadzor, a u članu 78. nadležnost za rešavanje po žalbi.

U poglavlju XIII. utvrđene su kaznene odredbe.

Članom 79. propisano je krivično delo za lice koje proizvede, stavi u promet ili primeni sredstvo za zaštitu bilja ili aktivnu supstancu, odnosno osnovnu supstancu koja je upisana u Listu zabranjenih supstanci, odnosno proizvede, stavi u promet ili primeni sredstvo za zaštitu bilja za koje postoji zabrana proizvodnje, stavljanja u promet ili primene i time prouzrokuje štetne posledice po zdravlje ljudi ili životnu sredinu.

Članom 80. propisane su novčane kazne za privredni prestup pravnog lica i odgovornog lica u pravnom licu, kao i zaštitna mera zabrane pravnom licu da se bavi određenom privrednom delatnošću, odnosno zaštitna mera zabrane odgovornom licu da vrši određene dužnosti, u trajanju od šest meseci do sedam godina.

Članom 81. propisane su novčane kazne za prekršaj pravnog lica i odgovornog lica u pravnom licu.

Čl. 82. i 83. propisane su novčane kazne za prekršaj preduzetnika.

Čl. 84. i 85. propisane su novčane kazne za prekršaj fizičkog lica.

U poglavlju XIV. regulisane su prelazne i završne odredbe.

Rok za usklađivanje poslovanja proizvođača, distributera, uvoznika, korisnika sredstava za zaštitu bilja i pružalaca usluga utvrđen je u članu 86.

Članom 87. uređeno je okončanje postupaka registracije sredstava za zaštitu bilja (pesticida) koji su započeti pre stupanja na snagu ovog zakona.

Članom 88. regulisano je važenje rešenja o izdavanju dozvole za stavljanje u promet pesticida koja su doneta na osnovu Zakonu o zaštiti bilja.

Članom 89. regulisano je obavljanje poslova od javnog interesa do raspisivanja konkursa.

Primena podzakonskih propisa regulisana je u članu 90, a prestanak važenja ranijih zakona u članu 91.

Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u „Službenom glasniku Republike Srbije”.

IV. PROCENA IZNOSA FINANSIJSKIH SREDSTAVA

POTREBNIH ZA SPROVOĐENjE ZAKONA

Nacionalna referentna laboratorija za rezidue osniva se u skladu sa Zakonom kojim se uređuje bezbednost hrane. Navedenim zakonom izvršena je i procena iznosa finansijskih sredstava vezanih za osnivanje referentnih laboratorija i imenovanje referentnih labortorija za pojedine vrste ispitivanja. Napominjemo da je osnivanje nacionalnih referentnih laboratorija i njihovog imenovanja za pojedine vrste ispitivanja bio deo programa CARDS – Community Assistance for Reconstruction, Development and Stabilisation (Pomoć Zajednice za rekonstrukciju, razvoj i stabilizaciju), koji je završen 2006. godine (ukupan iznos sredstava šest miliona evra). Pomoć je obuhvatila nabavku opreme i navedene laboratorije.

Nacionalne referentne laboratorije će se osnovati odlukom Vlade nakon donošenja Zakona o bezbednosti hrane, i to u toku 2009. godine. Za početak rada će biti potrebno obezbediti eventualno naknade za rad 15 lica koja bi tokom 2009. godine bila zaposlena.

Sredstva za sprovođenje poslova od javnog interesa (znači i finansiranje referentne laboratorije), uključujući i Godišnji plan postregistracione kontrole biće obezbeđena u budžetu od naplate troškova postupka registracije, kao i od postupka uvođenja u Registar distributera sredstava za zaštitu bilja. Sredstva koja će po tom osnovu biti uplaćena u budžet Republike Srbije procenjuju se na oko 5.000.000,00 dinara na godišnjem nivou.

U postupku je odobravanje projekta kojim je Republika Srbija konkurisala u okviru programa koji je predložilo Ministarstvo inostranih poslova Republike Grčke – Odeljenje za razvoj međunarodne pomoći (Hellenic International Development Cooperation Department – Hellenic Aid). Između zainteresovanih strana potpisan je Protokol o saradnji (Collaboration Statement). U okviru ovog projekta pomoć Republici Srbiji se pored obuka, odnosi i na kupovinu opreme (tečno maseni maseni spektrofotometar – LC-MC/MC QQQ system) za Referentu laboratoriju u iznosu od 250.000 USD.

V. ANALIZA EFEKATA

1) Koji problem se rešava zakonom?

U procesu proizvodnje hrane, biljke su izložene kako štetnim organizmima, tako i drugim faktorima (gubitak hranljivosti, usvajanje hemijskih supstanci, nepovoljni uslovi gajenja). Iz tih razloga, zaštita bilja se mora stalno sprovoditi, kako bi se izbeglo smanjenje prinosa i gubitaka u proizvodnji, a samim tim i osigurati pouzdane sirovine za proizvodnju bezbedne hrane.

Iako savremena zaštita bilja počiva na principima integralne zaštite bilja svakako da je primena sredstava za zaštitu bilja jedan od najznačajnijih načina zaštite bilja od štetnih organizama.

To znači da se prvo mora obezbediti da se na tržištu nalaze i koriste samo sredstva za zaštitu bilja odobrena od strane nadležnog tela, odnosno ona koja su pogodna, registrovana za određene (specifične) namene. Sredstava za zaštitu bilja se registruju, stavljaju u promet i primenjuju, adekvatno obeležena i sa uputstvom za upotrebu, u skladu sa dobrom poljoprivrednom praksom i dobrom praksom u zaštiti bilja, koje obezbeđuju da poljoprivredni proizvodi nakon žetve/ubiranja ne sadrže rezidue pesticida iznad dozvoljene granice.

Obzirom na činjenicu da primena sredstava za zaštitu bilja, bilo da su proizvedena u našoj zemlji ili da potiču iz uvoza, je izuzetno značajna sa stanovišta unapređenja poljoprivredne proizvodnje, očuvanja biljnih resursa, zaštite potrošača i životne sredine i da je biljna proizvodnja u našoj zemlji, u smislu inputa kao što su sredstva za zaštitu bilja uvozno zavisna nameće se potreba izrade novog Zakona o sredstvima za zaštitu bilja, kojim će se uslovi za njihovo stavljanje u promet izjednačiti sa uslovima u Evropske unije.

Novim zakonom o sredstvima za zaštitu bilja urediće se registracija, stavljanje u promet i primena sredstava za zaštitu bilja, kao i ostataka sredstava za zaštitu bilja u hrani i hrani za životinje, u skladu sa Uputstvom Saveta 91/414/EEZ o stavljanju na tržište sredstava za zaštitu bilja sa izmenama i dopunama, Uredbom Evropskog Parlamenta i Saveta 396/2005 o maksimalnom nivou rezidua pesticida na ili u hrani i hrani za životinje biljnog i životinjskog porekla i izmena Uputstva Saveta 91/414/EEZ sa izmenama i dopunama i Uputstvom Saveta 79/117/EEZ o zabrani stavljanja u promet i zabrani primene sredstava za zaštitu bilja koja sadrže određene aktivne supstance sa izmenama i dopunama.

Osim problema koji su istaknuti u Poglavlju II. Razlozi za donošenje zakona, potrebno je ukazati i da je u periodu 2004-2006 godine Uprava za zaštitu bilja ocenjivana od strane inspekcije TAIEX (Technical Assistance Information Exchange Unit – institucija za tehničku pomoć i razmenu informacija Genaralnog Direktorata za proširenje Evropske Komisije) i FVO (Food and Veterinary Office – EU kancelarija za hranu i veterinu koja se bavi inspekcijom i ocenom sistema bezbednosti hrane u zemaljama članicama Evropske unije i trećim zemljama koje izvoze u Evropsku uniju), koje su ocenile kontrolni sistem u oblasti sredstava za zaštitu bilja kao sistem koji nije prepoznatljiv u okvirima Evropske unije, i to u smislu:

1) organizacione strukture (tri ministarstva uključena u postupak registracije i kontriole bez koordinacije ili dobro uspostavljenih komunikacionih kanala);

2) procene rizika – preregistracioni proces (nedostaje procena rizika u smislu sudbine i ponašanja u životnoj sredini, uspostavljanje maksimalno dozvoljenih količina ostataka);

3) kontrole posle registracije sredstava za zaštitu bilja, naročito u smislu ostataka sredstava za zaštitu bilja (zvanično uspostavljene maksimalno dozvoljene količine rezidua sredstava za zaštitu bilja u hrani biljnog porekla ne odražavaju sadašnje stanje registrovanih sredstava za zaštitu bilja – propisi iz 1992. godine, kao i nepostojanje prave sistematske kontrole rezidua u hrani i hrani za životinje).

Iz napred navedenih razloga, donošenjem ovog zakona, kao i podzakonskih propisa koji će biti doneti na osnovu njega, biće rešeni osnovni problemi, koji se ogledaju u:

1) organizacionoj strukturi – jedan nadležni organ odgovoran za postupak registracije, stavljanja u promet i postregistracionu kontrolu sredstava za zaštitu bilja;

2) uniformnosti u vršenju poslova od javnog interesa i pružanju laboratorijskih usluga, odnosno za međunarodni promet je vrlo bitna garancija jedne Referentne laboratorije koja se stara o primeni jedinstvenih procedura (metoda) u oblasti ispitivanja sredstava za zaštitu bilja, čime se obezbeđuje kvalitet, kako poslova od javnog interesa, tako i laboratorijskih usluga;

3) usklađivanju metoda uzorkovanja, rukovanja i transporta uzorcima, kao i usklađivanju metoda ispitivanja sa međunarodno priznatim;

4) pojednostavljenju postupka registracije sredstava, razmatranjem registracije koja je izvršena u nekoj drugoj zemlji;

5) ukidanju procedure izdavanja odobrenja za uvoz, čime se postiže kraća administrativna procedura.

2. Koji ciljevi treba da se postignu donošenjem zakona?

Donošenjem ovog zakona postižu se sledeći ciljevi:

1) uspostavlja se jedan nadležni organ odgovoran za postupak registracije, stavljanja u promet i postregistracionu kontrolu sredstava za zaštitu bilja;

2) uspostavlja se osnovna pravna odgovornost subjekata koji se bave proizvodnjom i prometom sredstava za zaštitu bilja, kao i proizvodnjom bilja (korisnici sredstava za zaštitu bilja), a državni organi, primenom mera kontrole, utvrđuju da li su svi uslovi uspostavljeni zakonom ispunjeni preko sprovođenja Godišnjeg plana ispitivanja sredstava za zaštitu bilja, kojim će se imati uvid u njihov kvalitet, pored ispitivanja koja će se sprovoditi u postupku inspekcijske kontrole;

3) izbegava se dupliranje kontrole proizvodnje sredstava za zaštitu bilja u smislu tehnoloških postupaka, kao i uticaja tehnoloških postupaka i proizvodnih pogona u celini na životnu sredinu koja će u potpunosti biti u nadležnosti državnog organa zaduženog za životnu sredinu;

4) uspostavlja se adekvatno vođenje podataka o proizvodnji, prometu i primeni sredstava za zaštitu bilja uvođenjem registara i njihovog povezivanja sa već postojećim koji su uspostavljeni u Ministarstvu poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede (Registar poljoprivrednih gazdinstava) i obaveza vođenja evidencija i izveštavanja, čime se obezbeđuje adekvatna analiza stanja i mogućnost kreiranja politike u ovoj oblasti u Republici Srbiji;

5) uspostavlja se sistem obuka korisnika sredstava za zaštitu bilja („profesinalni korisnik”), kao i za pružaoca usluga (bilo da se radi o savetodavnim ili operativnim poslovima – primena sredstava za zaštitu bilja), čime će se postići veća kontrola u procesu primene sredstava za zaštitu bilja i stvoriti osnova za održivu upotrebu sredstava za zaštitu bilja, u smislu njihovog smanjenja i dovođenja na meru koja je potrebna radi obezbeđenja poljoprivredne proizvodnje.

Donošenje ovog zakona omogućiće domaćim proizvođačima sredstava za zaštitu bilja pristup međunarodnom tržištu, a domaćem tržištu će se obezbediti sredstva za zaštitu bilja boljeg kvaliteta i veća sigurnost potrošača što će se odraziti na uspešniju poljoprivrednu proizvodnju.

U cilju sprovođenja ovog zakona, radi donošenja podzakonskih propisa i pripreme organizacione strukture koja može da podrži sprovođenje zakona, izrađena je dokumentacija za projekt u okviru IPA 2008 „Usklađivanje nacionalne regulative u oblasti registracije, prometa i kontrole sredstava za zaštitu bilja sa regulativom Evrpopske Unije i njihova primena”. Projekat se nalazi na preliminarnoj listi Delegacije EU Komisije u Republici Srbiji za odobravanje finansiranja.

3. Da li su razmatrane druge mogućnosti za rešavanje problema?

U toku izrade ovog zakona, kao i u prethodnom periodu doneti su propisi o izmenama postojećih podzakonskih propisa, ali su time samo delimično rešeni neki od problema. Tako je u 2005. godine donet Pravilnik o izmenama Pravilnika o metodama za ispitivanje pesticida i Pravilnik o izmenama Pravilnika o prometu, uvozu i uzorkovanju pesticida.

Takođe, radi smanjenja problema koji su se javljali prilikom izvoza poljoprivrednih proizvoda, započeto je sa Nacionalnim programom odustajanja od aktivnih materija koje nisu u prometu u Evropskoj uniji (Prilog I. Uputstva Saveta 91/414/EEC), u skladu sa članom 71. Zakona o zaštiti bilja.

U skladu sa ovim programom razmatrano je 27 aktivnih supstanci za koje postoji odluka o neuključivanju u Prilog I. (odluke do novembra 2004. godine) i za svaku aktivnu supstancu je određena ili neophodna namena (essential use) do određenog vremena (zbog nepostojanja alternativnih sredstava za zaštitu bilja ili do utroška zaliha) ili ograničeno vremensko trajanje rešenja o stavljanju u promet (do 31.12.2007. godine).

Istovremeno rađeno je i na novom zakonskom rešenju, tako da nakon donošenja ovog zakona u potpunosti su spremna za donošenje i tri podzakonaka propisa za njegovu primenu, a koji se odnose na dokumentaciju za procenu aktivne supstance, dokumentaciju za procenu sredstava za zaštitu bilja i profesionalnu obučenost za primenu sredstava za zaštitu bilja.

4. Zašto je donošenje zakona najbolje rešenje datog problema?

Donošenje zakona je najbolje rešenje, jer će kompletna oblast sredstava za zaštitu bilja biti u nadležnosti jednog organa, od registracije, preko stavljanja u promet do primene.

Takođe, zakonom se omogućava dostizanje odgovarajućih standarda, olakšava spoljnotrgovinska razmena, kao i zaštita potrošača u smislu njihovog poverenja u kvalitet sredstava za zaštitu bilja i da su ostaci sredstava u granicama maksimalno dozvoljenih, koji važe i u ostalim zemljama Evrope.

5. Na koga će i kako uticati rešenja predložena u zakonu?

Realizacija zakona će imati direktan uticaj na:

1) proizvođače i distributere, koji će svoju delatnost sa aspekta stavljanja u promet sredstava za zaštitu bilja, obavljati sa manje rizika, a time i gubitaka;

2) ovlašćene organizacije za ispitivanje, koje će primenjivati jedinstvene metode ispitivanja uz kontrolu Referentne laboratorije, a radi obavljanja ovih javnih poslova biće sprovedeni konkursi, čime se u ovoj oblasti javlja i konkurencija i podiže kvalitet usluga.

Naročit uticaj zakon će imati na korisnike sredstava, koji će kupovati sredstva sa manje sumnje u njihov kvalitet i koji će lakše plasirati svoje poljoprivredne proizvode na tržište Evropske unije, ali i morati biti obučeni za njihovu primenu, ukoliko žele da ih kupe, odnosno primenjuju.

U smislu stvaranja sistema obuka korisnika sredstava za zaštitu bilja, odnosno stvaranja tzv. „kategorija korisnika – profesionalni korisnici i amateri” u skladu sa članom 16. Uputstva Saveta 91/414/EEC i pre donošenja i stupanja na snagu ovog zakona, Uprava za zaštitu bilja je u okviru projekta Edukacije poljoprivrednih proizvođača za primenu pesticida 2006-2008. godine izradila priručnik za obuku (sastoji se iz 13 oblasti, koje pored suzbijanja štetnih organizama pokrivaju i oblasti formulacija, rukovanja, ličnih zaštitnih sredstava, uređaja za primenu, zdravlja ljudi, životne sredine, otpad od pesticida i zakonsku regulativu), pripremljene su prezentacije po oblastima obuke, pitanja za proveru znanja i održana dva treninga za stručnjake za zaštitu bilja iz 34 poljoprivredene stanice i zavoda, koji će biti nosioci ovog programa. Ministarstvo poljoprivrede Sjedinjenih američkih država je obezbedilo sredstva za realizaciju jednog dela aktivnosti u okviru ovog projekta (izrada i štampanje priručnika i trening trenera).

Jedan od glavnih ciljeva ove obuke jeste podizanje i nivoa svesti korisnika sredstava za zaštitu bilja u smislu da pesticidi, iako neophodni u poljoprivrednoj proizvodnji, predstavljaju određeni rizik za ljude i životnu sredinu i da u skladu sa uspostavljenom odgovornošću svih subjekata u oblasti sredstava za zaštitu bilja, pa i korisnika sredstava za zaštitu bilja, njihova odgovornost nije samo prema sopstvenom zdravlju, već i prema životima i bezbednosti šire zajednice i da pored zdravlja svojim aktivnostima ne narušavaju kvalitet životne sredine.

6. Koji su troškovi koje će primena zakona izazvati građanima i privredi, posebno malim i srednjim preduzećima?

Realizacija ovog zakona neće izazvati troškove građanima, ali će izazvati troškove privredi i pojedinačnim preduzećima, obzirom da sredstva za zaštitu bilja nisu roba široke potrošnje, jer predstavljaju rizik po zdravlje ljudi i životnu sredinu, jer za sve subjekte koji se bave proizvodnjom, prometom, ali i primenom moraju biti uspostavljeni posebni uslovi koji se u tom smislu moraju ispuniti.

Povećani troškovi će se odnositi na povećanje naknada za izdavanje rešenja o registraciji, obzirom da će se vršiti procena rizika u skladu sa EU standardima. Uzimajući u obzir sadašnji celokupan postupak registracije sredstava za zaštitu bilja, koji je razdvojen na tri ministarstva, troškovi registracije jednog sredstva za zaštitu bilja se kreću između 3.000 i 5.000 EUR, računajući troškove izrade toksikološke ocene (nadležnost Ministarstva životne sredine i prostornog planiranja) i ispitivanja u okviru nadležnosti Ministarstva poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede. Mora se imati u vidu da u postupku registracije se ne radi procena, odnosno uspostavljanje maksimalno dozvoljenih ostataka u hrani i hrani za životinje. Obzirom na tu činjenicu visina troškova za registraciju po ovom zakonu neće prelaziti 10.000 EUR. U poređenju sa zemljama Evropske unije to je minimalan trošak, obzirom da visina troškova za registraciju iznosi i do 50.000 EUR.

U pojedinim aspektima troškovi će se i smanjiti, npr. neće postojati troškovi vezani za izdavanja odobrenja za uvoz (iznos procenjen na godišnjem nivou na oko 2.500.000,00 dinara), kao ni troškovi utvrđivanja uslova za liniju za proizvodnju, koji su trenutno 16.000 dinara po zahtevu (postojaće samo troškovi vezani za Ministarstvo životne sredine i prostornog planiranja).

Pri tome, napominjemo da troškovi u oblasti prometa neće biti veći od nivoa troškova koji sada imaju pojedinačna preduzeća u smislu utvrđivanja uslova za promet (8.000 dinara po pojedinačnom zahtevu), a odnosiće se i na utvrđivanje uslova za obavljenje prometa i na upis u Registar distributera.

7. Da li pozitivni efekti zakona opravdavaju troškove njegove primene?

Troškovi sprovođenja ovog zakona su već predviđeni u budžetu kojim raspolaže Uprava za zaštitu bilja, kao organ uprave u sastavu Ministarstva poljoprivrede, šumarstava i vodoprovrede. U njih su uključeni i troškovi predviđeni za sprovođenje Godišnjeg plana ispitivanja sredstava za zaštitu bilja u svrhu sagledavanja njihovog kvaliteta, koje će obavljati Referentna laboratorija.

Osnivanjem Referentne laboratorije formiraće se kontrolna laboratorija, koja je kao takva prepoznatljiva u Evropskoj uniji, jer u međunarodnom prometu roba priznaje se samo rezultat one laboratorije koja sprovodi jedinstvene procedure, smernice i standarde. Ova laboratorija obavljaće poslove vezane i za sredstva za zaštitu bilja i za sredstva za ishranu bilja i oplemenjivače zemljišta.

U Republici Srbiji registrovan je 21 proizvođač sredstava za zaštitu bilja, od kojih, zbog restruktuiranja ove privredne grane, aktivno radi 12 proizvođača. Takođe, registrovano je i 41 preduzeće koje se bavi zastupanjem stranih proizvođača sredstava za zaštitu bilja, ali istovremeno, u većini slučajeva, i prometom (računajući i uvoz).

Uvoz aktivnih supstanci za proizvodnju sredstava za zaštitu bilja na godišnjem nivou je oko 3.000 tona, a sredstava za zaštitu bilja oko 4.500 tona. Proizvodnja, odnosno formulacija sredstava za zaštitu bilja u Republici Srbiji je na nivou 8.000 do 9.000 tona. Vrednost tržišta sredstava za zaštitu bilja u Republici Srbiji se procenjuje na oko 60 miliona EUR na uvoznom nivou, odnosno oko 90 miliona EUR računajući i promet unutar zemlje.

Obzirom na činjenicu da sredstva za zaštitu bilja predstavljaju rizik po zdravlje ljudi i životnu sredinu, a da se u Ministarstvu poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede, kao i u ostalim zemljama Evropske unije i sveta moraju stvoriti uslovi za procenu rizika u skladu sa međunarodnim standardima, prihodi u budžetu koji će biti veći u odnosu na prihode od sprovođenja Zakona o zaštiti bilja biće usmereni na stvaranje organizacione strukture (prijem i obuka kadrova) koja će moći da podrži ovakvu procenu rizika, u smislu zaštite zdravlja ljudi i životne sredine.

8. Da li zakon stimuliše pojavu novih privrednih subjekata na tržištu i tržišnu konkureciju?

Raspisivanjem konkursa za obavljanje poslova od javnog interesa u oblasti sredstava zaštitu bilja, kao i u postupku inspekcijskog nadzora i kontrole stimulisaće pojavu novih privrednih subjekata, a time i tržišnu konkurenciju u pogledu kvaliteta usluga.

Osnivanjem Referentne laboratorije se ne ugrožavaju postojeće institucije, već se jasno odvaja šta je to posao od javnog interesa i pod kojim uslovima se obavlja i šta je to usluga.

Što se tiče subjekata koji se bave prometom sredstava za zaštitu bilja, njihov broj biće smanjen, jer primenom dosadašnja dva zakona u ovoj oblasti:

1) stvorena je nelojalna konkurencija u smislu da je neobučenim licima, koja ne poznaju sredstva za zaštitu bilja (rukovanje, delovanje i rizik), dozvoljeno da se bave tom delatnošću;

2) stvoreni su neadekvatni uslovi za obavljanje prometa sredstava za zaštitu bilja;

3) ne postoje potpuni podaci o prometu sredstava za zaštitu bilja.

Prema evidenciji iz 2005. godine postoji 1.858 objekata za promet sredstava za zaštitu bilja na malo (poljoprivredne apoteke), čiji broj je sada verovatno veći. Ne postoji podatak o broju objekata za promet na veliko. Uspostavljanjem Registra distributera, svi subjekti biće popisani i uspostaviće se adekvatna kontrola celokupnog lanca distribucije sredstava za zaštitu bilja. Takođe, lica zaposlena kod distributera moraće da prođu obuku, što će predstavljati još jednu kariku u lancu adekvatne kontrole sredstava za zaštitu bilja.

Istovremeno, obavezom subjekata da šalju evidencije o prometu sredstava za zaštitu bilja uspostaviće se baza podataka i Republika Srbija će imati adekvatnije podatke o vrednosti tržišta ovih supstanci.

9. Da li su zainteresovane strane imale priliku da iznesu svoje stavove o zakonu?

Ovaj predlog zakona jeste rezultat rada dve radne grupe, jedne formirane maja 2004. godine i druge avgusta 2007. godine u okviru Uprave za zaštitu bilja.

Radne grupe su bile sastavljene kako od eminentih naučnika koji se bave sredstvima za zaštitu bilja, tako i od predstavnika organizacija koje vrše ispitivanja, proizvođača, uvoznika, distributera i privrednih komora.

Jedna od verzija zakona je prevedena na engleski jezik i data na mišljenje asocijaciji proizvođača sredstava za zaštitu bilja Evropske unije (ECPA). Predstavnici zastupnika inostranih proizvođača sredstava za zaštitu bilja u Republici Srbiji su posmatrači u okviru ove organizacije. Dobijene su korisne sugestije, od kojih nisu prihvaćene predlozi u vezi za paralelnim uvozom, sa čime se složila i asosijacija domaćih proizvođača sredstava za zaštitu bilja.

Domaći proizvođači su preko asocijacije u Privrednoj komori delegirali svog predstavnika, kao i zastupnici inostranih proizvođača okupljeni u udruženje SECPA. Iz tih razloga konačna radna verzija ovog zakona je predstavljala konsenzus zainteresovanih strana i nadležnog organa, uz poštovanje relevantnog zakonodavstva Evropske unije.

U toku izrade zakona, u maju mesecu 2008. godine, održan je jedan sastanak na kome su bili prisutni predstavnici svih domaćih proizvođača, zastupnika, distributera i organizacija koje se bave ispitivanjem sredstava za zaštitu bilja, na kome je izložena jedna od radnih verzija zakona. Sugestije sa sastanka su u toku izrade ovog zakona ugrađene u zakon, a prevashodno su se ticale kontrole lanca distribucije sredstava za zaštitu bilja. S tim u vezi, Ministarstvo poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede je u ovom zakonu predložilo Registar distributera, kao jednu od važnih karika u adekvatnoj kontroli sredstava za zaštitu bilja.

Takođe, u toku izrade zakona konsultovana je i asocijacija pčelara Republike Srbije (SPOS) u vezi sa odredbama zakona koji se odnose na primenu sredstava za zaštitu bilja. Njihove primedbe uvažene su jednim delom, ali će svi njihove predlozi biti uneti u podzakonski propis koji će biti donet u vezi sa zaštitom pčela, i podrazumevaće sve uslove vezane za način obaveštavanja, ispitivanja zdravstvenog stanja, preseljenja pčelinjih društava i sl.

Javna rasprava je održana postavljanjem Nacrta zakona o sredstvima za zaštitu bilja, na zvaničan sajt Ministarstva poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede.

10. Koje će mere tokom primene zakona biti preduzete da bi se ostvarili ciljevi donošenja akta?

Tokom primene ovog zakona sprovodiće se mere koje su propisane ovim zakonom i podzakonskim propisima, koji će se doneti u roku od tri godine od dana stupanja na snagu zakona.

Posebna pažnja biće posvećena uspostavljanju baza podataka koje su neophodne za sprovođenje ovog zakona, u smislu evidencije, prometa i primene sredstava, kao i izradi programa obuka za sve subjekte u oblasti sredstava za zaštitu bilja koje su zakonom predviđene.