Na osnovu člana 37. stav 1. tač. 1) i 2) Zakona o efikasnom korišćenju energije „Službeni glasnik RS”, broj 25/13) i člana 42. stav 1. Zakona o Vladi („Službeni glasnik RS”, br. 55/ 05, 71/05 ‒ ispravka, 101/07, 65/08, 16/11, 68/12 – US, 72/12, 7/14 –US i 44/14),
Vlada donosi
UREDBU
O IZMENAMA I DOPUNAMA UREDBE O VRSTAMA PROIZVODA
KOJI UTIČU NA POTROŠNJU ENERGIJE ZA KOJE JE NEOPHODNO OZNAČAVANJE POTROŠNJE ENERGIJE I DRUGIH RESURSA
Član 1.
U Uredbi o vrstama proizvoda koji utiču na potrošnju energije za koje je neophodno označavanje potrošnje energije i drugih resursa („Službeni glasnik RS”, broj 92/13), u članu 2. stav 1. tačka 5) menja se i glasi:
„5) pećnice i nape za domaćinstvo;”.
U tački 6) reč: „i” briše se i dodaje se tačka zapeta.
U tački 7) tačka na kraju zamenjuje se tačkom zapetom.
Posle tačke 7) dodaju se tač. 8) – 11) koje glase:
„8) mašine za sušenje veša sa bubnjem za domaćinstvo;
9) grejači vode, rezervoari tople vode i kompleti grejača vode i solarnog uređaja;
10) grejači prostora, kombinovani grejači, kompleti grejača prostora, opreme za regulaciju temperature i solarnog uređaja, kompleti kombinovanog grejača, opreme za regulaciju temperature i solarnog uređaja i
11) usisivači.”
Ministar nadležan za poslove energetike će u roku od 90 dana od dana stupanja na snagu ove uredbe, doneti podzakonska akta kojima će se za proizvode iz člana 1. ove uredbe propisati obavezna tehnička dokumentacija, dovoljna da bi se omogućila ocena tačnosti informacija sadržanih na etiketi sa oznakom energetske efikasnosti i u listi sa podacima o proizvodu, metodologija određivanja klase energetske efikasnosti i rokovi u kojima domaći proizvođači moraju da ispune propisane minimalne zahteve energetske efikasnosti proizvoda koje proizvode.
U skladu sa stavom 1. ovog člana, doneće se propisi o energetskom označavanju:
pećnica i napa za domaćinstvo;
2) mašina za sušenje veša sa bubnjem za domaćinstvo;
3) grejača vode, rezervoara tople vode i kompleta grejača vode i solarnog uređaja;
4) grejača prostora, kombinovanih grejača, kompleta grejača prostora, opreme za
regulaciju temperature i solarnog uređaja i kompleta kombinovanog grejača, opreme za regulaciju temperature i solarnog uređaja i
5) usisivača.
Član 3.
05 Broj: 110-8784/2016
U Beogradu,
V L A D A
PREDSEDNIK
Aleksandar Vučić
Energetska efikasnost i sprovođenje konkretnih aktivnosti u cilju povećanja ukupne energetske efikasnosti, predviđeni su Strategijom razvoja energetike Republike Srbije do 2025. godine sa projekcijama do 2030. godine („Službeni glasnik RS”, broj 101/15), kao i drugim značajnim strateškim dokumentima i propisima Republike Srbije, od kojih se izdvaja krovni Zakon o efikasnom korišćenju energije („Službeni glasnik RS”, broj 25/13) koji uvodi obavezu označavanja energetske efikasnosti za različite vrste proizvoda.
Odlukom Ministarskog saveta Energetske zajednice broj D/2014/02/MC-Enc od 23. septembra 2014. godine prošireno je područje acquis communautaire za članice Energetske zajednice potrebom donošenja odgovarajućih podzakonskih propisa kojima se implementiraju delegirani akti Evropske komisije i to:
– Delegirana uredba broj 65/2014 od 1. oktobra 2013. godine kojom se dopunjuje Direktiva 2010/30/EU u odnosu na energetsko označavanje pećnica i napa u domaćinstvu;
– Delegirana uredba broj 392/2012 od 1. marta 2012. godine kojom se dopunjuje Direktiva
2010/30/ EU u odnosu na energetsko označavanje mašina za sušenje veša sa bubnjem za domaćinstvo;
– Delegirana uredba broj 812/2013 od 18. februara 2013. godine kojom se dopunjuje Direktiva 2010/30/EU u odnosu na energetsko označavanje grejača vode, rezervoara tople vode i kompleta grejača vode i solarnog uređaja;
– Delegirana uredba broj 811/2013 od 18. februara 2013. godine kojom se dopunjuje Direktiva 2010/30/EU u odnosu na energetsko označavanje grejača prostora, kombinovih grejača, kompleta grejača prostora, opreme za regulaciju temperature i solarnog uređaja i kompleta kombinovanog grejača, opreme za regulaciju temperature i solarnog uređaja;
– Delegirana uredba broj 665/2013 od 3. maja 2013. godine kojom se dopunjuje Direktiva 2010/30/ EU u odnosu na energetsko označavanje usisivača.
Navedene delegirane uredbe implementirale bi se donošenjem odgovarajućih podzakonskih akata u nadležnosti ministarstva u čijem su delokrugu poslovi energetike, na osnovu člana 41. Zakona o efikasnom korišćenju energije.
Međutim, da bi se pristupilo donošenju pravilnika o energetskom označavanju pomenutih vrsta proizvoda, neophodno je da, u skladu sa članom 37. stav 1. Zakona o efikasnom korišćenju energije, Vlada prethodno izmeni i dopuni Uredbu o vrstama proizvoda koji utiču na potrošnju energije za koje je neophodno označavanje potrošnje energije i drugih resursa, tako što će propisati nove vrste proizvoda koji utiču na potrošnju energije za koje je neophodno označavanje potrošnje energije i drugih resursa, kao i dinamiku obaveznog uvođenja oznaka energetske efikasnosti za te vrste proizvoda.
Uredbom o izmeni i dopunama Uredbe o vrstama proizvoda koji utiču na potrošnju energije za koje je neophodno označavanje potrošnje energije i drugih resursa, izmenjen je dopunjen spisak proizvoda koji utiču na potrošnju energije za koje je neophodno označavanje potrošnje energije i drugih resursa, u skladu sa Odlukom Ministarskog saveta Energetske zajednice broj D/2014/02/MC-Enc od 23.septembra 2014. godine.
Članom 1. Uredbe, umesto za električne pećnice, propisana je obaveza označavanja potrošnja energije za pećnice i nape. Uz postojećih 7 vrsta proizvoda za koje već postoji obaveza označavanja potrošnje energije, ista obaveza propisana je za još četiri vrste proizvoda.
Članom 2. Uredbe propisuje se da će ministar nadležan za poslove energetike u roku od 90 dana od dana stupanja na snagu Uredbe doneti podzakonska akta kojima će se za proizvode iz člana 1. Uredbe propisati obavezna tehnička dokumentacija, dovoljna da bi se omogućila ocena tačnosti informacija sadržanih na etiketi sa oznakom energetske efikasnosti i u listi sa podacima o proizvodu, metodologija određivanja klase energetske efikasnosti i rokovi u kojima domaći proizvođači moraju da ispune propisane minimalne zahteve energetske efikasnosti za proizvode koje proizvode.
Članom 3. Uredbe propisuje se da ona stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja
Za sprovođenje Uredbe nije potrebno obezbeđivanje sredstava u Budžetu.
UREDBA
o vrstama proizvoda koji utiču na potrošnju energije za koje je neophodno označavanje potrošnje energije i drugih resursa
UVODNE ODREDBE
Član 1.
Ovom uredbom propisuje se:
za koje je vrste proizvoda koji direktno ili indirektno utiču na potrošnju
energije neophodno, da se pre stavljanja na tržište izvrši označavanje potrošnje energije i drugih bitnih resursa tokom njihove upotrebe, odnosno označavanje energetske efikasnosti, i
dinamika obaveznog uvođenja oznaka energetske efikasnosti za različite vrste
proizvoda.
Član 2.
Proizvodi koji se označavaju su:
1) rashladni uređaji za domaćinstvo (električni frižideri, zamrzivači i njihove kombinacije);
2) televizori;
mašine za pranje sudova;
mašine za pranje veša;
PEĆNICE I NAPE ZA DOMAĆINSTVO;
uređaji za klimatizaciju;
električne sijalice i svetiljke;
8) MAŠINE ZA SUŠENJE VEŠA SA BUBNJEM ZA DOMAĆINSTVO;
9) GREJAČI VODE, REZERVOARI TOPLE VODE I KOMPLETI GREJAČA VODE I SOLARNOG UREĐAJA;
10) GREJAČI PROSTORA, KOMBINOVANI GREJAČI, KOMPLETI GREJAČA PROSTORA, OPREME ZA REGULACIJU TEMPERATURE I SOLARNOG UREĐAJA, KOMPLETI KOMBINOVANOG GREJAČA, OPREME ZA REGULACIJU TEMPERATURE I SOLARNOG UREĐAJA I
11) USISIVAČI.
U skladu sa članom 1. ove uredbe, dopunom uredbe može se izmeniti odnosno proširiti spisak proizvoda koji su obuhvaćeni odgovarajućim aktom evropske komisije.
Ova uredba ne primenjuje se:
na proizvode iz člana 1. ove uredbe koji se na tržištu prodaju kao polovna roba
(second hand), proizvode i sredstva transporta ljudi i robe, kao i
na oznake koje su postavljene na proizvod u skladu sa drugim tehničkim propisima
koji se odnose na bezbednost.
Član 3.
Ministarstvo nadležno za poslove energetike (u daljem tekstu: Ministarstvo) za način označavanja, sadržinu i izgled oznake energetske efikasnosti, za svaki tip proizvoda iz člana 2. stav 1. ove uredbe, propisuje:
obaveznu tehničku dokumentaciju, dovoljnu da bi se omogućila ocena tačnosti
informacija sadržanih na oznaci energetske efikasnosti i listi sa podacima o proizvodu;
metodologiju određivanja klase energetske efikasnosti proizvoda koji utiču na
potrošnju energije i
rokove u kojima isporučilac mora da ispuni propisane zahteve.
ZNAČENJE IZRAZA
Član 4.
Pojedini izrazi upotrebljeni u ovoj uredbi imaju sledeće značenje:
1) „proizvod koji utiče na potrošnju energije” (u daljem tekstu: proizvod) jeste svaki proizvod koji tokom korišćenja utiče na potrošnju energije, a koji se u Republici Srbiji stavlja na tržište i/ili pušta u rad, uključujući delove namenjene za ugradnju u proizvode koji, se za potrebe potrošača stavljaju na tržište i/ili puštaju u rad kao samostalni delovi, čija se ekološka svojstva mogu nezavisno oceniti;
2)„lista sa podacima” jeste tipska tabela sa informacijama o proizvodu;
3) „ostali bitni resursi” su voda, hemikalije ili druge supstance koje proizvod troši prilikom uobičajenog korišćenja;
4)„dopunske informacije” su ostale informacije o karakteristikama proizvoda, koje se odnose na energiju ili druge bitne resurse koje on koristi, ili pomažu da se to oceni, a zasnovane su na merljivim podacima;
5)„direktan uticaj” jeste uticaj proizvoda koji koriste energiju tokom upotrebe;
6)„indirektan uticaj” jeste uticaj proizvoda koji ne koriste energiju, ali doprinose očuvanju energije tokom svoje upotrebe;
7) „isporučilac” jeste proizvođač, zastupnik ili uvoznik. U njihovom odsustvu, isporučiocem će se smatrati svako fizičko ili pravno lice koje stavlja na tržište ili u upotrebu proizvode koje obuhvata ova uredba;
8)„stavljanje na tržište” jeste prva isporuka proizvoda na tržište Republike Srbije;
9)„proizvođač” jeste pravno lice, preduzetnik ili fizičko lice koje izrađuje proizvod ili lice koje se predstavlja kao proizvođač stavljanjem na proizvod svog poslovnog imena, imena ili naziva, žiga, neke druge prepoznatljive oznake ili na drugi način;
10)„zastupnik” jeste pravno lice ili preduzetnik registrovan u Republici Srbiji, odnosno fizičko lice sa prebivalištem u Republici Srbiji, koje je proizvođač ovlastio da za njegov račun preduzima radnje iz ovlašćenja, a u vezi sa stavljanjem proizvoda na tržište Republike Srbije;
11)„uvoznik” jeste pravno lice ili preduzetnik registrovan u Republici Srbiji, odnosno fizičko lice sa prebivalištem u Republici Srbiji koje stavlja na tržište proizvod iz drugih zemalja;
12)„prodavac” jeste pravno lice ili preduzetnik registrovan u Republici Srbiji, odnosno fizičko lice sa prebivalištem u Republici Srbiji, koji potrošačima prodaju, iznajmljuju, prodaju kroz zakup ili prikazuju proizvode;
13) „stavljanje u upotrebu” jeste prvo korišćenje nekog proizvoda u Republici Srbiji u skladu sa njegovom namenom;
14) „potrošač” jeste pravno lice, preduzetnik ili fizičko lice koje kupuje ili se očekuje da kupi proizvod koji utiče na potrošnju energije.
OBAVEZE ISPORUČILACA I PRODAVACA PROIZVODA
Član 5.
Isporučioci proizvoda obavezni su da pre stavljanja na tržište proizvoda obezbede da proizvodi:
1) ispunjavaju zahteve propisane zakonom i ovom uredbom;
2) koji se isporučuju budu označeni odgovarajućim oznakama energetske efikasnosti koje opisuju klasu njihove energetske efikasnosti i sa listom sa podacima o proizvodu;
3) imaju listu sa podacima dostupnu u brošuri ili drugom štampanom materijalu koji prati proizvod;
4) imaju tehničku dokumentaciju, kao i da tehnički priručnici proizvođača i promotivni materijali o proizvodima, prikazani u bilo kom obliku (štampani i slično) kupcima pruže potrebne informacije o potrošnji energije i klasi energetske efikasnosti, na srpskom jeziku.
Član 6.
Tehnička dokumentacija iz člana 5. tačka 4) naročito obuhvata:
1 )opšti opis proizvoda;
2) gde to odgovara, rezultate izvedenih projektnih proračuna;
3) izveštaje o ispitivanju, tamo gde su primenjiva, i/ili druge javne isprave o usaglašenosti izdate u skladu sa odgovarajućim tehničkim propisima;
4) tamo gde se koriste vrednosti za slične modele, upućivanje na takve modele.
Isporučioci mogu za izradu tehničke dokumentacije da koriste dokumentaciju koja je već urađena u skladu sa zahtevima utvrđenim u važećim propisima Republike Srbije.
Član 7.
Oznaka energetske efikasnosti proizvoda mora da sadrži sve podatke propisane zakonom i ovom uredbom, i to:
1) podatke o količini energije koju proizvodi koriste pri propisanim uslovima rada;
2) vizuelno ukazuje na klasu njihove energetske efikasnosti i to od najnižih do najviših vrednosti energetske efikasnosti za dati tip proizvoda;
3) ostale podatke koji potrošaču prikazuju bitna svojstva proizvoda kao i potrošnju bitnih resursa neophodnih za rad proizvoda.
Isporučioci proizvoda iz člana 5. ove uredbe su dužni da za svaki proizvod pojedinačno, pri njegovoj isporuci, bez naknade, obezbede prodavcu oznaku energetske efikasnosti i listu sa podacima.
Isporučioci odnosno prodavci su dužni da oznaku energetske efikasnosti proizvoda postave na uočljivo mesto na proizvodu, i to bez korišćenja etiketa, simbola i opisa koji mogu da izazovu zabludu kod potrošača.
Član 8.
Format i sadržina oznake su jednoobrazni za grupe proizvoda i omogućavaju da informacije sadržane u oznaci budu vidljive i čitljive.
Za oznaku klase energetske efikasnosti primenjuju se slovne oznake latiničnog pisma od A do G koje odgovaraju specifičnim potrošnjama energije i troškova energije iz perspektive kupca.
Ukupan broj klasa po pravilu je ograničen na sedam, pri čemu slovna oznaka A odgovara najefikasnijoj klasi.
Ako to zahteva tehnološki napredak u okviru klase A mogu se koristiti tri dopunske klase i to A+, A++ i A+++.
Skala boja se sastoji od najviše sedam različitih boja, od tamnozelene do crvene. Samo za najvišu klasu oznaka u boji je uvek tamno zelena. Ako postoji više od sedam klasa, za najnižu prekobrojnu klasu može se koristiti samo crvena boja.
Član 9.
U slučaju prodaje, iznajmljivanja ili kupovine na rate proizvoda iz člana 2. stav 1. ove uredbe preko interneta, kataloga ili na drugi sličan način prodaje na daljinu, prodavac je dužan da kupcu, pre kupovine proizvoda, pruži podatke o oznaci energetske efikasnosti proizvoda i listu sa podacima o proizvodu.
Pri oglašavanju proizvoda iz stava 1. ovog člana prodavac, odnosno isporučilac je dužan da prikaže podatke i da informacije iz člana 7. stav 1. ove uredbe.
VRŠENJE INSPEKCIJSKOG NADZORA
Član 10.
Prava na korišćenje oznake isporučioci ostvaruju na osnovu ove uredbe i obezbeđuju o svom trošku izradu oznake, liste sa podacima i tehničke dokumentacije.
Ministarstvo nadležno za poslove trgovine, preko inspekcijskih organa vrši kontrolu:
1) da li proizvodi iz člana 2. stav 1. ove uredbe koji su stavljeni na tržište ispunjavaju zahteve propisane zakonom, ovom uredbom i drugim propisom;
2)da li su proizvodi iz člana 2. stav 1. ove uredbe koji su stavljeni na tržište označeni u skladu i na način propisan ovom uredbom i propisom iz člana 3. ove uredbe;
3)da li proizvodi iz člana 2. stav 1. ove uredbe koji su stavljeni na tržište poseduju tehničku dokumentaciju iz člana 6. stav 1. ove uredbe.
Tehničku dokumentaciju iz člana 6. stav 1. ove uredbe isporučilac je dužan da dostavi inspekcijskom organu na njegov zahtev i u roku koji on odredi.
Isporučilac je dužan da, radi ostvarivanja inspekcijskog nadzora, tehničku dokumentaciju iz člana 6. stav 1. ove uredbe ima na raspolaganju u periodu od najmanje 10 godina posle datuma proizvodnje poslednjeg proizvoda na koji se ta dokumentacija odnosi.
Član 11.
Tržišna inspekcija je ovlašćena da zahteva i proveru podataka u oznaci i listi sa podacima bilo kog pojedinačnog proizvoda koji je stavljen na tržište.
Proveru iz stava 1. ovog člana, na zahtev tržišne inspekcije, vrše tela za ocenjivanje usaglašenosti, akreditovana u skladu sa zakonom.
Troškovi provere iz stava 1. ovog člana podmiruju se iz budžeta Republike Srbije, ukoliko se pokaže da su podaci na oznaci energetske efikasnosti ispravni.
Tržišni inspektor ima ovlašćenje da preduzme sve mere u skladu sa zakonom kojim se uređuje oblast trgovine i zakonom kojim se uređuje oblast tržišnog nadzora.
PRELAZNE I ZAVRŠNE ODREDBE
Član 12.
U skladu sa članom 3. ove uredbe, ministar će, u roku od 60 dana od dana stupanja na snagu ove uredbe, doneti odgovarajuće akte kojima se propisuju obavezna tehnička dokumentacija, dovoljna da bi se omogućila ocena tačnosti informacija sadržanih na etiketi sa oznakom energetske efikasnosti i liste sa podacima o proizvodu, metodologija određivanja klase njihove energetske efikasnosti i rokovi u kojima domaći proizvođači moraju da ispune propisane minimalne zahteve energetske efikasnosti proizvoda koje proizvode.
U skladu sa stavom 1. ovog člana, doneće se propisi o energetskom označavanju:
mašina za pranje sudova u domaćinstvu;
rashladnih uređaja za domaćinstvo (električni frižideri, zamrzivači i njihove
kombinacije);
mašina za pranje veša u domaćinstvu;
televizora;
uređaja za klimatizaciju;
električnih sijalica i svetiljki;
električnih pećnica.
Član 13.
Ova uredba stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u „Službenom glasniku Republike Srbije”.