PROGRAM
SISTEMATSKOG ISPITIVANjA NIVOA NEJONIZUJUĆIH ZRAČENjA U ŽIVOTNOJ SREDINI ZA PERIOD OD 2015. DO 2016. GODINE
I. UVOD
Članom 5. stav 1. Zakona o zaštiti od nejonizujućih zračenja („Službeni glasnik RS”, broj 36/09), propisano je da radi otkrivanja prisustva, utvrđivanja opasnosti, obaveštavanja i preduzimanja mera zaštite od nejonizujućih zračenja vrši se sistematsko ispitivanje nivoa nejonizujućih zračenja u životnoj sredini.
Članom 5. stav 2. Zakona o zaštiti od nejonizujućih zračenja, propisano je da Vlada donosi Program sistematskog ispitivanja nivoa nejonizujućih zračenja u životnoj sredini za period od dve godine.
Navedeni program sistematskog ispitivanja nivoa nejonizujućih zračenja u životnoj sredini priprema ministarstvo nadležno za poslove zaštite od nejonizujućih zračenja (u daljem tekstu: ministarstvo) u saradnji sa organom autonomne pokrajine nadležnim za poslove zaštite životne sredine (u daljem tekstu: nadležni organ autonomne pokrajine), saglasno odredbi člana 5. stav 3. Zakona o zaštiti od nejonizujućih zračenja.
Programom sistematskog ispitivanja nivoa nejonizujućih zračenja u životnoj sredini za period od 2015. do 2016. godine utvrđuje se sistematsko ispitivanje nivoa nejonizujućih zračenja u niskofrekventnom i visokofrekventnom području u životnoj sredini, i to: mesta merenja, period i lokacije merenja, metode merenja i proračuna i izveštavanje.
II. MESTA MERENjA, PERIOD I LOKACIJE MERENjA, METODE MERENjA I PRORAČUNA I IZVEŠTAVANjE
1. Niskofrekventno područje
U skladu sa Programom sistematskog ispitivanja nivoa nejonizujućih zračenja u životnoj sredini za period od 2015. do 2016. godine, u niskofrekventnom području vršiće se merenja nivoa nejonizujućih zračenja u životnoj sredini, koja potiču od izvora nejonizujućih zračenja u zonama povećane osetljivosti, i to:
1) transformatorskih stanica, i
nadzemnih elektroenergetskih vodova za prenos ili distribuciju
električne energije.
Mesta merenja
1) Merenja nivoa nejonizujućih zračenja u životnoj sredini, koja potiču od transformatorskih stanica, vršiće se u zonama povećane osetljivosti u sledećim naseljima: Beograd, Novi Sad, Srbobran, Vrbas, Subotica, Sombor, Bačka Palanka, Kikinda, Vršac, Zrenjanin, Pančevo, Bečej, Sremska Mitrovica, Aranđelovac, Obrenovac, Lazarevac, Šabac, Kragujevac, Smederevo, Požarevac, Loznica, Valjevo, Užice, Kraljevo, Čačak, Požega, Priboj, Novi Pazar, Jagodina, Zaječar, Bor, Kruševac, Niš, Leskovac, Pirot, Vranje, Bujanovac, Preševo i Kosovska Mitrovica;
Merenja nivoa nejonizujućih zračenja u životnoj sredini, koja potiču od nadzemnih elektroenergetskih vodova za prenos ili distribuciju električne energije vršiće se u zonama povećane osetljivosti u sledećim naseljima: Beograd, Novi Sad, Subotica, Sombor, Bačka Palanka, Kula, Kikinda, Vršac, Zrenjanin, Pančevo, Sremska Mitrovica, Aranđelovac, Obrenovac, Lazarevac, Šabac, Kragujevac, Smederevo, Požarevac, Loznica, Valjevo, Užice, Sevojno, Bajina Bašta, Kraljevo, Čačak, Požega, Priboj, Novi Pazar, Jagodina, Zaječar, Bor, Kruševac, Niš, Leskovac, Pirot, Surdulica, Vranje, Bujanovac, Preševo i Kosovska Mitrovica.
Period i lokacije merenja
U niskofrekventnom području vršiće se merenja nivoa nejonizujućih zračenja u životnoj sredini jednom godišnje u zoni povećane osetljivosti naseljenog mesta koja će biti bliže određena u tenderskoj dokumentaciji prilikom izbora ovlašćenog pravnog lica za vršenje poslova sistematskog ispitivanja nivoa nejonizujućih zračenja u životnoj sredini.
Metode merenja i proračuna
Primenjuju se metode merenja i proračuna važećih domaćih ili međunarodnih standarda, i to: CEI IEC 61786; kao i standard o ispitivanju uticaja na izlaganje stanovništva nejonizujućim zračenjima – CENELEC EN 50413:2008.
Izveštavanje
Privredno društvo, preduzeće ili drugo pravno lice koje vrši poslove sistematskog ispitivanja nivoa nejonizujućih zračenja u životnoj sredini dužno je da ministarstvu, a za teritoriju autonomne pokrajine i nadležnom organu autonomne pokrajine, dostavi godišnji izveštaj o rezultatima ispitivanja, najkasnije do 31. marta tekuće godine za prethodnu godinu, a u slučaju vanrednog događaja odmah, u skladu sa Zakonom o zaštiti od nejonizujućih zračenja.
Izveštaj o sistematskom ispitivanju privredno društvo, preduzeće ili drugo pravno lice podnosi na Obrascu – Izveštaj o sistematskom ispitivanju nivoa nejonizujućih zračenja u životnoj sredini u skladu sa Pravilnikom o sadržini i izgledu obrasca izveštaja o sistematskom ispitivanju nivoa nejonizujućih zračenja u životnoj sredini („Službeni glasnik RS”, broj 104/09).
Visokofrekventno područje
U skladu sa Programom sistematskog ispitivanja nivoa nejonizujućih zračenja u životnoj sredini za period od 2015. i 2016. godine, u visokofrekventnom području vršiće se merenja nivoa nejonizujućih zračenja u životnoj sredini, koja potiču od izvora nejonizujućih zračenja u zonama povećane osetljivosti, i to:
radio baznih stanica mobilne telefonije, i
telekomunikacionih predajnika radiorelejnih sistema.
Mesta merenja
Merenja nivoa nejonizujućih zračenja u životnoj sredini, koja potiču od radio baznih stanica mobilne telefonije, vrše se u zonama povećane osetljivosti u sledećim naseljima: Beograd, Novi Sad, Subotica, Sombor, Vrbas, Bečej, Kikinda, Vršac, Zrenjanin, Pančevo, Sremska Mitrovica, Aranđelovac, Šabac, Kragujevac, Smederevo, Požarevac, Loznica, Valjevo, Užice, Kraljevo, Vrnjačka Banja, Čačak, Požega, Priboj, Novi Pazar, Jagodina, Zaječar, Bor, Kruševac, Niš, Leskovac, Pirot, Vranje, Bujanovac, Preševo i Kosovska Mitrovica;
2) Merenja nivoa nejonizujućih zračenja u životnoj sredini, koja potiču od telekomunikacionih predajnika radiorelejnih sistema, vršiće se u zonama povećane osetljivosti u sledećim naseljima: Beograd, Novi Sad, Subotica, Sombor, Kikinda, Vršac, Zrenjanin, Pančevo, Sremska Mitrovica, Aranđelovac, Šabac, Kragujevac, Smederevo, Požarevac, Loznica, Mali Zvornik, Valjevo, Užice, Kraljevo, Čačak, Požega, Priboj, Novi Pazar, Jagodina, Zaječar, Bor, Kruševac, Niš, Leskovac, Pirot, Vranje, Bujanovac, Preševo i Kosovska Mitrovica.
Period i lokacije merenja
U niskofrekventnom području vršiće se merenja nivoa nejonizujućih zračenja u životnoj sredini jednom godišnje u zoni povećane osetljivosti naseljenog mesta koja će biti bliže određena u tenderskoj dokumentaciji prilikom izbora ovlašćenog pravnog lica za vršenje poslova sistematskog ispitivanja nivoa nejonizujućih zračenja u životnoj sredini.
Metode merenja i proračuna
Primenjuju se metode merenja i proračuna važećih domaćih ili međunarodnih standarda, i to: CEI IEC 61566; kao i standard o ispitivanju uticaja na izlaganje stanovništva nejonizujućim zračenjima – CENELEC EN 50413:2008.
Izveštavanje
Privredno društvo, preduzeće ili drugo pravno lice koje vrši poslove sistematskog ispitivanja nivoa nejonizujućih zračenja u životnoj sredini dužno je da ministarstvu, a za teritoriju autonomne pokrajine i nadležnom organu autonomne pokrajine, dostavi godišnji izveštaj o rezultatima ispitivanja, najkasnije do 31. marta tekuće godine za prethodnu godinu, a u slučaju vanrednog događaja odmah, u skladu sa Zakonom o zaštiti od nejonizujućih zračenja.
Izveštaj o sistematskom ispitivanju privredno društvo, preduzeće ili drugo pravno lice podnosi na Obrascu – Izveštaj o sistematskom ispitivanju nivoa nejonizujućih zračenja u životnoj sredini u skladu sa Pravilnikom o sadržini i izgledu obrasca izveštaja o sistematskom ispitivanju nivoa nejonizujućih zračenja u životnoj sredini.