PREDLOG ZAKONA
O POTVRĐIVANJU SPORAZUMA IZMEĐU REPUBLIKE SRBIJE I DRŽAVE IZRAEL O ZAPOŠLJAVANJU ČLANOVA PORODICE DIPLOMATSKOG ILI KONZULARNOG OSOBLJA
Član 1.
Potvrđuje se Sporazum između Republike Srbije i Države Izrael o zapošljavanju članova porodice diplomatskog ili konzularnog osoblja, potpisan 13. novembra 2012. godine u Jerusalimu, u originalu na srpskom, hebrejskom i engleskom jeziku.
Član 2.
Tekst Sporazuma u originalu na srpskom jeziku glasi:
SPORAZUM
IZMEĐU
REPUBLIKE SRBIJE I DRŽAVE IZRAEL
O ZAPOŠLJAVANJU ČLANOVA PORODICE DIPLOMATSKOG ILI KONZULARNOG OSOBLJA
Republika Srbija i Država Izrael (u daljem tekstu: „Strane”);
Imajući u vidu da članovi porodice diplomatskog predstavnika koji čine deo njegovog domaćinstva, posebno supružnici, mogu želeti da rade u državi u kojoj je član diplomatskog ili konzularnog osoblja akreditovan;
U želji da omoguće tim članovima porodice da se bave plaćenom delatnošću u državi prijema;
Postigle su sledeći Sporazum:
Član 1.
Odobrenje za bavljenje plaćenom delatnošću
1. Članovi porodice koji čine deo domaćinstva člana diplomatskog ili konzularnog predstavništva države imenovanja akreditovanog da obavlja zvaničnu misiju u državi prijema dobiće odobrenje da se bave plaćenom delatnošću u državi prijema u skladu sa važećim zakonskim odredbama države prijema i odredbama ovog sporazuma.
2. Izdavanje odobrenja može se uskratiti u onim slučajevima kada se, iz razloga bezbednosti, sprovođenja javnog reda ili očuvanja nacionalnih interesa države ili državne administracije, mogu zapošljavati samo državljani države prijema.
3. Država prijema može, u svako doba, uskratiti ili oduzeti odobrenje za bavljenje plaćenom delatnošću ukoliko član porodice ne poštuje zakone države prijema.
4. Svako odobrenje za bavljenje plaćenom delatnošću u državi prijema važi samo za vreme mandata člana diplomatskog ili konzularnog predstavništva u državi prijema ili najkasnije tri meseca po isteku mandata.
Član 2.
Termini
Za potrebe ovog sporazuma:
„Član diplomatskog ili konzularnog predstavništva” označava svakog zaposlenog države imenovanja koji nije državljanin ili nema stalno nastanjenje u državi prijema i koji obavlja zvaničnu funkciju u državi prijema u diplomatskom ili konzularnom predstavništvu.
„Član porodice” člana diplomatskog ili konzularnog predstavništva označava:
a) supružnika ili de facto supružnika, u skladu sa važećim zakonodavstvom države imenovanja;
b) izdržavanu neoženjenu i neudatu decu koja su mlađa od 21 godine ili izdržavanu neoženjenu i neudatu decu mlađu od 25 godina a koja pohađaju redovnu nastavu kojom se stiče univerzitetska kvalifikacija ili diploma institucija višeg obrazovanja, priznatih od strane obe države.
c) Neoženjenu i neudatu decu sa fizičkim ili mentalnim invaliditetom koja su radno sposobna.
Član 3.
Procedure
1. Bavljenje plaćenom delatnošću člana porodice u državi prijema vrši se na osnovu odredbi ovog sporazuma i predmet je prethodnog izdavanja odobrenja od strane nadležnih organa na osnovu zahteva koje u ime člana porodice šalje ambasada države imenovanja protokolu ministarstva spoljnih poslova države prijema, navodeći u zahtevu delatnost za koju se podnosi zahtev, detaljne podatke u vezi sa potencijalnim poslodavcem i sve druge informacije koje traže nadležni organi u skladu sa njihovim procedurama i formama. Nadležni organi države prijema će, nakon što provere da li lice o kome je reč spada u kategorije navedene u ovom sporazumu i imajući u vidu važeće unutrašnje propise, zvanično obavestiti ambasadu države imenovanja, preko protokola ministarstva spoljnih poslova države prijema, da je to lice dobilo odobrenje da se bavi traženom delatnošću u skladu sa važećim zakonskim odredbama države prijema.
2. U slučaju kada član porodice želi da promeni zaposlenje, u bilo kom trenutku, pošto je dobio radnu dozvolu, on mora ponovo podneti zahtev za dobijanje odobrenja. Izdavanje odobrenja članu porodice ili potencijalnom poslodavcu da se bavi plaćenom delatnošću ne podrazumeva izuzimanje od bilo kakvih obaveza, procedura ili taksi koje važe za svakog zaposlenog, bilo da se one odnose na lične karakteristike, profesionalne ili trgovinske kvalifikacije ili neke druge. U slučajevima profesija za koje su potrebne posebne kvalifikacije, član porodice neće biti izuzet od zahteva za ispunjenjem obaveza. Odredbe ovog sporazuma se neće tumačiti kao priznanje, od strane druge ugovorne Strane, diplome neophodne za zaposlenje.
Član 4.
Imunitet od građanskog i upravnog sudstva
Članovi porodice koji uživaju imunitet od građanskog i upravnog sudstva države prijema u skladu sa Bečkom konvencijom o diplomatskim odnosima iz 1961. godine ili u skladu sa pravilima običajnog međunarodnog prava koja su sadržana u Bečkoj konvenciji o konzularnim odnosima iz 1963. godine, taj imunitet neće imati u pogledu bilo kog činjenja ili nečinjenja koje se dogodi tokom bavljenja plaćenom delatnošću koje je predmet građanskog ili upravnog sudstva države prijema. Takvo odstupanje, odnosno odricanje od imuniteta od građanskog i upravnog sudstva ne odnosi se na imunitet od izvršenja presude, u kom slučaju je potrebno posebno odricanje od imuniteta.
Član 5.
Imunitet od krivičnog sudstva
Članovi porodice koji uživaju imunitet od krivičnog sudstva države prijema u skladu sa Bečkom konvencijom o diplomatskim odnosima iz 1961. godine ili u skladu sa pravilima običajnog međunarodnog prava koja su sadržana u Bečkoj konvenciji o konzularnim odnosima iz 1963. godine:
a) Odredbe u pogledu imuniteta od krivičnog sudstva države prijema se i dalje primenjuju u pogledu svakog činjenja ili nečinjenja koji se dogode za vreme bavljenja plaćenom delatnošću.
b) Međutim, u slučaju teškog krivičnog dela učinjenog za vreme bavljenja plaćenom delatnošću, na pismeni zahtev države prijema, država imenovanja će ozbiljno razmotriti odricanje od imuniteta tog člana porodice u krivičnom postupku države prijema.
c) Takvo odricanje od imuniteta u krivičnom postupku ne važi u slučaju imuniteta od izvršenja presude, u kom slučaju je potrebno posebno odricanje od imuniteta.
Član 6.
Poreski sistem i sistem socijalne zaštite
U skladu sa Bečkom konvencijom o diplomatskim odnosima iz 1961. godine i u skladu sa pravilima običajnog međunarodnog prava koja su sadržana u Bečkoj konvenciji o konzularnim odnosima iz 1963. godine, članovi porodice podležu poreskom sistemu i sistemu socijalnog osiguranja države prijema u vezi sa svim pitanjima koja se tiču njihovog bavljenja plaćenim delatnostima u toj državi.
Član 7.
Rešavanje sporova
Svako neslaganje ili spor u pogledu tumačenja ili primene ovog sporazuma rešavaće se putem međusobnih konsultacija.
Član 8.
Otkazivanje Sporazuma
Svaka strana može otkazati ovaj sporazum pismenim obaveštavanjem druge strane, diplomatskim putem, o svojoj nameri da otkaže ovaj sporazum. Otkazivanje stupa na snagu šest meseci od datuma obaveštenja.
Član 9.
Stupanje na snagu
Ovaj sporazum stupa na snagu trideset (30) dana nakon datuma poslednjeg obaveštenja kojim ugovorne strane obaveštavaju jedna drugu o ispunjenju njihovih zakonskih procedura za stupanje na snagu ovog sporazuma.
U POTVRDU ČEGA, dole potpisani, propisno ovlašćeni od njihovih vlada, su potpisali ovaj sporazum.
Sačinjen u Jerusalimu, na dan 13. novembra 2012. godine, koja odgovara 28. hešvan 5773. godini, u dva originala na srpskom, hebrejskom i engleskom jeziku, pri čemu su svi tekstovi jednako verodostojni. U slučaju razlika u tumačenju, merodavan je tekst na engleskom jeziku.
ZA REPUBLIKU SRBIJU ZA DRŽAVU IZRAEL
Član 3.
Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u „Službenom glasniku Republike Srbije – Međunarodni ugovori”.
O B R A Z L O Ž E NJ E
1. USTAVNI OSNOV
Ustavni osnov za donošenje Zakona o potvrđivanju Sporazuma između Republike Srbije i Države Izrael o zapošljavanju članova porodice diplomatskog ili konzularnog osoblja sadržan je u članu 99. stav 1. tačka 4. Ustava Republike Srbije prema kojem Narodna skupština potvrđuje međunarodne ugovore kad je zakonom predviđena obaveza njihovog potvrđivanja.
RAZLOZI ZA POTVRĐIVANJE MEĐUNARODNOG UGOVORA
Potvrđivanjem Sporazuma između Republike Srbije i Države Izrael o zapošljavanju članova porodice diplomatskog ili konzularnog osoblja na recipročnoj osnovi bi se između dve države omogućilo zapošljavanje, uz naknadu, članova porodica diplomatskog i konzularnog osoblja i to u skladu sa unutrašnjim propisima zemlje u kojoj se traži zaposlenje.
Kako je prema odredbama Bečke konvencije o diplomatskim odnosima od 18. aprila 1961. godine, i odredbama Bečke konvencije o konzularnim odnosima od 24. aprila 1963. godine, diplomatsko-konzularnom osoblju i članovima njihovog domaćinstva onemogućeno bavljenje lukrativnim delatnostima u državi prijema, poslednjih godina je postala uobičajena međunarodno-pravna praksa zaključivanja bilateralnih sporazuma kojima se na recipročnoj osnovi dozvoljava zapošljavanje članovima porodice zaposlenih u diplomatsko-konzularnim misijama. Druga svrha ovih sporazuma je da se pomenutom krugu lica ograniče privilegije i imuniteti u obimu u kojem su vezani za obavljanje lukrativne delatnosti, a koja bi im inače pripadala prema pomenutim bečkim konvencijama.
Savremeni način života, pokretljivost radne snage i sve češća pojava da u mnogim zemljama supružnici odbijaju da napuste svoj posao da bi pratili u inostranstvu diplomatsko-konzularnog predstavnika, naveli su mnoga ministarstva spoljnih poslova da se pozabave ovim problemom svojih zaposlenih. Osnovni cilj je očuvanje normalnog porodičnog života diplomatsko-konzularnih predstavnika i držanje porodice na okupu, uz zadovoljenje profesionalnih i ekonomskih preduslova funkcionisanja tih porodica. Efekti rada diplomatsko-konzularnih predstavnika koji deluju u uslovima razdvojene porodice su nesumnjivo manji od onih koji funkcionišu u okruženju sređenih porodičnih prilika, kada je porodica na okupu u mestu službovanja.
FINANSIJSKA SREDSTVA POTREBNA ZA SPROVOĐENJE ZAKONA
Za sprovođenje ovog zakona nije potrebno izdvajanje posebnih finansijskih sredstava.