Na osnovu člana 7. stav 4. Zakona o deviznom poslovanju („Službeni glasnik RS”, broj 62/06) i člana 42. stav 1. Zakona o Vladi („Službeni glasnik RS”, br. 55/05 i 71/05-ispravka),
Vlada donosi
U R E D B U
O BLIŽIM USLOVIMA I NAČINU PRENOSA POTRAŽIVANjA I DUGOVANjA NASTALIH PO SPOLjNOTRGOVINSKIM POSLOVIMA REZIDENATA
Član 1.
Ovom uredbom propisuju se bliži uslovi pod kojima rezidenti, osim rezidenata – fizičkih lica mogu kupovati ili prodavati, odnosno platiti ili naplatiti potraživanja i dugovanja nastala po spoljnotrgovinskim poslovima rezidenata, kao i način obavljanja tih poslova.
Potraživanja i dugovanja koja se mogu kupovati ili prodavati, odnosno platiti ili naplatiti, nastala po spoljnotrgovionskim poslovima rezidenata (u daljem tekstu: potraživanja i dugovanja), u smislu ove uredbe, su novčana potraživanja i dugovanja koje ima rezident, osim rezidenta – fizičkog lica, a koja su nastala po osnovu prometa robe i usluga sa inostranstvom.
Član 2.
Rezidenti iz člana 1. stav 1. ove uredbe vrše poslove iz tog stava radi:
namirenja potraživanja i dugovanja po osnovu izvoza i uvoza robe i usluga;
obavljanja registrovane delatnosti otkupa kratkoročnih i dugoročnih potraživanja.
Član 3.
Prodaja, odnosno naplata potraživanja, u smislu ove uredbe, je kada:
1)rezident – izvoznik koji potražuje od nerezidenta, svoje potraživanje prenosi na drugo lice – rezidenta, prema kome ima obavezu, a koji postaje novi poverilac;
2)rezident – izvoznik koji potražuje od nerezidenta, svoje potraživanje prodaje rezidentu – kupcu, koji se obavezuje da, uz naknadu, izvrši plaćanje protivvrednosti potraživanja prodavcu, a da potraživanje od nerezidenta naplati u svoje ime i za svoj račun.
Kupovina, odnosno plaćanje dugovanja je kada rezident – uvoznik, koji duguje nerezidentu, svoje dugovanje prenosi na drugo lice – rezidenta koji postaje novi dužnik.
Član 4.
Predmet kupovine ili prodaje, odnosno plaćanja ili naplate može biti svako postojeće, određeno ili najmanje odredivo, celo ili delimično, nedospelo ili dospelo, novčano potraživanje i dugovanje koje je nastalo po osnovu izvoza i uvoza robe i usluga.
Potraživanje je najmanje odredivo ako, kada nastane, može sa sigurnošću da bude utvrđeno u ugovoru.
Novčana su ona potraživanja i dugovanja koja u momentu zaključenja ugovora po osnovu kojeg dolazi do promene poverioca, odnosno dužnika, imaju za predmet novac.
Odredba u ugovoru kojom se ustupaju buduća potraživanja važi za prenos potraživanja samo kada ona nastanu, pod uslovom da budu naknadno precizirana u ugovoru o prenosu, tako da preciziranje obezbedi sigurno utvrđivanje isporučene robe ili izvršenih usluga po kojima je nastalo potraživanje.
Član 5.
Svako dalje prenošenje potraživanja od strane novog poverioca i preuzimanje duga od strane novog dužnika, vrši se u skladu sa odredbama ove uredbe.
Član 6.
Učesnicima u prodaji, odnosno naplati potraživanja smatraju se rezident-izvoznik – poverilac, rezident – novi poverilac i nerezident – dužnik.
Učesnicima u kupovini, odnosno plaćanju dugovanja smatraju se rezident – uvoznik – dužnik, rezident – novi dužnik i nerezident – poverilac.
Član 7.
Radi obavljanja poslova iz člana 3. ove uredbe, zaključuje se ugovor u pismenoj formi, između najmanje tri strane, učesnika u poslu.
Odredba stava 1. ovog člana odnosi se na izmene i dopune ugovora.
Izuzetno od odredbe stava 1. ovog člana smatra se da je ugovor iz tog stava zaključen ako je data saglasnost treće strane u pismenoj formi.
Član 8.
Ugovor iz člana 7. ove uredbe naročito sadrži:
1) identifikacione podatke o ugovornim stranama (poslovno ime, sedište, država, kao i poreski identifikacioni broj i matični broj za rezidente);
2)precizne podatke o potraživanju, odnosno dugovanju iz osnovnog spoljnotrgovinskog posla: broj i datum ugovora iz knjige kontrolnika, broj i datum izdavanja izvozne/uvozne fakture u kojoj je iskazano potraživanje, odnosno dugovanje, iznos fakture i rok dospelosti, način i uslovi plaćanja, kao i broj i datum jedinstvene carinske isprave za izvezenu, odnosno uvezenu robu;
3)podatke o predmetu ugovora: iznos potraživanja ili dugovanja u devizama i u dinarima;
mesto i datum zaključenja ugovora;
potpise ugovornih strana.
Ugovor iz stava 1. ovog člana može da sadrži i podatke o:
1)plaćanju po osnovu prodatog potraživanja koje kupac duguje prodavcu (iznos ili procenat od vrednosti fakture, uslovi, način i rok plaćanja, valuta i kurs obračuna);
2)naknadi u dinarima i elementima za njeno određivanje (kamatna stopa, diskont, premija rizika, provizija za eventualne usluge, provizija na neiskorišćeni deo kredita i druge provizije), kao i način i rok isplate naknade;
3)instrumentima obezbeđenja plaćanja (garancija, osiguranje, menica, jemstvo i dr.);
4)maksimalnom iznosu potraživanja za koji je obezbeđeno pokriće prema konkretnom dužniku.
Ugovorom iz stava 1. ovog člana mogu da budu predviđeni: drugi dokumenti kojima se dokazuje da je izvršena usluga, odnosno isporuka robe (transportna dokumenta, protokol o primopredaji robe i dr.), rok na koji se ugovor zaključuje i uslovi produženja, uslovi za raskid ugovora, način prestanka ugovora, način rešavanja sporova i drugi elementi o kojima ugovorne strane postignu saglasnost.
Član 9.
Kupac potraživanja iz člana 3. stav 1. tačka 2. ove uredbe, koji saglasno ugovoru ima obavezu da prodavcu potraživanja plati prodato potraživanje, može izvršiti plaćanje u dinarima i u devizama.
Plaćanje i naplata iz stava 1. ovog člana, dozvoljeno je samo nakon izvršenog izvoza robe i usluga, pod uslovom da potraživanje postoji u trenutku plaćanja, nezavisno od njegove dospelosti.
Plaćanje i naplatu iz stava 1. ovog člana rezidenti vrše uz podnošenje banci ugovora po osnovu kojeg dolazi do promene poverioca, jedinstvene carinske isprave i izvozne fakture, koji su osnov za ovo plaćanje, odnosno naplatu.
Član 10.
Rezident – treće lice, koji na osnovu ugovora iz člana 8. ove uredbe duguje ili potražuje po osnovu izvoza i uvoza robe i usluga, može izvršiti plaćanje, odnosno naplatu samo nakon izvršenog izvoza ili uvoza robe i usluga i pod uslovom da potraživanje i dugovanje postoji u trenutku plaćanja ili naplate.
Izvoz ili uvoz robe dokazuje se jedinstvenom carinskom ispravom, a izvoz ili uvoz usluga dokazuje se ugovorom ili fakturom za uslugu.
Plaćanje prema inostranstvu iz stava 1. ovog člana rezident vrši uz podnošenje banci: ugovora po osnovu kojeg je došlo do promene dužnika, fakture o robi i jedinstvene carinske isprave, ako se radi o isporučenoj robi, odnosno ugovora po osnovu kojeg je došlo do promene dužnika i fakture, ako se radi o obavljenoj usluzi.
Korisnik naplate – rezident po prijemu priliva iz stava 1. ovog člana podnosi banci: ugovor po osnovu kojeg je došlo do promene poverioca, fakture o robi i jedinstvene carinske isprave, odnosno ugovor po osnovu kojeg dolazi do promene poverioca i fakture, ako je osnov naplate obavljena usluga.
Član 11.
Kod ugovora čijim zaključenjem je došlo do promene poverioca, prethodni poverilac se zaključenjem ugovora, oslobađa obaveze u smislu člana 4. Zakona o deviznom poslovanju.
Novi poverilac postaje novi obveznik unosa sredstava plaćanja u Republiku Srbiju po osnovu izvršenog izvoza robe i usluga i evidentiranja poslova, a u smislu člana 4. Zakona o deviznom poslovanju.
U slučaju daljih prenošenja potraživanja, obavezu iz stava 2. ovog člana preuzima rezident – poslednji primalac potraživanja, koji može biti učesnik u prenošenju, prema odredbama Zakona o deviznom poslovanju.
Danom naplate izvezene robe, odnosno usluge, smatra se dan kada su sredstva plaćanja uplaćena na račun rezidenta – poslednjeg primaoca potraživanja, koji može biti učesnik u poslu prenošenja.
Član 12.
Ova uredba stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u „Službenom glasniku Republike Srbije”.
Broj:
U Čačku, 14. decembra 2006.godine
Vlada
Predsednik