PREDLOG ZAKONA
O IZMENI ZAKONA O PLANIRANJU I IZGRADNJI
Član 1.
U Zakonu o planiranju i izgradnji („Službeni glasnik RS”, br. 72/09, 81/09 – ispravka, 64/10 – US i 24/11), u članu 185. stav 11. reči: „2012. godine” zamenjuju se rečima: „2015. godine”.
Član 2.
Ovaj zakon stupa na snagu narednog dana od dana objavljivanja u „Službenom glasniku Republike Srbije”.
O b r a z l o ž e nj e
I. USTAVNI OSNOV
Ustavni osnov za donošenje ovog zakona nalazi se u odredbi člana 97. tač. 7, 9, 12. i 17. Ustava Republike Srbije kojim je utvrđeno da Republika Srbija uređuje i obezbeđuje određene odnose u organizaciji i korišćenju prostora, svojinske i obligacione odnose i druge odnose koji su od interesa za Republiku Srbiju u skladu sa Ustavom.
II. RAZLOZI ZA DONOŠENJE ZAKONA
Zakonom o planiranju i izgradnji („Službeni glasnik RS”, br. 72/09, 81/09- ispravka, 64/10-US i 24/11, u daljem tekstu Zakon), koji je stupio na snagu 11. septembra 2009. godine, uređena je materija koja se odnosi na planiranje, građevinsko zemljište, izgradnju objekata, vršenje nadzora nad primenom odredaba ovog zakona, vršenje inspekcijskog nadzora, kao i na druga pitanja od značaja za uređenje prostora, uređivanje i korišćenje građevinskog zemljišta i izgradnju objekata. Izmenama i dopunama Zakona, koji je stupio na snagu 5. aprila 2011. godine, predviđeno je, između ostalog, i pravo na umanjenje naknade u postupku legalizacije bespravno sagrađenih objekata, za tačno određenu kategoriju podnosilaca zahteva i kumulativno ispunjenje i drugih propisanih uslova. Članom 185. stavom 11. propisano je da pravo na umanjenje naknade propisano Zakonom mogu ostvariti lica koja sa jedinicom lokalne samouprave zaključe ugovor o uređivanju međusobnih odnosa u pogledu naknade za uređivanje građevinskog zemljišta ili ugovor o uređivanju međusobnih odnosa u pogledu pribavljanja propisane dokumentacije do 30. juna 2012. godine.
U postupku preispitivanja Zakona, a na zahtev jedinica lokalne samouprave i izveštaja o broju rešenih zahteva za legalizaciju, ocenjeno je da je rok za ostvarivanje prava na umanjenje naknade za uređivanje građevinskog zemljišta u postupcima legalizacije neophodno produžiti.
Polazeći od pomenute generalne ocene i od rezultata prethodne analize Zakona, zaključeno je da je neophodno pristupiti njegovim izmenama.
III. OBJAŠNJENJE OSNOVNIH PRAVNIH INSTITUTA I POJEDINAČNIH REŠENJA
U članu 1. predložena je izmena člana 185. stav 11. Zakona koja se odnosi na produženje roka u pogledu ostvarivanja prava na umanjenje naknade za uređivanje građevinskog zemljišta u postupcima legalizacije. Naime pravo na umanjenje navedene naknade, prema predloženom rešenju, mogu ostvariti lica koja sa jedinicom lokalne samouprave zaključe ugovor o uređivanju međusobnih odnosa u pogledu naknade za uređivanje građevinskog zemljišta ili ugovor o uređivanju međusobnih odnosa u pogledu pribavljanja propisane dokumentacije do 30. juna 2015. godine.
Članom 2. utvrđeno je stupanje na snagu ovog zakona a to je naredni dan od dana njegovog objavljivanja s obzirom da je predloženo njegovo donošenje po hitnom postupku.
IV. RAZLOZI ZA DONOŠENJE ZAKONA PO HITNOM POSTUPKU
Predloženim rešenjem omogućava se da svi podnosioci zahteva za legalizaciju ostvare zakonsku mogućnost na umanjenje cene, posebno imajući u vidu da mogućnost ispunjenja uslova propisanih za to umanjenje, najčešće ne zavise od podnosioca zahteva, već zavise od ažurnosti i efikasnosti organa koji po zahtevu postupa. Imajući u vidu broj rešenih zahteva, ali i činjenicu da bi protekom roka bilo onemogućeno vršenje ovog prava, predlaže se donošenje ovog zakona po hitnom postupku saglasno članu 167. Poslovnika Narodne skupštine („Službeni glasnik RS”, broj 20/12-prečišćen tekst).
S obzirom na navedeno, kao i činjenicu da postupak izdavanja građevinske dozvole i legalizacije objekata treba pojednostaviti, a samu legalizaciju učiniti efikasnijom kako je to i predloženo, stekli su se uslovi za donošenje ovog zakona po hitnom postupku, kojim se otklanjaju štetne posledice po rad organa lokalne samouprave u oblasti prostornog i urbanističkog planiranja, građevinskog zemljišta, izgradnje objekata, inspekcijskog nadzora i sprovođenja postupka legalizacije bespravno izgrađenih objekata.
V. RAZLOZI ZBOG KOJIH SE PREDLAŽE DA ZAKON STUPI NA SNAGU PRE OSMOG DANA OD DANA OBJAVLJIVANJA U „SLUŽBENOM GLASNIKU REPUBLIKE SRBIJE”
Neophodno je da se odredbe ovog zakona primenjuju bez odlaganja kako bi se otklonile smetnje, naročito u pogledu mogućnosti ostvarenja prava propisanog za određenu kategoriju lica zbog propuštanja prekluzivnog zakonskog roka, kao i u vezi sprovođenja postupka legalizacije bespravno izgrađenih objekata.
VI. PROCENA FINANSIJSKIH SREDSTAVA POTREBNIH ZA SPROVOĐENJE ZAKONA
Za sprovođenje ovog zakona nisu potrebna posebna finansijska sredstva u budžetu Republike Srbije.
VII. ANALIZA EFEKATA ZAKONA
Određenje problema koje ovim zakonom treba rešiti
Predloženim zakonom obezbeđuje se isti obim prava za sve podnosioce zahteva za legalizaciju, s obzirom da se najčešće radi o razlozima koje oni nisu skrivili.
Ciljevi koji se donošenjem ovog zakona postižu
Polazeći od rezultata prethodne analize važećeg zakona, kao i podzakonskih akata u oblasti legalizacije bespravno sagrađenih objekata, ocenjeno je da donošenjem ovog zakona treba da se stvori osnov za izjednačavanje svih podnosioca zahteva za legalizaciju, te da efikasnost organa koji postupaju po podnetim zahtevima ne bude zakonska smetnja za primenu prava. Produžetak roka za tri godine predstavlja i pretpostavljeni rok u kome nadležni organi mogu da izvrše svoje zakonske obaveze i omoguće investitorima pravo na umanjenje cene legalizacije.
Zakonom se posredno ostvaruju i drugi ciljevi, čime se direktno doprinosi ekonomskom razvoju.
Koje su druge mogućnosti za rešavanje problema razmatrane
Prilikom izrade ovog zakona razmatrana je jedino mogućnost produženja roka na duži vremenski period, ali je procenjeno da se produženjem roka za još tri godine ispunjava svrha osnovne norme.
Zašto je donošenje ovog zakona najbolje za rešavanje problema
Ne postoji drugo rešenje za opisanu situaciju, ako se prihvati činjenica da svim podnosiocima zahteva za legalizaciju treba omogućiti iste uslove za umanjenje naknade, posebno imajući u vidu da propuštanje roka najčešće ne zavisi od podnosioca zahteva, već od organa koji rešavaju po zahtevima za legalizaciju.
Na koga će i kako uticati predložena rešenja
Predloženo rešenje uticaće na povećanje ukupnog broja rešenih zahteva za legalizaciju, odnosno na ostvarenje osnovnog cilja legalizacije, a to je uvođenje u zakonske okvire najvećeg broja bespravno sagrađenih objekata.
Da li ovaj zakon stimuliše pojavu novih privrednih subjekata i tržišnu konkureciju
Legalizacijom objekata povećava se broj uknjiženih objekata na tržištu nekretnina, a vlasnicima se omogućava da ostvare i prava propisana posebnim zakonima: npr pravo na dobijanje kredita pod povoljnim uslovima za energetsku sanaciju objekta, pravo na stavljanje hipoteke na objekat i sl. ali se direktno ne utiče na tržišnu konkurenciju i osnivanje novih privrednih subjekata.
Koji su troškovi koje će primena akta izazvati građanima i privredi, posebno malim i srednjim preduzećima
Primena ovog zakona neće izazvati posebne troškove građanima i privredi.
Da li su zainteresovane strane imale priliku da iznesu svoje stavove o zakonu
U raspravama i konsultacijama kao i podnetim inicijativama u toku pripreme ovog zakona sa predstavnicima pojedinih opština i gradova, zainteresovane strane su imale priliku da iznesu svoje stavove koji su u velikoj meri uticali na konačno rešenje u ovom zakonu.
Koje mere će se tokom primene ovog zakona preduzeti da bi se ostvarili ciljevi donošenja propisa
U fazi primene ovog zakona, jedinicama lokalne samouprave i građanima će se pružati neophodna stručna pomoć kako bi se ostvarili ciljevi i razlozi za donošenje ovog zakona.
PREGLED ODREDABA VAŽEĆEG ZAKONA KOJE SE MENJAJU
Član 185.
Legalizacija, u smislu ovog zakona, jeste naknadno izdavanje građevinske i upotrebne dozvole za objekat, odnosno delove objekta izgrađene ili rekonstruisane bez građevinske dozvole.
Građevinska dozvola iz stava 1. ovog člana izdaće se za sve objekte izgrađene, odnosno rekonstruisane ili dograđene bez građevinske dozvole, odnosno odobrenja za izgradnju do dana stupanja na snagu ovog zakona.
Građevinska dozvola može se izdati, u smislu ovog člana, i za objekte izgrađene na osnovu građevinske dozvole, odnosno odobrenja za izgradnju i potvrđenog glavnog projekta na kojima je prilikom izvođenja radova odstupljeno od izdate građevinske dozvole, odnosno odobrenja za izgradnju i potvrđenog glavnog projekta.
Upotrebna dozvola izdaće se i za objekte izgrađene na osnovu građevinske dozvole, odnosno odobrenja za izgradnju i potvrđenog glavnog projekta, kod kojih postoji odstupanje od tehničke dokumentacije na osnovu koje je izdata građevinska dozvola, odnosno od odobrenja za izgradnju i potvrđenog glavnog projekta, ako ispunjavaju i druge uslove za korišćenje, a koriste se bez upotrebne dozvole.
Kad organ nadležan za izdavanje građevinske dozvole utvrdi da objekat koji se koristi, odnosno objekat čija je izgradnja završena bez građevinske dozvole, odnosno bez odobrenja za izgradnju i potvrđenog glavnog projekta ispunjava propisane uslove za građenje i korišćenje, građevinsku i upotrebnu dozvolu može izdati jednim rešenjem.
Naknada za uređivanje građevinskog zemljišta u postupcima legalizacije za porodične stambene objekte i stanove u stambenim zgradama čija je neto korisna površina do 100 m2 umanjuje se za 99% za svakih 25 t2 po članu porodičnog domaćinstva, a za sledećih 100 t2 neto korisne površine u istom objektu, naknada se umanjuje za 60%, osim za objekte izgrađene u ekstra i prvoj urbanističkoj zoni u skladu sa opštim aktom jedinice lokalne samouprave.
Jedinica lokalne samouprave na čijoj teritoriji se nalazi objekat koji je predmet legalizacije uređuje iznos naknade iz stava 6. ovog člana.
Pravo na umanjenje iz stava 6. ovog člana ima lice koje je izgradnjom ili kupovinom porodičnog stambenog objekta ili stana u stambenoj zgradi trajno rešavalo svoje stambeno pitanje, odnosno ako on ili članovi njegovog domaćinstva nemaju drugu nepokretnost na teritoriji jedinice lokalne samouprave na kojoj se nalazi objekat koji je predmet legalizacije, a za koji je podnet zahtev za legalizaciju u skladu sa ovim zakonom.
Naknada za uređivanje građevinskog zemljišta sa umanjenjem iz stava 6. ovog člana može se platiti u jednakim mesečnim ratama na period koji ne može biti duži od 20 godina.
Pravo na umanjenje naknade za uređivanje građevinskog zemljišta imaju vlasnici porodičnih stambenih objekata i stanova u stambenim zgradama u iznosu od 60% na prvih 100 t2 objekta koji je predmet legalizacije, osim za objekte izgrađene u ekstra i prvoj zoni izgrađenosti u skladu sa opštim aktom jedinice lokalne samouprave.
Pravo na umanjenje propisano st. 6 i 10. ovog člana mogu ostvariti lica koja sa jedinicom lokalne samouprave zaključe ugovor o uređivanju međusobnih odnosa u pogledu naknade za uređivanje građevinskog zemljišta ili ugovor o uređivanju međusobnih odnosa u pogledu pribavljanja propisane dokumentacije do 30. juna 2012. godipe 2015. GODINE.
Dokumentaciju propisanu ovim zakonom u postupcima legalizacije, na osnovu pismenog ovlašćenja vlasnika može obezbediti i jedinica lokalne samouprave. Ugovor o uređivanju međusobnih odnosa u pogledu pribavljanja propisane dokumentacije zaključuje se između jedinice lokalne samouprave i vlasnika, a bliže uslove u vezi sadržine ugovora, troškova i načina plaćanja uređuje jedinica lokalne samouprave opštim aktom koji donosi u roku od 60 dana od dana stupanja na snagu ovog zakona.
Kriterijume za umanjenje naknade za uređivanje građevinskog zemljišta u postupcima legalizacije, posebno za objekte izgrađene iz sredstava budžeta Republike Srbije, autonomne pokrajine, odnosno jedinice lokalne samouprave, odnosno sredstava pravnih lica čiji je osnivač Republika Srbija, autonomna pokrajina, odnosno jedinica lokalne samouprave, kao i uslove i način legalizacije utvrđuje ministar nadležan za poslove građevinarstva u roku od 30 dana od dana stupanja na snagu ovog zakona.
Jedinica lokalne samouprave može da propiše da deo naknade za uređivanje građevinskog zemljišta koju vlasnik objekta nije platio za izgradnju linijske komunalne infrastrukture (vodovod, kanalizacija, javni put) do dobijanja građevinske dozvole, odnosno odobrenja za izgradnju, plati po izgradnji iste, odnosno pre priključenja objekta vlasnika na linijsku komunalnu infrastrukturu.
OBRAZAC IZJAVE O USKLAĐENOSTI PROPISA
SA PROPISIMA EVROPSKE UNIJE
1. Ovlašćeni predlagač propisa – VLADA
Obrađivač – MINISTARSTVO ŽIVOTNE SREDINE, RUDARSTVA I PROSTORNOG PLANIRANJA
2. Naziv propisa
Predlog zakona o izmeni Zakona o planiranju i izgradnji
Draft Low amending the Law on spatial planning and constructing
3. Usklađenost propisa sa odredbama Sporazuma o stabilizaciji i pridruživanju između Evropskih zajednica i njihovih država članica, sa jedne strane, i Republike Srbije sa druge strane („Službeni glasnik RS”, broj 83/08) (u daljem tekstu: Sporazum), odnosno sa odredbama Prelaznog sporazuma o trgovini i trgovinskim pitanjima između Evropske zajednice, sa jedne strane, i Republike Srbije, sa druge strane („Službeni glasnik RS”, broj 83/08) (u daljem tekstu: Prelazni sporazum)
a) Odredba Sporazuma i Prelaznog sporazuma koja se odnose na normativnu saržinu propisa
b) Prelazni rok za usklađivanje zakonodavstva prema odredbama Sporazuma i Prelaznog sporazuma
v) Ocena ispunjenosti obaveze koje proizlaze iz navedene odredbe Sporazuma i Prelaznog sporazuma
g) Razlozi za delimično ispunjavanje, odnosno neispunjavanje obaveza koje proizilaze iz navedene odredbe Sporazuma i Prelaznog sporazuma
d) Veza sa nacionalnim programom za integraciju Republike Srbije
4. Usklađenost propisa sa propisima Evropske unije
a) Navođenje primarnih izvora prava EU i usklađenost sa njima
b) Navođenje sekundarnih izvora prava EU i usklađenost sa njima
v) Navođenje ostalih izvora prava EU i usklađenst sa njima
g) Razlozi za delimičnu usklađenost, odnosno neusklađenost
d) Rok u kojem je predviđeno postizanje potpune usklađenosti propisa sa propisima Evropske unije
5. Ukoliko ne postoje odgovarajući propisi Evropske unije sa kojima je potrebno obezbediti usklađenost treba konstatovati tu činjenicu. U ovom slučaju nije potrebno popunjavati Tabelu usklađenosti propisa.
Ne postoje propisi EU koji regulišu ovu oblast i sa kojima je potrebno vršiti usklađivanje.
6. Da li su prethodno navedeni izvori prava BU prevedeni na srpski jezik?
ne
7. Da li je propis preveden na neki službeni jezik EU?
ne
8. Učešće konsultanata u izradi propisa i njihovo mišljenje o usklađenosti.
–