Predlog zakona o sportu

PREDLOG ZAKONA O SPORTU

Član

Ovim zakonom uređuju se prava i obaveze sportista i ostalih fizičkih lica u sistemu sporta, pitanja vezana za pravni položaj, organizaciju i registraciju pravnih lica u sistemu sporta (u daljem tekstu: organizacije u oblasti sporta), opšti interes i potrebe i interesi građana u oblasti sporta, finansiranje, kategorizacije u oblasti sporta, strategija razvoja sporta u Republici Srbiji, školski sport, sportski objekti, organizovanje sportskih priredaba, nacionalna priznanja i nagrade za poseban doprinos razvoju i afirmaciji sporta, vođenje evidencija, nadzor nad radom organizacija u oblasti sporta i pitanja u vezi sa evidentiranjem i privatizacijom u oblasti sporta.

Član

Sport je delatnost od posebnog značaja za Republiku Srbiju.

Član

Pojedini izrazi upotrebljeni u ovom zakonu imaju sledeće značenje:

sportske aktivnosti jesu svi oblici fizičke i umne aktivnosti koji, kroz neorganizovano ili organizovano učešće, imaju za cilj izražavanje ili poboljšanje fizičke spremnosti i duhovnog blagostanja, stvaranje društvenih odnosa ili postizanje rezultata na takmičenjima svih nivoa;

sportske delatnosti jesu delatnosti kojima se obezbeđuju uslovi za obavljanje sportskih aktivnosti, odnosno omogućava njihovo obavljanje, a naročito: organizovanje učešća i vođenje sportskih takmičenja, uključujući i međunarodna takmičenja, obučavanje za bavljenje sportskim aktivnostima i planiranje i vođenje sportskih aktivnosti; sportsko suđenje; organizovanje sportskih priprema i sportskih priredaba; obezbeđenje i upravljanje sportskom opremom i objekatima; stručno obrazovanje, osposobljavanje, usavršavanje i informisanje u oblasti sporta; naučnoistraživački i istraživačko-razvojni rad u sportu; propaganda i marketing u sportu; savetodavne i stručne usluge u sportu; sportsko posredovanje;

sport za sve (rekreativni sport) jeste oblast sporta koja obuhvata bavljenje sportskim aktivnostima radi odmora i rekreacije, unapređivanja zdravlja ili unapređivanja sopstvenih rezultata, u svim segmentima populacije;

vrhunski sport jeste oblast sporta koja obuhvata sportske aktivnosti koje za rezultat imaju izuzetne (vrhunske) rezultate i sportske kvalitete;

sportska organizacija jeste organizacija koja se osniva radi obavljanja sportskih aktivnosti i sportskih delatnosti, u skladu sa ovim zakonom;

sportista jeste lice koje se bavi sportskim aktivnostima;

sportista amater jeste sportista kome zarada nije cilj bavljenja sportskim aktivnostima i tim aktivnostima se ne bavi u vidu zanimanja;

profesionalni sportista jeste sportista koji se bavi sportskom aktivnošću kao jedinim ili osnovnim zanimanjem;

sportista takmičar jeste sportista amater i profesionalni sportista koji učestvuje na sportskom takmičenju, kao član sportske organizacije ili samostalno, u skladu sa sportskim pravilima;

vrhunski sportista jeste sportista koji je na osnovu ostvarenih vrhunskih sportskih rezultata na sportskim takmičenjima rangiran, u skladu sa Nacionalnom kategorizacijom sportista, u kategoriju vrhunskih sportista;

perspektivni (talentovani) sportista jeste maloletni sportista koji je na osnovu ostvarenih sportskih rezultata rangiran, u skladu sa Nacionalnom kategorizacijom sportista, u kategoriju perspektivnih sportista;

kategorisani sportista jeste sportista koji je na osnovu ostvarenih sportskih rezultata rangiran u skladu sa Nacionalnom kategorizacijom sportista;

nacionalni sportski savez jeste sportski savez (granski ili teritorijalni) čiji su ciljevi, zadaci i delovanje u oblasti sporta usmereni na teritoriju Republike Srbije i koji je otvoren za učlanjenje lica sa teritorije Republike Srbije;

nadležni nacionalni granski sportski savez jeste onaj nacionalni sportski savez u koji su neposredno ili posredno učlanjena lica obuhvaćena sportskim pravilima tog saveza;

sportska priredba jeste određeni, planski pripremljen i sproveden, vremenski ograničen sportski događaj, za koji postoji javni interes i na kojem učestvuje više sportista;

sportsko takmičenje jeste sportska priredba koja se odvija prema unapred utvrđenim i poznatim sportskim pravilima, koja mogu biti opšte važeća za konkretnu granu sporta ili samo za konkretnu sportsku priredbu i čiji je cilj, kojem svaki učesnik teži, ili pobeda protivnika ili postizanje izvesnog unapred određenog sportskog rezultata;

nacionalno sportsko takmičenje jeste sportsko takmičenje koje se organizuje za teritoriju Republike Srbije;

profesionalno sportsko takmičenje jeste sportsko takmičenje u kojem se, u skladu sa ovim zakonom i sportskim pravilima nadležnog nacionalnog granskog sportskog saveza, takmiče isključivo profesionalni sportisti, osim ako je pravilima nadležnog međunarodnog sportskog saveza drukčije određeno;

organizator sportske priredbe jeste lice koje na sopstvenu odgovornost odlučuje o organizovanju i sprovođenju određene sportske priredbe, njome upravlja i vodi je ili na neki drugi način svojim postupcima stvara bitne pretpostavke za njeno održavanje;

sportska pravila jesu pravila utvrđena opštim aktima nadležnih nacionalnih sportskih saveza, kojima se uređuje obavljanje sportskih aktivnosti i delatnosti i ostvarivanje utvrđenih sportskih ciljeva;

sportski inspektor jeste lice koje je ovlašćeno da vrši inspekcijski nadzor, odnosno da ispituje sprovođenje ovog zakona i propisa donetih na osnovu ovog zakona neposrednim uvidom u poslovanje i postupanje fizičkih lica i organizacija u oblasti sporta, ispunjenost uslova za obavljanje sportskih aktivnosti i delatnosti i ispunjenost uslova za vršenje poslova stručnog osposobljavanja za sportska zanimanja, odnosno zvanja;

stručni sportski nadzornik sporta jeste lice koje obavlja nadzor nad stručnim radom u oblasti sporta, prati i predlaže mere koje preduzima organizacija u oblasti sporta, odnosno sportski stručnjak radi otklanjanja nedostataka, i o uočenim nedostacima u primeni mera obaveštava ministra nadležnog za sport (u daljem tekstu: ministar).

Termini kojima su u ovom zakonu označeni položaji, profesije, odnosno zanimanja, izraženi u gramatičkom muškom rodu, podrazumevaju prirodni muški i ženski rod lica na koja se odnose.

Mišljenje da li neka aktivnost, odnosno delatnost spada u sportsku aktivnost odnosno delatnost, u slučaju potrebe, daje Ministarstvo omladine i sporta (u daljem tekstu: Ministarstvo).

Član

Svako ima pravo da se bavi sportom.

Bavljenje sportom mora biti humano, slobodno i dobrovoljno, zdravo i bezbedno, u skladu sa prirodnom sredinom i društvenim okruženjem, fer, tolerantno, etički prihvatljivo, odgovorno, nezavisno od zloupotreba i ciljeva koji su suprotni sportskom duhu i dostupno svim građanima pod jednakim uslovima bez obzira na uzrast, nivo fizičkih sposobnosti, stepen eventualne invalidnosti, pol i drugo lično svojstvo.

Član

Organizacije u oblasti sporta ostvaruju svoje ciljeve i obavljaju sportske aktivnosti i delatnosti u skladu sa zakonom, sportskim pravilima, potvrđenim konvencijama u oblasti sporta i principima utvrđenim u dokumentima međunarodnih organizacija čija je članica Republika Srbija.

Sportska pravila neposredno se primenjuju na sva lica koja su, neposredno ili posredno, obuhvaćena nadležnostima nacionalnog sportskog saveza.

Nacionalni sportski savez usaglašava svoja sportska pravila sa sportskim pravilima odgovarajućeg međunarodnog sportskog saveza.

Član

Prava i obaveze utvrđene ovim zakonom primenjuju se na sve organizacije u oblasti sporta koje imaju svoje sedište na teritoriji Republike Srbije i na svako obavljanje sportskih aktivnosti i delatnosti na teritoriji Republike Srbije.

II. SISTEM SPORTA I UČESNICI U SISTEMU SPORTA

Član 7.

Sistem sporta čine fizička i pravna lica koja se bave sportskom aktivnošću, odnosno delatnošću, kao učesnici u sistemu sporta, u skladu sa ovim zakonom.

1. FIZIČKA LICA U SISTEMU SPORTA

Prava i obaveze sportista

Član 8.

Sportista može da se bavi sportskim aktivnostima samostalno ili u okviru organizacija u oblasti sporta.

Sportista može da se bavi sportskim aktivnostima amaterski ili profesionalno.

Član 9.

Prava, obaveze i odgovornosti sportista amatera uređuju se zakonom, sportskim pravilima nadležnog nacionalnog granskog sportskog saveza i opštim aktima sportske organizacije, a prava, obaveze i odgovornosti sportista takmičara amatera kojima se obezbeđuje novčana naknada za bavljenje sportom — i ugovorom između sportiste i sportske organizacije (ugovor o stipendiranju maloletnog sportiste za sportsko usavršavanje ili ugovor o bavljenju sportom).

Prava, obaveze i odgovornosti profesionalnih sportista uređuju se zakonom, sportskim pravilima nadležnog nacionalnog granskog sportskog saveza, kolektivnim ugovorom, pravilnikom o radu (kad nije zaključen kolektivni ugovor kod poslodavca) i ugovorom o radu između sportiste i sportske organizacije.

Poseban kolektivni ugovor zaključuju reprezentativni sindikat i odgovarajuće reprezentativno udruženje u sportu, u skladu sa zakonom.

Sportska organizacija i sportista dužni su da se pridržavaju prava i obaveza utvrđenih aktima iz st. 1. i 2. ovog člana.

Ugovor sa sportistom koji nema potpunu poslovnu sposobnost može da se punovažno zaključi samo uz pismenu saglasnost roditelja, odnosno staratelja, a na osnovu prethodno utvrđene zdravstvene sposobnosti sportiste koji nema potpunu poslovnu sposobnost od strane nadležne zdravstvene ustanove ili zavoda nadležnog za sport i medicinu sporta.

Sportska organizacija dužna je da pre zaključenja ugovora sportistu obavesti o pravima, obavezama i odgovornostima iz st. 1. i 2. ovog člana.

Bavljenje sportskim aktivnostima u skladu sa ugovorom o bavljenju sportom iz stava 1. ovog člana smatra se radom van radnog odnosa, u skladu sa zakonom.

Član 10.

Zabranjena je svaka neposredna i posredna diskriminacija sportista u obavljanju sportskih aktivnosti, s obzirom na neko lično svojstvo, pol, status, opredeljenje ili uverenje, uključujući i diskriminaciju profesionalnih sportista i sportista koji žele to da postanu u pogledu zapošljavanja, zarade ili uslova rada, osim kada se pravljenje razlike, odnosno stavljanje sportiste u nepovoljniji položaj u odnosu na druge sportiste u istoj ili sličnoj situaciji temelji na samoj prirodi ili stvarnim i odlučujućim uslovima obavljanja određene sportske aktivnosti, a ciljevi koji se time žele postići jesu opravdani.

Odredbe ugovora između sportiste i organizacije u oblasti sporta kojima se utvrđuje diskriminacija sportiste – ništave su, a odredbe sportskih pravila i opštih akata organizacija u oblasti sporta kojima se utvrđuje diskriminacija sportiste – ne primenjuju se.

Sportisti koji nema punovažno zaključen ugovor sa određenom sportskom organizacijom ne može biti sportskim pravilima uskraćeno pravo zaključenja ugovora o radu sa drugom sportskom organizacijom, odnosno prelazak u drugu sportsku organizaciju i nastupanje za nju na sportskim takmičenjima u svojstvu sportiste, uz plaćanje naknade sportskoj organizaciji iz koje odlazi od strane sportske organizacije u koju prelazi.

U slučaju sporazumnog raskida ugovora između sportiste i sportske organizacije, spor između sportske organizacije iz koje odlazi i sportske organizacije u koju prelazi o iznosu i plaćanju ugovorene naknade za transfer ne sme uticati na sportske aktivnosti sportiste i pravo nastupa za sportsku organizaciju u koju je prešao.

Sportista ima pravo na naknadu štete koju pretrpi aktima diskriminacije organizacije u oblasti sporta iz st. 1-4. ovog člana.

Član 11.

Ugovor između sportiste i sportske organizacije zaključuje se u pismenoj formi i registruje kod nadležnog nacionalnog granskog sportskog saveza, a u protivnom je ništav.

Ugovor između sportiste i sportske organizacije potpisuju sportista i lice ovlašćeno za zastupanje sportske organizacije, a u slučaju da je sportista lice bez potpune poslovne sposobnosti, ugovor se potpisuje u skladu sa članom 9. stav 5. ovog zakona.

U slučaju utvrđivanja ništavosti, poništenja, sporazumnog raskida ugovora ili raskida ugovora između sportske organizacije i sportiste zbog neispunjenja ugovornih obaveza, sportska organizacija dužna je da o tome bez odlaganja obavesti nadležni nacionalni granski sportski savez.

Raskid ugovora između sportiste i sportske organizacije zbog neispunjenja ugovornih obaveza vrši se odlukom nadležnog suda ili ad hoc arbitraže ili stalnog arbitražnog suda pri nadležnom granskom sportskom savezu (u daljem tekstu: sportska arbitraža), u skladu sa zakonom.

Član 12.

Profesionalni sportista zasniva radni odnos sa sportskom organizacijom zaključenjem ugovora o radu, na određeno vreme, najduže do pet godina. Po isteku ovog perioda, profesionalni sportista može ponovo da zaključi ugovor sa istom ili drugom sportskom organizacijom.

Prekidi rada kraći od 30 dana ne utiču na trajanje radnog odnosa.

Sportista i sportska organizacija, prilikom zaključenja ugovora iz stava 1. ovog člana, mogu posebno ugovoriti davanje jednokratnih naknada sportisti koje nemaju karakter zarade (naknada na ime zaključenja ugovora, naknada za korišćenje lika sportiste).

Naknade iz stava 3. ovog člana mogu biti utvrđene i opštim aktima sportske organizacije.

Radno vreme profesionalnog sportiste prilagođava se režimu priprema, odnosno takmičenja.

Profesionalni sportista može biti privremeno upućen u drugu sportsku organizaciju, na osnovu pismenog sporazuma sportske organizacije u koju se upućuje i sportske organizacije sa kojom je u radnom odnosu, uz saglasnost profesionalnog sportiste.

Član 13.

Vrhunski sportista može da se profesionalno bavi sportskim aktivnostima i delatnostima u individualnim sportovima i kao samostalni profesionalni sportista, odnosno preduzetnik.

Za obavljanje delatnosti iz stava 1. ovog člana nisu potrebni poseban prostor, oprema i kadrovi.

Agencija nadležna za registraciju privrednih subjekata dostavlja izveštaj o izvršenim upisima samostalnih profesionalnih sportista Ministarstvu šestomesečno, i to: za period januar-jun do 15. jula, a za period jul-decembar do 15. januara.

Član 14.

Sportisti amateri koji nisu obavezno osigurani u smislu zakona kojim se uređuje penzijsko i invalidsko osiguranje mogu se uključiti u obavezno osiguranje pod uslovima, u obimu i na način predviđen tim zakonom.

Sredstva za penzijsko i invalidsko osiguranje sportiste iz stava 1. ovog člana mogu obezbediti i sportske organizacije i druga pravna lica, delimično ili u celini.

Član 15.

Sportista amater može se uključiti u obavezno zdravstveno osiguranje, u skladu sa zakonom kojim se uređuje obavezno zdravstveno osiguranje.

Obaveze po osnovu osiguranja iz stava 1. ovog člana mogu preuzeti sportske organizacije ili druga pravna lica.

Osnovica i stopa doprinosa za zdravstveno osiguranje lica iz stava 1. ovog člana, utvrđuje se u skladu sa zakonom.

Član 16.

Sportista amater koji se bavi sportskim aktivnostima kao član sportskog udruženja, bez ugovora, ima prava utvrđena sportskim pravilima i opštim aktom sportske organizacije.

Ugovorom o bavljenju sportom sportista takmičar amater i sportska organizacija utvrđuju, u skladu sa sportskim pravilima, naročito: novčanu naknadu za bavljenje sportskim aktivnostima, novčane i druge nagrade za postignute sportske rezultate i naknade troškova smeštaja i ishrane za vreme sportskih priprema i sportskog takmičenja.

Ugovorom o stipendiranju maloletnog sportiste za sportsko usavršavanje utvrđuje se, u skladu sa sportskim pravilima, naročito: novčana stipendija i naknada troškova smeštaja i ishrane za vreme sportskih priprema i sportskog takmičenja.

Ugovorom iz st. 2. i 3. ovog člana može biti utvrđena i naknada za zaključenje ugovora.

Opštim aktima sportske organizacije može biti utvrđena posebna naknada na ime novčane pomoći vrhunskim sportistima sa posebnim zaslugama.

Perspektivni sportista ima pravo na stipendiju za sportsko usavršavanje, u skladu sa sportskim pravilima nadležnog nacionalnog granskog sportskog saveza.

Nacionalni sportski savezi utvrđuju posebne programe brige o perspektivnim sportistima.

Član 17.

U sportskom takmičenju može učestvovati sportista kome je u periodu od šest meseci pre održavanja sportskog takmičenja utvrđena opšta zdravstvena sposobnost za obavljanje sportskih aktivnosti, odnosno delatnosti.

Posebna zdravstvena sposobnost utvrđuje se, pored opšte zdravstvene sposobnosti, za određene sportske grane u periodu od šest meseci pre održavanja sportskog takmičenja, a za određene sportske grane i u kraćem periodu, u skladu sa pravilnikom koji sporazumno donose ministar nadležan za poslove zdravlja i ministar.

Način, vrste, obim i rokovi u kojima se sprovode zdravsteni pregledi za sve takmičare koji učestvuju na sportskim takmičenjima sporazumno propisuju ministar nadležan za poslove zdravlja i ministar.

Opštu i posebnu zdravstvenu sposobnost sportiste koji učestvuje u sportskim takmičenjima utvrđuje nadležna zdravstvena ustanova, odnosno zavod nadležan za sport i medicinu sporta koji je dužan da o tome obavesti nadležnu zdravstvenu ustanovu.

Obaveza utvrđivanja zdravstvene sposobnosti postoji i za druge učesnike u sportu za koje je ta obaveza utvrđena aktima nacionalnih granskih sportskih saveza.

Troškove utvrđivanja zdravstvene sposobnosti iz st. 1. i 2. ovog člana snosi sportska organizacija ili sportista takmičar.

Član 18.

O utvrđenoj zdravstvenoj sposobnosti sportiste takmičara vodi se evidencija, unošenjem podataka u medicinsku dokumentaciju, od dana prve registracije za određenu sportsku organizaciju.

Sadržaj, obrazac i način vođenja medicinske dokumentacije iz stava 1. ovog člana utvrđuje se u skladu sa zakonom kojim se uređuju evidencije u oblasti zdravstva.

Član 19.

Sportska organizacija dužna je da zaključi ugovor o osiguranju svojih vrhunskih sportista od posledica nesrećnog slučaja za vreme obavljanja sportske aktivnosti, a na osnovu utvrđenog rangiranja sportista.

Osigurana suma na koju mora biti ugovoreno obavezno osiguranje po jednom sportisti iz stava 1. ovog člana ne može biti niža od: 10.000 evra u dinarskoj protivvrednosti za slučaj smrti sportiste; 20.000 evra u dinarskoj protivvrednosti za slučaj trajnog gubitka opšte radne sposobnosti sportiste ili sposobnosti da se bavi sportskim aktivnostima; 5.000 evra u dinarskoj protivvrednosti za slučaj privremene sprečenosti za bavljenje sportskim aktivnostima, na ime naknade za gubitak prihoda i stvarnih troškova lečenja sportiste.

Ako sportska organizacija ne zaključi ugovor iz stava 1. ovog člana, dužna je da naknadi štetu koju pretrpi sportista koji nije osiguran.

Član 20.

Zabranjeno je sportistu izložiti sportskim aktivnostima koje mogu da ugroze ili pogoršaju njegovo zdravstveno stanje.

Doping sportiste je zabranjen, u skladu sa zakonom.

Član 21.

Na odgovornost za štetu koju pretrpi sportista pri bavljenju sportskim aktivnostima ili je prouzrokuje drugom licu primenjuju se opšta pravila o odgovornosti za štetu.

Pravom na naknadu štete iz stava 1. ovog člana ne obuhvata se ona šteta koja je, u skladu sa sportskim pravilima, rezultat uobičajenih opasnosti i rizika bavljenja određenom sportskom aktivnošću.

Član 22.

Sportisti su dužni da učestvuju u pripremama i nastupima nacionalnih sportskih reprezentacija.

Sportske organizacije i nacionalni granski sportski savezi dužni su da omoguće sportisti učešće u nacionalnoj sportskoj reprezentaciji, kada je pozvan u reprezentaciju.

Ostala fizička lica u sistemu sporta

Član 23.

Ostala fizička lica u sistemu sporta su sportski stručnjaci i stručnjaci u sportu koji obavljaju stručni rad u skladu sa ovim zakonom.

Sportski stručnjaci su lica koja imaju odgovarajuće visoko obrazovanje u oblasti sporta, odnosno fizičke kulture ili su osposobljena za obavljanje određenih stručnih poslova u sportu, ako zakonom nije drukčije određeno.

Stručnjaci u sportu su lica drugih zanimanja koja imaju odgovarajuće obrazovanje za te vrste poslova i doprinose ostvarivanju sportskih aktivnosti i sportskih delatnosti u skladu sa ovim zakonom.

Član 24.

Sportski stručnjaci i stručnjaci u sportu razvrstavaju se prema sportskim zanimanjima i zvanjima u okviru zanimanja.

Ministar utvrđuje nomenklaturu sportskih zanimanja i zvanja i tipične poslove za utvrđena sporska zanimanja i zvanja i uslove u pogledu obrazovanja, odnosno stručne osposobljenosti za sticanje zvanja.

Najviša sportska zvanja iz stava 2. ovog člana mogu da steknu samo sportski stručnjaci koji imaju propisano obrazovanje.

Član 25.

Stručni rad u sportu, u smislu ovog zakona, posebno obuhvata: planiranje i sprovođenje sportskih aktivnosti dece i omladine, rekreacije građana, treninga sportista, sportskog vaspitanja, obučavanja i sportskog usavršavanja, kineziterapijskog vežbanja; kontrolu psihofizičkih i funkcionalnih sposobnosti učesnika u sportskim aktivnostima; istraživačko-razvojni i naučnoistraživački rad u sportu; stručno-savetodavni i stručno-informativni rad; planiranje sportskih programa i projekata; dokumentovanje sportske stručne literature, pripremanje i uređivanje sekundarnih informacionih izvora u sportu; kreiranje, planiranje i organizovanje propagandnih kampanja i akcija, odnosa sa javnošću i kontakata sa sredstvima javnog informisanja u sportu; izveštavanje sa sportskih priredaba, pisanje informativnih i analitičkih novinskih članaka u oblasti sporta; planiranje i sprovođenje sportskih priredaba; posredovanje u sportskim transferima; sportski menadžment i organizovanje sportskog poslovanja; sportsko suđenje; staranje o bezbednosti, redu i sigurnosti na sportskim priredbama i u sportskim objektima i o sprečavanju dopinga u sportu.

Stručni rad u sportu, u sportskim organizacijama koje su članovi nacionalnog granskog sportskog saveza, mogu obavljati sportski stručnjaci koji ispunjavaju uslove predviđene ovim zakonom i poseduju dozvolu za rad predviđenu pravilima nadležnog nacionalnog granskog sportskog saveza i pravilima međunarodnog sportskog saveza.

Stručni vaspitno-obrazovni rad sa decom mogu obavljati samo sportski stručnjaci koji imaju odgovarajuće obrazovanje u oblasti fizičkog vaspitanja i sporta, u skladu sa zakonom.

Član 26.

Sportski stručnjaci dužni su da planiraju i evidentiraju stručni rad koji obavljaju u organizacijama u oblasti sporta, u skladu sa pravilima tih sportskih organizacija koja obavezno uređuju sadržinu stručnih planova i evidencije realizacije stručnog rada.

Organizacije u oblasti sporta utvrđuju potrebu stručnog obrazovanja, osposobljavanja i usavršavanja sportskih stručnjaka i stručnjaka u sportu i obezbeđuju uslove za ostvarivanje tih potreba, u skladu sa sportskim pravilima nadležnog nacionalnog granskog sportskog saveza.

Pod stručnim usavršavanjem, u smislu ovog zakona, podrazumeva se sticanje znanja i veština sportskih stručnjaka, koje obuhvata kontinuiranu edukaciju tokom radnog veka, kao i učešće na stručnim i naučnim skupovima, seminarima i kursevima.

Nadležni nacionalni granski sportski savez u saradnji sa visokoškolskom ustanovom izdaje, obnavlja i oduzima dozvolu za rad sportskim stručnjacima u skladu sa ovim zakonom, pravilima tog saveza i pravilima nadležnog međunarodnog sportskog saveza i vodi evidenciju izdatih, obnovljenih, odnosno oduzetih dozvola za rad.

Nadležni nacionalni granski sportski savez utvrđuje troškove izdavanja i obnavljanja dozvole za rad, uz prethodnu saglasnost Ministarstva, koje plaća podnosilac zahteva za izdavanje, odnosno obnavljanje dozvole za rad.

Nadležni nacionalni granski sportski savez izdaje dozvolu za rad na period od tri godine ukoliko međunarodnim sportskim pravilima nije drukčije određeno.

Dozvola za rad izdata sportskom stručnjaku od strane nadležnog međunarodnog sportskog saveza smatra se važećom dozvolom za rad, u smislu ovog zakona, za period za koji je izdata.

Troškove stručnog obrazovanja, osposobljavanja i usavršavanja plaćaju organizacije u oblasti sporta ili zainteresovani pojedinci.

Ako se troškovi stručnog obrazovanja, osposobljavanja i usavršavanja zaposlenih sportskih stručnjaka i stručnjaka u sportu obezbeđuju iz sredstava organizacije u oblasti sporta, u skladu sa njenim opštim aktima, međusobna prava i obaveze uređuju se ugovorom kojim se posebno određuju uslovi finansiranja i obaveza tog lica da u određenom vremenskom periodu, po završetku stručnog obrazovanja, osposobljavanja i usavršavanja, radi u toj organizaciji.

U slučaju da lice iz stava 9. ovog člana prekine stručno obrazovanje, osposobljavanje ili usavršavanje, dužno je da organizaciji u oblasti sporta naknadi troškove, osim ako je to učinilo iz opravdanih razloga.

Odredbe o zabrani diskriminacije iz člana 10. ovog zakona shodno se primenjuju i na sportske stručnjake i stručnjake u sportu.

Član 27.

Poslovima stručnog osposobljavanja za obavljanje određenih stručnih poslova u sportu mogu se baviti visokoškolske ustanove, u skladu sa zakonom koji se uređuje delatnost visokog obrazovanja.

Poslovima stručnog osposobljavanja za obavljanje određenih stručnih poslova u sportu za koje se ne mogu steći odgovarajuća stručna zvanja u visokoškolskim ustanovama ili za koje ne postoji interes tih ustanova da ih vrše, odnosno da ih vrše u dovoljnoj meri, mogu se baviti i organizacije u oblasti sporta koje ispunjavaju uslove u pogledu prostora, opreme i kadrova.

Poslovima stručnog osposobljavanja za obavljanje određenih stručnih poslova mogu se baviti i nacionalni granski sportski savezi i nacionalna stručna sportska udruženja, ako je to predviđeno sportskim pravilima nadležnog međunarodnog sportskog saveza, u saradnji sa odgovarajućom visokoškolskom ustanovom.

Ministar propisuje bliže uslove za obavljanje poslova iz st. 2. i 3. ovog člana, a njihovu ispunjenost utvrđuje sportski inspektor.

Sportski inspektor privremeno će zabraniti organizaciji iz st. 2. i 3. ovog člana dalji rad na stručnom osposobljavanju, ako utvrdi da ne ispunjava propisane uslove, ili stručno osposobljavanje ne vrši po utvrđenom planu i programu i propisanom načinu stručnog osposobljavanja, do ispunjavanja tih uslova, odnosno obaveza.

Član 28.

Ministar propisuje okvirni plan i program i način stručnog osposobljavanja i, u skladu sa zakonom, uslove, način i postupak izdavanja, obnavljanja i oduzimanja dozvola za rad sportskim stručnjacima i organizacijama iz člana 26. i člana 27. st. 2. i 3. ovog zakona, broj polaznika stručnog osposobljavanja koji se u okviru jedne grupe može upisati i obrazac i sadržinu uverenja o završenom stručnom osposobljavanju.

Organizacije iz člana 27. st. 2. i 3. ovog zakona obavezne su da svake godine u januaru dostave Ministarstvu izveštaj o izvršenom stručnom osposobljavanju u prethodnoj godini i da podnesu Ministarstvu prijavu početka obavljanja stručnog osposobljavanja, najkasnije sedam dana pre početka upisa polaznika stručnog osposobljavanja.

Ustanove iz člana 27. stav 1. ovog zakona ostvaruju u procesu stručnog osposobljavanja saradnju sa nadležnim nacionalnim granskim sportskim savezima.

Član 29.

Sportski stručnjak i stručnjak u sportu mogu da zasnuju radni odnos sa sportskom organizacijom zaključenjem ugovora o radu, u skladu sa zakonom ili zaključuju ugovor o stručnom angažovanju.

Bavljenje stručnim radom u skladu sa ugovorom o stručnom angažovanju smatra se radom van radnog odnosa, u skladu sa zakonom.

Sportski stručnjak, odnosno stručnjak u sportu koji se stručnim radom bavi kao član sportskog udruženja bez ugovora i bez naknade ima prava utvrđena sportskim pravilima i opštim aktima sportskog udruženja.

Sportski stručnjak i sportska organizacija prilikom zaključenja ugovora o radu, odnosno ugovora o stručnom angažovanju, mogu posebno ugovoriti davanje jednokratne naknade koja nema karakter zarade (naknada za zaključenje ugovora, naknada za korišćenje lika sportskog stručnjaka).

Naknade iz stava 4. ovog člana mogu biti utvrđene i opštim aktima sportske organizacije.

Strani državljanin koji obavlja stručni rad u sportu u Republici Srbiji, pored uslova propisanih ovim zakonom, mora da ispunjava i druge uslove utvrđene propisima kojima se uređuje oblast zapošljavanja stranih državljanja u Republici Srbiji.

Član 30.

Nad stručnim radom u oblasti sporta vrši se stručni nadzor.

Stručni nadzor vrši Zavod za sport i medicinu sporta Republike Srbije (u daljem tekstu: Republički zavod), a na teritoriji autonomne pokrajine – Pokrajinski zavod za sport i medicinu sporta (u daljem tekstu: Pokrajinski zavod) kao povereni posao.

Ministar bliže uređuje način i postupak obavljanja stručnog nadzora, mere za otklanjanje uočenih nedostataka, uslove za imenovanje stručnog sportskog nadzornika, obrazac i način izdavanja legitimacije stručnog sportskog nadzornika i druga pitanja od značaja za sprovođenje stručnog nadzora u oblasti sporta.

Na nalaz o izvršenom stručnom nadzoru može se podneti prigovor ministru, u roku od sedam dana od dana dostavljanja nalaza.

Pravna i fizička lica u oblasti sporta dužna su da omoguće obavljanje stručnog nadzora, u skladu sa ovim zakonom.

Sportski inspektor može privremeno zabraniti obavljanje određene sportske aktivnosti, odnosno delatnosti, ako na osnovu izveštaja stručnog sportskog nadzornika o izvršenom stručnom nadzoru utvrdi da su nedostaci u radu takve prirode da mogu izazvati posledice po bezbednost i zdravlje sportista, kao i drugih učesnika, a da nisu u ostavljenom roku otklonjeni.

Licu iz stava 5. ovog člana koje onemogući obavljanje stručnog nadzora sportski inspektor može privremeno zabraniti obavljanje sportske aktivnosti, odnosno delatnosti, sve dok ne omogući obavljanje stručnog nadzora.

2. ORGANIZACIJE U OBLASTI SPORTA

2.1. Sportske organizacije

Član 31.

Radi obavljanja sportskih aktivnosti i sportskih delatnosti sportska organizacija može se osnovati kao udruženje (u daljem tekstu: sportsko udruženje) ili kao privredno društvo (u daljem tekstu: sportsko privredno društvo), u skladu sa ovim zakonom, a na pitanja koja nisu uređena ovim zakonom primenjuju se opšti propisi o udruženjima, odnosno privrednim društvima.

Član 32.

U slučaju nesaglasnosti odredaba opšteg akta sportske organizacije sa odredbama zakona ili sportskim pravilima nadležnog nacionalnog granskog sportskog saveza, neposredno se primenjuju odredbe zakona, odnosno sportskih pravila.

Član 33.

Sportska organizacija može obavljati sportske aktivnosti i sportske delatnosti ako, u skladu sa ovim zakonom i sportskim pravilima, ima:

učlanjene ili ugovorom angažovane sportiste;

angažovane sportske stručnjake u zavisnosti od vrste delatnosti;

obezbeđen odgovarajući prostor, odnosno sportske objekte i sportsku opremu;

odgovarajuću unutrašnju organizaciju i finansijska sredstva, ako učestvuje u sportskim takmičenjima.

Ministar bliže uređuje uslove iz stava 1. ovog člana.

Reč: „klub” može biti korišćena u nazivu samo sportske organizacije koja učestvuje u takmičenjima u okviru nadležnog granskog sportskog saveza.

Ispunjenost uslova iz st. 1. i 3. ovog člana proverava sportski inspektor u postupku redovnog inspekcijskog nadzora.

2.1.1. Sportsko udruženje

Član 34.

Sportsko udruženje, u smislu ovog zakona, jeste dobrovoljna nedobitna organizacija zasnovana na slobodi udruživanja više fizičkih i/ili pravnih lica, organizovana na osnovu statuta i osnovana radi ostvarivanja zajedničkog cilja u oblasti sporta.

Na spontana i privremena povezivanja više lica radi ostvarivanja određenih sportskih ciljeva shodno se primenjuju propisi, odnosno pravna pravila o ortakluku, ako ovim zakonom nije drukčije određeno.

Član 35.

Sportsko udruženje može obrazovati jedan ili više ogranaka (sekcija, podružnica i dr.) koji se upisuju u Registar udruženja, društava i saveza u oblasti sporta (u daljem tekstu: Registar).

Ogranak je organizacioni deo sportskog udruženja koji nema svojstvo pravnog lica. Ogranak ima mesto obavljanja aktivnosti i delatnosti i zastupnika, a poslove sa trećim licima obavlja u ime i za račun sportskog udruženja.

Osnivanje

Član 36.

Sportsko udruženje mogu osnovati najmanje tri osnivača.

Osnivač sportskog udruženja može biti potpuno poslovno sposobno fizičko lice ili pravno lice.

Član 37.

Sportsko udruženje osniva se na osnivačkoj skupštini, usvajanjem i potpisivanjem osnivačkog akta i statuta i izborom, odnosno imenovanjem lica ovlašćenog za zastupanje.

Osnivački akt sportskog udruženja sačinjava se u pismenoj formi i sadrži: poslovno ime, pravnu formu, sedište i matični broj osnivača ako je osnivač pravno lice, odnosno lično ime, adresu, jedinstveni matični broj građana i potpis osnivača ako je osnivač fizičko lice; ime, adresu i broj i zemlju izdavanja putne isprave ako je osnivač strano fizičko lice; osnovne ciljeve sportskog udruženja; naziv i sedište sportskog udruženja; lično ime, adresu, jedinstveni matični broj građana, odnosno broj i zemlju izdavanja putne isprave lica ovlašćenog za zastupanje sportskog udruženja; datum donošenja osnivačkog akta.

Osnivački akt iz stava 2. ovog člana mora biti overen od strane nadležnog suda, odnosno nadležnog opštinskog, odnosno gradskog organa.

Opšti akti

Član 38.

Opšti akti sportskog udruženja jesu: statut, pravilnik i odluka kojom se na opšti način uređuju određena pitanja.

Statut je osnovni opšti akt sportskog udruženja.

Statutom se obavezno uređuje:

naziv i sedište sportskog udruženja;

ciljevi i sadržaj aktivnosti na ostvarivanju sportskih ciljeva;

organi, njihova ovlašćenja, način izbora i razrešenja, trajanje mandata i način odlučivanja;

postupak usvajanja, odnosno izmena i dopuna statuta i drugih opštih akata sportskog udruženja;

zastupanje sportskog udruženja;

ostvarivanje javnosti rada;

uslovi i način učlanjivanja i prestanka članstva, utvrđivanje visine članarine, prava, obaveze i odgovornost članova, posebno maloletnih lica;

način sticanja sredstava za ostvarivanje sportskih ciljeva i raspolaganja sredstvima;

način odlučivanja o statusnim promenama;

postupanje sa imovinom sportskog udruženja u slučaju prestanka udruženja;

postupak usvajanja finansijskih i drugih izveštaja;

oblik i sadržaj pečata;

druga pitanja od značaja za sportsko udruženje, kao i druga pitanja utvrđena zakonom.

Svaki član sportskog udruženja ima pravo da dobije primerak statuta sportskog udruženja.

Statut i drugi opšti akti sportskog udruženja moraju biti saglasni sa sportskim pravilima i ovim zakonom.

Pojedinačni akti koje donose organi i ovlašćena lica u sportskom udruženju moraju biti u skladu sa opštim aktima sportskog udruženja, sportskim pravilima i zakonom.

Visina mesečne članarine iz stava 3. tačka 7) ovog člana ne može biti veća od jedne desetine prosečne zarade na nivou Republike Srbije utvrđene od strane republičkog organa nadležnog za poslove statistike za prethodnu budžetsku godinu.

Izuzetno od stava 7. ovog člana, visina mesečne članarine u sportovima za čiju su realizaciju potrebna materijalna ulaganja veće vrednosti, može se utvrditi u višem iznosu, uz prethodnu saglasnost ministra.

Član 39.

Odredbe opšteg akta sportskog udruženja podležu oceni ustavnosti i zakonitosti u skladu sa Ustavom i zakonom.

Sportsko udruženje dužno je da u roku od 30 dana od dana uručenja pravnosnažne odluke o poništenju donese novi opšti akt, odnosno odluku o odgovarajućim izmenama opšteg akta i u zakonskom roku podnese prijavu za upis u Registar. Ako je poništen statut sportskog udruženja, odnosno pojedine odredbe statuta, a sportsko udruženje ne donese novi statut, odnosno odluku o odgovarajućim izmenama statuta – sportsko udruženje prestaje da postoji i briše se iz Registra.

Odredba stava 2. ovog člana shodno se primenjuje i u slučaju kada je, u skladu sa Ustavom i zakonom, utvrđena neustavnost, odnosno nezakonitost odredbe opšteg akta sportskog udruženja.

Član 40.

Osnivači sportskog udruženja odgovaraju solidarno, celokupnom svojom imovinom, za obaveze preuzete u vezi sa osnivanjem sportskog udruženja, ako ugovorom sa trećim licima koja imaju potraživanja po tom osnovu nije drukčije određeno.

Za obaveze iz stava 1. ovog člana sportsko udruženje odgovara solidarno sa osnivačima od trenutka upisa u Registar.

Naziv, sedište i simboli

Član 41.

Sportsko udruženje ima naziv i sedište.

Naziv sportskog udruženja mora biti na srpskom jeziku i ćiriličkom pismu, odnosno na srpskom jeziku i ćiriličkom pismu i jezicima i pismima koji su u službenoj upotrebi na teritoriji na kojoj se nalazi njegovo sedište.

Naziv sportskog udruženja može biti i na stranom jeziku, odnosno može da sadrži i pojedine strane reči, ako one čine ime, odnosno naziv osnivača, odnosno ako su uobičajene u srpskom jeziku ili ako za njih nema odgovarajuće reči u srpskom jeziku, odnosno ako se radi o rečima na mrtvom jeziku.

Naziv se utvrđuje statutom sportskog udruženja i upisuje se u Registar.

Sportsko udruženje može imati i skraćeni naziv, koji se određuje statutom. Skraćeni naziv upisuje se u Registar.

Član 42.

Naziv i skraćeni naziv sportskog udruženja upotrebljavaju se u pravnom saobraćaju u obliku u kojem su upisani u Registar.

Ogranak sportskog udruženja u pravnom prometu istupa pod nazivom sportskog udruženja i svojim nazivom.

Naziv sportskog udruženja može se preneti na drugo lice samo u okviru statusne promene.

Član 43.

Naziv novoosnovanog sportskog udruženja mora se jasno razlikovati od naziva drugih sportskih udruženja koja su upisana ili uredno prijavljena za upis u Registar.

Iz naziva sportskog udruženja mora biti vidljivo da je u pitanju sportska organizacija.

Naziv sportskog udruženja ne sme dovoditi u zabludu u pogledu ciljeva sportskog udruženja ili o tome o kakvoj se vrsti pravnog lica radi.

Član 44.

Naziv sportskog udruženja može da sadrži naziv Republike Srbije ili jedinice lokalne samouprave, uz prethodnu saglasnost nadležnog organa Republike Srbije ili jedinice lokalne samouprave.

Naziv sportskog udruženja može da sadrži ime ili deo imena fizičkog lica, uz njegovu saglasnost, a ako je to lice umrlo, uz saglasnost svih naslednika prvog naslednog reda.

Ako su aktivnostima sportskog udruženja dovedeni u pitanje ugled i drugi opravdani interesi lica iz st. 1. i 2. ovog člana, data saglasnost može se povući.

Naziv sportskog udruženja ne može da sadrži ime strane države ili međunarodne organizacije.

Odredbe st. 1. i 4. ovog člana ne odnose se na pridevsku upotrebu naziva domaće ili strane države, teritorijalne jedinice i međunarodne organizacije.

Član 45.

Sedište sportskog udruženja mora biti na teritoriji Republike Srbije, s tim da se kao sedište određuje ono mesto iz kojeg se upravlja aktivnostima i delatnostima udruženja.

U poslovnoj korespondenciji i u javnom istupanju sportsko udruženje uz svoj naziv navodi i svoje sedište.

Član 46.

Sportsko udruženje može imati svoj znak, logotip i druge simbole, u skladu sa statutom.

Simboli vizuelnog identiteta sportskog udruženja moraju se jasno razlikovati od simbola drugih sportskih organizacija i ne smeju dovoditi u zabludu u pogledu ciljeva sportskog udruženja i njegovog identiteta.

Simboli vizuelnog identiteta sportskog udruženja ne mogu da sadrže simbole strane države ili međunarodne organizacije.

Simboli vizuelnog identiteta sportskog udruženja mogu da sadrže simbole Republike Srbije ili jedinice lokalne samouprave, uz prethodnu saglasnost nadležnog organa Republike Srbije ili jedinice lokalne samouprave.

Članstvo

Član 47.

Članovi sportskog udruženja jesu osnivači i lica koja naknadno pristupe sportskom udruženju u skladu sa njegovim statutom.

Fizičko lice može biti član sportskog udruženja nezavisno od godina starosti, u skladu sa zakonom i statutom.

Sportsko udruženje može, u skladu sa statutom, imati različite kategorije članova, sa različitim pravima i obavezama, s tim da članovi iste kategorije moraju imati ista prava i obaveze.

Izjavu o pristupanju, odnosno učlanjenju u sportsko udruženje za maloletno lice koje nije navršilo 14 godina daje maloletno lice uz prethodnu pismenu saglasnost roditelja, odnosno staratelja.

Sportsko udruženje vodi knjigu članova, uključujući i podatke o njihovom pravu upravljanja udruženjem.

Član 48.

Svako lice može pod jednakim uslovima utvrđenim statutom da postane član sportskog udruženja.

Sportisti članovi sportskog udruženja imaju pravo da u svako doba istupe iz udruženja, ali se sportskim pravilima nadležnog nacionalnog granskog sportskog saveza može propisati da je istupanje dozvoljeno samo po isteku određenog otkaznog roka, s tim da otkazni rok u sportskim granama u kojima pravila predviđaju prelazni rok može da traje najduže do početka prvog narednog prelaznog roka, a u ostalim sportskim granama najviše šest meseci.

Sportista ne može jednostrano da istupi iz sportskog udruženja u slučaju kada se ugovorom obavezao da će ostati član do isteka određenog roka, osim ako je odlukom nadležnog suda ili odlukom sportskog arbitražnog suda, odnosno stalnog sportskog suda (u daljem tekstu: sportska arbitraža) ili međunarodne sportske arbitraže ugovor raskinut, poništen ili je utvrđena njegova ništavost.

Članstvo u sportskom udruženju ne može se prenositi niti naslediti.

Član 49.

Član sportskog udruženja može biti isključen iz sportskog udruženja iz razloga i po postupku utvrđenom statutom.

Opštim aktima sportskog udruženja mora biti obezbeđeno pravo na žalbu na odluku organa udruženja kojom je odlučivano o pravima i obavezama članova udruženja, osim ako je za donošenje odluke nadležna sportska arbitraža u skladu sa ovim zakonom.

Članu sportskog udruženja mogu se izreći disciplinske sankcije u skladu sa zakonom, sportskim pravilima i opštim aktima sportskog udruženja, s tim da mu ne može biti izrečena kazna za disciplinski prekršaj za koji nije kriv i koji pre nego što je učinjen nije bio opštim aktom sportskog udruženja utvrđen kao disciplinski prekršaj i za koji nije bila propisana kazna, ako zakonom nije drukčije određeno.

Član sportskog udruženja ima u disciplinskom postupku pravo na: vođenje postupka bez odugovlačenja i sa što manje troškova; nezavisnost, stručnost i nepristrasnost organa koji odlučuje o odgovornosti; branioca o ličnom trošku; izjašnjenje i izvođenje dokaza; pismenu i obrazloženu odluku i žalbu.

Član 50.

Sportskim udruženjem upravljaju njegovi članovi na način određen statutom udruženja.

Članovi upravljaju sportskim udruženjem neposredno ili preko svojih izabranih predstavnika u organima udruženja.

Sportska arbitraža

Član 51.

Članovi sportskog udruženja i sportsko udruženje mogu se sporazumeti da rešavanje spora o pravima kojima slobodno raspolažu, osim sporova za koja je određena isključiva nadležnost suda – povere ad hoc sportskom arbitražnom sudu ili stalnom sportskom sudu pri Olimpijskom komitetu Srbije — za olimpijske i paraolimpijske sportove i stalnom sportskom sudu pri Sportskom savezu Srbije — za neolimpijske sportove.

Smatra se da je ugovor o sportskoj arbitraži zaključen i ako tužilac podnese tužbu ili žalbu sportskoj arbitraži, a tuženi ne prigovori nadležnosti arbitraže do upuštanja u raspravljanje o predmetu spora.

Na arbitražu iz stava 1. ovog člana shodno se primenjuju odredbe o arbitraži zakona kojim se uređuje postupak pred arbitražom, ako ovim zakonom nije drukčije utvrđeno.

Spor iz stava 1. ovog člana može biti predmet i međunarodne sportske arbitraže u slučajevima utvrđenim sportskim pravilima nadležnog međunarodnog sportskog saveza.

Član 52.

Spor pred sportskom arbitražom hitan je.

Statutom sportskog udruženja može se predvideti i pokušaj mirnog rešavanja sporova unutar sportskog udruženja putem posredovanja.

Za arbitra može biti imenovan samo diplomirani pravnik.

Za arbitra ne može biti imenovano lice koje je vlasnik, član organa ili zaposleni kod sportskih organizacija u istoj grani sporta, lice koje je u istoj stvari učestvovalo u odlučivanju u ranijem postupku, lice koje je član organa, službeno lice ili zaposleni kod nadležnog sportskog saveza, kao ni lice u vezi s kojim postoje drugi razlozi koji dovode u pitanje njegovu nepristrasnost.

Organi i lice ovlašćeno za zastupanje

Član 53.

Skupština je najviši organ sportskog udruženja. Ako statutom nije drukčije određeno, skupštinu čine svi članovi sportskog udruženja, sa jednakim pravom glasa.

Skupština sportskog udruženja saziva se najmanje jedanput godišnje.

Skupština sportskog udruženja odlučuje o:

usvajanju, odnosno izmenama i dopunama statuta sportskog udruženja;

usvajanju finansijskih izveštaja;

izboru, odnosno imenovanju i razrešenju lica ovlašćenog za zastupanje;

udruživanju u saveze;

statusnim promenama;

prestanku sportskog udruženja;

drugim pitanjima utvrđenim zakonom i statutom sportskog udruženja.

Odluka skupštine o promeni statuta, statusnim promenama i prestanku sportskog udruženja donosi se većinom glasova od ukupnog broja članova skupštine, ako statutom nije utvrđeno da je za donošenje odluke potreban veći broj glasova.

Sazivanje skupštine sportskog udruženja može tražiti jedna trećina članova skupštine uz predlaganje dnevnog reda, a ako nadležni organ sportskog udruženja ne sazove sednicu skupštine, nju mogu sazvati oni članovi sportskog udruženja koji su tražili njeno sazivanje. Skupština se mora sazvati najkasnije u roku od 30 dana od dana podnošenja urednog zahteva za održavanje skupštine sportskog udruženja.

Član 54.

Sportsko udruženje sa više od 20 članova ima upravu izabranu od strane skupštine udruženja, na način određen statutom.

Uprava sportskog udruženja (upravni odbor, predsedništvo, izvršni odbor i dr.) ima najmanje tri člana.

Zastupnik sportskog udruženja može biti član uprave sportskog udruženja.

Odluke uprave sportskog udruženja donose se većinom glasova od ukupnog broja članova uprave, ako statutom sportskog udruženja nije utvrđena drukčija većina.

Član 55.

Sportsko udruženje ima lice ovlašćeno za zastupanje sportskog udruženja (u daljem tekstu: zastupnik) izabrano, odnosno imenovano na način utvrđen statutom.

Za zastupnika može biti određeno samo potpuno poslovno sposobno fizičko lice.

Zastupnik se stara i odgovara za zakonitost rada sportskog udruženja, organizuje i vodi aktivnosti i poslovanje sportskog udruženja, brine se o urednom vođenju propisanih evidencija i poslovnih knjiga, sprovodi odluke organa sportskog udruženja i ima u odnosu na zaposlene i radno angažovana lica u sportskom udruženju položaj, odnosno ovlašćenja direktora u pravnom licu, u skladu sa zakonom kojim se uređuje rad, ako ovim zakonom ili statutom nije drukčije određeno.

Odredbe statuta sportskog udruženja koje ograničavaju ovlašćenja zastupnika nemaju pravno dejstvo prema trećim licima.

Pravni poslovi koje zastupnik zaključi u ime i za račun sportskog udruženja obavezuju sportsko udruženje i ako nisu u okviru ciljeva sportskog udruženja, osim ako sportsko udruženje dokaže da je treće lice znalo da je taj posao izvan ciljeva sportskog udruženja ili je prema okolnostima slučaja moglo znati.

Član 56.

Zastupnik je dužan da informiše organe sportskog udruženja o aktivnostima i delatnostima sportskog udruženja i njegovom finansijskom poslovanju.

Ukoliko organ sportskog udruženja, odnosno statutom određen broj članova sportskog udruženja zahteva, uz navođenje razloga, dobijanje podataka iz stava 1. ovog člana, zastupnik je dužan da im takve informacije saopšti najkasnije u roku od 15 dana od dana podnošenja zahteva.

Član 57.

Zastupnik i članovi organa sportskog udruženja dužni su da postupaju savesno, pažljivo i odgovorno prema sportskom udruženju, u skladu sa zakonom i opštim aktima sportskog udruženja.

Zastupnik, zaposleni i članovi organa sportskog udruženja ne mogu direktno ili indirektno biti angažovani u konkurentskoj sportskoj organizaciji.

Sukob interesa u smislu stava 2. ovog člana postoji ako je član organa sportskog udruženja, odnosno zastupnik ili član njegove porodice (supružnik, krvni srodnik u pravoj liniji i u pobočnoj liniji do drugog stepena srodstva, usvojitelj i usvojenik, srodnik po tazbini do prvog stepena srodstva):

ugovorna strana u pravnom poslu sa sportskim udruženjem;

vlasnik ili na drugi način u poslovnom odnosu sa licem iz pravnog posla ili radnje koje zaključuje ugovor sa sportskim udruženjem ili koje ima finansijske interese u tom poslu ili radnji, po osnovu kojih se razumno može očekivati da utiču na postupanje člana organa, odnosno zastupnika, suprotno interesu sportskog udruženja;

pod kontrolnim uticajem strane iz pravnog posla ili radnje ili lica koje ima finansijski interes u pravnom poslu ili radnji, tako da se osnovano može očekivati da to utiče na postupanje člana organa, odnosno zastupnika, suprotno interesu sportskog udruženja.

Ugovor između zastupnika i sportskog udruženja može da se zaključi po odobrenju organa određenog statutom.

Povreda sukoba interesa i zabrane konkurencije iz st. 2. i 3. ovog člana daje sportskom udruženju pravo na naknadu štete i pravo da se poslovi koje lice izvrši za svoj račun priznaju kao poslovi izvršeni za račun sportskog udruženja.

Statutom sportskog udruženja uređuje se zastupanje udruženja u slučaju sukoba interesa između sportskog udruženja i zastupnika.

Član 58.

Sportsko udruženje sa više od 20 članova ima nadzorni odbor za kontrolu finansijskog poslovanja sportskog udruženja i godišnjeg završnog računa.

Sportsko udruženje može imati revizora sa nadzornim ovlašćenjima utvrđenim u skladu sa propisima o računovodstvu i reviziji.

Član 59.

Statutom se mogu predvideti i drugi organi sportskog udruženja.

Skupština sportskog udruženja imenuje druge organe udruženja, ako statutom nije drukčije određeno.

Član organa sportskog udruženja može biti samo član udruženja.

Lica koja su osuđena za krivična dela protiv privrede, imovine i službene dužnosti, kao i za sledeća krivična dela: teško ubistvo; teška krađa, razbojnička krađa, razbojništvo, utaja, prevara, neosnovano korišćenje kredita i druge pogodnosti, iznuda, ucena i zelenaštvo, kao i za krivična dela propisana zakonom koji se odnosi na sprečavanje nasilja i nedoličnog ponašanja na sportskim priredbama, ne mogu vršiti funkcije zastupnika, likvidatora ili članova organa sportskog udruženja, dok traju pravne posledice osude.

Odluke organa sportskog udruženja unose se u knjigu odluka.

Član 60.

Članovi organa sportskog udruženja odgovaraju solidarno za štetu koju svojom odlukom prouzrokuju sportskom udruženju, ako takvu odluku donesu namerno ili krajnjom nepažnjom.

Za štetu iz stava 1. ovog člana ne odgovaraju članovi koji su bili protiv donošenja štetne odluke ili su se uzdržali od glasanja.

Tužba za naknadu štete iz stava 1. ovog člana ne može se podneti po isteku roka od tri godine od dana donošenja štetne odluke.

Član 61.

Član organa sportskog udruženja, odnosno zastupnik nema pravo glasa na sednici organa sportskog udruženja kad se odlučuje o:

1) pokretanju spora ili odustajanju od spora protiv njega;

2) odobravanju poslova između njega i sportskog udruženja u slučaju sukoba interesa, odnosno postojanja ličnog interesa pri odlučivanju;

3) njegovoj odgovornosti ili razrešenju.

Član 62.

Odluke kao pojedinačni akti organa, odnosno zastupnika ništave su ako su donete suprotno zakonu, sportskim pravilima ili opštem aktu sportskog udruženja.

Ništavost odluke iz stava 1. ovog člana utvrđuje sud, po tužbi zainteresovanog lica ili javnog tužioca.

Tužba za utvrđenje ništavosti iz stava 1. ovog člana ne može se podneti po isteku roka od tri godine od dana donošenja odluke.

Upis u registar

Član 63.

Sportska udruženja upisuju se u Registar koji vodi Agencija za privredne registre (u daljem tekstu: Agencija), kao povereni posao. Povezivanje više lica iz člana 34. stav 2. ovog zakona ne upisuje se u Registar.

Agencija vodi Registar preko Registratora nadležnog za vođenje Registra (u daljem tekstu: Registrator).

Na uslove i postupak imenovanja Registratora, kao i na njegova ovlašćenja i obaveze, shodno se primenjuju odredbe zakona kojim se uređuje rad Agencije, a na postupak upisa u Registar primenjuju se odredbe zakona kojim se uređuje registracija privrednih subjekata, ako ovim zakonom nije drukčije utvrđeno.

Vlada propisuje visinu naknade za upis sportskog udruženja u Registar i druge usluge koje pruža Agencija u postupku vođenja Registra, na predlog Upravnog odbora Agencije.

Sportsko udruženje stiče svojstvo pravnog lica danom upisa u Registar.

Ministarstvo vodi Jedinstvenu evidenciju udruženja, društava i saveza u oblasti sporta (u daljem tekstu: Jedinstvena evidencija).

Jedinstvena evidencija sadrži podatke o udruženjima, društvima i savezima u oblasti sporta, i to: naziv; sedište; adresa; datum osnivanja; grana sporta; pravna forma; ime i funkcija zastupnika; članstvo u savezima u oblasti sporta; šifra i opis pretežne privredne i druge delatnosti koja se neposredno obavlja; naziv registarskog organa i broj pod kojim je udruženje upisano u Registar.

Ministar bliže uređuje: sadržinu i način vođenja Registra; predmet registracije; sadržinu i obrazac prijave za upis u Registar i registraciju drugih podataka, dokumentaciju koja se uz prijavu prilaže, kao i druge usluge koje pruža Agencija u vođenju Registra; sadržinu i način vođenja Jedinstvene evidencije.

Ministarstvo obaveštava sportsko udruženje o broju pod kojim je sportsko udruženje upisano u Jedinstvenu evidenciju (broj jedinstvene evidencije).

Ministarstvo obezbeđuje javnu dostupnost podataka iz Jedinstvene evidencije – preko interneta.

Član 64.

Sportsko udruženje podnosi Agenciji zahtev za upis u Registar, u obliku registracione prijave.

Sportsko udruženje dužno je da Agenciji prijavi svaku promenu podataka koji se upisuju u Registar, u roku od 15 dana od dana nastale promene.

Po prijemu registracione prijave Registrator proverava:

da li je nadležan za postupanje po registracionoj prijavi;

da li je kao potpisnik registracione prijave naznačeno ovlašćeno lice;

da li registraciona prijava sadrži sve podatke u skladu sa ovim zakonom;

da li je uz registracionu prijavu priložena sva dokumentacija propisana u skladu sa ovim zakonom;

da li je uz registracionu prijavu priložen dokaz o uplati naknade za upis u Registar;

da li su podaci koji su uneti u registracionu prijavu istovetni sa podacima iz dokumentacije priložene uz prijavu;

da li je pod istim nazivom registrovano drugo sportsko udruženje, odnosno da li je već pokrenut postupak registracije drugog sportskog udruženja pod istim nazivom, ako se prijava odnosi na registraciju osnivanja ili promene naziva;

da li je registraciona prijava podneta u propisanom roku.

Registrator ne ispituje tačnost podataka i verodostojnost dokumenata dostavljenih uz registracionu prijavu.

Na upis promena podataka u Registar shodno se primenjuju odredbe ovog zakona o upisu osnivanja sportskog udruženja u Registar.

Član 65.

Ako su ispunjeni uslovi za registraciju, Registrator, u roku od 15 dana od dana podnošenja uredne registracione prijave, donosi rešenje o upisu u Registar.

Rešenje iz stava 1. ovog člana sadrži: datum upisa; naziv, sedište i adresu sportskog udruženja; lično ime, adresu i matični broj zastupnika, odnosno broj i državu izdavanja putne isprave, zastupnika sportskog udruženja. Ovo rešenje je konačno i protiv njega se može pokrenuti upravni spor.

Član 66.

Ako Registrator utvrdi, u roku od pet dana od dana podnošenja registracione prijave, da nisu ispunjeni uslovi za upis, podnosioca prijave poziva, na način koji je propisan zakonom kojim se uređuje registracija privrednih društava, da u roku od 15 dana otkloni utvrđene nedostatke.

Ako podnosilac prijave ne otkloni utvrđene nedostatke u roku iz stava 1. ovog člana, Registrator u roku od 15 dana donosi zaključak kojim se zahtev iz registracione prijave odbacuje.

Član 67.

Na zaključak o odbacivanju iz člana 66. stav 2. ovog zakona podnosilac registracione prijave može, preko Agencije, izjaviti žalbu ministru, u roku od 15 dana od dana prijema tog akta.

Podnosilac registracione prijave se u žalbi ne može pozivati na podatke koje nije uneo u registracionu prijavu i dokumentaciju koju uz nju nije dostavio.

Ako Registrator oceni da je žalba osnovana, može doneti rešenje kojim će zameniti pobijani akt i usvojiti zahtev iz registracione prijave.

Ako Registrator oceni da žalba nije osnovana, odnosno ne donese rešenje iz stava 3. ovog člana, dužan je da najkasnije u roku od osam dana od dana prijema žalbe, žalbu sa svim spisima predmeta dostavi ministru.

Po žalbi iz stava 4. ovog člana ministar odlučuje u roku od 30 dana od dana podnošenja žalbe.

Rešenje ministra je konačno i protiv njega se može pokrenuti upravni spor.

Član 68.

Agencija dostavlja izveštaj o upisu Ministarstvu, šestomesečno i to: za period januar-jun do 15. jula, a za period jul-decembar do 15. januara, sa podacima koji su predmet registracije.

Član 69.

Registracija osnivanja sportskog udruženja i registracija drugih podataka o sportskom udruženju ništava je:

ako osnivački akt nije sastavljen u propisanoj formi ili ne sadrži propisane elemente;

ako statut sportskog udruženja ne sadrži propisane elemente;

ako ne postoji pravna i poslovna sposobnost svih osnivača;

ako je broj osnivača manji od broja utvrđenog ovim zakonom;

ako su ciljevi i delatnost sportskog udruženja takve prirode da, u skladu sa ovim zakonom, nije reč o sportskom udruženju nego sportskom privrednom društvu;

ako se iz naziva sportskog udruženja ne vidi da je u pitanju sportska organizacija, odnosno ako naziv dovodi u zabludu u pogledu ciljeva sportskog udruženja ili o tome o kakvoj se vrsti pravnog lica radi;

ako naziv sportskog udruženja sadrži službeni naziv Republike Srbije ili jedinice lokalne samouprave ili ime ili deo imena fizičkog lica bez pribavljene saglasnosti u smislu člana 44. ovog zakona ili ako sadrži ime strane države ili međunarodne organizacije;

ako su u registracionoj prijavi navedeni neistiniti podaci;

ako je registracija izvršena na osnovu lažnog dokumenta (lažnog opšteg ili pojedinačnog akta), ili dokumenta sa neistinitim podacima;

ako je registracija izvršena na osnovu akta koji je ništav, odnosno poništen po odredbama ovog zakona.

Lice koje ima pravni interes da se utvrdi ništavost registracije može tražiti tužbom za utvrđenje da se utvrdi da je registracija podataka o sportskom udruženju, uključujući i registraciju njegovog osnivanja, ništava.

Ako je registracija podataka o sportskom udruženju ništava iz razloga iz stava 1. tačka 10) ovog člana, tužba za utvrđenje ništavosti registracije mora da sadrži i zahtev za utvrđenje ništavosti akta na osnovu kojeg je izvršen upis u Registar.

Po registracionoj prijavi lica iz stava 2. ovog člana, uz koju se dostavlja dokaz o pokretanju postupka za utvrđivanje ništavosti registracije, Registrator će u roku od tri dana u Registar registrovati postojanje spora iz stava 2. ovog člana.

Ako je osnov ništavosti registracije sportskog udruženja otklonjiv, nadležni sud posle pokretanja postupka određuje rok od najduže 90 dana za otklanjanje nedostataka i za to vreme zastaje sa postupkom.

Kad je presudom utvrđena ništavost registracije, sud je dužan da u roku od 15 dana od dana pravnosnažnosti dostavi presudu Agenciji. Na osnovu te presude, Registrator briše ništavu registraciju iz Registra.

Ako je pravnosnažnom presudom utvrđena ništavost registracije osnivanja, Registrator u Registar upisuje ništavost registracije osnivanja i o tome obaveštava sportsko udruženje, Ministarstvo i organ nadležan za pokretanje likvidacije, odnosno stečajnog postupka.

Član 70.

Ništavost registracije nema pravno dejstvo na pravne poslove sportskog udruženja sa savesnim trećim licima.

Utvrđivanjem ništavosti registracije osnivanja sportskog udruženja osnivači sportskog udruženja postaju solidarno odgovorni za namirenje potraživanja poverilaca udruženja.

Imovina

Član 71.

Sportsko udruženje može sticati sredstva i ostvarivati prihod od priloga, članarine, donacija i poklona, subvencija, nasleđa, kamata na uloge, zakupnine, dividendi, usluga, sponzorstva i drugih komercijalnih, marketinških, poslovnih i privrednih delatnosti i aktivnosti, u skladu sa zakonom.

Sredstva iz stava 1. ovog člana svojina su sportskog udruženja.

Član 72.

Sportsko udruženje može osnovati privredno društvo ili drugo pravno lice, u skladu sa zakonom, radi pribavljanja sredstava potrebnih za ostvarivanje svojih sportskih ciljeva. Sportsko udruženje – osnivač koristi celokupnu ostvarenu neto dobit tog osnovanog pravnog lica za ostvarivanje svojih sportskih ciljeva utvrđenih statutom.

Ako sportsko udruženje iz stava 1. ovog člana osnuje sportsko privredno društvo i na njega prenese prava i obaveze u pogledu učešća u određenom rangu takmičenja i prava i obaveze prema određenim sportskim i drugim angažovanim licima, u skladu sa zakonom i sportskim pravilima nadležnog nacionalnog granskog sportskog savez, novoosnovano sportsko privredno društvo odgovara za obaveze sportskog udruženja – svog osnivača nastale pre svog osnivanja.

Ispunjenost uslova iz st. 1. i 2. ovog člana utvrđuje nadležni organ, u skladu sa zakonom.

Član 73.

Sportsko udruženje vodi poslovne knjige i podnosi finansijske izveštaje u skladu sa propisima o računovodstvu i reviziji.

Član 74.

Sportsko udruženje koje se takmiči u nacionalnom, odnosno profesionalnom sportskom takmičenju vodi poslovne knjige i podnosi finansijske izveštaje u skladu sa propisima o računovodstvu i reviziji koji se odnose na privredna društva.

Revizija finansijskih izveštaja sportskih udruženja iz stava 1. ovog člana vrši se u skladu s propisima o računovodstvu i reviziji koji se odnose na privredna društva.

Član 75.

Za svoje obaveze sportsko udruženje odgovara celokupnom svojom imovinom.

Članovi sportskog udruženja i organa sportskog udruženja solidarno odgovaraju sa sportskim udruženjem za obaveze sportskog udruženja ako postupaju s imovinom sportskog udruženja kao da je u pitanju njihova imovina ili zloupotrebe sportsko udruženje kao formu za nezakonite ili prevarne ciljeve.

Član 76.

Imovina sportskog udruženja može da se koristi jedino za ostvarivanje ciljeva utvrđenih statutom.

Imovina sportskog udruženja ne može se deliti njegovim članovima.

Prihodi ostvareni obavljanjem delatnosti sportskog udruženja koriste se isključivo za ostvarivanje statutarnih ciljeva sportskog udruženja.

Odredbe st. 1-3. ovog člana ne odnose se na davanje članovima prigodnih nagrada i naknada opravdanih troškova nastalih ostvarivanjem statutarnih ciljeva sportskog udruženja (putni troškovi, dnevnice, troškovi prenoćišta i sl.), ispunjavanje obaveza prema članovima ugovorenih u skladu sa ovim zakonom i isplatu zarada zaposlenima.

Član 77.

Za slučaj prestanka sportskog udruženja kao primalac njegove imovine statutom se može odrediti samo domaća nedobitna organizacija u oblasti sporta.

Ako se u trenutku prestanka sportskog udruženja ne može postupiti na način određen zakonom i statutom za raspodelu imovine, ili ako je sportsko udruženje prestalo na osnovu odluke o zabrani rada, imovina postaje državna svojina koju koristi jedinica lokalne samouprave na čijoj je teritoriji bilo sedište sportskog udruženja i mora se upotrebiti u svrhe koje najviše odgovaraju ciljevima sportskog udruženja ili u druge sportske svrhe.

Ako jedinica lokalne samouprave nije u mogućnosti da obezbedi ispunjenost uslova iz stava 2. ovog člana, onda je korisnik imovine Republika Srbija.

Statusne promene

Član 78.

Statusne promene sportskog udruženja jesu: pripajanje, spajanje, podela i odvajanje.

Statusnom promenom sportsko udruženje prenosi celu svoju imovinu ili njen deo na jedno ili više postojećih ili novih sportskih udruženja, koja su njegovi opšti pravni sledbenici.

U istoj statusnoj promeni može da se kombinuje pripajanje, spajanje, podela i odvajanje.

U slučaju prestanka sportskog udruženja usled statusne promene, ne sprovodi se likvidacija.

Sportska udruženja koja učestvuju u ligaškim sportskim takmičenjima mogu vršiti statusne promene ako se statusnom promenom ne utiče na regularnost takmičenja i uz prethodnu saglasnost nadležnog granskog sportskog saveza.

Sporazum o zameni naziva između sportskih udruženja ne smatra se statusnom promenom, u skladu sa ovim zakonom.

Član 79.

Svako sportsko udruženje koje učestvuje u statusnoj promeni sačinjava finansijski izveštaj prema stanju na dan donošenja odluke o spajanju, pripajanju, podeli i odvajanju, u skladu s propisima o računovodstvu i reviziji.

Član 80.

Pripajanjem se prenosi cela imovina jednog sportskog udruženja (pripojenik) na drugo sportsko udruženje (pripojilac), na osnovu ugovora o pripajanju.

Spajanjem se osniva novo sportsko udruženje, na koje se prenosi ukupna imovina dva ili više sportskih udruženja koja se spajaju (spojena sportska udruženja).

Član 81.

Pripajanje jednog ili više sportskih udruženja drugom upisuje se u Registar.

Upisom pripajanja u Registar imovina pripojenika prelazi na sportsko udruženje pripojioca.

Na upis pripajanja shodno se primenjuju odredbe ovog zakona o upisu osnivanja sportskog udruženja.

Upisom pripajanja u Registar prestaje da postoji pripojeno sportsko udruženje, a udruženje pripojilac nastavlja s radom pod nazivom pod kojim je upisano u Registar.

Upisom pripajanja zaposleni i članovi pripojenika postaju zaposleni i članovi pripojioca.

Uz prijavu za upis pripajanja podnose se odluke skupština sportskih udruženja koja učestvuju u pripajanju – o prihvatanju zaključenja ugovora o pripajanju (u istovetnom tekstu), ugovor o pripajanju, rešenje o upisu u Registar sportskih udruženja koja se pripajaju, oglas o nameri pripajanja objavljen u sredstvu javnog informisanja specijalizovanom za sport, koje izlazi na teritoriji cele Republike Srbije i saglasnost nadležnog granskog sportskog saveza ako sportska udruženja učestvuju u ligaškom sportskom takmičenju.

Član 82.

Ugovor o pripajanju sadrži nazive i sedišta sportskih udruženja, odredbe u vezi s prenosom imovine sportskog udruženja koje se pripaja (tačan opis delova imovine koji se prenose, pri čemu je dozvoljeno upućivanje na posebne isprave) i odredbe o pravima članova sportskog udruženja koje se pripaja.

Poverioci sportskih udruženja koja učestvuju u pripajanju mogu, u roku od 30 dana od dana objavljivanja oglasa o pokretanju postupka pripajanja, zahtevati obezbeđenje svojih potraživanja ili njihovu isplatu. Dovoljnim obezbeđenjem poverilaca smatra se izjava zastupnika sportskih udruženja koja učestvuju u pripajanju da će se imovinom tih sportskih udruženja upravljati odvojeno do namirenja poverilaca svakog sportskog udruženja posebno. U protivnom, nadležni sud može poništiti pripajanje na zahtev poverilaca.

Nacrt ugovora o pripajanju podleže reviziji jednog ili više revizora koga zajednički imenuju sportska udruženja koja učestvuju u pripajanju.

Revizor sastavlja pismeni izveštaj o reviziji nacrta ugovora o pripajanju koji se podnosi sportskim udruženjima koja učestvuju u pripajanju u roku određenim aktom o imenovanju i koji sadrži naročito: obrazloženi prikaz svih važnih delova imovine i obaveza sportskih udruženja koja učestvuju u pripajanju; podatke o primenjenom metodu procene vrednosti svih sportskih udruženja koja učestvuju u pripajanju, razloge zbog kojih je primenjen taj metod; podatke o posebnim teškoćama u proceni vrednosti sportskih udruženja koja učestvuju u pripajanju, ako ih je bilo.

Skupštine sportskih udruženja ne mogu da donesu odluku o prihvatanju zaključenja ugovora o pripajanju pre nego što razmotre izveštaj revizora iz stava 4. ovog člana.

Član 83.

Na spajanje sportskih udruženja shodno se primenjuju odredbe ovog zakona o pripajanju, a na novonastalo sportsko udruženje – odredbe o osnivanju sportskog udruženja.

Upisom novog sportskog udruženja u Registar prestaju da postoje sportska udruženja koja su se spojila.

Upisom novog sportskog udruženja u Registar imovina spojenih sportskih udruženja prelazi na novo sportsko udruženje.

Zaposleni i članovi sportskih udruženja koja su se spojila postaju zaposleni i članovi novog sportskog udruženja.

Član 84.

Podela sportskog udruženja jeste statusna promena kojom se sportsko udruženje deli na više sportskih udruženja, čime ono prestaje.

Odluka o podeli sportskog udruženja ima pravno dejstvo akta o osnivanju.

Podelom sportsko udruženje deli svoju imovinu na više delova koju prenosi na više sportskih udruženja. U podeli, delovi imovine sportskog udruženja koje se deli mogu da se: pripoje postojećem sportskom udruženju; spoje sa postojećim sportskim udruženjem uz osnivanje novog sportskog udruženja; osnuju kao nova sportska udruženja; neki pripoje jednom ili više postojećih sportskih udruženja, a drugi osnuju kao jedno ili više novih sportskih udruženja, sa ili bez spajanja sa postojećim udruženjima.

Odvajanje jeste statusna promena kojom se od sportskog udruženja odvaja njegov deo, a sportsko udruženje ostaje da postoji kao pravno lice. Odvajanjem sportsko udruženje prenosi jedan ili više delova svoje imovine na jedno ili više novih (odvajanje osnivanjem) ili postojećih sportskih udruženja (odvajanje pripajanjem).

Na podelu i odvajanje shodno se primenjuju odredbe ovog zakona o osnivanju, spajanju i pripajanju sportskih udruženja.

U slučaju podele ili odvajanja, za obaveze sportskog udruženja koje su postojale pre upisa podele, odnosno odvajanja u Registar, solidarno odgovara svako učestvujuće sportsko udruženje koje postoji nakon upisa podele, odnosno odvajanja.

Sportsko udruženje kome je prenesen deo imovine podelom ili odvajanjem, kao opšti pravni sledbenik, stupa u sve pravne odnose podeljenog sportskog udruženja, odnosno sportskog udruženja od kojeg je odvojen njegov deo, sa trećim licima, a u vezi s prenesenim delom imovine.

Član 85.

Sportska udruženja nastala podelom, odnosno odvajanjem upisuju se u Registar posle zaključenja ugovora o razgraničenju sredstava, prava i obaveza (deobni bilans). Deobnim bilansom uređuju se i pitanja vezana za status članova sportskog udruženja i zaposlenih.

Zastupnici sportskih udruženja koja učestvuju, odnosno nastaju u podeli ili odvajanju podnose prijavu za upis u Registar podele, odnosno odvajanja.

Sportsko udruženje prestaje upisom podele u Registar, bez sprovođenja likvidacije. Sportsko udruženje ne prestaje odvajanjem njegovog dela, već menja statut radi usklađivanja s promenama koje su u vezi s odvajanjem.

Prestanak

Član 86.

Sportsko udruženje prestaje:

1) ako se broj članova smanji ispod broja potrebnog za osnivanje, a nadležni organ udruženja ne donese odluku o prijemu novih članova u roku od 30 dana;

2) ako nadležni organ sportskog udruženja donese odluku o prestanku udruženja;

3) statusnom promenom koja vodi prestanku udruženja;

4) ako se utvrdi da je istekao mandat zastupniku ili upravi sportskog udruženja a da duže od 60 dana od dana isteka mandata nije izabran, u skladu sa statutom, novi zastupnik, odnosno uprava, ili ako sednica skupštine nije održana u rokovima utvrđenim statutom;

5) ako mu je izrečena mera zabrane obavljanja sportskih aktivnosti i delatnosti zbog toga što ne ispunjava uslove za njihovo obavljanje, a u roku određenom u izrečenoj meri ne ispuni te uslove;

6) ako je pravnosnažnom odlukom nadležnog suda utvrđeno da je registracija osnivanja sportskog udruženja bila ništava;

7) ako mu je zabranjen rad;

8) u drugim slučajevima utvrđenim zakonom, osnivačkim aktom ili statutom sportskog udruženja koji su navedeni kao osnov za prestanak udruženja;

9) stečajem.

Sportsko udruženje prestaje brisanjem iz Registra.

O brisanju iz Registra donosi se rešenje koje je konačno u upravnom postupku. Protiv rešenja o brisanju iz Registra može se pokrenuti upravni spor.

Član 87.

Likvidacija sportskog udruženja sprovodi se kada sportsko udruženje ima dovoljno finansijskih sredstava za pokriće svih svojih obaveza.

Na sprovođenje likvidacije sportskog udruženja shodno se primenjuju odredbe zakona kojim se uređuje likvidacija privrednih društava, ako ovim zakonom nije drukčije određeno.

Tokom likvidacije prestaju ovlašćenja organa sportskog udruženja, ako zakonom nije drukčije određeno.

Član 88.

Ako odluka o pokretanju likvidacije ne bude doneta iako su se stekli uslovi za njeno donošenje, zastupnik sportskog udruženja dužan je da o tome obavesti Agenciju i sportskog inspektora, bez odlaganja.

U slučajevima iz člana 86. stav 1. tač. 4)–8) ovog zakona i u slučaju iz stava 1. ovog člana, kao i u slučaju kada zastupnik ne obavesti Agenciju o tome da su se stekli uslovi za sprovođenje likvidacije, sportski inspektor, po službenoj dužnosti ili na predlog lica koje ima pravni interes, u roku od tri dana od dana prijema obaveštenja, odnosno od saznanja za ispunjenost uslova za sprovođenje likvidacije, utvrđuje ispunjenost uslova za prestanak sportskog udruženja i pred nadležnim sudom pokreće postupak likvidacije i o tome obaveštava Agenciju.

U nazivu sportskog udruženja upisuje se oznaka „u likvidaciji”.

Član 89.

U postupku likvidacije poslove sportskog udruženja vodi zastupnik sportskog udruženja kao likvidacioni upravnik, ako udruženje ne imenuje drugo lice ili nadležni sud iz opravdanih razloga, na predlog lica koje ima pravni interes, ne imenuje drugog likvidacionog upravnika.

Imenovanje ili razrešenje likvidacionog upravnika upisuje se u Registar.

Član 90.

Sa imovinom sportskog udruženja koja preostane posle namirenja poverilaca likvidacioni upravnik postupa na način predviđen zakonom i statutom sportskog udruženja.

Finansijski izveštaj sastavljen sa danom završetka likvidacije i izveštaj o sprovođenju likvidacije odobrava skupština sportskog udruženja, a ako se skupština udruženja ne sastane ili ne održi zbog nedostatka kvoruma, likvidacioni upravnik završava postupak likvidacije i bez odobrenja.

Posle okončanja likvidacije sportskog udruženja, likvidacioni upravnik bez odlaganja podnosi prijavu za brisanje sportskog udruženja iz Registra.

Član 91.

Lice koje je primilo imovinu sportskog udruženja iz likvidacionog ostatka odgovara do visine primljenog iznosa za eventualne neizmirene obaveze sportskog udruženja u likvidacionom postupku.

Član 92.

Nad sportskim udruženjem koje je nesposobno za plaćanje sprovodi se stečajni postupak, u skladu sa zakonom.

Na upis u Registar podataka koji se odnose na stečaj sportskog udruženja shodno se primenjuju odredbe zakona kojim se uređuje stečajni postupak, i to odredbe o upisu u nadležni registar odluka iz stečajnog postupka.

Ako je nad sportskim udruženjem sproveden stečajni postupak, organ koji je taj postupak sproveo, u roku od 15 dana od dana okončanja postupka, dostavlja Agenciji dokaz o tome, nakon čega se, po službenoj dužnosti, sprovodi brisanje udruženja iz Registra.

Član 93.

Zabranjeno je delovanje sportskog udruženja usmereno na nasilno rušenje ustavnog poretka, kršenje zajemčenih ljudskih ili manjinskih prava, ili izazivanje rasne, nacionalne ili verske mržnje.

Odluku o zabrani rada sportskog udruženja čije je delovanje suprotno odredbi stava 1. ovog člana donosi Ustavni sud.

Zabrana rada sportskog udruženja odnosi se i na sve delove udruženja.

Simboli vizuelnog identiteta i druge oznake sportskog udruženja kome je zabranjen rad ne smeju se javno upotrebljavati.

Odredbe st. 1-4. ovog člana shodno se primenjuju i na zabranu rada povezivanja više lica iz člana 34. stav 2. ovog zakona.

2.1.2. Sportsko privredno društvo

Član 94.

Sportsko privredno društvo mogu osnovati fizička i/ili pravna lica, u skladu sa zakonom.

Agencija dostavlja izveštaj o upisima sportskih privrednih društava Ministarstvu šestomesečno, i to: za period januar-jun do 15. jula, a za period jul-decembar do 15. januara.

Sportsko privredno društvo može obavljati sportsku aktivnost i sportsku delatnost ako ispunjava uslove iz člana 33. ovog zakona i ako se te aktivnosti i delatnosti obavljaju kao pretežna delatnost sportskog privrednog društva.

Neto dobit koju u tekućoj godini ostvari društvo iz stava 1. ovog člana mora biti najmanje 70% reinvestirana u pretežnu delatnost tog društva.

Na povredu konkurencije pri obavljanju sportskih delatnosti shodno se primenjuju propisi kojima se uređuje zaštita konkurencije, osim ako to nije suprotno samoj prirodi sportskih aktivnosti i sportskih delatnosti.

2.2. Preduzetnik

Član 95.

Preduzetnik koji se bavi stručnim radom u oblasti sporta mora imati odgovarajuće sportsko zvanje u skladu sa ovim zakonom.

Ministar u aktu iz člana 33. stav 1. ovog zakona uređuje za koje sportske delatnosti preduzetniku nije potreban poseban prostor, oprema i kadrovi.

Na samostalno obavljanje sportske delatnosti primenjuju se propisi kojima se uređuje preduzetništvo, ako ovim zakonom nije drukčije određeno.

Član 96.

Sportsko privredno društvo, odnosno preduzetnik može se baviti poslovima posredovanja prilikom prelaska sportiste iz jedne u drugu sportsku organizaciju ako ima angažovano lice sa odgovarajućim sportskim zvanjem i ako ima dozvolu za rad izdatu od strane nadležnog nacionalnog granskog sportskog saveza.

Nadležni nacionalni granski sportski savez utvrđuje uslove i postupak za sticanje dozvole za rad iz stava 1. ovog člana.

Ministar daje saglasnost na akt iz stava 2. ovog člana.

Nadležni nacionalni granski sportski savez izdaje dozvolu i obaveštava Ministarstvo o svakom izdavanju dozvole, u roku od 15 dana od dana izdavanja.

Član 97.

Pravna i fizička lica koja ne učestvuju u sportskim takmičenjima i kojima je pretežna delatnost sportsko osposobljavanje i sportsko usavršavanje trećih lica, a ne članova (škole fudbala, škole tenisa, kampovi i sl.) ili omogućavanje sportskog vežbanja (fitnes centri, drugi sportski centri i sl.), mogu se osnivati samo u obliku privrednog društva, odnosno odgovarajućem obliku preduzetništva i ne mogu u nazivu imati reč „klub” ili reč „savez”.

Član 98.

Sportske organizacije mogu se, radi uređivanja i ostvarivanja zajedničkih ciljeva i interesa, kao i zajedničkog nastupanja u oblasti sporta, udruživati u sportska društva.

Sportsko društvo je nosilac prava na zajednički naziv i zajedničke simbole, ako statutom sportskog društva nije drukčije određeno.

Na osnivanje, upis u Registar, obavljanje sportskih aktivnosti i sportskih delatnosti, sticanje sredstava i ostvarivanje prihoda, rešavanje sporova, odgovornost, kao i na druga pitanja u vezi s radom sportskih društava, shodno se primenjuju odredbe ovog zakona koje se odnose na sportska udruženja, ako ovim zakonom nije drukčije određeno.

Član 99.

Sportske organizacije, teritorijalni granski sportski savezi, samostalni profesionalni sportisti i stručna udruženja u određenoj grani sporta mogu se, radi uređivanja pitanja od zajedničkog interesa, zajedničkog reprezentovanja, uređivanja pitanja organizovanja takmičenja i statusa sportista u određenoj grani sporta, odnosno oblasti sporta, udruživati u granske sportske saveze za jednu ili više sportskih grana (nacionalni, pokrajinski, gradski, opštinski).

Organizacije iz stava 1. ovog člana moraju biti upisane u Registar.

Granski sportski savez koji brojem okupljenih članova, sportskim i društvenim položajem ili drugim okolnostima ima faktički monopol nad obavljanjem sportskih aktivnosti ili na drugi način ima dominantan položaj u određenoj sportskoj grani – dužan je da primi u članstvo lica iz stava 1. ovog člana koja ispunjavaju uslove određene statutom saveza za prijem u članstvo.

Sportske organizacije koje okupljaju lica s invaliditetom mogu se udruživati po sportskim granama ili po drugom kriterijumu, u skladu sa sportskim pravilima nadležnih međunarodnih sportskih saveza.

Član 100.

Nacionalni granski sportski savezi i pokrajinski granski sportski savezi upisuju se u Registar.

Na osnivanje, upis u Registar, obavljanje sportskih aktivnosti i sportskih delatnosti, sticanje sredstava i ostvarivanje prihoda, rešavanje sporova, odgovornost, zabranu diskriminacije, kao i na druga pitanja u vezi s radom granskih sportskih saveza, shodno se primenjuju odredbe ovog zakona koje se odnose na sportska udruženja.

Registracija osnivanja granskog sportskog saveza i registracija drugih podataka o granskom sportskom savezu ništava je ako je pod istim nazivom ranije već upisan u Registar drugi granski sportski savez ili ako se naziv granskog sportskog saveza jasno ne razlikuje od naziva drugog sportskog saveza već upisanog u Registar.

Član 101.

Nacionalni granski sportski savez jeste najviši oblik udruživanja u Republici Srbiji u odgovarajućoj grani sporta.

Nacionalni granski sportski savezi osnivaju se prvenstveno s ciljem: razvoja sportske grane, odnosno sportskih aktivnosti i delatnosti u području svog delovanja; usklađivanja aktivnosti svojih članova; reprezentovanja nacionalnog sporta u području svog delovanja; stvaranja uslova za postizanje vrhunskih sportskih rezultata; učešća u unapređivanju stručnog rada sportskih stručnjaka; podsticanja bavljenja sportom, posebno dece i omladine, u svom području delovanja; organizovanja i vođenja sportskih takmičenja.

Nacionalni granski sportski savez koji okuplja više od polovine registrovanih sportskih organizacija, vrši funkciju reprezentativnog udruženja poslodavaca u pogledu ovlašćenja za zaključenje posebnog kolektivnog ugovora za granu sporta za koju je nadležan, u skladu sa zakonom.

Član 102.

Nadležni nacionalni granski sportski savez utvrđuje sportska pravila u odgovarajućoj grani sporta.

Sportskim pravilima iz stava 1. ovog člana utvrđuje se:

sistem, propozicije, pravila i kalendar takmičenja, uključujući i određivanje profesionalnih liga;

pravila za organizovanje sportskih takmičenja;

uslovi i kriterijumi za učešće na sportskim takmičenjima i postupak utvrđivanja njihove ispunjenosti;

uslovi i kriterijumi za učešće na nacionalnom ligaškom sportskom takmičenju, odnosno profesionalnom sportskom takmičenju i postupak utvrđivanja njihove ispunjenosti (dozvola za sezonu);

način i postupak registrovanja ugovora između sportiste i sportske organizacije;

uslovi za organizovanje i učešće sportskih organizacija u takmičenjima za područje više država ili više regiona različitih država;

uslovi i način registrovanja sportista i sportskih trenera za sportsku organizaciju, uključujući i registrovanje stranih sportista;

mere za sprečavanje negativnih pojava u sportu (doping, nasilje i nedolično ponašanje, lažiranje sportskih rezultata, rasizam i šovinizam);

medicinska zaštita sportista;

disciplinski postupak i disciplinske kazne;

status sportista i prelasci sportista u domaće i inostrane sportske organizacije, uključujući ustupanje sportista između sportskih organizacija;

uslovi za vršenje posredovanja u prelascima sportista iz jedne u drugu sportsku organizaciju;

status sudija, suđenje na takmičenjima i status drugih službenih lica na takmičenjima;

obavljanje stručnog rada u sportskim organizacijama;

druga pitanja utvrđena zakonom.

Nadležni nacionalni granski sportski savez dužan je da u roku od 15 dana od dana stupanja na snagu sportskih pravila iz stava 1. ovog člana dostavi primerak tih pravila Ministarstvu.

Član 103.

Na međunarodne granske sportske saveze koji imaju sedište na teritoriji Republike Srbije shodno se primenjuju odredbe ovog zakona koje se odnose na nacionalne granske sportske saveze.

Član 104.

Sportske organizacije i granski sportski savezi mogu se radi uređivanja i ostvarivanja sportskih pitanja od zajedničkog interesa udruživati u sportske saveze, odnosno saveze sportova za određenu teritoriju (Republiku Srbiju, autonomnu pokrajinu, jedinicu lokalne samouprave).

U teritorijalne sportske saveze iz stava 1. ovog člana mogu se udruživati i druge zainteresovane organizacije, u skladu sa statutom saveza.

Teritorijalni sportski savez za teritoriju Republike Srbije osniva se radi ostvarivanja zajedničkog interesa u oblasti sporta na nivou Republike Srbije, a pokrajinski sportski savez na nivou autonomne pokrajine i upisuju se u Registar.

Na osnivanje, upis u Registar i obavljanje sportskih aktivnosti i sportskih delatnosti, sticanje sredstava i ostvarivanje prihoda, kao i na druga pitanja u vezi sa radom teritorijalnog sportskog saveza, shodno se primenjuju odredbe ovog zakona koje se odnose na sportska udruženja, ako ovim zakonom nije drukčije određeno.

Sportski savez Srbije kao teritorijalni sportski savez za Republiku Srbiju utvrđuje svojstvo lica koje se samostalno bavi sportom kao jedinim i osnovnim zanimanjem na osnovu merila za utvrđivanje tog svojstva, koja utvrđuje uz saglasnost Ministarstva i obavlja druge poslove u skladu sa ovim zakonom i Strategijom razvoja sporta u Republici Srbiji (u daljem tekstu: Strategija).

Član 105.

Olimpijski komitet Srbije jeste organizacija u oblasti sporta, obrazovana u skladu s Olimpijskom poveljom i priznata od strane Međunarodnog olimpijskog komiteta.

Olimpijski komitet Srbije obavlja poslove kojima se obezbeđuju uslovi za: praćenje, razvoj i unapređenje vrhunskog sporta i sistema vrhunskog sporta u olimpijskim sportovima, organizaciju i održavanje međunarodnih sportskih takmičenja koja su u nadležnosti Međunarodnog olimpijskog komitet, ostvarivanje muđudržavne i međunarodne sportske saradnje i realizaciju programa i projekata iz ove oblasti koji su od opšteg interesa za Republiku Srbiju, kao i druge poslove u skladu sa ovim zakonom, a posebno:

-rešava arbitražne sporove za olimpijske i paraolimpijske sportove;

-učestvuje u radu Upravnog odbora Republičkog zavoda;

-u svoje ime predlaže godišnje i posebne programe kojima se ostvaruje opšti interes u oblasti sporta i prikuplja od svojih stalnih članova (nacionalnih granskih sportskih saveza olimpijskih sportova) i u njihovo ime predlaže godišnje i posebne programe kojima se ostvaruje opšti interes u oblasti sporta;

-učestvuje u radu stručnih komisija koje vrše evaluaciju programa koji se finansiraju u skladu s ovim zakonom;

-daje mišljenje na akt ministra kojim se utvrđuju nacionalni granski sportski savezi čiji se programi finansiraju iz budžeta Republike Srbije, sportske grane i sportski objekti od značaja za Republiku Srbiju;

-učestvuju u radu komisije za pripremu kategorizacije sportova, sportista i sportskih stručnjaka i vrše rangiranje;

-daje mišljenje u vezi s kandidaturom za organizaciju velikih međunarodnih sportskih takmičenja na teritoriji Republike Srbije za olimpijske sportove.

Olimpijski komitet Srbije svoje aktivnosti obavlja u skladu sa načelima olimpijskog pokreta i Olimpijskom poveljom Međunarodnog olimpijskog komiteta.

Na osnivanje, upis u registar i obavljanje sportskih aktivnosti i sportskih delatnosti, kao i na druga pitanja u vezi s radom i programima Olimpijskog komiteta Srbije, shodno se primenjuju odredbe ovog zakona koje se odnose na nacionalne granske sportske saveze, ako ovim zakonom nije drukčije određeno.

Odredbe st. 1-4. ovog člana shodno se primenjuju i na Paraolimpijski komitet Srbije.

Reči „olimpijski” i „olimpijada”, samostalno ili u međusobnoj vezi, kao i odgovarajuće reči ili grupe reči u stranom jeziku, mogu biti korišćene u nazivu, odnosno poslovnom imenu neke organizacije ili za označavanje određene sportske priredbe samo uz saglasnost Olimpijskog komiteta Srbije.

Član 106.

Sportski stručnjaci i stručnjaci u sportu mogu se radi uređivanja i ostvarivanja stručnih sportskih pitanja od zajedničkog interesa udruživati u stručna sportska udruženja (udruženja trenera, sudija i dr.).

Sportske organizacije, sportska društva, sportski savezi i druga pravna i fizička lica mogu radi ostvarivanja zajedničkih ciljeva i interesa u oblasti sporta osnivati i druga udruženja (organizacioni odbori, udruženja navijača i dr.) i saveze u oblasti sporta.

Na osnivanje, upis u Registar i obavljanje sportskih aktivnosti i sportskih delatnosti, kao i na druga pitanja u vezi s radom udruženja i saveza iz st. 1. i 2. ovog člana, shodno se primenjuju odredbe ovog zakona koje se odnose na sportska udruženja.

2.8. Zavod za sport i medicinu sporta Republike Srbije

Član 107.

Republički zavod jeste ustanova koja obavlja delatnost radi razvoja stručnog rada i zadovoljavanja stručnih potreba u oblasti sporta.

Delatnost Republičkog zavoda obuhvata:

periodična testiranja, odnosno praćenje antropoloških karakteristika dece, omladine i odraslih;

kontrolu treniranosti perspektivnih i vrhunskih sportista i stručno-savetodavnu pomoć tim sportistima i sportskim stručnjacima;

organizaciju i realizaciju kontinuiranih treninga i završnih priprema vrhunskih i perspektivnih sportista;

vođenje matičnih evidencija u oblasti sporta (prikupljanje podataka i obrada) i periodično objavljivanje i publikovanje zbirnih podataka iz matičnih evidencija;

stručno usavršavanje sportskih stručnjaka i stručnjaka u oblasti medicine sporta u saradnji sa visokoškolskom ustanovom, u skladu sa zakonom;

obavlja nadzor nad stručnim radom u oblasti sporta, preko istaknutih sportskih stručnjaka (stručni sportski nadzornici);

evaluacija zdravstvenog stanja učesnika u fizičkim aktivnostima;

unapređenje zdravstvenog stanja i funkcionalnih sposobnosti perspektivnih i vrhunskih sportista;

organizacionu i stručnu pomoć organizacijama koje realizuju programe kojima se ostvaruje opšti interes u oblasti sporta;

savetovanje pri planiranju, izgradnji i rekonstrukciji sportskih objekata od značaja za Republiku Srbiju;

propagandnu, izdavačku, naučnu, istraživačko-razvojnu i bibliotečku delatnost u oblasti sporta i medicine sporta, u skladu sa zakonom;

učestvovanje u izradi Strategije;

davanje objašnjenja značajnih pitanja vezano za razvoj sporta u Republici Srbiji;

međunarodna saradnja u oblasti sporta i medicine sporta.

Republički zavod može obavljati i zdravstvenu delatnost, odnosno određene poslove zdravstvene delatnosti, u skladu sa zakonom kojim se uređuje zdravstvena zaštita.

Republički zavod može obavljati i druge poslove, u skladu sa Statutom.

Na Statut Republičkog zavoda saglasnost daje Vlada, a na opšti akt kojim se uređuje organizacija i sistematizacija radnih mesta u Republičkom zavodu saglasnost daje ministar.

Poslovi iz stava 2. tač. 4) i 6) ovog člana obavljaju se kao povereni poslovi.

Član 108.

Organi Republičkog zavoda jesu: direktor i upravni odbor.

Upravni odbor Republičkog zavoda ima sedam članova, od kojih dva predstavnika Ministarstva, jednog predstavnika istaknutih stručnjaka iz oblasti sporta koje predlaže Ministarstvo, jednog predstvnika Olimpijskog komiteta Srbije, jednog predstavnika Sportskog saveza Srbije i dva predstavnika Republičkog zavoda.

Za člana upravnog odbora i direktora Republičkog zavoda može biti imenovano lice koje ima visoko obrazovanje.

Upravni odbor Republičkog zavoda odlučuje većinom glasova od ukupnog broja članova upravnog odbora.

Direktora, predsednika i članove upravnog odbora Republičkog zavoda imenuje i razrešava Vlada.

Nadzor nad zakonitošću rada Republičkog zavoda vrši Ministarstvo.

Član 109.

Na organizaciju i rad Republičkog zavoda primenjuju se propisi o javnim službama, ako ovim zakonom nije drukčije određeno.

Sredstva za rad Republičkog zavoda obezbeđuju se u budžetu Republike Srbije i iz drugih izvora, u skladu sa zakonom.

2.9. Ustanove i privredna društva u oblasti sporta

Član 110.

Ustanove u oblasti sporta mogu osnivati, u skladu sa zakonom kojim se uređuju javne službe, Republika Srbija, autonomna pokrajina i jedinica lokalne samouprave (u daljem tekstu: osnivač) i u budžetu osnivača obezbeđuju se sredstva za rad, u skladu sa zakonom.

Godišnji program rada ustanove iz stava 1. ovog člana odobrava osnivač.

Ustanove u oblasti sporta mogu osnivati i druga pravna i fizička lica, pod uslovima propisanim zakonom.

Privredna društva za obavljanje sportske delatnosti mogu osnivati fizička ili pravna lica u skladu sa zakonom.

Ustanove i privredna društva iz st. 1, 3. i 4. ovog člana mogu obavljati sportsku delatnost ako imaju obezbeđen odgovarajući prostor, odnosno objekat, odgovarajuću opremu, odgovarajuće sportske stručnjake u zavisnosti od vrste delatnosti, ako ispunjavaju uslove u pogledu bezbednosti za obavljanje delatnosti i ako imaju odgovarajuću unutrašnju organizaciju, odnosno službu.

Ministar propisuje bliže uslove iz stava 5. ovog člana.

Ispunjenost uslova iz stava 5. ovog člana proverava sportski inspektor u okviru redovnog inspekcijskog nadzora.

Član 111.

Radi ostvarivanja društveno korisnih ciljeva u oblasti sporta mogu se osnivati sportske zadužbine i fondacije.

Republika Srbija može da osnuje Nacionalnu sportsku fondaciju, a odluku o osnivanju donosi Vlada.

Sredstva Nacionalne sportske fondacije koriste se za ostvarivanje opšteg interesa u oblasti sporta.

Sredstva za rad Nacionalne sportske fondacije obezbeđuju se u budžetu Republike Srbije, od priloga donatora, sponzorstva i drugih izvora, u skladu sa zakonom.

Na osnivanje i rad sportskih zadužbina i fondacija primenjuju se propisi o zadužbinama i fondacijama.

Dozvola za sezonu

Član 112.

Na nacionalnim ligaškim sportskim takmičenjima i profesionalnim sportskim takmičenjima u sportovima u kojima je to pravilima nacionalnog granskog sportskog saveza, odnosno pravilima nadležnog međunarodnog sportskog saveza predviđeno, u određenoj sportskoj sezoni mogu da učestvuju samo sportske organizacije koje su dobile dozvolu za sezonu.

Dozvolu iz stava 1. ovog člana može dobiti sportska organizacija koja ispunjava propisane uslove za bavljenje sportskim aktivnostima i sportskim delatnostima i posebne uslove za izdavanje dozvole za sezonu utvrđene od strane nadležnog nacionalnog granskog sportskog saveza.

Nacionalni granski sportski savez utvrđuje najmanje sledeće grupe kriterijuma, odnosno uslova za davanje dozvole, u skladu sa zakonom:

sportski;

infrastrukturni;

personalni i administrativni, odnosno organizacioni;

pravni;

finansijski.

Sportska organizacija-organizator takmičenja iz stava 1. ovog člana dužna je da ima zaposleno ili angažovano lice sa odgovarajućim sportskim zvanjem koje koordinira obavljanje poslova koji se odnose na bezbednost učesnika sportskih takmičenja čiji je organizator, kao i lice sa zvanjem sportskog menadžera za operativne, odnosno izvršne poslove.

Finansijski uslovi iz stava 3. tačka 5. ovog člana obuhvataju i reviziju finansijskih izveštaja sportske organizacije.

Odredba stava 4. ovog člana shodno se primenjuje i na nadležni nacionalni granski sportski savez.

Nadležni nacionalni granski sportski savez utvrđuje ispunjenost uslova iz st. 1-5. ovog člana pre početka takmičarske sezone i izdaje dozvolu.

Sportska sezona iz stava 1. ovog člana traje jednu takmičarsku sezonu, ako sportskim pravilima nadležnog međunarodnog sportskog saveza nije drukčije određeno.

Član 113.

Nadležni nacionalni granski sportski savez vodi sistem takmičenja u sportskoj grani za koju je osnovan.

U ostvarivanju svojih ciljeva vezanih za vođenje sistema sportskih takmičenja, nadležni nacionalni granski sportski savez može poveriti vođenje određenih takmičenja, uključujući i izdavanje dozvola za sezonu, udruženju ili organizaciji koju su osnovale sportske organizacije koje učestvuju u takmičenju ili sam nadležni nacionalni granski savez.

Sportsko takmičenje u kojem svi učesnici imaju status profesionalnih sportista smatra se profesionalnim sportskim takmičenjem, u skladu sa ovim zakonom.

Izmene sistema takmičenja u nadležnosti nacionalnog granskog sportskog saveza mogu se primenjivati najranije po isteku jedne takmičarske sezone od utvrđivanja tih izmena.

Propozicije takmičenja u nadležnosti nacionalnog granskog sportskog saveza utvrđuju se najkasnije 30 dana pre početka takmičenja i ne mogu se menjati u toku takmičarske sezone na koju se odnose.

III. OPŠTI INTERES

Član 114.

Opšti interes u oblasti sporta jeste:

1) obezbeđivanje uslova za pripremu, učešće i ostvarivanje vrhunskih sportskih rezultata sportista na olimpijskim igrama, paraolimpijskim igrama i drugim velikim međunarodnim sportskim takmičenjima;

2) aktivnosti nacionalnih granskih sportskih saveza, Olimpijskog komiteta Srbije, Paraolimpijskog komiteta Srbije i Sportskog saveza Srbije preko kojih se ostvaruje opšti interes u oblasti sporta, uključujući i unapređenje zaštite zdravlja sportista, unapređenje stručnog rada i stručnog osposobljavanja u sportu;

3) izgradnja, opremanje i održavanje sportskih objekata koji su od posebnog značaja za razvoj sporta na području Republike Srbije, vodeći računa o regionalnoj pokrivenosti;

4) stipendije za sportsko usavršavanje vrhunskih sportista amatera i novčana pomoć vrhunskim sportistima sa posebnim zaslugama;

5) nacionalna priznanja i nagrade za poseban doprinos razvoju i afirmaciji sporta;

6) aktivnosti sportskih kampova za perspektivne sportiste, koji su od posebnog značaja za Republiku Srbiju;

7) organizacija međunarodnih i nacionalnih sportskih takmičenja od značaja za Republiku Srbiju, međudržavna i međunarodna sportska saradnja;

8) obezbeđivanje uslova za organizovanje i održavanje školskih i studentskih sportskih takmičenja na nivou Republike Srbije;

9) aktivnosti na ispunjavanju međunarodnih obaveza u sportu i razvijanje sporta i saradnje sa organizacijama iz dijaspore;

10) sprečavanje negativnih pojava u sportu (doping, nasilje i nedolično ponašanje);

11) naučni skupovi, istraživačko-razvojni i naučno-istraživački projekti u sportu i izdavanje sportskih publikacija od nacionalnog značaja;

12) unapređenje rekreativnog sporta, promocija i podsticanje bavljenja sportom svih građana Republike Srbije, a naročito dece, žena, omladine i osoba sa invaliditetom;

13) delatnost i programi organizacija u oblasti sporta čiji je osnivač Republika Srbija.

Za ostvarenje opšteg interesa u oblasti sporta iz stava 1. ovog člana obezbeđuju se sredstva u budžetu Republike Srbije.

Sredstva koja se u budžetu Republike Srbije ostvare priređivanjem igara na sreću, u skladu sa zakonom, koriste se za ostvarivanje opšteg interesa iz stava 1. ovog člana.

Član 115.

Opšti interes u oblasti sporta iz člana 114. ovog zakona ostvaruje se kroz finansiranje ili sufinansiranje programa i projekata, i to:

1) za tač. 1)-8) na godišnjem nivou (u daljem tekstu: godišnji program);

2) za tač. 9)-12) po javnom pozivu (u daljem tekstu: posebni program).

Programe iz stava 1. ovog člana dostavljaju nosioci programa u smislu ovog zakona prema dinamici utvrđenoj Programskim kalendarom iz člana 118. ovog zakona.

Nosioci programa, u smislu ovog zakona, koji podnesu godišnji program u kojem su obuhvaćene i aktivnosti od opšteg interesa za koje se saglasno ovom zakonu podnosi posebni program, ne mogu za iste aktivnosti da konkurišu i u tom posebnom programu.

Ministarstvo može izuzetno odobriti određeni program kojim se realizuje opšti interes u oblasti sporta iz člana 114. stav 1. ovog zakona i na osnovu podnetog predloga programa u toku godine, bez javnog poziva, u slučaju kada je u pitanju program od posebnog značaja za ostvarivanje opšteg interesa u sportu, a podnose ga nosioci programa iz člana 117. ovog zakona ili kada je u pitanju program koji nije iz objektivnih razloga mogao biti podnet u skladu s Programskim kalendarom, a predmet i sadržaj programa je takav da može biti uspešno realizovan samo od strane određenog nosioca programa.

Član 116.

Predlog programa može se izuzetno odnositi i na aktivnosti koje se realizuju u dužem vremenskom periodu, do četiri godine, pod uslovom da je to nužno s obzirom na prirodu i ciljeve aktivnosti, da su predlogom programa za svaku godinu predviđena potrebna sredstva i da su merljivi godišnji rezultati realizacije programa.

Nastavak realizacije programa iz stava 1. ovog člana odobrava se svake godine.

Realizacija, odnosno nastavak programa iz st. 1. i 2. ovog člana može se odobriti samo ako je podnet godišnji izveštaj za prethodnu budžetsku godinu u skladu s ugovorom o realizovanju programa i ako su ostvareni očekivani rezultati.

Dostavljanje programa

Član 117.

Predlog svog godišnjeg programa podnosi Olimpijski komitet Srbije, odnosno Paraolimpijski komitet Srbije.

Predlog svog godišnjeg programa podnosi Sportski savez Srbije.

Nacionalni granski sportski savezi olimpijskih i paraolimpijskih sportova predloge svojih godišnjih programa podnose objedinjeno preko Olimpijskog komiteta Srbije, a svi ostali nacionalni granski sportski savezi podnose predloge godišnjih programa objedinjeno preko Sportskog saveza Srbije.

Predlog godišnjeg programa davanja stipendija za sportsko usavršavanje vrhunskih sportista amatera, nacionalnih priznanja za poseban doprinos razvoju i afirmaciji sporta, dodele nagrada i novčane pomoći vrhunskim sportistima i organizacije kampova za perspektivne sportiste, podnosi nadležni nacionalni granski sportski savez.

Učesnici u sistemu sporta mogu podneti predloge godišnjih programa preko svog nacionalnog granskog sportskog saveza.

Predlog programa izgradnje, opremanja i održavanja sportskog objekta, podnosi vlasnik, odnosno korisnik zemljišta ili sportskog objekta uz saglasnost vlasnika zemljišta, odnosno sportskog objekta.

Predlog programa organizovanja međunarodne sportske priredbe od značaja za Republiku Srbiju podnosi učesnik u sistemu sporta koji ima saglasnost za kandidovanje i organizovanje te priredbe, obezbeđenu u skladu sa ovim zakonom.

Predloge posebnih programa podnose Olimpijski komitet Srbije, u svoje ime i u ime nacionalnih granskih saveza olimpijskih i paraolimpijskih sportova, Sportski savez Srbije i nacionalni granski sportski savezi neolimpijskih sportova, strukovna udruženja i klubovi i visokoškolske i naučnoistraživačke ustanove.

Programski kalendar

Član 118.

Godišnji program izvršava se prema sledećoj dinamici:

– 1. jun – nosioci programa dostavljaju svoje predloge godišnjih programa Ministarstvu;

– 1. jul – ministar obrazuje stručnu komisiju za izbor programa i projekata koja analizira i ocenjuje podnete predloge godišnjih programa;

– 15. jul – Ministarstvo utvrđuje objedinjeni predlog godišnjih programa realizacije opšteg interesa u oblasti sporta, na predlog stručne komisije, za narednu budžetsku godinu;

– 15. decembar – Ministarstvo revidira predloge godišnjih programa i usklađuje ih sa sredstvima utvrđenim u budžetu Republike Srbije za narednu godinu;

– 30. decembar – Ministarstvo obaveštava nosioce programa o visini odobrenih sredstava po programima i projektima.

Posebni program izvršava se po javnom pozivu, a prema sledećoj dinamici:

– 15. januar – Ministarstvo utvrđuje okvirne iznose za finansiranje programa od opšteg interesa u sportu po bližim namenama;

– 1. februar – Ministarstvo objavljuje javni poziv i utvrđuje rok do 30 dana za dostavljanje predloga programa za realizaciju opšteg interesa u sportu, a ministar obrazuje stručnu komisiju za izbor programa i projekata;

– 15. april – stručna komisija daje ocenu podnetih predloga i dostavlja Ministarstvu predlog za odobrenje programa;

– 15. maj – Ministarstvo odlučuje o odobrenju programa kojima se ostvaruje opšti interes;

– 1. jun – Ministarstvo obaveštava nosioce programa o odobrenim programima.

Rokovi iz stava 1. ovog člana predstavljaju krajnji rok u Programskom kalendaru.

Uslovi i kriterijumi

Član 119.

Odobravanje godišnjih i posebnih programa iz člana 115. stav 1. ovog zakona vrši se u skladu sa ovim zakonom i Strategijom, a kod godišnjih programa i u odnosu na kategorizacije u smislu ovog zakona.

Predlozi programa kojima se ostvaruje opšti interes u oblasti sporta odobravaju se u zavisnosti od toga da li je za programe potrebno obezbediti finansijska sredstva u celini ili u određenom delu iz budžeta Republike Srbije.

Program iz stava 1. ovog člana finansira se u visini i pod uslovima koji obezbeđuju da se uz najmanji utrošak sredstava iz budžeta Republike Srbije postignu nameravani rezultati.

Grana sporta u okviru koje se realizuje program treba da je od posebnog značaja za Republiku Srbiju.

Nosilac programa mora da bude registrovan u skladu sa zakonom, da isključivo ili pretežno posluje na nedobitnoj osnovi, ako ovim zakonom nije drukčije određeno, da ima sedište u Republici Srbiji, da je direktno odgovoran za pripremu i izvođenje programa, da je prethodno obavljao delatnost najmanje godinu dana i da je sa uspehom realizovao odobreni program, ukoliko je bio nosilac programa ranijih godina.

Nosilac programa ne može da: bude u postupku likvidacije, stečaja i pod privremenom zabranom obavljanja delatnosti; ima blokadu poslovnog računa, poreske dugove ili dugove prema organizacijama socijalnog osiguranja; bude u poslednje dve godine pravnosnažnom odlukom kažnjen za prekršaj ili privredni prestup u vezi sa njegovom delatnošću.

Finansiranje aktivnosti iz programa može da obuhvati samo deo zarada zaposlenih, materijalnih troškova i administrativnih troškova, a najviše do 20% od odobrene visine sredstava iz budžeta Republike Srbije za taj program.

Pri odobravanju programa kojim se ostvaruje opšti interes u oblasti sporta, prioritet imaju programi koji su strukturne i razvojne prirode, a između programa organizovanja, odnosno učešća na sportskim priredbama, prioritet imaju programi koji se odnose na sportske priredbe višeg ranga.

Programi se finansiraju jednokratno ili u ratama, u zavisnosti od vremenskog perioda za realizaciju programa.

Ministar bliže uređuje: kriterijume i način odobravanja programa i dodele sredstava; izgled i sadržinu predloga programa i dokumentaciju koja se uz predlog podnosi; sadržinu i izgled izveštaja o realizaciji programa, način i postupak kontrole realizacije odobrenih programa.

Član 120.

Ako je u jednoj sportskoj grani registrovano više nacionalnih granskih sportskih saveza, finansiraju se programi samo jednog nacionalnog granskog sportskog saveza kojima se ostvaruje opšti interes.

Ministar donosi akt kojim utvrđuje:

1) preko kojih se nacionalnih granskih sportskih saveza ostvaruje opšti nnteres u oblasti sporta u Republici Srbiji;

2) sportske grane u Republici Srbiji;

3) sportske grane koje su od posebnog značaja za Republiku Srbiju;

4) sportske objekte koji su od posebnog značaja za razvoj sporta na području Republike Srbije.

Ministar donosi akt iz stava 2. ovog člana naročito na osnovu: organizacije saveza, broja učlanjenih organizacija i sportista, ekonomske snage, medijskog i društvenog uticaja, razvijenosti sportske grane, nacionalne i međunarodne organizovanosti i tradicije, kao i sportskih rezultata.

Pre donošenja akta iz stava 2. ovog člana, ministar pribavlja mišljenje Olimpijskog komiteta Srbije, Sportskog saveza Srbije, nacionalnih granskih sportskih saveza i visokoškolskih ustanova u oblasti sporta.

Odobrenje programa

Član 121.

Za ocenu godišnjih i posebnih programa ministar formira stručnu komisiju u kojoj učestvuju predstavnici Olimpijskog komiteta Srbije, Sportskog saveza Srbije i Republičkog zavoda.

Komisija vrši stručni pregled i daje ocenu podnetih predloga, na osnovu ovog zakona i uslova i kriterijuma navedenih u javnom pozivu i dostavlja ministru predlog za odobravanje programa.

O odobrenju programa ministar odlučuje rešenjem.

Podnosilac programa koji smatra da ispunjava uslove i kriterijume iz javnog poziva, a sredstva mu nisu dodeljena, može na rešenje o odobravanju programa podneti prigovor ministru, u roku od osam dana od dana prijema obaveštenja.

Ministar odlučuje rešenjem o podnetom prigovoru u roku od 15 dana od dana prijema prigovora i ukoliko je prigovor osnovan može izmeniti raniju odluku.

Rešenje ministra iz stava 5. ovog člana konačno je i protiv njega se može voditi upravni spor.

Ugovaranje

Član 122.

Sa podnosiocem odobrenog programa Ministarstvo zaključuje ugovor o realizovanju programa, kojim se obavezno uređuje: naziv i sedište nosioca programa; vrsta i sadržina programa; vreme realizacije programa, odnosno obavljanja aktivnosti; ciljevi i očekivani rezultati; visina dodeljenih sredstava; vremenski plan upotrebe sredstava; način nadzora nad odvijanjem realizacije programa, obaveze nosioca programa u pogledu podnošenja izveštaja o realizaciji programa; dokazivanje realizacije programa, namenskog korišćenja sredstava, medijskog predstavljanja programa i učešća Republike Srbije u njegovom finansiranju.

Ukoliko se podnosilac odobrenog programa ne odazove pozivu za zaključenje ugovora u roku od osam dana od dana prijema poziva, smatraće se da je odustao od predloga programa.

Ugovor o realizovanju programa kojim se ostvaruje opšti interes u oblasti sporta zaključen suprotno odredbama ovog zakona ništav je.

Podnosilac odobrenog programa kome su preneta sredstva dužan je da namenski koristi sredstva dobijena iz budžeta Republike Srbije, a nabavku dobara, usluga ili radova u okviru tih sredstava mora vršiti u skladu sa zakonom kojim se uređuju javne nabavke.

Nacionalna priznanja, nagrade i stipendije

Član 123.

Sportistima, državljanima Republike Srbije koji kao reprezentativci Republike Srbije osvoje medalju na Olimpijskim igrama, Paraolimpijskim igrama, Šahovskoj olimpijadi, svetskim i evropskim prvenstvima u olimpijskim i paraolimpijskim sportskim disciplinama, ili su bili, odnosno budu nosioci svetskog rekorda u olimpijskim i paraolimpijskim sportskim disciplinama, ili postanu osvajači DEJVIS Kup-a ili FED Kup-a Međunarodne teniske federacije, dodeljuje se nacionalno sportsko priznanje u vidu doživotnog mesečnog novčanog primanja nakon navršenih 40 godina života.

Sportistima i trenerima državljanima Republike Srbije, koji kao članovi reprezentacije Republike Srbije na Olimpijskim igrama, Paraolimpijskim igrama, Šahovskoj olimpijadi i svetskim i evropskim prvenstvima u olimpijskoj ili paraolimpijskoj sportskoj disciplini osvoje jednu od medalja ili osvoje DEJVIS Kup ili FED Kup Međunarodne teniske federacije, dodeljuje se novčana nagrada.

Član 124.

Pravo na nacionalno sportsko priznanje iz člana 123. stav 1. ovog zakona ostvaruje se od dana donošenja akta o dodeli tog priznanja.

Vlada uređuje bliže uslove i visinu nacionalnih sportskih priznanja i novčanih nagrada i donosi akt o dodeli nacionalnog sportskog priznanja i novčane nagrade, na predlog Ministarstva.

Ukoliko nosilac nacionalnog sportskog priznanja svojim ponašanjem ili učešćem u aktivnostima koje nisu u skladu sa zakonom, sportskim pravilima ili drugim opštim aktima organizacija u oblasti sporta šteti ugledu sporta, i na taj način, ugledu Republike Srbije, Vlada može, na predlog Ministarstva, da ukine nacionalno sportsko priznanje.

Član 125.

Nagrade za poseban doprinos razvoju i afirmaciji neolimpijskog sporta i kriterijumi za njihovu dodelu uređuju se posebnim aktom Vlade, pri čemu visina iznosa nagrada ne može da prelazi iznose utvrđene za olimpijske sportove.

Član 126.

Vrhunskim sportistima amaterima za sportsko usavršavanje dodeljuje se stipendija, a vrhunskim sportistima sa posebnim zaslugama za razvoj sporta u Republici Srbiji može se dodeliti novčana pomoć.

Član 127.

Broj stipendija koje mogu dobiti vrhunski sportisti istog granskog saveza određuje se prema rangu sporta koji je utvrđen kategorizacijom sportova, u skladu sa ovim zakonom.

Član 128.

Novčanu pomoć može dobiti vrhunski sportista sa posebnim zaslugama za razvoj sporta koji je kategorizacijom sportista, u skladu sa ovim zakonom, rangiran kao zaslužni sportista.

Član 129.

Ministar utvrđuje bliže uslove i kriterijume za stipendiranje vrhunskih sportista amatera za sportsko usavršavanje i za dodelu novčane pomoći vrhunskim sportistima sa posebnim zaslugama, kao i kriterijume za utvrđivanje visine mesečnog iznosa stipendija i visine novčane pomoći.

Izveštavanje

Član 130.

Podnosioci odobrenih programa obavezni su da Ministarstvu, na njegov zahtev, kao i u roku koji je predviđen ugovorom o realizovanju programa, a najmanje jednom godišnje, dostave izveštaj sa potrebnom dokumentacijom o ostvarivanju programa ili delova programa i korišćenju sredstava budžeta Republike Srbije.

Podnosioci odobrenog programa u završnom izveštaju o realizaciji programa vrše i procenu postignutih rezultata sa stanovišta postavljenih ciljeva.

Ministarstvo može obustaviti dalje finansiranje programa, odnosno jednostrano raskinuti ugovor o realizovanju programa ako podnosilac odobrenog programa ne dostavi izveštaj u roku predviđenom ugovorom.

Podnosiocu odobrenog programa ne mogu biti odobrena sredstava za realizaciju novog programa pre nego što podnese izveštaj u skladu sa st. 1. i 2. ovog člana.

Podnosioci odobrenog programa najmanje jednom godišnje čine dostupnim javnosti izveštaj o svom radu i o obimu i načinu sticanja i korišćenja sredstava i taj izveštaj dostavljaju Ministarstvu. Na svim dokumentima i medijskim promocijama vezanim za realizovanje programa mora biti istaknuto da se program finansira sredstvima iz budžeta Republike Srbije.

Podnosilac odobrenog programa dužan je da čuva evidenciju, odnosno dokumentaciju koja se odnosi na realizovanje tog programa deset godina od dana kada je taj program završen, ako zakonom nije drukčije određeno.

Kontrola realizacije

Član 131.

Ministarstvo vrši nadzor nad realizacijom programa i namenskim korišćenjem odobrenih sredstava i jednom godišnje izveštava Vladu o korišćenju sredstava budžeta Republike Srbije za ostvarivanje opšteg interesa u oblasti sporta, utvrđenog ovim zakonom.

Član 132.

Ministarstvo stavlja na uvid javnosti: izveštaj o podnetim predlozima programa sa traženim iznosom sredstava, izveštaj o odobrenim programima sa iznosom odobrenih sredstava, godišnji izveštaj o realizovanju svih odobrenih programa za ostvarivanje opšteg interesa u sportu.

Član 133.

Sredstva dobijena iz budžeta Republike Srbije za realizovanje programa kojima se ostvaruje opšti interes u oblasti sporta moraju se vratiti davaocu sredstava, zajedno sa zateznom kamatom od momenta prijema, ukoliko podnosilac programa:

1) netačno ili nepotpuno obavesti davaoca sredstava o bitnim okolnostima vezanim za odobrenje i realizovanje programa;

2) svojim propustom ne izvrši program u celini ili ga izvrši u nebitnom delu;

3) upotrebi sredstva nenamenski, u potpunosti ili delimično, ili se ne pridržava propisanih ili ugovorenih mera koje su utvrđene radi osiguranja realizacije programa;

4) ne dostavi u predviđenim rokovima potrebne izveštaje i dokaze, iako ga je davalac sredstava prethodno upozorio na nepravilnosti i posledice;

5) prestane da ispunjava uslove koji su na osnovu ovog zakona potrebni za dobijanje sredstava;

6) spreči ili onemogući sprovođenje propisanih, odnosno ugovorenih kontrolnih mera.

Ministarstvo će zahtevati povraćaj dela datih sredstava ako je program samo delimično realizovan ili je realizovan sa bitnim zakašnjenjem odgovornošću podnosioca programa, osim ako su realizovanim aktivnostima postignuti bitni efekti programa.

Ministarstvo vrši, po završetku odobrenog programa, analizu realizacije programa i postizanja planiranih efekata i, u slučaju da oceni da planirani efekti nisu postignuti u bitnom delu propustom podnosioca programa, zatražiće od podnosioca programa da utvrdi odgovornost lica koja su realizovala program.

Podnosilac programa iz st. 1-3. ovog člana ne može dobijati sredstva iz budžeta Republike Srbije, autonomne pokrajine i jedinice lokalne samouprave za realizaciju svojih programa dve godine od dana kada je utvrđeno postojanje okolnosti iz st. 1-3. ovog člana.

Potrebe i interesi građana u oblasti sporta u autonomnoj pokrajini

Član 134.

Potrebe i interesi građana u oblasti sporta za čije se ostvarivanje obezbeđuju sredstva u budžetu autonomne pokrajine, u skladu sa ovim zakonom, jesu:

1) izgradnja, opremanje i održavanje sportskih objekata kojima se doprinosi razvoju sporta na teritoriji autonomne pokrajine, odnosno obezbeđuju uslovi za razvoj vrhunskog sporta na teritoriji autonomne pokrajine (sportski objekti od značaja za autonomnu pokrajinu);

2) promocija i podsticanje bavljenja građana sportom, posebno dece, omladine, žena i osoba sa invaliditetom, na teritoriji autonomne pokrajine;

3) organizacija sportskih takmičenja od značaja za autonomnu pokrajinu;

4) stvaranje uslova za razvoj vrhunskog sportskog stvaralaštva i unapređenje kvaliteta rada sa mladim sportskim talentima na teritoriji autonomne pokrajine;

5) školska sportska takmičenja na nivou autonomne pokrajine;

6) delatnost Pokrajinskog zavoda i drugih organizacija u oblasti sporta čiji je osnivač autonomna pokrajina;

7) aktivnosti pokrajinskih sportskih saveza od značaja za autonomnu pokrajinu;

8) razvoj sportskih grana koje su od posebno značaja za autonomnu pokrajinu;

9) sprečavanje negativnih pojava u sportu (doping, nasilje i nedolično ponašanje) na nivou autonomne pokrajine i unapređenje zaštite zdravlja sportista;

10) stručno-sportski skupovi, istraživačko-razvojni i naučno-istraživački projekti i izdavanje sportskih publikacija od značaja za autonomnu pokrajinu;

11) unapređivanje stručnog rada u organizacijama u oblasti sporta sa teritorije autonomne pokrajine;

12) nagrade i priznanja za postignute sportske rezultate i doprinos razvoju sporta u autonomnoj pokrajini;

13) stipendije za sportsko usavršavanje kategorisanih sportista, posebno perspektivnih sportista;

14) prikupljanje i distribucija podataka u oblasti sporta od značaja za autonomnu pokrajinu, uključujući periodična testiranja i praćenje stanja fizičkih sposobnosti dece, omladine i odraslih na teritoriji autonomne pokrajine;

15) druge potrebe i interesi građana u oblasti sporta od značaja za autonomnu pokrajinu, koje utvrdi autonomna pokrajina preko svojih organa.

Podnosilac programa kojim se obezbeđuje ostvarivanje potreba i interesa građana u autonomnoj pokrajini ne može za finansiranje istih aktivnosti da konkuriše i za sredstva od drugog nivoa vlasti u Republici Srbiji.

Član 135.

Autonomna pokrajina, preko svojih organa, u skladu sa zakonom:

1) obezbeđuje ostvarivanje potreba i interesa građana u oblasti sporta na teritoriji autonomne pokrajine iz člana 134. ovog zakona;

2) uređuje i vodi evidencije u oblasti sporta od značaja za autonomnu pokrajinu;

3) utvrđuje sportske objekte od značaja za autonomnu pokrajinu;

4) obezbeđuje uslove za rad, odnosno obavljanje delatnosti Pokrajinskog zavoda i drugih organizacija u oblasti sporta čiji je osnivač autonomna pokrajina;

5) utvrđuje preko kojih se pokrajinskih sportskih saveza zadovoljavaju potrebe i interesi građana na teritoriji autonomne pokrajine kada je u jednoj sportskoj grani registrovano više pokrajinskih granskih sportskih saveza i utvrđuje koje sportske grane su od posebnog značaja za autonomnu pokrajinu;

6) uređuje bliže uslove za korišćenje javnih sportskih terena na teritoriji autonomne pokrajine;

7) vrši inspekcijski nadzor nad sprovođenje ovog zakona na teritoriji autonomne pokrajine;

Poslovi iz stava 1. tač. 6) i 7) ovog člana vrše se kao povereni.

Član 136.

Odredbe ovog zakona koje se odnose na uslove, kriterijume i način odobrenja programa, odnosno finansiranje delatnosti kojima se ostvaruje opšti interes u oblasti sporta, zaključenje ugovora, podnošenje izveštaja i obavezu vraćanja dobijenih sredstava, shodno se primenjuju i na programe, odnosno delatnosti kojima se ostvaruju potrebe i interesi građana u oblasti sporta u autonomnoj pokrajini.

Autonomna pokrajina preko svojih organa uređuje bliže uslove, kriterijume i način i postupak dodele sredstava iz budžeta autonomne pokrajine, odnosno odobrenje programa za ostvarivanje potreba i interesa građana u oblasti sporta na teritoriji autonomne pokrajine i način javnog objavljivanja podataka o predloženim programima za finansiranje, odobrenim programima i realizaciji odobrenih programa.

Protiv konačne odluke o odobrenju programa kojim se ostvaruju potrebe i interesi građana u oblasti sporta u autonomnoj pokrajini, ne može se voditi upravni spor.

Predlog svog godišnjeg programa i programa svojih članova za ostvarivanje potreba i interesa građana iz člana 134. stav 1. tač. 2),5),7),11) i 14) ovog zakona, podnosi teritorijalni sportski savez autonomne pokrajine, a za ostale programe – podnosioci tih programa, u skladu sa dinamikom utvrđenom u članu 118. stav 1. ovog zakona.

Potrebe i interesi građana u oblasti sporta u jedinicama lokalne samouprave

Član 137.

Potrebe i interesi građana za čije se ostvarivanje obezbeđuju sredstva u budžetu jedinica lokalne samouprave, u skladu sa zakonom, jesu:

1) podsticanje i stvaranje uslova za unapređenje sporta za sve, odnosno bavljenja građana sportom, posebno dece, omladine, žena i osoba sa invaliditetom;

2) izgradnja, održavanje i opremanje sportskih objekata na teritoriji jedinice lokalne samouprave, a posebno javnih sportskih terena u stambenim naseljima ili u njihovoj blizini i školskih sportskih objekata, i nabavka sportske opreme i rekvizita;

3) organizacija sportskih takmičenja od posebnog značaja za jedinicu lokalne samouprave;

4) sportski razvoj talentovanih sportista i unapređenje kvaliteta stručnog rada sa njima;

5) učešće sportskih organizacija sa teritorije jedinice lokalne samouprave u evropskim klupskim takmičenjima;

6) predškolski i školski sport (rad školskih sportskih sekcija i društava, opštinska, gradska i međuopštinska školska sportska takmičenja i dr.);

7) delatnost organizacija u oblasti sporta čiji je osnivač ili član jedinica lokalne samouprave;

8) aktivnosti sportskih organizacija, sportskih društava, udruženja, granskih i teritorijalnih sportskih saveza na teritoriji jedinice lokalne samouprave od posebnog značaja za jedinicu lokalne samouprave, u zavisnosti od toga da li je sportska grana od značaja za jedinicu lokalne samouprave, koja je kategorija sportske grane, koliko sportista okuplja, u kojoj meri se unapređuje stručni rad, u kom rangu takmičenja sportska organizacija učestvuje i u kojoj meri se povećava obuhvat bavljenja građana sportom;

9) unapređenje zaštite zdravlja sportista i obezbeđivanje adekvatnog sportsko-zdravstvenog obrazovanja sportista, posebno mladih, uključujući i antidoping obrazovanje;

10) stipendiranje za sportsko usavršavanje kategorisanih sportista, posebno perspektivnih sportista;

11) sprečavanje negativnih pojava u sportu;

12) edukacija, informisanje i savetovanje građana, sportista i ostalih učesnika u sistemu sporta o pitanjima bitnim za odgovarajuće bavljenje sportskim aktivnostima i delatnostima;

13) periodična testiranja, sakupljanje, analiza i distribucija relevantnih informacija za adekvatno zadovoljavanje potreba građana u oblasti sporta na teritoriji jedinice lokalne samouprave, istraživačko-razvojni projekti i izdavanje sportskih publikacija;

14) unapređivanje stručnog rada učesnika u sistemu sporta sa teritorije jedinice lokalne samouprave i podsticanje zapošljavanja visokokvalifikovanih sportskih stručnjaka i vrhunskih sportista;

15) racionalno i namensko korišćenje sportskih sala i sportskih objekata u državnoj svojini čiji je korisnik jedinica lokalne samouprave, kroz odobravanje njihovog korišćenja za sportske aktivnosti i dodelu termina za treniranje učesnicima u sistemu sporta;

16) nagrade i priznanja za postignute sportske rezultate i doprinos razvoju sporta.

Za zadovoljavanje potreba i interesa građana iz stava 1. ovog člana jedinice lokalne samouprave obezbeđuju u svom budžetu odgovarajuća sredstva.

Podnosilac programa kojim se obezbeđuje ostvarivanje potreba i interesa građana iz stava 1. ovog člana ne može za finansiranje istih aktivnosti da konkuriše i za sredstva od drugog nivoa vlasti u Republici Srbiji.

Član 138.

Odredbe ovog zakona koje se odnose na uslove, kriterijume i način odobrenja programa, odnosno finansiranje delatnosti kojima se ostvaruje opšti interes u oblasti sporta, zaključenje ugovora, podnošenje izveštaja i obavezu vraćanja dobijenih sredstava, shodno se primenjuju i na programe, odnosno delatnosti kojima se zadovoljavaju potrebe građana u oblasti sporta u jedinicama lokalne samouprave.

Jedinica lokalne samouprave preko svojih organa uređuje bliže uslove, kriterijume i način i postupak dodele sredstava iz budžeta jedinice lokalne samouprave, odnosno odobrenje programa za zadovoljavanje potreba građana u oblasti sporta na teritoriji jedinice lokalne samouprave i način javnog objavljivanja podataka o predloženim programima za finansiranje, odobrenim programima i realizaciji odobrenih programa.

Predlog svog godišnjeg programa i programa svojih članova za ostvarivanje potreba i interesa građana iz člana 137. stav 1. tač. 1), 3), 4), 6), 8), 12), 13) i 14) ovog zakona, podnosi teritorijalni sportski savez jedinice lokalne samouprave, a za ostale programe nosioci tih programa, u dinamici utvrđenoj članom 118. stav 1. ovog zakona.

Potrebe građana iz člana 137. stav 1. tač. 1, 2. i 6. ovog zakona imaju prioritet pri izboru programa kojim se zadovoljavaju potrebe građana u oblasti sporta u jedinici lokalne samouprave.

Protiv konačne odluke o odobrenju programa kojim se zadovoljavaju potrebe građana u oblasti sporta u jedinicama lokalne samouprave ne može se voditi upravni spor.

IV. KATEGORIZACIJA U OBLASTI SPORTA

Član 139.

Nacionalnom kategorizacijom sportova utvrđuju se kriterijumi za kategorisanje i određuje rang sportskih grana na osnovu ostvarenih rezultata, nacionalne i međunarodne tradicije, nacionalne i međunarodne medijske zastupljenosti i popularnosti, zdravstvenog, socijalnog i drugog uticaja na učesnike, finansijskog značaja i finansijske samostalnosti, reklamne atraktivnosti, pristupačnosti pojedinih sportskih grana i drugih značajnih faktora.

Nacionalnom kategorizacijom sportista utvrđuju se kriterijumi i merila za rangiranje sportista na osnovu rezultata, uzrasta, pola i nacionalne kategorizacije sportova, i uređuje način dodeljivanja odgovarajuće kategorije – sportskog statusa (status vrhunskog sportiste, status perspektivnog sportiste i dr.). Nacionalna kategorizacija sportista sadrži i kategorizaciju sportista sa invaliditetom. Sportski status može steći lice koje je državljanin Republike Srbije.

Nacionalnom kategorizacijom sportskih stručnjaka utvrđuju se kriterijumi i merila za rangiranje sportskih stručnjaka na osnovu kvaliteta rada, ostvarenih rezultata, stepena stručnosti i nacionalne kategorizacije sportova i uređuje način dodeljivanja odgovarajućeg ranga – sportskog statusa.

Nacionalnom kategorizacijom sportskih objekata utvrđuju se kriterijumi i merila za rangiranje sportskih objekata na osnovu vrste sportskih aktivnosti, tehničkih karakteristika sportskog objekta i nivoa takmičenja za koji ispunjava uslove.

Kategorizaciju iz st. 1-4. ovog člana pripremaju stručne komisije koje obrazuje ministar.

Komisiju za pripremu nacionalnih kategorizacija sportova, sportista i sportskih stručnjaka čine predstavnici Olimpijskog komiteta Srbije, Sportskog saveza Srbije i Republičkog zavoda, a komisiju za pripremu nacionalne kategorizacije sportskih objekata čine predstavnici Ministarstva i Republičkog zavoda.

Prostorni i tehnički uslovi za rad komisija iz stava 6. ovog člana obezbeđuju se preko Sportskog saveza Srbije i Republičkog zavoda.

Nacionalnu kategorizaciju sportova, sportista, sportskih stručnjaka i sportskih objekata propisuje ministar.

Član 140.

Nacionalne kategorizacije sportova, sportista i sportskih stručnjaka utvrđuju se za period od dve godine, a nacionalna kategorizacija sportskih objekata za period od pet godina.

Na osnovu kategorizacije iz stava 1. ovog člana jedanput godišnje rangiranje vrše:

1) Olimpijski komitet Srbije – za olimpijske i paraolimpijske sportove;

2) Sportski savez Srbije – za neolimpijske sportove;

3) Republički zavod – za sportske objekte.

Podaci o izvršenom rangiranju dostavljaju se Ministarstvu, koji te podatke objavljuje na svom sajtu u roku od 15 dana od izvršenog rangiranja.

Na izvršeno rangiranje sportova, sportista, sportskih stručnjaka i sportskih objekata može se uložiti prigovor ministru u roku od 15 dana od dana objavljivanja na sajtu Ministarstva.

Član 141.

Autonomna pokrajina i jedinice lokalne samouprave mogu utvrđivati kategorizacije sportova, sportista, sportskih stručnjaka i sportskih objekta za svoju teritoriju, obavezno polazeći od utvrđenih nacionalnih kategorizacija.

Član 142.

Strategiju donosi Vlada, na predlog Ministarstva, za period od pet godina.

Strategijom se utvrđuje:

1) stanje u oblasti sporta koje postoji u trenutku donošenja Strategije; 2) osnovni principi na kojima se temelji razvoj sporta u Republici Srbiji;

3) kratkoročni, periodični i dugoročni sportsko-razvojni ciljevi u periodu za koji se donosi i nosioci realizacije tih ciljeva;

4) sadržina, obim i procenjena vrednost aktivnosti na realizovanju postavljenih sportsko-razvojnih ciljeva;

5) obaveze i zadaci nosilaca javne vlasti svih nivoa i nosilaca sportskih programa na realizaciji postavljenih sportsko-razvojnih ciljeva;

6) program izgradnje sportskih objekata od značaja za Republiku Srbiju. Sredstva za realizaciju Strategije obezbeđuju se u budžetu Republike Srbije, kao i u budžetu autonomne pokrajine i jedinica lokalne samouprave.

Jedinica lokalne samouprave utvrđuje, u skladu sa Strategijom, program razvoja sporta na svojoj teritoriji.

VI. ŠKOLSKI SPORT

Član 143.

Školski sport, u smislu ovog zakona, obuhvata organizovane nastavne i vannastavne sportske aktivnosti u oblasti školskog fizičkog vaspitanja, uključujući i školska sportska takmičenja koje se sprovode u okviru školskog sistema u skladu sa nastavnim planom i programom, utvrđenim u skladu sa zakonom.

Školski sport, u smislu ovog zakona, obuhvata i sportske aktivnosti studenata i studentska sportska takmičenja.

Organizovano vannastavno bavljenje sportskim aktivnostima učenika i studenata sprovodi se kroz školske, odnosno studentske sportske sekcije, koje organizuju škole i visokoškolske ustanove.

Organizovane školske nastavne i vannastavne sportske aktivnosti iz stava 1. ovog člana imaju prioritet u pogledu korišćenja školskih sportskih sala i terena u odnosu na aktivnosti lica izvan škole.

Škole, visokoškolske ustanove, nastavnici, učenici i studenti mogu osnivati i odgovarajuća školska, odnosno studentska sportska udruženja.

Bliže uslove i pravila za organizovanje školskog sporta propisuje ministar nadležan za obrazovanje, po pribavljenom mišljenju Ministarstva.

Učenici i studenti ne mogu biti uključeni u vannastavne sportske aktivnosti i sportska takmičenja ako nije prethodno utvrđena njihova zdravstvena sposobnost za bavljenje školskim sportom.

Član 144.

Vrhunski sportisti imaju pravo na posebne uslove pri upisu na studije na visokoškolskim ustanovama i na posebne uslove studiranja, u skladu sa opštim aktima visokoškolske ustanove.

VII. SPORTSKI OBJEKTI

Član 145.

Sportski objekti su uređene i opremljene površine i objekti namenjeni obavljanju sportskih aktivnosti.

Sportski objekat, pored prostora namenjenog sportskim aktivnostima, ima i prateći prostor (sanitarni, garderobni, spremišni, gledališni i dr.) i ugrađenu opremu (građevinsku i sportsku).

Sportski objekti moraju biti pristupačni licima sa posebnim potrebama (deca, stari, osobe sa invaliditetom i dr.).

Član 146.

Prema vrsti prostora u kome se obavljaju sportske aktivnosti objekti mogu biti:

zatvoreni sportski objekti;

otvoreni sportski tereni.

Sportski objekat koji u svom sastavu ima i zatvorene i otvorene prostore u kojima se obavljaju sportske aktivnosti razvrstava se prema pretežnoj površini vrste prostora (otvorenog i zatvorenog dela prostora).

Zatvoreni sportski objekti jesu objekti koji predstavljaju fizičku, funkcionalnu i tehničko-tehnološku celinu sa svim instalacijama, postrojenjima i opremom namenjeni za obavljanje određenih sportskih aktivnosti (hale, bazeni, balon sale i sl.).

Otvoreni sportski tereni jesu posebno uređene površine namenjene za obavljanje određenih sportskih aktivnosti (trim staze, skijališta, planinarske staze, biciklističke staze, plaže i sl.).

Izuzetno, za potrebe obavljanja treninga i realizacije takmičenja i javni put, reka i jezero smatraju se otvorenim sportski tereni, u skladu sa ovim zakonom.

Član 147.

Sportski objekti od nacionalnog značaja jesu objekti koji imaju nacionalnu i reprezentativnu ulogu u otkrivanju, stvaranju, istraživanju, proučavanju, predstavljanju, širenju i očuvanju sportskih vrednosti.

Status sportskog objekta od nacionalnog značaja stiče se aktom Vlade, na predlog Ministarstva, a po pribavljenom mišljenju Saveta za sport.

Član 148.

Sportski objekti od nacionalnog značaja utvrđeni aktom Vlade ne mogu biti predmet privatizacije, u skladu sa zakonom.

Sportskom objekatu iz stava 1. ovog člana može se oduzeti status objekta od nacionalnog značaja ako se ne koristi za obavljanje sportskih aktivnosti i sportskih delatnosti i ostvarivanje sportskih ciljeva, ne održava u stanju koje omogućava odgovarajući nivo obavljanja tih aktivnosti i delatnosti i osigurava bezbedno korišćenje, u skladu sa ovim zakonom.

Vlada bliže uređuje uslove, kriterijume i način sticanja, odnosno oduzimanja statusa sportskog objekta od nacionalnog značaja.

Član 149.

Javni sportski objekti su sportski objekti u državnoj svojini, čiji je korisnik Republika Srbija, autonomna pokrajina i jedinica lokalne samouprave (opština, grad i grad Beograd).

Javni sportski objekti mogu se koristiti za obavljanje sportskih aktivnosti pod uslovom da su uređeni, obeleženi, opremljeni i održavani u stanju koje omogućava odgovarajući nivo obavljanja sportskih aktivnosti i osigurava bezbedno korišćenje.

Javni sportski objekti moraju biti dostupni građanima pod jednakim uslovima.

Način i uslove korišćenja i uslove obavljanja sportskih aktivnosti u javnim sportskim objekatima propisuje ministar.

Član 150.

Deo škole, odnosno visokoškolske ustanove namenjen za ostvarivanje nastavnog plana i programa fizičkog vaspitanja učenika, odnosno studenata (školska sportska sala, školski sportski teren i sl.) ima položaj sportskog objekta, u smislu ovog zakona.

Školski sportski objekti mogu se, u skladu sa ovim zakonom, davati na korišćenje drugim licima samo kada su zadovoljene potrebe nastavnih i vannastavnih sportskih školskih aktivnosti, u skladu sa godišnjim programom rada škole.

Objekti i uređene površine koji su osnovni uslov za obavljanje sportskih aktivnosti na određenom području (planinarski domovi, hangari za takmičarske čamce i dr.) smatraju se sportskim objektima, u smislu ovog zakona.

Član 151.

Objekat namenjen obavljanju sportske aktivnosti koji služi samo ličnim sportskim aktivnostima vlasnika, ne smatra se sportskim objektom u smislu ovog zakona.

Član 152.

Vlasnik, odnosno korisnik sportskog objekta (u daljem tekstu: vlasnik) dužan je:

1) da ga koristi u skladu sa propisima i namenom objekta;

2) da ga održava u tehnički ispravnom stanju i da obezbedi odgovarajuće sanitarno-higijenske uslove;

3) da preduzme mere koje omogućavaju predupređenje, odnosno smanjenje rizika nastanka štete za korisnike i treća lica i kojima se na povećane rizike utiče.

Pri izgradnji, rekonstrukciji i održavanju sportskih objekata mora se voditi računa da oni odgovaraju pravilima nadležnih međunarodnih sportskih saveza i sportskim pravilima nadležnih nacionalnih granskih sportskih saveza.

Član 153.

Prilikom izrade prostornih i urbanističkih planova, potrebno je posebno voditi računa o nameni prostora za sport i rekreaciju dece, omladine i građana.

Član 154.

Promena namene sportskog objekta vrši se po postupku propisanom zakonom koji uređuje oblast planiranja i izgradnje.

Promena namene sportskog objekta ili njegovog dela namenjenog obavljanju sportskih aktivnosti, može se odobriti ukoliko su ispunjeni sledeći uslovi:

1) da je na odgovarajući način obezbeđeno obavljanje sportskih aktivnosti na području na kojem se nalazi objekat;

2) da više ne postoji potreba za konkretnim sportskim objektom;

3) da je promena namene u javnom interesu u bitno većoj meri nego što je održavanje namene objekta.

Prethodna saglasnost o ispunjenosti uslova iz stava 2. ovog člana pribavlja se od Ministarstva.

Odredbe st. 1. i 2. ovog člana odnose se i na slučajeve potpunog ili delimičnog rušenja sportskog objekta ili zatvaranja objekta za korišćenje u sportske svrhe (osim ako su u pitanju mere rekonstrukcije ili održavanja koje ne traju duže od godinu dana), kao i izmene i mogućnosti korišćenja sportskog objekta na način da objekat može da koristi značajno manji broj lica nego ranije.

Dopuštena je promena namene dela pratećeg prostora sportskog objekta, uključujući i zemljište koje pripada sportskom objektu, pod uslovom da nije u pitanju garderobni, sanitarni, gledališni, parking i sličan prostor, da promene ne ugrožavaju izvođenje i praćenje sportskih aktivnosti i da ne umanjuju funkcionalnost objekta.

Nadležni organ jedinice lokalne samouprave daje saglasnost na promenu namene iz stava 5. ovog člana.

Nadležni organ jedinice lokalne samouprave vrši ovlašćenje iz stava 6. ovog člana kao povereni posao.

Na rešenje nadležnog organa jedinice lokalne samouprave može se izjaviti žalba Ministarstvu, u roku od 15 dana od dana prijema rešenja.

Akti i ugovori kojima se vrši promena namene sportskog objekta, odnosno njegovog dela suprotno odredbama ovog člana, ništavi su.

Član 155.

Na odgovornost za štetu koja nastane sportistima, gledaocima, drugim učesnicima i trećim licima usled nedostataka sportskog objekta (manjkava izgradnja, rđava konstrukcija, loše održavanje i sl.) primenjuju se opšta pravila o objektivnoj odgovornosti.

VIII. SPORTSKE PRIREDBE

Član 156.

Sportske priredaba organizuju se u obliku sportskih manifestacija (festivali, susreti, smotre, igre i sl.) i sportskih takmičenja.

Organizovanjem sportskih priredaba mogu se baviti sportske organizacije, savezi i druga lica pod uslovima utvrđenim zakonom i sportskim pravilima.

Član 157.

Organizator sportske priredbe obavezan je da:

1) osigura nesmetano i bezbedno održavanje sportske priredbe;

2) preduzme mere koje omogućavaju predupređenje rizika nastanka štete za sportiste, gledaoce i druge učesnike sportske priredbe i treća lica (upozorenja, isticanje zabrana, davanje obaveštenja i uputstava i sl.), kao i mere kojima se na povećane rizike utiče (bezbednost sportskog objekta, ispravnost i adekvatnost instalirane i druge opreme, obezbeđenje hitne medicinske pomoći, odvijanje manifestacije u skladu sa propozicijama i dr.);

3) preduzme potrebne bezbednosne mere za sprečavanje nasilja i nedoličnog ponašanja na sportskim priredbama, u skladu sa zakonom i sportskim pravilima;

4) preduzme potrebne mere za sprečavanje dopinga na sportskoj priredbi, u skladu sa zakonom i sportskim pravilima;

5) preduzme potrebne mere zaštite prirode i životne sredine, odnosno mere kojima će se preduprediti, smanjiti i otkloniti eventualni nepovoljni uticaji na prirodne vrednosti i životnu sredinu;

6) prijavi održavanje sportske priredbe u skladu sa propisima kojima se uređuje javno okupljanje građana.

Organizator sportske priredbe odgovara za štetu koja nastane sportistima, gledaocima i drugim učesnicima sportske priredbe i trećim licima zbog nepoštovanja obaveza iz stava 1. ovog člana, u skladu sa opštim pravilima o odgovornosti za prouzrokovanu štetu.

Nadležni nacionalni granski sportski savez koji je dao saglasnost, odnosno dozvolu ili naložio da se određena sportska priredba održi iako nisu bili ispunjeni svi propisani uslovi, solidarno je odgovoran sa organizatorom za štetu koju na sportskoj priredbi pretrpi neko od učesnika sportske priredbe ili treće lice usled propusta u organizaciji.

Sportska priredba koja se na teritoriji Republike Srbije organizuje pod rukovodstvom međunarodnog sportskog saveza organizuje se i sprovodi u skladu sa ovim zakonom i sportskim pravilima tog saveza.

Član 158.

Sportska priredba može da se organizuje ako organizator ima obezbeđen odgovarajući objekat, odnosno prostor, opremu, stručne i druge radnike i ako ispunjava druge uslove u skladu sa zakonom i sportskim pravilima.

Sportisti, sportske organizacije, sportski treneri, sportske sudije, sportski delegati, odnosno druga stručna i službena lica mogu da učestvuju na sportskoj priredbi ako ispunjavaju uslove utvrđene ovim zakonom i sportskim pravilima.

Sportske sudije, sportski delegati i druga službena lica mogu ostvariti pravo na naknadu troškova i naknadu za obavljanje svojih dužnosti, u skladu sa pravilima nadležnog nacionalnog granskog sportskog saveza.

U ekipama sportskih organizacija na sportskim takmičenjima koje je nadležni nacionalni granski sportski savez označio kao amaterska takmičenja može nastupiti najviše 20% sportista sa statusom profesionalnih sportista.

U ekipama sportskih organizacija na profesionalnim sportskim takmičenjima mogu nastupati samo profesionalni sportisti.

Zabranjeno je organizovanje bilo koje sportske priredbe koja se temelji na tzv. slobodnoj borbi dva ili više lica (borbe u kavezu i sl.), kao i učešće u takvoj priredbi.

Član 159.

Organizacija u oblasti sporta može se kandidovati za organizovanje velikog međunarodnog sportskog takmičenja na teritoriji Republike Srbije pod uslovom da pre podnošenja kandidature:

obrazuje inicijativni odbor za pripremu kandidature;

pripremi projekat, odnosno studiju o organizovanju i finansiranju takmičenja;

pribavi mišljenje Olimpijskog komiteta Srbije, odnosno Paraolimpijskog komiteta Srbije, kada su u pitanju olimpijski, odnosno paraolimpijski sportovi;

pribavi mišljenje Sportskog saveza Srbije i nadležnog nacionalnog granskog sportskog saveza;

pribavi saglasnost Vlade za olimpijske igre i svetska i evropska prvenstva, odnosno saglasnost Ministarstva za druga velika međunarodna sportska takmičenja.

Član 160.

Velika međunarodna sportska takmičenja, u smislu ovog zakona, jesu:

olimpijske i paraolimpijske igre;

svetska i evropska prvenstva;

mediteranske igre;

univerzijade;

svetski kupovi i finalni turniri svetske lige;

zimski i letnji Olimpijski festival mladih Evrope;

balkanska i druga regionalna prvenstva;

finala i finalni turniri evropskih klupskih takmičenja;

kriterijumski i kvalifikacioni međunarodni sportski turniri;

tradicionalne međunarodne sportske manifestacije (ulične trke, ulični maratoni i dr.).

Član 161.

Pri odlučivanju o saglasnosti na podnošenje kandidature za organizovanje velikog međunarodnog sportskog takmičenja u Republici Srbiji posebno se uzimaju u obzir sledeći kriterijumi:

organizovanje takmičenja mora imati pozitivan uticaj na razvoj i širenje grane sporta u kojoj će se takmičenje održati;

takmičenje mora biti opravdano sa stanovišta tržišta;

takmičenje mora biti zanimljivo za televizijske i radio prenose, druge medije i gledaoce;

takmičenje treba da utiče na afirmaciju vrednosti nacionalnog sporta;

takmičenje treba da se organizuje u grani sporta koja ima organizacionu i takmičarsku tradiciju u Republici Srbiji.

Član 162.

Sportske organizacije i sportisti mogu učestvovati na međunarodnim sportskim priredbama samo uz prethodnu saglasnost nadležnog nacionalnog granskog sportskog saveza.

Nadležni nacionalni granski sportski savez može da odbije davanje saglasnosti iz stava 1. ovog člana ako bi učešće sportske organizacije na međunarodnim sportskim ppriredbama, štetilo interesu i ugledu Republike Srbije.

Član 163.

U sportskim takmičenjima u kojima učestvuju životinje, životinja može da učestvuje samo ako doktor veterinarske medicine, odnosno diplomirani veterinar utvrdi njenu zdravstvenu sposobnost za takmičenje.

Nacionalni savet za borbu protiv nasilja i nedoličnog ponašanja gledalaca na sportskim priredbama i Savet za sport

Član 164.

Radi usklađivanja aktivnosti na sprečavanju nasilja i nedoličnog ponašanja gledalaca na sportskim priredbama i ispunjavanja međunarodnih obaveza u ovoj oblasti, Vlada obrazuje Nacionalni savet za borbu protiv nasilja i nedoličnog ponašanja gledalaca na sportskim priredbama (u daljem tekstu: Nacionalni savet) i utvrđuje njegov sastav, zadatke i druga pitanja od značaja za njegov rad.

Nacionalni savet obavezno čine predstavnici ministarstva nadležnog za unutrašnje poslove, ministarstva nadležnog za pravosuđe i Ministarstva.

Radi stručnije realizacije ciljeva i aktivnosti utvrđenih Strategijom i unapređenja ukupnih aktivnosti Ministarstva, ministar osniva Savet za sport, sastavljen od uglednih stručnjaka iz oblasti sporta, čije je angažovanje u tom savetu počasne prirode.

IX. EVIDENCIJE

Član 165.

Radi organizovanog i sistematskog praćenja stanja u sportu i dugoročnog planiranja njegovog razvoja u Republici Srbiji vode se sledeće matične evidencije:

1) kategorisanih i drugih sportista takmičara;

2) preduzetnika u sportu;

3) organizacija u oblasti sporta;

4) sportskih stručnjaka i stručnjaka u sportu;

5) realizatora programa kojima se ostvaruje opšti interes u oblasti sporta;

6) sportskih objekata;

7) velikih međunarodnih sportskih priredaba u Republici Srbiji.

Matične evidencije iz stava 1. ovog člana trajno se čuvaju.

Matične evidencije iz stava 1. ovog člana vode se kao nacionalni sportski informaciono-dokumentacioni sistem primenom elektronskih sredstava za obradu i skladištenje podataka.

Organizacije i pojedinci u oblasti sporta dužni su da podnesu prijavu za upis u matične evidencije iz stava 1. ovog člana najkasnije do kraja februara tekuće godine za prethodnu godinu.

Svaka promena podataka koji se vode u matičnoj evidenciji mora se prijaviti u roku od 30 dana od nastanka promene.

Organizacije u oblasti sporta vode osnovne evidencije o podacima koji se upisuju u matične evidencije iz stava 1. ovog člana i druge evidencije, u skladu sa zakonom.

Visokoškolska ustanova u oblasti sporta, kao i druga organizacija koja se bavi poslovima stručnog osposobljavanja u skladu sa ovim zakonom, vodi: evidenciju polaznika stručnog osposobljavanja, evidenciju o izdatim uverenjima i zapisnik o polaganju ispita.

Ministar bliže uređuje sadržaj i način vođenja evidencije iz st. 1. i 7. ovog člana.

X. NADZOR

Član 166.

Nadzor nad primenom ovog zakona i propisa donetih na osnovu ovog zakona i inspekcijski nadzor vrši Ministarstvo.

Na teritoriji autonomne pokrajine, inspekcijski nadzor, osim za nacionalne sportske saveze i sportske organizacije koje se takmiče u profesionalnim ligama, vrši nadležni organ autonomne pokrajine, preko pokrajinskih sportskih inspektora, kao povereni posao.

Sportski inspektor mora imati pravni fakultet ili fakultet u oblasti sporta, položen državni stručni ispit i najmanje tri godine radnog iskustva u struci.

Pravna i fizička lica u oblasti sporta dužna su da omoguće sportskom inspektoru obavljanje inspekcijskog nadzora i postupe po njegovom nalogu.

Član 167.

U vršenju inspekcijskog nadzora sportski inspektor:

nalaže rešenjem izvršenje mera i radnji uz određivanje za to potrebnog roka;

rešenjem privremeno zabranjuje obavljanje sportskih aktivnosti i sportskih delatnosti zbog neispunjenosti uslova za njihovo obavljanje, do ispunjavanja uslova;

nalaže uspostavljanje stanja sportskog objekta koje odgovara njegovoj nameni, o trošku vlasnika sportskog objekta, ukoliko ovaj ne otkloni utvrđene nedostatke u ostavljenom roku;

rešenjem privremeno zabranjuje korišćenje sportskog objekta zbog neispunjenosti uslova za njegovo korišćenje, do ispunjavanja uslova;

rešenjem privremeno zabranjuje rad sportskom udruženju ako statusnu promenu nije izvršilo u skladu sa ovim zakonom;

preduzima druge mere i radnje na koje je ovlašćen zakonom.

Žalba na rešenje sportskog inspektora može se izjaviti ministru, u roku od osam dana od dana prijema rešenja.

Žalba iz stava 2. ovog člana ne zadržava izvršenje rešenja.

Ministar o žalbi odlučuje u roku od 15 dana od dana prijema žalbe.

Ministar propisuje obrazac i način izdavanja legitimacije sportskog inspektora.

Član 168.

Ministarstvo vrši nadzor nad radom imalaca javnih ovlašćenja u vršenju ovim zakonom poverenih poslova državne uprave, u skladu sa zakonom kojim se uređuje državna uprava.

XI. PRIJAVA ZA EVIDENTIRANjE I PRIVATIZACIJA

Član 169.

Sve sportske organizacije, sportski savezi, sportska društva i sportski centri (u daljem tekstu: subjekti evidentiranja) upisani u odgovarajući registar na teritoriji Republike Srbije na dan stupanja na snagu ovog zakona, obavezni su da u roku od godinu dana od dana stupanja na snagu ovog zakona podnesu prijavu za evidentiranje podataka (u daljem tekstu: evidenciona prijava) Ministarstvu, radi ustanovljavanja matičnih evidencija i registracije u skladu sa ovim zakonom.

Uz evidencionu prijavu iz stava 1. ovog člana podnosi se:

1) osnivački akt kojim je prvi put osnovan subjekt evidentiranja;

2) dokaz o svim statusnim promenama subjekta evidentiranja;

3) akt nadležnog organa o dodeli sredstava na korišćenje i raspolaganje;

4) dokaz o vlasništvu za nepokretnosti na kojima subjekt evidentiranja ima pravo svojine ili pravo korišćenja (potpuni list nepokretnosti ili vlasnički list);

5) dokaz o broju zaključenih profesionalnih ugovora;

6) podatke o broju članova subjekta evidentiranja;

7) dokaz o matičnom broju dodeljenom od strane republičkog organa nadležnog za poslove statistike;

8) dokaz o poreskom identifikacionom broju (PIB);

9) dokaz o brojevima svih računa u bankama i overene fotokopije ugovora o kreditima sa ratama i rokovima otplate;

10) finansijske izveštaje koji obavezno sadrže bruto bilans za poslednje dve poslovne godine za koje je sastavljen bilans stanja i bilans uspeha i izveštaje o izvršenoj reviziji (za subjekte evidentiranja koji tu obavezu imaju) u skladu sa zakonom za prethodne dve poslovne godine u odnosu na godinu kada je podneta evidenciona prijava, kao i za 1995. i 1996. godinu za subjekte evidentiranja koji su bili upisani u registar pre ili u navedenom periodu;

11) statut;

12) overene fotokopije rešenja o upisanim hipotekama na nepokretnostima i ugovore o kreditima osiguranim hipotekom;

13) overene fotokopije rešenja o hipotekama na tuđim nepokretnostima upisanim u korist subjekta evidentiranja i isprave o osnovu i visini potraživanja osiguranih hipotekom;

14) overene fotokopije ugovora o davanju subjekta evidentiranja ili njegovog dela u zakup;

15) overene fotokopije ugovora o davanju nepokretnosti i opreme u zakup;

16) overene fotokopije ugovora o uzimanju nepokretnosti i opreme u zakup i lizing;

17) spisak postojećih akcionara ili članova društva sa ograničenom odgovornošću sa pojedinačnim učešćem u privatnom kapitalu;

18) pregled sudskih sporova;

19) izjava data pod punom materijalnom i krivičnom odgovornošću kojom lice ovlašćeno za zastupanje subjekta evidentiranja garantuje da su dostavljeni podaci i dokumentacija tačni i sveobuhvatni.

Član 170.

Ako subjekt evidentiranja ne može da dostavi dokumentaciju iz člana 169. stav 2. ovog zakona, pravo svojine ili pravo korišćenja može se dokazati i drugim dokazima (pravnosnažna odluka nadležnog organa, isprava o pravnom poslu sačinjena u skladu sa zakonom, sporazum o naknadi za eksproprisanu nepokretnost i dr.).

U slučaju da subjekt evidentiranja ne dokaže da je vlasnik sportskog objekta smatra se da je taj sportski objekat u državnoj svojini.

Ministar će bliže urediti sadržaj i obrazac evidencione prijave u roku od 30 dana od dana stupanja na snagu ovog zakona.

Član 171.

Ukoliko subjekt evidentiranja u roku iz člana 169. stav 1. ovog zakona ne podnese evidencionu prijavu, biće izbrisan iz odgovarajućeg registra, osim ako iz opravdanih razloga nije bio u mogućnosti da podnese evidencionu prijavu.

Pod opravdanim razlozima iz stava 1. ovog člana smatraju se razlozi koji podrazumevaju nemogućnost blagovremenog pribavljanja dokumentacije iz člana 169. stav 2. ovog zakona, bez krivice subjekta evidentiranja, o čemu je obavezan da obavesti Ministarstvo.

Član 172.

U postupku po evidencionoj prijavi Ministarstvo evidentira podatke o subjektu evidentiranja i o sportskim objektima koje koristi.

Član 173.

Na postupak promene vlasništva društvenog, odnosno državnog kapitala (u daljem tekstu: privatizacija) u sportskoj organizaciji (u daljem tekstu: subjekt privatizacije), primenjuju se propisi kojima se uređuje privatizacija, ako ovim zakonom nije drukčije uređeno.

Član 174.

Postupak privatizacije pokreće se inicijativom nadležnog organa subjekta privatizacije i pripremom prospekta za privatizaciju, u skladu sa zakonom.

Postupak privatizacije može se pokrenuti i inicijativom ministarstva nadležnog za poslove privatizacije i zainteresovanih kupaca, u skladu sa zakonom.

Član 175.

Ako subjekt privatizacije, pored kapitala u društvenoj svojini, ima i deo kapitala u državnoj svojini, istovremeno sa prodajom društvenog kapitala, može se prodavati i državni kapital subjekta privatizacije, uz saglasnost Vlade.

Član 176.

Jedan član komisije koja, saglasno zakonu, sprovodi prodaju kapitala subjekta privatizacije metodom javnog tendera je predstavnik Ministarstva.

Član 177.

Kupac kapitala subjekta privatizacije, u smislu ovog zakona, ne može biti:

1) lice koje ima akcije ili udele u nekoj od sportskih organizacija u istoj grani sporta;

2) lice čiji su poslovi, odnosno aktivnosti u vezi sa sportskim aktivnostima i delatnostima subjekta privatizacije i na taj način mogu neposredno da utiču na takmičenje u odgovarajućoj grani sporta;

3) vlasnici sportskih kladionica;

4) fizičko lice, pravno lice i osnivač pravnog lica, koje prema subjektu privatizacije ima dospele obaveze neizmirene do dana podnošenja ponude na tender, odnosno prijave za učešće na aukciji;

5) fizičko lice, pravno lice i osnivač pravnog lica sa kojim je raskinut ugovor o prodaji kapitala zbog neizvršenja ugovorenih obaveza, u skladu sa propisima kojima se uređuje privatizacija;

6) fizičko lice koje je osuđivano za sledeća krivična dela:

– krivična dela protiv privrede;

– krivična dela protiv službene dužnosti;

– teško ubistvo;

– teška krađa, razbojnička krađa, razbojništvo, utaja, prevara, neosnovano korišćenje kredita i druge pogodnosti, iznuda, ucena i zelenaštvo.

Član 178.

Posle izvršene prodaje kapitala i evidentiranja akcija u Akcionarskom fondu, subjekt privatizacije donosi odluku o promeni pravne forme u otvoreno akcionarsko društvo.

Odredba stava 1. ovog člana ne primenjuje se na subjekt privatizacije koji je organizovan kao udruženje u kojem je ukupni društveni, odnosno državni kapital manjinski.

Član 179.

Ugovor o prodaji kapitala subjekta privatizacije dostavlja se i Ministarstvu.

Član 180.

Sredstva ostvarena od prodaje kapitala subjekta privatizacije uplaćuju se na račun Agencije za privatizaciju.

Sredstva iz stava 1. ovog člana, posle izmirivanja troškova prodaje u postupku privatizacije i posebne naknade ostvarene zaključenjem ugovora o prodaji kapitala (provizija), kao i namirenja poverilaca, uplaćuju se na uplatni račun budžeta Republike Srbije i mogu se godišnjim zakonom o budžetu usmeriti u Budžetski fond za finansiranje sporta, za izgradnju i rekonstrukciju sportske infrastrukture, odnosno sportskih objekata u javnoj svojini.

Član 181.

Do okončanja postupka privatizacije u skladu sa ovim zakonom zabranjena je promena pravne forme subjekta privatizacije i promena vlasničke strukture kapitala subjekta privatizacije putem konverzije potraživanja u trajni ulog.

Član 182.

Promena namene sportskih objekata subjekta privatizacije može se izvršiti samo uz saglasnost Ministarstva, u skladu sa ovim zakonom.

Član 183.

Novčanom kaznom od 100.000 do 1.000.000 dinara kazniće se za prekršaj sportska organizacija ili drugo pravno lice, ako:

1) prekrši zabranu diskriminacije sportista (član 10);

2) dozvoli učešće na takmičenju sportisti takmičaru kome nije utvrđena zdravstvena sposobnost (član 17. stav 1);

3) ne zaključi ugovor o osiguranju perspektivnih i vrhunskih sportista od posledica nesrećnih slučajeva za vreme obavljanja sportske aktivnosti (član 19. stav 1);

4) izloži sportistu sportskim aktivnostima koje mogu da ugroze ili pogoršaju njegovo zdravstveno stanje (član 20. stav 1);

5) angažuje za obavljanje stručnog rada lice koje nije sportski stručnjak, odnosno stručnjak u sportu (član 23);

6) prekrši zabranu diskriminacije sportskih stručnjaka i stručnjaka u sportu (član 26. stav 11);

7) bavi se poslovima stručnog osposobljavanja iako ne ispunjava propisane uslove (član 27. st. 2. i 3);

8) obavlja stručno osposobljavanje suprotno utvrđenom planu i programu i načinu stručnog osposobljavanja (član 28. stav 1);

9) ne omogući obavljanje stručnog nadzora (član 30. stav 5);

10) obavlja sportske aktivnosti i delatnosti iako ne ispunjava utvrđene uslove (član 33. stav 1. i član 110. stav 5);

11) izabere ili imenuje u organe lice suprotno odredbama člana 57. st. 2. i 3. ovog zakona;

12) obavlja privredne i druge delatnosti suprotno uslovima utvrđenim članom 72. stav 1. ovog zakona;

13) ne vodi poslovne knjige, ne sastavlja i ne podnosi finansijske izveštaje u skladu sa odredbom člana 74. stav 1. ovog zakona;

14) koristi imovinu suprotno odredbama člana 76. ovog zakona;

15) obavlja poslove posredovanja prilikom prelaska sportiste iz jedne u drugu sportsku organizaciju iako ne ispunjava uslove utvrđene članom 96. st. 1. i 2. ovog zakona;

16) ne primi u članstvo organizaciju koja ispunjava uslove određene statutom saveza za prijem u članstvo (član 99. stav 3);

17) ne utvrdi sportska pravila u odgovarajućoj grani sporta (član 102. st. 1. i 2);

18) ne dostavi sportska pravila Ministarstvu (član 102. stav 3);

19) učestvuje u sportskom takmičenju iako nije dobilo dozvolu za sezonu (član 112. stav 1);

20) ne utvrdi kriterijume, odnosno uslove za davanje dozvole za sezonu u skladu sa članom 112. stav 3. ovog zakona;

21) učestvuje u sportskim takmičenjima iako ne ispunjava uslove utvrđene članom 112. stav 4. ovog zakona;

22) ne utvrdi ispunjenost uslova za izdavanje dozvole za učešće na sportskom takmičenju pre početka takmičarske sezone (član 112. stav 7);

23) primeni izmene sistema takmičenja pre isteka jedne takmičarske sezone od utvrđivanja tih izmena (član 113. stav 4);

24) promeni propozicije takmičenja u toku takmičarske sezone (član 113. stav 5);

25) ne koristi namenski sredstva dobijena iz budžeta Republike Srbije (član 122. stav 4);

26) ne obezbedi prioritet organizovanim školskim i vannastavnim sportskim aktivnostima u pogledu korišćenja školskih sportskih sala i terena u odnosu na aktivnosti lica izvan škole (član 143. stav 4);

27) ne uredi, ne obeleži, ne opremi ili ne održava javni sportski teren u stanju koje osigurava bezbedno korišćenje ili ne prekine korišćenje terena ili dela terena iako su nastupile okolnosti koje ugrožavaju bezbednost na terenu ili koristi javni sportski teren iako ne ispunjava propisane uslove (član 149. stav 2);

28) koristi sportski objekat suprotno odredbi člana 152. stav 1. ovog zakona;

29) promeni namenu sportskog objekta bez odgovarajuće saglasnosti, suprotno odredbama člana 154. st. 1 – 4. ovog zakona;

30) promeni namenu dela pratećeg prostora sportskog objekta, suprotno odredbama člana 154. st. 5. i 6. ovog zakona;

31) ne preduzme mere koje omogućavaju predupređenje rizika nastanka štete za sportiste, gledaoce, druge učesnike i treća lica na sportskoj priredbi, kao i mere kojima se na povećane rizike utiče (član 157. stav 1. tačka 2);

32) organizuje sportsku priredbu iako ne ispunjava propisane uslove (član 158. stav 1);

33) dopusti učešće na sportskoj priredbi licima koja ne ispunjavaju propisane uslove (član 158. stav 2);

34) organizuje sportsku priredbu koja se temelji na tzv. slobodnoj borbi dva ili više lica (član 158. stav 6);

35) kandiduje se za organizovanje velikog međunarodnog sportskog takmičenja na teritoriji Republike Srbije iako ne ispunjava propisane uslove (član 159);

36) učestvuje na međunarodnim sportskim priredbama bez saglasnosti nadležnog nacionalnog granskog sportskog saveza (član 162);

37) ne postupi po nalogu sportskog inspektora datom u vršenju inspekcijskog nadzora (član 166. stav 4);

38) promeni namenu sportskog objekta suprotno odredbi člana 182. ovog zakona;

39) angažuje za obavljanje stručnog rada lice koje ne ispunjava uslove iz člana 187. stav 4. ovog zakona.

Za prekršaj iz stava 1. ovog člana kazniće se i odgovorno lice u sportskoj organizaciji ili drugom pravnom licu novčanom kaznom u iznosu od 5.000 do 50.000 dinara.

Za prekršaj iz stava 1. tač. 13) – 18) i 28) – 39) ovog člana kazniće se preduzetnik novčanom kaznom u iznosu od 15.000 do 500.000 dinara.

Član 184.

Novčanom kaznom od 30.000 do 500.000 dinara kazniće se za prekršaj sportska organizacija ili drugo pravno lice, ako:

zaključi sa maloletnim sportistom ugovor suprotno članu 9. stav 5. ovog zakona;

ne registruje ugovor sa sportistom kod nadležnog nacionalnog granskog sportskog saveza (član 11. stav 1);

ne obavesti bez odlaganja nadležni nacionalni granski sportski savez o utvrđivanju ništavosti, poništenju ili raskidu ugovora sa sportistom (član 11. stav 3);

ne zaključi ugovor o radu sa sportistom koji se profesionalno bavi sportskim aktivnostima u toj sportskoj organizaciji (član 12. stav 1);

ne vodi evidenciju o utvrđivanju zdravstvene sposobnosti sportista takmičara u skladu sa članom 18. ovog zakona;

ne omogući sportisti učešće u nacionalnoj sportskoj reprezentaciji kada je pozvan u reprezentaciju (član 22. stav 2);

ne utvrdi plan stručnog obrazovanja, osposobljavanja i usavršavanja sportskih stručnjaka (član 26. stav 2);

ne podnese propisane izveštaje, podatke i plan aktivnosti i ne podnese Ministarstvu prijavu početka obavljanja stručnog osposobljavanja (član 28. stav 2);

u pravnom saobraćaju ne koristi naziv i skraćeni naziv u obliku u kome je upisan u registar (član 42. stav 1);

ne vodi knjigu članova (član 47. stav 5);

imenuje zastupnika, likvidatora ili člana organa sportskog udruženja suprotno odredbi člana 59. stav 4. ovog zakona;

ne obavesti Ministarstvo o izdavanju dozvole za sezonu u propisanom roku (član 96. stav 4);

ne dostavi Ministarstvu izveštaj o ostvarivanju programa ili delova programa i korišćenju sredstava budžeta Republike Srbije (član 130. stav 1);

ne učini izveštaj o svom radu i o obimu i načinu sticanja i korišćenja sredstava dostupnim javnosti i taj izveštaj ne dostavi Ministarstvu (član 130. stav 5);

ne obezbedi da je sportski objekat pristupačan osobama sa invaliditetom (član 145. stav 3);

dopusti učešće u takmičenju životinji kojoj nije utvrđena zdravstvena sposobnost za takmičenje (član 163);

ne podnese prijavu za upis u matičnu evidenciju (član 165. st. 4. i 5);

ne vodi propisane evidencije (član 165. st. 6. i 7);

ne uskladi svoju organizaciju, rad i opšte akte u roku utvrđenom članom 188. stav 1. ovog zakona.

Za prekršaj iz stava 1. ovog člana kazniće se i odgovorno lice u sportskoj organizaciji ili drugom pravnom licu novčanom kaznom u iznosu od 5.000 do 30.000 dinara.

Za prekršaj iz stava 1. tač. 5) – 7), 14), 18) i 20) ovog člana kazniće se preduzetnik novčanom kaznom u iznosu od 15.000 do 250.000 dinara.

Član 185.

Novčanom kaznom u iznosu od 5.000 do 50.000 dinara kazniće se za prekršaj fizičko lice, ako:

učestvuje u takmičenju iako mu nije utvrđena zdravstvena sposobnost (član 17. stav 1);

izloži sportistu aktivnostima koje mogu da ugroze njegovo zdravlje (član 20. stav 1);

obavlja stručni rad iako ne ispunjava propisane uslove (član 23. st. 2. i 3);

obavlja stručni rad sa decom iako ne ispunjava propisane uslove (član 25. stav 3);

ne planira i ne evidentira stručni rad (član 26. stav 1);

ne omogući obavljanje stručnog nadzora (član 30. stav 5);

kao nadležno lice ne sazove skupštinu sportskog udruženja u propisanom roku (član 53. stav 5);

kao zastupnik ne saopšti tražene informacije u skladu sa članom 56. stav 2. ovog zakona;

obavlja sportske aktivnosti i delatnosti na javnom sportskom terenu suprotno odredbi člana 149. stav 2. ovog zakona;

koristi sportski objekat suprotno odredbi člana 152. stav 1. ovog zakona;

promeni namenu sportskog objekta bez odgovarajuće saglasnosti, suprotno odredbama člana 154. st. 1–3. ovog zakona;

promeni namenu dela pratećeg prostora sportskog objekta suprotno odredbama člana 154. st. 5–6. ovog zakona;

ne preduzme mere koje omogućavaju predupređenje rizika nastanka štete za sportiste, gledaoce i druge učesnike i treća lica na sportskoj priredbi, kao i mere kojima se na povećane rizike utiče (član 157. stav 1. tačka 2);

organizuje sportsku priredbu iako ne ispunjava propisane uslove (član 158. stav 1);

učestvuje na sportskoj priredbi iako ne ispunjava propisane uslove (član 158. stav 2);

učestvuje u sportskoj priredbi koja se temelji na tzv. slobodnoj borbi dva ili više lica (član 158. stav 6);

učestvuje na međunarodnim sportskim priredbama bez prethodne saglasnosti nadležnog nacionalnog granskog sportskog saveza (član 162);

ne postupi po nalogu sportskog inspektora datom u vršenju inspekcijskog nadzora (član 167. stav 1).

Član 186.

Sportskim objektima u državnoj i društvenoj svojini za koje na dan stupanja na snagu ovog zakona ne postoji odgovarajuća urbanistička dokumentacija ne može se do utvrđivanja te dokumentacije menjati namena.

Član 187.

Postojeće organizacije u oblasti sporta nastavljaju sa radom, u skladu sa ovim zakonom.

Republički zavod i Pokrajinski zavod nastavljaju sa radom, u skladu sa ovim zakonom.

Vlada će imenovati organe Republičkog zavoda u roku od tri meseca od dana stupanja na snagu ovog zakona.

Stručni rad u organizacijama u oblasti sporta do kraja 2013. godine mogu da obavljaju, pored lica koja ispunjavaju uslove određene ovim zakonom i lica koja ispunjavaju uslove utvrđene sportskim pravilima nadležnog nacionalnog granskog sportskog saveza koja važe na dan stupanja na snagu ovog zakona.

Sportski stručnjaci koji obavljaju vaspitno-obrazovni rad sa decom, a koji ne ispunjavaju propisane uslove u pogledu stepena i vrste obrazovanja, mogu i dalje da obavljaju taj rad ako su do stupanja na snagu ovog zakona najmanje 25 godina obavljali vaspitno-obrazovni rad, od čega najmanje 15 godina u radu sa decom, na osnovu potvrde nacionalnog granskog sportskog saveza.

Sportisti i treneri koji su stekli pravo na nacionalno priznanje do dana stupanja na snagu ovog zakona, nastavljaju da ostvaruju to pravo u skladu sa propisom po kome su ga stekli.

Član 188.

Postojeće organizacije u oblasti sporta dužne su da usklade svoju organizaciju, rad i opšte akte sa odredbama ovog zakona u roku od godinu dana od dana stupanja na snagu ovog zakona.

Postojeća udruženja, društva i savezi u oblasti sporta čiji organizacioni delovi imaju svojstvo pravnog lica dužni su da se u roku iz stava 1. ovog člana organizuju kao jedinstveno pravno lice, koje preuzima imovinu organizacionih delova koji su izgubili svojstvo pravnog lica.

Postojeća udruženja, društva i savezi u oblasti sporta dužni su da ustanove knjigu članova, uključujući i podatke o upravljačkim pravima, u roku od 60 dana od dana stupanja na snagu ovog zakona.

Postojeća udruženja, društva i savezi u oblasti sporta dužni su da u roku iz stava 1. ovog člana Agenciji podnesu prijavu za upis prevođenja u Registar, fotokopiju statuta važećeg na dan stupanja na snagu ovog zakona, fotokopiju rešenja o upisu u registar kod Ministarstva, odluku o izboru, odnosno imenovanju zastupnika i fotokopiju njegove lične isprave i tri primerka novog statuta, radi upisa u Registar.

Sportski savezi i druge organizacije u oblasti sporta sa sedištem na teritoriji Republike Srbije, registrovani prema Zakonu o udruživanju građana u udruženja, društvene organizacije i političke organizacije koje se osnivaju za teritoriju Socijalističke Federativne Republike Jugoslavije („Službeni list SFRJ”, broj 42/90 i „Službeni list SRJ”, br. 24/94, 28/96 i 73/00) – dužni su da u roku iz stava 1. ovog člana podnesu prijavu za prevođenje u Registar, fotokopiju statuta važećeg na dan stupanja na snagu ovog zakona, rešenje o upisu u registar kod nadležnog organa, odluku o izboru, odnosno imenovanju zastupnika organizacije i fotokopiju njegove lične isprave, kao i tri primerka novog statuta, radi upisa u odgovarajući registar.

Postupak upisa u registar započet do dana stupanja na snagu ovog zakona okončaće se po odredbama propisa po kojima je započet.

Organizacije u oblasti sporta iz stava 5. ovog člana dužne su da u roku iz stava 1. ovog člana podnesu Agenciji prijavu za prevođenje u Registar.

Organizacije u oblasti sporta koje ne podnesu prijavu u skladu sa st. 3, 4. i 5. ovog člana – gube svojstvo pravnog lica po sili zakona, a njihova imovina prelazi na lica određena statutom, odnosno zakonom, bez sprovođenja postupka likvidacije.

Ministarstvo je dužno da, u roku od 30 dana od dana stupanja na snagu ovog zakona, Agenciji dostavi važeću evidenciju (bez arhivske građe) postojećih udruženja, društava i saveza u oblasti sporta.

U postupku prevođenja u Registar Ministarstvo će dostavljati Agenciji samo važeću aktuelnu evidenciju, a postojeća arhivska građa ostaće u Ministarstvu, tako da će Agencija izdavati potvrde i uverenja od momenta prevođenja i ubuduće, a Ministarstvo samo u odnosu na dokumentaciju koja je ostala u arhivi Ministarstva.

Član 189.

Subjekt evidentiranja može se putem statusne promene pripojiti ili spojiti samo sa organizacijom u oblasti sporta koja koristi većinski društveni ili državni kapital.

Za slučaj prestanka sportske organizacije, sportskog društva i saveza koji u strukturi kapitala ima društveni ili državni kapital kao primalac njihove imovine statutom se može odrediti samo nedobitna organizacija u oblasti sporta koja koristi većinski društveni ili državni kapital.

Sportske organizacije, sportski savezi i sportska društva mogu da raspolažu nepokretnostima u društvenoj, odnosno državnoj svojini na kojima imaju pravo korišćenja, odnosno donose odluke o smanjenju ili povećanju kapitala, reorganizaciji ili restrukturiranju, investicionom ulaganju, prodaji dela imovine, zalaganju stvari ili uspostavljanju hipoteke, dugoročnom zakupu, raspolaganju potraživanjima, uzimanju ili odobravanju kredita ili izdavanju garancija, van toka redovnog poslovanja, samo uz saglasnost Vlade, na predlog Ministarstva.

Član 190.

Radi zaštite javnog interesa u oblasti sporta, sportske organizacije u kojima je društveni, odnosno državni kapital većinski mogu biti, polazeći od njihovog društvenog značaja, tradicije i popularnosti, određene:

1) odlukom Vlade – za sportske organizacije od republičkog značaja;

2) odlukom nadležnog organa autonomne pokrajine – za sportske organizacije od pokrajinskog značaja;

3) odlukom nadležnog organa jedinice lokalne samouprave – za sportske organizacije od lokalnog značaja.

Vlada će doneti odluku iz stava 1. ovog člana u roku od mesec dana od dana stupanja na snagu ovog zakona, nadležni organ autonomne pokrajine – u roku od mesec dana od donošenja odluke Vlade, nadležni organ jedinice lokalne samouprave – u roku od dva meseca od donošenja odluke Vlade, a nadležni organ jedinice lokalne samouprave na teritoriji autonomne pokrajine – u roku od mesec dana od donošenja odluke nadležnog organa autonomne pokrajine.

Sportska organizacija iz stava 1. tačka 1) ovog člana ne može doneti statut i odluku o statusnoj promeni bez prethodne saglasnosti Vlade, sportska organizacije iz stava 1. tačka 2) ovog člana – bez prethodne saglasnosti nadležnog organa autonomne pokrajine, a sportska organizacija iz stava 1. tačka 3) ovog člana – bez prethodne saglasnosti nadležnog organa jedinice lokalne samouprave.

Vlada određuje predstavnike društvenog, odnosno državnog kapitala u sportskim organizacijama iz stava 1. tačka 1) ovog člana, nadležni organ autonomne pokrajine – u sportskim organizacijama iz stava 1. tačka 2) ovog člana, a nadležni organ jedinice lokalne samouprave – u sportskim organizacijama iz stava 1. tačka 3) ovog člana.

Sportske organizacije iz stava 1. ovog člana ne mogu donositi odluke i zaključivati ugovore bez prethodne saglasnosti predstavnika društvenog, odnosno državnog kapitala iz stava 4. ovog člana, osim odluka i ugovora manjeg značaja. Predstavnici društvenog, odnosno državnog kapitala iz stava 4. ovog člana odbiće da daju saglasnost ako bi se donošenjem odluke ili zaključenjem ugovora ugrozio ili bi mogao biti ugrožen javni interes u oblasti sporta.

Odredbama ovog člana ne dira se u pravila iz člana 189. ovog zakona.

Član 191.

Visokoškolske ustanove i organizacije u oblasti sporta koje su dobile rešenje o ispunjenosti uslova za obavljanje poslova stručnog osposobljavanja u oblasti sporta do dana stupanja na snagu ovog zakona nastavljaju da obavljaju stručno osposobljavanje za sticanje onih sportskih zvanja za koja su ispunjeni uslovi utvrđeni članom. 27. i članom 28. stav 1. ovog zakona.

Član 192.

Podzakonski akti predviđeni ovim zakonom doneće se u roku od godinu dana od dana stupanja na snagu ovog zakona.

Izuzetno od stava 1. ovog člana, podzakonski akti iz člana 63. stav 8. i člana 165. stav 8. ovog zakona doneće se u roku od 30 dana od dana stupanja na snagu ovog zakona.

Strategija razvoja sporta u Republici Srbiji za period od 2009. do 2013. godine („Službeni glasnik RS”, broj 110/08) važi do isteka perioda za koji je doneta.

Nacionalne kategorizacije sportova, sportista i sportskih stručnjaka u skladu sa ovim zakonom doneće se u roku od godinu dana od dana stupanja na snagu ovog zakona, a Nacionalna kategorizacija sportskih objekata – u roku od dve godine od dana stupanja na snagu ovog zakona.

Jedinice lokalne samouprave doneće, odnosno uskladiće sa Strategijom razvoja sporta u Republici Srbiji programe razvoja sporta na svojim teritorijama najkasnije u roku od godinu dana od dana donošenja Strategije razvoja sporta u Republici Srbiji.

Član 193.

Danom stupanja na snagu ovog zakona prestaje da važi Zakon o sportu („Službeni glasnik RS”, br. 52/96 i 101/05).

Danom stupanja na snagu ovog zakona prestaje da važi Zakon o društvenim organizacijama i udruženjima građana („Službeni glasnik SRS”, br. 24/82, 39/83, 17/84, 50/84, 45/85 i 12/89 i „Službeni glasnik RS”, br. 53/93, 67/93, 48/94 i 101/05).

Danom stupanja na snagu ovog zakona prestaje da važi Zakon o udruživanju građana u udruženja, društvene organizacije i političke organizacije koje se osnivaju za teritoriju Socijalističke Federativne Republike Srbije Jugoslavije („Službeni list SFRJ”, broj 42/90 i „Službeni list SRJ”, br. 24/94, 28/96 i 73/00).

Do donošenja akata na osnovu ovog zakona, primenjivaće se akti doneti na osnovu zakona iz stava 1. ovog člana, osim ako su u suprotnosti s ovim zakonom.

Član 194.

Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u „Službenom glasniku Republike Srbije”, a odredbe člana 63. stav 1, člana 98. stav 3, člana 100, člana 105. st. 4. i 5. i člana 106. stav 3, u delu koji se odnosi na upis u Registar, primenjuju se po isteku roka od tri meseca od dana stupanja na snagu podzakonskih akata iz člana 63. st. 4. i 8. ovog zakona, a uslovi iz čl. 112. i 113. ovog zakona primenjuju se od sledeće takmičarske sezone.

Odredbe zakona koje se odnose na podnošenje godišnjih programa iz člana 117. ovog zakona primenjuju se od 1. juna 2011. godine, a odredbe zakona koje se odnose na podnošenje posebnih programa iz člana 117. ovog zakona primenjuju se od 1. januara 2012. godine.

Na sportske organizacije, članice nacionalnih granskih sportskih saveza iz sportova koji su svrstani u prvu kategoriju sportova prema Kategorizaciji sportova koja važi na dan stupanja na snagu ovog zakona, odredbe iz čl. 169-182. ovog zakona počeće da se primenjuju u roku od dve godine od dana stupanja na snagu ovog zakona.

Ustavni osnov za donošenje Zakona o sportu sadržan je u članu 68. stav 4. Ustava Republike Srbije prema kome Republika Srbija pomaže razvoj zdravstvene i fizičke kulture i u članu 97. tačka 10) Ustava Republike Srbije, prema kome Republika Srbija uređuje i obezbeđuje sistem u oblasti sporta.

Zakon o sportu Republike Srbije donet je 1996. godine („Službeni glasnik RS”, br. 52/96 i 101/05-dr. zakon). Analiza primene Zakona o sportu iz 1996. godine i problema sa kojima se susreću u radu državni organi i organizacije u oblasti sporta pokazala je da je ovaj zakon u osnovi odgovorio očekivanjima koja su postojala pri njegovom donošenju, ali i da je za dalje unapređenje stanja u sportu Republike Srbije potrebno doneti novi Zakon o sportu (u daljem tekstu: Zakon). Razlozi za donošenje Zakona mogu se klasifikovati na sledeći način:

razlozi koji proističu iz nepreciznosti ili neprimenljivosti, odnosno suvišnosti pojedinih rešenja Zakona,

razlozi koji proističu iz neusklađenosti sa drugim novodonetim pravnim propisima,

razlozi koji proističu iz novih propisa koji su u međuvremenu doneti ili su u proceduri donošenja,

razlozi koji proističu iz neregulisanosti pojedinih važnih pitanja za funkcionisanje sistema sporta u Republici Srbiji, kako u važećem zakonu tako i u opštim zakonima za pojedine oblasti,

razlozi koji proističu iz neusklađenosti pojedinih rešenja važećeg zakona sa korisnim uporednopravnim rešenjima.

Vršenje sportskih aktivnosti i delatnosti ulazi u veliki broj oblasti koje su regulisane odgovarajućim zakonima. Stvar je političkog opredeljenja i pravne tehnike da li će pojedina „sportska” pitanja biti regulisana u okviru opštih sistemskih zakona koji regulišu pojedine oblasti ili će se regulisati jednim „sportskim” lex specialis zakonom. Izrazita specifičnost sporta i iskustvo da specifičnosti uvek ostanu izvan opšteg zakona, ukazuju da je potrebno posebnim zakonom urediti sva ona pitanja koja su od posebnog značaja za efikasno i skladno funkcionisanje sporta u Republici Srbiji, tako da važeći zakon postoji već više od decenije ali je potrebno postojeća rešenje uskladiti sa potrebama i interesima sporta danas.

U koncipiranju predloženih rešenja pošlo se od sledećih ciljeva:

Ustanovljenje sistema sporta u skladu sa Evropskom sportskom poveljom, Principima politike sporta za sve, Kodeksom sportske etike, Konvencijom o sprečavanju nasilja u sportu, Konvencijom o sprečavanju dopinga u sportu i Sportskom izjavom samita šefova država i vlada Evropske unije iz Amsterdama.

Definisanje piramidalne strukture sporta, kako na državnom tako i nevladinom nivou, sa jasnim definisanjem nadležnosti, prava, obaveza i odgovornosti u zavisnosti od odgovarajućeg nivoa (država, pokrajina, grad, grad Beograd, opština – nacionalni savez, sportska društva, sportska udruženja).

Stvaranje osnova za donošenje i implementaciju dugoročne Strategije razvoja sporta u Republici Srbiji.

Afirmacija autonomije sportskih saveza u regulisanju unutrašnjih odnosa.

Unapređenje stručnog rada u sportu.

Stvaranje okvira za povećanje obuhvata bavljenja sportom dece, mladih, žena, starih, hendikepiranih, na radnom mestu.

Podrška i podsticanje bavljenja sportom na višim nivoima (vrhunski sport), uz definisanje prioriteta.

Obezbeđenje planiranja izgradnje potrebnih sportskih objekata i zaštita namene postojećih sportskih objekata.

Unapređenje zdravstvene zaštite sportista.

Definisanje osnovnih prava i obaveza sportista i afirmacija položaja vrhunskih sportista.

Ustanovljenje sistema praćenja stanja u sportu i informacionog sistema sporta u Republici Srbiji.

Definisanje uslova za obavljanje sportskih aktivnosti i delatnosti, njihovo razgraničenje u zavisnosti od vrste aktivnosti i delatnosti i od toga da li je u pitanju profesionalni ili amaterski, odnosno masovni sport.

Definisanje konzistentnog i transparentnog sistema finansiranja sporta iz javnih prihoda (budžet) sa različitih nivoa javnih vlasti. Kontrola trošenja dobijenih sredstava.

Razvoj i unapređenje školskog sporta i ustanovljenje funkcionalnog sistema školskih sportskih takmičenja.

Formiranje Nacionalnog saveta za sprečavanje nasilja i nedoličnog ponašanja u sportu.

Sprečavanje negativnih pojava u sportu.

Definisanje okvira za organizovanje sportskih takmičenja, posebno za organizovanje velikih međunarodnih sportskih takmičenja na teritoriji Republike Srbije.

Decentralizacija pojedinih državnih funkcija u oblasti sporta.

Ostvarenje nadzora nad obavljanjem sportskih aktivnosti i delatnosti.

Ostvarivanje sportskih aktivnosti i sportskih delatnosti, kao i uloga svih nosilaca javne vlasti moraju da budu u skladu sa ratifikovanim konvencijama u oblasti sporta, Evropskim kodeksom sportske etike, Evropskom sportskom poveljom, Evropskom poveljom sporta za sve i Evropskom urbanom poveljom Saveta Evrope.

Evropska povelja sporta za sve definisana je na Konferenciji evropskih ministara sporta održanoj u Briselu 20. marta 1975. godine, a zvanično je usvojena i objavljena 24. septembra 1976. godine. Za Savet Evrope ova dva datuma predstavljaju kamen temeljac, jer je usvajanjem Povelje Savet Evrope načelno priznao značaj i vrednosti sporta i stvorio osnov za definisanje zajedničke evropske politike u toj oblasti. Evropska povelja sporta za sve poslužila je kao osnova za donošenje 1992. godine Evropske sportske povelje i Evropskog kodeksa sportske etike, koji su revidirani 2001. godine (proširenje zabrana i na seksualna iskorišćavanja i zloupotrebe, posebno dece, mladih i žena). Evropska sportska povelja predstavlja osnovni dokument Saveta Evrope za vođenje sportske politike. U njoj je izražena saglasnost evropskih država o zajedničkom evropskom okviru za razvoj sporta, zasnovanom na idejama pluralističke demokratije, vladavine prava i ljudskim pravima, kao i etičkim principima postavljenim u Kodeksu sportske etike. Cilj Evropske sportske povelje je: omogućavanja svakom pojedincu da učestvuje u sportu; zaštita i razvoj moralnih i etičkih osnova sporta, kao i ljudskog dostojanstva i bezbednosti onih koji su uključeni u sport.

Prema Evropskom kodeksu sportske etike i Evropskoj sportskoj povelji sport u osnovi mora biti:

dostupan svima pod jednakim uslovima;

human;

slobodan i dobrovoljan;

zdrav i siguran (bezbedan);

fer, tolerantan, etički prihvatljiv i usmeren ka punom ostvarivanju ličnosti;

u skladu sa prirodnom sredinom i društvenim okruženjem;

nezavistan od zloupotreba u političke, komercijalne i finansijske svrhe, odnosno ciljeva koji su suprotni sportskom duhu.

Sportski duh je suštinska vrednost sporta i karakterišu ga: etika, fer-plej i poštenje; zdravlje; izuzetna dostignuća, karakter i obrazovanje; radost i zabava; timski rad; posvećenost; poštovanje pravila i zakona, poštovanje sebe i drugih učesnika; hrabrost; zajednica i solidarnost.

Nacionalne politike (svih nivoa javne vlasti) u oblasti sporta i relevantna legislativa treba da se zasnivaju na Evropskoj sportskoj povelji i Evropskom kodeksu sportske etike. Ostvarivanje ciljeva Evropske sportske povelje i Evropske urbane povelje predstavlja okvir i za ulogu lokalne zajednice u razvoju sporta.

Prema Evropskoj sportskoj povelji, Kodeksu sportske etike i Povelji sporta za sve, uloga javnih vlasti u oblasti sporta je da:

preduzimaju mere kako bi se obezbedilo da svi građani imaju priliku da se bave sportom i, gde je to potrebno, preduzimaju dodatne mere kako bi se mladim talentovanim ljudima, ali i hendikepiranim i invalidima, bilo pojedincima ili grupama omogućilo da efikasno koriste tu mogućnost;

ne dozvole bilo kakvu diskriminaciju;

obezbede opšte planiranje potrebnih sportskih objekata (broj, raznovrsnost i dostupnost);

osiguraju izgradnju temelja: sport u školama i oko škola;

promovišu bavljenje sportom u svim segmentima populacije kroz pružanje odgovarajućih uslova i programa svih vrsta, obezbeđivanje kvalifikovanih instruktora, lidera ili animatora;

ohrabruju pružanje mogućnosti za bavljenje sportom na radnom mestu;

podrže i podstaknu bavljenje sportom na višim nivoima na odgovarajuće i posebne načine, u saradnji sa relevantnim sportskim organizacijama. Podrška treba da pokrije različita područja, kao što su: prepoznavanje talenata i savetovanje; pružanje odgovarajućih uslova; razvoj brige i podrške kroz sportsku medicinu i sportsku nauku; ohrabrivanje treniranja uz primenu naučnih metoda; edukacija za trenere i druge liderske funkcije; pomoć klubovima u obrazovanju odgovarajućih struktura i takmičarskih ekipa;

unaprede stručni rad u sportu (ljudski resursi – treba podržati razvoj kurseva koje će držati odgovarajuće organizacije i koji će voditi do diploma i kvalifikacija koje pokrivaju sve aspekte promocije sporta);

usklađuju sportske aktivnosti sa ograničenim resursima planete i njihovo praktikovanje u skladu sa principima opravdanog razvoja i uravnoteženog upravljanja okolinom;

razviju odgovarajuće strukture i sredstva za sakupljanje i distribuciju relevantnih informacija;

podstiču kombinovanu javnu i privatnu finansijsku podršku sportu, uključujući i sopstvene prihode sportskog sektora u cilju sticanja sredstava potrebnih njegovom daljem razvoju.

Uloga javnih vlasti je prvenstveno komplementarna aktivnostima sportskog pokreta. Zato je bliska saradnja sa nevladinim sportskim organizacijama od suštinskog značaja za ostvarivanje ciljeva Evropske sportske povelje. Javne vlasti treba da obezbede autonomiju sportskog pokreta, pošto su aktivnosti javnih vlasti samo dopuna delatnosti sportskih organizacija. U tom cilju treba podržati i razvoj duha dobrovoljnosti (volonterizma) i pokretljivosti u sportu.

1. Načelo slobodnog bavljenja sportom

Koncepcija Zakona zasniva se na slobodnom bavljenju sportskim aktivnostima i jednakoj dostupnosti tih aktivnosti svim građanima bez ikakve diskriminacije. Polazeći od ustavne garancije slobode udruživanja, privatnog preduzetništva i ravnopravnosti svih oblika svojine, Zakonom je prihvaćen najširi mogući okvir za slobodno organizovanje unutar sporta. Sportisti se mogu baviti sportom i amaterski i profesionalno, a sportske organizacije mogu birati pravni i organizacioni oblik (udruženje, privredna društva). Određena ograničenja postoje samo u oblasti profesionalnog sporta. Uvažavajući osobenosti sporta i sportskih delatnosti, Zakon reguliše određena specifična pitanja važna za oblast sporta na poseban način u odnosu na rešenja koja postoje u „opštim” zakonima, u skladu sa uporedno-pravnim iskustvima.

2. Načelo zaštite zdravlja sportiste

Zakonom je predviđena obavezna zdravstvena kontrola takmičara, zabrana primoravanja sportista da treniraju i takmiče se kada te aktivnosti mogu da ugroze ili pogoršaju njegovo zdravstveno stanje, kao i zabrana upotrebe svih vrsta dopinga. Takođe je predviđena mogućnost zdravstvenog osiguranja za sportiste amatere koji to pravo ne ostvaruju po drugom osnovu.

3. Načelo stručnosti

Bavljenje sportskim aktivnostima pored pozitivnog uticaja na organizam lica koje se bavi sportom, sadrži i određen rizik po zdravlje učesnika. Zbog toga, stručni rad u sportu, odnosno vođenje sportskih aktivnosti može da izvodi samo kvalifikovani (školovani ili osposobljeni) kadar.

4. Načelo namenskog korišćenja sportskih objekata

S obzirom na činjenicu da su sportski objekti najskuplji resurs u oblasti sporta i nezamenljiv uslov za bavljenje sportom i razvoj sporta, Zakonom je, u suštini, zabranjena promena namene sportskog objekta obuhvaćenog nekim urbanističkim planom, osim izuzetno pod propisanim uslovima i uz odobrenje ministarstva nadležnog za sport.

5. Načelo transparentnog i namenskog korišćenja sredstava iz javnih prihoda

Imajući u vidu da su sredstva koja se obezbeđuju u budžetima svih nosilaca javne vlasti nedovoljna za zadovoljavanje svih potreba u oblasti sporta od opšteg interesa, kao i to da su to sredstva poreskih obveznika koja se moraju namenski i odgovorno koristiti, Zakon predviđa sistem redovnih programa i sistem javnih poziva za ostavljanje godišnjih programa i zaključivanje ugovora kao način za izbor i finansiranje realizovanja programa i projekata organizacija u oblasti sporta, uz redovnu kontrolu namenskog utroška datih sredstava.

6. Načelo potpunog regulisanja oblasti sporta

Zakonom se regulišu sve oblasti u kojima se ostvaruju sportske aktivnosti i delatnosti i svi organizacioni oblici u sportu. Kako se preko 95% svih organizacija u oblasti sporta nalazi u pravnom režimu udruženja građana, odnosno saveza udruženja, a sportska udruženja pokazuju izrazite specifičnosti u odnosu na druga udruženja građana, Zakon u potpunosti reguliše pravni položaj sportskih udruženja i saveza, počev od osnivanja i registracije, pa sve do statusnih promena i prestanka.

Prema Studiji o nacionalnom sportskom zakonodavstvu u Evropi koju je 1999. godine objavio Savet Evrope (A.N Chaker), u pristupu zakonskom regulisanju sporta u Evropi se mogu razlikovati u osnovi dva modela, i to u odnosu na tri pitanja: 1) da li se državnim zakonodavstvom reguliše u pogledu strukture i nadležnosti značajan deo sportskog pokreta (intervencionistički pristup) ili je to regulisanje samo parcijalno (neintervencionistički pristup); 2) da li su državne nadležnosti postavljene centralistički ili se vrši decentralizacija vlasti; 3) da li je nevladin sportski sektor postavljen tako da se na vrhu piramide nalazi jedna organizacija, koja u sebi obuhvata kako olimpijski komitet, tako i sve nacionalne sportske saveze (konsolidovan sistem), ili u tom pogledu postoji razlika između olimpijskog komiteta i drugih nacionalnih saveza, odnosno još jednog nacionalnog opšteg sportskog saveza (nekonsolidovan sistem).

Zakonom se jasno utvrđuje pravilo da se sve sportske aktivnosti i sportske delatnosti na teritoriji Republike Srbije moraju obavljati u skladu sa Zakonom o sportu.

SISTEM SPORTA I UČESNICI U SISTEMU SPORTA (čl. 7-114)

Zakonom je ustanovljen sistem sporta koji čine fizička i pravna lica koja se bave sportskom aktivnošću, odnosno delatnošću, kao učesnici u sistemu sporta.

1. FIZIČKA LICA U SISTEMU SPORTA (čl. 8-31)

Zakonom se uređuju prava i obaveze sportista amatera i sportista profesionalaca. Najvažnija rešenja su sledeća:

sportista može da se bavi sportskim aktivnostima samostalno ili u okviru organizacija u oblasti sporta, i to bilo kao amater ili kao profesionalac.

prava, obaveze i odgovornosti sportista amatera uređuju se zakonom, sportskim pravilima nadležnog nacionalnog granskog sportskog saveza i opštim aktima sportske organizacije, a prava, obaveze i odgovornosti sportista takmičara amatera, kojima se obezbeđuje novčana naknada za bavljenje sportom, i ugovorom između sportiste i sportske organizacije (ugovor o stipendiranju maloletnog sportiste za sportsko usavršavanje i ugovor o bavljenju sportom). Prava, obaveze i odgovornosti profesionalnih sportista uređuju se zakonom, sportskim pravilima nadležnog nacionalnog granskog sportskog saveza, kolektivnim ugovorom ili pravilnikom o radu i ugovorom o radu između sportiste i sportske organizacije. S obzirom na to da je u postojećoj praksi glavni problem u vezi zaključenja kolektivnih ugovora u profesionalnom sportu pitanje ko će zaključivati kolektivne ugovore na strani sportskih organizacija kao poslodavaca, zakonom se predviđa da posebni kolektivni ugovor zaključuju reprezentativni sindikat i odgovarajuće reprezentativno udruženje u sportu, u skladu sa zakonom;

polazeći od potrebe zaštite sportista od svakog vida iskorišćavanja i činjenice da su oni po pravilu mnogo slabija strana u odnosu na sportske organizacije, kao i od sudske prakse Evropskog suda pravde Evropske unije (posebno u čuvenom slučaju „Bosman”) i uporednopravne sudske prakse u pogledu zaštite prava sportista, zakonom je zabranjena svaka neposredna i posredna diskriminacija sportista u obavljanju sportskih aktivnosti, s obzirom na neko lično svojstvo, pol, status, opredeljenje ili uverenje, uključujući i diskriminaciju profesionalnih sportista i sportista koji žele to da postanu, u pogledu zapošljavanja, zarade ili uslova rada, osim kada se pravljenje razlike, odnosno stavljanje sportiste u nepovoljniji položaj u odnosu na druge sportiste u istoj ili sličnoj situaciji temelji na samoj prirodi ili stvarnim i odlučujućim uslovima obavljanja određene sportske aktivnosti, i da su ciljevi koji se time žele postići opravdani. Ništave su odredbe ugovora između sportiste i sportske organizacije, sportskih pravila i opštih akata sportske organizacije kojima se utvrđuje diskriminacija sportiste. Sportisti koji nema punovažno zaključen ugovor sa određenom sportskom organizacijom (sportista amater bez ugovora, ugovor istekao, utvrđena ništavost ugovora ili jednostrano raskidanje ugovora zbog neispunjenja ugovornih obaveza), ili je takav ugovor sporazumno raskinut, ne može biti sportskim pravilima uskraćeno pravo zaključenja ugovora o radu sa drugom sportskom organizacijom, odnosno prelazak u drugu sportsku organizaciju i nastupanja za nju na sportskim takmičenjima kao profesionalnog sportiste, plaćanjem naknade sportskoj organizacije iz koje odlazi od strane sportske organizacije u koju prelazi (naknada za transfer i sl.). Dopuštanje takve prakse značilo bi dopuštanje kršenja Poveljom o ljudskim i manjinskim pravima i građanskim slobodama zajemčenog prava na rad i slobodan izbor rada, pošto bi „slobodni” sportista profesionalac koji želi da zasnuje radni odnos sa drugom sportskom organizacijom morao prethodno da nađe sportsku organizaciju koja je spremna da za njega plati „naknadu za transfer”. Konačno, u slučaju sporazumnog raskida ugovora između sportiste i sportske organizacije, spor između sportske organizacije iz koje sportista odlazi i sportske organizacije u koju prelazi o iznosu i plaćanju ugovorene naknade za transfer ne sme uticati na profesionalne sportske aktivnosti sportiste i pravo nastupa za sportsku organizaciju u koju je prešao. Kršenje zabrane diskriminacije daje oštećenom sportisti pravo na naknadu pretrpljene štete;

kako bi se sprečila dosadašnja praksa postojanja „tajnih ugovora” između sportiste i sportske organizacije, zakon propisuje da se ugovor između sportiste i sportske organizacije zaključuje u pismenoj formi i registruje kod nadležnog nacionalnog granskog sportskog saveza. Ugovor između sportiste i sportske organizacije potpisuju sportista i lice ovlašćeno za zastupanje sportske organizacije, a u slučaju da je sportista maloletno lice bez poslovne sposobnosti, ugovor potpisuju njegovi roditelji ili staraoci. Profesionalni sportista zaključuje sa sportskom organizacijom ugovor o radu, u skladu sa zakonom.

u skladu sa važećim zakonodavstvom u oblasti penzijskog i invalidskog osiguranja, Zakon predviđa mogućnost da sportisti amateri koji nisu obavezno osigurani u smislu zakona kojim je uređeno penzijsko i invalidsko osiguranje, mogu se uključiti u obavezno osiguranje pod uslovima, u obimu i na način predviđen tim zakonom. Sredstva za penzijsko i invalidsko osiguranje sportiste mogu obezbediti i sportske organizacije i druga pravna lica, delimično ili u celini. Ovakvom mogućnošću prestali su i razlozi da se utvrđuje poseban režim za sportiste koji bi se profesionalno bavili sportom kao samostalnim zanimanjem, kako je to bilo propisano važećim zakonom. Imajući u vidu i potrebu očuvanja organizacione strukture određene sportske grane, zakon propisuje da se vrhunski sportista može profesionalno baviti sportskim aktivnostima i delatnostima u individualnim sportovima i samostalni profesionalni sportista, odnosno kao preduzetnik. Za obavljanje takve delatnosti nije potreban poseban prostor, oprema i kadrovi. Sportista amater može biti zdravstveno osiguran, po propisima o obaveznom zdravstvenom osiguranju;

polazeći od niza nemilih događaja kada je na domaćim sportskim priredbama „nastradao” sportista usled zdravstvenih problema, uključujući i smrtne slučajeve, i prakse da zdravstvene preglede vrše lekari koji nisu dovoljno edukovani, Zakon propisuje da sportista može učestvovati na takmičenju ako je u peridu od šest meseci pre održavanja sportskog takmičenja, utvrđena njegova opšta zdravstvena sposobnost. Zdravstvena sposobnost sportiste obavezno se utvrđuje prilikom prelaska iz jedne u drugu sportsku organizaciju. Takođe, Zakon propisuje da se pored opšte utvrđuje i posebna zdravstvena sposobnost za određene sportske grane u periodu od šest meseci pre održavanja sportskog takmičenja, a za određene sportske grane i u kraćem periodu, u skladu sa pravilnikom koji sporazumno donose ministar nadležan za zdravlje i ministar nadležan za sport. Utvrđivanje opšte i posebne zdravstvene sposobnosti obavlja se u zdravstvenim ustanovama, odnosno nadležnim zavodima za sport i medicinu sporta koji su dužni da o obavljenim pregledima obaveste zdravstvenu ustanovu. Obaveza utvrđivanja zdravstvene sposobnosti postoji i za druge učesnike u sportu za koje je ova obaveza utvrđena aktima nacionalnih granskih sportskih saveza. Sportisti takmičaru, prilikom prve registracije za određenu sportsku organizaciju, otvara se sportski medicinski karton u koji se upisuju podaci u vezi utvrđenja njegove zdravstvene sposobnosti, hroničnih bolesti, težih sportskih povreda i drugih okolnosti koje su bitne za njegovu zdravstvenu sposobnost za bavljenje sportskim aktivnostima;

posebno je značajno rešenje koje utvrđuje obavezu da je sportska organizacija dužna da zaključi ugovor o osiguranju vrhunskih sportista od posledica nesrećnih slučajeva za vreme obavljanja sportske aktivnosti. Osigurana suma na koju mora biti ugovoreno obavezno osiguranje po jednom sportisti ne može biti niža od dinarske protivvrednosti sledećih iznosa: 10.000 evra za slučaj smrti sportiste; 20.000 evra za slučaj trajnog gubitka opšte radne sposobnosti sportiste i sposobnosti da se bavi sportskim aktivnostima; 5.000 evra za slučaj privremene sprečenosti za rad, odnosno za bavljenje sportskim aktivnostima, na ime naknade za gubitak prihoda i stvarnih troškova lečenja sportiste. Ako sportska organizacija ne zaključi ugovor o osiguranju, dužna je da naknadi štetu koju pretrpi sportista koji nije osiguran. Imajući u vidu da je bavljenje sportom, a naročito takmičarskim, povezano sa brojnim rizicima koji se ne mogu čak i pri najvećoj pažnji otkloniti, ovakvim rešenjem se, u skladu sa najboljim uporednopravnim rešenjima, pojačava zaštita sportista od raznih nesrećnih slučajeva koja su stalni pratilac sportskih aktivnosti, i koji mogu iznenada i da mu prekinu sportsku karijeru, a nekada i da se završe tragično;

posebno je propisana obaveza sportista da učestvuju u pripremama i nastupima nacionalnih sportskih reprezentacija i obaveza sportskih organizacija i nacionalnih granskih sportskih saveza da sportisti omoguće učešće u nacionalnoj sportskoj reprezentaciji kada je pozvan u reprezentaciju.

Zakon je posebnu pažnju poklonio stvaranju zakonske osnove za dalji razvoj i unapređenje stručnog rada u oblasti sporta.

Stručni rad u sportskim organizacijama i drugim organizacijama u oblasti sporta mogu isključivo obavljati sportski stručnjaci i stručnjaci u sportu. Sportski stručnjaci su lica koja imaju odgovarajuće obrazovanje u oblasti sporta, odnosno fizičke kulture, ili su osposobljena za obavljanje određenih stručnih poslova u sportu, ako zakonom nije drukčije određeno. Stručnjaci u sportu su lica drugih zanimanja koja doprinose ostvarivanju sportskih aktivnosti i sportskih delatnosti.

Zakon je precizirao šta se posebno smatra stručnim radom u sportu. Takođe, Zakon predviđa da stručni rad u sportu, u sportskim organizacijama koje su članovi nacionalnog granskog sportskog saveza, mogu obavljati sportski stručnjaci koji ispunjavaju uslove predviđene Zakonom i poseduju dozvolu za rad, predviđenu pravilima nadležnog nacionalnog granskog sportskog saveza i pravilima nadležnog međunarodnog sportskog saveza. Pored toga, izuzetno bitna novina koji uvodi Zakon je da stručni vaspitno-obrazovni rad sa decom mogu da vrše samo sportski stručnjaci koji imaju odgovarajuće obrazovanje u oblasti fizičkog vaspitanja i sporta, u skladu sa zakonom.

Sportski stručnjaci i stručnjaci u sportu dužni su da planiraju i evidentiraju stručni rad koji obavljaju u organizaciji u oblasti sporta.

Organizacije u oblasti sporta donose plan stručnog obrazovanja, osposobljavanja i usavršavanja sportskih stručnjaka i stručnjaka u sportu i obezbeđuju uslove za njegovo ostvarivanje. One su dužne da utvrde potrebu stručnog obrazovanja, osposobljavanja i usavršavanja i zaposlenim sportskim stručnjacima i stručnjacima u sportu omoguće stručno obrazovanje, osposobljavanje i usavršavanje, u skladu sa svojim potrebama i sportskim pravilima nadležnog granskog sportskog saveza. Ako se troškovi stručnog obrazovanja, osposobljavanja i usavršavanja zaposlenih sportskih stručnjaka i stručnjaka u sportu obezbeđuju iz sredstava organizacije, u skladu sa njenim opštim aktima, međusobna prava i obaveze uređuju se ugovorom kojim se posebno određuju uslovi finansiranja i obaveza tog lica u određenom vremenskom periodu, po završetku stručnog obrazovanja, osposobljavanja i usavršavanja, da radi u toj organizaciji.

Smatrajući da postojeći sistem stručnog osposobljavanja u oblasti sporta nije dao očekivane rezultate i prihvatajući sugestije visokoškolskih ustanova u oblasti sporta, Zakonom su izvršene promene u definisanju ko može da se bavi stručnim osposobljavanjem u oblasti sporta i pod kojim uslovima. Poslovima stručnog osposobljavanja mogu se baviti visokoškolske ustanove u oblasti sporta, za ona sportska zvanja koja odgovaraju stručnim nazivima koji se u tim ustanovama mogu steći. Poslovima stručnog osposobljavanja mogu se baviti visokoškolske ustanove, u skladu sa zakonom kojim se uređuje delatnost visokog obrazovanja. Ako se u ovim visokoškolski ustanovama ne mogu steći odgovarajuća stručna zvanja u oblasti sporta, ili za koje ne postoji interes tih ustanova da ih vrše, odnosno da ih vrše u dovoljnoj meri, poslovima osposobljavanja mogu se baviti i druge organizacije koje ispunjavaju uslove u pogledu prostora, opreme i kadrova. Ministar nadležan za sport bliže propisuje uslove za osposobljavanje, a ispunjenost tih uslova utvrđuje sportski inspektor. Ministar nadležan za sport, takođe, uređuje nastavni plan i način osposobljavanja za obavljanje određenih stručnih poslova u sportu i utvrđuje obrazac i sadržinu uverenja o završenom osposobljavanju za obavljanje određenih stručnih poslova u sportu.

ORGANIZACIJE U OBLASTI SPORTA (čl. 31-114)

Zakon reguliše sve organizacione oblike koji se pojavljuju u oblasti sporta: sportske organizacije (sportsko udruženje i sportsko privredno društvo), sportska društva, granske sportske saveze, teritorijalne sportske saveze, Olimpijski komitet Srbije, stručna i druga udruženja i saveze u oblasti sporta, Zavod za sport i medicinu sporta Republike Srbije, ustanove i privredna društva u oblasti sporta i sportske zadužbine i fondacije. Zakonom su prepoznati i regulisani svi postojeći i mogući oblici organizovanja u oblasti sporta, kako po prirodi aktivnosti tako i po teritorijalnoj pripadnosti. Pojedini organizacioni oblici su u potpunosti regulisani, a pojedini samo u delovima koji su specifični za oblast sporta, dok se u ostalim delovima upućuje na primenu opštih akata. Shodno zahtevima iz ranijih javnih rasprava, u Zakonu se u potpunosti reguliše pravni položaj i rad sportskih udruženja, pošto je zaključeno da ona imaju izrazite specifičnosti u odnosu na druga udruženja i da razdvajanje regulisanja pravnog položaja sportskih udruženja u više zakona predstavlja veliku teškoću pri primeni zakona za članove sportskih udruženja, s obzirom da njima upravljaju, uglavnom, volonteri.

SPORTSKE ORGANIZACIJE (čl. 31-33)

Ovim odredbama Zakona propisani su opšti uslovi za sve oblike sportskih organizacija koji moraju da budu ispunjeni kako bi sportska organizacija mogla da obavlja sportske aktivnosti i sportske delatnosti. Naime, svaka sportska organizacija mora da ima:

učlanjene ili ugovorom angažovane sportiste;

angažovane sportske stručnjake u zavisnosti od vrste delatnosti;

obezbeđen odgovarajući prostor, odnosno sportske objekte i sportsku opremu;

odgovarajuću unutrašnju organizaciju i finansijska sredstva, ako učestvuje u sportskim takmičenjima.

Ministar bliže uređuje uslove, a ispunjenost uslova proverava sportski inspektor u postupku redovnog inspekcijskog nadzora.

SPORTSKO UDRUŽENjE (čl. 34-93)

U odnosu na najčešći i najvažniji organizacioni oblik u sportu – sportska udruženja, osnovna rešenja su:

Zakon u potpunosti reguliše pravni položaj sportskih udruženja od osnivanja, naziva, sedišta, članstva, organa, imovine, prestanka do rešavanja sporova unutar udruženja.

Zakonom o sportu iz 1996. godine propisani su uslovi za obavljanje sportskih aktivnosti samo kada su u pitanju sportske organizacije kao preduzeća. Takvo rešenje pokazalo se u praksi kao neodgovarajuće: njime se uvodi neravnopravnost između sportskih organizacija koja ne postoji u drugim pitanjima; krajnje liberalna pravila u pogledu osnivanja sportske organizacije kao udruženja omogućavaju postojanje sportskih organizacija „na papiru” ukoliko se i od sportskih udruženja ne zahtevaju određeni uslovi za obavljanje sportske aktivnosti; sportsku organizaciju kao udruženje mogu da osnuju i lica koja nisu sportisti, ali da bi neka organizacija mogla da se smatra sportskom organizacijom i da obavlja sportske aktivnosti ona mora da ima učlanjene, odnosno angažovane sportiste, što postojeća rešenja Zakona o sportu ne obezbeđuju u dovoljnoj meri. Predloženim rešenjem obezbeđuje se, s jedne strane, da sve sportske organizacije moraju ispunjavati određene minimalne uslove da bi mogle da obavljaju sportske aktivnosti i delatnosti, u pogledu prostora, opreme i stručnih kadrova, a sportske organizacije koje učestvuju na sportskim takmičenjima i određene organizacione i finansijske uslove.

Sportsko udruženje mogu osnovati najmanje tri osnivača. Osnivač sportskog udruženja može biti potpuno poslovno sposobno fizičko lice i/ili pravno lice. U odnosu na Zakon o sportu iz 1996. godine, značajna novina je to što se dopušta da i pravna lica mogu da budu osnivači udruženja. U uporednom pravu se inače i smatra da je neracionalno isključivati pravna lica iz osnivanja udruženja kada ona mogu i te kako pomoći društvu u ostvarivanju društveno-korisnih nedobitnih ciljeva, a suštinski iza pravnih lica uvek stoje određena fizička lica. Kada se kao osnivač udruženja direktno pojavljuje određeno pravno lice, kao osnivač se posredno pojavljuje i fizičko lice koje je vlasnik tog pravnog lica. Navedeni razlozi su aktuelni i za stanje sporta i u našoj zemlji, posebno kada se imaju u vidu veliki problemi u finansiranju sportskih aktivnosti. Tome treba dodati i činjenicu da je pre donošenja Zakona o sportu iz 1996. godine ogroman broj pravnih lica bio osnivač raznih sportskih organizacija i da je postojeće rešenje iz Zakona o sportu iz 1996. godine onemogućilo tim pravnim licima da zadrže svoj raniji odnos sa sportskim organizacijama čiji su bili osnivači, što je opet dovelo do velikih teškoća u funkcionisanju brojnih sportskih organizacija u Republici Srbiji;

Zakonom se utvrđuje liberalan i jednostavan sistem osnivanja sportskog udruženja. Sportsko udruženje se osniva usvajanjem i potpisivanjem osnivačkog akta i statuta i izborom, odnosno imenovanjem lica za zastupanje. Osnivački akt obavezno sadrži: poslovno ime, pravnu formu, sedište i matični broj osnivača, ako je osnivač pravno lice, odnosno lično ime, adresu, jedinstveni matični broj građana i potpis osnivača, ako je osnivač fizičko lice; ime, adresu i broj i zemlju izdavanja putne isprave ako je osnivač strano fizičko lice; osnovne ciljeve sportskog udruženja; naziv i sedište sportskog udruženja; lično ime, adresu, jedinstveni matični broj građana, odnosno broj i zemlju izdavanja putne isprave lica ovlašćenog za zastupanje sportskog udruženja; datum donošenja osnivačkog akta.

Kako sportska udruženja imaju autonomiju uređenja unutrašnjih odnosa u organizaciji, za njegovo postojanje i rad su od odlučujućeg značaja statut i druga opšta akta. Zbog toga Zakon propisuje da je statut osnovni opšti akt sportskog udruženja, da on mora imati određenu sadržinu (krug pitanja koja se regulišu) i da svaki član sportskog udruženja ima pravo da dobije primerak statuta sportskog udruženja. Svi drugi opšti akti sportskog udruženja moraju biti u saglasnosti sa statutom. Takođe i pojedinačni akti koje donose organi i ovlašćena lica u sportskom udruženju moraju biti u skladu s opštim aktom sportskog udruženja. Novina koju uvodi Zakon jeste ograničenje visine članarine koja ne može biti veća od jedne desetine prosečne zarade na nivou Republike Srbije utvrđene od strane republičkog organa nadležnog za statistiku za predhodnu budžetsku godinu, a koja mora biti predviđena statutom.

Svako sportsko udruženje ima naziv i sedište. Zakon propisuje da naziv sportskog udruženja mora biti na srpskom jeziku, odnosno srpskom jeziku i jezicima koji su u službenoj upotrebi na teritoriji na kojoj se nalazi njegovo sedište i pismu koje je u službenoj upotrebi. Naziv sportskog udruženja može biti i na stranom jeziku, odnosno može da sadrži i pojedine strane reči, ako one čine ime, odnosno naziv osnivača, odnosno ako su uobičajene u srpskom jeziku ili ako za njih nema odgovarajuće reči u srpskom jeziku, odnosno ako se radi o rečima na mrtvom jeziku. Sportsko udruženje može imati i skraćeni naziv, koji se određuje statutom, s tim da se i skraćeni naziv upisuje se u registar. Naziv novoosnovanog sportskog udruženja mora se jasno razlikovati od naziva drugih sportskih udruženja koja su upisana ili uredno prijavljena za upis u registar kod istog organa. Iz naziva sportskog udruženja mora biti vidljivo da je u pitanju sportska organizacija, a naziv ne sme dovoditi u zabludu ni u pogledu ciljeva sportskog udruženja ili o tome o kakvoj se vrsti pravnog lica radi. Sedište sportskog udruženja mora biti na teritoriji Republike Srbije, s tim da se kao sedište određuje ona jedinica lokalne samouprave iz koje se upravlja aktivnostima i delatnostima sportskog udruženja. U poslovnoj korespondenciji i u javnom istupanju, sportsko udruženje uz svoj naziv navodi i svoje sedište. Takvo rešenje je potrebno zbog sprečavanja „zamene identiteta” u pravnom saobraćaju, jer u Republici Srbiji ima puno klubova sa istim imenom, koji nastupaju čak i u istim takmičenjima (npr. mnogo klubova ima naziv „Radnički”) ;

Članovi sportskog udruženja su osnivači i lica koja naknadno pristupe sportskom udruženju u skladu sa njegovim statutom. U skladu sa Konvencijom o zaštiti prava dece, zakon propisuje da fizičko lice može biti član sportskog udruženja nezavisno od godina starosti, u skladu sa zakonom i statutom. Izjavu o pristupanju, odnosno učlanjenju u sportsko udruženje za maloletno lice do 14 godina daje sam maloletnik uz pismenu saglasnost roditelja ili staratelja. Statutom sportskog udruženja mogu se utvrditi i kriterijumi, uslovi i postupak sticanja i gubitka posebnih prava pojedinih članova u pogledu upravljanja udruženjem, srazmerno uloženim finansijskim sredstvima i drugom, novčano procenljivom doprinosu u radu organizacije, a za vreme dok taj posebni doprinos traje. Sportsko udruženje može, takođe, u skladu sa statutom, imati različite kategorije članova, sa različitim pravima i obavezama, s tim da članovi iste kategorije moraju imati ista prava i obaveze. Ovakvim rešenjima se omogućava da sportsko udruženje profiliše svoju unutrašnju strukturu i organizaciju u zavisnosti i od stepena angažovanja pojedinih članova u ostvarivanju ciljeva udruženja, uvažavajući načelo da onaj ko više doprinosi može da ima i veća prava. S obzirom da je u praksi čest izvor sukoba i problema nejasno članstvo, njegova struktura i prava koja imaju pojedini članovi, Zakon propisuje da je sportsko udruženje obavezno da vodi knjigu članova, uključujući i podatke o njihovom pravu upravljanja organizacijom.

Polazeći od slobode udruživanja, Zakonom je utvrđeno da svako lice može pod jednakim uslovima utvrđenim statutom da postane član sportskog udruženja. Podrazumeva se da svaki član može i da istupi iz članstva. Ipak, polazeći od prirode sportskih aktivnosti i potrebe zaštite regularnosti takmičenja, Zakon propisuje da sportisti, članovi sportskog udruženja, imaju pravo da u svako doba istupe iz udruženja, ali se sportskim pravilima nadležnog nacionalnog granskog sportskog saveza može propisati da je istupanje dozvoljeno samo po isteku određenog otkaznog roka, s tim da otkazni rok u sportskim granama u kojima pravila predviđaju prelazni rok može da traje najduže do početka prvog narednog prelaznog roka, a u ostalim sportskim granama najviše šest meseci. Sportista ne može jednostrano da istupi iz sportskog udruženja ni u slučaju kada se ugovorom obavezao da će ostati član do određenog roka, sve dok taj rok ne istekne, osim ako je odlukom nadležnog organa granskog saveza, suda ili sportske arbitraže utvrđeno da je ugovor raskinut krivicom sportske organizacije ili da je ništav. U svakom slučaju, članstvo u sportskom udruženju ne može se prenositi niti naslediti.

Član sportskog udruženja može biti isključen iz sportskog udruženja iz razloga i po postupku utvrđenim statutom. Članu sportskog udruženja mogu se izreći i disciplinske sankcije u skladu sa zakonom, sportskim pravilima i opštim aktima sportskog udruženja, s tim da mu ne može biti izrečena kazna za disciplinski prekršaj za koji nije kriv i koji pre nego što je učinjen nije bio opštim aktom sportskog udruženja određen kao prekršaj i za koji na isti način nije bila propisana kazna, ako Zakonom nije drugačije određeno. U disciplinskom postupku moraju biti obezbeđeni sledeći osnovni principi: pravovremeni pretres; pošteno, stručno i nepristrasno veće za pretres; pravo okrivljenog na branioca o ličnom trošku; pravo svake stranke u postupku na izjašnjenje i predstavljanje dokaza; pravovremena, pismena i obrazložena odluka; pravo na žalbu, osim ako je o odgovornosti odlučivala sportska arbitraža u skladu sa zakonom. U svakom slučaju, opštim aktima sportskog udruženja mora biti obezbeđeno pravo na žalbu na odluku organa udruženja kojom je odlučivano o pravima i obavezama članova udruženja.

Uporedno-pravna rešenja koja podstiču arbitražno rešavanje sporova u oblasti sporta, pravila međunarodnih sportskih saveza koja zabranjuju članicama da vode sudske sporove pod pretnjom zabrane nastupa na međunarodnim takmičenjima, praksa nacionalnih saveza u oblasti sporta (u skoro svim nacionalnim granskim sportskim savezima postoje interne arbitraže), složenost i specifičnost odnosa u sportu koji često rađaju razne sporove, neuporedivost problema koji postoje u sportu sa problemima unutrašnjih odnosa kod udruženja u drugim oblastima, značajne imovinske vrednosti koje su angažovane u sportu, društveni značaj sporta i brojnost udruženja i angažovanih ljudi u oblasti sporta stvaraju potrebu da se arbitražni način rešavanja sporova u oblasti sporta (koji postoji u praksi) jasno pravno artikuliše i kanališe u pravne okvire koji su već jasno definisani u našem pravnom sistemu. Predloženim rešenjem se, s jedne strane, prihvataju specifičnosti sporova koji nastaju u oblasti sporta i uvažava potreba da se oni autonomno regulišu, a s druge strane, postavljaju se jasni pravni okviri za takav način rešavanja sporova. Članovi sportskog udruženja i sportsko udruženje mogu se sporazumeti da rešavanje spora o pravima kojima slobodno raspolažu, osim sporova za koja je određena isključiva nadležnost suda – povere ad hoc sportskom arbitražnom sudu ili stalnom sportskom sudu pri Olimpijskom komitetu Srbije – za olimpijske i paraolimpijske sportove i stalnom sportskom sudu pri Sportskom savezu Srbije – za neolimpijske sportove.

Smatra se da je ugovor o sportskoj arbitraži zaključen i ako tužilac podnese tužbu ili žalbu sportskoj arbitraži, a tuženi ne prigovori nadležnosti arbitraže do upuštanja u raspravljanje o predmetu spora.

Na pitanja arbitraže shodno se primenjuju odredbe o arbitraži zakona kojim se uređuje postupak pred arbitražom, ako ovim zakonom nije drugačije utvrđeno.

Arbitražni spor može biti predmet i međunarodne sportske arbitraže u slučajevima utvrđenim sportskim pravilima nadležnog međunarodnog sportskog saveza.

Spor pred sportskom arbitražom hitan je. Statutom sportskog udruženja može se predvideti i pokušaj mirnog rešavanja sporova unutar sportskog udruženja putem posredovanja. Zakon predviđa da za arbitra može biti imenovan diplomirani pravnik,

a ne može biti imenovano lice koje je vlasnik, član organa ili zaposleni u sportskim organizacijama u istoj grani sporta, lice koje je u istoj stvari učestvovalo u odlučivanju u ranijem postupku, lice koje je član organa, službeno lice ili zaposleni kod nadležnog sportskog saveza, kao ni lice u vezi s kojim postoje drugi razlozi koji dovode u pitanje njegovu nepristrasnost.

Sloboda udruživanja u sebi obuhvata i slobodu određivanja unutrašnje organizacije udruženja, uključujući i određenje organa udruženja i njihovih ovlašćenja. Tako shvaćena sloboda udruživanja može biti ograničena u meri u kojoj je to potrebno da bi članovi mogli da koriste efektivno svoja ovlašćenja vezana za upravljanje udruženjem i u meri u kojoj to zahteva samo postojanje nekog pravnog lica. Nema pravnog lica koje nema „osnovni” organ odlučivanja i koje nema zastupnika. Kada su u pitanju sportska udruženja, problem je posebno aktuelan jer je reč o organizacijama koje učestvuju u organizovanim sistemima takmičenja, gde su pravila ista, bilo da je reč o udruženju ili privrednim društvima, da često raspolažu velikom imovinom i da zasnivaju mnogostruke odnose sa sportistima i sportskim trenerima, uključujući različite oblike ugovornih odnosa. Opšti model iz Zakona o udruženjima, koji ima u vidu različita volonterska udruženja koja svoje ciljeve ostvaruju dobrovoljnim aktivnostima svojih članova (npr. udruženje numizmatičara, društvo za zaštitu životinja, književni klub, kulturno-umetničko društvo i dr), razvojem sporta postao je za sportska udruženja potpuno neadekvatan. Rezolucijom X Konferencije evropskih ministara odgovornih za sport (Savet Evrope), održanoj 14. i 15. oktobra 2004. godine u Budimpešti, utvrđeni su osnovni principi na kojima bi se minimalno trebalo bazirati dobro upravljanje u oblasti sporta (Resolution I – On The Principles of Good Governance in Sport): demokratska struktura bazirana na jasnim izbornim procedurama, otvorena za članstvo; profesionalna organizacija i menadžment, sa odgovarajućim etičkim kodeksom i procedurama za sprečavanje sukoba interesa; odgovornost i javnost u donošenju odluka i finansijskim operacijama; pravednost (nepristrasnost) u dijalogu sa članstvom i solidarnost; ustanovljenje ekvivalentnog partnerstva između javnih vlasti i sportskog pokreta; svaka neetička praksa i ponašanje mora biti potpuno i efektivno sprečeno.

Polazeći od navedenih principa dobrog upravljanja u sportu i od toga da je sportsko udruženje organizacija njegovih „članova”, Zakonom je propisano da je skupština najviši organ sportskog udruženja. Ako statutom nije drukčije određeno, skupštinu čine svi članovi sportskog udruženja, sa jednakim pravom glasa. Skupština sportskog udruženja se saziva najmanje jedanput godišnje, a obavezno odlučuje o: usvajanju, odnosno izmenama i dopunama statuta sportskog udruženja; usvajanju finansijskih izveštaja; statusnim promenama; prestanku sportskog udruženja; drugim pitanjima utvrđenim zakonom i statutom sportskog udruženja. Odluka skupštine o promeni statuta, statusnim promenama i prestanku sportskog udruženja donosi se većinom glasova od ukupnog broja članova skupštine, ako statutom nije utvrđeno da je za donošenje odluke potreban veći broj glasova. Kako je u praksi ministarstva nadležnog za sport, kao registarskog organa, veliki broj sporova bio vezan za problem sazivanja skupštine sportskog udruženja u situaciji kada uprava (izvršni organ) odbija da je sazove, Zakonom je, u skladu sa uporednopravnim rešenjima, propisano da sazivanje skupštine sportskog udruženja može tražiti jedna trećina članova skupštine uz navođenje dnevnog reda, a ako nadležni organ ne sazove sednicu skupštine, nju mogu sazvati oni članovi sportskog udruženja koji su tražili njeno sazivanje. Skupština se mora sazvati najkasnije u roku od 30 dana od momenta podnošenja urednog zahteva za održavanje skupštine sportskog udruženja. Sportsko udruženje sa više od 20 članova ima i upravu, izabranu na način određen statutom. Uprava sportskog udruženja (upravni odbor, predsedništvo, izvršni odbor i dr) ima najmanje tri člana, s tim da zastupnik sportskog udruženja može biti član uprave sportskog udruženja. Odluke uprave sportskog udruženja donose se većinom glasova od ukupnog broja članova uprave, ako statutom sportskog udruženja nije utvrđena drugačije većina.

Sportsko udruženje obavezno ima i lice ovlašćeno za zastupanje sportskog udruženja (zastupnik), izabrano odnosno imenovano na način utvrđen statutom. Za zastupnika može biti određeno samo poslovno sposobno fizičko lice. On se stara i odgovara za zakonitost rada sportskog udruženja, organizuje i vodi aktivnosti i poslovanje sportskog udruženja, brine se o urednom vođenju propisanih evidencija i poslovnih knjiga, sprovodi odluke organa sportskog udruženja i ima u odnosu na zaposlene i radno angažovana lica u sportskom udruženju položaj poslovodnog organa, ako zakonom ili statutom nije drugačije određeno. Odredbe statuta sportskog udruženja koje ograničavaju ovlašćenja zastupnika nemaju pravno dejstvo prema trećim licima. Takođe, pravni poslovi koje zastupnik zaključi u ime i za račun sportskog udruženja obavezuju sportsko udruženje i ako nisu u okviru ciljeva sportskog udruženja, osim ako sportsko udruženje dokaže da je treće lice znalo da je taj posao izvan ciljeva sportskog udruženja ili nije moglo da to ne zna. Zastupnik sportskog udruženja je obavezan da informiše organe sportskog udruženja o aktivnostima i delatnostima sportskog udruženja i njegovom finansijskom poslovanju. Ukoliko statutom određen broj članova sportskog udruženja zahteva, uz navođenje razloga, dobijanje podataka o poslovanju udruženja, zastupnik je obavezan da im takve informacije saopšti najkasnije u roku od 15 dana od dana podnošenja zahteva.

Sportsko udruženje sa više od 20 članova ima nadzorni odbor za kontrolu finansijskog poslovanja sportskog udruženja i godišnjeg završnog računa. Sportsko udruženje može imati i revizora sa nadzornim ovlašćenjima utvrđenim u skladu sa zakonom kojim se uređuje računovodstvo i revizija.

Članovi organa sportskog udruženja, uključujući i zastupnika, dužni su da postupaju savesno, pažljivo i lojalno prema sportskom udruženju, da ne koriste sportsko udruženje za lično bogaćenje i lične potrebe i interese i da poštuju druge dužnosti utvrđene zakonom i opštim aktima sportskog udruženja. Članovi organa sportskog udruženja ne mogu direktno ili indirektno biti angažovani u drugoj konkurentskoj sportskoj organizaciji. Smatraće se da lični interes postoji ako je član organa sportskog udruženja ili član njegove porodice: ugovorna strana u pravnom poslu sa sportskim udruženjem; vlasnik ili na drugi način u poslovnom odnosu sa licem iz pravnog posla ili radnje koje zaključuje ugovor sa sportskim udruženjem ili koje ima finansijske interese u tom poslu ili radnji, po osnovu kojih se razumno može očekivati da utiču na njegovo postupanje suprotno interesu sportskog udruženja; pod kontrolnim uticajem strane iz pravnog posla ili radnje ili lica koje ime finansijski interes u pravnom poslu ili radnji, tako da se, s obzirom na kontrolni uticaj na člana organa sportskog udruženja, osnovano može očekivati da utiče na njegovo postupanje suprotno interesu sportskog udruženja. Pravni posao između zastupnika i sportskog udruženja može da se zaključi po odobrenju uprave sportskog udruženja ili drugog organa određenog statutom. Povreda sukoba interesa i zabrane konkurencije daje sportskom udruženju pravo na naknadu štete i pravo da se poslovi koje izvrši to lice za svoj račun priznaju kao poslovi izvršeni za račun sportskog udruženja. Član organa sportskog udruženja, odnosno zastupnik sportskog udruženja nema ni pravo glasa na sednici organa sportskog udruženja kad se odlučuje o: 1) pokretanju ili odustajanju od spora protiv njega; 2) odobravanju poslova između njega i sportskog udruženja u slučaju sukoba interesa, odnosno postojanja ličnog interesa pri odlučivanju; 3) njegovoj odgovornosti ili razrešenju.

Članovi organa i zastupnik sportskog udruženja često su u prilici da svojim odlukama ne samo raspolažu značajnom imovinom udruženja (npr. odlučivanje o transferima igrača) nego pri tom mogu da odrede i dalju „sportsku” sudbinu udruženja. Imajući to u vidu, Zakon propisuje da članovi organa sportskog udruženja odgovaraju solidarno za štetu koju svojom odlukom prouzrokuju sportskom udruženju, ako je ta odluka donesena grubom nepažnjom ili s namerom da se šteta prouzrokuje, osim ako su bili protiv donošenja štetne odluke ili su se uzdržali od glasanja i to se konstatuje u zapisniku. Tužba za naknadu štete ne može se podneti po isteku roka od tri godine od dana donošenja štetne odluke.

Odluke organa, odnosno lica ovlašćenog za zastupanje sportskog udruženja su ništave ako su donete suprotno Zakonu, sportskim pravilima ili opštem aktu sportskog udruženja. Tužbu za utvrđivanje ništavosti može podići, pred nadležnim sudom, svako zainteresovano lice ili javni tužilac. Tužba za utvrđenje ništavosti ne može se podneti po isteku roka od tri godine od dana donošenja odluke.

Polazeći od „Osnovnih principa statusa nevladinih organizacija u Evropi”, usvojenih od strane Saveta Evrope u novembru 2002. godine, zakon prihvata za upis u registar, tzv. sistem prijave, kojim se obezbeđuje krajnje brz i efikasan sistem upisa u registar, a sporovi između članova udruženja vezani za upis i ocena zakonitosti akata udruženja se prepuštaju sudskoj nadležnosti. Upis u registar vrši se, dakle, na osnovu registracione prijave, s tim da Zakon propisuje obavezu da se prijava promene podataka koji se upisuju u registar mora podneti u roku od 15 dana od dana nastale promene.

Novina koju Zakon donosi jeste da se upisivanje sportskih udruženja vrši u Agenciji za privredne registre, čime je izvršena unifikacija upisa u jedinstven registar svih oblika udruženja. Takođe, postupak upisa je u velikoj meri pojednostavljen i usklađen sa upisom većeg broja pravnih lica, što je i bio zahtev u toku javne rasprave.

Sportska udruženja upisuju se u Registar koji vodi Agencija za privredne registre, kao povereni posao, s tim da ministar nadležan za sport bliže uređuje sadržinu i način vođenja Registra; predmet registracije; sadržinu i obrazac prijave za upis u Registar i registraciju drugih podataka, kao i dokumentaciju koja se uz prijavu prilaže; sadržinu i način vođenja Jedinstvene evidencije, kao i druge usluge koje pruža Agencija u vođenju Registra. Ministarstvo nadležno za sport vodi Jedinstvenu evidenciju udruženja, društava i saveza u oblasti sporta i obezbeđuje javnu dostupnost podataka iz navedene evidencije preko interneta.

Sportsko udruženje stiče svojstvo pravnog lica danom upisa u Registar.

Agenica vodi Registar preko Registratora nadležnog za vođenje Registra.

Registrator ne ispituje tačnost podataka i verodostojnost dokumenata dostavljenih uz registracionu prijavu.

Registrator po registracionoj prijavi donosi rešenje. Ako Registrator utvrdi, u roku od petnaest dana od dana podnošenja registracione prijave, da nisu ispunjeni uslovi za upis, podnosioca prijave poziva, u skladu sa zakonom kojim se uređuje registracija privrednih društava, da u roku od 15 dana otkloni utvrđene nedostatke.

Ako podnosilac prijave u ostavljenom roku ne otkloni nedostatke, Registrator zaključkom odbacuje prijavu.

Ako su ispunjeni uslovi za registraciju utvrđeni zakonom, Registrator, u roku od 15 dana od dana podnošenja registracione prijave, donosi rešenje kojim se zahtev iz registracione prijave usvaja i registraciju bez odlaganja sprovodi u Registar.

Na zaključak o odbacivanju registracione prijave, podnosilac registracione prijave može, preko Agencije, da izjavi žalbu ministru nadležnom za poslove sporta, u roku od 15 dana od dana prijema tog akta.

Ako Registrator oceni da je žalba osnovana, može doneti rešenje, kojim će zameniti pobijani akt i usvojiti zahtev iz registracione prijave. Ako Registartor oceni da žalba nije osnovana, dužan je da najkasnije u roku od osam dana od dana prijema žalbe, žalbu sa svim spisima predmeta dostavi ministru nadležnom za poslove sporta. Ministar nadležan za sport je dužan da odluči po žalbi u roku od 30 dana od dana podnošenja žalbe. Rešenje ministra nadležnog za sport je konačno i protiv njega se može pokrenuti upravni spor.

Agencija dostavlja izveštaj o upisu ministarstvu nadležnom za poslove sporta, šestomesečno i to za period januar-jun do 15. jula, a za period jul-decembar do 15. januara sa podacima koji su predmet registracije.

Registracija osnivanja sportskog udruženja i registracija drugih podataka sportskog udruženja smatra se ništavom ako: osnivački akt nije sastavljen u propisanoj formi ili ne sadrži pripisane podatke; ako statut sportskog udruženja ne sadrži propisane podatke (odredbe); ako ne postoji pravna i poslovna sposobnost svih osnivača; ako je broj osnivača manji od broja utvrđenog ovim zakonom; ako su ciljevi i delatnost sportskog udruženja takve prirode da, u skladu sa ovim zakonom, nije reč o sportskom udruženju nego sportskom privrednom društvu; ako se iz naziva sportskog udruženja ne vidi da je u pitanju sportska organizacija, odnosno ako naziv dovodi u zabludu u pogledu ciljeva sportskog udruženja ili o tome o kakvoj se vrsti pravnog lica radi; ako naziv sportskog udruženja sadrži službeni naziv Republike Srbije ili teritorijalne jedinice ili ime ili deo imena fizičkog lica bez pribavljene saglasnosti u smislu člana 44. ovog zakona ili ako sadrži ime strane države ili međunarodne organizacije; ako su u registracionoj prijavi navedeni neistiniti podaci; ako je registracija izvršena na osnovu lažnog dokumenta (lažnog opšteg ili pojedinačnog akta), dokumenta izdatog u nezakonito sprovedenom postupku ili dokumenta sa neistinitim podacima i ako je registracija izvršena na osnovu akta koji je ništav, odnosno poništen po odredbama ovog zakona.

Lice koje ima pravni interes da se utvrdi ništavost registracije, može tražiti tužbom za utvrđivanje da se utvrdi da je registracija podataka o sportskom udruženju, uključujući i registraciju njegovog osnivanja, ništava. Po registracionoj prijavi lica koje je pokrenulo postupak utvrđivanja ništavosti upisa, uz koju se dostavlja dokaz o pokretanju postupka za utvrđivanje ništavosti registracije, Registrator će u roku od tri dana u Registar registrovati postojanje spora. Ako je osnov ništavosti registracije sportskog udruženja otklonjiv, nadležni sud, posle pokretanja postupka, određuje rok od najduže 90 dana za otklanjanje nedostataka i za to vreme zastaje sa postupkom. Kad je presudom utvrđena ništavost registracije, sud je dužan da u roku od 15 dana od dana pravnosnažnosti dostavi presudu Agenciji. Na osnovu te presude, Registrator briše ništavu registraciju iz Registra. Ako je pravnosnažnom presudom utvrđena ništavost registracije osnivanja, Registrator u Registar registruje ništavost registracije osnivanja i o tome, bez odlaganja, obaveštava sportsko udruženje, ministarstvo nadležno za sport i organ nadležan za pokretanje postupka likvidacije, odnosno postupka stečaja;

11) Kako nema pravnog lica bez imovine, tako i Zakon utvrđuje da sportsko udruženje može sticati sredstva od priloga, članarine, donacija i poklona, subvencija, nasleđa, kamata na uloge, zakupnine, dividendi, usluga, sponzorstava i drugih komercijalnih, marketinških, poslovnih i privrednih delatnosti i aktivnosti, u skladu sa zakonom. U skladu sa „Osnovnim principima statusa nevladinih organizacija u Evropi” Saveta Evrope, sportsko udruženje može osnovati privredno društvo ili drugo pravno lice, u skladu sa zakonom kojim se uređuju privredna društva pod uslovom da celokupnu ostvarenu neto dobit tog osnovanog privrednog društva sportsko udruženje-osnivač koristi za ostvarenje svojih sportskih ciljeva utvrđenih statutom.

Ispunjenost uslova za neposredno obavljanje privrednih delatnosti utvrđuje nadležni organ u postupku redovnog inspekcijskog nadzora. Ako je nekim zakonom propisano da se određena privredna delatnost može obavljati tek po dobijanju prethodne saglasnosti, dozvole ili drugog akta državnog organa ili institucije, sportsko udruženje tu delatnost može obavljati tek po dobijanju odgovarajućeg akta. Pored toga, sportsko udruženje može, u skladu sa Zakonom o privrednim društvima, radi obavljanja privrednih delatnosti, uključujući i one koje nisu u vezi sa njegovim statutarnim ciljevima, osnovati ili imati udeo, odnosno akcije različitih privrednih društava.

Sportsko udruženje vodi poslovne knjige i podnosi finansijske izveštaje u skladu sa propisima o računovodstvu i reviziji. Godišnji obračuni i izveštaji o aktivnosti sportskog udruženja podnose se skupštini udruženja na način utvrđen statutom. Reviziju poslovnih knjiga i finansijskih izveštaja sportskog udruženja može da vrši samo ovlašćeno lice koje nema nikakve veze sa upravom sportskog udruženja. Drugačija pravila, međutim, važe ukoliko se sportsko udruženje takmiči u nacionalnoj, odnosno profesionalnoj ligi, s obzirom da tu moraju da važe ista pravila kako za sportske organizacija kao privredna društva, tako i za sportska udruženja. Pravilima UEFA to je već ustanovljeno kao obaveza za najviši rang takmičenja u svim zemljama članicama UEFA. Zbog toga je Zakonom propisano da sportsko udruženje koje se takmiči u nacionalnom, odnosno profesionalnom sportskom takmičenju vodi poslovne knjige, sastavlja i podnosi periodične i godišnje izveštaje i izveštaje o poslovanju u skladu sa odredbama zakona kojim se uređuje računovodstvo i revizija privrednih društava.

Za svoje obaveze sportsko udruženje odgovara celokupnom svojom imovinom. Članovi sportskog udruženja i organa sportskog udruženja solidarno odgovaraju sa sportskim udruženjem za obaveze sportskog udruženja ako postupaju sa imovinom sportskog udruženja kao da je u pitanju njihova imovina ili zloupotrebe sportsko udruženje kao formu za nezakonite ili prevarne svrhe. Članovi udruženja ne mogu imovinu sportskog udruženja da koriste za nešto drugo osim za ostvarivanje njegovih statutarnih ciljeva. Zbog toga, imovina sportskog udruženja ne može se deliti njegovim članovima. Sav višak prihoda nad rashodima, ostvaren obavljanjem delatnosti sportskog udruženja mora se upotrebiti isključivo za ostvarivanje statutarnih ciljeva sportskog udruženja. Izuzetak važi jedino za davanje članovima prigodnih primerenih nagrada i naknada opravdanih troškova nastalih ostvarivanjem statutarnih ciljeva sportskog udruženja (putni troškovi, dnevnice, troškovi prenoćišta i sl.), ugovorene teretne obaveze i isplatu zarada zaposlenih.

S obzirom na neprofitni karakter sportskog udruženja, Zakon propisuje da za slučaj prestanka sportskog udruženja, kao primalac njegove imovine statutom se može odrediti samo domaća neprofitna organizacija u oblasti sporta. Ako se u trenutku prestanka sportskog udruženja ne može postupiti na način određen zakonom i statutom za raspodelu imovine, ili ako je sportsko udruženje prestalo na osnovu odluke o zabrani rada, imovina postaje državna svojina koju koristi jedinica lokalne samouprave na čijoj je teritoriji bilo sedište sportskog udruženja i mora se upotrebiti u svrhe koje najviše odgovaraju ciljevima sportskog udruženja ili u druge sportske svrhe. Ako jedinica lokalne samouprave nije u mogućnosti da obezbedi ispunjenost napred navedenih uslova onda je korisnik imovine Republika Srbija.

12) Zakon propisuje i mogućnost statusnih promena, kao i razloge i postupak prestanka sportskog udruženja. Statusne promene sportskog udruženja jesu pripajanje, spajanje, podela i odvajanje. Statusnom promenom sportsko udruženje prenosi celu svoju imovinu ili njen deo na jedno ili više postojećih ili novih sportskih udruženja, koja su njegovi opšti pravni sledbenici. U istoj statusnoj promeni može da se kombinuje pripajanje, spajanje, podela i odvajanje. U slučaju prestanka sportskog udruženja usled statusne promene, ne sprovodi se likvidacija. Sportska udruženja koja učestvuju u ligaškim sportskim takmičenjima mogu vršiti statusne promene ako se statusnom promenom ne utiče na regularnost takmičenja i uz prethodnu saglasnost nadležnog granskog sportskog saveza. Sporazum o zameni naziva između sportskih udruženja ne smatra se statusnom promenom. Svako sportsko udruženje koje učestvuje u statusnoj promeni sačinjava finansijski izveštaj prema stanju na dan donošenja odluke o spajanju, pripajanju, podeli i odvajanju, u skladu sa propisima o računovodstvu i reviziji.

Sportsko udruženje prestaje: 1) ako se broj članova smanji ispod broja potrebnog za osnivanje, a nadležni organ udruženja ne donese odluku o prijemu novih članova u roku od 30 dana; 2) ako nadležni organ sportskog udruženja donese odluku o prestanku udruženja; 3) statusnom promenom koja vodi prestanku udruženja; 4) ako se utvrdi da je istekao mandat zastupniku ili upravi sportskog udruženja, a da duže od 60 dana od dana isteka mandata nije izabran, u skladu sa statutom novi zastupnik, odnosno uprava ili ako sednica skupština nije održana u skladu sa statutom; 5) ako mu je pravnosnažnom odlukom izrečena zabrana obavljanja sportskih aktivnosti i delatnosti zbog toga što ne ispunjava uslove za njihovo obavljanje, a u roku određenom u izrečenoj meri ne ispuni te uslove; 6) ako je pravnosnažnom odlukom nadležnog suda utvrđeno da je registracija osnivanja sportskog udruženja bila ništava; 7) ako mu je zabranjen rad; 8) u drugim slučajevima utvrđenim zakonom, osnivačkim aktom ili statutom udruženja koji su navedeni kao osnov za prestanak udruženja; 9) stečajem.

Sportsko udruženje prestaje da postoji i gubi status pravnog lica brisanjem iz Registra. O brisanju iz Registra donosi se rešenje koje je konačno u upravnom postupku. Protiv rešenja o brisanju iz Registra može se pokrenuti upravni spor. U svim slučajevima prestanka, osim ako se radi o statusnoj promeni ili stečaju, sprovodi se postupak likvidacije sportskog udruženja. Likvidacija sportskog udruženja se sprovodi kada sportsko udruženje ima dovoljno finansijskih sredstava za pokriće svih svojih obaveza, ali se uz saglasnost svih poverilaca može sprovesti i u slučaju kad su ispunjeni uslovi za stečaj u skladu sa zakonom kojim se uređuje stečajni postupak. Postupak likvidacije sportskog udruženja sprovodi se shodnom primenom odredaba zakona kojima se reguliše likvidacija privrednih društava, ako ovim zakonom nije drukčije izričito određeno. Tokom likvidacije prestaju ovlašćenja organa sportskog udruženja, osim u pitanjima koja su izričito zakonom drukčije regulisana.

Ako skupština sportskog udruženja ne donese odluku o pokretanju postupka likvidacije iako su se stekli uslovi za njeno donošenje, zastupnik sportskog udruženja dužan je da o tome obavesti Agenciju i sportskog inspektora bez odlaganja. U tom slučaju, kao i u slučaju kada lice ovlašćeno za zastupanje sportskog udruženja ne obavesti Agenciju o tome da su se stekli uslovi za sprovođenje postupka likvidacije, sportski inspektor, po službenoj dužnosti ili na predlog lica koje ima pravni interes, u roku od tri dana od dana prijema obaveštenja, odnosno od saznanja za ispunjenost uslova za sprovođenje likvidacije utvrđuje ispunjenost uslova za prestanak sportskog udruženja i pred nadležnim sudom pokreće postupak likvidacije i o tome obaveštava Agenciju.

Sa imovinom sportskog udruženja koja preostane posle namirenja poverilaca, likvidator postupa na način predviđen zakonom i statutom sportskog udruženja.

Nad sportskim udruženjem koje je nesposobno za plaćanje sprovodi se stečajni postupak. Na upis u Registar podataka koji se odnose na stečaj sportskog udruženja shodno se primenjuju odredbe zakona kojim se uređuje stečajni postupak, i to odredbe o upisu u nadležni registar odluka iz stečajnog postupka. Ako je nad sportskim udruženjem sproveden stečajni postupak, organ koji je taj postupak sproveo, u roku od 15 dana od dana okončanja postupka, dostavlja registarskom organu dokaz o tome, a registarski organ po službenoj dužnosti sprovodi brisanje udruženja iz Registra.

SPORTSKO PRIVREDNO DRUŠTVO (čl. 94-97)

Zakonom se reguliše i osnivanje i rad sportskog privrednog društva.

Poslednje decenije prošlog veka donele su preoblikovanje sporta u, sportskim žargonom rečeno, „privrednu tešku kategoriju”, kod koje su u igri i visoke dobiti, investicije, subvencije i porezi. Istraživanje koje su krajem devedesetih godina prošlog veka u SR Nemačkoj organizovali Savezni institut za sportske nauke i pokrajina Nordhajn-Vestfalen pokazalo je ogromnu dinamiku ekonomskog značaja sporta, sa svojih 783.000 zaposlenih: 53 milijarde maraka bruto unutrašnje produkcije Nemačke u 1998. godini, što odgovara rezultatima naftne industrije i poljoprivrede zajedno. „Sada je konačno jasno, da sport nema samo kontakte sa privredom nego je i samostalni privredni sektor”, rekao je prof. dr Bernd Meyer prikazujući rezultate istraživanja. Sa svojih 53 milijarde maraka, sport je dosegao 1,4% ukupne bruto unutrašnje produkcije Nemačke u 1998. godini, koja je ukupno iznosila 3.799 milijardi maraka. Najveći deo od 40,6 milijardi maraka je otpao na privatnu potrošnju, uključujući i utrošak sportskih udruženja i saveza, ali je zato i iz javnih prihoda (savezne države, pokrajina i opština) za sport utrošeno 10 milijardi maraka. Za proizvodnju sportskih rekvizita, patika i odeće, dostignut je investicioni obim od 7,3 milijarde maraka. Izdvajanja građana za sport su bila identična onima za duvan i sredstva za negovanje tela. Ukupan promet u sportskoj branši popeo se na 30,4 milijardi maraka, više nego domaća tekstilna industrija. Glavni profiteri ovakvog rasta „sportske industrije” bili su sportska udruženja i druge organizacije u oblasti sporta, ali i trgovine na malo. Sport, međutim, nije bio samo pitanje pasivne potrošnje. Za aktivan sport, odnosno učešće u sportskim aktivnostima, građani Nemačke su utrošili u 1998. godini 13, 8 milijardi maraka.

Prema Zakonu, sportsko privredno društvo može osnovati fizičko i/ili pravno lice, a fizička lica u odgovarajućem obliku obavljanja privatnog preduzetništva, u skladu sa zakonom. Sportska privredna društva registruju se kod organa nadležnog za registraciju privrednih subjekata koji je u obavezi da dostavlja Ministarstvu izveštaje o izvršenim upisima šestomesečno, i to za period januar-jul do 15. jula i za period jul-decembar do 15. januara. Da bi obavljalo sportsku delatnost, sportsko privredno društvo mora da ima učlanjene ili ugovorom angažovane sportiste, angažovane sportske stručnjake u zavisnosti od vrste delatnosti, obezbeđen odgovarajući prostor, odnosno objekat, odgovarajuću opremu, odgovarajuću unutrašnju organizaciju i finansijska sredstva, ako učestvuje u sportskim takmičenjima. Ministar nadležan za sport bliže propisuje ove uslove, a njihovu ispunjenost utvrđuje nadležni sportski inspektor u postupku redovnog inspekcijskog nadzora. Pored toga, Zakonom je uvedena obaveza za sportsko privredno društvo da najmanje 70% ostvarene neto dobiti u tekućoj godini mora da reinvestira u pretežnu delatnost tog društva, kako bi se sačuvala prvenstveno sportska delatnost ovog društva. Kada je u pitanju bavljenje poslovima posredovanja prilikom prelaska sportiste iz jedne u drugu sportsku organizaciju, organizacija za obavljanje sportskih delatnosti mora imati angažovano lice sa zvanjem sportskog menadžera i ako ima dozvolu za rad izdatu od strane nadležnog nacionalnog granskog sportskog saveza. Nadležni nacionalni granski sportski savez izdaje dozvolu i utvrđuje uslove i postupak za sticanje dozvole za rad, s tim da ministar daje saglasnost na akt kojim su utvrđeni uslovi i postupak sticanja dozvola. Nadležni nacionalni granski sportski savez obaveštava ministarstvo nadležno za sport o svakom izdavanju dozvole za sezonu, u roku od 15 dana od dana izdavanja. Zakon posebnu pažnju poklanja preduzetnicima, i potrebi da imaju odgovarajuća sportska zvanja. Ministar nadležan za sport uređuje za koje sportske delatnosti preduzetniku nije potreban poseban prostor, oprema i kadrovi.

Zakon posebno izdvaja pitanje sportskog privrednog društva koje ne učestvuje u sportskim takmičenjima i kome je pretežna delatnost sportsko osposobljavanje i sportsko usavršavanje trećih lica, a ne članova (škole fudbala, škole tenisa, kampovi i sl.) ili omogućavanje sportskog vežbanja (fitnes centri, drugi sportski centri i sl.) i uvodi zabranu za ovakvo sportsko privredno društvo da u nazivu može imati reč „klub” ili reč „savez”, kako bi se jasno razlikovali od ostalih sportskih organizacija. Razlog za posebno regulisanje ovog oblika sportske organizacije jeste njegova velika zastupljenost danas i potreba da se spreči dosadašnja praksa nelegalnog sticanje dobiti kroz ovakve oblike organizovanja.

SPORTSKA DRUŠTVA, GRANSKI SPORTSKI SAVEZI, TERITORIJALNI SPORTSKI SAVEZI, OLIMPIJSKI KOMITET SRBIJE, STRUČNA I DRUGA UDRUŽENjA I SAVEZI U OBLASTI SPORTA, ZAVOD ZA SPORT I MEDICINU SPORTA REPUBLIKE SRBIJE, USTANOVE I PRIVREDNA DRUŠTVA U OBLASTI SPORTA I SPORTSKE ZADUŽBINE, FONDACIJE I FONDOVI (čl. 97-113)

Osim, eventualno, u oblasti sporta za sve, odnosno rekreativnog sporta, sportske organizacije prirodno teže da se povežu, kako bi zajednički organizovale sportska takmičenja i brinule se o razvoju sportske grane kojoj pripadaju. U toj težnji one ostvaruju različite oblike povezivanja, uspostavljaju piramidalnu strukturu povezivanja. Na vrhu piramide se nalazi nacionalni savez, kao vrhovna organizacija koja utvrđuje pravila po kojima se obavljaju sportske aktivnosti i delatnosti u konkretnoj sportskoj grani. Prihvatajući piramidalnu strukturu kao poželjan oblik organizovanja sportskih organizacija u određenoj sportskoj grani, Zakon propisuje da se sportske organizacije, teritorijalni granski savezi, samostalni profesionalni sportisti i stručna udruženja u određenoj grani sporta mogu, radi uređivanja pitanja od zajedničkog interesa, zajedničkog reprezentovanja, uređivanja pitanja organizovanja takmičenja i statusa sportista u određenoj grani sporta, odnosno oblasti sporta, udruživati u granske sportske saveze za jednu ili više sportskih grana (opštinski, gradski, regionalni, pokrajinski, nacionalni granski sportski savez). Granski sportski savez mogu da čine samo sportske organizacije koje su upisane u Registar i ispunjavaju uslove za obavljanje sportskih aktivnosti i delatnosti u skladu sa zakonom i sportskim pravilima.

Polazeći od činjenice da u velikoj većini sportova važi princip: jedan sport jedan savez, i da organizacija takmičenja ima značajne elemente ekonomske aktivnosti, i uvažavajući uporednopravna rešenja, zakon propisuje da je granski sportski savez koji brojem okupljenih članova, sportskim i društvenim položajem ili drugim okolnostima ima faktički monopol nad obavljanjem sportskih aktivnosti ili na drugi način ima dominantan položaj u određenoj sportskoj grani, dužan da primi u članstvo lica koja ispunjava uslove određene statutom saveza za prijem u članstvo.

Nacionalni granski sportski savezi su najviše nevladine organizacije u oblasti sporta za odgovarajuće grane sporta. Oni se osnivaju prvenstveno u cilju: utvrđivanja i ostvarivanja politike razvoja sportske grane, odnosno sportskih aktivnosti i delatnosti u području svog delovanja; usklađivanja i koordiniranja aktivnosti svojih članova; reprezentovanja nacionalnog sporta u području svog delovanja; stvaranja uslova za postizanje vrhunskih sportskih rezultata; učešća u unapređenju stručnog rada sportskih stručnjaka i stručnjaka u sportu; podsticanja bavljenja sportom, posebno dece i omladine, u svom području delovanja; organizovanja i vođenja sportskih takmičenja. Kada okuplja više od polovine registrovanih sportskih organizacija, nacionalni granski sportski savez vrši funkciju i udruženja poslodavaca u pogledu ovlašćenja za zaključenje posebnog kolektivnog ugovora za granu sporta za koju je nadležan, u skladu sa zakonom.

Jedna od bitnih funkcija nacionalnih granskih sportskih saveza jeste da donose sportska pravila, odnosno uređuju obavljanje sportskih aktivnosti i delatnosti u području svoje nadležnosti. Iz okolnosti da se nacionalnom granskom sportskom savezu daje status najviše nevladine organizacije za određenu granu sporta, proistekla je i potreba da se propiše obaveza za te saveze da u potpunosti urede odnose u području svoje nadležnosti. Zbog toga je zakonom i propisano da se sportskim pravilima utvrđuje naročito: sistem, propozicije, pravila i kalendar takmičenja, uključujući i određenje profesionalnih liga; pravila za organizovanje sportskih takmičenja; uslovi i kriterijumi za učešće na sportskim takmičenjima i postupak utvrđivanje njihove ispunjenosti (dozvola za rad); uslovi za obavljanje sportskih aktivnosti i delatnosti; način i postupak registrovanja ugovora između sportiste i sportske organizacije; uslovi za organizovanje i učešće sportskih organizacija u takmičenjima za područje više država ili više stranih regiona; uslovi i način registrovanja sportista i sportskih trenera za sportsku organizaciju, uključujući i registrovanje stranih sportista; mere za sprečavanje negativnih pojava u sportu (doping, nasilje i nedolično ponašanje); medicinska zaštita sportista; disciplinski postupak i disciplinske kazne; status sportista i prelasci sportista u domaće i inostrane sportske organizacije, uključujući ustupanje sportista između sportskih organizacija; uslovi za vršenje posredovanja u prelascima sportista iz jedne u drugu sportsku organizaciju; status sudija i suđenje na takmičenjima i drugih službenih lica; obavljanje stručnog rada u sportskim organizacijama; druga pitanja utvrđena zakonom (npr. Zakonom o sprečavanju nasilja i nedoličnog ponašanja na sportskim priredbama propisane su određene obaveze nacionalnih granskih sportskih saveza u pogledu donošenja odgovarajućih sportskih pravila vezanih za organizaciju sportskih priredbi. Slično važi i za Zakon o sprečavanju dopinga u sportu).

Pored organizovanja prema granama sporta, sportske organizacije uspostavljaju i različite oblike teritorijalnog multigranskog sportskog povezivanja. Zakon je jasno utvrdio da se sportske organizacije i granski sportski savezi mogu, radi uređivanja i ostvarivanja sportskih pitanja od zajedničkog interesa, udruživati u sportske saveze, odnosno saveze sportova za određenu teritoriju (opštinu, grad, region, pokrajinu, Republiku Srbiju). U te teritorijalne sportske saveze mogu se udružiti i druge zainteresovane organizacije, u skladu sa statutom saveza. Na osnivanje, upis u registar i obavljanje sportskih aktivnosti i sportskih delatnosti, sticanje sredstava i ostvarivanje prihoda, kao i na druga pitanja u vezi sa radom teritorijalnog sportskog saveza, shodno se primenjuju odredbe ovog zakona koje se odnose na sportska udruženja.

Najviša međunarodna nevladina organizacija u oblasti sporta jeste Međunarodni olimpijski komitet. Olimpijskom poveljom MOK-a utvrđeno je postojanje nacionalnih olimpijskih komiteta u državama priznatim od Ujedinjenih nacija i propisana osnovna organizaciona struktura tih komiteta. Iz jedne zemlje može biti priznat samo jedan NOK, s tim da je za takvo priznanje isključivo nadležan MOK, koji daje i saglasnost na statute nacionalnih olimpijskih komiteta. Prihvatajući u potpunosti ulogu i značaj MOK i njegovih pravila, Zakon postavlja samo opšti okvir za organizovanje našeg NOK. Tako, Zakon propisuje da je olimpijski komitet organizacija u oblasti sporta, obrazovan u skladu sa Olimpijskom poveljom i priznat od strane Međunarodnog olimpijskog komiteta. Olimpijski komitet svoje aktivnosti obavlja u skladu sa načelima olimpijskog pokreta i Olimpijskom poveljom Međunarodnog olimpijskog komiteta. Pored toga, Zakon taksativno propisuje krug poslova koje prema ovom zakonu obavlja Olimpijski komitet Srbije. Na osnivanje, upis u registar i obavljanje sportskih aktivnosti i sportskih delatnosti, kao i na druga pitanja u vezi sa radom Olimpijskog komiteta, shodno se primenjuju odredbe Zakona o sportu koje se odnose na nacionalne granske sportske saveze. Ovakvim rešenjem, Republika Srbija priznaje Olimpijski komitet kao svoj nacionalni olimpijski komitet. Pored prethodno navedenih najčešćih oblika udruživanja, u oblasti sporta se u praksi sreću i druga različita udruženja. Zbog toga, Zakon ta udruženja i saveze izdvaja u posebnu grupu. Najčešće je reč o tzv. stručnim udruženjima, ali ima i drugih. Dakle, sportski stručnjaci i stručnjaci u sportu mogu se radi uređivanja i ostvarivanja stručnih sportskih pitanja od zajedničkog interesa udruživati u stručna sportska udruženja (udruženja trenera, sudija i dr).

Pored toga, sportske organizacije, sportski savezi i druga pravna i fizička lica mogu radi ostvarivanja zajedničkih ciljeva i interesa u oblasti sporta osnivati i druga dobrovoljna, nevladina i neprofitna udruženja (organizacioni komiteti, udruženja navijača, i dr) i saveze u oblasti sporta. Na osnivanje, upis u registar i obavljanje sportskih aktivnosti i sportskih delatnosti, sticanje sredstava i ostvarivanje prihoda, kao i na druga pitanja u vezi sa radom ovih udruženja i saveza, shodno se primenjuju odredbe zakona o sportu koje se odnose na sportska udruženja.

Zakonom o sportu iz 1996. godine osnovan je Republički zavod za sport, kao javna ustanova koja treba da brine o razvoju stručnog rada u oblasti sporta i da bude stručni servis kako ministarstva nadležnog za oblast sporta tako i organizacija u oblasti sporta. Polazeći od pozitivnih stranih iskustava i smatrajući da je Republici Srbiji potrebna odgovarajuća stručna institucija za koordinisanje i ostvarivanje aktivnosti na unapređenju stručnog rada u oblasti sporta i vršenje potrebnih istraživanja i prikupljanje podataka, Zakon utvrđuje rešenja koja teže, s jedne strane jačanju uloge Republičkog zavoda, a s druge strane, treba da dovedu do njegovog konsolidovanja.

Bitna novina koju ovaj zakon uvodi je da Republički zavod može da obavlja zdravstvenu delatnost, odnosno određene poslove zdravstvene delatnosti, u skladu sa zakonom kojim se uređuje zdravstvena zaštita.

Zakon prepoznaje mogućnost osnivanja ustanova u oblasti sporta od strane Republike Srbije, autonomne pokrajine i jedinica lokalne samouprave, u skladu sa zakonom kojim se uređuju javne službe, s tim da ove ustanove mogu osnivati i druga fizička i pravna lica pod uslovima propisanim zakonom. Takođe, Zakonom je data mogućnost osnivanja i drugih oblika privrednih društava za obavljanje sportske delatnosti i propisani su uslovi za obavljanje ove delatnosti.

Iako je sport nesumnjivo oblast od opštedruštvenog interesa, u našem društvu nema zadužbina i fondacija koje bi se bavile razvojem sporta, odnosno pojedinih njegovih oblasti. U konsultacijama sa nacionalnim sportskim savezima tokom priprema Zakona isticano je da je jedan od bitnih razloga i neadekvatna zakonska regulativa. Polazeći od toga, ali i od potrebe da se Zakonom o sportu ta oblast u potpunosti organizaciono zaokruži, Zakon sadrži i odredbe koje bi trebale da olakšaju i ohrabre osnivanje zadužbina i fondacija u oblasti sporta. Tako je propisano da se zadužbine i fondacije mogu osnivati radi ostvarivanja društvenih ciljeva u oblasti sporta. Republika Srbija može da osnuje Nacionalnu sportsku fondaciju, a odluku o osnivanju donosi Vlada. Sredstva Nacionalne sportske fondacije koriste se za ostvarivanje opšteg interesa iz oblasti sporta. Nacionalna sportska fondacija pribavlja sredstva za svoj rad iz budžeta Republike Srbije, od priloga donatora, sponzorstava i drugih izvora, u skladu sa zakonom. Na osnivanje i rad sportskih zadužbina i fondacija primenjuju se propisi o zadužbinama i fondacijama.

OPŠTI INTERES U OBLASTI SPORTA (čl. 114-138)

U delu Zakona posvećenom ostvarivanju opšteg interesa i potreba i interesa građana u oblasti sporta regulisana su dva pitanja: 1) šta se smatra opštim interesom u oblasti sporta za Republiku Srbiju, odnosno šta se smatra potrebama građana u oblasti sporta koje se zadovoljavaju u autonomnim pokrajinama i jedinicama lokalne samouprave; 2) na koji način se vrši izbor programa koji će se finansirati iz javnih prihoda.

Opšti interes i potrebe građana u oblati sporta

U pogledu pitanja šta se smatra opštim interesom u oblasti sporta za Republiku Srbiju, odnosno šta se smatra potrebom građana u oblasti sporta koje se zadovoljavaju u autonomnim pokrajinama i jedinicama lokalne samouprave, predložena rešenja su uglavnom bila opšte prihvaćena u dosadašnjim javnim raspravama. Oblasti koje su utvrđene kao opšti interes u oblasti sporta, odnosno potrebe građana u oblasti sporta, definisane su u skladu sa uporednopravnim rešenjima, Evropskom sportskom poveljom, Evropskom poveljom sporta za sve i Evropskom urbanom poveljom Saveta Evrope i Dekleracijom o specifičnim karakteristikama sporta i Evropskim modelom sporta Evropske unije.

Opšti interes u oblasti sporta za čije ostvarivanje se obezbeđuju odgovarajuća sredstva u budžetu Republike Srbije, u skladu sa zakonom jeste: obezbeđenje uslova za pripremu, učešće i ostvarivanje vrhunskih sportskih rezultata sportista na olimpijskim igrama, paraolimpijskim igrama i drugim velikim međunarodnim sportskim takmičenjima, a koji su u nadležnosti međunarodnog olimpijskog komiteta i međunarodnog paraolimpijskog komiteta; aktivnosti nacionalnih teritorijalnih i granskih sportskih saveza, Olimpijskog komiteta Srbije i Paraolimpijskog komiteta Srbije preko kojih se ostvaruje opšti interes u oblasti sporta, uključujući i unapređenje zaštite zdravlja sportista, unapređenje stručnog rada i stručnog osposobljavanja u sportu; izgradnja, opremanje i održavanje sportskih objekata koji su od posebnog značaja za razvoj sporta na području Republike Srbije, vodeći računa o regionalnoj pokrivenosti; stipendije za sportsko usavršavanje vrhunskih sportista amatera i novčana pomoć vrhunskim sportistima sa posebnim zaslugama; nacionalna priznanja i nagrade za poseban doprinos razvoju i afirmaciji sporta; aktivnosti sportskih kampova za perspektivne sportiste, koji su od posebnog značaja za Republiku Srbiju; organizacija međunarodnih i nacionalnih sportskih takmičenja od značaja za Republiku Srbiju; međudržavna i međunarodna sportska saradnja, aktivnosti na ispunjavanju međunarodnih obaveza u sportu i razvoj sporta u dijaspori; obezbeđenje uslova za organizovanje i održavanje školskih i studentskih sportskih takmičenja na nivou Republike Srbije; sprečavanje negativnih pojava u sportu (doping, nasilje i nedolično ponašanje); naučni skupovi, istraživačko-razvojni i naučnoistraživački projekti u sportu i izdavanje sportskih publikacija od nacionalnog značaja; promocija i podsticanje bavljenja sportom svih građana Republike Srbije, a naročito dece, žena, omladine i osoba sa invaliditetom; delatnost i programi organizacija u oblasti sporta čiji je osnivač Republika Srbija.

Potrebe i interesi građana u oblasti sporta za čije se ostvarivanje obezbeđuju sredstva u budžetu autonomne pokrajine, u skladu sa ovim zakonom jesu: izgradnja, opremanje i održavanje sportskih objekata kojima se doprinosi razvoju sporta na području autonomne pokrajine, odnosno obezbeđuju uslovi za razvoj vrhunskog sporta na teritoriji autonomne pokrajine (sportski objekti od značaja za autonomnu pokrajinu); promocija i podsticanje bavljenja građana sportom, posebno dece, omladine, žena i osoba sa invaliditetom, na teritoriji autonomne pokrajine; organizacija sportskih takmičenja od značaja za autonomnu pokrajinu; stvaranje uslova za razvoj vrhunskog sportskog stvaralaštva i unapređenje kvaliteta rada sa mladim sportskim talentima na teritoriji autonomne pokrajine; školska sportska takmičenja na nivou autonomne pokrajine; delatnost Pokrajinskog zavoda za sport i drugih organizacija u oblasti sporta čiji je osnivač autonomna pokrajina; aktivnosti pokrajinskih sportskih saveza od značaja za autonomnu pokrajinu; razvoj sportskih grana koje su od posebno značaja za autonomnu pokrajinu; sprečavanje negativnih pojava u sportu (doping, nasilje i nedolično ponašanje) na nivou autonomne pokrajine i unapređenje zaštite zdravlja sportista; stručno-sportski skupovi, istraživačko-razvojni i naučnoistraživački projekti i izdavanje sportskih publikacija od značaja za autonomnu pokrajinu; unapređivanje stručnog rada u sportskim pravnim licima sa teritorije autonomne pokrajine; nagrade i priznanja za postignute sportske rezultate i doprinos razvoju sporta u autonomnoj pokrajini; stipendije za sportsko usavršavanje kategorisanih sportista, posebno perspektivnih sportista; prikupljanje i distribucija podataka u oblasti sporta od značaja za autonomnu pokrajinu, uključujući periodična testiranja (eurofit testovi) i praćenje stanja fizičkih sposobnosti dece, omladine i odraslih na teritoriji autonomne pokrajine; druge potrebe i interesi građana u oblasti sporta od značaja za autonomnu pokrajinu, koje utvrdi autonomna pokrajina preko svojih organa.

Autonomna pokrajina, preko svojih organa, u skladu sa zakonom: obezbeđuje ostvarivanje potreba i interesa građana u oblasti sporta na teritoriji autonomne pokrajine; uređuje i vodi evidencije od značaja za autonomnu pokrajinu; utvrđuje sportske objekte od značaja za autonomnu pokrajinu; obezbeđuje uslove za rad, odnosno obavljanje delatnosti Pokrajinskog zavoda za sport i drugih organizacija u oblasti sporta čiji je osnivač autonomna pokrajina; utvrđuje preko kojih se pokrajinskih sportskih saveza zadovoljavaju potrebe i interesi građana na teritoriji autonomne pokrajine kada je u jednoj sportskoj grani registrovano više pokrajinskih granskih sportskih saveza i utvrđuje koje sportske grane su od posebnog značaja za autonomnu pokrajinu; uređuje bliže uslove za korišćenje javnih sportskih terena na teritoriji autonomne pokrajine; vrši inspekcijski nadzor nad sprovođenjem ovog zakona na teritoriji autonomne pokrajine; vodi Registar pokrajinskih sportskih saveza.

Potrebe građana u oblasti sporta koje se zadovoljavaju u jedinicama lokalne samouprave (opštine i gradovi), u skladu sa zakonom, jesu: podsticanje i stvaranje uslova za unapređenje sporta za sve, odnosno bavljenja građana sportom, posebno dece, omladine, žena i osoba sa invaliditetom; izgradnja, održavanje i opremanje sportskih objekata na teritoriji jedinice lokalne samouprave, a posebno javnih sportskih terena u stambenim naseljima ili u njihovoj blizini i školskih sportskih objekata i nabavka sportske opreme i rekvizita; organizacija sportskih takmičenja od posebnog značaja za jedinicu lokalne samouprave; sportski razvoj talentovanih sportista i unapređenje kvaliteta stručnog rada sa njima; učešće sportskih organizacija sa teritorije jedinice lokalne samouprave u evropskim klupskim takmičenjima; predškolski i školski sport (rad školskih sportskih sekcija i društava, opštinska, gradska i međuopštinska školska sportska takmičenja i dr.); delatnost učesnika u sistemu sporta čiji je osnivač ili član jedinica lokalne samouprave; aktivnosti sportskih organizacija, sportskih društava, udruženja, granskih i teritorijalnih sportskih saveza na teritoriji jedinice lokalne samouprave od posebnog značaja za jedinicu lokalne samouprave, u zavisnosti od toga da li je sportska grana od značaja za jedinicu lokalne samouprave, koja je kategorija sportske grane, koliko sportista okuplja, u kojoj meri se unapređuje stručni rad, u kom rangu takmičenja sportska organizacija učestvuje i u kojoj meri se povećava obuhvat bavljenja građana sportom; unapređenje zaštite zdravlja sportista i obezbeđivanje adekvatnog sportsko-zdravstvenog obrazovanja sportista, posebno mladih, uključujući i antidoping obrazovanje; stipendiranje za sportsko usavršavanje kategorisanih sportista, posebno perspektivnih sportista; sprečavanje negativnih pojava u sportu; edukacija, informisanje i savetovanje građana, sportista i ostalih učesnika u sistemu sporta o pitanjima bitnim za odgovarajuće bavljenje sportskim aktivnostima i delatnostima; periodična testiranja (eurofit testovi), sakupljanje, analiza i distribucija relevantnih informacija za adekvatno zadovoljavanje potreba građana u oblasti sporta na teritoriji jedinice lokalne samouprave, istraživačko-razvojni projekti i izdavanje sportskih publikacija; unapređivanje stručnog rada učesnika u sistemu sporta sa teritorije jedinice lokalne samouprave i podsticanje zapošljavanja visokokvalifikovanih sportskih stručnjaka i vrhunskih sportista; racionalno i namensko korišćenje sportskih sala i sportskih objekata u državnoj svojini čiji je korisnik jedinica lokalne samouprave, kroz odobravanje njihovog korišćenja za sportske aktivnosti i dodelu termina za treniranje učesnicima u sistemu sporta; nagrade i priznanja za postignute sportske rezultate i doprinos razvoju sporta.

Finansiranje ostvarivanja opšteg interesa u oblasti sporta

U koncipiranju predloženih rešenja, Zakon je pošao od odgovarajućih uporednopravnih iskustava, kao i odredbi Zakona o budžetskom sistemu, kojim je propisano da se prilikom izvršenja budžeta moraju poštovati principi efikasnosti i ekonomičnosti, potpunosti, tačnosti i jedinstvene budžetske klasifikacije. Opšti interes u oblasti sporta ostvaruje se kroz finansiranje i sufinansiranje programa i projekata i to na godišnjem nivou (godišnji program), i po javnom pozivu (posebni program). Navedene programe nosioci programa dostavljaju prema dinamici utvrđenoj Programskim kalendarom koji je utvrđen Zakonom. Pored toga, Zakonom su propisani uslovi i kriterijumi za odobravanje programa u skladu sa ovim zakonom, strategijom razvoja sporta i kategorizacijom utvrđenom samim Zakonom. Godišnje programe razmatra i odobrava Ministarstvo, a za ocenu posebnih programa ministar formira posebnu komisiju koja, po razmatranju tih programa, dostavlja ministru predlog za odobrenje programa. Sa nosiocem odobrenog programa, ministarstvo nadležno za sport zaključuje ugovor o realizovanju programa čija je sadržina propisana zakonom, a ukoliko se nosilac odobrenog programa ne odazove pozivu za zaključenje ugovora u roku od 8 dana od dana poziva, smatra se da je odustao od predloga programa. Zakon propisuje obavezu nosiocima odobrenih programa da ministarstvu nadležnom za sport na njegov zahtev, kao i u rokovima utvrđenim ugovorom o realizaciji programa a najmanje jednom godišnje, dostave izveštaj sa potrebnom dokumentacijom o ostvarivanju programa ili delova programa i korišćenju sredstava budžeta Republike Srbije. Ministarstvo nadležno za sport može obustaviti dalje finansiranje programa, odnosno jednostrano raskinuti ugovor o realizovanju programa ako nosilac odobrenog programa ne dostavi izveštaj u roku predviđenom ugovorom. Ministarstvo vrši nadzor nad realizacijom programa i namenskom korišćenju odobrenih sredstava i jednom godišnje izveštava Vladu o korišćenju sredstava budžeta Republike Srbije za ostvarivanje opšteg interesa u oblasti sporta. Sredstva dobijena iz budžeta Republike Srbije za realizovanje programa kojima se ostvaruje opšti interes u oblasti sporta moraju se vratiti davaocu sredstava zajedno sa zateznom kamatom od momenta prijema, ukoliko nosilac programa: netačno ili nepotpuno obavesti davaoca sredstava o bitnim okolnostima vezanim za odobrenje i realizovanje programa; svojim propustom ne izvrši program u celini ili ga izvrši u nebitnom delu; upotrebi sredstva nenamenski, u potpunosti ili delimično, ili se ne pridržava propisanih ili ugovorenih mera koje su utvrđene radi osiguranja realizacije programa; ne dostavi u predviđenim rokovima potrebne izveštaje i dokaze, iako ga je davalac sredstava prethodno upozorio na nepravilnosti i posledice; prestane da ispunjava uslove koji su na osnovu ovog zakona potrebni za dobijanje sredstava; spreči ili onemogući sprovođenje propisanih, odnosno ugovorenih kontrolnih mera. Ministarstvo nadležno za sport može zahtevati povraćaj dela datih sredstava ako je program samo delimično realizovan ili je realizovan sa bitnim zakašnjenjem, odgovornošću nosioca programa, osim ako su realizovanim aktivnostima postignuti bitni efekti programa. Ministarstvo nadležno za sport vrši po završetku odobrenog programa analizu realizacije programa i postizanja planiranih efekata i u slučaju da oceni da planirani efekti nisu postignuti u bitnom delu propustom nosioca programa, zatražiće od nosioca programa da utvrdi odgovornost lica koja su realizovala program. U opredeljenju za ovakav način finansiranja programa i projekata u oblasti sporta, posebno su uzeti u obzir i kriterijumi Saveta Evrope za finansiranje programa nevladinih organizacija iz javnih prihoda i okolnost da takav režim važi za finansiranje programa nevladinih organizacija u drugim oblastima.

Za razliku od Zakona o sportu iz 1996. godine, koji je utvrđivanje republičkih kategorizacija poveravao Sportskom savezu Srbije, ovaj zakon propisuje da Nacionalnu kategorizaciju sportova, sportista, sportskih stručnjaka i sportskih objekata pripremaju stručne komisije koje obrazuje ministar. Komisiju za pripremu kategorizacije sportova, sportista i sportskih stručnjaka čine predstavnici Olimpijskog komiteta Srbije, Sportskog saveza Srbije i Republičkog zavoda, a komisiju za pripremu kategorizacije sportskih objekata čine predstavnici ministarstva nadležnog za sport i Republičkog zavoda. Ministar nadležan za sport pravilnikom utvrđuje kategorizaciju sportova, sportista, sportskih stručnjaka i sportskih objekata.

Nacionalne kategorizacije sportova, sportista i sportskih stručnjaka donose se za period od dve godine, a nacionalna kategorizacija sportskih objekata za period od pet godina. Na osnovu Nacionalnih kategorizacija, rangiranje vrši jednom godišnje Olimpijski komitet Srbije za olimpijske i paraolimpijske sportove, Sportski savez Srbije za neolimpijske sportove i Republički zavod za sportske objekte. Na izvršeno rangiranje sportova, sportista, sportskih stručnjaka i sportskih objekata može se uložiti prigovor ministru nadležnom za poslove sporta u roku od 15 dana od dana objavljivanja na sajtu. Autonomna pokrajina i jedinice lokalne samouprave mogu utvrđivati kategorizacije sportova, sportista, sportskih stručnjaka i sportskih objekata za svoju teritoriju, obavezno polazeći od utvrđenih Nacionalnih kategorizacija.

STRATEGIJA RAZVOJA SPORTA U REPUBLICI SRBIJI (član 142)

S obzirom na činjenicu da je u momentu izrade ovog zakona prvi put doneta Strategija razvoja sporta, u tekst Zakona unete su odredbe koje se odnose na Strategiju. Strategiju donosi Vlada, na predlog ministarstva nadležnog za sport, za period od pet godina, i njom se utvrđuje stanje u oblasti sporta koje postoji u trenutku donošenja Strategije; osnovni principi na kojima se temelji razvoj sporta u Republici Srbiji; kratkoročni, periodični i dugoročni sportsko-razvojni ciljevi u periodu za koji se program donosi i nosioci realizacije tih ciljeva; sadržina, obim i procenjena vrednost aktivnosti na realizovanju postavljenih sportskorazvojnih ciljeva; obaveze i zadaci nosilaca javne vlasti svih nivoa i nosilaca sportskih programa na realizaciji postavljenih sportsko-razvojnih ciljeva; program izgradnje kapitalnih sportskih objekata. Zakon predviđa da se izvršenje Strategije finansira iz budžeta Republike Srbije, kao i iz budžeta autonomne pokrajine i jedinica lokalne samouprave.

Polazeći od sugestija Republičkog udruženja pedagoga fizičke kulture i saveza za školski, odnosno univerzitetski sport, Zakon utvrđuje da školski sport, u smislu ovog zakona obuhvata organizovane nastavne i vannastavne sportske aktivnosti u oblasti školskog fizičkog vaspitanja, uključujući i školska sportska takmičenja, koji se sprovode u okviru školskog sistema, prema uslovima, pravilima i programu koji uređuje ministar nadležan za poslove obrazovanja, po pribavljenom mišljenju ministarstva nadležnog za sport. Školska sportska takmičenja u Republici Srbiji čine takmičenja učenika i studenata u okviru školskog sistema. Organizovano vannastavno bavljenje sportskim aktivnostima učenika i studenata sprovodi se u školskim, odnosno studentskim sportskim sekcijama, koje organizuju škole i visokoškolske ustanove. Organizovane nastavne i vanastavne sportske aktivnosti imaju i prioritet u pogledu korišćenja školskih sportskih sala i terena u odnosu na lica izvan škole. Pored sekcija, škole, visokoškolske ustanove, nastavnici, učenici i studenti mogu osnivati i odgovarajuća školska, odnosno studentska sportska udruženja (društva).

Želeći da stvori ambijent podrške vrhunskim sportistima, Zakon propisuje i da vrhunski sportisti imaju pravo na posebne uslove pri upisu na studije na visokoškolskim ustanovama i na posebne uslove studiranja, u skladu sa opštim aktima visokoškolske ustanove.

Predloženo rešenje koje se odnosi na sportske objekte predstavlja nužnu meru obezbeđenja društvenog, odnosno državnog kapitala od raznih zloupotreba koje se sreću u praksi, a posebno bezobzirne promene namene sportskih objekata, koja u današnje vreme nije retka pojava. Postojeći zakonski okvir pokazao se kao nedovoljan (neprecizan) da bi se obezbedila zaštita namene sportskih objekata, koji predstavljaju veliku društvenu vrednost. U koncipiranju predloženih rešenja korišćena su pozitivna uporednopravna rešenja.

Zakon definiše sportske objekte kao uređene i opremljene površine i građevinske objekte (građevine) namenjene obavljanju sporskih aktivnosti i delatnosti. Sportski objekat pored prostora namenjenog sportskim aktivnostima ima i prateći prostor (sanitarni, garderobni, spremišni, gledališni i drugi) i ugrađenu opremu (građevinsku i sportsku). Novina je utvrđivanje obaveze da sportski objekti moraju biti pristupačni osobama sa invaliditetom. Pored toga, Zakon uvodi kategoriju sportskih objekata od nacionalnog značaja i propisuje da su to objekti koji imaju nacionalnu i reprezentativnu ulogu u otkrivanju, stvaranju, istraživanju, proučavanju, predstavljanju, širenju i očuvanju sportskih vrednosti, s tim da se status sportskog objekta od nacionalnog značaja stiče aktom Vlade, na predlog ministarstva nadležnog za sport, a po pribavljenom mišljenju Saveta za sport. Imajući u vidu značaj i specifičnost ovih objekata, Zakon propisuje da sportski objekti od nacionalnog značaja utvrđeni aktom Vlade ne mogu biti subjekt privatizacije, s jedne strane, a propisuje i razloge iz kojih se ovakvom sportskom objektu može oduzeti status objekta od nacionalnog značaja (ako se ne koristi za obavljanje sportskih aktivnosti i sportskih delatnosti i ostvarivanje sportskih ciljeva, ne održava u stanju koje omogućava odgovarajući nivo obavljanja tih aktivnosti i delatnosti i osigurava bezbedno korišćenje), s druge strane, s tim da Vlada bliže uređuje uslove, kriterijume i način sticanja, odnosno oduzimanja statusa sportskog objekta od nacionalnog značaja.

Polazeći od principa utvrđenih Evropskom sportskom poveljom i Evropskom urbanom poveljom, Zakon propisuje da prostorni i urbanistički plan jedinice lokalne samouprave sadrži vrstu, broj i razmeštaj sportskih objekata za područje za koje se donose (mreža sportskih objekata). Pri planiranju izgradnje stambenih naselja, obavezno se planira izgradnja sportskih objekata koji služe deci, omladini i građanima.

Vlasnik, odnosno držalac ili lice koje koristi sportski objekat, dužan je: 1) da ga koristi u skladu sa propisima i namenom objekta; 2) da ga održava tako da je on tehnički ispravan i da su obezbeđeni odgovarajući sanitarno-higijenski uslovi; 3) da preduzme mere koje omogućavaju predupređenje rizika nastanka štete za korisnike i treća lica i kojima se na povećane rizike utiče.

Pri izgradnji, rekonstrukciji i održavanju kapitalnih sportskih objekata, mora se voditi računa da oni odgovaraju i pravilima nadležnih međunarodnih granskih sportskih saveza.

Najveći broj sportskih organizacija se osniva da bi učestvovao na različitim sportskim priredbama – sportskim manifestacijama i sportskim takmičenjima. Imajući to u vidu, Zakon poklanja posebnu pažnju propisivanju obaveza organizatorima sportskih priredbi. Organizator je, tako, dužan da osigura nesmetano i bezbedno održavanje sportske priredbe. On je dužan da preduzme, kako mere koje omogućavaju predupređenje rizika nastanka štete za učesnike, gledaoce i treća lica (upozorenja, isticanje zabrana, davanje obaveštenja i uputstava i sl.), tako i mere kojima se na povećane rizike utiče (bezbednost sportskog objekta, ispravnost i adekvatnost instalirane i druge opreme, obezbeđenje hitne medicinske pomoći, odvijanje manifestacije u skladu sa propozicijama i dr.). S obzirom da je nasilje gledalaca česta pojava na našim sportskim borilištima, a da je donet poseban Zakon o sprečavanju nasilja i nedoličnog ponašanja gledalaca na sportskim priredbama, Zakon uopšteno utvrđuje obavezu za organizatora da je dužan da preduzme potrebne bezbednosne mere za sprečavanje nasilja i nedoličnog ponašanja na sportskim priredbama, u skladu sa zakonom i sportskim pravilima. Kako bi nadležni državni organi mogli blagovremeno da reaguju, Zakon utvrđuje i obavezu za organizatora da prijavi održavanje priredbe u skladu sa propisima kojima se uređuje javno okupljanje građana.

Savezi i organizacije u oblasti sporta veoma često se javljaju kao kandidati za organizovanje raznih međunarodnih takmičenja i manifestacija na teritoriji Republike Srbije. Do sada ta njihova aktivnost nije bila regulisana ni jednim zakonskim propisom iako ona povlači za sobom niz pitanja iz nadležnosti Republike Srbije vezanih, ne samo za obezbeđenje finansijskih sredstava, nego i za ostvarivanje međunarodnih odnosa, osiguranje bezbednosti učesnika, prelaske granica, kontrolu prometa robe, položaj stranaca i stranih pravnih lica i drugo. Anarhija u konkurisanju raznih sportskih organizacija i saveza za dobijanje organizacije međunarodnih sportskih takmičenja i složeni problemi koji nastaju nakon dobijanja kandidature, zahtevaju da se uvede red u toj oblasti. Predloženim rešenjima se uvodi red u proces kandidovanja za dobijanje velikih sportskih takmičenja koja bi se održala na teritoriji Republike Srbije.

Naša zemlja je potpisnik Evropske konvencije o nasilju i nedoličnom ponašanju gledalaca na sportskim priredbama, posebno na fudbalskim utakmicama („Službeni list SRJ – međunarodni ugovori, izvod”, broj 9/90). Ta konvencija predviđa niz radnji i postupaka koje treba propisati i sprovesti radi realizacije ciljeva konvencije, kao što su osnivanje nacionalnih komiteta u oblastima sprečavanja nasilja, poštovanje preporuka odgovarajućeg komiteta Saveta Evrope i dr. U skladu sa navedenom konvencijom, nadležni međunarodni organ za sprovođenje te konvencije (Stalni komitet za praćenje) uputio je mnoštvo preporuka vladama zemalja potpisnica u pogledu mera koje bi na zakonskom nivou trebalo preduzeti u cilju adekvatne borbe protiv nasilja u sportu. Zakonom o sprečavanju nasilja i nedoličnog ponašanja na sportskim priredbama Republike Srbije najvećim delom su regulisana pitanja vezana za sprovođenje navedene konvencije. Ostalo je, međutim, neregulisano pitanje obrazovanja nacionalnog tela nadležnog za koordinaciju aktivnosti na sprečavanju nasilja i nedoličnog ponašanja na sportskim priredbama, između različitih državnih organa i organizacija i saveza i organizacija u oblasti sporta. U skladu sa obavezama iz navedene konvencije, Zakonom se previđa obrazovanje Nacionalnog saveta za borbu protiv nasilja i nedoličnog ponašanja gledalaca na sportskim priredbama, koji bi vodio stalnu brigu o unapređenju bezbednosti na sportskim priredbama u Republici Srbiji. Pored toga, u cilju stručnije realizacije ciljeva i aktivnosti utvrđenih Strategijom i unapređenja ukupnih aktivnosti ministarstva nadležnog za sport, ministar nadležan za sport osniva Savet za sport, sastavljen od uglednih stručnjaka iz oblasti sporta, čije je angažovanje u tom savetu počasne prirode.

Kako nema dugoročnog planiranja razvoja sporta niti mogućnosti donošenja kvalitetnih odluka bez posedovanja relevantnih podataka, Zakon propisuje da se vode matične evidencije udruženja i saveza u oblasti sporta, organizacija za obavljanje sportske delatnosti, sportskih objekata, kategorisanih sportista, samostalnih profesionalnih sportista, sportskih stručnjaka, sportskih rezultata i realizovanih programa kojima se ostvaruje opšti interes u oblasti sporta. Sadržaj i način vođenja evidencija i sadržaj i obrazac prijava za upis u matične evidencije utvrđuje ministar nadležan za sport.

Matične evidencije se vode kao Nacionalni sportski informaciono–dokumentacioni sistem, koji se obrađuje u obliku kompjuterske baze podataka, čiji su podaci javno dostupni preko interneta. Organizacije i pojedinci u oblasti sporta, dužni su da podnesu prijavu za upis u matične evidencije, najkasnije do kraja februara tekuće godine za prethodnu godinu. Svaka promena podataka koji se vode u matičnoj evidenciji takođe mora da se prijavi u roku od 30 dana od nastanka promene.

Osim odredbe kojom je predviđeno da ministarstvo nadležno za sport obavlja nadzor nad primenom Zakona o sportu i propisa donetih na osnovu ovog zakona, Zakonom o sportu iz 1996. godine nije bliže regulisan način vršenja tog nadzora. To se u praksi pokazalo kao značajan nedostatak tog zakona., pa ministarstvo nadležno za poslove sporta je bilo onemogućeno da efikasno sprovodi pojedine vidove inspekcijskog nadzora nad radom organizacija u oblasti sporta. Da bi se u praksi obezbedila efikasna kontrola poštovanja odredbi Zakona, predloženim rešenjima se jasno definiše inspekcijski nadzor koji vrši ministarstvo nadležno za sport preko sportskih inspektora i ovlašćenja koja to ministarstvo pri tom ima. Imajući u vidu ukupni broj organizacija u oblasti sporta (između 10 i 20 hiljada), broj učesnika u sportskih aktivnostima, broj sportskih priredbi koje se skoro svakodnevno organizuju na teritoriji Republike Srbije i raznovrsnost obavljanja sportskih aktivnosti i delatnosti, Zakonom se predviđa i decentralizacija vršenja inspekcijskog nadzora, tako što se prenose određena ovlašćenja i na autonomnu pokrajinu u pogledu vršenja inspekcijskog nadzora nad organizacijama u oblasti sporta koje imaju sedište na njihovoj teritoriji.

PRIJAVA ZA EVIDENTIRANjE I PRIVATIZACIJA (čl. 169-182)

Prilikom izrade Zakona, najveće interesovanje sportske javnosti izazivalo je pitanje privatizacije sportskih organizacija. Zakonom je najpre propisana tzv. faza evidentiranja, tj. obaveza za sve sportske organizacije, sportske saveze, sportska društva i sportske centre (subjekt evidentiranja) da u roku od godinu dana od dana stupanja na snagu ovog zakona podnesu ministarstvu nadležnom za sport prijavu za evidentiranje (evidenciona prijava) radi ustanovljavanja matičnih evidencija i registracije u skladu sa ovim zakonom. Propisano je i koja dokumentacija mora da se dostavi uz evidencionu prijavu, kao i kojim dokumentima subjekt evidentitranja može da dokaže pravo svojine ili pravo korišćenja ukoliko nije u mogućnosti da dostavi traženu dokumentaciju. Ukoliko subjekt ne dokaže da je vlasnik sportskih objekata smatra se da je taj objekat u državnoj svojini. Ministar bliže uređuje sadržaj i obrazac evidencione prijave u roku od 30 dana od dana stupanja na snagu ovog zakona. Sankcija za nepodnošenje evidencione prijave u propisanom roku je brisanje iz odgovarajućeg registra, osim ukoliko su postojali opravdani razlozi, definisani ovim zakonom, za nepodnošenje prijave. Pored toga, propisano je da u postupku po evidencionoj prijavi ministarstvo nadležno za sport upisuje u evidenciju dobijene podatke o subjektu evidentiranja i o sportskim objektima koje koristi. Na ovaj način Ministarstvo će imati potpune relevantne podatke o sportskim organizacijama i mogućnost da ustroji evidenciju koja će odgovarati faktičkom (stvarnom) stanju.

Ukoliko se steknu uslovi za promenu vlasništva društvenog, odnosno državnog kapitala (privatizacija) u sportskoj organizaciji, sam postupak privatizacije sprovodi se u skladu sa Zakonom o privatizaciji, ukoliko ovim zakonom nije drukčije određeno. Specifičnosti koje propisuje ovaj zakon u odnosu na Zakon o privatizaciji nastale su usled specifičnosti pravne forme udruženja građana i potrebe da se zaštiti i sačuva sportski aspekt ovih organizacija kako u postupku tako i nakon okončanja postupka privatizacije.

Odluku o uslovima i modelu po kome će se sprovesti privatizacija donosi Vlada.

Zakon predviđa mogućnost, ali ne i obavezu da se istovremeno sa prodajom društvenog kapitala nudi na prodaju i državni kapital subjekta privatizacije.

Radi zaštite očuvanja sportskog interesa i sprečavanja zloupotreba u toku i nakon postupka privatizacije, Zakon propisuje koje lice ne može biti kupac kapitala propisujući da, pored lica koja ne mogu biti kupci prema Zakonu o privatizaciji, to ne može biti ni lice koje ima akcije ili udele u nekoj od sportskih organizacija u istoj grani sporta, lice čiji su poslovi, odnosno aktivnosti u vezi sa sportskim aktivnostima i delatnostima subjekta privatizacije i na taj način mogu neposredno da utiču na takmičenje u odgovarajućoj grani sporta, kao i vlasnici sportskih kladionica. Ugovor o prodaji kapitala subjekta privatizacije dostavlja se i ministarstvu nadležnom za sport.

Nakon okončanja postupka privatizacije subjekt privatizacije donosi odluku o promeni pravne forme u otvoreno akcionarsko društvo, s tim da se ova obaveza ne odnosi na subjekta privatizacije koji je organizovan kao udruženje građana u kojem je ukupni društveni, odnosno državni kapital manjinski.

Specifičnost koji uvodi ovaj zakon jeste i to da se sredstva ostvarena od prodaje kapitala subjekta privatizacije nakon izmirenja troškova prodaje u postupku privatizacije i posebne naknade ostvarene zaključenjem ugovora o prodaji kapitala i namirenja poverilaca, kao i sredstva ostvarena od prodaje nepokretnosti u državnoj svojini, mogu godišnjim zakonom o budžetu usmeriti u Budžetski fond za finansiranje sporta, i to za izgradnju i rekonstrukciju sportske infrastrukture, odnosno sportskih objekata.

Zakon takođe imajući u vidu prvenstveno značaj očuvanja sportskih interesa u celokupnoj fazi privatizacije zabranjuje promenu pravne forme subjekta privatizacije i sticanje vlasništva putem konverzije duga, kao i promenu namene sportskih objekata bez saglasnosti ministarstva nadležnog za poslove sporta.

U ovom delu Zakona propisana je prekršajna odgovornost organizacija i pojedinaca u oblasti sporta za kršenje odredaba ovog zakona.

U okviru ovog dela zakona regulisana su različita pitanja vezana za proces usaglašavanja rada organizacija u oblasti sporta sa odredbama ovog zakona.

Za primenu ovog zakona nije potrebno u 2010. godini obezbediti dodatna sredstva u budžetu Republike Srbije. Brzina kojom će se vršiti implementacija Zakona od početka primene zavisiće u određenoj meri i od visine sredstava koja se na godišnjem nivou obezbeđuju u budžetu Republike Srbije (obezbeđenje sredstava i programa za jedinstvenu evidenciju, evidentiranje sportskih objekata, matične evidencije, vršenje nadzora). Sredstva za rad Registra sportskih udruženja i potrebni broj izvršilaca obezbediće se iz naknada za registraciju prevođenja sportskih udruženja u Registar i iz drugih prihoda Agencije za privredne registre. Takođe, iz istog izvora nužno je angažovati tri diplomirana pravnika i šest operatera obrade, imajući u vidu okvirni broj od 20 hiljada ovih udruženja.

OBRAZAC IZJAVE O USKLAĐENOSTI PREDLOGA PROPISA

SA ACQUIS COMMUNAUTAIRE – OM

Ovlašćeni predlagač propisa – Vlada

Obrađivač: Ministarstvo omladine i sporta

Naziv propisa:

Zakon o sportu (Law on sport)

U osnivačkim ugovorima o stvaranju Evropske Unije nije predviđena neka specifična nadležnost u oblasti sporta. Ali, vremenom, zbog značaja koji sport ima za građane EU, došlo je do regulisanja ove oblasti propisima Unije. U Amsterdamski ugovor iz 1997. godine uneta je Izjava o sportu, koja je proširena Izjavom iz Nice iz 2000. godine. Ovim izjavama pokazano je da Evropska Unija pridaje veliki značaj sportu, pa je posle toga donet niz mera vezanih za sport. Mere koje je EU preduzimala kretale su se od odredbi u ugovorima o EU i usvajanja direktiva, do finansiranja različitih programa i istraživačkih projekata. Širina aktivnosti EU vezanih za sport može se videti iz sledećeg pregleda:

Zvanična stanovišta organa EU: Declaration on the specific characteristics of sport and its social function in Europe, of which account should be taken in implementing common policies (Aneks IV Zaključka Evropskog saveta iz Nice 2000. godine),European Parlement: Committee on Culture, Youth, Education, the Media and Sport Report on the Commission communication to the Council, the European Parliament, the Economic and Social Committee and the Committee of the Regions on Community support plan to combat doping in sport – Committee on Culture, Youth, Education, the Media and Sport – Community plan to combat doping in sport (communication), July 2000; Opinion of the Economic and Social Committee on the Communication from the Commission to the Council, the European Parliament, the Economic and Social Committee and the Committee of the Regions: Community support plan to combat doping in sport (COM(1999) 643 final) – maj 2000; Sports Directors meeting – Helsinki, 18–20 October 1999, Conclusions of the Presidency; Conclusions of the German EU Council Presidency on the occasion of the Informal Meeting of the Sport Ministers of the European Union, Paderborn, 31 May to 2 June 1999 – „Paderborn Conclusions“; Vienna European Council – 11 and 12 December 1998 – Point XII. Sport – 95 and 96; Resolution of the Council and of the representatives of the Governments of the Member States, meeting within the Council on a code of conduct against doping in sport (OJ C 044, 19/02/1992 P. 0001 – 0002); Declaration by the Council and the Ministers for Health of the Member States, meeting within the Council of 4 June 1991 on action to combat the use of drugs, including the abuse of medicinal products, in sport (OJ  C 170 , 29/06/1991 P. 0001 – 0001); Resolution of the Council and of the Representatives of the Governments of the Member States, meeting within the Council of 3 December 1990 on Community action to combat the use of drugs, including the abuse of medicinal products, particularly in sport (OJ C 329 – 31/12/1990)

Sa stanovišta izvora prava EU za sport smatraju se posebno značajni sledeći dokumenti:

Ugovor o Evropskoj zajednici (EZ Ugovor)

Javno zdravlje, naslov XIII – član 152. 1 – visok novi zaštite zdravlja čoveka biće zaštićen prilikom definisanja i implementacije celokupne politike Zajednice i njenih aktivnosti. Zajednica upotpunjava akcije država članica u odnosu na redukovanje oštećenja zdravlja usled upotrebe droga (narkotika), uključujući mere informisanja i prevencije.

Slobodno kretanje lica, usluga i kapitala, Naslov III – Član 39 – Zajednica osigurava slobodu kretanja radnika. Član EZ ugovora o slobodnom kretanju radnika i usluga, primenjen je od strane Evropskog suda u slučaju Bosman I Deliege na profesionalne sportiste i time ih stavio pod odredbe Direktive o zaštiti radnika (uključujući i zaštitu zdravlja).

Odredbe o policijskoj i sudskoj kooperaciji u krivičnim pitanjima – naslov VI – član 29 – Evropska zajednica za svoj cilj ima i stvaranje za građane visokog nivoa sigurnosti u oblasti sloboda, bezbednosti i pravde. Taj cilj se postiže i prevencijom i borbom protiv zločina, uključujući i trgovinu drogom.

Sport kao privredna delatnost – Komunitarno pravo je primenljivo na sport kao privrednu delatnost u smislu čl. 2. EZ Ugovora. U jednoj presudi iz 1974 godine, Evropski sud je odlučio da sport kao privredna delatnost potpada pod komunitarno pravo. Takvo stanovište je potvrđeno i u više kasnijih odluka (Dona, Bosman, Deliege, Lethonen).

Direktive

Direktiva o zaštiti mladih (Council Directive 94/33/EC of 22 June 1994 on the protection of young people at work) – Države članice EU obezbeđuju da mladi ljudi budu zaštićeni od ekonomske eksploatacije i od bilo kog rada koji oštećuje njihovu bezbednost, zdravlje ili fizički, mentalni, moralni ili socijalni razvoj – Odsek 1, član 1. Korišćenje dece u svrhe izvođenja kulturnih, sportskih ili reklamnih aktivnosti mora biti podvrgnuto u konkretnom slučaju prethodnoj autorizaciji od strane kompetentne vlasti. Autorizacija može biti odobrena ako aktivnost ne ugrožava bezbednost, zdravlje ili razvoj deteta – (član 5).

Direktiva o zaštiti radnika (Council Direktive 89/391/EEC od 12 June 1989 on the introduction of measures to encourage improvements in the safety and health of workers at work) – za profesionalne sportiste je od posebnog značaja čl. 14. Direktive: „nadzor nad zdravljem”. Da bi se osiguralo da radnici dobijaju zdravstveni nadzor koja odgovara zdravstvenim i sigurnosnim rizicima njihovog posla, uvode se odgovarajuće mere u skladu sa nacionalnim pravom i/ili praksom. Ove mere mogu obuhvatiti, ako to radnik želi, i utvrđivanje zdravstvenog nazora u određenim intervalima.

Direktiva za ujednačavanje pravnih i upravnih propisa o medicinskim proizvodima (Council Directive 65/65/EEC of 26 January 1965 on the approximation of provisions laid down by Law, Regulation or Administrative Action relating to proprietary medicinal products – es amended by … 93/39) – direktiva je od značaja za sportiste jer zabranjuje davanje (primenu) medicinskih proizvoda u druge svrhe od predviđenih (dijagnoza ili lečenje bolesti), kao i davanje u neodobrenom obliku i dozama.

Direktiva o stavljanju u promet medicinskih proizvoda (Second Council Directive 75/319/EEC of 20 May 1975 on the approximation of provisions laid down by Law, Regulation or Administrative Action relating to proprietary medicinal products – es amended by … 93/39) – direktiva je od značaja za sportiste jer zabranjuje stavljanje u promet medicinskog proizvoda bez odgovarajućeg recepta.

Direktiva o reklamiranju koje dovodi u zabludu (Council Directive 84/450/EEC of 10 September 1984 relating to the approximation of the law, regulation and administrative provisions of the Member States concerning misleading advertising) – direktiva je od značaja za sportiste jer zabranjuje reklamiranje lekova.

Ostali dokumenti:

Bela knjiga o sportu (White Paper on Sport, OM (2007) 391 final) koja odražava stav Evropske unije o socijalnoj ulozi sporta i njegovim ekonomskim i organizacionim aspektima, naročito imajući u vidu preporuke sadržane u 4. delu ovog dokumenta vezane za kreiranje politika kojima se teži uspostavljanju tzv. Evropskog sportskog modela (European Sport Model).

Zakon o sportu u potpunosti je usaglašen sa propisima Evropske unije, Evropskom sportskom poveljom, Principima politike sporta za sve, Kodeksom sportske etike, Konvencijom o sprečavanju nasilja na sportskim terenima i Evropskom konvencijom o sprečavanju dopinga u sportu Saveta Evrope.