Član 1.
Potvrđuje se Predlog izmene Statuta Međunarodnog monetarnog fonda o reformi Odbora izvršnih direktora, usvojen 15. decembra 2010. godine u Vašingtonu, Rezolucijom Odbora guvernera broj 66-2, u originalu na engleskom jeziku.
Član 2.
Tekst Predloga izmene Statuta Međunarodnog monetarnog fonda o reformi Odbora izvršnih direktora, u originalu na engleskom jeziku i u prevodu na srpski jezik glasi:
PROPOSED AMENDMENT OF THE ARTICLES OF AGREEMENT OF THE INTERNATIONAL MONETARY FUND ON THE REFORM OF THE EXECUTIVE BOARD
The Governments on whose behalf the present Agreement is signed agree as follows:
The text of Article XII, Section 3(b) shall be amended to read as follows:
„(b) Subject to (c) below, the Executive Board shall consist of twenty Executive Directors elected by the members, with the Managing Director as chairman.”
The text of Article XII, Section 3(c) shall be amended to read as follows:
„(c) For the purpose of each regular election of Executive Directors, the Board of Governors, by an eighty-five percent majority of the total voting power, may increase or decrease the number of Executive Directors specified in (b) above.”
The text of Article XII, Section 3(d) shall be amended to read as follows:
„(d) Elections of Executive Directors shall be conducted at intervals of two years in accordance with regulations which shall be adopted by the Board of Governors. Such regulations shall include a limit on the total number of votes that more than one member may cast for the same candidate.”
The text of Article XII, Section 3(f) shall be amended to read as follows:
„(f) Executive Directors shall continue in office until their successors are elected. If the office of an Executive Director becomes vacant more than ninety days before the end of his term, another Executive Director shall be elected for the remainder of the term by the members that elected the former Executive Director. A majority of the votes cast shall be required for election. While the office remains vacant, the Alternate of the former Executive Director shall exercise his powers, except that of appointing an Alternate.”
The text of Article XII, Section 3(i) shall be amended to read as follows:
„(i) (i) Each Executive Director shall be entitled to cast the number of votes which counted towards his election. (ii) When the provisions of Section 5(b) of this Article are applicable, the votes which an Executive Director would otherwise be entitled to cast shall be increased or decreased correspondingly. All the votes which an Executive Director is entitled to cast shall be cast as a unit. (iii) When the suspension of the voting rights of a member is terminated under Article XXVI, Section 2(b), the member may agree with all the members that have elected an Executive Director that the number of votes allotted to that member shall be cast by such Executive Director, provided that, if no regular election of Executive Directors has been conducted during the period of the suspension, the Executive Director in whose election the member had participated prior to the suspension, or his successor elected in accordance with paragraph 3(c)(i) of Schedule L or with (f) above, shall be entitled to cast the number of votes allotted to the member. The member shall be deemed to have participated in the election of the Executive Director entitled to cast the number of votes allotted to the member.”
The text of Article XII, Section 3(j) shall be amended to read as follows:
„(j) The Board of Governors shall adopt regulations under which a member may send a representative to attend any meeting of the Executive Board when a request made by, or a matter particularly affecting, that member is under consideration.”
The text of Article XII, Section 8 shall be amended to read as follows:
„The Fund shall at all times have the right to communicate its views informally to any member on any matter arising under this Agreement. The Fund may, by a seventy percent majority of the total voting power, decide to publish a report made to a member regarding its monetary or economic conditions and developments which directly tend to produce a serious disequilibrium in the international balance of payments of members. The relevant member shall be entitled to representation in accordance with Section 3(j) of this Article. The Fund shall not publish a report involving changes in the fundamental structure of the economic organization of members.”
The text of Article XXI(a)(ii) shall be amended to read as follows:
„(a) (ii) For decisions by the Executive Board on matters pertaining exclusively to the Special Drawing Rights Department only Executive Directors elected by at least one member that is a participant shall be entitled to vote. Each of these Executive Directors shall be entitled to cast the number of votes allotted to the members that are participants whose votes counted towards his election. Only the presence of Executive Directors elected by members that are participants and the votes allotted to members that are participants shall be counted for the purpose of determining whether a quorum exists or whether a decision is made by the required majority.”
The text of Article XXIX(a) shall be amended to read as follows:
„(a) Any question of interpretation of the provisions of this Agreement arising between any member and the Fund or between any members of the Fund shall be submitted to the Executive Board for its decision. If the question particularly affects any member, it shall be entitled to representation in accordance with Article XII, Section 3(j).”
The text of paragraph 1(a) of Schedule D shall be amended to read as follows:
„(a) Each member or group of members that has the number of votes allotted to it or them cast by an Executive Director shall appoint to the Council one Councillor, who shall be a Governor, Minister in the government of a member, or person of comparable rank, and may appoint not more than seven Associates. The Board of Governors may change, by an eighty-five percent majority of the total voting power, the number of Associates who may be appointed. A Councillor or Associate shall serve until a new appointment is made or until the next regular election of Executive Directors, whichever shall occur sooner.”
The text of paragraph 5(e) of Schedule D shall be deleted.
Paragraph 5(f) of Schedule D shall be renumbered 5(e) of Schedule D and the text of
the new paragraph 5(e) shall be amended to read as follows:
„(e) When an Executive Director is entitled to cast the number of votes allotted to a member pursuant to Article XII, Section 3(i)(iii), the Councillor appointed by the group whose members elected such Executive Director shall be entitled to vote and cast the number of votes allotted to such member. The member shall be deemed to have participated in the appointment of the Councillor entitled to vote and cast the number of votes allotted to the member.”
The text of Schedule E shall be amended to read as follows:
„Transitional Provisions with Respect to Executive Directors
Upon the entry into force of this Schedule:
(a) Each Executive Director who was appointed pursuant to former Article XII, Sections 3(b)(i) or 3(c), and was in office immediately prior to the entry into force of this Schedule, shall be deemed to have been elected by the member who appointed him; and
(b) Each Executive Director who cast the number of votes of a member pursuant to former Article XII, Section 3(i)(ii) immediately prior to the entry into force of this Schedule, shall be deemed to have been elected by such a member.”
The text of paragraph 1(b) of Schedule L shall be amended to read as follows:
„(b) appoint a Governor or Alternate Governor, appoint or participate in the appointment of a Councillor or Alternate Councillor, or elect or participate in the election of an Executive Director.”
15.The text of the chapeau of paragraph 3(c) of Schedule L shall be amended to read as
follows:
„(c) The Executive Director elected by the member, or in whose election the member has participated, shall cease to hold office, unless such Executive Director was entitled to cast the number of votes allotted to other members whose voting rights have not been suspended. In the latter case.”
PREDLOG IZMENE STATUTA MEĐUNARODNOG MONETARNOG FONDA
Vlade u čije ime je potpisan ovaj statut saglasne su o sledećem:
Tekst člana XII, Odeljak 3.(b) biće izmenjen tako da glasi:
„(b) Shodno donjoj tački (c), Odbor izvršnih direktora sastoji se od dvadeset izvršnih direktora koje biraju članice, s generalnim direktorom kao predsedavajućim.”
Tekst člana XII, Odeljak 3.(c) biće izmenjen tako da glasi:
„(c) Tokom svakog redovnog izbora izvršnih direktora, Odbor guvernera može većinom od osamdeset pet odsto ukupnog broja glasova, povećati ili smanjiti broj izvršnih direktora iz prethodne tačke (b).”
Tekst člana XII, Odeljak 3.(d) biće izmenjen tako da glasi:
„(d) Izbor izvršnih direktora sprovodi se svake druge godine u skladu s odlukama koje usvaja Odbor guvernera. Te odluke će uključiti ograničenje u pogledu ukupnog broja glasova koje za jednog kandidata može dati više od jedne članice.”
Tekst člana XII, Odeljak 3.(f) biće izmenjen tako da glasi:
„(f) Izvršni direktori ostaju na dužnosti sve dok ne budu izabrani njihovi naslednici. Ako mesto nekog izvršnog direktora ostane upražnjeno duže od devedeset dana pre prestanka njegovog mandata, članice koje su ga izabrale biraju drugog izvršnog direktora za preostali rok mandata. Za izbor je potrebna većina glasova. Dok je mesto izvršnog direktora upražnjeno, njegov zamenik vrši njegovu funkciju, osim što ne može da imenuje zamenika.”
Tekst člana XII, Odeljak 3.(i) biće izmenjen tako da glasi:
„(i) (i) Svaki izvršni direktor ima pravo da glasa brojem glasova na osnovu kojih je izabran. (ii) Ako dođe do primene odredaba Odeljka 5.(b) ovog člana, broj glasova na koje bi jedan izvršni direktor inače imao pravo, povećava se ili smanjuje na odgovarajući način. Svi glasovi na koje jedan izvršni direktor ima pravo prilikom glasanja, smatraju se ukupnim brojem glasova kojim glasa. (iii) Kada je suspenzija glasačkog prava zemlje članice okončana po članu XXVI, Odeljak 2. (b), Statuta Fonda, zemlja članica može da se dogovori sa zemljama članicama koje su izabrale jednog izvršnog direktora da on glasa brojem glasova koji je toj zemlji članici dodeljen, pod uslovom da, ako se u toku perioda suspenzije ne obave redovni izbori izvršnih direktora, izvršni direktor u čijem izboru je zemlja članica učestvovala pre suspenzije ili čiji je naslednik izabran u skladu sa stavom 3(c) (i) Dodatka L ili u skladu s gornjom tačkom (f), ima pravo da glasa brojem glasova koji je dodeljen zemlji članici. Smatraće se da zemlja članica učestvuje u izboru izvršnog direktora koji je imao pravo da glasa brojem glasova koji je dodeljen toj zemlji članici.”
6. Tekst člana XII, Odeljak 3.(j) biće izmenjen tako da glasi:
„(j) Odbor guvernera donosi odluke na osnovu kojih članica može uputiti predstavnika da prisustvuje svakom sastanku Odbora izvršnih direktora na kojem se razmatra zahtev te članice ili pitanje koje se na nju naročito odnosi.”
7. Tekst člana XII, Odeljak 8. biće izmenjen tako da glasi:
„Fond ima pravo da u svako doba nezvanično saopšti svakoj članici svoje gledište o bilo kom pitanju koje se pojavi u vezi sa Statutom. Fond može odlučiti većinom od sedamdeset odsto ukupnog broja glasova, da objavi izveštaj o monetarnim ili ekonomskim uslovima i kretanjima zemlje članice koji direktno imaju tendenciju da dovedu do ozbiljnih poremećaja u međunarodnim bilansima plaćanja članica. Članica na koju se odnosi izveštaj ima pravo da bude predstavljena u skladu s tačkom 3(j) ovoga člana. Fond neće objaviti izveštaj koji uključuje promene osnovne strukture organizovanja privrede članica.”
8. Tekst člana XXI(a)( ii ) biće izmenjen tako da glasi:
„(a) (ii) Za donošenje odluka na Odboru izvršnih direktora o pitanjima koja se isključivo odnose na specijalna prava vučenja, pravo glasa imaju samo izvršni direktori izabrani od najmanje jedne članice koja je učesnica u Odeljenju specijalnih prava vučenja. Svaki od ovih izvršnih direktora ima pravo da glasa sa onolikim brojem glasova koliki je dodeljen članicama koje su učesnice, čijim je glasovima on izabran. Radi utvrđivanja da li postoji kvorum ili potrebna većina za donošenje odluka, računa se samo prisustvo izvršnih direktora izabranih od strane članica učesnica u Odeljenju specijalnih prava vučenja i glasovi dodeljeni članicama koje su učesnice.”
9. Tekst člana XXIX(a) biće izmenjen tako da glasi:
„(a) Svako pitanje tumačenja odredaba Statuta koje nastane između bilo koje članice i Fonda ili između samih članica Fonda, podnosi se Odboru izvršnih direktora radi donošenja odluke. Ako se pitanje naročito odnosi na neku članicu, njoj se daje pravo da bude predstavljena u smislu člana XII, Odeljak 3.(j).”
10. Tekst stava 1.(a) Dodatka D biće izmenjen tako da glasi:
„(a) Svaka članica ili grupa članica čijim glasovima glasa izvršni direktor kojeg one biraju, imenuje za Savet po jednog savetnika, koji je guverner, ministar u vladi članice, ili lice sličnog ranga i može imenovati najviše sedam pridruženih članova. Odbor guvernera može većinom od osamdeset pet odsto ukupnog broja glasova, promeniti broj pridruženih članova koji se mogu imenovati. Savetnik ili pridruženi član obavlja dužnost dok se ne izvrši novo imenovanje ili do sledećeg redovnog izbora izvršnih direktora, u zavisnosti šta pre nastupi.”
11. Tekst stava 5.(e) Dodatka D biće brisan.
12. Stav 5.(f) Dodatka D postaje stav 5.(e) Dodatka D, a tekst novog stava 5.(e) biće izmenjen tako da glasi:
„(e) Kada izvršni direktor ima pravo da glasa brojem glasova koji je dodeljen zemlji članici, u skladu s članom XII, tačka 3(i)(iii), savetnik koga je imenovala grupa članica koje su izabrale tog izvršnog direktora, imaće pravo da glasa brojem glasova koji su dodeljeni toj zemlji članici. Smatraće se da je zemlja članica učestvovala u imenovanju savetnika ovlašćenog da glasa brojem glasova koji su dodeljeni članici.”
13. Tekst Dodatka E biće izmenjen tako da glasi:
„ Prelazne odredbe koje se odnose na izvršne direktore
1. Nakon stupanja na snagu ovog Dodatka:
(a) Svaki izvršni direktor koji je imenovan u skladu s ranijim članom XII, tačke 3(b)(i) ili 3(c) i koji je vršio dužnost neposredno pre stupanja na snagu ovog dodatka, smatra se izabranim od strane članice koja ga je imenovala i
(b) Svaki izvršni direktor koji glasa brojem glasova koji je dodeljen članici u skladu s ranijim članom XII, tačka 3(i)(ii) neposredno pre stupanja na snagu ovog dodatka, smatra se izabranim od strane te članice.”
14. Tekst stava 1.(b) Dodatka L biće izmenjen tako da glasi:
„(b) imenovati guvernera ili zamenika guvernera, imenovati ili učestvovati u imenovanju savetnika ili zamenika savetnika, ili izabrati ili učestvovati u izboru izvršnog direktora.”
Tekst uvodne odredbe stava 3.(c) Dodatka L biće izmenjen tako da glasi:
„(c) Izvršni direktor koga je izabrala zemlja članica ili u čijem je izboru učestvovala zemlja članica, prestaće da obavlja funkciju, osim ako je taj izvršni direktor ovlašćen da glasa brojem glasova koji su dodeljeni drugim zemljama članicama, čije pravo glasa nije suspendovano. U tom slučaju:”
Član 3.
O sprovođenju ovog zakona staraće se Narodna banka Srbije u saradnji sa ministarstvom nadležnim za poslove finansija.
Član 4.
Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u „Službenom glasniku Republike Srbije – Međunarodni ugovori”.
O B R A Z L O Ž E NJ E
I. USTAVNI OSNOV ZA DONOŠENJE ZAKONA
Ustavni osnov za donošenje ovog zakona sadržan je u članu 99. stav 1. tačka 4. Ustava Republike Srbije, prema kojem Narodna skupština potvrđuje međunarodne ugovore kad je zakonom predviđena obaveza njihovog potvrđivanja.
II. RAZLOZI ZA DONOŠENJE ZAKONA I CILJEVI KOJI SE ŽELE OSTVARITI
Razlozi za donošenje ovog zakona proizlaze iz potrebe da se potvrdi predlog izmene Statuta Međunarodnog monetarnog fonda (u daljem tekstu: Fond), koji se odnosi na reformu Odbora izvršnih direktora, s obzirom da je Statut ove institucije ratifikovala Skupština Jugoslavije zakonom donetim 1945. godine, prilikom stupanja u članstvo, kao i da su potvrđene sve do sada predložene izmene Statuta.
Republika Srbija je nasledila međunarodno-pravni subjektivitet državne zajednice Srbija i Crna Gora, nakon osamostaljenja Crne Gore. Kontinuitet Republike Srbije u odnosu na državnu zajednicu, potvrđen je od strane Fonda 21. jula 2006. godine, kao i da Republika Srbija nastavlja članstvo sa postojećom kvotom od 467,7 miliona specijalnih prava vučenja i svim pravima i obavezama koje proističu iz tog članstva.
Poslednje izmene Statuta (peta i šesta), radi jačanja glasačke snage i predstavljanja u Fondu i radi proširenja ovlašćenja za ulaganja Fonda, potvrđene su donošenjem Zakona o potvrđivanju predloga izmena Statuta Međunarodnog monetarnog fonda, 11. decembra 2009. godine („Službeni glasnik Republike Srbije – Međunarodni ugovori”, broj 105/09).
Novi predlog izmene Statuta (sedmi) odnosi se na reformu Odbora izvršnih direktora i sadržan je u Rezoluciji Odbora guvernera broj 66-2, koja je usvojena 15. decembra 2010. godine u okviru sveobuhvatne reforme koju Fond sprovodi u cilju jačanja likvidnosti i efikasnog upravljanja, kao i realnije predstavljanja ekonomskih pokazatelja zemalja u razvoju. Da bi izmena Statuta stupila na snagu potrebno je da je prihvate tri petine zemalja članica Fonda koje poseduju 85% glasačke snage.
Rezolucijom Odbora guvernera broj 66-2 takođe je predviđeno ukupno povećanje kvota Fonda za 100% tj. sa oko 238,4 na oko 476,8 milijardi specijalnih prava vučenja i najveće je u istoriji ove institucije. Sprovođenje povećanja kvota, koje je uslovljeno stupanjem na snagu izmene Statuta Fonda o reformi Odbora izvršnih direktora, doprineće značajnom uvećanju obima finansijskih sredstava Fonda raspoloživih za podršku zemljama članicama pod povoljnim uslovima u slučaju platno-bilansnih potreba. Kvota Republike Srbije biće u nominalnom iznosu povećana sa 467,7 na 654,8 miliona specijalnih prava vučenja, dok će se učešće u ukupnim kvotama Fonda smanjiti sa 0,219% na 0,137%.
Predlogom izmene Statuta Fonda o reformi Odbora izvršnih direktora ukida se kategorija imenovanih izvršnih direktora i uvodi pravilo izbornosti za sve izvršne direktore. Ova promena predviđena je izmenom člana XII, Odeljka 3.(b) koja istovremeno određuje da ukupan broj izvršnih direktora iznosi dvadeset.
Prilikom redovnog izbora izvršnih direktora, koji se obavlja svake druge godine, Odbor guvernera, može kao i ranije da sa osamdeset pet odsto ukupne glasačke snage odluči o povećanju ili smanjenju broja izvršnih direktora koji se biraju (član XII, Odeljak 3.(c)).
S obzirom da je Odbor guvernera od 1992. godine konstantno podržavao povećanje broja izvršnih direktora, Odbor izvršnih direktora ima ukupno 24 člana. Saglasno postojećim odredbama Statuta, pet izvršnih direktora imenuju zemlje članice sa najvećom kvotom u Fondu: SAD, Japan, Nemačka, Francuska i Velika Britanija. Tri izvršna direktora biraju Kina, Rusija i Saudijska Arabija. Preostale 179 zemlje članice organizovane su u okviru 16 konstituenci i biraju po jednog izvršnog direktora. Zemlje članice posredstvom konstituenci ostvaruju svoje pravo glasa u Fondu.
Republika Srbija svoje pravo glasa ostvaruje preko konstituence Švajcarske u kojoj se nalaze i Poljska, Turkmenistan, Kazahstan, Azerbejdžan, Kirgizija i Tadžikistan. Učešće ove konstituence u ukupnim glasovima zemalja članica Fonda iznosi 2,77%. Mesto izvršnog direktora pripada Švajcarskoj, a zamenika Poljskoj.
Rezolucijom Odbora guvernera broj 66-2 dogovoreno je da će se, nakon što stupi na snagu predložena izmena Statuta i povećanje kvota, posebnim odlukama Odbora guvernera zadržati broj od 24 izvršna direktora, pri čemu bi razvijene evropske zemlje dva mesta u Odboru prepustile predstavnicima zemalja s dinamičnim razvojem i zemalja u razvoju.
Izmenama člana XII, Odeljka 3.(d), predviđeno je da Odbor guvernera donosi odluke o načinu sprovođenja redovnog izbora izvršnih direktora, čime se zamenjuju ranije odredbe Dodatka E kojima je detaljno bilo uređeno sprovođenje izbora.
Preostale izmene Statuta Fonda o reformi Odbora izvršnih direktora odnose se na izmene člana XXI, člana XXIX i dodataka D, E i L, i u vezi su sa njihovim usaglašavanjem sa izmenama člana XII, Odeljka 3.(b). Izmenjen tekst Dodatka E obuhvata prelazne odredbe koje se odnose na aktuelne izvršne direktore.
Pored navedenog, Rezolucijom Odbora guvernera broj 66-2 precizira se mogućnost imenovanja drugog zamenika za izvršne direktore izabrane od najmanje 7 zemalja članica, a u cilju boljeg predstavljanja članica u konstituencama.
U skladu sa procedurom za usvajanje izmena Statuta Fonda, koja je utvrđena članom XXVIII Statuta, Fond je uputio zahtev svim zemljama članicama da sprovedu potrebnu pravnu proceduru koja bi u skladu sa njihovim propisima omogućila prihvatanje predloženih izmena odredaba Statuta uz zvanično obaveštenje Fondu.
U toku je postupak njihovog usvajanja koji sprovodi svaka zemlja članica pojedinačno saglasno svom zakonodavstvu, dok je u slučaju Republike Srbije neophodno donošenje posebnog zakona kojim bi se predložene izmene potvrdile od strane Narodne skupštine.
Imajući u vidu navedeno, kao i da ostvarenje strateških ciljeva Fonda doprinosi unapređenju međunarodne saradnje i položaja zemalja članica, prihvatanjem predložene izmene Statuta Fonda, Republika Srbija daje svoj doprinos reformskom procesu ove institucije i potvrđuje dosadašnju uspešnu saradnju.
S tim u vezi, predlaže se da Narodna skupština donese Zakon o potvrđivanju predložene izmene Statuta Međunarodnog monetarnog fonda, nakon čega bi bila upućena zvanična notifikacija i dostavljena neophodna dokumentacija ovoj međunarodnoj instituciji saglasno propisanoj proceduri.
III. OBRAZLOŽENJE OSNOVNIH PRAVNIH INSTITUTA I POJEDINAČNIH
REŠENJA
U članu 1. Predloga zakona predviđa se potvrđivanje predloga izmene Statuta Fonda, dok član 2. sadrži original tekstova predloga izmene na engleskom jeziku sa prevodima na srpski jezik. Članom 3. Predloga zakona utvrđuje se da će se o sprovođenju ovog zakona starati Narodna banka Srbije u saradnji sa ministarstvom nadležnim za poslove finansija, a članom 4. Predloga zakona uređuje se stupanje na snagu ovog zakona i to osmog dana od dana objavljivanja u „Službenom glasniku Republike Srbije – Međunarodni ugovori”.
IV. PROCENA FINANSIJSKIH SREDSTAVA POTREBNIH ZA SPROVOĐENJE
ZAKONA
Za sprovođenje ovog zakona nije potrebno obezbediti dodatna sredstva u budžetu Republike Srbije, s obzirom da izvršavanjem ovog zakona ne nastaju finansijske obaveze.