Član 1.
Potvrđuje se Predlog izmena Statuta Međunarodnog monetarnog fonda radi jačanja glasačke snage i predstavljanja u Međunarodnom monetarnom fondu, usvojen 28. aprila 2008. godine u Vašingtonu, Rezolucijom Odbora guvernera br. 63-2 i Predlog izmena Statuta Međunarodnog monetarnog fonda radi proširenja ovlašćenja za ulaganja Međunarodnog monetarnog fonda, usvojen 5. maja 2008. godine u Vašingtonu, Rezolucijom Odbora guvernera br. 63-3, u originalu na engleskom jeziku.
Član 2.
Tekst Predloga izmene Statuta Međunarodnog monetarnog fonda radi jačanja glasačke snage i predstavljanja u Međunarodnom monetarnom fondu i tekst Predloga izmene Statuta Međunarodnog monetarnog fonda radi proširenja ovlašćenja za ulaganja Međunarodnog monetarnog fonda, u originalu na engleskom jeziku i u prevodu na srpski jezik glase:
PROPOSED AMENDMENT OF THE ARTICLES OF AGREEMENT OF THE INTERNATIONAL MONETARY FUND TO ENHANCE VOICE AND PARTICIPATION IN THE INTERNATIONAL MONETARY FUND
The Governments on whose behalf the present Agreement is signed agree as follows:
The text of Article XII, Section 3(e) shall be amended to read as follows:
“(e) Each Executive Director shall appoint an Alternate with full power to act for him when he is not present, provided that the Board of Governors may adopt rules enabling an Executive Director elected by more than a specified number of members to appoint two Alternates. Such rules, if adopted, may only be modified in the context of the regular election of Executive Directors and shall require an Executive Director appointing two Alternates to designate: (i) the Alternate who shall act for the Executive Director when he is not present and both Alternates are present and (ii) the Alternate who shall exercise the powers of the Executive Director under (f) below. When the Executive Directors appointing them are present, Alternates may participate in meetings but may not vote.”
2. The text of Article XII, Section 5(a) shall be amended to read as follows:
“(a) The total votes of each member shall be equal to the sum of its basic votes and its quotabased votes.
The basic votes of each member shall be the number of votes that results from the equal distribution among all the members of 5.502 percent of the aggregate sum of the total voting power of all the members, provided that there shall be no fractional basic votes.
The quota-based votes of each member shall be the number of votes that results from the allocation of one vote for each part of its quota equivalent to one hundred thousand special drawing rights.”
The text of paragraph 2 of Schedule L shall be amended to read as follows:
“2 The number of votes allotted to the member shall not be cast in any organ of the Fund. They shall not be included in the calculation of the total voting power, except for purposes of: (a) the acceptance of a proposed amendment pertaining exclusively to the Special Drawing Rights Department and (b) the calculation of basic votes pursuant to Article XII, Section 5(a)(i).”
PREDLOG IZMENE STATUTA MEĐUNARODNOG MONETARNOG FONDA RADI JAČANjA GLASAČKE SNAGE I PREDSTAVLjANjA U MEĐUNARODNOM MONETARNOM FONDU
Vlade, u čije ime je potpisan ovaj Statut, saglasne su u sledećem:
Tekst člana XII, Odeljka 3.(e) biće izmenjen tako da glasi:
„(e) Svaki izvršni direktor imenuje po jednog zamenika koji ima puno ovlašćenje da u njegovom odsustvu deluje u njegovo ime, s tim što Odbor guvernera može da usvoji pravila koja omogućavaju izvršnom direktoru, koga je izabralo više od određenog broja članica, da imenuje dva zamenika. Takva pravila, ako su usvojena, mogu se menjati samo u okviru redovnog izbora izvršnih direktora, a od izvršnog direktora koji imenuje dva zamenika zahtevaju da imenuje: (i) zamenika koji u njegovom odsustvu deluje u njegovo ime kada su oba zamenika prisutna i (ii) zamenika koji će obavljati funkciju izvršnog direktora shodno niže navedenoj tački (f). Kada su izvršni direktori koji ih imenuju prisutni na sastancima, zamenici mogu da učestvuju na sastancima, ali ne mogu glasati.”
Tekst člana XII, Odeljak 5.(a) biće izmenjen tako da glasi:
„(a) Ukupan broj glasova svake zemlje članice biće jednak zbiru njenih osnovnih glasova i glasova na bazi kvota.
Broj osnovnih glasova svake zemlje članice predstavlja broj glasova koji proizlazi iz ravnopravne raspodele među svim članicama 5,502 procenta ukupnog broja glasova svih članica, s tim što broj osnovnih glasova mora biti ceo broj.
Broj glasova na bazi kvota svake zemlje članice, predstavlja broj glasova koji proizlazi iz alokacije po jednog glasa za svaki deo kvote jednak po vrednosti stotini hiljada specijalnih prava vučenja.”
Tekst Dodatka L, stava 2. biće izmenjen tako da glasi:
„2. Brojem glasova koji joj je dodeljen, zemlja članica neće glasati u bilo kom organu Fonda. Oni neće biti uključeni u izračunavanje ukupnog broja glasova, osim u svrhe: (a) prihvatanja predložene izmene koja se odnosi isključivo na račun specijalnih prava vučenja i (b) izračunavanje ukupnog broja glasova u skladu sa članom XII, Odeljkom 5.(a)(i).”
PROPOSED AMENDMENT OF THE ARTICLES OF AGREEMENT OF THE INTERNATIONAL MONETARY FUND TO EXPAND THE INVESTMENT AUTHORITY OF THE INTERNATIONAL MONETARY FUND
The Governments on whose behalf the present Agreement is signed agree as follows:
The text of Article XII, Section 6(f)(iii) shall be amended to read as follows:
“(iii) The Fund may use a member’s currency held in the Investment Account for investment as it may determine, in accordance with rules and regulations adopted by the Fund by a seventy percent majority of the total voting power. The rules and regulations adopted pursuant to this provision shall be consistent with (vii), (viii), and (ix) below.”
The text of Article XII, Section 6(f)(vi) shall be amended to read as follows:
“(vi) The Investment Account shall be terminated in the event of liquidation of the Fund and may be terminated, or the amount of the investment may be reduced, prior to liquidation of the Fund by a seventy percent majority of the total voting power.”
The text of Article V, Section 12(h) shall be amended to read as follows:
“(h) Pending uses specified under (f) above, the Fund may use a member’s currency held in the Special Disbursement Account for investment as it may determine, in accordance with rules and regulations adopted by the Fund by a seventy percent majority of the total voting power. The income of investment and interest received under (f)(ii) above shall be placed in the Special Disbursement Account.”
A new Article V, Section 12(k) shall be added to the Articles to read as follows:
“(k) Whenever under (c) above the Fund sells gold acquired by it after the date of the second amendment of this Agreement, an amount of the proceeds equivalent to the acquisition price of the gold shall be placed in the General Resources Account, and any excess shall be placed in the Investment Account for use pursuant to the provisions of Article XII, Section 6(f). If any gold acquired by the Fund after the date of the second amendment of this Agreement is sold after April 7, 2008 but prior to the date of entry into force of this provision, then, upon the entry into force of this provision, and notwithstanding the limit set forth in Article XII, Section 6(f)(ii), the Fund shall transfer to the Investment Account from the General Resources Account an amount equal to the proceeds of such sale less (i) the acquisition price of the gold sold, and (ii) any amount of such proceeds in excess of the acquisition price that may have already been transferred to the Investment Account prior to the date of entry into force of this provision.”
PREDLOG IZMENE STATUTA MEĐUNARODNOG MONETARNOG FONDA RADI PROŠIRENjA OVLAŠĆENjA ZA ULAGANjA MEĐUNARODNOG MONETARNOG FONDA
Vlade, u čije ime je potpisan ovaj Statut, saglasne su u sledećem:
Tekst člana XII, Odeljak 6.(f)(iii) biće izmenjen tako da glasi:
„(iii) Fond može koristiti valutu zemlje članice sa računa ulaganja za ulaganje, kako sam odluči, u skladu sa pravilima i propisima koje Fond usvaja većinom od sedamdeset procenata ukupnog broja glasova. Pravila i propisi usvojeni u skladu sa ovom odredbom, biće usklađeni sa niže navedenim tačkama (vii), (viii) i (ix).”
Tekst člana XII, Odeljak 6.(f)(vi) biće izmenjen tako da glasi:
„(vi) Račun ulaganja se ukida u slučaju likvidacije Fonda, a može biti ukinut, ili se može smanjiti obim ulaganja i pre likvidacije Fonda, a na osnovu odluke donete većinom od sedamdeset odsto od ukupnog broja glasova.”
Tekst člana V, Odeljak 12.(h) biće izmenjen tako da glasi:
„(h) Do korišćenja označenih u gornjoj tački (f) Fond može koristiti valutu zemlje članice koja se drži na računu posebnih isplata za ulaganja, kako sam odluči, u skladu sa pravilima i propisima koje Fond usvaja većinom od sedamdeset procenata ukupnog broja glasova. Prihod od ulaganja i kamata ostvaren na osnovu gornje tačke (f)(ii) biće odobren računu posebnih isplata.”
U članu V, Odeljak 12. Statuta biće dodat novi pododeljak (k) koji glasi:
„(k) Kad god Fond na osnovu gornje tačke (c) prodaje zlato pribavljeno posle datuma druge izmene Statuta, iznos sredstava jednak nabavnoj ceni zlata biće odobren računu opštih sredstava Fonda, a višak će biti odobren računu ulaganja radi korišćenja u skladu sa odredbama člana XII, Odeljak 6.(f). Ukoliko zlato pribavljeno posle datuma druge izmene Statuta bude prodato nakon 7. aprila 2008. godine, ali pre datuma stupanja na snagu ove odredbe, tada po stupanju na snagu ove odredbe, bez obzira na ograničenja navedena u članu XII, Odeljak 6.(f)(ii) Fond će sa računa opštih sredstava na račun ulaganja preneti iznos jednak prihodima od te prodaje, umanjen za (i) nabavnu cenu prodatog zlata i (ii) iznos prihoda iznad nabavne cene koji je možda već prenet na račun ulaganja pre datuma stupanja na snagu ove odredbe.”
Član 3.
O sprovođenju ovog zakona staraće se Narodna banka Srbije u saradnji sa ministarstvom nadležnim za poslove finansija.
Član 4.
Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u „Službenom glasniku Republike Srbije – Međunarodni ugovori”.
O B R A Z L O Ž E Nj E
I USTAVNI OSNOV ZA DONOšENJE ZAKONA
Ustavni osnov za donošenje Zakona o potvrđivanju predloga izmena Statuta Međunarodnog monetarnog fonda sadržan je u članu 99. stav 1. tačka 4. Ustava Republike Srbije, prema kojem Narodna skupština potvrđuje međunarodne ugovore kad je zakonom predviđena obaveza njihovog potvrđivanja.
II RAZLOZI ZA DONOšENJE ZAKONA I CILJEVI
KOJI SE žELE OSTVARITI
Razlozi za donošenje ovog zakona proizlaze iz potrebe da se potvrde predlozi izmena Statuta Međunarodnog monetarnog fonda (Fond), s obzirom da je Statut ove institucije ratifikovala Skupština Jugoslavije zakonom donetim 1945. godine, prilikom stupanja u članstvo, kao i da su ratifikovane sve do sada predložene izmene Statuta.
Nakon osamostaljenja Republike Crne Gore, Republika Srbija je nasledila međunarodno-pravni subjektivitet državne zajednice Srbija i Crna Gora. Fond je 21. jula 2006. godine potvrdio kontinuitet Republike Srbije u odnosu na državnu zajednicu Srbija i Crna Gora, kao i da Republika Srbija nastavlja članstvo sa postojećom kvotom od 467,7 miliona specijalnih prava vučenja i svim pravima i obavezama koje proističu iz tog članstva.
Republika Srbija svoje pravo glasa ostvaruje preko Konstituence Švajcarske u kojoj se nalaze i Poljska, Uzbekistan, Azerbejdžan, Kirgizija, Tadžikistan i Turkmenistan, a trenutno ima 4.927 glasova (0,22% ukupnog broja glasova Fonda).
Međunarodni monetarni fond do sada je predložio četiri izmene Statuta kojima je nastojao da svoje aktivnosti prilagodi promenama na svetskom tržištu. Prva izmena Statuta, u vezi sa uvođenjem specijalnih prava vučenja u međunarodni monetarni sistem, ratifikovana je 14. novembra 1968. godine. Druga izmena, koja se odnosi na sprovođenje tadašnje reforme međunarodnog monetarnog sistema, ratifikovana je 6. decembra 1977. godine.
Treća izmena Statuta kojom su precizirane odredbe u vezi sa istupanjem iz članstva zemlje članice i suspenzijom prava glasa, ratifikovana je 10. marta 1992. godine, a poslednja Četvrta izmena, koja se odnosi na posebnu jednokratnu alokaciju specijalnih prava vučenja, ratifikovana je 26. aprila 2002. godine.
Sve izmene Statuta, zajedno sa Zakonom o ratifikaciji objavljene su u „Službenom listu SFRJ”, odnosno „Službenom listu SRJ – Međunarodni ugovori” i zvanično dostavljene Fondu, čime je bila ispunjena procedura koju propisuje ova međunarodna institucija.
U toku je sprovođenje sveobuhvatne strategije Fonda, koja ima za cilj da se uloga ove institucije kontinuirano prilagođava brzim promenama u svetskoj ekonomiji kako bi se na odgovarajući način pružila pomoć zemljama kod suočavanja sa izazovima globalizacije. Ključni elementi strategije odnose se na reformu kvota i glasačke snage zemalja članica, kao i na utvrđivanje novog modela održivog i dugoročnog finansiranja, a njihova dalja uspešna realizacija zahteva izmene pojedinih odredaba Statuta Fonda. S tim u vezi, Odbor guvernera Fonda usvojio je dva predloga izmena Statuta u okviru posebnih Rezolucija i to:
1. Predlog izmene Statuta Međunarodnog monetarnog fonda radi jačanja glasačke snage i predstavljanja u Međunarodnom monetarnom fondu, Odbor guvernera Fonda usvojio je 28. aprila 2008. godine, Rezolucijom broj 63-2, kako bi se povećala glasačka moć i predstavljanje zemalja sa niskim dohotkom i ojačali kapaciteti konstituenci zemalja u razvoju.
Saglasno postojećim odredbama Statuta Fonda, broj glasova se utvrđuje na način što se svakoj zemlji članici dodeljuje 250 glasova i još po jedan glas na svakih sto hiljada specijalnih prava vučenja uplaćenog kapitala Fonda (kvote). Glasačka snaga obračunata na osnovu kvote relevantna je ne samo za donošenje odluka o politici i poslovnoj aktivnosti, već i za predstavljanje zemlje članice u Odboru izvršnih direktora Fonda. Pet članica sa najvećim kvotama u Fondu imenuju izvršne direktore, dok se ostale zemlje udružuju u izborne grupacije ili konstituence koje imaju pravo da izaberu po jednog izvršnog direktora koji će ih zastupati u Odboru.
Predložena izmena Statuta Fonda uključuje izmene člana XII, Odeljak 3(e) kojima se Odboru guvernera daje mogućnost da usvoji pravila prema kojima konstituence sa velikim brojem članica mogu da umesto jednog imenuju dva zamenika izvršnog direktora.
Postavljanjem dva zamenika u najbrojnijim konstituencama obezbediće se adekvatnije predstavljanje i u skladu je sa inicijativom da se ojačaju kapaciteti konstituenci zemalja u razvoju i zemalja u tranziciji.
Pored navedenog, predviđene su i izmene člana XII, Odeljka 5(a), na osnovu kojih će se broj osnovnih glasova obračunavati kao 5,502% ukupnog broja glasova svih članica, čime će se utrostručiti broj osnovnih glasova (sa 250 na 750).
Na ovaj način prvi put od osnivanja Fonda biće povećan broj osnovnih glasova zemalja članica, što predstavlja težnju da se poveća glasačko učešće zemalja od kojih je većina sa niskim dohotkom, kao i da se održi učešće osnovnih glasova u ukupnoj glasačkoj snazi i u slučaju budućih povećanja kvota zemalja članica.
Shodno tome, menja se i dodatak L, stava 2, kojim se novi način obračuna osnovnih glasova uvodi u obrazloženje obračuna ukupnog broja glasova, u slučaju suspenzije prava glasa zemlje članice Fonda.
Stupanje na snagu navedenih izmena Statuta Fonda i sprovođenje reforme kvota i glasačke snage rezultiraće jednokratnim povećanjem kvota za 54 zemlje članice, dok će veću glasačku snagu dobiti 135 zemalja od ukupno 186 članica Fonda.
2. Predlog izmene Statuta Međunarodnog monetarnog fonda radi proširenja ovlašćenja za ulaganja Međunarodnog monetarnog fonda Odbor guvernera usvojio je 5. maja 2008. godine, u okviru Rezolucije broj 63-3, a u vezi sa utvrđivanjem novog modela finansiranja Fonda koji uključuje prilagođavanje investicione aktivnosti Fonda i povećanje prosečne dobiti.
Postojećim odredbama Statuta utvrđena je veoma restriktivna investiciona aktivnost Fonda i ulaganje samo u državne obveznice zemalja članica ili obveznice međunarodnih organizacija.
Predložena izmena Statuta Fonda, pored toga što predviđa liberalniji način ulaganja sredstava, čime bi se poslovanje Fonda približilo radu drugih međunarodnih finansijskih institucija, omogućava i stvaranje većeg broja različitih izvora prihoda od značaja za postizanje dugoročnog finansiranja Fonda.
U skladu sa navedenim, izmene člana XII, Odeljka 6 Statuta odnose se na proširenje mogućnosti investiranja sa računa ulaganja. Ovom izmenom biće omogućeno da Fond sredstva zemalja članica koja se drže na ovom računu koristi i investira na osnovu pravila i propisa koje usvaja većinom od 70% glasova.
Pored toga, izmenom člana V, Odeljka 12, u vezi sa načinom korišćenja sredstava sa računa za posebne isplate omogućiće se proširenje investiranja na isti način kao što je predloženo za račun ulaganja.
Uvođenjem novog Odeljka 12(k) u okviru člana V, predviđa se da sredstva ostvarena prodajom zlata pribavljenog posle usvajanja Druge izmene Statuta, u visini nabavne cene zlata budu odobrena računu opštih sredstava, dok bi razlika u ceni po kojoj je Fond pribavio zlato bila odobrena računu ulaganja, sa koga se mogu dalje investirati kao bilo koja druga sredstva na ovom računu.
Stupanjem na snagu navedenih izmena, omogućiće se takođe i dalja implementacija novog modela za dugoročno i održivo finansiranje Fonda.
U skladu sa procedurom za usvajanje predloženih izmena Statuta Fonda, koja je utvrđena članom XXVIII Statuta, nakon što je Odbor guvernera usvojio oba predloga, Fond je uputio zahtev svim zemljama članicama da sprovedu potrebnu pravnu proceduru koja bi u skladu sa njihovim propisima omogućila prihvatanje predloženih izmena odredaba Statuta uz zvanično obaveštenje Fondu.
Da bi predložene izmene stupile na snagu, potrebno je da ih prihvate tri petine zemalja članica Fonda koje poseduju 85% glasačke snage. Postupak njihovog usvajanja sprovodi svaka zemlja članica pojedinačno saglasno svom zakonodavstvu, dok je u slučaju Republike Srbije neophodno donošenje posebnog zakona kojim bi se predložene izmene potvrdile od strane Narodne skupštine.
Imajući u vidu navedeno, kao i da ostvarenje strateških ciljeva Fonda doprinosi unapređenju međunarodne saradnje i položaja zemalja članica, prihvatanjem predloženih izmena Statuta Fonda, Republika Srbija daje svoj doprinos reformskom procesu ove institucije i potvrdu dosadašnjoj uspešnoj saradnji.
S tim u vezi, predlaže se da Narodna skupština donese Zakon o potvrđivanju predloženih izmena Statuta Međunarodnog monetarnog fonda, nakon čega bi, saglasno propisanoj proceduri, ovoj međunarodnoj instituciji bilo upućeno zvanično obaveštenje i dostavljena neophodna dokumentacija.
III OBRAZLOžENJE OSNOVNIH PRAVNIH INSTITUTA I
POJEDINAčNIH REšENJA
U članu 1. predviđa se potvrđivanje Predloga izmena Statuta Fonda, dok član 2. sadrži original tekstova predloga izmena na engleskom jeziku sa prevodima na srpski jezik.
Članom 3. utvrđuje se da će se o sprovođenju ovog zakona starati Narodna banka Srbije u saradnji sa Ministarstvom finansija, a članom 4. uređuje se stupanje na snagu ovog zakona i to osmog dana od dana objavljivanja u „Službenom glasniku Republike Srbije – Međunarodni ugovori”.
IV PROCENA FINANSIJSKIH SREDSTAVA
POTREBNIH ZA SPROVOđENJE ZAKONA
Za sprovođenje ovog zakona nije potrebno obezbediti dodatna sredstva u budžetu Republike Srbije.