Na osnovu člana 68. Zakona o budžetskom sistemu („Službeni glasnik RS”, br. 54/09, 73/10, 101/10, 101/11, 93/12, 62/13 i 63/13 – ispravka), člana 42. stav 1. Zakona o Vladi („Službeni glasnik RS”, br. 55/05, 71/05 – ispravka, 101/07, 65/08, 16/11, 68/12 – US i 72/12), a u vezi sa čl. 6, 7. i 8. Okvirnog sporazuma između Vlade Republike Srbije i Komisije evropskih zajednica o pravilima za saradnju koja se odnose na finansijsku pomoć Evropske zajednice Republici Srbiji u okviru sprovođenja pomoći prema pravilima instrumenta pretpristupne pomoći (IPA) („Službeni glasnik RS – Međunarodni ugovori”, broj 124/07),
Vlada donosi
UREDBU
O UPRAVLJANJU PROGRAMIMA PRETPRISTUPNE POMOĆI EVROPSKE UNIJE U OKVIRU KOMPONENTE I INSTRUMENTA PRETPRISTUPNE POMOĆI (IPA)– POMOĆ U TRANZICIJI I IZGRADNJA INSTITUCIJA ZA PERIOD 2007- 2013 GODINE
I. UVODNE ODREDBE
Član 1.
Ovom uredbom bliže se utvrđuju način upravljanja programima pretpristupne pomoći Evropske unije (EU) koji se finansiraju kroz komponentu I Instrumenta pretpristupne pomoći (IPA) – Pomoć u tranziciji i izgradnja institucija za period 2007- 2013 godine, u Republici Srbiji, odgovornost odgovornih lica i tela, kao i način na koji se uređuju njihovi međusobni odnosi, a u vezi sa pripremom, koordinacijom, sprovođenjem, praćenjem, vrednovanjem i izveštavanjem o sprovođenju sektorskih programa i/ili projekata koji se finansiraju iz IPA komponente I, u sistemu decentralizovanog upravljanja pretpristupnom pomoći EU u Republici Srbiji.
Definicije
Član 2.
Pojedini izrazi upotrebljeni u ovoj uredbi imaju sledeće značenje:
1) Instrument za pretpristupnu pomoć (IPA) jeste finansijski instrument EU koji podržava strategiju proširenja EU, čija namena je da pruži pomoć zemljama kandidatima i potencijalnim kandidatima u procesu pristupanja EU;
2) IPA komponenta I – Pomoć u tranziciji i izgradnja institucija jeste prva od ukupno pet komponenti iz kojih se sastoji IPA, čiji je cilj pružanje pomoći zemljama kandidatima i potencijalnim kandidatima u ispunjavanju političkih i ekonomskih kriterijuma za pristupanje, kao i preuzimanje obaveza koje proističu iz članstva u EU, u procesu pridruživanja;
3) decentralizovano upravljanje jeste jedan od načina upravljanja fondovima EU u kome akreditovana nacionalna tela obavljaju poslove koji se odnose na programiranje, ugovaranje, sprovođenje, vršenje plaćanja, kao i praćenje i vrednovanje usvojenih godišnjih nacionalnih programa;
4) paket za akreditaciju jeste skup dokumenata koji potvrđuju ispunjenost zahteva od strane odgovornih lica i tela za upravljanje pretpristupnom pomoći EU zemlje kandidata za samostalno upravljanje sredstvima pretpristupne pomoći EU, koji država korisnica dostavlja Evropskoj komisiji prilikom podnošenja zahteva za prenos ovlašćenja za upravljanje programima pretpristupne pomoći EU;
5) prenos ovlašćenja za upravljanje jeste postupak u kome se na osnovu odgovarajuće odluke Evropske komisije, na neko telo ili na više tela koja su ispunila utvrđene zahteve za dobijanje akreditacije, prenose nadležnosti i ovlašćenja za samostalno upravljanje programima pretpristupne pomoći EU;
6) godišnji nacionalni program jeste skup odobrenih sektorskih programa i projekata, koji se finansiraju iz utvrđenog budžeta za jednu programsku godinu, u okviru IPA komponente I, koji se sprovodi na osnovu odgovarajućeg potpisanog finansijskog sporazuma između Vlade Republike Srbije i Evropske komisije;
7) sektorski program jeste programski dokument koji na nivou sektora, u skladu sa usvojenom sektorskom strategijom, utvrđuje prioritete, ciljeve, mere i operacije za njihovo sprovođenje;
8) projekat jeste grupa aktivnosti koje doprinose realizaciji jasno utvrđenog cilja, u okviru definisanog vremenskog perioda i sa definisanim budžetom, a koje se realizuju kroz ugovor koji se zaključuje između ugovarača i Tela za ugovaranje;
9) mera jeste grupa aktivnosti kojima se ostvaruje određeni rezultat u okviru sektorskog programa, a koja se sprovodi kroz operacije;
10) grant jesu bespovratna finansijska sredstva koja se dodeljuju licu ili organizaciji radi sprovođenja unapred definisanih aktivnosti i koja se uređuju sporazumom ili ugovorom između korisnika i Tela za ugovaranje prema pravilima EU;
11) korisnik Vlada u ime Republike Srbije;
12) krajnji korisnik jeste organ državne uprave koji je odgovoran za predlaganje i sprovođenje sektorskog programa/mera i/ili projekata. Krajnji korisnik može istovremeno biti i krajnji primalac;
13) krajnji primalac jeste telo, organ državne uprave, jedinica lokalne samouprave ili druga organizacija koja, u skladu sa odredbama sporazuma sa krajnjim primaocem, učestvuje u sprovođenju ugovora kroz koje se sprovode sektorski programi/mere i/ili projekti i na koju se prenosi vlasništvo nad dobrima pribavljenim na osnovu tih ugovora, bilo da se radi o ugovorima o pružanju usluga, nabavci robe ili izvođenju radova;
14) ugovarač jeste pružalac usluga (uključujući tvining partnera), isporučilac robe, izvođač radova ili korisnik bespovratnih sredstava koji zaključuje ugovor sa Telom za ugovaranje;
15) princip odgovornog finansijskog upravljanja podrazumeva primenu načela kojima se obezbeđuju tačnost, transparentnost, ekonomičnost, efikasnost i delotvornost u postupanju sa ugovorima, transakcijama i finansijskim sredstvima tokom sprovođenja programa koji se finansiraju iz sredstava pretpristupne pomoći EU;
16) nepravilnost jeste svako kršenje neke odredbe propisanih pravila i ugovora, koje je posledica postupka ili propusta lica zaposlenih u telima u sistemu za decentralizovano upravljanje programima pretpripristupne pomoći EU, ugovarača, krajnjih korisnika i krajnjih primalaca, a koje kao posledicu ima ili bi moglo imati, opterećenje budžeta Evropske unije neopravdanim troškom.
II. ODGOVORNA LICA I TELA U SISTEMU UPRAVLJANJA PROGRAMIMA PRETPRISTUPNE POMOĆI U OKVIRU IPA KOMPONENTE I
Odgovorna lica i tela
Član 3.
U sistemu decentralizovanog upravljanja programima pretpristupne pomoći EU, u okviru IPA komponente I, imenuju se sledeća odgovorna lica i tela:
nacionalni IPA koordinator (National IPA Coordinator – NIPAC);
nacionalni službenik za akreditaciju (Competent Accrediting Officer – CAO);
nacionalni službenik za odobravanje (National Authorising Officer – NAO);
Nacionalni fond (National Fund – NF);
Operativna struktura za sprovođenje programa pretpristupne pomoći u okviru IPA komponente I.
Prava i obaveze odgovornih lica i tela iz stava 1. ovog člana, kao i njihovi međusobni odnosi, uređuju se posebnim sporazumima o sprovođenju iz člana 15. ove uredbe, operativnim sporazumima iz člana 16. ove uredbe, sporazumima sa krajnjim primaocima iz člana 17. ove uredbe, kao i priručnicima sa procedurama o načinu rada i obavljanju poverenih poslova, iz člana 18. ove uredbe.
Nacionalni IPA koordinator
Član 4.
Nacionalni IPA koordinator jeste predstavnik Vlade ili državni službenik na položaju.
Nacionalnog IPA koordinatora imenuje Vlada.
Nacionalni IPA koordinator odgovoran je za sveobuhvatnu koordinaciju i sprovođenje finansijske pomoći u okviru IPA komponente I, u smislu postizanja ciljeva i ostvarivanja rezultata, usklađivanje procesa pristupanja i korišćenja pretpristupne pomoći, i saradnju sa Evropskom komisijom u vezi sa korišćenjem IPA komponente I.
Nacionalni IPA koordinator obavlja sledeće poslove:
obezbeđuje doslednost, koordinaciju i usklađivanje programa finansiranih kroz IPA komponentu I sa programima finansiranim kroz ostale IPA komponente, kako bi se ostvario njihov optimalan učinak;
obezbeđuje godišnje programiranje IPA komponente I na nacionalnom nivou i utvrđuje procedure za programiranje IPA komponente I, kao i uloge i odgovornosti svih institucija koje učestvuju u procesu programiranja zasnovanog na principu odgovornog finansijskog upravljanja;
odgovaran je za sprovođenje godišnjih nacionalnih programa, sektorskih programa i projekata finansiranih u okviru IPA komponente I, u smislu postizanja ciljeva i ostvarivanja rezultata;
prati sprovođenje IPA komponente I, na nivou godišnjih nacionalnih programa, sektorskih programa i projekata, utvrđuje procedure za praćenje sprovođenja sektorskih programa i/ili projekata finansiranih iz IPA komponente I i vrši nadzor nad sprovođenjem korektivnih mera;
priprema obavezujuća uputstava i smernice Operativnoj strukturi, iz člana 9. ove uredbe, za pitanja iz nadležnosti nacionalnog IPA kooordinatora;
izrađuje i dostavlja godišnje i konačne izveštaje o sprovođenju IPA i izrađuje i dostavlja godišnje i konačne izveštaje o sprovođenju IPA komponente I Evropskoj komisiji;
organizuje sastanke Odbora za praćenje IPA, Odbora za praćenje IPA komponente I, sektorskih pododbora za praćenje IPA komponente I i ko-predsedava Odborom za praćenje IPA sa Evropskom komisijom;
prati održivost i efekte sektorskih programa i/ili projekata finansiranih sredstvima IPA komponente I, prati ispunjenost preduslova za otpočinjanje postupaka sprovođenja javnih nabavki, kao i korišćenje dobara nabavljenih sredstava IPA komponente I od strane krajnjih primalaca nakon realizacije ugovora kroz koje se sprovode sektorski programi i/ili projekti;
organizuje postupke vrednovanja programa finansiranih u okviru IPA komponente I na svim nivoima i utvrđuje odgovarajuće procedure za sprovođenje tih postupaka;
obezbeđuje vidljivost i informisanje javnosti o korišćenju sredstava iz IPA komponente I u skladu sa zahtevima i pravilima Evropske unije i utvrđuje odgovarajuće procedure za sprovođenje tih aktivnosti.
Stručne i administrativno-tehničke poslove za Nacionalnog IPA koordinatora obavlja Tehnički sekretarijat Nacionalnog IPA koordinatora.
Nacionalni službenik za akreditaciju
Član 5.
Nacionalni službenik za akreditaciju jeste ministar nadležan za poslove finansija.
Nacionalni službenik za akreditaciju obavlja sledeće poslove:
izdaje, prati i suspenduje ili povlači akreditaciju nacionalnom službeniku za odobravanje i Nacionalnom fondu;
dobija uverenje o ispunjenosti svih zahteva potrebnih za zadržavanje akreditacije iz tačke 1. ovog stava;
odobrava priručnike sa procedurama o načinu rada i obavljanju poverenih poslova nacionalnog službenika za odobravanje/Nacionalnog fonda;
obaveštava Evropsku komisiju o akreditaciji nacionalnog službenika za odobravanje, kao i o promenama koje se tiču njegove akreditacije.
Nacionalni službenik za odobravanje
Član 6.
Nacionalnog službenika za odobravanje imenuje Vlada, na predlog nacionalnog službenika za akreditaciju.
Nacionalni službenik za odobravanje odgovoran je za finansijsko upravljanje sredstvima EU u Republici Srbiji i za delotvorno funkcionisanje sistema upravljanja i kontrole u okviru IPA u smislu obezbeđivanja zakonitosti i regularnosti transakcija.
Nacionalni službenik za odobravanje obavlja sledeće poslove:
obezbeđuje uverenje o regularnosti i zakonitosti osnovnih transakcija;
podnosi sertifikovani izveštaj o troškovima i zahtev za sredstvima Evropskoj komisiji;
potvrđuje postojanje i tačnost stavki sufinansiranja;
obezbeđuje obavezujuća uputstava i smernice Operativnoj strukturi iz člana 9. ove uredbe i prati njen rad za pitanja iz njegove nadležnosti;
izdaje, prati i suspenduje ili povlači akreditaciju Operativne strukture za IPA komponentu I;
obezbeđuje postojanje i delotvorno funkcionisanje sistema upravljanja pomoći u okviru IPA komponente I;
obezbeđuje delotvornost i efikasnost sistema interne kontrole koji se odnosi na upravljanje novčanim sredstvima;
sastavlja godišnje izjave o usklađenosti i izveštava Evropsku komisiju o sistemu upravljanja i kontrole, a kopiju godišnje izjave o usklađenosti prosleđuje nacionalnom službeniku za akreditaciju;
obezbeđuje funkcionisanje odgovarajućeg sistema izveštavanja i informisanja;
sprovodi korektivne mere u skladu sa nalazima državnog organa zaduženog za reviziju sistema upravljanja sredstvima Evropske unije i revizora iz Evropske komisije i izveštava Evropsku komisiju o sprovedenim merama;
obaveštava Evropsku komisiju i nacionalnog službenika za akreditaciju, o svakoj značajnoj promeni koja se odnosi na sistem upravljanja i kontrole;
obezbeđuje utvrđivanje svake nepravilnosti i neodložno obaveštavanje o toj nepravilnosti;
obezbeđuje izvršavanje finansijskih ispravki u vezi sa potvrđenim nepravilnostima;
osigurava adekvatno izveštavanje i praćenje postupanja u slučajevima kada postoji sumnja da je izvršena prevara;
utvrđuje procedure za obavljanje poslova iz svoje nadležnosti i o načinu rada sa nacionalnim službenikom za akreditaciju, nacionalnim IPA koordinatorom, Nacionalnim fondom i sa Operativnom strukturom, iz člana 8. ove uredbe;
daje preporuke nacionalnom IPA koordinatoru u vezi sa sprovodljivošću predloženih sektorskih programa i/ili projekata, tokom procesa programiranja, u vezi administrativnih kapaciteta predlagača za njihovo sprovođenje.
Nacionalni službenik za odobravanje može angažovati nezavisne revizore u cilju sprovođenja dodatne revizije institucija koje čine sistem decentralizovanog upravljanja pretpristupnom pomoći EU u okviru IPA komponente I.
Nacionalni fond
Član 7.
Unutrašnja jedinica u ministarstvu nadležnom za poslove finansija obavlja poslove Nacionalnog fonda.
Nacionalni fond za svoj rad odgovara nacionalnom službeniku za odobravanje.
Nacionalni fond obavlja sledeće poslove:
vrši operativne poslove finansijskog upravljanja i kontrole korišćenja sredstava iz pretpristupne pomoći EU iz kojih se finansiraju godišnji nacionalni programi u okviru IPA komponente I;
ostvaruje saradnju sa unutrašnjim jedinicama i organima u sastavu ministarstva nadležnog za poslove finansija, koje obavljaju poslove pripreme budžeta, izvršenja budžeta, harmonizacije sistema finansijskog upravljanja i kontrole, interne revizije, računovodstvenog i finansijskog izveštavanja, kako bi sistem finansijskog upravljanja i računovodstva u okviru sistema decentralizovanog upravljanja pretpristupnom pomoći EU bio usaglašen sa zahtevima Evropske komisije;
vodi računovodstvenu evidenciju i vrši poslove finansijskog izveštavanja prema zahtevima Evropske komisije i u skladu sa priručnicima sa procedurama o načinu rada i obavljanju poverenih poslova, iz člana 18. ove uredbe;
priprema sertifikovani izveštaj o troškovima i zahtev za sredstvima koji se podnose Evropskoj komisiji;
daje preporuke nacionalnom službeniku za odobravanje iz svoje nadležnosti u vezi sa sprovodljivošću sektorskih programa i/ili projekata u procesu programiranja godišnjih nacionalnih programa u okviru IPA komponente I;
pruža podršku nacionalnom službeniku za odobravanje u kontroli rada Operativne strukture za sprovođenje programa pretpristupne pomoći u okviru IPA komponente I, uključujući i sprovođenje kontrole na terenu;
uspostavlja sistem prepoznavanja i izveštavanja o nepravilnostima, prati sprovođenje korektivnih mera i povraćaj sredstava po osnovu potvrđenih nepravilnosti;
pruža, po potrebi, podršku u radu Odbora za praćenje IPA;
obavlja druge poslove koji su utvrđeni odgovarajućim priručnicima sa procedurama o načinu rada i obavljanju poverenih poslova iz člana 18. ove uredbe.
III. OPERATIVNA STRUKTURA ZA UPRAVLJANJE PROGRAMIMA PRETPRISTUPNE POMOĆI EU U OKVIRU IPA KOMPONENTE I
Operativna struktura za upravljanje programima pretpristupne pomoći EU u okviru IPA komponente I
Član 8.
Operativna struktura za upravljanje programima pretpristupne pomoći EU u okviru IPA komponente I se uspostavlja kao skup odgovornih lica i tela u okviru državne uprave, koja su odgovorna za obavljanje poslova upravljanja pretpristupnom pomoći EU u okviru IPA komponente I.
Odgovorna lica i tela koja čine operativnu strukturu iz stava 1. ovog člana, dužna su da u obavljanju svojih poslova poštuju odgovarajuće odredbe potpisanih finansijskih sporazuma na osnovu kojih se sprovode godišnji nacionalni programi u okviru IPA komponente I, sporazuma o sprovođenju iz člana 15. ove uredbe, operativnih sporazuma iz člana 16. ove uredbe, sporazuma sa krajnjim primaocima iz člana 17. ove uredbe, kao i procedure iz priručnika sa procedurama o načinu rada i obavljanju poverenih poslova iz člana 18. ove uredbe.
Odgovorna lica i tela
Član 9.
Operativnu strukturu iz člana 8. ove uredbe čine:
Tehnički sekretarijat nacionalnog IPA koordinatora;
službenik za odobravanje programa;
službenici za programe pomoći;
Telo za ugovaranje;
IPA unutrašnje jedinice.
Tehnički sekretarijat nacionalnog IPA koordinatora
Član 10.
Tehnički sekretarijat nacionalnog IPA koordinatora određuje Vlada.
Tehnički sekretarijat nacionalnog IPA koordinatora obavlja sledeće poslove:
koordinira proces programiranja IPA sredstava, kao i identifikaciju i utvrđivanje prioriteta za finansiranje iz IPA komponente I;
pruža pomoć nacionalnom IPA koordinatoru u utvrđivanju procedure za programiranje i praćenje sprovođenja IPA komponente I i definisanje uloga i odgovornosti institucija u procesu programiranja i praćenja sprovođenja;
koordinira proces programiranja IPA komponente I, prati sprovođenje procesa programiranja i pruža pomoć institucijama koje učestvuju u programiranju;
pruža tehničku pomoć nacionalnom IPA koordinatoru u osnivanju, predsedavanju i organizovanju rada Odbora za praćenje IPA, Odbora za praćenje IPA komponente I i odgovarajućih sektorskih pododbora za praćenje;
pruža tehničku pomoć nacionalnom IPA koordinatoru u izradi godišnjih i konačnih izveštaja o sprovođenju IPA, kao i u izradi godišnjih i konačnih izveštaja o sprovođenju IPA komponente I;
prikuplja i analizira redovne izveštaje o praćenju IPA sektorskih programa i projekata u smislu postizanja cilja i ostvarivanja rezultata;
priprema redovne izveštaje za sastanke sektorskih pododbora za praćenje IPA komponente I;
organizuje i sprovodi praćenje realizacije sektorskih programa/mera i/ili projekata, kao i vršenje nadzora nad sprovođenjem preporuka koje su date tokom postupka praćenja i to u trajanju od najmanje jedne godine nakon izvršenja poslednjeg ugovora u okviru sektorskog programa i/ili projekta;
prati ispunjenost preduslova za otpočinjanje postupaka sprovođenja javnih nabavki u okviru sektorskog programa/projekta;
konsultuje se sa službenikom za odobravanje programa u vezi sa planiranjem nabavki finansiranih iz IPA komponente I i praćenjem sprovođenja nabavki i ugovaranja;
sprovodi odgovarajuće mere u vezi sa obezbeđivanjem vidljivosti aktivnosti koje se finansiraju iz IPA, uključujući izradu i praćenje sprovođenja Strategije komunikacije za IPA;
Nacionalni IPA koordinator utvrđuje procedure o načinu rada i obavljanju poverenih poslova, iz člana 18. ove uredbe, za Tehnički sekretarijat nacionalnog IPA koordinatora.
Službenik za odobravanje programa
Član 11.
Službenika za odobravanje programa imenuje nacionalni službenik za odobravanje, nakon konsultacija sa nacionalnim IPA koordinatorom, za upravljanje Telom za ugovaranje.
Službenik za odobravanje programa odgovoran je za organizaciju i realizaciju poslova koji su u nadležnosti Tela za ugovaranje, za poslove Operativne strukture iz člana 8. ove uredbe koji se odnose na sprovođenje ugovora kroz koje se realizuju sektorski programi i/ili projekti, kao i za obezbeđivanje zakonitosti i regularnosti aktivnosti koje su u njegovoj nadležnosti u okviru Operativne strukture.
Službenik za odobravanje programa odgovoran je nacionalnom IPA koordinatoru za izvršenje ugovora.
Službenik za odobravanje programa obavlja sledeće poslove:
uspostavlja sistem za sprovođenje postupaka javnih nabavki, ugovara, upravlja i sprovodi ugovore, kontroliše izvršavanje ugovornih obaveza, plaća ugovaračima, obezbeđuje povraćaj sredstava od strane ugovarača, krajnjih korisnika i krajnjih primaoca u slučaju nepravilnosti, i dostavlja zahtev za plaćanje Nacionalnom fondu;
zaključuje ugovore za sprovođenje sektorskih programa/mera i/ili projekata koji se finansiraju iz pretpristupne pomoći EU u okviru IPA komponente I, u ime korisnika;
obezbeđuje izvršenje predmeta ugovora kojim se postižu ciljevi sektorskih programa/projekata;
daje preporuke nacionalnom službeniku za odobravanje iz svoje nadležnosti u vezi sa sprovodljivošću sektorskih programa/mera i/ili projekata u procesu programiranja godišnjih nacionalnih programa u okviru IPA komponente I;
izveštava nacionalnog službenika za odobravanje o nepravilnostima, prati sprovođenje korektivnih mera i povraćaj sredstava od strane ugovarača, krajnjih korisnika i krajnjih primaoca usled nepravilnosti;
obezbeđuje sprovođenje korektivnih mera u skladu sa nalazima državnog organa zaduženog za reviziju sistema upravljanja sredstvima Evropske unije, revizora iz Evropske komisije i nacionalnog službenika za odobravanje, i izveštava nacionalnog službenika za odobravanje o sprovedenim merama;
učestvuje u praćenju sprovođenja i vrednovanju IPA, IPA komponente I, sektorskih programa i projekata u skladu sa sporazumom o sprovođenju iz člana 15. ove uredbe;
obavlja druge poslove utvrđene sporazumom o sprovođenju iz člana 15. ove uredbe, operativnim sporazumima, iz člana 16. ove uredbe, sporazumima sa krajnjim primaocima iz člana 17. ove uredbe, kao i priručnicima sa procedurama o načinu rada i obavljanju poverenih poslova iz člana 18. ove uredbe.
Službenik za programe pomoći
Član 12.
Službenik za odobravanje programa imenuje službenika za programe pomoći u institucijama krajnjeg korisnika.
Imenovanje službenika za programe pomoći ne isključuje odgovornost službenika za odobravanje programa za njihovo izvršenje.
Službenik za programe pomoći pruža podršku službeniku za odobravanje programa u pripremi i tehničkom sprovođenju ugovora. Službenik za programe pomoći odgovoran je nacionalnom IPA koordinatoru za postizanje ciljeva sektorskih programa, mera u okviru njih i/ili projekata u okviru njegove nadležnosti.
Službenik za programe pomoći odgovara nacionalnom IPA koordinatoru za:
pripremanje sektorskih programa, mera u okviru njih i/ili projekata u okviru njegove nadležnosti finansiranih iz pretpristupne pomoći EU u okviru IPA komponente I i učestvovanje u procesu programiranja;
obezbeđivanje ispunjenosti preduslova za sprovođenje sektorskih programa/mera, projekata i ugovora;
održivost i upotrebu/primenu/korišćenje rezultata sektorskih programa;
praćenje sprovođenja sektorskih programa, projekata i/ili pojedinih mera u okviru sektorskih programa, uključujući pripremanje izveštaja o praćenju i učestvovanje u radu odgovarajućih sektorskih pododbora, Odbora za praćenje IPA komponente I i Odbora za praćenje IPA u skladu sa instrukcijama nacionalnog IPA koordinatora iz člana 4. ove uredbe;
sprovođenje korektivnih mera u skladu sa preporukama sektorskih pododbora, Odbora za praćenje IPA komponente I, Odbora za praćenje IPA, u skladu sa operativnim sporazumima iz člana 17. ove uredbe;
učestvovanje u procesu vrednovanja IPA programa u skladu sa instrukcijama nacionalnog IPA koordinatora iz člana 4. ove uredbe.
Službenik za programe pomoći odgovara službeniku za odobravanje programa za:
pripremanje i pravovremeno dostavljanje dokumentacije neophodne za sprovođenje postupka javnih nabavki;
predlaganje članova sa pravom glasa za učešće u radu Odbora za ocenu ponuda na zahtev službenika za odobravanje programa, kao i pružanje podrške u procesu ugovaranja;
pružanje podrške u procesu praćenja realizacije ugovora i utvrđivanju opravdanosti troškova.
Službenik za programe pomoći obavlja i sledeće poslove:
uspostavlja sistem upravljanja i kontrole u svojoj instituciji, u skladu sa zahtevima nacionalnog službenika za odobravanje i zahtevima za akreditaciju Operativne strukture iz člana 8. ove uredbe i dostavlja informacije i dokumenta potrebna za dobijanje i zadržavanje akreditacije službenika za odobravanje programa;
planira i obezbeđuje sredstva za nacionalno sufinansiranje sektorskih programa, mera u okviru sektorskih programa i/ili projekata, u saradnji sa Nacionalnim fondom iz člana 7. ove uredbe, koji se finansiraju iz pretpristupne pomoći EU u okviru IPA komponente I;
postupa po nalazima interne i eksterne revizije, kao i nacionalnog službenika za odobravanje, sprovodi korektivne mere i izveštava službenika za odobravanje programa i nacionalnog službenika za odobravanje o sprovedenim merama;
obavlja druge poslove utvrđene operativnim sporazumima iz člana 16. ove uredbe i priručnicima sa procedurama o načinu rada i obavljanju poverenih poslova iz člana 18. ove uredbe.
Telo za ugovaranje
Član 13.
Telo za ugovaranje odgovorno je za poslove sprovođenja postupka javnih nabavki, ugovaranja, vršenja plaćanja, računovodstva, praćenja sprovođenja ugovora i finansijskog izveštavanja u vezi sa nabavkom usluga, robe, radova i grantova koji se finansiraju iz pretpristupne pomoći EU u okviru IPA komponente I.
Telo za ugovaranje obavlja sledeće poslove:
planira, priprema i sprovodi postupke javnih nabavki u cilju realizacije sektorskih programa i/ili projekata koji se finansiraju kroz godišnje nacionalne programe u okviru IPA komponente I;
ugovara, sprovodi i upravlja ugovorima, i kontroliše izvršavanje ugovorenih obaveza, bilo direktno ili kroz poveravanje poslova drugom telu;
planira finansijska sredstva na osnovu plana javnih nabavki, priprema zahteve za sredstvima i vrši plaćanja ugovaračima;
primenjuje računovodstvene standarde i procedure u skladu sa zahtevima Evropske komisije;
izveštava o nepravilnostima, sprovodi i prati sprovođenje korektivnih mera i povraćaj sredstava od ugovarača usled nepravilnosti;
postupa po nalazima interne i eksterne revizije i sprovodi korektivne mere;
obezbeđuje revizorski trag i ispunjava zahteve u vezi sa izveštavanjem i pružanjem informacija Evropskoj komisiji, nacionalnom IPA koordinatoru, nacionalnom službeniku za odobravanje i Nacionalnom fondu u skladu sa priručnicima sa procedurama o načinu rada i obavljanju poverenih poslova iz člana 18. ove uredbe;
obavlja druge poslove utvrđene priručnicima sa procedurama o načinu rada i obavljanju poverenih poslova iz člana 18. ove uredbe.
Telo za ugovaranje dužno je da sprovodi svoje obaveze u skladu sa principom odgovornog finansijskog upravljanja.
IPA unutrašnja jedinica
Član 14.
Organi državne uprave, koji obavljaju poslove programiranja, sprovođenja i praćenja sektorskih programa, mera u okviru sektorskih programa i/ili projekata koji se finansiraju iz sredstava pretpristupne pomoći EU u okviru IPA komponente I, mogu u skladu sa zakonom kojim se uređuje položaj ministarstava, da obrazuju IPA unutrašnje jedinice.
IPA unutrašnja jedinica pruža operativnu podršku službeniku za programe pomoći u procesima programiranja , sprovođenja i praćenja sektorskih programa, mera u okviru sektorskih programa i/ili projekata iz stava 1. ovog člana i za svoj rad odgovara službeniku za programe pomoći.
Poslovi programiranja i poslovi sprovođenja i praćenja sektorskih programa, mera u okviru sektorskih programa i/ili projekata se obavljaju odvojeno u okviru IPA unutrašnje jedinice.
IPA unutrašnja jedinica obavlja sledeće poslove:
obavlja operativne poslove u vezi sa pripremom sektorskih programa, mera u okviru sektorskih programa i/ili projekata tokom procesa programiranja;
planira sredstva za nacionalno sufinansiranje odobrenih sektorskih programa i/ili projekata;
priprema dokumentaciju neophodnu za sprovođenje postupaka javnih nabavki;
prati sprovođenje ugovora, uključujući i vršenje provera i dostavljanje relevantnih dokumenata i informacija koje su potrebne službeniku za programe pomoći za izradu izveštaja o praćenju;
prati sprovođenje sektorskih programa, projekata i/ili pojedinih mera u okviru sektorskih programa;
sprovodi postupke utvrđivanja nepravilnosti i izveštavanja o nepravilnostima u skladu sa utvrđenim priručnicima sa procedurama o načinu rada i obavljanju poverenih poslova;
učestvuje u organizaciji procesa vrednovanja IPA programa;
obezbeđuje revizorski trag i ispunjenje svih zahteva u vezi sa izveštavanjem i pružanjem informacija službeniku za odobravanje programa, nacionalnom službeniku za odobravanje i nacionalnom IPA koordinatoru, u skladu sa priručnicima sa procedurama o načinu rada i obavljanju poverenih poslova iz člana 18. ove uredbe;
obavlja druge poslove utvrđene operativnim sporazumima iz člana 16. ove uredbe, sporazumima sa krajnjim primaocima iz člana 17. ove uredbe, kao i priručnicima sa procedurama o načinu rada i obavljanju poverenih poslova iz člana 18. ove uredbe.
IPA unutrašnja jedinica dužna je da sprovodi svoje obaveze u skladu sa principom odgovornog finansijskog upravljanja.
IV. UREĐIVANJE MEĐUSOBNIH ODNOSA IZMEĐU ODGOVORNIH LICA I TELA ZA SPROVOĐENJE PROGRAMA PRETPRISTUPNE POMOĆI EU U OKVIRU IPA KOMPONENTE I
Sporazumi o sprovođenju sektorskih programa i projekata koji se finansiraju u okviru IPA komponente I – Pomoć u tranziciji i izgradnja institucija
Član 15.
Nacionalni IPA koordinator, nacionalni službenik za odobravanje i službenik za odobravanje programa sporazumom o sprovođenju sektorskih programa i projekata koji se finansiraju u okviru IPA komponente I – Pomoć u tranziciji i izgradnja institucija uređuju međusobna prava i obaveze u vezi sa pripremom, koordinacijom, sprovođenjem, praćenjem, vrednovanjem i izveštavanjem o sprovođenju sektorskih programa i/ili projekata koji se finansiraju u okviru IPA komponente I – Pomoć u tranziciji i izgradnja institucija u skladu sa odredbama ove uredbe.
Operativni sporazumi o programiranju, sprovođenju, praćenju i vrednovanju projekata koji se finansiraju u okviru IPA komponente I – Pomoć u tranziciji i izgradnja institucija
Član 16.
Nacionalni IPA koordinator, službenik za odobravanje programa i službenik za programe pomoći operativnim sporazumom o programiranju, sprovođenju, praćenju i vredovanju projekata koji se finansiraju u okviru IPA komponente I – Pomoć u tranziciji i izgradnja institucija, uređuju međusobna prava i obaveze u vezi sa pripremom, koordinacijom, sprovođenjem, praćenjem, vrednovanjem i izveštavanjem o sprovođenju sektorskih programa i/ili projekata koji se finansiraju iz IPA komponente I – Pomoć u tranziciji i izgradnja institucija, u skladu sa odredbama ove uredbe.
Sporazum sa krajnjim primaocima
Član 17.
Sporazumi sa krajnjim primaocima se, po potrebi, zaključuju između službenika za odobravanje programa, službenika za programe pomoći i krajnjeg primaoca, u skladu sa odredbama finansijskih sporazuma na osnovu kojih se sprovode godišnji nacionalni programi u okviru IPA komponente I – Pomoć u tranziciji i izgradnja institucija, a pre zaključenja ugovora sa ugovaračima radi sprovođenja sektorskih programa i/ili projekata.
Sadržaj sporazuma sa krajnjim primaocima zavisi od prirode projekta, sadržaja ugovora koji se zaključuju sa ugovaračima, pravnog statusa i položaja krajnjeg primaoca na osnovu kojih se regulišu međusobna prava i obaveze potpisnika sporazuma.
Priručnici o procedurama o načinu rada i obavljanju poslova
Član 18.
Radi efikasnog obavljanja poslova i bližeg utvrđivanja načina rada u procesima programiranja, sprovođenja, praćenja i vrednovanja sektorskih programa i/ili projekata koji se finansiraju iz pretpristupne pomoći EU u okviru IPA komponente I – Pomoć u tranziciji i izgradnja institucija, odgovorna lica i tela, iz članova 3. i 9. ove uredbe, utvrđuju odgovarajuće priručnike sa procedurama o načinu rada i obavljanju poslova.
Priručnike sa procedurama o načinu rada i obavljanju poverenih poslova za odgovorna lica i tela koja čine operativnu strukturu, iz člana 9. ove uredbe, odobrava nacionalni službenik za odobravanje.
Nacionalni službenik za akreditaciju odobrava priručnike o procedurama o načinu rada i obavljanju poslova za nacionalnog službenika za odobravanje i Nacionalni fond.
Nacionalni službenik za akreditaciju priprema i odobrava priručnike sa procedurama o načinu rada i obavljanju poslova iz svoje nadležnosti, kao i aktivnosti zaposlenih koji pružaju administrativnu podršku njegovom radu.
Priručnici sa procedurama o načinu rada i obavljanju poslova su sastavni deo paketa za akreditaciju, koji se podnosi Evropskoj komisiji, uz zahtev za prenos ovlašćenja za upravljanje programima pretpristupne pomoći EU u okviru IPA komponente I – Pomoć u tranziciji i izgradnja institucija.
Odgovorna lica i tela dužni su da u svom radu primenjuju procedure iz ovog člana.
V. UPRAVLJANJE NEPRAVILNOSTIMA
Nepravilnosti
Član 19.
Nacionalni službenik za odobravanje odgovoran je za istragu prijavljenih nepravilnosti i postupanje u slučaju potvrđenih nepravilnosti, kao i za izveštavanje o nepravilnostima Evropskoj komisiji.
Nacionalni službenik za odobravanje daje obavezujuće instrukcije odgovornim licima i telima iz člana 3. ove uredbe i krajnjim korisnicima/krajnjim primaocima, u vezi sa merama koje je potrebno preduzeti radi sprečavanja i suzbijanja nepravilnosti.
Državni službenik, zaposleni ili treće lice dužni su da prijave svako odstupanje, nedoslednost ili kršenje propisa koje predstavlja nepravilnost ili izaziva osnovanu sumnju da je došlo do prevare.
Način prijavljivanja i postupanja u vezi sa nepravilnostima uređuju se sporazumom o sprovođenju iz člana 15. ove uredbe, operativnim sporazumom iz člana 16. ove uredbe i priručnicima sa procedurama o načinu rada i obavljanju poslova iz člana 18. ove uredbe.
Državni službenik i zaposleni u telima uključenim u sprovođenje programa pretpristupne pomoći EU u okviru IPA komponente I – Pomoć u tranziciji i izgradnja institucija, dužni su da potpišu izjavu da su upoznati sa pojmom nepravilnosti i sa sistemom prijavljivanja nepravilnosti.
Protiv državnog službenika, zaposlenog ili trećeg lica koje prijavi nepravilnost u toku sprovođenja programa pretpristupne pomoći EU u okviru IPA komponente I – Pomoć u tranziciji i izgradnja institucija ne može se pokrenuti disciplinski postupak, doneti rešenje o prestanku radnog odnosa ili otkaz ugovora o radu, niti preduzeti bilo koja mera koja negativno utiče na radno-pravni status po osnovu podnete prijave o nepravilnosti, u skladu sa Zakonom o Agenciji za borbu protiv korupcije („Službeni glasnik RS” br. 97/08, 53/10, 66/11 i 67/13) i Pravilnikom o zaštiti lica koje prijavi sumnju na korupciju („Službeni glasnik RS” broj 56/11) i ostalim pravnim aktima koja se odnose na zaštitu uzbunjivača.
Identitet državnog službenika, zaposlenog ili trećeg lica koje prijavi sumnju na nepravilnost čuva se u tajnosti, u skladu sa propisima.
Nacionalni službenik za odobravanje iz člana 6. ove uredbe odgovoran je za koordinaciju svih pravnih, administrativnih i operativnih aspekata zaštite finansijskih interesa EU i za neposrednu saradnju sa Evropskom kancelarijom za borbu protiv prevara (European Anti – Fraud Office – OLAF).
Nacionalni službenik za odobravanje odgovoran je i za obezbeđivanje odgovarajućih načina izveštavanja i za praćenje, u saradnji sa ovlašćenim nacionalnim telima, mera koje su preduzete u vezi sa slučajevima sumnji na prevaru.
Povraćaj sredstava
Član 20
Korisnik sredstava iz IPA dužan je da u skladu sa članom 29. Okvirnog sporazuma između Vlade Republike Srbije i Komisije evropskih zajednica o pravilima za saradnju koja se odnose na finansijsku pomoć Evropske zajednice Republici Srbiji u okviru sprovođenja pomoći prema pravilima instrumenta pretpristupne pomoći (IPA) izvrši povraćaj nepropisno utrošenih sredstava.
Za izvršena plaćanja za koje nije postojao pravni osnov, povraćaj sredstava u visini izvršenog plaćanja se vrši, u skladu sa sporazumom o sprovođenju iz člana 15. ove uredbe, operativnim sporazumom iz člana 16. ove uredbe, sporazumom sa krajnjim primaocem iz člana 17. ove uredbe i odgovarajućim procedurama iz priručnika sa procedurama o načinu rada i obavljanju poslova iz člana 18. ove uredbe.
Ugovorom između službenika za odobravanje programa i ugovarača uređuje se povraćaj nepropisno isplaćenih sredstava, kao i mogućnosti prebijanja dugovanja.
VI. PROGRAMIRANJE PRETPRISTUPNE POMOĆI EU U OKVIRU IPA
KOMPONENTE I – POMOĆ U TRANZICIJI I IZGRADNJA INSTITUCIJA
Programiranje pretpristupne pomoći EU u okviru IPA komponente I
Član 21.
Nacionalni IPA koordinator odgovoran je za godišnje programiranje IPA komponente I – Pomoć u tranziciji i izgradnja institucija na nacionalnom nivou, utvrđuje proceduru za programiranje IPA komponente I – Pomoć u tranziciji i izgradnja institucija, kao i uloge i odgovornosti svih institucija koje učestvuju u procesu programiranja.
Nacionalni IPA koordinator utvrđuje dinamiku i daje smernice za godišnje programiranje IPA komponente I – Pomoć u tranziciji i izgradnja institucija.
U procesu programiranja učestvuju službenici za programe pomoći, kao i organi državne uprave, posebne organizacije, službe Vlade, ostali državni organi i druge institucije i organizacije u skladu sa priručnicima sa procedurama o načinu rada i obavljanju poslova iz člana 18. ove uredbe i smernicama nacionalnog IPA koordinatora.
U cilju obezbeđivanja koordinacije i efikasnosti procesa programiranja, nacionalni IPA koordinator obrazuje sektorske radne grupe. Osnovni zadatak sektorskih radnih grupa je predlaganje prioriteta za finansiranje iz IPA sredstava i obezbeđivanje koordinacije sa ostalim izvorima finansiranja.
Članovi sektorskih radnih grupa su predstavnici resornih ministarstava, posebnih organizacija, službi Vlade i drugih državnih organa. Članovi sektorskih radnih grupa su takođe i službenici za programe pomoći.
Nacionalni IPA koordinator donosi pravilnik o radu sektorskih radnih grupa.
Tokom procesa programiranja, nacionalni IPA koordinator konsultuje se sa nacionalnim službenikom za odobravanje po pitanju kapaciteta krajnjih korisnika za sprovođenje sektorskih programa i/ili projekata.
VII. PRAĆENJE SPROVOĐENJA I VREDNOVANJE PROGRAMA PRETPRISTUPNE POMOĆI EU U OKVIRU IPA KOMPONENTE I – POMOĆ U TRANZICIJI I IZGRADNJA INSTITUCIJA
Odbori za praćenje IPA
Član 22.
Odbor za praćenje IPA za sve IPA komponente je odgovoran za praćenje sprovođenja ukupne pretpristupne pomoći EU koja se realizuje kroz IPA.
Tehnički sekretarijat nacionalnog IPA koordinatora obavlja poslove sekretarijata Odbora za praćenje IPA programa i odgovoran je za pripremanje i dostavljanje svih materijala koje Odbor razmatra i o kojima raspravlja.
Odbor za praćenje IPA komponente I – Pomoć u tranziciji i izgradnja institucija odgovoran je za praćenje sprovođenja programa u okviru IPA komponente I.
Tehnički sekretarijat nacionalnog IPA koordinatora obavlja poslove sekretarijata Odbora za praćenje IPA komponente I – Pomoć u tranziciji i izgradnja institucija i odgovoran je za pripremanje i dostavljanje svih materijala koje on razmatra i o kojima raspravlja.
Nacionalni IPA koordinator, osniva sektorske pododbore za praćenje IPA komponente I – Pomoć u tranziciji i izgradnja institucija.
Tehnički sekretarijat nacionalnog IPA koordinatora obavlja poslove sekretarijata pododbora i odgovoran je za pripremanje i podnošenje svih materijala koje pododbori razmatraju i o kojima raspravlja.
Delokrug rada, članstvo, predsedavanje, izveštavanje i dinamika rada uređuju se poslovnikom za svaki od odbora i pododbora posebno, na predlog sekretarijata odbora i pododbora, u skladu sa odgovarajućim priručnicima sa procedurama o načinu rada i obavljanju poslova iz člana 18. ove uredbe, utvrđenim od strane nacionalnog IPA koordinatora.
Vrednovanje IPA programa
Član 23.
Vrednovanje programa pretpristupne pomoći EU u okviru IPA komponente I – Pomoć u tranziciji i izgradnja institucija vrši se u toku sprovođenja programa, u skladu sa odgovarajućim priručnicima sa procedurama o načinu rada i obavljanju poslova iz člana 18. ove uredbe, utvrđenim od strane nacionalnog IPA koordinatora.
VIII. KONTROLA I REVIZIJA U OKVIRU DECENTRALIZOVANOG UPRAVLJANJA
Kontrola i revizija ugovarača, krajnjih korisnika i krajnjih primalaca
Član 24.
Odgovorna lica i tela koja čine operativnu strukturu iz člana 9. ove uredbe, kao i Nacionalni fond iz člana 7. ove uredbe mogu da vrše kontrole na terenu kod ugovarača, korisnika grantova, krajnjih korisnika i krajnjih primalaca, u cilju kontrole izvršavanja ugovornih obaveza.
Ugovarači, krajnji korisnici i krajnji primaoci podležu reviziji koju vrše državni organ zadužen za reviziju sistema upravljanja sredstvima Evropske unije, Evropska komisija, Evropska kancelarija za borbu protiv prevara i Evropski revizorski sud u skladu sa članom 27. Okvirnog sporazuma.
Ugovarači, krajnji korisnici i krajnji primaoci dužni su da telima iz st. 1. i 2. ovog člana, obezbede pristup svojim zaposlenima, radnim prostorijama i dokumentaciji koja se odnosi na ugovore koje sprovode, koji se finansiraju iz sredstava pretpristupne pomoći EU, u skladu sa odredbama operativnog sporazuma iz člana 16. ove uredbe, sporazuma sa krajnjim primaocima iz člana 17. ove uredbe i ugovora koje potpisuje službenik za odobravanje programa iz člana 11. ove uredbe sa ugovaračima.
Ugovarači, krajnji korisnici i krajnji primaoci dužni su da čuvaju dokumentaciju u skladu sa odredbama potpisanih finansijskih sporazuma na osnovu kojih se sprovode godišnji nacionalni programi u okviru IPA komponente I – Pomoć u tranziciji i izgradnja institucija.
Kontrola i revizija rada operativne strukture
Član 25.
Nacionalni fond iz člana 7. ove uredbe, Tehnički sekretarijat nacionalnog IPA koordinatora iz člana 10. ove uredbe i Telo za ugovaranje iz člana 13. ove uredbe mogu da vrše kontrolu na terenu kod tela koja čine operativnu strukturu iz člana 9. ove uredbe u okviru svojih nadležnosti.
Odgovorna lica i tela koja čine operativnu strukturu iz člana 9. ove uredbe podležu reviziji koju vrše državni organ nadležan za reviziju sistema upravljanja sredstvima Evropske unije, Evropska komisija, Evropska kancelarija za borbu protiv prevara i Evropski revizorski sud u skladu sa članom 27. Okvirnog sporazuma.
Operativna struktura dužna je da predstavnicima tela i organa iz st. 1. i 2. ovog člana obezbedi pristup svojim zaposlenima, radnim prostorijama i relevantnoj dokumentaciji u vezi sa IPA programima i sredstvima u skladu sa odredbama potpisanih finansijskih sporazuma na osnovu kojih se sprovode godišnji nacionalni programi u okviru IPA komponente I – Pomoć u tranziciji i izgradnja institucija.
Odgovorna lica i tela koja čine operativnu strukturu iz člana 9. ove uredbe, dužna su da telima iz st. 1. i 2. ovog člana, obezbede pristup svojim zaposlenima, radnim prostorijama i dokumentaciji, i to u periodu od najmanje tri godine po završetku godišnjih nacionalnih programa u okviru IPA komponente I – Pomoć u tranziciji i izgradnja institucija.
Interna revizija
Član 26.
Internu reviziju tela u sistemu za upravljanje programima pretpristupne pomoći EU u okviru IPA komponente I – Pomoć u tranziciji i izgradnja institucija obavljaju interni revizori u organima državne uprave najmanje jednom godišnje.
Interni revizori iz stava 1. ovog člana, podnose revizorske izveštaje nadležnom rukovodiocu organa državne uprave, a kopije revizorskih izveštaja podnose direktno nacionalnom službeniku za odobravanje, nacionalnom IPA koordinatoru i službeniku za odobravanje programa.
Službenik za programe pomoći iz člana 12. ove uredbe izveštava nacionalnog službenika za odobravanje iz člana 6. ove uredbe, kao i nacionalnog IPA koordinatora i službenika za odobravanje programa o nalazima i preporukama revizije, kao i preduzetim merama na ispunjenju prihvaćenih preporuka interne revizije.
IX. ZAVRŠNE ODREDBE
Prestanak važenja ranijeg propisa
Član 27.
Danom stupanja na snagu ove uredbe prestaje da važi Uredba o decentralizovanom upravljanju sredstvima razvojne pomoći Evropske unije u okviru instrumenta pretpristupne pomoći (IPA) („Službeni glasnik RS”, br. 70/11 i 49/12).
Stupanje uredbe na snagu
Član 28.
Ova uredba stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u „Službenom glasniku Republike Srbije”.
05 Broj: 110-8830/2013
U Beogradu, 21. oktobra 2013. godine
V L A D A
PREDSEDNIKIvica Dačić