Na osnovu člana 35. stav 2. Zakona o planiranju i izgradnji („Službeni glasnik RS”, br. 72/09, 81/09 – ispravka, 64/10 – US i 24/11) i člana 42. stav 1. Zakona o Vladi („Službeni glasnik RS”, br. 55/05, 71/05 – ispravka, 101/07, 65/08, 16/11, 68/12 – US i 72/12),
Vlada donosi
O UTVRĐIVANJU PROSTORNOG PLANA PODRUČJA POSEBNE NAMENE INFRASTRUKTURNOG KORIDORA ŽELEZNIČKE PRUGE VALJEVO – LOZNICA
Član 1.
Utvrđuje se Prostorni plan područja posebne namene infrastrukturnog koridora železničke pruge Valjevo – Loznica (u daljem tekstu: Prostorni plan), koji je odštampan uz ovu uredbu i čini njen sastavni deo.
Član 2.
Prostornim planom utvrđuju se osnove organizacije, korišćenja, uređenja i zaštite područja posebne namene područja infrastrukturnog koridora železničke pruge Valjevo – Loznica na delovima teritorija gradova Valjeva i Loznice, i opština Osečine i Krupnja.
Član 3.
Prostorni plan sastoji se iz tekstualnog dela i grafičkih prikaza.
Tekstualni deo Prostornog plana objavljuje se u „Službenom glasniku Republike Srbije”.
Grafički prikazi (referalne karte) izrađeni su u razmeri 1: 50.000, i to: referalna karta br. 1. – Plan posebne namene prostora; referalna karta br. 2.1. – Mreža naselja i objekata javne namene, saobraćajne i vodoprivredne infrastrukture; referalna karta br. 2.2. – Mreže i objekti elektroenergetske, telekomunikacione i gasovodne infrastrukture; referalna karta br. 3. – Zaštićena prirodna i kulturna dobra i referalna karta 4. – Karta sprovođenja plana.
Grafički prikazi (detaljne referalne karte) izrađeni su u razmeri 1: 2.500, i to: referalna karta br. 4.1. – Sprovođenje plana grad Valjevo (list br. 4.1.A – Grad Valjevo, list br. 4.1.B – KO Zlatarić, list br.4.1.V – KO Pričević, list br.4.1.G – KO Beomužević i KO Pričević, list br.4.1.D – KO Kamenica i list br.4.1.Đ – KO Osladić); referalna karta br. 4.2. – Sprovođenje plana opštine Osečina (list br. 4.2.A – KO Dragijevica, list br. 4.2.B – Naselje Osečina, br. 4.2.V – KO Ostružanj – KO Plužac – KO Belotić i br. 4.2.G – KO Komirić); referalna karta br. 4.3. – Sprovođenje plana opštine Krupanj (list br. 4.3.A – KO Zavlaka – KO Brezovice), referalna karta br. 4.4. – Sprovođenje plana grad Loznica (list br. 4.4.A – KO Cikote – KO Donja Badanja – KO Filipovići, list br. 4.4.B – KO Simino Brdo – KO Jarebice, list 4.4.V – KO Šurice – KO Stupnica – KO Slatina, list 4.4.G – KO Gornje Nedeljice, list 4.4.D – Donje Nedeljice, list 4.4.Đ – KO Bradić, list 4.4.E – KO Lipnica i list 4.4.Ž – KO Šor).
Grafičke prikaze iz st. 3. i 4. ovog člana, izrađene u četrnaest primeraka, overava svojim potpisom ministar nadležan za poslove prostornog planiranja.
Član 4.
Prostorni plan se sprovodi neposredno lokacijskom dozvolom, i po potrebi urbanističkim planovima, kao i razvojnim planovima i programima, programima uređenja građevinskog zemljišta i programima zaštite životne sredine i prirode.
Član 5.
Grafički prikazi iz člana 3. st. 3. i 4. ove uredbe, čuvaju se trajno u Vladi Republike Srbije (jedan komplet), Ministarstvu prirodnih resursa, rudarstva i prostornog planiranja (jedan komplet), Ministarstvu energetike, razvoja i zaštite životne sredine (jedan komplet), Ministarstvu građevinarstva i urbanizma (jedan komplet), Ministarstvu saobraćaja (jedan komplet), Ministarstvu regionalnog razvoja i lokalne samouprave (jedan komplet), Ministarstvu poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede (jedan komplet), „Železnicama Srbije” a.d. (jedan komplet), gradu Valjevu (jedan komplet), gradu Loznici (jedan komplet), opštini Krupanj (jedan komplet), opštini Osečina (jedan komplet) i Republičkoj agenciji za prostorno planiranje (dva kompleta).
Dokumentaciona osnova na kojoj se zasniva Prostorni plan čuva se u Republičkoj agenciji za prostorno planiranje.
Član 6.
Pravo na neposredan uvid u grafičke prikaze iz člana 3. st. 3. i 4. ove uredbe imaju pravna i fizička lica, pod uslovima i na način koje bliže propisuje ministar nadležan za poslove prostornog planiranja.
Član 7.
Prostorni planovi jedinica lokalne samouprave, urbanistički planovi i projekti uskladiće se sa odredbama ove uredbe na način utvrđen Prostornim planom.
Planovi i programi razvoja koji se donose po posebnim propisima, propisi i drugi opšti akti uskladiće se sa odredbama ove uredbe u roku od godinu dana od dana njenog stupanja na snagu.
Prostorni planovi jedinica lokalne samouprave, urbanistički planovi i urbanistički projekti, kao i planovi i programi razvoja doneti do dana stupanja na snagu ove uredbe, primenjuju se u delovima koji nisu u suprotnosti sa ovom uredbom.
Član 8.
Ova uredba stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u „Službenom glasniku Republike Srbije”.
05 Broj: /2012
U Beogradu, 2012. godine
VLADA
PREDSEDNIKIvica Dačić
Prostorni plan područja posebne namene infrastrukturnog
koridora železničke pruge Valjevo-Loznica
I. Polazne osnove
1. Obuhvat i opis granica područja Prostornog plana
Odlukom o izradi Prostornog plana područja posebne namene infrastrukturnog koridora železničke pruge Valjevo-Loznica („Službeni glasnik RS”, broj 93/11) u skladu sa odredbama člana 35. stav 2. Zakona o planiranju i izgradnji („Službeni glasnik RS”, br. 72/09, 81/09 – ispravka, 64/10 – US i 24/11), železnička pruga Valjevo-Loznica obuhvata delove administrativnih područja gradova Valjeva i Loznice i opština Osečina i Krupanj, i to na celim katastarskim opštinama (u daljem tekstu: KO) Beomužević, Kamenica, Osladić, Pričević, Sedlari, Valjevo i Zlatarić na području grada Valjeva, Belotić, Dragijevica, Komirić, Osečina. Ostružanj i Plužac, na treitoriji opštine Osečina, Brezovice, Mojković i Zavlaka na teritoriji opštine Krupanj, Bradić, Cikote, Donja Badanja, Donje Nedeljice, Draginac, Filipovići, Gornje Nedeljice, Gornji Dobrić, Grnčara, Jarebice, Kozjak, Lipnica, Simino brdo, Slatina, Stupnica, Šor, Šurice, na teritoriji grada Loznice.
U obuhvatu Prostornog plana područja posebne namene infrastrukturnog koridora železničke pruge Valjevo-Loznica (u daljem tekstu: Prostorni plan) je prostor, ukupne površine od 42.848 ha na kome živi oko 82.526 stanovnika.
Tabela br.1. Obuhvat Prostornog plana po KO
PODRUČJE UKUPNO u ha BREZOVICE 1751.5204 MOJKOVIĆ 1083.8444 ZAVLAKA 1567.1383 Opština KRUPANJ 4402.5031 BRADIĆ 1136.2188 CIKOTE 2056.1568 DONJA BADANJA 1140.9877 DONJE NEDELJICE 739.8383 DRAGINAC 12.6087 FILIPOVIĆI 346.5854 GORNJE NEDELJICE 628.5348 GORNJI DOBRIĆ 873.1380 GRNČARA 721.0367 JAREBICE 2096.9336 KOZJAK 891.0099 LIPNICA 709.5501 SIMINO BRDO 496.9277 SLATINA 569.0459 STUPNICA 1187.6475 ŠOR 1517.4567 ŠURICE 329.8864 Grad LOZNICA 15453.5630 BEOMUŽEVIĆ 1110.9645 KAMENICA 2247.7176 OSLADIĆ 2036.1910 PRIČEVIĆ 1387.6239 SEDLARI 683.9561 VALJEVO 2651.8446 ZLATARIĆ 1739.9299 Grad VALJEVO 11858.2276 BELOTIĆ 1367.0261 DRAGIJEVICA 1909.1927 KOMIRIĆ 2255.7375 OSEČINA 2815.8769 OSTRUŽANJ 1492.0392 PLUŽAC 1294.1499 Opština OSEČINA 11134.0223 UKUPNO POVRŠINA PLANA 42848,3160
Posebna namena u okviru Prostornog plana je planirana jednokolosečna železnička pruga u dužini od 68 km, od železničke stanice Valjevo do priključka na postojeću železničku prugu Ruma-Šabac-Zvornik kod naselja Lipnički Šor i to u koridoru koji obuhvata pružni i zaštitni pružni pojas.
Rezerviše se prostor za koridor jednokolosečne železničke pruge Valjevo-Loznica dužine oko 68 km i širine oko 400 m koji obuhvata: pružni pojas širine 16 m i obostrane pojaseve zaštite od po 50 m, zaštitne pružne pojaseve od po 200 m računajući od ose krajnjeg koloseka. Širina zaštitnih pojaseva železničke pruge u infrastrukturnom koridoru redukuje se na minimalno međusobno rastojanje pružnog pojasa od putnog pojasa magistralnog puta M-4 i vodnog zemljišta Obnice, Kamenice i Jadra.
„Železnička infrastruktura” jeste pruga sa svim pripadajućim objektima, postrojenjima, uređajima i drugo, u funkciji železničkog saobraćaja, kao dobro u opštoj upotrebi u svojini Republike Srbije, koju mogu koristiti svi železnički prevoznici pod jednakim uslovima;
„Pružni pojas” jeste prostor između železničkih koloseka, kao i pored krajnjih koloseka, na odstojanju od najmanje osam metara, a ako železnička pruga prolazi kroz naseljeno mesto – na odstojanju od najmanje šest metara, računajući od ose krajnjeg koloseka;
„Zaštitni pružni pojas” jeste zemljišni pojas sa obe strane pruge, širine 200 m, računajući od ose krajnjih koloseka.
Prostorni plan se donosi za period od 20 godina (2032. godine), sa elementima za prvu fazu realizacije do 2016. godine.
2. Obaveze, uslovi i smernice iz Prostornog plana
Republike Srbije i drugih razvojnih dokumenata
2.1. Izvod iz Prostornog plana Republike Srbije 2010. do 2020. godine
(„Službeni glasnik RS”, broj 88/10)
Zapadna Srbija, granični prostor mahom brdsko-planinskog karaktera na zapadu Republike Srbije, oslonjen na reku Drinu i na severu reku Savu i upućen na aktivnu funkcionalnu saradnju sa gradovima/opštinama i regionima Republike Srpske odnosno Bosne i Hercegovine, sadrži vredne prirodne celine poput Tare sa Mokrom Gorom, Zlatibora, Zlatara i Valjevskih planina, izrazito bogatog biodiverziteta, ali nedovoljno i neadekvatno iskorišćene za razvoj turizma ili stočarstva (Valjevske planine). Slaba pristupačnost i funkcionalna povezanost među opštinama će se postepeno eliminisati u čemu će važnu ulogu imati Republika Srbija (u prvoj fazi) ali i gradovi poput Užica, Loznice, Valjeva i Šapca. Pored specifičnih vidova poljoprivrede, značajnu ulogu će imati i lovstvo i šumarstvo, zatim industrija oslonjena na prirodne resurse ili moderne tehnologije oko većih gradova, energetika hidropotencijala kao i turizam visokog standarda planinskih područja koji treba da potencira konkurentnost ovog područja u širim okvirima.
Za funkcijsko povezivanje područja Prostornog plana sa regionalnim okruženjem u Republici Srbiji i susednim zemljama značajan je savski pojas, razvojna osovina II ranga (sa Šapcem i Loznicom), preko koje se ostvaruje veza sa dunavskim pojasem, razvojnom osovinom I ranga u Republici Srbiji.
Prema Prostornom planu Republike Srbije način naseljavanja i struktura ekonomskih delatnosti biće usmereni na jačanje i umrežavanje većih urbanih centara Valjeva i Loznice i njihovih funkcionalnih područja.
Ekonomska obnova će zahtevati neophodnu reindustrijalizaciju gradova, sa veoma selektivnim pristupom po pitanju tehnoloških, ekoloških i ekonomskih efekata u prostornom razvoju. U industrijske centre srednje veličine sa 10-20.000 zaposlenih u industriji svrstano je Valjevo, a sa 5-10.000 zaposlenih Loznica, a u ostale male industrijske centre sa manje od 1.000 zaposlenih Osečina. Industrijske zone i parkovi planirani su u Valjevu kao i u svim gradskim/opštinskim centrima Mačvanskog upravnog okruga.
Za povezivanje Mačvanskog i Kolubarskog upravnog okruga sa okruženjem značajan je razvoj putnog, železničkog i vodnog saobraćaja. Strateški prioriteti do 2014. godine su izgradnja autoputa Beograd-Južni Jadran i državnih puteva I reda Sombor (veza sa Mađarskom i Hrvatskom) – Bačka Palanka (M-18, sa dogradnjom veze prema Šidu) – Novi Sad (M-7) – Ruma – Šabac (M-21, sa krakom za Loznicu i veza sa Bosnom i Hercegovinom M-19) – Valjevo – Požega i dalje veza ka Ivanjici (M-21.1) i Goliji.
Postojeću železničku mrežu Republike Srbije karakteriše starost i dotrajalost pruga i tehnološka zastarelost opreme, kao posledica nedovoljnog ulaganja u održavanje i razvoj, koji utiču na nivo kvaliteta prevozne usluge u pogledu vremena putovanja, pouzdanosti i redovnosti saobraćaja.
Započete su aktivnosti na revitalizaciji, rekonstrukciji i modernizaciji pojedinih kritičnih deonica pruga i objekata, ali je rešavanje problema železničke mreže u početnoj fazi. Vlada je donela odluku o rekonstrukciji i modernizaciji železničkog Koridora H, kao jednom od državnih prioriteta. Vode se aktivnosti na obezbeđivanju sredstava iz međunarodnih kredita za modernizaciju infrastrukture. U toku je i izrada plana reorganizacije AD „Železnice Srbije” u skladu sa pravilima Evropske unije. Stvaraju se preduslovi za brže i efikasnije rešavanje velike zaostalosti železničkog saobraćaja.
Osnovni cilj je da se adekvatnim merama i u razumnom vremenskom periodu postigne takav nivo stanja infrastrukture, koja će, uz modernizaciju voznih sredstava omogućiti da se poboljša kvalitet i brzina železničkog saobraćaja na nacionalnog mreži, a da AD „Železnice Srbije” nivoom usluge privuku putnike i robu i uspešno posluju, imajući u vidu javnu i komercijalnu funkciju. Osnovni cilj razvoja Koridora H su brze, kvalitetne i konkurentne železničke veze sa značajno redukovanim vremenima putovanja između velikih gradskih, komercijalnih i industrijskih centara Republike Srbije i Evrope.
Razvoj železničke infrastrukture planira se revitalizacijom, rekonstrukcijom, izgradnjom i modernizacijom (elektrifikacija, savremena SS, TK i druga oprema), sa ciljem da se pri definisanju rekonstrukcija trasa maksimalno zadrže postojeći koridori u kojima su formirane prostorne celine i sadržaji, sa minimumom neophodnog zauzimanja novog zemljišta. Na osnovu planova razvoja železničke mreže Evrope, Međunarodne železničke unije (UIC), ratifikovanih međunarodnih sporazuma (AGC, AGTC, SEECP i drugo) i potrebe razvoja železničkog saobraćaja planira se razvoj Koridora X i mreže pruga Republike Srbije.
Za veći stepen integrisanosti prostora i veće saobraćajno i ekonomsko povezivanje regiona kao preduslov ravnomernijeg razvoja, za kvalitetnije funkcionisanje železnice i veću dostupnost korisnicima, železničku mrežu Republike Srbije potrebno je dopunjavati-širiti.
Pruga Valjevo-Loznica, čija je izgradnja započeta, pripada grupi prioritetnih novih pruga u železničkoj mreži Republike Srbije.
Nastavak njene izgradnje je jedan od strateških prioriteta u realizaciji Prostornog plana Republike Srbije (u daljem tekstu: PPRS) do 2014. godine.
2.2. Izvod iz Regionalnog prostornog plana
Izvod iz Regionalnog prostornog plana područja Kolubarskog upravnog okruga pogođenog zemljotresom („Službeni glasnik RS”, broj 70/02).
Neposredan povod za izradu Prostornog plana bile su posledice zemljotresa, koje su dodatno uvećane štetama od agresije snaga NATO na našu zemlju. U tim uslovima prvi zadatak Prostornog plana je da ponudi strategije razvoja i prostorno-planska rešenja koja će omogućiti očuvanje vrednosti i valorizaciju pogodnosti ovog prostora za dugoročni ekonomski razvoj, kao i planski osnov za racionalniju i efikasniju obnovu i poboljšanje uslova života na ugroženim delovima područja.
Prostorni plan obuhvata cele teritorije grada Valjeva, opštine Lajkovac, Ljig, Mionica, Osečina i Ub na području Kolubarskog upravnog okruga, ukupne površine od 2.474 km2.
Osnovno strategijsko opredeljenje je postizanje većeg stepena funkcionalne integrisanosti područja Prostornog plana u prostor Republike Srbije. Jedan od važnijih preduslova je poboljšanje saobraćajne pristupačnosti. Izgradnja železničke pruge Valjevo-Loznica predstavljaće bitan faktor većeg otvaranja i integrisanosti sa okruženjem, pre svega podrinjskim područjem, kao i sa Republikom Srpskom.
Ciljevi razvoja saobraćajnih sistema na području Prostornog plana su:
( obezbeđenje uslova za realizaciju magistralne saobraćajne infrastrukture utvrđene Prostornim planom Republike Srbije, i to: autoputa Beograd-Južni Jadran, železničke pruge Valjevo-Loznica, drugog koloseka pruge Beograd-Valjevo-Požega, aerodroma u Divcima i robno-transportnog centra u Valjevu.
Prioriteti razvoja železničkog saobraćaja na području Prostornog plana su:
završetak izgradnje železničke pruge Valjevo-Loznica, koja će omogućiti optimalniji prevoz putnika i roba i formiranje multimodalnih terminala;
izgradnja drugog koloseka železničke pruge Valjevo-Beograd, koja će, pored intenziviranja korišćenja železničkih kapaciteta, omogućiti i povezivanje ovog sistema sa prigradskim sistemom „Beovoz”-a;
rekonstrukcija železničke stanice i čvora u Valjevu;
izmeštanje železničke pruge iz opštinskog centra Lajkovac.
Izvod iz Regionalnog prostornog plana za područje Kolubarskog i Mačvanskog upravnog okruga Koncept (2011. godine)
Područje Prostornog plana zauzima deo zapadne Srbije i obuhvata teritorije Kolubarskog i Mačvanskog upravnog okruga.
Područje Prostornog plana je smešteno između AP Vojvodine na severu, grada Beograda i Šumadijskog upravnog okruga na istoku, Zlatiborskog i Moravičkog upravnog okruga na jugu (u Republici Srbiji) i Republike Srpske i reke Drine na zapadu (Bosna i Hercegovina).
U strateške prioritete do 2014. godine svrstana je revitalizacija i modernizacija magistralne pruge Beograd-Vrbnica (Bar) i nastavaka izgradnje pruge Valjevo-Loznica.
Područje Prostornog plana ostvaruje veze sa okruženjem mrežom držanih puteva (u daljem tekstu DP) I i II reda, železničkim prugama i međunarodnim vodnim putem rekom Savom.
Jedan od preduslova je poboljšanje saobraćajne pristupačnosti i infrastrukturne opremljenosti prostora. Rehabilitacija i kompletiranje mreže državnih puteva (deonice autoputa Beograd-Požega, izmeštanje DP I br. 21. i 19, izgradnja DP II br. 210a i dr.), revitalizacija i modernizacija postojećih železničkih pruga (Beograd-Bar i Ruma-Šabac-Loznica-Brasina-Zvornik) i završetak izgradnje železničke pruge Valjevo-Loznica.
2.3. Izvod iz prostornih planova jedinica lokalne samouprave
1. Prostorni plan opštine Valjevo („Službeni glasnik opštine”, broj 14/07), obuhvata teritoriju grada Valjeva površine 905 km2 u njenim administrativnim granicama.
U administrativnom pogledu grad Valjevo graniči se sa opštinama Ub i Koceljevo na severu, opštinama Osečina i Ljubovija na zapadu, opštinama Kosjerić i Požega na jugu i opštinama Mionica i Lajkovac na istoku. Prema organizaciji republičke uprave po upravnim okruzima pripada Kolubarskom upravnom okrugu.
Saobraćajno-geografski položaj Grada uslovljen je kako odnosom prema drugim teritorijalnim celinama u Srbiji i okruženju, tako i prirodnim uslovima koji su omogućili dobro saobraćajno povezivanje dolinama reka u pravcu istok-zapad i sever-jug sa Beogradom i Republikom Srpskom, AP Vojvodinom i jugozapadnom Srbijom.
Na području grada Valjeva zastupljena su dva vida saobraćajnih sistema – drumski i železnički.
I pored relativno dobre izgrađenosti putne mreže savremenim kolovozom, njeno stanje je veoma loše zbog neredovnog održavanja. Jedno od osnovnih ograničenja su nedovoljna finansijska sredstva za održavanje postojeće saobraćajne infrastrukture, kao i zastarelost opreme. Neplanska izgradnja pored puteva ugrožava bezbednost saobraćaja i onemogućava/otežava rekonstrukciju i eventualnu dogradnju saobraćajnica i smeštanje tehničke infrastrukture u saobraćajne koridore. Zbog nedovoljnog održavanja železničke pruge smanjena joj je eksploataciona brzina sa 100 km/h na oko 60 km/h.
Razvoj železničkog saobraćaja i železničkih pruga zasnivaće se na:
izgradnji železničke pruge Valjevo-Loznica (Lipnica)-Zvornik;
izgradnji drugog koloseka železničke pruge Beograd–Bar na deonici Lajkovac–Valjevo–Požega;
izgradnji drugog koloseka železničke pruge Valjevo-Beograd, koja će, pored intenziviranja korišćenja železničkih kapaciteta, omogućiti i povezivanje ovog sistema sa prigradskim sistemom „Beovoz”-a;
rekonstrukciji železničkog čvora u Valjevu;
rekonstrukciji i proširenju železničke stanice u Divcima.
Osnovni cilj je poboljšanje kvaliteta putne mreže i dostupnosti područja
Planirana je izgradnja jednokolosečne železničke pruge Valjevo-Loznica (Lipnica)-Zvornik, za maksimalnu brzinu vožnje do 120 km/h, radi povezivanja železničkih pruga Beograd-Resnik-Podgorica-Bar (broj 1) i Ruma-Šabac-Rasputnica-Donja Borina-granica Crne Gore (broj 52). Time će se ostvariti povezivanje železničke mreže Zapadne Srbije i Republike Crne Gore sa železničkom mrežom BiH, to jest direktna železnička veza Beograda i Valjeva, Podgorice i Bara sa Tuzlom, Sarajevom i Banjalukom.
Infrastrukturni koridor Valjevo-Loznica obuhvata postojeći magistralni put M-4, planiranu železničku prugu Valjevo-Loznica i planirani dovodno-razvodni gasovod Valjevo-Osečina do predviđene GMRS Osečina.
Koridor železničke pruge će se nalaziti u infrastrukturnom koridoru Valjevo-Loznica sa pravcem pružanja severozapad-jugoistok dolinama Obnice, Kamenice i Jadra. Pružaće se pored koridora magistralnog puta M-4, koji više puta preseca denivelisanim ukrštanjima, i pored rečnih korita Obnice i Kamenice, čija će se rečna korita na više mesta izmeštati i regulisati. Imaće veći broj objekata na pruzi (14 tunela, dva vijadukta i više mostova). Počinje od stanice Valjevo i prolazi kroz naselja Zlatarić, Pričević i Osladić. Predviđene su dve železničke stanice – u Pričeviću i Osladiću, i 4 stajališta – u Zlatariću, dva u Valjevu i stajalište sa tovarištem „Kamenica” blizu veze R-270a sa M-4. Položaj trase, stanica, stajališta i objekata železničke pruge definisani su Generalnim planom sa elementima regulacionog plana železničke pruge Valjevo-Loznica (Lipica)-Zvornik (2002).
Rezerviše se prostor za koridor jednokolosečne pruge Valjevo-Loznica dužine oko 21 km i širine oko 400 m koji obuhvata: pružni pojas širine 16 m i obostrane pojaseve zaštite od po 50 m, pojaseve zaštite životne sredine od po 150 m i zaštitne pružne pojaseve od po 200 m računajući od ose koloseka. Širina zaštitnih pojaseva železničke pruge u infrastrukturnom koridoru redukuje se na minimalno međusobno rastojanje pružnog pojasa od putnog pojasa magistralnog puta M-4 i vodnog zemljišta Obnice, Kamenice i Jadra.
Izgradnja autoputa Beograd-Južni Jadran i železničke pruge Valjevo-Loznica, kao i aktiviranje aerodroma u Divcima za robno-poslovno-turistički avio saobraćaj povećaće interes za jačanje veze sa okolnim centrima – Šapcem i Loznicom, a posebno sa komercijalnim i drugim institucijama Beograda. Realizacija tog opredeljenja usmeravaće se posebnim programom privredne, komercijalne i druge saradnje Valjeva sa centrima u regionalnom okruženju.
2. Prostorni plan opštine Osečina („Opštinski službeni glasnik”, broj 5/11 od 26. decembra 2011. godine)
Područje opštine Osečina nalazi se u zapadnom delu središnje Srbije. Granice područja su: na severu opština Koceljevo gde granica preseca planinu Vlašić i reku Tamnavu; na istoku grad Valjevo gde granica preseca planinu Vlašić, reku Jadar i Vragoćansku reku; na zapadu opština Krupanj gde granica seče Sokolske planine, Krivu reku i reku Ljuboviđu; dok je na jugu opština Ljubovija gde granica seče reku Ljuboviđu i podrinjsko-valjevske planine (Medvednik, Jablanik).
Saobraćajno posmatrano, Opština Osečina nalazi se na pravcu drumske veze srednje Srbije sa delom zapadne i jugozapadne Srbije sa dominantnim drumskim saobraćajem.
Osnovni cilj je da se adekvatnim merama i u razumnom vremenskom periodu postigne takav nivo stanja infrastrukture, koja će, uz modernizaciju voznih sredstava, omogućiti da se poboljša kvalitet i brzina železničkog saobraćaja na nacionalnoj mreži, a da AD „Železnice Srbije” nivoom usluge privuku putnike i robu i uspešno posluju, imajući u vidu javnu i komercijalnu funkciju.
Na području opštine Osečina, kao jedan od strateških prioriteta u realizaciji plana razvoja do 2014. godine, planirana je izgradnja železničke pruge Valjevo – Loznica, koja bi omogućila povezivanje sa susednim opštinama i regionima, a Republiku Srbiju i južni deo Balkana povezala sa Bosnom i Hercegovinom, a dalje i sa Hrvatskom. Takođe, ova veza će omogućiti brži prevoz putnika i robe iz Crne Gore i Makedonije, odnosno južnog dela Balkana prema Bosni i Hercegovini i dalje prema Hrvatskoj. U toku 2011. godine nastavljeno je sa aktivnostima na ovom projektu.
3. Prostorni plan opštine Krupanj (faza Koncepta)
Saobraćajno posmatrano, opština Krupanj je na pravcu drumske veze srednje Srbije sa delom zapadne Srbije sa dominantnim drumskim saobraćajem , ali zauzima periferni položaj u centralnoj Srbiji i u odnosu na glavne osovine razvoja Republike Srbije.
Na području opštine Krupanj postoji potreba za uspostavljanjem železničkog saobraćaja izgradnjom železničke pruge Valjevo – Loznica (krak vodi prema Krupnju), koja bi omogućila povezivanje opštine (i njene privrede) sa susednim opštinama i regionima, a Republiku Srbiju povezala sa Bosnom i Hercegovinom.
Pruga Valjevo – Loznica povezaće pružne pravce Beograd – Bar i Ruma – Zvornik i tako formirati jedinstvenu železničku mrežu na ovom području. Ova veza će omogućiti brži prevoz putnika i robe iz Crne Gore i Makedonije, odnosno južnog dela Balkana prema Bosni i Hercegovini i dalje prema Hrvatskoj.
Dovršetak izgradnje pruge i infrastrukture na delu Valjevo – Loznica i ostvarivanje kvalitetne veze drumskog i železničkog vida prevoza na teritoriji opštine Krupanj podsticajno bi delovao i na samu opštinu, tj. tokove ljudi i tereta.
Na teritoriji opštine Krupanj, a prema glavnom projektu pruge Valjevo – Loznica (u izgradnji), planirana je elektrificirana jednokolosečna železnička pruga sa službenim mestima (stanicama i stajalištima) i industrijskim kolosecima, sa svim železničkim infrastrukturnim sadržajima (zgradama, elektrotehničkim postrojenjima, instalacijama, pristupnim i servisnim putevima i komunalnim priknjučcima).
Na pruzi Valjevo-Loznica, na području opštine Krupanj, planirana su sledeća službena mesta: Stanica Zavlaka u km 42+438.
4. Prostorni plan grada Loznice (faza Nacrta)
Područje grada Loznice se nalazi u zapadnom delu Republike Srbije na samoj granici sa Bosnom i Hercegovinom uz reku Drinu. Sa severne i istočne strane graniči se sa teritorijom grada Šapca, sa južne strane sa opštinom Krupanj sa jugozapadne strane sa opštinom Mali Zvornik, dok se sa zapadne strane nalazi reka Drina i državna granica sa Bosnom i Hercegovinom. Grad Loznica pripada Mačvanskom upravnom okrugu i Regionu Šumadija i zapadna Srbija.
Okosnicu saobraćajne mreže planskog područja čine državni putevi I reda koji područje Loznice povezuju sa Šapcem, Valjevom i Bajinom Baštom. Od ostalih saobraćajnih deonica unutar granica postoji još nekoliko manjih pravaca, koji se pružaju uz reku Jadar i planinske vence na južnoj strani. Ostali deo saobraćajne mreže čine lokalni putevi koji pokrivaju prostor i kojima se stiže do svakog naselja.
Postojeća železnička pruga predstavlja značajnu saobraćajnu vrednost, a posebno kao veza sa Bosnom i Hercegovinom i mogućnost ostvarivanja multimodalnosti u Šapcu (funkcionisanja sva tri vida saobraćaja – putničkog, železničkog i plovnog).
Budućnost razvoja saobraćaja je u razvoju železničkog saobraćaja, koji je trenutno zapušten i bez većeg uticaja na poboljšanje transporta. Osnovni ograničavajući faktor u procesu transportovanja i korišćenja ovog vida transporta je stanje pruge kako u staničnim kolosecima, tako i na otvorenoj pruzi.
Prema Prostornom planu Republike Srbije planirana je i izgradnja novog železničkog koridora Valjevo – Loznica (Lipnica) – Zvornik i to u prvom stepenu prioriteta, što se očekuje u planskom periodu (do 2014. godine).
Jačanju pomenutih regionalnih veza, kao i valorizaciji pograničnog položaja grada Loznice i povezivanju koridora X (deonica autoputa granica Hrvatske-Beograd) i reke Save kao plovnog puta, sa delovima jugozapadne Srbije i sa istočnim i jugoistočnim delovima Bosne i Hercegovine, doprineće realizacija dva strateška planska rešenja u oblasti saobraćaja i infrastrukture, čija realizacija je u nadležnosti Republike Srbije. Prvo rešenje se odnosi na izgradnju državnog puta I reda M-21 Novi Sad –Ruma-Šabac-Loznica, koji kroz područje Grada treba da prođe paralelno sa postojećim putem, odnosno između postojećeg puta i reke Drine, zaobilazeći građevinska područja Novog Sela, Lešnice, Jelava, Kozjaka, sve do Lipničkog Šora i Lozničkog polja.
Drugo rešenje je od značaja za ravnomerniji razvoj planskog područja i jačanje poprečne veze Loznice sa Valjevom, a odnosi se na izgradnju pruge Valjevo-Loznica, koja uz rehabilitaciju postojećeg državnog puta I reda može doprineti boljem povezivanju sa Valjevom i centralnom Srbijom.
5. Izvod iz Generalnog plana sa elementima regulacionog plana železničke pruge Valjevo-Loznica (Lipnica)-Zvornik; deonica na teritoriji opštine Valjevo, 2001. godine.
„Generalni plan sa elementima regulacionog plana železničke pruge Valjevo-Loznica (Lipnica)-Zvornik, na deonici Valjevo od km 00-000 do km 22+650”, urađen je tokom 2001. godine, a 30. avgusta 2002. godine saglasnost na isti dalo je Ministrastvo građevine, Sektor za urbanizam i prostorno planiranje, pod brojem 350-01-00099/2001-03.
Trasa pruge Valjevo-Loznica rezultat je dugotrajnih studijskih i projektantskih istraživanja, koja su trajala, sa prekidima, tokom celog 20-og veka. Tehničko rešenje trase stalno je poboljšavano i unapređivano. Tako je planirano da maksimalna brzina vožnje bude 120km/h.
Trasa pruge prolazi teritorijom grada Valjeva i Loznice i opština, Osečina i Krupanj. Skoro celom dužinom trasa prati put Valjevo-Loznica i od njega se odvaja tek na poslednjih 15km. Po svom osnovnom pružanju, trasa je u pravcu severozapad-jugoistok.
Priključenjem pruge Valjevo-Loznica na prugu Ruma-Zvornik, železnička mreža se popunjava neophodnom poprečnom vezom, koja omogućava direktno povezivanje važnih železničkih pravaca, odnosno povezivanje železničkih pruga bivših republika Jugoslavije i Republike Srpske.
Privreda gravitacionog područja pruge Valjevo-Loznica-Zvornik,odnosno istočne Bosne i zapadne Srbije, zahtevala je savremenija rešenja u transportu, imajući u vidu da se radi o specifičnim robama, što se nije moglo obezbediti samo daljim razvojem drumskog saobraćaja.
Izgradnja pruge Valjevo-Loznica doprinosi privrednom razvoju njenog užeg gravitacionog prostora, kroz:
povećanje poljoprivredne proizvodnje i razvoj stočarstva;
veću proizvodnju ekološki čiste hrane, naročito u oblasti stočarstva i stočarskih proizvoda;
povećanje proizvodnje i prerade drveta;
razvoj turizma (zimski) i razvoj lovstva;
povećanje pristupačnosti nepokretniom kulturnim dobrima;
razvoj lokalne privrede.
Trasa pruge polazi od stanice Valjevo, na pruzi Beograd-Bar, koja se nalazi u dolini reke Kolubare. Veza sa prugom Ruma-Zvornik ostvaruje se na železničkoj stanici Lipnica.
Ukupna građevinska dužina pruge Valjevo-Loznica, od stanične zgrade Valjevo, do stanične zgrade Lipnica, iznosi 67.844,45m.
Izgradnjom pruge Valjevo-Loznica (Lipnica) -Zvornik, kompletira se železnička mreža u zapadnoj Srbiji i ostvaruju se sledeći ciljevi:
podstiče se privredni razvoj užeg gravitacionog područja pruge;
direktno se povezuju Mačva, Podrinje i Jadar sa ostalim delovima Republike Srbije;
direktno se povezuju železničke pruge Republike Srbije i Republike Srpske;
direktno se povezuju Republika Srbija i BiH;
formira se deo alternativnog pravca Beograd-Zagreb za putnički i teretni program;
rasterećuju se izvesni preopterećeni delovi postojeće železničke mreže.
2.4. Izvod iz Strategije i politike razvoja sektora saobraćaja u Srbiji
Razvoj saobraćajnog sistema
U strateškom planiranju, okvir za oblikovanje za razvoja saobraćajnog sistema i određivanje prioriteta predstavlja namera da se privuku međunarodni tokova roba i putnika.
Sadašnja politika usavršavanja saobraćajne infrastrukture mora da se prvenstveno koncentriše na poboljšanje postojećih mreža, nivoa bezbednosti i usluga, kroz izgradnju obilaznica i dodatnih traka, modernizaciju opreme, rekonstrukciju raskrsnica i otklanjanje opasnih tačaka. Posebna pažnja mora biti posvećena mostovima, tunelima i stabilizaciji klizišta (veća klizišta su na Koridoru X i duž reke Save) i bočnim stranama klisura (naročito u Đerdapskoj, Ibarskoj i Sićevačkoj klisuri).
Drumski saobraćaj
Osnovnu komponentu mreže puteva predstavljaju drumski koridori koji omogućuju da Republika Srbija bude bolje povezana sa okruženjem i da postane deo sistema Evropske mreže puteva. Koncept razvoja mreže puteva mora da uzme u obzir:
( trend stalnog poboljšanja političkih odnosa u Evropi i nameru da se formira integrisana Evropska mreža puteva, tj. mreža E-puteva, Trans-Evropska mreža (TEN) i Osnovna mreža puteva;
( poboljšanje efikasnosti drumskog saobraćaja i nadgradnja postojeće mreže puteva između zemalja Zapadne, Centralne, Istočne i Južne Evrope, Bliskog i Srednjeg istoka;
( saobraćajni položaj Republike Srbije u odnosu na okruženje i Evropsku uniju i obaveze koje proizilaze iz uključenja Republike Srbije u međunarodni/Evropski sistem, tj. u Evropsku mrežu puteva;
( veze sa republikama bivše Jugoslavije (osnovne veze, postojeći i planirani koridori). Zajedničko planiranje treba da se obavi preko SEETO (Saobraćajna opservatorija Jugoistočne Evrope – South-East-Europe-Transport-Opservatoru).
Postojeća magistralna mreža puteva obuhvata od oko 7.500 km puteva. Opšti prioriteti su održavanje puteva, njeno kompletiranje i harmonizacija karakteristika puteva na ovoj mreži. Gradske obilaznice, regionalne i lokalne puteve treba razvijati u skladu sa potrebom da se harmonizuju i homogenizuju karakteristike cele mreže. Posebni ciljevi (odbrambeni, demografski, politički, geografski) u izvesnoj meri mogu da utiču na izbor prioriteta.
Srednjoročni prioritet je definitivno rehabilitacija starih kolovoza na magistralnim i regionalnim putevima, rekonstrukcija i rehabilitacija mostova, stabilizacija održavanja puteva i mostova na višem nivou, kao i neutralisanje posledica ratnih razaranja. Posebna pažnja mora da se posveti mostovima, tunelima, klizištima i nestabilnim bočnim stranama u klisurama i usecima, njihovoj rehabilitaciji i održavanju. Takođe je potrebno ulagati u povećanje nivoa bezbednosti, bolje organizovan saobraćaj na graničnim prelazima, kao i u zaštitu životne sredine (pogotovu praćenje redovnog održavanja, asfaltnih baza, depoa recikliranog materijala, kamenoloma, drenažnih sistema za površinske vode – sistema za prečišćavanje itd).
Na kraju, potrebno je u potpunosti ažurirati katastar puteva i zemljišta da bi se napravila dosledna kategorizacija mreže u cilju boljeg usklađivanja sa društvenim potrebama i načinima finansiranja. Baze podataka o putevima, mostovima i tunelima moraju se poboljšati, ažurirati i redovno održavati. Treba uspostaviti nove baze podataka za tunele, klizišta i nestabilne kosine, saobraćajnu signalizaciju, komercijalne objekte koji su definisani Zakonom o javnim putevima, za arhive starih projekata i projekata u toku, za arhivske projekte o završenoj izgradnji, arhive studija izvodljivosti i prethodnih studija izvodljivosti, tehničke dokumentacije o rehabilitaciji i rekonstrukciji, za saobraćajne nezgode i za eksterne troškove.
Glavne drumske saobraćajne ose (axec) uRepublici Srbiji su:
( Koridor X: (SLO-CRO-SER-FYROM-GREECE) Ljubljana – Zagreb – Batrovci – Ruma – Beograd – Niš – Leskovac – Bujanovac – Preševo – Skoplje – Solun;
( Koridor X, sekcija XB: (CEE-HON-SER) Horgoš – Subotica – Novi Sad – Beograd;
( Koridor X, sekcija XC: (SER-BUL-TUR) Niš – Dimitrovgrad – Gradina – Sofija;
( Koridor X sa svojim ograncima Xb i Xc je i drumski i železnički koridor, i prema HLG klasifikaciji ima status Transnacionalne multimodalne ose (ali nije i deo TEN-T mreže i TEN-T prioritetnih osa);
( Koridor VII Plovni put Dunavom (CEE-HON-SRB-RUM-CRNO MORE), prema HLG klasifikaciji ima status dela prioritetne ose unutrašnjih plovnih puteva TEN-T.
Drugi putni pravci koji su važni u Republici Srbiji kao deo Osnovne mreže su:
( Ruta 4: Rumunija – Vatin – Vršac – Pančevo – Beograd;
( Ruta 5: veza Koridora IV u Bugarskoj (Vidin – Kula) sa Koridorom X (Zaječar-Paraćin);
( Ruta 6: Koridor X do puta Beograd – Južni Jadran (Pojate – Kruševac – Kraljevo – Čačak);
( Ruta 7: Koridor X do Prištine (Niš – Prokuplje – Kuršumlija).
Rehabilitacija i rekonstrukcija nekih sekcija putne infrastrukture koji pripadaju glavnoj Osnovnoj mreži (Koridor X: Leskovac – Makedonska granica, Koridor X ogranak Xc i Ruta 7 Niš – Prokuplje – Priština), koji su do sada bili zanemareni, u budućnosti moraju dobiti viši prioritet.
U okviru dugoročnog razvojnog koncepta, pored već priznatih međunarodnih koridora i ruta kroz Republiku Srbiju, značaj individualnih saobraćajnih tokova ili težina posebnih ciljeva trebalo bi takođe da potvrde dalji dugoročni razvoj saobraćajne mreže i dovedu do zahteva da oni budu uključeni u sve-Evropski i Regionalni sistem (Osnovnu mrežu). Takvi projekti na teritoriji Republike Srbije će doprineti poboljšanju međunarodnog, regionalnog i domaćeg transporta.
Ovo se posebno odnosi na:
( potencijalni novi međunarodni saobraćajni koridor Rumunija – Vršac – Beograd (Osnovna mreža – Ruta 4);
( ostatak projekta Beograd – Požega – Južni Jadran, koji predstavlja vezu Koridora IV u Rumuniji sa Jadranskim morem. Ovaj projekat samo delimično prati Rutu 4;
( veza Koridora IV u Bugarskoj sa Koridorom X u Srbiji: nedovoljno razvijene sekcije postojećih transverzalnih linkova mreže od Koridora IV u Bugarskoj (Vidin – Kula) do puta Zaječar – Paraćin (Ruta 5 – veza sa Koridorom X).
Kasnije, posle rehabilitacije navedenh delova mreže, rutu Pojate – Kruševac – Kraljevo – Čačak (REBIS, str. 26) treba predložiti kao novi deo Osnovne mreže u cilju povezivanja Koridora X sa pravcem Beograd – Južni Jadran. Ova ruta prati postojeće sekcije putne mreže.
Rutu 7 (Niš – Prokuplje – Kuršumlija – Priština) i transverzalnu vezu Koridora Xc sa Prištinom (Rute 6 i 7 Osnovne mreže) od Pirota do Leskovca i granice sa Kosovom (i dalje Priština – Peć – Crna Gora – Murino – Berane, REBIS str. 26 i 27) treba uzeti u obzir u istom kontekstu.
Železnički saobraćaj
Ako se pođe od pretpostavke da će se politička situacija i ekonomski odnosi sa susednim zemljama normalizovati i stabilizovati, u cilju reintegracije železničkog saobraćaja, smernice razvoja saobraćaja treba da stavljaju naglasak na Koridor X.
Prioritet mora biti dat remontu deonica pruge na Koridoru X, na liniji Beograd-Bar kao i na drugim nacionalnim i međunarodnim linkovima.
Osnovni srednjoročni strateški cilj železnice u Republici Srbiji, u domenu infrastrukture kao i u njenom radu, mora da bude dostizanje nivoa usluga iz 1939. godine „Brze pruge”, kao alternativa vazdušnom saobraćaju, i u dugoročnom periodu su u Republici Srbiji nepotrebne.
Treba analizirati dugoročne planove na međunarodnim koridorima u smislu uvođenja elektrificiranih i savremenih (automatizovanih) dvokolosečnih pruga, uvek prethodno uradivši odgovarajuće studije izvodljivosti.
Nikako ne treba predviđati investicije u luksuzne i pretenciozne železničke stanice na štetu osnovnog održavanja i poboljšanja železničkog saobraćaja i transporta.
Posebnu pažnju treba posvetiti analizi efektivnosti sistema gradskog i prigradskog železničkog saobraćaja, koji se sigurno ne može racionalizovati u okviru sadašnjeg i budućeg razvoja samo direktnim ekonomskim razlozima, i koji mora da bude subvencionisan na različite načine.
Sa ograničenim resursima Republike Srbije, uz ograničenu međunarodnu pomoć, realniji pristup i prioritete razvoja železničke mreže preporučuje studija REBIS. Njeni prioriteti su:
( Yu-R-01ab: Rehabilitacija pruge Beograd – Stara Pazova – Šid – Tovarnik (na granici sa Hrvatskom – Koridor X) da bi se uspostavila potpuno funkcionalna železnička linija između Beograda i Hrvatske, koja zadovoljava zahteve Trans-Evropske železnice.
Čak iako sadašnji nivo saobraćaja nije dovoljan da opravda visoke investicione troškove, rehabilitacija železničke deonice Stara Pazova – Šid je hitna sa operativne tačke gledišta. REBIS studija je preporučila da se uradi studija izvodljivosti, koja takođe treba da sagleda rentabilnije opcije kao što je rehabilitacija ove železničke deonice na njenu prvobitnu projektnu brzinu;
( Yu-R-02: Modernizacija železničke deonice Ralja – Kovačevac (Koridor X)
Rehabilitacija železničke deonice Ralja – Kovačevec na pruzi Beograd – Niš doprineće uspostavljanju potpuno funkcionalne železničke linije od Beograda do Bugarske i bivše jugoslovenske republike Makedonije. Studija REBIS preporučila je da se nastavi sa kompletnom studijom izvodljivosti i EIA;
( Yu-R-07: Popravka mostova na Savi i Dunavu kod Beograda (Koridor X)
Projekat uključuje ojačanje starog Pančevačkog mosta na Dunavu da bi se ponovo uspostavila potpuno funkcionalna železnička linija na Koridoru X za tranzitni teretni saobraćaj koji zaobilazi centar Beograda i obezbedi potpuno funkcionalnu železničku liniju za putnički saobraćaj (i prigradski i daljinski). Studija REBIS je preporučila da se razmotri hitan početak dva projekta mostova, bez detaljne studije izvodljivosti, zbog njihove prihvatljive ekonomske opravdanosti i strateške važnosti (Pančevački most na Dunavu i most Gazela na Savi).
Popravka uništenog železničkog mosta kod Ostružnice na Savi završena je sredinom 2005. godine;
( Yu-R-08: Rekonstrukcija Žeželjevog mosta u Novom Sadu – Koridor Xb na Osnovnoj mreži
Ovaj rekonstruisani most imaće dve trake za drumski saobraćaj i tri železnička koloseka za železnički saobraćaj. Rekonstrukcija Žeželjevog mosta u Novom Sadu će uspostaviti potpuno funkcionalnu železničku liniju na Koridoru X i u isto vreme će olakšati rečni saobraćaj na Dunavu, koji je bio onemogućen ostacima prethodnog mosta i privremenim mostom. Studija REBIS je preporučila razmatranje hitne izgradnje mosta bez detaljne studije izvodljivosti.
Čak i navedene, relativno skromne namere, koje je definisala Studija REBIS, dokument Svetske banke South East Europe Farmework Paper – Final, iz decembra 2004. godine, smatra previše ambicioznim, a mišljenje izraženo u tom dokumentu da je jednokolosečna pruga sa dizel vučom najpogodnija opcija za sadašnji obim saobraćaja na najvećem delu srpske (železničke) mreže ne sme da se zanemari.
Tabela. br. 2. Dugoročni strateški ciljevi
Osnove strategije razvoja železničkog saobraćaja i transporta Dugoročni ciljevi: Integracija u Evropsku železničku mrežu Bezbednost u železničkom saobraćaju i transportuZaštita okoline Jačanje lokalnog tržišta Jačanje eksterne dimenzije tržišta Oročeni ciljevi: Produktivnost rada najmanje 250.000 tkm po zaposlenom, najkasnije do 2010.god.Prihod od teretnog saobraćaja najmanje 1.3 puta veći od troškova rada sa uračunatom amortizacijom, najkasnije do 2010.god.Akcioni program za železnički sektor treba da bude napravljen i primenjen u roku od godinu dana od usvajanja strategije i politike razvoja saobraćaja Smernice: Konceptiranje razvojnih planova sa naglaskom na međunarodni koridor X Konceptiranje komplementarne politike železničkog saobraćaja i transportaPostupna elektrifikacija železničke mreže, popunjavanje voznog parka vozovima sa elektropogonom Nezavisan rad inspekcije; uspostavljanje nezavisne organizacije za bezbednost u železničkom saobraćaju i transportuKomercijalizacija i privatizacija sektora upravljanja infrastrukturom i transportnim aktivnostima Učešće u regionalnim projektima Institucionalni okvir Dugoročni ciljevi: Harmonizacija zakona i propisa sa direktivama i propisima Evropske unijei dobrom međunarodnom praksom Razvoj organizacija usmerenih ka klijentima Oročeni ciljevi: Razdvojiti funkcije upravljanja javnom infrastrukturom i železničkih transportnih kompanija, organizaciono i u smislu poslovanja (odvojeni računi) Nezavisan rad Direkcije železnica kao regulatornog tela Striktno razdvajanje funkcija regulatornog tela i davalaca železničkih usluga (upravljanje infrastrukturom i transportne kompanije) Komercijalizacija/privatizacija transportnih železničkih kompanija Smernice: Pronalaženje kvalifikovanog osoblja za Direkciju železnica Uvođenje institucije odgovornosti za realizaciju razvojnih planova i programa na nivou regulatornog tela Revizija i harmonizacija institucionalne strukture u skladu sa direktivama Evropske unije i dobrom međunarodnom praksom. Sprečavanje uticaja državne administracije na poslovnu politiku davaoca usluga i obrnuto, uticaja ekonomskih subjekata na regulatornu funkciju Selekcija kvalifikovanog rukovodećeg kadra za kompanije u državnom vlasništvu Pravni okvir Dugoročni ciljevi: Revizija tehničkih standarda, primena direktiva Evropske unije u vezi interoperabilnostiZakonski okvir za komercijalno upravljanje i pravičnu i nediskriminatornu konkurenciju Oročeni ciljevi: Svi tehnički standardi vezani za interoperabilnost revidirani do 2010. god. Smernice: Primena direktiva i propisa Evropske unije Primena međunarodnih tehničkih i bezbednosnih normi Uspostavljanje pravnog okvira za komercijalizaciju i privatne operatore u železničkom saobraćaju Infrastruktura Dugoročni ciljevi: Postepeno održavanje i podizanje nivoa usluga postojeće železničke mreže Postepen razvoj savremene mreže pruga na međunarodnim koridorima Oročeni ciljevi: Povećanje kapaciteta na postojećim linijama Povećanje bezbednosti i pouzdanosti Smernice: Priprema dinamičkog plana investicionog održavanja mreže Priprema modela budžetskih subvencija za železnički saobraćaj i potencijalnih investicionih programa Jačanje učešća privatnog kapitala u transportnim aktivnostima Revizija veličine mreže Upravljanje Dugoročni ciljevi: Komercijalizacija/privatizacija transportnih operacija i pomoćnih aktivnosti Pravična konkurencija između prevoznika na železnici Oročeni ciljevi: Povećanje ekonomske efikasnosti Smernice: Restrukturiranje Železnica SrbijeJačanje komercijalno-marketinškog upravljanja i izbor kvalifikovanog osoblja Saradnja sa međunarodnim železničkim prevoznicima
3. Skraćeni prikaz i ocena postojećeg stanja
3.1 Geografski položaj
Planirana železnička pruga od Valjeva do Loznice, nalazi se u zapadnom delu Republike Srbije. Teritorijalno pripada administrativnim područjima Kolubarskog (Valjevo i Osečina) i Mačvanskog upravnog okruga (Krupanj i Loznica). Veći deo terena pripada slivnom području Kolubare, s obzirom da je trasa pruge od km 0+000 do km 19+500 planirana dolinom reka Obnice i Kamenice. Deo terena od km 19+500 do 32+306,42 pripada slivnom području Jadra, gde je trasa pruge planirana dolinom potoka Močionik, Viške (Bele) reke i Jadra. Veća mesta na ovom delu terena su Valjevo, Zlatarić, Pričević, D.Kamenica, Dragijevica i Osečina, povezani asfaltnim putem Valjevo-Osečina-Loznica.
Od km 39 + 117 – 68 + 041 područje pripada slivu reke Jadar kao desne pritoke Drine. Veća mesta na ovom delu terena su Osečina, Komirić, Zavlaka, Cikote, Draginac, Bradić i Lipnički Šor, povezani asfaltnim putem Valjevo – Osečina – Loznica, i bočnim vezama za Krupanj i Belu Crkvu.
3.2. Prirodne karakteristike
3.2.1. Geomorfološka svojstva
U morfološkom pogledu u granicama ispitivanog terena izdvajaju se dve celine: aluvijalna ravan Jadra, sa apsolutnim kotama 113 – 205 m.n.m i niski brdoviti tereni (južni obronci Vlašića i Cera i severni obronci Sokolskih planina), sa apsolutnim kotama do 350 m.n.m. Podužno po trasi, takođe se može izdvojiti deo terena sa suženom dolinom Jadra, i relativno strmijim delovima krednih i starijih sedimenata – do ~ km 52, i u nastavku, do km 63 prošireni deo doline reka Korenite i Jadra sa relativno blažim delovima padina izgrađenih pretežno od miocenskih sedimenata i mlađih – terasnih naslaga. Zatim manji deo sužene doline Jadra sa sličnim padinama do ~ km 66, i na kraju ravničarski reljef Drinsko Jadarskog aluvijona. Današnja morfologija terena je u direktnoj zavisnosti od lokalnog geološkog sastava i tektonskog sklopa. Delovi terena izgrađeni od stena manje otpornih na dejstvo egzogenih faktora, imaju znatno blažu reljefnu plastiku – blago zatalasan reljef sa širim rečnim dolinama, zaravnjenim uzvišenjima i nagibima padina 25o-30o.
3.2.2. Hidrografske karakteristike terena
Osnovni potencijal ovog prostora je razgranata hidrografska mreža, koju čine potoci, reke, izvori i podzemne vode, dobrog kvaliteta i visokog stepena ekološke ispravnosti.
Sva postojeća izvorišta mogu još dugo da se koriste, pod uslovom da se zaštite od zagađivanja i destrukcije.
Velika vremenska neravnomernost protoka na svim rekama predmetnog područja ograničava njihovu vodoprivrednu upotrebljivost. Veliki raspon između minimalnih i maksimalnih protoka ukazuje da se radi o bujičnim vodotocima sa veoma brzim koncentracijama povodnja i sa jako malim protocima u toplom delu godine, što je veoma nepovoljno sa gledišta mogućnosti zahvatanja voda iz vodotoka.
Sadašnje ograničenje je nedostatak finansijskih sredstava za iskorišćenje svih potencijala vodnih resursa, kojom predmetna teritorija raspolaže.
Zbog orografskih, klimatskih i pedoloških uslova veoma su ograničeni zemljišni potencijali u klasama pogodnim za navodnjavanje. Praktično ne postoje mogućnosti da se na predmetnom području realizuju veći sistemi za navodnjavanje, osim u sasvim lokalnim uslovima, na nivou individualnih domaćinstava.
Na predmetnom području postoje uslovi da se obezbedi voda za razvoj svih privrednih kapaciteta, kao i onih koji zahtevaju veće količine tehnološke vode.
Vodni resursi
Na području plana postoji izražena hidrografska mreža potoka i reka. Najveći vodotoci su Kolubara, Obnica, Jablanica, Gradac i Jadar, koji spadaju u hidrološko izučene slivove. Na pomenutim vodotocima vrše se hidrološka osmatranja, na osnovu kojih se određuju vrednosti karakterističnih proticaja velikih voda različitiog povratnog perioda. Svi ostali vodotoci spadaju u hidrološko neizučene slivove.
Na ovom području u Kamenici, na reci Kamenici, postoji veštačka akumulacija dobijena podizanjem zemljane nasute brane sa glinenim jezgrom, visine 12 metara, koja je podignuta početkom 80-tih godina, formira stalno jezero i ima multifunkcionalnu namenu: turizam, sportski ribolov, odbrana od bujičnih poplava itd.
Na predmetnom području je u vodoprivrednom smislu izvršena regulacija delova pojedinih vodotoka. Veliki broj vodotoka protiče kroz područja sa izraženom erozijom zemljišta, pa su njihova prirodna korita nestabilna, što na terenu uslovljavlja veliku krivudavost, ruševne obale i česta izlivanja većih voda.
Grad Valjevo
Površinske vode na području sliva Kolubare su oskudne, sa izrazitom vremenskom neravnomernošću, kratkotrajnim plavnim periodima i dugim malovodnim periodima, što je nepovoljno za zahvatanje vode iz vodotoka. Jedino su značajnije vode karstnih vrela. Celo područje, odlikuje se i brojnim karstnim izvorima, koji se odlikuju malim kapacitetom i uglavnom služe za snabdevanje individualnih domaćinstava ili manjih seoskih vodovoda. Aluvijalne vode se manje koriste, zbog svoje male izdašnosti i velike izloženosti zagađenju, prouzrokovanim vrlo lošom sanitacijom naselja.
Vodoprivrednom osnovom Republike Srbije svi vodotoci na području su visokog kvaliteta, prve i druge klase.
Opština Osečina
Glavni potencijal površinskih voda čini reka Jadar sa svojim pritokama. Na ovom području se pojavljuju zbijeni i pukotinski tipovi izdani i karstni izvori.
Na osnovu Uredbe o kategorizaciji vodotoka („Službeni glasnik SRS”, broj 5/68) reka Jadar je svrstana u drugu klasu.
Opština Krupanj
Podzemni vodni resursi su izvanrednog kvaliteta. Koriste se izdanske vode iz aluviona reke Jadra za vodosnabdevanje seoskih naselja, uglavnom pomoću kopanih bunara. Nalazišta izdanskih pijaćih voda u karbonatnim stenskim masama nalaze se na teritoriji opštine Zavlaka.
Na osnovu Uredbe o kategorizaciji vodotoka reka Jadar je svrstana u drugu klasu.
Grad Loznica
Stanovništvo ovog područja koristi podzemna izvorišta iz aluvijalnih ravni, čiji su kapaciteti u direktnoj zavisnosti od hidrauličke veze izdani sa vodotokom Drine. Seoska područja se snabdevaju pretežno zahvatanjem vode iz bunara ( kopanih ili bušenih, čija dubina zavisi od dubine vodonosnog sloja), a u manjem obimu iz kaprtiranih izvora.
Na osnovu Uredbe o kategorizaciji vodotoka reka Jadar je svrstana u drugu klasu.
Područje istraživanja u hidrografskom pogledu pripada slivu Kolubare i slivu Jadra. Od km 0+000 do 19+500 trasa pruge je projektovana dolinom reka Obnice i Kamenice, tako da ovaj deo terena pripada slivnom području Kolubare. Glavni tokovi su orijentisani ka istoku i jugoistoku, a pritoke ka severoistoku i jug – jugoistoku. Veće pritoke Kamenice su Gojsevica, Mala reka, Staparica i potok Milanovac. Veće pritoke Obnice su Korenita, Popovica, Rečica, Bukovica. Osim stalnih tokova postoji i veći broj jaruga sa povremenim tokovima, istog pravca pružanja. Usled slabe retardacione sposobnosti karbonatnih stena (kroz koje uglavnom teku Kamenica, Obnica i njihove pritoke) većini pritoka se u toku letnjeg perioda znatno smanji količina vode ili presuše. U periodu kiša i topljenja snega pritoke imaju bujični karakter i usled male propusne moći korita Kamenice i Obnice dolazi do plavljenja aluvijalne ravni.
Deo terena od km 19+500 do 32+306,42 pripada slivu Jadra, koji je veoma bogat vodom i odlikuje se proticajnim ekstremima. značajnije pritoke Jadra na ovom delu terena su Viška (Dragijevačka) reka, potok Močionik – Sirdijska reka, potok Rajkovac, Lovačka i Ostružanjska reka. Jadar, Viška i Dragijevačka reka teku ka sever-severozapadu, a njihove pritoke uglavnom ka severoistok-jugozapadu. najvećim delom reke teku kroz paleozoiske terene izgrađene pretžno od serije peščara i škriljaca. Praktično sve pritoke Jadra su bujičnog karaktera. S obzirom da dreniraju znatnu površinu terena, u periodu kiša i topljenja snega, dolazi do plavljenja velikih površina terena naročito u drugom delu trase i terena, na delu između Osečine i Loznice.
Od Zavlake do Lipničkog šora područje istraživanja u hidrografskom pogledu pripada slivu Jadra. Važnije leve pritoke Jadra su Pecka, Ravnajica, Likodra, Lovačka, Rakovica, Kladan, Stupnica, Korenita, a desne pritoke Konjušica i Cernica. Zapažaju se dva povlašćena pravca jugoistok – severozapad (Jadar) i severoistok – jugozapad (pritoke).
Na početku trase, delom od km 39 do km 52, reke teku kroz paleozojske a manje i trijaske ili kredne terene, izgrađene pretežno od serije karbonata, peščara i škriljaca, tako da je i sastav aluvijalnih naslaga u zavisnosti od geološkog sastava terena. U daljem toku, doline se proširuju, a reke teku kroz terasne i miocenske naslage. Praktično su sve pritoke Jadra (i sam Jadar) bujičnog karaktera. Obzirom da dreniraju znatne površine terena, u periodu kiša i topljenja snega dolazi do plavljenja velikih površina terena, naročito dela od Osečine do Loznice.
3.2.3. Klimatske karakteristike
Područje istraživanja spada u kontinentalne delove bivše Jugoslavije i ima tipičnu umereno-kontinentalnu klimu, koja se odlikuje hladnim zimama i toplim letima. Srednje godišnja temperatura vazduha iznosi oko 11,5oS. Srednje mesečne temperature se menjaju od 0,0 do 20oS, s tim što su najniže temperature zabeležene u januaru, a najviše u julu.
Na temperaturne prilike i raspored atmosferskih taloga tokom godine, a naročito na regulisanje odnosa evapotranspiracije i infiltracije u bilansnoj ravnoteži u velikoj meri utiču vetrovi. Regionalno posmatrano leti vetrovi duvaju sa severozapada, a zimi preovladavaju istočni, severoistočni i jugoistočni vetrovi.
Padavine su na području istraživanja relativno ravnomerno raspoređene. Srednje godišnji prosek, za osmatračke stanice Valjevo i Loznica iznosi 800-900 mm.
3.2.4. Vegetacioni pokrivač
U okviru rasprostranjenja aluvijalne ravni zastupljene su vlažne kulture, njive sa kukuruzom, livade i pašnjaci. Na blažim padinama uglavnom su zastupljene suve kulture: njive sa žitom i voćnjaci, dok su na strmijim stranama (padinama) žbunje, malinjaci i listopadna šuma (pretežno bukova šuma, a na nestabilnijim padinama i mlada bagremova šuma).
3.2.5. Hidrogeološka svojstva terena
Sa aspekta regionalnih hidrogeoloških odnosa na području istraživanja mogu se izdvojiti dva osnovna tipa terena:
( rečni aluvioni i neogeni baseni (a),
( paleozoisko-mezozoiski obodni tereni (b i c).
Saglasno izdvojenim geomorfološkim jedinicama (a), (b) i (c) mogu se izdvojiti i hidrogeološke jedinice:
a) Rečni aluvijoni – U okviru rasprostranjenja aluvijalnih nanosa Kolubare, Obnice, Kamenice, Jadra i njenih većih pritoka zatupljene su stenske mase koje imaju funkciju hidrogeoloških kolektora i stenske mase sa funkcijom hidrogeoloških izolatora;
b) Tereni izgrađeni od karbonata – Područje između Jablanice i Obnice pretstavlja obodne delove karsta, na kome su razvijeni površinski i podzemni oblici karsta. Teren izgrađuju donjetrijaski krečnjaci, a podinu pretstavljaju takođe donjetrijaski klastično-glinovito-karbonatni kompleks. Znatno manje rasprostranjenje imaju paleozojski karbonatni kompleksi, čija je podina izgrađena od glinovito-klastičnih sedimenata. U hidrogeološkom pogledu mogu se izdvojiti kompleksi stenskih masa koji imaju funkciju 1-hidrogeoloških kolektora, 2-hidrogeoloških izolatora i 3-relativnih hidrogeoloških izolatora;
c ) Tereni izgrađeni od paleozoiskih peščarsko-argilitskih stena (S).
Područje od km 21+000 izgrađeno je praktično od kompleksa kristalastih škriljaca devon-karbona: argilofilita, filita, peščara, metamorfisanih peščara, sočiva i proslojaka krečnjaka.
3.2.6. Ugroženost i zaštita životne sredine
Linijske saobraćajnice ( putevi i pruge) predstavljaju rasute izvore zagađivanja, sa posebnim aspektom havarijskih zagađivanja, sa trajnim neželjenim posledicama na tlo, podzemne i površinske vode, odnosno na životnu sredinu uopšte. I pored preduzimanja svih propisanih mera zaštite i bezbednosti, dolazi do rasturanja, istakanja ili razlivanja opasnih materija, usled tehničkog kvara, dotrajalosti materijala ili prekomerno jakih udaraca pri prevozu. Ovakve havarije se dešavaju iznenada, ne mogu se lokacijski predvideti, i trenutno dolazi do kontaminacije neposredne okoline velikim koncentracijama opasnih materija, koje prodiru u vodotoke i podzemne vode, tako da se vrlo brzo zagađivači mogu proširiti na veća prostranstva.
Na ovom prostoru, teren je, u okviru aluvijalnih ravni intenzivno razuđen, a uticaj tektonskog sklopa odražava se na orijentaciju rečne mreže. Zapažaju se mnogobrojni stalni i povremeni tokovi u 2 predisponirana pravca: SZ-JI i SI-JZ. U periodu kiša pritoke Jadra imaju bujični karakter, tako da su plavljenja aluvijalnih ravni veoma česta pojava.
3.3. Demografski razvoj
Na području Prostornog plana broj stanovnika u periodu 1948-2011. godine beleži porast sa 51.652 u 1948. godini na 82.526 stanovnika u 2011. godini. Prilikom svih popisa do 1991. godine dolazilo je do porasta stanovnika za 12-13%, da bi u 1991. godini porast iznosio oko 9%, odnosno u 2002. godini 3%, a prema prvim rezultatima popisa iz 2011. godine došlo je do pada od 7,3%.
Tabela br.3. Broj stanovnika po popisima 1948-2011. godina
Naziv itip naselja Broj stanovnikapo metodologiji ranijih popisa Po metodologijipopisa 2002 Prvi rezul.popisa 1948 1953 1961 1971 1981 BREZOVICE 1751.5204 125.1513 1064.5366 543.2711 18.5614 MOJKOVIĆ 1083.8444 192.3771 622.7487 262.6637 6.0549 ZAVLAKA 1567.1383 142.4184 1025.0783 358.6220 41.0196 Opština KRUPANJ 4402.5031 459.9468 2712.3636 1164.5568 65.6359 BRADIĆ 1136.2188 90.9142 569.8138 455.6625 19.8283 CIKOTE 2056.1568 157.3614 920.5172 931.4889 46.7893 DONJA BADANJA 1140.9877 111.8598 829.4896 190.6528 8.9855 DONJE NEDELJICE 739.8383 73.7373 551.8047 108.9282 5.3681 DRAGINAC 12.6087 5.7887 4.8213 0.0985 1.9002 FILIPOVIĆI 346.5854 25.4608 245.0233 67.8006 8.3007 GORNJE NEDELJICE 628.5348 68.3886 464.9337 70.5595 24.6530 GORNJI DOBRIĆ 873.1380 81.4540 519.4318 258.7558 13.4964 GRNČARA 721.0367 63.3381 526.5517 128.5643 2.5826 JAREBICE 2096.9336 146.9202 1501.7154 434.0469 14.2511 KOZJAK 891.0099 108.1807 695.4232 59.3221 28.0839 LIPNICA 709.5501 75.9523 541.1921 81.2142 11.1915 SIMINO BRDO 496.9277 19.0720 363.4105 97.8767 16.5685 SLATINA 569.0459 50.8508 416.8845 88.1297 13.1809 STUPNICA 1187.6475 146.8135 665.5818 364.3476 10.9046 ŠOR 1517.4567 160.9450 921.7296 188.3892 246.3929 ŠURICE 329.8864 18.2035 252.9571 44.5944 14.1314 Grad Loznica 15453.5630 1405.2409 9991.2813 3570.4319 486.6089 BEOMUŽEVIĆ 1110.9645 74.1118 792.0070 236.9082 7.9375 KAMENICA 2247.7176 150.7826 1567.5914 450.2723 79.0713 OSLADIĆ 2036.1910 80.1177 1510.1209 400.6508 45.3016 PRIČEVIĆ 1387.6239 116.4145 908.9795 339.6220 22.6079 SEDLARI 683.9561 61.5808 366.1911 235.7971 20.3871 VALJEVO 2651.8446 1436.9785 985.0782 145.5814 83.6616 ZLATARIĆ 1739.9299 117.8408 1125.6210 472.4879 23.9802 Grad Valjevo 11858.2276 2037.8267 7255.5891 2281.3197 282.9472 BELOTIĆ 1367.0261 100.7271 967.7175 266.1591 32.4224 DRAGIJEVICA 1909.1927 89.2718 1243.1357 533.2295 43.5557 KOMIRIĆ 2255.7375 181.1177 1461.5469 527.8967 85.1762 OSEČINA 2815.8769 312.8649 1578.7832 899.1483 21.0084 OSTRUŽANJ 1492.0392 114.9214 927.4749 410.2117 39.4312 PLUŽAC 1294.1499 75.3380 766.4755 405.2948 47.0416 Opština OSEČINA 11134.0223 874.2409 6945.1337 3041.9401 268.6355 UKUPNO POVRŠINA PLANA 42848,3160 4777,2553 26904,3677 10058,2485 1103,8275
3.10. Stanje ugroženosti životne sredine
Površinske i podzemne vode
U istraživanom koridoru potencijal površinskih voda čine reke koje pripadaju podslivu reke Save, sa Drinom i Kolubarom. U reku Kolubaru se ulivaju: Gradac, Jablanica, Obnica i Kamenica dok u reku Jadar se ulivaju: Močionik, Viška reka, Rajkovac, Ostružanjska, Tušta, Pecka, Rakovica, Konjušica, Likodra, Vodica, Lovačka, Duboki potok, Skakavac, Krivajica, Koviljača, Krlagan, Stupnička reka, Korenita, Kokanovića reka, Grnčarica, Duboki potok, Lipnica.
Na osnovu Uredbe o kategorizaciji vodotoka („Službeni glasnik SRS”, broj 5/68) reke u istraživanom koridoru pripadaju sledećim klasama:
Drina (od jezera Bajina Bašta – sa akumulacijom do ušća u Savu) II klasi;
Kolubara (od Valjeva do ušća reke Ljig) Iib klasi;
Jadar (od izvorišta do ušća u reku Drinu) II klasi;
Gradac (od izvorišta do druge brane) pripada I klasi vodotoka a (od druge brane do ušća u Kolubaru) pripada II klasi vodotoka;
reka Jablanica (od izvorišta do ušća u Kolubaru) pripada I klasi vodotoka.
Klasa II, obuhvata vode koje se mogu upotrebljavati za kupanje i rekreaciju građana, za sportove na vodi, za gajenje drugih vrsta riba (ciprinide), ili primenom uobičajenih metoda obrade – kondicioniranja (koagulacija, filtracija, dezinfekcija i slično) može se upotrebljavati za piće i u prehrambenoj industriji. Klasa I obuhvata vode koje se u prirodnom stanju ili posle dezinfekcije mogu upotrebljavati ili iskorišćavati za snabdevanje naselja vodom za piće, u prehrambenoj industriji i za gajenje plemenitih vrsta riba (salmonida).
Kvalitet površinskih voda
U cilju analize postojećeg kvaliteta površinskih voda u istraživanom koridoru pruge, analizirani su rezultati fizičko-hemijskih parametara tokom 2009. godine, reke Jadar za mernu stanicu Lešnica i reke Drine za mernu stanicu Jelav, preuzeti od Republičkog hidrometeorološkog zavoda.
Kvalitet vode reke Jadar kontroliše se na profilu Lešnica i u 2009. godini je odgovarao III klasi. Analizom dobijene vrednosti procenta zasićenja O2 u jednom slučaju odgovarala je VK stanju. Suspendovane materije su u pojedinim seriji ispitivanja odgovarale III klasi kvaliteta voda i VK stanju.
Od opasnih i štetnih materija na profilu Lešnica registrovane su povišene koncentracije rastvorenog gvožđa-Fe (III/IV klasa).
Saprobiološka ispitivanja fitobentosa na profilu Lešnica ukazuju na umereno organsko zagađenje vodotoka. Konstatovana je dominacija bioindikatora β –mezosaprobne zone. Dobijene vrednosti indeksa saprobnosti odgovarale su drugoj klasi kvaliteta voda.
Analiza zajednice bentosnih dijatoma, korišćenjem dijatomnog indeksa EPI-D, ukazuje da kvalitet vode pripada II klasi. Vrednosti dijatomnog indeksa u direktnoj su korelaciji sa dobijenim koncentracijanma nutrijenata koje nisu prelazile granične vrednosti II klase.
Kvalitet vode reke Drine u 2009. godini, na profilu Jelav, odgovarao je II klasi.
Od opasnih i štetnih materija na profilu Jelav registrovana je samo povišena vrednost gvožđa-Fe(III/IV).
Saprobiološka ispitivanja fitobentosa na profilu Jelav, ukazuju na umereno organsko zagađenje vodotoka. Zapaža se dominacija bioindikatora β -mezosaprobne i oligosaprobne zone. Dobijene vrednosti indeksa saprobnosti odgovarale su II klasi.
Analiza zajednice bentosnih dijatoma, korišćenjem dijatomnog ineksa EPI-D ukazuje da kvalitet vode varira od I do II klase. Vrednosti dijatomnog indeksa u direktnoj su korelaciji sa malim koncentracijama nutrijenata u vodi na profilu Bajina Bašta, u periodu ispitivanja, kvalitet vode je odgovarao II klasi dok je na ostala tri profila, kvalitet vode varirao od I klase u prolećnom periodu do II klase kvaliteta vode u jesenjem periodu ispitivanja.
Kvalitet reke Gradac
Klisura reke Gradac, sa njenim pritokama, po izuzetnim odlikama i po stepenu očuvanosti, pripada manje poznatim, prirodnim vrednostima Republike Srbije. Južno od Valjeva se uliva u Kolubaru kao desna pritoka. Podaci o kvalitetu reke Gradac preuzeti su sa site-a JKP-vodovod Valjevo.
Ocena kvaliteta vode reke Gradac zadovoljava kriterijume klasifikacije između I i II klase. To znači da je moguće ovu vodu koristiti za piće posle standardnog prečišćavanja.
U periodu bez padavina, vode reke Gradac su bez boje, mirisa i ukusa. Opterećenje organskim materijama je malo. Voda u reci Gradac ne sadrži ni fenole, ni masti i ulja a ni deterdžente. Koncentracija toksičnih metala je ispod maksimalno dozvoljene koncentracije (MDK). Bakteriološki je voda zagađena fekalnim zagađenjem od umerenog do visokog stepena.
U periodu intenzivnih padavina dolazi do prolaznog pogoršanja kvaliteta vode reke Gradac koja se manifestuje: promenom boje, velikim sadržajem suspendovanih materija, velikim fekalnim zagađenjem.
U pogledu kvaliteta vode, Gradac spada u one reke koje su u najvećoj meri očuvane. Zato ovaj vodotok i ima prvostepenu ulogu u snabdevanju Valjeva pitkom vodom.
Podzemne vode i izvorišta vodosnabdevanja
Na osnovu podataka dobijenih od nadležnih JKP (JKP ,,Vodovod Valjevo”, JKP ,,Osečina”, Opština Krupanj i JP ,,Vodovod i kanalizacija”- Loznica) konstatovano je da trasa pruge Valjevo – Loznica ne prolazi kroz zone sanitarne zaštite izvorišta nadležnih JKP.
Na području grada Valjeva voda se obezbeđuje iz lokalnih izvorišta: karstnog izvora ,,Paklje”, živog toka reke Gradac, izvorišta Ilidža i živog toka reke Jablanice. Navedena izvorišta vode visokog su kvaliteta, osim reke Jablanice, ostaće u funkciji i nakon realizacije regionalnog sistema.
Naselja u slivu Jadra na području opštine Osečina snabdevaju se iz lokalnih izvorišta podzemnih i površinskih voda, i to: izvorišta uz Ostružansku reku i izvorište ,,Pecka”, zahvatanjem voda reke Pecke.
Iz opštine Krupanj dobijeno je obaveštenje da se u KO Brezovice nalaze kaptirana izvorišta javnih seoskih vodovoda. Za navedena izvorišta nisu definisane zone sanitarne zaštite. Predmetna izvorišta su udaljena oko 3 km od koridora planirane železničke pruge Valjevo-Loznica. Na teritoriji opštine Krupanj se nalazi i izvorište Zavlaka za koje nisu određene zone sanitarne zaštite. Izvorište je udaljeno oko 2 km od trase pruge. Za izvorište u Zavlaci je urađen Elaborat sanitarne zaštite izvorišta (od strane SET Šabac)-verifikacija je u toku.
Stanovništvo grada Loznice se snabdeva vodom za piće sa izvorišta ,,Zelenica” koje se nalazi u Banji Koviljači. Nedaleko od ovog prvobitnog izvorišta, uzvodno Drinom, takođe u aluvijalnoj ravni otvoreno je novo izvorište na lokaciji ,,Gornje polje”, kako bi se povećao kapacitet izvorišta i tako zadovoljile potrebe stanovništva. Izvorišta su izvan obuhvata plana.
Seoska naselja se snabdevaju vodom pretežno zahvatanjem voda iz bunara, kopanih ili bušenih, a u manjem obimu i kaptiranjem izvora. Zahvatanje voda iz individualnih vodozahvata, bunara vrši se uglavnom u nizijskom delu teritorija grada Loznica, u dolinama reke Drine, Jadar, Lešnica, Štira i Žeravija.
Na teritoriji Loznice postoje i seoski vodovodi. Najveći seoski vodovod na području grada Loznica je vodovod ,,Duboko-Gnjila-Grnčarsko groblje”. Izvorište ovog vodovoda nalazi se u blizini Dubokog potoka. Preko ovog vodovoda snabdevaju se naselja Gornje i Donje Nedeljice, Grnčari i deo Korenite i Runjana.
Zagađenje voda
Imajući u vidu prostorne karakteristike posmatranog područja – naseljenost, industrijska postrojenja, obradive poljoprivredne površine, voćnjaci – može se reći da postoje zagađivači koji bi narušili kvalitet površinskih i podzemnih voda. Do zagađivanja površinskih i podzemnih voda dolazi usled: nekotrolisane primene veštačkih đubriva, pesticida i herbicida u ratarskoj voćarskoj i povrtarskoj proizvodnji, neregulisanog upravljanja komunalnim i drugim otpadnim materijama, ispuštanja neprečišćenih otpadnih voda iz industrijskih postrojenja, nekontrolisanog upuštanja neprečišćenih fekalnih voda iz naseljenih mesta i odvijanja drumskog saobraćaja na postojećim saobraćajnicama.
Zagađivanje površinskih i podzemnih voda može biti posledica različitih ljudskih aktivnosti. Izvori zagađenja površinskih i podzemnih voda mogu biti:
industrija (ispuštanjem otpadnih voda bez prethodnog prečišćavanja);
poljoprivredne aktivnosti (usled nekontrolisane korišćenja pesticida, mineralnih đubriva i drugih agrohemijskih sredstava) dovodi do porasta sadržaja azota i fosfora u prirodnim vodama. Povećan sadržaj jedinjenja fosfora, azota i kalijuma u prirodnim vodama dovodi do povećanja ukupnih mineralnih materija i degradira vodu smanjenjem količine kiseonika u vodi (povećavano razmnožavanje algi, vodenog bilja i drugih potrošača kiseonika iz vode);
prehrambena industrija kao i industrija prerade voća. Osnovne karakteristike otpadnih voda prehrambene industrije su visok stepen organskog zagađenja i suspendovanih materija. Problem sa ovim zagađivanjem je u činjenici što ove otpadne materije služe za ishranu mikroorganizama u vodotocima. Na taj način dolazi do uvećane biološke potrošnje kiseonika u vodi;
pogoni mehaničke obrade (struganje, bušenje, glodanje i slično). Voda se iz pogona mehaničke obrade zagađuje mineralnim uljima, deterdžentima, metalnom i abrazionom prašinom i emulgatorima;
otpadne vode iz domaćinstava. Vode iz domaćinstva su opterećene visokim sadržajem organskih materija i deterdženata i bez prethodnog tretmana i ispuštanja u prirodne vodotoke predstavljaju zagađivače;
atmosferske otpadne vode sa drumskih saobračajnica. Logično je očekivati da će zagađenje voda prvenstveno biti posledica sledećih procesa: taloženje izduvnih gasova; habanje guma; destrukcija karoserije i proceđivanje tereta; prosipanje tereta; odbacivanje organskih i neorganskih otpadaka; taloženje iz atmosfere; donošenje vetrom; razvejavanje usled prolaska vozila. Zagađenje koje je posledica navedenih procesa po svojoj vremenskoj karakteristici mogu biti stalna (radi se pre svega o taloženju štetnih materija iz izduvnih gasova, ulja i maziva, habanju guma i kolovoza, habanju karoserije i sl), sezonska (upotreba soli za održavanje puta u zimskim mesecima) i slučajna (akcidentna);
procedne vode sa neuređenih deponija, (komunalni otpad,industrijski otpad, otpad od poljoprivrede).
Zagađenost zemljišta
Zagađivanje zemljišta je posledica različitog antropogenog delovanja tako da je ugroženo građevinsko, poljoprivredno i šumsko zemljište. Potpunih podataka o obimu njegovog ugrožavanja nema jer ne postoje sistematska praćenja i istraživanja. Specifičan oblik ugrožavanja zemljišta predstavlja neplanska izgradnja objekata.
U poljoprivredi, zagađivanje je prisutno neadekvatnom upotrebom (po količini i vrsti) mineralnih đubriva, pesticida i drugih agrohemijskih sredstava, što predstavlja problem s obzirom na njihovu postojanost u prirodnim uslovima. Poseban interes je očuvanje zemljišta koje se odlikuje visokim poljoprivrednim vrednostima.
Zemljište je ugroženo zagađivanjem od voda i proceđivanjem sa deponija. Poseban problem predstavljaju nelegalna smetlišta, takozvane „divlje deponije”, na kojima se neuslovno i neplanski odlaže otpad.
Postojeće stanje kvaliteta vazduha
Zagađen vazduh predstavlja važan faktor rizika za zdravlje populacije kako u razvijenim tako i u zemljama u razvoju. Zagađen vazduh oštećuje resurse potrebne za dugotrajan održivi razvoj planete.
Izvori zagađenja vazduha rezultata su uglavnom ljudskih aktivnosti i mogu se svrstati u tri grupe:
Stacionarni izvori:
izvori zagađenja vezani za poljoprivredne aktivnosti, rudarstvo i kamenolome,
izvori zagađenja vezani za industrije i industrijska područja,
izvori zagađenja u komunalnim sredinama kao što su zagrevanje, spaljivanje otpada, individualna ložišta.
2. Pokretni izvori:
obuhvataju bilo koji oblik vozila motora sa unutrašnjim sagorevanjem.
3. Izvori zagađenja iz zatvorenog prostora:
obuhvataju pušenje cigareta, biološka zagađenja (polen, grinje, plesni, kvasci, mikroorganizmi, alergeni poreklom od domaćih životinja).
Prema važećoj zakonskoj regulativi, odnosno Zakonu o zaštiti vazduha („Službeni glasnik RS”, broj 36/09), Uredbi o uslovima za monitoring i zahtevima kvaliteta vazduha („Službeni glasnik RS”, broj 75/10) i Uredbi o izmenama i dopunama Uredbe o uslovima za monitoring i zahtevima kvaliteta vazduha („Službeni glasnik RS”, broj 11/10), propisane su granične i tolerantne vrednosti za zagađujuće materije.
U razmatranom koridoru planiranog infrastrukturnog koridora železničke pruge Valjevo – Loznica se na osnovu analize mogućih zagađivača vazduha došlo do zaključka da se kao izvori aerozagađenja, osim sagorevanja fosilnih goriva za potrebe domaćinstava u naseljima, poljoprivredne proizvodnje, industrijske proizvodnje, pojavljuje i drumski saobraćaj od postojeće putne mreže. Problematika aerozagađenja, koja potiče od od postojećeg Državnog puta I reda M-4, koji povezuje Valjevo, preko Osečine, sa Loznicom i dalje Republikom Srpskom, posebno je izražena u neposrednoj blizini postojećeg puta. Uticaj se oseća u području oko drumske saobraćajnice.
Pojedina industrijska postrojenja predstavljaju izvor emisije štetnih polutanata u atmosferu. Zastupljene su različite privredne grane. Ukupna količina zagađujućih materija poreklom iz industrije nije poznata jer ne postoji sistematsko praćenje kvaliteta vazduha iz industijskih pogona.
Buka -postojeće stanje
U koridoru železničke pruge Valjevo – Loznica stambeni objekti su izloženi buci od saobraćaja koji se odvija na postojećem državnom putu 1 reda broj 23 (Loznica-Osečina-Valjevo-Lajkovac-Lazarevac-Aranđelovac-Krćevac), državnim putevima druge drugog redabroj 140 (Šabac-Tekeriš-Ralja-Ćurinci) i broj 143 (Valjevo-Sedlare-Roagačica-Bajina Bašta-Kremna) i većem broju lokalnih saobraćajnica, kao i jednokolosečne pruge Ruma – Šabac – Rasputnica – Donja Borina – Državna granica. Merenja nivoa buke na posmatranom području nisu vršena.
3.11. Zaštita prirodnih i kulturnih dobara
Republički zavod za zaštitu spomenika kulture, Beograd, nam je dostavio Uslove čuvanja, održavanja, korišćenja nepokretnih kulturnih dobara i dobara koja uživaju prethodnu zaštitu i mere zaštite za izradu planske i tehničke dokumentacije za izradu pruge Valjevo-Loznica (broj 4/1222 od 17. juna 2011. godine). Na osnovu dokumentacije koja se nalazi u Republičkom zavodu za zaštitu spomenika kulture, Beograd, i Zavodu za zaštitu spomenika kulture Valjevo, utvrđeno je da se na teritoriji koja je predviđena za izgradnju pruge Valjevo-Loznica, kao i na široj teritoriji projektovane trase, nalazi veći broj utvrđenih kulturnih dobara i dobara koja uživaju prethodnu zaštitu.
Spisak nepokretnih kulturnih dobara i dobara koja uživaju prethodnu zaštitu a koja se nalaze na planiranoj trasi pruge Valjevo-Loznica obuhvata:
1. Arheološki lokalitet Veterinarska stanica, Valjevo, opština Valjevo. U pitanju je višeslojni lokalitet sa nalazima iz perioda antike i srednjeg veka. Nalazi se na prvom kilometru pruge. Lokalitet je neistražen i direktno ugrožen.
2. Srednjovekovno naselje Stadion Krušik, Valjevo, opština Valjevo. U pitanju je srednjovekovno naselje koje se nalazi na desnoj obali reke Gradac. Lokalitet je delimično istražen otvaranjem nekoliko sondi.
3. Arheološki lokalitet ulica Majke Jevrosime, Valjevo, opština Valjevo. U pitanju je srednjovekovni lokalitet koji je delimično istražen.
4. Arheološki lokalitet ul. M.Glišića, Valjevo, opština Valjevo. U pitanju je srednjovekovno naselje sa nekropolom iz Osmanskog perioda.
5. Arheološki lokalitet Stublina, Pričević, opština Valjevo. Nalazi se na prvoj rečnoj terasi reke Obnice, na nadmorskoj visini od 280m. Lokalitet se nalazi oko 800m uzvodno od škole u Pričeviću. Kraj je dobio naziv po jakom izvoru pitke vode koji se nalazi oko 100m severno od lokaliteta.
6. Arheološki lokalitet Stara crkva, Kamenica, opština Valjevo. Nalazi se u uvali, na nadmorskoj visini od 280m. U pitanju je srednjovekovna crkva sa nekropolom iz XV veka. Pored ostataka crkve nalazi se grob i nadgrobni spomenik valjevskog kneza Jovana Simića Bobovca (umro 1832.gogine).
7. Arheološki lokalitet Ostenjak, Osladić, opština Osečina. Potes je na samom izlazu projektovanog tunela 14, prema Osečini, na km 22. Na blagom uzvišenju registrovani su površinski nalazi (kremene i kamene alatke i keramika) što ukazuje da se najverovatnije radi o praistorijskom naselju.
8. Arheološki lokalitet Jerinino brdo, Osladić, opština Valjevo. Lokalitet se nalazi na vrhu brda, na nadmorskoj visini od 320m. U pitanju je antički lokalitet-vojna stanica iz II veka n.e.
9. Arheološki lokalitet Beljino brdo, Dragijevica, opština Osečina. U pitanju je višeslojni arheološki lokalitet-utvrđenje iz antičkog i srednjovekovnog perioda. Vidljivi su ostaci zidova.
10. Arheološki lokalitet Staro selo, Dragijevica, opština Osečina. U pitanju su ostaci srednjovekovnog naselja sa tragovima rudarstva.
11. Arheološki lokalitet Zadružni dom, Komirić, KO Osečina. Nalazi se na prvoj rečnoj terasi, na nadmorskoj visini od 180m. Na lokalitetu su nađeni ostaci materijalne kulture iz perioda bakarnog doba.
12.Teren Panađurište kod sela Komirića, opština Osečina, (Rešenje Zavoda za zaštitu i naučno proučavanje spomenika kulture NRS br, 1762/49 od 10. novembra 1949. godine). Lokalitet se nalazi na južnoj strani neposredno do škole u Komiriću. Naslanja se na levu obalu reke Jadar. Lokalitet je neistražen.
13. Arheološki lokalitet Babovac, Komirić, opština Osečina. U pitanju je praistorijsko naselje na kome su nađeni ostaci vinčanske kulture, koje se nalazi na vrhu brda.
14. Arheološki lokalitet Peovac, Komirić, opština Osečina. Nalazi se na vrhu brda, na nadmorskoj visini od 316m. U pitanju je višeslojni arheološki lokalitet-nekropola sa tumulima (7 tumula) iz perioda bronzanog doba. U dva tumula ukopana je srednjovekovna nekropola sa mramorjem.
15. Arheološki lokalitet Krivajevica, Cikote, opština Loznica. Nalazi se na drugoj rečnoj terasi na nadmorskoj visini od 170m. U pitanju je nekropola sa tumulima (5 tumula) iz perioda bronzanog i gvozdenog doba.
16. Arheološki lokalitet Crkvena porta, Draginac, opština Loznica. Nalazi se na drugoj rečnoj terasi, na nadmorskoj visini od 165m. U pitanju je nekropola sa tumulima (10 tumula) iz perioda gvozdenog doba.
17. Arheološki lokalitet Bare, Draginac, Jarebice, opština Loznica. Nalazi se na drugoj rečnoj terasi, na nadmorskoj visini od 160m. U pitanju je nekropola sa tumulima (10 tumula) iz perioda bronzanog doba.
18. Arheološki lokalitet Paulje, Brezjak, opština Loznica. U pitanju je nekropola sa tumulima (30 tumula) iz perioda bronzanog i gvozdenog doba.
19. Arheološki lokalitet Groblje, Donje Nedeljice, opština Loznica. U pitanju je nekropola sa tumulima (5 tumula) iz perioda bronzanog i gvozdenog doba.
20. Arheološki lokalitet Vujića Mala, višeslojni lokalitet.
Nepokretna kulturna dobra i dobra koja uživaju prethodnu zaštitu, a koja se nalaze u široj zoni projektovane pruge Valjevo-Loznica obuhvataju spisak od ukupno 63 kulturnih dobara na teritorijama grada Loznice i opština Osečine i Krupnja. Ova kulturna dobra obuhvataju: spomen obeležja, sakralne i objekte narodnog graditeljstva i arheološke lokalitete). Redni brojevi lokaliteta odgovaraju brojevima unetim na kartu
Dobra koja uživaju prethodnu zaštitu koja se nalaze u široj zoni pruge Valjevo-Loznica (Lokaliteti nisu evidentirani na karti ali se nalaze u dokumentaciji Zavoda zaštite).
Utvrđena kulturna dobra
Grad Loznica
Spomen obeležje
Veliki značaj ( Memorijalni prirodni spomenik ,,Draginac”, selo Draginac, O Loznica (Rešenje br. 06-9/77 od 17. juna 1977. godine, „Službeni list Opštine Loznica” broj 5.). Kategorisan je za NKD-spomenik kulture od velikog značaja („Službeni glasnik RS”, broj 14/79). Za poraz koji su pretpeli u ovom kraju, Nemci su kao odmazdu 1941. godine iz Draginca i okolnih sela pokupili narod i njih ukupno 2.950 streljali na nekoliko mesta u jednom danu. Nakon toga svi su zatrpani u zajedničku grobnicu. Grobnice su nakon rata uređene i sređene, a 1961. godine svi ostaci su preneti u zajedničku gobnicu van sela. Grobnica je obeležena granitnim spomenikom visine 7m, autora Ostoje Bogdanovića Balkanskog.
Opština Osečina
Sakralni i objekti narodnog graditeljstva
Kompleks zgrada sa dvorištem, selo Bastav, opština Osečina. Datum upisa u Centralni registar 29. mart 1983. godine pod brojem SK441. VELIKI ZNAČAJ.
Crkva-spomen kosturnica posvećena Uspenju Presvete Bogorodice i spomenik izginulim ratnicima iz Prvog Svetskog rata Druge Moravske divizije, selo Pecka, opština Osečina. Datum upisa u Centralni registar 21. septembar 1998. godine pod brojem SK1477.
Stara crkva u Osečini, opština Osečina. Datum upisa u Centralni registar 27. decembar 1984. godine pod brojem SK602.
Crkva brvnara, selo Skadar kod Pecke, opština Osečina. Datum upisa u Centralni registar 27. decembar 1984. godine pod brojem SK607.
Dobra koja uživaju prethodnu zaštitu
Grad Loznica
Arheološki lokaliteti
Arheološki lokalitet Mađarsko groblje, Cikote, opština Loznica. Koordinate lokaliteta su h=7375214.845, u= 4927975.461. Nalazi se na drugoj rečnoj terasi, na nadmorskoj visini od 220m. U pitanju je groblje iz perioda od XVI do XIX veka.
Arheološki lokalitet Krivajevica 2, Cikote, opština Loznica. Koordinate lokaliteta su h=7372890.488, u= 4932491.023. Nalazi se na padini, na nadmorskoj visini od 170m. U pitanju je nekropola sa tumulima (5 tumula) iz perioda bronzanog i gvozdenog doba.
Arheološki lokalitet Krivajevica 2, Cikote, opština Loznica. Koordinate lokaliteta su h=7373399.866, u= 4932491.023. Nalazi se na prvoj rečnoj terasi, na nadmorskoj visini od 170m. U pitanju je srednjovekovno naselje.
Arheološki lokalitet Šurički gradac, Šurice, opština Loznica. Koordinate lokaliteta su h=7372040.609, u=4928662.038. Nalazi se na vrhu brda, na nadmorskoj visini od 307m. U pitanju je antički lokalitet.
Arheološki lokalitet Crkvine, Šurice, KO Loznica. Koordinate lokaliteta su h=7372551.598, u=4928679.551. Nalazi se na padini, na nadmorskoj visini od 240m. U pitanju je srednjovekovna crkva.
Arheološki lokalitet Mađarsko groblje, Šurice, opština Loznica. Koordinate lokaliteta su h= 7372429.002, u= 4928703.246. Nalazi se na drugoj rečnoj terasi, na nadmorskoj visini od 230m. U pitanju je groblje iz perioda od XVI do XIX veka.
Arheološki lokalitet Džamija, Šurice, opština Loznica. Koordinate lokaliteta su h= 7373286.789, u= 4929428.714. Nalazi se na drugoj rečnoj terasi, na nadmorskoj visini od 150m. U pitanju je naselje iz perioda srednjeg veka.
Arheološki lokalitet Kućerine, Šurice, opština Loznica. Koordinate lokaliteta su h= 7374658.655, u= 4929064.789. Nalazi se na padini, na nadmorskoj visini od 250m. U pitanju je šanac (fortifikacija) iz XVIII veka.
Arheološki lokalitet Čardačine, Šurice, opština Loznica. Koordinate lokaliteta su h= 7373137.278, u= 4929755.552. Nalazi se na drugoj rečnoj terasi, na nadmorskoj visini od 150m. U pitanju je naselje iz perioda srednjeg veka.
Arheološki lokalitet Crkvina, Donje Nedeljice, opština Loznica. Koordinate lokaliteta su h=7366663.216, u= 4933328.450. Nalazi se na drugoj rečnoj terasi, na nadmorskoj visini od 200m. U pitanju je praistorijsko gradinsko naselje iz perioda neolita.
Arheološki lokalitet Donje Nedeljice, Donje Nedeljice, opština Loznica. Koordinate lokaliteta su h=7365486.979, u= 4933013.203. Nalazi se na drugoj rečnoj terasi, na nadmorskoj visini od 150m. U pitanju je naselje iz Osmanskog perioda.
Arheološki lokalitet Mramorje, Donje Nedeljice, opština Loznica. Koordinate lokaliteta su h=7367261.259, u=4932903.388. Nalazi se na drugoj rečnoj terasi, na nadmorskoj visini od 230m. U pitanju je groblje iz Otomanskog perioda (XVI -XIX vek).
Arheološki lokalitet Panjik, Gornje Nedeljice, opština Loznica. Koordinate lokaliteta su h=7365606.211, u= 4933387.559. Nalazi se na drugoj rečnoj terasi, na nadmorskoj visini od 180m. U pitanju je praistorijsko naselje.
Arheološki lokalitet Kućerine, Bradić, opština Loznica. Koordinate lokaliteta su h=7367712.978, u= 4930959.460. Nalazi se na drugoj rečnoj terasi, na nadmorskoj visini od 180m. U pitanju je praistorijsko naselje iz perioda neolita.
Arheološki lokalitet Prljevska crkva, Lipnica, opština Loznica. Koordinate lokaliteta su h=7365186.364, u= 4935946.625. Nalazi se na drugoj rečnoj terasi, na nadmorskoj visini od 170m. U pitanju je praistorijsko naselje iz perioda Neolita.
Arheološki lokalitet Grnčar, Grnčar, opština Loznica. Koordinate lokaliteta su h=7365235.877, u= 4935009.606. Nalazi se na drugoj rečnoj terasi, na nadmorskoj visini od 150m. U pitanju je naselje iz osmanskog perioda (XV vek).
Arheološki lokalitet Mađarsko groblje, Brnjac, opština Loznica. Koordinate lokaliteta su h=7372215.392, u= 4933056.665. Nalazi se na drugoj rečnoj terasi, na nadmorskoj visini od 230m. U pitanju je groblje iz otomanskog perioda (XVI -XIX vek).
Arheološki lokalitet Mađarsko groblje, Brnjac, opština Loznica. Koordinate lokaliteta su h=7372570.046, u= 4932808.640. Nalazi se na drugoj rečnoj terasi, na nadmorskoj visini od 230m. U pitanju je groblje iz otomanskog perioda (XVI -XIX vek).
Arheološki lokalitet Mađarsko groblje, Brnjac, opština Loznica. Koordinate lokaliteta su h=7369344.846, u= 4935253.834. Nalazi se na drugoj rečnoj terasi, na nadmorskoj visini od 180m. U pitanju je groblje iz otomanskog perioda (XVI – XIX vek).
Objekti narodnog graditeljstva
Kuća Aleksandra Tomića, selo Komirić, opština Osečina.
Kuća Mladenović Živka, selo Bastav, opština Osečina.
Kuća Rakić Dušice, selo Bastav, opština Osečina.
Škola u selu Bastav, opština Osečina.
Dom kulture, selo Belotić, opština Osečina.
Vinogradska koleba, selo Gornja Carina, opština Osečina.
Škola u selo Carina, opština Osečina.
Kuća Timotić Živka, selo Carina, opština Osečina.
Kuća Stanisavljevića, selo Dragijevica, opština Osečina.
Okućnica Vilotića, selo Dragijevica, opština Osečina.
Kuća Vilotić Živana, selo Dragijevica, opština Osečina.
Kuća Ilić pauna, selo Dragodol, opština Osečina.
Kuća Tešić Ljubinke, selo Dragodol, opština Osečina.
Mehana III klase, selo Gunjaci, opština Osečina.
Okućnica Ljubice Budimirović, selo Lopatanj, opština Osečina.
Konak Đosića, selo Lopatanj, opština Osečina.
Škola u selu Lopatanj, opština Osečina.
Crkva sv. Apostola Luke, selo Lopatanj, opština Osečina.
Okućnica Markovića, selo Sirdija, opština Osečina.
Škola u selu Sirdija, opština Osečina.
Vajat Vladan Savatića, selo Skadar, opština Osečina.
Okućnica sretena Savatića, selo Skadar, opština Osečina.
Kuća Žermanović Milorada, selo Skadar, opština Osečina.
Kuća Žermanović Slobodana, selo Skadar, opština Osečina.
Škola u selu Gornje Crniljevo, opština Osečina.
Dom kulture, selo Ostružnje, opština Osečina.
Škola u selu Ostružnje, opština Osečina.
Škola u selu Plužac, opština Osečina.
Sakralni i objekti narodnog graditeljstva
Stara školska zgrada u selu Draginac, opština Loznica.
Zgrada Osnovne škole u selu Donje Nedeljice, opština Loznica.
Crkva-spomen kosturnica u selu Koreniti (Brezjak).
Crkva u selu Draginac, opština Loznica.
Crkva u selu Lipnici, zvana Grčka crkva, opština Loznica.
Crkva u selu Gornja Nedeljica, opština Loznica.
Opština Krupanj
Arheološki lokaliteti
Arheološki lokalitet Brestine, Ravnaja, KO Krupanj. Nalazi se na vrhu brda, na nadmorskoj visini od 291m. U pitanju je nekropola sa tumulima iz perioda bronzanog doba.
Arheološki lokalitet Straža, Ravnaja, KO Krupanj. Koordinate lokaliteta su h=7717,383151E+09, u=4,921225E+09. Nalazi se na vrhu brda, na nadmorskoj visini od 280m. U pitanju je lokalitet iz perioda srednjeg veka.
Sakralni i objekti narodnog graditeljstva
Osnovna škola u selu Tolisavcu, opština Krupanj.
Kuća Mrkonjić Tikomira, selo Mojković, opština Krupanj.
Crkva u selu Mojković, opština Krupanj.
Pregled prirodnih dobara
Na osnovu dokumentacije Zavoda za zaštitu prirode Srbije, konstatovano je da se na prostoru u okviru granica ovog plana nalaze sledeća zaštićena prirodna dobra:
Spomenik prirode Sva orahova stabla (Juglans regia) stavljaju se pod zaštitu sva orahova stabla na teritoriji opštine Valjevo. Republički sekretarijat za obrazovanje, nauku i kulturu je 9. juna 1971. godine doneo rešenje br. 321-4/71-03 („Službeni glasnik SRS”, broj 18/71), kojim se ova stabla stavljaju pod zaštitu. Zabranjeno je preduzimanje radnji i aktivnosti koje bi izmenile njihov izgled ili dovele u pitanje dalji biološki opstanak.
Memorijalni prirodni spomenik „Draginac” (grad Loznica KO Simino Brdo, KO Jarebica i KO Draginac) predstavlja područje posebnih prirodnih vrednosti. Zahvata površinu od 2,88 ha. Za vreme drugog svetskog rata na ovom prostoru streljano je 2950 ljudi. U znak sećanja na ovaj događaj, podignut je spomenik visine oko 6,5m. SO Loznica je 17. juna 1977. godine donela rešenje br. 06-9/77, kojim se ovaj prostor stavlja pod zaštitu. Zabranjeno je preduzimanje radnji i aktivnosti koje bi izmenile njegov izgled i funkciju.
3.12. Prostor od interesa za odbranu zemlje u vanrednim situacijama
Na osnovu Obaveštenja broj 350-523-01/2011-01, od 21. decembra 2011. godine, koje je izdato od strane Ministarstva odbrane-Sektora za materijalne resurse-Uprave za infrastrukturu, na području Prostornog plana područja posebne namene infrastrukturnog koridora železničke pruge Valjevo-Loznica, nema posebnih uslova i zahteva za prilagođavanje potrebama odbrane zemlje.
U postupku izrade Plana i izgradnje planiranih objekata, neophodno je primeniti sve normative, kriterijume i standarde u skladu sa Zakonom o planiranju i izgradnji („Službeni glasnik RS”, br. 72/09, 81/09, 64/10 i 24/11), Zakonom o vanrednim situacijama („Službeni glasnik RS”, broj 111/09) i drugim podzakonskim aktima čija je primena obavezna.
3.13. SWOT analiza
SNAGE (postojeće) SLABOSTI (unutrašnje) -Geografsko-saobraćajni položaj na granici sa BiH, međunarodnom plovnom putu (prema Hrvatskoj) i saobraćajnom pravcu prema Južnom Jadranu (Crnoj Gori), infrastrukturni koridor sa postojećim drumskim pravcem, planiranim autoputem i železničkom prugom.-Fomrirani drinski (Loznica) i ibarskokolubarski (Valjevo) razvojni pojasevi sa relativno povoljnom koncentracijom stanovništva i privrednih aktivnosti.- Definisan koridor pruge i izgrađeni objekti i delovi trasePrirodni resursi: poljoprivredni zemljišni fond sa razvijenim povrtarstvom, voćarstvom i stočarstvom (60% poljoprivrednog zemljišta), šume i postojeća lovišta (30% šumskog zemljišta); vodni resursi sa mogućnošću proizvodnje hidroenergije (mini elektrane) i navodnjavanja, kao i geotermalni izvori, predeone celine, pogodne za razvoj određenih vidova turističke ponude;Formirani centri, Valjevo, Osečina Dugogodišnja privredna tradicija u industriji i turizmu Izgrađeni privredni kapaciteti, posebno u industriji; Postojeća saobraćajna infrastruktura, i to drumska (blizina Koridora X, državni putevi I i II reda )mogućnosti za izgradnju industrijskih zona na novim (grinfild) i zapuštenim lokacijama; jeftinija radna snaga i relativno dobar kadrovski potencijal;relativno razvijena mreža javnih službi (školstvo, zdravstvo, kultura i socijalna zaštita); Prirodne i kulturne vrednosti planskog područja;Postojanje lokalnih akcionih dokumenata i planova u oblasti zaštite životne sredine i upravljanja otpadom;Postojanje lokalnih ekoloških taksi- područjem Prostornog plana infrastrukturnog koridora žel pruge prolazi oko 156 km državnih puteva I i II reda, od čega oko 50% čine državni putevi I reda sa savremenim kolovoznim zastorom. Na posmatranom području postoji i razgranata mreža opštinskih i nekategorisanih puteva- razgranata hidrografska mreža, koju čine potoci, reke, izvori i podzemne vode, dobrog kvaliteta i visokog stepena ekološke ispravnosti-sva postojeća izvorišta mogu još dugo da se koriste, pod uslovom da se zaštite od zagađivanja i destrukcije brzi razvoj telekomunikacija i pojava velikog broja pružaoca telekomunikacionih usluga tendencije integracijie sa evropskim standardima. – Porast siromaštva na selu i u urbanim centrima, izražen proces starenja stanovništva i depopulacije dela ruralnih područja.- Zaostajanje u pogledu nivoa razvijenosti područja i neravnomernost teritorijalnog razvoja;- Teritorijalna polarizacija na relaciji regionalni centri-ostala naselja;-Velika nezaposlenost uz odliv mlađeg i kvalifikovanog stanovništva; Neadekvatno korišćenje lokalnih potencijala (saobraćajnog, poljoprivredniog, šumskog i turističkog) za povećanje proizvodnje i prerade i intenziviranje razvoja pojedinih oblasti;Nedovoljna ulaganja u poljoprivredu i subvencije za podsticanje poljoprivredne proizvodnje i prerade, kao i zaostatak u izgradnji poljoprivredno uslužnih kapaciteta (nedovoljno razvijena otkupna mreža, mali broj servisa i usluga i dr), uz nerazvijeno zadrugarstvo, usitnjenost poljoprivrednih gazdinstava i korišćenje zemljišta koje nije u skladu sa prirodnim predispozicijama i dr;Smanjenje demografskog potencijala, posebno depopulacija, starenje i odlazak mlađeg stanovništva sa ruralnog poljoprivrednog područja; Neodgovarajući odnos prema turizmu i ne donošenje strategije razvoja turizma;Nerazvijena turistička ponuda na preovlađujućem delu područja, sa nedovoljnom opremljenošću formiranih turističkih centara za potrebe celogodišnje ponude.Nedostatak sredstava za opremanje tj. uređivanje građevinskog zemljišta (kapitalna ulaganja), što se posebno nepovoljno odražava na vangradsko područje; Zaostajanje u pogledu nivoa razvijenosti područja i neravnomernost teritorijalnog razvoja, teritorijalna polarizacija na relaciji centri-ostala naselja; nedovoljna tržišna konkurentnost (tehnološko zaostajanje, slaba proizvodna i teritorijalna povezanost i dr); slabi efekti privatizacije preduzeća; velika nezaposlenost uz odliv mlađeg i kvalifikovanog stanovništva; zaostajanje razvoja u ruralnom području (mali broj savremenih gazdinstava, usitnjenost poseda, slaba organizovanost plasmana poljoprivrednih proizvoda); i dr.Slabije održavanje, unapređenje i izgradnja putne, elektro i hidrotehničke infrastrukturne mreže u odnosu na potrebe i raspoloživa sredstva;Degradirana životna sredine u privrednim kompleksima i deponijama;Nedostatak finansijskih sredstava za investiranje u zaštitu životne sredine.- sistem drumskog saobraćaja je nedovoljno razvijen i nekompletan, a stanje kolovoznog zastora na putevima je nezadovoljavajuće.- snabdevanja vodom naselja van urbanizovanih zona nije zadovoljavajuće . – izgrađenost kanalizacione infrastrukture van urbanizovanih zona je beznačajna-izgrađenost kanalizacione infrastrukture u urbanizovanim zonama je nedovoljna -nerešeno pitanje sakupljanje, odvođenja i prečišćavanja otpadnih voda -ograničenje vodnog resursa zbog bujičnog karaktera reka-nedovoljna zaštita postojećih vodnih resursa- Nedovoljno razvijeni infrastrukturni sistemi. MOGUĆNOSTI (razvojni potencijali) PRETNJE (razvoju) – Razvoj transgranične i transnacionalne saradnje u drinskom pojasu u domenu infrastrukture, zaštite životne sredine i prirodnih vrednosti, turizmu i drugim oblastima.- Razvoj privredne saradnje i formiranje klastera u , proizvodnji ,turizmu, energetici, vodoprivredi i drugim privrednim sektorima predstavlja okosnicu nterregionalne, i međuopštinske saradnje.- Jačanje formiranih, drinski (Loznica) i ibarskokolubarski Valjevo, i razvoj transgraničnih i regionalnih razvojnih osovina u funkcionisanju mreže naselja i objekata javnih službi.- Prirodne pogodnosti za razvoj poljoprivrede.- Mogućnost formiranja industrijske – razvojne zone u neposrednoj blizini puta, pruge i reke (jadarska dolina) i mogućnost razvijanja intermodalnog transporta (odn. funkcionalnog povezivanje železničkog i drumskog saobraćajnog podsistema)-Predviđena realizacija akumulacije „Stuborovni” u skladu sa Vodoprivrednom osnovom Republike Srbije iz koje će se obavljati dopunsko vodosnabdevanje vodom visokog kvaliteta. -Zaštita i korišćenje vodnih resursa.-Korišćenje priobalja reka za sport i rekreaciju.-Izrada malih akumulacija – Nastavljanje negativnih demografskih tedencija,posebno na ruralnom području, uz odliv stručnog kadra i porast siromaštva.- Nedovoljna transnacionalna, transgranična,međuregionalna i interregionalna saradnja u cilju osnaživanja razvoja regiona, i demografskog potencijala;- Nastavljanje teritorijalne polarizacije na relaciji regionalni centri-ostala naselja;- Nedovoljna podrška razvoju i jačanju funkcijacentara u mreži naselja, naročito mikrorazvojnih i opštinskih centara, regionalnih i subregionalnihfunkcija, Valjeva i Loznice, uz jačanje aglomeracionih uticaja Beograda na području oba upravna okruga.- Spora dinamika unapređenja infrastrukture mreže usluga i objekata javnih službi.- onemogućavanje razvoja i modernizacije drumske saobraćajne infrastrukture zbog nedovoljnog namenskog finansiranja od strane Republike Srbije i lokalnih (opštinskih) vlasti – ne rešavanje komunalne opremljenosti (snabdevanja vodom, odvođenja otpadnih voda, evakuacija otpadnih voda od proizvodnje i prečišćavanje svih otpadnih voda pre upuštanja u otvorene rečne tokove).
II. Principi i ciljevi prostornog razvoja područja posebne namene
1. Principi prostornog razvoja
Osnovni cilj je usklađivanje planiranog koridora železničke pruge i prostora kroz koji prolazi, sa otklanjanjem konflikata koji se stvaraju uspostavljanjem novog infrastrukturnog sistema u prostoru, kao i njegovih uticaja na prirodne resurse, socio-demografske i privredne tokove, kao i na ekološke promene. To podrazumeva definisanje osnovnih principa uređenja, zaštite i prostornog razvoja područja posebne namene, i to:
zaštitu svih prirodnih resursa;
zaustavljanje depopulacije stanovništva;
brži ekonomski razvoj;
razvoj infrastrukturnih i komunalnih sistema naseljima;
adekvatan i nekonfliktni prostorni razvoj;
zaštita i održivo korišćenje poljoprivrednog, šumskog i vodnog zemljišta;
zaštita koridora železničke pruge i drugih infrastrukturnih sistema;
razvoj ruralnog područja i seoskih naselja u funkciji kompatibilnih privrednih aktivnosti;
povećanje efikasnosti teritorijalnog razvoja;
policentrični teritorijalni razvoj (posebno jačanje veze urbanih i seoskih naselja) ;
unapređenje saobraćajne pristupačnosti;
razvoj kulturnog i regionalnog identiteta;
zaštita javnog interesa, javnih dobara i dobara u opštoj upotrebi;
zaštite i unapređenja životne sredine.
2. Ciljevi prostornog razvoja
Izgradnjom pruge Valjevo-Loznica (Lipnica)-Zvornik, ostvaruju se sledeći ciljevi:
definisanje planskih rešenja kojima se rezerviše prostor za infrastrukturni koridor i utvrđuju režimi zaštite koridora i kontaktnih područja;
definisanje odnosa sa ostalim namenama i infrastrukurnim sistemima u neposrednom kontaktu sa planiranim koridorom;
prostorni razmeštaj kompatibilnih sadržaja i namena; i
stvaranje uslova za kompletiranje infrastrukturnih sistema, u skladu sa razvojnim planovima i uslovima nadležnih institucija.
2.1. Ciljevi razvoja saobraćaja
Osnovni cilj razvoja saobraćaja i saobraćajne infrastrukture jeste poboljšanje regionalne i lokalne pristupačnosti područja i jačanje regionalnih veza razvojem više modaliteta saobraćaja, podizanjem kvaliteta i bezbednosti saobraćaja.
Posebni cilj: izgradnja železničke pruge Valjevo – Loznica, radi povećanja obima ovog modaliteta saobraćaja i rasterećivanja drumskog saobraćaja;
Železnički saobraćaj
Povezivanje železničke pruge Beograd – Resnik – Bar sa prugom Ruma – Šabac – Zvornik.
Povezivanje opština Mačvanskog i Kolubarskog upravnog okruga i Tuzlanskog kantona u Federaciji BiH i opštine Zvornik (Republika Srpska).
Jačanje regionalnih veza i ekonomske saradnje unutar regiona i prekogranično.
Kompletiranje tranzitnog puta od Istoka ka Zapadu i obratno (granica sa Bugarskom – Stalać – Kraljevo – Požega i Zvornik – Tuzla – Doboj – Balja Luka – Granica sa Hrvatskom).
Povezivanju postojeće mreže pruga Republike Srbije i Federacije BiH, pre svega pruga Beograd – Bar i Šamac – Sarajevo – Ploče.
Podstiče se privredni razvoj užeg gravitacionog područja pruge.
Rasterećuju se preopterećeni delovi postojeće putne mreže.
Drumski saobraćaj
Saobraćajna infrastruktura i organizacija prevoza na području Prostornog plana je jedan od osnovnih uslova kvaliteta života stanovnika i osnova društveno-ekonomskog razvoja, pa je potrebno dovesti ih na prihvatljiv nivo evropskog standarda i osposobiti za brz, efikasan i bezbedan prevoz sa smanjenim negativnim uticajima na životnu sredinu.
Opšti ciljevi
Usmeravanje razvoja saobraćajne infrastrukture i stimulacija ponude prevoznih usluga koji doprinose ostvarenju osnovnih ciljeva prostornog i državnog razvoja;
Revitalizacija, modernizacija i dogradnja postojeće mreže puteva i obezbeđenje većeg stepena efikasnosti, racionalanosti i ekonomičnosti u transportu ljudi i dobara, uz viši nivo bezbednosti;
Povezivanje drumske i železničke infrastrukture radi omogućavanja intermodalnog vida prevoza ljudi i transporta tereta;
Podizanje nivoa usluge saobraćajno-transportnog sistema prema krajnjim korisnicima, kroz poboljšanje odgovarajućih tehničkih elemenata, upotrebu savremenih načina interaktivne komunikacije “sistem-korisnik“ i formiranjem svesti o negativnim uticajima saobraćaja na okolinu i njihovim minimiziranjem.
Posebni ciljevi
Izgradnja i podizanje kvaliteta drumske saobraćajne infrastrukture u zoni planiranih železničkih stanica i stajališta na pruzi Valjevo – Lipnica u cilju povezivanja i daljeg razvoja drumskog i železničkog saobraćajnog podsistema;
Obezbeđenje odgovarajućeg razmeštaja denivelisanih ukrštanja opštinskih puteva sa železničkom prugom, radi obezbeđenja kvalitetnog povezivanja (javnih i nekategorisanih) opštinskih puteva u širem pojasu zaštite pruge
Koncipiranje javnog autobuskog saobraćaja sa ciljem da se zadovolje prevozne potrebe stanovništva i omogući opsluživanje železničkih stanica.
2.2. Ciljevi održivog korišćenja prirodnih resursa
Osnovni cilj zaštite, uređenja, korišćenja i razvoja prirodnih resursa je plansko i održivo iskorišćenje svih vrsta resursa (poljoprivrednog i šumskog zemljišta, voda i geoloških resursa) u skladu sa razvojnim mogućnostima i poštovanjem mera zaštite.
2.3. Ciljevi demografskog razvoja
Osnovni cilj jeste održavanje populacione vitalnosti i ublažavanje negativnih tendencija u kretanju stanovništva.
Osnovni cilj obuhvata posebne ciljeve za pojedine grupe stanovništva i njihove interese i potrebe:
zadržavanje mlađih kontingenata stanovništva, naročito u ruralnim područjima, poboljšavanjem uslova obrazovanja i kreditno-finansijskom podrškom za razvoj poljoprivredne proizvodnje i privatnog preduzetništva;
socijalno-zdravstvena zaštita i pomoć starijim građanima, posebno staračkim samačkim i dvočlanim domaćinstvima, uz uključivanje u programe zbrinjavanja starih i
unapređenje nivoa formalnog obrazovanja stanovništva i uvećanje profesionalne mobilnosti i fleksibilnosti radno aktivnog stanovništva.
2.4. Osnovni ciljevi prostornog razvoja mreže naselja
Osnovni cilj je uravnoteženiji razvoj funkcijskih područja većih urbanih centara/sistema (oko Valjeva i Loznice) i podsticanje razvoja i umrežavanja ostalih urbanih, i specifičnih manjih razvojnih centara (posebno u centralnom delu područja – Osečina).
Posebni ciljevi:
– poboljšanje kvaliteta mreže puteva i razvoj javnog saobraćaja kako bi se stanovništvu omogućila bolja dostupnost centrima u mreži naselja;
– usklađivanje i podizanje kvaliteta mreže objekata i usluga javnih službi sa funkcijama centara u mreži naselja i razmeštajem korisnika;
– podsticanje i usmeravanje socioekonomske transformacije seoskih naselja difuzijom informacija, znanja i veština;
– podsticanje planske izgradnje i rekonstrukcije stambenih i drugih objekata, komunalne infrastrukture i uređenja javnih prostora u seoskim naseljima radi poboljšanja kvaliteta života, očuvanja naselja, kulturnih predela i autentičnih vrednosti područja;
– sanacija, ograničena i kontrolisana izgradnja prigradskih naselja i naseljskih celina u koridorima železničke pruge i javnih puteva.
2.5. Opšti i posebni ciljevi razvoja privrede
Opšti ciljevi
Osnovni dugoročni cilj privrednog razvoja na području Prostornog plana jeste privredni oporavak, povećanje konkurentnosti privrednih sektora (posebno industrije, poljoprivrede i usluga), ostvarivanje dinamičnog, održivog i inkluzivnog privrednog rasta, zapošljavanje i prosperitet lokalnog stanovništva na osnovu mobilizacije i jačanja kreativnih resursa, unapređenje ekonomske i trgovinske saradnje, primena evropskih principa industrijske politike i politike razvoja preduzetništva.
Posebni ciljevi su:
– uspostavljanje održive strukture privrede podrškom efikasnom ekonomsko-ekološko restrukturanju industrijskog i agro-kompleksa, energetike, rudarstva, građevinarstva i turizma;
– aktiviranje novih privrednih delatnosti zasnovanih na znanju, inovacijama i usvajanju novih tehnoloških rešenja, i povećanje učešća high-tech grana;
– rast konkurentnosti privrede obezbeđenjem opštih povoljnih uslova poslovanja i podrškom razvoju preduzetništva i stvaranju ambijenta koji podstiče razvoj MSP;
– klastersko udruživanje i povezivanje preduzeća i intenzivni rast poslovnih inkubatora;
– jačanje novih modela javno-privatnog partnerstva za ulaganja;
– poboljšanje regionalne pristupačnosti izgradnjom regionalne infrastrukture i efikasnim korišćenjem IKT u privređivanju.
Osnovni cilj je prostorno – ekološka podrška ostvarivanju koncepta održivog razvoja turizma, kompromisnim integrisanjem principa i strateških, planskih i programskih dokumenata razvoja turizma, zaštite i uređenja turističkih prostora, uz optimalno zadovoljenje socijalnih, ekonomskih, prostorno-ekoloških i kulturnih potreba nacionalnog i lokalnog nivoa. Osnovni cilj je razvoj specifične, prepoznatljive turističke ponude.
Posebni ciljevi jesu:
– integrisanje turističke ponude objedinjavanjem prirodnih i antropogenih resursa za razvoj specifičnog turističkog proizvoda, prema zahtevima savremene inostrane i domaće turističke tražnje;
– povećanje saobraćajne dostupnosti i međusobno povezivanje turističkih zona radi objedinjavanja i obezbeđenja celogodišnje turističke ponude u planskom prostoru;
– povećanje saobraćajne dostupnosti primarne turističke destinacije Valjevske i Podrinjske planine – Drina.
2.6. Ciljevi razvoja infrastrukturnih sistema
2.6.1. Vodoprivredna infrastruktura
Namensko i celovito korišćenje, uređenje i zaštita vodnih resursa na celom predmetnom području, podrazumeva višenamenski sistem optimalno usaglašenih potreba i mogućnosti, funkcionalno usklađen sa ostalim korisnicima prostora, a vodeći računa o vodnim sistemima višeg reda koji su utvrđeni Vodoprivrednom osnovom Republike Srbije i Prostornim planom Republike Srbije.
Ostvarivanje toga omogućiće se realizacijom sledećih ciljeva:
potpunim iskorišćenjem i zaštitom vodnih potencijala reka i zaštitom njihovih slivova;
izradom katastra izvorišta i vodotoka koji bi sadržavao osnovne podatke o količinama i kvalitetu voda, sa predlogom mera njihove zaštite;
izradom katastra zagađivača voda, u kome bi zagađivači bili rangirani po toksičnosti i količini ispuštenih otpadnih voda, sa predlogom mera i rokova za izradu postrojenja za prečišćavanje otpadnih voda sa zahtevanim kvalitetom efluenta na ispustu (zavisno od kategorizacije vodotoka u koji se upušta);
trajno rešenje snabdevanja vodom svih naselja, sa obezbeđenošću seoskih naselja od 95% i gradskih/opštinskih centara od 97%;
snabdevanje industrije sa obezbeđenošću od 95% do 97%; s tim da se iz vodovoda može dozvoliti snabdevanje samo onih industrija kojima je neophodna voda najvišeg kvaliteta (procesi pripreme hrane, itd.), a ostali industrijski potrošači se upućuju na tehnološku vodu iz vodotoka;
trajno obezbeđenje kvaliteta svih površinskih i podzemnih voda zadržavanjem svih vodotoka na predmetnom području u I i II klasi kvaliteta;
prioretno i maksimalno korišćenje lokalnih izvorišta podzemnih i površinskih voda, nedostajuće količine obezbediti iz integralnih sistema;
organizovanim rešavanjem sistema kanalizacije, planskom izgradnjom kanalizacionih mreža i postrojenja za prečišćavanje otpadnih voda (u daljem tekstu: PPOV) za fekalne i tehnološke otpadne vode;
uspostavljanje sistema kontrole kvaliteta i količine ispuštenih otpadnih voda;
regulacijom neregulisanih rečnih tokova, kako bi se sprečila erozija zemljišta, poplave i pojave klizišta uzrokovane bujičnim tokovima;
kontrola upotrebe hemijskih sredstava u poljoprivredi;
zabrana odlaganja opasnih materija.
2.6.2. Ciljevi razvoja elektroenergetike
Osnovni ciljevi razvoja energetike na području koridora Valjevo – Loznica jesu:
obezbeđenje dovoljnog, sigurnog, kvalitetnog i ekonomičnog snabdevanja električnom energijom svih potrošača na području gradova/opština;
racionalna upotreba električne energije i povećanje energetske efikasnosti, bržim uvođenjem novih tehnologija i obnovljivih izvora energije.
Posebni ciljevi jesu:
povećanje energetske efikasnosti kod proizvodnje, prenosa, distribucije i potrošnje energije, donošenjem i obaveznom primenom standarda energetske efikasnosti, ekonomskih instrumenata i organizacionih mera;
održavanje i poboljšanje kvaliteta rada i pouzdanosti postojeće elektroprenosne i distributivne mreže, transformacija i javne rasvete i dalji razvoj tih sistema;
definisanje prostora za nove objekte transformacije i trase budućih mreža koji će doprineti sigurnijem i ekonomičnijem snabdevanju konzuma električnom energijom;
intenziviranje istraživanja svih energetskih potencijala u cilju povećanja i pronalaženja novih rezervi i njihovog efikasnog korišćenja, naročito neobnovljivih (ugalj, uljniškriljci) i obnovljivih izvora (geotermalna energija, vetar, sunčeva energija, biomasa);
zaštita koridora postojeće i planirane energetske infrastrukture (elektroenergetske, toplifikacione i gasovodne mreže).
2.6.3. Ciljevi razvoja javne telefonske mreže
Osnovni ciljevi su integracija sa evropskim standardima, ugradnja tehnološki savremenih telekomunikacionih rešenja, mogućnost pružanja savremenih telekomunikacionih usluga uz angažovanje domaćih profesionalnih i stručnih resursa.
Ovakvo opredeljenje bi omogućilo pružanje savremenih usluga koje bi doprinele razvoju turizma.
U oblasti mobilne telefonije kao cilj se postavlja izgradnja baznih stanica mreže MTS, MOBTEL i VIP mobile. Izgradnjom baznih stanica ruralnog radio-telefonskog sistema treba telekomunikacionom mrežom pokriti naselja na predmetnom području koja nisu u neposrednoj blizini koridora optičkih kablova.
2.7. Ciljevi zaštite životne sredine
Racionalno korišćenje prirodnih resursa (naročito iz kategorija delimično ili potpuno neobnovljivih);
Zaustavljanje degradacije životne sredine realizacijom strateških opredeljenja po pitanjima: obnove i sanacije stanja živog sveta, zaštite prirodnih predela ambijenata i pejzaža, razvojem vaspitnih i obrazovnih programa u oblasti zaštite životne sredine;
Obezbeđivanje uslova za ekološki održivi društveno-ekonomski razvoj šireg područja, kroz racionalno korišćenje zemljišta, energije, voda i materijala i sprovođenje mera zaštite životne sredine;
Planiranje odgovarajućih rešenja bezbednog deponovanja komunalnog otpada i procesa reciklaže u skladu sa Nacionalnom strategijom o komunalnom otpadu, a koje će biti praćeno sanacijom nekontrolisanih smetlišta, prioritetno onih koja ugrožavaju kvalitet voda u vodotocima i izvorištima podzemnih voda;
Stalno unapređenje životne sredine uspostavljanjem obaveznog monitoringa stanja otpadnih voda i vazduha iz industrijskih pogona, kao i periodična merenja kvaliteta voda u vodotokovima, zagađenosti poljoprivrednog zemljišta, vazduha i nivoa buke u urbanim zonama.
2.8. Ciljevi zaštite, očuvanja i korišćenja prirodnih i kulturnih dobara
Osnovni ciljevi zaštite, očuvanja i korišćenja prirodnih dobara su:
Zaštita posebnih prirodnih vrednosti obuhvata zaštitu prostora koji sadrže karakteristične predstavnike pojedinih ekosistema, kao i izrazita biogeografska područja, odnosno predstavnike pojedinih tipova predela.
Zaštita prirodnih predela, ambijenata i pejzaža oko kulturno-istorijskih spomenika, u okviru kompleksne zaštite ovih celina.
Propisivanje mera i režima zaštite koje se odnose na izričito zabranjene radnje radi očuvanja zaštićenog prirodnog dobra.
Osnovni ciljevi zaštite, očuvanja i korišćenja nepokretnih kulturnih dobara su:
sprovođenje mera zaštite nepokretnih kulturnih dobara koja su ugrožena trasom planirane pruge ili se nalaze uz pružni pojas (dobra su naznačena na str. 36-40. i na referalnoj karti 3).
Stavljanje nepokretnih kulturnih dobara u funkciju razvoja turizma.
Integralna zaštita prirode i kulturne baštine.
Definisanje stepena i režima zaštite.
Unapređenje prirodnih odlika i vrednosti ekosistema, likovnih vrednosti pejzaža i celovitog ambijenta spomenika kulture.
Razvoj i unapređenje onih funkcija koje nisu u suprotnosti sa zaštitom.
Što verodostojnije očuvanje autentičnih formi i detalja.
Zadržavanje autentičnih materijala i konstruktivnih rešenja.
Zadržavanje autentičnih namena ili uvođenje odgovarajućih novih namena koje ne ugrožavaju vrednosti NKD.
Izdavanje specifičnih mera zaštite i uslova čuvanja i saglasnosti na konzervatorske projekte od strane nadležnog zavoda za zaštitu spomenika kulture.
Poboljšanje kvaliteta lokalne putne mreže u cilju pristupačnosti spomenicima kulture i prezentcije javnosti.
3. Regionalni značaj pruge i funkcionalne veze
Postojeći trend evropskih integracija (kojem će se naša zemlja u narednom periodu u potpunosti priključiti) u osnovi podrazumeva regionalni razvoj na kompatibilnim ekonomskim mogućnostima i potencijalima za unapređenje funkcionalnosti infrastrukturnih mreža. Kriterijumi koji na ovaj način definišu regione su odrednica za definisanje prioritetnih pravaca regionalnog razvoja područja. Prirodni resursi i stvoreni potencijali predmetnog područja Plana su komplementarni sa okruženjem, na bazi toga, uz poštovanje realnih ekonomskih faktora i tržišta, mogu se prevazići dosadašnja ograničenja u regionalnom razvoju.
Glavni prostorni prioritet (pored održivog razvoja, formiranja ravnomernog i policentričnog urbanog sistema i jačanja relacija između sela i grada) predstavlja obezbeđivanje pristupa infrastrukturi. Povećanje mobilnosti, kroz razvoj primarnih i kroz razvoj njenih sekundarnih saobraćajnica, putne i železničke mreže, predstavlja jedan od osnovnih preduslova bržeg ekonomskog razvoja Republike Srbije.
Koridor X predstavlja kičmu železničke mreže Republike Srbije i planira se rekonstrukcija, izgradnja i modernizacija postojećih pruga Koridora H u dvokolosečne pruge visoke performanse za mešoviti (putnički i teretni) saobraćaj.
Železničku mrežu u Republici Srbiji je potrebno dopuniti završetkom započete izgradnje pruge Valjevo-Loznica i prugom Beograd – Obrenovac – Šabac. Dopuna mreže ovim prugama mora biti usklađena sa potrebama i planovima razvoja predmetnog područja, kao dela Kolubarsko-Mačvanskog upravnog okruga. Neophodno je jačanje funkcija Valjeva i Loznice i njihovih funkcijskih veza sa Beogradom, kao i jačanje funkcija i funkcijskih veza ostalih urbanih centara i mikrorazvojnih centara sa centrima državnog značaja na području ovog upravnog okruga i u njegovom okruženju.
Od prioritetnog značaja, prema Konceptu Regionalnog prostornog plana Kolubarskog i Mačvanskog upravnog okruga (2011), biće jačanje funkcijskih veza u postojećim i planiranim razvojnim pojasevima:
( nacionalanog značaja: delovi savskog, drinskog i ibarskog pojasa;
( regionalnog značaja: jadarsko-kolubarski pojas Loznica – Osečina – Valjevo – Lajkovac sa vezom sa ibarskom razvojnom osovinom i Šabac – Vladimirci – Koceljeva – Valjevo sa vezom sa savskom razvojnom osovinom; i
( subregionalnog i lokalnog značaja: Valjevo – Ljubovija i Loznica – Krupanj sa vezama za drinsku i jadarsko-kolubarsku razvojnu osovinu; TC Divčibare – Mionica – Ljig sa vezom sa kolubarskom i ibarskom razvojnom osovinom.
Od podjednake važnosti za privrednu i saobraćajnu interregionalnu integraciju područja Kolubarskog i Mačvanskog upravnog okruga su i sledeći pravci regionalnog, subregionalnog i lokalnog značaja kojima se ostvaruje veza sa AP Vojvodinom i područjem statističko-planskog regiona Šumadija i Zapadna Srbija: Šabac – Ruma – Novi Sad, Valjevo – Lajkovac – Aranđelovac – Topola, Valjevo – Kosjerić – Požega, TC Divčibare – Kosjerić – Gornji Milanovac, Ljubovija – Bajina Bašta, Valjevo – Bajina Bašta i dr.
Područje Prostornog plana ima mogućnost ostvarivanja prekograničnih veza sa BiH i Hrvatskom kroz institucionalnu saradnju na međunarodnom, međudržavnom, međuregionalnom i lokalnom nivou.
Programi prostorne saradnje Republike Srbije
Za saobraćajnu infrastrukturu je 2003. godine realizovan projekat REBIS, u okviru koga je određena osnovna infrastrukturna mreža za Zapadni Balkan. Od sedam tzv. ruta, pet prolazi kroz Republiku Srbiju. Cilj ovih putnih pravaca je direktno povezivanje svih država Zapadnog Balkana sa svakom od njenih susednih država bar jednim kvalitetnim putnim pravcem. Studija REBIS je urađena takođe za železničku infrastrukturu sa četiri dodatne rute. Uvođenjem infrastrukturnih koridora R1-R11 povećana je gustina osnovne putne i železničke mreže u državama Zapadnog Balkana koja odgovara gustini osnovne putne i železničke mreže TEN programa u Evropskoj uniji.
Izgradnjom pruge Valjevo – Loznica ostvarila bi se veza između Rute IV i Koridora Vc koji povezuje Mađarsku, Hrvatsku i Bosnu. Kompletiraće se južna magistrala i na taj način uspostaviće se direktna železnička veza zapadne Srbije sa Bosnom, Krajinom i lukama na severnom i srednjem Jadranu.
Takođe, treba naglasiti uticaj SEETO–Transportne opservatorije za jugoistočnu Evropu (South-East Europe Transport Observatory), obzirom na veliki značaj koji ovoj organizaciji daje Republika Srbija, region Zapadnog Balkana, i sama Evropska komisija.
SEETO je osnovana kao deo Regionalnog CARDS programa Evropske unije za 2003. godinu, obuhvata Republiku Albaniju, Republiku Bosnu i Hercegovinu, Crnu Goru, BJR Makedoniju, Republiku Hrvatsku, Republiku Srbiju, uključujući UNMIK Kosovo (UNSCR 1244), i kao jedan od osnovnih zadataka ima izradu Petogodišnjeg plana za razvoj Osnovne mreže (MAP). U dokumentima SEETO, Osnovna Regionalna Transportna Mreža (Core Regional Transport Network) preimenovana je u Sveobuhvatna mreža (Comprehensive Network). Na regionalnom i nacionalnom nivou ono što Evropska unija smatra Sveobuhvatnom mrežom, zapravo „hrani” Osnovnu mrežu Evropske unije. Sveobuhvatna mreža je sastavni deo TEN-T politike i njome u velikoj meri upravljaju same države članice koristeći finansijska sredstva u okviru transporta i u okviru regionalne politike. Sveobuhvatna mreža daje podršku na način da tokom vremena, gledajući unapred ka 2050. godini, veliki deo Sveobuhvatne mreže bude pridružen Osnovnoj mreži u smislu potpuno interoperabilne i efikasne mreže, a u skladu sa standardima, za železnice, puteve, reke itd.
Kroz Program prostorne saradnje Republike Srbije definisana je prekogranična saradnja sa Bosnom i Hercegovinom. Oblast obuhvaćena programom obuhvata površinu 27.852 km2, sa procenom da u ovom regionu živi oko 2.297.000 stanovnika. Oblast u Republici Srbiji sa 31 opštinom u okviru Sremskog, Mačvanskog, Kolubarskog i Zlatiborskog upravnog okruga čini 55,2% ukupnog pograničnog područja dve države, dok se na četvrtini teritorije Bosne i Hercegovine nalazi 38 opština.
Bilateralna saradnja dve zemlje zasniva se na intenziviranju saradnje na planu evropskih integracija na osnovu čega je potpisan Protokol o saradnji u oblasti evrointegracija (2005. godina).
Granični položaj ovog područja iniciranjem integracionih procesa gubi uslovne karakteristike perifernosti. Inicijativi za saradnju na ovom prostoru pružena je mogućnost za realizaciju osnivanjem Evroregiona Drina-Sava-Majevica 2003. godine u Brčkom distriktu.
Evroregioni su dobrovoljne interesne asocijacije, formirane na regionalnom i lokalnom nivou, koje pokrivaju pogranična područja susednih država radi pospešivanja međuregionalne saradnje u cilju unapređivanja ekonomskih, socijalnih i kulturnih potreba, kao i zahteva zaštite životne sredine. Evroregioni svoje osnove nalaze u geografskom položaju, zajedničkim resursima i potencijalima, istorijskim vezama i odnosima, manjinama sa obe strane granice, stanju međudržavnih odnosa, međudržavnim i regionalnim projektima.
Osnivači Evroregiona su opštine i gradovi donjeg Podrinja, iz Federacije Bosne i Hercegovine: opštine Bijeljina, Zvornik, Ugljevik i Lopare iz Republike Srpske i Brčko Distrikt, a iz Republike Srbije su gradovi Šabac i Loznica i opštine Mali Zvornik i Bogatić. Cilj Evroregiona, koji je formiran u okviru inicijative ,,Balkan bez granica,” je stabilizacija i dalji razvoj prekogranične saradnje između ove dve države.
Na prostoru Evroregiona živi oko pola miliona ljudi. Značajniji gradovi zaleđa su Šabac, Bijeljina i Brčko, dok je kod Loznice, dvojnog centra Zvornik-Mali Zvornik i na potezu Badovinci-Bjeljina reka Drina premošćena i time su olakšani prekogranični promet ljudi, robe i informacija, što sve doprinosi i boljoj saradnji ovih dveju oblasti.
Zajednički interes članica je prekogranična saradnja radi:
povezivanja i unapređivanja zajedničkih prirodnih resursa i saobraćajnih veza,
realizacije međusobnih zajedničkih regionalnih projekata,
podsticanja saradnje građana, kulturnih i javnih institucija,
aktiviranja privrednih subjekata i potencijala članica,
razvoja poljoprivredne proizvodnje,
razvoja ekologije i zaštite čovekove okoline,
utvrđivanja zajedničkih interesa i strateških razvoja članica,
međusobnog informisanja i saradnje,
formiranja i organizacije zajedničkih institucija radi lakšeg ostvarivanja ljudskih prava,
unapređivanja slobodnog protoka robe i ljudi i
unapređivanja multietničkog povezivanja građana članica evroregiona.
Položaj koridora pruge i funkcionalne veze
Povezivanje opština Mačvanskog i Kolubarskog upravnog okruga i Tuzlanskog kantona u Federaciji BiH i opštine Zvornik (Republika Srpska), kao ideja, datira još iz vremena pre Prvog svetskog rata. Šire gledajući, ova veza je značajna za povezivanje područja Republike Hrvatske, Federacije Bosne i Hercegovine i Republike Srpske sa regionima u Republici Srbiji (Beograd, Južni, Zapadni i Centralni region), sa Crnom Gorom, Makedonijom, Grčkom, Bugarskom i Dalje na istok.
Prema PPRS pruga E-79: pruga Beograd – Vrbnica (Bar), koja povezuje Republiku Srbiju sa Crnom Gorom i Republikom Albanijom, kao i luku Bar sa Koridorima X i VII, planira se kao jednokolosečna revitalizovana i modernizovana pruga za multimodalni transport sa dogradnjom neophodnih kapaciteta i sa izgradnjom dvokolosečne deonice Beograd – Valjevo; U postojećoj stanici Valjevo uz izgradnju potrebnih kolosečnih veza pruga Valjevo – Loznica povezaće postojeću prugu Beograd – Bar i postojeću prugu Ruma – Šabac – Zvornik Grad, izgradnjom rasputnice Lipnica, pri čemu će se formirati jedinstvena železnička mreža koja će povezati južni deo Balkana prema Bosni i Hercegovini i dalje prema Hrvatskoj. Planiranjem novih železničkih službenih mesta u odnosu na naselja i drumske saobraćajnice, povećaće se transportna uloga železnice u regionu.
Planirana saobraćajnica – osnovni putni pravac – državni putevi I reda br. 21 i br.19 predstavlja vezu gradova/opština sa postojećom mrežom evropskih koridora (X i Hb) i sa međunarodnim koridorima u susednim državama (koridori IV i V). Osim saobraćajnog povezivanja svih regiona u AP Vojvodini i severozapadnog dela Republike Srbije, ovaj putni pravac zajedno sa izgradnjom pruge Valjevo – Loznica će inicirati sveobuhvatne privredno-razvojne procese kako u okviru gradova/opština kroz koje prolazi, tako i u opštinama koje su u okruženju.
Izgradnja pruge Valjevo Loznica je značajna pre svega za prevoz u robnom saobraćaju (izvoz, uvoz, tranzit) i kao takva ima strateški karakter.
Stepen uticaja na prostor koji koridor pruge obuhvata, definisan je površinom obuhvata i značajem infrastrukture smeštene u koridoru. Na osnovu toga definisane su i zone uticaja koridora. Gravitaciona područja infrastrukturnog koridora pruge podudaraju se sa njihovim zonama uticaja i ostvarivanja funkcionalnih veza. U tom smislu je kao mogućnost orijentacionog prikaza poslužila podela područja na administrativne celine i jedinice.
Uža zona uticaja pruge obuhvata Tuzlanski kanton u Federaciji BiH, opštinu Zvornik (Republika Srpska) i opštine Mačvanskog i Kolubarskog upravnog okruga, u Republici Srbiji.
Osim društveno-ekonomskih efekata na užem gravitacionom području pruge, u smislu zadovoljenja potreba za prevozom putnika i robe na lokalnom području i podsticaju daljeg privrednog razvoja ovog područja, daleko značajniji su efekti koji se mogu očekivati na širem gravitacionom području (tzv.efekti mreže).
Šira zona uticaja, koja je ujedno i zona šireg funkcionalnog uticaja pruge obuhvata Hrvatsku, Bosnu i Hercegovinu kao i regione u Republici Srbiji: Beograd, Južni, Zapadni i Centralni region, ali i Crnu Goru, Makedoniju i Grčku.
Ova pruga predstavlja značajnu nedostajuću prugu u povezivanju postojeće mreže pruga Republike Srbije i Federacije BiH, pre svega pruga Beograd – Bar i Šamac – Sarajevo – Ploče, tako i kompletiranje tranzitnog puta od Istoka ka Zapadu i obratno (granica sa Bugarskom – Stalać – Kraljevo – Požega i Zvornik – Tuzla – Doboj – Banja Luka – Granica sa Hrvatskom).
Pruga uglavnom ide dolinom reke Obnice, reke Jadar i tunelima se probija kroz planinu Vlašić. Povezuje se sa postojećom prugom (Beograd) – Resnik – Vrbnica – državna granica u stanici Valjevo, a sa prugom Ruma – Šabac – Zvornik Grad u rasputnici Lipnica.
Posle izgradnje pruga Beograd-Bar i Čačak – Požega pokrenuta je inicijativa da se izgrade delovi Južne magistrale Živinice-Zvornik i Loznica-Valjevo.
ŽTP Sarajevo je svojim sredstvima izgradilo prugu na teritoriji BIH Živinice-Zvornik (46 km), a pruga je završena 1991. godine.
Uže gravitaciono područje pruge, koje čine Mačvanski i Kolubarski upravni okrug, spada u nedovoljno razvijena područja Republike Srbije. To je uglavnom poljoprivredno područje sa slabo istraženim rudnim bogatstvom, sa nedovoljno industrije i sa povoljnim uslovima za razvoj voćarstva, stočarstva, šumarstva i drvne industrije i sa potencijalnim mogućnostima za razvoj turizma.
Pruga prolazi kroz opštine Osečina i Krupanj i gradove Valjevo i Loznicu koji ukupno imaju 209.000 stanovnika. U opštini Osečina 66% stanovništva se bavi poljoprivredom, a u opštini Krupanj 34% stanovništva.
Izgradnjom pruge Valjevo-Loznica menjaju se uslovi za poljoprivrednu proizvodnju u njenom užem području, omogućuje se jeftiniji transport veštačkih đubriva i drugih sredstava za intenzivnu poljoprivrednu proizvodnju i omogućava transport i plasman poljoprivrednih proizvoda.
Pruga Valjevo – Loznica će predstavljati značajan faktor i u razvoju lokalne privrede.
Pored tranzitnih tokova roba koje danas zbog nepostojanja pruge Valjevo – Loznica idu železnicom obilaznim putevima, na užem gravitacionom području pruge znatne količine robe prevoze se drumskim saobraćajem.
Očekivani obim saobraćaja po izgradnji pruge sastojao bi se od teretnog i putničkog saobraćaja, tranzitnog i lokalnog odnosno, međunarodnog i unutrašnjeg.
Osnovna struktura roba koje će se prevoziti ovom prugom su ugalj, koks, soli i sode, lužine, razni hemijski proizvodi, veštačko đubrivo, građevinski materijal, nemetali, drvo i proizvodi od drveta i druga roba u tranzitu ovom prugom.
Za potrebe upravnog okruga i grada Loznice, Šapca i Zvornika, preko ove pruge prevozili bi se uglavnom hemijski proizvodi, drvo, nafta i naftni derivati.
U „Projektu tehnologije saobraćaja i transporta za izgradnju pruge Valjevo-Lipnica”, koji je urađen u SI CIP avgusta 2011. godine, prognoza saobraćajnog opterećenja data je na osnovu sadašnjeg PGDS-a, sa prognoziranim porastom saobraćaja. Na osnovu procenjenih prosečnih stopa rasta (koji su izračunati na osnovu socio-ekonomskih pokazatelja, izračunati su faktori rasta, na osnovu kojih je izvršena prognoza normalnog saobraćaja na karakterističnim deonicama postojeće mreže puteva.
Za sagledavanje perspektivnog obima rada na pruzi Valjevo-Loznica, analizirani su privredni potencijali u gravitacionom području i dat je pretpostavljeni obim prevoza za period od 20 godina po puštanju pruge u rad.
,,Projektom tehnologije saobraćaja i transporta za izgradnju pruge Valjevo-Lipnica” analizirani su tokovi roba u gravitacionom području i dat očekivani obim prevoza na osnovu podataka o privrednoj proizvodnji i očekivanog razvoja privrednih subjekata.
Ocena tokova potencijalne robe i putnika na pruzi Valjevo – Loznica izvršena je na osnovu sledećih parametara:
Strategija razvoja transporta u Republici Srbiji od 2008. do 2015. godine;
Očekivani rast društvenog proizvoda;
Zavisnost između kretanja društvenog proizvoda i obima proizvodnje;
Zavisnost između kretanja društvenog proizvoda i ukupnog prevoza robe;
Utvrđeni odnosi između proizvodnje, potrošnje i realizovanog prevoza;
Struktura dosadašnjih tokova robe u unutrašnjem i međunarodnom saobraćaju, kao i realizovana segmentacija transportnog tržišta po vidovima prevoza;
Procenjeni odnosi prevoza u tonama i tonskim kilometrima na osnovu realizovane i planirane segmentacije transportnog tržišta;
Realizovanih tokova robe i putnika između područja Republike Srpske, Srpske Krajine, bivših jugoslovenskih republika i Republike Srbije sa druge strane;
Konsultacija sa odgovornim licima u privrednoj komori i upravi železnica;
Istraživanjem transportnih zahteva i potreba za prevozom upravnog okruga Zvornik, Šabac i Loznica;
Ekspertskom metodom sagledavanja potreba za prevozom i prognozama obima saobraćaja na osnovu globalnih ulaznih parametara.
Očekivani tokovi roba na pruzi Valjevo – Lipnica – (Loznica)
Analizirani su tokovi roba u gravitacionom području i dat očekivani obim prevoza na osnovu podataka o privrednoj proizvodnji i očekivanog razvoja privrednih subjekata.
Procena je da će prve godine puštanja rad prugom Valjevo – Loznica u tranzitu biti prevezeno:
iz BiH ka regionu Beograd oko 590.000 tona,
iz BiH ka Južnom regionu oko 340.000 tona.
Procena je da će prve godine puštanja u rad prugom Valjevo – Loznica u tranzitu biti prevezeno:
iz regiona Beograd i Zapadnog regiona ka BiH oko 410.000 tona
iz Južnog, Zapadnog i delom Centralnog regiona ka BiH oko 415.000 tona
Očekivana preraspodela ukupnih tokova po pravcima za period od 20 godina od puštanja pruge u rad data je u tabeli.
Tabela br.5. Očekivana preraspodela u teretnom saobraćaju po puštanju
pruge Valjevo – Loznica u rad
Godina Ukupno (t) Pravac Beograd Pravac Valjevo Pravac Niš Pravac Bar Godina Broj putnika Unutrašnji saobraćaj Međunarodni saobraćaj Ukupno Lokalni Daljinski Godina puštanja u saobraćaj 422.670 11.680 52.600 486.950 Posle 10 godina 422.670 11.680 165.650 600.000 Posle 20 godina 422.670 11.680 256.650 700.000
Prema izvršenim analizama postojećih drumskih relacija i broja putnika u drumskom saobraćaju određen je i potreban broj vozova.
Prognozirani broj putnika je jedan od najbitnijih faktora za određivanje broja vozova. Međutim, jedan od osnovnih principa određivanja broja vozova je bila i adekvatna ponuda broja vozova gde se prvenstveno misli na adekvatan red vožnje.
U sledećoj tabeli prikazan je i prognoziran broj vozova na dan.
Tabela br.7. Ukupan prognozirani broj vozova na dan Godina Broj vozova Unutrašnji saobraćaj Međunarodni saobraćaj Ukupno Lokalni Daljinski Godina puštanja u saobraćaj 10 2 6 18 Posle 10 godina 12 2 8 22 Posle 20 godina 12 2 10 24
Prognozirani broj vozova na pruzi omogućiće železnici da postane atraktivniji prevoz u svakom pogledu (redovnost, niža cena, bezbednost, udobnost, vreme putovanja i sl) u odnosu na dosad jedino zastupljen drumski prevoz.
Relacije prevoza u međunarodnom putničkom saobraćaju su:
Relacija 1: Federacija BiH – Beograd (dalje Subotica i Vršac),
Relacija 2: Federacija BiH – Bar,
Relacija 3: Federacija BiH – Niš (dalje Preševo i Dimitrovgrad).
Najzastupljeniji pravac je beogradski, odnosno oko 60% svih međunarodnih vozova saobraćaće na Relaciji 1. Na Relaciji 2 i 3 saobraćaće po 20% vozova.
Relacija prevoza u daljinskom saobraćaju je Zvornik – Loznica – Valjevo – Beograd.
Definisanje i dimenzionisanje kapaciteta za prevoz putnika u stanicama, urađeno je takođe u ,,Projektu tehnologije saobraćaja i transporta za izgradnju pruge Valjevo-Lipnica”, a na osnovu demografske analize celog gravitacionog područja buduće pruge Valjevo – Lipnica – (Loznica).
Kroz PPRS, izvršena je funkcionalna hijerarhija i regionalizacija na principima policentrizma i prostorno uravnoteženog razvoja ili podelu velikih teritorijalnih celina na manje prostorne jedinice (veća ili manja Funkcionalna urbana područja – FUP), čiji su nosioci, inicijatori i funkcionalnih obeležja, a koja olakšava sagledavanje regionalno-razvojnih problema i mogućnosti unapređivanja pojedinih regiona primenom adekvatnih metoda, čime se omogućava komparacija stepena njihove funkcionalne organizacije, ekonomskog i socijalnog razvoja. To je predispozicija za planiranje uravnoteženog ili podnošljivo neuravnoteženog prostornog, demografskog, ekonomskog i opšteg društvenog razvoja, kako regiona pojedinačno tako i njihovih asocijacija i celovite nacionalne teritorije, koji treba da dovede do formiranja stabilne ekonomije i poboljšanja kvaliteta života stanovništva, s jedne strane, i do mogućnosti uključenja u međunarodnu konkurenciju, s druge.
Funkcionalno urbano područje prema ESPON klasifikaciji, predstavlja promenljiv prostor koji obuhvata morfološko urbano područje (MUP) grada/naselja i njegovo šire okruženje koje generiše radnu snagu grada na 45-minutnoj distanci od mesta stanovanja. Predmetno područje Prostornog plana, prema PPRS pripada funkcionalnim urbanim područjima nacionalnog značaja Valjeva i Loznice.
Izgradnjom pruge Valjevo – Loznica doprinosi se umrežavanju i transgraničnom povezivanju ovih FUP i značajnom rešavanju osnovnih problema FUP Valjeva i FUP Loznice – nedovoljna saobraćajna povezanost, nedovoljan kvalitet saobraćajne mreže i niska propusna moć saobraćajnica (puteva i pruga). Boljim odnosima i vezama unutar FUP (intraregionalnim) i između hijerarhijski različitih FUP (interregionalnim) postiže se veća teritorijalna kohezija i ravnomerniji regionalni razvoj.
Tako bi povećanje pristupačnosti unutar FUP Valjeva i Loznice i između FUP, završetak započetih i planiranih infrastrukturnih koridora omogućilo bi širu pristupačnost između FUP, dok bi se izgradnjom, inoviranjem i adaptiranjem lokalne saobraćajne mreže postigla bolja povezanost između centra, podcentara i seoskih naselja unutar FUP .
Regionalna pristupačnost
Za region i jedinice lokalne samouprave bitna je saobraćajna pristupačnost lokalnim i regionalnim administrativnim centrima u Republici Srbiji i širem okruženju. Izgrađenost infrastrukture značajan je pokretač regionalnog razvoja i iskorišćenja komparativnih prednosti lokalnih sredina kroz povezivanje turističkih i poljoprivrednih oblasti sa privrednim centrima u zemlji.
Pristupačnost teritorije Republike Srbije predstavlja jedan od ključnih kriterijuma za merenje uspešnosti prostornog razvoja i jedan je od najvažnijih indikatora za određivanje prostornih aspekata saobraćajnih sistema.
U analizi pristupačnosti veoma je važno napraviti razliku između lokalne ili regionalne pristupačnosti i interregionalne i internacionalne pristupačnosti. U reginalnoj ili lokalnoj pristupačnosti, analiziraju se kraće distance koje reflektuju regionalne međuzavisnosti i uslovljenosti ruralnih i urbanih područja.
Kako je područje predmetnog plana na području Mačvanskog i Kolubarskog upravnog okruga, potencijalnu pristupačnost ćemo dati prema podacima izračunatim na nivou ovih upravnih okruga kroz PPRS. U PPRS kod odabira indikatora vodilo se računa o njihovoj usaglašenosti sa uspostavljenim indikatorima za monitoring evropskog prostora koji se razvija u okviru programa ESPON ( European Spatial Planning Observatory Network), pri čemu su korišćene dve grupe indikatora: indikatori dobijeni iz statistike i indikatori dobijeni modelovanjem.
Analiza pristupačnosti urađena je na osnovu podataka objavljenih od strane Republičkog zavoda za statistiku za 2002. i za 2007. godinu za teritoriju svih opština na području Republike Srbije. Zbog neraspolaganja podacima, za indikatore pristupačnosti van granica Republike Srbije nije „merena” potencijalna pristupačnost. Na nivou upravnih okruga pristupačnost je prikazana kroz vrednosti kombinovanog indikatora dobijene sintezom četiri indikatora koji prikazuju nivo pristupačnosti po okruzima koja je od svakodnevnog značaja za većinu građana (dnevne migracije zasnovane na korišćenju drumskog i železničkog saobraćaja).
U pristupačnosti u železničkom saobraćaju date su vrednosti za regionalnu pristupačnost za predmetne upravne okruge kroz jedan od indikatora – potencijalna pristupačnost železnicom (opisuje potencijalnu pristupačnost područja na osnovu samo železničkog saobraćaja i meri se gustinama železničke mreže). Vrednost indikatora – gustina železničke mreže (km/km²), izračunata za Mačvanski i Kolubarski upravni okrug iznose 0.02 i među najnižim je u Republici Srbiji.
Dalje su vrednosti ovog indikatora korišćene u izračunavanju kombinovanog indikatora (stepena potencijalne pristupačnosti po upravnim okruzima na osnovu četiri indikatora).
U Kolubarskom upravnom okrugu dobijene su vrednosti za pristupačnost u rangu prosečnih, a za Mačvanski u rangu daleko ispod proseka.
Međutim, treba istaći da područje Plana pripada perifernim, graničnim oblastima, sa većim mogućnostima povezivanja sa prekograničnim oblastima, što je važan potencijal za uključivanje u međunarodni, međuregionalni i prekogranični policentrični sistem naselja, a to su ujedno i potencijali za povećanje dostupnosti i aktivan interregionalni razvoj.
III. Opšta koncepcija i propozicije prostornog razvoja posebne namene
1. Opšta koncepcija i propozicije prostornog razvoja posebne namene
S obzirom na prirodne resurse, geografski položaj, saobraćajno povezivanje značajnih transportnih koridora i druge karakteristike područja, utvrđuju se koncepcija i propozicije prostornog razvoja posebne namene i to:
a) poboljšanje saobraćajnog položaja područja i ostvarivanje kvalitetnih veza sa evropskim saobraćajnim pravcima, i
b) povećanje atraktivnosti područja za razvoj industrije, turizma i drugih privrednih grana.
Posebna namena u okviru Prostornog plana je planirana jednokolosečna železnička pruga u dužini od 68 km, od železničke stanice Valjevo do priključka na postojeću železničku prugu Ruma-Šabac-Zvornik kod naselja Lipnički Šor, kao i regulacije vodotoka i devijacije putne mreže, kao i izmeštanja elektroenergetske, telekomunikacione i ostale infrastrukture, koji su prouzrokovani prolaskom železničke pruge.
Sva navedena planska rešenja predstavljaju javnu namenu i predstavljaju opšti interes i javnu svojinu.
U okviru posebne namene utvrđuje se prostor sa parcelama koje su planirane kao javna namena, za trasu i objekte na železničkoj pruzi i planirano izmeštanje i izgradnju ostalih infrastrukturnih objekata u funkciji izgradnje pruge, na osnovu koga će se utvrditi javni interes (prikaz na grafičkim prilozima 4.1 do 4.4. Sprovođenje plana).
Grad Valjevo
KO Beomužević
1756/4, 1757, 1727/12, 1727/13, 1727/4, 1727/14, 1727/2, 1758, 1725/2, 1726, 1725/1, 1760/2, 1759, 1156/2, 1761/1, 1760/1, 1156/1, 1111/2, 1761/3, 1155/4, 1761/2, 1111/5, 1150/6, 1155/1, 1111/6, 1770, 1111/4, 1110/2, 1102/3, 1102/6, 1102/9, 1102/4, 1102/5, 1103, 1102/2, 1102/7, 1102/1, 1102/8, 1104, 1105, 1106/3, 1098/2, 1106/1, 1101, 1100/2, 1099, 928/1, 1098/1, 1100/1, 928/2, 929, 930, 927, 1785, 1771, 925/3, 1768, 1783.
KO Kamenica
3018/1, 3016, 3018/2, 3017, 3322, 3014/1, 3011/2, 3014/2, 3013/1, 3012/1, 2808/1, 3013/2, 2807/1, 3011/1, 2808/2, 3012/2, 2807/3, 2807/2, 2806/3, 2809, 2806/2, 2806/1, 2802/2, 3313, 2816/1, 2805/1, 2806/4, 2802/1, 2817/2, 2805/2, 2803/2, 2816/2, 2816/5, 2803/1, 2817/3, 2826/2, 2817/4, 2804, 2825/2, 2826/3, 2824/2, 2817/1, 2825/3, 2826/1, 2860/3, 2824/3, 2825/1, 3292, 2824/1, 2860/2, 2860/1, 2861/2, 2859/1, 2859/2, 2862/3, 2862/2, 2867, 2861/1, 2865, 2866/2, 2870/2, 2866/1, 2863/2, 2869/1, 2880/1, 2862/1, 2869/2, 2870/3, 2879/1, 2879/2, 2884, 2879/3, 2863/1, 2877/1, 2878/2, 2870/1, 2877/2, 2875, 2878/1, 2874, 2321/2, 2876/2, 3286, 2321/3, 2679, 2680, 3292, 2294/2, 2291/5, 2291/2, 2291/1, 2291/4, 2294/3, 2293/4, 2294/1, 22932, 22933, 2099/1, 2293/1, 2099/2, 2098/2, 2292/2, 2098/1, 2292/3, 2110/3, 2292/5, 2110/1, 2292/1, 2100/7, 2292/4, 2100/4, 2097/4, 2097/5, 2097/3, 2100/3, 2100/6, 2100/2, 2097/2, 2102/2, 2102/1, 2097/1, 2095/3, 2101/2, 2095/2, 2103/1, 2095/1, 3292, 2103/2, 2104/5, 1806, 2101/1, 2104/3, 2104/1, 1619/7, 1619/4, 1619/3, 1619/5, 1619/6, 1794/2, 2104/4, 1797/3, 1796/1, 1796/2, 1798/2, 1794/1, 1798/3, 1798/1, 1797/2, 1797/1, 1799/2, 1800, 1799/1, 1799/3, 1777/2, 1776/3, 3291, 1776/2, 1776/4, 1776/1, 1775, 1774/3, 1774/2, 1773/2, 1773/3, 1774/1, 1777/1, 1772/9, 3286, 1773/1, 1772/10, 1771/2, 3294, 1376/1, 1392, 1395/2, 1395/1, 1396/1, 1398/4, 1396/2, 1143/2, 1385, 1111/1, 1111/2, 1372, 1398/3, 1370/8, 1371/2, 1143/6, 1112/1, 1114/4, 1114/5, 1098/2, 1113/7, 1112/2, 1398/1, 1371/3, 1139/1, 1140/1, 1140/4, 1118/2, 1120/2, 1121/1, 1139/3, 1124/4, 1124/3, 1124/2, 1097/3, 1097/2, 1124/6, 1097/5, 1124/7, 1113/6, 1124/8, 1113/5, 1124/5, 1138/2, 1118/3, 1120/3, 1121/5, 1113/1, 1370/1, 1120/1, 1127/2, 1139/4, 1138/1, 1118/1, 1113/2, 1121/2, 1121/4, 1142, 1137/4, 1124/1, 1137/2, 3289, 1127/1, 1119, 1126, 1371/1, 3290, 1137/1.
KO Osladić
2664/1, 2673/1, 2674/1 ,2672/1, 2671/1, 2672/2, 2668/1, 2664/2, 2631/1, 2668/2, 2631/2, 2673/2, 2674/2, 2629/1, 2628/2, 2626/3, 2621/1, 2629/2, 2620/2, 2628/5, 2699/2, 2699/4, 2622/1, 2621/2, 2628/4, 2671/2, 2706/2, 2669/2, 2670/5, 2627/2, 2628/3, 2626/4, 2622/2, 2627/1, 2707/2, 2706/3, 2620/3, 2670/3, 2620/1, 2699/3, 2670/4, 2626/1, 2671/3, 2619/2, 2670/2, 2669/1, 2711/1, 2617, 2616, 2615, 2619/1, 2614, 2719, 2711/2, 2721/3, 2720/1, 2714/2, 2930/1, 2613, 2670/1, 2721/5, 2720/2, 2716/2, 2716/4, 2707/3, 2706/1, 2923/1, 2604, 2699/1, 2716/1, 2714/3, 2707/1, 2716/3, 2715/5, 2715/4, 2714/1, 2738/2, 2606, 2930/3, 2715/6, 2715/1, 2607, 2738/1, 2741/3, 2715/2, 2759/2, 2741/1, 2712, 2779, 2757/1, 2757/4, 2758/5, 2758/2, 2746/2, 2601/1, 2759/3, 2757/3, 2758/3, 2769/2, 2920, 2601/2, 2746/3, 2780, 2746/1, 2601/3, 2758/4, 2757/5, 2758/6, 2769/1, 2759/1, 2757/2, 2758/1, 2766.
KO Pričević
2288/4, 2288/3, 2642, 2266/4, 2265/2, 2264/4, 2264/5, 2264/2, 2264/7, 2265/1, 2268, 2264/6, 2264/8, 2263, 2261/1, 2261/2, 2260/1, 2260/2, 2262, 2259, 2258/3, 2258/1, 2257/2, 2257/1, 2645, 2256/2, 2256/3, 2256/1, 2254/2, 2235/7, 2235/8, 2238/6, 2254/1, 2238/1, 95/1, 95/2, 94/4, 94/8, 94/3, 94/7, 94/5, 94/6, 93/1, 93/3, 92/2, 85/1, 85/3, 85/2, 68/1, 68/4, 51, 68/3, 68/2, 50/1, 50/2, 33/1, 34/1, 34/2, 32/1, 33/3, 26, 30/2, 29/4, 32/3, 29/3, 33/2, 30/3, 29/5, 29/6, 2629, 32/2, 28/3, 30/1, 28/1, 29/2, 29/1, 2639.
KO Sedlari
303/3, 302, 303/2, 305/3, 396/2, 396/1, 68, 67/3, 932/4, 70/1, 65/1, 65/2, 932/1, 70/4, 69, 932/2, 932/3, 63/9, 67/2, 63/10, 63/7, 63/12, 63/1, 66, 63/11, 61/4, 61/5, 61/6, 61/1, 61/2, 46,45, 934.
Ko Valjevo
7010/3, 7011/32, 7011/33, 7016/1, 7016/3, 7310/2, 8718, 8744/1, 8744/2, 8745/2, 8747/2, 8749/2, 8750/2, 8751, 10547, 10583, 10600, 10822, 10823, 11388/1, 11389, 12808/2, 12808/5, 12808/1, 12808/6, 12807/4, 12808/4, 12808/3, 12807/3, 12807/6, 12807/7, 12807/2, 12807/5, 12807/8, 12807/1, 12806/1, 12807/9, 12806/2, 12805, 12804, 12784/2, 12783/2, 12785/2, 12785/1, 12784/1, 12782/2, 12783/1, 13105, 12782/1, 12781, 12779, 12780, 13112, 11382, 11367/1, 11367/2, 11367/6, 11367/7, 11366/1, 11365/1.
KO Zlatarić
2267, 1378/2, 1378/3, 1377/2, 1377/1, 1377/3, 1378/1, 1377/6, 1376/3, 1376/9, 1377/5, 1377/4, 1392/3, 1376/6, 1376/4, 1376/7, 1376/5, 1392/1, 1392/5, 1345/2, 1376/2, 1393/2, 1393/8, 1376/8, 1411/4, 1411/2, 1393/1, 1393/7, 1411/3, 1409/1, 1409/6, 1410/5, 1117, 1410/7, 1409/2, 1113/1, 1150/2, 1116/2, 1116/1, 1409/5, 1157, 1410/4, 1112/1, 1151/8, 1156/1, 1410/6, 1113/2, 1410/8, 1110/1, 1108/1, 1408/1, 1194/1, 1110/2, 1195/2, 1156/8, 1193/1, 1193/2, 1112/2, 1156/9, 1108/3, 1111, 1107/3, 1107/4, 1103/1, 1408/3, 1107/6, 1151/3, 1408/2, 1410/3, 1190/1, 1410/1, 1158/2, 1068/2, 1190/2, 1194/3, 1410/2, 1108/2, 1055/2, 1150/4, 1104/4, 1194/2, 1150, 1104/2, 1107/5, 1150/3, 1411/1, 1192/2, 1191, 1195/5, 1068/1, 1188/5, 1412/2, 1376/1, 2242, 1189/2, 1106/2, 1104/1, 1189/3, 1166/1, 1103/2, 1413/3, 1107/2, 1104/3, 1192/1, 1166/3, 1159, 1188/3, 1102/1, 1407/1, 1106/1, 1107/1, 1195/1, 1407/3, 1158/1, 1102/2, 2234, 1055/1, 1407/2, 1417/7, 1070/1, 1170/2, 1417/9, 1412/1, 1070/2, 1069/2, 1069/1, 1417/6, 1170/1, 2275, 1050, 2234, 1050/1, 1168/2, 1168/1, 1413/2, 1417/8, 1417/2, 1171, 1417/1, 2234, 1418/2, 1418/1, 1418/3, 1419/2, 1436, 1427/2, 1441, 1419/1, 1437/2, 1167, 1427/3, 1446, 1440/4, 1437/5, 1228/8, 1508, 1444/3, 1444/2, 1444/4, 1507, 1437/4, 1444/1, 1228/4, 1443/2, 1420, 1440/1, 1427/1, 1440/3, 1227/6, 1437/1, 1440/5, 1440/2, 1426, 1227/5, 1242/2, 1242/1, 1439, 1438, 1228/7, 2260, 1246/4, 1229/3, 1228/6, 1230/1, 1246/1, 1243/3, 1233/1, 1233/3, 1229/4, 1241/7, 1233/4, 1241/6, 1231/2, 1244, 1245, 1241/1, 1246/5, 1240/1, 1237/1, 1243/2, 1239/1, 1238/1, 1237/2, 1246/6, 1231/4, 1243/1, 2241, 1241/3, 1246/2, 1230/3, 1233/5, 1240/3, 1231/3, 1239/3, 1246/3, 1238/3, 1241/5, 1237/6, 1241/2, 1237/5, 1236/5, 1236/4, 1241/4, 1240/2, 1239/2, 1238/2, 1237/3, 1231/1, 1237/4, 1236/3, 1229/2, 1228/2, 1236/2, 1230/2, 2234, 1225/2, 1227/1, 1227/2, 1228/1, 2266, 1236/1.
Opština Osečina
KO Dragijevica
1808/1, 1810/2, 1423/1, 1424, 1423/2, 1446/1, 1810/1, 1422/5, 1446/2, 1422/4, 1446/3, 1422/3, 1447/2, 1447/3, 1422/2, 1447/1, 1422/1, 1452/2, 1452/3, 1453/2, 1419/3, 1500/2, 1453/3, 1503/1, 1503/2, 1503/5, 1504/3, 1500/1, 2868, 1452/1, 1499/1, 1504/4, 1504/5, 1453/1, 1499/2, 1498/3, 1504/1, 1457/1, 1498/1, 1498/2, 1498/4, 1462/3, 1497/1, 2880/2, 1491/2, 1497/3, 1497/2, 1491/1, 1491/5, 1491/6, 1491/4, 1472/2, 1473/2, 1474/2, 1462/2, 1475/1, 1019/2, 1473/1, 1357/1, 1345, 1356/2, 1343/3, 1342/4, 1018/1, 1356/3, 1362/2, 1359/2, 1363/2, 1472/1, 1050/1, 1343/4, 1357/2, 1331/3, 1367/2, 1332/4, 1367/5, 1342/5, 1362/1, 1359/1, 1332/3, 1343/5, 1474/1, 1331/4, 1332/6, 1333/2, 1018/2, 1020/2, 1331/2, 1033/2, 1367/4, 1332/5, 1343/2, 1017, 1032/2, 1363/1, 1332/2, 1367/1, 1333/3, 1034/1, 1015/6, 1342/2, 1332/1, 1037/7, 1333/1, 1015/7, 1034/2, 1035/6, 1037/8, 1367/3, 1037/6, 1015/8, 1037/9, 1001/2, 1001/1, 1016, 1035/1, 2870, 1037/1, 1004/2, 1037/4, 1004/1, 1005/2, 1007/2, 1005/1, 1005/3, 1006/6, 997, 1006/4, 996, 1007/3,2876/1, 1006/7, 819/2, 2876/2, 1006/8, 1006/5, 1006/3, 818, 819/1, 819/3, 817/1, 816/1, 623, 815/1, 815/4, 2876/3, 813, 815/3, 809/3, 808/4, 809/4, 810, 809/2, 808/1, 798, 809/1, 797, 794/2, 794/1, 799, 793/1, 793/3, 793/5, 793/2, 793/4, 848/1, 848/4, 848/2, 848/3, 792/2, 849/3, 849/1, 849/6, 849/4, 792/3, 851/1, 850/2, 850/3, 849/5, 849/2, 755, 784/4, 784/5, 753/2, 785, 784/2, 753/1, 783/3, 782/3, 782/2, 782/5, 782/1, 782/4, 781/2, 783/1, 781/3, 776/3, 783/2, 781/1, 776/2, 776/4, 775/2, 775/3, 771/2, 771/3, 776/1, 770/2, 775/1, 770/3, 768/1, 768/3, 771/1, 767/3, 770/1, 768/2, 767/2, 2875/3, 766/2, 766/1, 766/3, 2875/2, 666, 668/3, 668/2, 665/1, 2875/1, 667/2, 665/2, 668/1, 667/1, 664/1, 664/2, 662/2, 662/1, 661, 663, 659/3, 656, 657/2, 657/3, 655, 657/1, 658/2, 659/1, 658/1, 649/2, 649/3, 649/1, 648/1, 648/3, 648/2, 642/1, 642/2, 647/2, 647/1, 643/1, 643/2, 644/2, 644/1.
KO Osečina
3526, 3527/2, 3527/3, 3527/4, 3527/28, 3527/29, 3527/35, 3527/50, 3527/60, 3527/62, 3528/1, 3529/2, 3529/3, 3531/1, 3531/2, 3532/3, 3532/6, 3548/3, 3548/4, 3549/1, 3550/1, 3550/3, 3551/1, 3551/7, 3551/8, 3551/14, 3551/15, 3589/1, 3589/4, 3590/1, 3590/2, 3590/3, 3617/1, 3617/2, 3617/3, 3618, 3621/1, 3621/2, 3622/1, 3622/2, 3622/3, 3622/4, 3622/5, 3622/6, 3622/7, 3622/12, 3622/13, 3622/15, 3622/16, 3622/17, 3622/19, 3622/20, 3622/21, 3622/22, 3622/23, 3622/24, 3622/25, 3623, 3624, 3635/1, 3635/2, 3635/4, 3635/6, 3635/9, 3635/10, 3635/11, 3635/12, 3635/13, 3635/14, 3635/16, 3635/18, 3636/1, 3636/2, 3636/3, 3636/4, 3636/10, 3636/12, 3636/13, 3636/16, 3637/1, 3637/2, 3638/1, 3638/4, 3638/5, 3638/6, 3638/11, 3638/12, 3638/13, 3638/15, 3638/16, 3638/17, 3638/18, 3638/19, 3638/21, 3639/1, 3639/3, 3639/4, 3640/1, 3640/4, 3640/5, 3640/7, 3641/2, 3641/3, 3641/4, 3641/5, 3641/6, 3643/1, 3643/2, 3643/3, 3643/4, 3645/1, 3645/2, 3645/3, 3645/4, 3646/1, 3646/2, 3646/3, 3646/4, 3649/1, 3649/2, 3649/3, 3649/4, 3650/1, 3650/2, 3650/3, 3650/4, 3652/1, 3652/2, 3652/3, 3652/4, 3653/1, 3653/2, 3653/3, 3653/4, 3653/5, 3653/6, 3654/1, 3654/2, 3655/3, 3655/4, 3655/5, 3655/6, 3656/2, 3657/2, 3657/3, 3658/1, 3658/2, 3658/3, 3658/4, 3659, 3673, 3674, 3678/1, 3678/1, 3678/4, 3678/4, 3678/5, 3678/5, 3678/6, 3678/6, 3678/7, 3678/7, 3678/9, 3678/9, 3678/16, 3678/16, 3678/27, 3678/27, 3678/31, 3678/31, 3678/34, 3678/34, 3678/35, 3678/35, 3678/36, 3678/36, 3678/37, 3678/37, 3678/38, 3678/38, 3678/39, 3678/39, 3678/43, 3678/43, 3691/1, 3691/5, 3692/1, 3692/2, 3692/3, 3692/4, 3692/5, 3692/6, 3693/2, 3693/3, 3696/1, 3696/2, 3697/1, 3697/2, 3698/1, 3698/3, 3698/4, 3698/5, 3699/1, 3699/2, 3700, 3705/1, 3705/2, 3706/2, 3707/2, 3708/1, 3708/2, 3708/3, 3708/4, 3708/5, 3708/6, 3708/7, 3709/7, 3709/12, 3709/13, 3709/14, 3709/17, 3709/18, 3709/19, 3713/1, 3713/2, 3714/1, 3714/2, 3723/1, 3723/2, 3723/3, 3723/4, 3723/5, 3723/10, 3723/11, 3723/12, 3723/13, 3723/14, 3723/15, 3723/16, 3723/17, 3723/18, 3724/1, 3724/2, 3724/3, 3724/4, 3725/1, 3725/3, 3725/4, 3725/5, 3725/6, 3726/1, 3726/2, 3726/4, 3726/5, 3726/7, 3726/8, 3726/9, 3728/2, 3728/3, 3930/1, 3930/2, 3931/1, 3931/2, 3932/1, 3932/2, 3932/3, 3932/4, 3933/1, 3933/2, 3933/3, 3933/4, 4029/1, 4029/5, 4033/1, 4033/2, 4033/9, 4033/10, 4122/1, 4122/2, 4122/3, 4123/1, 4123/2, 4123/3, 4124/1, 4124/2, 4124/3, 4125/1, 4125/2, 4125/3, 4126/1, 4126/2, 4126/3, 4131/1, 4131/2, 4131/3, 4131/4, 4131/5, 4131/6, 4131/7, 4131/8, 4132, 4160/1, 4160/2, 4160/3, 4160/4, 4160/5, 4160/6, 4160/7, 4160/8, 4160/9, 4160/10, 4160/11, 4160/12, 4161/1, 4161/2, 4161/3, 4161/4, 4161/5, 4161/6, 4163/1, 4163/2, 4163/3, 4163/5, 4163/6, 4163/7, 4164/1, 4164/2, 4165/1, 4165/2, 4165/3, 4165/5, 4165/6, 4165/7, 4165/8, 4169/1, 4169/2, 4169/5, 4170/1, 4170/2, 4170/3, 4170/4, 4170/5, 4170/6, 4170/7, 4170/8, 4170/9, 4226/1, 4226/2, 4227/1, 4227/2, 4228/1, 4228/2, 4228/3, 4228/4, 4228/5, 4228/6, 4234/2, 4234/3, 4234/5, 4234/6, 4234/8, 4234/10, 4234/11, 4234/12, 4235/1, 4235/2, 4235/3, 4235/4, 4235/5, 4235/6, 4235/7, 4236/3, 4236/4, 4236/6, 4236/9, 4236/11, 4238/1, 4238/2, 4238/3, 4240, 4241, 4277/1, 4277/2, 4277/3, 4277/4, 4277/5, 4277/6, 4278/1, 4278/2, 4278/3, 4278/4, 4278/5, 4278/6, 4279/1, 4279/2, 4279/3, 4279/4, 4279/5, 4279/6, 4280/1, 4280/2, 4280/3, 4283/2, 4284/1, 4284/3, 4284/4, 4285/3, 4285/4, 4285/5, 4285/6, 4285/7, 4285/8, 4285/9, 4285/10, 4285/11, 4422/1, 4429/3, 4429/3, 4454/2, 4456, 4457, 4459/2, 4460, 4495/3, 4496, 4497.
KO Ostružanj
50/1, 50/2, 62,64, 65, 66, 67, 68, 69, 88/1, 88/2, 103/1, 111/3, 111/5, 111/6, 111/7, 111/8, 112/1, 112/3, 112/8, 112/9, 112/10, 112/12, 112/13, 112/14, 113/3, 116/2, 116/3, 117/2, 117/3, 118/4, 119/1, 119/2, 120/1, 120/3, 121/1, 121/2, 124, 125/1, 125/2, 125/3, 126/2, 126/4, 127/1, 145/2, 145/4, 145/5, 145/10, 145/12, 145/13, 145/14, 145/19, 187/2, 187/8, 187/9, 190/1, 190/2, 190/5, 191/8, 196, 197, 198, 199, 200/2, 204/1, 204/3, 205/1, 205/2, 205/3, 205/5, 205/6, 205/7, 205/9, 310/1, 310/3, 312, 313, 319/1, 319/3, 2437/1, 2437/5, 2454/2, 2457.
KO Plužac
1994/3, 1994/1, 1993/2, 1993/3, 2125, 1789/5, 1991, 1787, 1786, 1789/3, 1788/2, 1801/2, 1801/1, 1785/5, 1784/1, 1783, 1784/2, 2107/2, 1832, 1831, 1833/1, 1781/2, 1833/2, 1833/3, 1834/4, 1834/5, 1834/16, 1781/4, 1778/14, 1778/17, 1778/16, 1778/18, 1778/15, 2107/1, 1778/3, 1778/7, 1778/6, 1778/2, 1778/5, 1683, 1778/1, 1778/4, 1684/2, 1684/1, 1685, 1686/9, 1682/2, 1682/1, 1676/1, 1677, 1480, 1481, 1483, 1482, 1474/1, 1473/1, 2121/1, 2103.
KO Belotić
219, 218, 217, 287/2, 308, 343, 341, 340, 346, 337/2, 334/1, 333/2, 333/1, 518/2, 518/5, 538, 581, 574/1, 573/1, 575/2, 575/1, 2525, 290, 301, 287/1, 306, 305, 307, 335/2, 328, 541, 540, 539, 552/2, 227/2, 220, 293, 335/1, 339, 342/2, 342/1, 315, 342/3, 345, 344, 311, 337/1, 336, 2505/2, 550/1, 549/1, 561/2, 555/2, 553/1, 555/1, 558/2, 556, 552/1, 551/1, 571, 570, 569, 568, 567, 565, 564, 563, 562, 548, 2507/3, 518/1, 518/4, 518/3, 520, 519/2, 547, 546, 545, 544, 543, 542, 537/3, 537/1, 334/2, 2519, 302, 2510, 304, 303, 288, 286, 228/3, 228/1, 227/1, 2521.
KO Komirić
1152/1, 1152/2, 1152/3, 1152/4, 1152/5, 1154, 1155/1, 1155/3, 1155/4, 1155/5, 1155/6, 1155/7, 1156/1, 1156/2, 1156/3, 1157/3, 1159/6, 1161, 1163/1, 1163/2, 1163/3, 1163/4, 1164, 1167/1, 1167/2, 1168/1, 1171, 1175/1, 1176, 1177, 1179, 1186, 1187, 1188, 1190, 1191, 1192/1, 1192/2, 1193/1, 1193/2, 1194/1, 1194/2, 1195, 1196, 1197, 1198/2, 1199/1, 1199/2, 1199/6, 1199/7, 1203, 1205, 1206/1, 1207/1, 1207/2, 1208, 1213, 1216, 1219/1, 1223/1, 1224, 1228, 1229/4, 1230, 1231, 1232, 1233, 1234, 1235, 1236/1, 1236/2, 1238, 1239, 1240, 1241/1, 1241/2, 1242, 1629, 1630/1, 1630/2, 1630/4, 1639/2, 1641/1, 1641/2, 1641/3, 1641/5, 1641/6, 1642, 1645/1, 1645/2, 1645/3, 1659, 1712/1, 1712/2, 1713/2, 1714, 1715, 1716/1, 1716/2, 1716/3, 1723/1, 1724/1, 1724/2, 1725/1, 1725/2, 1725/3, 1731, 2917, 2918, 2919, 3946, 3947/1, 3953, 3953, 3954, 3989/1, 3989/1, 3989/2, 3990, 4001.
Opština Krupanj
KO Ravnaja
3, 4, 94, 95, 96, 97, 98, 99, 100, 111, 595, 756, 757, 767, 768, 770, 771, 772, 773, 774/1, 774/3, 775, 776, 777, 778/1, 778/2, 790, 1976, 1984.
KO Mojković
5, 6/2, 7/1, 8, 9, 10/1, 11, 12/1, 12/2, 12/3, 12/4, 13, 14, 16, 24, 25, 26, 27, 28, 29/1, 29/2, 29/3, 30, 33/2, 34, 35, 36, 37, 38, 39, 41, 57/1, 59, 61, 62, 64, 75, 76, 79/1, 79/4, 80, 81, 82, 83, 84/1, 84/2, 85, 101, 104, 105, 108/1, 109/1, 109/2, 112, 165/1, 165/2, 177, 178, 182, 184, 186, 2932, 2933, 2971.
KO Zavlaka
1152/1, 1152/2, 1152/3, 1152/4, 1152/5, 1154, 1155/1, 1155/3, 1155/4, 1155/5, 1155/6, 1155/7, 1156/1, 1156/2, 1156/3, 1157/3, 1159/6, 1161, 1163/1, 1163/2, 1163/3, 1163/4, 1164, 1167/1, 1167/2, 1168/1, 1171, 1175/1, 1176, 1177, 1179, 1186, 1187, 1188, 1190, 1191, 1192/1, 1192/2, 1193/1, 1193/2, 1194/1, 1194/2, 1195, 1196, 1197, 1198/2, 1199/1, 1199/2, 1199/6, 1199/7, 1203, 1205, 1206/1, 1207/1, 1207/2, 1208, 1213, 1216, 1219/1, 1223/1, 1224, 1228, 1229/4, 1230, 1231, 1232, 1233, 1234, 1235, 1236/1, 1236/2, 1238, 1239, 1240, 1241/1, 1241/2, 1242, 1629, 1630/1, 1630/2, 1630/4, 1639/2, 1641/1, 1641/2, 1641/3, 1641/5, 1641/6, 1642, 1645/1, 1645/2, 1645/3, 1659, 1712/1, 1712/2, 1713/2, 1714, 1715, 1716/1, 1716/2, 1716/3, 1723/1, 1724/1, 1724/2, 1725/1, 1725/2, 1725/3, 1731, 2917, 2918, 2919, 3946, 3947/1, 3953, 3953, 3954, 3989/1, 3989/1, 3989/2, 3990, 4001.
KO Brezovice
14/1, 14/3, 15, 21, 23, 25, 343/2, 345/1, 345/2, 353, 354, 356, 357, 361, 362/1, 362/2, 362/3, 362/4, 363/1, 363/2, 364/1, 364/2, 368, 374/5, 375, 376, 377, 378, 379, 411/1, 411/2, 412, 415, 417, 418, 421, 422, 423/1, 423/2, 424, 425, 426, 429, 430, 431, 432, 433/1, 433/2, 433/3, 434/1, 434/2, 435, 439/1, 440, 441, 445, 446/1, 446/2, 447, 450/1, 451, 452/1, 452/2, 453, 454, 455, 457, 458, 459, 460, 461, 462, 463, 471, 472/1, 474, 475, 476, 477, 479, 481, 483, 484, 488, 489, 490, 491/1, 491/3, 493, 494, 503/1, 503/2, 503/3, 503/4, 503/5, 534/1, 534/2, 547, 550, 552, 553, 554/1, 554/2, 555, 556, 557, 562, 563/1, 563/2, 563/3, 565, 574, 575/1, 575/2, 576, 577/1, 578, 579/1, 579/2, 580, 582/1, 582/2, 582/3, 585/1, 585/2, 586, 587, 617/2, 618/1, 618/2, 631/1, 631/2, 635/1, 635/2, 635/3, 635/4, 635/5, 635/6, 635/7, 637/1, 637/2, 639, 640/2, 640/3, 640/4, 641, 2757, 2759/1, 2759/2, 2761, 2762/1, 2762/2, 2764, 2772/2, 2773, 2778, 2779, 2780/3, 2780/5, 2781/1, 2781/7, 2782, 2783/1, 2783/2, 2784, 2785, 3017/2, 3018/1, 3018/2, 3018/4, 3019, 3020, 3021, 3022/1, 3022/2, 3022/3, 3023/1, 4095/1, 4095/3, 4097, 4101/1, 4102, 4103, 4133, 4134, 4138/1, 4138/2, 4138/3, 4139, 4145, 4146, 4147, 4150/1, 4150/2, 4151/2, 4151/3, 4151/4, 4151/5, 4151/6, 4152/2, 4153, 4155, 4158, 4159, 4161.
KO Brezovice-privremena eksproprijacija
423/1, 423/2, 424, 4097, 4138/3.
Grad Loznica
KO Cikote
10, 11/1, 11/2, 12, 13/1, 14/2, 23/2, 24, 25/1, 25/2, 25/3, 26, 27, 28/1, 28/2, 28/3, 34, 40/1, 51/1, 51/2, 51/33, 51/34, 51/35, 54, 55, 58, 60/1, 61/1, 61/2, 62/1, 62/2, 63/2, 63/3, 64, 65/1, 243/1, 246/1, 247, 248, 250, 251, 252, 253, 254/1, 254/2, 255/1, 255/2, 255/3, 255/4, 256/1, 256/2, 257/1, 257/2, 258/1, 258/2, 259, 260, 261/1, 261/2, 262/1, 262/2, 264/1, 264/2, 264/3, 266, 269/1, 270, 271/1, 271/4, 272/1, 272/2, 272/3, 273/1, 273/4, 279, 280, 281, 336, 349, 352/1, 352/2, 352/3, 352/12, 357/1, 358/1, 358/2, 359, 361, 362/1, 362/3, 362/4, 362/5, 375, 376, 396/1, 396/2, 397, 398, 401, 402, 403, 413/1, 414/1, 415/1, 415/2, 415/6, 425, 426/1, 426/2, 427/4, 433, 434, 444/1, 445, 446/1, 446/2, 449/5, 449/6, 451/1, 452/1, 452/2, 453/1, 453/2, 453/3, 454, 455, 456/1, 456/2, 457, 458/1, 458/2, 458/3, 459, 461, 470, 471/1, 472/1, 472/2, 473, 474, 514, 515, 516, 517/2, 522, 525, 526, 528, 532, 533, 534, 535, 536/1, 536/3, 537/1, 537/2, 537/3, 538, 539, 540, 541, 542, 548, 549, 552/2, 552/3, 562/1, 564, 567/1, 567/2, 567/3, 567/4, 568, 569/1, 569/2, 570/1, 570/2, 570/3, 572, 573, 575, 576, 577, 583, 584, 585/1, 585/2, 613, 614, 615, 616, 617, 629, 630, 632, 633, 634, 635, 636/1, 636/2, 637, 3619, 3620, 3627, 3628, 3630, 3631, 3641, 3645/1, 3645/7.
KO Cikote-privremena eksproprijacija 51/1, 247, 248, 249, 250.
KO Donja Badanja
1649/1, 1663/1, 1664/1, 1664/2, 1664/3, 1664/4, 1665/1, 1665/2, 1668/1, 1673/1, 1673/2, 1674, 1676/2, 1677, 1678, 1679, 1680, 1689, 1690/1, 1690/2, 1690/3, 1690/4, 1694/3, 1694/4, 1707/1, 1707/2, 1708, 1709/1, 1709/3, 2034, 2050.
KO Filipovići
572/1, 572/2, 572/3, 579, 580/1, 580/2, 581, 582, 583.
KO Simino Brdo
668/2, 668/3, 668/5, 668/6, 669/1, 669/2, 669/3, 700, 701, 703/2, 704/1, 704/2, 705/3, 729, 730, 731, 732, 733, 745/2, 746/1, 746/2, 747, 748, 749, 826, 835, 836.
KO Jarebice
3279, 3282, 3283, 3284, 3285, 3325/1, 3325/7.
KO Šurice
4, 5/1, 5/2, 6/1, 6/2, 7, 8/1, 24, 30/2, 31, 41/2, 42/1, 42/2, 43/1, 43/3, 43/4, 44/1, 44/2, 45, 53, 56, 649.
KO Stupnica
9, 10, 13, 14, 15, 85, 86, 89/1, 89/2, 89/3, 89/4, 90/1, 90/2, 91/1, 91/2, 91/3, 91/4, 92, 93/1, 93/2, 95, 96, 97, 98, 125/1, 125/2, 125/3, 125/4, 126/1, 130, 131/1, 131/2, 131/3, 131/4, 132, 133, 134, 137, 138, 139, 140, 141/1, 1956, 1968.
KO Slatina
207, 208/1, 208/2, 209/1, 209/3, 211, 212/1, 285, 286/3, 287, 288/2, 289/1, 289/2, 289/3, 289/4, 294, 297, 299, 300, 301/2, 301/3, 301/5, 304, 399, 400, 401/2, 401/5, 401/7, 401/8, 402/2, 404/1, 404/2, 405/1, 405/2, 406, 407/1, 407/2, 408, 409/1, 409/2, 999, 1001, 1006.
KO Gornje Nedeljice
60/1, 60/2, 61/1, 61/4, 68, 69, 70/2, 72, 73, 74, 77/2, 78, 82, 83/1, 83/2, 84/1, 85/1, 85/2, 86, 87, 216, 217, 218/1, 218/2, 219/1, 219/2, 219/3, 220, 221, 280/1, 281, 282, 283, 286, 290/1, 291/1, 292/1, 292/2, 292/3, 293, 294/2, 294/3, 296/1, 305, 306, 333/2, 333/5, 350/1, 951, 963, 964/1, 967.
KO Donje Nedeljice
1/1, 1/2, 2, 3/1, 3/2, 4, 6, 8, 10/1, 10/2, 12, 13, 14, 78/1, 78/3, 78/4, 78/5, 83, 84, 85, 91/1, 92, 94, 95, 96, 97, 98/1, 98/2, 98/3, 99/1, 99/2, 100, 101, 102/1, 215/2, 218, 219/1, 219/2, 220, 221/1, 222, 223/1, 223/2, 223/3, 242/1, 243/1, 243/3, 261/2, 262, 275, 277/1, 277/2, 278, 279, 280/1, 280/2, 280/3, 281/1, 281/2, 286/3, 287/5, 287/7, 287/8, 287/9, 291, 292/1, 292/2, 292/3, 293, 294/1, 294/2, 295, 296, 297, 298, 302, 312, 316/2, 317, 318/1, 318/2, 319, 321, 322, 326, 327, 328/1, 330/1, 330/2, 379, 384, 385, 386, 387/1, 387/2, 388, 389, 394/2, 397, 398, 400/1, 400/2, 402/1, 402/2, 404/1, 404/2, 557, 567, 568, 569, 570/1, 570/2, 1091, 1093, 1094, 1102, 1103, 1104.
KO Bradić
984, 985/1, 985/3, 985/4, 985/5, 985/6, 1040, 1041, 1042, 1049/2, 1050/1, 1051/1, 1051/2, 1052/1, 1052/2, 1053, 1054, 1055, 1057, 1058, 1059, 1060/1, 1124/2, 1124/6, 1125/2, 1613, 1616, 1617, 1618.
Ko Grnčara
18, 40/2, 40/3, 40/4, 41/3, 42/1, 44, 48/2, 48/4, 49, 50, 52/1, 52/2, 52/3, 53, 54/2, 54/3, 55/1, 55/2, 55/5, 90/1, 90/2, 91, 92/1, 92/2, 95, 96/1, 96/2, 96/3, 96/4, 96/5, 843/1, 849, 851.
KO Lipnica
73, 78/25, 78/39, 81, 137/2, 137/3, 139, 140/6, 140/7, 141, 142/1, 142/3, 142/4, 143, 144/1, 144/2, 144/3, 144/4, 148/1, 270/1, 270/5, 298/1, 298/2, 298/3, 299, 300, 302/1, 302/2, 305/1, 305/2, 306, 307, 309, 313, 324, 325, 326, 329, 332/1, 332/2, 346/1, 347, 348, 349, 351, 352, 354, 378/1, 378/2, 379, 380/1, 381, 382, 383, 386, 387, 388, 430, 435, 436, 437, 438, 439/1, 440, 442, 443, 444, 445, 446/2, 447, 448, 449, 451, 454/1, 454/2, 455, 456, 457, 458, 462, 463, 464, 465, 471/2, 472, 473, 474, 475/1, 475/2, 475/3, 476, 477/1, 477/2, 478/1, 478/2, 479, 480/2, 480/3, 933/2, 934, 936, 937, 943, 944.
KO Šor
811/1, 811/2, 811/3, 811/4, 811/6, 811/7, 811/8, 811/9, 811/10, 812, 813, 908, 909, 911, 912, 974, 976, 978.
Napomena: U slučaju neslaganja popisa parcela i grafičkih priloga Sprovođenje plana 4.1. do 4.4., važe grafički prilozi.
Planirana javna namena, može pretrpeti izmene u smislu korekcije parcele kroz izradu Projekta eksproprijacije.
Funkcija i značaj železničke pruge
Železnička pruga Valjevo-Loznica predstavlja potrebnu, i nedostajuću sponu koja bi omogućila konačno formiranje južnog magistralnog koridora.
Izgradnjom pruge Valjevo–Loznica, poboljšavaju se saobraćajni uslovi ovog dela Evrope. Omogućeno je odvijanje značajnih robnih tokova u međunarodnom značaju. Osnovni robni tokovi su tranzitni tokovi.
Robni tokovi Republike Srbije južno od Valjeva, Kraljeva i Stalaća kao i iz BJR Makedonije i Republike Bugarske i dalje prema Istoku, u razmeni sa tuzlanskim bazenom i sa područjem postojećih pruga Federacije BIH, od Doboja prema luci Ploče, Novom Gradu, lukama Splitu, Šibeniku i Zadru, obavljali bi se kraćim prevoznim putem.
Skraćenje prevoznog puta kreće se od 100 kilometara za razdelnu tačku Stalać do 190 kilometara za razdelnu tačku Kraljevo.
Međutim, imajući u vidu i velike potencijalne prirodne resurse i mogućnost razvoja poljoprivrede, voćarstva, šumarstva i turizma, pruga će biti jedan od bitnih faktora ubrzavanja razvoja njenog užeg i šireg gravitacionog područja. Korist od puštanja u eksploataciju pruge Valjevo – Lipnica – (Loznica) manifestovaće se u svim granama privrede.
Nezanemariv uticaj pruga će imati i na prevoz putnika, kako u lokalnom tako i u međunarodnom saobraćaju.
Osim toga, značajan faktor ima i otvaranje novih radnih mesta neophodnih za funkcionisanje saobraćaja na pruzi, njeno održavalje i eksploataciju.
Interes za izgradnju pruge Valjevo-Loznica je lokalnog, državnog, i nadasve šireg regionalnog značaja.
Za buduće tehnološko funkcionisanje saobraćaja na ovoj pruzi, biće potrebno izvršiti rekonstrukciju i modernizaciju postojeće železničke pruge Ruma-Šabac-Zvornik, kao i stanice Valjevo, što nije predmet ovog plana.
Početna stanica na pruzi je stanica Valjevo, koja je postojeće stanica na pruzi Beograd-Bar. U ovoj stanici je neophodno izvršiti rekonstrukciju i dogradnju objekata i koloseka, zbog proširenja funkcije za odvijanje železničkog saobraćaja na pruzi Valjevo-Loznica.
Karakteristike železničke pruge Valjevo-Loznica
Trasa pruge polazi od stanice Valjevo (na pruzi Beograd – Bar), a završava se u stajalištu Lipnica (na pruzi Ruma – Šabac – Loznica – Zvornik).
Dužina pruge od stanice Valjevo do stajališta Lipnica iznosi 68km.
Trasa pruge locirana je u dolini reka Obnica i Jadar.
Između stanica Valjevo i stajališta Lipnica predviđene su međustanice Pričevići, Osladić, Osečina, Zavlaka i Draginac.
Pruga Valjevo-Loznica je vododelnička, jer prelazi iz sliva reke Kolubare u sliv reke Jadar, preko vododelnice tunela „Trifković”. Kroz grad Valjevo ide uz dolinu reke Kolubare i Gradac, pa iznad ušća Jablanice i Obnice (početak Kolubare), trasa prelazi reku Jablanicu i kroz tunel „Jovanja” izbija u dolinu reke Obnice, a kod Pričevića ulazi u dolinu njene pritoke reke Kamenice. Preko vododelničkog tunela „Trifković” ulazi u potok Močionik i Belorečku reku (pritoku Jadra), a kod sela Dragijevice ulazi u dolinu Jadra i tek pri kraju ide jednim delom doline Korenite (pritoke Jadra) i posle toga ulazi u stajalište Lipnica.
Trasa pruge Valjevo-Loznica na svojoj polovini ima padinski, a od Osečine do Lipnice dolinski karakter.
Planirana pruga na izlasku iz železničke stanice Valjevo, prolazi kroz izgrađeno područje dužinom od oko 1,6km, mostom prelazi reku Kolubaru, ulazi u tunel „Popare”, a zatim u tunel „Jovanje”. Ka Loznici dalje prati tok reka Obnice, Kamenice i Jadar i ide duž državnog puta Ib reda br. 23, dalje dolinom Jadra ulazi u Cikotsko, Stupničko i Slatinsko polje i na 68-om kilometru se uključuje u železničku prugu Ruma-Šabac-Zvornik.
Pruga kroz administartivno područje grada Valjeva prolazi kroz izgrađeno poddručje u dužini od 2,2 km, kroz poljoprivredno zemljište dužinom od oko 10 km, kroz šumsko zemljište oko 3,3 km. Na području opštine Osečina kroz izgrađeno područje pruga prolazi dužinom od oko 400 m, poljoprivredno oko 10 km i šumsko oko 3,4 km. Na području opštine Krupanj kroz izgrađenopodručje prolazi dužinom od oko 100m, poljoprivredno oko 5 km i šumsko oko 160 m. Na administrativnom području grada Loznice, pruga prolazi kroz izgrađeno područje dužinom od 170 m, poljoprivredno dužinom od 19 km i šumsko dužinom od 700 m.
Na trasi pruge predviđena je izgradnja 19 tunela ukupne dužine 9775,0 m (14 % pruge) i 70 mostova od čega 62 železničkih i 8 drumskih.
Svi ukrštaji pruge sa drumskim saobraćajnicama su denivelisani, a regulacija vodotoka u koridoru pruge će biti izvršena na 74 mesta.
Železnička pruga je bliže definisana situaciono na referalnim kartama u R 1:25000 i grafičkim prilozima za sprovođenje plana u R 1:2500.
Trasa pruge prolazi uz arheološke lokalitete:
Arheološki lokalitet Veterinarska stanica, Valjevo, opština Valjevo. U pitanju je višeslojni lokalitet sa nalazima iz perioda antike i srednjeg veka. Nalazi se na prvom kilometru pruge. Koordinate lokaliteta su: h = 4904,150 u = 7413,250 km.
Srednjovekovno naselje Stadion Krušik, Valjevo, opština Valjevo, br. u Centralnom registru AN98 (Odluka SO Valjevo br. 011-77/86-0315 od 10. oktobra 1986. godine). U pitanju je srednjovekovno naselje koje se nalazi na desnoj obali reke Gradac. Koordinate lokaliteta su: h=4904,150 u=7413,250km. Sam spomenik nalazi se na kat.parc. 8745 i kat.parcelama 8749, 8750, 8751. Granice zone zaštićene okoline su: na severnoj strani korito reke Kolubare, na zapadnoj strani spoljna ivica kat.parc. 8746 naspram kat.parc. 8745 i korito reke Gradac do pruge Beograd-Bar, na jugozapadnoj strani pruga Beograd-Bar, na istočnoj strani spoljna ivica kat.parc. 8747 naspram kat.parc. 8745. Lokalitet je delimično istražen otvaranjem nekoliko sondi.
Arheološki lokalitet Ostenjak, Osladić, opština Osečina. Potes je na na samom izlazu projektovanog tunela 14, prema Osečini, na km 22. Na blagom uzvišenju registrovani su površinski nalazi (kremene i kamene alatke i keramika) što ukazuje da se najverovatnije radi o praistorijskom naselju.
Arheološki lokalitet Zadružni dom, Komirić, KO Osečina. Koordinste lokaliteta su h=738413, u=491985. Nalazi se na prvoj rečnoj terasi, na nadmorskoj visini od 180 m. Na lokalitetu su naćeni ostaci materijalne kulture iz perioda bakarnog doba.
Arheološki lokalitet Krivajevica, Cikote, O Loznica. Koordinate lokaliteta su h=7377395.269, u= 4927166.783. Nalazi se na drugoj rečnoj terasi, na nadmorskoj visini od 170m. U pitanju je nekropola sa tumulima (5 tumula) iz perioda bronzanog i gvozdenog doba.
Arheološki lokalitet vujića mala, višeslojni lokalitet
Neposredno uz pružni pojas se nalazi i Arheološki lokalitet Stara crkva, Kamenica, opština Valjevo. Koordinate lokaliteta su: h=7398021, u=4908898. Nalazi se u uvali, na nadmorskoj visini od 280 m. U pitanju je srednjovekovna crkva sa nekropolom iz 15 veka. Pored ostataka crkve nalazi se grob i nadgrobni spomenik valjevskog kneza Jovana Simića Bobovca ( umro 1832. godine).
Od zaštićenih prirodnih dobara u neposrednoj blizini železničke stanice Valjevo, nalazi se spomenik prirode „Sva orahova stabla”, a na 55 km se nalazi memorijalni prirodni spomenik „Draginac”.
Značaj se ogleda i u povezivanju potencijalne lokacije intermodalnog terminala i logističkog centra valjevo (sa aerodromom Divci)
Na pruzi su definisane sledeće stanice:
Pričevići
Osladić
Osečina
Zavlaka
Draginac,
Rasputnica:
Lipnica,
i stajališta:
Pivara
Zlatarić
Kamenica
Dragijevica.
Uže gravitaciono područje pruge, koje čine Mačvanski i Kolubarski upravni okrug, spada u nedovoljno razvijena područja Republike Srbije. To je uglavnom poljoprivredno područje sa slabo istraženim rudnim bogatstvom, sa nedovoljno industrije i sa povoljnim uslovima za razvoj voćarstva, stočarstva, šumarstva i drvne industrije i sa potencijalnim mogućnostima za razvoj turizma.
2. Uticaj posebne namene na razvoj pojedinih oblasti
Prostorni razvoj u infrastrukturnom koridoru železničke pruge imaće uticaje na područje Prostornog plana i okruženje, od kojih su najznačajniji:
uticaji na promenu režima i načina korišćenja prostora;
uticaji na demografska kretanja;
promene u mreži naselja;
uticaji na privredni razvoj okruženja;
zaštitu životne sredine.
Usmeravanjem ovih uticaja postićiće se međusobno usklađivanje lokalnih i regionalnih interesa i privredna atraktivnost okruženja.
2.1. Prirodni sistemi i resursi
Koncepcija razvoja zaštite, uređenja, korišćenja i razvoja prirodnih resursa, podrazumeva:
racionalno i održivo korišćenje poljoprivrednog zemljišta, što uključuje i njegovu zaštitu od:
– nepotrebne i nekontrolisane prenamene;
– kontrolisanje degradacije zemljišta
– uspostavljanje ogranizovanog razvoja i jačanja monitoringa zemljišta,
jačanja stručno-savetodavnih tela i edukacije proizvođača;
– racionalnija eksploatacija šuma, usklađena sa prirastom drvne mase;
– unapređenje stanja postojećih šuma;
– postepeno povećanje šumskih površina, pre svega pošumljavanjem odgovarajućim dominantnim autohtonim vrstama;
– prilikom otvaranja novih pogona za eksploataciju mineralnih sirovina, obaveznu primenu takvih tehnoloških postupaka koji će svesti na minimum negativne uticaje na životnu sredinu.
2.2. Demografsko-socijalni aspekt i mreža naselja
2.2.1. Demografski razvoj i trendovi
Posmatrano po tipu naselja, očekuje se nastavak dosadašnjih tendencija u kretanju stanovništva: smanjenje ukupnog stanovništva u seoskim naseljima i populacioni rast u gradu sa rubnom zonom, ali znatno manji u odnosu na prethodne periode, jer će se istrošenost demografskog potencijala sela odraziti i na slabljenje migracija u gradove.
Očekuje se da će železnička pruga u trenutku puštanja u saobraćaj podstaći zaustavljanje migratornih kretanja ka većim urbanim centrima, naročito iz naselja u kojima se predviđaju železničke stanice i stajališta: Pričevići, Osladić, Osečina, Zavlaka, Draginac, Lipnica, Zlatarić, Kamenica i Dragijevica.
2.2.2. Razvoj mreže naselja
Na osnovu primene kriterijuma Uredbe o nomenklaturi statističkih teritorijalnih jedinica („Službeni glasnik RS”, broj 109/09), predmetno plansko područje pripada Zapadnom regionu (NSTJ 2). U okviru ovog zapadnog regiona nalaze se tri oblasti nivoa NSTJ 3, i to Zlatiborski, Mačvanski i Kolubarski upravni okrug.
Prema PPRS, polazeći od postojećeg stanja u mreži naselja, definisanih funkcionalnih urbanih područja (FUP) i potreba budućeg održivog i teritorijalno homogenog (uravnoteženog) razvoja, u funkcionalno-hijerarhijskoj strukturi centara na nivou Republike Srbije (2009. godine) na trasi novoplanirane pruge nalaze se sledeća funkcionalno urbana područja *(FUP):
– Centar FUP-a Valjevo u sastavu kojeg je Mionica;
– Centar FUP-a Loznica u satavu kojeg su Mali Zvornik i Krupanj;
Valjevo i Loznica su gradovi koji su prema PPRS, u grupi Strateških prioriteta za urbanu obnovu – projekti do 2014. godine. Gradovi su u grupi sa potencijalom za urbanu obnovu i imaju ocenu 2, za opštu atraktivnost i to :
– Valjevo, centar duhovnosti, kulture i štamparstva
– Loznica, turistički potencijali i transgranična saradnja
Prema opredeljenjima PPRS, planira se urbani klaster na području Zapadne Srbije sa gradovima i urbanim naseljima: Užice, Valjevo, Šabac i Loznica.
Kako se ovaj Plan odnosi na infrastrukturni koridor železničke pruge Valjevo-Loznica, a rukovodeći se Regionalnim prostornim planom Kolubarskog i Mačvanskog upravnog okruga, izvršena je sledeća podela centara u mreži naselja kroz koje prolazi novoplanirana pruga:
-Regionalni centar – Valjevo;
-Subregionalni centar – Loznica;
-Lokalni centri II reda – Osečina i Krupanj;
-Mikrorazvojni centri – Valjevska Kamenica i Zavlaka;
-Ostala seoska naselja.
U okviru mreže naselja i sistema centara će doći do pojačanih funkcija i značaja naselja kroz koje prolazi železnička pruga i gde su planirane železničke stanice i stajališta. To se pre svega odnosi na naselja Pričevići, Osladić, Zlatarić, Draginac, Dragijevica i Lipnica, koja će nakon izgradnje pruge u novoj mreži naselja imati ulogu mikrorazvojnog centra.
Železnička pruga će u sistemu i funkcijama pojedinim naseljima biti od velikog značaja, međutim ona će imati za posledicu i neke negativne efekte prolaska kroz izgraćena područja naselja. To se pre svega odnosi na rušenje objekata koji su na trasi, na pružni pojas u kome nije dozvoljena nova izgradnja, uticaji buke, kao i presecanje tokova komunikacija u naselju.
Tabela br. 8. Dužina železničke pruge koja prolazi kroz izgrađena područja naselja
NASELJE DUŽINA U m ZAVLAKA 93,191 Opština KRUPANJ 93,191 LIPNICA 60,262 Grad Loznica 60,262 BEOMUŽEVIĆ 331,414 KAMENICA 155,990 OSLADIĆ 30,050 PRIČEVIĆ 0 SEDLARI 16,877 VALJEVO 1681,058 Grad Valjevo 2215,389 DRAGIJEVICA 25,618 KOMIRIĆ 156,293 OSEČINA 170,274 PLUŽAC 42,004 Opština OSEČINA 394,189 UKUPNO POVRŠINA PLANA 2763,031
U okviru planskih dokumenata za područja Valjeva, Osečine, Krupnja i Loznice definisan je koridor za železničku prugu, tako da neće doći do promena planskih rešenja kroz prostorne i urbanističke planove. Do promene namene može doći samo na delu izgradnje pruge i ostalih infrastrukturnih sistema, kao i u zaštitnim pojasevima pruge, gde je preporuka da se poštuju pravila iz ovog plana o pružnom i zaštitnom pružnom pojasu i da se ne planira nova izgradnja stambenih objekata bliže od 25m i industrijskih objekata ne bliže od 50m od ose krajnjeg koloseka.
Van građevinskih područja, pruga prolazi ili preseca seoska domaćinstva, koja su u disperziji. Zbog toga će doći do rušenja pojedinih objekata koji se naleze na planiranoj trasi pruge.
Objekti koji se ruše su raznih namena (stambeni, privredni, pomoćni) i ovim planom su definisani prema stacionaži planirane pruge i to:
Grad Valjevo
KO Valjevo- Objekti na stacionaži pruge km 5+760, 5+780.
KO Zlatarić- Objekti na stacionaži pruge km 8+470.
KO Pričević- Objekti na stacionaži pruge km 11+650, 11+740.
KO Beomužević- Objekti na stacionaži pruge km 12+230, 12+250, 14+920 (4 objekta), 14+960.
KO Kamenica- Objekti nastacionaži pruge km 15+480, 15+660.
KO Osladić- Objekti na stacionaži pruge km 21+300, 21+560, 21+750.
Opština Osečina
KO Dragijevica- Objekti na stacionaži pruge km 24+950.
KO Osečina- Objekti na stacionaži pruge km 28+220, 29+920 (2 objekta), 30+250-30+330 (16 objekata), 30+430, 30+770.
KO Ostružanj- Objekti na stacionaži pruge km 31+000, 31+025, 31+075, 31+400 (4 objekta).
KO Plužac- Objekti na stacionaži pruge km 32+850, 32+900, 33+280, 33+530, 33+600.
KO Komirić- Objekti na stacionaži pruge km 37+470, 37+550, 37+700, 37+750, 37+780, 41+300, 41+370 (2 objekta).
Opština Krupanj
KO Brezovice- Objekti na stacionaži pruge km 45+600-45+650 (7 objekata), 47+100.
Grad Loznica
KO Lipnica- Objekti na stacionaži pruge km 65+950 (3 objekta).
Za sve negativne efekte su utvrđene mere za njihovo prevazilaženje i mere zaštite, o čemu će biti reči u narednim poglavljima ovog plana.
Razvoj javnih službi
Obezbeđivanje boljeg kvaliteta i rada javnih službi, moguće je ostvariti preduzimanjem sledećih aktivnosti lokalnih samouprava:
donošenje strateških dokumenata, definisanje prioriteta uvođenje i širenje novih i prilagođenih oblika organizacije javnih službi uz podsticanje umrežavanja svih relevantnih službi;
uključivanje šireg kruga aktera u organizovanju usluga, naročito organizacija civilnog društva i udruženja građana u definisanju uslova, razvoj modaliteta i povećanju dostupnosti uluga od značaja za jačanje pojedinca i porodice;
definisanje uslova drugih uslova finansiranja;
postojeći objekti mogu da se, ukoliko se za tim ukaže potreba, organizuju i prilagode kao multifunkcionalni centri.
Koncepcija koja je potrebna kod razvoja mreže javnih službi je da se osim na postojećoj mreži objekata,radi i na uspostavljanju i razvoju mobilnih usluga. Približavanje usluge mestu stanovanja jeste osnov za poboljšanje dostupnosti usluga od javnog interesa, naročito za stanovnike u slabije opremljenim naseljima.
Planirana pruga u mnogome može da poveća kvalitet usluga, kao i da omogući međuopštinska partnerstva u udruživanju resursa objekata i usluga javnih službi.
2.3. Privredne delatnosti
Izgradnjom pruge Valjevo-Loznica menjaju se uslovi za poljoprivrednu proizvodnju u njenom užem području, omogućuje se jeftiniji transport veštačkih đubriva i drugih sredstava za intenzivnu poljoprivrednu proizvodnju i omogućava transport i plasman poljoprivrednih proizvoda.
Pruga Valjevo – Loznica će predstavljati značajan faktor i u razvoju lokalne privrede.
Pored tranzitnih tokova roba koje danas zbog nepostojanja pruge Valjevo – Loznica idu železnicom obilaznim putevima, na užem gravitacionom području pruge znatne količine robe prevoze se drumskim saobraćajem.
Očekivani obim saobraćaja sastojao bi se od teretnog i putničkog saobraćaja, tranzitnog i lokalnog odnosno, međunarodnog i unutrašnjeg.
Osnovna struktura roba koje će se prevoziti ovom prugom su ugalj, koks, soli i sode, lužine, razni hemijski proizvodi, veštačko đubrivo, građevinski materijal, nemetali, drvo i proizvodi od drveta i druga roba u tranzitu ovom prugom.
Za potrebe upravnog okruga Loznica, Šabac i Zvornik, preko ove pruge prevozili bi se uglavnom hemijski proizvodi, drvo, nafta i naftni derivati.
Izgradnjom železničke pruge valjevo-Loznica, perspektive privrednog razvoja će se ogledati u povezivanju tokova roba na regionalnom, nacionalnom i međunarodnom nivou, naročito u oblasti prekograničnih tokova.
Proizvodne pogone moguće je graditi u naseljima u kojima se za njihovo otvaranje iskaže interes, uz striktno poštovanje režima i pravila korišćenja, uređenja i izgradnje prostora, ekološko-prostornih kriterijuma i primenu mera zaštite životne sredine. To mogu biti lokacije u naseljima u kojima su planirane železničke stanice i blizina drumskih saobraćajnica iz kojih je moguće izdvajati industrijski kolosek, i uz poštovanje zaštitnog pružnog pojasa od 50 metara od ose krajnjeg koloseka.
Turizam
Podsticanje razvoja turizma, može da bude osnovni pokretač ukupnog razvoja na planskom području, kao moguća alternativna delatnost, koja će predstavljati značajniji izvora prihoda, lokalnom stanovništvu, koje nije u mogućnosti da se bavi drugim delatnostima zbog krize u privredi i industriji.
Sprovođenjem programski definisanih aktivnosti doći će do otvaranja novih radnih mesta i aktiviranje privrede, a u smislu proizvodnje zdrave hrane, aktiviranje pojedinih prerađivačkih delatnosti, uslužnih delatnosti i dr. Ovo će stvoriti uslove za aktiviranje dela ruralnog stanovništva i zadržavanja mlade populacije u cilju ostvarenja ekonomskih efekata van poljoprivede i zaustavljanja emigracije u veće urbane centre.
Obzirom da je reč o infrastrukturnom koridoru železničke pruge, osnovni uticaji na razvoj turizma na ovom prostoru ogleda u stvaranju mogućnosti da se turistima preko železničkih stanica Pričević, Osladić, Osečina, zavlaka i Draginac i DP I b reda br 21, kao i DP II reda br. 127 i 208 omogući brži, bezbedniji i komforniji prevoz ka atraktivnim turističkim centrima, naseljima i destinacijama.
Najveći potencijal razvoja turizma, na planskom području poseduje gradski turistički centar Valjevo, čija će se ponuda zasnivati prvenstveno na gradskim funkcijama poslovanja, ugostiteljstva, kulture i trgovine. Grad Valjevo je afirmisana turistička destinacija, bogata spomenicima kulture i objektima velike istorijske i kulturne vrednosti, u čijem se neposrednom okruženju nalaze mnogobrojni turistički proizvodi i destinacije, kao što su Medvednik, Jablanik, Povlen, Maljen i Suvobor, izletište Divčibare, klisura reke Gradac i kulturno – istorijski kompleks u Brankovini. Pored navedenih turističkih proizvoda, planirani su i novi turistički centri i mesta – turistički kompleks i akva- siti uz buduću HA „Stuborovni”, sa planiranim ski-stadionom Povlen, novi turistički sadržaji na Suvoboru, letnje staze, nova lovišta i dr. na Valjevskim planinama.
Pored navedenog gradskog turističkog centra Valjevo, tu je i Loznica kao već formiran grad sa turističkom funkcijom. Prepoznatljiva je po ljudima, događajima, brojnim spomenicima i manifestacijama. Turistička ponuda je koncentrisana u Banji Koviljača, kao jedna od najznačajnijih banja, i izletištu na Gučevu. Pored brojnihpostojećih turističkih proizvoda, na području Loznica-Jadar-Drina, planiran je novi kompleks nautike i vodenih sportova, uređenje ribolovnih staza i revira, izletničkih staza i dr.
Ostali prostori od sekundarnog značaja za turizam su gradski/opštinski centri – turistička mesta, Osečina sa turistički aktivnim selima i Krupanj sa lovištima i postojećim turističkim centrima.
2.4. Saobraćajna infrastruktura
Razvoj putne infrastrukture
Rehabilitacija i rekonstrukcija pojedinih deonica postojećih putnih pravaca na području Prostornog plana, sa zahvatima na promeni geometrije i tehničkih elemenata državnih i naročito opštinskih puteva, su potrebne i predstavljaju mogućnost rešenja problema putne mreže na posmatranom području.
Prostornim planom Republike Srbije predviđeno je da se do 2014. godine završi izgradnja železničke pruge Valjevo-Loznica, što će omogućiti bolji prevoz putnika i robe, kao i povezivanje sa drugim saobraćajnim podsistemima, posebno sa drumskim podsistemom. Pristupačnost železničkih stanica i stajališta zavisi od mreže drumskih saobraćajnica.
Trasa železničke pruge Valjevo – Loznica se u postojećem stanju ukršta sa postojećom mrežom drumskih saobraćajnica, pri čemu svi ukrštaji sa prugom moraju biti denivelisani. Na trasi železničke pruge su predviđene žel. stanice: Pričevići, Osladić, Osečina, Zavlaka, Draginac; žel. rasputnica: Lipnica i železničkog stajališta: Pivara, Zlatarić, Kamenica, Dragijevica.
Železnička stanica ,,Pričevići” je na stacionaži žel. pruge km 12+520,07 u sklopu železničke stanice predviđen je stanični plato i organizovan parking za 12 putničkih vozila (sa 2 parking mesta za vozila invalida). Pristupni put je povezan sa državnim putem I reda br.23 (prema prethodnoj kategorizaciji drž. putem br.4), a ukrštaj pristupnog puta i pruge je denivelisan (podvožnjak).
Železnička stanica ,,Osladić” je na stacionaži pruge km 21+743,14, u sklopu železničke stanice predviđen je plato ispred železničke stanice i organizovan parking za 12 putničkih vozila (sa 2 parking mesta za vozila invalida). Pristupni put je povezan sa državnim putem I reda br. 23, a ukrštaj pristupnog puta i pruge je denivelisan (podvožnjak).
Železnička stanica ,,Osečina” je na stacionaži pruge km 29+987,58, u sklopu železničke stanice predviđen je stanični plato i organizovan parking za 12 putničkih vozila (sa 2 parking mesta za vozila invalida). Pristupni put je povezan sa državnim putem I reda br.23, a ukrštaj pristupnog puta i pruge je denivelisan (podvožnjak).
Železnička stanica ,,Zavlaka” je na stacionaži pruge km 43+673,00, a u sklopu staničnog kompleksa predviđen je stanični plato, kao i organizovan parking za 18 putničkih vozila (sa 2 parking mesta za vozila invalida). Pristupni put je povezan sa državnim putem II reda br.140 (ranije br.127), koji denivelisano (preko nadvožnjaka) prelazi prugu i uključuje se na državni put I reda br.23 (ranije br.4).
Železnička stanica ,,Draginac” se nalazi na stacionaži pruge km 52+975,33. U sklopu železničke stanice predviđen je stanični plato, parking prostor za 8 putničkih vozila (sa 2 parking mesta za vozila invalida), kao i okretnica za teretna vozila. Pristupni put je povezan sa državnim putem I reda br.23, a ukrštaj pristupnog puta i pruge je denivelisan (nadvožnjak).
Realizacija planiranih radova na mreži javnih puteva omogućiće prilagođavanje javnog masovnog autobuskog prevoza potrebama korisnika (odn. prilagođavanje autobuskih linija, frekvencije vozila na njima, kao optimizaciju tipa vozila – tj. povećanje udela autobusa manjeg kapaciteta) i povećanje pristupačnosti železničkih stanica.
Železnička stajališta su predviđena u zoni naselja, sela i zaseoka, na lokacijama koje su povezane pretežno nekategorisanim saobraćajnicama:
Železničko stajalište „Pivara” je na stacionaži pruge km 3+790,05, u blizini državnog puta II reda br.143 (ranije br.111).
Železničko stajalište „Zlatarić” je na stacionaži pruge km 10+428,43, u blizini državnog puta I reda br.23 (ranije br.4).
Železničko stajalište „Kamenica” je na stacionaži pruge km 18+098,24, u blizini državnog puta I reda br.23.
Železničko stajalište „Dragijevica” je na stacionaži pruge km 24+654,32 u zoni naselja Dragijevica i u blizini državnog puta I reda br.23.
Železnička rasputnica/ stajalište „Lipnica” je na približnoj stacionaži pruge km 67+394,31, odnosno na stacionaži km 45+378,87 po postojećoj pruzi.
Pristup železničkim stajalištima i stanicama treba obezbediti i izgradnjom odgovarajućih pešačkih staza (što je u nadležnosti lokalnih zajednica), a u skladu sa uslovima dobijenim od upravljača puta, pri čemu je osnovni kriterijum bezbednost odvijanja pešačkog saobraćaja. Slobodni profil pešačke staze treba da bude minimalno 1,2m za kretanje pešaka u jednoj koloni, odnosno 2,0m za kretanje pešaka u dve kolone/ trake.
Drumske saobraćajnice na području infrastrukturnog koridora železničke pruge koje su ,,prekinute” trasom pruge moraju se osposobiti za saobraćaj, bilo izgradnjom denivelisanog ukrštaja ili devijacijom saobraćajnice i povezivanjem sa najbližim denivelisanim ukrštajem.
Prilikom izgradnje denivelisanog ukrštaja, za prelaz pruge iznad državnog puta, potrebno je obezbediti slobodnu visinu od 5,00m koja se meri od najviše tačke kolovoza u njegovoj definitivnoj debljini (pri čemu treba voditi računa o eventualnom ojačanju kolovozne konstrukcije). Kontinuitet trase i saobraćajnog toka državnog puta ne sme se poremetiti izvršenom izgradnjom njegove devijacije ili putnog/ železničkog objekta, odn. rehabilitacijom ili rekonstrukcijom puta.
Prema Zakonu o javnim putevima u zaštitnom pojasu pored javnog puta van naselja zabranjena je izgradnja i postavljanje postrojenja, uređaja i instalacija, osim izgradnje saobraćajnih površina pratećih sadržaja javnog puta, kao i postrojenja, uređaja i instalacija koji služe potrebama javnog puta i saobraćaja na javnom putu. Zaštitni pojas sa svake strane javnog puta mora imati minimalno sledeće širine:
državni putevi I reda – 20 metara,
državni putevi II reda – 10 metara i
opštinski putevi – 5 metara.
U zaštitnom pojasu javnih puteva mogu da se grade, odnosno postavljaju vodovod, kanalizacija, telekomunikacioni i elektro vodovi, instalacije i slično, železnička pruga i drugi sličan objekat, po prethodno pribavljenoj saglasnosti upravljača javnog puta – koja sadrži saobraćajno tehničke uslove. Odredbe u pogledu širina zaštitnog pojasa primenjuju se i u naseljima, osim ako je drugačije određeno prostornim, odnosno urbanističkim planom.
Obilaznice oko Valjeva i Osečine koje prolaze kroz područje infrastrukturnog koridora železničke pruge Valjevo – Lipnica su predviđene Prostornim planom Republike Srbije, pri čemu je postojećom planskom dokumentacijom već rezervisan prostor za severnu obilaznicu oko Valjeva (Prostornim planom Opštine Valjevo) i obilaznicu oko Osečine (Prostornim planom Opštine Osečina). Prostornim planom grada Loznice rezervisan je prostor za deonicu državnog putu I reda (izmeštanje trase deonice državnog puta I reda br. 21 – po prethodnoj kategorizaciji državnog puta I reda br. 19) na putnom pravcu Šabac – Loznica.
U periodu posle 2014. godine Prostornim planom Republike Srbije predviđena je rekonstrukcija i rehabilitacija dela državnog puta I reda br.23 (ranije drž. puta I reda br.4) na deonici Loznica – Valjevo, koja je jednim delom u obuhvatu Prostornog plana područja posebne namene infrastrukturnog koridora železničke pruge Valjevo – Loznica (Lipnica).
2.5. Plan infrastrukturnih sistema
2.5.1. Plan hidrotehničke infrastrukture
2.5.1.1. Plan snabdevanje naselja vodom
Za sva izvorišta za snabdevanje pitkom vodom naselja, moraju se definisati zone zaštite izvorišta tj. definisati prostor, u okviru koga će se pratiti način korišćenja zemljišta i izgradnja objekata koji mogu dovesti do zagađivanja izvorišnog dela uzvodno od vodozahvata.
Gradske vodovode neophodno je osavremeniti revitalizacijom i rekonstrukcijom vodovodne mreže i unapređenjem upravljanja sistemom (kontinulno praćenje bilansa vode u sistemu – ulaz vode u sistem – protok u pojedinim granama mreže – potrošnja – gubici).
Zahvatanjem vode iz vodotoka obezbediće se voda za tehnološke potrebe industrije, osim za industrije koje zbog prirode tehnoloških procesa koriste vodu iz vodovoda. Republički organi nadležni za poslove vodoprivrede definišu vodoprivrednim uslovima i saglasnostima način i dinamiku zahvatanje vode, količinu vode koja se mora zadržati u rečnom toku, kao garantovani ekološki protok, načine rešenja vodozahvatnih objekata u odnosu na zaštitne i druge sisteme, kao i načine vraćanja vode tokom procesa recirkulacije. Upotrebljena tehnološka voda će se većim delom vraćati u vodotok nakon prečišćavanja u namenskim postrojenjima za prečišćavanje otpadnih voda ( PPOV).
Seoska naselja na predmetnom području će se i u budućnosti snabdevati vodom iz kaptiranih karstnih izvora i bunara, preko malih grupnih vodovoda za pojedina sela ili zaseoke, ili individualno za pojedinačna domaćinstva u razbijenim naseljima. Iz tog razloga neophodna je zaštita i optimalno korišćenja svih lokalnih izvorišta podzemnih i površinskih voda, primenom sledećih mera:
uspostavljanjem zone neposredne zaštite za sva lokalna izvorišta;
eksploatacijom lokalnih izvorišta samo do količine koja ne ugrožava ekološke uslove u okruženju;
zahvatanjem samo dela vode iz karstnih izvora i otvorenih vodotoka, kako bi se obezbedila odgovarajuća protočnost vodotoka nizvodno od zahvata;
protok nizvodno od vodozahvata definisati vodoprivrednim uslovima, s tim da generalno ne sme biti manji od tzv. male mesečne vode obezbeđenosti 80%;
sanitacijom naselja radi zaštite izvorišta od zagađivanja i destrukcije.
Trajno rešenje snabdevanja vodom naselja ostvariće se primenom sledećih mera:
smanjenjem gubitaka u vodovodnoj mreži na oko 15-20%, u toku revitalizacije mreže;
izgradnjom rezervoara u zoni naselja, na rubnim delovima konzumnih područja, i povezivanjem podsistema u veće celine, radi povećanja pouzdanosti snabdevanja vode sa dva ili više izvorišta;
ugradnjom mernih uređaja za praćenje potrošnje i bilansa vode u sistemu i gubitaka vode u delovima mreže, pri obnovi vodovoda.
Na većem delu predmetnog područja otežani su uslovi za razvijanje većih povezanih vodovoda, zbog velike razuđenosti naselja i malih gustina naseljenosti. Koncepcija rešenja snabdevanja vodom tih naselja zasnovana je na obnovi i poboljšanju performansi postojećih grupnih vodovoda, stvaranjem uslova za njihov pouzdaniji rad i primenom gore navedenih mera.
Prikaz planskog rešenja snabdevanja vodom železničkih objekata
Stanica Pričević
Za stanicu Pričević potrebno je obezbediti sanitarnu vodu za korisnike i vodu za protivpožarnu zaštitu objekta. S obzirom da u blizini nema seoskih vodovoda , niti je u planu izgradnja istih, za potrebe staničnog kompleksa predviđeno je bušenje i izrada vodozahvatnog objekta – bunara. Za sanitarnu potrošnju predviđen je rezervoar sa pumpnim postojenjem i opremom za hlorisanje. Za potrebe protivpožarne zaštite objekta predviđen je rezervoar za protivpožarnu vodu sa pumpnim postrojenjem.
Stanica Osladić
Za stanicu Osladić potrebno je obezbediti sanitarnu vodu za korisnike i vodu za protivpožarnu zaštitu objekta. S obzirom da u blizini nema seoskih vodovoda , niti je u planu izgradnja istih, za potrebe staničnog kompleksa predviđeno je bušenje i izrada vodozahvatnog objekta – bunara. Za sanitarnu potošnju predviđen je rezervoar sa pumpnim postojenjem i opremom za hlorisanje. Za potrebe protivpožarne zaštite objekta predviđen je rezervoar za protivpožarnu vodu sa pumpnim postrojenjem.
Stanica Osečina
Za stanicu Osečina potrebno je obezbediti sanitarnu vodu za korisnike i vodu za protivpožarnu zaštitu objekta. S obzirom da na predmetnoj lokaciji postoji gradska vodovodna mreža, izvršeno je priključenje staničnog objekta na gradsku mrežu. Postojeći vodovod prolazi ispod planiranih koloseka i staničnog objekta. Predviđeno je njegovo delimično izmeštanje, a za prolazak ispod pruge postavljanje u zaštitnu cev. S obzirom da u gradskoj mreži nema dovoljna količina vode za protivpožarnu zaštitu objekta, predviđen je rezervoar za protivpožarnu vodu sa pumpnim postrojenjem.
Stanica Draginac
Za stanicu Draginac potrebno je obezbediti sanitarnu vodu za korisnike i vodu za protivpožarnu zaštitu objekta. S obzirom da na predmetnoj lokaciji postoji gradska vodovodna mreža, izvršeno je priključenje staničnog objekta na gradsku mrežu. Postojeći vodovod prolazi ispod planiranih koloseka i pristupnih saobraćajnica, projektovanih za prilaz staničnom platou. Zato je predviđeno njegovo delimično izmeštanje, a za prolazak ispod pruge postavljanje u zaštitnu cev. S obzirom da iz postojeće mreže nije obezbeđeno redovno snabdevanje vodom tokom cele godine, za sanitarnu potrošnju predviđen je rezervoar sa pumpnim postojenjem, koje se preko transmitera pritiska, uključuje kad padne pritisak u gradskoj mreži. Za potrebe protivpožarne zaštite objekta predviđen je rezervoar za protivpožarnu vodu sa pumpnim postrojenjem.
Stanica Zavlaka
Za stanicu Zavlaka potrebno je obezbediti sanitarnu vodu za korisnike i vodu za protivpožarnu zaštitu objekta. Na predmetnoj lokaciji ne postoji vodovodna mreža, ali je planirana. Zato je za sanitarnu potrošnju predviđen rezervoar sa pumpnim postojenjem, koji će se puniti cisternama, dok se ne uradi planirana vodovodna mreža. Po završetku izgradnje planiranog vodovoda, stanica će se priključiti na isti. Za potrebe protivpožarne zaštite objekta predviđen je rezervoar za protivpožarnu vodu sa pumpnim postrojenjem.
2.5.1.2. Plan kanalizacione infrastrukture i sanitacije naselja
Prioritet je potpuna sanitacija naselja na predmetnom području. Za gradska područja predviđena je rekonstrukcija i proširenje kanalizacione mreže i izgradnja postrojenja za prečišćavanje otpadnih voda. U cilju što potpunijeg i adekvatnijeg projektovanja i izgradnje sistema i objekata za sakupljanje i prečišćavanje otpadnih voda, navode se osnovne postavke, koje će se primenjivati:
zadržati osnovnu koncepciju razdvajanja fekalne i atmosferske vode, prvenstveno radi racionalizacije i optimizacije objekata za prečišćavanje otpadnih voda (PPOV);
proširenje obuhvata kanalizacionih sistema;
maksimalno korišćenja mogućnosti gravitacionog transporta kanalskog sadržaja;
maksimalno koristiti prednosti kanalizacije pod pritiskom za seoska područja;
izbegavati dugačke kanalizacione gravitacione vodove i dugačke cevovode pod pritiskom (koji opslužuju mala naselja, jer imaju dugo vreme zadržavanja neprečišćene vode u cevima, što dovodi do septičnnosti i stvaranja neprijatnih mirisa i teškoća u procesu prečišćavanja);
trasu gravitacione kanalizacije moraju pratiti servisne saobraćajnice minimalne širine 3,0 metra, da bi se omogućio pristup vozilima Javnog komunalnog preduzeća, zaduženog za održavanje mreže.
Sanitacija seoskih naselja obavljaće se po principima ruralne sanitacije – izgradnjom vodonepropusnih septičkih jama i basena s osokom, uz operativnu organizaciju daljeg postupka sa otpadnim vodama (pražnjenje i odnošenje u PPOV), kao i kontrolisanom upotrebom stajskog đubriva u poljoprivredi, da se ne bi ugrozio kvalitet voda na izvorištima.
Seoska naselja na predmetnom području ne zadovoljavaju kriterijum od 5000 ekvivalentnih stanovnika, utvrđen Vodoprivrednom osnovom Republike Srbije, za realizaciju PPOV opšteg tipa.
Prikaz planskog rešenja kanalizacionog sistema železničkih objekata
Stanica Pričević
Kišna kanalizacija
Za odvodnjavanje staničnog platoa i parkinga predviđen je zacevljen sistem kanalisanja, sa rigolama i bubanj slivnicima kao prijemnim organima. S obzirom da u blizini nema kišne kanalizacije, niti je predviđena izgradnja iste, kišna voda se preko ispusta sa žabljim poklopcem upušta u otvoreni obodni kanal. Obodni kanal služi kao recipijent za kišne vode sa platoa i pristupne saobraćajnice.
Fekalna kanalizacija
S obzirom da u blizini nema fekalne kanalizacije, niti je predviđena izgradnja iste, otpadne sanitarne vode se prikupljaju u vodonepropusnu septičku jamu , koja se prema potrebi prazni vozilima nadležne komunalne kuće.
Stanica Osladić
Kišna kanalizacija
Za odvodnjavanje staničnog platoa i parkinga predviđen je zacevljen sistem kanalisanja, sa rigolama i bubanj slivnicima kao prijemnim organima. S obzirom da u blizini nema kišne kanalizacije, niti je predviđena izgradnja iste, kišna voda se preko ispusta sa žabljim poklopcem upušta u otvoreni obodni kanal. Obodni kanal služi kao recipijent za kišne vode sa platoa i pristupne saobraćajnice.
Fekalna kanalizacija
S obzirom da u blizini nema fekalne kanalizacije, niti je predviđena izgradnja iste, otpadne sanitarne vode se prikupljaju u vodonepropusnu septičku jamu , koja se prema potrebi prazni vozilima nadležne komunalne kuće.
Stanica Osečina
Kišna kanalizacija
S obzirom na nivelaciono rešenje platoa u odnosu na okolni teren, nije bilo moguće zacevljeno odvođenje kišnih voda. Predviđeno je prikupljanje kišnih voda rigolama i odvođenje do obodnog kanala. Obodni kanal služi kao recipijent za kišne vode sa platoa i pristupne saobraćajnice.
Fekalna kanalizacija
S obzirom da u blizini nema fekalne kanalizacije, otpadne sanitarne vode se prikupljaju u vodonepropusnu septičku jamu, koja se prema potrebi prazni vozilima nadležne komunalne kuće. U blizini stanice planirana je izgradnja fekalnog kolektora. Kada se kolektor uradi, biće moguće priključiti staničnu fekalnu kanalizaciju na gradsku mrežu.
Stanica Draginac
Kišna kanalizacija
Za odvodnjavanje staničnog platoa i parkinga predviđen je zacevljen sistem kanalisanja, sa rigolama i bubanj slivnicima kao prijemnim organima. S obzirom da u blizini nema kišne kanalizacije, niti je predviđena izgradnja iste, kišna voda se preko ispusta sa žabljim poklopcem upušta u reku Rakovicu.
Fekalna kanalizacija
S obzirom da u blizini nema fekalne kanalizacije, otpadne sanitarne vode se prikupljaju u vodonepropusnu septičku jamu, koja se prema potrebi prazni vozilima nadležne komunalne kuće.
Stanica Zavlaka
Kišna kanalizacija
Za odvodnjavanje staničnog platoa i parkinga predviđen je zacevljen sistem kanalisanja, sa rigolama i bubanj slivnicima kao prijemnim organima. S obzirom da u blizini nema kišne kanalizacije, niti je predviđena izgradnja iste, kišna voda se preko ispusta sa žabljim poklopcem upušta u betonske rigole niz nasip.
Fekalna kanalizacija
S obzirom da u blizini nema fekalne kanalizacije, otpadne sanitarne vode se prikupljaju u vodonepropusnu septičku jamu, koja se prema potrebi prazni vozilima nadležne komunalne kuće.
2.5.1.3. Izmeštanje i zaštita postojeće infrastrukture vodovoda i kanalizacije
Postojeće stanje
Planirana železnička pruga Valjevo – Lipnica ukršta se sa postojećim instalacijama vodovoda i kanalizacije na sledećim stacionažama:
km 30+266,00 ukrštanje planirane pruge sa postojećim PVC vodovodom prečnika 110mm;
km 31+089,80 ukrštanje planirane pruge sa postojećim azbesto-cementnim vodovodom prečnika 150mm;
km 31+632,28 ukrštanje planirane pruge sa postojećim PVC vodovodom prečnika 160mm;
km 32+915.41 ukrštanje planirane pruge sa postojećim PVC vodovodom prečnika 350mm;
km 33+741 ukrštanje planirane pruge sa postojećim fekalnim kolektorom prečnika 600mm;
km 52+975,00 ukrštanje planirane pruge sa postojećim PVC vodovodom prečnika 160mm;
km 61+175,00 ukrštanje planirane pruge sa postojećim PE vodovodom prečnika 25mm;
km 65+875.00 ukrštanje planirane pruge sa postojećim PVC vodovodom prečnika 90mm;
km 66+275,00 ukrštanje planirane pruge sa postojećim PEHD vodovodom prečnika 32mm.
Planirana železnička pruga Valjevo – Lipnica prelazi preko postojećih izvorišta na sledećim stacionažama: 16+550 i 37+778.
Planirano rešenje
Na mestima ukrštanja postojećih instalacija vodovoda sa planiranom prugom, predviđena je zaštita postojećih cevi, postavljanjem zaštitnih cevi. Postojeći vodozahvati, koji se nalaze na trasi novoplanirane pruge, predviđeni su za zatvaranje (zatrpavanje). Umesto njih predviđeno je otvaranje novih vodozahvata sa svim potrebnim hidrogeološkim i građevinskim radovima.
km 30+266,00 ukrštanje planirane pruge sa postojećim PVC vodovodom prečnika 110mm – Izmeštanje i zaštita postojećeg cevovoda, koji se nalazi na novoplaniranoj stanici Osečina;
km 31+089,80 ukrštanje planirane pruge sa postojećim azbesto-cementnim vodovodom prečnika 150mm – Predviđena je zaštita postojećeg vodovoda prilikom prolaska kroz pružni pojas. Vodovod se delimično izmešta i uklapa u novo saobraćajno rešenje;
km 31+632,28 ukrštanje planirane pruge sa postojećim PVC vodovodom prečnika 160mm – Postojeći put, ispod koga se nalazi predmetni vodovod, ostaje u funkciji, a pruga premošćava postojeći put;
km 32+915.41 ukrštanje planirane pruge sa postojećim PVC vodovodom prečnika 350mm – Predviđena je zaštita postojećeg vodovoda prilikom prolaska kroz pružni pojas i ispod privremene saobraćajnice .Vodovod se delimično izmešta i uklapa u novo saobraćajno rešenje;
km 33+741 ukrštanje planirane pruge sa postojećim fekalnim kolektorom prečnika 600mm- Prilikom gradnje predmetnog kolektora, na mestu ukrštaja sa planiranom prugom , kolektor postaviti u zaštitnu cev;
km 52+975,00 ukrštanje planirane pruge sa postojećim PVC vodovodom prečnika 160mm – Izmeštanje i zaštita postojećeg cevovoda, koji se nalazi na novoplaniranoj stanici Draginac;
km 61+175,00 ukrštanje planirane pruge sa postojećim PE vodovodom prečnika 25mm – Predviđena je zaštita postojećeg vodovoda prilikom prolaska kroz pružni pojas .Vodovod se delimično izmešta i uklapa u novo saobraćajno rešenje;
km 65+875.00 ukrštanje planirane pruge sa postojećim PVC vodovodom prečnika 90mm – Predviđena je zaštita postojećeg vodovoda prilikom prolaska kroz pružni pojas i ispod privremene saobraćajnice .Vodovod se delimično izmešta i uklapa u novo saobraćajno rešenje;
km 66+275,00 ukrštanje planirane pruge sa postojećim PEHD vodovodom prečnika 32mm – Predviđena je zaštita postojećeg vodovoda prilikom prolaska kroz pružni pojas. Vodovod se delimično izmešta i uklapa u novo saobraćajno rešenje.
Za postojeća izvorišta, koja se nalaze na trasi novoplanirane pruge (na stacionažama 16+550 i 37+788) predviđeno je njihovo ukidanje i izgradnja novih bunara.
Izrada novog vodozahvatnog objekta – bunara obuhvata garđevinske, mašinske, elektro radove i predhodne hidrogeološke radove .
2.5.1.4.Uređenje vodotoka i zaštita od poplava
Zaštita od poplava ostvaruje se optimalnom kombinacijom hidrotehničkih i organizacionih mera. Hidrotehničke mere se sastoje od pasivnih mera zaštite (zaštita linijskim odbrambenim sistemima – nasipima i regulacionim radovima) i aktivnih mera (ublažavanje poplavnih talasa u akumulacionim basenima). Organizacione mere čine pre svega mere prostornog i urbanističkog planiranja, kojima se utvrđuje zabrana izgradnje objekata i kontrola gradnje kapitalnih objekata u zonama koje mogu da budu ugrožene bujičnim poplavama
Strategija zaštite od poplava zasniva se na:
definisanjem programa zaštite područja Plana (naselja i poljoprivredne površine) od štetnog dejstva velikih voda od strane nadležnih Gradova/Opština , sa zaduženjima odgovarajućih preduzeća, organa, institucija i pojedinaca;
utvrđivanju područja koja mogu biti ugrožena poplavama, od strane Gradova/Opština (u skladu sa vodoprivrednim uslovima) i definisanju načina za realizaciju potrebnih mera i radova;
definisanju prioritetnih radova na regulaciji vodotoka (završetak eventualno započetih radova i iniciranje realizacije ostalih potrebnih radova pre svega izgradnju bijučnih pregrada za zaustavljanje nanosa);
sprovođenju mera prostornog i urbanističkog planiranja;
definisanju svih potrebnih radnji za zaštitu od erozije i bujica;
određivanju nivelete planiranih mostova, propusta i prelaza preko vodotoka tako da donja ivice konstrukcije (DIK) imaju potrebnu sigurnosnu visinu – zazor iznad nivoa merodavnih računskih velikih voda za propisano nadvišenje, u skladu sa, za to, važećim propisima;
izgradnjom pruge i stavljanjem iste u funkciju, ne sme se ugroziti prirodno odvodnjavanje okolnog terena.
2.5.1.5. Hidroenergetsko korišćenje akumulacija i vodotoka
Male hidroelektrane (mHE) mogu da se grade na mestima na kojima ne remete razvoj planiranih većih objekata u okviru sistema za snabdevanje vodom i rečnih sistema i ne ugrožavaju ekološke funkcije vodotoka.
2.5.1.6. Zaštita kvaliteta voda
Efikasna zaštita kvaliteta voda ostvariće se primenom sledećih mera:
izgradnjom postrojenja za prečišćavanje otpadnih fekalnih voda (PPOV) i postrojenja za tretman otpadnih voda pojedinih industrija;
određivanjem zona sanitarne zaštite svih podzemnih i površinskih izvorišta voda;
sanitacijom seoskih naselja, kao i rekonstrukcijom i proširivanjem obuhvata gradskih kanalizacionih sistema;
inspekcijskim nadzorom registrovanih i potencijalnih zagađivača, radi sprečavanja nekontrolisanog ispuštanja njihovih otpadnih voda neposredno u vodotoke;
zabranom svakog pojedinačnog ispuštanja otpadnih voda iz proizvodnih kapaciteta u otvorene vodotoke;
izgradnjom pruge, i stavljanjem iste u funkciju, ne sme se dozvoliti ugrožavanje kvaliteta voda.
Na predmetnom području kao krajnji recipijenti su vodotoci I klase i II klase, što treba imati u vidu prilikom izrade projekata PPOV-a. Prema RHMZ-ovom Programu sistemskog ispitivanja kvaliteta voda, ispituju se opšti parametri kvaliteta voda za reke na ovom području.
Ribarstvo
Za većinu vodotoka na području Plana, Vodoprivrednom osnovom Republike Srbije propisane su visoke klase kvaliteta. S obzirom na tu činjenicu održavanje oligotrofnog stanja omogućiće antropogeno usmeravanje. Poribljavanja se smeju vršiti samo kontrolisano na osnovu odgovarajućih ihtioloških studija, kojima će se definisati poželjna ekološka stanja.
Zabranjeno je samoinicijativno poribljavanje, uključujući i poribljavanja pod pokroviteljstvom društava ribolovaca.
2.5.2. Plan razvoja elektroenergetske infrastrukture
Na području koridora Valjevo-Loznica Prostornim planom Republike Srbije predviđena je izgradnja DV 220 kV TS Bajina Bašta-Valjevo 3 i uvođenje DV br. 213 Bajina Bašta – Obrenovac u TS 220/110 kV Valjevo 3.
Planirana je rekonstrukcija postojećih i izgradnja novih objekata i distributivnih vodova110 kV , i to:
rekonstrukcija i povećanje instalisanesnage postojeće TS 110/35 kV Valjevo 1 zamenom transformatora 110/35 kV snage 20 MVA novom jedinicom snage 31,5 MVA;
izgradnja noveTS 110/35/10 kV Valjevo11 pored postojeće TS 35/10 kV Valjevo11 u koju se ugrađuje transformator 110/110/10 kV snage 31.5 MVA;
izgradnja priključnog dvostrukog dalekovoda 110 kV za TS 110/35/10 kVValjevo 3 (dvostruki vod od dalekovoda 110 kVTS 110/35/10 kV Valjevo 1 –TS Kosjerić);
izgradnja priključnog dvostrukog dalekovoda 110 kV (obezbeđivanje koridora) za buduću TS 110/35/10 kVValjevo 11 (dvostruki vod od dalekovoda 110 kV TS 110/35 kV Valjevo 1 – TS 110/35 kV Valjevo 2);
u planskom periodu se zadržavaju postojeći 110 kV dalekovodi na teritoriji Loznice s tim da se prema planovima EPS-a planira rekonstrukcija dalekovoda 110kV na deonici RP TS 110/35 kV ,,Loznica 1”- RP TS 110/35 kV ,,Osečina” i izgradnja nove deonice od RP HE ,,Zvornik” do RP TS 110/35 kV,,Loznica 1”;
radi poboljšanja prenosa i obezbeđenja nove energije u mreži 110 kV u slučaju da dođe do izgradnje većih industrijskih kompleksa planira se prostor za izgradnju trafostanice 220/h kVna mestu ukrštanja dalekovoda 220 i 110 kV u naselju Grnčara;
na području ED Loznica u perspektivnom periodu razvoja neophodna je izgradnja nove TS 110/H kV,,Loznica 2” u zoni prigradskog naselja Klupci, praktično, na trasi dvostrukog 110 kV voda između TS 220/110 kV,,Valjevo 3” i HE ,,Zvornik”;
predviđeni instalisani kapacitet TS 35/10 kVDraginac je 2×4 MVA.
Mreža 35 kV (vodovi 35 kV i transformacija 35/10 kV) na području ED Valjevo je relativno velikog obima, ali ne zadovoljava ustanovljene principe sigurnosti. Predviđeni su sledeći novi objekti 35 kV:
rekonstrukcija TS 110/35 kV Valjevo 1 i pretvaranje u TS 100/35/10 kV dodavanjem transformatora 35/10 kV, 4 MVA;
novi DV 35 kV od TS 110/35 kV „Osečina” – TS 35/10 kV „Kamenica”;
rekonfiguracija kablovske mreže 35 kV kojom će se obezbediti veći kapacitet i sigurnost napajanja TS 35/10 kV u Valjevu;
izgradnja rezervne kablovske veze 35 kV za TS 35/10 kV Valjevo 11;
izgradnja 35 kV kablovske veze od TS 110/ 35 kV Valjevo 2 do TS 35/10 kV Valjevo 7 (Krušik), koji je neophodno uvesti u usputne TS 35/10 kV Valjevo 5 i 6;
proširenje kapaciteta u gradskim TS 35/10 kV i to:
Valjevo 2, 5, 6, 9 i 11 do instalisanih 2 x 8 MVA,
Valjevo 4 do instalisanih 4 + 4 + 8 MVA,
Valjevo 7 do instalisanih 2 x 4 MVA;
izgradnjom TS 10 kV u u krugu postojeće TS 110/10 kV Valjevo 1 (u TS 110/35/10 kV Valjevo 2 ona postoji) i ugradnjom transformatora 35/10 kV koji se demontiraju u ostatku mreže, a u kasnijim fazama ugradnjom tronamotajnih transformatora 110/35/10 kV kao povoljnijeg rešenja u odnosu na izgradnju nove TS 35/10 kV na području Valjeva, budući da omogućuje rasterećenje postojeće mreže, viši nivo sigurnosti i ekonomičniju distribuciju snage;
izgradnja rezervnog 35 kV voda za TS 35/10 kV Draginac. Analizirano je nekoliko mogućnosti za izgradnju ovog voda i kao najpovoljnije rešenje se pokazala gradnja voda preseka A1~70 mm2 od čvorišta 35 kVna vodu TS 110/35/10 kVLešnica – TS 35/10 kVLoznica i u zoni sela Gornji Dobrić do mesta gde se u selu Joševa završava 35 kV vod iz TS 35/10 kV Draginac.
Razvoj objekata i mreže 10 kV ostvariće se:
postavljanjem 10 kV kablova na gradskom području;
postavljanjem novih 10 kV DV na ruralnom području;
od TS 35/10 kV „Kamenica” do TS 10/0,4 kV „Bobova 1”;
novim DV za Miličinicu od TS 10/0.4 kV ,,G. Kamenica 4” do TS 10/0.4 kV „Garaža”;
novim DV za Divce od TS 35/10 kV „Valjevo 4” do TS 10/0.4 kV „Popučke 13”;
izgradnjom nove TS 10/0,4 kV u naselju Pričević;
izgradnjom drugih elektroenergetskih objekata u započetim i iniciranim;
zonama/pojasevima izgradnje, zavisno od vrste korisnika i njihovih energetskih potreba;
objekte 10kV-trafostanice i dalekovode u opštini Osečina u planskom periodu treba rekonstruisati u cilju povećanja snage i modernizacije. Nove trafostanice 10/0,4kV na području Osečine po pravilu treba graditi kao montažnobetonske – MBTS, snage 1000kVA sa transformatorima snage do 630kVA, a postojeće stubne trafostanice postepeno zamenjivati trafostanicama ovog tipa. U prigradskom i vangradskom području trafostanice 10/0,4 kV su po pravilu stubne na betonskim stubovima – SBTS, snage 250kVA. U cilju balansiranja elektroenergetskog sistema u planu je izgradnja dalekovoda 35kV od TS Osečina do TS 35/10kV Kamenica. Na trasi novog dalekovoda 35kV planira se nekoliko novih transformatorskih stanica 35/0.4kV. Takođe, za obezbeđivanje kontinuiteta napajanja, TS Pecka 35/10kV treba iz antenske trafostanice prepraviti u prstensku, formiranjem izvoda od 10kV i izgradnjom dalekovoda do najbliže trafostanice TS Lopatanj 13. Izgradnja nove mreže 10kV i transformatorskih stanica 10/0.4 kV pratiće promenu potrošnje pojedinih delova konzuma. Postoji dalekovod 35kV od trafostanice Osečina do trafostanice Pecka, a u planu je rekonstrukcija tog dalekovoda u dvostruki 35kV. Važno je napomenuti da je predviđena i izgradnja elektrovučne podstanice (EVP) 110/25 kV, 2×7.5 MVA u sklopu elektrifikacije buduće pruge Valjevo – Loznica. Priključak EVP-a biće na postojeći dalekovod 110 kV broj 1116 Osečina – Krupanj. Nadležnost nad ovom EVP imaju AD Železnice Srbije.
Mreža 0,4 kV i javnarasveta
U gradskoj zoni kao i u prigradskim naseljima sa većom gustinom stanovanja planira se izgradnja podzemne kablovske NN sa izvodima za potrošače preko sklobodno stojećih distributivnih ormana lociranih na javnim površinama.
U naseljima sa manjom gustinom stanovanja planirati nadzemne samonosive kablovske vodove, a u ruralnim delovima opštine mreža se može graditi i sa užetom Dl/č. Stubovi novih nadzemnih mreža su armiranobetonske konstrukcije i mogu se koristiti za potrebe javne rasvete.
U gradskoj zoni i u prigradskim naseljima sa većom gustinom stanovanja, kao i pored magistralnih putnih pravaca, planirati javnu rasvetu nezavisno od NN mreže a u ruralnim naseljima se može koristiti i mreža NN. U cilju smanjenja gubitaka u distributivnoj mreži i povećanja mogućnosti prenosa energije do optimalnih mogućnosti mreže, planira se kompenzacija reaktivne energije uglavnom u niskonaponskoj mreži preko kondenzatorskih baterija u niskonaponskom delu trafostanica, na razvodnim postrojenjima kod većih potrošača, kao i ugradnjom svetiljki javne rasvete u kompenzovanom spoju.
Postojeću nadzemnu mrežu zamenjivati prema dinamici planiranih rekonstrukcija podzemnom kablovskom mrežom ili nadzemnom mrežom sa samonosivim kablovskim snopovima u cilju pogonske sigurnosti i oslobađanju prostora za druge urbanističke namene (drvoredi, zelenilo,objekti i slično).
Novi i obnovljivi izvori energije
Od novih i obnovljivih izvora energije najviše će porasti korišćenje/primena hidroenergije u širem području grada Valjeva. Značajne će biti i mogućnosti korišćenja biomase, geotermalne, solarne i aero energije u skladu sa rezultatima istraživanja i utvrđenom opravdanošću ulaganja. Za decentralizovanu proizvodnju električne energije na planinskom području opštine će se koristiti male hidroelektrane mHE snage 130kW do 3,5 MW za lokalno snabdevanje potrošača u udaljenim naseljima. Planirane lokacije su van koridora Valjevo – Loznica.
2.5.3. Plan razvoja telekomunikacija
Plansko rešenje se odnosi na fiksnu telefoniju; mobilnu telefoniju; radio difuziju i telekomunikacione mreže većih poslovnih institucija.
Postojeći objekti i mreža TK kablova, koji su ugroženi na posmatranom području moraju biti adekvatno zaštićeni. Zaštitu postojećih TK kablova i infrastrukture treba uraditi u skladu sa projektima izmeštanja i zaštite postojećih TK kablova.
Fiksna telefonija
U domenu fiksne telefonije planirano je sledeće:
Fiksna telefonija –Telekom Srbije
U oblasti fiksne telefonske mreže (javna telefonska mreža) cilj razvoja telekomunikacione mreže je izgradnja preko 100 km mreže optičkih kablova, koja će obuhvatiti proširenje postojećih relacija, povezivanje multiservisnih pristupnih platformi i lokacija baznih stanica mobilne telefonije. Polaganje novih optičkih kablova predviđa se na relacijama: Loznica-Zavlaka, Valjevo-Valjevska Kamenica, Valjevska Kamenica- Zavlaka, Popare-Lelić, Jovanja-Poćuta, ATC Runjani-MSAN Grnčara, ATC Runjani -MSAN Lipnica, ATC Draginac–MSAN Jarebice i ATC Stupnica-MSAN Šurice. Takođe se planira polaganje privodnih optičkih kablova u Loznici i Krupnju za MSAN Kozjak, Gornji Dobrić, Banju Badanja, Brezovice, Zavlaka, Krasava, Mojković, Ravnaju, Cvetulja, D. Nedeljice, Cikote i Krivajicu. Polaganje međumesnih optičkih kablova planira se uz postojeću i novoplaniranu putnu ili železničku infrastrukturu.
Mobilna telefonija
U domenu mobilne telefonije planirano je sledeće:
Mobilna telefonija – MTS Telekom Srbije na predmetnom području planira višestruko uvećanje broja baznih stanica i implementaciju baznih stanica zasnovanih na novim tehnologijama (3GPPLTE). Najveću gustinu baznih stanica treba očekivati u gradskim zonama, većim naseljenim mestima uz važnije putne pravce. Obzirom da bazne stanice nisu uz rangirane saobraćajnice, predviđa se i polaganje optičkih privodnih kablova do njihovih lokacija.
Mobilna telefonija – Telenor na predmetnom području planira se izgradnja objekata telekomunikacione infrastrukture za GSM i UMTS javne mobilne telefonije (bazne radio stanice, radio-relejne stanice sa pripadajućim antenskim sistemima) i postavljanje novih stubova-nosača na lokacijama: Belotić, Beomužević, Bojčica, Bradić, Brezovice, Čokote, D. Nedeljice, Donja Badanja, Dragiljevica, G. Nedeljica, Gornji Dobrić, Grnčara, Jarebice, Jovanja, Komirić, Kozjak, Lipnica, Lipnički Šor, Marinovac, Mojković, Osečina, Osladić, Ostružanj, Plužad, Sedlari, Slatina, Stupnica, Valjevo kodar, Valjevska Kamenica, Zavlaka i Zlatarić.
Mobilna telefonija – VIP mobile nije dostavila podatke o planovima izgradnje njihove mreže na predmetnom području. Ova pitanja rešavati u hodu.
Radio difuzija
U domenu radio difuzije planirano je sledeće:
Radio televizija Srbije – emisiona tehnika i veze- RTS prema srednjeročnom planu ne predviđa izgraadnju novih emisionih stanica, jer je trenutno aktuelna digitalizacija emitovanja.
Poslovne telekomunikacione mreže- Planirano je sledeće:
Poštanske jedinice nisu planirane da se proširuju niti brojno povećavaju. Otvaranje novih pošta u gradskim sredinama će pratiti intenzitet izgradnje i razvoj privrede.
Železnička telekomunikaciona infrastruktura na predmetnom području mora biti izvedena po propisima Železnica Srbije.
Na deonici železničke pruge Valjevo – Loznica planira se upravljanje saobraćajem na međustaničnom rastojanju iz Stanice Loznica.
Takođe, na deonici Valjevo – Loznica planiraju se sledeća službena mesta:
Stanice: Pričevići, Osladić, Osečina, Zavlaka i Draginac,
Rasputnica/stajalište/ukrsnica: Lipnica,
Stajališta: Zlatarić, Kamenica i Dragijevica.
Sve službene prostorije, bez obzira da li su stanice posednute ili ne, treba opremiti savremenim sredstvima i opremom za rad službi. U tunelima treba postaviti alarmne telefone, a kod ulaznih i izlaznih signala pružne telefone odgovarajuće namene. Svi službeni subjekti moraju biti povezani na postojeću železničku telekomunikacionu infrastrukturu (dispečerski sistem, lokalnu telefonska ŽAT mreža, intranet, satni sistem, pružni radio dispečerski sistem). Za potrebe povezivanja pružnih uređaja, potrebno je u staničnim područjima položiti lokalne kablove, a duž pruge pružni optički i signalizaciono-telekomunikacioni bakarni kabl.
U raspoložive podloge uneta je planirana telekomunikaciona infrastuktura na predmetnom području.
U okviru rešenja potrebno je predvideti i neophodne resurse za održavanje nove TT infrastrukture i obuhvatiti potrebne rezervne delove.
Radovi na postavljanju kablova moraju biti propraćeni odgovarajućom dokumentacijom. Pre izvođenja radova izrađuje se izvođački projekat i dobijaju potrebne saglasnosti i odobrenja za izvođenje radova. U toku puštanja sistema u probni rad mora se izraditi dokumentacija izvedenog stanja i novonastali položaj spoljnih instalacija zavesti u katastru.
Prateće podrške moraju obuhvatiti poslove logistike, transporta, osiguranja opreme, elemente sprovođenja bezbednosti i zdravlja na radu i poslove zaštite životne sredine.
2.6. Zaštita životne sredine
Utvrđuju se mere zaštite životne sredine i predela, koje će se primenjivati prilikom sprovođenja plana i pri izradi tehničke dokumentacije za objekte koji se nalaze u obuhvatu plana.
Polazeći od činjenice da svaka ljudska delatnost izaziva poremećaje prirodne sredine, kao i da pri tome nije moguće u potpunosti isključiti opasnost, odnosno osigurati potpunu zaštitu od zagađivanja vazduha, tla, površinskih i podzemnih voda, predložene su mere i postupci, kako bi se rizik sveo na najmanju moguću meru.
2.6.1. Mere zaštite zagađenja vazduha
Eksploatacijom pruge Valjevo – Loznica koja je elektrificirana, ne narušava se bitno kvalitet vazduha u posmatranom području, zato nisu potrebne mere zaštite.
Zaštita vazduha se unapređuje izgradnjom gasovoda i toplovoda koji će dovesti do smanjenja sagorevanja fosilnih goriva za potrebe domaćinstva.
Potrbno je uspostaviti sistem monitoringa određenih zagađujućih materija koje se mogu emitovati iz industrijske zone ili iz pojedinačnih industrijskih objekata. Na osnovu obavljenih analiza utvrđuje se opšte stanje zagađenosti vazduha.
Smanjenjem emisije produkata sagorevanja motora sa unutrašnjim sagorevanjem može se postići smanjenjem potrošnje goriva i korišćenjem ekološki prihvatljivijih goriva.
2.6.2. Mere zaštite zemljišta, podzemnih i površinskih voda
Pruga, kao linijski objekat, predstavlja u normalnom režimu odvijanja saobraćaja vid saobraćajnice koja relativno malo utiče na zagađivanje zemljišta, površinskih i podzemnih voda.
Obzirom da nije moguće uopšte isključiti opasnost od zagađivanja, predlažu se sledeće mere i postupci, kojima bi se rizik sveo na najmanju moguću meru.
– Na područjima koja su izvan rezervata podzemnih voda sve radove na izgradnji novih objekata izvoditi u skladu sa važećim zakonima, standardima i pravilnicima.
– Na svim stanicama neophodna je izgradnja separatora za odvođenje otpadnih voda, i njihovo ispuštanje (nakon prečišćavanja) u odgovarajuće kolektore.
Trenutno su u toku istraživanja i ispitivanja rezervi jadarita, tj. mogućnosti njegove eksploatacije. U zoni pruge od oko km 55 + 800 – km 56 + 400 istraživanja su u neposrednoj zoni planirane pruge, tako da u tom smislu treba voditi računa o mogućim uticajima.
Kroz naredne faze projektovanja neophodno je predvideti mere zaštite objekata i terena od međusobnog uticaja, posebno na delovima terena gde su intenzivni geodinamički procesi ( odronjavanje, kliženje, jaružanje, spiranje ) i delovima terena gde se mogu ostvariti uslovi povećane povredljivosti terena usled seizmičkih uticaja ( pr. proces likvefakcije je moguć u okviru vodozasićenih peskova u uslovima vibracija koje izaziva snažan zemljotres M(6. Posledice likvefakcije mogu biti katastrofalne – rušenje obala, tonjenje zgrada, istiskivanje polupraznih podzemnih tankova na površinu i slično).
Nešto izraženiji uticaj na kvalitet zemljišta, podzemnih i površinskih voda se javlja pri tretiranju korova herbicidima. Da bi se ovaj uticaj sveo na minimum definisane su mere zaštite od upotrebe herbicida.
Zaštite zemljišta pri održavanju pruge (od upotrebe herbicida)
Ovlašćena institucija za vršenje poslova u oblasti zaštite bilja, Institut za zaštitu bilja i životne sredine iz Novog Sada, je u saradnji sa ŽTP-om od 1970. godine i od njih dobija uputstva i podatke o vrsti, mešavinama i količinama herbicida koje su se u praksi do sada primenjivale. Bilo bi poželjno da se nadležna ustanova, a u ovom slučaju Institut za zaštitu životne sredine, blagovremeno obavesti o stanju ili specifičnosti date lokacije. Na osnovu konkretnih podataka sa terena, odgovorna ustanova bi trebala da predloži koji će se metod suzbijanja korova primeniti. Ako su u pitanju hemijske metode, to se odnosi na izbor vrste i količine herbicida, a ako se radi o fizičkim metodama, odrediće se metod i lokacija primene.
Hemijsko suzbijanje pokazalo se kao najefikasniji način uklanjanja jednogodišnjih i višegodišnjih zeljastih i žbunastih korova. Kada je 2006. i 2007. godine izvršeno fitocenološko snimanje, utvrđene su dominantne vrste korova, kao i njihova brojnost i pokrovnost na osnovu kojih su predložena rešenja za njihovo suzbijanje. Zemljišni herbicidi (flumioksazin) primenjivani su od aprila do maja, a folijarni (flazasulfuron, triklopir i glifosat) početkom maja i tokom juna. Kombinacija zemljišnih i folijarnih herbicida primenjivana je tokom maja i juna kada je najintezivniji porast drvenaste i višegodišnje korovske vegetacije. Ocene efikasnosti vršene su nakon 30, 60 i 300 dana nakon aplikacije (EPPO/OEPP, 1998.)
Nakon ocenjivanja efikasnosti herbicida utvrđeno je da je najbolje delovanje imala kombinacija zemljišnih i folijarnih herbicida: flumioksazin+glifosat (0,24 kg/ha+6l/ha) uz utrošak 300 l vode po hektaru. Ova kombinacija se preporučuje za saniranje onih deonica pruge gde je velika zakorovljenost jednogodišnjim i višegodišnjim širokolisnim i uskolisnim korovskim vrstama. Ova kombinacija ne deluje na drvenaste korovske vrste, gde se preporučuje preparat na bazi aktivne materije triklopir (5l/ha) ili kombinacija sa preparatima na bazi glifosata (6+6l/ha). Kombinacija folijarnih herbicida triklopir +glifosat (6+6l/ha) pokazala je visoku efikasnost na višegodišnje zeljaste i drvenaste vrste, dok se kombinacija flazasulfuron+glifosat(0,25kg/ha+6l/ha) pokazala efikasnijom na višegodišnje zeljaste vrste. Po efikasnosti izdvojile su se kombinacije flumioksazin+glifosat i triklopir+glifosat.
Spisak preparata čiji su proizvodnja, promet i korišćenje dozvoljeni u našoj zemlji objavljeni su na sajtu Ministarstva poljoprivrede (http://www.minpolj.gov.rs/).
Količine primenjenih herbicida ne mogu se unapred tačno izračunati jer one su uslovljene situaciom na terenu:
stepenom zakorovljenosti trase,
vrstom preparata koji će se primeniti,
terminom aplikacije sredstva.
Okvirno gledano, količine primene imaju svoje krajnje vrednosti: minimum 2 l/ha, a maksimum 12 l/ha, što važi za preparate na bazi Glifosata. Približno slične količine se koriste i kod ostalih preparata koji se primenjuju na nepoljoprivrednim površinama.
Tretiranje korovske vegetacije bi moglo imati uticaja na okolne agrosisteme ukoliko se izvođači ne bi pridržavali propisanih uputstava, jer samo pravilan odabir aktivne materije, pravilna primena i propisno odlaganje prazne ambalaže smanjuju negativne efekte na minimum.
Na nepoljoprivrednim površinama tretiranje korova se vrši jednom do dva puta godišnje u zavisnosti od situacije na terenu, odnosno u zavisnosti od toga koja oblast pružne trase mora biti oslobođena od prisutnih korovskih vrsta i koja količina vegetacije se može tolerisati. Zemljišni herbicidi se primenjuju u vreme intenzivnog porasta korova, u periodu od aprila do maja, a folijarni herbicidi početkom maja i tokom juna u fazi pred puno cvetanje korova.
Tretiranje se ne sme vršiti blizu zasada voćaka (naročito koštičavog voća) i drvoreda, kao i na kosim površinama sa kojih može da se spere i ošteti gajene biljke. Na tretiranim površinama treba sprečiti pristup domaćih životinja onoliko dana koliko je uputstvom primenjenog preparata predviđeno. Prilikom tretiranja treba poštovati vodozaštitne zone i sprečiti kontaminaciju vode (vodotoka, bunara, izvorišta vode), tretiranjem najmanje 20 m udaljeno od njih, a 300 m od šumskih izvora.
Prilikom tretiranja osoblje mora nositi zaštitnu opremu. U slučaju nesreće ili mučnine zatražiti lekarski savet i pokazati etiketu i upustvo lekaru.
Sa praznom ambalažom herbicida, treba postupiti u skladu sa čl. 11, 12, 13. i 14. Pravilnika o vrstama ambalaža za pesticide i đubriva i o uništavanju pesticida i đubriva („Službeni list SRJ”, br. 35/99 i 63/01) odnosno ova vrsta ambalaže se vraća poljoprivrednim apotekama radi daljeg transporta, skladištenja, uništavanja ili reciklaže.
Kao alternativa hemijskim merama mogu se primeniti i fizičke metode uklanjanja korova što podrazumeva ručno uklanjanje, košenje korova pre plodonošenja i primena pregrejane vode odnosno vodene pare. Fizičke metode su bezbednije ali teže sprovodljive i manje efikasne za uklanjanje vegetacije. Pri tom se mora voditi računa o ekonomskoj opravdanosti takvog poduhvata. Fizičke metode mogu biti rešenje tamo gde je rizik od primene hemijskih metoda velik.
Zaštitu zemljišta od zagađivanja i degradacije sprovoditi gradnjom u građevinskom reonu, obaveznom gradnjom nepropusnih septičkih jama u delovima bez kanalizacione mreže, zabranom nekontrolisanog deponovanja svih vrsta otpada kao i seče, proređivanja i nekontrolisanog otvaranja vegetacijskog sklopa.
Odvodnjavanje trupa pruge predviđeno je podužnim i poprečnim nagibima planuma, kao i izgradnjom kanala za odvodnjavanje. Projektom je predviđen tip montažnih betonskih kanala u zavisnosti od uslova na terenu. U funkciji odvodnjavanja trupa pruge i zaštite pruge od pribrežnih voda projektovani su i mali objekti- propusi do 5 m.
U stanicama Pričevići, Draginac i Osladići za odvodnjavanje staničnog platoa i parkinga predviđa se zatvoren sistem kišne kanalizacije. Kišna voda će se upuštati, u otvoreni obodni kanal. U Sta nici Osečina kišna voda sa staničnog platoa i parkinga se otvorenim kanalima, rigolama odvodi u otvoreni kanal pristupne saobraćajnice. Za odvođenje fekalnih voda, u staničnim objektima, predviđene su nepropusne septičke jame.
Opšte mere zaštite koje treba primeniti u okviru granica plana radi zaštite kvaliteta zemljišta i voda su obaveza prostornih planova jedinica lokalne samouprave.
2.6.3. Mere prevencije i mere zaštite od udesnih situacija
U skladu sa Zakonom o transportu opasnog tereta („Službeni glasnik RS”, broj 88/10):
Mesto na kojem se pretovara, istače i utače opasan teret mora da ispunjava uslove utvrđene propisima za utovarno/istovarno mesto.
Ako pod bilo kojim uslovima dođe do nestanka opasnog tereta, učesnik u njegovom transportu je dužan da odmah obavesti Centar za obaveštavanje i policiju o vrsti tereta i broju kojim je obeležena opasnost tog opasnog tereta na način utvrđen potvrđenim međunarodnim sporazumima, kao i da preduzme potrebne mere da se opasan teret pronađe ako postoji mogućnost njegovog pronalaženja.
Ako se opasan teret rasuo ili razlio, učesnik u njegovom transportu dužan je da:
odmah obavesti Centar za obaveštavanje i policiju o vanrednom događaju i preduzetim merama;
bez odlaganja opasan teret obezbedi, pokupi, odstrani, odnosno odloži u skladu sa zakonom kojim se uređuje upravljanje otpadom ili na drugi način učini bezopasnim, odnosno da preduzme sve mere radi sprečavanja daljeg širenja zagađenja;
nadoknadi pun iznos štete koja je nastala kao posledica vanrednog događaja.
Ako učesnik u transportu opasnog tereta koji se rasuo ili razlio nije u mogućnosti da sam obavi sanaciju terena, dužan je da za to o svom trošku angažuje pravno lice koje ima odgovarajuću dozvolu, odnosno ovlašćenje u skladu s posebnim propisom;
Učesnik u transportu opasnog tereta koji se rasuo ili razlio dužan je da rasut ili razliven opasan teret, odnosno kontaminirane predmete zbrine u skladu s posebnim propisima kojima se uređuje postupanje s tom vrstom opasnog tereta;
Ministar nadležan za unutrašnje poslove uz saglasnost Ministra nadležnog za saobraćaj propisuje uslove za bezbedno intervenisanje kada se raspe ili razlije opasan teret;
Ministar nadležan za saobraćaj uz saglasnost ministra nadležnog za poslove zdravlja, ministra nadležnog za poslove životne sredine i ministra nadležnog za poslove vodoprivrede propisuje način transporta opasnog tereta kroz zaštićene zone (zone sanitarne zaštite, izvorišta vode za piće, zaštićena prirodna dobra i slično);
Učesnik u transportu opasnog tereta dužan je da lice koje prima u radni odnos na poslove u transportu opasnog tereta stručno osposobi ili da utvrdi da je lice koje prima u radni odnos na poslove u transportu opasnog tereta stručno osposobljeno za obavljanje poslova u transportu opasnog tereta u skladu sa međunarodnim i domaćim propisima;
Transport opasnog tereta u drumskom saobraćaju mora se vršiti u skladu sa istoimenim poglavljem (Poglavlje VI) ovog zakona;
Transport opasnog tereta u železničkom saobraćaju mora se vršiti u skladu sa propisima u istoimenom poglavlju (Poglavlje VII) ovog zakona.
Smernice za zaštitu u akcidentnim situacijama od izlivanja nafte i naftnih derivata
U slučaju udesnih situacija sa naftom i naftnim derivatima potrebno je najpre osigurati javnu bezbednost.
U slučaju požara sa naftom i naftnim derivatima treba imati u vidu da ovi proizvodi imaju vrlo nisku tačku paljenja: korišćenje vodenog spreja za gašenje može biti neefikasno.
Svetska iskustva pokazuju da hemijski akcident može biti takvog obima i težine da se posledice ispolje na nivou transportnog sredstva (operatornom nivou), lokalnom nivou (nivou opštine), regionalnom (nacionalnom) nivou ili internacionalnom nivou.
Akcident ima internacionalni karakter onda kada:
postoje velika oštećenja koja se šire izvan granica jedne zemlje i zahtevaju internacionalnu pomoć za njihovu sanaciju;
jedinstvena priroda akcidenta zahteva stranu ekspertizu;
je lociran na granici dve ili više zemalja.
2.6.4. Mere zaštite od buke
Proračun indikatora buke i predlaganje mera zaštite od buke je urađeno u skladu sa važećom zakonskom regulativom Republike Srbije, a pre svega prema sledećim zakonskim i podzakonskim propisima:
Zakon o zaštiti životne sredine („Službeni glasnik RS”, br. 135/04, 36/09 i 72/09),
Zakon o zaštiti od buke u životnoj sredini („Službeni glasnik RS”, br. 36/09 i 88/10),
Uredba o indikatorima buke, graničnim vrednostima, metodama za ocenjivanje indikatora buke, uznemiravanja i štetnih efekata buke u životnoj sredini („Službeni glasnik RS”, broj 75/10),
Pravilnik o dozvoljenom nivou buke u životnoj sredini („Službeni glasnik RS”, broj 54/92),
Pravilnik o metodologiji akustičkih zona („Službeni glasnik RS”, broj 72/10) i
Pravilnik o metodama merenja buke, sadržini i obimu izveštaja o merenju buke („Službeni glasnik RS”, broj 72/10).
Za proračun indikatora buke korišćen je softverski paket „Predictor-LimA Software Suite – Type 7810”. Usvojeno je da se za proračun buke koju proizvodi železnički saobraćaj koristi nemačka metoda „SCHALL 03 – Richtlinie zur Berechnung der Schallimmissionen von Schienenwegen”. Metoda je u skladu sa Direktivom 2002/49/EZ i Uredbom o indikatorima buke, graničnim vrednostima, metodama za ocenjivanje indikatora buke, uznemiravanja i štetnih efekata buke u životnoj sredini („Službeni glasnik RS”, broj 75/10) jer daje rezultate koji su uporedivi sa preporučenim metodama proračuna.
Proračun se vrši na visini od 2,25 metara iznad tla uz korišćenje prvog stepena refleksije prilikom prostiranja zvuka. Merne tačke za određivanje nivoa buke po pojedinim stambenim objektima postavljaju se na 0,5 metara ispred fasade. U softverskom paketu „Predictor-LimA Software Suite – Type 7810” definisana je dinamička greška proračuna od ±0,5 dB(A).
Granične vrednosti indikatora buke na otvorenom prostoru u zonama duž autoputeva, magistralnih i gradskih saobraćajnica iznose 65 dB(A) za period dana i 55 dB(A) za period noći. Period dana je definisan u vremenskom intervalu od 600 do 1800, period večeri od 1800 do 2200 i period noći od 2200 do 600.
Prilikom procene uticaja i ometanja bukom razmatran je koridor širine 200 metara levo i desno od osovine buduće železničke pruge. Ukupna površina analiziranog područja iznosi 26,95km2 i na njemu se nalaze 1.242 stambena objekata.
Procena ometanja bukom stanovništa u koridoru pruge Valjevo-Loznica urađena je na osnovu „LKZ” metode.
Tabela. br. 9. Analiza izloženosti stambenih objekata buci od železničkog saobraćaja
Analiza izloženosti stambenih objekata – Lden Opseg indukatora buke Lden [dB(A)] Broj stambenih objekata izloženih opsezima buke indikatora Lden < 55 988 55 – 60 176 60 – 65 68 65 – 70 10 70 – 75 0 > 75 0 Analiza izloženosti stambenih objekata – Lnight Opseg indukatora buke Lnight [dB(A)] Broj stambenih objekata izloženih opsezima buke indikatora Lnight < 44 778 45 – 50 285 50 – 55 125 55 – 60 51 60 – 65 3 65 – 70 0 > 70 0
Tabela. br. 10. Analiza izloženosti površina buci od železničkog saobraćaja
Opseg indukatora buke Lden [dB(A)] Izložena površina [km2] < 55 6,38 55 – 65 14,03 65 – 75 5,70 > 75 0,84
Zone duž pruge kod kojih se u perspektivi mogu očekivati prekoračenja dozvoljenih zakonskih nivoa buke prikazane su u tabeli 2.6.4.3.Zone su definisane tako da se u njima nalaze najmanje dva ugrožena stambena ili druga osetljiva objekta. Pored stacionaže same zone i položaja u odnosu na prugu, dati su i izvori buke koji ugrožavaju datu zonu.
Tabela. br. 11. Zone mogućeg negativnog uticaja buke
Zona Položaj [km] Položaj u odnosu na prugu od do 1 1+725 1+775 iznad portala 2 3+800 4+000 levo 3 3+800 3+900 desno 4 5+600 5+800 desno 5 7+650 7+750 desno 6 8+400 8+500 desno 7 12+250 12+350 levo 8 23+820 23+870 desno 9 30+915 31+080 levo 10 31+625 31+850 desno 11 32+670 32+715 desno 12 32+850 32+915 levo 13 32+925 32+985 levo 14 33+025 33+080 levo 15 33+280 33+330 levo 16 33+400 33+480 levo 17 37+430 37+520 desno 18 39+875 39+950 desno 19 45+625 45+685 levo 20 47+000 47+050 levo
Ukupna dužina zona koje je potrebno štiti iznosi 1.920 m. Procenjeno je da se u periodu noći negativan uticaj buke koju proizvodi železnički saobraćaj, u zavisnosti od konfiguracije terena, može prostirati i do 75 m udaljenosti od osovinepruge, odnosno 100 m u slučajevima kada se pruga nalazi na mostovskim konstrukcijama. Na većem delu trase negativan uticaj buke se ne oseća na udaljenostima većim od 50 m.
Tabela br. 12. Procenjene vrednosti indikatora Lden [dB(A)]
Stacionaža pruge Udaljenost od osovine pruge (levo) [m] Udaljenost od osovine pruge (desno) [m] 200 1+750 54,18 3+850 53,26 5+650 36,09 7+650 42,51 8+450 41,01 12+250 52,73 23+850 42,41 30+950 47,67 31+650 49,76 32+650 49,74 32+850 52,46 32+950 52,90 33+050 53,02 33+250 53,05 37+450 0,00 39+850 53,41 45+650 49,99 47+050 52,05 53,10 200 1+750 47,61 3+850 46,68 5+650 29.55 7+650 35,98 8+450 35,16 12+250 46,16 23+850 35,83 30+950 41,09 31+650 45,68 32+650 43,13 32+850 45,89 32+950 46,33 33+050 46,45 33+250 46,48 37+450 45,43 39+850 46,84 45+650 43,41 47+050 45,48 46,53 Tunel br 1 „Popare” km 1+727,94 – 3+719,05 L = 1991,11m Tunel br 2 „Jovanje” km 3+988,05 – 5+588,05 L = 1600,00m Tunel br 3 km 7+995,00 – 8+286,00 L = 291,00m Tunel br 4 km 8+721,00 – 8+885,00 L = 164,00m Tunel br 5 km 9+130,00 – 9+230,00 L = 100,00m Tunel br 6 km 9+420,00 – 9+630,00 L = 210,00m Tunel br 7 km 9+890,00 – 10+175,00 L = 285,00m Tunel br 8 km 10+500,00 – 10+637,95 L = 137,95m Tunel br 9 km 11+230,00 – 11+450,00 L = 220,00m Tunel br 10 „Pričević” km 13+170,00 – 13+870,00 L = 700,00m Tunel br 11 km 14+330,00 – 14+635,00 L = 305,00m Tunel br 12 „Veliko Brdo” km 16+736,00 – 17+389,29 L = 653.29m Tunel br 13 „Trifković” km 18+478,65 – 20+197,18 L = 1718,53m Tunel br 14 km 22+020,00 – 22+270,00 L = 250,00m Tunel br 15 „Andrići” km 22+450,00 – 23+297,65 L = 847,65m Tunel br 16 km 24+137,45 – 24+412,45 L = 275,00m Tunel br 17 km 24+460,00 – 24+530,00 L = 70,00m Tunel br 18 km 25+630,00 – 25+780,00 L = 150,00m Tunel br 19 km 27+560,00 – 27+645,00 L = 85,00m
Na trasi železničke pruge planirati izgradnju mostova
Tabela br.16. Mostovi
Stacionaža ( km ) Rasponi ( m ) Prepreka 1+067.31 20.05+18.20+2×20.40+20.05=99.10 reka Kolubara, asfaltni put 1+553.19 14.35+20×14.70+14.35=322.70 reka Gradac, asfaltni put i dve ulice 3+902.05 20.35+5×20.70+20.35=144.20 reka Jablanica, asfaltni put-Birčaninova ulica 5+624.12 25.00 reka Obnica 5+810.05 25.35+25.70+25.35=76.40 reka Obnica, asfaltni put 6+438.53 15.35+15.70+20.70+15.70+15.35=82.80 reka Obnica – regulacija, put 6+645.54 20.35+20.70+20.35=61.40 reka Obnica 7+303.11 20.35+20.70+20.35=61.40 reka Obnica – regulacija, seoski put 7+762.53 20.35+20.70+20.35=61.40 reka Obnica 8+415.51 20.35+20.70+20.35=61.40 reka Obnica 8+684.04 20.35+20.70+15.35=56.40 reka Obnica – regulacija 8+913.56 10.00 seoski put 10+280.44 20.35+20.70+20.35=61.40 reka Obnica – regulacija, poljski put 10+669.43 15.35+15.70+15.35=46.40 reka Obnica, seoski put 11+664.13 25.35+25.70+25.35=76.40 reka Obnica – regulacija, poljski put 11+975.54 25.00 potok Popovica – regulacija, poljski put 12+295.80 15.00 reka Korenita – regulacija, put, 2 koloseka 14+207.95 15.35+15.70+15.35=46.40 reka Kamenica – regulacija 14+665.87 15.35+15.70+15.35=46.40 reka Kamenica – regulacija, poljski put 14+971.84 15.35+3×15.70+15.35=77.80 reka Kamenica 15+326.80 10.35+15.70+10.35=36.40 reka Kamenica, seoski put – gaz 15+513.81 10.35+15.70+10.35=36.40 reka Kamenica – regulacija 16+688.81 14.35+2×14.70+14.35=58.10 Kamenički potok, poljski put – gaz i seoski put 17+625.52 nadvožnjak 8.00 asfaltni put Valjevo – Loznica 17+936.24 8.35+10.70+8.35=27.40 Kamenički potok – korekcija 20+894.77 8.00 put, potok Močionik 21+370.99 8.00 seoski put, stanica Osladić – 4 koloseka 23+446.75 25.35+8×25.70+25.35=256.30 jaruga, Bela reka, put 23+738.61 20.35+20.70+20.35=61.40 dva seoska puta 24+589.33 15.35+15.70+15.35=46.40 jaruga 24+731.33 20.35+20.70+20.35=61.40 jaruga 24+894.29 25.35+3×25.70+25.35=127.80 jaruga, Bezimeni potok, put 26+109.15 25.35+3×25.70+25.35=127.80 jaruga, Duboki potok 26+742.51 25.35+25.70+25.35=76.40 jaruga 27+203.15 25.35+3×25.70+25.35=127.80 jaruga 27+788.08 25.35+5×25.70+25.35=179.20 jaruga 28+216.46 15.00 Babićki potok – korekcija, seoski put 30+032.98 12.00 asfaltni put, stanica Osečina – 5 koloseka 31+526.11 12.35+12.70+10×15.70+3h12.70+12.35=232.50 regulisana reka Ostružanjka, poljski asfaltni put, postojeći asfaltni put-ulica 32+981.71 10.00 put Pecka-Osečina 34+161.40 20.00 reka Pecka 37+298.28 10.35+18.70+10.35=39.40 reka Jadar – regulacija 37+672.49 12.00 asfaltni put 41+215.351 14.00 reka Konjušica 42+555.870 14.35+18.70+14.35 reka Jadar+put 43+800.710 25.00 put 44+083.250 18.35+25.70+18.35 reka Likodra 46+000.322 14.00 Lovačka reka 48+328.370 12.35+12.70+12.35 reka Krivajica+dev.puteva 48+602.806 10.35+2×18.70+10.35 reka Jadar 49+766.765 12.35+12.70+12.35 reka Cernica 51+221.695 18.35+3×18.70+18.35 reka Jadar 52+634.860 6.50 reka Rakovica 53+906.850 12.35+12.70+12.35 potok Krlagan 55+168.804 10.35+10.70+10.35 Stupnička reka+put 56+074.122 12.35+12.70+12.35 Korenita reka 56+571.639 10.35+12.70+10.35 devijacija puta 58+397.804 10.35+12.70+10.35 devijacija puta 60+591.020 10.35+10.70+10.35 devijacija puta 61+477.284 10.35+10.70+10.35 kanal reg.+ dev. puta 64+026.880 10.35+10.70+10.35 kanal+devijacije 66+999.490 14.00 Lipnička reka
Tabela br. 17. Propusti- Objekti do 5m
br. stacionaža b x h x d prepreka OBJEKTI OTVORA DO 5m DEONICA 1 0+00 do 7+344 1 1+179.96 3 x 3,6 x 0,4 pešački prolaz 2 1+222.84 3 x 3,25 x 0,4 pešački prolaz 3 1+237.97 3 x 3,25 x 0,4 pešački prolaz 4 1+332.85 3 x 3,25 x 0,4 pešački prolaz DEONICA 27+344 do 17+394 5 9+398.56 3 x 2,20 x 0,4 potok Kalešac 6 9+862.53 1 x 1,25 x 0,25 7 11+488.00 1 x 1,25 x 0,25 8 15+237.81 1 x 1,25 x 0,25 9 15+682.55 5 x 4 x 0,5 seoski put 10 15+909.18 4 x 4 x 0,4 poljski put DEON. 2A 18+438.93 2 h 1,5 izveden 20+485.46 5 h 2,5 potok Močionik – regul. – izveden DEONICA3 20+935 do 31+400 11 21+139.16 1 x 1,25 x 0,25 12 21+872.07 5 x 4,75 x 0,5 seoski put 13 22+013.00 1 x 1,25 x 0,25 14 22+337.45 1 x 1 x 0,25 izveden 15 25+865.69 5 x 4,5 x 0,5 seoski put 16 27+492.46 1 x 1,25 x 0,25 17 27+556.79 1 x 1,25 x 0,25 18 28+994.48 5 x 4,5 x 0,5 put 19 30+392.80 1 x 1,25 x 0,25 stanica Osečina – za 5 koloseka 20 30+822.80 1,5 x 1,25 x 0,3 21 31+098.8 2,5 x 2,5 x 0,4 u nastavku je cev Ø1000 ispod puta DEONICA4 31+400 do 39+117.8 22 31+951.8 1,5 x 1,25 x 0,3 23 32+149.79 5 x 4,5 x 0,5 poljski put 24 32+399.75 5 x 4 x 0,5 seoski put 25 33+286.71 5 x 4 x 0,5 poljski put 26 33+746.58 2 x 2,5 x 0,3 hidro 27 34+760.58 5 x 4 x 0,5 poljski put 28 35+014.67 5 x 3,5 x 0,5 poljski put 29 35+206.52 3 x 3 x 0,4 mreža vodenice 30 35+521.52 3 x 3 x 0,4 mreža vodenice 31 35+738.5 1 x 2 x 0,25 32 36+189.28 5 x 4 x 0,5 poljski put 33 36+938.28 3 x 3,6x 0,4 vodotok 34 37+860.64 4 x 3 x 0,4 vodotok 35 38+020.26 4 x 3,5 x 0,4 poljski put 36 38+783.26 4 x 3,5 x 0,4 bezimeni potok OBJEKTI OTVORA DO 5m DEONICA 5 39+117 do 56+900 1 39 + 152.81 5 x 4 x 0,5 put – devijacija br.1 2 39 + 530.41 5 x 4 x 0,5 potok – regulacija br.2 3 40 + 503.00 3 x 3,5 x 0,4 regulacija br.5 4 44 + 905.24 5 x 4 x 0,5 put – devijacija br.3 5 45 + 269.56 5 x 5 x 0,5 put – devijacija br.4 6 45 + 715.34 5 x 4 x 0,5 put – devijacija br.5 7 46 + 438.76 5 x 4 x 0,5 put – devijacija br.6 8 46 + 598.44 5 x 4 x 0,5 Duboki potok – regulacija br.13 9 47 + 595.55 5 x 4 x 0,5 Skakavac 10 47 + 935.55 4 x 2,5 x 0,4 kanal za odvodnj. – dev.8 + regul. 11 49 + 147.81 3 x 3 x 0,4 regulacija kanala br.17 12 49 + 418.58 5 x 4 x 0,5 put – devijacija br.10 13 50 + 100.80 5 x 4 x 0,5 put – devijacija br.11 14 50 + 577.56 5 x 4 x 0,5 regulacija potoka Koviljača br.18 15 51 + 432.06 5 x 4 x 0,5 put – devijacija br.12 16 53 + 469.71 5 x 4,5 x 0,5 put – devijacija br.14 17 54 + 149.62 5 x 4 x 0,5 put – devijacija br.15 18 54 + 554.28 5 x 4 x 0,5 kanal za odvodnjavanje 19 55 + 760.05 3 x 3 x 0,4 kanal za odvodnjavanje DEONICA6 56+900 do 67+412 20 57 + 043.91 4 x 3,5 x 0,4 regulacija kanala br.22 21 57 + 537.81 4 x 2,5 x 0,4 regulacija kanala br.23 22 57 + 756.48 4 x 3 x 0,4 kanal za odvodnjavanje 23 58 + 067.20 5 x 4 x 0,5 regulacija kanala br.24 24 58 + 347.00 5 x 4 x 0,5 Kokanovića potok – regul. br.25 25 59 + 856.61 5 x 3 x 0,5 Kremenik potok – regul. br.26 26 60 + 127.51 5 x 4 x 0,5 kanal za odvodnjavanje 27 61 + 638.37 4 x 4 x 0,4 regulacija kanala 28 61 + 913.42 5 x 4 x 0,5 regulacija kanala 29 62 + 366.29 5 x 3,75 x 0,5 reka Grnčarica – regul. br.31 30 62 + 585.56 4 x 3 x 0,4 kanal za odvodnjavanje 31 64 + 483.78 6 x 4 x 0,5 kanal za odvodnjavanje 32 64 + 952.00 5 x 5 x 0,5 put – devijacija br.26 33 66 + 299.00 7 x 3,5 x 0,65 regulacija kanala pothodnik 34 43 + 652.62 4 h 2,6 h 0,5 pothodnik – stanica Zavlaka
2.2.2. Izgradnja devijacija na putevima
Trasa pruge Valjevo – Loznica na deonici Valjevo – Lipnica od stacionaže 0+000 do stacionaže 39+117,80 je na četiri mesta u koliziji sa Državnim putem br. 23, 1B reda, Loznica – Osečina- Valjevo. Pored ovih kolizija na tri lokacije planirana je izradnja priključnih raskrsnica.
Prema približnim stacionažama u skladu sa referentnim sistemom JP „Putevi Srbije” i lokaciji to su:
1. Privremena devijacija puta koja se nalazi na približnoj stacionaži km 594+057 između čvorava 0151(Pričevići) i 0032(Valjevo), na deonici br. 0077, što odgovara stacionaži pruge km od km 10+468 do km10+618.
Izgadnja tunela br. 8 dužine 153 m je na dva mesta u koliziji sa predmetnim putem. S obzirom da je tunel plitak i da će se raditi u otvorenom iskopu da bi se to omogućilo Državni put se izmešta na levu stranu gledajući ka Loznici. Kada se radovi završe put se vraća na svoju trasu po osovini i niveleti a devijacija ukida.
2. Površinska raskrsnica za pristupni put ka železničkoj stanici Pričevići, koja se nalazi na približnoj stacionaži km 591+960 između čvorava 0151(Pričevići) i 0032(Valjevo), na deonici br. 0077.
Formiranjem železničke stanice Pričevići u istoimenom mestu na kojoj će se obavljati i robni promet. Iz tih razloga a da bi se omogućilo bezbedno odvijanje saobraćaja i skretanja teretniv vozila ka i od stanice na Državnom putu br. 23 predviđena je izgradnja trokrake priključne raskrsnice sa trakom za leva skretanja sa Državnog puta.
3. Devijacija puta sa privremenom devijacijom koje se nalaze na približnim stacionažama km 591+021 i km 591+065 između čvorava 0151(Pričevići) i 0032(Valjevo), na deonici br. 0077, što odgovara stacionaži pruge km 13+173,04 i 13+123,12.
Zbog izgradnje tunela br. 10, odnosno njegovog ulaznog portala koji se nalazi u zoni Državnog puta put se privremeno izmešta u levu stranu. Posle završetka portala i tog dela tunela put se prevodi preko tunela i kao takav ostaje trajno za eksploataciju a privremena devijacija ukida.
4. Devijacija puta sa privremenom devijacijom koje se nalaze na približnim stacionažama km 590+181 i km 590+112 između čvorava 0150(V. Kamenica) i 0151(Pričevići), na deonici br. 0076, što odgovara stacionaži pruge km 13+840,87 i 13+927,32.
Izlazni portal tunela broj 10. (L=715 m) se nalazi u zoni Državnog puta. Da bi se omogućila izgradnja portala i izlaznog dela tunela put se privremeno izmešta na levu stranu. Posle izgradnje ovog dela tunela dok se saobraćaj odvija po privremenoj devijaciji izvodi se i trajna devijacija koja je u suštini prevođenje puta preko tunela u blizini izlaznog portala. Privremena devijacija se ukida pose vraćanja saobraćaja na osnovnu trasu.
5. Devijacija puta sa privremenom devijacijom koje se nalaze na približnim stacionažama km 586+967 i km 586+956 između čvorava 0150(V. Kamenica) i 0151(Pričevići), na deonici br. 0076, što odgovara stacionaži pruge km 16+749,16 i 16+767,77.
Državni put je u koliziji sa projektovanom prugom u zoni ulaznog portala tunela br. 12. Da bi se omogućila izgradnja portala i ulaznog dela tunela put se privremeno izmešta u levu stranu. Nakon izgradnje ovog dela tunela put se vraća na svoju trasu po osovini i po delimično izmenjenoj niveleti. Posle vraćanja puta na svoju trasu privremena devijacija se ukida.
6. Površinska raskrsnica za pristupni put ka železničkoj stanici Osladić, koja se nalazi na približnoj stacionaži km 581+736 između čvorava 0149(Osečina za Tuđin) i 0150 (V. Kamenica), na deonici br. 0075.
Na novoprojektovanoj pruzi predviđena je izgradnja železničke stanice Osladić. Izgradnjom stanice javnja se potreba za skretanjem teretnih i putničkih vozila prema ovom objektu. Da bi se omogućilo bezbedno odvijanje saobraćaja u novonastalim okolnostima projektom je predviđeno formiranje trokrake priključne raskrsnice sa trakom za leva skretanje sa Državnog puta prema pomenutoj stanici.
7. Površinska raskrsnica za pristupni put ka železničkoj stanici Osečina, koja se nalazi na približnoj stacionaži km 572+589 između čvorava 0148 (Osečina za Žabac) i 0149 (Osečina za Tuđin), na deonici br. 0074.
U naselju Osečina planirano je formiranje železničke stanice Osečina. Izgradnjom stanice javlja se potreba za skretanjem teretnih i putničkih vozila prema ovom objektu. Da bi se omogućilo bezbedno odvijanje saobraćaja u novonastalim okolnostima projektom je predviđeno formiranje trokrake priključne raskrsnice sa trakom za leva skretanje sa Državnog puta prema pomenutoj stanici uz uvažavanje svih ograničavajućih faktora gradske lokacije. .
Tabela br. 18.1. Devijacije puteva
1. Rekonstrukcija sportskih terena u Valjevu, desno od pruge na km 1+140 do km 1+275
2. Pristupni put zgradama km 6+468.14
3. Devijacija puta levo i desno km 7+286.40
4. Privremena Državnog puta br. 23, Valjevo-Loznica, km 10+535.34 sa regulacijpm vodotoka.
5. Pristupni put za železničku stanicu “Pričevići“ sa devijacijom asFaltnog (km 12+298.24) i poljskog puta
6. Privremena devijacija Držvnog puta br 23, Valjevo-Loznica km 13+123.12
7. Devijacija Državnog puta br. 23, Valjevo – Loznica, km 13+173.04
8. Privremena devijacija Državnog puta br. 23, Valjevo-Loznica, km 13+927.32
9. Devijacija Državnog puta br. 23, Valjevo-Loznica, km 13+840.87
10. Privremena devijacija Državonog puta br. 23, Valjevo-Loznica, km 16+767.77
11. Devijacija seoskog puta na km 8+913.56 sa devijacijom poljskog puta
12. Devijacijom seoskog puta na km 9+439.54 i 9+598.35
13. Devijacija poljskog puta na km 10+261.52
14. Devijacija seoskog puta na km 10+683.12
15. Devijacija seoskog puta na km 11+380.00
16. Devijacija poljskog puta km 11+548.13 – 11+629.21
17. Devijacija poljskog puta km 11+979.01
18. Pribremena devijacija poljskog puta na km 13+073.17 i km 13+159.18
19. Devijacija poljskog puta km 14+679.61
20. Devijacija seoskog puta na km 15+327.793
21. Devijacija seoskog puta na km 15+682.23
22. Devijacija poljskog puta na km 15+907.71
23. Devijacija seoskog puta na km 16+694.50 sa devijacijom poljskog puta
24. Paralelni poljski put levo, km 20+893.77 do km 21+031.55
25. Pristupni put za stanicu Osladić sa devijacijom seoskog puta, na km 21+370.34
26. Devijacija seoskog puta, km 21+872.07
27. Devijacija seoskog puta, km 23+718.44
28. Devijacija seoskog puta, km 23+761.56
29. Devijacija seoskog puta sa regulacijom bezimenog potoka km 24+894.29
30. Devijacija seoskog puta km 25+311.19
31. Devijacija seoskog puta km 25+865.69
32. Devijacija seoskog puta km 26+514.06
33. Devijacija seoskog puta km 27+576.22
34. Devijacija seoskog puta sa regulacijom Babičkog potoka na km 28+218.94
35. Paralelni poljski put levo, km 28+216.46 i km 28+479.22
36. Paralelni poljski put levo, km 28+595.59 i km 29+232.84 sa seoskim putem ispod podvožnjaka na km 28+994.55
37. Paralelni seoski put desno (S1) km 28+910.62 do km 30+032.96.3
38. Paralelni seoski put levo (S2) km 29+573.92 do km 30+032.98
39. Devijacija puta (S3) km 30+032.98
40. Pristupni put stanici “ Osečina “ (S4)
41. Devijacija puta (S6) km 31+429.86
42. Devujacije puta Komerić- Belotić na km 37+672.50
43. Devijacija poljskog puta od km 32+149.79
44. Devijacija poljskog puta od km 32+600.00 do km 33+047.32
45. Devijacija poljskog puta od km 33+286.71 do km 33+958.80
46. Devijacija poljskog puta od km 34+669.66 do km 34+760.58
47. Devijacija poljskog puta od km 35+596.00 do km 35+967.00
48. Devijacija poljskog puta levo, km 35+520,52 – 35+656
49. Devijacija poljskog puta od km 36+189.28
50. Devijacija poljskog puta od km 38+008.86 do km 38+299.93
51. Privremena devijacija puta Pecka – Osečina, km 32+924.29
52. Saobraćajne površine za EDB postrojenje, km 33+240
53. Devijacija seoskog puta S5 od km 30+810 do km 31+050
54. Privremena devijacija puta Komirić – Belotić, km 37+658.83
Trasa pruge Valjevo – Lipnica, na delu od Zavlake do Lipnice se ukršta sa postojećim kategorisanim i nekategorisanim putevima. Obzirom da je računska brzina pruge do 120km/h, svi ukrštaji su projektovani kao denivelisani.Trasa pruge se ukršta sa sledećim putevima:
Tabela br. 18.2. Devijacije puteva
Stacionaža Opis Tip 39+152.81 poljski put devijacija 1 42+569.86 poljski put devijacija 2 43+800,71 državni put II reda br.140 podvožnjak 44+905.24 poljski put devijacija 3 45+715.34 poljski put devijacija 5 46+438.76 poljski put devijacija 6 47+033.77 državni put I reda br.23 devijacija 7 48+318.00 poljski put devijacija 8 48+338.80 poljski put devijacija 9 49+418.58 poljski put devijacija 10 50+100.80 poljski put devijacija 11 51+432.06 poljski put devijacija 12 53+121.69 lokalni asfaltni put Cikote – Draginac devijacija 13 53+469.71 poljski put devijacija 14 54+149.62 poljski put devijacija 15 55+160.11 poljski put devijacija 16 56+571.64 poljski put podvožnjak 58+397.80 poljski put podvožnjak 59+459.13 poljski put devijacija 18 60+591.02 poljski put nadvožnjak 61+468.59 poljski put devijacija 20 62+781.37 lokalni asfaltni put Jovanovići – Dejanovići devijacija 22 64+018.18 poljski put devijacija 24 64+035.58 poljski put devijacija 25 64+952.26 poljski put devijacija 26 65+902.54 lokalni asfaltni put za Priljevsku crkvu devijacija 27 66+827.15 lokalni asfaltni put za Lipnički Šor devijacija 28
pločast propust 5×4 2 od ~ 49+925.00 do ~ 50+250.00 devijacija 11-1 3 od ~ 59+175.00 do ~ 59+525.00 devijacija 18-1 4 od ~60+275.00 do ~ 60+450.00 devijacija 19 5 od ~ 62+900.00 do ~ 63+125.00 devijacija 23
– seoski put (devijcija 7-1), paralelni put uz levu nožicu nasipa državnog puta I reda br.23,
– poljski put ( devijacija 21), koji se priključuje na lokalni asfaltni put Jovanovići – Dejanovići na km 0+686.44 lokalnog puta,
– devijacija 28-1 kojom se povezuje postojeći zemljani put na lokalni asfaltni put za Lipnički Šor i – devijacija 28-2 veza ka PSM Lipnica.
Mostovi na devijacijama
Tabela br.21. Mostovi na devijacijama
Stacionaža Širina kolovoza Rasponi osovinski Dužina Napomena 25+311.19 5.00 5.4 + 7.2 + 5.4 18 put nekat. 26+514.0 5.00 8 put nekat. 47+033.77 7.20 18.3+4*25+18.3, +18.3+4*25+18.3 274.6 Magistralni put M-4, reka Jadar 53+121.68 6.00 20+3×25+20 115 Draginac 59+435.59 6.00 12+15+12 39 lokalni put 62+781.37 6.00 20+3×25+20 115 lokalni put, reka Grnčarica 65+902.54 6.00 10+13+10 33 lokalni put 66+827.15 6.00 20+3×25+20 115 Lipnički Šor
2.2.3. Regulacije vodotoka
Pruga Valjevo-Loznica ukršta se ili ide paralelno sa velikim brojem vodotoka. Vodotoci pripadaju slivu reke Obnice, odnosno Kolubare i slivu reke Jadar.
Reka Kolubara, Obnica, Jablanica i Gradac spadaju u hidrološki izučene slivove, odnosno na pomenutim vodotocima vrše se hidrološka osmatranja na osnovu kojih se određuju vrednosti karakterističnih proticaja velikih voda različitog povratnog perioda. Svi ostali vodotoci spadaju u hidrološki neizučene slivove. Određivanje karakterističnih proticaja velikih voda za ovakve vodotoke, vrši se empirijskim metodama.
U narednoj tabeli daju se vrednosti karakterističnih proticaja velikih vodaza hidrološki neizučene vodotoke čija je površina sliva u profilu ukrštanja sa trasom pruge.
Tabela br. 22. Regulacija vodotoka
Profil Ime vodotoka Q0,1% Q1% Q2% Q10% (m3/s) (m3/s) (m3/s) (m3/s) 8+077.50 Bez. potok 5.03 3.14 2.62 1.76 8+900.00 Bez. potok 5.41 3.39 2.82 1.89 9+414.46 Kalešac 13.65 8.95 7.39 4.98 11+966.92 Popovica 19.63 13.09 10.92 7.50 12+350.00 Korenita 20.90 14.23 12.00 8.43 14+188.00 Kamenica 73.98 51.22 43.54 31.14 20+476.90 Močionik 5.72 3.57 2.97 1.99 20+918.40 Bez. potok 11.13 7.43 6.20 4.26 23+406.80 Dragijevačka reka 57.48 39.57 33.54 23.85 24+721.00 Bez. potok 2.38 1.50 1.25 0.86 24+939.82 Bez. potok 13.52 9.01 7.51 5.14 25+234.07 Bez. potok 3.60 2.26 1.88 1.28 26+085.62 Duboki potok 5.03 3.14 2.62 1.76 26+734.50 Bez. potok 3.44 2.16 1.80 1.23 28+232.90 Babićki potok 14.45 9.71 8.15 5.66 29+570.90 Bez. potok 2.21 1.39 1.16 0.80 29+776.30 Markov potok 4.79 3.00 2.50 1.69 30+286.00 Rajkovac 5.41 3.39 2.82 1.89 31+453.90 Ostružanjska reka 110.39 76.39 64.90 46.39 32+389.90 Tušta 28.09 19.21 16.23 11.46 35+010.00 Rakovica 24.69 16.87 14.24 9.96 37+856.00 Bez. potok 14.46 9.73 8.16 5.66 38+722.86 Bez. potok 5.95 3.72 3.09 2.07
Slivovi reke Gradac, Jablanice, Obnice i Kolubare spadaju u izučene slivove što znači da postoje osmatranja proticaja na ovim rekama.Kao rezulatat statističke analize maksimalnih godišnjih proticaja za merodavne hidrološke stanice dobijene su vrednosti karakterističnih proticaja velikih voda koje su date u nastavku teksta. Primenjena je Log Pearson III raspodela.
Tabela br. 23. Proticaji na rekama
R.br. profil Q0.1% Q1% Q2% Q10% (m3/s) (m3/s) (m3/s) (m3/s) 1. Obnica-h.s. Belo Polje 337.74 211.53 178.87 110.98 2. Jablanica-h.s. Sedlare 493.58 229.34 176.50 86.81 3. Gradac-h.s. Degurić 265.60 162.71 136.55 82.99 4. Kolubara-h.s. Valjevo 528,45 311,30 258.91 155.60
Tabela br. 24. Karakteristični proticaji velikih voda za reku Pecka-ušće u Jadar.
R.br. profil Q1% Q2% (m3/s) (m3/s) 1. Pecka- ušće u Jadar 124 107
Nakon izvršenog hidrološkog proračuna, zatraženo je i dobijeno mišljenje Republičkog hidrometeorološkog zavoda (koje je priloženo u projektnoj dokumantaciji) kojim su potvrđene vrednosti karakterističnih velikih voda vodotoka.
Na mestima gde se trasa nove železničke pruge ukršta pod nepovoljnim uglom ili ide po trasi vodotoka, uglavnom su predviđene regulacije rečnih tokova i kanala. Na pojedinim mestima nije bilo potrebe za regulacionim radovima, već je zadržano prirodno korito.
Osnovni principi tehničkih rešenja regulacija bili su da se železnička pruga zaštiti od negativnog dejstva velikih voda vodotoka i da se održi postojeći režim oticaja. Kako se radi od objektu od najvećeg značaja, železnička pruga će se zaštititi od velikih voda povratnog perioda sto godina. Sve regulacije se na uzvodnom i nizvodnom kraju uklapaju u postojeće, prirodno stanje.
Objekti na mestima ukrštaja kanala sa prugom, posebno pločasti propusti, imaju često veće dimenzije od neophodnih (prema vodoprivrednim uslovima), jer imaju višestruku namenu.
Tabela br. 25. Spisak regulacija vodotoka
Stacionaža Vodotok 6+438.79 reka Obnica 6+644.50 reka Obnica 7+303.11 reka Obnica 7+763.72 reka Obnica 8+686.61 reka Obnica 10+280.47 reka Obnica 10+803.35-11+211.18 reka Obnica 11+664.06 reka Obnica 11+972.21 potok Popovica 12+290.32 reka Korenita 12+688.21 – 12+737.07 reka Obnica 14+207.91 reka Kamenica 14+665.85 reka Kamenica 14+971.54 reka Kamenica 15+513.66 reka Kamenica 15+840.95-15+988.60 reka Kamenica 16+273.73-16+497.27 reka Kamenica 20+485.46 potok Močionik 21+250.00 potok Močionik 23+486.97 Bela reka 24+940.36 Bezimeni potok 26+076.44 Duboki potok 28+213.20 Babićki potok 30+287 Jadar – Osečina 32+399.75 potok Tušta 33+746.58 propust 34+161.40 reka Pecka 35+014.67-35+238.00 reka Rakovica 36+488.28-37+129.86 reka Jadar 37+298.31 reka Jadar 37+859.85 Bezimeni potok 38+200-38+450 reka Jadar 38+661.45-38+754.91 reka Jadar
Reka Jadar spada u hidrološki izučene slivove, odnosno na reci Jadar vrše se hidrološka osmatranja na osnovu kojih se određuju vrednosti karakterističnih proticaja velikih voda različitog povratnog perioda. Svi ostali vodotoci spaju u hidrološki neizučene slivove. Određivanje karakterističnih proticaja velikih voda za ovakve vodotoke, vrši se empirijskim metodama. U narednoj tabeli daju se vrednosti karakterističnih proticaja velikih voda (za izučene i neizučene slivove čija je površina sliva veća od 2 km2).
Tabela br. 26. Karakteristični proticaji velikih voda
(za izučene i neizučene slivove čija je površina sliva veća od 2 km2)
Ime vodotoka Stacionaža Fsl Lt Q0.1% Q1% km km2 km m3/s m3/s Reka Konjušica 41+215 18,32 9,00 68,64 50,02 Reka Likodra 44+083 216,06 17,30 479,70 267,68 Lovačka reka 46+000 4,91 4,20 26,28 17,52 Reka Krivajica 48+328 5,69 3,41 35,28 25,92 Reka Cernica 49+767 109,37 17,30 212,16 145,00 Reka Rakovica 52+365 13,95 7,80 60,76 45,51 Reka Krlagan 53+907 30,23 12,80 89,05 66,30 Stupnička reka 55+169 17,85 8,60 66,64 49,00 Reka Korenita 56+074 81,25 18,60 181,58 118,00 Kokanovića potok 58+347 3,18 3,62 21,50 15,91 Reka Grnčarica 62+367 8,10 6,00 38,76 28,88 Reka Lipnica 66+999 11,36 8,68 40,12 29,50 Reka Jadar uzv.od ušća Likodre 248 Reka Jadar uzv.od ušća Cernice 386 Reka Jadar uzv.od ušća Korenita 391 Reka Jadar uzv.od veznog kanala sa Lešnicom 392
Nakon izvršenog hidrolološkog proračuna, zatraženo je i dobijeno mišljenje Republičkog hidrometeorološkog zavoda kojim su potvrđene vtrednosti karakterističnih velikih voda vodotoka.
Tabela br. 27. Stacionaže i nazivi regulacija
Stacionaže i nazivi regulacija 39+130.75-39+321.67 – Reka Jadar 39+530.42 – Bezimeni potok 40+503.73 – kanal 40+444.78-40+894.16 – Jadar 41+215.36 – Reka Konjušica 41+683.89-42+056.54 Reka Jadar 42+555.87 – Reka Jadar 43+811.93-44+187.70 – reka Jadar 44+083.25 – Reka Likodra 46+000.32 – Lovačka reka 46+481.13 do km 46+661.55 – Reka Jadar 46+598.44 – Duboki potok 47+595.00 Potok Skakavac 47+935.55 – kanal 48+328.38 – Reka Krivajica 48+602.81 – Reka Jadar 49+147.81 – kanal 50+577.57 – potok Koviljača 51+221.70 – Reka Jadar 52+634.86 – Reka Rakovica 56+755.22-57+017.93 – kanal 57+043.91 – kanal 57+537.81 – kanal 58+067.20 – kanal 58+346.99 – Kokanović potok 59+856.62 – potok Kremenik 60+482,36 – 60+582,60 Bezimeni potok 60+582,60 – Bezimeni potok 60+650.00 – Bezimeni potok 61+473.00-61+562.58 – Reka Korenita 61+473.48 – Bezimeni potok 61+638.37 – kanal 61+913.42 – kanal 61+910.90-61+986.32 – kanal 62+366.29 – reka Grnčarica 62+580.17 – 62+917.77 – Grnčarica 62+585.56 – Bezimeni potok 63+387.98-63+523.72 – reka Jadar 64+026.88 – Bezimeni potok 64+483.78 – kanal 64+950.16 – kanal
2.2.4. Ukrštaji elektroenergetskih vodova
Zbog izgradnje nove elektrificirane pruge Valjevo – Lipnica potrebno je izmestiti ili zaštititi sve nadzemne i podzemne elektroenergetske vodove koji su u koliziji sa predmetnom prugom u skladu sa uslovima nadležnih elektrodistributivnih organizacija kao i važećim propisima, i to, pre svega:
Pravilnikom o tehničkim normativima za izgradnju nadzemnih elektroenregetskih vodova nazivnog napona od 1kV do 400kV” („Službeni glasnik SFRJ”, broj 65/88 i „Službeni glasnik SRJ”, broj 18/92), i
Zakonom o Železnici („Službeni glasnik RS”, broj 18/05).
Na predmetnoj deonici postoje kolizije sa elektroenergetskim vodovima nazivnog napona 220 kV, 110 kV, 35 kV, 10 kV i 0.4 kV. Po pravilu, nadzemni vodovi napona do 35kV na mestima ukrštaja sa elektrificiranom prugom se kabliraju, a vodovi napona 35kV i višeg se izdižu na dovoljnu visinu iznad pruge, uz mehaničko i električno pojačavanje u skladu sa propisima.
Lokacije el. energetskih vodova i tehnički podaci dati su na bazi geodetskih snimanja i postojeće tehničke dokumentacije „Elektromreža” Srbije, ED Valjevo i ED Loznica (uslovi br. 4-61/11 od 24. maja 2011. godine).
Tabela br. 28. Lokacije elektro energetskih vodova sa tehničkim podacima
Rb. El. energetski vod Stacionažaukrštaja sa prugom(km) DV 220kV 1. DV 220 kV br.209/1 „Bajina Bašta – Sremska Mitrovica 2”, na čelično-rešetkastim portalnim stubovima 64+091 DV 110kV 1. DV 110 kV br.106 A/2 + br.106 B/3 „Valjevo 3 – Loznica” + “Osečina – Zvornik”, na čelično-rešetkastim dvosistemskim stubovima tipa „jela” 61+372,6 2. DV 110 kV br.119/2 „Zvornik – Lešnica”, na armirano-betonskim stubovima tipa „jela” 64+693 DV 35kV 1. DV 35 kV “Osečina-Krupanj”, Al/Če 3x50mm², na čelično-rešetkastim stubovima tipa „jela” 31+188,1 2. DV 35 kV “Osečina-Pecka”, Al/Če 3x95mm², na armirano-betonskim stubovima 32+140,8 3. DV 35 kV “Krupanj-Zavlaka”, Al/Če 3x95mm², na čelično-rešetkastim stubovima tipa „jela” 44+314,7 4. DV 35 kV “Zavlaka-Draginac”, Al/Če 3x95mm², na čelično-rešetkastim stubovima tipa „jela” 45+072 5. DV 35 kV “Zavlaka-Draginac”, Al/Če 3x95mm², na čelično-rešetkastim stubovima tipa „jela” 50+958,5 6. DV 35 kV “Loznica-Prnjavor”, Al/Če 3x95mm², na armirano-betonskim stubovima 65+818,6 DV 10kV 1. DV 10 kV “Zavlaka-Bela Crkva”, Al/Fe 3x35mm² 44+006 2. DV 10 kV “Zavlaka-Cikote”, Al/Fe 3x35mm² 45+147,3
Tabela br. 29. Kolizije energetskih vodova i železničke pruge
1. DV 10 kV, Al/Fe 3x50mm² 13+148 2. DV 10 kV „Osladić-D. Kamenica” 20+726 3. DV 10 kV „Osladić-D. Kamenica” 21+293 4. DV 10 kV „Dragijevica 1-Dragijevica 4” 24+632 5. DV 10 kV „Osečina-Dragijevica” 26+328 6. DV 10 kV „Osečina-Dragijevica” 26+732 7. DV 10 kV „Osečina-Dragijevica” 28+256 8. NN vod iz TS „Osečina 6” 4h70 mm² 28+884 9. DV 10 kV „Osečina-Ostružanj”, Al/Fe 3x50mm² 30+062 10. DV 10 kV „Osečina-Ostružanj”, Al/Fe 3x50mm² 30+320 11. DV 10 kV „Osečina-Krušik”, Al/Fe 3x50mm²NN SKS iz TS “Osečina 8” 30+616,30+911 12. DV 10 kV „Osečina-Krušik”, Al/Fe 3x50mm²NN SKS 31+101,31+213,31+434 13. NN SKS 31+631 14. NN SKS 33+007 15. DV 10 kV izvod „Plužac1” 33+220 16. DV 10 kV izvod „Plužac1” 33+732 17. DV10 kV izvod „Komirić 3” 35+237 18. DV10 kV „Komirić 9 – Osečina” 35+890 19. DV10 kV „Komirić 4-Komirić6” 37+452 20. NN SKS iz TS „Komirić 1” 37+677 21. NN SKS iz TS „Popovići” Al/Fe 2x25mm² 41+365 22. DV 10 kV „Zavlaka-Bela Crkva”, Al/Fe 3x35mm² 44+006 23. DV 10 kV „Zavlaka-Cikote”, Al/Fe 3x35mm² 45+147,3 24. DV 10 kV „Cikote”, Al/Fe 3x35mm² kolizija (km 45+852-km 46+183) 25. DV 10 kV „Draginac-Cikote”, Al/Fe 3x35mm² 52+614 26. DV 10 kV „Draginac-Brezjak”, Al/Fe 3x35mm² 52+634,4 27. DV 10 kV „Loznica-Kozjak”, Al/Fe 3x35mm² 62+958,4 28. DV 10 kV „Loznica-Kozjak”, Al/Fe 3x35mm² 64+293,2 29. DV 10 kV „Loznica-Kozjak”, Al/Fe 3x50mm² 66+830 22. DV 10 kV „Zavlaka-Bela Crkva”, Al/Fe 3x35mm² 44+006 23. DV 10 kV „Zavlaka-Cikote”, Al/Fe 3x35mm² 45+147,3 Niskonap. nadzemni vod 0.4 kV 1. NN mreža iz TS „Popovići”, Al/Fe 2x25mm² 41+365 2. NN mreža iz TS „Brezovice 4”, Al/Fe 4x35mm² 45+628 3. NN SKS 2x(3×70+50/8+2×16)mm² 45+917 4. NN mreža iz TS „Stošići polje”, Al/Fe 4×35+25 mm² 47+106 5. NN mreža iz TS “Krivajica 1”, Al/Fe 4×25 mm² 48+412 6. NN mreža iz TS „Cikote-dom”, Al/Fe 4×35+25 mm² 51+464 7. NN mreža iz TS „Draginac 1”, Al/Fe 3×25 mm² 53+115 8. NN mreža iz STS „Grabik”, Al/Fe 4×35+25 mm² 59+440 9. NN mreža iz TS „D. Nedeljice 1”, Al/Fe 3x25mm² 61+097,6 10. NN mreža iz TS „Bradić-Čitluk”, Al/Fe 2x25mm² 62+945,5 11. NN nadzemni vod 65+898,5 Podzemni (kablovski) vodovi 1. Kablovski vod 0,4 kV, RR00 4×50 mm² 67+407,8 Niskonap. nadzemni vodovi 0.4 kV 1. NN mreža iz TS „Popovići”, Al/Fe 2x25mm² 41+365
Svako ukrštanje ili paralelno vođenje nadzemnih vodova i železničke pruge regulisano je Pravilnikom o tehničkim normativima za izgradnju nadzemnih elektroenregetskih vodova nazivnog napona od 1kV do 400kV, („Službeni list SFRJ”, broj 65/88). Prema „Pravilniku” potrebno je da:
sigurnosna visina voda od gornje ivice šine za elektrificirane pruge iznosi 12,0m;
udaljenost stuba od najbliže železničke šine iznosi 15,0m, a upotreba drvenih stubova nije dozvoljena;
u rasponu ukrštanja voda nije dozvoljeno nastavljanje provodnika i zaštitnih užadi, a izolacija mora biti mehanički i električno pojačana. U zateznom polju ukrštanja dozvoljena su najviše tri noseća stuba;
ugao ukrštanja ne sme biti manji od 45°, s tim što se, izuzetno, može smanjiti do 30° za vodove nazivnog napona od 35kV i više;
najveće naprezanje na zatezanje (horizontalna komponenta), koje u provodniku nastaje u najnepovoljnijim uslovima, mora se u odnosu na normalno dozvoljeno naprezanje materijala prema članu 20. „Pravilnika” smanjiti, i to: – za elektroenergetske vodove nazivnog napona do 50 kV na 2/3, a za elektroenergetske vodove nazivnog napona većeg od 50 kV na 85%;
pri trostrukom normalnom dodatnom opterećenju mora se proveriti da naprezanje provodnika u tački učvršćenja ne prelazi vrednost izuzetnog dozvoljenog naprezanja materijala prema članu 20. „Pravilnika”.
Sve navedene sigurnosne visine i sigurnosne udaljenosti odnose se za vodove nazivnog napona do 110 kV.
Sigurnosne visine i sigurnosne udaljenosti povećavaju se u odnosu na sigurnosne visine i sigurnosne udaljenosti za nazivni napon 110 kV, i to:
1) za 0,75 m – za vodove nazivnog napona 220 kV;
2) za 2,0 m – za vodove nazivnog napona 400 kV.
Prema članu 4. Zakona o železnici („Službeni glasnik RS”, broj 18/05) železnička infrastruktura obuhvata „…pružni pojas i vazdušni prostor iznad pruge u visini od 12 metara, odnosno 14m kod dalekovoda napona preko 220 kV, računajući iznad gornje ivice šine”.
Dalekovodi koji ne zadovoljavaju odredbe Pravilnika o tehničkim normativima za izgradnju nadzornih elektroenergetskih vodova nazivnog napona od 1 kV do 400 kV (tačke 38. i 39, članovi od 197. do 218) i člana 4. Zakona o železnici, („Službeni glasnik RS”, broj 18/05), moraju se rekonstruisati.
Za dalekovode (DV) 220 kV, 110 kV i 35 kV koji se ukrštaju sa trasom novoprojektovane pruge izvršena su određena snimanja kako bi se utvrdila visina najnižeg provodnika od gornje ivice šine (GIŠ) kao i udaljenost stubova u ukrštajnom rasponu od osovine koloseka. Na osnovu tih snimanja kao i uvida u mehaničku i električnu izolaciju za dalekovode koji ne zadovoljavaju uslove iz gore pomenutog Pravilnika ili su na kritičnoj granici potrebno je uraditi proračun ugiba iznad GIŠ-a da bi se videlo koje su visine novih stubova u ukrštajnom rasponu. Proračune treba uraditi sa temperaturom provodnika koja se traži propisima, odnosnio uslovima vlasnika dalekovoda a to je temperatura od +80°C za DV 220 kV i 110 kV, odnosno +40°C za DV 35 kV.). Rekonstrukcija se u principu sastoji u tome što bi se demontirali postojeći stubovi i dalekovodna užad u ukrštajnom rasponu, a postavili bi se novi odgovarajući čelično-rešetkasti stubovi potrebne visine i potrebne udaljenosti od pruge.
Rekonstrukcija nadzemnih vodova 10kV i 0,4kV na mestima ukrštanja sa prugom podrazumeva u principu zamenu postojećih stubova u ukrštajnim rasponima novim krajnjim stubovima, na propisanom rastojanju od pruge, kao i kabliranje nadzemnih vodova u ukrštajnim rasponima. Na delu ukrštaja sa prugom kablovi se provlače kroz PVC cevi.
Kablovski vod mora da prolazi najmanje na 1,8m ispod gornje ivice praga (GIP). Položaj kablovskog voda na mestu ukrštanja treba vidljivo obeležiti oznakama betona ili kamena.
2.2.5. Elektroenergetska infrastruktura
U okviru izgradnje pruge Valjevo – Lipnica, u obuhvatu Plana, predviđena je izgradnja pogonskih elektroenergetskih postrojenja koja obuhvataju sledeće:
1. Izgradnju stubnih transformatorskih stanica 10/0,4kV i priključnih vodova 10 kV. i to:
– STS 10/0,4kV; snage 50kVA locirane na platou železničke stanice Pričević i priključnog voda 10 kV u dužini od 256m.
– STS 10/0,4kV; snage 50kVA locirane na platou železničke stanice Osladić i priključnog voda 10 kV u dužini od 91m.
– STS 10/0,4kV; snage 50kVA locirane na platou železničke stanice Osečina i priključnog voda 10 kV u dužini od 92m.
– STS 10/0,4kV; snage 50kVA locirane na platou železničke stanice Zavlaka i priključnog voda 10 kV u dužini od 327m.
– STS 10/0,4kV; snage 50kVA locirane na platou železničke stanice Draginac i priključnog voda 10 kV u dužini od 404m.
2. Izgradnju stubnih transformatorskih stanica 25/0,231kV napajanih sa voznog voda kontaktne mreže i to:
– STS 25/0,231kV snage 20kVA u km 3+759 kod stajališta Pivara.
– STS 25/0,231kV snage 20kVA u km 10+383 kod stajališta Zlatarić.
– STS 25/0,231kV snage 50kVA u km 13+002 na izlazu iz železničke stanice Pričević.
– STS 25/0,231kV snage 20kVA u km 18+086 kod stajališta Kamenica.
– STS 25/0,231kV snage 20kVA u km 20+999 na ulazu i STS snage 50kVA u km 21+616 na izlazu iz železničke stanice Osladić.
– STS 25/0,231kV snage 20kVA u km 24+704 kod stajališta Dragijevica.
– STS 25/0,231kV snage 50kVA u km 29+752 na ulazu i STS snage 100kVA u km 30+448 na izlazu iz železničke stanice Osečina.
– STS 25/0,231kV snage 50kVA u km 42+737 na ulazu železničke stanice Zavlaka.
– STS 25/0,231kV snage 20kVA u km 52+326 na ulazu i STS snage 50kVA u km 53+056 na izlazu iz železničke stanice Draginac.
Navedene STS 25/0,231kV su locirane u pružnom pojasu, na železničkom zemljištu. Napajanje navedenih stubnih trafostanica 25/0,231kV se izvodi nadzemnim užetom odgovarajućeg preseka, sa voznog voda kontaktne mreže.
Napajanje novih potrošača se izvodi sa niskonaponskog razvoda novoprojektovanih trafostanica odgovarajućim kablovskim vodovima koji se polažu u pružnom pojasu, na železničkom zemljištu i duž saobraćajnica.
3. Izgradnju spoljašnjeg osvetljenja na platoima i peronima železničkih stanica Pričević, Osladić, Osečina, Zavlaka i Draginac i na stajalištima Pivara, Zlatarić, Kamenica i Dragijevica.
Pravila za izgradnju stubnih trafostanica 25/0,231kV
Stubna trafostanica je montirana na noseću konstrukciju od stubova kontaktne mreže sa spojnim elementima od standardnih čeličnih profila. Udaljenost stubne TS je oko 4m od ose krajnjeg koloseka. Prostor koji je potrebno obezbediti je približno 3m x 4m zbog izrade uzemljenja trafostanice, dok sama trafostanica zauzima manji prostor.
Pravila za izgradnju trafostanica 10/0,4kV
Stubne trafostanice u železničkim stanicama Pričević, Osladić, Osečina, Zavlaka i Draginac su montirane na armirano betonskom stubu. Prostor koji je potrebno obezbediti je približno 3m x 4m zbog izrade uzemljenja trafostanice, dok sama trafostanica zauzima manji prostor. Do same trafostanice neophodan je pristupni put širine približno 3m.
Pravila za izgradnju podzemne elektroenergetske mreže
elektroenergetske kablove polagati na zelenim površinama pored saobraćajnica i pešačkih staza ili, ukoliko za to nema mogućnosti, ispod pešačkih staza;
dubina polaganja kablova ne sme biti manja od 0,8 m;
elektroenergetsku mrežu polagati najmanje 0,5 m od temelja objekata i 1,0 m od saobraćajnica;
pri ukrštanju sa saobraćajnicom kablovski vod mora biti postavljen u zaštitnu cev, a ugao ukrštanja treba da bude što bliži 90(;
pri paralelnom vođenju energetskih i telekomunikacionih kablova najmanje rastojanje mora biti 0,5 m za kablove napona do 10 kV, odnosno 1,0 za kablove napona preko 10 kV. Ugao ukrštanja treba da bude 90(;
paralelno polaganje elektroenergetskih kablova i cevi vodovoda i kanalizacije dozvoljeno je u horizontalnoj ravni pri čemu horizontalno rastojanje mora biti veće od 0,5 m;
nije dozvoljeno polaganje elektroenergetskog kabla iznad ili ispod cevi vodovoda ili kanalizacije;
pri ukrštanju elektroenergetskih kablova sa cevovodom gasovoda vertikalno rastojanje mora biti veće od 0,30 m, a pri približavanju i paralelnom vođenju 0,50 m.
Pravila za izgradnju javnog osvetljenja:
osvetljenje železničkih stanica predviđeno je stubovima koji se postavljaju na peronima, pored pristupnih saobraćajnica na platou železničke stanice ili pored krajnjih koloseka na udaljenosti približno 6m.
svetiljke za osvetljenje saobraćajnica postaviti na stubove rasvete pored saobraćajnica na minimalnom rastojanju od 1,0 m od kolovoza, a na međusobnom rastojanju do 40 m i van kolskih prilaza objektima;
za rasvetna tela koristiti rasvetna tela u skladu sa novim tehnologijama razvoja;
tačan raspored, vrsta rasvetnih tela, visina i tip stubova odrediće se glavnim projektom.
Kontaktna mreža
Nova pruga između Valjeva i Lipnice predviđena je za elektrifikaciju monofaznim sistemom vuče 25kV, 50 Hz, usvojenim za elektrifikaciju pruga na mreži Železnica Srbije. Elektrifikacija je predviđena počev od stanice Valjevo, u kojoj je potrebno izvršiti rekonstrukciju postojeće i izgradnju nove kontaktne mreže, tako da se omogući uklapanje sa novom prugom.
Za kontaktnu mrežu predviđena je primena lančaste proste kontaktne mreže, sačinjene od nosećeg užeta i kontaktnog provodnika, koja odgovara za brzine vožnje od 120 km/h.
Radovi na izgradnji nove kontaktne mreže predviđaju se u sledećim stanicama, odnosno otvorenim prugama:
Stanica Valjevo;
Otvorena pruga Valjevo – Pričević;
Stanica Pričević;
Otvorena pruga Pričević – Osladić;
Stanica Osladić;
Otvorena pruga Osladić – Osečina;
Stanica Osečina;
Otvorena pruga Osečina – Zavlaka;
Stanica Zavlaka;
Otvorena pruga Zavlaka – Draginac;
Stanica Draginac;
Otvorena pruga Draginac – Lipnica.
U stanicama za elektrifikaciju su predviđeni svi koloseci koji se grade u prvoj fazi, u skladu sa saobraćajno-tehnološkim zahtevima.
Vozni vod kontaktne mreže postavljen je na konzolama, koje se pričvršćuju na noseće konstrukcije kontaktne mreže (stubove ili portale). Noseće konstrukcije KM grade se u pružnom pojasu, na normalnom odstojanju od 2,70m od lica stuba do ose koloseka.
Elektrovučna postrojenja (EVP, PS, PSN)
Elektrovučna podstanica je transformatorska stanica 110/25kV, 50Hz standardne snage 2h7,5MVA, opremljena monofaznim transformatorima i ostalom opremom, a čija je namena da napaja kontaktnu mrežu električnom energijom.
Elektrovučne podstanice 110/25kV napajaće se iz elektroprivredne mreže 110kV. Stoga se njihova lokacija i predviđa na mestima u čijoj blizini mreža 110kV ima razvodna postrojenja ili u blizini dalekovoda 110kV, pa je priključak moguć bez većih ulaganja u napojne dalekovode. Tehničko rešenje priključka EVP na elektroprivrednu mrežu izvešće se prema elektroenergetskoj saglasnosti i uslovima koje izdaje nadležna elektroprivredna organizacija na zahtev AD „Železnica Srbije”.
Postrojenje za sekcionisanje (PS) je naziv za razvodno postrojenje 25kV koje omogućava električno spajanje, razdvajanje, napajnje i zaštitu sekcije KM. Po pravilu u svaki napojni krak EVP stavlja se po jedno PS.
Postrojenje za sekcionisanje sa neutralnim vodom (PSN) se postavlja naspram neutralnih sekcija između susednih EVP i služi za produženje napojnih krakova u slučaju ispada jedne od EVP.
Za napajanje pruge Valjevo – Lipnica planirana je jedna EVP, koja se nalazi u blizini stanice Osečina, sa priključkom na kontaktnu mrežu u km 33+270. Priključuje se na DV 110kV br. 1116 Krupanj – Osečina njegovim rasecanjem i uvođenjem u EVP po principu ulaz-izlaz. Od napojnog dalekovoda 110kV je udaljena oko 80m. Nalazi se neposredno uz prugu i asvaltirani put za Pecku. Na KM je priključena nadzemnim vodovima 25kV dužine oko 30m.
Na pruzi Valjevo – Lipnica predviđena su sledeća postrojenja (PS i PSN):
PS „Valjevo” u km 77+905– rekonstrukcija postojećeg PS-a i njegovo pretvaranje u kombinovano postrojenje PS/PSN
PS „Pričević” u km 12+611
PS „Zavlaka” u km 43+643
PSN „Lipnica” u km 66+649
Kontaktna mreža
Izgradnju kontaktne mreže potrebno je uraditi u skladu sa važećim propisima, i to, pre svega:
Privremeno tehničko uputstvo za projektovanje i gradnju KM monofaznog sistema 25kV, 50Hz na JŽ TPE-KM 1 (ZJŽ br.189-30);
Povratni vod i uzemljenje TPE-KM 1. Deo IV (ZJŽ br.287-1);
Privremeno tehničko uputstvo za projektovanje i gradnju EVP i PS monofaznog sistema 25kV, 50Hz na JŽ TPE-EVP 1 (ZJŽ br.189-31);
Katalog elemenata kontaktne mreže 25kV, 50Hz na mreži JŽ;
Opšti projekat KM 25kV, 50Hz na mreži JŽ.
Osnovni parametri kontaktne mreže su prema Opštem projektu i Katalogu elemenata KM na mreži JŽ:
Vozni vod
kontaktni provodnik od tvrdo vučenog bakra, tipa Ri 100;
noseće uže od bronze, tipa Bz II 65;
obilazni napojni vodovi 25 kV od užeta Cu 150 mm2;
vešaljke: nerđajuća čelična žica ( 3 mm;
visina kontaktnog provodnika od GIŠ-a;
nazivna: 5500 mm;
najmanja: 5000 mm;
najveća: 6500 mm;
sistemska visina: nazivna – 1400 mm, na otvorenoj pruzi;
1000 mm, u preklopima i iznad skretnica;
600 mm, normalno u tunelima;
normalna zatezna sila NU i KP: 10 kN;
normalna zatezna sila obilaznog voda: 7 kN.
Standardne noseće konstrukcije KM izrađuju se u dva osnovna oblika:
konzolni stubovi od čeličnih (2U) profila sa ispunom od okruglog čelika,
kruti portali rešetkaste čelične konstrukcije od 4L profila, sa ispunom od L profila i okruglog čelika.
Konstrukcije se, u cilju zaštite od korozije, cinkuju toplim postupkom.
Temelji nosećih konstrukcija su betonski, sa ugrađenim anker zavrtnjima za pričvršćenje stopastih stubova kontaktne mrežem.
Kao povratni vod za vučne struje koriste se vozne šine koloseka u stanicama i na otvorenoj pruzi. Radi sniženja padova napona i izjednačavanja potencijala u povratnom vodu, u stanicama se postavljaju međušinski i međukolosečni prevezi između neizolovanih šina.
Uzemljenje nosećih konstrukcija KM izvodi se po pravilu pojedinačno, povezivanjem na bližu neizolovanu šinu.
Elektrovučna postrojenja (EVP, PS, PSN)
Izgradnju elektrovučnih postrojenja potrebno je uraditi u skladu sa važećim propisima, i to, pre svega:
1. TPE-EVP 1. Privremeno tehničko uputstvo za projektovanje i gradnju EVP i PS monofaznog sistema 25kV, 50Hz na JŽ (ZJŽ br.189-31);
2. TPE-EVP 1.1. Tehnički uslovi za izradu investiciono tehničke dokumentacije za EVP i PS monofaznog sistema 25kV, 50Hz na JŽ (ZJŽ br. 284 -2);
3. Privremene odredbe o tehničkim uslovima za priključivanje drugih potrošača el. enegije na SPEV (ZJŽ 14 br.25/85-123);
4. TPE-EVP 1.4. Tehnički uslovi za izradu, ispitivanje, prijem i isporuku jedno-faznih transformatora 110/27,5 kV za ugradnju elektrovučne podstanice monofaznog sistema (ZJŽ 14 br.28/85-1);
5. TPE-EVP 1.5. Tehnički uslovi za izradu, ispitivanje, prijem i isporuku jedno-polnih prekidača 25 kV (ZJŽ br.284-23).
Smeštaj opreme 110 kV i vučnih transformatora planira se na otvorenom prostoru, dok se za smeštaj opreme postrojenja 25 kV i pomoćnih uređaja predviđa izgradnja zgrade. Plato EVP sa spoljnim postrojenjem i zgradom ograđuje se žičanom ogradom. Za prilaz platou planira se pristupni put.
Oprema PS i PSN i prateći pomoćni uređaji smešteni su u zgradi, a priključci na kontaktnu mrežu se izvode nadzemnim vodovima.
Upravljanje radom postrojenja je daljinsko iz centra daljinskog upravljanja (CDU). Prenos informacija potrebnih za daljinsko upravljanje ostvaruje se preko pružnih telekomunikacionih kablova.
2.2.6. Telekomunikacije
Pravila za rešavanje kolizija železničke pruge i telekomunikacione infrastrukture.
Sve kolizije rešavati izmeštanjem ili zaštitom TK kablova.
Železničke telefonske kablove postavljati duž pruge i to:
Odstojanje kabla na otvorenoj pruzi 3,3 m od ose koloseka;
Odstojanje kabla u tunelima 2,4 m od ose koloseka.
Tabela br. 30. Kolizija železničke pruge i telekomunikacione infrastrukture
Stacionaža pruge (Km) Tip TK kabla Tip kolizije 0+999-3+000 Podzemni i vazdušni mrežni kablovi pristupne TK mreže Ukrštanje 3+825 ÷ 3+902 Podzemni mrežni kabl pristupne TK mreže Jovanja Ukrštanje 4+000-5+000 Podzemni mrežni kabl pristupne TK mreže Paralelno vođenje 5+627 ÷ 6+647 Podzemni kabl pristupne TK mreže MSAN Brđani Paralelno vođenje 5+880 ÷ 6+035 Vazdušni kabl pristupne TK mreže MSAN Brđani Ukrštanje 7+300 – 7+800 Podzemni kabl pristupne TK mreže Paralelno vođenje 10+365÷11+346 Podzemni mrežni kabl pristupne TK mreže Pričević Paralelno vođenje 11+403÷13+158 Podzemni mrežni kabl pristupne TK mreže Pričević; i Optički kabl Valjevo – Pričević Paralelno vođenje i Ukrštanje 13+800-14+300 Podzemni mrežni kabl pristupne TK mreže i Optički kabl Paralelno vođenje i Ukrštanje 14+600-16+700 Podzemni mrežni kabl pristupne TK mreže Paralelno vođenje 17+400-20+000 Podzemni mrežni kabl pristupne TK mreže Paralelno vođenje 18+500 Vazdušni mrežni kabl pristupne TK mreže Ukrštanje 19+400 Podzemni i Vazdušni mrežni kabl pristupne TK mreže Ukrštanje 20+843÷21+157 Podzemni mrežni kabl pristupne TK mreže Valj. Kamenica Ukrštanje 30+291÷30+467 Vazdušni kabl pristupne TK mreže Osečina Ukrštanje 31+097÷31+355 Podzemni kabl pristupne TK mreže Osečina Ukrštanje 31+600 Vazdušni mrežni kabl pristupne TK mreže Ukrštanje 32+235÷32+335 Podzemni kabl pristupne TK mreže Osečina i Spojni put Osečina-Lopatanj Ukrštanje 37+600÷37+900 Vazdušni kabl pristupne TK mreže Komirić Ukrštanje 37+900÷38+169 Vazdušni kabl pristupne TK mreže Komirić Ukrštanje 38+360÷43+232 Podzemni kabl pristupne TK mreže Komirić Paralelno vođenje 43+800-44+000 Podzemni kabl pristupne TK mreže Zavlaka Ukrštanje 43+800-44+000 Podzemni kabl pristupne TK mreže Zavlaka iOptički kabl Zavlaka – Krupanj Ukrštanje 46+322÷46+342 Podzemni kabl pristupne TK mreže Zavlaka Paralelno vođenje 47+617÷47+707 Podzemni kabl pristupne TK mreže Zavlaka Ukrštanje 47+707÷47+745 Podzemni kabl pristupne TK mreže Zavlaka i Optički kabl Ukrštanje 49+500÷53+729 Podzemni kabl pristupne TK mreže Draginac Paralelno vođenje 53+120 Podzemni kabl pristupne TK mreže Draginac i Optički kabl Ukrštanje 53+120 Podzemni kabl pristupne TK mreže Draginac Ukrštanje 65+850 Podzemni kabl pristupne TK mreže Lipnički Šor Ukrštanje 66+700÷66+900 Podzemni kablovi pristupne TK mreže Lipnički Šor Ukrštanje 66+950÷67+050 Podzemni kablovi pristupne TK mreže Lipnički Šor Ukrštanje
V. Implementacija
1. Prioriteti u ostvarivanju plana do 2015. godine
Železnička infrastruktura
U realizaciji izgradnje železničke pruge, neophodno je izvršiti eksproprijaciju zemljišta, definisati redosled izgradnje pruge devijacija puteva i regulacija vodotoka.
Za potrebe priključenja nove pruge u stanicu Valjevo, gradi se neophodna skretnička veza koja će omogućiti ulaz i izlaz sa i na sve glavne postojeće koloseke. Shodno tome vrši se dogradnja SS, TT i KM uređaja.
Devijacije puteva i regulacije vodotoka će pratiti faznost realizacije pruge. To se takođe odnosi na rešavanje kolizija sa elektro i telekomunikacionom infrastrukturom.
Prva faza građevinskih radova podrazumeva izgradnju minimalnih kolosečnih kapaciteta. Ovi kapaciteti moraju omogućiti ukrštanje i preticanje vozova u stanicama. U ovoj fazi bi se pripremili i izgradili i kompletni stanični platoi za konačnu fazu.
Druga faza građevinskih radova podrazumeva izgradnju koloseka koji bi služili za utovar i istovar kolskih pošiljaka, kao i industrijski koloseci. Industrijski koloseci se grade ako se za to pojavi potreba.
U prvoj fazi su posednute stanica Pričević i stanica Draginac. U drugoj fazi po izgradnji CDU, stalno posednuta stanica ostaje samo stanica Osečina.
Ostale stanice nisu posednute. Stanice imaju mogućnoost da u slučaju potrebe budu posednute.
Kolosečni kapaciteti po stanicama
Pričevići u km 12+520,00
U stanici se u prvoj fazi osim pripremljenog i izgrađenog kompletanog staničnog platoa za konačnu fazu gradi tri koloseka.
Osladić u km 21+471,36
U stanici se u prvoj fazi osim pripremljenog i izgrađenog kompletanog staničnog platoa za konačnu fazu gradi tri koloseka
U prvoj fazi izvođenje radova u stanici Osladić gradi se donji stroj za sva četiri koloseka i gornji stroj za koloseke 1, 2 i 3.
Osečina u km 30+230,38
Stanica Osečina je na pruzi najveća stanica. U stanici se u prvoj fazi osim pripremljenog i izgrađenog kompletanog staničnog platoa za konačnu fazu, gradi 3 koloseka.
Zavlaka u km 43+673,00
U stanici se u prvoj fazi osim pripremljenog i izgrađenog kompletanog staničnog platoa za konačnu fazu gradi 2 koloseka.
Draginac u km 52+976,33
U stanici se u prvoj fazi osim pripremljenog i izgrađenog kompletanog staničnog platoa za konačnu fazu gradi 3 koloseka.
Lipnica u km
Lipnica u prvoj fazi u saobraćajnom smislu ima ulogu rasputnice. Sa ulogom rasputnice, Lipnica mora imati samo neophodnu vezu na mestu odvajanja sa pruge Ruma – Šabac – Zvornik Novi (ŽRS). Osim toga neophodanje i štitni kolosek iz smera Valjeva, sa leve strane pruge Ruma – Šabac – Zvornik Novi (ŽRS) od skretnice br.1 u smeru stanice Loznica.
Na pruzi se u prvoj fazi grade sledeća stajališta:
stajališta Pivara u km 3+78,48 i Zlatarić u km 10+428,43 između stanice Valjeva i stanice Pričević;
stajalište Kamenica u km 18+098,24između stanice Pričević i stanice Osladić;
stajalište Dragijevicau km 24+656,56 između stanice Osladić i stanice Osečina.
2. Implementacija prostornog plana
2.1. Način sprovođenja plana
Prostorni plan će se za posebnu namenu infrastrukturnog koridora železničke pruge sprovoditi lokacijskom dozvolom koju izdaje nadležno ministarstvo za posebnu namenu železničke infrastrukture, na osnovu pravila uređenja i građenja i detaljnih karata u razmeri 1:2500 utvrđenih ovim prostornim planom.
Posebna namena u okviru prostornog plana će se direktno sprovoditi, za železničku prugu i sve elemente i objekte, koji su u tehnološkoj funkciji pruge, na celom području plana u sve 4 administrativne celine.
Generalni plani sa elementima regulacionog plana železničke pruge Valjevo-Loznica (Lipnica)-Zvornik; deonica na teritoriji grada Valjeva, ostaje na snazi u delu koji nije u suprotnosti sa planskim rešenjima iz ovog plana.
Ostala planska rešenja van područja posebne namene će se sprovoditi po smernicama iz prostornih planova jedinica lokalne samouprave (Valjevo, Osečina, Krupanj i Loznica).
3. Učesnici u implementaciji plana
Nadležno ministarstvo u oblasti infrastrukture, učestvuje u praćenju izrade dokumentacije i dinamike izvođenja radova
nadležno ministarstvo u oblasti izrade planskih dokumenata učestvuje u praćenju izrade dokumentacije, u proceduri stručne kontrole i usvajanja Prostornog plana (preko svojih predstavnika u nadležnim komisijama), vrši monitoring nad sprovođenjem planskih rešenja, učestvuje u proceduri revizije planskih rešenja, izdaje informaciju o lokaciji i lokacijsku dozvolu i obavlja ostale aktivnosti iz domena svoje nadležnosti.
Nadležno ministarstvo u oblasti kulture:
učestvuje u praćenju izrade elaborata i projekta, i izvođenje radova na dislokaciji, konzervaciji i prezentaciji otkrivenog dobra, odnosno rekonstrukciji i revitalizaciji objekata narodne arhitekture, a u svemu prema uslovima RZZZSK o čuvanju, održavanju i korišćenju kulturnog dobra;
stara se o svim objektima kulturne baštine.
Ostala ministarstva Vlade Republike Srbije se staraju o organizovanju i sprovođenju planskih prioriteta u okvirima svojih nadležnosti i sarađuju sa predstavnicima lokalne uprave pri realizaciji Prostornog plana, kroz pružanje finansijske, edukativne i kadrovske pomoći.
AD „Železnice Srbije” prati dinamiku realizacije planskih rešenja iz svoje nadležnosti i dostavlja mišljenja, stavove i saglasnosti.
JP „Putevi Srbije” izdaje uslove i izdaje saglasnosti za izgradnju objekata iz domena svoje nadležnosti, prati dinamiku realizacije planskih rešenja.
Telekom Srbija, JP PTT „Srbija”, izdaje uslove za izgradnju objekata iz domena svoje nadležnosti, prati dinamiku realizacije planskih rešenja.
JP „Elektromreže Srbije” izdaju uslove za izgradnju objekata iz domena svoje nadležnosti, prati dinamiku realizacije planskih rešenja.
JVP „Srbijavode” izdaje uslove zaštite i korišćenja voda i razvoja vodoprivredne infrastrukture, prati dinamiku realizacije planskih rešenja iz svoje nadležnosti.
JP „Srbijašume”, šumsko gazdinstvo gazduje šumama u državnoj svojini, izdaje uslove zaštite i korišćenja šuma, prati dinamiku realizacije planskih rešenja iz svoje nadležnosti.
Republički zavod za zaštitu spomenika kulture i nadležni Regionalni zavod za zaštitu spomenika kulture učestvuju u izradi elaborata i projekta, i izvođenje radova na dislokaciji, konzervaciji i prezentaciji otkrivenog dobra, odnosno rekonstrukciji i revitalizaciji objekata narodne arhitekture.
Lokalna samouprava:
angažuje postojeće službe i po potrebi formira nove (neophodne) za aktivnosti u toku implementacije Prostornog plana;
sarađuje sa nadležnim ministarstvima, javnim preduzećima i ostalim akterima u implementaciji Prostornog plana;
učestvuje u realizaciji ciljeva i zadataka iz oblasti očuvanja prirodnih resursa, razvoja i stimulacije demografskih procesa i privrede, infrastrukture i životne sredine, u saradnji sa nadležnim ministarstvima, javnim preduzećima i agencijama.
Nadležnost lokalne samouprave:
Stara se o zaštiti životne sredine, donosi programe korišćenja i zaštite prirodnih vrednosti i programe zaštite životne sredine, odnosno lokalne akcione i sanacione planove, u skladu sa ovim prostornim planom, strateškim dokumentima i svojim interesima i specifičnostima.
Uređuje i obezbeđuje obavljanje poslova koji se odnose na izgradnju, rehabilitaciju i rekonstrukciju, održavanje, zaštitu, korišćenje, razvoj i upravljanje lokalnim i nekategorisanim putevima.
Donosi osnove zaštite, korišćenja i uređenja poljoprivrednog zemljišta i stara se o njihovom sprovođenju, određuje erozivna područja, stara se o korišćenju pašnjaka i odlučuje o privođenju pašnjaka drugoj kulturi.
Uređuje i utvrđuje način korišćenja i upravljanja izvorima, javnim bunarima i česmama, utvrđuje vodoprivredne uslove, izdaje vodoprivredne saglasnosti i vodoprivredne dozvole za objekte lokalnog značaja.
4. Mere i instrumenti za implementaciju plana
Opšte odredbe – Strateška opredeljenja, planske koncepcije i planska rešenja sprovode se:
primenom opštih, pojedinačnih i sektorskih politika, mera i instrumenata;
poštovanjem utvrđenih normi i standarda koje propisuje zakon, podzakonski akti i planersko iskustvo zasnovano na primerima usvojenih planova;
razradom utvrđenih ciljeva i koncepcija kroz planove i programe razvoja Grada, odnosno Opštine, javnih preduzeća i kroz druge programe razvoja i
daljim istraživanjem i planiranjem, izradom tehničke dokumentacije, praćenjem promena u prostoru i realizacije planskih rešenja, kao i njihovog uticaja na prostor i funkcije u njemu.
4.1. Ekonomsko-finansijske mere
Za planska rešenja infrastrukturnih sistema:
Osnovni finansijske realizacije planskih rešenja saobraćaja i infrastrukture su:
nadležno resorno ministarstvo za infrastrukturu Republike Srbije;
AD „Železnice Srbije”;
JP „Putevi Srbije”;
„Elektroprivreda Srbije”;
JP „Elektromreža Srbije”, JVP „Srbijavode”, gradska uprava i resorno ministarstvo za vodoprivredu, poljoprivredu i šumarstvo Republike Srbije;
TELEKOM, preko naplate usluga;
budući korisnici, distributeri i JP PTT SRBIJA – RJ KDS;
lokalna samouprava i javno preduzeće nadležno za lokalne puteve;
privatni sektor.
Realizaciju planskih rešenja železničke infrastrukture, kao i rešavanje kolizija sa ostalim infrastrukturnim sistemima, treba da finansira AD „Železnice Srbije” sredstvima republičkog budžeta;
Rekonstrukcija, modernizacija i izgradnja puteva I i II reda finansiraće se sredstvima republičkog budžeta i JP „Putevi Srbije”, dok bi modernizacija i izgradnja deonica lokalnih puteva trebalo da se realizuje sredstvima opštinskog budžeta.
Za planska rešenja voda, vodnog zemljišta i vodoprivrede:
sredstva nadležnog javnog vodoprivrednog preduzeća iz naknada za odvodnjavanje područja i naknada za korišćenje vodnog zemljišta;
aktiviranje razvojnih programa radova u oblasti voda u nadležnosti lokalne samouprave za iskorišćavanje dela naknada;
sredstva budžeta Republike Srbije, odnosno deo naknada koje ubira nadležno ministarstvo za zahvaćenu i ispuštenu vodu;
zainteresovani korisnici i sredstva iz donacija.
Za planska rešenja zaštite životne sredine:
budžet Republike Srbije;
podsticajne mere za programe zaštite i unapređenja životne sredine;
poreske olakšice za sprovođenje bioloških mera zaštite poljoprivrednog i šumskog zemljišta;
obezbeđivanje sredstava za antierozivnu i ekološku zaštitu zemljišta;
novčane kazne i ostale finansijske restrikcije za fizička i pravna lica koja vrše zagađivanje životne sredine.
4.2. Organizacione mere i instrumenti
Za planska rešenja infrastrukturnih sistema – za realizaciju infrastrukturnih sistema i izgradnju objekata, definisanih Prostornim planom, potrebno je koordinirati:
izradu tehničke dokumentacije za infrastrukturne sisteme u okviru Plana;
realizaciju planskih rešenja.
Takođe je potrebno da se permanentno sačinjavaju srednjoročni i kratkoročni programi. Ovi programi u svemu moraju biti usaglašeni sa:
programima razvoja privrednih aktivnosti;
programima razvoja sadržaja socio-ekonomskog standarda;
programima razvoja javnog prevoza;
programima zaštite životne sredine.
4.3. Normativne mere
Za planska rešenja infrastrukturnih sistema:
obezbeđenje primene zakona, važećih propisa, tehničkih preporuka, pravilnika i standarda i planskih akata u oblasti izgradnje i rekonstrukcije infrastrukturnih koridora i objekata;
usaglašavanje sa važećim propisima i standardima propisima i uslovima javnih preduzeća i nadležnih ministarstava;
primena međunarodnih propisa.
Za planska rešenja turizma:
Izrada i donošenje odgovarajućih studija, programa i projekata.
Za planska rešenja zaštite životne sredine:
propisi o zaštiti prirode, prirodnih bogatstva i zaštite i unapređivanja životne sredine;
saglasnosti i rešenja resornih ministarstava;
propisi vezani za tehničke mere i standarde.
4.4. Politike
Za planska rešenja infrastrukturnih sistema:
politike razvoja saobraćajnih sistema usaglašenih sa evropskim sistemima;
politike razvoja infrastrukturnih sistema.