PREDLOG ZAKONA
O POTVRĐIVANjU ANEKSA XVIII UZ KONVENCIJU O PRIVILEGIJAMA I IMUNITETIMA SPECIJALIZOVANIH AGENCIJA UJEDINjENIH NACIJA KOJI SE ODNOSI NA SVETSKU TURISTIČKU ORGANIZACIJU
Član 1.
Potvrđuje se Aneks XVIII uz Konvenciju o privilegijama i imunitetima specijalizovanih agencija Ujedinjenih nacija koji se odnosi na Svetsku turističku organizaciju, sačinjen 30. jula 2008. godine u Đeđuu, Južna Koreja u originalu na engleskom, francuskom, ruskom i španskom jeziku.
Član 2.
Tekst Aneksa XVIII uz Konvenciju o privilegijama i imunitetima specijalizovanih agencija Ujedinjenih nacija koji se odnosi na Svetsku turističku organizaciju u originalu na engleskom jeziku i u prevodu na srpski jezik glasi:
Annex XVIII – World Tourism Organization to the Convention on the Privileges and Immunities of the Specialized Agencies
In their application to the World Tourism Organization
(hereinafter referred to as “the Organization”, the standard clauses shall operate subject to the following modifications:
Article V and section 25, paragraphs 1 and 2 (I), of article VII of the Convention shall extend
to the representatives of Associate Members participating in the work of the Organization in accordance with the Statutes of the World Tourism Organization (hereinafter referred to as “the Statutes”).
Representatives of Affiliate Members, participating in the activities of the Organization in accordance with the Statutes, shall be granted :
All facilities in order to safeguard the independent exercise of their official functions;
Maximum expeditiousness in the processing of their applications for visas, where required and when accompanied by a certificate that they are travelling on the business of the Organization. In addition, such persons shall be granted facilities for speedy travel;
In connection with subparagraph (b) above, the principle contained in the last sentence of section 12 of the standard clauses shall apply.
Experts, other than officials coming within the scope of article VI of the Convention, serving on organs and bodies of, or performing missions for, the Organization, shall be accorded such privileges and immunities as are necessary for the independent and effective exercise of their functions, including the time spent on journeys in connection with service on organs and bodies or missions. In particular they shall be accorded:
Immunity from personal arrest of seizure of their personal baggage;
In respect of words spoken or written or acts done by them in the performance of their official functions, immunity from legal process of every kind, such immunity to continue notwithstanding that the persons concerned are no longer serving on organs and bodies of, or employed on mission for, the Organization;
Inviolability for all papers and documents relating to the work on which they are engaged for the Organization;
For the purpose of their communication with the Organization, the right to use codes and to receive papers or correspondence by courier or in scaled bags;
The same facilities in respect of currency and exchange restrictions and in respect of their personal baggage as are accorded o officials of foreign Governments on temporary official missions.
Privileges and immunities are granted o the experts in the interests of the Organization and not for the personal benefit of the individuals themselves. The Secretary-General of the Organization shall have the right and the duty to waive the immunity of any expert in any case where, in his/her opinion, the immunity would impede the course of justice and it can be waived without prejudice to the interests of the Organization.
Notwithstanding paragraph 2 above, paragraph 3 and 4 above shall apply to representatives of Affiliate Members performing missions for the Organization as experts.
The privileges and immunities, exemptions and facilities referred to in section 21 of the standard clauses shall also be accorded to the Deputy Secretary-General of the Organization. His/her spouse and minor children.
Aneks XVIII uz Konvenciju o privilegijama i imunitetima specijalizovanih agencija koji se odnosi na Svetsku turističku organizaciju
Kod podnošenja prijave Svetskoj turističkoj organizaciji (u daljem tekstu: Organizacija) na snazi su tipske klauzule koje podležu sledećim izmenama:
1. Značenje člana V i odeljka 25, stavova 1 i 2 (I) člana VII Konvencije proširuje se na predstavnike pridruženih članova koji učestvuju u radu Organizacije u skladu sa odredbama Statuta Svetske turističke organizacije (u daljem tekstu: Statut).
2. Predstavnicima priključenih članova koji učestvuju u aktivnostima Organizacije je u skladu sa odredbama Statuta omogućeno:
a) korišćenje svih kapaciteta kako bi oni bili zaštićeni u nezavisnom obavljanju svojih zvaničnih dužnosti;
b) najveća ekspeditivnost u obradi njihovih zahteva za izdavanje viza u slučajevima kada je to neophodno i kada uz prijavu podnesu i potvrdu da putuju kako bi obavili poslove za potrebe Organizacije. Pored toga, tim osobama će biti obezbeđena sva sredstva za brzo putovanje;
v) u vezi sa gore navedenim tačkom b), primenjuje se princip sadržan u poslednjoj rečenici odeljka 12 tipskih klauzula.
3. Stručnjacima obuhvaćenim članom VI Konvencije koji nisu zvaničnici a koji su u službi u organima i telima Organizacije ili obavljaju poslove za potrebe Organizacije, odobravaju se takve privilegije i imuniteti koji su im neophodni da bi nezavisno i uspešno obavljali svoje dužnosti, uključujući i vreme koje provedu na putovanjima u sklopu službe u organima i telima Organizacije ili u vezi sa obavljanjem poslova za potrebe Organizacije. Njima će pre svega biti odobreni:
a) imunitet od hapšenja ili zaplene ličnog prtljaga;
b) u pogledu reči koje izgovore ili napišu ili dela koja počine prilikom obavljanja svojih zvaničnih dužnosti, imunitet od pokretanja sudskog postupka svake vrste, a takav imunitet nastavlja da važi i ako dotične osobe više nisu u službi u organima i telima Organizacije odnosno više ne obavljaju poslove za potrebe Organizacije;
v) neprikosnovenost svih akata i dokumenata koji se tiču poslova na kojima su te osobe angažovane za potrebe Organizacije;
g) u svrhu obavljanja komunikacije sa Organizacijom, pravo da koriste šifre i da primaju dokumenta ili pošiljke preko kurira ili u zapečaćenim vrećama;
d) isti oni kapaciteti u pogledu deviznih i razmenskih ograničenja kao i u pogledu njihovog ličnog prtljaga koji su stavljeni na raspolaganje zvaničnicima stranih vlada koji su u trenutnim zvaničnim misijama.
4. Privilegije i imuniteti se dodeljuju stručnjacima u svrhu ostvarivanja interesa Organizacije a ne lične koristi samih pojedinaca. Generalni sekretar Organizacije ima pravo i dužnost da uskrati imunitet bilo kom stručnjaku u svim slučajevima kada bi se, po njegovom/njenom mišljenju, davanjem imuniteta remetio tok ostvarivanja pravde, a imunitet može da bude uskraćen bez štetnih posledica za interese Organizacije.
5. Bez obzira na napred navedeno st. 2, 3. i 4. odnose se na predstavnike priključenih članova koji kao stručnjaci obavljaju poslove za potrebe Organizacije.
6. Privilegije i imuniteti kao i izuzeća i kapaciteti o kojima se govori u odeljku 21 tipskih klauzula takođe se stavljaju na raspolaganje i zameniku generalnog sekretara Organizacije, njegovom/njenom bračnom drugu i maloletnoj deci.
Član 3.
Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u „Službenom glasniku Republike Srbije – Međunarodni ugovori”.
OBRAZLOŽENjE
I.Ustavni osnov za donošenje zakona
Ustavni osnov za donošenje Zakona sadržan je u članu 99. stav 1. tačka 4. Ustava Republike Srbije, prema kojem Narodna skupština potvrđuje međunarodne ugovore kada je zakonom predviđena obaveza njihovog potvrđivanja.
II.Razlozi za donošenje zakona
Konvencija o privilegijama i imunitetima specijalizovanih agencija
Ujedinjenih nacija potpisana je 1947. godine, a Prezidijum FNRJ je ratifikovao Konvenciju 1951. godine. Privilegije i imuniteti specijalizovanih agencija UN su prikazani u aneksima, kojih do sada ima sedamnaest. Savezna Republika Jugoslavija je 2001. godine sukcesorskom izjavom prihvatila ovu konvenciju sa svim aneksima. Takođe, istom sukcesorskom izjavom prihvaćeno je članstvo u svetskoj turističkoj organizaciji (u daljem tekstu: UNWTO).
Aneks XVIII uz Konvenciju o privilegijama i imunitetima specijalizovanih agencija Ujedinjenih nacija, sačinjen u Đeđuu, Južna Koreja, 28. jula 2008. godine, kojim se Svetskoj turističkoj organizaciji daju privilegije i imuniteti, koje imaju ostale specijalizovane agencije UN, dostavljen je 2008. godine generalnom sekretaru UN. U skladu s tim, generalni sekretar UNWTO je uputio Republici Srbiji obaveštenje da je pomenuti aneks otvoren za pristupanje kod generalnog sekretara UN i da će njegove odredbe važiti samo u državama koje ga prihvate.
UNWTO je formirana 27. septembra 1970. godine u Meksiko Sitiju, na sastanku Generalne skupštine Međunarodne unije zvaničnih turističkih organizacija (IUOTO). Danas je to specijalizovana agencija UN i vodeća međunarodna međuvladina organizacija u oblasti turizma.
Članstvo obuhvata 161 državu i više od 370 pridruženih članova, partnera i saradnika – predstavnika privatnog sektora, obrazovnih institucija, asocijacija u oblasti turizma i lokalnih vlasti. UNWTO se bavi promovisanjem razvoja odgovornog, održivog i opšte prihvatljivog turizma, kao i uređenjem i standardizovanjem politike turizma u državama članicama, u skladu sa Milenijumskim razvojnim ciljevima UN. Njeno sedište je u Madridu, Španija.
Osnovni organi UNWTO su: generalna skupština, izvršni savet i generalni sekretar.
Generalna skupština, koja se sastoji od svih stalnih i pridruženih članica, UNWTO sastaje se svake druge godine. Osnovne funkcije su: odobravanje budžeta, izbor članova Izvršnog saveta i izbor generalnog sekretara. Partnerske organizacije imaju status posmatrača.
Izvršni savet, sastavljen od po jednog predstavnika na svakih pet punopravnih članica, predstavlja vrhovni organ i sastaje se najmanje dva puta godišnje, kako bi
razmatrao najvažnija pitanja iz poslovanja UNWTO. Mandat članova traje četiri godine i polovina članstva se smenjuje svake druge godine.
Novi generalni sekretar biće izabran na Generalnoj skupštini u oktobru 2009. godine u Kazahstanu, s mandatom u trajanju od četiri godine. Partnerske organizacije imaju status posmatrača.
Pored navedenih organa, treba pomenuti i regionalne komisije, komitete i sekretarijat.
U Republici Srbiji Sektor za turizam Ministarstva ekonomije i regionalnog razvoja zadužen je za praćenje rada i saradnju sa UNWTO.
Davanje privilegija specijalizovanim agencijama UN predstavlja opšte
prihvaćenu praksu među članicama UN. Takođe, davanje određenih privilegija i imuniteta službenicima specijalizovanih agencija olakšava se i unapređuje rad tih organizacija, ali i pokazuje važnost koju država pridaje celom sistemu UN, pa samim tim i UNWTO.
Kod podnošenja prijave Svetskoj turističkoj organizaciji na snazi su
tipske klauzule koje podležu izmenama, tako da se značenje člana V i odeljka 25, stavova 1 i 2 (I) člana VII Konvencije proširuje na predstavnike pridruženih članova koji učestvuju u radu UNWTO u skladu sa odredbama Statuta, kao i predstavnicima priključenih članova koji učestvuju u njenim aktivnostima. Njima je omogućeno: korišćenje svih kapaciteta kako bi bili zaštićeni u nezavisnom obavljanju svojih zvaničnih dužnosti; najveća ekspeditivnost u obradi zahteva za izdavanje viza u slučajevima kada je to neophodno i kada uz prijavu podnesu potvrdu da putuju kako bi obavili poslove za potrebe UNWTO.
Stručnjacima obuhvaćenim članom VI Konvencije koji nisu zvaničnici, a koji su u službi u organima i telima UNWTO, ili obavljaju poslove za njene potrebe, odobravaju se takve privilegije i imuniteti koji su im neophodni da bi nezavisno i uspešno obavljali svoje dužnosti, uključujući i vreme koje provedu na putovanjima u sklopu službe u organima i telima UNWTO, ili u vezi sa obavljanjem poslova za potrebe UNWTO.
Privilegije i imuniteti se dodeljuju stručnjacima radi ostvarivanja interesa UNWTO, a ne lične koristi samih pojedinaca. Generalni sekretar UNWTO ima pravo i dužnost da uskrati imunitet bilo kom stručnjaku u svim slučajevima kada bi se, po njegovom/njenom mišljenju, davanjem imuniteta remeti tok ostvarivanja pravde, a imunitet može da bude uskraćen bez štetnih posledica za interese UNWTO.
Privilegije i imuniteti kao i izuzeća i kapaciteti o kojima se govori u odeljku 21 tipskih klauzula takođe se stavljaju na raspolaganje i zameniku generalnog sekretara UNWTO, njegovom/njenom bračnom drugu i maloletnoj deci.
Iz navedenog se može zaključiti da Republike Srbija prihvatanjem Aneksa XVIII uz Konvenciju o privilegijama i imunitetima specijalizovanih agencija UN koji se odnosi na UNWTO, doprinosi unapređenju politike turizma i adekvatnog pozicioniranja države na svetskom turističkom tržištu.
III.Objašnjenje osnovnih pravnih instituta i pojedinačnih rešenja
Članom 1. Zakona predviđa se potvrđivanje Aneksa XVIII uz Konvenciju o privilegijama i imunitetima specijalizovanih agencija UN koji se odnosi na UNWTO, sačinjen u Đeđuu, Južna Koreja, 28. jula 2008. godine, u originalu na engleskom, francuskom, ruskom i španskom jeziku.
U članu 2. Zakona dat je tekst Aneksa XVIII uz Konvenciju o privilegijama i imunitetima specijalizovanih agencija UN koji se odnosi na UNWTO u originalu na engleskom jeziku i prevodu na srpski jezik.
Članom 3. Zakona uređuje se njegovo stupanje na snagu i to tako da zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u „Službenom glasniku Republike Srbije- Međunarodni ugovori”.
IV.Finansijska sredstva za sprovođenje zakona
Sprovođenje Zakona o potvrđivanju Aneksa XVIII uz Konvenciju o privilegijama i imunitetima specijalizovanih agencija UN koji se odnosi na UNWTO ne iziskuje posebna finansijska sredstva iz budžeta Republike Srbije.